| [1] |
|
|---|
| [2] |
|
|---|
| [3] |
259 JUS REG. MONT. LIB. IV, CAP. 11.
|
|---|
| [4] |
III. 8 4. Sed eum magis veritas oculata fide quam per
|
|---|
| [5] |
aures animis hominum infigatur, ideo necessarium duximus, post
|
|---|
| [6] |
tractatum hujus materie exemplis eciam demonstrare, quatenus
|
|---|
| [7] |
possint non solum auribus, sed eciam inspeccione oculorum igno-
|
|---|
| [8] |
rantes modum istarum probacionum sie verissimum retinere,
|
|---|
| [9] |
$ 5. Nec aliquis ad probandum admittatur, quo? probato
|
|---|
| [10] |
nullum offerret adminiculum sue cause; nihil enim valet expec-
|
|---|
| [11] |
tare, ubi non proficit expectatum, et peccatum ost fieri per plura,
|
|---|
| [12] |
quod fier poterit per pauciora.
|
|---|
| [13] |
$6. Debent insuper probaciones juxta descripcionem divorum
|
|---|
| [14] |
imperatorum esse ab omni dubio expiate fulgentique lumine
|
|---|
| [15] |
similes elucere. Quis enim hoc approbat sane mentis, ut unus
|
|---|
| [16] |
testis appreciatus precio aut victus precibus alterum vincat? nam
|
|---|
| [17] |
nihil carius emitur, quam quod precibus impetratur. Undecum-
|
|---|
| [18] |
que tamen ille testis veniat, aut eciam quantumcumque notus ot
|
|---|
| [19] |
idoneus: in contractibus, quibus non affuit, nec viderit nec
|
|---|
| [20] |
audierit contrahere litigantes, nec eciam reddita racione aliqua
|
|---|
| [21] |
sui dicti debeat perhibere testimonium veritat, que in hae parte
|
|---|
| [22] |
ipsi penitus est aliena. Nam testes interrogandi sunt inter cetera,
|
|---|
| [23] |
an viderint an audiverint, per que verba contraxerint litigantes,
|
|---|
| [24] |
prout sancti evangeliste suum testimonium affirmando dixerunt:
|
|---|
| [25] |
Quod vidimus, scimus, et quod scimus, testamur, et testimonium
|
|---|
| [26] |
nostrum verum est. Ergo a contrario sensu, quod est in jure
|
|---|
| [27] |
validissimum argumentum, causam ignorantis falsum est testi-
|
|---|
| [28] |
monium et lege divina prohibitum per manum infallibilis vivorum
|
|---|
| [29] |
et mortuorum judicis inter cetera sic conscripta: Ne falsum?
|
|---|
| [30] |
contra proximum tuum dices (sic) testimonium. $ 7. Falsidicus
|
|---|
| [31] |
enim testis tribus personis est obnoxius: primo Deo, cujus pre-
|
|---|
| [32] |
senciam contempnit, qui in omnium presens est judicio; deindc
|
|---|
| [33] |
judici, quem 8 menciendo fallit; postremo innocenti, quem falso
|
|---|
| [34] |
ledi ttestimonio. ' Tamen" uterque reus cst, et qui veritatem occultat,
|
|---|
| [35] |
f) falsus E, falsicus V. g) quem bis in. am Rande spüter nach-
|
|---|
| [36] |
getragen. h) Corr. statt cum nach W, E, V.
|
|---|
