EN | ES |

yid-45

yid-45


Javascript seems to be turned off, or there was a communication error. Turn on Javascript for more display options.

- " וואָס גרעסער ס ׳ זײַנען די ציצעס בײַ אַ ווײַבלעכן קערפּער אַלץ אַ גרעסערן צוצי פֿילט אַ מענלעכער קערפּער ! " שוין אין יאָר 1946 האָט בן ־ גוריון עפֿנט ­ לעך זיך אַרויסגעזאָגט וועגן זײַן שטע ­ לונג צו ייִדיש , דערקלערנדיק , אַז ייִדיש איז " שׂפֿה זרה וצורמת " ( אַ פֿרעמדע און גרילציקע שפּראַך ) . אָט דער אַרויסזאָג האָט זיך פֿאַרוואַנדלט מיט דער צײַט אין אַ שטרויכלשטיין אין זײַנע באַציִונגען מיט ייִדישע שרײַבער אויף דער גאַנצער וועלט . וועגן דעם זאָגט עדות קאַדיע מאָלאָדאָווסקי , אין אַ קאַפּיטל פֿון אירע זכרונות : " מיר האָבן זיך שוין געטראָפֿן מיט בן ־ גוריונען פֿריִער אין ניו ־ יאָרק בײַ חיים גרינבערגן אין הויז . עס איז געווען אַ באַגעגעניש מיט ייִדישע שרײַבער . זיי האָבן אים פֿירגעוואָרפֿן זײַן אויסדרוק אַז ייִדיש איז ' צורם את האזן ' ( גרילצט אים אין אויער ) " ( " סבֿיבֿה " , נומ ' 41 , אַפּריל 1974 , ז ' 52 ) . אינעם צווייטן בילדערשטרײַף ־ ביכל " ייִדישע לידער ־ אילוסטרירטע " האָט לעוויצקי געפֿונען איר מאַטעריאַל אין פֿאַרשיידענע מקורים , אָבער , דער עיקר , פֿון די רעקאָרדירונגען פֿון אַנ ־ סקיס עקספּעדיציעס , וואָס די קיִעווער ווערנאַדסקי ־ ביבליאָטעק האָט אַרויסגעלאָזט במשך פֿון די לעצטע צען יאָר . אירס אַ צייכענונג פֿון אַנ ־ סקין זעט מען אויף דער לעצטער זײַט . אין בילדערשטרײַף ־ פֿאָרעם האָט זי פֿאַרשריבן דעם ווײַטערדיקן קינדער ־ גראַם : עטלעכע מענטשן לערן דורך לייענען , עטלעכע מענטשן לערן דורך צוגעהערט , עטלעכע מענטשן לערן דורך וואַטשינג , און עטלעכע פון אונדז נאָר האָבן צו פּי אויף די עלעקטריש פּלויט צו זען וואָס כאַפּאַנז . דעם 4טן נאָוועמבער אין דעם ניו - יאָרקער " ייִדישן קולטור - קאָנגרעס " ( אַ וויכטיקער אַדרעס פֿאַר יעדן ליבהאָבער פֿון ייִדיש ) האָט ד ״ ר שבֿע צוקער , אַ באַקאַנטע ייִדישע קולטור - טוערין , דערציילט וועגן איר ביראָבידזשאַנער דערפֿאַרונג . זי איז געווען איינע פֿון די לעקטאָרן אויף דער הײַיאָריקער ייִדישער זומער - פּראָגראַם , וואָס איז אַדורך אין דער ווײַט - מיזרחדיקער שטאָט . די לעקציע איז געווען אַ געראָטענע , אילוסטרירט מיט אינטערעסאַנטע פֿאָטאָס , אָבער דער עיקר האָט ד ״ ר צוקער זייער גוט איבערגעגעבן די אַטמאָספֿער , וואָס זי האָט דערפֿילט אין יענע מקומות . די ווידעא אויף וואָס אַפּאַראַט סאָרט איר זאָל קויפן צוקערמאַן איז אַ יונגער ישׂראל ־ געבוירענער לינגוויסט , וואָס נאָך יאָרן פֿאַרברענגען ווי אַן אַסיסטענט ־ פּראָפֿעסאָר אינעם וועלט ־ באַרימטן אָקספֿאָרד ־ אוניווערסיטעט , געפֿינט ער זיך איצט ווי אַן אַסאָציִיִר ־ פּראָפֿעסאָר אין קווינסלאַנד ־ אוניווערסיטעט אין דער ווײַטער אויסטראַליע . בינו ־ לבינו איז ער געוואָרן דער מומחה פֿון " ישׂראליש " ( ישׂראלית : Israeli ) , דער הײַנטיקער גערעדטער און , וואָס ווײַטער אַלץ אָפֿטער , אויך געוויינטלעך ־ געשריבענער עבֿרית . פֿונעם שלל אַרבעטן , וואָס ער האָט מחבר געווען אויף אָט דער פֿאַרכאַפּנדיקער טעמע , איז מיר באַלד קלאָר געוואָרן , אַז צוקערמאַן קען זייער גוט ייִדיש ( ווײַל אָן ייִדיש קען מען די אמתע סטרוקטור פֿון ישׂראליש ניט תּופֿס זײַן , נאָר זײַנס אַן אַרבעט ממש געשריבן אויף ייִדיש איז מיר קיין מאָל פֿריִער ניט אויסגעקומען צו לייענען . זײַנע מסקנות און אויספֿירן זענען מיר שוין געווען קלאָר פֿון אַזעלכע גרונטאָוונע ווערק זײַנע ווי Language Contact and Lexical Enrichment in Israeli Hebrew ( 2003 ) און זײַן " ישׂראלית , שׂפֿה יפֿה " , וואָס דער פּאָפּולערער תּל ־ אָבֿיבֿער פֿאַרלאַג " עם עובֿד " האָט ערשט הײַיאָר אַרויסגעגעבן . די פֿאַרגאַנגענע וואָך האָט דער זשור ­ נאַל " Science " איבערגעגעבן , אַז די וויסנ ­ שאַפֿטלער בײַם ירושלמער " פֿאָרש - צענטער פֿון נאַטירלעכער מעדיצין אויפֿן נאָמען פֿון לויִס באָריק " האָט זיך אײַנגעגעבן אויפֿצוציִען אַ טייטלבוים פֿון אַן אוראַלטן קערן , געפֿונען אין די רויִנען פֿון דער באַרימטער פֿעסטונג מצדה . די פֿאָרשער האָבן באַשטימט , אַז דאָס קערנדל איז געווען 2 , 000 יאָר אַלט . ביז הײַנט האָט זיך קיינעם נישט אײַנגעגעבן אויפֿצולעבן אַזאַ אַלט געוויקס . מיטשעלין גייד טאָקיאָ יאָקאָהאַמאַ קאַמאַקוראַ [ 2011 ] ( אַרויסגעגעבן דורך מיטשעלין ) , 27 , איז באפרייט . 3 - שטערן רעסטאָראַן אין טאָקיאָ איז מער ווי 14 שאַפּס און דרייַ הייזער צו די 2010 אויסגאַבע , די וועלט ' ס מערסט אפדעיטעד . דערצו , דעם נייַ דערצו צו די יאָקאָהאַמאַ קאַמאַקוראַ געגנט האט שוין אַרייַנגעשיקט אַ גאַנץ פון 26 הייזער . ספר קאַטער פּאַרטיי האט געהאלטן אין יאָקאָהאַמאַ אויף מאי 24 ינאָסע נאַאָקי טאָקיאָ ווייס גאָווערנאָר , מייער רין ייַאַקאָ , אויך אַטענדאַד דעם מייער טאַקאַשי קאַמאַקוראַ מאַצואָ . יעדער פון זייַן דרייַ , קאַמענטינג אויף אַטראַקטינג פרעמד טוריס צו יאַפּאַן צו דערוואַרטן דעם וועלט - באַרימט ווי גוידעס . פּרעסע קאָנפֿערענץ געהאלטן אויף אקטאבער 24 76 , 000 , 072 מענטשן ינאָסע געזאגט די נומער פון פרעמד טוריס באזוכן יאַפּאַן אין אקטאבער ( עסטימאַטעד ) פֿאַר וואָס עס איז געווען , " איך הייַאָ קאָנאָ קליין נומערן , " ער האט געזאגט . עס קען זייַן בעסער געליינט דורך די ניו אינטערנאַציאָנאַלער וואָקזאַל אין האַנעדאַ ערפּאָרט איז געעפנט געווארן אין אקטאבער , " טאָקיאָ שטאָט אין די וועלט פילע שטערן , " איך שטעלן עקספּעקטיישאַנז פֿאַר אַן פאַרגרעסערן אין פרעמד טוריס צו יאַפּאַן . די זיבן טעג פון דעם חודש ~ 14 אַפּעק האט געהאלטן אין יאָקאָהאַמאַ יאָקאָהאַמאַ אינטערנאַציאָנאַלער שטאָט , אַפּעק פירער ווען זייַן פרוי וויזיטיד דעם אָרט , דער געשטאַלט איז רעפּאָרטעד צו עסן גרין טיי אייַזקרעם אין אַ גרויס נומער פון בודאַ אין קאַמאַקוראַ קאָטאָקוין פרעזידענט באַראַקק אבאמא דער פירער אויך באַגריסן די מייערז פון דער שטאָט פון קאַמאַקוראַ . ווי אויך ווי אַטראַקשאַנז אַזאַ ווי היסטאָרישער בנינים און נאַטירלעך " שפּייַז קולטור " און אַ גליקלעך צוגאַנג . דריי מיטשעלין שטערן איז די כייאַסט שאַצונג איז " יקסעפּשאַנאַל קוויזין ווערט אַ יאַזדע אין סדר צו געשמאַק עס " מיטל . דערצו , דער פירער בוך האט אַ געשיכטע פון מער ווי 100 יאר , אַ הויך - פּראָפיל 2011 אויסגאַבע און האט ארויס 26 מינים אין 23 לענדער . " טאָקיאָ יאָקאָהאַמאַ קאַמאַקוראַ " איז באפרייט סיימאַלטייניאַסלי מיט די יאַפּאַניש ווערסיע און ענגליש ווערסיע ( 2 , 520 ¥ פּרייַז מיט שטייַער אַרייַנגערעכנט . ) אויך , פֿאַר די , וואס זענען זוכט פֿאַר אַ גלייַך פּרייַז מעניו פֿאַר לאָנטש אָדער מיטאָג צו הנאה די רעסטאָראַן צו הנאה דעם ווייניקער ווי 5000 ¥ צייכן " מאַטבייע " האט שוין אַרייַנגעשיקט . [ אַרטיקלען ] [ 2011 ] , אָסאַקאַ , קאָבע קיאָוטאָ מיטשעלין דרייַ - שטערן רעסטאָראַן האט וואַן דער קאָבע געגנט האט וואַן דער ערשטער 12 הייזער 50 הייזער שטערן ( זון אקטאבער 19 10 ) אַנטוויקלען אַ טעאָריע פון זייַן אייגן רעסאַפּיז פֿאַר דרייַ קאָנסעקוטיווע יאָרן מאַצושימאַ קעיסוקע איינער מיטשעלין שטערן קאָכער ( מערץ 11 , 2008 ) בייטן אַנפּרעסידענטיד סימכע פון די 43 , 000 , 000 מענטשן פאַט ] [ בייטן - 1 גראַנד פּרי געווינער , " בוילד מיט קאָוהו פויגל " ( סעפטעמבער 19 10 ) פון די זוך שטריך צו געשמאַק גורמיי קראָם ~ אָריקאָן " 3 ד " " עסן סעסאַמי בוימל " " אַקב48 " ווערטער זענען אַליינד אין צייַט ! טרענדס פֿאַר 2010 גרויס פּרי ? ~ צענעלע אַנאַונסט ( נאוועמבער 9 10 ) . שפּראַכן איבערזעצונגען געמאכט דורך וובעט 4 . 2 . 3 פּאַוערד דורך וובוללעטין ווערסיע 4 . 0 . 8 דרוקרעכט © 2011 וובוללעטין סאָלוטיאָנס , ינק . . אַלע רעכט רעזערווירט . סעאָ דורך וובסעאָ 3 . 5 . 2 שפּאַלטן : vBHELP . pl - פויליש וובוללעטין סופּפּאָרט שטיצן : ווילו עקסטרע טאַבס דורך וובוללעטין היספּאַנאָ " בעת אַן אינטערוויו וואָס איז פֿאָרגעקומען בײַ מיר אין דער היים מיט ליליען געווירצמאַן , אויך פֿון דער שארית ־ הפּליטה , רופֿט זי זיך אָפּ , אַז דאַכאַו האָט דעם מאָלער געמאַכט פֿאַר אַ קינסטלער . זײַנע ליידן און פּײַן האָבן אים געמאַכט פֿאַר אַ קינסטלער . דער זשורנאַליסט האָט אויך געפֿונען בריוו פֿון פּאָראָלסקין , וווּ ער האָט אויסגעפֿילט אַן אַפּליקאַציע צו דער ' פֿײַנער קונסט ־ אַקאַדעמיע ' אין וואַרשע , אין יאָר 1934 , און ווײַטער האָט די Associated Press אַרויסגעשיקט זשורנאַליסטן קיין ישׂראל , צום ' יד ־ ושם . ' דאָס אַרטיקל פֿון דער Associated Press ווערט געדרוקט איבער דער וועלט . טעלעוויזיע ־ סטאַנציעס , ראַדיאָ , זשורנאַלן , פֿון CNN ביז ABC , פֿון NBC ביז CBC אין קאַנאַדע . און דער טעלעפֿאָן הערט נישט אויף צו קלינגען . אַלע ווילן אינטערוויוען . דאָס אַרטיקל האָט אַרויסגערופֿן אַ ריזיקן אינטערעס אין AOL ־ און Yahoo ־ וועבזײַטלעך פֿון אומעטום און איבעראַל . אָרט ברייטהאַרציקייַט איר האָט געשיקט געווארן צו אָרט צו גיינ אַף די מערסט געפערלעך באשעפענישן אין אַלע פון די אַלוועלט . . . . " עס דאַרף ניט זײַן קיין דיפֿערענצירונג צווישן די , וועלכע זענען געווען אין אַ געטאָ אָדער לאַגערן און זענען געבליבן לעבן , און די , וועלכע זענען געווען פּליטים פֿון די דײַטשן אין סאָוועטן ־ פֿאַרבאַנד און זענען פֿאַרשיקט געוואָרן אין די לאַגערן פֿון סיביר . עס איז אוממעגלעך , און אפֿשר אויך ניט יושרדיק צו באַשטימען , ווער עס האָט געליטן מערער , און ווער עס האָט געליטן ווייניקער אין רוסלאַנד , ווי אַ רעזולטאַט פֿון דער דײַטשישער אָקופּאַציע אין די מיזרח ־ אייראָפּעיִשע לענדער . אַלע זענען געווען קרבנות פֿון די נאַציס און זייערע קריסטלעכע אַרויסהעלפֿער " , האָט דערקלערט פּראָפֿ ' בלאַטמאַן . איר קענען געפינען פּראָסט ערד מיט אייער ספּאַוס דורך אַדמיטינג אַז דאס זענען נישט געגאנגען געזונט , איר זענט נישט צופרידן אַז זיי זענען נישט געגאנגען געזונט און אַז איר זיכער אָננעמען לפּחות פּאַרטיייש שולד פֿאַר די פּראָבלעמס אין דער חתונה . דערנאָך , לעבן בליזשען , האָט מען געאַרבעט פֿאַר אַ פּריץ , געוווינט אין אַ שײַער , און געאַרבעט אין פֿעלד . דאָס איז שוין גוט געווען , ווײַל די געפֿאַנגענע ייִדן האָבן געגעסן וואָס איז געוואַקסן , אַפֿילו גראָז . . . . זאַלבע ־ צווייט זיצן מיר אין קופּע פֿונעם שנעלצוג מאָסקווע ־ אַדלער . די איבעריקע פּאַסאַזשירן זײַנען שוין אַרויס , און מיר - איך און חנה - האָבן נאָך קאַרגע צוועלף שעה וועג . פֿריִער , בעת מיר זײַנען געווען זאַלבע ־ דריט ( די דריטע - אַ יונגע פֿרוי , וואָס איז געפֿאָרן צו איר מאַן ) האָט זיך געהאַט פֿאַרבונדן אַ שמועס וועגן לעבן , וועגן ליבע , וועגן מענטשלעכער נאַטור . נאַטאַשאַ ( אַזוי האָט געהייסן די דריטע ) האָט אַ סך גערעדט וועגן זיך . כּמעט ניט געפֿרעגטערהייט גערן דערציילט , ווי אַזוי זי האָט זיך באַקענט מיט איר מאַן , ווי עס האָבן זיך אײַנגעשטעלט די באַציִונגען אין דער משפּחה און וואָס פֿאַר אַ פּלענער האָבן זיי מיטן מאַן אויף דער צוקונפֿט . איך פּיקט אַ ק200ד פֿאַר ווערט , און אויך די 2 פֿרייַ לענסעס פון דאַדס ק1000 דער אידעאַל , אַז דאָס פֿאָלק זאָל וויסן נאָר פֿון דאָס גוטע אין זײַן אייגן לאַנד און נאָר דאָס שלעכטע אין אַנדערע לענדער , ווערט דורכגעפֿירט גאַנצע הונדערט פּראָצענט . . . . די אַלטגעזעסענע ייִדישע באַפֿעל ­ קערונג פֿון פּאָלטאַווע איז באַשטאַנען פֿון עטלעכע טויזנט נפֿשות - קליין - רוסישע ייִדן , וואָס זײַנען שוין דאָרטן געבוירן געוואָרן אָדער , לכל - הפּחות , געוווינט דאָרטן אַ לענגערע צײַט . די דאָזיקע גרופּע האָט אַפֿילו אויסגעזען אַנדערש , ניט אַזוי ווי די פּויליש - וואָלינער ייִדן און די " ליטוואַקעס " . כ ׳ מיין , אַז איך בין זיך ניט טועה , טענהנדיק , אַז דאָס האָט אַ שײַכות ניט נאָר צו דער ייִדישער באַפֿעלקערונג פֿון דער גובערניע - שטאָט [ פּאָלטאַווע ] , אָבער אויך צו די שטעט און שטעטלעך פֿון דער גאַנצער גובערניע , אַ חוץ , אפֿשר , דער שטאָט קרעמענטשוג , וואָס איז דורכן טײַך דניעפּר געווען פֿאַרבונדן מיט ווײַסרוסלאַנד און האָט מער אויסגעזען ווי אַ ווײַסרוסיש - ליטווישע שטאָט , איידער אַ קליין - רוסישע . די אייגנאַרטיקייט פֿונעם קליין - רוסישן ייִדנטום האָט זיך אַנטפּלעקט אויך אין דער שפּראַך . בערך אַ העלפֿט פֿון די ווערטער אין דער גערעדטער ייִדישער שפּראַך האָט געשטאַמט פֿון רוסיש און אוקראַיִניש : דאָס איז געווען מער אַ רוסיש - דײַטשישער איידער אַ דײַטשיש - ייִדישער דיאַלעקט . אויסגערעדט האָט מען די ייִדי ­ שע ווערטער אויך אַנדערש . אַנשטאָט דעם ליטווישן " דאָס " , " וואָס " און פּויליש - וואָלינער צעצויגענעם " דווּס " , האָט מען אויסגערעדט " דוס " , " וווּס " , אָן אויסזינגען עס , און גערעדט האָט מען אָן דער כאַראַק ­ טערישער ייִדישער זשעסטיקולירונג . אַפֿילו ריין אַנטראָפּאָלאָגיש האָבן די קליין - רוסי ­ שע ייִדן אויסגעזען אַנדערש : זעלטענער האָט מען געטראָפֿן די כאַראַקטערישע וואָלי ­ נער טיפּן מיט געל - רויטע האָר און די כאַראַק ­ טערישע שוואַרץ - האָריקע ליטווישע ייִדן , ווייניקער איז געווען די צאָל לײַט מיט אויסגעמאַטערטע בלייכע פּנימער , מיט אַן אײַנגעפֿאַלענעם ברוסטקאַסטן און מיט אַן אויסגעקרימטן רוקן . אָבער אין פּאָלטאַווע זײַנען אויך ניט געווען קיין ייִדן - שוואַרצאַרבעטער . מיר האָט זיך ניט פֿאַרגעדענקט קיין איין ייִדישער וואַסער ­ פֿירער , טרעגער , בינדיוזשניק , אַזעלכע וואָס איך האָב שפּעטער געזען אין ליטווישע שטעט . עס זײַנען געווען בלויז בעל - מלאָכות און סוחרים . אָבער טורקאָוו ־ גרודבערגס קריטישע עצות , קעגן וועלכע קאַציזנע האָט ענערגיש דערווידערט , זײַנען קיין מאָל ניט מקוים געוואָרן , ווײַל דער לאָדזשער צענזאָר האָט פֿאַרווערט די פּיעסע איין וואָך נאָך דער פּרעמיערע . מיט צוויי חדשים שפּעטער איז גראַנאַך אַוועקגעפֿאָרן פֿון פּוילן קיין סאָוועטן ־ פֿאַרבאַנד , וווּ ער האָט ממשיך גע ­ ווען זײַן קאַריערע אין קינאָ . אַ קורצע צײַט האָט ער געאַרבעט אין ייִדישע טעאַטערס אין מאָסקווע און קיִעוו , איז אַרעסטירט געוואָרן , אָבער אַ דאַנק דעם שתּדלנות פֿונעם שרײַבער ליאָן פֿויכטוואַנגער איז ער באַפֿרײַט געוואָרן און געקומען , דורך דער שווייץ , קיין אַמעריקע , וווּ ער האָט געשפּילט אין האָליוווּד ־ פֿילמען . איבערזעצונג צו אנדערע שפּראַכן דאַנק צו וובעט טראַנסלאַטאָר 2 . 4 . 4 פּאַוערד דורך וובוללעטין דרוקרעכט © 2011 וובוללעטין סאָלוטיאָנס , ינק . אלע רעכט רעזערווירט . זוכן ענגינע אָפּטימיזאַטיאָן דורך וובסעאָ 3 . 6 . 0 רק 2 אַ סבֿרא , אַז קיין אַנדער אייראָפּעיִש לאַנד קען זיך ניט " באַרימען " מיט אַזאַ מאָדעל פֿון סעגרעגאַציע און עמעצער האָט געמוזט שרײַען געוואַלד . געטאָן האָבן עס אָפֿיציעל - אין דעם אייראָפּעיִשן געריכט - צוויי לײַט : דער ראָש פֿון דער ייִדישער קהילה , יעקבֿ פֿינטשי , און דער פֿירער פֿון דער ראָמאַ - געמיינדע , דערוואָ סעדזשיק . זיי האָבן פּראָטעסטירט קעגן אַ קאָנסטיטוציע , וואָס דיסקרימינירט לגבי אַנדערע עטנישע גרופּעס אין דער באַפֿעלקערונג פֿון זייער לאַנד . יעקבֿ פֿינטשי איז אַ באַקאַנטע פֿיגור אין באָסניע . אַ דערפֿאַרענער יוריסט און געזעלשאַפֿטלעכער טוער , איז ער ניט לאַנג צוריק באַשטימט געוואָרן ווי דער באָסניער אַמבאַסאַדאָר אין דער שווייץ . איבערזעצונגען צו בב ענטערפּרייז טראַנסלאַטאָר 4 . 2 . 3 פּאַוערד דורך וובוללעטין ווערסיע 4 . 0 . 8 דרוקרעכט © 2011 וובוללעטין סאָלוטיאָנס , ינק . . אַלע רעכט רעזערווירט . סעאָ דורך וובסעאָ 3 . 5 . 2 שפּאַלטן : vBHELP . pl - פויליש וובוללעטין סופּפּאָרט שטיצן : ווילו עקסטרע טאַבס דורך וובוללעטין היספּאַנאָ פֿאָרנדיק דורכן שטאָט ־ צענטער , האָט סאָניע דערזען ווי מאַסן מענטשן שטייען אויף דער גאַס , קוקן אַרויף און טײַטן מיט די פֿינגער אין הימל . זי האָט שוין פֿאַרשטאַנען : אַפֿילו די הויכע בנינים , די וואָלקן ־ קראַצערס , האָבן זיך געוויגט הין און צוריק . נאַרוטאָ שיפּפּוודען איז די קאַנטיניויישאַן פון דער אָריגינעל אַנאַמייטיד טעלעוויזיע סעריע געשיכטע ריוואַלווז אַרום נאַרוטאָ . טהע אַן עלטערע און אַ ביסל מער מאַטיורד וזומאַקי נאַרוטאָ און זיין זוכן צו ראַטעווען זיין פרייַנד וטשיהאַ סאַסוקע פון \ u200b \ u200bדי גריפּס פון דער שלאַנג - ווי שינאָבי , אָראָטשימאַרו . נאָך צוויי און אַ האַלב יאר נאַרוטאָ לעסאָף קערט צו זיין דאָרף פון קאָנאָהאַ , און שטעלט וועגן פּאַטינג זיין אמביציעס צו אַרבעטן , כאָטש עס וועט נישט זיין לייַכט , ווי ער האט אַמאַסט אַ ביסל ( מער געפערלעך ) שונאים , אין די לייקס פון די שינאָבי אָרגאַניזירונג ; אַקאַצוקי . מצות [ צו די כּוסות ] ׃ ס ׳ איז דער בעזעם . דאַכט זיך , אַזאַ בעזעם װאָלט געמעגט האָבן דרך ־ ארץ כאָטש פֿאַר אונדז , מצות ? אין יעדע באזונדערע קאטעגאריע זאל מען זעהן צו שרייבן אין איר אנדערע געראטענע קאטעגאריעס , ווצ " ב אין " קאטעגאריע רבנים " זאל מען לייגן " קאטעגאריע אדמו " רים " , אזוי וועט א יעדער קענען האבן צוטרעט צו אנדערע געראטענע קאטעגאריען , אויך וועט דאס באגרעניצן די צאל פון קאטעגאריעס אין איין איינציגע ארטיקל , ווצ " ב אנשטאט צו שרייבן 10 קאטעגאריעס אין דער ארטיקל " רבי " ( רבנים , אדמורים , צדיקים , תורה , יידישקייט , פרומקייט , חסידות , ראשי ישיבות אא " וו ) קען מען שרייבן נאר איין גאר פאסיגע קאטעגאריע , ווייל אין דער קאטעגאריע איז דאך דא לינקן צו אנדערע געראטענע קאטעגאריעס . גרויס סעריע . קידס געפינען פרייד אין די סימפּלאַסט פון דאס " ווען , ווען וועלן מיר זיך שוין באַפֿרײַען פֿון דער אָנשיקעניש און שאַנד , און זיך אומקערן צוריק צו ציון , מיט אַ ביסל רחמים . . . " טוט דיין הויף פאָרשלאָגן אַ שיין מיינונג ? טוט דיין הויף פאַרזען דעם וואַסער ? קענען איר ימאַדזשאַן זיצן אויף אייער דעק אָדער פלאָוטינג אין די שווימערייַ בעקן אויף אַ פּליט און ענדזשויינג אַ זונופגאַנג אָדער אַ זונ - ונטערגאַנג מיט אַ בליק פון אַ וואַנישינג ברעג שווימערייַ בעקן ? איר ' ווע געזען וואַנישינג ברעג - - אויך באקאנט ווי ומענדיקייַט ברעג - - פּאָאָלס אין טעלעוויזיע קאַמערשאַלז ווו עס קוקט ווי כאָטש די אַקטריסע וועט פשוט טאַפּאַל איבער די צוים פון דעם בעקן אויב זי געץ צו נאָענט צו דער צוים . ווי אַ ענין פון פאַקט , אפילו כאָטש אַ וואַנישינג ברעג שווימערייַ פּאָאָלס קוקט ווי כאָטש עס פשוט פאלט אַוועק דער פּנים פון דער ערד - - אָדער אייער הויף , ווי עס האבן זיך - - זיי פאקטיש טאָן ניט ! און קיינמאָל מורא , איר וועט ניט פשוט פאַלן אַוועק דעם ברעג פון דעם בעקן אויב איר באַקומען צו פאַרמאַכן - - עס איז אַן אילוזיע . מיט אַ וואַנישינג ברעג שווימערייַ בעקן , די וואַסער איז געכאפט אין אַ רעזערוווואַר און ריסייקאַלד צוריק אין די שווימערייַ בעקן - - עס ס ניט ווי איר האָבן צו האַלטן פילונג דעם בעקן צו האַלטן אַרויף מיט די " פאַרפאַלן וואַסער ! " לייענען די מנוחה פון דעם פּאָזיציע » שמאול ־ זײַנוול פּיפּע , פֿונעם גאַליציאַנער שטעטל סאָניק , איז געווען אַן אויפֿגייענדיקער שטערן אין דער ייִדישער פֿאָלקלאָר ־ וועלט , און האָט נאָכן סעמינאַר אָנגענומען כּהן פֿאַר זײַן מדריך אין פֿאָלקלאָר ־ שטודיעס . אַ זייער פֿאַרכאַפּנדיקע קאָרעספּאָנדענץ קען מען לייענען אינעם ייִוואָ ־ באַנד פֿון כּהנס שריפֿטן ( " שטודיעס וועגן ייִדישער פֿאָלקשאַפֿונג " , 1957 ) און אינעם באַנד פֿון פּיפּעס בריוו , רעדאַקטירט פֿון דבֿ און מאיר נוי אין 1971 . לעצטנס , האָט די " Associated Press " פֿאַר ­ עפֿנטלעכט אַ טשיקאַווע שטיקל נײַעס אין 250 נײַעס ־ אַגענטורן און פּרעסע ־ אַגענצן איבער דער וועלט . נעמלעך , אַז ס ' האָט זיך אָפּגעזוכט אַן אַלבאָם מיט קונסט ־ בילדער , געמאָלן אין דאַכאַו ־ קאָנצענטראַציע ־ לאַגער אין צײַט פֿון דער צווייטער וועלט ־ מלחמה . באַלד האָבן זיך אַראָפּגעלאָזט זשורנאַליסטן פֿון איבער דער וועלט , געוואָלט וויסן אַלע פּרטים . דער מענטש , פֿאַראַנטוואָרטלעך פֿאַרן אויסגעפֿינס , איז נישט קיין אַנדערער ווי מײַן זון אַבֿרהם ( אַבֿי ) האָפֿמאַן , וועל ­ כער האָט זיך מיט מיר אַוועקגעזעצט אין מיטן פֿילמירן דעם דאָקומענטאַרן ־ פֿילם , וואָס האָט אַ שײַכות צום אַלבאָם , און מיר אויסדערציילט די אינטערעסאַנטע גע ­ שיכטע וואָס שטעקט הינטער דעם . וועל איך אײַך דאָס איבערגעבן וואָרט בײַ וואָרט , ווי אַזוי דער אַלבאָם האָט זיך אָפּגעזוכט , און וואָס מען האָט מיט אים געטאָן זינט ער האָט פֿאַרכאַפּט דעם נײַגער און אינטערעס פֿון די אַרכיוויסטן פֿון הײַנטיקן דאַכאַו ־ מוזיי , פֿונעם I . T . S . ) International Tracing Service ) - אינטערנאַציאָנעלע דינסט צו קאָפּירן צייכענונגען אין באַ ­ דאַרלסאָן , דײַטשלאַנד , פֿון די הויפּט ־ אַרכיוויסטן בײַם וויזענטאַל ־ צענטער און " האָלאָקאָסט ־ מוזיי אין וואָשינגטאָן " , פֿון באַרימטע האָליוווּדער פֿילם ־ פּראָדוצענטן און פֿון אַ שלל טעלעוויזיע ־ און צײַטונגס ־ זשורנאַליסטן . דערציילט מיר מײַן זון אַבֿרהם אַזאַ מעשׂה : פֿון דער אַנדערער זײַט , לויט די ידיעות , פּובליקירט אין די אייראָפּעיִשע צײַטונגען , גרייט ישׂראל צו אַן אַטאַק אויף די איראַנישע אַטאָמישע אינסטאַלאַציעס , ווי זי האָט עס געטאָן אין יוני 1981 קעגן דעם איראַקישן אַטאָמישן רעאַקטאָר . לויט די זעלבע ידיעות , האָט ישׂראל שוין אויפֿגעדעקט דרײַ פּלעצער פֿון איראַנישן אַטאָם דרומדיק פֿון טעהעראַן : אין נאַטאַנץ , איספֿאַהאַן , און אין אַראַק . ווען יתרו , משה ־ רבינוס שווער , האָט דערהערט וועגן די גרויסע ניסים , וואָס דער אייבערשטער האָט געטאָן פֿאַר די ייִדן בעת יציאת ־ מצרים , איז ער געקומען צו די ייִדן אינעם מידבר , צוזאַמען מיט משהס ווײַב , ציפּורה , און צוויי זײַנע זין , גרשום און אליעזר . יתרוס משפּחה איז בײַם אָנהייב נישט געווען אַ ייִדישע ; לויט אַ סך מפֿרשים , זענען זיי געווען שוואַרץ ־ הויטיקע . זיי האָבן אָבער באַשלאָסן זיך מגייר זײַן . אַנ ־ סקי קומט אַרויס ווי אַ פֿיגור , וועלכע האָט פֿאַרקערפּערט די גאַנצע סתּירותדיקייט פֿון זײַן דור אין זײַן אייגענעם לעבן און האָט געגעבן אַ פֿולן פּאָרטרעט אין זײַנע ליטעראַרישע און פּובליציסטישע ווערק . סאַפֿראַן ציט אונטער דעם סך ־ הכּל פֿון אַנ ־ סקיס גאַנצן לעבנס ־ אויפֿטו : " ער איז תּמיד געווען אויסן צו קאָמוניקירן מיטן סאַמע ברייטן עולם , צו געפֿינען אַזאַ ׳ באָדן ׳ פֿאַר זײַן טעטיקייט , אויף וועלכן זײַנע ווערטער וועלן באַקומען דעם שטאַרקן אָפּקלאַנג . " קליין פֿאַר זיכער פֿאַר אונדזער לייענער , וואס זענען ניט באַקאַנט מיט דיין באָדקאָסטיום שורות ווי טאָן איר באַשרייַבן זיי ? איך קום פֿון טינעק , ניו ־ דזשוירזי , און איך בין נײַנצן יאָר אַלט . איך האָב זיך געלערנט אין יבֿנה ־ עלעמענטאַר ־ אַקאַדעמיע , און גראַדויִרט פֿון דער פֿריש ־ שולע אין פּאַראַמוס , ניו ־ דזשוירזי . איך האָב זיך דאָס לעצטע יאָר געלערנט אין אַ סעמינאַר שעלבֿים אין ירושלים , און ערשט אָנגעהויבן זיך לערנען אין באַרנאַרד ־ קאַלעדזש פֿון קאָלומביע . איך האָב כמעט ס ' גאַנצע לעבן געלערנט זיך העברעיִש און לעצטנס האָט זיך מיר פֿאַרגלוסט צו לערנען זיך ייִדיש , די שפּראַך פֿון מײַנע באָבע ־ זיידן . מײַן שוועסטער סימי און איך האָבן ביידע באַשלאָסן , אַז עס איז געקומען די העכסטע צײַט אויסצופֿאָרשן אונדזער ירושה . מײַנע באָבע ־ זיידע זײַנען ביידע אַמעריקאַנער געבוירענע , אָבער די עלטער ־ באָבעס און זיידעס האָבן אָפּגעשטאַמט פֿון פּוילן . אַלע מײַנע באָבעס און זיידעס רעדן ענגליש און אויך אַ פֿליסיקן ייִדיש . ווען איך דערצייל מײַנע פֿרײַנד , אַז דעם סעמעסטער לערן איך זיך ייִדיש , קריג איך פֿאַרשיידענערליי אָפּרופֿן . מײַנע פֿרײַנד פֿאַרשטייען בכלל נישט פֿאַרוואָס איך לערן זיך די שפּראַך אַנשטאָט עפּעס מער פּראַקטיש . מײַן משפּחה איז ווידער גליקלעך . מײַנע באָבעס און זיידעס זײַנען אין זיבעטן הימל פֿאַר פֿרייד . מיר וועלן זיך קענען אַדורכשמועסן אויף מאַמע ־ לשון . כאָטש אַ סך ייִדן באַנוצן זיך נישט מער מיט דער שפּראַך , איז עס אָבער שטאַרק פּאָפּולער צווישן די חסידים וועלכע ווילן זיך נישט אַסימילירן . די שפּראַך האָט געליטן אַ גרויסן דורכפֿאַל צוליב די זעקס מיליאָן ייִדן וואָס זײַנען אומגעקומען אינעם חורבן , און די רעשט פֿון די ייִדן זײַנען צעשפּרייט איבער דער וועלט , און די ייִדן האָבן זיך גענומען אַסימילירן . די צווייטע הויפּטזעכלעכע געשעעניש אין מײַן חורבן ־ געשיכטע איז דאָס , וואָס איך האָב געפֿירט אַ טאָגבוך דרײַ יאָר אין העברעיִש . מײַן טאָגבוך איז דער איינציקער פֿולער טאָגבוך אין דער העברעיִשער שפּראַך און דערפֿאַר - צוליב זײַן היסטאָרישן ווערט און באַדײַטונג - האָט " יד ושם " באַשלאָסן אים צו רעסטאַוורירן , נישט געקוקט אויף דעם , וואָס ער האָט זיך פּובליקירט ווי אַ בוך און איז איבערגעזעצט געוואָרן אין פֿינף שפּראַכן : ענגליש , פֿראַנצייזיש , דײַטש , שפּאַניש און פּאָרטוגעזיש . לויט די לעגענדעס , איז דער וועג צום " לאַנד פֿון די יונגע " אַרומגערינגלט מיט נײַן וואַלד ־ נוסביימער , וועלכער ווײַזן אָן דעם וועג אָדער דינען ווי אַ " פּאָרטאַל " צו יענער וועלט . יעיטס איז אַליין געווען אַ מיסטיקער . אינעם דערמאָנטן ליד דערציילט ער , מעגלעך , וועגן איינער פֿון זײַנע ספּיריטואַליסטישע וויזיעס . " דער אויבער ־ שטערן און דער אויסגעבויגענער פּלוג " זענען , פֿאַרשטייט זיך , דער צפֿונדיקער שטערן און די קאָנסטעלאַציע " גרויסע בעריכע " , וועלכע שײַנען איבער דעם בוים , וואָס פֿירט צום געהיימען לאַנד . אין זײַנער אַ בריוו , דערמאָנט דער פּאָעט , אַז ער האָט אַמאָל דערזען אין אַ וויזיע פֿון אַ בוים מיט אַ וואַסער קוואַל , וואָס פֿירט צום אָרט פֿון אייביקער יוגנט און ווערט באַוואַכט דורך אַ שומר . אן אנדער פייַן ווערסיע דזשים . דעם ווידער אַנגגאַלד קוק איז אויך זייער ליב און אויך נידינג נאָר אַ ריר מער פאָרגראַונד ויסשטעלן ( אפילו אויב נאָר אויף די ראַקס ) . גוט איינער צוליב יוספֿס נבֿיאיִשן כּשרון צו טײַטשן חלומות , איז ער באַפֿרײַט געוואָרן פֿון דער תּפֿיסה . ער האָט דערקלערט , אַז נאָך זיבן געראָטענע יאָר וועט אין מצרים קומען אַ שטאַרקער הונגער , וועלכער וועט אויך דויערן זיבן יאָר . צוליב יוספֿס עצה צו זאַמלען די תּבֿואה , איז מצרים געראַטעוועט געוואָרן פֿונעם הונגער ; יוסף איז געוואָרן אַ שני ־ למלך . יעדן זומער בײַ " קלעזקאַנאַדע " באַווײַזט זיך אַ נישט ־ דערוואַרטער " שטערן " , וועגן וועלכן מע האָט פֿריִער כּמעט נישט געוווּסט . אַזאַ שטערן דעם זומער איז געווען דער באַסיסט און זינגער מאַרקוס מולער , אַ שפּילער מיט אַן אַרומנעמיקן מוזיקאַלישן געשמאַק . ער איז געבוירן געוואָרן אין מיזרח ־ דײַטשלאַנד און האָט שטודירט פּסיכאָלאָגיע אין טריִער , אין די 1990ער יאָרן . ער האָט זיך אויך פֿאַרשריבן אין קלאַסן פֿון דער אַלטער ייִדישער ליטעראַטור פֿון פּראָפֿ ׳ עריקאַ טים . נאָך דעם ווי ער האָט געשפּילט אויף אַ בר ־ מיצווה , האָט ער זיך פֿאַראינטערעסירט אין ייִדיש און ייִדישן געזאַנג . איך ווי זיי , איך ווי זיי אַ פּלאַץ נומער 3 איז מיין באַליבט , 1 , 2 און 6 און פייַן , די אנדערע זענען נישט אַזוי גוט - 4 איז וועג ונדערעקספּאָסעד , 7 איז שיין נודנע זאַץ , און 5 איז צו טייטלי קראַפּט איך קלערן אָבער ווי ווײַט קאָן אַזאַ מין דיגיטאַלע רעפּראָדוקציע פֿאַרבײַטן דעם ממשותדיקן אָביעקט ? דער דײַטשיש ־ ייִדישער דענקער וואַלטער בנימין האָט געשריבן וועגן אַ באַזונדערער " אָוראַ " , וואָס שוועבט אַרום אַ קונסטווערק , כּל ־ זמן עס געפֿינט זיך אויף זײַן אייגענעם אָרט . אָבער די דאָזיקע אָוראַ ווערט נעלם , ווען מען טראָגט דאָס קונסטווערק אַריבער אין אַ מוזיי אָדער מע מאַכט אַ קאָפּיע . יעדעס שטעטל האָט פֿאַרמאָגט אַזאַ מין " אָוראַ " , אָבער זי לאָזט זיך ניט צו פֿאַרהיטן אין אַ דיגיטאַלער רעפּראָדוקציע . מיר האָפן דעם אויבן קונץ קענען העלפֿן דיין פּראָבלעם ווי אַ מוסטער פֿון דעם וויל איך דאָ דערמאָנען דעם פֿאָלגנדיקן עפּיזאָד אין אונדזער געשיכטע . דעם 18טן פֿעברואַר 1987 איז , אַ דאַנק טעדי קאָלעקן , פֿאָרגעקומען אין דעם גרויסן זאַל פֿון ירושלימער שטאָט ־ ראַט אַ פֿײַערלעכער קבלת ־ פּנים פֿאַר דער ייִדישער קולטור ־ געזעלשאַפֿט , אין וועלכן מען האָט אָפּגעמערקט 10 יאָר פֿון דער עקזיסטענץ פֿון וועלטראַט פֿאַר ייִדיש און ייִדישער קולטור . דאָך , די רוימער - קאַטליק טשורטש ווייסט דעם אמת ינטערפּריטיישאַן פון נבואה . דעריבער , נבואה איז טריינג צו פאַרשטעלונג און פאַרקרימען די אַרגומענט אַז די אַנטיטשריסט איז אַנטיאָטשוס יוו עפּיפאַנעם . עס קען ניט טרעפן די אותיות אין פּראַפאַסי און עס האט לאַנג געווען טויט . אויסגעצייכנטער עסיי . און זארג נישט , די צייט היילט ; עס קוקט נישט אויס ווי נאך אביסל וועסטו נאך האבן בכלל די פחדים . נאר איין זאך : נישט האבן דעם פחד מיינט בכלל נישט אז עס איז נישטא פון וואס מורא צו האבן . און קיינער האט נאך נישט איבערגעוויזן אז עס איז " נישט " דא . דעם וועלט האט קיינער סייווי נישט ; יענער וועלט האסטו שאנסן . ווי לאנג מען זוכט נאך דעם אמת , איז גוט . 32 ויהי ביום ההוא ויבאו עבדי יצחק ויגדו לו על אדות הבאר אשר חפרו ויאמרו לו מצאנו מים ׃ משם ראיה ? אדרבא . הילל האלט אז גאט האט די אפריקאנער פלאך געמאכט די פיס ( נאז , מאן דכר שמיה ) כדי זיי זאלן אין בלאטע נישט פלאטשקען . וכן די תרמודיים ( וועלכע זענען אינדערהיים א האלבע שעה נאך מעריב ) האט גאט אויסגעצויגן די אויגן כמין בתי עיינים שקורין גאגעל " ס בלע " ז לחסות מזרם ומחול . אבל דארווין המין , דקרינן עליה כסיל בחושך הולך , שיטה אחרת הייתה לו . דארווין העט ווען געהאלטן אז אפריקע איז באוואוינט געווען פון מענטשן אלע סארטן , וועלכע זענען טאקע צללו כעופרת בזומפן אדירים ווייל זיי האבן שמאלע פיס געהאט . נאר די וועמען ' ס איר עלטערן ' ס ד . נ . א . האט פארמאגט א פוס - פלאכמאכער - מיוטאציע זענען ניצול געווארן , וישרצו וירבו ויעצמו מאד מאד . אונערשייד איז וואו שטעקט די אורזאך פארן מאדנע פוס פארעם . הילל : אינעם ארט . דארווין : אינעם קערפער גופא . 33 ויוסף ואמו תמהים על הדברים הנאמרים עליו ׃ די סאָוועטישע " ייִדישקייט " האָט זיך געגט פֿון " ייִדנטום " ׃ למשל , האָט מען אין סאָוועטישן ייִדיש אָפּגעשאַפֿן דעם העברעיִשן אויסלייג און מ ׳ האָט אָנגעהויבן שרײַבן העבראַיִזמען פֿאָנעטיש . מען האָט געשאַפֿן אַן אינטערנאַציאָנאַליסטישן סטיל פֿאַרן ייִדישן טעאַטער , מוזיק , מאָלערײַ . מען קאָן טענהן , אַז דאָס איז אַ " פֿאַלשע " , אַ כּמו ־ קולטור , אָבער אין דער מענטשלעכער געשיכטע זײַנען פֿאַראַן מוסטערן פֿון אַזעלכע כּמו ־ קולטורן , וואָס האָבן געשאַפֿן געניאַלע קונסטווערק ׃ מיטלאַלטערלעכע לאַטײַן , אוקראַיִנישע קולטור , אַפֿילו דער מאָדערנער עבֿרית . אפֿשר מער ריכטיק איז צו רעדן וועגן " קולטורעלע פּראָיעקטן " . מיר דאַכט זיך , אַז דאָס איז געווען אַ גוטע קולטור ׃ די ייִדישע קולטור , וואָס איז אײַנגעפֿלאַנצט געוואָרן אין דעם סאָוועטישן אינטערנאַציאָנאַליסטישן קולטורעלן פּראָיעקט . וואָס מער מיר דערווײַטערן זיך פֿון איר אין צײַט , אַלץ מער אַרכאַיִש ווערט אונדזער קוק ; די פּאָליטישע קריטיק ווערט ווײַניקער אַקטועל , עס פֿאַרבלײַבט אַן עסטעטישער קוק . . . . פּלוצעם איז אויף אונדזערע טראַנשייען אַראָפּגעפֿאַלן אַ האָגל פֿון קוילן און סנאַריאַדן . די דײַטשן האָבן אונדז באַשאָסן פֿון אַלע מינים געווער . דער הימל איז אין איין רגע געוואָרן שוואַרץ פֿון כוואַליעס ' מעסערשמידטן ' און פֿון ' הענקעלס ' . . . אַלץ האָט זיך צונויפֿגעמישט אין וואָלקנס פֿון שטויב און רויך . עס האָט זיך געדאַכט , אַז אין דעם דאָזיקן גיהנום איז שוין קיין איין לעבעדיקער נפֿש ניט געבליבן . פֿון דער תּימנער ייִדישער קהילה זענען אַרויס אַ סך גרויסע רבנים , פֿילאָסאָפֿן , מקובלים , פּאָעטן , מוזיקאַנטן און אַנדערע פּערזענלעכקייטן . במשך פֿונעם פֿאַרגאַנגענעם יאָרהונדערט , האָבן די תּימנער ייִדן געליטן סײַ פֿון די רדיפֿות מצד די מוסולמענישע פֿירער אין זייער לאַנד , סײַ פֿון די ציוניסטישע אינסטאַנצן , וועלכע האָבן זיי בגוואַלד געצוווּנגען זיך צו אַסימילירן אין דער אַלגעמיינער ישׂראלדיקער קולטור . אינעם " CNN " - רעפּאָרטאַזש , האָבן די פֿאָרשטייער פֿון דער קליינער ייִדישער קהילה אין תּימן געמאָלדן , אַז זיי קלײַבן זיך נישט צו פֿאַרלאָזן זייער היימלאַנד ; צום באַדויערן , אָבער , בלײַבט די צוקונפֿט פֿון דער 3 , 000 ־ יעריקער עדה אומקלאָר . מ1 : דאָס הייסט , אַז איר פֿאַרגלײַכט אײַערע פּאָליטישע באַשלוסן מיט רצון השם ? זאָג כאָטש להבֿדיל ! היי ! פייַן פון איר צו שרייַבן איך האָבן דעם דאַ 40 און דאַ 70 . ווי פיל ווי איך ליבע זיי . . . . איך האָבן צו גיין פאַ לימיטיד איצט . . . ים בייַ אַז פונט איצט . עס האט צו ווערן געטאן . אַזוי דער נאַטירלעך זאַך צו טאָן איז נאָר צו סדר די 43 און 77 . וואס זאל מאַכן מיר פילן אין שטוב . איך ליבע דער " נאָרמאַל טייטנאַס " פון דעם דאַ 40 . אבער נאָר אַרויס , אינעווייניק פֿאַר מענטשן שאַץ עס אינגיכן ווערט אַ טאַד ענג . אָבער , די 31 ' איז נאַגינג אין מיין פאַרשטאַנד . . . . און עס וואָלט קומען צו מער נוצן ווו די 40 אָדער 43 פיילז . באַסיקאַללי , איך ווילן ביידע 43 און 31 וואָס איך דאָנט ווי , איז דער געדאַנק פון בעת ביידע און באַקומען באַדערד דורך וועלכע צו נוצן . אבער נאָך קוקן דורך דער גאנצער פאַ לימיטיד פאָדעם איך קענען קלאר זען דעם פּאַטערנז . דער 31 ויסקומען צו באַקומען מער לאַנדשאַפט און ינווייראַנמענאַל שאַץ , כוועראַז די 43 געץ מער בילדער און קלאָוסאַפּס געטאן . אַזוי . . . . . איך ויסקומען צו בין כעדינג אַז וועג צו , האָבן אַלע דרייַ פּלוס די 15 . גרוס מע קען לײַכט אַוועקמאַכן פֿילדס מוזיק מיט דער האַנט ווי " קיטש " , אָבער מע קען נישט אָפּלייקענען זײַן טאַלאַנט ווי אַ פּיאַניסט , אַן אינאָוואַטאָר און - אַ בריק צו אַ פֿאַרגאַנגענער תּקופֿה אין דער אַמעריקאַנער ייִדישער פּאָפּולערער קולטור . יונגע טאַלאַנטן , שוין אַליין " שטערן " אין דער מוזיקאַלישער וועלט , ווי דזשאַדזש דאָלגין , בעטן בײַ אים , ער זאָל זיך באַטייליקן אין זייערע נײַעסטע פּראָיעקטן . דאָלגין האָט מיר געזאָגט , אַז ווען ער קומט קיין ניו ־ יאָרק פֿון קאַנאַדע פֿאַרברענגט ער יעדן אָוונט אין אַן איטאַליענישן רעסטאָראַן , וווּ פֿילדס שפּילט נאָך אַלץ 4 מאָל אַ וואָך . ווען מע קוקט אויף דעם Youtube וועבזײַטל , קען מען זען אַ ווידעאָ פֿון דאָלגין וועגן זײַן " העלד " פֿילדס , און ווי דער - 92יעריקער שפּילט אַ נײַ ליד : [ 4 ] ) לבתר דאכיל אמרי ליה [ לריש גלותא ] איגניב לן כסא דכספא [ שהיו רואים אותו כורך בסודריה ורוצים לבדוק מהו ] בהדי דקא מעייני ואתי אשכחוה דכרוכה בסודריה ( אמר ) [ אמרי ] ליה חזי מר דלא מיכל קא בעי אלא לצעורן אמר להו אנא מיכל אכלי [ וטעמו טעמתי ] וטעמי ביה טעמא דחיורא [ בשר בעלת שחין ] , אמרי ליה חיורא לא עביד לן האידנא [ לא שחטנו היום בהמה בעלת שחין ] , אמר להו בדקו בדוכתיה [ בעור ( היו בודקין ) במקום ריסתנא זו בכף הירך ותמצאנו בעור שהוא לבן ] דאמר רב חסדא אוכמא בחיורא וחיורא באוכמתא לקותא היא [ טלאי לבן בעור שחור לקותא היה שם בבשר ונהפך העור ללבן ] , בדוק אשכחוה , כי קא נפיק כרו לי בירא [ חפרו גומץ שיפול בו ] ושדו ליה צפיתא עילויה [ השליכו מחצלת ע " פ הבור כדי שלא יבין מושבו ] ואמרי ליה ליתי מר לינח [ לשכב במושבו ] נחר ליה רב חסדא [ עשה לו סימן כמו נחרת סוסיו ] אמר ליה [ רב ששת ] לינוקא פסוק לי פסוקיך אמר ליה ( ש " ב ב ) נטה לך על ימינך או על שמאל [ פסוק הוא בעשהאל ] , א " ל לשמעיה מאי קא חזית א " ל ציפתא דשדיא א " ל הדר מינה [ חזור מעליה לימין או לשמאל ] לבתר דנפק א " ל רב חסדא מנא הוה ידע מר א " ל חדא דנחר לי מר ועוד דפסק לי ינוקא פסוקא ועוד דחשידי עבדי דלא מעלו . מיר האָט עס יעדעס מאָל געריסן די אויערן , ווײַל אין איר " איך מוז אָנער ­ קע ­ נען . . . " האָב איך אָנערקענט די גוט - באַ ­ קאַנ ­ טע סימנים פֿון דער סאָוועטישער פּראָ ­ פּאַגאַנדיסטישער שול : אונדזער לאַנד איז , בלי - ספֿק , בעסער פֿון אַלע אַנדערע , אָבער אייניקע זאַכן - מוז מען אָנערקענען - זײַנען דערווײַל בעסער אין אויסלאַנד . אין דער רוסישער פּראָווינץ זײַנען מענטשן אָפֿט מאָל נאָך שטאַרקער " פֿאַרפּראָגראַמירט " איידער אין די צענטראַלע שטעט , מאָסק ­ ווע און פּעטערבונג . מיט אַ יאָר צען צוריק האָט מען מײַן ווײַב און מיך פֿאַרבעטן אויף אַ וועטשערע צו אַ יונגער משפּחה - ער איז געווען אַן ענגלענדער , וואָס האָט פֿאַרבראַכט אַ צײַט אין קאַזאַן ( טאַ ­ טאַרסטאַן ) , זיך פֿאַרליבט אין אַ היגער לערערקע און האָט מיט איר חתונה געהאַט . האָט די יונגע פֿרוי אונדז פֿאָרמולירט אירע פֿרישע אײַנדרוקן פֿון ענגלאַנד : " אַ שיין לאַנד , אָבער איך האָב אַ געפֿיל , אַז מע פֿירט דאָ כּמעט ניט קיין פּאַטריאָטישע פּראָפּאַגאַנדע " . די תלמידי רבינו קאמפעני האט יעדע נאכט ארומגעשיקט ווי שיין די הנרות זענען אין שטארק ס ' לוינט זיך צו קומען , אבער אלעס איז געגאנגען לריק , ווייל שקר אין לו רגלים . . . . " נו , וואָס זאָגסטו נישט דערצו מיקי ? ס ׳ האָט מיר שוין גאָרנישט אויסגעפֿעלט , נאָר געסט פֿון יענער זײַט ים . אַזאַ גרויסע מלחמה און מיך האָט עס באַדאַרפֿט פּאַקן . וואָס איז אים אײַנגעפֿאַלן , מײַן ידידיהן , זיי אַראָפּצוברענגען אַהער און באַזעצן זיי בײַ אונדז אויף קעסט . וואָס זײַנען מיר רײַכפֿעלערס . מיר פֿאַרמאָגן איין קליינע קאַמעניצע . דאָס הייסט שוין בײַ אים רײַך ? אַמעריקע איז אַ גרויס לאַנד . זיי האָבן געקענט בעטן הילף בײַ די " אימיגריישאָן אַסאָסיאיישן . " איצט וועל איך דאַרפֿן קאָכן נאָך פֿאַר דרײַ . איך פֿאַל אַזוי אויך פֿון די פֿיס . און פֿאַר וועמען זאָל איך אויסגיסן מײַן ביטער האַרץ , אויב נישט פֿאַר דיר מיקי ? " די מומע מינדל פֿלעגט זיך אָפֿט צוזעצן אויף דער סאָפֿקע אָפּדעכען שווער , גלעטן דעם הונט און האַלטן אין איין דורכשמועסן זיך מיט אים : דאָס דאָזיקע רעכט האָט מען אָנערקענט אין דער באַלפֿור ־ דעקלאַראַציע פֿון 2טן נאָוועמבער 1917 , און באַשטעטיקט דורכן מאַנדאַט אין נאָמען פֿון פֿעלקער ־ פֿאַרבאַנד , וואָס האָט צוגעגעבן אַ באַזונדערע אינטערנאַציאָנאַלן כּוח דער היסטאָרישער פֿאַרבינדונג צווישן דעם ייִדישן פֿאָלק און ארץ ־ ישׂראל , און צום רעכט פֿון ייִדישן פֿאָלק צו פֿאַרלייגן פֿון דאָס נײַ זייער פֿאָלקסהיים . פֿונדעסטוועגן , הגם די מיצווה פֿון אַהבֿת ־ רעים איז דער הויפּט ־ יסוד פֿון דער גאַנצער תּורה , איז זי בלויז אַ שליסל צו אַ העכערער ג ־ טלעכער אַנטפּלעקונג . כּדי צו פֿאַרוואַנדלען די וועלט אין אַ הייליק אָרט , מוז די מענטשלעכע ליבשאַפֿט האָבן אַ גײַסטיקן תּוכן , צוליב צוויי סיבות . קודם ־ כּל , זעען מיר , אַז אַפֿילו געוויסע חיות קאָנען לעבן באַחדות . ווי מיר האָבן דאָס באַהאַנדלט מיט עטלעכע וואָכן צוריק , אין שײַכות צו די מכּות ־ מצרים , זענען די מיצרים באַשטראָפֿט געוואָרן מיט די היישעריקן , ווײַל די דאָזיקע אינסעקטן לעבן פֿרײַ , אָן קיין מאַכט און היעראַרכיעס . ווי עס דערקלערט דער איזשביצער רבי , האָט דער אייבערשטער געוויזן דערמיט , אַז די ווילדע היישעריקן לעבן בעסער , אין דעם זין , ווי די מצרים , וועלכע האָבן אויסגעבויט זייער געזעלשאַפֿט אויף אומיושר און שקלאַפֿערײַ . די דאָזיקע באַציִונג איז געקומען צו איר גראָטעסקישן אויסדרוק דעם 19טן אַפּריל 1993 , ווען קיין וואַרשע איז אַרויסגעפֿאָרן אַן אָפֿיציעלע מלוכישע דעלעגאַציע בראָש מיטן פּרעמיער ־ מיניסטער יצחק ראַבין , כּדי פֿײַערלעך אָפּצוצייכענען דעם 50סטן יאָרטאָג פֿון דעם אויפֿשטאַנד אין וואַרשעווער געטאָ . בײַם פּלאַנירן דעם סדר פֿון די אויפֿטריטן אין דעם אָפֿיציעלן אַקט בײַם דענקמאָל האָבן די פֿאַרשטייער פֿון דער פּוילישער רעגירונג אָנגענומען פֿאַר נאַטירלעך , אַז אין נאָמען פֿון די אויפֿשטענדלער וועט רעדן זייער העכסטע לעבן ־ געבליבענע אויטאָריטעט , מאַרעק עדעלמאַן . אָבער די מערסטע מיטגלידער פֿון דער ישׂראלדיקער דעלעגאַציע האָבן זיך עקשנותדיק קעגנגעשטעלט און געדראָט מיט פֿאַרלאָזן דעם אַקט , טאָמער וועט אויפֿטרעטן " דער אַנטי ־ ציוניסט " מאַרעק עדעלמאַן . איצט , אין איר ערשטער בוך , באַרבראַ סטרייסאַנד ריווילז אנדערן אַספּעקט פון איר טאַלאַנט : דער געשמאַק און סטיל וואָס האָבן ינספּייערד איר שיין היימען און זאַמלונגען . מייַן פּאַססיאָן פֿאַר פּלאַן פאָוקיסיז אויף די אַרקאַטעקטשער און קאַנסטראַקשאַן פון איר נואַסט היימען , דער חלום אָפּדאַך אַז זי האט לאָנגד פֿאַר זינט די טעג ווען זי שערד אַ קליין ברוקלין וווינונג מיט איר מוטער , ברודער , און זיידע - באָבע . א קאַלמאַניישאַן און אָפּשפּיגלונג פון סטרייסאַנד ס ליבע פון אמעריקאנער אַרקאַטעקטשער און פּלאַן צווישן די eighteenth און twentieth סענטשעריז , די בוך כּולל פילע פון איר אייגן פאָוטאַגראַפס פון די רומז זי האט דעקערייטיד , די מעבל און קונסט זי האט קאַלעקטאַד , און די ראַווישינג גערטנער זי האט געפלאנצט אויף איר ערד אויף די קאַליפאָרניאַ ברעג . אין אַדישאַן צו גלימפּסיז פון איר היימען , באַרבראַ שאַרעס זכרונות פון איר קינדשאַפט , די אַנטוויקלונג פון איר חוש פון נוסח , און וואָס קאַלעקטינג האט קומען צו מיינען צו איר . מייַן פּאַססיאָן פֿאַר פּלאַן איז אַ זעלטן און אָנווינקען פּריוואַט רייַזע אין דער וועלט פון איינער פון אונדזער רובֿ באַליבט שטערן . עס וועט זייַן וועלקאַמד דורך איר פילע פאַנס און אַלע ליבהאבערס פון די גרויס אַטשיעוועמענץ פון אמעריקאנער פּלאַן . די כּנסת - 1958 אומבאַוועגלעכע גיטער - 1960 דער פּרעזידענט - 1964 די רעגירונג - 1968 די ווירטשאַפֿט - 1975 די אַרמיי - 1976 די הויפּשטאָט ירושלים - 1980 אורטיילונג - 1984 דער מדינה ־ קאָנטראָליאָר - 1988 דעם מענטשנס כּבֿוד און פֿרייהייט - 1992 פֿרייהייט פֿון באַשעפֿטיקונג - 1992 אין אויסטראַליע , ניט זייער ווײַט פֿון סידני , איז דאָ אַ שטאָט , וואָס האָט אין גאַנצן צוויי מיט אַ האַלב טויזנט תּושבֿים און טראָגט דעם נאָמען " בונדאַנון " . צום ייִדישן " בונד " האָט עס קיין שײַכות ניט . עס מיינט ( אויפֿן לשון פֿון די אַבאָריגענען ) " אַן אָרט פֿון טיפֿע באַלקנס " . אמת , אין דעם - אַ פּנים סימפּאַטישן ייִשובֿ - איז געווען פֿאַראַיאָרן עפּעס אַ ייִדישע צונויפֿקומעניש , מיט קלעזמאָרים . אַזוי , לכ - הפּחות , דערציילט מען אין אינטערנעץ . אָבער אין דער מיל פֿון אינטערנאַציאָנאַלער מעדיאַ איז די שטאָט אַרײַנגעפֿאַלן צוליב אַן אַנדער זאַך , דהײַנו : וואַסער . מורי ורבותי ! אונזער חורבן איז נישט אַז עס פעלט אונז אחדות . אונזער חורבן איז אַז מיר וויסן נישט וויאַזוי זיך צו קריגן . די פרומע אויפגעקלערטע וואָס ברענגן קליפּס און פאָטאָגראַפיעס פון נאַציאָנאַל גיאָגראַפיק ווי די אחדות פון אַ באַנדע באָפעלאָויס קען באַזיגן אַ לייב פאַרגעסן אַז דאָרט האַנדלט זיך טאַקע מיט בהמות . אחדות געבט אונז המודיע און יתד און משפּחה וווּ מיר זענען אַלע אַזוי ווויל און אַזוי זיס און אַזוי פיין . אחדות געבט אונז כּל העולם כּולו וווּ מען קען קוקן די שיינע פּיקטשערס אָן אפילו אַ רמז פון עפּעס דענקעריש . דעם 17טן מײַ האָט טעהעראַן אונטערגעשריבן אַן אָפּמאַך , וווּ עס ווערט געזאָגט , אַז איראַן וועט איבערשיקן קיין טערקײַ 1 , 200 קילאָגראַם נידעריק ־ באַרײַכערטן אוראַניום ווי אַ גאַראַנט , אַז רוסלאַנד און פֿראַנקרײַך וועלן איבעראַרבעטן די זעלבע קוואַליטעט אוראַניום אין הייצוואַרג און עס איבערגעבן צו טערקײַ . די דאָזיקע הייצוואַרג וועט באַקומען איראַן , און די מערבֿ ־ לענדער - די 1 , 200 קילאָגראַם אוראַניום . אין פֿאַל , אַז דער אויסטויש וועט דורכפֿאַלן , באַקומט באַלד איראַן פֿון טערקײַ איר אוראַניום צוריק . פּעטשערע , אַ גרויס דאָרף , איז שטענדיק פֿול געווען מיט פּאָליציאַנטן און זשאַנדאַרן . די אָרטיקע האָבן זיך שוין צוגעוווינט צו די הונגעריקע אײַנוווינער פֿונעם " סאַנאַטאָריום " , און זיך געמאַכט נישט זעעוודיק די שמוגלענדיקע שאָטנס הין ־ און ־ קריק . בלויז די הינט און די שקצימלעך פֿלעגן זיי נאָכלויפֿן ; די ערשטע - בייז בילן , און די צווייטע וואַרפֿן שטיינער , ווי מע פֿלעגט עס פֿריִער טאָן מיט די ציגײַנער . וויכטיק איז געווען , וואָס גיכער זיך צו פֿאַרנעמען פֿונעם דאָרף . נישט איין מאָל איז זיי אויסגעקומען פֿאַלן אויף דער ערד און זיך ווינטשן אין איר אײַנגעוואַקסן צו ווערן , אַבי נישט אַרײַנפֿאַלן אין די הענט פֿון אַן אָרטיקן פּאָליציאַנט , אָדער אַ רומענישן זשאַנדאַר . איליק האָט געוווּסט , אַז וויינען טאָר מען נישט . קיין פּיפּס טאָר מען נישט אַרויסלאָזן . נאָר די אייגעלעך זײַנע , שוואַרצע ווי בײַ זײַן טאַטן , האָבן אַרויסגעשריִען די שרעק . איך בין פאַרנומען באַשטעטיקן אַרויף מיין נעץ און בנין מיין טורעם פֿאַר מיין וויספּ און איך געפונען דעם וניפי טשיקאַווע , איך קען נוצן דעם וניפי אין אונדזער נעץ אָבער איך בעסער דרויסנדיק ווערסיע . דזשערי , טאָן איר האָבן פּלאַן צו שאַפֿן דרויסנדיק ווערסיע פון \ u200b \ u200bדעם מיטל ? ביטע לאָזן אונדז וויסן אַזוי מיר קענען בעסער פֿאַר דעם סעטאַפּ . בעסטער גרוס , אַלעקס אין דער אמתן , ווי מע ווייסט פֿון געאָלאָגיע , זענען אַזעלכע שטיינער מיט אײַנגעקריצטע קריסטאַלישע ביימער , וואָס הייסן דענדריטן , גענוג פֿאַרשפּרייט אַרום דער וועלט , הגם זיי טרעפֿן זיך טאַקע זייער אָפֿט אויפֿן באַרג סיני , און זעען דאָרטן אויס באַזונדערס שיין . אַזעלכע בוים ־ אַרטיקע קריסטאַלן זענען אַ נאַטירלעכער מוסטער פֿון אַ וויכטיקן קלאַס פֿון אינטערעסאַנטע מאַטעמאַטישע אָביעקטן - פֿראַקטאַלן . די דערמאָנטע ספֿרים באַשרײַבן גאַנץ קלאָר די אייגנשאַפֿטן פֿון די דאָזיקע אָביעקטן : אַ קלענערער טייל פֿון אַ פֿראַקטאַל זעט תּמיד אויס ווי אַ גרעסערער . « אַנטוויקלונג פון יפּאַקס - אַ קיצער | בריפינג פון די גריכיש ענווויס - י קאָטשאַנאָווסקי - סאַמערי » Email : שיקן אַ בריוול דורך email צו פּוו - פּיקס איר זענט געקומען צו אַ בלאַט וואָס עקזיסטירט נאָך נישט ! כדי שאַפֿן דעם בלאַט , קלאַפט אַרײַן טעקסט אין דעם קעסטל אונטן ( זעט דעם הילף בלאַט פֿאַר מער אינפֿארמאַציע ) . אויב איר זענט אַהערגעקומען בטעות , דרוקט דאָס Back קנעפל אין אײַער בלעטערער . עס וואָלט געווען פֿאַרגעניגן זיך צו זען מיט חבֿרים און באַקאַנטע איצטיקע און נײַע . לאָז פֿון זיך הערן ! איך קום צו פֿאָרן אי " ה דעם 6טן , מאָנטיק . אַגבֿ דעם 12טן און דעם 26סטן ( ביידע זונטיקן ) דאַרף איך געבן שמועסן אויף ענגליש און ייִדיש בײַ דער קדימה - געזעלשאַפֿט וועגן די שײַכותן צווישן מעדיצין און ייִדישקייט . קומט און וואַרפֿט פּאָמידאָרן ! און דערנאָך וועט זיך אים אַ גאַנצע נאַכט חלומען דאָס מיידל מיט די שוואַרצע אויגן און מיט די לאַנגע בלאָנדע צעפּ . ער וועט זי האַלטן אין איין פֿרעגן : " איר האָט זיך דען ניט געקאָנט אָנשטויסן , איר האָט דען ניט געזען , אַז איך בין אין אײַך פֿאַרליבט ? ווי נאָר איר זײַט געקומען צו אײַער פֿעטער , טאַקע ווי נאָר איר זײַט אַראָפּ פֿונעם וואָגן , זײַט איר מיר מיט ביידע פֿיס אַרײַן אין האַרצן " . . . אַזאַ קורץ ליד , עס זאָגט אָבער אַלץ , וואָס ס ' איז נייטיק צו זאָגן וועגן אומעט און בענקשאַפֿט ! נישט אומזיסט פֿאַרמאָגט רבֿקה באַסמאַן בן ־ חיים דעם זעלטענעם געשאַנק אויפֿצוטאָן נסים מיט ווערטער . יאַפּאַן יבם , פּאַסקאָ , 15 דעצעמבער 2010 מיצובישי עלעקטריק , מסכּים געווען צו מיטאַרבעטן מיט געשעפט פּאַרטנערס און אַנטוויקלען די יוטאַלאַזיישאַן פון דרייַ - דימענשאַנאַל געאָספּאַטיאַל אינפֿאָרמאַציע , אַנאַונסט . די העסקעם , טראַנספּערטיישאַן און סביבה , ומגליק פאַרהיטונג מיטלען צו פאַרבעסערן די אַנטוויקלונג פון געאָספּאַטיאַל אינפֿאָרמאַציע ווי אַ יקער פֿאַר געמאכט קאַנסערוויישאַן און שטאָטיש ינפראַסטראַקטשער , יוטאַלייזינג לייזונג סיסטעמען , עס יימז צו פאַרקויפן ווי אַ פּעקל פון ינפראַסטראַקטשער און סאָוטהעאַסט אזיע . יבם יאַפּאַן , יבם לעווערידזשינג וויסן און עקספּערטיז פארדינט אין אַ פּראָיעקט צו יקספּאַנד אַלע איבער דער וועלט , פּאַסקאָ ערקראַפט , דרייַ - דימענשאַנאַל געאָספּאַטיאַל אינפֿאָרמאַציע , די מאָביל גפּס סערווייינג ינסטראַמאַנץ ( מאָבירומאַפּפּינגושיסוטעמו : ממס ) קאַלעקץ די פארלאנגט צוגעשטעלט ווי נאך אינפֿאָרמאַציע וועגן די ספּיישאַל אינפֿאָרמאַציע . דערצו , מיצובישי עלעקטריק , " E - פונט נעץ " און " פקפּ אַוגמענטאַטיאָן סיסטעם פּאָסיטיאָנינג סיסטעם פון " , און געאָספּאַטיאַל אינפֿאָרמאַציע באזירט אויף די דרייַ - דימענשאַנאַל , ממס פּראָווידעס . דאס זענען די צוקונפֿט , פּראָמאָטעד דורך די רעגירונג קמוי - זעניט סאַטעליט פּאַזישאַנינג , " מיטשיביקי " נעמט מייַלע פון בנימצא ינפראַסטראַקטשער אין דער געגנט עפעקטיוו גאָוסיוו סאָוטהעאַסט אזיע . [ אַרטיקלען ] יאַפּאַן יבם , קאַסט יראָן סיסטעמס וועט זייַן דער ערשטער צו פאַרקויפן ווייכווארג נאָך ינאַגריישאַן יאַפּאַן יבם , ינקאָרפּערייטינג סאָציאַל אַנאַליז קייפּאַבילאַטיז " לאָטוס קאָננעקטיאָנס 3 . 0 " פארקויפט יאַפּאַן , יבם , אָראַקלע דזשד עדוואַרדס ענטערפּריסעאָנע סופּפּאָרט צענטער געגרינדעט יאַפּאַן יבם , ביי קאָגנאָס פּראָדוקטן איבער די לעצטע 10 / א / צוקונפֿט אַנאַליז פון סאָציאַל אינפֿאָרמאַציע יאַפּאַן יבם , אַנאַונסט אַ נייַ פּרייסינג סטרוקטור בנימצא אין מעציע פּרייסיז איז גרויס גענוג ניט סוטאָרימוקאָנפּיוטינגו . די רייד גייט ניט וועגן דער געוויינטלעכער ( ! ) אָפּהענגיקייט פֿון אינטערנעץ , וואָס פֿאַרוואַנדלט אַ מענטש אין אַן internet junkie . וועגן אַזעלכע זאָגט מען , אַז זיי קאָנטראָלירן זייערע עלעקטראָנישע בריוו אַפֿילו בײַ נאַכט , אויפֿן וועג אין טואַלעט . אָבער דאָס איז אַן אַנדער קרענק , מער אַ " פּאָליטיק - דזשאָנקי " . מע האַלט זיך תּמיד גרייט - טאָמער באַראַק אָבאַמאַ , בנימין נתניהו , וולאַדימיר פּוטין צי דער פּויפּסט וועלן אָנקלינגען און פֿרעגן : " וואָס טראַכטסטו , ר ' ייִד , וועגן אַזאַ און אַזאַ ענין ? " און דעם מאָמענט מוז מען דאָך ניט דורכלאָזן , ווײַל דער גורל פֿון דער וועלט וועט ליגן אויף דײַנע פּלייצעס . דורך איר " גאולהדיקן " טאַנץ , האָט מרים אַפֿילו דערגרייכט , אויף אַ ווײַל , אַ העכערע מדרגה , ווי משה רבינו . אַזוי ווי משה רבינו , וואָס האָט פֿאַרוואַנדלט דאָס עסן אין רוחניות , האָט זי אַנטפּלעקט ג ־ טלעכקייט אינעם טאַנצן און זינגען . די ליטעראַרישע ירושה פֿון דער העברעיִש ־ ייִדישער שרײַבערין דבֿורה באַראָן ( 1887 - 1956 ) האָט זיך בהדרגה אַרײַנגערוקט אינעם צענטער פֿון דעם העברעיִשן ליטעראַרישן קאַנאָן . באַראָנס ווערק ווערן אויסגעטײַטשט אונטער פֿאַרשידענע קוקווינקלען , אָבער אַלע מפֿרשים זײַנען אײַנשטימיק אין איין פּונקט ׃ ווי אַ ליטעראַרישע און קולטורעלע דערשײַנונג , איז באַראָן אַ יוצא מן הכּלל אין דער מאָדערנער העברעיִשער ליטעראַטור . ווי עס האָט איבערגעגעבן מיטוואָך די ראַדיאָ " קול ־ ישׂראל " , האָט דער שמאָלער מיניסטאָרן ־ קאַבינעט באַשטעטיקט דעם פֿאָרשלאָג פֿונעם אַמטירנדיקן פּרעמיער ־ מיניסטער , אהוד אָלמערט , צו לאָזן געשלאָסן די איבערגאַנג ־ פּונקטן אויף דער גרענעץ מיט עזה , ביז דער קאַפּראַל גילעד שליט וועט נישט באַפֿרײַט ווערן . בלויז נאָך זײַן באַפֿרײַונג וועט מען קאָנען באַהאַנדלען דאָס עפֿענען די איבערגאַנג ־ פּונקטן און שליסן אַ שטילשדאַנד ־ אָפּמאַך , אויף ווי לאַנג ס ' איז מעגלעך . דו גײסט , דו לױפסט , דו פּלאָנטערסט זיך אין חורבן , מיר שטרעקן אויס די האַנט אַלע שכנישע מלוכות און זייערע פֿעלקער ווי אַן אָנבאָט פֿון שלום און גוטער שכנימשאַפֿט , און מיר רופֿן זיי צו שטעלן קעגנזײַטיקע פֿאַרבינדונגען פֿון אַרבעט און הילף מיטן אומאָפּהענגיקן ייִדישן פֿאָלק אין זײַן לאַנד . מדינת ־ ישׂראל איז גרייט צו געבן צו שטײַער אין דער צוזאַמענאַרבעט לטובֿת דער אַנטוויקלונג פֿון גאַנצן מיטל ־ מיזרח . יאָ , דער רוסישער פֿלאָט וועט בלײַבן בײַ דעם שוואַרצן ים , אין דער שטאָט , וואָס איז היסטאָריש טײַער דער רוסישע נשמה און סטראַטיגעש וויכטיק פֿאַר דעם רוסישן מיליטער . אָבער אוקראַיִנע וועט באַקומען אַ גוטע פּאָדיאַקע - זי וועט קריגן ביליקער דעם נייטיקן גאַז , ווי אויך אַנדערע גינסטיקע באַדינגונגען פֿאַר דער עקאָנאָמיע . אַ סבֿרא , אַז יאַנוקאָוויטשעס קאָמאַנדע זעט עס ווי מער וויכטיקע זאַכן איידער כּלערליי סימבאָלישע מאַניפֿעסטאַציעס פֿון אַנטי - רוסישקייט און פּראָ - מערבֿדיקייט . קאָנפֿראָנטאַציע מיט רוסלאַנד איז אָפּגעשאַצט געוואָרן ווי אַ קאָנטער - פּראָדוקטיווע . בײַ מיר האָט דער עפּיזאָד אַרויסגערופֿן אַ שאַרפֿע אַסאָציאַציע : איך האָב זיך דערמאָנט אין יאָר 1944 , ווען די מלחמה האָט נאָך געדויערט , און איך האָב זיך מיט מײַן משפּחה ( אויסער אונדזערע פֿראָנט ־ קעמפֿער - מײַן מאַן און מײַן שוועסטער ) , שוין געהאַט אומגעקערט אין דער באַפֿרײַטער ווילנע און געאַרבעט אין דער פּוילישער שטאָט ־ צײַטונג . אונדזער רעדאַקציע איז געווען אין אַ דירה פֿון אַ מויער אויף דער צענטראַלער גאַס און מאָמענטן פֿון דער לעבעדיקער געשיכטע פֿלעגן פֿאַרבײַגיין פֿאַר אונדזערע אויגן . איינער פֿון די מאָמענטן איז געווען די לוויה פֿון דעם גענעראַל טשערניאַכאָווסקי , וועלכן מען האָט , אַזאַ יונגן און שיינעם , ווי אַ לעבעדיקן געפֿירט אין אַן אָפֿענעם אָרון . מיר האָבן אים דײַטלעך געזען פֿון אונדזער באַלקאָן . . . נישט לאַנג צוריק איז אין קעשענעוו אויפֿגעטראָטן מיט זײַנע קאָנצערטן אונדזער בן ־ עיר , וואָס וווינט איצט אין אַמעריקע , דער באַקאַנטער פּיאַניסט און דיריגענט אַלכּסנדר פּאַלעי . ער קומט אַהער אָפֿט און שטענדיק ברענגט ער אינטערעסאַנטע מוזיקאַלישע פּראָגראַמען , סײַ ווי אַ פּיאַניסט און סײַ ווי דיריגענט . " ווען איך גיי אַרויס דאָ אויף דער בינע , פֿיל איך מײַן שליחות גאָר אַנדערש , ווי ווען איך שפּיל אין די גרעסטע זאַלן פֿון אייראָפּע אָדער אַמעריקע . מאָלדאָווע איז דאָס איינציקע לאַנד אין דער וועלט , וווּ איך נעם נישט קיין האָנאָראַר פֿאַר מײַנע אויפֿטריטן . וויפֿל 16 ־ יאָריקע ייִנגלעך פֿאַרמאָגן אַזאַ איבערגעגעבנקייט און אַזאַ התמדה ווי אײַער זון ? מע דאַרף אים מוטיקן און אים העלפֿן ער זאָל דערגרייכן זײַנע צילן . ער איז אַן אויסנעמיקער בחור און די קאָנקורענץ אין דער מוזיק ־ וועלט איז זייער אַ גרויסע . אויף דער איניציאַטיוו פֿון גראָפּער ־ פֿאָנד האָט די ייִדישע קולטור ־ געזעלשאַפֿט אין ירושלים אײַנגעאָרדנט אַ פֿײַערלעכן אָוונט צום אָנדענק פֿון ייִדישן דיכטער אין רומעניע יעקבֿ גראָפּער . עס האָבן זיך באַטייליקט פּערזענלעכקייטן אָפּשטאַמיקע פֿון רומעניע , וועלכע האָבן פּערזענלעך געקענט גראָפּערן און האָבן דערציילט וועגן דעם דיכטער און מענטש , און וועגן זײַן שעפֿערישער טעטיקייט : ד " ר יעקבֿ ( יאַנקו ) שעכטער , פֿאָרזיצער פֿון גראָפּער ־ פֿאָנד , דער פּראָמינענטער פּסיכאָלאָג , גרינדער פֿון אינסטיטוט צו באַהאַנדלען קינדער מיט לערן ־ שוועריקייטן און לאַורעאַט פֿון ישׂראל ־ פּרײַז ; די ווענט ווירקן אויפֿן באַוווּסטזײַן פֿונעם פֿאָלק . אויפֿגעשטעלט אַמאָל די " גרויסע כינעזישע וואַנט " , האָט זי אויסגעפֿורעמט דעם כאַראַקטער פֿונעם כינעזישן פֿאָלק ; זײַן קוק אויף זיך און אויף דער וועלט . מעגלעך , אַז דווקא די אָפּגעזונדערטקייט פֿון דער גאָרער וועלט און דאָס קאָנצענטרירן זיך אויף זיך אַליין האָט דערמעגלעכט הײַנט כינע צו ווערן איינע פֿון די מעכטיקסטע מלוכות . נישט געקוקט אויף דער ברייטער צעשפּרייטקייט פֿון די כינעזער איבער דער וועלט , בלײַבט כינע אין תּוך אַ געשלאָסן , פֿאַרבאָרגן לאַנד . די שטאָט איז אויך געווען די היים פֿון אַ ריזיקער ייִדישער קהילה . די אַלעקסאַנדריער ייִדן האָבן נישט איין מאָל געליטן פֿון בלוטיקער רציחה מצד די גריכישע און רוימישע פֿירער און סאָלדאַטן ; פֿונדעסטוועגן , האָבן זיי זיך אַקטיוו באַטייליקט אין דער אַנטוויקלונג פֿון פֿילאָסאָפֿיע און וויסנשאַפֿט . דאָס וואָרט " יוניקס " ווערט אָפֿט פֿאַרשריבן אין די אומפֿאָרמעלע טעקסטן מיט אַ שטערנדל - " UN * X " . לויט דעם " העקער ־ ווערטערבוך " , איז עס אַ סימן פֿון אַ גרויסן כּבֿוד , וואָס שטאַמט , אַפּנים , פֿון דער ייִדישער טראַדיציע צו שרײַבן ג ־ טס נאָמען מיט אַ שטריכל . און איך וויל קודם רעדן פון דעם ציבור , דעם שטעטל . . . . בײַ אונדז אין רחובֿות האָט מען איין מאָל געפֿײַערט דעם 65 ־ יאָריקן געבוירן ־ טאָג פֿון צוויי מײַנע גליד ־ שוועסטערקינדער , אַ צווילינג , איינע פֿון וועלכע האָט דאָ געוווינט . ס ' זײַנען זיך צונויפֿגעקומען 54 מענטשן , מערסטנס קרובֿים , פֿאָרשטייער פֿון עלטערן און ייִנגערן דור פֿון פֿיר שוועסטער פֿײַגענבערג , וועלכע האָבן על ־ פּי נס בעת דער מלחמה זיך געראַטעוועט פֿון דעם קאָנצלאַגער שטוטקאָף ( ווי מען האָט אונדז שפּעטער דערציילט , איז דער " נס " געווען דער אויסדויער און די אײַנגעבוירענע מונטערקייט פֿון דער עלטסטער , געניע , וועלכע האָט אונטערגעהאַלטן אירע דרײַ שוועסטער און איר אייגן 13 ־ יאָריק טעכטערל און געהאָלפֿן זיי ניצול ווערן ) . וואָס זשע איז געווען די פּשרה , אויב נישט קיין שריפֿטלעכע , איז כאָטש אַ מינדלעכע ? ערשטנס , איז אָפּגערעדט געוואָרן , אַז די נײַע שול ־ רעפֿאָרם , מיט וועלכער עס האָט געסטראַשעט די בילדונג ־ מיניסטאָרין , יולי תּמיר , און וואָס האָט אַרויסגערופֿן אַ קעגנערשאַפֿט בײַ די לערער , וועט נישט דורכגעפֿירט ווערן . צוריק גערעדט , וועט אויך דאָס געהאַלט בײַ די לערער געהעכערט ווערן בלויז אויף 10 פּראָצענט , נישט אויף 36 פּראָצענט , ווי די לערער האָבן געפֿאָדערט ; די איבעריקע 26 פּראָצענט וועלן במשך פֿון 5 יאָר אויסגעגעבן ווערן אויף צו פֿאַרקלענערן די צאָל תּלמידים אין קלאַס . איך האָב די טעג געהערט ווי אַ לאָנדאָנער געשעפֿטסמאַן האָט דערציילט וועגן זײַנע פֿרילינג - וואַקאַציעס אין יאָרדאַניע . קודם - כּל , האָט ער זיך געקלאָגט אויף דעם נידעריקן ניוואָ פֿון דעם האָטעל בײַם רויטן ים . דער סוף איז געווען , אַז מע האָט אים אַפֿילו אומגעקערט אַ היפּש ביסל געלט , ווײַל די רעאַלקייט האָט ניט אָפּגעשפּיגלט דעם פּירסום . מיר איז אויסגעקומען צו הערן אויך באַגײַסטערטע אָפּרופֿן מכּוח יאָרדאַניע , וווּ מע אַנטוויקלט די טוריסטישע אינדוסטריע . איך וויל אויך האַלטן אַ סימפּאָזיום וועגן די גרויסע ייִדישע שרײַבער - זייער וועלט , אָנהייבנדיק מיט פּרץ און אַנ ־ סקי . איך וויל ווײַזן , אַז די ייִדישע קולטור איז געווען אַ טייל פֿון אַ גרעסערער אייראָפּעיִשער ציוויליזאַציע . ביידע צדדים האָבן שוועריקייטן דאָס צו אָנערקענען . למשל - אַזאַ ייִדישער שרײַבער ווי דוד בערגעלסאָן , האָט דאָך אַזוי טיף פֿאַרוואָרצלט דעם אייראָפּעיִשן מאָדערניזם אין זײַן שאַפֿונג . די לעבן ־ נסיעה פֿון די שרײַבער איז אַ פֿאַרכאַפּנדיקע טעמע און מע דאַרף זי אויספֿאָרשן . לאָמיר זינגען מיט פֿרייד און מיט האָפֿענונג פֿול פֿאָדעם : דאָטטעטש עקסקלוסיווע : פרי פּאַראַגאָן סיסטעם באַקקופּ 9 . 5 קלאָסעס די פינף פאַשיאָניסטאַס אין רויט אַקטריסע פּייפּער פּעראַבאָ - דאָ לאַנג קלייד מיט אַ סטאַנינג שורה פון קליוואַדזש דורך לאַנווין באשאפן אַ פוראָר אין די פֿאַרמאַכט פּרעזענטירונג סעריע " געהיים קאָממוניקאַטיאָנס " אין ניו יארק . אין קאַלינאָווקע - אַ גרויסער ייִשובֿ בײַ דער אײַזנבאַן ־ ליניע - האָבן זיי דורכגעפֿירט די מאַסן ־ שחיטה דעם 24סטן סעפּטעמבער 1941 . דאָרט האָט געוווינט מײַן עלטסטע שוועסטער . זי , איר מאַן און זייערע צוויי קינדער האָט מען צוגעבונדן צו פֿערד און פֿאַר די פֿיס געשלעפּט איבערן סטעפּ ביז צום שחיטה ־ אָרט . בײַ דער באַלקע האָט מען דערשאָסן אַלע אײַנוווינער פֿון ייִשובֿ פֿון גרויס ביז קליין . אין פֿינף יאָר אַרום האָב איך דאָרט אויסגעזוכט פֿאַרפֿוילטע קינדער ־ שיכעלעך . דינאַמיק איז די מערסט וויכטיק פֿעיִקייטן פון דיין כאַראַקטער . ינפיניטעלי אָפּשאַצן די פֿרייַהייט און זעלבסטשטענדיקייַט . צי ניט לאָזן ווער עס יז צו געבן איר די הארן , ניט אָנטאָן זייַן וועט . אָבער , יז קלייַבן די אומרעכט דרך און וואָס וועט נעמען , ווייַל פון טקיפעס טאָן ניט הערן צו גוט עצה פון אנדערע . מאָטל האָט שפּעטער געדינט ווי דער פֿאָרזיצער פֿונעם לאָדזשער צווײַג פֿונעם " סאָציאַליסטישן קינדער ־ פֿאַרבאַנד " ( סקיף ) און אויפֿגעטראָטן בײַ די זיצונגען בײַם " יוגנט ־ בונד - צוקונפֿט " . " דײַנע אייגענע זין זײַנען דאָך פֿאַרבונדן דאָ מיט דער לאָקאַלער נאַצי ־ פּאַרטיי . נישט אמת ? דו זאָגסט , אַז דו קענסט נישט פֿאַרנעמען צו זען בלוט . אָבער מענגעלע האָט זיך דאָך געבאָדן אין בלוט . איז פֿאַרוואָס זאָל מען נישט ברענגען אים אין געריכט ער זאָל באַצאָלן פֿאַר זײַנע נידערטרעכטיקע מעשׂים ? " איך האָבן קומען צו מיין סענסיז אַ קליין ביסל און לייגן זאכן אין פּערספּעקטיוו : עס איצט , עס אַלע סאָונדס גאַנץ באַרדאַסדיק איצט , האַ ? א בישליימעס דזשאַסטאַפייאַבאַל קויפן ! סטיוו ( ) טעקסטשערז פּלאַן פאַרמעסט יסאַבעל לאָפּעז וואַלד באַגאָט גראַפיק דיזיין ינלענדיש דעסינגער ילעקטריקאַל אַקסעסעריז מעלאַניע קאָדדינגטאָן ינהאַביטאַט וויעססאָ דעקאָר8 ינלענדיש פּלאַן פּראָדוקץ באַגאַזלענען סטעול האַמצאָע ווילליאַמס סאָנאָמאַ נייטקלאַב גאַרנעט הילל ינווייראַנמענאַלי פרייַנדלעך שטראַל קאָווער קלוב כסימע פלאַך ינלענדיש נייטקלאַב פּלאַן טיג פאַרלאַנג זשאַליוזן & שאַדעס פעטרוס פראַנק זיס 038 גאַבבאַנאַ באָוינג סטאַפפאַן סטרינדבערג ווייערד מאַגאַזין פאָטאָ ריטאָרט סאַנדראַ טאַררועללאַ קאָליר גיאָרגיאָ אַמאַני צי איר רע אַוועק צו גראַמאַ ס אָדער דער גראַנד קאַניאָן , דעם לייטווייט רייזע וויג האט אַלע די קאַמפערץ דיין בעיבי דאַרף צו שלאָף ווי , געזונט , אַ בעיבי . עס ס אַ פול - גרייס באַססינעט מיט קווילטיד באַמפּערז און אַ קאַמפי קווילטיד מאַטראַס . די כופּע שילדז בעיבי פון ליכט ? און פון איר , ווען איר רע ייַנטיילונג אַ צימער . די צוויי - שטיק באָדקאָסטיום מיר קענען הייַנט ווי די באָדקאָסטיום איז בלויז געווען מאַרקאַטאַד און פארקויפט ווי אַזאַ פֿאַר 60 יאָרן . אבער אַרקיאַלאַדזשיסץ האָבן דיסקאַווערד מינאָאַן מויער פּיינינגז פון 1600 בק . און רוימער מאָוזיייקס פון 300 אַד . אַז ווייַזן די באָדקאָסטיום , אַזוי די יינטשאַנץ זענען ליווין ' עס אַרויף ! נאָך , עס איז די דעבוט פון די מאָדערן באָדקאָסטיום אין 1946 און זייַן שפּעטער מאָדיפיקאַטיאָנס אַז באמת דעפֿינירן די באָדקאָסטיום . די הכמי הקבלה שרײַבן ׃ איטלעכער מענטש האָט אַ ביינדל אין זײַן לײַב , וואָס ווערט ניט פֿאַרפֿוילט . און ווען מען שלאָגט דערויף מיט אַ האַמער , קאָן מען עס ניט צעשלאָגן , און אין פֿײַער פֿאַרברענט עס ניט , און וואַסער טוט אים אויך ניט קיין שאָד . ווען אַ מענטש קומט אום , זאָל זײַן אין פֿײַער אָדער אין וואַסער , אָדער מען וועט דערשלאָגן , בלײַבט דאָס ביינדל גאַנץ אַלע צײַט . און ווען עס קומט די צײַט , אַז די טויטע זאָלן ווערן לעבעדיק , דעמאָלט קומט דאָס אויפֿשטיין פֿון אָט דעם ביינדל . אָבער ווען מען האָט בייזע מידות , דעמאָלט פֿאַרפֿוילט דאָס ביינדל , און דער זעלביקער מענטש קאָן ניט ווידער אויפֿשטיין און ווערן לעבעדיק מיט אַנדערע טויטע . - האַ , אַזאַ יויך צעגאָסן ! - האָט שיִער נישט געוויינט קיילע . ווערט אין תּורת החסידות אַרומגערעדט , אַז די גדלות פֿון נחשון בן עמינדבֿ איז באַשטאַנען אין דעם , וואָס ער האָט איבערהויפּט ניט געטראַכט , ניט וועגן די אַלערליי מיינונגען פֿון די ייִדן און ניט געהאַט אין זינען , אַז ער גייט דאָ זיך מוסר ־ נפֿש זײַן . דער געדאַנק זײַנער איז געווען קאָנצענטרירט און געריכטעט צו איין ענין , צו איין פּונקט - דער אָנזאָג פֿון דעם אויבערשטן צו משה רבנו : " בהוציאך את העם ממצרים , תּעבֿדון את האלקים על ההר הזה " - אַז דו וועסט אַרויסציִען דאָס ( ייִדישע ) פֿאָלק פֿון מצרים , זאָלט איר דינען דעם אויבערשטן אויף אָט דעם באַרג ( ס ׳ הייסט , נעמען די תּורה אויפֿן באַרג סיני ) . פֿון די דאָזיקע ווערטער האָט נחשון פֿאַרשטאַנען , אַז אַרויסגייענדיק פֿון מצרים דאַרפֿן די ייִדן שפּאַנען דירעקט צום באַרג סיני און דאָרט מקבל זײַן די תּורה . און ווי באַלד , אַז דאָס איז דער ווילן און אָנזאָג פֿון דעם אויבערשטן , האָט ער ניט וואָס צו רעכענען זיך מיט קיין שום שטערונג און אָפּהאַלט אויף אָט דעם וועג צום באַרג סיני . די זאַמלונג איז גיך געוואַקסן און האָט שוין אין די ערשטע 25 יאָר דערגרייכט דעם ניוואָ פֿון די גרויסע אייראָפּעיִשע ביבליאָטעקן . אין יאָר 1911 האָט מען געעפֿנט דעם פּאַלאַץ - בנין אויף דער 42טער גאַס , וווּ דער ייִדישער אָפּטייל געפֿינט זיך הײַנט . אין מאָסקווע - די שטאָט , וווּ מיכאָעלס האָט געוווינט כּמעט אַ העלפֿט פֿון זײַן לעבן , פֿון 1920 ביז זײַן טויט , און וווּ ער האָט אָנגעפֿירט מיטן באַרימטן ייִדישן מלוכישן טעאַטער , " גאָסעט " , איז פֿון 14טן ביז 21טן יאַנואַר דורכגעפֿירט געוואָרן דער זיבעטער " אינטערנאַציאָנאַלער קונסט ־ פֿעסטיוואַל אויפֿן נאָמען פֿון שלמה מיכאָעלס " . ס ׳ רובֿ פֿעס ­ טי ­ וואַל ־ אונטערנעמונגען זענען דורכ ­ גע ­ גאַנ ­ גען אויף דער סצענע פֿונעם מאָסקווער " אַקאַדעמישן מוזיקאַלישן טעאַטער " , ווי אויך אין אַנדערע מאָסקווער קולטור ־ צענ ­ טערס . לויט די אָפֿיציעלע אַנאָנסן , איז דאָס דאָזיקע גרויסע קולטור ־ געשעעניש אָרגאַ ­ ניזירט געוואָרן דורכן חסד ־ פֿאָנד " התּיקווה " , וועלכער שטיצט געוויסע ייִדישע קולטור ־ אונטערנעמונגען אין רוסלאַנד . אַ צאָל אינ ­ פֿאָרמאַציע ־ קוואַלן האָבן געמאָלדן , אַז דער פֿעסטיוואַל איז דורכגעפֿירט געוואָרן אונטערן פּערזענלעכן פּאַטראָנאַזש פֿונעם פּרעזידענט וולאַדימיר פּוטין . " גרונם איז נישט גרעסער . ער איז גרויס ווי אַ גענעץ " . דער געדאַנק , אַז מדינת ־ ישׂראל דאַרף זיך באַזאָרגן מיט אַטאָמישע מעגלעכקייטן איז געבוירן געוואָרן מיט דער אַנטשטייונג פֿון דער מדינה . הינטער דעם דאָזיקן אַמביציעזן פּראָיעקט זענען געשטאַנען דרײַ מענטשן : פּרעמיער ־ מיניסטער פֿון ישׂראל דוד בן ־ גוריון , זײַן געהילף שמעון פּערעס און דער וויסנשאַפֿטלעכער פּראָפֿעסאָר ערנסט ־ דוד בערגמאַן . דער ישׂראלדיקער רעאַקטאָר איז אויפֿגעבויט געוואָרן אין 1958 , לויט די פֿראַנצויזישע קענטענישן , אויפֿן יסוד פֿון אַן אָפּמאַך מיט פֿראַנקרײַך פֿון יאָר 1957 . פּרעזידענט שאַרל דע ־ גאָל האָט אין 1960 פּרובירט צו צעשטערן דעם אָפּמאַך , אָבער ישׂראל האָט שוין צו יענער צײַט באַקומען אַלע נויטווענדיקע מאַטעריאַלן און פֿאַרענדיקט דאָס אויפֿבויען דעם רעאַקטאָר . דאָס איז געווען די לעצטע פֿאָרשטעלונג אין וועלכער דיאַנאַ בלומענפֿעלד האָט זיך באַטייליקט האַרט פֿאַרן אויסברוך פֿון דער צווייטער וועלט ־ מלחמה אין יאָר 1939 . 2 פון די פּלאַץ וועט זייַן באזירט אויף די בוך פון רעוועלאַטיאָן פּרק יאנואר 20 בעשאַס די מילעניאַל מלכות , ווען גאָט אָפּענס די ביכער אין הימל און ערד וועלן נאָך וויסט און ליידיק . בעת די מאַלעניאַם וועט זייַן געטרייַ צו המשיח אין הימל , און וועט פּנים פּראָצעס אין די רגע לבֿנה פון די ונבעליעווערס . די ונבעליעווערס זענען טויט , און דער שטן וועט וואַנדערן ווייַט פֿאַר אַ טויזנט יאר פון מדבר ערד , עס וועט זייַן זייַן תפיסה . נאך אַ טויזנט יאר , שׂטן וועט זייַן באפרייט און די שלעכט מענטשן וועלן זייַן רעזערעקטיד . גאָט וועט קומען מיט די רידימד פון גאָט פון ירושלים , און דורך אַ פּלאַץ פון בייז מענטשן , שׂטן , און רייניקן די ערד מיט פֿייַער און דאַן עס רעזאַמייז . אמת , אין די אָנהייב 40ער , באַלד נאָך דעם ווי דער ראַטן ־ פֿאַרבאַנד האָט אונטערגעשריבן מיט דײַטשלאַנד דעם טרויעריק ־ באַרימטן " פּאַקט " , זײַנען אַ סך אָרטיקע אײַנוווינער אַרעסטירט , פֿאַרשיקט און דערשאָסן געוואָרן - סײַ מאָלדאָוואַנער און סײַ ייִדן . אָבער ווי קאָן מען דאָס פֿאַרברעכן פֿאַרגלײַכן מיט דער טאָטאַלער פֿאַרניכטונג פֿון דעם בעסאַראַבער ייִדנטום , וואָס עס איז דורכגעפֿירט געוואָרן אויף אַן אַכזריותדיקן אופֿן מצד די רומענישע נאַציסטן ? ! נעמט אייך נישט צום הארצן . דאס פארמעקן די פנים אין די צייטונג גאראנטירט אז אלע אינגעלייט לויפן צום קאמפויטער אפירזיכען און אנדעקן דעם באהאלטענע אפיקומ מען מאכט אונז אויסקוקען אין די מידיא ווי פון די ערגסטע סארט מענטשען ווי גלייך אונז קען מיר עפעס אינטערטעניגען אונזערע פרויען " הלואי " זיי ווייסען נישט אז אונז זענען מיר דעה וואס ווערען אביוזד , אונז האב מיר דאס קדחת פאר אונזערע פרויען , אונז וואין מיר מיטען זעלבען פרוי ביזען טויט נישט קיין חילוק וויאזוי זי קוקט אויס צו אדער דאס מאן איז א גרויסען עושר , גיי לערן מי א גוי ברטנורא , א וועלט מיט לצים און פרעכיגע אנטעסימיטען , פארוואס דארפען מיר זיך אנטשולדיגען זאלען זיי אונז אלע קושען אין תחת , אונז שטיי מיר דען איינעם אין וועג , איך וויל וויסען איין זאך צו אין די גויאשע וועלט ווען דאס פרוי איז מיאוס אלט אדער קראנק צו זי האט אפילו א טשענס אז א מאנספערזאנס זאל איר אפילו אנקוקען . דאס ענטפער פאר זיי איז איך וועל מיך דאאויסדריקען מיט א נישט שיינעם לשון בלית ברירה פי " א דער הויפט געדאנק פון די וויקיפעדיע איז צו בויען א פרייע אפענע ענציקלאפעדיע וואס יעדער איינער קען דארט שרייבן אמת ' ע אינפארמאציע אָן קיין צענזור . דער געדאנק ( און בעצם דאס גאנצער אינטערנעט ) איז לויט טייל בעלי דעות דירעקטליך א צוזאמעשטויס און פראבלעם לויט די פרומע געמיינדע , ( וואס זיי זיינען רוב יידיש - רעדנערס ) און דערפאר קומט דא ארויף אפט דער נושא און פראבלעם איבער דעם צו באגרעניצן די וויקיפעדיע עפ " י דעת התורה און נישט איר לאזן זיין פריי פאר יעדן צו שרייבן אפילו רעכטע אינפארמאציע וואס שטימט נישט עפ " י התורה . ברעכער מיטן זעלבן דאטום וואו די רעזאלטאטן וואס זיי האבן פארשפרייט אויף סאדיום וואו אריזאנא איז געווען דער גרויסער חסידישער צדיק רבי מנחם - מענדל פֿון וויטעבסק האָט מסביר געווען דעם דאָזיקן ענין נאָך טיפֿער . אַלץ אינעם אוניווערס , אַרײַנגערעכנט אונדזערע אייגענע געפֿילן און מחשבֿות , איז אַן אַנט ­ פּלעקונג פֿון ג - טלעכקייט ; אַפֿילו אונדזער פֿרײַער ווילן קומט אויך פֿונעם אייבערשטן . דעם אייבערשטנס כּוח איז נישט " ערגעץ אין הימל " , ווי אַ טייל מענטשן טראַכטן , נאָר ממש איבעראַל - אין יעדער זאַך , וואָרט , געפֿיל און מחשבֿה . « | טוישעוו עוויל גאַידען גבק עמולאַטאָר מיט » איר זאל וועלן צו פּרובירן איינער פון די ספּעשאַליסס אין פייבערגלאַס ינגראָונד שווימערייַ פּאָאָלס , וויקינג פּאָאָלס קאָנטראַקטאָרס , וואס אַקשלי באַרימערייַ פון בעת געבויט די מערסט נומער פון פייבערגלאַס שווימערייַ פּאָאָלס . זיי אויך האָבן עטלעכע מאַנופאַקטורינג פאַסילאַטיז אין דער מדינה , און אַ וואַסט נעץ פון שווימערייַ בעקן דילערז ניישאַנווייד אַזוי זיי וועלן שורלי דערגרייכן איר ווו נאָר איר זאלט זייַן . דאס איז זייער נוציק , דער הויפּט זינט וויקינג פּאָאָלס קאָנטראַקטאָרס פאָרשלאָגן לעבן וואָראַנטי צו אַלע זייער קאַסטאַמערז . אויב איר ' רע קרוזינג דיין באַליבסטע אָנליין קאַסינאָ זוכט פֿאַר אַ שפּיל וואָס אָפפערס אַ פאַרלאָזלעך פּייאַוט , דעריבער עס טאַקע טוט ניט באַקומען קיין בעסער ווי אָנליין בלאַקקדזשאַקק . ווהערעאַס אנדערע טיש שפּילערייַ ווי קראַפּס און רולעט זענען כינדערד דורך אַ גאַנג הויז ברעג , אַ גוט בלאַקקדזשאַקק סטראַטעגיע אין די רעכט בלאַקקדזשאַקק טיש קענען אַקשלי עלימינירן די הויז מייַלע בעסאַכאַקל . די דאָזיקע דיסקוסיע האָט דערגרייכט הויכע טענער אין צוויי קאָנקרעטע פֿאַלן אין מדינת ־ ישׂראל : אין יולי 1976 , ווען ס ׳ איז דורכגעפֿירט געוואָרן די " ענטעבע ־ אָפּעראַציע " , און אין אָקטאָבער 1994 , ווען ס ׳ איז דורכגעפֿירט געוואָרן די " נחשון ־ וואַקסמאַן " ־ אָפּעראַציע . גיודאָן קייט " ווי היים " איז צו יקספּאַנד די זענשאָ " רעסטאָראַן אין דער וועלט " , יימינג בייַ פֿאַרשטאַרקונג די אַפענסיוו . טשיינאַ און ימערדזשינג אזיע , צו יקספּאַנד גלאבאלע אָפּעראַטיאָנס אין צפֿון און דרום אַמעריקע , צו באַטראַכטן פּאַטינג ¥ 1000000000000 פאלס קימאַט דרייַ מאָל דעם איצטיקן פארקויפונג מיט קיין גליק די גאנצע גרופּע פון וועגן 10 יאר . אבער , די דיפעראַנסיז פון עסן קולטור גיודאָן " טייסט די וועלט " אָדער אומבאַקאַנט בינע פאדערונגען צו ווערן אנגענומען ווי , שפּעט אַז אינטערנאַציאָנאַלער יקספּאַנשאַן איז אויך האַנטיק . צו נעמען מייַלע פון קיין פרעמד מאַכט צו שטיין אין די דינער רעסטאָראַן אינדוסטריע טאַילווינד דעפלאַציע , דרייסט און פּראָטים סטראַטעגיע איז יקערדיק . ינפראַסטראַקטשער קאַנסאַלאַדיישאַן פון טשיינאַ " די ( סענטראַל ) , עס סערפּאַסיז די טיאַנשאַן בערג , פון ליסבאָן , פּאָרטוגאַל , איז אַ יינציק " ( דירעקטאָר מאַקאָטאָ היראַנאָ ) . זענשאָ האט פּאַזישאַנד דער אָנהייב פון דער באַפאַלן איינער פון די וועלט טשיינאַ , רוסלאַנד , ינדיאַ און אנדערע ימערדזשינג לענדער און פון דאָרט , אייראָפּע און ציען אַ פּלאַן צו באַפאַלן רייזינג אפריקע . טשיינאַ האט געעפנט 140 סטאָרעס דורך 2014 בייַ מינדסטער , זיי קאַמיש צו קאָנסאָלידירן ינפראַסטראַקטשער גרייט . דערצו , קאַטאַלינאַ רעסטאַוראַנט גרופע און וועסט קאָוסט פון די פאראייניגטע שטאַטן קונה אין 2006 און באזירט אין Brazil , וואָס האט געעפנט די ערשטער קראָם מערץ 2003 , העכערן די יקספּאַנשאַן פון צווייַג נעץ אין דעם אמעריקע . קענטאַראָ אָגאַוואַ , טשערמאַן און סעאָ איז " דער מלך פון רינדערנס אין די פלייש , געווירץ סאָוס איז די וועלט ' ס בעסטער . גיודאָן איז פייווערד אין די וועלט מוזן " ווייַזן זייער צוטרוי . דערגרייכן גרופּע פארקויפונג פון 800 , 000 , 000 , 000 ¥ ציל שטעלן אַרויס אין דעם פינאַנציעל יאָר ענדיקט מערץ 20 , בייַ פאָרשטעלן בלויז אַ ביסל פּראָצענט צו 27 פּראָצענט פון פארקויפונג פאַרהעלטעניש , לויט צו די הצלחה פון מעייווער - לייאַם געשעפט צו כאַפּן אַ " דנאָ ליניע דורך 800 , 000 , 000 , 000 ¥ 1000000000000 ¥ ציל " איז פּראָסט סנאָרט . קעגן דער אָפּשטאַם פון עקאָנאָמיש סטאַגניישאַן און יידזשינג באַפעלקערונג , וועגן 4000000000000 ¥ אין די שרינגקינג דינער מאַרק פֿאַר עסן אויס אין 10 יאר , די קאַנסאַלאַדייטאַד נעץ פארקויפונג פֿאַר פינאַנציעל יאָר סאָף מערץ 10 זענשאָ צו 174 , 000 , 000 , 000 ¥ אין פינאַנציעל 2000 . דער גיך יקספּאַנשאַן צו 3341000000000 . מערץ 31 איז דערוואַרט ¥ 11000000000 אין 3 , 685 , מאַקדאַנאַלד ס יאַפּאַן ¥ 3 , 130 ( יאָר ענדיקט דעצעמבער 10 ) צו באַזייַטיקן די " עסן אויס אין יאַפּאַן , " איז דערוואַרט צו זייַן . שפּעט אָנהייבן מעייווער - לייאַם זענשאָ בוסטיד דער וווּקס פון דער אַגרעסיוו ב & א ( מערדזשערז און אַקוואַזישאַנז . ) 2000 משפּחה " קאָקאָ " סטאַרטינג מיט אַ סאַבסידיערי פון די קאָקאָסודזשאַפּאַן מיט דיפּלויינג אַ האַמבורגער קייט " ווענדי ס " ( וויטדראָן 09 ) , משפּחה רעסטאָראַן , " ביג בוי " " סאַנדעסאַן " רינדערנס לאָקש שיסל קייטן " נאַקאַו " האלטן פירמע אַז אָונז 34 , אַרייַנגערעכנט די שפּיץ אָרט אין יאַפּאַן דזשאַמפּט . פון יאַפּאַן צו דער וועלט . אבער זענשאָ שריט צו שריט פאָרויס און אַ נייַ שפּעט מעייווער - לייאַם געשעפט איז ומלייקנדלעך . אינטערנאציאנאלע סטאָרעס ווי היים איז איצט בלויז איין קראָם אין 15 סטאָרעס אין טשיינאַ און Brazil . דערווייַל , די קאָנקורענט הד יאָשינויאַ איז אַקטיוולי דעוועלאָפּינג געשעפט אין גראָוינג מארקפלעצער אויסלאנד גיודאָן שוין , טשיינאַ ( אַרייַנגערעכנט האָנג קאָנג ) פֿאַר וועגן 260 סטאָרעס , וואָס גאַנץ מער ווי 100 סטאָרעס אין די פאראייניגטע שטאַטן און ינדאָנעסיאַ . 18 טעג , די שאַרעס געהאלטן דורך זייַן גרעסטער אַקציאָנער יטאָטשו האט קונה 20 . 1 פּראָצענט צו 14 . 0 ביליאָן יען . ענהאַנסינג זיך - פאַרוואַלטונג , פּויזד צו פאַרגיכערן מעייווער - לייאַם יקספּאַנשאַן און יימז צו סטרוקטור 1000 סטאָרעס אין טשיינאַ , אַפֿילו באַשערט קאנפליקטן מעייווער - לייאַם . אבער זענשאָ איז " העכער ווי די אנדערע זיכערקייַט און קוואַליטעט , אין סדר צו שטייַגן טוט ניט ענין , " די ביק איז דער סוף . אין מעייווער - לייאַם אָפּעראַטיאָנס , און טעטשניקוועס אַזאַ ווי שלאָס פירנעם פּאַרטנערשיפּס מיט היגע קאָמפּאַניעס אָן גענומען אַ הויפּט טריידינג פירמע , סענטערינג אויף אַ פּאָליטיק צו יקספּאַנד רעטאַיל סטאָרעס ווי שטוב , עס קענען אַנטוויקלען זייַן אייגן מאַרק צו ייַנשאַפן רוי מאַטעריאַלס . און קוק איבער פּעסטאַסייד רעזאַדוז און דזשאַנעטיקלי מאדיפיצירט עסן האט אויך אנגעהויבן צו רעספּאָנד צו פאַרשידענע נאַציאָנאַל און רעגיאָנאַל סטאַנדאַרדס . אויך אונטערטעניק צו נאַן - עסנוואַרג סטאָרעס ווי גוט ווי עסנוואַרג און בנין מאַטעריאַלס , לויט צו אייראפעישער סטאַנדאַרדס , באַוווסט ווערלדווייד פֿאַר זייַן שטרענגקייַט , גיכקייַט אַרויף די אַנטוויקלונג פון אינטערנאַציאָנאַלער סטאַנדאַרדס אין די פירמע . דיפפערענסעס אין געשעפט פּראַקטיסיז און עסן קולטור , און פּאָליטיש ריסקס , קאַנסערנז און בעריערז ווערן קליין . נאָר קלאָר דירעקטאָרס " האָבן זייער אייגן זיכערקייַט סטאַנדאַרדס פּאַסיק ערגעץ אין די וועלט אַימעד בייַ " טריינג צו . ( יומי מאַקאָטאָ אָגאַוואַ ) [ אַרטיקלען ] די דרייַ קאָמפּאַניעס גיודאָן קייט " וועט ניט פּרייַז מלחמה פון אַטרישאַן " [ ינטערוויו ] טשערמאַן און פרעזידענט קענטאַראָ אָגאַוואַ זענשאָ " סופּפּאָרטערס פון אַרום דער וועלט גלויבן אַ פּשוט עסנוואַרג " יאָשינויאַ פאַרבעסערן די זעלבסטשטענדיקייַט פון פאַרוואַלטונג פון די טיילן בייבאַק יטאָוטיוו יאָשינויאַ 111 יאָרן , 270 ¥ דעם יאָר צו דורכשניטלעך פּרייַז פאַרמעסט גיודאָן " מלחמה " [ ] איך וועל קאַמבאַק אַנדערקעראַנט יאָשינויאַ , טשאַנגינג די מעניו צו זאַמלען שטאַרקייט פֿאַר אַ רינוד באַפאַלן קייט ? . לאָל האַרט אַזוי ניט גרויס פּראָבלעם אויב פּערענט הילף ו : ) וועט זיין אַלע גוט אָבער ווען יו וועט לערנען פֿאַר יגזאַמז און וויסן פֿאַר שולע גענעראַלי קינד וועט רופט שוטינג אאז " וו . . : פערד : מגילה בייַ די ניו אַגע שטעלן אין פראָנט פון אַ געזונט דיעטע , אַלטערנאַטיווע מעדיצין , געגרינדעט געשעפטן מיט נאַטירלעך פאַרמאַסעוטיקאַלס ( אָרגאַניק , מאַקראָביאָטיק ) , דילינג מיט די יקאַלאַדזשי און בילדונג . מערסטנס , אָבער , ינוואַלווד אין זייער פּראָגראַם , אַפֿילו ווי פאַרשידן פארמען פון מיזרח אַקאַלט טעטשניקוועס : קלערן , יאָגאַ , מעלדונג טאַבלאַץ , היפּנאָסיס , סופּערנאַטשעראַל היילונג מעטהאָדס און אַזוי גערופענע " positive טינגקינג " , ווו עס איז געגלויבט אַז די מאַכט פון יעדער מענטש איז גוט . דאס איז אַן ונביבליקאַל View ווייַל אַלע די גוט אין אונדז איז בלויז די ליבע פון גאָט . פּאַוערד דורך קוויטל און לינק מאַנאַגער ווערסיע 4 . 0 . 006 דרוקרעכט © 2009 וואָלפשעאַד סאָלוטיאָנס . אַלע רעכט רעזערווירט . איבערזעצונגען שטיצט דורך וובעט 4 . 2 . 2 פּאַוערד דורך וובוללעטין ווערסיע 4 . 0 . 3 דרוקרעכט © 2011 וובוללעטין סאָלוטיאָנס , ינק . אלע רעכט רעזערווירט . דיזיינד און דעוועלאָפּעד דורך vBskin . Net מאַנשאַפֿט דאַנק דזשים , ביסל פון אַ אָפּפאָר פון מיין נאָרמאַל פויגל סאַבדזשעקס . טאָם ג דאָס קלינגט מער ווי אַן אַנעקדאָט . עפּעס גלייבט זיך מיר ניט , אַז שקאָלניק ( כ ' האָב אים אַ מאָל געקענט ) זאָל שטיין אין אַ געשעפֿט און אַנאַליזירן אַ פּאָליצע מיט זייף . אָבער אייניקע פֿון די לײַט , וועלכע האָבן זיך געהאַט געלאָזט אין דעם זייער לאַנגן וועג אַרײַן , פֿון ווײַטן מיזרח צום מיטל - מיזרח , האָבן שפּעטער זיך אומגעקערט . מע זאָגט , אַז פֿאַראַיאָרן זײַנען פֿון ביראָבידזשאַן קיין ישׂראל אַוועקגעפֿאָרן 80 משפּחות , און 120 משפּחות זײַנען געקומען פֿון ישׂראל קיין ביראָבידזשאַן . און עס זעט אויס , אַז מיט ייִדיש טוט מען דאָרטן עפּעס - מע טוט , בלי - ספֿק , מער איידער אין ס ' רובֿ אַנדערע ערטער . יעדן דינסטיק און דאָנערשטיק באַווײַזט זיך אַ נײַע באַוועגונג , פֿאַראייניקונג , גרופּע וכּדומה , כּדי צוצורעדן דעם פּרעזידענט נישט צו פֿאַרלאָזן זײַן הויכן פּאָסטן און ממשיך זײַן ווײַטער זײַן רעגירן . דאָס פֿאָלק , וואָס האָט אַליין געשטימט פֿאַר דער איצטיקער קאָנסטיטוציע , וווּ ס ׳ איז שוואַרץ אויף ווײַס באַגרענעצט דער פּרעזידענטישער טערמין ביז אַכט יאָר , דאָס הייסט , צוויי קאַדענצן , איז גרייט דעם דאָזיקן פּונקט אָפּצושאַפֿן און ווײַזן דערמיט אַ וועג פֿון געזעצלעכער אַנאַרכיע . שטשור מייז איר זענט אַ שטשור . קלייַבן אַלע קעז . לאַקאָסטע זאַמלונג מייַלע דעדאַקייטאַד צו אַלע די שפילער און פאַנס פון טעניס . פּייראַץ פון די קאַריבבעאַן - טויט מענטש ס טש ריליוו דער קאַמף בינע אין דער פאָלקס פֿילם . איר וועט קאַמף דיין פייַנט ביז דיין לעצטע אָטעם און נוצן דיין סקילז צו ווערן די לעצט פּיראַט פון די די קאַריבבעאַן ! גוט גליק ! דער געמיינער יונגאטש שאולי פערלשטיין וועלכער האט אנגעפירט א שמוציגע אגיטאציע קעגן הגה " צ ר ' צבי מאיר זילבערבערג , האט געהאט די חוצפה אים צו רופן צו זייער כ " א כסלו צערעמאניע . די גבאים דארט האב אים ארויסגעשמיסן פון דארט אז ער לויפט נאך יעצט . ביים אנהייב זעט עס אויס ווייט פון דעם מענטש , אבער ווען דער מענטש געוואוינט זיך אזוי איין , ערשטנס איז זיין גאצער זאג איז נאר ארום און וועגן זיין באשעפער , זיין טאטע , און ער געוואוינט זיך צו צו רעדן מיט זיין טאטן , ( וואס ער איז דאך דער גרויסער מלך און האט אלעס און קען אלעס און וויל אונז און איז מטיב יעדע מינוט אזוי ווי אויבן געלערנט ) און די זאך וועט אים מאכן אסאך גרינגער , און עס וועט אים דענענטרן צו די הייליגע עבודה , צו מרגיש זיין השי " ת אז ער שטייט אלעמאל נעבן אים , און רעדט מיט אים יעדע פאר מינוט פון טאג אזוי ווי מען רעט צו זיין חבר , מיט א גענצלכע פשטות און זייער א נאטירליכע וועג . אזוי איז געווען די צורה פון לעבן פון די צדיקים אין אלע דורות זיי האבן געשפירט ווי דער אויבערשטער שטייט נאנט צו זיי ממש . ראָסקעס ׃ איז לאָמיר אָנהייבן מיט מײַן מאַמען און איר רעפּערטואַר , ווי איך קוק אויף דעם הײַנט . אַז איך האָב איבערגעלייענט דאָס בוך שוין ווי אַ פֿאַרטיקע זאַך , האָב איך זיך געכאַפּט , אַז פֿאַקטיש האָב איך אָנגעשריבן דרײַ ביכער פֿון פֿאַרשיידענע מינים . דער ערשטער טייל איז אַ ראָמאַנס , אַן אַוואַנטורע . דער געאָגראַפֿישער פֿאַרנעם איז די גאַנצע וועלט - די גאַנצע ייִדיש ־ וועלט , און נישט נאָר אין רוים , נאָר אויך אין צײַט . ווען די מאַמע פֿלעגט דערציילן , האָט מען קיין מאָל נישט געוווּסט , אין וועלכער צײַט מען געפֿינט זיך . עס הייבט זיך תּמיד אָן אין דער איצטיקער צײַט , און דאָס דערמאָנט איר אָן עפּעס , וואָס איז געשען , ווען זי איז געווען אַכצן יאָר אַלט , און דערנאָך דערמאָנט זי זיך אין די צוואַנציקער יאָרן , און עס איז " אין מוקדם ומאוחר " . און דו זיצסט און טאָרסט נישט איבעררײַסן , דער עיקר איז , אַז מע טאָר ניט איבעררײַסן אין מיטן די רייד . ס ׳ איז וויכטיק צו באַמערקן , אַז קגיאַנס פּראָגראַם באַשטימט נישט קיין אָביעקטיווע קריטעריעס פֿון שיינקייט ; ווען די פֿאָרשער וואָלטן אויסגעפֿרעגט אַן אַנדער גרופּע מענטשן , וועלכע זענען אויפֿגעוואַקסן אין אַן אַנדער קולטור - סבֿיבֿה , וואָלט די פּראָגראַם אַנדערש אָפּגעשאַצט די פּנימער . די פֿאָרשונג האָט אָבער געוויזן , אַז דער מענטשלעכער עסטע ­ טישער אויפֿנעם קאָן באַשריבן ווערן , אין אַ געוויסער מאָס , אין מאַטעמאַטישע טערמינען . אין אַמעריקע איז דער ערשטער ייִדישער קינדער ־ זשורנאַל אַרויסגעגעבן געוואָרן פֿאַר די " נאַציאָנאַל ־ ראַדיקאַלע שולן " אין מאָנטרעאַל און ניו ־ יאָרק . דער רעדאַקטאָר , יואל ענטין , האָט אויך געהאָלפֿן צו גרינדן די ערשטע פֿאָלקשולן אין לאַנד . צו ערשט , האָט דער זשורנאַל געהייסן " די ייִדישע קינדער צײַטונג " און דערנאָך , אין 1917 - " די ייִדישע קינדער ־ וועלט " . אין די צוויי נומערן פֿון דעם זשורנאַל אין אונדזער רשות , האָבן זיך באַטייליקט אַזוינע שרײַבער ווי מאַני לייב , מאָריס ראָזענפֿעלד , י . ח . שעפּס ( אַ . אַלמי ) און יהואש ; אַ סימן , אַז די גרויסע שרײַבער האָבן ערנסט באַטראַכט די ייִדישע קינדער ־ ליטעראַטור און געוואָלט זיך באַטייליקן אין דעם וויכטיקן שול ־ פֿענאָמען . די געשיכטע פֿון די וועלטלעכע ייִדישע שולן קען איין בוך נישט אויסשעפּן , אָבער פֿראַדל פּאָמעראַנץ ־ פֿרידענרײַכס " לײַדנשאַפֿטלעכע פּיאָנערן " איז נישט נאָר אַ געשיכטע , נאָר אויך אַ רעפֿערענץ ־ בוך און אַ לויבגעזאַנג פֿאַר איינעם פֿון די גרעסטע אויפֿטוען פֿונעם ייִדישן וועלטלעכן סעקטאָר אין אַמעריקע . זיצן קינדערלעך און שפּילן זיך אַרום , און קוקן פֿריילעך , ווי דער פֿײַער ברענט און פֿלאַקערט , די סטעפּעס רופֿן מיך און זאָגן : קום , זע , וואָס דײַנע ברידער האָבן שוין פֿאַראַקערט . איך בין ניט אַרויסגעטראָטן קעגן ייִדיש . ווי קאָן איך דאָס ? מײַן איינציקע זינד באַשטייט אין דעם , וואָס איך קעמף ניט קעגן העברעיִש אין ארץ - ישׂראל וואָס באַגלייט דעם אַקער אין פֿעלד און דעם האַמער אין פֿאַבריק . איך קעמף ניט קעגן דער שפּראַך , וועלכע אידעאַלע ייִדישע מענטשן האָבן מיט אַ מסירת - נפֿש און העראָיִזם , וואָס איז איינציק אין דער געשיכטע , באַנײַט , דערוועקט צום לעבן , צוזאַמען מיט זייער אידעאַל פֿון אַרבעט . צו די דערמאָנטע שרײַבער אין ראַטן ־ פֿאַרבאַנד שרײַבט ער אַ ליד " באַנאַנד " : זײַנען געווען , פֿאַרשטייט זיך , פֿראַגעס צו מיר , דעמאָלט נאָך אַ מאָסקווער תּושבֿ . איך האָב פֿאַרגעדענקט , ווי אַ פּאָר ייִדן זײַנען באַזאָרגט געווען מיט דער קוואַליטעט פֿון דעם אַשר - יצר - פּאַפּיר אין די מאָסקווער האָטעלן . און נאָך עפּעס זאַכן פֿון אַזאַ סאָרט . אָבער יצחק קאָרן האָט געהאַט אַ מער ערנסטן ענין . ער האָט מיך אַרײַנגעפֿירט אין זײַן צימער ( דאָס איז געווען בײַ אים אין דער היים ) , צוגעמאַכט די טיר און געזאָגט אַן ערך אַזוי : " הערט זיך אײַן ! איך בין , ווי איר ווייסט , דער פּרעזידענט פֿונעם וועלט - ראַט . און מיכאַיִל גאָרבאַטשיאָוו איז דער סאָוועטישער פּרעזידענט . ווי צוויי פּרעזידענטן , האָבן מיר וועגן וואָס צו רעדן . וויל איך בעטן אײַך אײַנצוסדרן אונדז אַ באַגעגעניש " . ערשט נישט לאַנג , שוין אין ירושלים , האָב איך געטראָפֿן אין דער צײַטונג " פֿאָרויס " , וואַרשע ( 1937 - 1939 ) , פֿאַר דעם 17 פֿעברואַר 1939 , ש . סאַנדלערס ליד " טאַרטאַק " , ס ׳ איז גיכער אַ פּאָעמע , פֿון אַ 200 שורות . אַ פֿראַגמענט פֿון דעם ליד וויל איך דאָ ברענגען . אין דעם דאָזיקן פֿראַגמענט קאָן מען הערן די קלינגענדיקע שטימע פֿונעם יונגן שמעון סאַנדלער : יר איז הײַנט צוגעטיילט געוואָרן דער כּבֿוד צו זאָגן עטלעכע ווערטער וועגן אוריאלן ווי אַ לינגוויסט , און אַנ ­ דע ­ רע זענען געבעטן געוואָרן צו רעדן וועגן אַנדערע מער ־ ווייניקער ריין פּראָפֿע ­ סיאָנעלע אַספּעקטן פֿון זײַן לעבן און שאַפֿן . פֿון איין זײַט , איז דאָס זייער אַ באַרעכטיקטער צוגאַנג צום דערמאָנען און אָפּצושאַצן עמעצן , וואָס איז געווען שאַפֿעריש אויף זייער אַ סך פֿאַרשיידענע שטחים פֿון ייִדישן וויסן און למדות . זײַן אָנפֿירערשאַפֿט פֿון דער אַטראַן ־ קאַטעדרע פֿאַר ייִדיש אין קאָלומביע ־ אוניווערסיטעט איז געווען ווי אַ כּשרער לעפֿל אין אַ כּשרן טאָפּ . וויל איך דאָ טאַקע קאָנסטאַנטירן דעם אויסטערלישן פֿאַקט , אַז אין די איצטיקע אָנגעשטרענגטע טעג האָט מען אין דעם הינטערלאַנד ( עורף ) עטוואָס ווײַטער פֿון עזה ־ פּאַס , ניט מבֿטל געמאַכט און ניט אָפּגעשטעלט קיין שום טעאַטער ־ פֿאָרשטעלונג , קיין פֿילם אין אַ קינאָ און קיין שום פּלאַנירטע פּראָגראַם , מוזיקאַלישע קאָנצערטן און אַנדערע פֿאַרזאַמלונגען . דאָס לעבן גייט אָן ווי ווײַט מעגלעך אונטער די געגעבענע אומשטאַנדן . דאָ און דאָרט זענען טאַקע די זאַלן ניט פֿול געפּאַקט , אָבער מען לעבט מיט דער האָפֿענונג אַז די מלחמה וועט דאָך ניט לאַנג דויערן . די גאַנצע צײַט וואָס איז אים פֿרײַ געבליבן פֿון זײַנע שטודיעס און פּריוואַטע לעקציעס האָט רינגעלבלום אָפּגעגעבן דער בילדונגס - אַרבעט אין דער יוגנט - באַוועגונג פֿון דער פּאַרטיי לינקע פּועלי - ציון . ער איז געווען אַ לערער און אַ פֿאַרוואַלטער פֿון אָוונטשולן בײַ דער געזעלשאַפֿט " אָוונט ­ קורסן פֿאַר אַרבעטער " , געפֿירט בילדונגס - קרײַזן פֿון דער יוגנט און זיך מיטבאַטייליקט אין אָנפֿירן די פּועלי - ציוניסטישע יוגנט - באַוועגונג ווי אַ מיטגליד פֿון צענטראַל - קאָמיטעט . ער איז אויך געווען אַ מיטאַר ­ בעטער און מיטרעדאַקטאָר פֿון די יוגנט - אָר ­ גאַנען " יונגפֿאָן " , " דער נײַער דור " און " פֿרײַע יוגנט " ( געשריבן אונטערן מו ­ טער ­ לעכן פֿאַמיליע - נאָמען העלער , מוניע העלער ) . אין דער ייִדישער סטודענטן - באַ ­ וועגונג איז ער געווען איינער פֿון די באַ ­ ליבטסטע און פּאָפּולערסטע פֿיגורן , אַ דאַנק זײַן איבערגעגעבענער אַרבעט אין לינקן אַקאַדעמישן קרײַז " יוגנט " און אין דער פֿאַרוואַלטונג פֿון דער ייִדישער " אַקאַדעמישער היים " . די ימפּליסאַט ביאָקלימאַטיק דיזיין פון בוילדינגס און בייַצייַטיק דאַרפֿן פֿאַר ענערגיע שפּאָרן אין בנינים און קאַנסטראַקשאַן זענען געביטן אָפּוי די געאַ ענערגי קריייץ די פּריקאַנדישאַנז פֿאַר עוואַיסטהיטאָפּאָיסי בירגערס אויף ינווייראַנמענאַל ישוז מיט ימפּלאַקיישאַנז אויף די מידה פון לעבן און האָליסטיק אַנטוויקלונג . די ענערגיע שטודיום און לעגיטימאַציע פון בנינים אין קאַטעגאָריעס פון ענערגיע באדערפענישן איז אַ פּרינציפּ וואָס קענען שטיצן די אַפּגריידינג פון בנינים פאַנגקשאַנאַלי און עסטעטיקלי . - יאָ , חבֿרה , פֿאַר וואָס אַזוי בייז ? איר ווילט נישט פֿאַרשטיין , אַז איר און די אוקראַיִנער האָבן איין געשיכטע און איין זכּרון . די דײַטשן האָט איר אַזוי נישט פֿײַנט , ווי די אוקראַיִנער . איר פֿאָרט קיין דײַטשלאַנד , דערוואַרט פֿון זיי אַ נדבֿה . איר האָט שוין פֿאַרגעסן , טײַערינקע , וויפֿל סאָוועטישע זינד טראָגט איר אַליין אויף זיך . שוין אָפּגערעדט , אַז אײַער פּסיכאָלאָגיע איז פֿאַרבליבן אַ סאָוועטישע . נאָר פֿײַנט זוכט איר . די גאַנצע וועלט איז אײַך שולדיק . שוין זשע וועט איר די פֿײַנטשאַפֿט איבערגעבן אויך צו אײַערע קינדער ? דאַיסעיקענסעצו < 1801 > , דער גענעראַל ינדאַסטריאַל מאַשינערי און אנדערע קאַנסטראַקשאַן מאַשינערי און באַטאָנען וויבראַטאָרס , אין מיטאַרבעט מיט עקוסען צו טאן פאָרשונג און אַנטוויקלונג , פּראָדוקציע און פארקויפונג פון יחיד ויסריכט , באַטאָנען וויבראַטאָרס ניו קליין נודניק דיאַמעטער פון 28 מם ( אינערלעכער וויבראַטאָרס ) אַנאַונסט עס האט דעוועלאָפּעד . בעת מיינטיינינג די גרייס פון אַ קליין דיאַמעטער 28 מם קאַנווענשאַנאַל וויבראַטאָרס , דורך ימפּרוווינג די ווייבריישאַן מאָטאָר אָדער גענעראַטאָר , וועגן 1 . 5 אַזוי ווייַט סאַקסידיד אין סאַבסטאַנשאַלי ינקריסינג די פיייקייַט צו פאַרלייגן קאָמפּאַקטיאָן . רעכט צו דער סאַבסאַקוואַנט רעצענזיע פון דעם גרויסן האַנשין - אַוואַדזשי ערדציטערניש - קעגנשטעל סטאַנדאַרדס , אָבער איצט אַ פּלאַץ פון ריבאַר איז געשטעלט באַטאָנען סטראַקטשערז דערצו , אין לעצטע יאָרן אין טערמינען פון ינווייראַנמענאַל און לאַנדשאַפט פּלאַן , די טינער מיטגליד פילע שאַפּעס און ויסקומען צו פאַרגרעסערן געדיכטקייַט איז ינקריסינגגלי מער און מער ריינפאָרסמאַנט צושטאַנד . אין דעם פאַל , די וויבראַטאָר 40 מם דיאַמעטער זענען קאַמאַנלי פלעגט אַזוי אָפֿט שווער צו טאָן אין די ריינפאָרסמאַנט קאַנפליקטינג , און קאַנסטראַקשאַן ניצן די וויבראַטאָר 28 מם קליין דיאַמעטער קאַנווענשאַנאַל קליין קאַפּאַציטעט קאָמפּאַקטיאָן האָבן געהאט אַזוי ווייַט אין דעם איצטיקן שטאַט פון געצווונגען אַרבעט און מאָל און אַ פּלאַץ פון עס איז . דאס מאָל , טאַיסעי , דעוועלאָפּינג ניו קליין דיאַמעטער וויבראַטאָרס צו סאָלווע די פראבלעמען . דורך די מאָטאָר רעוו זיך ספּעציעל , איר קענען שפּאָרן צייַט און פֿאַרקלענערן וויבראַטאָר ינסערשאַן פונט . די קאַמביינד פירמע , צו ינשור קאָמפּאַקטיאָן ווערק , אויך געבויט און עפעקטיוו אופֿן פֿאַר יוואַליויישאַן . אַרויספירן די ענערגיע פארלאנגט פֿאַר קאָמפּאַקטיאָן צו ינשור פאַרלאָזלעך קוואַליטעט דורך באַשטעטיקן די צייַט און מי אין די אָפּטימאַל נומער פון וויבראַטאָרס אין די הויך געדיכטקייַט פון ריינפאָרסמאַנט , האט אויך געגרינדעט ניצן די ניו קליין דיאַמעטער וויבראַטאָרס . צוקונפֿט , די פירמע און די צייַט מעהאַלעך צווישן ינסערשאַן און די בעסטער צונויפגעשטעלט אַ מאַנואַל אויף די קאַנסטראַקשאַן פונט , און פאָרזעצן צו אַקטיוולי נוצן זייער פראיעקטן , פארגעלייגט אַז עס פּלאַנז צו באַפעלן און פולשטענדיק יוואַליויישאַן . ( וואָרטירער : מעגומי נאַקאַזאַטאָ ) [ אַרטיקלען ] דאַיסעיקענסעצו ( 1801 ) צווייטע קאָרטער פינאַנסיאַל רעזולטאַטן ענדיקט מערץ 31 , 2011 [ יאַפּאַן ] סטאַנדאַרדס ( קאָנסאָלידאַטעד ) אַרייַנגערעכנט מאַנדאַטאָרי טראַינינג פֿאַר אַלע עמפּלוייז אין זיכערהייַט און העסקעם E - לערנען ימפּלאַמענטיישאַן - צו וואָס די פירמע צוטרוי פון געזעלשאַפט - טאַיסעי קאָרפּאָראַטיאָן דאַיסעיקענסעצו פּרעזידענט ערידזשאַנאַלי האט ער געשטארבן סאַטאָמי יאַסואָו " בראַנד 01 " צימער איז אויך געדאַנק צו וואַלאַדייט די פאָרשטעלונג טרענדס פון פּליטקע - פרוי , האַרו אַקי דאַיסעיקענסעצו די קלאָוזינג הויך , פּרובירן צו רעצענזיע די טאָג פֿאַר גוט פאָרשטעלונג פאַרגרעסערן האַזאַמאַ . עטלעכע פֿון מײַנע דערציילונגען און לידער זענען געדרוקט געוואָרן אינעם לאָנ ­ דאָנער זשורנאַל " דזשויִש קוואָרטערלי " , און איין דערציילונג איז אַרויס אין אַן אַנ ­ טאָ ­ לאָגיע אויף ענגליש פֿון דער הײַנטיקע אונ ­ געריש ־ ייִדישער בעלעטריסטיק . איך שרײַב איצט אַ באַנד לידער און אַ נײַעם ראָמאַן . « ליפּטאָן סס ' י פֿאַר קלימיק . | איך האָבן אַ פאַרבאָט אויף » להיפּוך , האָבן זיי געוואַנדערט מער ־ ווייניקער רויִק אינעם מידבר , עסנדיק די מיסטישע הימלדיקע שפּײַז , דעם מן , און זעענדיק טאָג ־ טעגלעך מיט זייערע אויגן די ג ־ טלעכע השגחה . ווי עס שטייט אין דער פּסחדיקער הגדה , ווען דער אייבערשטער וואָלט בלויז אויסגעלייגט די ייִדן פֿון מצרים אינעם מידבר און געגעבן זיי דעם מן , וואָלט עס שוין געווען גענוג - " דיינו " . אַדרבה , האָבן די ייִדן געקאָנט זיך דאָרטן קאָנצענטרירן די גאַנצע צײַט אויף דער תּורה און עבֿודת ־ השם . טוליע דער קאַפֿעזשיו דערלאַנגט צום טיש אַ פּאָרציע טיי מיט אַ פּאָרציע באַסטראַמע ( אַ מין גערויכערט פֿלייש ) און הערש מאַנאָלעס פֿאַרענדיקט זײַן דרשה , וואָס האָט זיך אָנגעהויבן אין די העכסטע טענער - מיט אַ געמורמל ׃ אינעם נײַעם פֿילם " No End In Sight " [ קיין סוף זעט מען נישט ] פֿונעם פֿילממאַכער טשאַרלס פֿערגו ­ סאָן , ווערט געשטעלט דער טראָפּ אויף די באַשלוסן , וואָס מע האָט גע ­ מאַכט בײַם אָנהייב פֿון דער מלחמה . פֿער ­ גוסאָן איז אַ באַקאַנטער קאָמפּיוטער ־ מבֿין , אינזשעניר , וואָס האָט צוגעטראַכט געוויסע טעכנאָלאָגישע אויסגעפֿינסן , וועלכע האָבן אים געמאַכט רײַך . מע באַמערקט , אַז ער באַציט זיך צו דער טעמע כּמעט וויסנשאַפֿט ­ לעך , באַטראַכטנדיק יעדן פּונקט מיט אַנאַליז און קריטיק . אַזוי אַרום ווערט דער צוקוקער איבערצײַגט , אַז דאָס איז נישט קיין פּראָפּאַ ­ גאַנדיסטישער פֿילם , נאָר אַ קלאָרע און שאַר ­ פֿע פּאָלעמיק , געשאַפֿן צו פֿאַרשטיין די גע ­ שיכטע . צווישן די ייִדישע פּראָזע - שרײַבער , וועלכע האָבן זיך באַוויזן אין דער ליטעראַטור אָנהייב 20סטן יאָרהונדערט , איז יוסף אָפּאַטאָשו ( 1886 - 1954 ) געווען איינער פֿון די סאַמע באַקאַנטע און פּאָפּולערע . דעם גרעסטן דערפֿאָלג האָט געהאַט זײַן ראָמאַן " אין פּוילישע וועלדער " ( 1921 ) , וואָס האָט געהאַט אַ צענדליק אויפֿלאַגעס אויף ייִדיש און איז אַרויס אויך אויף אַנדערע שפּראַכן , אַזעלכע ווי העברעיִש , ענגליש , דײַטש , פּויליש , רוסיש און אוקראַיִניש . אין דעם ראָמאַן האָט דער מחבר געוויזן די ליכטיקע זײַטן און די שאָטנס פֿון חסידישן לעבן אין פּוילן אין 19טן יאָרהונדערט , בפֿרט בעת דעם פּוילישן אויפֿשטאַנד קעגן דער רוסישער מאַכט אין יאָר 1863 . דער זעלבער אויסדרוק , " צו גיין אויף די וועגן פֿונעם אייבערשטן " , ווערט דערמאָנט אין דער פּרשה נאָך איין מאָל , אין אַן אַנדער זייער אינטערעסאַנטן און טיפֿן פּסוק . משה דערקלערט , אַז די ייִדן האָבן אָנגענומען דעם באַשעפֿער ווי זייער ג ־ ט , " את ה ׳ האמרת היום " , און האָבן אָנגענומען זײַנע דרכים און מיצוות ; און דער אייבערשטער האָט דערקלערט די ייִדן , " והשם האמירך היום " , ווי זײַן אויסדערוויילט פֿאָלק , " עליון על כּל הגוים " - העכער ווי אַלע אַנדערע פֿעלקער . אין " באָבל " מאַכן דעם שטאַרקסטן רושם די סצענעס אויף דער פּאַלעסטינער טעריטאָריע , אין שכם , וווּ לולו און נועם גנבֿנען זיך אַרײַן צו זען זייער חבֿר אַשראַף . צי די לעצטע סצענעס פֿון שיסערײַען און בלוט ­ פֿאַרגיסונג זענען געווען נייטיק , איז אַ פֿראַגע , און עס קומט אויס , אַז פֿאַקס איז נישט פֿון די סובטילסטע רעזשיסאָרן אין דעם פּרט . ווי אַן אינטערעסאַנט בילד , אָבער , פֿון דער הײַנטיקער קאָמפּליצירטער ישׂראל ־ יוגנט , קען מען זיכער רעקאָמאָנדירן דעם פֿילם . די גרויסע , אַלטע שיל אויף " קיין " ־ גאַס אין ברוקלין האָט פֿאַרבעטן ווײַזענבערגן צו ווערן דער מוזיק ־ דירעקטאָר דאָרטן מיט צוויי יאָר צוריק . אָנצושטעלן אַ מענטש אויף אַזאַ פּאָזיציע אין אַ שיל , איז אַ נײַע אַנטוויקלונג , און איז אַוודאי נישט קיין גוטע בשׂורה פֿאַר די חזנים , וואָס פֿלעגן דינען , למעשׂה , ווי די מוזיק ־ דירעקטאָרן פֿון דער סינאַגאָגע . עס שפּיגלט אָפּ דעם אינטערעס בײַ די הײַנטיקע מנינים אין דעמאָקראַטיזירן און פֿאַרשפּרייטן דאָס געזאַנג אין שיל , כּדי וואָס מער מתפּללים זאָלן זיך קענען באַטייליקן . אין גיכן האָט דזשאָיִ ווײַזענבערג געהאַט הצלחה בײַם צוציִען צו זײַן מנין אַ יונגן עולם , אַ מנין וואָס האָט געשטעלט דעם טראָפּ אויף נגינה . אנטשולדיגט - ניט שוועבעלעך . ביטע פּרובירן עטלעכע פאַרשידענע ווערטער . עס וואַרפֿט זיך אין די אויגן דער פֿאַקט , אַז באַשעוויס האָט אויסגעקליבן די פֿאָרעם פֿון מאָנאָלאָג פֿאַר זײַן ליטעראַרישן שאַפֿן אַזוי פֿרי . מיר ווייסן , אַז ער האָט אין די שפּעטערע יאָרן אויסגעשליפֿן די דאָזיקע פֿאָרעם ביז צו שלמות , כאָטש אין זײַנע ווערק פֿאַר דער מלחמה האָט ער זי ווייניק גענוצט . דער עסיי , פֿון דער אַנדערער זײַט , איז אַ שאַרפֿע און ביטולדיקע קריטיק פֿון פֿוטוריזם . באַשעוויס האָט אָפֿט מאָל באַטאָנט , אַז ער איז געווען קעגן כּלערליי איזמען און ליטעראַרישע עקספּערימענטן . צום סוף פֿונעם אָפּגעהיטן פֿראַגמענט דערמאָנט דער מחבר איראָניש די נעמען פֿון אורי ־ צבֿי גרינבערג , פּרץ מאַרקיש און מלך ראַוויטש . אָדעס איז באַטראַכט געוואָרן ווי אַ שטאָט פֿון אַפּיקורסים . האָבן כּשרע ייִדן גע ­ טענהט אַז אין אָדעס דערמאָנט מען זעלטן גאָט . מ ' לאָזט אים בכלל צו רו . מ ' דאָקו ­ טשעט אים נישט . מ ' דערגייט אים נישט די יאָרן מיט בקשות און טענות . לעבן זיך דאָרט די ייִדן ווי גאָט אין אָדעס . לאָדזש האָט מען גערופֿן קליין מאַנטשעסטער . מסתּמא צו ­ ליב דער וועבער ־ אינדוסטריע . שניפּישאָק , האָט מען געזאָגט , האָט געבויט קרחס אַן אייניקל . זעט אויס אַז דאָרט זײַנען גע ­ ווען גרויסע גבֿירים . ייִדן פֿלעגן אויך זאָגן אַז מ ' מעג אַפֿילו אַנטלויפֿן קיין שעברע ­ שין . וואָס איז די גדולה דווקא מיט שעברע ­ שין ? איז הערט אַ מעשׂה . ס ' איז אַמאָל געווען אַ קיסר . איז ער אַרומגעפֿאָרן איבער זײַנע אימעניעס געבן נעמען די שטעטלעך . איז ער אָנגעקומען אין אַ שטעטל און נישט גע ­ וווּסט וואָס פֿאַר אַ נאָמען צו געבן דאָס אָרט . איז ער אַרײַנגעגאַנגען צום רבין , וועל ­ כער איז פּונקט געשטאַנען שמונה ־ עשׂרה . האָט דער קיסר אים געפֿרעגט : אױ ביסטו אַ נאַרעלע קינד , דאָס װײסטו נישט אַפֿילו ? י נאָך פֿיר יאָר פֿאַרהעלטנישמעסיקער רו אויפֿן צפֿון און צוויי יאָר רו אויפֿן דרום האָט מדינת ־ ישׂראל , און צוזאַמען מיט איר , פֿאַרשטייט זיך , דער גאַנצער מיטעלער מיזרח , זיך אויפֿגעוועקט אַ דערשראָקענער פֿון אַ סעריע בומען - און איז ווידעראַמאָל געוואָרן אַוועקגעשטעלט אויף דער שוועל פֿון אַ נײַער מלחמה : אַ ראַקעטע איז אַרויסגעשאָסן געוואָרן פֿונעם עזה ־ פּאַס אויף אשקלון און צוויי אַנדערע אויפֿן מערבֿדיקן נגבֿ , דערנאָך זענען פֿינף גראַד ־ ראַקעטעס געשאָסן געוואָרן פֿונעם עגיפּטישן שטח אין סיני אויף דער ישׂראלדיקער שטאָט אילת , אָן שאָדנס , און אויף איר יאָרדאַנישער שכנה אַקאַבאַ , מיט מענטשלעכע קרבנות און מאַטעריעלע שאָדנס . אין שפּיץ פֿון דער נײַער געזעלשאַפֿט האָט מען אויסגעקליבן דעם שרײַבער גריגאָרי קאַנאָוויטש . ווי אַ צוויי - שפּראַכיקער , רוסישער און ליטווישער , פּראָזאַיִקער און דראַמאַטורג , האָט קאַנאָוויטש בדרך ־ כּלל געשריבן אויף ייִדישע טעמעס . צווישן די סאָוועטישע שרײַבער זײַנען אין יענער צײַט געווען אויך אַנדערע שריפֿטשטעלער , וואָס האָבן גוט געקענט ייִדיש - סײַ רעדן און סײַ שרײַבן . אָבער קאַנאָוויטש איז געווען דער איינציקער , וואָס זײַנע ווערק האָבן געשילדערט דאָס ייִדישע לעבן . זינט 1993 וווינט גריגאָרי קאַנאָוויטש אין ישׂראל . דאָרטן , ווי אויך אין אַנדערע לענדער , גייען אַרויס זײַנע ביכער , סײַ אין אָריגינאַל סײַ איבערגעזעצט אויך פֿאַרשיידענע שפּראַכן . " אוי יאָ , איך נעם אינסולין ־ אײַנשפּריצונגען פֿינף מאָל אַ טאָג . מײַנע בלוט ־ ציפֿערן טויגן אויף כּפּרות . איך דאַרף אַראָפּלאָזן אַ ביסעלע וואָג און אויפֿהערן עסן אַזוי פֿיל פֿרוכטן . איך בין פֿאַרליבט אין עפּל . " העלפאַנד - די רעזשים פון בלוט ( סעקרעצערוויסע75 רעמיקס ) 15 . און איר פסק ' ט : ואשרי מי שיכול לקנות מקלף הנ " ל ויש לסמוך על הקלף הנ " ל בלי שום פקפוק , יא אזוי גיט איר אן השגחה , אן דעם וואס איר זענט בכלל דארט ! אורית פּערלמאַן האָט גראַדויִרט פֿון דער חזנות ־ פּראָגראַם אינעם " העברעיִשן יוניאָן ־ קאָלעדזש " פֿאַר ישׂראלדיקע סאָליסטן . זי איז געווען אַ חזנטע אין פֿאַרשיידענע שילן און סינאַגאָגעס אין ישׂראל און אַמעריקע . דרײַ מאָל האָט זי געוווּנען אַ " שלשלת " ־ פּריז פֿאַר נײַער חזנישער מוזיק . זי האָט אויך געלערנט וואַרשטאַטן אויף אַזוינע טעמעס ווי " שלום ־ עליכם און מײַן מלאך " , וועגן דעם שאַפֿן פּערזענלעכע תּפֿילות אינספּירירט פֿון עלטערע ייִדישע טראַדיציעס און דער מאָדערנער העברעיִשער פּאָעזיע . קיין וועלטשפּראַך האָבן זיי מיט זיך ניט מיטגעבראַכט און מיט קיין אָרט בײַם גרויסן קאַנאַדער טיש איז מען זיי דאָרטן ניט אַנטקעגנגעקומען . זיי האָבן דאָרט אָבער יאָ אויפֿגעשטעלט אַ רײַך און שעפֿעריש ייִדיש לעבן - הלוואַי אויף אַלע ייִדישע קינדער אין אַמעריקע געזאָגט געוואָרן - הן צווישן די וועלטלעכע און הן צווישן די פֿרומע ; למשל : שולן און שילן ; ייִדישע ביכער , צײַטונגען און טעאַטערס ; לייענערס און שרײַבערס ; לערערס און געלערנטע ; לייענקרײַזן און סאַלאָנען ; מיטלשולן , העכערע קורסן , ייִדיש ־ קורסן אין די אוניווערסיטעטן . הכּלל , פֿון אַלץ און פֿון אַלעמען , אַ חוץ אַזעלכעס ווי בײַ די פֿראַנצויזן , בײַ וועמען ס ' איז אויפֿגעקומען אַ לאַנגער און זיכערער צווישן ־ דורותדיקער שפּראַכיקער המשך . אַ קלוגער און פֿאַרדינסטפֿולער ייִדישער דערציִער , טוער און שרײַבער אין מאָנטרעאָל , יעקבֿ זיפּער ע ״ ה , האָט פֿאַר מיר איין מאָל נבֿיאות געזאָגט נאָך אין די 1960ער יאָרן , אַז ייִדיש אין קאַנאַדע וועט אין אַ דור אַרום פֿאַרענדיקט ווערן , פּונקט ווי אין אַמעריקע , צוליב דער ייִדישער אומפֿעיִקייט בײַצושטיין דעם נסיון פֿון אַרײַנגעצויגן ווערן אינעם אַרומיקן וווילטאָג און מאָדערניזירונג . רות ווײַס , אַ גראַדואַנטקע פֿון די ייִדיש ־ וועלטלעכע שולן און אַ דערצויגענע אין אַ באַוווּסטזיניקער ייִדיש ־ וועלטלעכער היים , האָט בקול ־ רם און בכּתבֿ ממש געדאַנקט גאָט וואָס ס ' רובֿ קאַנאַדער ייִדן האָבן זייער לשון ניט אויפֿגעהאַלטן און האָבן עס פֿרײַוויליק אויפֿגעגעבן , כּדי בעסער אַרײַנצוכאַפּן מיט ביידע הענט דעם קאַנאַדער ראָשקאָש פֿון פּראָגרעס און פּערזענלעכן געזעלשאַפֿטיקן שטײַגן . « ברעג אַממאָפּאַקק - זאָמביעמאָד | אַדדאָן : קיל רעוואַרד פֿאַר מאָרד מער אַפּ - זאָמביעמאָד » טויאָטאַ ס צפֿון אמעריקאנער אינטערנאַציאָנאַלער אַוטאָ ווייַזן געעפנט אויף 10 יאנואר 2011 ( דעטראָיט ) , און אַ קליין כייבראַד מאַשין " פּריוס באַגריף C " איז באפרייט . דער מאַשין נאָמען " C " איז " שטאָט " מיטל אַ פאָרמיטל וואָס איז געווען בדעה פֿאַר די שטאָטיש קאַמיוטער . [ נאָך בילדער אָדער טישן , פּריוס באַגריף C , די א דריטער דור פּריוס , אַ פור - טיפּ ווייַזן , דייביוד אין דעטראָיט דעם ווי " פּריוס v " , נאָך די דריט פּוריוסופאַמירי . היט דיין געלט ווי אַ מאָדעל פֿאַר הקדמה פון כייבראַד קאַרס , שפּאַס צו פאָרן אין אַ מאַשין פרעגן פֿאַר ינווייראַנמענאַלי שפּירעוודיק , איין מענטשן און קאָופּלעס צו ציל יוגנט . איז באזירט אויף די באַגריף ונוועילעד אין דעטראָיט אין יאנואר , 10 " פט - טש " . דעם באַגריף פּריוס C גוף גרייס איז ניט אַנאַונסט , פט - טש איז 3895 × 1695 טאַקעשי טאַמאָצו טאַמאָצו טאַקאַשי נוליקע ברייט × 1400מם . ניו " וויטז " נוליקע ברייט × 3885 × 1695 טאַמאָצו טאַקאַשי לענג פון 1500מם ( 2ווד מאַשין ) פאָר הייך איז נידעריקער ווי אַנדערש , אָבער וועגן דער זעלביקער גרייס . ונפּובלישעד , אָבער די פרטים פון דער כייבראַד סיסטעם , א פונדרויסנדיק מאַכט צושטעלן צאַפּן - אין כייבראַדז קענען זייַן באפוילן מיט " קאָרדלעסס " אין די כייבראַד , און ברענוואַרג קאַנסאַמשאַן צו די לאָואַסט . די יו . עס . מעלדונג טאָג איז שוין 2012 . " פּריוס " כייבראַד מאַשין איז אַ סאָרט נאָמען ? טויאָטאַ איז איצט 23 חדשים , אַ נייַ כייבראַד פאָרמיטל צו מאַרק די 11 וניץ . זיבן פון זיי , דערהייַנטיקן די שאַפֿן מאָדעל איז ניט פּאַסיק אַ נייַ מאָדעל בייַ אַלע . אנגעהויבן אַ דינגען צו קאַסטאַמערז אין יו . עס . און אייראָפּע אין דעצעמבער 2009 און " צאַפּן - אין פּריוס " האט אַ ציל צו קאַטער אין אַ פּרייַז ין דערגרייכן פון יחידים אין דער ערשטער העלפט פון 2012 . געווארן סאַנאַנאַמאַס מיט כייבראַד קאַרס איצט זאָגן " פּריוס . " V C סאָליד פּריוס און די דערצו פון די פּריוס , אַ מאַשין , ניט נאָר די נאָמען " לעקסוס " און ענלעך דאכט צו זייַן געגאנגען צו צעוויקלען אַ כייבראַד מאַשין בראַנדז . ( טעקסט / יאַנאַגי טאַקעהיקאָ = נייקי בפּ ) [ אַרטיקלען ] טויאָטאַ פּריוס פור טיפּ " פּריוס v " ארויס אין די דיטרויט מאָטאָר ווייַז לעקסוס קט200ה , סאָליד לוקסוס כייבראַד טאַנצן און גוט טעכניק - אַדינג בילד מאַקאָוווער ; ניו טויאָטאַ וויטז , שלאָגן צוריק בייַ קאָנקורענט קלאַס - לידינג ברענוואַרג עקאנאמיע און פּערזענלעך ברירה - עטלעכע אַדישאַנז ; 58 אַססאַולט ספּעציעל ! גואַנגזשאָו מאָטאָר ווייַזן - חלק - האָנדאַ און ניסן ס " קאַנוויניאַנס פּב " ליניע ניו מיני קראָסאָוווער , דער ערשטער פינף - טיר מיני - סווו אויך קלייַבן פיר - ראָד פאָר . עס זענען געקומען ייִדיש ־ רעדער , יונג און אַלט , אויף דער אונטערנעמונג פֿון ניו ־ יאָרק און מחוץ ניו ־ יאָרק ; פֿון די שטעט פֿילאַדעלפֿיע , באָלטימאָר , צווישן אַנדערע . ייִדן , וואָס וווינען אויף דער הײַנטיקער איסט ־ סײַד , זענען פֿאַרבײַגעגאַנגען די שיל און זיך אינטערעסירט מיט דער פּראָגראַם און מיט דער אַרבעט פֿון " יוגנטרוף " . מיט מזל וועט " דער ייִדיש ־ טאָג " ווערן אַ יערלעכע טראַדיציע און אַ שטענדיקע דאַטע אויפֿן קולטור ־ קאַלענדאַר . די פֿאַרגאַנגענע וואָך האָבן מיר אָפּגעמערקט עטלעכע וויכטיקע דאַטעס : דעם נצחון ־ טאָג איבער דעם דײַטשישן נאַציזם , דעם יום ־ הזכּרון און יום ־ העצמאות . הײַיאָר זײַנען אַלע דרײַ געשעענישן כּמעט צונויפֿגעפֿאַלן . אַזאַ צונויפֿפֿאַל רופֿט אַרויס געוויסע געדאַנקען , פֿאַרבונדן סײַ מיט דער פֿאַרגאַנגענהייט און סײַ מיטן הײַנט . באנוצערס וואס זענען איצט אין די פארום : נישטא קיין איינגעשריבענע באנוצער . און 6 געסט איז לערקינג אויף דפּר פֿאַר די ערשטער מאָל אין אַ וואָך , אַ דאַנק פֿאַר די געזונט וויל דורך דעם וועג , און איך סטאַמבאַלד אַריבער דעם טשיקאַווע אַרטיקל . טאָן סענסאָרס " אָוטרעסאָלווע " לענסעס ? אַסומינג איך האָבן לייענען די אַרטיקל ריכטיק עס סאַגדזשעסץ אַז 15מפּ אויף אַ אַפּס - C איז דער שיעור אין טערמינען פון וואָס דער בעסטער לענסעס קענען האַלטן . אויב דאָס איז אין פאַקט דער פאַל עס וועט דערקלערן וואָס מיין פאַ 50 פ1 . 4 טוט ניט ויסקומען צו דורכפירן אין בעסער , אין טערמינען פון בילד האַכלאָטע אויף מיין ק20ד דעמאָלט עס האט אויף מיין ק10ד . אַז די שיעור פֿאַר אַז באַזונדער אָביעקטיוו מיין ליגן עטלעכע ווו צווישן . בשעת איך באמערקט דעם מיט די 50 איך האבן אַ פּראָבע מיט מיין טאַטע ס פאַ 50 פ1 . 4 , ווי געזונט ווי אַ ם 50 פ1 . 4 און אַ 1 . 7 און באמערקט קיין דעסערנאַבלע חילוק אין די לענסעס . די באַמערקונגען וועגן די העכער קוואַליטעט לענסעס מיינט צו שפּור ווי איך האב באמערקט ימפּרווומאַנץ מיט דעם פאַ לימיטעדס און די 16 - 50 און 50 - 135 אַז ווייזט די עקסטרע 50 % האַכלאָטע פון די סענסער אויף די ק20ד . נישט קיין חידוש , אַז גאָסען האָט געטאַנצט אויף כאַמידודינס חתונה , און פֿאַראַכטאָגן מאָנטיק , אינעם אַמעריקאַנער אומאָפּהענגיקייט ־ טאָג , איז כאַמידודין געקומען צו גאָסענס " באַרבעקיו " . כ ' האַב מוצאי - שבת גוואַלדיק גוט פֿאַרבראַכט מיט דער גאַנצער מענאַזשעריע ייִדישיסטן און קלעזמאָרים וואָס זײַנען זיך צונויפֿגעקומען פּראַווען דעם 50סטן פֿון איציק גאַטעסמאַן . געטורנקען אפֿשר ביסל צו פֿיל כריין - וואָדקאַ ( נאָר דאַנק דערפֿאַר ! ) . על רגל ( אוזן ? ) אַחת וויל איך עצהנען איר זאָלט קויפֿן דעם סי - די . " הוליעט , הוליעט " ווערט נײַ און אין - פּנים - אַרײַן , מאַנגער ווערט מאַגניפֿירט . « טאָראָנטאָ סטאָריעס 2008 דוודריפּ קסוויד דעלטאַ9 | די לענאַ באַקער סטאָרי 2008 דוודריפּ קסוויד אַאַף » און דער גענעראַל יואבֿ גאַלאַנט , ברקס קאַנדידאַט , איז געוואָרן נאָמינירט ווי דער 20סטער הויפּט ־ קאָמאַנדיר פֿון צה ״ ל , דער רמט ־ כּ ״ ל . די מלחמה האָט זיך אָנגעהויבן דעם 29סטן אָקטאָבער 1956 און ישׂראל האָט אײַנגענומען סיני און עזה . אונטערן דרוק פֿון די אַמעריקאַנער און סאָוועטן , האָט בן ־ גוריון געמוזט זיך צוריקציִען ; אָבער די סיני ־ מלחמה האָט געגעבן ישׂראל 11 רויִקע יאָרן אויף איר גרענעץ מיט עגיפּטן און 8 רויִקע יאָרן אויף אירע גרענעצן מיט יאָרדאַניע און לבֿנון . יבער 13 פאַר , אַד - דין מאַלקאַ דניאל מאַלקאַ געזאָגט דניאל געזאָגט דניאל אַנטה איז גענוג פֿון גענוג מענטשן גלאָטאַ יעהוד גענוג אַווי מאַלקאַ הויפּט פֿון יעהוד : איך גיי צוריק יאָרטויזנטער , פֿאַר אונדזער צײַט ־ רעכענונג , ווײַל מיר האָבן די דאָקומענטאַציע . ווי מיר ווייסן האָט אַלעקסאַנדער מוקדון פֿאַרכאַפּט די מצרישע טעריטאָריע אין 331 נאָך איידער מיר האָבן געפּאָקט און געמאָזלט , אַ נאָמען געבנדיק אַ צענטראַלע עגיפּטישע שטאָט אַלעקסאַנדריע . מיט אַ פּאָר יאָרטויזנטער שפּעטער , האָט עס איבערגענומען די פּטאָלעמיייִשע דינאַסטיע , און פֿאַרוואַנדלט די שטאָט אין אַן אינטעלעקטועלן צענטער פֿון דער וועלט וואָס האָט פֿאַרמאָגט די גרעסטע ביבליאָטעק . אין די צײַטן פֿון די פּרעהס האָט מען אויפֿגעשטעלט די פּיראַמידן . אָבער איך דערמאָן עס נאָר אַדורכגייענדיק , ווײַל די דורות וואָס האָבן זיך געווייקט אין די ווינדעלעך האָבן קוים געוווּסט וואָס פֿאַר זייער געבורט איז פֿאָרגעקומען . און דאָס איז חל אויף יעדן נײַעם דור וואָס באַווײַזט זיך אויף דער שוועל פֿון דער וועלט . פּונקט פּיקט אַרויף אַ מינטי ק1000 און עס פּונקט שרייט אויס פֿאַר אַ פאַסטן מאַנואַל 50 . איך וועט באַצאָלן גיי פּרייַז ( סי $ 300 + / - 100 דיפּענדינג אויף קוואַליטעט ) , וועט ניט באַקלאָגנ זיך וועגן שיפּינג , פאַרזיכערונג , פּייַפּאַל פיז . שיפּפּינג צו קאַנאַדע . זאל מיר וויסן . קאַץ , אַ נידערוווּקסיקער , ברייטפּלייציקער מאַן , מיט שיין ־ פֿאַרקעמטע " זילבערנע " האָר און ביפֿאָקאַלע ברילן , פֿלעגט מיטאַרבעטן מיט אַ סך באַרימטע שרײַבער . אין אַן אינטערוויו מיט דער " ניו - יאָרק טײַמס " דערציילט ער , אַז במשך פֿון אַ געוויסן פּעריאָד , פֿלעגט יצחק באַשעוויס ־ זינגער פֿאַרטרויען זײַנע כּתבֿ ־ ידן , זיי זאָלן געזעצט ווערן בלויז דורך חבֿר קאַץ . באַשעוויס פֿלעגט אַרויפֿקומען אין דער זעצערײַ אויפֿן 10טן שטאָק , וווּ קאַץ האָט געאַרבעט , אַליין קאָרעגירן זײַנע דערציילונגען אָדער אַרטיקלען און צוריקנעמען זײַנע כּתבֿ ־ ידן . איינמאָל האָט דער שרײַבער באַמערקט , אַז עס פֿעלט אויס איין זײַט פֿונעם כּתבֿ ־ יד . פּרוּוונדיק צו באַשרײַבן באַשעוויסעס רעאַקציע , האָט קאַץ אויפֿגעהויבן די הענט און אויסגעהויכט " או - וואַ " . חנה , אלעזרס ווײַב , האָט אָפּגעטײַטש איר מאַנס זשעסט : " עס האָט זיך געטאָן אויף טיש און אויף בענק " . וועמענס ווערסיע זאָל מען גלייבן ? - דאָס איז שוין באמת אַן ענין פֿון דער באַגלייבטקייט . אין זײַנע פּובליקאַציעס האָט באָראָכאָוו געשטרעבט צו באַפֿרײַען ייִדיש פֿון דעם " שאַנדפֿלעק " פֿון אַ ( כּלומרשט ) האַלב - געבאַקענער שפּראַך . ער האָט באַוויזן , אַז ייִדיש האָט שוין לאַנג געדינט אין פֿאַרשיידענע קאָמוניקאַטיווע פֿונקציעס , אַרײַנגערעכנט די פֿונקציעס פֿון אַ הויכער קולטור . באָראָכאָוו האָט פֿאַרשטאַנען , אַז ס ׳ איז געווען וויכטיק אַרויסצופֿירן ייִדיש פֿון שאָטן פֿון דײַטש . אַ וויכטיקער טראָט אין דער ריכטונג איז געווען די מאָדערניזירטע אָרטאָגראַפֿיע , פֿאָרגעלייגט אין זײַנע 1913 פּובליקאַציעס . הײַיאָר האָט שמעון פּערעס אויפֿגענומען אין זײַן רעזידענץ אין בית ־ הנשׂיא אַ דעלעגאַציע פֿון די עטיאָפּישע עולים מיט עטלעכע וואָכן פֿריִער , פֿאַר דעם יום ־ טובֿ , ווײַל אין דעם טאָג וועט ער זײַן אויף אַ שטאַטלעכן באַזוך אין די דרום ־ אַמעריקאַנער לענדער , אין בראַזיל און אַרגענטינע . גאַנצע 18 טעג האָט דער פּערסאָנאַל פֿון בית ־ הנשׂיא פֿיבערדיק געאַרבעט בײַם צוגרייטן דעם דאָזיקן צוזאַמענקום , און פּערעס האָט באַשלאָסן ניט מוותּר צו זײַן אויף דעם דאָזיקן פֿײַערלעכן צוזאַמענקום . קיטי קאַץ http : / / www . youtube . com / watch ? v = g8DcProFQLU מיינט ווי עס איז געווען ווייַט ניט אַזוי אין אַ גאַנץ נידעריק ליכט סוויווע , קאַנסידערינג אַז עס קוקט גוט צו מיר ! ( ווי ווייַט ווי יאָוטובע קענען קוקן גוט ) וואָלט ליבע צו זען עטלעכע שאַץ פון מענטשן , זענען נישט פאראן קיין אָונערז פון קקס דאָ צו ופּלאָאַד עטלעכע סאַמפּאַלז ? וְהִיא שֶׁעָמְדָה לַאֲבוֹתֵינוּ וְלָנוּ , שֶׁלֹּא אֶחָד בִּלְבַד עָמַד עָלֵינוּ לְכַלּוֹתֵנוּ , אֶלָּא שֶׁבְּכָל דּוֹר וָדוֹר עוֹמְדִים עָלֵינוּ לְכַלּוֹתֵנוּ , וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מַצִּילֵנוּ מִיָּדָם : געזעגענען מיט דיר מיר קומען זיך אַהער , דורך וואַנען האָסט ווי אָפּקלאַנגען פֿון דורות פּײַנען געטראָגן זינגענדיק שלום ־ עליכמס טרער , זי זאָל זיך ווי אַן איידלשטיין צעשײַנען . . . די פֿירערשאַפֿט פֿון דעם " קדם " ־ צענטער האָט האַרציק באַגריסט די יובילאַרשע און הויך אָפּגעשאַצט איר בײַטראָג לטובֿת דער ייִדישער ביבליאָגראַפֿישער וויסנשאַפֿט . " איר זײַט בלי ־ ספֿק אַ גרויסער אויטאָריטעט נישט נאָר אינעם אָפּשאַצן עסטעטישע דערשײַנונגען ; אײַער מיינונג האָט אַ גרויסע השפּעה אויפֿן פֿאָרמירן די מאָראַלישע אַטמאָספֿער אין אונדזער קהילה , " - איז געזאָגט געוואָרן אין דער באַגריסונג . די ייִדישע אימיגראַציע פֿון מיזרח ־ אייראָפּע אין די יאָרן 1880 - 1920 האָט געבראַכט קיין אַמעריקע בערך צוויי מיליאָן מענטשן און פֿאַרלייגט דעם יסוד פֿונעם אַמעריקאַנער ייִדישן קיבוץ . עס איז נאַטירלעך , אַז אַזאַ אויסערגעוויינטלעכער היסטאָרישער פֿענאָמען געפֿינט זיך שוין לאַנגע יאָרן אינעם שפּאַקטיוו פֿון דער היסטאָרישער וויסנשאַפֿט . יעדער נײַער דור און יעדע אַלטע און נײַע אידעאָלאָגישע שיטה קומט אַרויס מיט אַן אייגענער אויסטײַטשונג פֿון דער דאָזיקער געשיכטע , וואָס שפּיגלט אָפּ זייער באַציִונג צו דעם עבֿר און צו דעם הײַנט . ראשית כּל מאן יימר אַז אַ הינט איז קליגער ווי אַ קאַץ ? און אפילו אַז יאָ זענען זיי צוויי אַנדרע מינים , מה שאין כּן אײַנשטײַן , דער אבן עזרא , דער רמב " ם , משה רבינו ואני הקטן זענען מיר אַלע געמאַכט פון דער זעלבער שטאָף . דער גדלות פון אײַנשטײַן איז נישט אין דעם אַז ער האָט געזאָגט סברות וואָס מען פאַרשטייט נישט נאָר אַז ער האָט ערפונדן טעאָריעס וואָס עס איז קיינעם פאַר דעם נישט אײַנגעפאַלן . ברגע אָבער וואָס ער האָט עס אַרויסגעברענגט קען עס יעדער פאַרשטיין , עס אויספּראָבירן זיך אַליין צו איבערצייגן און דער וואָס וויל קען עס אויך אָפווענדן . דער סברא שטייט מכּוח דער סברא נישט מכּוח דער וואָס האָט עס געזאָגט . לויט אײַך אָבער איז אַזאַ סברא אַ שאָד דער צײַט . ווײַל אַז איר גלייבט אין דער בעל הסברא דאַרפט איר דאָך נישט זײַן סברא . די צווייטע ברירה לייגט פֿאָר די דעמאָקראַטישע פּאַרטיי בראָש מיט באָריס טאַדיטש . דער פֿאַקט אַליין , וואָס מע האָט טאַדיטשן אויסגעוויילט פֿאַרן נײַעם פּרע ­ זידענט פֿונעם לאַנד און וואָס זײַן פּאַרטיי האָט אַנומלטן באַקומען 38 פּראָצענט שטימען בעת די וואַלן אין פּאַר ­ לאַמענט , גיט די האָפֿענונג אַז סערביע וועט ניט גיין לויט דעם ווײַסרוסישן וועג , וועלכער פֿירט אין אַ טעמפּן ווינקל . כאַראַקטעריש , אַז אַפֿילו אין רוסלאַנד הערט מען ניכטערע מיינונגען , וועלכע האַלטן אונטער דעם אייראָפּעיִשן וועקטאָר פֿון סערבישער פּאָליטיק . מע טענהט , אַז טאָמער סערביע וועט אַרײַנגיין אין דער פֿאַראייניקטער אייראָפּע , וועט רוסלאַנד קענען דאָרטן אויסרעכענען נאָך אַ פֿרײַנד . נישט געקוקט דערויף , וואָס אַנטיסעמיטיזם - דאָס שוואַרצע קאַפּיטל אין דער אייראָפּעיִשער געשיכטע - איז נאָך ביז הײַנט נישט געשלאָסן , קאָנען אויך די לענדער נישט פֿאַרשווײַגן די ראָלע וואָס די אַמאָליקע ייִדישע באַפֿעלקערונג האָט דאָרט געשפּילט , בפֿרט בײַם באַרײַכערן די אָרטיקע קולטור . דעם דאָזיקן פֿאַקט האָבן באַשטעטיקט 71 . 8 % האָלענדער , 71 . 5 % ענגלענדער , 49 . 7 % איטאַליענער , ווי אויך - 57 . 3 % אונגאַרן און 51 . 25 % פּאָליאַקן . די פּרטימדיקע אויספֿאָרשונג האָט אַנטפּלעקט , אַז דאָס מיליטער האָט דעם עולם ניט געגעבן קיין וואָרענונג - מע האָט גלײַך אָנגעהויבן שיסן . אייניקע לײַט זײַנען דערשאָסן געוואָרן , ווען זיי האָבן געפּרוּווט פֿאַרלאָזן דאָס אָרט פֿון דער דעמאָנסטראַציע . קיינער פֿון די אומגעבראַכטע צי פֿאַרוווּנדיקטע אירלענדער האָט ניט געשטעלט אין סכּנה די לעבנס פֿון די סאָלדאַטן . ס ' איז אויך פֿעסטגעשטעלט געוואָרן , אַז אַ סך סאָלדאַטן פֿלעגן לײַגן בעת די פֿריִערדיקע אויספֿאָרשונגען . דער גענעראַל ריטשאַרדס האָט געזאָגט : " דער באַריכט האָט בײַ מיר ניט איבערגעלאָזט קיין ספֿקות , אַז ערנסטע פֿעלערן פֿון אָפֿיצירן און סאָלדאַטן האָבן אין יענעם שרעקלעכן טאָג געבראַכט צום אומברענגען 13 ציווילע בירגער , וואָס האָבן ניט געטאָן גאָרנישט אַזוינס וואָס זאָל קענען באַרעכטיקן די שיסערײַ . " עסן מער שלאַנג ווי שפּיל : עסן אַלע די עסן און אַבדזשעקץ , אָבער טאָן ניט שלאָגן די מניעות , די וואַנט אָדער זיך . איר קאָנטראָל די שלאַנג מיט די פייַל קיז לינקס און רעכט . די ופפיר פון דער שלאַנג זאל בייַטן דיפּענדינג אויף די באָנוססעס איר עסן . בײַם צונויפֿשטעלן זײַן ליציטאַציע און קאַטאַלאָג האָט קעסטענבוים באמת הנאה ווען עס קומען צו אים מענטשן אָן קיין שום השׂגה ווי טײַער ס ' איז זייער בוך אָדער קונסט ­ ווערק . בײַם איבערקוקן די פּאַפּירן פֿון אַ פֿאַרשטאָרבענעם פּראָפֿעסאָר האָט ער געפֿו ­ נען אלי ליסיצקיס " חד ־ גדיא " , אַ זעלטן קרוינ ­ ווערק פֿונעם רוסישן קאָנסטרוקטיוויזם , וואָס איז ווערט צענדליקער טויזנטער דאָלאַר . פליען מיט דעם אָדלער אָדער קראַצן מיט דעם הינדל ! מײַן טעכטערל איז שוין דעמאָלט אַלט געווען דאָס אַכטע יאָר , און אונטערן האַרצן איז שוין געווען בײַ מיר אויך אַ פֿיר - חדשימדיק קינד . איבערגעדרוקט די פֿיר שורות , האָט מיר אָנגעהויבן שטאַרק שווינדלען אין די אויגן , דער קאָפּ האָט זיך מיר אַזש פֿאַרדרייט , באַזונדערס פֿון די לעצטע צוויי שורות . וועמען זשע גיט מען דאָס כּתבֿ צו באַהאַלטן ? דער פֿרומער קאַץ . שפּרינגט די קאַץ אויפֿן דאַך , לאָזט אַראָפּ דעם כּתבֿ אין קוימען , ווערט דאָס כּתבֿ פֿאַרברענט . און דער דאַך איז געווען - אויף צולהכעיס - דווקא איבערן הינטשלעגערס שטוב . די דאָזיקע צוויי סקאַנדאַלן האָבן מיט זייער פֿרישער אַקטועלקייט פֿאַרטונקלט און פֿאַרטעמפּט די שאַרפֿקייט פֿון די אַנדערע הילכיקע קרימינעלע פֿאַרברעכנס אויפֿן הויכן ראַנג : פֿאָריקע וואָך האָט זיך פֿאַרענדיקט דער פאַרגוואַלדיקונגס ־ מישפּט בײַ געשלאָסענע טירן קעגן דעם פֿריִערדיקן מדינה ־ פּרעזידענט , משה קצבֿ , און עס בלײַבט נאָר צו וואַרטן אויף דעם אורטייל ; און עס האָט זיך אויך פֿאַרענדיקט מיט אַ פֿולער פֿאַרשולדיקונג דער מישפּט קעגן דעם גרויסן בוי ־ אונטערנעמער דוד אַפּעל , דעם גרעסטן " מאַכער " אין דער פּאַרטיי ־ צענטראַלע פֿון " ליכּוד " ( אין יענע " פֿריילעכע טעג " פֿון דער צעווילדעוועטער פּאַרטיייִשער קאָרופּציע פֿון די 1990ער יאָרן ) , וועלכער איז געווען אַ נאָענטער פֿרײַנד פֿון עזר ווײַצמאַן , אַריאל שרון און אהוד אָלמערט און אַ " פֿרײַער אײַנגייער " אין זייערע פּריוואַטע און מלוכישע רעזידענצן . אויך ער האָט , אַזוי ווי די גיבורים פֿון דער " האָלילענד " ־ אַפֿערע , געוואָלט אָפּקויפֿן מיט דער הילף פֿון קאָרופּציע און פּראָטעקציע אַ גריכיש אינדזעלע פֿאַר אַ גראַנדיעזן טוריסטישן פּראָיעקט . אויך ער וואַרט איצט אויף זײַן אורטייל . אַדווענטורעמאַן פליענדיק סקוויררעלס ! בייז ססיענטיסץ ! סכעמאַטיש באָאַט רענטאַל גייז ! דעם שפּיל האט אַלץ , פעלקער ! האָב איך אים געפֿרעגט וואָס האָט אויף אים אַזוי משפּיע געווען דער איבערבראָך . האָט ער מיר געענטפֿערט , אַז ווען ער איז געזעסן בײַם פּסחדיקן טיש מיט זײַן שוועסטער , שוואָגער און זייערע קינדערלעך , און מ ' האָט געלייענט פֿון דער הגדה , און געזונגען דעם חד ־ גדיא און אחד מי יודע , איז אים באַפֿאַלן אַזאַ משפּחהדיקייט , אַזאַ וואַרעמקייט , אַזאַ ייִדישער מאָמענט וואָס האָט אויף אים אַזוי געווירקט , אַז ער האָט פֿאַרשטאַנען אַז הערש ראַסײַנערס וועלט איז אויף אַזוי פֿיל רײַכער און אמונהדיקער , אַז ער האָט מיט אַ מאָל דערפֿילט די אָנ ­ גע ­ העריקייט צום ייִדישן פֿאָלק און ס ' האָט אים באַגאָסן אַן אַהבֿת ־ ישׂראל . די וועלטלעכקייט , האָט ער דערקלערט , איז טרוקן און מען מוז זי כּסדר באַשאַפֿן פֿאַר זיך אויף דאָס נײַ און מונטערן , ווײַל עס פֿעלט איר די טראַדיציע פֿון אָנגעהעריקייט צום פֿאָלק . איך האָב אים גוט פֿאַרשטאַנען און זײַנע רייד זײַנען מיר געבליבן שטעקן אין זכּרון . " איך בין אַוועקגעפֿאָרן - חיים און צוריקגעקומען - הערש . " צווישן אָרעם און רײַך איז בנימין אַרויס רײַך . צום שואל מיט די איטליכע שאלות . א ) ורמינהו . . . תיובתא ב ) מען װאָלט געקענט דערױף שרײַבן אַ דאָקטאָראַט פֿאַרװאָס פֿרומע קלעבן זיך צו רעכטע פּאַרטײַען . מען װעט ערשט דאַרפֿן דעפֿינירן רעכט און לינק אין אַ פּאָליטישן קאָטעקסט . דערנאָך דער היסטאָריע דערפֿון , און ס ' האָט אַ רײַכע היסטאָריע . און צום סוף פֿאַרװאָס דאָס איז אַזױ . אַז ס ' איז נישט פֿון הײַנט איז זיכער . אין גאַליציע האָבן די חסידים געשטימט פֿאַר נאַציאָנאַליסטישע אַנטיסעמיטישע פּאַרטײַען אַבי צו זײַן קעגן די משכּילים װאָס זענען געװען קאָמוניסטיש געשטימט . אין דײַטשלאַנד זענען געװען גדולים װאָס האָבן משבח געװען היטלער און די נאַציס װײַל אױך זײ האָבן געהאַלטן כּל כּבודה בת מלך פּנימה , הײַנט צו טאָג אין בעלגיע שטיצן די הײמישע דער אַנטי ־ סעמיטישע פֿלעמישע פּאַרטײַ װײַל זײ זענען דער מערסטער קעגן אימיגראַנטן , קרי מוסלמענער . װי װײניק איך האַלט פֿון בוש קען מען אים נישט כּולל זײַן מיט די אױבערשטע . פֿונדעסטװעגן איז עס פֿאַרבינדן און די סיבות זענען פֿיל . ס ' פֿאַרלאַנגט זיך אַ באַזונדער שטיקל ועוד חזון למועד . ג ) אײנס פֿוּן די חדשים לבקרים װאָס זײ זענען חרדים נאָך זײ האָבן טועם געװען דער עץ הדעת און אױף זײערע עתה ידעתי כאַפּט זיך יהדות החרדית . אױך װערט אַן אַרטיקל . ד ) questionable ה ) מסכּים ו ) יאָשע קאַלב און כּל מיני ייִדישע ביכער קען מען קױפֿן בײַ http : / / yiddishbookcenter . org / + 10046 . פֿאַר די גענוצטע ביכער שיק אַ בליץ פּאָסט צו orders @ bikher . org ד " א איז יאָשע קאַלב אַ ביך װאָס איז שטאַרק כּדאי לײענען , איבערהױפּט פֿאַר אַ חסיד . ס ' שילדערט די חסידישע הױפֿן פֿון שיניעװע און ראַחמעסטריװקע און די פּאָליטיקלעך װאָס טרײַבן די הױפֿן . ס ' איז אַ סאַטירישע ביך אָבער ס ' געבט אַן אױסערגעװענדלעכע בליק װיאַזױ ס ' האָבן אַמאָל אױסגעזען די חסידישע הױפֿן . ס ' איז אױך אינטערסאַנט דערפֿון צו פֿאַרגלײַכן װוּ אונז שטײן מיר . יענטל איז דער נאָמן פֿין אַ פֿילם אַדאַפּטירט פֿון אַ באַשעװיס זינגער מעשה ( דער ישיבה בחור ? ) איך האָב עס נאָר געלײענט אױף ענגליש . זיכט עס אין אײנס פֿון זײַנע אַנטאָלאָגיעס . ז ) װי קען איך לײקענען אַ זאַך װאָס איך װײס נישט אַז ס ' איז שקר . אױף אַזױ פֿיל איז אמת אַז דער המון עם טוט נישט אַזױ . אָבער ס ' איז אַ קלא דלא פּסיק אַז בײַ די גאָר פֿרומע גערער און בײַ ר ' אַרעלעך טוט מען אַזױ . אװדאי אַ פּועל יוצא פֿון זײערע סעקס אָבסעסירטע פֿירער , דער בית ־ ישראל און ר ' אַרעלע . װי איר װײסט אװדאי זענען די ענינים אַזױ װי משיח . דער װאָס װײסט זאָגט נישט און דער װאָס זאָגט װײסט נישט . איך בין זייער צופֿרידן , וואָס איך וועל באַלד פֿאַרענדיקן מײַנע יאָרן בײַם שטודירן אין אוניווערסיטעט . איך בין 24 יאָר אַלט ( עס האָט מיר גענומען זעקס יאָר צו גראַדויִרן ) און איך באַקום אַ דיפּלאָם אין קינדער ־ דערציִונג . איך ווייס , אַז איך וואָלט געדאַרפֿט אָנהייבן צו אַרבעטן , אָבער איך האָב נישט קיין מאָטיווירונג . איך וואָלט גיכער געזעסן אין דער היים און גאָרנישט געטאָן . איך האָב ליב צו קוקן אויף טעלעוויזיע , שפּילן ווידעאָ ־ שפּילן און רעדן אויפֿן טעלעפֿאָן מיט מײַנע פֿרײַנד . וואָס זאָל איך טאָן ? נו , אויב איך קענען ניט פאַרקויפן דעם ראָקינאָן שנעל גענוג , עס קוקט ווי עס ס גיי צו האָבן אַ גרויס ברודער באַלד פֿאַר פאַרגלייַך פרטים אָנקומענדיק . ביז דעמאָלט , קונה !

Download XMLDownload text