Universal Dependencies - Afrikaans - AfriBooms

s-401

train-s401

Persoonlik- ontwikkel en handhaaf identiteit; handhaaf hegte verhoudings binne gesins-, familie- en gemeenskapsverband; vir persoonlike ontwikkeling en genot.

s-402

train-s402

Kommunikasie- kommunikeer gepas en doeltreffend in 'n verskeidenheid sosiale kontekste.

s-403

train-s403

Opvoedkundig- ontwikkel instrumente vir dink en redeneer en verkry toegang tot inligting.

s-404

train-s404

Esteties- gaan skeppend en met verbeelding om met mondelinge, visuele en geskrewe tekste.

s-405

train-s405

Kultureel- toon begrip en waardering vir tale en kulture, asook vir die erfeniswaarde wat dit oordra.

s-406

train-s406

Polities- wees handhawend en bevraagteken ander; oorreed ander van 'n spesifieke standpunt; posisioneer self en ander; handhaaf, ontwikkel en transformeer identiteit.

s-407

train-s407

Krities- verstaan die verband tussen taal, mag en identiteit en bevraagteken die gebruike daarvan waar nodig; verstaan die dinamiese aard van kultuur; weerstaan, waar nodig, oorreding en posisionering.

s-408

train-s408

Hoe dra die Tale-leerarea tot die kurrikulum by?

s-409

train-s409

Dit ontwikkel lees en skryf, wat die grondslag vir alle ander belangrike geletterdheidsvorme vorm.

s-410

train-s410

Dit is die medium waardeur 'n groot deel van ander leer in die kurrikulum plaasvind, soos in wiskunde en die sosiale wetenskappe.

s-411

train-s411

Dit moedig interkulturele begrip, toegang tot ander perspektiewe en 'n kritiese begrip van die konsep kultuur aan.

s-412

train-s412

Dit stimuleer verbeeldings- en skeppende aktiwiteite en bevorder sodoende die doelwitte van kuns en kultuur.

s-413

train-s413

Dit voorsien 'n manier van inligtingsoordrag en bevorder verskeie doelwitte van wetenskap-, tegnologie- en omgewingsopvoeding.

s-414

train-s414

Dit ontwikkel die kritiese bevoegdhede nodig om verantwoordelike burgers te word.

s-415

train-s415

Die eerste vier leeruitkomste dek vyf verskillende taalvaardighede (luister, praat, lees, kyk en skryf).

s-416

train-s416

Leeruitkoms 5 hou verband met die gebruik van taal vir dink en redeneer, wat veral belangrik vir die taal van leer en onderrig is.

s-417

train-s417

Hierdie leeruitkoms is nie in die kurrikulum vir tweede addisionele tale ingesluit nie, aangesien dit die doel van hierdie leeruitkoms is om leerders voor te berei om dit as die taal van leer en onderrig te gebruik.

s-418

train-s418

Leeruitkoms 6 hou verband met die kern van taal- klanke, woorde en grammatika- in tekste.

s-419

train-s419

Hierdie kennis word deur die taalvaardighede wat in die ander leeruitkomste beskryf word, toegepas.

s-420

train-s420

Hierdie leeruitkomste is geskryf om op spesifieke soorte kennis en vaardighede te fokus, asook om dit duidelik en toeganklik te maak.

s-421

train-s421

Wanneer ons taal gebruik, integreer ons egter kennis, vaardighede en waardes om ons uit te druk.

s-422

train-s422

Die integrasie van hierdie taalaspekte deur die skep en interpretasie van tekste is dus 'n sentrale beginsel van die Tale-leerareaverklaring.

s-423

train-s423

Die leerder is in staat om vir inligting en genot te luister en gepas en krities binne 'n wye verskeidenheid situasies te reageer.

s-424

train-s424

Die leerder is in staat om vrymoedig en doeltreffend in gesproke taal binne 'n wye verskeidenheid situasies te kommunikeer.

s-425

train-s425

Die leerder is in staat om vir inligting en genot te lees en te kyk en krities op die estetiese, kulturele en emosionele waardes in tekste te reageer.

s-426

train-s426

Die leerder is in staat om verskillende soorte feitelike en verbeeldingstekste vir 'n wye verskeidenheid doeleindes te gebruik.

s-427

train-s427

Die leerder is in staat om taal vir dink en redeneer te gebruik en inligting vir leer te verkry, verwerk en gebruik.

s-428

train-s428

Die leerder ken en is in staat om die klanke, woordeskat en grammatika van die taal te gebruik om tekste te skep en te interpreteer.

s-429

train-s429

Luister, praat, lees en kyk, skryf, dink en redeneer, en kennis van klanke, woorde en grammatika behoort, alhoewel dit as aparte leeruitkomste aangebied word, tydens onderrig en assessering geïntegreer te word.

s-430

train-s430

Om in staat te wees om tekste te skep en te interpreteer, benodig leerders kennis van taal, kennis van tekste, asook taalvaardighede en -strategieë.

s-431

train-s431

Alle tekste dra waardes oor wat positief (bv. demokraties) of negatief (bv. seksisties, rassisties) kan wees.

s-432

train-s432

Hierdie waardes is nie altyd ooglopend nie.

s-433

train-s433

Leerders behoort bewus van en krities te wees oor waardes in die tekste wat hulle lees, waarna hulle kyk en wat hulle self skep.

s-434

train-s434

Taalleer kan ook deur temas geïntegreer word.

s-435

train-s435

Die gebruik van 'n tema laat die leerder toe om woordeskat wat by die onderwerp aansluit, op te bou.

s-436

train-s436

Vind 'n balans tussen onderwerpe en temas wat meisies en seuns en plattelandse en stedelike leerders interesseer, en temas wat hierdie verdelings oorbrug en leerders verenig.

s-437

train-s437

Kies onderwerpe wat relevant tot leerders se lewens is en hulle tog verby dit wat hulle reeds weet, neem.

s-438

train-s438

Hulle kan byvoorbeeld van ander lande en kulture leer.

s-439

train-s439

Kies temas en onderwerpe wat by die kritieke uitkomste en die ontwikkelingsuitkomste aansluit.

s-440

train-s440

Leerders behoort byvoorbeeld 'n bewustheid te ontwikkel van belangrike menseregte- en omgewingskwessies, soos armoede, MIV / VIGS, die reg op grond, en verbruikersdruk.

s-441

train-s441

Taal is 'n belangrike instrument om begrip van menseregte en omgewingsgeregtigheid te ontwikkel.

s-442

train-s442

Deur die assesseringstandaarde wil die Tale-leerareaverklaring hierdie instrument tot sy volle potensiaal ontwikkel.

s-443

train-s443

Leerders behoort vrymoedige tweetaliges (of veeltaliges) te word wat die kritiese instrumente het om hul wêreld en die mondelinge en geskrewe tekste daaroor te lees.

s-444

train-s444

Hulle behoort in staat te wees om hierdie tekste op maniere wat moontlikhede ten opsigte van sowel menseregte as omgewingsgeregtigheid verbreed, te 'herskryf'.

s-445

train-s445

Die assesseringsraamwerk vir die Hersiene Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-9 (Skole) is op die beginsels van uitkomsgebaseerde onderwys gegrond.

s-446

train-s446

Assessering moet op die doeltreffendste wyse moontlik 'n aanduiding van leerderprestasie verskaf en moet verseker dat leerders kennis en vaardighede integreer en toepas.

s-447

train-s447

Assessering moet leerders ook help om hul eie prestasie te evalueer, om doelwitte vir vordering te stel en dit behoort verdere leer aan te moedig.

s-448

train-s448

Assesseringstandaarde beskryf die vlak waarop leerders hul bereiking van die leeruitkoms(te) moet toon, asook die manier (diepte en breedte) waarop hulle hul prestasie moet toon.

s-449

train-s449

Assessering in die Hersiene Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-9 (Skole) is 'n deurlopende en beplande proses van inligtingversameling oor leerderprestasie soos teen die assesseringstandaarde van die leeruitkomste gemeet.

s-450

train-s450

Dit vereis duidelik gedefinieerde kriteria en 'n verskeidenheid gepaste strategieë om onderwysers in staat te stel om opbouende terugvoering aan leerders te gee en om aan ouers en ander belangstellendes verslag te doen.

s-451

train-s451

Uitkomsgebaseerde onderwys is 'n manier van onderrig en leer wat duidelik maak wat daar van leerders verwag word om te behaal.

s-452

train-s452

Die beginsels waarvolgens dit werk, is dat die onderwyser voor onderrig plaasvind, bepaal en noem wat leerders verwag word om te bereik.

s-453

train-s453

Dit is die onderwyser se taak om te onderrig ten einde leerders te help om aan die vereistes vir die assesseringstandaarde in die kurrikulum te voldoen; die leerders se taak is om dit wat die assesseringstandaarde bepaal, te leer of te doen.

s-454

train-s454

Assessering is noodsaaklik in uitkomsgebaseerde onderwys, want dit is nodig om te assesseer wanneer 'n leerder dit wat in elke graad vereis word, bereik het.

s-455

train-s455

Die hoofdoel met die assessering van leerders is om hulle individueel te laat groei en ontwikkel, om leerders se vordering te monitor en om hul leer te fasiliteer.

s-456

train-s456

Grondlynassessering word gewoonlik aan die begin van 'n graad of fase gebruik om vas te stel wat leerders reeds weet.

s-457

train-s457

Dit stel onderwysers in staat om leerprogramme en leeraktiwiteite te beplan.

s-458

train-s458

Diagnostiese assessering word gebruik om vas te stel wat die aard en oorsaak van spesifieke leerders se leerstruikelblokke is.

s-459

train-s459

Dit word opgevolg deur gepaste strategieë vir ondersteuning of tussentrede.

s-460

train-s460

Formatiewe assessering monitor en ondersteun die leer- en onderrigproses en word gebruik om onderwysers en leerders oor 'n leerder se vordering in te lig ten einde leer te verbeter.

s-461

train-s461

Opbouende terugvoering word gegee om leerders in staat stel om te groei.

s-462

train-s462

Sommerende assessering gee 'n geheelbeeld van 'n leerder se vordering op 'n gegewe tydstip, soos aan die einde van 'n kwartaal of jaar of wanneer 'n leerder na 'n ander skool gaan.

s-463

train-s463

Sistemiese assessering is 'n manier om die gepastheid van die onderwysstelsel te evalueer.

s-464

train-s464

Een komponent hiervan is die assessering van leerderprestasie ten opsigte van nasionale aanduiders.

s-465

train-s465

Sistemiese assessering word aan die einde van elke fase van die Algemene-Onderwys-en-Opleidingsband uitgevoer.

s-466

train-s466

'n Verteenwoordigende steekproef skole en leerders word provinsiaal of nasionaal vir sistemiese assessering gekies.

s-467

train-s467

Deurlopende assessering is die belangrikste metode waarvolgens assessering in die Hersiene Nasionale Kurrikulumverklaring plaasvind.

s-468

train-s468

Metodes van terugvoering sluit in: gepaste vraagstelling, mondelinge of skriftelike kommentaar deur die onderwyser wat fokus op dit wat deur 'n assesseringsaktiwiteit bereik moes word, en aanmoediging van leerders.

s-469

train-s469

Bevoegdheid in spesifieke leeruitkomste kan op talle verskillende maniere getoon word; dus moet 'n verskeidenheid assesseringsmetodes en geleenthede waartydens leerders hul vermoë kan toon, gebruik en verskaf word.

s-470

train-s470

Leerders het almal hul eie leerstyl en leer teen hul eie tempo.

s-471

train-s471

Alle leerders hoef nie terselfdertyd en op dieselfde manier geassesseer te word nie.

s-472

train-s472

Sommerende assessering moet van die begin van die jaar sorgvuldig beplan word ten einde 'n verskeidenheid assessering-strategieë in te sluit- byvoorbeeld oefeninge, take, projekte, skool- en klastoetse- wat aan leerders 'n verskeidenheid geleenthede sal verskaf om te wys wat hulle geleer het.

s-473

train-s473

Die keuse van watter assesseringstrategieë om te gebruik, is subjektief en uniek aan elke onderwyser, graad en skool.

s-474

train-s474

Dit hang ook af van die onderwyser se professionele oordeel.

s-475

train-s475

Die beskikbaarheid van ruimte en hulpmiddels beïnvloed hierdie besluit, maar selfs wanneer eenderse hulpmiddels beskikbaar is, verskil die manier waarop onderwysers keuses maak.

s-476

train-s476

Metodes wat vir assesseringsaktiwiteite gekies word, moet gepas wees vir die assesseringstandaarde wat geassesseer word.

s-477

train-s477

Al die betrokke leerders en onderwysers moet ook die doel van die assessering duidelik verstaan.

s-478

train-s478

Bevoegdheid kan op verskeie maniere getoon word.

s-479

train-s479

'n Verskeidenheid metodes is dus nodig om aan leerders geleentheid te bied om hul vaardighede ten volle te demonstreer.

s-480

train-s480

Algemene Assesseringstake word op provinsiale, distriks- of groeperingsvlak gestel.

s-481

train-s481

Dit word deur onderwysers geassesseer en ekstern gemodereer.

s-482

train-s482

Die skool en die onderwysers het die oorkoepelende verantwoordelikheid vir die assessering van leerders.

s-483

train-s483

Daar word van onderwysers verwag om 'n geldige, betroubare en geloofwaardige assesseringsproses te skep.

s-484

train-s484

Provinsiale beleid behoort die betrokkenheid van leerders, skoolassesseringspanne, distrikshulpdienste en ouers, soos gepas, te verseker.

s-485

train-s485

Elke skool moet 'n assesseringsprogram gegrond op provinsiale en nasionale riglyne ontwikkel.

s-486

train-s486

Skole moet 'n skoolassesseringsplan en 'n span hê om die implementering van hierdie program te fasiliteer.

s-487

train-s487

Die span behoort verteenwoordigers van elke fase en leerarea daarin te hê.

s-488

train-s488

Goeie verslag- of rekordhouding is noodsaaklik in alle assessering, veral in deurlopende assessering.

s-489

train-s489

'n Verslagboek of -lêer moet deur elke onderwyser gehou word.

s-490

train-s490

Alle rekords moet toeganklik wees, maklik wees om te interpreteer, veilig bewaar word, vertroulik wees en nuttig in die onderrig- en rapporteringsproses wees.

s-491

train-s491

Die skoolassesseringsprogram bepaal die besonderhede van hoe verslagboeke ingevul moet word.

s-492

train-s492

Die assesseringskodes word gebruik om aan te dui hoe die leerder in terme van die leeruitkomste presteer.

s-493

train-s493

Die kodes wat gebruik word, moet duidelik en verstaanbaar vir leerders en ouers wees.

s-494

train-s494

Daar bestaan talle maniere waarop terugvoering oor assessering aan leerders gegee kan word en deur onderwysers opgeteken kan word.

s-495

train-s495

Sommige assesseringskodes is meer gepas vir sekere doeleindes as ander.

s-496

train-s496

Skriftelike kommentaar kan byvoorbeeld besonderhede verskaf, persoonlik wees en voorstelle vir verbetering verskaf.

s-497

train-s497

Dit is ook nuttig vir rapportering oor leerderprestasie ten opsigte van assesseringstandaarde.

s-498

train-s498

Dit neem egter lank om kommentaar te skryf en is nie baie maklik om op te teken nie.

s-499

train-s499

Kodes soos 'Uitstekend', 'Baie goed', 'Goed', 'Bevoeg' en 'Onvoldoende' is veel vinniger om te skryf en maak dit moontlik om prestasie met vorige werk te vergelyk en volgens assesseringstandaarde te assesseer.

s-500

train-s500

Hierdie kodes verskaf egter nie die besonderhede wat skriftelike kommentaar moontlik maak nie.