Search

Start Over Language Polish Type Article

2. Czeskie odczytywanie Norwida: dzieje recepcji

Creator:
Kardyni-Pelikánová, Krystyna
Format:
text/pdf
Type:
Article
Subject:
C. K. Norwid, recepcja, ideowe kręgi recepcyjne, dějiny literatury (J. Máchal, F. Wollman, K. Krejčí), reception, histories of the literature (J. Máchal, and Slavonic Studies
Language:
Polish
Description:
Autorka opisuje dzieje recepcji twórczości C. K. Norwida w Czechach począwszy od pierwszych wzmianek (J. V. Frič w piśmie "Rodinná kronika" w 1863 roku) poprzez omówienie stosunku do poety twórców kręgu pism "Slovanský přehled" (red. Adolf Černý) i organu czeskich modernistów "Moderní Revue" (którego redaktorzy utrzymywali bliskie kontakty z rewelatorem Norwida – Zenonem Przesmyckim) oraz kręgu pisarzy katolickich (zwłaszcza wywodzących się z tzw. Moderny Katolickiej) aż po bogate, w bardzo wysokich nakładach wydane tłumaczenia Jana Pilařa z lat 70. i 80. XX wieku. and The author describes long history of reception of C. K. Norwid's work in the Czech lands, starting from the first mentions (J. V. Frič in "Rodinná kronika", 1863) by discussing the attitude of the editors of reviews "Slovanský přehled" (ed. Adolf Černý), "Moderní revue" and Catholic writers (especially those connected with so-called Catholic Modern) to the sumptuous translations and editions by Jan Pilař from the 1970s and 1980s.
Rights:
CC BY-SA 4.0 International and unknown

5. Haralampie Polenaković - twórca macedońskiego literaturoznawstwa

Creator:
Miodońska, Lilianna
Format:
text/pdf
Type:
Article
Subject:
Macedonia, literaturoznawstwo, folklor, językoznawstwo, świadomość i tożsamość narodowa, literary studies, folklore, linguistics, national awareness and identitity, and Slavonic Studies
Language:
Polish
Description:
Wśród twórców dyscypliny naukowej o specyficznym znaczeniu dla każdego narodu, jaką jest literaturoznawstwo, w Macedonii największą wszechstronność wykazał H. Polenaković (1909-1984). Swe badania naukowe skoncentrował wokół zagadnień dotyczących historii literatury, a zwłaszcza folklorystyki, starej literatury okresu cyrylo-metodejskiego oraz na problematyce wieku XIX. Fascynacjom tym towarzyszyły także inne dyscypliny naukowe, będące bliskimi lub komplementarnymi dla wymienionych, wśród których należy wspomnieć m. in.: numizmatykę, heraldykę, tekstologię. Macedoński naukowiec korzystał również z każdej okazji, by wypowiedzieć się na temat języka macedońskiego i związanych z nim kwestii językoznawczych. Kilka swoich prac poświęcił macedońskiej dziewiętnastowiecznej leksykografii. Swe zainteresowania kierował także ku innym dziedzinom badań nad językiem, np. ku żargonowi czy antroponimii. and Among creators of an academic discipline with a special significance to each nation, which is linguistics, H. Polenaković (1909-1984) displayed the highest versatility in Macedonia. He concentrated his academic research upon the issues related to the history of literature, particularly upon folklore studies, the old literature of the Cyrillo-Metodian period and upon problematic issues of the XIX century. These fascinations were also accompanied by other academic disciplines, which were related to or which were complementary with the ones listed above, among others, by numismatics, heraldry, textology. The Macedonian academic also made use of every opportunity to express his opinions on the Macedonian language and on linguistic issues connected with that language. He dedicated several of his works to the Macedonian lexicography of the nineteenth century. He also addressed other domains of research into language, for example jargon and anthroponymy.
Rights:
unknown

6. Ilustracje Stanisława Haykowskiego w powieści Ferdynanda Ossendowskiego Pod sztandarami Sobieskiego

Creator:
Gorczyca, Wojciech
Format:
text/pdf
Type:
Article
Subject:
porządek lokalny i globalny, dyskurs tożsamości, tożsamość zbiorowa, ilustracja interpretacyjna, ekspresywna, aktorstwo ciała, local and global order, identity discourse, collective identity, interpretative illustration, expressive illustration, body acting, and Slavonic Studies
Language:
Polish
Description:
W dyskursie literackim Ferdynanda Ossendowskiego autor odnotowuje obecność porządku lokalnego (mieszkańcy Karpat Wschodnich) i globalnego (naród), co łączy się z przyznaniem kluczowej roli dyskursowi tożsamości. Tożsamość zbiorowa jest dla Ossendowskiego tożsamością szlachecką. Tworzy ją szlachta bezherbowa, walcząc u boku swego króla pod Żurawnem (1676 r.). Historiozofia Ossendowskiego w powieści Pod sztandarami Sobieskiego nakierowana jest na otwieranie drzwi ku teraźniejszości i wyznaczanie perspektyw przyszłości. W odróżnieniu od Henryka Sienkiewicza (Trylogia, 1883–1888) Ossendowski nie pisze powieści przede wszystkim dla "pokrzepienia serc". Stanisław Haykowski jest autorem trzech ilustracji do powieści Ossendowskiego, spośród których autor analizuje dwie. Haykowski tworzy ilustrację interpretacyjną, ekspresywną – do pewnego stopnia autoteliczną. Jako malarz batalista modyfikuje niektóre sceny zdarzeń stworzone przez Ossendowskiego. Operuje światłem, cieniem i półcieniem w kreowaniu świata wewnętrznego postaci. Jest przy tym mistrzem aktorstwa ciała – ciała rycerza. and In Ferdinand Ossendovsky's literary discourse the author notices the presence of local (inhabitants of the Eastern Carpathians) and global (nation) order, which combines with assigning a primary role to identity discourse. Collective identity for Ossendovsky is the noble identity. It is formed by non-arms nobility, fighting alongside their king by Żurawno (1676). Ossendovsky's historiosophy in the novel Under the banner of Sobieski is aimed at opening the doors to the present and designating perspectives of the future. Contrary to Henryk Sienkiewicz (The Trilogy, 1883–1888), Ossendovsky does not write a novel mostly to 'comfort hearts'. Stanislav Haykovsky is the author of three illustrations for the Ossendovsky's novel, two of which are analysed by the author. Haykovsky creates interpretative, expressive illustration – to some extend also autotelic. As a battle painter, Haykovsky modifies some of the scenes created by Ossendovsky. He controls light, shade, halfshade in creating an inner world of a character. Haykovsky is also a master of body acting, the body of the knight.
Rights:
CC BY-SA 4.0 International and unknown

7. Karel Krejčí o Rękopisie znalezionym w Saragossie Jana hr. Potockiego

Creator:
Kardyni-Pelikánová, Krystyna
Format:
text/pdf
Type:
Article
Subject:
Jan Potocki, Karel Krejčí, powieść europejska, recepcja literatury polskiej w Czechach, European novel, reception of Polish literature in the Czech environment, and Slavonic Studies
Language:
Polish
Description:
W związku z dwóchsetną rocznicą śmierci oświeceniowego pisarza, podróżnika i badacza Jana Potockiego autorka przypomina o dotyczących Rękopisu, interesujących i cennych pracach, które wyszły spod pióra znakomitego czeskiego polonisty i komparatysty Karela Krejčego na początku lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku. Na przykładzie owych prac usiłuje ukazać, jak ich autor realizował swój projekt powiązania osiągnięć czeskiego strukturalizmu z genologiczną i historyczno-rozwojową analizą dzieła jako gatunku literackiego. and In relation to the 200 anniversary of the death of the enlightened writer, traveller, and researcher Jan Potocki the authoress reminds us of the interesting and valuable works concerning the Manuscript written by a brilliant Czech specialist in Polish and comparative studies Karel Krejčí at the beginning of the 1970s. At the example of the works she tries to demonstrate how their author realised his proposal to connect the achievements of Czech structuralism with genre and historical-evolutionary analysis of a literary artefact as a literary genre.
Rights:
unknown and embargoed access

9. Konteksty interpretacyjne literackiej ramy wydawniczej Ogrodu nie plewionego Wacława Potockiego

Creator:
Borkowski, Andrzej
Format:
text/pdf
Type:
Article
Subject:
Potocki Wacław, tradycja literacka, rama utworu, Potocki Waclaw, literary tradition, literary frame, and Slavonic Studies
Language:
Polish
Description:
Literacka rama zbioru jest w epokach dawnych istotnym źródłem informacji metatekstowych. W przypadku Ogrodu nie plewionego Wacława Potockiego w tekstach otwierających zbiór ujawniają się znaczące powinowactwa oraz zbieżności z utworami twórców renesansowych, zwłaszcza Erazma z Rotterdamu i Jana Kochanowskiego. Można stwierdzić, że poeta barokowy w swych wypowiedziach odautorskich raczej utrwala renesansową tradycję literacką, aniżeli ją modyfikuje. Ponadto w tych utworach paralela "świat przyrody – twórczość literacka" staje się wymowną apologią kultury. and In the old days literary frame of an anthology was a very important source of metatext information. Literary research proved that in "Ogród nie plewiony" the opening texts are connected in some ways with texts of Renaissance authors, especially with works of Erazm from Rotterdam and Jan Kochanowski. It can be claimed that the baroque poet in his author statements rather petrifies Renaissance literary tradition than modifies it. Moreover in these works the parallel: wild world – literature becomes a meaningful culture apology.
Rights:
unknown

Limit your search