Universal Dependencies - Uyghur - UDT

s-101

s1001

گالىلېينىڭ تەجرىبىسى ئۇنىڭ نەزەرىيىسىنى ئىسپاتلىدى.

galilëyning tejribisi uning nezeriyisini ispatlidi.

s-102

s1002

شەيئىىنىڭ توغرا جاۋابى بىرلا ئەمەس.

sheyiining toghra jawabi birla emes.

s-103

s1003

يۇقىرىدىكى بۇ مەسىلىگە قانداق جاۋاپ بېرىسىز؟

yuqiridiki bu mesilige qandaq jawap bërisiz?

s-104

s1004

ئەگەر بنى تاللىسىڭىز، توغرا جاۋاب بەرگەن بولىسىز.

eger bni tallisingiz, toghra jawab bergen bolisiz.

s-105

s1005

چۈنكى ب تۈز سىزىقتىىن ھاسىل بولغان بىردىنبىر شەكىل.

chünki b tüz siziqtiin hasil bolghan birdinbir shekil.

s-106

s1006

دەرۋەقە، يەنە بەزىلەر س شەكىلنى تاللىشى مۇمكىن.

derweqe, yene beziler s shekilni tallishi mumkin.

s-107

s1007

چۈنكى سىممېتىرىك بولمىغان شەكىلدىن پەقەت س لا بار.

chünki simmëtirik bolmighan shekildin peqet s la bar.

s-108

s1008

شۇڭا باشقا شەيئىلەر بىلەن ئوخشىمايدۇ، دەپ قارىلىدۇ.

shunga bashqa sheyiler bilen oxshimaydu, dep qarilidu.

s-109

s1009

راست شۇنداق، بۇمۇ توغرا جاۋاب.

rast shundaq, bumu toghra jawab.

s-110

s1010

جاۋاب ئمۇ بولىدۇ.

jawab mu bolidu.

s-111

s1011

چۈنكى ئا شەكىلنىڭ بۇلۇڭى يوق.

chünki a shekilning bulungi yoq.

s-112

s1012

شۇڭا ئمۇ توغرا جاۋاب بولىدۇ.

shunga mu toghra jawab bolidu.

s-113

s1013

ئەمسە د قانداق بولىدۇ؟

emse d qandaq bolidu?

s-114

s1014

بۇ تۈز سىزىق ۋە ئەگرى سىزىقتىن ھاسىل بولغان شەكىل.

bu tüz siziq we egri siziqtin hasil bolghan shekil.

s-115

s1015

شۇڭا دمۇ توغرا جاۋاب ھېسابلىنىدۇ.

shunga dmu toghra jawab hësablinidu.

s-116

s1016

مۇنداقچە قىلىپ ئېيتقاندا، شەكىلگە قاراش نۇقتىسى ئوخشاش بولمىغاچقا، تۆت جاۋابنىڭ ھەممىسى توغرا بولىدۇ.

mundaqche qilip ëytqanda, shekilge qarash nuqtisi oxshash bolmighachqa, töt jawabning hemmisi toghra bolidu.

s-117

s1017

«توغرا جاۋاب بىر بولىدۇ» دەيدىغان بۇنداق تەپەككۇر ئەندىزىسى ئۆزىمىز بىلىپ - بىلمەي كاللىمىزدا تىرەن يىلتىز تارتىپ كەتتى.

«toghra jawab bir bolidu» deydighan bundaq tepekkur endizisi özimiz bilip - bilmey kallimizda tiren yiltiz tartip ketti.

s-118

s1018

ئەمەلىيەتتە، ئەگەر ماتېماتىكا مەسىلىسى بولغاندا ئىدى، توغرا جاۋابنىڭ بىر بولۇشى توغرا بولاتتى.

emeliyette, eger matëmatika mesilisi bolghanda idi, toghra jawabning bir bolushi toghra bolatti.

s-119

s1019

چاتاق يېرى شۇكى، تۇرمۇشتىكى نۇرغۇن شەيئىلەر مەلۇم ماتېماتىكا مەسىلىسىدەك بولمايدۇ.

chataq yëri shuki, turmushtiki nurghun sheyiler melum matëmatika mesilisidek bolmaydu.

s-120

s1020

تۇرمۇشتا مەسىلىلەرنى ھەلقىلىش بىر خىل ئۇسۇل بىلەن چەكلەنمەيدۇ.

turmushta mesililerni helqilish bir xil usul bilen cheklenmeydu.

s-121

s1021

بەلكى كۆپ خىل بولىدۇ.

belki köp xil bolidu.

s-122

s1022

ئەھۋالنىڭ ئۆزگىرىشى تۈپەيلىدىن، بۇرۇن ئۈنۈملۈك بولۇۋاتقان ئۇسۇل ئەمدى ئەسقاتمايدىغان بولۇپ قالىدۇ.

ehwalning özgirishi tüpeylidin, burun ünümlük boluwatqan usul emdi esqatmaydighan bolup qalidu.

s-123

s1023

دەل شۇنداق بولغاچقا، ئەگەر توغرا جاۋاب بىر بولىدۇ، دەپ قارىسىڭىز، مەلۇم جاۋابنى تاپقاندىن كېيىن ئالغا باسماي توختاپ قالىسىز.

del shundaq bolghachqa, eger toghra jawab bir bolidu, dep qarisingiz, melum jawabni tapqandin këyin algha basmay toxtap qalisiz.

s-124

s1024

شۇڭا بىر جاۋاب بىلەن قانائەتلىنىپ قالماسلىق، ئىزدىنىشتىن ۋاز كەچمەسلىك لازىم.

shunga bir jawab bilen qanaetlinip qalmasliq, izdinishtin waz kechmeslik lazim.

s-125

s1025

بۇ نۇقتا ئىنتايىن مۇھىم.

bu nuqta intayin muhim.

s-126

s1026

يەنىلا ئىككىنچى خىل جاۋاب ياكى مەسىلنى مەسىلىنى ھەل قىلىشنىڭ باشقا يوللىرى ۋە يىڭى ئۇسۇللىرى ئۈستىدە ئىزدىنىش ئۈچۈن، ئىجادىي تەپەككۇرغا تايىنىشقا توغرا كېلىدۇ.

yenila ikkinchi xil jawab yaki mesilni mesilini hel qilishning bashqa yolliri we yingi usulliri üstide izdinish üchün, ijadiy tepekkurgha tayinishqa toghra këlidu.

s-127

s1027

ئەمىسە ئىجادىي تەپەككۇردا قانداق زۆرۈر ئامىللار بولىدۇ؟

emise ijadiy tepekkurda qandaq zörür amillar bolidu?

s-128

s1028

بەزىلەر بۇنىڭغا مۇنداق جاۋاب بەرگەن:

beziler buninggha mundaq jawab bergen:

s-129

s1029

«ئىجادچانلىققا باي ئادەم ھامان ھارماي - تالماي بىلىم ئېلىپ، بىلىمنى ئاشۇرىدۇ.

«ijadchanliqqa bay adem haman harmay - talmay bilim ëlip, bilimni ashuridu.

s-130

s1030

چۈنكى، بۇ بىلىملەرنى ھەرۋاقىت گۇرەپپىلاشتۇرۇپ، ئۇنىڭدىن يىڭى ئىجادىي پىكىرلەرنى شەكىللەندۈرگىلى بولىدۇ.

chünki, bu bilimlerni herwaqit gureppilashturup, uningdin yingi ijadiy pikirlerni shekillendürgili bolidu.

s-131

s1031

بۇنداق ئەھۋال ئالتە مىنۇتتىن كېيىن، ئالتە ئايدىن كېيىن، ئالتە يىلدىن كېيىن پەيدا بولۇشىمۇ مۇمكىن.

bundaq ehwal alte minuttin këyin, alte aydin këyin, alte yildin këyin peyda bolushimu mumkin.

s-132

s1032

لېكىن شۇ ئىشقا قاتناشقۇچىلار ئۇنىڭ چوقۇم پەيدا بولۇشىغا قەتئىي ئىشىنىشى كېرەك.»

lëkin shu ishqa qatnashquchilar uning choqum peyda bolushigha qetiy ishinishi kërek.»

s-133

s1033

بۇنى تامامەن قوللايمەن.

buni tamamen qollaymen.

s-134

s1034

بىلىم _ _ يىڭى ئىجادىي پىكىرنى شەكىللەندۈرىدىغان ماتېرىيال ھېسابلىنىدۇ.

bilim _ _ yingi ijadiy pikirni shekillendüridighan matëriyal hësablinidu.

s-135

s1035

لېكىن بۇ، يالغۇز بىلىمگە تايانغاندىلا ئىجادىيلىققا ئىگە بولغىلى بولىدۇ. دېگەنلىك ئەمەس.

lëkin bu, yalghuz bilimge tayanghandila ijadiyliqqa ige bolghili bolidu. dëgenlik emes.

s-136

s1036

ئىجادىي كۈچنى جارىقىلدۇرۇشنىڭ ھەقىقىي ئاچقۇچى بىلىمنى قانداق تەدبىق قىلىشتا.

ijadiy küchni jariqildurushning heqiqiy achquchi bilimni qandaq tedbiq qilishta.

s-137

s1037

ئىجادىي تەپەككۇر يىڭى شەيئىلەرنى ئۈستىدە ئىزدىنىش كېرەك، ھەمدە بۇنىڭ ئۈچۈن بىلىمنى جانلىق ئىشلىتىدىغان پوزىتسىيە ۋە ئاڭغا ئىگە بولۇش، مۇشۇ ئاساستا، ھەر خىل سىناقلارنى ئۇزاققىچە داۋاملاشتۇرۇش كېرەك.

ijadiy tepekkur yingi sheyilerni üstide izdinish kërek, hemde buning üchün bilimni janliq ishlitidighan pozitsiye we anggha ige bolush, mushu asasta, her xil sinaqlarni uzaqqiche dawamlashturush kërek.

s-138

s1038

بۇ جەھەتتە جونسۇنگودىنبېرك ئالدىنقى قاتاردىكى ۋەكىل ھېسابلىنىدۇ.

bu jehette jonsungodinbërk aldinqi qatardiki wekil hësablinidu.

s-139

s1039

ئەسلى بىر - بىرى بىلەن قىلچە مۇناسىۋىتى بولمىغان ئىككى ماشىنىنى _ _ ئۈزۈم سىقىش ماشىنىسى بىلەن مېتال پۇل چىقىرىش ماشىنىسىنى بىرلەشتۈرۈپ، يىڭى شەكىلنى ياراتتى.

esli bir - biri bilen qilche munasiwiti bolmighan ikki mashinini _ _ üzüm siqish mashinisi bilen mëtal pul chiqirish mashinisini birleshtürüp, yingi shekilni yaratti.

s-140

s1040

چۈنكى ئۈزۈمسىقىشماشىنىسى بىلەن ئۈزۈمشىرنىسى سىقىپ چېقىرىلغاچقا، بۇ ماشنا كەڭ دائىردە كۈچىيەلەيتتى.

chünki üzümsiqishmashinisi bilen üzümshirnisi siqip chëqirilghachqa, bu mashna keng dairde küchiyeleytti.

s-141

s1041

مېتال پۇلچېقىرىشماشىنىسى بولسا، مېتال پۇلنىڭكىدەك كىچىك دائىرىگە گۈل بېسىپ چىقىرالايتتى.

mëtal pulchëqirishmashinisi bolsa, mëtal pulningkidek kichik dairige gül bësip chiqiralaytti.

s-142

s1042

بىر كۈنى گودىنبېرك چاقچاق ئارىلاش ئۆز - ئۆزىگە: «مېتال پۇل چىقىرىش ماشىنىسىدىن بىر نەچچىسىگە ئۈزۈم سىقىش ماشىنىسىنىڭ بىسىم كۈچىنى قوشقاندا، قەغەز گۈل بىسىپ چىقارغىلى بولماسمۇ؟» دەپ شىۋىرلىدى.

bir küni godinbërk chaqchaq arilash öz - özige: «mëtal pul chiqirish mashinisidin bir nechchisige üzüm siqish mashinisining bisim küchini qoshqanda, qeghez gül bisip chiqarghili bolmasmu?» dep shiwirlidi.

s-143

s1043

مۇشۇ گۇرۇپپىلاشتىن باسما ماشىنىسى ۋە نابور تېخنىكىسى بارلىققا كەلدى.

mushu guruppilashtin basma mashinisi we nabor tëxnikisi barliqqa keldi.

s-144

s1044

روۋلاندبۇشىنېل يەنە بىر مىسال بولالايدۇ.

rowlandbushinël yene bir misal bolalaydu.

s-145

s1045

شۇنىڭدىن ئېتىبارەن ئېلېكترونلۇق ئويۇنچۇق ئىنقىلابى بارلىققا كەلدى.

shuningdin ëtibaren ëlëktronluq oyunchuq inqilabi barliqqa keldi.

s-146

s1046

بۇنداق ئىجادىي تەپەككۇرنى ھەرقانداق ئادەم ھازىرلىيالامدۇ؟

bundaq ijadiy tepekkurni herqandaq adem hazirliyalamdu?

s-147

s1047

ئادەملەردە ئىجادىي قابىلىيەتنىڭ كۈچلۈك ياكى كەملىك پەرقى بولامدۇ؟

ademlerde ijadiy qabiliyetning küchlük yaki kemlik perqi bolamdu?

s-148

s1048

مەلۇم پسىخولوگىيمۇتەخەسسىسلىرى گۇرۇپپىسى ئەمەلىيەتتە ئىجادىي خىزمەت بىلەن شۇغۇللىنىۋاتقان ئادەملەر بىلەن مۇنداق خىزمەتلەر بىلەن شۇغۇللانمايدىغان كىشىلەرنى ئوبيېكت قىلىپ تەكشۈرۈپ تەتقىق قىلىپ ئارقىلىق مۇنداق يەكۈنگە ئىگە بولغان:

melum psixologiymutexessisliri guruppisi emeliyette ijadiy xizmet bilen shughulliniwatqan ademler bilen mundaq xizmetler bilen shughullanmaydighan kishilerni obyëkt qilip tekshürüp tetqiq qilip arqiliq mundaq yekünge ige bolghan:

s-149

s1049

«ئىجادىي قابىليەتكە باي ئادەم ئۆزىنى ئىجادىي قابىليەتكە ئىگە، دەپ ھېسابلايدۇ؛

«ijadiy qabilyetke bay adem özini ijadiy qabilyetke ige, dep hësablaydu;

s-150

s1050

ئىجادىي قابىليىتى كەم ئادەم ئۆزىنى ئىجادىي قابىليەتكە ئىگە، دەپ قارىمايدۇ».

ijadiy qabilyiti kem adem özini ijadiy qabilyetke ige, dep qarimaydu».

s-151

s1051

«مەندە ئىجادىي قابىليەت يوق» دەپ قارىغان ئادەملەر ئىچىدىكى بەزىلىرى ئىجادىيەت قابىلىيىتى بېتخوۋىن، ئېينېشتېيىن، شېكىسپىرلەرگىلا مەنسۇپ دەپ ھېس قىلىپ، ئۆزىنى بولسا كەمسىتكەن،

«mende ijadiy qabilyet yoq» dep qarighan ademler ichidiki beziliri ijadiyet qabiliyiti bëtxowin, ëynështëyin, shëkispirlergila mensup dep hës qilip, özini bolsa kemsitken,

s-152

s1052

ئەلۋەتتە، ئىجادىيەت ئالىمىدە بېتخوۋىن، ئېينېشتېيىن، شېكىسپىرلار چاقناپ تۇرغان يۇلتۇزلاردۇر.

elwette, ijadiyet alimide bëtxowin, ëynështëyin, shëkispirlar chaqnap turghan yultuzlardur.

s-153

s1053

ۋاھالەنكى، كۆپىنچە ئەھۋاللاردا ئۇلارمۇ بۇنداق ئاجايىپ ئىلھامغا ئاسان ئىگە بولغان ئەمەس.

wahalenki, köpinche ehwallarda ularmu bundaq ajayip ilhamgha asan ige bolghan emes.

s-154

s1054

ئەكسىچە، بۇنداق ئاجايىپ ئىلھام كۆپ ھاللاردا مۇنداق جەرياندا بارلىققا كېلىدۇ:

eksiche, bundaq ajayip ilham köp hallarda mundaq jeryanda barliqqa këlidu:

s-155

s1055

ئىنتايىن ئادەتتىكى، ھەتتا غىلپال ئۆتۈپ كەتكەن خىيالغا ئەھمىيەت بېرىش ھەمدە ئۇنى تەكرار مۇلاھىزە قىلىپ، تەدرىجىي تولۇقلاش.

intayin adettiki, hetta ghilpal ötüp ketken xiyalgha ehmiyet bërish hemde uni tekrar mulahize qilip, tedrijiy toluqlash.

s-156

s1056

دېمەك، بىر ئادەمنىڭ ئىجادىي قابىليەتكە ئىگە ياكى ئىگە ئەمەسلىكىنى ئايرىشتىكى مۇھىم ئاساسلارنىڭ بىرى شۇكى، ئىجادىي قابىليەتكە ئىگە ئادەم ئۆزىنىڭ كىچىككىنە خىياللىرىغىمۇ ئىتىبارسىز قارىمايدۇ.

dëmek, bir ademning ijadiy qabilyetke ige yaki ige emeslikini ayrishtiki muhim asaslarning biri shuki, ijadiy qabilyetke ige adem özining kichikkine xiyallirighimu itibarsiz qarimaydu.

s-157

s1057

ئۇلار ئۇنىڭدىن كەلگۈسىدە قانداق نەتىجە پەيدا بولدىغانلىقىنى بىلمىسىمۇ، لېكىن ئۇلارغا ناھايىتى ئېنىقكى، كىچىك ئىجادىي ئىستەك چوڭ بۆسۈش ئېغىزىنى ئېچىۋېتەلەيدۇ، ھەمدە ئۆزىنىڭ ئۇنى چوقۇم رېئاللىققا ئايلاندۇرالايدىغانلىقىغا قەتئىي ئىشىنىدۇ.

ular uningdin kelgüside qandaq netije peyda boldighanliqini bilmisimu, lëkin ulargha nahayiti ëniqki, kichik ijadiy istek chong bösüsh ëghizini ëchiwëteleydu, hemde özining uni choqum rëalliqqa aylanduralaydighanliqigha qetiy ishinidu.

s-158

s1058

ھەر قانداق ئادەم ئىجادىي قابىليەتكە ئىگە بولىدۇ.

her qandaq adem ijadiy qabilyetke ige bolidu.

s-159

s1059

ئالدى بىلەن بۇ نۇقتىغا ئىشىنىش كېرەك.

aldi bilen bu nuqtigha ishinish kërek.

s-160

s1060

ئاچقۇچ شۇەردىكى، ھەمىشە قىزىقىشنى ساقلاپ، ئۈزلۈكسىز بىلىم توپلاش؛

achquch shuerdiki, hemishe qiziqishni saqlap, üzlüksiz bilim toplash;

s-161

s1061

بىر جاۋاب بىلەن قانائەتلىنىپ قالماي، يېڭى ئويپىكىر ئۈستىدە ئىزدىنىپ، ئىگە بولغان بىلىملەرنى تەدبىقلاش؛

bir jawab bilen qanaetlinip qalmay, yëngi oypikir üstide izdinip, ige bolghan bilimlerni tedbiqlash;

s-162

s1062

كىچىككىنە ئىلھام پەيدا بولغاندا، ئۇنىڭ قىممىتىگە ئىشىنىش، ھەمدە ئۇنى بوشاشماي داۋاملاشتۇرۇش لازىم.

kichikkine ilham peyda bolghanda, uning qimmitige ishinish, hemde uni boshashmay dawamlashturush lazim.

s-163

s1063

ئەگەر مۇشۇلارنى ئەمەلگە ئاشۇرالىسىڭىز، چوقۇم ئىجادچانلىققا ئىگە ئادەم بولالايسىز.

eger mushularni emelge ashuralisingiz, choqum ijadchanliqqa ige adem bolalaysiz.

s-164

s1064

ياز كېچىسى سالقىن شامال يۈزۈڭنى سۆيۈپ تۇرغان ئۆگزىدە، يۇلتۇزلار بىلەن تولغان ئاسمان ئاستىدا يېتىپ ئەركىن خىيال سۈرۈش كىشىگە ئاجايىپ ھۇزۇر ئاتا قىلىدۇ.

yaz këchisi salqin shamal yüzüngni söyüp turghan ögzide, yultuzlar bilen tolghan asman astida yëtip erkin xiyal sürüsh kishige ajayip huzur ata qilidu.

s-165

s1065

ھەقىقەتەن، ياز كېچىسى تولىمۇ گۈزەل، تولىمۇ سىرلىق،

heqiqeten, yaz këchisi tolimu güzel, tolimu sirliq,

s-166

s1066

. ساڭا گويا تەبىئەتنىڭ تىنىقىدەك، ئانىنىڭ ئەللەي ناخشىسىدەك تۇيۇلىدۇ.

. sanga goya tebietning tiniqidek, anining elley naxshisidek tuyulidu.

s-167

s1067

ئاشۇ ناخشىنىڭ ئەۋجىدە ۋۇجۇدۇڭ چايقىلىپ، روھىڭ يايراپ ئۆزۈڭنى ئانا تەبىئەتنىڭ بىر قىسمىدەك ھېس قىلىسەن.

ashu naxshining ewjide wujudung chayqilip, rohing yayrap özüngni ana tebietning bir qismidek hës qilisen.

s-168

s1068

ئاشۇ ئۈزۈلمەس ناخشىلار بىلەن ئايىغى چىقماس پاراڭلار سېنىڭ بالىلىق قەلبىڭنى ئۆتمۈش يىللارنىڭ گىرىمسەن قوينىغا باشلاپ كېتىدۇ.

ashu üzülmes naxshilar bilen ayighi chiqmas paranglar sëning baliliq qelbingni ötmüsh yillarning girimsen qoynigha bashlap këtidu.

s-169

s1069

ئۆزۈڭمۇ تۇيمىغان ھالدا ئۇزاقتىن ئۇزاق خىياللارغا غەرق بولىسەن.

özüngmu tuymighan halda uzaqtin uzaq xiyallargha gherq bolisen.

s-170

s1070

تۇيۇقسىز ئۈستۈڭدىكى پايانسىز ئاسماندا غۇژمەكغۇژمەك بولۇشۇپ، تىنىمسىز جىمىرلاۋاتقان يورۇق يۇلتۇزلاردىن بىرىنىڭ ساقىپ چۈشكەنلىكىنى كۆرىسەندە، ئاندىن ئېسىڭگە كېلىسەن.

tuyuqsiz üstüngdiki payansiz asmanda ghuzhmekghuzhmek bolushup, tinimsiz jimirlawatqan yoruq yultuzlardin birining saqip chüshkenlikini körisende, andin ësingge këlisen.

s-171

s1071

ئەنە شۇ چاغدا گويا سەھەر ئاسمىنىغا چېكىلگەن نەقىشلەردەك كۆرۈنىدىغان ساناقسىز يۇلتۇزلار بىلەن ئالەمنىڭ ئۇ چېتىدىن بۇ چېتگە سوزۇلغان ھالدا ئاقىرىپ تۇرغان سامان يولى دىققىتىڭنى تارتىدۇ.

ene shu chaghda goya seher asminigha chëkilgen neqishlerdek körünidighan sanaqsiz yultuzlar bilen alemning u chëtidin bu chëtge sozulghan halda aqirip turghan saman yoli diqqitingni tartidu.

s-172

s1072

پاھ، ئاسمان بوشلۇقىدا يۇلتۇزلار نېمە دېگەن جىق – ھە!

pah, asman boshluqida yultuzlar nëme dëgen jiq – he!

s-173

s1073

ئۇنى ساناپمۇ، قاراپمۇ تۈگىتەلمەيسەن.

uni sanapmu, qarapmu tügitelmeysen.

s-174

s1074

بۇ يۇلتۇزلار ساڭا شۇنداق يېقىن يەردىلا چاقناۋاتقاندەك، قولۇڭنى سوزىساڭلا يېتىدىغاندەك تۇيۇلىدۇ.

bu yultuzlar sanga shundaq yëqin yerdila chaqnawatqandek, qolungni sozisangla yëtidighandek tuyulidu.

s-175

s1075

بۇ ساناقسىز يۇلتۇزلارنىڭ بەزىسى شوخ قىزلارنىڭ كۆزلىرىدەك نۇرسىز يالتىرايدۇ.

bu sanaqsiz yultuzlarning bezisi shox qizlarning közliridek nursiz yaltiraydu.

s-176

s1076

تىنىمسىز جىمىرلاپ تۇرغان يۇلتۇزلار قەلبىڭدە يېڭىدىن يېڭى بالىلىق سوئاللارنى ئويغىتىدۇ؛

tinimsiz jimirlap turghan yultuzlar qelbingde yëngidin yëngi baliliq soallarni oyghitidu;

s-177

s1077

- بۈگۈن ئاخشام قايسى ھۆر قىزلارنىڭ بوينىدىكى ئۈنچە – مەرۋايىتلىرى چېچىلىپ كەتكەندۇ؟

- bügün axsham qaysi hör qizlarning boynidiki ünche – merwayitliri chëchilip ketkendu?

s-178

s1078

قايسى چۆچەكچى موماينىڭ ھېكايە – چۆچەك ساندۇقىنىڭ ئاغزى ئېچىلىپ كەتكەندۇ؟

qaysi chöchekchi momayning hëkaye – chöchek sanduqining aghzi ëchilip ketkendu?

s-179

s1079

- ئۇ ئاتا – بوۋىلىرىمىزنىڭ چاقناپ تۇرغان ئەقىل چىرىغىمىدۇ؟ ياكى بىتەلەي بالىلارنىڭ قۇت نىشانىمىدۇ؟

- u ata – bowilirimizning chaqnap turghan eqil chirighimidu? yaki biteley balilarning qut nishanimidu?

s-180

s1080

تۆتكۆز بىلەن كۈتەكۈتە، شەرقشامىلى سوقۇپ، باھارنىڭ قەدىمىمۇ يېقىنلاشتى.

tötköz bilen küteküte, sherqshamili soqup, baharning qedimimu yëqinlashti.

s-181

s1081

بارلىق مەۋجۇدات، گويا ئەمدىلا ئۇيقۇدىن ئويغانغاندەك، لاپلا قىلىپ كۆزلىرىنى ئاچتى.

barliq mewjudat, goya emdila uyqudin oyghanghandek, lapla qilip közlirini achti.

s-182

s1082

قارلار يالتىرىغىلى، سۇلار ئۇلغايغىلى، قۇياش قىزارغىلى باشلىدى.

qarlar yaltirighili, sular ulghayghili, quyash qizarghili bashlidi.

s-183

s1083

يۇمران، ياپيېشىل گىياھلار توپا ئاستىدىن بىلىندۈرمەي باش كۆتۈردى،

yumran, yapyëshil giyahlar topa astidin bilindürmey bash kötürdi,

s-184

s1084

ھويلا - ئارام، ئېتىز - دالىلارغا نەزەر سالسىڭىز، ھەممە يەر يېشىلچىلىققا تولدى.

hoyla - aram, ëtiz - dalilargha nezer salsingiz, hemme yer yëshilchiliqqa toldi.

s-185

s1085

ئۇنىڭغا قاراپ بىردەم ئولتۇرۋالغىڭىز، بىر پەس مۆكۈ - مۆكۈلەڭ ئوينىۋالغىڭىز كېلەتتى.

uninggha qarap birdem olturwalghingiz, bir pes mökü - möküleng oyniwalghingiz këletti.

s-186

s1086

شامال لەرزان سوقاتتى، ئوتتچۆپلەر كىمخابتەك يۇمشاق ئىدى.

shamal lerzan soqatti, ottchöpler kimxabtek yumshaq idi.

s-187

s1087

شاپتۇل، ئۆرۈك، نەشپۈت دەرەخلىرى بەسبەستە ھۈپپىدە چېچەك ئاچتى.

shaptul, örük, neshpüt derexliri besbeste hüppide chëchek achti.

s-188

s1088

چېچەكلەرنىڭ قىزىلى چوغدەك، ھالى شەپەقتەك، ئاقلىرى بەئەينى قاردەك ئىدى.

chëcheklerning qizili choghdek, hali shepeqtek, aqliri beeyni qardek idi.

s-189

s1089

چېچەكلەردىن خۇشبۇي پۇراقلار گۈپۈلدەپ تۇراتتى.

chëcheklerdin xushbuy puraqlar güpüldep turatti.

s-190

s1090

قۇلۇلىنڭ ئۇچقۇدەك ھالى قالماپتۇ.

qululinng uchqudek hali qalmaptu.

s-191

s1091

قېنى، ئېيتىڭلارچۇ، بۇ نېمە ئۈچۈن؟

qëni, ëytinglarchu, bu nëme üchün?

s-192

s1092

- چۈنكى ئالتۇن بېلىقنڭ قاسىرىقى بار، _ دەپتۇ بىر بالا.

- chünki altun bëliqnng qasiriqi bar, _ deptu bir bala.

s-193

s1093

چوقۇم ئالتۇن بېلىق سۇنى ئىچىۋالغان، _ دەپتۇ يەنە بىرەيلەن.

choqum altun bëliq suni ichiwalghan, _ deptu yene bireylen.

s-194

s1094

ئىلىنا ئۇلارنىڭ دېگەنلىرىنى توغرا تاپماپتۇ، ئەمما ئۆزىمۇ بۇنىڭ سەۋەبىنى ئويلاپ تاپالماپتۇ.

ilina ularning dëgenlirini toghra tapmaptu, emma özimu buning sewebini oylap tapalmaptu.

s-195

s1095

ئۇ ئۆيگە بارغاندا، ئالىمنىڭ دېگەنلىرىنى ئانىسىغا سۆزلەپ بەرگەنىكەن، ئانىسى دەپتۇ:

u öyge barghanda, alimning dëgenlirini anisigha sözlep bergeniken, anisi deptu:

s-196

s1096

- ئويلاۋەرگىنىڭ بىلەن بىكار، ئۆزۈڭ سىناپ كۆرۈپ باقمامسەن!

- oylawergining bilen bikar, özüng sinap körüp baqmamsen!

s-197

s1097

ئىلىنا بىر شېشىگە سۇ توشقۇزۇپ، بىر ئالتۇن بېلىقنى ساپتۇ.

ilina bir shëshige su toshquzup, bir altun bëliqni saptu.

s-198

s1098

بېلىق شېشىگە سېلىنغان ھامان سۇ تېشىپ كىتىپتۇ.

bëliq shëshige sëlinghan haman su tëship kitiptu.

s-199

s1099

بۇنى كۆرگەن ئىلىنا چۆچۈپ كېتىپتۇ:

buni körgen ilina chöchüp këtiptu:

s-200

s1100

ۋاي، بۇ نېمە بولغىنى؟

way, bu nëme bolghini?