.. CHRONICA FRANCISCI P RAGENSIS - Introductio _
factas spectantibus. Non commemorat etiam, quo modo abbates cistercienses
nuptias Elisabeth Premysli filiae et Iohannis Lucemburgensis contractas parti-
cipaverint, et omne meritum nobilibus bohemicis assignat. Similiter plures versus
relatusque rerum ad terram et regem Bohemorum non pertinentes reducit. Etiam
animo Bohemis amico et in alienigenos, praecipue Germanos infenso a ChronAR
differt, plus etiam Iohannem regem reprehendit, eius modo regnandi et verba
severiora adhibens opponit.
Ad textum mutuatum auctor propria additamenta varie copiosa adiungit.
Imprimis omni occasione data episcopum Iohannem de Drazic in memoriam
reducit, et praecipue in duobus capitulis primi libri de vita et actis episcopi nun-
tios magni momenti legimus. In capitulo 16 refert, quo modo Iohannes episcopus
electus sit et cum nobilibus pro episcopi auctoritate in parochiis mandandis
congressus sit, necnon de concilio Viennensi et synoda postea facta mentionem
facit. Capitulum 31 vocationem episcopi ad curiam apostolicam, ubi fere undecim
annos mansit, et eius reditum pertractat, postea quoque episcopum dioecesi
neglectae diligenter providisse multasque constructiones novas eo iussu ortas esse
summo cum studio narrat. Quae narratio saepe ad verbum cum "Conscriptione
super fundatione monasterii beate Virginis Marie in Rudnicz" congruit. "Conscrip-
tio" Iohanne episcopo adhuc vivente (annis 1338-1339) scripta est et ad nos in
codice Bibliothecae aulicae Vindobonensis (num. 3282, fol. 18-220") pervenit.
Utrum incerti auctoris narratione Franciscus chronica sua scribens usus sit (ut
Chaloupecky existimat), an ipse eius auctor fuerit, ignoramus. Possibile enim est
curam acta episcopi Iohannis exponendi ei iam ante delegatam esse eumque
postea hanc conscriptionem in chronica sua aliis communicationibus adiunctis
posuisse.
Franciscum etiam species naturales et praecipue astronomicae multum
tenent, praesertim ecclipsis Solis aut Lunae: plurimum et qua hora facta est et
quam diu duravit, adnotat, necnon causas eclipsis et naturam Solis explicat (v. l.
III, cap. 12). Omnino singulares sunt nuntii de rebus naturae admirabilibus, quae
eo tempore in China exortae sunt, referentes (v. l. III, cap. 26). De his rebus
Franciszus verisimiliter a Marignola (Giovanni di Marignolli), qui ut legatus curiae
apostolicae Asiam Centralem, Indiam et Chinam peregrinatus erat et a. 1353
Pragae fuit, certior factus est. Quod argumento est attentioni, quam Franciscus
rebus mirabilibus, eventibus insolitis, calamitatibus, narratiunculis etc. generatim
dedit. E contrario Franciscum non delectant occultae causae rerum, historiae fides
et contextus. Textum e ChronAR mutuatum igitur abbreviat et ea re aliquando
corrumpit: omittit nomina personarum et locorum, definitionem dierum et anno-
rum, personas et annos in eadem enuntiatione confundit, enuntiationis structu-
ram depravat, qua de causa eius narratio non omni tempore perspicua est.
Quaedam neglegentia inscitiaque similis et in parte, quam Franciscus sine
exemplari scripsit, aperta est. Nihilominus haec capitula, licet textus eorum ad
artem parum redactus et quodammodo inordinatus sit, partem chronicarum mag-
III
