primo invenerit, ipsa tamen res, cum propositionis sententia est
aeterna. Prima pars patet per Augustinum in libro 83. quaestionum,
ut extitit superius allegatum. Nam licet unicuique rei nondum ne-
cessario habenti universitatem necessario (quodlibet) imponere. Se-
cunda pars patet ex probatione conclusionis primae, igitur corro-
larium verum.
Secunda conclusio: Dicere causam primam quodlibet existere, est
ordinem veridicum vel veritatem confundere. Probatur, nam si per
adversarios prima causa esset quodlibet, tunc quodlibet esset prima
causa et (172) sic tot primae causae essent, quot res essent, quod
est error in philosophia, cum in causis essentialiter subordinatis
sit devenire ad primam.
Corrolarium primum: Quamvis Deus sive prima causa non existit
quodlibet, habet tamen ab esse in se causati cuiuslibet. Probatur
ex dictis. Nam veritates ideae cognominatae sunt essentialiter non
eadem prima. Quae quidem veritates sunt praeeminentiae entis in-
creati sive factibilium, igitur corrolarium verum.
Corrolarium secundum: Quamvis veritates ideales neque factae,
neque increatae sunt, ipsae tamen nequaquam in se ipsis subsistunt.
Probatur corrolarium pro utraque parte. Nam, quod aeternum est,
nec est factum, nec creatum, sed tales veritates aeternae sunt ex
iam dictis, igitur etc. Corrolarium pro prima parte verum. Sed se-
cunda pars corrolarii, scilicet, quod nequaquam in se ipsis subsis-
tunt, patet, quia nihil praeter Deum est sibimet substantia. Sed
substantiae huiusmodi non sunt formaliter Deus, igitur corrolarium
verum.
Corrolarium tertium: Quamvis veritates aeternae nec sunt sub-
stantiae, nec accidentia quaelibet tamen ipsarum est essentialiter
supersubstantialis substantia. Pars corrolarii patet, quia omne esse
creatum antecedit et per consequens est cathegoriarum omnium et
per consequens substantiae principales atque cuiusvis generalissime
accidentis. Et secunda pars patet, quia quaelibet veritas huiusmodi
est essentialiter Deus, cum iuxta theologos, quidquid est in Deo,
est Deus, qui (17^ ) iuxta Dionisium est supersubstantialis substan-
tia, quia substantia per principalem substantiam, et cum quaelibet
huiusmodi sit aeterna atque in Deo aeterne fundata, patet plane,
quod sequitur.
Corrolarium quartum: Omnes veritates creatae sunt a veritatibus
increatis. Ex prima parte patet illud corrolarium ex iam dictis, et
per illud platonicum, Deum causando istum mundum sensibilem,
quae prima veritas creata est, erat venerabilis exempli, id est, mundi
architypi praeclaram normam secutus.
197
