Universal Dependencies - Welsh - CCG

s-1

cy_ccg_train:00149

Mae cadw a gwella bioamrywiaeth Eryri yn gongl faen i gynaliadwyedd.

s-2

cy_ccg_train:00150

Mae un rhan o bump o'r ardal wedi'i ddynodi'n statudol oherwydd hynodrwydd y bywyd gwyllt, geomorffoleg a daeareg.

s-3

cy_ccg_train:00151

Yn ogystal gwarchodir rhai rhywogaethau yn statudol a gwelir llawer ohonynt yn Eryri.

s-4

cy_ccg_train:00152

Mae diogelu safleoedd a rhywogaethau yn ystyriaethau cynllunio materol pryd yn penderfynu ar gais cynllunio.

s-5

cy_ccg_train:00153

Mae'n bwysig felly deall effaith datblygiadau a sut y gellid ei leihau.

s-6

cy_ccg_train:00154

Saif y dref ar lain o dir arfordirol tua 2 milltir o hyd a hanner milltir o led yn wynebu Bae Conwy a Môr Iwerddon i'r gogledd.

s-7

cy_ccg_train:00155

Mae'r bae yn cael ei gysgodi gan bwynt de-ddwyreiniol Ynys Môn (Penmon) ac Ynys Seiriol yn y gogledd-orllewin a phenrhyn calchfaen Pen y Gogarth yn y gogledd-ddwyrain.

s-8

cy_ccg_train:00156

Yn ôl traddodiad, yn Oes y Seintiau roedd gan Sant Seiriol, yr enwir Ynys Seiriol ar ei ôl, gell meudwy yng Nghwm Graiglwyd.

s-9

cy_ccg_train:00157

Dechreuwyd chwarelu ithfaen ar raddfa diwydiannol ym Mhenmaenmawr yn gynnar yn y 19ed ganrif.

s-10

cy_ccg_train:00158

Wrth i'r chwarel dyfu tyrrodd gweithwyr a'u teuluoedd i Benmaenmawr o bob cwr o ogledd-orllewin Cymru a thu hwnt.

s-11

cy_ccg_train:00159

Roedd y cysylltiad â phentref Trefor, sydd hefyd yn gartref i chwarel gwenithfaen sylweddol ar lethrau Yr Eifl, yn arbennig o agos.

s-12

cy_ccg_train:00160

Oes y Seintiau yw'r enw traddodiadol am y cyfnod ar ôl ymadawiad y Rhufeiniaid o Ynys Brydain pan ymledwyd Cristnogaeth gan genhadon brodorol ymhlith pobloedd Celtaidd Prydain ac Iwerddon.

s-13

cy_ccg_train:00161

Gellir dweud ei bod yn parhau o tua dechrau'r pumed ganrif hyd ddiwedd y seithfed ganrif.

s-14

cy_ccg_train:00162

Fe fu John Davies yn ymgyrchu yn ardal Clydach gyda Bethan Sayed ddoe (dydd Sadwrn, Rhagfyr 7), gan rybuddio am 'ddiffyg gweledigaeth' Llafur a'r Ceidwadwyr.

s-15

cy_ccg_train:00163

Fe fu'r sedd yng ngofal Llafur rhwng 1908 a 2015, cyn i'r Ceidwadwyr ei hennill gyda mwyafrif o ddim ond 27.

s-16

cy_ccg_train:00164

Cefnogais alwadau yn y Senedd i ddatgan ein bod mewn 'Argyfwng Hinsawdd', a bu i mi wrthwynebu'n llwyddiannus yr arolwg seismig ym Mae Ceredigion ynghyd â chydweithio gyda gwleidyddion trawsbleidiol yn Nhŷ'r Cyffredin i hyrwyddo deddfwriaeth ar blastig.

s-17

cy_ccg_train:00165

Pe bawn i'n ddigon ffodus i gael fy ailethol, byddwn yn parhau i gefnogi ymdrechion i weithredu ar frys wrth fynd i'r afael â'r argyfwng hinsawdd - cyn ei bod hi'n rhy hwyr.

s-18

cy_ccg_train:00166

Dyw union leoliad y digwyddiad ddim wedi cael ei gyhoeddi ac mae'r nifer cyfyngedig o lefydd ar gyfer y digwyddiad eisoes wedi eu llenwi.

s-19

cy_ccg_train:00167

O Fangor, mi fydd Jeremy Corbyn yn ymweld ag Aberconwy am ddau y prynhawn, cyn cynnal digwyddiad tebyg ym Mae Colwyn am 3.30.

s-20

cy_ccg_train:00168

Dyw union leoliadau'r digwyddiadau hyn ddim wedi'u datgelu chwaith.

s-21

cy_ccg_train:00169

Derbyniodd Comisiynydd y Gymraeg gerdyn Nadolig dychanol oddi wrth ymgyrchwyr heddiw sy'n honni bod Llywodraeth Cymru wedi ei lwgrwobrwyo i wanhau hawliau iaith.

s-22

cy_ccg_train:00170

Yn gynharach eleni, darganfuwyd gohebiaeth oddi wrth Weinidog y Gymraeg at y Comisiynydd yn pwyso arno i gynnal llai o ymchwiliadau.

s-23

cy_ccg_train:00171

Yn ôl rhagor o ddogfennau a ryddhawyd drwy geisiadau rhyddid gwybodaeth, ym mis Awst eleni anfonodd y Comisiynydd lythyr at Weinidog y Gymraeg yn brolio ei fod yn cynnal llai o ymchwiliadau i gwynion gan ddweud ei fod 'ddiolchgar' i'r Gweinidog am ei 'harweiniad ar y mater'.

s-24

cy_ccg_train:00172

Ymatebodd y Gweinidog gan ddweud ei bod yn 'croesawu' yr ystadegau 'calonogol'.

s-25

cy_ccg_train:00173

Roedd Merêd yn arbenigwr ym maes cerddoriaeth werin Gymraeg, a bu wrthi, ynghyd â'i wraig Phyllis Kinney, am ddegawdau yn gwneud gwaith diwyd yn casglu ac yn cofnodi caneuon gwerin.

s-26

cy_ccg_train:00174

Nawr, bwriad y llyfrgell yw i ddatblygu cronfa o gerddoriaeth werin yn seiliedig ar y gwaith ymchwil yma, a'i gwneud ar gael i bobl allu pori drwyddi.

s-27

cy_ccg_train:00175

Pan es i yno, oeddwn i'n teimlo mod i eisiau misoedd, os nad blynyddoedd, i gael fy mhen rownd y cyfan.

s-28

cy_ccg_train:00176

Ar ôl i mi fynd adre y diwrnod cyntaf, oedd fy mhen i'n troi.

s-29

cy_ccg_train:00177

Fe wnaeth Arfon gyfarfod Merêd gyntaf ddechrau'r 70au, a bu'r ddau mewn cysylltiad agos ar hyd y blynyddoedd.

s-30

cy_ccg_train:00178

Cafodd Arfon weld â'i lygaid ei hun pa mor weithgar ac ymroddgar oedd y ddau wrth geisio diogelu'r caneuon gwerin yma.

s-31

cy_ccg_train:00179

Ar 6 Tachwedd 1961, sefydlwyd Cyngor Llyfrau Cymru, ac yn 2011 dathlwyd 50 mlynedd o wasanaethu'r fasnach lyfrau a chyfrannu'n sylweddol at ddatblygiad y diwydiant cyhoeddi yng Nghymru.

s-32

cy_ccg_train:00180

Sefydlwyd y Cyngor Llyfrau mewn ymateb i waith arloesol y Cymdeithasau Llyfrau ar draws Cymru ac ymroddiad diflino Alun R. Edwards, Llyfrgellydd Sir Aberteifi ar y pryd, a fu'n gweithio'n ddyfal am gyfnod maith i wireddu'r freuddwyd.

s-33

cy_ccg_train:00181

Yn 1965 y dechreuodd Alun Creunant Davies yn ei swydd fel y Cyfarwyddwr cyntaf ac mae'r Cyngor wedi glynu at y weledigaeth wreiddiol o weithio mewn partneriaeth gyda'r cyhoeddwyr, llyfrwerthwyr a llyfrgellwyr i ehangu'r dewis o lyfrau a sicrhau cynnyrch o'r safon orau.

s-34

cy_ccg_train:00182

Hoffwn feddwl bod gwir werth y datblygiadau hyn i'w gweld yn y cynnyrch safonol a gyhoeddir bob blwyddyn a'r ystod o lyfrau sydd bellach ar gael i adlewyrchu diddordebau darllen y Gymru gyfoes.

s-35

cy_ccg_train:00183

Bydd nifer o ddigwyddiadau'n cael eu cynnwys o fewn rhaglen ddathliadau'r Cyngor, gan ddechrau â'r Cyfarfod Blynyddol ym mis Rhagfyr ac yn cynnwys dathliadau Diwrnod y Llyfr a chyfarfod arbennig o Gyfeillion y Cyngor Llyfrau.

s-36

cy_ccg_train:00184

Bydd yn rhaid i chi gynnal eich ymchwil dwys eich hun, sef cyfres o brosiectau ymchwil bychain neu un prif brosiect ymchwil, ac yna traethawd ymchwil a chyflwyniad llafar.

s-37

cy_ccg_train:00185

Bydd y rhaglen yn helpu i loywi eich sgiliau ymchwil a'ch gwybodaeth am y dulliau ymchwil diweddaraf yn eich maes dewisol.

s-38

cy_ccg_train:00186

Er y bydd aelod academaidd uwch o'r staff yn goruchwylio rhywfaint arnoch, mae hunanddisgyblaeth, cymhelliant a bod yn drefnus yn elfennau hanfodol i gwblhau rhaglen ymchwil.

s-39

cy_ccg_train:00187

Yn Aberystwyth, rydym yn falch o'r gymuned fywiog y mae ein myfyrwyr yn ei mwynhau yn ein neuaddau. Rydym yn cynnig amrywiaeth o steiliau a lleoliadau fel y gallwch ddod o hyd i'r ardal sy'n addas ar eich cyfer chi, gyda'r mwyafrif o breswylfeydd o fewn taith cerdded fer i'r campws.

s-40

cy_ccg_train:00188

Mae symud i Brifysgol yn gam mawr i chi, a dyma pam rydym am eich helpu i wneud y trawsnewidiad mor hwylus â phosib.

s-41

cy_ccg_train:00189

Rydym yn cydnabod bod rhai cyrsiau Uwchraddedig yn parhau am 52 wythnos felly rydym yn cynnig amrywiaeth o gyfnodau trwydded, ond byddwch yn ymwybodol mai'r cyfnod hwyaf y gallwn gynnig yw 50 wythnos.

s-42

cy_ccg_train:00190

Drwy ddewis Prifysgol Aberystwyth byddwch yn dewis canolfan ddysg mewn lleoliad heb ei ail.

s-43

cy_ccg_train:00191

Ar lannau arfordir y gorllewin rhwng Bae Ceredigion a Mynyddoedd y Cambria, byddwch yn rhan o gymuned gyfeillgar, eang ei gorwelion, lle mae'r gorwel pell yn ysgogi uchelgais a dyhead.

s-44

cy_ccg_train:00192

Mae myfyrwyr yn dod yma ers 1872, wedi'u denu gan ein henw da am ddysgu rhagorol a phrofiad eithriadol ein myfyrwyr.

s-45

cy_ccg_train:00193

Er mwyn gwneud yn siŵr bod plant yn ddiogel mewn lleoliad gofal plant, rhaid sicrhau eu bod yn cael eu goruchwylio gydol yr amser.

s-46

cy_ccg_train:00194

Bod yr offer a'r deunyddiau a ddefnyddir gyda hwy, a ganddynt hwy, mewn cyflwr diogel; bod digon o gyfleusterau cymorth cyntaf ar gael.

s-47

cy_ccg_train:00195

Bod staff wedi dilyn hyfforddiant cymorth cyntaf sylfaenol.

s-48

cy_ccg_train:00196

Bod archwiliadau diogelwch yn cael eu cynnal fel rhan o'r drefn yn yr ardaloedd mewnol yn ogystal â'r tu allan.

s-49

cy_ccg_train:00197

Bod ymarferion tân yn cael eu cynnal o leiaf unwaith bob chwe wythnos.

s-50

cy_ccg_train:00198

Bod plant ond yn cael eu rhyddhau i fynd adref yng nghwmni rhiant neu oedolyn ag awdurdod.

s-51

cy_ccg_train:00199

Rhaid i bob lleoliad gael dogfennau ysgrifenedig a elwir yn bolisïau a gweithdrefnau, a rhaid iddynt roi sylw i'r holl bwyntiau hyn yn ogystal â bodloni'r gofynion a bennir yn yr amrywiol ddarnau o ddeddfwriaeth.

s-52

cy_ccg_train:00200

Byddwch yn ymdrin â'r ddeddfwriaeth fwyaf perthnasol yng nghyswllt iechyd a diogelwch mewn lleoliadau gofal plant yn y bennod hon.

s-53

cy_ccg_train:00201

I ddathlu penblwydd Confensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau'r Plentyn, rydyn ni wedi cyhoeddi cynlluniau gwers newydd er mwyn helpu plant ifanc ddysgu am eu hawliau.

s-54

cy_ccg_train:00202

Rydyn ni hefyd wedi creu cân newydd i ysgolion.

s-55

cy_ccg_train:00203

Mae hyn gyd yn rhan o'n brosiect Bitw Bach.

s-56

cy_ccg_train:00204

Fel rhan o'r prosiect rydyn ni wedi gweithio gydag ysgolion ledled Cymru i ddatblygu adnoddau newydd i'n ddysgwyr ieuengaf.

s-57

cy_ccg_train:00205

Dyma ni bythefnos cyn yr Etholiad Cyffredinol.

s-58

cy_ccg_train:00206

Oherwydd fy ngwaith hefo'r BBC, yn cyflwyno'r sioe nos Lun, rwyf wedi cael cyfarwyddyd i gadw draw o'r maes gwleidyddol tan fod yr etholiad drosodd (yn yr ystyr datgan barn cyhoeddus).

s-59

cy_ccg_train:00207

A wyddoch chi beth, mae hyn fel cael gwyliau ger Fôr y Canoldir ar rhyw ynys fechan i ffwrdd o sŵn y byd.

s-60

cy_ccg_train:00208

Byddaf yn datgan yn aml ar nos Lun wrth ddarlledu yn fyw o BBC Bangor faint rwyf yn gwerthfawrogi'r cyfle i baratoi tair awr o gerddoriaeth ar gyfer y gwrandawyr.

s-61

cy_ccg_train:00209

Mae'r gwaith hefyd wedi ail-gynna'r tân i fynd allan i weld grwpiau ac artistiaid yn canu yn fyw.

s-62

cy_ccg_train:00210

Wythnos yn ôl fe es draw i'r Fic ym Mhorthaethwy i weld canwr o Appalachia o'r enw Riley Baugus.

s-63

cy_ccg_train:00211

Pwysleisiodd Riley ar ddechrau'r sioe mai o Appalachia oedd o yn dwad a nid yr Appalachians.

s-64

cy_ccg_train:00212

Rhwng pob cân roedd gan Riley storiau difyr oedd yn rhoi cefndir a chyd-destun i'r caneuon.

s-65

cy_ccg_train:00213

Wrth drafod hefo fo wedyn soniais fel roedd ei storiau yn creu darlun yn ein meddyliau - ond Duw a ŵyr os oedd y darlun yn un cywir.

s-66

cy_ccg_train:00214

Chwerthodd Riley, mewn gwerthfawrogiad.

s-67

cy_ccg_train:00215

A deud y gwir, roedd Trelew dan anfantais braidd, a'r 'mynadd yn brin wedi i ni gyrraedd y ddinas tua awr yn gynt na'r disgwyl, am chwech y bore: dim byd yn agored ond caffi oer, di-groeso yr orsaf fysiau, a hen grinc o hogan anserchog yn gwerthu coffi sâl wysg ei thîn i gwsmeriaid cynta'r dydd.

s-68

cy_ccg_train:00216

Ond ar ôl tri chan milltir, a noson di-gwsg mewn bws yn croesi'r paith hir, mae'r hostel yn hafan i roi pen i lawr am awr neu ddwy, a manteisio ar gysylltiad wi-ffi da i wneud trefniadau'r dyddiau i ddod.

s-69

cy_ccg_train:00217

Ar ôl cael ail wynt, mae canol y dref yn galw.

s-70

cy_ccg_train:00218

Mae'r amgueddfa baleontoleg newydd sgleiniog yn werth ei gweld, ac mae'r amgueddfa leol dafliad carreg i ffwrdd hefyd.

s-71

cy_ccg_train:00219

Dwi'n diawlio fy niffyg Sbaeneg, ac yn drist am fethu gwerthfawrogi'r wybodaeth yn llawn.

s-72

cy_ccg_train:00220

Caban pren y ffreutur oedd canolbwynt y Gwersyll bryd hynny.

s-73

cy_ccg_train:00221

Cafwyd pedair wythnos o wersyll yn yr haf poeth hwnnw yn 1932, gyda lle i 150 o wersyllwyr.

s-74

cy_ccg_train:00222

Mynd o nerth i nerth fu hanes y Gwersyll yn 1936 gyda grantiau'r Cyngor Gwasanaeth Cymdeithasol a'r Jubilee Trust yn galluogi mwy o adnoddau a mwy o gabannau.

s-75

cy_ccg_train:00223

Yn 1938 cynhaliwyd y Gwersyll cymysg cyntaf yn Llangrannog, cyn hyn roedd un gwersyll i fechgyn ag un i ferched.

s-76

cy_ccg_train:00224

Hefyd yn yr haf hwnnw cafwyd gwersyll i oedolion oedd am ail fyw eu hieuenctid yma ar arfordir Ceredigion.

s-77

cy_ccg_train:00225

Yn 1939, gyda chymorth grantiau'r Cyngor Iechyd agorwyd campfa yn Llangrannog, a roddodd gyfle i'r Urdd ddatblygu cyrsiau addysg i blant ac ysgolion.

s-78

cy_ccg_train:00226

Dyma pryd cychwynnodd yr arfer o uno addysg, awyr agored a hamdden.

s-79

cy_ccg_train:00227

Yn yr un haf agorwyd capel newydd ar safle'r gwersyll.

s-80

cy_ccg_train:00228

Sefydlwyd Glan-llyn fel Gwersyll yr Urdd yn y flwyddyn 1950.

s-81

cy_ccg_train:00229

Yr oedd wedi bod yn freuddwyd gan Syr Ifan ab Owen Edwards sefydlu gwersyll parhaol yn y gogledd a gwelodd ei gyfle pan ddaeth plasdŷ Glan-llyn ar rent yn niwedd y 40au.

s-82

cy_ccg_train:00230

Cyn hynny yr oedd y plasdŷ wedi perthyn i deulu y Wynnstay o ardal Rhiwabon ac arferai ddefnyddio y lle fel llety gwyliau y teulu ar gyfer pysgota a saethu.

s-83

cy_ccg_train:00231

Ar y dechrau yr oedd y gwersyllwyr yn cyrraedd ar y trên yr ochor arall i'r llyn, gyda'r Brenin Arthur yn eu cludo draw i'r Gwersyll.

s-84

cy_ccg_train:00232

Sylfaenol iawn oedd yr adnoddau yn y gwersyll ar y dechrau, er hynny doedd dim trafferth denu cenedlaethau o blant a phobl ifanc a dyrrai yno i gymryd rhan yng ngweithgareddau awyr agored ar Lyn Tegid, ar y mynyddoedd o gwmpas ac wrth gwrs i wneud ffrindiau newydd o bob cwr o Gymru.

s-85

cy_ccg_train:00233

Yn ystod y blynyddoedd cynnar aelodau hŷn yr Urdd arferai ddod i Lan-llyn, gyda phlant iau yn mynychu Llangrannog.

s-86

cy_ccg_train:00234

Gwrthododd rhai protestwyr â phrynu trwyddedau teledu a bu eraill yn dringo mastiau darlledu ac yn ymyrryd â stiwdios teledu.

s-87

cy_ccg_train:00235

Roedd cynlluniau hefyd i sefydlu sianel deledu ar wahân ar gyfer rhaglenni Cymraeg ond yn 1979 cyhoeddodd y Llywodraeth Geidwadol na fyddai'n cadw ei addewid i sefydlu'r fath sianel.

s-88

cy_ccg_train:00236

Gan hynny, cyhoeddodd Gwynfor Evans y byddai'n dechrau ymprydio oni fyddai'r Llywodraeth yn anrhydeddu ei haddewid.

s-89

cy_ccg_train:00237

Achosodd y penderfyniad hwn gryn gynnwrf ac ofni y gallai arwain at ymgyrchu treisgar.

s-90

cy_ccg_train:00238

Cyn y 1960au tueddai'r Gymraeg fod yn iaith yr aelwyd a'r capel a phrin oedd y defnydd o'r iaith mewn cylchoedd eraill.

s-91

cy_ccg_train:00239

Ond gyda'r adfywiad yn y diddordeb yn y Gymraeg a'r ymgyrchu ar ei rhan, gwelwyd cynnydd yn y mudiadau a chymdeithasau a hyd yn oed busnesau a weithredai drwy gyfrwng y Gymraeg.

s-92

cy_ccg_train:00240

Cyhoeddwyd llawer mwy o lyfrau Cymraeg a sefydlwyd dwsinau o bapurau bro Cymraeg ledled Cymru.

s-93

cy_ccg_train:00241

Defnyddiwyd y Gymraeg fwyfwy mewn bywyd cyhoeddus ac yr oedd y Cynulliad Cenedlaethol a sefydlwyd yn 1999 wedi'i gyfundrefnu i weithredu'n ddwyieithog.

s-94

cy_ccg_train:00242

Y Senedd yw'r pwyllgor sy'n gyfrifol am oruchwylio holl waith Cymdeithas yr Iaith.

s-95

cy_ccg_train:00243

Bob blwyddyn, yn ystod Cyfarfod Cyffredinol Blynyddol y Gymdeithas ym mis Hydref, fe etholir swyddogion a fydd yn gwasanaethu fel aelodau o'r Senedd am gyfnod o flwyddyn.

s-96

cy_ccg_train:00244

Mae'r Swyddogion hyn yn gyfrifol am wahanol agweddau o waith y Gymdeithas megis trefniadau'r ymgyrchoedd canolog, gwaith gweinyddol neu ddigwyddiadau Codi Arian ac Adloniant.

s-97

cy_ccg_train:00245

Caiff y Swyddogion sy'n gyfrifol am ranbarthau'r Gymdeithas eu hethol yng Nghyfarfodydd blynyddol y rhanbarthau.

s-98

cy_ccg_train:00246

Mae hawl gan unrhyw aelod o Gymdeithas yr Iaith i enwebu unrhyw aelod arall i wasanaethu fel aelod o'r Senedd.

s-99

cy_ccg_train:00247

Cynhelir cyfarfod Senedd ar ddydd Sadwrn cynta'r mis (fel arfer).

s-100

cy_ccg_train:00248

Mae hawl gan unrhyw un o aelodau Cymdeithas yr Iaith i fynychu cyfarfodydd y Senedd fel 'sylwebydd'.