| [1] |
|
|---|
| [2] |
Bernardo suo Adelmanno s. p. d. Cupio duabus tuis epistolis respondere,
|
|---|
| [3] |
Bernarde optime, sed nihil in mentem venit, guod mihi satisfaciat. Negue enim
|
|---|
| [4] |
statuere possum, delectatusne magis an perculsus his, quae ad me scripsisti,
|
|---|
| [5] |
fuerim. Utrum enim horum me passum dixero, minime profecto mentiar. Equi-
|
|---|
| [6] |
dem ea, quae de perversis Germaniae moribus non minus pie quam eleganter
|
|---|
| [7] |
scribis, non sine dolore legi. Sed nescio quomodo etiam, quae non probantur,
|
|---|
| [8] |
cognoscere iucundum fuit. Multa certe huiusmodi partim mihi lecta auditaque
|
|---|
| [9] |
sunt, partim etiam visa. Aut enim deterior est patriae meae status, aut omnino
|
|---|
| [10] |
idem, iustumque esset iam callum obducere; quoties tamen quippiam id genus
|
|---|
| [11] |
de christianis nationibus audio, nunquam adeo constare animo possum, ut non
|
|---|
| [12] |
commovear; neque enim mihi cornea fibra unquam fuit Quodsi, ut ille ait,
|
|---|
| [13] |
plus est Romani ingenii fines promovisse quam imperii, non tam turpe nobis
|
|---|
| [14] |
erit amisisse imperium quam fidem integritatemque, quibus inter alios populos
|
|---|
| [15] |
imprimis excellere atque praestare hactenus visi sumus. Illud enim fortunae
|
|---|
| [16] |
adscribi potest, hoc improbitate nostra scelereque accidere necesse est. Haec
|
|---|
| [17] |
alii fatis et perpetuo quodam causarum latentium nexu evenire credunt: ego
|
|---|
| [18] |
vero, ut cuncta divina providentia regi constanter affirmaverim, ita principum
|
|---|
| [19] |
ignaviam plurimum moribus nostris contenderim officere, nempe apud quos
|
|---|
| [20] |
plus interdum auctoritatis venatores perductoresque quam literarum periti ha-
|
|---|
| [21] |
bent. Arbitrantur illi quidem se artem populos gubernandi tenere, sed ne
|
|---|
| [22] |
primis quidem labris eam gustaverunt. Neque enim inter assentatorum voces
|
|---|
| [23] |
et voluptatum illecebras discitur, sed multis curis, magnis laboribus, assiduo
|
|---|
| [24] |
studio quaeritur, quae isti provinciarum rectores quasi pestem quandam de-
|
|---|
| [25] |
fugiunt Neque item ab hac culpa ecclesiasticos eximo (tecum enim mihi
|
|---|
| [26] |
sermo est, quem omnia in dextram partem accepturum certo scio) Si enim
|
|---|
| [27] |
veteres illi Germani reviviscerent fortassis, quemadmodum Caroli, Ottones,
|
|---|
| [28] |
Henrici de Maximiliano imperatore, ita Bonifacius, Kilianus, Ulricus de ponti-
|
|---|
| [29] |
ficibus Germaniae quererentur. Plerique enim ex eis ne dissimulant quidem se
|
|---|
| [30] |
nomine spiritui, operibus autem carni ambitionique vacare, neque tam de anima-
|
|---|
| [31] |
rum salute quam de opibus cumulandis et patrimonio ecclesiarum suarum
|
|---|
| [32] |
conservando solicitos esse; unde fit, ut profani principes exemplis talibus de-
|
|---|
| [33] |
pravati et ipsi ruant et vulgus secum in praecipitium trahant. Dura est omnino
|
|---|
| [34] |
sors nostra et condicio perquam miseranda. Atque utinam hic finis malorum
|
|---|
| [35] |
nostrorum sit! Caeterum repetenti mihi memoria aliarum gentium casus vereor
|
|---|
| [36] |
(sic), ne cum hac nostra in peccatis pertinacia non seditiones et direptiones
|
|---|
| [37] |
bonorum, quae iam usitata sunt, sed exilium, sed servitus, sed caedes haere-
|
|---|
| [38] |
sesque nos maneant. Verum haec nos divinae curae relinquamus, cuius miseri-
|
|---|
| [39] |
cordiae non est numerus. Stultum est enim malis, quae nondum evenerunt,
|
|---|
| [40] |
torqueri. Quodsi Moses Domini saevientis iram saepenumero a populo sibi
|
|---|
| [41] |
commisso precibus avertit, non est desperandum esse multos in navicula Petri,
|
|---|
| [42] |
quae utique mergi non potest, quorum piis supplicationibus furor eius hoc
|
|---|
| [43] |
quoque tempore flecti lenirique valeat. Quae de instrumentis mathematicis ad
|
|---|
| [44] |
me scribis, iucunda mihi fuerunt; sed difficile est absentem statuere, quod ex
|
|---|
| [45] |
his mihi maxime placeat. Scis enim in huiusmodi rebus unum oculatum ho-
|
|---|
| [46] |
minem decem auritis anteferri. Itaque tibi eam provinciam relinquo. Sed quoniam
|
|---|
| [47] |
scire vis, quantum impendi velim, facito triginta florenos in praesentia in his
|
|---|
