Universal Dependencies - Armenian - BSUT

s-201

nonfiction-007T-001M0E8A

Հետո մտածեցի մի երկու հարց տամ, այս հանդիպման հետ կապված հիշելու բան կունենամ:

Heto mtaçec’i mi erkow harc’ tam, ays handipman het kapvaç hišelow ban kownenam.

s-202

nonfiction-007T-001M0E8B

Դիմելով Սարյանին՝ հարցրեցի.

Dimelov Saryanin, harc’rec’i.

s-203

nonfiction-007T-001M0E8C

- Վարպե՛տ, կիրառական նկարչություն չե՞ք արել:

- Varpe՛t, kiraṙakan nkarčowt’yown če?k’ arel.

s-204

nonfiction-007T-001M0E8D

Պիկասոն մեծ թվով կենցաղային իրերի՝ ափսեների, կժերի, ծաղկամանների նկարազարդումներ ունի:

Pikason meç t’vov kenc’aġayin ireri, ap’seneri, kžeri, çaġkamanneri nkarazardowmner owni.

s-205

nonfiction-007T-001N0E8E

Երեքն էլ շարունակում էին լռել:

Erek’n ēl šarownakowm ēin lṙel.

s-206

nonfiction-007T-001N0E8F

Եվ ապա Կատյա հորաքույրն ասաց.

Ev apa Katya horak’owyrn asac’.

s-207

nonfiction-007T-001O0E8G

- Միայն քսան այսինչ թվին լուցկու տուփի պիտակ է նկարել:

- Miayn k’san aysinč t’vin lowc’kow towp’i pitak ē nkarel.

s-208

nonfiction-007T-001P0E8H

Դարձյալ լռություն, և հետո հորաքույր Կատյան շարունակեց.

Darjyal lṙowt’yown, ew heto horak’owyr Katyan šarownakec’.

s-209

nonfiction-007T-001Q0E8I

- Եվ, առհասարակ, այն հրդեհից հետո Մարտիրոսը շա՜տ ծուլացավ:

- Ev, aṙhasarak, ayn hrdehic’ heto Martirosë ša!t çowlac’av.

s-210

nonfiction-007T-001R0E8J

Ես ցնցված էի. անսպասելիորեն մի ահռելի իրականություն բացվեց՝ իր ողջ մերկությամբ:

Es c’nc’vaç ēi. anspaselioren mi ahṙeli irakanowt’yown bac’vec’, ir oġǰ merkowt’yamb.

s-211

nonfiction-007T-001R0E8K

Մտածում էի.

Mtaçowm ēi.

s-212

nonfiction-007T-001R0E8L

«Ահա թե ինչպես էին այս տանը իրենց լռության մեջ տանում մեծագույն կորուստը՝ Վարպետի լավագույն նկարների մեծ շարքի այրվելը Փարիզից Երևան ուղարկելու ճանապարհին»:

«Aha t’e inčpes ēin ays tanë irenc’ lṙowt’yan meǰ tanowm meçagowyn korowstë, Varpeti lavagowyn nkarneri meç šark’i ayrvelë P’arizic’ Erewan owġarkelow č̣anaparhin».

s-213

nonfiction-007T-001R0E8M

Իսկ Սարյանի ծուլության մասին արտահայտությունը պետք էր ընդունել ոչ բացարձակ իմաստով:

Isk Saryani çowlowt’yan masin artahaytowt’yownë petk’ ēr ëndownel oč bac’arjak imastov.

s-214

nonfiction-007T-001R0E8N

Ուրեմն, հրդեհը ոչ միայն սարյանական հրաշք նկարներն էր տարել (Փարիզում վրձնած), այլ նաև մի նկատելի բաժին մեծ գեղանկարչի անասելի եռանդից ու բեղմնավորությունից:

OWremn, hrdehë oč miayn saryanakan hrašk’ nkarnern ēr tarel (P’arizowm vrjnaç), ayl naew mi nkateli bažin meç geġankarči anaseli eṙandic’ ow beġmnavorowt’yownic’.

s-215

nonfiction-007T-001S0E8P

Այդ օրը Սարյանների տանն անհանգիստ մթնոլորտ էր. ընտանիքի անդամները սենյակից սենյակ էին անցնում, նկարներ տեղափոխում…

Ayd òrë Saryanneri tann anhangist mt’nolort ēr. ëntanik’i andamnerë senyakic’ senyak ēin anc’nowm, nkarner teġap’oxowm…

s-216

nonfiction-007T-001S0E8Q

Վարպետն ասաց.

Varpetn asac’.

s-217

nonfiction-007T-001S0E8R

«Ամենակարևորները տարեք»:

«Amenakarewornerë tarek’».

s-218

nonfiction-007T-001S0E8S

Քիչ հետո պարզ դարձավ, որ հյուրեր են գալու, Լոնդոնից են:

K’ič heto parz darjav, or hyowrer en galow, Londonic’ en.

s-219

nonfiction-007T-001S0E8T

Ինչ-որ նշանավոր պատկերասրահի ներկայացուցիչներ:

Inč-or nšanavor patkerasrahi nerkayac’owc’ičner.

s-220

nonfiction-007T-001S0E8U

Ընկալումս այնպիսին էր, թե տան ավագները հասկանում էին՝ ինչ է տեղի ունենում, որին ես անտեղյակ եմ:

Ënkalowms aynpisin ēr, t’e tan avagnerë haskanowm ēin, inč ē teġi ownenowm, orin es anteġyak em.

s-221

nonfiction-007T-001S0E8V

Լավագույն նկարները պետք էր փրկե՞լ...

Lavagowyn nkarnerë petk’ ēr p’rke?l...

s-222

nonfiction-007T-001S0E90

Ինչո՞ւ...

Inčo?w...

s-223

nonfiction-007T-001S0E91

Ումի՞ց...

OWmi?c’...

s-224

nonfiction-007T-001T0E92

Արդյոք սա կապ ունե՞ր իր քառասունից ավելի կտավները ոչնչացրած հրդեհից մնացած դառը զգացողության հետ:

Ardyok’ sa kap owne?r ir k’aṙasownic’ aveli ktavnerë očnčac’raç hrdehic’ mnac’aç daṙë zgac’oġowt’yan het.

s-225

nonfiction-007T-001U0E94

Տանից պիտի դուրս գային Վարպետը, տիկին Գալյան (Ղազարոս Սարյանի առաջին կինը):

Tanic’ piti dowrs gayin Varpetë, tikin Galyan (Ġazaros Saryani aṙaǰin kinë).

s-226

nonfiction-007T-001U0E95

Եվ այնպես էր որոշված, որ ես նրանց հետ պիտի լինեի:

Ev aynpes ēr orošvaç, or es nranc’ het piti linei.

s-227

nonfiction-007T-001U0E96

Չգիտեի՝ ուր ենք գնում, և ինչու ես իրենց հետ պետք է լինեմ:

Čgitei, owr enk’ gnowm, ew inčow es irenc’ het petk’ ē linem.

s-228

nonfiction-007T-001U0E97

Ճանապարհին մի կարճ զրույց եղավ, որ տպավորվել է իմ մեջ:

Č̣anaparhin mi karč̣ zrowyc’ eġav, or tpavorvel ē im meǰ.

s-229

nonfiction-007T-001U0E98

Արդեն փողոցում էինք, երբ հրշեջ մեքենաների չարագուշակ սուլոց լսվեց:

Arden p’oġoc’owm ēink’, erb hršeǰ mek’enaneri čaragowšak sowloc’ lsvec’.

s-230

nonfiction-007T-001U0E99

Ի պատասխան ինչի՝ ես սրամտեցի.

I patasxan inči, es sramtec’i.

s-231

nonfiction-007T-001V0E9A

- Երևի ինչ-որ տեղ հրդեհ է հանգել:

- Erewi inč-or teġ hrdeh ē hangel.

s-232

nonfiction-007T-00200E9B

Վարպետը կանգնեց:

Varpetë kangnec’.

s-233

nonfiction-007T-00200E9C

Մենք էլ կանգնեցինք:

Menk’ ēl kangnec’ink’.

s-234

nonfiction-007T-00200E9D

Նայեց ձայնի ուղղությամբ ու ասաց.

Nayec’ jayni owġġowt’yamb ow asac’.

s-235

nonfiction-007T-00210E9E

- Չգիտեն՝ հրդեհը երբ պիտի լինի...

- Čgiten, hrdehë erb piti lini...

s-236

nonfiction-007T-00210E9F

Սպասում են, հետո էլի են սպասում, որ սպասում են՝ հոգնում են, այդ ժամանակ գնում են տուն հանգստանալու:

Spasowm en, heto ēli en spasowm, or spasowm en, hognowm en, ayd žamanak gnowm en town hangstanalow.

s-237

nonfiction-007T-00210E9G

Հակառակի պես հենց այդ ժամանակ էլ հրդեհն է լինում:

Hakaṙaki pes henc’ ayd žamanak ēl hrdehn ē linowm.

s-238

nonfiction-007T-00220E9H

Իմ սրամտությունը մանրամասնելու և դրա հիմքի վրա մի փառավոր սրամտություն ստեղծելու անմիջականությունը հիացնող էր:

Im sramtowt’yownë manramasnelow ew dra himk’i vra mi p’aṙavor sramtowt’yown steġçelow anmiǰakanowt’yownë hiac’noġ ēr.

s-239

nonfiction-007T-00230E9I

Մենք, կարծեմ, իրար լավ հասկացանք ու շարունակեցինք քայլել:

Menk’, karçem, irar lav haskac’ank’ ow šarownakec’ink’ k’aylel.

s-240

nonfiction-007T-00240E9J

Տիկին Գալյան լուռ էր:

Tikin Galyan lowṙ ēr.

s-241

nonfiction-007T-00240E9K

Կարճ մի ճանապարհ անցնելուց հետո հայտնվեցինք Արվեստի աշխատողների տանը:

Karč̣ mi č̣anaparh anc’nelowc’ heto haytnvec’ink’ Arvesti ašxatoġneri tanë.

s-242

nonfiction-007T-00240E9L

Ներսում մեծ բազմություն կար, և մեզ դիմավորողն ինձ անծանոթ մեկն էր:

Nersowm meç bazmowt’yown kar, ew mez dimavoroġn inj ançanot’ mekn ēr.

s-243

nonfiction-007T-00240E9M

Քիչ հետո պարզվեց, որ այդ անծանոթը Սերգեյ Փարաջանովն էր:

K’ič heto parzvec’, or ayd ançanot’ë Sergey P’araǰanovn ēr.

s-244

nonfiction-007T-00240E9N

Ուրեմն, եկել էինք մասնակցելու Փարաջանովի հետ Երևանում առաջին հանդիպմանը:

OWremn, ekel ēink’ masnakc’elow P’araǰanovi het Erewanowm aṙaǰin handipmanë.

s-245

nonfiction-007T-00240E9O

Ավելորդ չի լինի ասել, որ աշխարհահռչակ կինոռեժիսորը երկար ժամանակ կարծում էր, թե ես Սարյանների ընտանիքից եմ, քանի որ այդպիսին էր եղել իր առաջին տպավորությունը:

Avelord či lini asel, or ašxarhahṙčak kinoṙežisorë erkar žamanak karçowm ēr, t’e es Saryanneri ëntanik’ic’ em, k’ani or aydpisin ēr eġel ir aṙaǰin tpavorowt’yownë.

s-246

nonfiction-007T-00250E9P

Շուտով պարզվեցին երեկոյի հետ կապված որոշ մանրամասեր:

Šowtov parzvec’in erekoyi het kapvaç oroš manramaser.

s-247

nonfiction-007T-00250E9Q

Աշխարհով մեկ աղմուկ հանած իր «Մոռացված նախնիների ստվերները» ֆիլմը ցուցադրվել էր Երևանի կինոթատրոններում և մեր հանրության ուշադրությանը բոլորովին չէր արժանացել:

Ašxarhov mek aġmowk hanaç ir «Moṙac’vaç naxnineri stvernerë» filmë c’owc’adrvel ēr Erewani kinot’atronnerowm ew mer hanrowt’yan owšadrowt’yanë bolorovin čēr aržanac’el.

s-248

nonfiction-007T-00250E9R

Հիմա ինքն է եկել, որ այդ սխալն ուղղի:

Hima ink’n ē ekel, or ayd sxaln owġġi.

s-249

nonfiction-007T-00250E9S

Դահլիճում են մեր մշակույթի մեծամեծները, առաջին կարգում Վարպետն ու տիկին Գալյան էին նստած:

Dahlič̣owm en mer mšakowyt’i meçameçnerë, aṙaǰin kargowm Varpetn ow tikin Galyan ēin nstaç.

s-250

nonfiction-007T-00250E9T

Այդ օրը Փարաջանովը պատմեց, որ պատրաստվում է նկարահանել «Նռան գույնը» ֆիլմը:

Ayd òrë P’araǰanovë patmec’, or patrastvowm ē nkarahanel «Nṙan gowynë» filmë.

s-251

nonfiction-007T-00250E9U

Իր պահվածքը, ըստ էության, «մեկ դերասանի թատրոն» էր, որտեղ խոսքն ուղեկցվում էր բազմանշանակ դադարներով, մարմնի, ձեռքերի պլաստիկ շարժումները պատմվող նյութն էին, կարծես, փորձում ներկայացնել:

Ir pahvaçk’ë, ëst ēowt’yan, «mek derasani t’atron» ēr, orteġ xosk’n owġekc’vowm ēr bazmanšanak dadarnerov, marmni, jeṙk’eri plastik šaržowmnerë patmvoġ nyowt’n ēin, karçes, p’orjowm nerkayac’nel.

s-252

nonfiction-007T-00250E9V

Նոր ծնվելիք ֆիլմի այս տեսակ մի հայտ:

Nor çnvelik’ filmi ays tesak mi hayt.

s-253

nonfiction-007T-00250EA0

Սրահը, կարելի է ասել, հիպնոսացած էր (հետագայում տեսա, որ հենց այս շարժումներն են ընդօրինակել «Նռան գույնում» նկարահանված դերասանները):

Srahë, kareli ē asel, hipnosac’aç ēr (hetagayowm tesa, or henc’ ays šaržowmnern en ëndòrinakel «Nṙan gowynowm» nkarahanvaç derasannerë).

s-254

nonfiction-007T-00260EA1

Նայում էի Վարպետին ու տեսնում, որ այս ամբողջն իրեն շատ է գրավել:

Nayowm ēi Varpetin ow tesnowm, or ays amboġǰn iren šat ē gravel.

s-255

nonfiction-007T-00270EA2

Սարյան-Փարաջանով այս առաջին հանդիպումն, անշուշտ, շարունակություն ունեցավ, եղան նոր հանդիպումներ տարբեր առիթներով…

Saryan-P’araǰanov ays aṙaǰin handipowmn, anšowšt, šarownakowt’yown ownec’av, eġan nor handipowmner tarber aṙit’nerov…

s-256

nonfiction-007T-00270EA3

Բայց այս ամբողջի մեջ ինձ համար ամենաակնառուն եղավ այն եզակի գնահատականը, որ Մարտիրոս Սարյանը հետագայում տվեց «Նռան գույնին»:

Bayc’ ays amboġǰi meǰ inj hamar amenaaknaṙown eġav ayn ezaki gnahatakanë, or Martiros Saryanë hetagayowm tvec’ «Nṙan gowynin».

s-257

nonfiction-007T-00270EA4

Եվ դա այն դեպքում, երբ քննադատական ձայներ էին լսվում ֆիլմի հասցեին թե՛ կառավարական վերևներից, թե՛ կինոարվեստից գլուխ չհանող ներքևներից:

Ev da ayn depk’owm, erb k’nnadatakan jayner ēin lsvowm filmi hasc’ein t’e՛ kaṙavarakan verewneric’, t’e՛ kinoarvestic’ glowx čhanoġ nerk’ewneric’.

s-258

nonfiction-007T-00270EA5

Այդ օրերին մամուլում հայտնվեց Վարպետի բարձր կարծիքը «Նռան գույնի» մասին, և նրա այդ խոսքը շատ կարևոր դեր խաղաց Փարաջանովին հարձակվողներից պաշտպանելու առումով:

Ayd òrerin mamowlowm haytnvec’ Varpeti barjr karçik’ë «Nṙan gowyni» masin, ew nra ayd xosk’ë šat karewor der xaġac’ P’araǰanovin harjakvoġneric’ paštpanelow aṙowmov.

s-259

nonfiction-007T-00280EA7

Առհասարակ, Վարպետը գիտեր լռել:

Aṙhasarak, Varpetë giter lṙel.

s-260

nonfiction-007T-00280EA8

Տևական լռության միջից իր բերանից հնչած մի քանի բառն այնքա՜ն խորք ու իմաստ ունեին:

Tewakan lṙowt’yan miǰic’ ir beranic’ hnčaç mi k’ani baṙn aynk’a!n xork’ ow imast ownein.

s-261

nonfiction-007T-00280EA9

Ամենապարզ միտքն անգամ իմաստունի խոսք էր դառնում:

Amenaparz mitk’n angam imastowni xosk’ ēr daṙnowm.

s-262

nonfiction-007T-00280EAA

Չգիտեմ որ երկրից Երևան եկած մի նկարիչ շատ էր ուզում, որ Սարյանն իր նկարները նայեր:

Čgitem or erkric’ Erewan ekaç mi nkarič šat ēr owzowm, or Saryann ir nkarnerë nayer.

s-263

nonfiction-007T-00280EAB

Վերջապես Վարպետը գնացել էր, նայել նրա նկարներն ու տուն վերադարձել:

Verǰapes Varpetë gnac’el ēr, nayel nra nkarnern ow town veradarjel.

s-264

nonfiction-007T-00280EAC

Չգիտեմ տնեցիներից ով էր, հարցրեց՝ ինչպիսի՞ նկարներ էին, ի՞նչ տեսակ նկարիչ էր:

Čgitem tnec’ineric’ ov ēr, harc’rec’, inčpisi? nkarner ēin, i?nč tesak nkarič ēr.

s-265

nonfiction-007T-00290EAD

Կարճ ու կտրուկ պատասխանեց.

Karč̣ ow ktrowk patasxanec’.

s-266

nonfiction-007T-002A0EAE

- Շա՛տ վատ...

- Ša՛t vat...

s-267

nonfiction-007T-002A0EAF

Ու մի բանկետ էլ չարեցին, այդ բոլորը մոռանայինք. թաքուն հեգնանքով ակնարկում էր խորհրդային ամեն տեսակի համաժողովներն ու այլևայլ պլենում-համագումարները, որոնցում մեծ-մեծ ճառեր էին հնչում, և դրանց հաջորդող կերուխումները, որոնց ժամանակ մարդկային պարզ խոսք ու զրույց էր ծավալվում, և իսպառ մոռացվում էր քիչ առաջվա խոսքային ճարճատյունը դահլիճում:

OW mi banket ēl čarec’in, ayd bolorë moṙanayink’. t’ak’own hegnank’ov aknarkowm ēr xorhrdayin amen tesaki hamažoġovnern ow aylewayl plenowm-hamagowmarnerë, oronc’owm meç-meç č̣aṙer ēin hnčowm, ew dranc’ haǰordoġ kerowxowmnerë, oronc’ žamanak mardkayin parz xosk’ ow zrowyc’ ēr çavalvowm, ew ispaṙ moṙac’vowm ēr k’ič aṙaǰva xosk’ayin č̣arč̣atyownë dahlič̣owm.

s-268

nonfiction-007T-002B0EAG

Հրաշալի գիտեր մեր ժողովրդի պատմության խորքերից եկած հոգսերը, կորուստները, նաև ձեռքբերումները, կուտակած հոգևոր մեծ արժեքները:

Hrašali giter mer žoġovrdi patmowt’yan xork’eric’ ekaç hogserë, korowstnerë, naew jeṙk’berowmnerë, kowtakaç hogewor meç aržek’nerë.

s-269

nonfiction-007T-002B0EAH

Գիտեր նաև մեր խորհրդային իրականության խոցելի կողմերը:

Giter naew mer xorhrdayin irakanowt’yan xoc’eli koġmerë.

s-270

nonfiction-007T-002B0EAI

Մտահոգ էր Արցախի անարդար ճակատագրով (ու պատմում էին, որ երբ իրեն այցելած Վիկտոր Համբարձումյանի հետ առանձնանում էին, իրենց արծարծած թեմաների մեջ մշտապես տեղ էր ունենում նաև Արցախի հարցը):

Mtahog ēr Arc’axi anardar č̣akatagrov (ow patmowm ēin, or erb iren ayc’elaç Viktor Hambarjowmyani het aṙanjnanowm ēin, irenc’ arçarçaç t’emaneri meǰ mštapes teġ ēr ownenowm naew Arc’axi harc’ë).

s-271

nonfiction-007T-002B0EAJ

Գիտեր մեզանում գոյություն ունեցող ռուսական դպրոցների տված կռիվը հայոց լեզվի դեմ (փողոցում տեսել է իր շան հետ ռուսերեն խոսող մի հայուհու և հարցրել.

Giter mezanowm goyowt’yown ownec’oġ ṙowsakan dproc’neri tvaç kṙivë hayoc’ lezvi dem (p’oġoc’owm tesel ē ir šan het ṙowseren xosoġ mi hayowhow ew harc’rel.

s-272

nonfiction-007T-002B0EAK

«Ձեր շունը հայերեն չի՞ հասկանում»):

«Jer šownë hayeren či? haskanowm»).

s-273

nonfiction-007T-002B0EAL

Այո, այս ամբողջը լավ գիտեր:

Ayo, ays amboġǰë lav giter.

s-274

nonfiction-007T-002B0EAM

Սակայն հրապարակային ելույթներում իր խոսքն առավելաբար նահապետին վայել քաջալերանքի, հուսադրանքի, ժողովրդի ունեցածը պահելու, զարգացնելու բովանդակություն ու շեշտադրություն ուներ:

Sakayn hraparakayin elowyt’nerowm ir xosk’n aṙavelabar nahapetin vayel k’aǰalerank’i, howsadrank’i, žoġovrdi ownec’açë pahelow, zargac’nelow bovandakowt’yown ow šeštadrowt’yown owner.

s-275

nonfiction-007T-002C0EAN

Նշանակալի կամ տոնական օրերին թերթերում տպագրված նրա ամենափոքր խոսքն անգամ տվյալ իրադարձության խորհուրդին առանձին հանդիսավորության ու արժևորման նոր շերտ էր բերում:

Nšanakali kam tonakan òrerin t’ert’erowm tpagrvaç nra amenap’ok’r xosk’n angam tvyal iradarjowt’yan xorhowrdin aṙanjin handisavorowt’yan ow aržeworman nor šert ēr berowm.

s-276

nonfiction-007T-002C0EAO

Այդ խոսքը լինում էր միշտ ժամանակին ու սպասված:

Ayd xosk’ë linowm ēr mišt žamanakin ow spasvaç.

s-277

nonfiction-007T-002C0EAP

Սակայն քաջալերանքի, հուսադրության խոսքը միայն գրավոր չէր լինում:

Sakayn k’aǰalerank’i, howsadrowt’yan xosk’ë miayn gravor čēr linowm.

s-278

nonfiction-007T-002D0EAQ

Երբեմն այցելում էր Նկարիչների միության ցուցասրահում բացված կոլեկտիվ ցուցահանդեսները, բայց եթե երիտասարդ նկարիչների աշխատանքների ցուցահանդես էր, կարևորություն էր տալիս իր այցելությանը և անպայման ներկա էր լինում:

Erbemn ayc’elowm ēr Nkaričneri miowt’yan c’owc’asrahowm bac’vaç kolektiv c’owc’ahandesnerë, bayc’ et’e eritasard nkaričneri ašxatank’neri c’owc’ahandes ēr, kareworowt’yown ēr talis ir ayc’elowt’yanë ew anpayman nerka ēr linowm.

s-279

nonfiction-007T-002D0EAR

Հենց մուտքից, առաջին իսկ նկարը դիտելիս իր շուրջն էին հավաքվում բազմաթիվ երիտասարդներ:

Henc’ mowtk’ic’, aṙaǰin isk nkarë ditelis ir šowrǰn ēin havak’vowm bazmat’iv eritasardner.

s-280

nonfiction-007T-002D0EAS

Եվ Վարպետն ու իրեն շրջապատած սկսնակ նկարիչները մեղվի պարսի պես մի նկարից մյուսն էին շարժվում:

Ev Varpetn ow iren šrǰapataç sksnak nkaričnerë meġvi parsi pes mi nkaric’ myowsn ēin šaržvowm.

s-281

nonfiction-007T-002D0EAT

Ուշադիր նայում էր ամեն մի նկար:

OWšadir nayowm ēr amen mi nkar.

s-282

nonfiction-007T-002D0EAU

Գրեթե չէր խոսում, միայն նայում էր:

Gret’e čēr xosowm, miayn nayowm ēr.

s-283

nonfiction-007T-002E0EAV

Մի այդպիսի ցուցահանդեսի բացմանը ներկա եղա 3-4 տարեկան տղայիս՝ Եղիայի հետ:

Mi aydpisi c’owc’ahandesi bac’manë nerka eġa 3-4 tarekan tġayis, Eġiayi het.

s-284

nonfiction-007T-002E0EB0

Տղաս շատ շարժուն էր:

Tġas šat šaržown ēr.

s-285

nonfiction-007T-002E0EB1

Մի նկարից մյուս նկարի մոտ անցնելիս միշտ Վարպետի առաջ էր կանգնում և ուղիղ նրա դեմքին նայում:

Mi nkaric’ myows nkari mot anc’nelis mišt Varpeti aṙaǰ ēr kangnowm ew owġiġ nra demk’in nayowm.

s-286

nonfiction-007T-002E0EB2

Հերթական նկարին մոտենալիս Վարպետը նկատեց անծանոթ փոքրիկին ու հարցրեց նրան.

Hert’akan nkarin motenalis Varpetë nkatec’ ançanot’ p’ok’rikin ow harc’rec’ nran.

s-287

nonfiction-007T-002F0EB3

- Հայրիկի նկարը ո՞ւր է։

- Hayriki nkarë o?wr ē.

s-288

nonfiction-007T-002G0EB4

Մտածել էր, թե նկարիչներից մեկի երեխան է:

Mtaçel ēr, t’e nkaričneric’ meki erexan ē.

s-289

nonfiction-007T-002H0EB5

Տղաս անակնկալի եկավ ու շտապ պատասխանեց.

Tġas anaknkali ekav ow štap patasxanec’.

s-290

nonfiction-007T-002I0EB6

- Չկա:

- Čka.

s-291

nonfiction-007T-002J0EB7

Վարպետը շարունակեց.

Varpetë šarownakec’.

s-292

nonfiction-007T-002K0EB8

- Հայրիկին կասես, թող շատ չմտածի, մի նկար վերցնի բերի, լավ կլինի:

- Hayrikin kases, t’oġ šat čmtaçi, mi nkar verc’ni beri, lav klini.

s-293

nonfiction-007T-002L0EB9

Տղաս գլխով համաձայնության նշան արեց:

Tġas glxov hamajaynowt’yan nšan arec’.

s-294

nonfiction-007T-002L0EBA

Վարպետը մի մեծ խումբ ետևից տանելով՝ անցավ հաջորդ նկարը դիտելուն:

Varpetë mi meç xowmb etewic’ tanelov, anc’av haǰord nkarë ditelown.

s-295

nonfiction-007T-002M0EBC

Վարպետի մահից հետո իր տան դռան կողքն աճող թզենին սկսեց չորանալ:

Varpeti mahic’ heto ir tan dṙan koġk’n ač̣oġ t’zenin sksec’ čoranal.

s-296

nonfiction-007T-002M0EBD

Ղազարոս Սարյանը, իր խոսքին միստիկ երանգ տալով, ցածրաձայն ասում էր.

Ġazaros Saryanë, ir xosk’in mistik erang talov, c’açrajayn asowm ēr.

s-297

nonfiction-007T-002M0EBE

«Թզենու չորանալը հայրիկի մահանալու հետ է կապված, մեծ ջանքեր գործադրեցինք, որ ծառը կենդանի մնա»:

«T’zenow čoranalë hayriki mahanalow het ē kapvaç, meç ǰank’er gorçadrec’ink’, or çaṙë kendani mna».

s-298

nonfiction-007T-002M0EBG

Ընտանիքի ավագների մյուս աշխարհ գնալուց հետո այդ տանն ապրում էին Ղազարոս Սարյանը, նրա երկրորդ կինը, զավակները:

Ëntanik’i avagneri myows ašxarh gnalowc’ heto ayd tann aprowm ēin Ġazaros Saryanë, nra erkrord kinë, zavaknerë.

s-299

nonfiction-007T-002M0EBH

Թեև ընտանիքի մեծերը չկային, բայց տունը դեռ լեցուն էր:

T’eew ëntanik’i meçerë čkayin, bayc’ townë deṙ lec’own ēr.

s-300

nonfiction-007T-002M0EBI

Հետո ծնողների ետևից գնաց Ղազարոս Սարյանը:

Heto çnoġneri etewic’ gnac’ Ġazaros Saryanë.