Javascript seems to be turned off, or there was a communication error. Turn on Javascript for more display options.
c
c
15
20
JUS REG. MONT. LIB. I, CAP. 6.
Cap. 6.
De officio et jurisdiecione judicis montani.
1. § 1. Nunc de officio et potestate judicis montani videamus.
Judex dicitur, ut ait Isidorus, quasi jus dicens populo, sive quod
jure disceptat. Jure autem
est judex, si non est in eo justicia. Unde qui recte judicat,
stateram in manibus gestat, lances equo libramine appendendo,
ne quicquam judicium verum subvertat,9 scd tantum secundum
jura pronunciet; magis enim legibus quam sue voluntati judex
obtemperare debet, quoniam non est solidinn edificium, ubi vo-
luntas posuit fundamentum.
disceptare est juste judicare. Non
$ 2. Sed oportet judicem cuncta
rinari et ordinem rerum plena inquisicione diseutere, quousque
sibi rei veritas appercius declaretur. Kt leo cautus sit judex,
ne absolvendumP condempnet, aut condempnandum dimittat, nam
utrumque malum est; sed tamen magis est, insontem perimere
quam nocentem dimittere.
Sed quia veritas rerum gestarum er-
roribus non viciatur, ct ideo judex id sequitur, quod plene apparet
ex fide eorum, que coram co probantur; et sic judex secundum
allegata secure pronunciet et probata. $ 8. Illud eciam obser-
vandum est judici, ut in eundo facilem?) se. prebeat, divitibus et
pauperibus in suis necessitatibus equaliter auscultando. Ita pla-
catur Deus, ct ipsius judieantis fidelitas in conspectu9 principis
ct omnis populi virtutum radiis elueescet, nam summatim jus red-
dere debet, ut suo ingenio auctoritatem augeat dignitatis, Re-
quiritur eciam in judice moralis maturitas et constancia perfecto-
rum, quia quanto quis majoribus preest, tanto honestior esse
debet. Nunquam eciam debet judex vultu) sui animi motum
litigantibus revelare; non est constans judex ot perfectus, cujus
animi motum? vultus detegit. Insuper debot esse Judex pacificus
et tantam in se ordinacionem habere, quod omnes motus ipsius
obediant racioni, que universa recte disponit et nihil inordinatum
relinquit.
Cap. 6.
(d facile Jir.
a) pervertat E. b) aliquid solvendum E. c) sequatur E, V.
e) conspectum Jir.
f) vultum V. g) notum Jir.