yid-4
yid-4
View options
Tags:
Javascript seems to be turned off, or there was a communication error. Turn on Javascript for more display options.
דער רבי האָט אָנגעפאַנגען אַ מבצע הצלה . אַלע עשירים האָבן אָנגעהויבן צו געבן געלט , וואָס הייסט , דער רבי האָט געהייסן ! מען האט טאַקע צוזאַמענגעשטעלט אַ שיינע סומע געלט . סוף - סוף איז נתגלה געוואָרן , אַז ער האָט אַריינגעברענגט פון אויסער אַמעריקע נישט קיין כשר פלייש , און די רעגירונג האָט אים געכאַפּט .
צוליב דעם שבת פֿאַר ל ״ ג ־ בעומר זענען שוין דאָנערשטיק און פֿרײַטיק אָנגעקומען קיין מירון און אין דער סבֿיבֿה גאַנצע משפּחות מיט זייערע קינדער . זיי האָבן זיך באַזעצט פֿאַר די דאָזיקע טעג אין צימערן פֿון די קיבוצים און מושבֿים , ווי אויך אין געצעלטן אין די אַרומיקע וועלדער .
" נאָך דעם ווי מיר האָבן פֿאַרבראַכט אויף דער ייִדיש ־ וואָך , האָבן די קינדער ביסלעכווײַז צוריק אָנגעהויבן רעדן ייִדיש , און איך בין אויך געוואָרן פֿעסטער אין מײַן איבערצײַגונג , אַז די קינדער קענען זײַן פֿליסיקע ייִדיש ־ רעדערס , נישט געקוקט אויף דעם וואָס זיי הערן ייִדיש נאָר פֿון זייערע מאַמעס , און טעלעפֿאָניש פֿון זייער באָבע ־ זיידע און דער מומע אין מעלבורן . איצט רעדן שאָנאַ און איך מער ייִדיש צווישן זיך , ווען מיר זענען מיט די קינדער . "
שפּעטער האָב איך אַ טייל פֿון דעם אויפֿגעקליבענעם מאַטעריאַל פֿאַרעפֿנטלעכט אין מײַן זאַמלונג פֿון סקיצעס און רעפּאָרטאַזשן " מענטשן וואָס פֿלאַנצן בלומען " ( דאָס צווייטע בוך , וואָס איך האָב דאָ אַרויסגעגעבן אין ייִדיש , אין ה . לייוויק ־ פֿאַרלאַג ; דאָס ערשטע איז געווען אַ ראָמאַן " פֿאַרגעס ־ מיך ־ ניט " ) .
נישט פֿאָרצושטעלן זיך אַ ייִדישן הויף , וואָס זאַל ווערן דורכגעלאָזט דורך די " גוט שבת ייִדעלעך " . אַ פֿאַרשטערטער שבת וואָלט דאָס געווען . ס ׳ וואָלטן נישט געהאַט קיין שבתדיקן טעם די געפֿילטע פֿיש , די שבת ־ חלות , דער שבתדיקער טשאָלנט מיטן לאָקשן ־ קוגל און אָנגעפֿילטע מעגעלעך . ס ׳ וואָלט , להבֿדיל , נישט געהאַט קיין טעם דער " יום זה מכובד " געזונגען פֿון ר ׳ איטשע ־ מאיר , דעם וואַרשעווער גבֿיר און גערער חסיד , פֿון דעם דרדקי ־ מלמד אָדער פֿון יאָסל טרעגער .
וואָס שײַך די מנהיגים פֿון ישׂראל , האָבן זיי אַלע סטימולירט די קאָלאָניזאַציע , אומאָפּהענגיק פֿון זייער פּרינציפּיעלער אידעאָלאָגישער אויפֿפֿאַסונג . אַזוי , למשל , האָט שמעון פּערעס און די רעגירונג פֿון מפּא ״ י געעפֿנט די " שטחים " פֿאַר דער קאָלאָניזאַציע פֿון " גוש אמונים " און פֿאַר דער " ארץ ־ ישׂראל ־ השלמה " , און אהוד ברק האָט זיך צומאָל באַרימט , אַז אין דער קורצער צײַט פֿון זײַן רעגירונג האָבן זיך באַזעצט אויף די " שטחים " מער קאָלאָניסטן ( " מתנחלים " ) ווי אין די דרײַ פֿריִערדיקע רעגירונגען פֿון דעם רעכטן " ליכּוד " .
24 . וואס ? אזא שוואכע קהילה איז דאס ? אז זייער נעקסטער הכשר , איז בלי השגחה , אזא פנים האבען טאקע אלע אייערע פסקים , דעמאלטס איז אך און וויי ?
באַשרייַבונג : צוגרייטן פּאַפּשוי אין אינדיאַנישער סטיל און דינען עס צו די קאַסטאַמערז איידער זיי לאָזן דיין קראָם .
באָדקאָסטיום דנאָ באַסט אַרויף אַ מלחמה שפּיל מיט ספּאָנגעבאָב אותיות . צוויי מלחמה מאָדעס .
וואַלגערט אויס דאָס טייג און שנײַדט עס אָן אויף 4 קוואַדראַטן . לייגט אַרײַן אַן עפּעלע אין יעדן קוואַדראַט . באַשיט יעדעס עפּעלע מיט אַ לעפֿעלע צוקער , און אַ לעק פּוטער אָדער מאַרגאַרין . קוועטשט צונויף די עקן פֿונעם קוואַדראַט , כּדי צו פֿאַרדעקן דאָס גאַנצע עפּעלע . מישט צונויף דאָס געלעכל און דאָס וואַסער , און באַשמירט עס אויף אַלע עפּעלעך .
בעת אַן אינטערוויו מיטן " פֿאָרווערטס " לעצטנס , האָט הרבֿ טאָקייער דערציילט ווי אַזוי ער איז אָנגעקומען צו אַזאַ ראָלע . אין 1960 , ווי אַ סטודענט אינעם ייִדישן טעאָלאָגישן סעמינאָר האָט ער זיך געראַנגלט מיט אַ צאָל קשיות וועגן ייִדישער פֿילאָסאָפֿיע און טעאָלאָגיע ; האָט עמעצער אים פֿאָרגעלייגט שרײַבן אַ בריוו דעם ליובאַוויטשער רבין ,
שייַעך : מאַגיקס פֿילם עדיט פּראָ 15 זילבער - פרי
די צווייטע אַקציע : דער אַמעריקאַנער מיליטערישער ים ־ פֿלאָט האָט דינסטיק אָנגעהויבן זײַנע ברייט ־ מאַסשטאַביקע לערן ־ מאַנעוורעס אינעם פּערסישן אויסגוס . מאַנעווערס פֿון אַזאַ פֿאַרנעם האָט אַמעריקע דורכגעפֿירט ערבֿ איר אינוואַזיע אין איראַק . צי מיינט עס , אַז די אַמעריקאַנער רעגירונג , בראָש מיט בוש , גייט מיטן זעלבן וועג , וואָס מיט פֿיר יאָר צוריק ?
אָבער אַפֿילו אין טאָג פֿון די וואַלן האָט די כּלל ־ באַפֿעלקערונג אין לאַנד נישט צוגעשריבן די פּאַרטיייִשע פּרײַמעריס קיין איבעריקע חשיבֿות , בעת די טעלעווי זיע און דער ראַדיאָ זענען געווען באַשעפֿ טיקט מער מיט דער ראַ קעטן - אָפֿענסיווע פֿון " כאַ מאַס " קעגן שׂדרות און די ייִשובֿים אַרום עזה , ווי אויך מיט גײַדאַ מאַקס אָלי גאַרכיש - גבֿירישער אינ טער ווענץ אין דעם פּאָליטישן יאַריד .
" ייִדיש - און נאָר ייִדיש " , זאָגן די איינע . אויף די פֿאַרזאַמלונגען פֿון די פֿאַראיינען זאָל גערעדט ווערן נאָר ייִדיש ; רעפֿעראַטן געלייענט ווערן - נאָר אויף ייִדיש און נאָר וועגן ייִדיש . אָבער שוין די דאָזיקע ייִדישע ייִדן גייען אין אַנדערע ערטער ( ווילנע ) אַ ביסל ווײַטער און שטעלן העברעיִש אויף איין שטופֿע מיט ייִדיש . דאָס הייסט , אַז אָט אין די דערמאָנטע פֿאַראיינען זאָל מען מעגן רעדן און לייענען אָדער אויף ייִדיש אָדער אויף העברעיִש . דאָס רוסישע אָדער ליטווישע , צי פּוילישע ווערט ניט צוגעלאָזט .
דער " מאַקס ווײַנרײַך ־ צענטער פֿאַר אַוואַנסירטע ייִדישע שטודיעס " לאָזט וויסן אַלע פֿאָרשער פֿון דער ייִדישער קולטור און געשיכטע וועגן סטיפּענדיעס פֿאַרן אַקאַדעמישן יאָר 2007 ־ 2008 :
ווען חני האָט , צוויי יאָר נאָך דער חתונה , דערציילט איר מאַן וועגן אירע געפֿילן פֿאַר פֿרויען , האָט ער געמיינט , אַז זי שפּאַסט . " ער האָט נישט געוווּסט , אַז מײַן גאַנץ לעבן וועט זיך בײַטן צוליב דעם , און איך האָב אויך נישט געוווּסט . "
אָנהייב אויגוסט האָב איך געשמועסט מיט אַן אַלטן באַקאַנטן מײַנעם - ער איז אַ שטיקל מחותּן פֿון מײַן ווײַבס צד . מיט אַ יאָר צוואַנציק צוריק האָבן מיר געטאַנצט אויף זײַן חתונה אין מאָסקווע , אָבער אין קורצן האָבן ער און זײַן ווײַב עולה געווען . אין ישׂראל זײַנען געבוירן געוואָרן זייערע קינדער . ביידע , סײַ ער סײַ זײַן ווײַב האָבן - ווי עס פֿירט זיך אין אַ נײַ לאַנד - בײַם אָנהייב געטאַפּט די וואַנט , אָבער לסוף - זיך גאָר ניט שלעכט אײַנגעאָרדנט , געוואָרן אַ ביסל פֿרומעוואַטע - הקיצור , מע קען זיי ווײַזן אין קינאָ ווי אַ הצלחהדיקע געשיכטע אין דער סאָוועטישער עליה . אָבער מיט עטלעכע יאָר צוריק האָב איך פּלוצעם דער הערט , אַז דער שטיקל - מחותּן - פֿון - מײַן - ווײַבס - צד אַרבעט אין מאָסקווע , אין דער שטאָט וווּ ער איז אויסגעוואַקסן און בשעתּו שטודירט אין אַן אוניווערסיטעט אויף זײַן פֿאַך פֿון אַן אינזשעניר - בויער . בײַ דעם פֿאַך האָט ער , אַגבֿ , געאַרבעט אין ישׂראל אויך . " ווער דאַרף דיך דאָרטן ? " - האָב איך געפֿרעגט בײַ אים , ווען מיר האָבן שוין אויסגעטרונקען די ערשטע פּאָר כּוסות . - " צי האָבן זיי ניט קיין אייגענע בויער ? " האָט ער מיר דערציילט , אַז מענטשן וואָס קענען אָנפֿירן מיט אַ בוי ־ פּראָיעקט , בפֿרט אַ גרויסן , פֿעלן הײַנט אין מאָסקווע . אַ סך אַזעלכע ספּעציאַליסטן קומען פֿון אויסלאַנד - מע צאָלט דאָך גוט . למשל , זײַן שוועסטערקינד איז געקומען פֿון ניו - יאָרק . מאָסקווער אינזשענירן זעט מען ווייניק אויף בוי ־ פּראָיעקטן . די אַרבעטער אַליין זײַנען אויך געקומענע . קוואַליפֿיצירטע בויער זײַנען , דער עיקר , פֿון אוקראַיִנע , ווײַסרוסלאַנד און אַרמעניע , און טאַדזשיקן מיט אוזבעקן נעמט מען בדרך - כּלל אויף ווייניק - קוואַלי פֿיצירטע אַרבעטן . ס ׳ איז באַוווּסט , אַז אָן מיגראַנטן וואָלט רוסלאַנד זיך ניט אויסגעדרייט . לויט דער אָפֿיציעלער סטאַטיסטיק , קומט די גרעסטע צאָל גאַסט - אַרבעטער פֿון כינע - 210 , 000 , און פֿון אוקראַיִנע - 120 , 000 . פֿאַראַיאָרן האָבן די מיגראַנטן פֿאַרדינט אין רוסלאַנד 20 ביליאָן דאָלאַר , אַ העלפֿט פֿון דעם האָבן זיי געשיקט צו זיך אַהיים . אין גרוזיע , למשל , האַלט זיך אַ פֿיפֿטל פֿון דער עקאָנאָמיע אויף די געלטער , וואָס מע באַקומט פֿון רוסלאַנד . " דו ווייסט , בײַ זיי איז בכלל אַ קריזיס מיט רוסישע מענער " , - טיילט ער זיך ווײַטער מיט זײַן דערפֿאַרונג . - " כ ׳ בין שוין אַן אָפּגעריבענע מטבע , אָבער איך האָב באַמערקט , אַז יונגע מיידלעך קוקן אויף מיר . האָבן די היגע מיר דערקלערט , אַז מע קוקט אויף מיר , ווײַל ס ׳ איז בכלל אַ דוחק אין מאַנצבילן . מײַן ווײַב האָט עס אויך פֿאַרשטאַנען און קורסירט די גאַנצע צײַט צווישן ירושלים און מאָסקווע , האָט מורא , אַז מע וועט מיך אַרויסכאַפּן . " זי איז גערעכט , ווײַל עס זײַנען באַקאַנט אַ סך פֿאַלן , ווען אַזאַ צײַטווײַליקער תּושבֿ פֿאַרפֿירט זיך אַ זײַטיקע משפּחה און האָט אַפֿילו זײַטיקע קינדער . קיין סטאַטיסטיק פֿון אָט דעם פֿענאָמען האָב איך ניט געזען , אָבער געשיכטעס אַזעלכע האָב איך געהערט ניט ווייניק . דער שטיקל - מחותּן - פֿון - מײַן - ווײַבס - צד איז דאָ ניט לאַנג געווען אין ענגלאַנד . איצט איז ער ווידער אין מאָסקווע . אָבער די טעג האָב איך זיך וועגן אים דערמאָנט - ווען אַ מאָסקווער טעלעוויזיע - קאַנאַל ( כ ׳ קען קוקן אין ענגלאַנד עטלעכע אַזעלכע קאַנאַלן ) האָט געוויזן אַ דאָקו מענטאַלן פֿילם וועגן מאָסקווער מאַנצבילן , וואָס זײַנען שוין זעכציק - אַכציק יאָר אַלט , אָבער האָבן יונגע ווײַבער און קליינע קינדער . די עטנישקייט פֿון די מאַנצבילן האָט מען ניט אַקצענטירט , אָבער אַלע - אַלע ! - העלדן פֿון דעם פֿילם זײַנען געווען ייִדן און זייערע ניט - ייִדישע פֿרויען . צווישן די טאַטעס איז געווען וולאַדימיר שאַיִנסקי , אַ באַקאַנטער סאָוועטישער קאָמפּאָזיטאָר , וואָס האָט אַמאָל געשריבן אויך ייִדישע לידער און מע האָט זיי געדרוקט אין דעם מאָסקווער ייִדישן זשורנאַל " סאָוועטיש היימ לאַנד " . געווען אויך מאַרק טײַמאַנאָוו , אַ מענטש מיט צוויי גרויסאַרטיקע קאַריערעס - אי פֿון אַ ברייט - גאַסטראָ לירנדיקן מוזיקער , אי פֿון אַ וועלט - באַרימטן שאָכשפּי לער . לאָמיר איצט זיך אַרײַנקוקן אין דער אָפֿיציעלער רוסי שער דעמאָגראַפֿישער סטאַטיסטיק . אין יאָר 2006 איז די באַפֿעלקערונג פֿונעם לאַנד קלענער געוואָרן אויף 561 . 2 טויזנט נפֿשות . מע פּראָגנאָזירט , אַז אין די יאָרן 2008 - 2010 וועט די באַפֿעלקערונג ווערן קלענער אויף 2 . 5 מיליאָן . מע רעדט בכלל וועגן דעם , אַז אין עטלעכע יאָרצענדליק אַרום וועט פֿון דער איצטיקער רוסישער באַפֿעלקערונג - 142 מיליאָן - פֿאַרבלײַבן בלויז 100 מיליאָן . וואָס איז גאָר ניט קיין סך פֿאַר אַ מדינה מיט אַזאַ גרויסער טעריטאָריע און נאָך גרעסערע אַמביציעס . אין שײַן פֿון אַזאַ מאַטעמאַטיק , באַקומט זיך , אַז די אַלטע און ניט זייער אַלטע ייִדן - סיי די רוסישע בירגער סײַ די געסט - טוען ממש אַ הייליקע זאַך . ס ׳ איז אינטע רעסאַנט , צי עמעצער וועט עס אַמאָל ווי עס דאַרף צו זײַן אָפּשאַצן ?
ווײַזט אויס , אַז איינער אַ דובלינער האַלט זיך בײַ אַן ענלעכער מיינונג . דער מחבר פֿון " יוליסעס " לאָזט זײַן ייִדישן העלד בלום אַרויסזאָגן אַ געדאַנק , אַז געוואַלד און שׂינאַה זײַנען דער היפּוך פֿון דעם לעבן . און וואָס איז דאָס לעבן ? בלום האַלט , אַז " ליבע איז דער היפּוך פֿון שׂינאה " . און וואָס איז די ליבע ווי ניט דער קעגנזײַטיקער דורכקום און דרך ־ ארץ פֿון איין מענטש צו דעם אַנדערן . מיר נייטיקן זיך זייער אין אַזאַ מין קעגנזײַטיקייט , ווײַל " מיר מוזן ליב האָבן איינער דעם אַנדערן , אַניט וועלן מיר שטאַרבן " .
הרבֿ גראָס האָט געשאַפֿן עטלעכע וועבזײַטן , וועלכע זענען טאַקע אָנגעפּאַקט מיט " קול - קוראס " און כּלערליי קריטישע נאָטיצן , אײַנגעטיילט אין אַ סך רובריקן : " בראַצלעוו " , " ליובאַוויטש " , " עירובֿ " , " ארץ - ישׂראל " , און אַזוי ווײַטער . דער אָפּטייל וועגן ליובאַוויטש , וווּ ער קריטיקירט די " משיחיסטן " , איז אָנגעשריבן געוואָרן אויף אַן עקסטרעם נעגאַטיוון שטייגער ; צווישן אַנדערן , באַשולדיקט דער מחבר די ליובאַוויטשער חסידים אין " שמדן " די ייִדן אין אַן אַנדער רעליגיע . אַזעלכע באַשולדיקונגען זענען נישט קיין נאָווענע , בפֿרט אין די מתנגדישע קרײַזן , וועלכע האָבן זיך תּמיד באַצויגן צו די חסידים מיט חשד .
איך טרעפן יעדער יינער האט גאַט דער זעלביקער נאמען און פּאַראָל . אַזוי אַבי ווער קענען טיילן .
ווען ס ׳ האָבן די הימלען אין שׂרפֿות געברענט , און ס ׳ האָבן נאָך הילף אויסגעשטרעקט זיך די הענט .
מיין משפּחה קומט פֿאַר עפּעס אַנדערש אַז איך דאַרפֿן צו צושטעלן מיין משפּחה אַ שיין צוקונפֿט דאַנקען איר אין שטייַגן
" דאָס איז דאָך די שיינקייט פֿון רעפֿאָרם , " האָט ראַבײַ ריגלער דערקלערט . " אַז מיר נייטן נישט די מענטשן אויסצופֿירן די רי טואַלן , נאָר פֿאַרקערט - מיר ווילן לערנען אונדזערע מתפּללים צו זײַן אָפֿן צו פֿאַרשידענע אופֿנים פֿון אויסדריקן אַ נאָענטשאַפֿט מיט גאָט און אַנדערע ייִדן . "
ווײַטער וויל איך געבן דאָס וואָרט דעם וועטעראַן פֿון " פֿאָרווערטס " דוד שוב , וועמענס זכרונות " פֿון די אַמאָלקע יאָרן " ( 1970 ) שטעלן מיט זיך פֿאָר אַן אוניקאַלן קוואַל פֿאַר אַ היסטאָריקער פֿון דער צײַטונג ( איך ברענג דאָ אַ געקירצטן אויסצוג ) :
און פֿאַרקערט : הגם דאָס גאַנצע יאָגעניש און " קאָך " פֿון די טאָג ־ טעגלעכע הבֿל ־ הבֿלים קאָן אויסזען גאַנץ לעבעדיק און באַדײַטפֿול , פֿאַרלויפֿט אַמאָל אַ גאַנץ יאָר אַזוי גיך ווי אַ טאָג . די אומגעוויינטלעכע גראַמאַטישע קאָנסטרוקציע אין דער הײַנטיקער פּרשה - " יעקבֿס טעג איז געווען " - ווײַזט אָן , אַז פֿאַר יעקבֿן איז יעדער טאָג נישט געווען בלויז איין קייטל אין אַ לאַנגער ריי פֿון געשעענישן , נאָר אַ באַזונדער , אוניקאַל לעבן .
דאָס נײַע יאָר האָט זיך ערשט אָנגעהויבן . איך האָב זיך געגעבן אַ נדר , אַז דאָס יאָר וועל איך זיך נישט פֿאַרלירן , און כ ' וועל האַלטן אַן אויג אויף אַלץ וואָס איך דאַרף אויפֿטאָן - מײַן סדר ־ היום , מײַן אַרבעט , די קינדער אאַ ״ וו . געוויינטלעך , פֿיל איך ווי דער דאַך פֿאַלט אַראָפּ אויף מיר , אָבער דאָס יאָר האָב איך געוואָלט אָנהייבן אַלץ פֿון ס ' נײַ . אָבער עס האָט נישט לאַנג געדויערט און - איך האָב פֿאַרגעסן וועגן אַ באַשטעלונג בײַ דער אַרבעט ; מײַן זון האָט זיך פֿאַרקילט און איך האָב געדאַרפֿט איבערדרייען מײַן טאָג , כּדי צו זײַן מיט אים ; די סוכּה ־ באַצירונגען זענען פֿאַרפֿוילט געוואָרן און מע דאַרף קויפֿן נײַע . ווי זאָגט מען - מע וואָלט געקענט לעבן , נאָר מע לאָזט נישט - און דאָס יאָר האָט זיך ערשט אָנגעהויבן ! ווי קען איך בײַקומען דאָס געפֿיל , אַז איך ווער פּריטשמעליעט פֿונעם לעבן ווי אַ פּריטשמעליעטע ?
און איצט קערן מיר זיך ווידער אום צום גרוי ־ שטיינערנעם דענקמאָל , וואָס שטייט אָפּגעשיידט און אָפּגעזונדערט פֿון דעם טומ לענדיקן אַרום . מיטן גאַנצן קלאַפּער ־ געצײַג ברויזט דאָרט דער שטורמישער לעבנס ־ שטראָם און דאָ הערשט אַ שטילקייט אָן אַ קלענסטן קלאַנג , שאָרך . די צײַט שטייט ניט אויף איין אָרט און אונדז ווילט זיך וואָס מער וויסן וועגן דעם ייִדישן העלד אפֿרים טשיזשיק , וועמענס ביוסט ס ' איז אויס געקריצט אויפֿן הויכן שטיין .
נאָר אַ דערהייַנטיקן , איך האט באַקומען מיין דערלויבעניש און אינסטאַלירן און עס געארבעט פייַן . איך וועל פּאָסטן מער אויף עס ווען איך באַקומען צו נוץ עס הייַנט . דאַנק , פאולוס
ווייערד מאַגאַזין קאָליר מעלאַניע קאָדדינגטאָן ריטאָרט יסאַבעל לאָפּעז קלוב גראַפיק דיזיין נייטקלאַב פאַרלאַנג נייטקלאַב פּלאַן ינלענדיש דעסינגער האַמצאָע וויעססאָ ינווייראַנמענאַלי פרייַנדלעך שטראַל קאָווער פאָטאָ דעקאָר8 זשאַליוזן & שאַדעס ינהאַביטאַט זיס 038 גאַבבאַנאַ ינלענדיש פּלאַן פּראָדוקץ ווילליאַמס סאָנאָמאַ טעקסטשערז באַגאַזלענען סטעול פעטרוס פראַנק ילעקטריקאַל אַקסעסעריז כסימע פלאַך ינלענדיש פּלאַן פאַרמעסט באָוינג סאַנדראַ טאַררועללאַ סטאַפפאַן סטרינדבערג גיאָרגיאָ אַמאַני וואַלד באַגאָט טיג גאַרנעט הילל
בלויז 12 יאָר איז באַשערט געווען דער אויסערגעוויינטלעך טאַלאַנטירטער אַקטריסע רײַע יאַצאָווסקי צו באַשײַנען די בינע פֿונעם קיִעווער ייִדישן מלוכה ־ טעאַטער . די שוידערלעכע טיפֿוס ־ עפּידע מיע האָט זי אַרויסגעריסן פֿונעם לעבן אויף איר 38סטן יאָר , אָבער דער אָנדענק וועגן איר , פֿאַר די וועלכע האָבן זי געקאָנט , געזען שפּילן , האָט זיך פֿאַרהיט אויפֿן גאַנצן לעבן .
viii האַלטן אין זינען אַז דעמאָלט געפֿינען זײ זיך בײַ 71 ° ' 22 דרום , 84 ° ' 55 מערבֿ , װאָלט דאָס געװען אַ האַלב ־ אַרומשיף , מיט קײַאַקס , אין דעם דרומדיקן אָקעאַן .
אירע אויפֿריכטיקע , האַרציקע ווערטער , ווי אַזוי זי איז געוואָרן אַ ייִדיש ־ לערערין האָבן מיך שטאַרק גערירט . פֿרעמדע דערמאָנונגען וועקן אויף אייגענע איבערלעבענישן . אַזוי איז געשען אויך מיט מיר . איך האָב זיך דערמאָנט מיט נאָסטאַלגיע די צײַט , ווען איך האָב שטודירט אין דעם ייִדישן לערער ־ סעמינאַר אין ניו ־ יאָרק מיט 60 יאָר צוריק ; דאָרט האָב איך זיך באַגעגנט מיט צענדליקער יוגנטלעכע און מיטליעריקע סטודענטן , ייִדישע לערערס פֿון די דאַן עקזיסטירנדיקע ייִדישע שולן אין אַמעריקע .
דער דאָזיקער דורכפֿאַל איז אַ רעזולטאַט פֿון וואַקלענישן און שרעק בעת דער מלחמה און פֿון די פּאָליטישע אויפֿפֿירונג פֿון די ישׂראל ־ רעגירונגען יאָרן פֿאַר איר . די מלחמה איז געווען באַרעכטיקט , ווײַל קיין שום רעגירונג קען נישט דערלויבן צעשטערן כּסדר איר סוּווערעניטעט , ווי עס איז געקומען צום אויסדרוק אין דעם " כעזבאָלאַ " ־ אַטאַק אויפֿן ישׂראלדיקן מילי טערישן פּאַטרול , און די שיסערײַען פֿון די " קאַטיושעס " . קיין שום מדינה קען זיך נישט דערלויבן טאָלערירן אַן אומגעצוימטן כּוח פֿון אַ טעראָריסטישער אָרגאַניזאַציע , וועלכע דערנענטערט זיך צו די קרעפֿטן פֿון כּמעט אַן אַרמיי און פֿאַרוואַנדלט אירע בירגער אין ערובֿניקעס .
אין 1978 איז פּובליקירט געוואָרן אין פּערסיש דאָס אַנטיסעמיטישע באַשמוצונגס ־ בוך " די פּראָטאָקאָלן פֿון זקני ־ ציון " . און פֿון דאַן אָן איז דאָס דאָזיקע בוך אין פּערסיש נישט אַראָפּ פֿונעם איראַנישן שטענדער אויף די אינטערנאַציאָנאַלע ביכער ־ יאַרידן .
דער הויכפּונקט פֿון ייִדיש אין אונגאַרן איז געקומען , לויט הרבֿ דאַמאַנען , פֿאַר דער ערשטער וועלט ־ מלחמה . דעמאָלט האָבן די ייִדן פֿון דער " פּראָווינץ " נאָך אַלע גערעדט אויף ייִדיש . פֿרויען האָבן אָבער שוין דעמאָלט אָנגעהויבן רעדן אונגאַריש אויך . די ייִנגלעך האָט מען צו 14 יאָר אַוועקגעשיקט זיך לערנען אין די ישיבֿות אויף מיזרח צו , האָט זיך זייער ייִדיש אויפֿגעהיט , ווי ס ' ניט איז , נאָר זינט 1867 האָט די רעגירונג גענומען פֿאָדערן אַז מיידלעך זאָלן אויך קריגן אַ דערציִונג . קיין בית ־ יעקבֿ ־ שולן זענען דאָרטן ניט געווען . די מיידלעך האָבן אין די רעגירונגס ־ שולן זיך געלערנט לייענען , שרײַבן און , פֿאַרשטייט זיך , רעדן אויף אונגאַריש . זייער אונגאַריש האָט אָנגעהאַלטן מיט אַלע מאָדערנע אַספּעקטן און טעמעס פֿונעם אַרומיקן לעבן , בעת זייער ייִדיש איז ביסלעכווײַז געוואָרן אָרעמער און פֿאַרעלעטערט . פּשוטע ייִדן האָבן ווײַטער גערעדט צווישן זיך אויף ייִדיש , נאָר געשריבן האָבן ס ׳ רובֿ אויף לשון ־ קודש ( אויסער אין אייניקע ישיבֿות וווּ מען האָט מיט די ייִנגלעך שוין גענומען לערנען שרײַבן אויף אַ מאָדערנעם העברעיִש ) . דאָס געשריבענע וואָרט אויף ייִדיש און די מאָדערנע ייִדישע ליטעראַטור בכלל זענען קיין מאָל קיין אונגאַרן כּמעט ווי ניט דערגאַנגען , ניט בעת דער בליצײַט פֿון דער נײַער ייִדישער ליטעראַטור און ניט עד ־ היום . ווען הרבֿ דאַמען איז געקומען צו גאַסט אין געלעס אַ ייִדישקלאַס אין סטאַנפֿאָרד ־ אוניווערסיטעט אין די 1980ער יאָרן , האָט ער זיך זייער געחידושט וואָס אַמעריקאַנער ייִדישע יונגע ־ לײַט האָבן אַן אינטערעס אין ייִדיש . " צוליב וואָס לערנט מען זיך הײַנט ייִדיש ? " האָט ער פֿאַרחידושט געפֿרעגט . די סטודענטן האָבן פּרובירט אים דאָס צו געבן צו פֿאַרשטיין , ווער מיט פּערזענלעך ־ משפּחהדיקע סיבות , ווער מיט פּראָפֿעסיאָנעלע ליטעראַטור ־ צי געשיכטע ־ פֿאָרשערישע סיבות , נאָר זיי זענען פֿאַר אים געווען שווער צו פֿאַרשטיין און אָנצונעמען . זײַן גאַנצע לעבנס ־ דערפֿאַרונג האָט אים דערצו ניט צוגעגרייט . דאָס איז ווידער אַ מאָל אַן אָפּשפּיגלונג פֿון דער אָפּגעשלאָסנקייט פֿונעם אונגאַרישן ייִדנטום בדרך ־ כּלל , אין משך פֿון אַ סך הונדערטער יאָרן , פֿונעם מאָדערנעם ייִדישן לעבן אין מיזרח ־ אייראָפּע און אין די אימיגראַציע ־ לענדער וווּהין אָפּשטאַמיקע פֿון מיזרח ־ אייראָפּע האָבן אויף ייִדיש געשאַפֿן אַ דויערנדיקן צוטראָג צום ייִדישן לעבן , אַ צוטראָג וואָס וועט נאָך וואַרעמען און האָדעווען ייִדישע הערצער און מוחות אויף דור ־ דורות .
קומענדיק אַרויף ווייַטער , די עף , פאַ און דאַ אָביעקטיוו קלאַבז . סייַ ווי סייַ , דאָ ס מיין בייַשטייַער :
[ 11 רעוטערס ניו יארק - יו . עס . סטאַקס אויף אקטאבער 11 , בייינג ענערגיע - שייַכות סטאַקס , די דאַו דזשאָנעס ינדוסטריאַל אינדעקס און ז & פּ 30 מינים געענדיקט פיר געשעפט טעג אין אָפּאָזיציע צו די 500 אינדעקס . [ ווידעא ] ניו יאָרק לאַגער העכערונג , בייינג אויל סטאַקס ( אקטאבער 11 ) די פירמע האט געהאט עטלעכע פינאַנציעל שטיצן מאַטעריאַל , נאכגעגאנגען דורך נידעריק באַנד פון דעם פריערדיקן טאָג , רייזינג לאַנג - טערמין פּראַספּעקץ האָבן ווערן ומזיכער . בעת ענערגיע שאַרעס האבן געקויפט דורך הויך בוימל פּרייסיז , טראַנספּערטיישאַן סטאַקס און קאַנסומער סטאַקס אויפשטיין אויף פירז פון ברענוואַרג קאָס געפאלן . דאַו דזשאָנעס ינדאַסטריאַל דורכשניטלעך איז געווען $ 34 . 43 זגאַל ( 0 . 30 % ) 10 , 000 הויך $ 1 , 671 . 88 . די נאַסדאַק קאָמפּאָסיטע אינדעקס איז 9 . 03 ווייזט ( 0 . 33 פּראָצענט ) צו 2 , 716 . 83 הויך . ז & פּ 500 גאַנץ 4 . 73 ווייזט ( 0 . 37 פּראָצענט ) צו 1 , 274 . 48 הויך . 6 . 3 % סעאַרס האָלדינגס האט אַוואַנסירטע ראַפּאַדלי < שלד . אָ > . ווארים דער פערט פערטל די פירמע אנטפלעקט אַ נוץ דערוואַרטונג אויבן מאַרק עקספּעקטיישאַנז אויף שטאַרק פארקויפונג אָפּשטאַם . רענער אויך < לענ . נ > האָוסינג קאַנסטראַקשאַן , דער פערטער האט אַ גוט געפיל צו זייַן העכער ווי דערוואַרט 7 . 4 % פערטל אַוואַנסירטע ראַפּאַדלי . האָוסינג לאַגער אינדעקס 1 . 7 פּראָצענט . אַלקאָאַ אויך < אַאַ . נ > 4 - ערשטער פערטל רעזולטאַטן יקסידיד די מאַרק עקספּעקטיישאַנז , דער לאַגער געפאלן 1 פּראָצענט . וועריזאָן קאָממוניקאַטיאָנס < ווז . נ > 1 . 6 פּראָצענט . וועריזאָן ווירעלעסס , עפּל ס סמאַרטפאָנע < אַאַפּל . אָ > ( שטריך פאָנעס ) " יפאָנע ( יפאָנע ) 4 " איז אַנאַונסט צו אָנהייבן סעלינג , האט שוין פאַקטערד אין שוין אַנאַונסט , וועריזאָן קאָממוניקאַטיאָנס שאַרעס אין דער פאַרגאַנגענהייַט 11 וואָכן האט אויפגעשטאנען איבער 6 פּראָצענט . טאַלבאָט ס וואָמען ס אַפּפּאַרעל רעטאַיל < טלב . נ > פּלאַנדזשד 17 . 4 % . עס איז געווען פּרעדיקטעד אַז עקל האט ווערן אַ באַטייַטיק דעפיציט ווי דערוואַרט קוואָרטערלי רעזולטאַטן . ינסורער מביאַ < מבי . נ > שאַרף גייט פון 10 . 2 % . ( פיגורעס אין קלאַמערן זענען די פֿריִער געשעפט טאָג הי ) דאַו דזשאָנעס ינדאַסטריאַל זגאַל ( וסד ) קלאָוזינג 11671 , 88 ( + 34 , 43 ) געשעפֿט טאָג פֿאַר קלאָוזינג 11637 , 45 ( - 37 , 31 ) נאַסדאַק נאָענט 2716 , 83 ( + 9 , 03 ) געשעפֿט טאָג פֿאַר קלאָוזינג 2707 , 80 ( + 4 , 63 ) קוילעלדיק ז & פּ 500 נאָענט 1274 , 48 ( + 4 , 73 ) געשעפֿט טאָג פֿאַר קלאָוזינג 1269 , 75 ( - 1 , 75 ) [ אַרטיקלען ] מאַרק סאַמערי ניו יאָרק ( אקטאבער 11 ) ופּדאַטע1 : ניו יאָרק מאַרק קיצער ( 10 טעג ) ופּדאַטע1 : יו . עס . לאַגער מארקפלעצער = פלאַך , טאָמבאַנק קאַנסערנז איבער קאָרפּראַט פאַרדינסט עקספּעקטיישאַנז פֿאַר פּאָרטוגאַל מאַרק סאַמערי ניו יאָרק ( 7 טעג ) ניו יאָרק סטאַקס , שוואַך רעטאַיל פארקויפונג אַראָפּ אַנעראָוביק ז & פּ אַראָפּגיין .
זיס 038 גאַבבאַנאַ סטאַפפאַן סטרינדבערג מעלאַניע קאָדדינגטאָן ינלענדיש פּלאַן פּראָדוקץ האַמצאָע זשאַליוזן & שאַדעס פאַרלאַנג יסאַבעל לאָפּעז כסימע פאָטאָ קאָליר ווייערד מאַגאַזין ינווייראַנמענאַלי פרייַנדלעך באַגאַזלענען סטעול שטראַל קאָווער וואַלד באַגאָט פּלאַן פאַרמעסט נייטקלאַב פּלאַן ינלענדיש דעסינגער וויעססאָ קלוב סאַנדראַ טאַררועללאַ ילעקטריקאַל אַקסעסעריז באָוינג ריטאָרט פלאַך ינלענדיש גאַרנעט הילל דעקאָר8 נייטקלאַב ווילליאַמס סאָנאָמאַ גראַפיק דיזיין פעטרוס פראַנק טעקסטשערז גיאָרגיאָ אַמאַני ינהאַביטאַט טיג
האַלבערשטאַדטס שטיצער זענען געווען שטאַרק אויפֿגעבראַכט , וואָס מע האָט נישט באַנײַט זײַן קאָנטראַקט . " במשך פֿון די פֿאַרגאַנגענע 15 יאַר האָט יעזשי אויפֿגעטאָן אַ זאַך , וואָס קיינער האָט נישט געמיינט , אַז ס ׳ איז מעגלעך , " האָט דערקלערט ד ״ ר ברײַנדל קירשנבלאַט ־ גימבלעט , די אָנפֿירערין פֿון דער אינטערנאַציאָנאַלער מאַנשאַפֿט וואָס שטעלט צונויף די אויסשטעלונג . " ער האָט געשאַפֿן זייער אַ געראָטענע מאַנשאַפֿט , וואָס איז זייער פֿעיִק און מאָטיווירט צו עפֿענען דעם מוזיי אין אַפּריל 2013 . ער אַרבעט בײַ דעם פּראָיעקט לענגער ווי אַלע אַנדערע , און איך שטיץ מיטן גאַנצן האַרצן זײַן וויזיע - צו פּרעזענטירן די פֿאַרגאַנגענע טויזנט יאָר פֿון ייִדישן לעבן אין פּוילן , און עס צו טאָן טאַקע אויפֿן אָרט , וווּ די ייִדן האָבן געוווינט . "
פּילסנער ורקוועלל ערידזשאַנייץ פון די טשעכישע רעפובליק איך שטימען מיט די פרייַערדיק אַפיש וועגן זאַץ , עס וואָלט זיין אַ בעסער בילד איז דער גאנצער גלאז איז געווען אין עס . די באָקעה איז זייער פייַן .
אין דער אמתן , איז אַזאַ צוגאַנג בעצם אוממאַטעמאַטיש ; די ריינע מאַטעמאַטיק פֿאַר נעמט זיך דווקא מיטן פֿאָרשן " פֿאַרוואָס און ווי אַזוי " . מיט דרײַסיק יאָר צוריק האָט דער אַמעריקאַנער מאַטעמאַטיקער לין אַר טור סטין באַטאָנט אין אַן אַרטיקל , אַז מאַטעמאַטיק איז " די וויסנ שאַפֿט פֿון סטרוק טורן ( patterns ) " . אינעם יאָר 1996 האָט קיט דעוו לין , אַ פּראָ מינענטער מאַ טע מאַ טיק - פֿאָרשער פֿון סטאַנ פֿאָרד - אוניווער סיטעט , פֿאַר עפֿנטלעכט אַ גאַנץ בוך מיט אַזאַ נאָמען , " The Science of Patterns " , וווּ די דאָזיקע קאָנ צעפּציע ווערט דער קלערט אויף פֿאַר שיידענע אופֿנים . די עכטע מאַ טע מאַטיקער אינ טע רע סירן זיך נישט מיט קיין מאַני פּולאַציעס מיט צאָלן און סימבאָלן ; זיי נוצן אויס די דאָזיקע מאַני פּולאַ ציעס , דער עיקר , ווי מיטלען צו זוכן נײַע , חידושדיקע סטרוקטורן און פֿאַר בינדונגען צווישן אַב סטראַקטע אָביעקטן .
הרבֿ יצחק גינזבורג , אַ באַקאַנטער ליובאַוויטשער מקובל , אַ ראָש ־ ישיבֿה און אַן אידעאָלאָג פֿון די עקטסרעם ־ רעכטע ייִשובֿניקעס , האָט געשטיצט דעם טעראָר ־ אַקט פֿון ברוך גאָלדשטיין , און בפֿירוש געמאָלדן , אַז די גויים זענען נישט קיין עכטע מענטשן .
דערווײַל האָט זיך דער סוחר מחיה געווען מיט זײַן אײַנפֿאַל . די קינדער האָבן געהאַט אַ " גוד ־ טײַם , " די עלטערן האָבן געצאָלט געלט , און ס ׳ איז אַוועק אַן אוטשעכע , אַ שׂימחה אַ גדולה אין נאָמען פֿונעם חורבן . די צרה איז געווען דערבײַ , וואָס די קינדער האָבן קיין מאָל נישט געהערט פֿון דעם טויטלאַגער - טערעזיענשטאַט . זיי האָבן קיין מאָל נישט געהערט דעם נאָמען פֿונעם קינד , וואָס האָט געשריבן וועגן דעם זומער ־ פֿייגעלע . מיט איין וואָרט , דעם כלאָפּ איז געגאַנגען אין לעבן אויפֿצושטעלן אַ " באַנזי ־ סקים , " ווי מען רופֿט הײַנט צו טאָג די שהי ־ פּהי ־ געשעפֿטן .
ווען די סטודענטן זײַנען צוריקגעקומען קיין ניו ־ יאָרק האָבן מיר געשאַפֿן דעם " כּהן ־ פֿאָלקלאָרקלוב בײַם ייִוואָ " . ווײַנרײַך איז געווען אונדזער מדריך . ער האָט אונדז געגעבן אַ קורס אין ייִדישער פֿאָלקלאָריסטיק און געזען , אַז אַנדערע געלערנטע , ווי שאַצקי , גינינגער , מענעס , רודאָלף גלאַנץ , נאָבל - זאָלן קומען און רעפֿערירן פֿאַר אונדז . מיר האָבן אויך פֿאַרבעטן אויף לעקציעס רות רובין , בען סטאָנהיל , און חוץ דעם האָבן די מיטגלידער גופֿא געלייענט אַרבעטן . איך געדענק זייער אַ גוטן רעפֿעראַט פֿון אוריאל ווײַנרײַך וועגן וואַריאַנטן אין קונסט ־ אָביעקטן ווי אַ באַזיס פֿאַר אַנאַליזירן וואַריאַנטן אין לידער . דער קלוב האָט אָנגעהויבן פּראָצעסירן דעם ליטווין ־ אַרכיוו פֿון ייִוואָ , מיט אַן ערך דרײַ הונדערט געזאַמלטע פֿאָלקסלידער . מיר האָבן געפֿילט , אַז מיר זײַנען ממשיך אַ ביסל די אַרבעט פֿון די פֿאַרשניטענע ייִוואָ ־ זאַמלער און פֿאָרשער . אין יענער צײַט האָט דער קלוב אָנגעהויבן אַרויסגעבן דעם זשורנאַל " ייִדישער פֿאָלקלאָר " אונטער דער רעדאַקציע פֿון אוריאל און בינה ווײַנרײַך , וואָלף יונין און מיר . מיר האָבן געשריבן אייגענע אַרבעטן : בינה וועגן פּאָגראָם ־ לידער און אַ פּסח ־ אַנקעטע , אוריאל וועגן מיששפּראַכיקע לידער , איך וועגן מיכל גאָרדאָנס " די באָרד " . מײַן אַרבעט האָב איך געמאַכט אונטער ווײַנרײַכס רעדאַקציע . מיכל גאָרדאָנס ליד איז געווען צו ערשט געדרוקט אין 1868 אין זשיטאָמיר , און זײַן ביכעלע איז געווען אַ זעלטענער איינס . ווײַנרײַך האָט געמיינט , אַז עס קען זיך געפֿינען אין דער קעמברידזשער ביבליאָטעק און האָט מיר געעצהט שרײַבן אַלעקסאַנדער עהרליך , וואָס האָט זיך דאָרטן געלערנט . אַלעק האָט מיר געשיקט אַ פֿאָטאָסטאַט פֿון ביכעלע און איך האָב געקענט פֿאַרגלײַכן מײַן געזאַמלטן וואַריאַנט מיטן אָריגינאַל . אין דער צווייטער גאָרדאָן ־ העפֿט זײַנען שוין געווען ענדערונגען אין ליד . איך האָב נאָך פֿאַרשריבן עטלעכע וואַריאַנטן און געפֿונען עטלעכע אין דער ליטעראַטור : יעדעס נײַע געפֿינס פֿלעגן ווײַנרײַך און איך אויפֿנעמען מיט אַ שׂימחה . ווען איך האָב פֿאַרענדיקט די אַרבעט , האָט ווײַנרײַך מיר געהייסן עס איבערגעבן שאַצקין , וואָס האָט איבערגענומען ווײַנרײַכס אַמט ווי רעדאַקטאָר פֿון די " ייִוואָבלעטער " .
הגם אין דער הײַנטיקער פּרשה האָט דער אייבערשטער אַליין דערקלערט אַ מלחמה קעגן די מדינים , מחמת די צרות , וואָס זיי האָבן געבראַכט די ייִדן , האָבן מיר שוין באַהאַנדלט אין דער פֿריִערדיקער סדרה , אַז משה רבינוס ווײַב איז אויך געווען אַ מדינית . כּזבי בת צור , די מדינישע פֿרוי , וועלכע איז געווען אינעם " עפּיצענטער " פֿון דער מהומה , האָט אין זיך געטראָגן אַ ייִדישע נשמה , אַ גילגול פֿון יעקבֿס טאָכטער , דינה .
מיט " מײַן היים " האָט מײַן מאַמע גע מיינט ביראָבידזשאַן , וואָס איז פֿאַרבונדן מיט אַן אָנגעזעענעם און וויכטיקן טייל פֿון איר לעבן . אין אירע לידער - אין איר פּאָע טישן הויז - זײַנען פֿאַרחתמעט געוואָרן די ביראָבידזשאַנער גאַסן און פּאַרקן , די טאָ פּאָל ־ אַלייען און די פֿרישע פֿאַרנאַכטן בײַם טײַך בירע . שוין זײַנענדיק דאָ , אין קעשע נעוו , וווּהין איך האָב זי געבראַכט נאָך דער פּטירה פֿון מײַן פֿאָטער , דעם ייִדישן אַקטיאָר און רעזשיסאָר - משה בענגעלסדאָרף - האָט די מאַמע כּסדר געבענקט נאָך ביראָבי דזשאַן . אַלע אירע געדאַנקען , געשפּרעכן , בריוו צו אירע פֿרײַנד , די לידער - זײַנען אַלע פֿול געווען מיט ביראָבידזשאַן . אַפֿילו די לעצטע לידער אירע , שוין אָנגעשריבן אויפֿן קראַנקן בעטל , האָבן געטראָגן די טיטלען : " ביראָבידזשאַן - מײַן היים " , " צו מײַנע ביראָבידזשאַנער פֿרײַנד " . טאַקע דערפֿאַר האָב איך בײַם פֿאַראייביקן מײַן מאַמעס אָנדענק נישט געהאַט קיין ספֿקות און אויסגעקריצט אויף איר קבֿר אַ ליד וועגן ביראָבידזשאַן .
איז לאָמיר צוטרעטן צום אינהאַלט און זען פֿון וואַנען די פֿיס וואַקסן . די טעמע האָט צו טאָן מיטן חורבן . אַ טעמע וואָס דאָס ייִדישע טעאַטער האָט זיך מורא דערצו צוצורירן , ווײַל מ ' ציטערט און מ ' פֿלאַטערט אַז עס וועט נישט אימפּאָנירן דעם הײַנטיקן עולם , וועלכער איז צוגעוווינט צו אַ לידעלע מיט אַ טענצעלע , און אַ לײַכט ־ מוזיקאַלישע לאַכערײַקע , און דאָס איז חל אויף ייִדן צי נישט ־ ייִדן . נישט נאָר אין ניו ־ יאָרק , נאָר איבערן לאַנד . אַחוץ אַלע זיבן זאַכן , האָבן מיר שוין געזען אַ שלל מיט חורבן ־ פּיעסעס , פֿילמען , דאָקומענטאַרע באַריכטן , געלייענט אומצאָליקע ביכער אויף דער טעמע , געהאַט אַ מאַן , מענדל , וועלכער איז , ווי אַ יונג ייִנגל , אַדורכגעגאַנגען דאָס גיהנום - אוישוויץ , און אַזוי ווי איך בין געוואַקסן אין הויז פֿון מײַנע עלטערן , האָבן זיי געהאַט אַ סך באַקאַנטע און פֿרײַנד , וועלכע האָבן אַדורכגעמאַכט די היטלער ־ יאָרן אין קאַצעט , און נישט איין מאָל דערציילט זייער פּערזענלעכן גרויל . נאָך אַלעמען איז דאָך די שארית ־ הפּליטה געבליבן אײַנגעטונקען און אײַנגעזאַפּט אין די שוידער ־ בילדער , שוין אָפּגערעדט פֿונעם ריזיקן פֿאַרלוסט פֿון זייער גאַנצער וועלט ווי זיי האָבן זי געקענט .
אָקיי , אַוודאי שטיץ איך דעם גאַנצן באַגריף " וויקיפּעדיע " ( אַזאַ מין בציבורדיקע ענציקלאָפּעדיע ) , און קל ־ וחומר אויף ייִדיש , נאָר די ערשטע שורה פֿון דער פּאָזיציע " ייִדישקייט " איז פּשוט שווער צו גלייבן : ייִדישקייט איז אַ רעליגיע . יאָ , און אַ האַרץ איז אַ שטיק פֿלייש . טוט מיר אַ טובֿה .
דער קאָנצעפּט פֿון דער ביבליאָטעק איז אַזאַ : זי דאַרף האָבן 100 , 000 ביכער און קאָמפּאַקטלעך . אין דער ביבליאָטעק וועט מען זאַמלען ביכער אָדער אויף ייִדישע טעמעס , אָדער פֿון ייִדישע מחברים . אמת , דערווײַל ווערט ניט דערקלערט דער פּרינציפּ פֿון באַשטימען די ייִדישקייט פֿון די מחברים . אָבער דער לינגוויסטישער פּרינציפּ פֿון אונטערקלײַבן די ביכער - קאָלעקציע איז אַ קלאָרער - רק ענגליש . ווײַמאַן ברענט דערקלערט עס אַזוי :
שבת איז אַ מינהג צו עסן ציבעלע ; די זיבן שאָלעכץ ־ בלעטלעך פֿון דער ציבעלע זײַנען אַ רמז אויף די זיבן טעג פֿון דער וואָך .
סאָני יק רעקאָרדערס קענען זייַן געניצט לאַנג " האַק סעריע " ( יקד - אַקס412ף ) און " בקס סעריעס " ( יקד - בקס312 " די מאַרק אויף פעברואר 21 . די פּרייַז איז עפענען פּרייַז , דערוואַרט פּרייַז איז די ערשטע רעטאַיל וועגן ¥ 10 , 000 , 6 , 000 ¥ איז וועגן די יענער . [ לאַרגער בילד אָדער אנדערע בילדער ; וועגן 84 אַורז האַק סעריעס איז די לאָנגעסט פון דער אינדוסטריע , בקס סעריע איז וועגן 72 שעה , 130 % אַטשיווד די פֿריִער פּראָדוקטן פון באַטאַרייע געדויער . דערצו , די פיייקייַט צו שנייַדן און ראַש בעשאַס פּלייבאַק , זכּרון / מיקראָסד קאָרט שפּעלטל , אַזאַ ווי , ינכאַנסט יקערדיק פאָרשטעלונג . געבויט , אין סטעריאָו מייקראָופאָונז אין די האַק סעריע , בקס סעריע איז מאָנאָ . דערצו , האַק סעריעס , עפעם סטרויער ( ריקאָרדאַבאַל ) , אַ דירעקטיאָנאַל מיקראָפאָן , וסב טשאַרדזשינג פיייקייַט און יקוויפּט . ביידע דעוויסעס רעקאָרד / פּלייבאַק פֿאָרמאַט mp3 . 2גב אינערלעכער זכּרון , און זיך צו 536 אַורז רעקאָרדינג צייַט . אַאַאַ גרייס באַטעריז מאַכט × 2 . גוף גרייס און וואָג , האַק 45 סעריע × 115 × 22 ( ברייט × טיפקייַט × הייך ) / וועגן 87ג , בקס סעריע איז 37 . 5 × 114 × 20 . 9מם ( זעלביקער ) / אַפּפּראָקס 74ג . האַק סעריע מאָדעלס האָבן צוויי זילבער און ראָזעווע . [ פּיסי היט , וואַקאַסוגי נאָריהיקאָ ; .
דער רעזולטאַט איז יעדעס מאָל דער זעלבער : איר טעטיקייט ווערט באַ שע דיקט . אַזאַ רעגירונג ווערט גע וויינ לעך פּאַראַליזירט , אירע פּלענער און איניציאַטיוון ווערן אַרײַנגערוקט אין שופֿ לאָד , אָדער אין דעם קיל - קאַסטן - און איר איינציקע אַקטיוויטעט איז געריכטעט אָלמערטס עקזיסטענץ - מלחמה
אָבער דער וויכטיקסטער צענטער פֿאַר צוגרייטן ייִדישע לערער האָט זיך באַוויזן אין מאָסקווע בײַם צווייטן מלוכה - אוניווערסיטעט . אויף וויפֿל איך פֿאַרשטיי , האָט זיך די געשיכטע פֿון ייִדיש בײַ אָט דער אינסטיטוציע אָנגעהויבן אין אָקטאָבער 1924 , ווען אין די הויכע פֿענצטער האָט מען באַשלאָסן צו עפֿענען דאָרטן אַ קאַטעדרע פֿאַר ייִדיש און ייִדישער ליטעראַטור . עפּעס אַ צײַט איז ייִדיש געווען אין די הענט פֿון אַ געלערנטן פֿון גאָר אַנדערע לימודים , דער עיקר פּסיכאָלאָגיע - איטשע - מאיר שפּילרײַן . אין 1926 איז אין מאָסקווע אַפֿילו אַרויס אַ בוך , צונויפֿגעשטעלט פֿון זײַנע לעקציעס - זען http : / / yiddish . haifa . ac . il / tmr / tmr03 / shpil2 . pdf אָבער שפּעטער האָט ער זיך מיט ייִדיש מער ניט באַשעפֿטיקט .
גענעראַל גבי אַשכּנזי איז נישט זייער באַליבט אין די רעכטע קרײַזן צוליב זײַן ליבעראַלער באַציִונג צו די פּאַלעסטינער שכנים . נישט איין מאָל האָט ער געוואָרנט קעגן דער דעמאָראַליזירנדיקער ווירקונג פֿון דער אָקופּאַציע אויף די יונגע סאָלדאַטן און האָט זיך אַלע מאָל אַרויסגעזאָגט פֿאַר צוטיילן פֿאַרלײַכטערונגען די פּאַלעסטינער אײַנוווינער פֿון די שטחים . ער האָט זיך אויך אײַנגעשטעלט דערפֿאַר , אַז די סעפּאַראַציע ־ מויער זאָל געבויט ווערן וואָס נעענטער צו דער " גרינער ליניע " .
אין דער שיל אין דער " היים " האָט בלאַנק דערציילט , אַז ווען מע זאָגט דאָרטן יזכּור , מאַכט מען אַ ספּעציעלן יזכּור פֿאַר די ביאַליסטאָקער , וואָס זענען אומגעקומען . כאָטש אַליין נישט קיין אָפּשטאַמיקער פֿון דער שטאָט , רעדט ער וועגן די ביאַליסטאָקער ייִדן מיט אַ באַזונדערן דרך ־ ארץ - " ביאַליסטאָק איז געווען באַקאַנט סײַ פֿאַר אירע וועלטלעכע ייִדן , סײַ פֿאַר אירע פֿרומע ייִדן . מיר זענען געבענטשט , וואָס זיי האָבן אונדז געקענט איבערגעבן זייערע קולטורעלע און גײַסטיקע אוצרות . "
" פֿאַראַן געוועזענע תּלמידים , וועלכע אונטערריכטן און שטייען בראָש פֿון וויכ טיקע ישיבֿות איבער דער וועלט . אונדזערע גראַדואַנטן ווערן אויסגעכאַפּט ווי לערער סײַ אין ישׂראל , סײַ אין חוץ ־ לאָרץ , ווײַל אונדזער ישיבֿה " , זאָגט ער , " האָט אַ גוטן נאָמען " .
באַזונדערס טרייף איז בערגעלסאָן געווען פֿאַר ליטוואַקאָוון , ווײַל ער האָט אין " פֿאָרווערטס " אָפּגעדרוקט וועגן אים אַ בײַסיק - גאַליקן העץ - אַרטיקל , ווי בער געלסאָן האָט עס געקאָנט .
דערווײַל ציִען זיך די גרינע אַרײַן אין דער נײַער דירה און קוקן זיך אַרום . טאָליע ווערט אַ גאַנצע מבֿינטע אויף די סאַלאָנען . נאָך דעם ווי זי האָט זיך אויסגעטשוכעט אַ ביסל האָט זי געפֿונען איר צונג .
עודד שראַם איז געבוירן געוואָרן אין דעצעמבער 1961 אין ירושלים . ער האָט שטודירט אינעם העברעיִשן אוניווערסיטעט , און נאָך דעם אין דער אַספּיראַנטור אין פּרינסטאָן . פֿון 1992 ביז 1999 , איז ער געווען אַ פּראָפֿעסאָר אינעם ווייצמאַן - אינסטיטוט , רחובֿות ; שפּעטער האָט ער אָנגענומען די שטעלע פֿון אַ פֿאָרשער אין דער טעאָרעטישער גרופּע בײַ דער פֿירמע " מײַקראָסאָפֿט " , אין סיעטל . שראַם איז געוואָרן וועלט - באַרימט , ווען ער האָט אַנטדעקט אין 1999 אַ גלײַכונג , וואָס באַשרײַבט " צופֿעליקע פֿלאַכע אויסבייגן " . דאָס איז איינע פֿון די וויכטיקסטע מאַטעמאַטישע אַנטדעקונגען פֿונעם 20סטן יאָרהונדערט .
געפינען אַלע פֿעדעם סטאַרטעד דורך סטאַנג [ ווייַזן אלע סטאַטיסטיקס ]
מע הערט , פֿון צײַט צו צײַט , וועגן לעבן ־ געבליבענע פֿון חורבן , וועלכע נעמען זיך אונטער אויסצוזוכן די נישט ־ ייִדן , וועלכע האָבן זיי געראַטעוועט בעת דער צווייטער וועלט ־ מלחמה . אָפֿט מאָל , קומט דער איניציאַטיוו אַרויס פֿון זייערע קינדער אָדער אייניקלעך , וועלכע ווערן פֿאַרכאַפּט מיט די מעשׂיות . אַ דאַנק דער פֿעיִקייט פֿונעם ייִנגערן דור בײַם קאָמפּיוטער און בײַ דער אינטערנעץ , קאָן די זוכעניש אַ מאָל טאַקע ברענגען רעזולטאַטן .
און דאָך באַווײַזן זיי זיך דאָ יעדעס יאָר ערבֿ דעם יאָרצײַט פֿונעם געטאָ ־ אומקום - אויף קבֿר ־ אָבֿות . געוועזענע גלובאָקער , וועמען ס ׳ האָט אָפּגעגליקט צו פֿאַרלאָזן די שטאָט איידער די דײַטשן זײַנען געקומען , צו ראַטעווען זיך אין די וועלדער , זעלטענער - בײַ אַ באַקאַנטן פּויער . מענטשן שוין אין די יאָרן , קומען זיי פֿון ארץ ־ ישׂראל , אַמעריקע , דײַטשלאַנד , רוסלאַנד . זיי וואַנדערן איבער די באַקאַנטע גאַסן , קוקן אַרײַן אין די אויגן פֿון פֿאַרבײַגייער מיט דער האָפֿענונג , אַז מ ׳ וועט זיי דערקענען . אומזיסטע האָפֿענונגען . . . אין דער אייגענער שטאָט דערקענט זיי קיינער נישט - איצטער וווינען דאָ שוין נײַע מענטשן . די " געסט " באַמערקן צומאָל אָרטיקע זקנים וואָס אין זייערע אויסגעלאָשענע אויגן קען מען דערזען אַ קורצן בליץ פֿון דערמאָנונג . אָדער - פֿון בייזער און קרענקלעכער קינאה ? . .
איך האָב זיך נישט אַרויסגעלאָזט אַרײַנצופֿאַלן אין אַ פּאָליטישער דיסקוסיע . מיר גייט אין לעבן צו טיילן זיך מיט אײַך אין אַן אויפֿטו פֿון אַ קליין מיידעלע פֿון אַ די ־ פּי ־ לאַגער וואָס האָט אין צווישנצײַט אָנגעזאַמלט איבער אַכציק לידער וואָס מיר האָבן געזונגען אין לאַגער , און דאָס אין פֿיר שפּראַכן : ייִדיש , העברעיִש , רוסיש און פּויליש .
« פּלאַנעט קלאַססיפיעדס - מאַטהעמאַטיקס וויסנשאַפֿט מאַדער - מאַטהעמאַטיקאַל רעטעניש | סאַגע - לערנט די געהעריק ענגליש »
איך בין געווען אַרבעטסלאָז אַ יאָר לאַנג און דאָס איז געווען די ערשטע פּאָזיציע וואָס איך האָב געקענט באַקומען . איך דאַרף די פּרנסה צו באַצאָלן מײַנע הוצאָות . זאָל איך פֿאַרלאָזן די פּאָזיציע און אים ליבן פֿון דער ווײַטנס , אָדער זאָל איך ריזיקירן לשם ליבע ?
פּלייַינג מיט און קאַמפּערינג וידאו אויף אַ ט1י און ק - 7
אויב וואַרפרעאַק אָל שפּעטער פֿאַר וועלדערער צו לאַו באַשטימט און אויב איך קענען קויפן גל לעץ האַנדלען . . . אָבער אויב איר קען אָננעמען די פאָרשלאָג 4 וועלדערער רעגולער 2קס 30 . 25 1פּק סעפּדזש לבסב 5 אַנטי קריט 3 דזשפּ אפֿשר שפּעטער מיר קענען . .
« פּאַנגאַסיוס גלייזד געווירציק - רעצעפּט | פיש מיט קיווי סאָלסאַ - רעצעפּט »
« די וויכטיקייַט פון אַריבערפירן באַדינונגען פֿאַר די עקאנאמיע - פּאַפּיר , די אַנטוויקלונג | טאַקסאַקדזשאַ - וואַליויישאַן פון פּאָנדס און לייווסטאַק »
די נומערן פֿון " דווקא " קאָן מען קלאַסיפֿיצירן אויף צוויי מינים . טיילווײַז זײַנען דאָס געווען אַלגעמיינע נומערן מיט אַרטיקלען אויף פֿאַרשידענע טעמעס , און חוץ דעם , זײַנען געווען ספּעציעלע טעמאַטישע נומערן , געווידמעט אַ געוויסן פֿילאָסאָפֿישן ענין אָדער אַ געוויסן דענקער . מער ווי אַ העלפֿט פֿון די 83 נומערן זײַנען געווען פֿונעם צווייטן מין . אייניקע פֿון זיי האָבן באַהאַנדלט ייִדישע דענקער ׃ ברוך שפּינאָזע ( צוויי נומערן ) , אַנרי בערגסאָן ( וואָס ער אַליין האָט זיך ניט געהאַלטן פֿאַר אַ ייִדישן פֿילאָסאָף ; די דאָזיקע קשיא איז געווען אַ טעמע פֿון אַ ספּעציעלן אַרטיקל ) , רמב ״ ם , שלמה מײַמון , יהודה הלוי , אַלבערט אײַנשטײַן , פֿילאָן פֿון אלכּסנדריא , יהודה אַברבנל , זיגמונד פֿרויד , נחמן קראָכמאַל , הערמאַן כּהן , שלמה אבן גבֿירול , משה מענדעלסאָן , סעדיה גאון , ערנסט קאַסירער , אַהרן שטיינבערג . אין זײַן עדיטאָריאַל לכּבֿוד דעם 60סטן נומער פֿונעם זשורנאַל האָט ער באַטאָנט זײַן ביטולדיקע באַציִונג צו דער דאָגמאַטישער און עמפּירישער פֿילאָסאָפֿיע און זײַן ליבע צו עקלעקטיק , וואָס האָט אים דערמעגלעכט צו באַטראַכטן ווי פֿילאָסאָפֿן אַזעלכע פּערזענלעכקייטן ווי אײַנשטײַן און פֿרויד .
מיט צוויי וואָכן שפּעטער , ווען גראַנאַכס באַן איז צוגעפֿאָרן צו דעם ווינער ־ וואָקזאַל אין וואַרשע , האָבן די " ליטעראַרישע בלע טער " אויסגעדריקט אַ האָפֿענונג , אַז גראַ נאַך וועט אַרײַנגיסן פֿריש בלוט אינעם שלאַפֿן גוף פֿונעם ייִדישן טעאַטער .
אויף דעם האָט געענטפֿערט גאָלדע מאיר : " 2000 יאָר איז קיין אייליקייט נישט " .
[ פארקויפט ] [ וואָרלדווידע ] וויוויטאַר מאַקראָו פאָקוסינג טעלעקאָנווערטער 2קס , פּק / א
טויט גלייַכן נעמען קאָנטראָל פון פּאַנדאַ און נוצן קאַנג פו צו שלאָגן זייַן קעגנערס .
ביסט משוחד פון די תאווה זיי דיך מתבונן , זוך ווער עס זאלל דיר העלפען , אבער נאר א ערליכער נישט קיין פסיכיאטאר וואס די תאוות דערעגירען אים אויך , אדער איז ער ערצויגן געווארען גויאיש , - זיי מיר מודיע אז די ביסט נשתנה געווארען און וויא אזוי . גד רייניץ
אָט זײַנען די פּרוים ־ לידעלעך וואָס כ ´ לייג דערבײַ . ניט אַזוי געשמאַק ווי המן ־ טאַשן , און ניט אַזוי עד ־ דלא ־ ידעדיק ווי סינגל ־ מאַלט , נאָר וואָס קען מען טאָן ? אַ פֿריילעכן פּורים פֿון שלום , סעלעסט און ביילקע ! ס ´ גאַנצע לעבן איז אַ פּורים ־ שפּיל , ס ´ גייט יעדער אַרײַן און אַרויס . בײַ יענעם זײַנען די צרות פֿיל , בײַ דעם איז דאָס מזל גרויס . כאָטש דער " פּלאָט " איז ניט דער בעסטער און די וויצן זײַנען שוואַך , גלוסט זיך יעדן די מלכּה אסתּר און דער זאַל איז פֿול געפּאַקט . האָט הנאָה פֿונעם מאָן . עס זאָל אײַך ליב זײַן טעם און ריח . און בעת איר עסט דעם שלח ־ מנות טרינקט לחיים דעם שולח . ברכות חג פורים שמח משלום , סלסט , וביילע נחמה ! לו הייתי בשושן אז , מה הייתי עושה ? לוחם בחייל מרדכי הצדיק או " שב ועל תעשה " ? מזל שאני בזמנינו חי עם כל אי - שלמות יומיומי . לו הייתי בשושן אז שתיתי לסוף " לחיים . "
דאָ וועל איך זיך אָפּשטעלן , ווײַל עס סטײַעט מיר נישט קיין אָרט צו ציטירן אַלע אַנדערע קינסטלער און פּראָפֿעסאָרן . דער עיקר , וויל איך מאַכן אַ סך ־ הכּל פֿון דער קאָנפֿערענץ . ליבע פֿרײַנד , דער צוזאַמענפֿאָר איז אַריבער מיט גרויס דערפֿאָלג . מען האָט אַרומגערעדט גאָרנישט , דערקלערט גאָרנישט , און באַשלאָסן גאָרנישט . דער עיקר איז , מען איז זיך איבערגעפֿאָרן און אײַנגעשטאַנען אין האָטעלן , געגעסן און געטרונקען פֿון שענסטן און פֿון בעסטן אויפֿן חשבון הגבֿיר , מ ׳ שטיינס געזאָגט , אויפֿן חשבון פֿון ייִדיש . אַלע האָבן זיך משׂמח געווען , געמוטלט און באַרעדט . אָפּגעגעבן כּבֿוד דעם גרויסן צעלייגער פֿונעם זשורנאַל " אַסטאַ ־ לאַוויסטאַ ייִדיש " און אויספּלאַנירעוועט וווּ מ ׳ וועט זיך טרעפֿן איבעראַיאָר . ווי האָט מעל ברוקס אַמאָל געזאָגט : " ס ׳ איז גוט צו זײַן גאָט ! " ס ׳ איז גוט זיך צו פֿאַרנעמען מיט ייִדיש . אויב ס ׳ איז נישט " אַסטאַ ־ לאַוויסטאַ " , איז עס כאָטש " אַסטאַ ־ מאַניאַנאַ " .
לויט אונדזער מיינונג , איז די וויכטיקסטע רעקאָרדירונג בעתן יאָר אָנגעקומען פֿון אייראָפּע . " זאָל זײַן " [ Sol Sein ] - די 4 ־ טייליקע געשיכטע פֿון " דער ייִדישער מוזיק אין דײַטשלאַנד און איר אײַנפֿלוס , 1953 - 2009 " . זי נעמט אַרײַן 12 קאָמפּאַקטלעך און 256 לידער . אַזאַ אַרומנעמיקן פּראָיעקט אין שײַכות מיט אַשכּנזישער רעקאָרדירטער מוזיק האָט מען , דאַכט זיך , ביז אַהער קיין מאָל נישט דורכגעפֿירט . בעצם שטעלט מיט זיך פֿאָר " זאָל זײַן " אַ געשיכטע פֿון ייִדישן ליד און קלעזמער ־ מוזיק , בכלל , נישט נאָר אין דײַשלאַנד , נאָכן חורבן . אין די באַגלייט ־ ביכלעך וועט סײַ דער אַקאַדעמיקער , סײַ דער סתּם ליבהאָבער געפֿינען אַן אוצר פֿון אינפֿאָרמאַציע . נישט אַלע לידער וועלן יעדן געפֿעלן ; מיט אַזוי פֿיל קינסטלער , סטילן און זשאַנערס , איז דאָס פּשוט אוממעגלעך , אָבער אין יעדן טייל קען מען הנאה האָבן פֿון ס ׳ רובֿ לידער און ניגונים .
רחל קאָרן איז שטאַרק געלויבט געוואָרן פֿון די ליטעראַטור ־ קריטיקערס פֿאַר איר דינאַמישער פֿעסטקייט און זיכערקייט אין איר דיכטונג , פֿאַר דער דינקייט פֿון אירע בילדער . שלמה ביקל האָט געשריבן : " מיט אַ פֿאַרליבטקייט אין דער נאַטור זײַנען אַלע אירע זעונגען , אי פּשוט , אי ראַפֿינירט , אַז איר ווערט פֿאַרכאַפּט פֿון דער דינקייט אן אומגעוויינטלעכקייט פֿון אירע בילדער " . זי האָט פֿאַרנומען אַ וויכטיקע פּאָזיציע אין דער ייִדישער פּאָעזיע און אַ היפּשע צאָל פֿון אירע לידער זײַנען געדרוקט אין ענגלישער איבערזעצונג .
האָניק קיניגל פליען דורך דער הימל אין דיין האָניק באַלאָן און קלייַבן האָניק פּאַץ בשעת אַוווידינג באַץ און באָמבס .
אַ סך מפֿרשים באַטאָנען , אַז די גאַנצע וועלט איז באַשאַפֿן געוואָרן , כּדי ייִדן זאָלן מקבל זײַן די תּורה - דערפֿאַר ווערט יציאת ־ מצרים באַטראַכט ווי דער ערשטער שטאַפּל פֿונעם אמתן וועלט ־ באַשאַף בעת דעם מתּן ־ תּורה . וועגן דעם דערציילט די הײַנטיקע פּרשה .
נאַרוטאָ שיפּפּוודען 175 הד 480פּ מקוו הקקס264 60 מב סינגלע לינק
צווישן אַלע פֿאַרגעסענע ייִדישע ליטע ראַטן איז ברוך ריווקין ( 1883 - 1945 ) אפֿשר דער סאַמע אָריגינאַלער דענקער . זײַן לעבנס ־ געשיכטע איז געווען טיפּיש פֿאַר זײַן דור ׃ געבוירן אין אַן אָרעמער משפּחה אין קולראַנד , איז ער צוגעשטאַנען צום " בונד " , און האָט געוואַנדערט איבער פֿאַרשיידענע שטעט פֿון רוסלאַנד . אין 1905 איז ער אַוועק קיין אויסלאַנד און האָט פֿאַרבראַכט עטלעכע יאָר אין אייראָפּע . אין 1911 האָט ער זיך באַ זעצט אין ניו ־ יאָרק . ער האָט געשריבן פֿאַר אַנאַרכיסטישע צײַטשריפֿטן אין רוס לאַנד און ענגלאַנד .
. . . דער באַבי יאַר אין ווילדן גראָז דורכויס . די שטרענגע ביימער קוקן מיט באַדויער . אַלץ שרײַט דאָ שטומערהייט , מײַן קאָפּ כ ' אַנטבלויז . כ ' ווער גרוי , מיט יעדער רגע גרויער , גרויער .
אה וגם אתם יודעים שמשביצן הוא מישהו שאומר כל הזמן דברים מחמיאים על עצמו אבל הוא באמת הדברים האלה
די אָריגינעלע מעשׂה - ביכער , איבערגע דרוקט דורכן האָלמינער רבין , זענען פֿאַר עפֿנטלעכט געוואָרן אין אַלע ראַיאָנען פֿון מיזרח - אייראָפּע , און רעפּרעזענטירן פֿאַר שיידענע דיאַלעקטן - פֿונעם ליטווישן ייִדיש , אָן דעם דריטן גראַמאַטישן מין , וואָס טרעפֿט זיך אינעם ספֿר " בית רבי " , וועגן דער געשיכטע פֿון חב ״ ד - באַוועגונג אין ווײַסרוסלאַנד - ביז דעם איבער - דײַטש מערישן גאַליציאַנער " ייִדיש - דײַטש " אינעם מוסר - ספֿר " עת - לעשׂות " , פֿונעם קאָלאָמייער רבין , הרבֿ הלל ליכטענשטיין . בײַם בלעטערן פֿאַרשיידענע מאַטעריאַלן פֿון דער וועבזײַט , קאָן אַ ייִדיש - סטודענט זיך גוט באַקענען מיט פֿאַרשיידענע דיאַלעקטאַלע פֿאָרמען פֿונעם געשריבענעם ייִדיש .
ס ׳ איז פּונקט אויסגעפֿאַלן סוכּות . די משפּחה איז געקומען באַוויינען די יונגיטשקע מאַמע , וואָס האָט קיין יאָרן נישט געהאַט . דעם ביטערן ווייטיק און צער האָט מען אויסגעלאָזט צום פֿיר ־ יאָריקן כאַמלען . זיי האָבן אים געטאַדלט און גערופֿן מערדער . ער זאָל האָבן דערמאָרדעט די מאַמע מיט זײַן עקשנות . פֿון דעמאָלט אָן האָבן אים שוין אַלע געגעבן דעם צונאָמען " מערדער " . ווען ער האָט זיך געוואָלט שפּילן אויפֿן הויף מיט דער חבֿרה קינדער , האָבן זיי געזונגען :
די ערשטע מצוה , וואָס דער אויבערשטער האָט אָנגעזאָגט די ייִדן ווערנדיק אַ פֿאָלק , איז די מצוה פֿון מקדש זײַן די חדשים , און די מצוה דערשײַנט אין אונדזער פּרשה אין דעם פּסוק ( יב , ב ) : " החודש הזה לכם ראָש חדשים , ראשון הוא לכם לחדשי השנה " - אָט דער חודש , ניסן , איז דער " קאָפּ " פֿון די חדשים , ער איז דער ערשטער פֿון די חדשים פֿון יאָר . דערמיט האָט דער אויבערשטער אויפֿגעפֿאָדערט די ייִדן אײַנצוטיילן די חדשים און צו באַשטימען דעם ראָש ־ חודש פֿון יעדן מאָנאַט דורך עדות , וואָס האָבן געזען דעם מולד פֿון דער לבֿנה , וועלכע קומען צום בית ־ דין און זיי , דער בית ־ דין , באַשטימען און הייליקן דעם ראָש ־ חודש פֿון יעדן מאָנאַט .
עס איז אן אנגענומענער זאך אין די וועלט אז לאטערי געווינער זענען אומצופרידענע מענטשן אבער דער פאקט ווייזט אנדערש . שטודיעס וועלכע האבן אויסגעפרעגט געווינער האבן קלאר געוויזן אז 99 פראצענט פון די געווינער זענען פרייליכער פון פרייליך אז זיי האבן געווינען . זעט אויס אז די וועלט פארגינט זיי נישט .
איין מיטגליד , למשל , וואָס אַרבעט ווי אַ פּילאָט בײַ " אַמעריקאַן ערלײַנס " , האָט לעצטנס געזאָגט הרבֿ ווײַלדס , אַז ער פֿלעג אַרויסגיין בלויז מיט נישט ־ ייִדישע פֿרויען . " כ ׳ האָב געהאַלטן , אַז ייִדישע פֿרויען דערקוטשען די מענער צו פֿיל , און פֿאָדערן צו פֿיל . אָבער זינט איך בין געוואָרן אַקטיוו אין MJE , האָב איך אָנגעהויבן זיך טרעפֿן מיט ייִדישע פֿרויען , און איך האָב שוין געלייזט בײַ זיך , איך וויל בלויז חתונה האָבן מיט אַ ייִדישער פֿרוי . "
איך וויל ניט אָנהייבן צו באַשרײַבן דעם גאַנצן טעם פֿון זײַן אַ " רעפֿיוזניק " . עס האָט געהאָלפֿן , אַז דעמאָלט זײַנען מיר געווען מיט כּמעט דרײַ צענדליק יאָר ייִנגער . עס האָט אויך געהאָלפֿן , אַז דאָס אָנגעבן די עמיגראַציע - פּאַפּירן האָט גלײַך געשאַפֿן אַ געפֿיל פֿון פֿרײַהייט , פֿון פּטור ווערן פֿון צינישקייט . קיינער האָט שוין ניט דערוואַרט פֿון מיר איך זאָל רעדן פּאָליטיש קאָרעקט . כ ׳ האָב שוין סײַ ווי סײַ געטראָגן אויף זיך אַ שטעמפּל פֿון טרייפֿקייט . און נאָך איין מעלה איז געווען פֿאַרבונדן מיט דעם נײַעם סטאַטוס : מענטשן , פֿאַרדעקטע מיט מאַסקעס , האָבן אַנטפּלעקט זייערע אמתע פּנימער .
[ גיוועאַווייַ - 72 שעה ] סאָפטאָרביץ פאָטאָ סטאַמפּ רעמאָווער 2 . 4 פול ווערסיע
צום באַדויערן , וועט דער באַדײַט פֿון אַ סך סימבאָלן , וואָס טרעפֿן זיך כּסדר אין די שיל ־ געמעלן , בלײַבן דערווײַל אַ סוד . ס ׳ רובֿ אַלע הילצערנע שילן זענען צעשטערט געוואָרן דורך די כמעלניצקי ־ באַנדעס און די איבעריקע - בעתן חורבן און אונטער דער באָלשעוויסטישער מאַכט . די אָפּגעהיטע צייכענונגען , פֿאָטאָגראַפֿיעס און באַשרײַבונגען פֿון דער אַמאָליקער שיל ־ קונסט טרעפֿן זיך , על ־ פּי ־ רובֿ , אין די ווערק פֿון וועלטלעכע ייִדן , וואָס זענען נישט געווען באַהאַוונט אין קבלה און מדרשים , און דערפֿאַר האָבן זיי אָפֿטמאָל נישט געקאָנט אָפּטײַטשן די סימבאָלן .
איך וויל דאָ רעדן וועגן איינער אַן אידעאָלאָגיע , וואָס האָט געזאָלט ענדערן - און געגלויבט , אַז זי האָט די אַבסאָלוטע שליטה דערויף - אונדזער קולטורגאַנג און צעפּאַלמעסן אונדזער געשיכטע , ווי מען צעפּאַלמעסט אַ לעבעדיק נפֿש . איך מיין דאָ די אידעאָלאָגיע פֿון כּנעניזם , וואָס האָט געוואָלט אָנהייבן פֿון דאָס נײַ גאָר אַן אַנדערע ייִדישע געשיכטע און פֿאַרניכטן דאָס ביז איצט געשאַפֿענע , ווי אַ מינדערווערטיקן אַפּענדיקס .
אין סעשינער אויסשפּיר ־ גרופּע פֿון וועלכער די קאָמאַנדשאַפֿט פֿון דער רויטער אַרמיי האָט באַקומען ביז גאָר וויכטיקע ראַפּאָרטן , האָבן זיך מיט זייער העלדישקייט אויסגעטיילט צוויי ייִדישע מיידלעך : אַניע מאָלאָטשניקאָוואַ און אַניע פּשעסטעלענץ ( מעגלעך , אַז דאָס זײַנען זייערע שוין געענדערטע פֿאַמיליעס ) . זיי ביידע האָט זיך אײַנגעגעבן צו אַנטלויפֿן פֿון סמאָלענסקער געטאָ , וואָס האָט זיך געפֿונען אין דער פֿאָרשטאָט סאַדקי . אין דער גרויסער שטאָט האָט די ייִדישע באַפֿעלקערונג נאָך אין די צוואַנציקער יאָרן פֿון פֿאָריקן יאָרהונדערט באַטראָפֿן העכער 16 % . געווען זײַנען דאָרט פֿיל ייִדישע שולן און אַ ייִדישער פּעדאַגאָגישער טעכניקום . די צוויי מיידלעך זײַנען אַנטלאָפֿן אין דער ריכטיקער צײַט , ווײַל שוין אין דעצעמבער 1941 האָט מען אַלע ייִדן אומגעבראַכט . צום גליק , האָט זייער ביידנס אויסזען זיי ניט אונטערגעפֿירט , האָבן זיי אַראָפּגעריסן פֿון זיך די געלע לאַטעס און אַ היפּשע צײַט געוואַנדערט איבער די געפֿערלעכע וועגן און שטעגן .
אין די דערמאָנטע מעשׂיות וועגן יריחו באַווײַזן זיך די זעלבע מאָטיוון , ווי אין דעם גריכישן און וועלט ־ פֿאָלקלאָר . דער הויפּט ־ העלד מוז דערגרייכן דעם צענטער פֿונעם לאַבירינט , אומברענגענדיק די סכּנותדיקע בייזע כּוחות , כּדי צו געפֿינען דאָס שלימות , בגשמיות און ברוחיות . דער וועג אינמיטן דעם לאַבירינט איז נישט גראָד ; איידער מע קומט צו צו דעם ציל , מוז מען , צוערשט , קרײַזלען און וואַנדערן . צומאָל , קאָן מען דערגרייכן דעם צענטער בלויז מיט דער דרויסנדיקער הילף .
וואָס פֿאַר אַ וווּנדערלעכער צונויפֿפֿאַל פֿון צוויי פּײַנלעכע דראַמאַטישע פּאַסירונגען פֿון נאַציאָנאַלן פֿאַרנעם אין אַ טאָג פֿון אַ נאַציאָנאַלער שׂימחה . . .
« ווי צו צייכענען גורל מיט די נומער פון וועבסיטעס - פירער - וידאו | סס וויטאַוט סענסאָרשיפּ »
די סאַמע ערשטע פּובליקאַציע פֿונעם דובנאָוו ־ פֿאָנד איז געווען די " פּראָבע ־ העפֿט " , וואָס מען האָט צעשיקט צו די פּאָטענציעלע אַבאָנענטן פֿון בערלין אין 1932 . ניט ווילנדיק פֿאַרלירן דאָס פּנים , האָט דער קאָמיטעט פֿאָרגעלייגט אַ גאַנצע ריי אופֿנים , ווי אַזוי דער לייענער קאָן אויסנוצן די ענציקלאָפּעדיע פֿאַר פּעדאַגאָגישע און פּראַקטישע צוועקן . די רעדאַקציע האָט זיך פֿאָרגעשטעלט אַן עולם ווי אַ קיבוץ פֿון אַקטיווע און נײַגעריקע ייִדן , וואָס זוכן אינפֿאָרמאַציע , כּדי צו באַטייליקן זיך אין די פּאָליטישע , געזעלשאַפֿטלעכע און קולטורעלע וויכּוחים פֿון זייער צײַט .
געפינען אַלע פֿעדעם סטאַרטעד דורך דודלעוו [ ווייַזן אלע סטאַטיסטיקס ]
ווען נח פּרילוצקי האָט פֿאַר דער ערשטער וועלט ־ מלחמה אָרגאַניזירט אַרום זיך אין וואַרשע אַ גרופּע יונגע פֿאָלקלאָר ־ זאַמלערס , צווישן זיי : אַ . אַלמי , יהושע פּערלע און פּנחס גראַובאַרד , האָט ער בײַ זיי געבעטן פּינקטלעך פֿאַרשרײַבן ווי מע רעדט אַרויס די ווערטער , כּדי אויפֿצוכאַפּן דעם ייִדישן דיאַלעקט . פּרילוצקי איז געווען אַ וואָלינער ייִד , און די זאַמלערס האָבן געשטאַמט פֿון וואַרשע און פֿון אַנדערע דערבײַיִקע פּוילישע שטעט . אָבער אַזוי ווי ער איז געווען דער איינציקער פֿילאָלאָג צווישן זיי , האָט ער געהאַלטן , אַז ער קען בעסער הערן דעם דיאַלעקט און האָט " אויסגעבעסערט " די שפּראַך פֿונעם פֿאָלקלאָר וואָס מע האָט פֿאַר אים געזאַמלט . ווען אַ זאַמלער האָט געשריבן " הימל " האָט ער געביטן אויף " אימעל " . אַלמי האָט שפּעטער באַמערקט , אַז ביידע צדדים האָבן זיך טועה געווען , ווײַל אין וואַרשע האָט מען דאָס וואָרט אַרויסגערעדט " הימו " . צוליב די מחלוקתן אין דעם אַרויסרעד , איז די קליינע גרופּע זיך צעפֿאַלן נאָך אַ יאָר ־ צוויי פֿון צוזאַמען ־ אַרבעט .
דאָ ס דער זאַך : ווי פיל ווי איך ווי מיין קקס און עס ס סאָליד נומער , די וויופיינדער איז ינאַפּראָופּרייט . איך בין אין שיסערייַ מאַנואַל פּריימז , אַזוי איך וואָלט ווי עפּעס מיט אַ ביגער / ברייטער ווף . אַרום מיין מאַרק דאָ איך געפונען אַ געוויינט ק20ד אין מינץ צושטאַנד , צוזאַמען מיט אַ דאַ 14 - 45 + עקסטרע באַטאַרייע , פֿאַר דעם עקוויוואַלענט פון $ 1000 וסד . איך וויסן , עס ס מער טייַער ווי עבייַ , אָבער ימפּאָרטינג דאס צו Brazil איז פּראָוכיבאַטיוו ( איך צאָלן 60 % שטייַער ) . מיין קשיא איז , וואָלט עס זיין אַ גוט געשעפט , אָדער איז די ק20ד צו אַלט שוין ? זאָל איך קוק אין געטינג אַ ק - 7 אָנשטאָט ?
די שענק איז באשאפן מיט העכסט פאַסאַטיד ביניען , פאַסאַטיד לאַבערינט אַז באַווייַזן די קייפל פאַסאַץ פון אַ שוואַרץ דימענט . די ווענט , דער סופיט , די סעטטינגס , די לוחות , די גאנצע פּלאַץ איז פארהוילן אין דעם שוואַרץ , טייַער טעמע . די קאָליר פּאַליטרע כולל מאָנאָטאָנעס פון קופּער און פינצטער שאַמפּאַניער .
פֿאַר דער פֿולער דעקונג װאָס קלײנע פֿאַרמס באַקומען לעצטנס אין דער מעדיע צוליב איר ראָלע אין ראַטעװען די װעלט פֿון קלימאַט טױש דורך סוסטײניבאַלע לאָקאַליזירטע פֿאַרמינג , װערט איגנאָרירט אַז …
דאָס הייסט , אַז דער לאָגישער שלוספּונקט פֿון " בראשית " איז דער טויט און קבֿורה פֿון יעקבֿן און יוספֿן . אַזוי ווי בײַ שׂרה ־ אמנו , קאָן מען אויך דאָ זאָגן , אַז דער " לעבעדיקער נאָמען " פֿון דער הײַנטיקער פּרשה איז מרמז אויף דעם , וואָס דאָס אמתע לעבן פֿון די ייִדישע אָבות האָט זיך אָנגעהויבן , ווען זייער משפּחה האָט זיך פֿאַרוואַנדלט אין אַ פֿאָלק , וואָס פֿירט אויס אַ ספּעציעלע מיסיע - צו פֿאַראייניקן גשמיות מיט רוחניות , צו אַנטפּלעקן ג ־ טלעכקייט אין עולם ־ הזה , צו ווײַזן דער וועלט , ווי עס דערקלערן די חסידישע ספֿרים - אַז די דיסטאַנץ צווישן דעם בורא און נבֿרא איז בלויז אַן אילוזיע .
במשך פֿון דער ישׂראלדיקער אָפּעראַציע , האָט מען אין דער שוועדישער מעדיאַ געהאַלטן אין איין רופֿן צו בויקאָטירן ישׂראלדיקע פּראָדוקטן . די פֿאַרגאַנגענע וואָך האָט די שוועדישע צײַטונג " מעטראָ " געמאָלדן , אַז צוויי סופּערמאַרק ־ פֿירמעס , Lidl און ICA , האָבן באַצייכנט געוויסע פֿרוכטן ווי אימפּאָרטירטע פֿון שפּאַניע אָדער אַפֿריקע , ווען אין דער אמתן זענען זיי געווען פֿון ישׂראל . די וואָרטזאָגער פֿון די פֿירמעס האָבן זיך פֿאַרענטפֿערט , אַז ס ׳ איז בלויז געווען אַ טעות .
ווי פֿריִער געזאָגט , האָט דילאָן נישט ליב צו אַנטפּלעקן אַלץ , און עס בלײַבט אַ קשיא ווי טיף אַרײַנגעטאָן ער איז געווען אין קריסטלעכקייט . זײַן " קריסטלעכע תּקופֿה " האָט זיך געענדיקט אין די 1980ער יאָרן , כאָטש אין 2009 האָט ער אַרויסגעגעבן אַ קאָמפּאַקטל פֿון ניטל ־ לידער . עס איז געוואָרן אַ וויץ צו טרעפֿן , אין וועלכער רעליגיע דילאָן גלייבט . אין דער טעלעוויזיע ־ קאַריקאַטור " די סימפּסאָנס " ווײַזט מען אַ סצענע ווי דילאָן ווערט אינטערוויויִרט אויף אַ נײַעס ־ פּראָגראַם , און מע פֿרעגט אים - " נו באָב , צו וועלכער רעליגיע געהערסטו די וואָך ? " און ער ענטפֿערט אויף זײַן באַקאַנטן אופֿן פֿון רעדן אונטער דער נאָז , און מע פֿאַרשטייט נישט קיין איין וואָרט , אַחוץ דאָס לעצטע וואָרט - " שלום ! " .
במשך די יאָרן האָט דער עטנישער אָפּשטאַם פֿון דער אַרומיקער געגנט פֿון דער שולע זיך ראַדיקאַל געענדערט , און צו גלײַך אויך דער באַשטאַנד און כאַראַקטער פֿון אירע תּלמידים . אַלע גאַסן אַרום דער אַלטער , צענטראַלער " אגד " ־ אויטאָבוס ־ סטאַנציע אין תּל ־ אָבֿיבֿ , זײַנען איצט באַוווינט פֿון משפּחות פֿון די אַזוי ־ גערופֿענע " עובֿדים זרים " ( פֿרעמדע אַרבעטער ) פֿון 48 לענדער , אַממערסטנס פֿון אַפֿריקע און אַזיע און אויך אַ טייל פֿון אייראָפּע .
די לעקטאָרן זענען : פּראָפֿ ' עמנואל אַטקעס - וועגן ווילנער גאָון און ר ' ישׂראל סאַלאַנטער ; ד ״ ר צבֿי מכּח - וועגן בעש " ט און ר ׳ נחמן בראַסלאַווער ; פּראָפֿ ' חמוטל בר ־ יוסף - וועגן ח ״ נ ביאַליק און איסאַק באַבעל ; ד ״ ר אַבֿינועם רעזניק - וועגן מאַרטין בובער און הרבֿ קוק ; פּראָפֿ ׳ אַבֿרהם נאָווערשטערן - וועגן שלום ־ עליכם ; פּראָפֿ יוסף גורני - וועגן חיים ווייצמאַן און דוד בן ־ גוריון ; בלהה בן ־ אליהו - וועגן ש ״ י עגנון ( דרײַ לעקציעס ) ; ד ״ ר בני בראַון - וועגן חפֿץ חיים און חזון איש ; פּראָפֿ ׳ יעקבֿ שבֿיט - וועגן זאבֿ זשאַבאָטינסקי ; ד ״ ר מאַרקוס זילבער - וועגן יצחק גרינבוים .
און אויב ס ׳ איז אַזוי בײַ אַ בשׂר ־ ודם , איז דאָך געוויס אַ סך מער אין פֿאַל ווען דער אויבערשטער שרײַבט אין דער תּורה שבֿחים און לויב ־ ווערטער אויף אַ מענטשן - אַזוי אַז דאָס האָט אַ גרויסע פּאָזיטיווע השפּעה אויף דעם מענטשן ; שבֿחים באַהויכן דעם מענטשן מיט ספּעציעלע כּוחות און מאַכן שטאַרקער און מער דאָס גוטע אין אים .
פיל דעפּענדס אויף די מאָס צו וואָס דו ביסט ביכולת צו פירן זייער ימאָושאַנז און מיינונג בעת איר און עמעצער איר ליבע איז ווייַט אַוועק פון יעדער אַנדערער . ווי איר גיין דורך אַ צייַט פון צעשיידונג , וואָס איז א מאל באַשערט און טראַנזשאַנט , הגם עס אָפֿט דאכט ווי אַן אייביקייט רעכט .
" איך בין געווען אין גאַנצן איבערצײַגט , אַז ס ׳ איז אמת , " האָט חיה באַמערקט . ווען זי איז עלטער געוואָרן איז זי אַפֿילו געוואָרן אַ באַקאַנטע שאַפֿערין פֿון לידער , וואָס מע האָט רעקאָרדירט אויף קאָמפּאַקטדיסקן , און וואָס מיידלעך און ווײַבלעך האָבן אַרײַנגעוועבט אין די פּיעסעס , וואָס זיי האָבן אויפֿגעפֿירט . אינעם " בת ־ ישׂראל ליד " , למשל , שרײַבט חיה וועגן דער שיינקייט פֿון צניעות :
כּוסות ׃ למאַי אָט שטײען מיר דאָ פֿון פֿאַראַ יאָרן ?
אפילו ווען דער פארדעכטיגטער איז געבראכן און איז גרייט מודה צו זיין , וועט ער אבער נישט שטענדיג זיך נעמען רעדן . דער אפיציר וועט נוצן פארשידענע וועגן וויאזוי אים צו מאכן שפירן שולדיג ער זאל יא רעדן . ער וועט פרובירן בארעכטיגן די פארברעכן אלס ארויס פון קאנטראל אדער פארשטענדליך און אויב עס ארבעט נישט וועט ער פרובירן אויפברענגן דעם שולד אלס א ערנסטע פארברעכן וואס האט נישט קיין בארעכטיגונג און דער פארדעכטיגטער וועט פרובירן איבערווייזן אז ער האט יא א בארעכטיגונג .
האָב איך זיך ניט געפֿוילט און איבערגעלייענט צוויי פֿרישע ביכער - אַ טייל פֿון דער חרדישער בעלעטריסטיק , וואָס איז אַרויס אין יאָר 2006 : " דער שטורמישער פֿאַרמעסט : אָטעם פֿאַרכאַפּענדע העכסט שפּאַנענדע ערציילונג , געשריבן און באַאַרבעט דורך י . ווײַס " און " די אומבאַקאַנטע אַקציע : אַ דראַמאַטישע שפּאַנענדע באַלערנדע געשיכטע פֿאַר יונג און אַלט " , פֿון יאיר ווינשטאָק .
פֿון צײַט צו צײַט האָט מען פֿאַרברענגט מיט זייערע עלטערן ; דאָס הייסט , מײַנע עלטערן און איך , צוזאַמען מיט זייער טאַטנס ברודער נפֿתּלי און שוועסטער צעליע . אַ חוץ דעם האָט זיך געראַטעוועט פֿון אוישוויץ דער שוואָגער זייערער , וואָס מען האָט אים גערופֿן " שוואָגערל . " ער איז געווען קליינוווּקסיק , פֿאַרמאָגט אַן אײַנגעבויגענע פּלייצע און געווען פֿרום . זייערס איז געווען אַן אויסטערלישע געשיכטע . די ראָטנבערגס , נפֿתּלי , דוּווטשע ( דוד ) און צעליע , שטאַמען אָפּ פֿון לאָדזש , שטאַרק שיין און געראָטן אויפֿן אויסזען , שטילע און איידעלע מענטשן . האָט זיך אַרויסגעוויזן אַז זיי האָבן פֿאַרמאָגט נאָך אַ שוועסטער , גאָר אַ קראַסאַוויצע . אָבער צײַטן זײַנען געווען שווערע פֿאַר דער מלחמה . מיידלעך האָבן געדאַרפֿט האָבן נדן חתונה צו האָבן , האָט די עלטסטע שוועסטער געאַרבעט אין אַ טעקסטיל ־ פֿאַבריק אין לאָדזש בײַ אַ פֿײַנעם אייגנטימער . ער איז געווען אַ קליין ייִדעלע מיט אַ שטיקעלע הויכער פּלייצע דערצו , און געהייסן האָט ער אײַזיק פֿײַערשטיין . האָט ער זיך פֿאַרליובעט ביז איבער די אויערן אין דער שיינקייט און איר אָנגעבאָטן הייראַט . נישט האָבנדיק קיין ברירה האָט זי מיט אים חתונה געהאַט און ס ׳ האָט זיך אַרויסגעוויזן אַז ער האָט פֿאַרמאָגט אַן איידעלן און גוטן כאַראַקטער . ער איז נאָך דעמאָלט נישט געווען פֿרום , אָבער געהאַלטן פֿון מיצוות . ווען די מלחמה איז אויסגעבראָכן , האָט מען סײַ דוּווטשען און צעליען , די ייִנגערע שוועסטער , אײַזיקס פֿרוי , וועלכע איז געווען די עלטסטע שוועסטער , אָפּגעפֿירט מיט די באַנען קיין אוישוויץ .
מיט הונדערט יאָר צוריק , נאָך דער קריסטלעכער פּאַסכע פֿון 1911 , האָט זיך פּאַמעלעך גענומען אַנטוויקלען דער בייליס ־ פּראָצעס . דער פּראָצעס האָט געדויערט צוויי יאָר און האָט אַרויסגערופֿן הייסע וויכּוחים אין רוסלאַנד און אין אויסלאַנד . סוף ־ כּל ־ סוף , איז בייליס באַפֿרײַט געוואָרן , אָבער די פֿראַגע וועגן דעם , צי ייִדן דאַרפֿן האָבן בלוט פֿון קריסטלעכע קינדער פֿאַר מצה איז פֿאַרבליבן " אָפֿן " . עד ־ היום זײַנען דאָ אין רוסלאַנד און אוקראַיִנע אַ היפּשע צאָל מענטשן , וואָס גלייבן , אַז בייליס איז טאַקע געווען שולדיק אינעם " ריטואַלן מאָרד " פֿונעם קריסטלעכן ייִנגל אַנדריי יושטשינסקין .
" אונדזער וויכטיקסטע אויפֿגאַבע הײַנט - האָט זי דערקלערט - איז צוצולייגן אַ האַנט אַרויסצוהעלפֿן די מענטשן פֿון אַנדערע רעליגיעס , געגנטן , לענדער , שפּראַכן אָדער פּאָליטישע סטרוקטורן . מיר מוזן אויסניצן אונדזערע מוחות און קולות , אונדזערע ענערגיעס און פֿינאַנציעלע רעסורסן צו העלפֿן די , וועלכע נייטיקן זיך צום מערסטן אין הילף , סײַ דאָ , סײַ אין אויסלאַנד . "
די וווּלקאַנען זענען נישט די איינציקע הויכע בערג אין לאַנד . דער גאַנצער מיטעלער שטח פֿון גוואַטעמאַלע באַשטייט פֿון אַזוינע הייכן . דאָרטן געפֿינט זיך אַן אָזערע , אַטיטלאַן , וואָס איז אַרומגערינגלט מיט וווּלקאַנען . מיר זענען אײַנגעשטאַנען אין אַ רעזאָרט מיט אַ פּאַרעדיקן וווּלקאַן , גלײַך פֿאַר אונדז . די פֿייגל האָבן אַזוי געצוויטשעט , אַז איך האָב געדאַרפֿט געבן אַ קוק און זען וואָס ס ׳ טוט זיך . שוין עטלעכע יאָר ווי איך בין אַרײַנגעטאָן אין קוקן אויף די פֿייגל אין ניו ־ יאָרק , און אַפֿילו אין בראָנקס קומען צו פֿייגל , וואָס מע זעט גאַנץ זעלטן . אָבער דאָ , אינעם טראָפּישן קלימאַט פֿאַרמאָגט מען אַ גן ־ עדן פֿאַר פֿויגל . במשך פֿון צען מינוט האָב איך שוין געהאַט געזען דרײַ זשומענדיקע קאַליברעס - אַ גרינע , אַ געלע און אַ רויטע . אינעם גאַנצן צפֿון ־ מיזרח ־ טייל פֿון די פֿאַראייניקטע שטאַטן , געפֿינט זיך נאָר איין מין קאַליברע , און אין גוואַטעמאַלע געפֿינען זיך פֿערציק !
עס האָט ווידער אַ פֿינקל געטאָן אַ ליכט - שטראַל פֿון באַנײַטער האָפֿענונג פֿאַר ייִדן , פֿאַר די ישׂראלים בפֿרט : אַ נײַע ישׂראלדיקע איניציאַטיוו זיך אַרויסצוקריגן פֿון דעם טעמפּן ווינקל , אין וועלכן עס איז פֿאַרשטעקט דער ישׂראל - פּאַלעסטינער שלום - קאָנפֿליקט נאָך דער באַרויִקונג אויפֿן צפֿון ; אַ נײַער פּרוּוו אָפּצושטעלן די פּאַלעסטינער " קאַסאַמען " - אָפֿענסיווע און צו באַזײַטיקן - כאָטש צײַטווײַליק , און אפֿשר אויף להבא - דעם קאָשמאַר פֿון טעראָר און דעם פּחד פֿאַר דער אָפּוואַרטנדיקער נײַער מלחמה .
ייִדיש , אַזוי ווי ענגליש און אַנדערע שפּראַכן , שטאַמט פֿון עטלעכע לשונות . עס האָט זיך אַנטוויקלט פֿונעם מיטל ־ הויכדײַטש , האָט געליִען פֿון די סלאַווישע און ראָמאַנישע שפּראַכן , און האָט אַרײַנגעזאַפּט אַ סך פֿון העברעיִש . תּמציתדיק און שאַרף , און דערבײַ בייגעוודיק און עלאַסטיש , איז ייִדיש געוואָרן אַ גלענצנדיקער מכשיר פֿאַר איבערגעבן אי געפֿילן , אי געדאַנקען .
נח קליגער האָט דערציילט , אַז דער מישפּט האָט דאַן אַנטפּלעקט פֿאַר דער באַפֿעלקערונג אין ישׂראל בפֿרט , און פֿאַר דער גאָרער וועלט בכלל , דעם פֿאַרנעם פֿון דעם ייִדישן חורבן אין אייראָפּע , דעם גרויל און שוידערלעכן אומקום פֿון די 6 מיליאָן קרבנות . אַ סך פֿון די ישׂראלים האָבן ביז דאַן בכלל ניט געגלייבט וואָס עס איז דאָרטן געשען .
נאָך אַ מעלה זײַנען די אויטאָבוסן . אמת , צומאָל ווערן זיי באַפֿאַלן פֿון אַ טעראָריסט אָדער אַ משוגענעם אויף אַ בולדאָזער - אַזוי איז טאַקע געשען דעם זומער ניט ווײַט פֿון מײַן דירה . אָבער בכלל פֿאָרט מען זיכער און באַקוועם , מיט אַ שטאַרקן לופֿטקילער , און , אויב מע האָט מזל , בלײַבט מען ניט שטעקן אינעם פֿאַרשטאָפּטן וועג . די אמתע מעלה אָבער , איז די סיבה פֿאַר וואָס אַ טייל רבנים ווילן שאַפֿן באַזונדערע חרדישע אויטאָבוס ־ ליניעס , וווּ מענער און פֿרויען זיצן אָפּגעטיילט . ווײַל די ישׂראלדיקע אויטאָבוסן זײַנען ענג , מע שטופּט זיך כּסדר , און אַפֿילו פֿרומע ייִדן מיט לאַנגע בערד , וואָס היטן זיך פֿאַר יעדער עבֿירה , ווערן דאָרט , נעבעך , צונויפֿגעקוועטשט מיט שיינע , יונגע פֿרויען . פֿון איין זײַט , זײַנען די ישׂראלדיקע פֿרויען טאַקע שיין , אָבער פֿון דער צווייטער זײַט , ניצן די פֿרומע ייִדן צו זעלטן " דעזאָדעראַנט " , אַפֿילו אין די ערגסטע היצן - איז אָפֿט בעסער צו גיין צו פֿוס .
צו זײַן פּאָפּולער ליד " דרײַ ייִנגעלעך " האָבן נ . זאַסלאַווסקי און מיכל געלבאַרט געשאַפֿן חנעוודיקע מעלאָדיעס , וואָס מע האָט אָפֿט געזונגען אין די שולן . די ווערטער ־ שפּילן אין ליד זײַנען געפֿעלן די קינדער .
הכּלל , די נאַציס האָבן געטראַכט די ייִדן אויסצוהרגענען און זיי ירשענען . . . מיר האָבן זיך אָבער צוריקגעשטעלט אויף די פֿיס . און זיי אויף צולהכעיס , טוען מיר שפּאַנען מיט וועגן פֿאָרויס .
מיצובישי טאַנאַבע פאַרמאַ קאָרפּאָראַטיאָן ( אָסאַקאַ ) , אַ סאַבסידיערי פון " מיצובישי טאַנאַבע פאַרמאַ פאַבריק , " פיילז צו אַרויסגעבן פאַר - טראַנספּאָרט טעסטינג אין עטלעכע פּרעפּעריישאַנז , דעם 26 מיצובישי טאַנאַבע , אַ לערנען אין איין אַכט יאר צוריק ווי זכר עמפּלוייז אַנאַונסט אַז זיי זענען געווען אין באַשולדיקונג . מיניסטעריום פון געזונט און פאַקטעריז פון די סאַבסידיערי אונטער די פאַרמאַסוטיקאַל אַפפאַירס לאָ אַשיקאַגאַ ( אַשיקאַגאַ , טאָטשיגי פּרעפעקטורע ) פון ענטערינג די יבערבליק . כאָשעד זאל האָבן געווען גענוג פֿאַר אַ לאנגע צייַט קאָנטראָלירונג , זען די פירמע ' ס קוואַליטעט פאַרוואַלטונג סיסטעם . מיצובישי טאַנאַבע היראָשי היראָשי צוטשייאַ , פּרעזידענט , פּרעסע קאָנפֿערענץ אין טאָקיאָ , " מיר אַנטשולדיקן בעעמעס " אַפּאַלאַדזשייזד . ווי גוט ווי די וואַלאַנטערי צוריקרוף פון וועגן 200 , 000 , 000 עקזעמפלארן און מעדיצין צו זייַן ינדזשעקטיד דורך אַן פונדרויסנדיק עקספּערץ " קריזיס קאָמיטעט " שטעלן זיך די זעלבע טאָג , ינדאַקייטיד זייַן כוונה צו קאַמיש צו דיאַגנאָזירן . צוטשייאַ געזאגט דעם פּרעזידענט , האט ניט אַנדערש צו פּרובירן פֿאַר טראַנספּאָרט פון 40 זכר עמפּלוייז . איין מענטש אין באַשולדיקונג פון 2002 ביז לעצטע יאָר , האט מען אָפּגעשטעלט פֿאַר קאַנטאַמאַניישאַן , אַזאַ ווי שווער מעטאַלס און אַרסעניק . מען פֿאַר אין - הויז ויספאָרשונג , " וואָרקינג אין די מיטל פֿאַר אַ דורכפֿאַל פּרובירן איז געפירט אויס דורך דעם סוף , " " די פּראָבע רעזולטאַטן זענען באהאנדלט ווי מער ווי איין פּלאַץ פון די זעלבע פּלאַץ , " ער האט געזאגט , אַרייַנגערעכנט עטלעכע ינאַפּראָופּרייט ופפיר געוויזן אַז . דאס שטודיום זענען לינקס ווי אַ רעקאָרד סטרוקטור מעזשערמאַנץ . סיבות האבן געזען ווי שווער אַ פּראָבלעם צו ליכט , די פירמע איז געווען " צו זייַן גענומען 不 彻底 רעקאָרד . איך מוזן זאָגן דאָרט זענען פראבלעמען מיט פאַרוואַלטונג און השגחה , " ער האט געזאגט . מיצובישי טאַנאַבע אין די פאַלסאַפאַקיישאַן פון פּרובירן דאַטן אין אַ אַפּלאַקיישאַן פֿאַר האַסקאָמע פון ניו דרוגס צו אנדערן סאַבסידיערי , באקומען אַ סוספּענדעד אָפּעראַטיאָנס אין אפריל 2005 איז אויך דער מענטש אין באַשולדיקונג בעשאַס די פּראָצעס באַזייַטיקונג . [ אַרטיקלען ] [ פיטשער ] קוועסטשאַנינג די כוועראַבאַוץ פון וויזשוואַלאַזיישאַן מיצובישי טאַנאַבע , אַ פּראָדוקט אָן עטלעכע קוואַליטעט טעסץ באגלייט פיר - מינוט צוריקרוף פון 3 , 000 , 000 פּראָדוקטן קודם געהער אויף מערץ 14 , טאַמפּער - קאָרעקטאָר פּראָקוראָר יואַן ריזיק קייַלעכיק אַטראַפי , דאָרט איז אַ באַאַמטער בריפינג מיניסטער דזשאַסטיס דארף - עדאַ צו באַריכט זאָגן - טאַמפּערינג און פוטענמאַ יאַפּאַן פעדעריישאַן פון נעווספּאַפּער וואָרקערס ' וניאָנס דזשאָורנאַליסט פּרעמיע .
אפֿרים אײַזאַק , דער דירעקטאָר פֿונעם " אינסטיטוט פֿון סעמיטישע שטודיעס " אין פּרינסטאָן , ניו ־ דזשערזי , האָט אין אַן אַרטיקל , " יודאַיִזם און איסלאַם אין תּימן " ( Midstream , נאָוועמבער 2003 ) געשריבן , אַז הגם עס זענען אין גאַנג פֿון דער געשיכטע פֿאָרגעקומען פֿאַלן פֿון דיסקרימינאַציע קעגן די ייִדן - זיי האָבן , למשל , געדאַרפֿט צאָלן אַ העכערן שטײַער ווי די אַנדערע בירגער - זענען די ייִדן בדרך ־ כּלל געווען גאַנץ הויך אָפּגעשאַצט אין דער תּימנער געזעלשאַפֿט , מסתּמא צוליב זייער עקאָנאָמישער הצלחה ווי גאָלדשמידן און זילבערשמידן . זיי האָבן אַפֿילו אָנגעפֿירט מיט דער קיניגלעכער מינץ - אַ באַווײַז , אַז אין געוויסע געביטן האָבן די פֿירער געטרויט די ייִדן נאָך מער ווי די מוסולמענער . דערצו האָבן די סאָלדאַטן באַשיצט זייערע שילן און קוואַרטאַלן .
די דערוואַרטונג , וואָס געוויינטלעך שאַפֿט זיך בײַם עולם בײַ יעדן אויפֿטריט פֿון רבֿקה באַסמאַן בן ־ חיים , האָט אויך דאָס מאָל באַרעכטיקט די געשאַפֿענע שפּאַנונג אין זאַל . די דיכטערין איז אויפֿגעטראָטן מיט אירס אַ צוגעפּאַסט ליד , וואָס האָט פֿאַרכאַפּט מיט איר טראַגישער שיינקייט און זי האָט דערציילט דערבײַ אַן אײַנדרוקספֿולע פּערזענלעכע איבערלעבונג פֿון פֿאַר די מלחמה ־ יאָרן .
און באַהערשט פֿון אַ וווּנדער - פֿאַרלאַנג , אויף דער וועלט האָט זיך לאַנג די נשמה געקוועלט . ניט געקענט איר פֿאַרבײַטן דעם הימלישן קלאַנג פֿון דער ערד האָט דער נודנער געזאַנג .
2קס 4 לאַונטשער שטעלן חן רחמנות 5 רעוו 5 לבסב 5 דזשוד 2פּקס פפּ 4פּקס 3025 אַאַ בר 2פּקס 3025 אַאַ הס בלוט דזשפּ סעפטעמבער דזשאַדע זאכן ניד [ וו ] בלויז 4 וואָריער באַשטימט אַלע טויווע חן 5 הייליקער לאַנס 4 סיי 2פּקס פפּ 3030סעט יימינג דזשפּ בלוט דזשפּ
28 הערן עליאַוו עלטערע ברודער טאַלקינג צו מענטשן בייז אפילו ונקלע געזאָגט עליאַוו וואָס דאָס ווענט אַראָפּ און ווער וויסט ביסל סטייע דאָ אין די אַנטלויפן איך ניו זדנק און שלעכט האַרץ פֿאַר זייעוודיק די מלחמה וואָס ווענט אַראָפּ :
: נאָנאָ : ליסענסע סטאַרץ דער מאָמענט איר באַקומען אייער דערלויבעניש
הי דזששערמאַנ999 , קענען איר טיילן מער אינפֿאָרמאַציע וועגן פאָקוס אַקיעראַסי פון די אָביעקטיוו . האט איר מאַכן קיין פאָקוס קערעקשאַן . איך האב אויך 15מם און נוצן אויף ק - 7 . איך האָבן אַ ביסל צרה צו באַקומען אַ ריכטיק פאָקוס אין רובֿ קאַסעס . עטלעכע מאָל איך שטעלן - 5 צו פאָקוס פֿאַר נאָענט ( 20 - 30קם ) כייפעץ און 3 פֿאַר ווייַט כייפעץ ( 10 - 20ם ) צו קריגן ריכטיק פאָקוס . די אינטערעסאנטסטע זאַך איז אַז די לוו פאָקוס איז שטענדיק ריכטיק און איז בעסער ווי דעם נאָרמאַל פאָקוס . איך טראַכטן דער ק - 7 האָבן אַ קליין פּראָבלעם ווען דאַרפֿן צו נוצן אויף קליין פאָוקאַל לענג .
אַז די ישׂראלים זענען ביז גאָר באַרעדעוודיק , זאָגט עדות די סטאַטיסטיק , וואָס שענקט דער ייִדישער מדינה דאָס ערשטע אָרט אין דער וועלט ־ רשימה פֿון די טעלעפֿאָנישע געשפּרעכן . דאָס קאָן מען אויך זען בפֿירוש אויף די גאַסן פֿון די היגע שטעט און אין די אויטאָבוסן , וווּ יעדער צווייטער " גייער " אָדער פּאַסאַזשיר האָט צוגעקלעפּט צום אויער דאָס קליינע סעלולאַר ־ קעסטעלע , ווי ער רעדט אַרײַן אין אים אָן אויפֿהער און אומעטום , וווּ ער גייט און וווּ ער שטייט . און מ ׳ קאָן דאָס אויך הערן אין די עפֿנטלעכע אויפֿטריטן פֿון ישׂראלדיקע פּאָליטיקער און רעגירונגס ־ לײַט .
די אידעאָלאָגישע און עסטעטישע ראַדיקאַליזירונג פֿון גרינבערגס שאַפֿונג און פּאָליטיק , וואָס האָט זיך אָנגעהויבן אויף די באַלקאַנען , האָט געפֿירט צו אַ לאָגישן סוף , דעם מאַניפֿעסט " ווייטיק ־ היים אויף סלאַווישער ערד " , וועלכער איז פֿאַרעפֿנטלעכט געוואָרן אינעם לעצטן נומער פֿונעם זשורנאַל " אַלבאַטראָס " ( 1923 ) . דאָ האָט גרינבערג , דער ראַדיקאַלער ציוניסט , געמאַכט זײַן לעצטן דין ־ וחשבון מיט זײַן סלאַווישן היימלאַנד ׃ " איך בין נישט קיין סלאַוו . אין מײַנע אָדערן רינט העברעער ־ בלוט , אָריענטאַלער בלוט , פֿוקסנבלוט " . עס איז איראָניש , וואָס זײַן ערשטע באַקאַנטשאַפֿט מיטן " אָריענט " איז פֿאָרגעקומען דווקא אויף דער " סלאַווישער " ערד , אין דער מוסולמענישער באָסניע , וואָס ער האָט באַשריבן מיט אינטערעס און סימפּאַטיע אין זײַנע מלחמה ־ נאָטיצן .
איך האָב ערשט מיט עטלעכע פּאַראַ גראַפֿן צוריק אויסגעדריקט די מיינונג אַז , מיט ווייניק אויסנאַמען , זענען אוריאלס אַרבעטן אויפֿן שטח פֿון סאָציאָלינגוויסטיק ווייניקער באַקאַנט און באַרימט , ווי זײַ נע מער לינגוויסטישע אַרבעטן . אַזאַ השפּעה ווי ער האָט געהאַט אויף דער קאָנ טאַקט ־ לינגוויסטיק און אויף דער סעמאַנ טיק ־ שטודיום האָט ער אין דער סאָציאָ לינגוויסטיק ניט געהאַט , אָדער בעסער געזאָגט , ניט דערלעבט צו האָבן . דאָס איז גאַנץ פֿאַרשטענדלעך , ווײַל אַפֿילו אַ געני , מכּל ־ שכּן איינער , וועמענס אַרבעט איז אַזוי פֿרי איבערגעשניטן געוואָרן , קען זיך ניט אין דער זעלבער צײַט אָפּגעבן מיט אַלע טעמעס וואָס אינטערעסירן אים . דאָס איז באַשטימט אונדזער אַלעמענס פֿאַרלוסט , ווײַל אוריאל האָט געהאַט די פֿעיִקייט צו באַגליקן יעדן שטח אין וועלכן ער האָט זיך אַרײַנגעוואָרפֿן און אַזוי וואָלט זיכער געווען מיט דער סאָציאָלינגוויסטיק אויך . איך בין אין דעם איבערצײַגט נישט בלויז , ווײַל אַזוי איז מחייבֿ דער פּשוטער שׂכל , נאָר ווײַל איך האָב אין משך פֿון יאָרן אויסגענוצט יעדע מעגלעכקייט מיט אים צו שמועסן וועגן סאָציאָלינגוויסטישע טע מעס , וואָס זענען מיר אַליין און אונדז ביידן געווען צום נאָענטסן צום האַרצן . אָבער דאָס לאָזט נאָך אַלץ ניט ־ פֿאַרענטפֿערן די פֿראַגע , פֿאַר וואָס אוריאלס אַרבעטן אויפֿן שטח פֿון ייִדיש גופֿא זענען , לפֿי ־ דעתּי , אויך קיין מאָל ניט אָפּגעשאַצט געוואָרן , ווי ס ' האָט זיי געקומט און ווי ס ' קומט זיי נאָך עד ־ היום ? אַפֿילו ווען מען גיט זיך אָפּ אַ דין ־ וחשבון , אַז דער ייִדיש ־ שטח איז אַ שמעלערער , וואָס שייך דער צאָל מענטשן וואָס האָבן צו אים אַ מעגלעכן צוטריט , בלײַבט די קשיא פֿאָרט אַ קשיא . די סובטילקייט פֿון דעם ייִדיש ־ וויסן און דעם ייִדישן וויסן , וואָס מען דאַרף זיך אין זיי אײַנפֿעדעמען , איז אַזאַ טיפֿע און אין ־ סופֿיקע , אַז ס ' איז בפֿירוש ניט גענוג בלויז צו " קענען אַ גוטן ייִדיש " , כּדי זיי תּופֿס צו זײַן ; פּונקט ווי ס ' איז אַפֿילו אויך ניט גענוג גוט צו קענען די נײַעסטע לינגוויסטיק . רחמיאל פּעלץ , וועלכער האָט זיך אונטערגענומען מיט יאָרן צוריק איבערצוזעצן אַ גרויסן הלק פֿון אוריאלס אַרבעטן וועגן ייִדיש , דאַרף זיך ניט מיאוש זײַן . ס ' וואָלט זיכער געווען אַ שווערע עובֿדה און קיין סך עקזעמפּלאַרן פֿון אַזאַ בוך וואָלטן זיך אפֿשר ניט פֿאַרקויפֿט . איך פֿאַרשטיי אויך , אַז אין אַזאַ בוך וואָלטן די אויסטײַטשונגען זיכער געדאַרפֿט זײַן אי מערער , אי לענגער ווי בלויז די איבער טײַטשונגען פֿון איין לשון אויף אַן אַנדערס . נאָר אַראָפּלאָזן די הענט דאַרף מען דערבײַ זיכער ניט און מען טאָר זיכער ניט בלײַבן שטיין , אויב מען וויל , אַז די וויכטיקייט פֿון אוריאלס צוטראָג צום אָפּשאַץ פֿון ייִדיש זאָל פֿאַרשטאַנען ווערן . אויף דעם דאַרף מען אויך אָפּראַטעווען פֿונעם שופֿלאָד די רעשט בענדער פֿונעם ייִדישן שפּראַך ־ און ־ קולטור ־ אַטלאַס , וואָס ליגן שוין 40 יאָר און וואַרטן אויף אַן אויסלייזער . דער אַטלאַס איז אוריאַלס קרוינווערק און מיר טאָרן ניט פֿאַרגעסן אין דעם אָדער לאָזן , אַז אַנדערע זאָלן זיך נעמען די רעכט צו פֿאַרגעסן אין דעם . דאָס איז זײַן הויפּט ־ אויפֿטו און אויב דאָס וועט ניט ווײַט און ברייט באַקאַנט ווערן , וועלן מיר ניט האָבן אים געטאָן זײַן רעכט .
איז געקומען אַ טאָג ווען דער מאַן האָט פֿון איר געפֿאָדערט אַ גט . ער האָט דערווײַל אויסגעליידיקט די גאַנצע קאָנטע אין באַנק , אָפּגעשניטן אַלע קרעדיט ־ קאַרטלעך און זי איבערגעלאָזט אָן אַ גראָשן געלט בײַ דער נשמה . דאָס הויזגעזינד האָט גענומען הונגערן און זי איז געווען געצוווּנגען צו ווענדן זיך נאָך ״ Food - stamps ״ ( געלט אויף שפּײַז ) פֿון דער נאַציאָנאַלער פֿאַרזיכערונג . וואָס זשע טוט מען ? האָט זי זיך נישט געקענט מוחל זײַן .
ווייערד מאַגאַזין ווילליאַמס סאָנאָמאַ פלאַך ינלענדיש וויעססאָ טעקסטשערז פאָטאָ מעלאַניע קאָדדינגטאָן סטאַפפאַן סטרינדבערג האַמצאָע ינווייראַנמענאַלי פרייַנדלעך ינלענדיש דעסינגער זיס 038 גאַבבאַנאַ באַגאַזלענען סטעול פאַרלאַנג שטראַל קאָווער פּלאַן פאַרמעסט דעקאָר8 ינהאַביטאַט סאַנדראַ טאַררועללאַ פעטרוס פראַנק כסימע באָוינג גראַפיק דיזיין טיג גאַרנעט הילל ינלענדיש פּלאַן פּראָדוקץ זשאַליוזן & שאַדעס וואַלד באַגאָט ריטאָרט נייטקלאַב פּלאַן יסאַבעל לאָפּעז קלוב קאָליר גיאָרגיאָ אַמאַני ילעקטריקאַל אַקסעסעריז נייטקלאַב
אין פּסוק שטייט וועגן עשׂון ( כה , כז ) : " ויהי עשׂו איש יודע ציד וגו ׳ " - אַז עשׂו איז געווען אַ מענטש וואָס ווייס ווי צו פֿאַנגען . . . זאָגט רש ״ י אויף דעם : " לצוד ולרמות את אבֿיו בפֿיו , ושואלו אבא היאך מעשׂרין את המלח ואת התּבֿן , כּסבור אבֿיו שהוא מדקדק במצוות - ( וואָס מיינט , אַז עשׂו איז געווען אַ מענטש ווייס ווי צו פֿאַנגען ) און אָפּנאַרן זײַן פֿאָטער מיטן מויל , פֿרעגנדיק בײַ זײַן טאַטן יצחק : ווי שיידט מען אָפּ מעשׂר פֿון זאַלץ און פֿון שטרוי ( זאַכן וואָס בײַ זיי איז איבערהויפּט ניטאָ די מצוה פֿון מעשׂר ; און פֿונדעסטוועגן וויל ער געבן פֿון די זאַכן מעשׂר ) , האָט זײַן פֿאָטער יצחק געמיינט , אַז ער , עשׂו , איז אַ ׳ מדקדק ׳ , אַ מהדר אין מצוות .
דאָס בוך " עסט , שיסט און גייט אַוועק מענטשן " פֿון לין טרוס , וואָס אַ סך האָבן געטײַטשט ווי " שפּײַז , שפּראָצונגען און בלעטער " ( EATS , SHOOTS & LEAVES ) , ווײַל אַלע ווערטער פֿונעם טיטל זענען אויף ענגליש צווייטײַטשיק , האָט זיך פֿאַרקויפֿט אין מער ווי אַ מיליאָן עקזעמפּלאַרן ! עס איז דאָך בלויז אַ בוך וואָס גיט זיך אָפּ מיט פּונקטואַציע , טאָ ווי אַזוי דערקלערט מען וואָס עס האָט זיך אַזוי גוט פֿאַרקויפֿט ? ס ' דאָך בסך ־ הכּל נאָר אַ קריטיק ( זאָל אַפֿילו זײַן אַ הומאָריסטישע ) פֿון די פֿאַרשיידענע אופֿנים אויף וועלכע מערסטע מענטשן באַנוצן ניט ריכטיק , אָדער פֿאַרגעסן בכלל צו באַנוצן , די קאָמע ( , ) און דעם אַפּאָסטראָף ( ' ) בײַם שרײַבן אויף ענגליש . אַ סך פֿון טרוסעס לייענערס האָבן בײַם לייענען דאָס בוך זיך ערשט געכאַפּט , אַז זיי אַליין באַגייען אָט די זעלבע טעותן . ווי האָט דזשאָנאַטאַן סוויפֿט געזאָגט אין 1712 : " אונדזער לשון איז זייער נישט קיין פּערפֿעקטס און די פֿאַרשיידענע פּרוּוון עס צו פֿאַרבעסערן קענען פּשוט ניט אָניאָגן איר טאָג ־ טעגלעכע קאָרופּטירונג " .
בטוו . . . די גראַנדסטרעאַם האַנדיטאָנע הט503 אַטאַ / יאַד איז די בלויז האַנדיטאָנע פּראָדוקט וואָס וועט אַרבעט פֿאַר איר ווי נאָר עס האט אַ פקסאָ פּאָרט .
פֿון צײַט צו צײַט פֿלעגט זיך איר אײַנ געבן זיך אַרויסצורײַסן אויף אַ פּאָר שעה ; האָט זי זיך געטראָגן באַרג ־ אַרויף , מיט די פֿאַרדרייטע שטיינערנע סטעזשקעס , שוין נישט איין מאָל אויסגעמאָסטענע מיט אירע פֿיס , און נאָך פֿון דרויסן , אַ צוויי ־ דרײַ טריט צו זײַן " הייל " , פֿלעגט זי זיך צושמעקן צו דער לופֿט : צי עס ציט נישט פֿון דאָרט דער גערוך פֿון קאַווע , וואָס ער , נתי , האָט זי געקאָנט אַזוי פֿאַרקאָכן .
איר האָט זי צעטיילט מיט גרענעצן , מיט טויערן און
הײַנט , ווען עס שרײַען אַראָפּ די קעפּלעך פֿון די טעגלעכע צײַטונגען , וועגן יונגוואַרג , וואָס שיסט און ממיתט , מאַכט אומגליקלעך אומשולידקע קרבנות , לערער , און טאַטע ־ מאַמעס , קען מען וואַרפֿן די שולד וווּ עס לאָזט זיך . דער עיקר , מיט דער מינוט , וואָס די יוגנט האָט דערשפּירט דעם פּולס פֿון הפֿקרות אין דער היים , צי אין גאַס , אויפֿן עקראַן , צי אין דער מוזיק , אויף טעלעוויזיע , צי אויפֿן אינטערנעט , זײַנען זיי אַראָפּ פֿון דער קייט און ווילדעווען , אַז עס קערט זיך איבער דער מוח . נישט אַנדערש ווי יוגנט נייטיקט זיך , נישט אַזוי אין דער שטרענגער השגחה אָדער האַרטער פֿויסט , ווי אין אַן אידעאָלאָגיע , אין אַ זינען אין לעבן , אין זײַן נוצלעך . וווּ נעמט מען אָבער אַן אידעאָלאָגיע ווען אַלע אידעאָלאָגיעס זײַנען שוין אויסגעשפּילט און דער איינציקער ציל אין לעבן איז די קאַסע ?
« אַדמינס ווס כל | פאַרבאָט אויף רעק »
לעצטנס זײַנען אין אוזבעקיסטאַן פֿאָרגעקומען די פּרעזידענט ־ וואַלן , וווּ ס ׳ איז ווידער אויסגעוויילט געוואָרן דער פֿריִערדיקער פּרעזידענט איסלאַם קאַרימאָוו . צו דער מאַכט איז ער געקומען מיט 18 יאָר צוריק , ווען אוזבעקיסטאַן איז נאָך געווען אַ טייל פֿונעם ראַטן ־ פֿאַרבאַנד .
ווען ומזיכער , ווען אין צווייפל , לויפן אין קרייזן , שרייַען און שרייַען פֿאַר אַ גאַנץ ראַם אַפּאַראַט .
מיטוואָך , דעם 16טן יוני , האָט זיך פֿײַערלעך פֿאַרענדיקט דאָס צענטע יאָר פֿון דעם יערלעכן ייִדיש ־ קורס פֿאַר דערוואַקסענע . אָנגעהויבן האָט זיך דער דאָזיקער אויסנעמלעכער און פּאָפּולערער קורס מיט 90 סטודענטן . אין דעם לעצטן , פֿאַרגאַנגענעם , לערן ־ יאָר האָט די צאָל דערגרייכט ביז 340 סטודענטן .
צום בײַשפּיל , איך האָב זיך פֿאַרנומען מיט די " בר " ־ אַקטיוויטעטן ווי דער ערשטער סעקרעטאַר אין לימאַ און ווי דער גענעראַל ־ קאָנסול אין טאָראָנטאָ . אין בוענאָס ־ אײַרעס האָב איך געהאָלפֿן דעם פֿאָרשטייער פֿון " בר " . ווי אַמבאַסאַדאָר אין רומעניע , זענען אַלע מײַנע באַזוכן אין די ייִדישע קהילות קאָאָרדינירט געווען מיט די פֿאָרשטייער פֿון " נתּיבֿ " און זייערע באַזוכן . די " נתּיבֿ " ־ אַקטי וויטעטן אין ראַטן ־ פֿאַרבאַנד האָבן געבראַכט דאָרט צו אַ באַנײַטער ייִדישער און ציוניס טישער אויפֿוואַכונג ; ישׂראלס נצחון אין דער זעקס ־ טאָגיקער מלחמה האָט נאָך מער געשטאַרקט די ייִדן פֿון ראַטן ־ פֿאַרבאַנד .
עס זענען דאָ אַזוינע וואָס האַלטן , אַז די אויפֿלעבונג פֿון קלעזמער ־ מוזיק האָט בלויז אַ באַגרענעצטע השפּעה געהאַט אויף דער ייִדישער קולטור . אָבער פֿון דער צווייטער זײַט , קען מען זאָגן , אַז עפּעס איז בעסער ווי גאָרנישט . אומעטום באַקען איך זיך מיט יונגע ־ לײַט , וועלכע זענען נישט געווען צופֿרידן בלויז צו קענען שפּילן די מוזיק פֿון די מיזרח ־ אייראָפּעיִשע ייִדן , נאָר זענען ווײַטער געגאַנגען מיט זייער אינטערעס צו דער ייִדישער קולטור און געשיכטע , און האָבן זיך אויסגעלערנט די ייִדישע שפּראַך ; זיי זענען געוואָרן אַקטיוו אין דער באַוועגונג אויפֿצוהאַלטן און אַנטוויקלען די קולטור .
דעוועלאָפּעד דורך נעאָקאָרע גאַמעס , ליאָנהעאַרט : מלכים ' קרוסאַדע ערטער פּלייַערס צווישן די יאָרן פון 1189 - 1192 , פאַך אויף וואָריערז צו אַרייַן די האַרץ פון די שלאַכט אין איינער פון די בריק ראָצכיש מלחמות פון אַלע צייַט . פּלייַערס וועט האָבן די געלעגנהייט צו נעמען אויף דעם אַרויסרופן ווי ריטשארד דער ליאָנהעאַרט יידער , שטעלן צו באַפאַלן און נעמען צוריק די טרעזשערד רוח ארץ אַמאָל און פֿאַר אַלע , אָדער ווי די גרויס סאַלאַדין , וואס פּאַטיענטלי ווייץ און פּריפּערז זיין מענטשן פֿאַר די אָנקאַמינג ינוואַזיע . ליאָנהעאַרט : מלכים ' קרוסאַדע ינווייץ פּלייַערס צו רירייט געשיכטע דורך קאַנטראָולינג און אַפּגריידינג פירערס און זייער אַרמיז , גיידינג פארשידענע היסטארישע פאַקטיאָנס און פאליטיש דורך געשעענישן , קאַלעקטינג רעליקס , און אַנלאַקינג נייַ צופרידן אין אַ שטריך - רייַך קאמפאניע שטעלן צו נעמען אויף די סטראַטעגיע זשאַנראַ דורך גוואַלד .
בועז ביסמוט האָט באַזוכט תּימן נישט געקוקט וואָס די דאָזיקע מדינה איז געוואָרן אַ צענטער פֿון טעראָר ־ טעטיקייט . דאָרטן זענען אַקטיוו די מחבלים פֿון " אַל ־ קײַדאַ " און פֿון אַנדערע רוצחישע באַנדעס . 80 קילאָמעטער אויף צפֿון פֿון דאַנאַ האָבן זיך אײַנקוואַרטירט די לעצטע ייִדן , וועלכע ווייסן , אַז זיי זענען נישט זיכער מיטן לעבן און ווילן אַנטרונען ווערן .
זי האָט זיי באַדינט , ווי ס ' קאָן נאָר באַדינען אַן איבערגעגעבענע טאָכטער במשך פֿון צוואַנציק יאָר .
קאָונטי אויף אפריל 3 , פּריפעקטשעראַל פאַסילאַטיז , נאַמינג רעכט ( נאַמינג ) אין אַ סכעמע צו פאַרקויפן נעמינגוראַיצופּאַטאָנאַ " אַשינאָקאָ לאַגער ווילידזש " איז אַנאַונסט און באַשלאָסן צו צונעמעניש די ניו אָונערז געהייסן אין די אנדערע פיר . דערצו , עס איז קיין אַפּלאַקיישאַן " סיוויק זאַל ( הויפט ) " און אנגעהויבן זוכן ווידער בייַ פיר פאַסילאַטיז . די ניי באשלאסן , אַרייַנגערעכנט די פאַסילאַטיז צו צולייגן צו זייַן " טיפּ " פּראָפּאָסאַל 2 , די טעמע באַשליסן די קאַונטי " אונטערטעניק - ספּעציפיש " אין צוויי קאַסעס , פינף - יאָר צייַט פון אפריל ווייַטער יאָר , נאַמינג רעכט די גאַנץ אָפּצאָל איז וועגן ¥ 15 , 000 , 000 . די פארגעלייגט טיפּ , שאָנאַן ווילידזש פאָרעסט טור ( פּערסעאַ פורוקי קאַנסערוויישאַן ) פון 400 , 000 , 000 ¥ , מיצוי פודאָסאַן , די אַשינאָקאָ פון ספעיס לאַגער ווילידזש איז איצט אַן רשות אויף 577 , 500 , 000 . דער ציל , ספּעציפיש , יאָקאָהאַמאַ ימקאַ אין דעם דאָרף פון מיוראַ פרענדשיפּ 255 , 000 , 000 , די אינטערנאציאנאלע שולע טעאַטער מוזיי פון נאַטוראַל געשיכטע מוזיי , 262 , 500 , 000 ¥ ( ביידע 5 - יאָר גאַנץ ) האבן באקומען אין די נאַמינג רייץ . אויף די אנדערע האַנט , איז זוכט פֿאַר אַ ספּעציפיש טיפּ אין 11 פאַסילאַטיז , נייַן פאַסילאַטיז האט ניט צולייגן . זון קאָונטי 3 , ראַקרוטמאַנט אנגעהויבן ווידער אין פיר מער פון זיי . שייעך - פּאַסיק פאַסילאַטיז , נאַמינג רעכט צו באַשולדיקן די לאָואַסט פּרייסיז ( פּער יאָר ) איז ווי גייט . בירגערלעך זאַל ▽ ( הויפט ) ¥ 8 , 000 , 000 5 , 000 , 000 ¥ ▽ הוזינאָ Arts הויז קאַנאַגאַוואַ קונסט זאַל קאָנצערט זאַל ▽ ▽ ¥ 15 , 000 , 000 35 , 000 , 000 ¥ [ אַרטיקלען ] מעכירעס נאַמינג רעכט צו באַשטימען 5 פון די 10 פּריפעקטשעראַל גענעראל " נאָך רעקרויטינג " / קאַנאַגאַוואַ רוף פֿאַר די לאָואַסט פּרייַז אויף די נאַמינג רעכט מעלדן , און די סיוויק זאַל און מוזיק זאַל / קאַנאַגאַוואַ פּרעפעקטורע בירגערלעך זאַל און די מוזיק זאַל , 11 טאַרגעטעד פאַסילאַטיז פון נאַטוראַל געשיכטע מוזיי , נאַמינג די קאַונטי ראַקרוטמאַנט / קאַנאַגאַוואַ ברידגעס און טאַנאַלז , אַן רשות צו רעקרוט און העליקאָפּטער / קאַנאַגאַוואַ פּרעפעקטורע האָדאָגייַאַ סטאַדיאָן נאַמינג רעכט צו נאך טאַרגאַץ , אַן רשות צו רעקרוט 19 / קאַנאַגאַוואַ פּרעפעקטורע .
וואָס שייך דעם לעבן פֿון דער ייִדישער קהילה גופֿא ( 30 - 50 טויזנט נפֿשות ) זײַנען קיין באַזונדערע פּראָבלעמען נישט געווען , ביז ס ׳ איז נישט געפֿאַלן די " בערלינער וואַנט " . די רעגירונג אין באָן האָט שטענדיק זיך באַצויגן מיט אויפֿמערק צו די באַדערפֿענישן פֿון די ייִדן , וואָס האָבן זיך באַזעצט אין דײַטשלאַנד ; זיי פֿלעגן באַקומען באַזונדערע הנחות און פּריווילעגיעס פֿאַר זייערע פּריוואַטע געשעפֿטן , ווי אויך קריגן פֿון דער צענטראַלער און אָרטיקער מאַכט פֿינאַנציעלע שטיצע בײַם אויפֿשטעלן די שילן , קהל ־ הײַזער , קולטור ־ אונטערנעמונגען וכּדומה . אין תּוך גענומען , האָט די ייִדישע קהילה אין דײַטשלאַנד עקזיסטירט און אַנטוויקלט זיך הײַנט ווײַטער אונטערן ברייטן פֿליגל פֿון דער מאַכט און אויף די מלוכישע געלטער . ווי אַ פּועל ־ יוצא , האָבן די ייִדישע פֿירער שטענדיק אַרויסגעוויזן זייער לאָיאַליטעט צו דער דײַטשישער מאַכט און זיך געהאַלטן אין די ראַמען פֿון זייער נאַציאָנאַלער טעטיקייט .
וואָס די בריוונשטעלערס האָבן יאָ באַשריבן אויפֿריכטיק און פּרטימדיק , זײַנען געווען כּלערליי דאגות און טענות פֿון זייער לייענערשאַפֿט . אַ פֿרוי אין איינעם אַ בריוו פֿון " בערנשטיינס נײַעם ייִדישן פֿאָלקס ־ בריפֿענשטעלער " זאָגט , אַז זי האָט " מורא פֿאַרן פּאַפּירענעם לעבן " , וואָס זי דאַרף איצט פֿירן אָן איר מאַן , וועלכער איז אַוועק קיין אַמעריקע . אין אַן אַנדערן בריוו קלאָגט זיך אַ פֿרוי , אַז איר מאַן האָט אויפֿגעהערט צו שרײַבן און האָט מן ־ הסתּם פֿאַרגעסן אין איר און אירע קינדער . אַזאַ מין מוסטערבריוו לאָזן זיך אויסטײַטשן סײַ ווי אָפּרופֿן אויף רעאַלע צרות פֿון די לייענער , מיט וועלכע אַזעלכע זאַכן האָבן זיך געטראָפֿן אין זייער רעאַלן לעבן ; און סײַ ווי אָנווײַזונגען , ווי אַזוי צו באַהאַנדלען די דאָזיקע דאגות אין בריוו . הקיצור , זיי לערנען , די דאָזיקע מוסטערבריוו , ווי אַזוי מען דאַרף " לעבן אויף " פּאַפּיר " .
און דאָך האָט דער לעצטער טעראָריס טישער אַטאַק אויף צפֿון ־ מערבֿדיק פֿון פּאַ קיסטאַן , די געשעענישן אַרום דעם " רויטן מעטשעט " , וואָס מע וואָלט גע קאָנט אָפּשאַצן ווי אַן אויספּרוּוו פֿאַר דער איצ טיקער מאַכט , געוויזן אונדז , אַז אויך פֿון דאָרטן קאָן אַרויסקומען אַ סכּנה פֿון אַ וועלט ־ פֿאַרנעם . פֿאַר וואָס ? קודם ־ כּל , ווײַל פּאַקיסטאַן געפֿינט זיך הײַנט אויף דער ליסטע פֿון די נוקלעאַרע מלוכות ( אַרום 40 באָמבעס ) און האָט מיט וואָס ( באַ ליס טישע ראַקעטן ) איר נוקלעאַרן אַר סע נאַל צוצושטעלן וווּהין זי דאַרף .
בײַ צען יאָר , האָט ראַמאַנודזשאַן זיך באַקענט מיט טעאָרעטישער מאַטעמאַטיק און איבערגעלייענט עטלעכע מאַטעמאַטישע ביכער ; אין אַ קורצער צײַט האָט ער אויסגעלערנט מער , ווי זײַנע באַקאַנטע , אוניווערסיטעט ־ סטודענטן . אין עטלעכע יאָר אַרום האָט ער אָנגעהויבן לייזן זײַנע אייגענע טעאָרעמען . דער מלוכישער קאָלעדזש אין דער שטאָט קומבאַקאָנאַם האָט פֿאָרגעלייגט דעם באַגאַבטן יונגערמאַן אַ סטיפּענדיע ; ער האָט זי אָבער פֿאַרלוירן צוליב דעם , וואָס ער האָט זיך אינגאַנצן אָפּגעגעבן מיט מאַטעמאַטיק , און האָט פֿאַרנאַכליעסיקט די אַנדערע קלאַסן .
אָבער אין לעצטן סך - הכּל איז אָפּאַטאָשו , איינער פֿון די בעסטע מאָדערנע ייִדישע פּראָזע - מײַסטערס , פֿאַרבליבן ווייניק באַקאַנט מחוץ די קרײַזן פֿון ייִדיש - לייענער . כאַראַקטעריש , אַז אין דעם נעקראָלאָג אין " ניו - יאָרק טײַמס " ( דעם 8טן אָקטאָבער 1954 ) איז געשטאַנען געשריבן , אַז אָפּאַטאָשו איז געווען " ניט ברייט באַקאַנט דאָ " ( דאָס הייסט , אין אַמעריקע ) , כאָטש " קריטיקער שטעלן אים אין איין ריי מיט שלום אַשן און י . ־ י . זינגערן " .
סטײַטש , וועט איר זאָגן , צוליב וואָס דען האָט פּוטין די אַלע אַכט יאָר פֿון זײַן ממשלה אַזוי שווער געהאָרעוועט , אויפֿגעשטעלט דעם דאָזיקן " מאַכט ־ ווערטיקאַל " , כּדי איצטער די גאַנצע מאַכט איבערצוגעבן אין פֿרעמדע הענט ? שוין זשע האָט ער פֿאַרגעסן דעם אָנזאָג פֿונעם גרויסן לענין ? ! אַוודאי ניין ! וווּ שטייט עס געשריבן , אַז מיט רוסלאַנד מוז פּראַווען דער פּרעזידענט , און נישט דער פּרעמיער ־ מיניסטער , ווי אין ענגלאַנד , למשל . וואָס שייך דעם פּרעזידענט , וועט מען שוין געפֿינען אַזאַ " יורש " וואָס , ווען ס ' וועט קומען די צײַט ( אָדער פֿאַר דער צײַט ) , וועט ער אומקערן דעם שליסל פֿונעם פּרעזידענטישן קאַבינעט , וואָס פּוטין האָט אים געבאָרגט אויף אַ געוויסן טערמין . . .
בײַם אָננהייב פֿון 20סטן יאָרהונדערט האָבן אין רוסלאַנד געלעבט און געשאַפֿן אַ צאָל ייִדן ־ קאָמפּאָזיטאָרן . די באַקאַנטסטע זײַנען געווען : יואל ענגעל , לאַזאַר סאַמינסקי , יוסף אַחרון , משה מילנער , ל . צייטלין א ״ אַ . אַ צאָל זײַנען געווען תּלמידים פֿונעם באַרימטן רוסישן קאָמפּאָזיטאָר נ . אַ . רימסקי ־ קאָר סאַ קאָוו אין דער פּעטערבורגער מוזיק ־ קאָנ סער וואַטאָריע . זיי האָבן אין 1902 געשאַפֿן אַ קרײַז " כּינור ־ ציון " מיטן ציל צו שאַפֿן און אויפֿצופֿירן ייִדישע מוזיק , אָבער אין זייערע קאָמפּאָזיציעס און אויף זייערע קאָנצערטן האָט מען נישט געקענט פֿילן קיין באַזונדערן ייִדישן נוסח .
פֿון אָנהייב דאַרף איך מודה - ומתוודה זײַן , אַז קיין עקספּערט אין דער ייִדישער ליטע ראַטור בין איך אַוודאי ניט , און וועגן דער אַלטער ליטעראַטור ( קל - וחומר די גאָר אַלטע טעקסטן , וואָס ווערן פֿאָרגעשטעלט אין דעם באַנד ) בין איך אַ גאָלער עם - הארץ . וועל איך שרײַבן וועגן דעם אימפּאָזאַנטן בוך ניט ווי אַ קריטיקער אָדער אַ פּוסק , מיט שטרענגע קריטעריעס און צוגעשליפֿענעם חלף , נאָר ווי אַ בחור , וואָס האָט זיך פֿאַר ליבט אין אַ פֿרוי , וועלכע ער האָט ביז אַהער קיין מאָל ניט געזען מיט איר גאַנצער פּראַכט : די ייִדישער ליטעראַטור .
" וואָטאַן קרוג פיטאַסיז אָן געזונט - אַ קינד פון ניי - סטראַגאַלינג מיט עס העלפט אַ יאָר . סיידן עפּעס האט לעצטנס געווארן פארשטאנען , און אַזוי טאָן ניט טשעפּענ זיך אנדערע פּלייַערס . אבער איך כאָשעד אים פון ( . . . ) אַימאַ קאַמביינד מיט ווה , נאָר אַז גאָרנישט ססאַטש בלעטער . "
האָט איר כאָטש געוווּסט , אַז שפּיגלען האָבן אַ סך בשותּפֿותדיקס מיט מענטשן ? אַ סך פֿון זיי האָבן גאָט אין האַרצן , אַנדערע זײַנען פֿול מיט שׂינאה , אַכזריות ; פֿאַרביסענע , קאַלטע בריאות ; שוין אָפּגערעדט , פֿון גיפֿטיק . פֿאַראַן אָבער שפּיגלען , וואָס ווײַזן דיך יונג און שיין . לאָמיר זאָגן דער שפּיגל אין קאָלומביע ־ אוניווערסיטעט איז מײַנער אַ פּאַני ־ בראַט . איידער איך גיי אַרײַן אין קלאַס , גיב איך נאָך איין לעצט קוקעלע אינעם שפּיגל וואָס הענגט אין וואַשצימער און קוועל . נעמט אָבער די כּשרע " דעלי " ( קאַוויאַרניע ) בײַ אונדז אין ריווערדייל , איז דער שפּיגל דאָרט מײַנס אַ שׂינאת ־ הפּנים , אַ חיה ־ רעה . איך האָב פֿאַר אים ממש מורא , מײַד איך אים אויס .
די גרעסטע טעאַטראַלע פֿאָרשטעלונג האָט הײַיאָר געמאַכט דער ליביער פּאָלקאָווניק מואַמאַר קאַדאַפֿי . כאָטש ער האָט געהאַט שוועריקייטן מיט געפֿינען אַן אָרט פֿאַר זײַן געצעלט , איז זײַן אין - סופֿיקע רעדע גלײַך אַרײַן אין דער געשיכטע פֿון די פֿאַראייניקטע נאַציעס . איין קלייניקייט - דער איבערזעצער פֿון אַראַביש אויף ענגליש , וועמען מע האָט ספּעציעל געבראַכט פֿון ליביע , האָט ניט אויסגעהאַלטן די אָנלאָדונג און האָט אויפֿגעהערט צו פֿאַרטײַטשן זײַן פֿירערס " היסטאָרישע " ווערטער .
אויך וויכטיק ציל איז די פאַרלייגן פון יקספּערמענאַל סטיישאַנז אין פארשידענע קאַנטראָולד לאָוקיישאַנז פון אינטערעס צו מעסטן די גענוי שטעלע דאַטע פון זונשייַן און ווינט און צו דאַטע ריקאָרדינג פֿאַר צוקונפֿט ינוועסמאַנט אין עלעקטרע דור אין סינגגיאַלערלי פּאַרקס אָדער געשעפט נעטוואָרקס פּראָדוצירער - ינוועסטערז . די פּלאַנז פון די פירמע איז דעוועלאָפּינג אַ ינאַווייטיוו פּילאָט פאַרזעצן פאָרשונג פּלאַן און אַנטוויקלונג פון כייבריד רינואַבאַל ענערגיע סיסטעמס פון הויך טעכנאָלאָגיע , שאפן ינאַווייטיוו פּראַסעסאַז און טערמאַל עלעקטרע דור , אַנטוויקלונג פון ענערגיע קאַנסערוויישאַן אין אַרקאַטעקטשער און בנינים , ענערגיע קאַנסערוויישאַן אין אינדוסטריעלע געוויקסן מיט אָפּעראַציע פון מאַקאַניקאַל און טערמאַל אָנווער פון ויסריכט .
" איך בענק נאָך דעם באַשיידענעם משפּחה ־ צימער , דעם טומלדיקן קינדער ־ צימער , נאָך די אידעאָלאָגישע וויכּוחים און גורלדיקע באַשלוסן בשעת דער קיבוץ ־ אַסיפֿה . נאָך הײַנט גייט דורך אין מיר אַ ציטער , ווען איך הער דעם נאָמען ' דגניה ' " . אַזוי האָט דער נשׂיא געשילדערט אין זײַן קאָלירפֿולער שפּראַך , זײַן נאָסטאַלגיע , זײַנע בענקשאַפֿטן נאָך די אַמאָליקע קיבוץ ־ יאָרן .
לאָנדאָן , 20 אקטאבער 2009 - קאַנאָן הייַנט אַנאַונסיז אַז עס איז דערווייַל דעוועלאָפּינג אַ פירמוואַרע דערהייַנטיקן צו די יאַס 5ד מארק צווייטער צו געבן די רעקאָרדינג פון הויך דעפֿיניציע 1080פּ ווידעא בייַ 24 און 25פפּס . דער באַשלוס צו אַנטוויקלען נייע פירמוואַרע צו שטיצן די פֿעיִקייטן האט שוין גענומען ווייַטערדיק באַמערקונגען באקומען פון סינעמאַטאָגראַפערס און פאַטאַגראַפערז .
די נײַע אויסשטעלונג אינעם לאָנדאָנער מוזיי " טייט ־ מאָדערן " אַנטפּלעקט ניט קיין נײַע נעמען אָדער ריכטונגען אין דער מאָדערנער קונסט . אַנשטאָט דעם , ברענגט זי צונויף די ווערק פֿון דרײַ קלאַסיקער , וועלכע האָבן באַשטימט די ריכטונג פֿון דער אייראָפּעיִשער און אַמעריקאַנער קונסט אינעם 20סטן יאָרהונדערט ׃ מאַרסעל דושאַן , פֿראַנסיס פּיקאַביאַ און מאַן ריי . זייער שעפֿערישע צוזאַמענאַרבעט האָט זיך אָנגעהויבן אין ניו ־ יאָרק ערבֿ דער ערשטער וועלט ־ מלחמה און האָט שפּעטער ממשיך געווען אין פּאַריז . זייערע דרייסטע ווערק , צונויפֿגעשטוקעוועט פֿון גאַנץ געוויינטלעכע אָביעקטן , האָבן געשטעלט אונטער אַ פֿראַגע ־ צייכן די אָנגענומענע באַגריפֿן פֿון שיינקייט און קינסטלערישקייט . זיי האָבן פּראָוואָצירט דעם צושויער , אַנשטאָט צו ברענגען אים עסטעטישע הנאה .
אויף דער פֿראַגע ווי אַזוי האָט ער זיך דערוווּסט וועגן דער שחיטה אין באַבי יאַר , האָט ער געענטפֿערט , אַז שוין אין 1944 האָט ער געלייענט וועגן דעם אין אַ ליד פֿון איליאַ ערענבורג , און אין אַ ליד פֿון לעוו אָזעראָוו , אין וועלכן עס ווערט געשילדערט ווי אַ קליין ייִנגעלע שטייט בײַם ראַנד פֿון גרוב און ווען די מערדער באַפֿוילן אַלעמען זיך אויסטאָן נאַקעט , פֿרעגט דאָס ייִנגעלע זײַן טאַטן , צי דאַרף ער אויך אַראָפּציִען זײַנע זאָקן ?
" אין די קליינע שטעטלעך זיצט נאָך דער עולם , גאַנץ רויִק ווי די הינדעקעס מיט די שטרויענע מנהגים אויף די קעפּלעך , און רירן זיך ניט פֿון דאַנען אַהין " .
מיר ווייסן , אַז די תּורה , ווי אַ גאַנקצייט , איז אייביק , און אַז זי בלײַבט תּמיד די זעלבע . ס ׳ איז אָבער אויך גאַנץ קלאָר , אַז די תּורה האָט אַ סך פּירושים . די זעלבע פּסוקים און ווערטער ווערן אינטערפּרעטירט דורך פֿאַרשיידענע מפֿרשים אויף פֿאַרשיידענע , אָפֿטמאָל סתּירותדיקע אופֿנים - סײַ אין פּשט , סײַ אין הלכה .
שוין אַ לענגערע צײַט ווי איך פֿאַרנעם זיך מיט אַלטע בריוו . דאָס מאָל ניט פֿון פּענקאָלעגעס . אייניקע פֿון זיי זײַנען אָנגעשריבן נאָך מיט 65 יאָר צוריק און מער , אָבער די אַלטמאָדישע פּען און טינט האָבן זייערס אויסגעהאַלטן און זיך ניט אונטערגעגעבן דער צײַט . אין דער אַרבעט האָב איך זיך אַזוי אַרײַנגעטאָן , אַז מיט אומגעדולד קוק איך אַרויס , אַז דער אָוונט זאָל וואָס גיכער אַראָפּ אויף דער ישׂראל ־ ערד , די היץ זאָל פֿאַלן , און זיך זעצן צום טיש .
" לעצטנס , האָט זיך אָבער שטאַרק פֿאַרכּפֿלט די צאָל נישט ־ חתונה געהאַטע מענער און פֿרויען אין די דרײַסיקער און פֿערציקער , און מיר זאָרגן זיך , אַז אַ גרויסער טייל פֿון זיי וועלן אפֿשר קיין מאָל נישט חתונה האָבן אָדער האָבן קינדער . ממש אַ טראַגעדיע ! "
בדרך ־ כּלל , בין איך מסכּים מיט אײַער טענה . עס קען זײַן , אַז די וואָס שיקן אַזוינע מאַסן ־ בריוו האָבן גוטע כּוונות , אָבער זיי פֿאַרביליקן די מחילה . די מאָדערנע טעכנאָלאָגיע האָט פֿאַרלײַכטערט די קאָמוניקאַציע צווישן מענטשן , אָבער זי האָט אויך שווערער געמאַכט דאָס פֿאַרבינדן זיך מיט פֿרײַנד אויף אַ טיפֿערן אופֿן . אין דער צײַט פֿון יאָר דאַרף מען רעדן מיט משפּחה און פֿרײַנד פּנים ־ אל ־ פּנים און זיי פֿרעגן , צי מע האָט געזינדיקט אַקעגן זיי ? ווי קען מען זײַן אַ בעסערער חבֿר אָדער אַ קרובֿ ? מע דאַרף זיך אַרײַנטראַכטן אין אונדזערע מעשׂים בעתן יאָר . אויב מע האָט באַליידיקט עמעצן דורך אַ געוויסער זאַך , דאַרף מען בעטן מחילה פֿאַר דער דאָזיקער זאַך , און מנדר זײַן צו זיך אַליין , נישט צו האָבן אַזאַ טעות נאָך אַ מאָל .
די דיזיינערז האָבן געגעבן אונדז עטלעכע גרויס דיזיינז פון ביקיניס . די קליינטשיק שטריקל באָדקאָסטיום איז בנימצא אין פאַרשידענע סטיילז פון סטרינגס . די קליינטשיק שטריקל באָדקאָסטיום מיט ספּידערי סטרינגס איז אַלע דער שטורעם פֿאַר יונג ליידיז . עס האט מער ווי איין שטריקל בייַ די דנאָ הויזן , דיזיינד אין אַ קריסקראָס שטייגער . עס גיט אַ סטרייקינגלי אַנדערש קוק צו דיין שטאַלטיק באַטאַמז .
אָפֿט מאָל , נאָך אַ שרעקלעכער שחיטה , טרעפֿט זיך אַ מאָדנע זאַך ׃ מען באַשולדיקט דעם קרבן , אַנשטאָט דעם רוצח . הײַנט ווייסן מיר , אַז די רוסישע רעגירונג האָט ניט אָרגאַניזירט די פּאָגראָמען בכּיוון . אָבער די רוסישע אַדמיניסטראַציע האָט סײַ ־ ווי גענייטיקט זיך אין אַ שטענדיק כּפּרה ־ הינדל פֿאַר פּאָגראָמען ; אַזאַ קרבון איז געוואָרן דער ייִד . מע האָט די ייִדן גע האַלטן שולדיק פֿאַר אַלע חטאים פֿון דער וועלט . דערבײַ האָט מען ניט גע נו מען אין באַטראַכט די פֿילצאָליקע פֿאַקטן , וועלכע האָבן דערוויזן , אַז דווקא די קריסטן האָבן זיך די אַרויפֿגעוואָרפֿן צו ראַבעווען און צעשטערן די ייִדישע קראָ מען און געשעפֿטן . כּדי צו פֿאַרשטיין די דאָזיקע לאָגיק , דאַרף מען האָבן אין זינען , אַז דער קאָנסערוואַטיווער טייל פֿון דער רוסישער געזעלשאַפֿט האָט שוין פֿון פֿריִער געהאַלטן די ייִדן פֿאַר שולדיק , און האָט אויסגעטײַטשט די אַנטי ־ ייִדישע גע וואַלד ־ מעשׂים ווי אַ " יושרדיקע " נקמה מצד די באַראַבעוועטע קריסטן .
הרב ברוך אברהם צבי האראוויץ רא " י באבוב 360 $
בעת דער מלחמה האָט באָריס קלעצקין קיין סך פֿאַרלעגערישע מעגלעכקייטן ניט געהאַט , ווײַל די רוסישע צענזור האָט כּמעט אין גאַנצן דערשטיקט דאָס ייִדישע וואָרט . שפּעטער , שוין אין פּוילן , האָט קלעצקין פֿון ס ׳ נײַ אַנטוויקלט זײַן פֿאַרלאַג , וואָס האָט געאַרבעט סײַ אין ווילנע און סײַ אין וואַרשע . אַ חוץ פֿילצאָליקע ביכער פֿון ייִדישע מחברים , ווי אויך ייִדישע איבערזעצונגען פֿון אַנדערע שפּראַכן , האָט קלעצקינס פֿאַרלאַג אַרויסגעגעבן די " ליטעראַרישע בלעטער " , איינעם פֿון די בעסטע ייִדישע צײַטשריפֿטן אין די 1920ער און 1930ער יאָרן .
די עוואַקואַציע פֿון ימית איז דורכגעפֿירט געוואָרן , לויטן צײַט ־ פּלאַן פֿון דעם הסכּם מיט סאַדאַטן , דרײַ יאָר נאָכן שליסן דעם שלום ־ פּאַקט . " NO MORE WAR " - אויס , נישט מער קיין מלחמה - האָט בעגין פּאַטעטיש אויסגערופֿן . אָבער זעקס וואָכן נאָכן עוואַקויִרן ימית האָט ער דערלויבט שרונען אַדורכצופֿירן די אינוואַזיע אין לבֿנון און עס איז אויסגעבראָכן די ערשטע לבֿנונישע מלחמה .
דאָס בוך באַשטייט פֿון איינצלנע טעמאַטישע קאַפּיטלען , וועלכע באַשרײַבן פֿאַרשידענע תּקופֿות פֿונעם מחברס לעבן און די פֿאַרשידענע ספֿערעס פֿון זײַן טעטיקייט . אויפֿגעוואַקסן אין אָדעס אין אַ סוחרישער משפּחה מיט חסידישע און מתנגדישע וואָרצלען , האָט ער באַקומען אַ שטרענגע ייִדישע דערציִונג . דער אַלטער שטייגער האָט זיך אָנגעשטויסן אויף כּלערליי מניעות אין דער גרויסער מאָדערנער שטאָט , און אַהרן , אַזוי ווי זײַנע ברידער און שוועסטער , איז געוואָרן אויס פֿרום שוין אין זײַן יוגנט .
און אויב דו ווילסט גיין אביסל ביליגער איז דא צו קויפן גאנצע פעקעדזשעס פון ארטיקלען וואס רופט זיך " פרייוועט לעבל " ארטיקלס אדער אין קורצן פל " ר ארטיקלס דעי זענען נישט די העכסטע קוואליטעט אבער אויב איז עס א פעקעדזש וואס גייט נישט צו צופיהל מענטשן קען עס זיין ווערט ווייל ווי ווייניגער מענטשן נוצן די ארטיקלס אלץ מער ארגינעל איז עס אין די אויגן פון גוגל
גלויבער און ווײַס האָבן דערזען אַ גאָלדענע געלעגנהייט . נישט געקוקט אויף דעם וואָס זיי האָבן נישט געהאַט קיין דערפֿאַרונג מיט בויען האָטעלן , האָבן זיי אינוועסטירט 5 מיליאָן דאָלאַר אָפּצוקויפֿן אַן אַלטן גאַראַזש , עס אַראָפּגעריסן , און אויפֿן אָרט געבויט דעם האָטעל .
ערבֿ תּישעה ־ באָבֿ תּש ״ ע ( 2010 ) , גענוי צו מײַן טאַטנס יאָרצײַט , בין איך געקומען זאָגן קדיש אין דער " עתיד " שיל - די איינציקע רעפֿאָרמירטע שיל אין באַרצעלאָנאַ , וואָס געפֿינט זיך אין אַ שיינער וווין ־ געגנט . אין דער הייליקער שטילקייט צווישן די ווײַסע , מאָדערנע ווענט פֿונעם קליינעם קלויז , האָט געהערשט אַ געפֿיל פֿון אַ ריזיקער המשכדיקייט ; און איך האָב זיך געוווּנדערט ווי איך , אַ טאָכטער פֿון פּוילישע ייִדן , בין נישט בלויז קיין עדות נאָר אַ חיותדיקער , אַקטיווער חלק פֿון דער דאָזיקער המשכדיקייט .
איך כּמעט געקויפט אַ פּראָמאַסטער רינג בליצן אַמאָל . . . .
אין אינטערנעץ שטויסט מען זיך אָן אויף מאָדנע זאַכן . למשל , איך בין אַרויסגעשוווּמען אויף אַ וועבזײַטל וועגן דעם שרײַבערישן קאָאָפּעראַטיוו " סלאָוואָ " ( " וואָרט " ) , וואָס מע האָט אין כאַרקאָוו געבויט סוף 1920ער יאָרן . די פֿאָרעם אַליין פֿון דעם בנין האָט אָפּגעשפּיגלט דאָס רוסישע און אוקראַיִנישע אות C - פֿאַר " סלאָוואָ " . געשטאַנען איז דאָס הויז אויף דער " גאַס פֿון רויטע שרײַבער " , איצט הייסט זי די " קולטור - גאַס " .
גאָלדפֿאַדען דערציילט : " אַ פֿריילעך שטיקל צײַט איז דעמאָלט געווען פֿאַר מײַנע מיטשילער ; די הויכגעוועלבטע זאַלן פֿון אַלע קלאַסן האָבן געהילכט יעדן טאָג מיט די טענער פֿון מײַנע לידער , וואָס מײַנע קאָלעגן פֿלעגן אויסזינגען אין דער העברעיִשער שפּראַך , ווי אויך אין זשאַרגאָן . שפּעטער - שרײַבט יואל לינעצקי - פֿלעגן מיר - גאָלדפֿאַדען און איך - אויפֿטרעטן אין ווײַן ־ קעלערן פֿון אַדעס " . זײַנע לידער האָט אויך געזונגען און פֿאָרגעטראָגן די גרופּע וואַנדערנדיקע בראָדער ־ זינגער , וואָס פֿלעגן אַרומפֿאָרן און אַרויסטרעטן אין גאַליציע , רומעניע און דרום ־ רוסלאַנד . אַ דאַנק זײַן ערשט ביכעלע " דאָס ייִדעלע " , שרײַבן נ . אויסלענדער און או . פֿינקל , האָט מען " זײַנע לידער גלײַך גענומען זינגען אין די פֿאַרשיידנסטע עקן פֿון לאַנד , אין די פֿאַרשיידנסטע שיכטן פֿון שטאָט און קליין שטעטל " . שפּעטער האָט גאָלדפֿאַדען אַרויסגעגעבן נאָך ביכלעך און אַרײַנגענומען אַ טייל פֿון די לידער אין זײַנע שפּילן און אָפּערעטעס .
די וואס קויפן כוידעשלעך ( אָדער מער געדויער , למשל , יערלעך ) דורכפאָר פּאַסיז פֿאַר היגע ויטאָבוס , טראַמווייַ , ונטערבאַן , קאַמיוטער באַן , קאַמיוטער ויטאָבוס און היגע פּראָם וועט קענען צו פאָדערן אַ ניט - ריפאַנדאַבאַל שטייַער קרעדיט באזירט אויף די לאָואַסט פּערזענלעך האַכנאָסע שטייַער טעמפּאָ פֿאַר די באַשטייַערונג יאָר ( 15 . 25 % פֿאַר 2006 און 15 . 5 % פֿאַר די 2007 און סאַבסאַקוואַנט באַשטייַערונג יאָרן ) .
אינפֿאָרמאַציע : באַאַמטער יקספּאַנשאַן צו רופן פון דוטי פֿעיִקייטן דרייַ נייע איין - שפּילער קאַמפּיינז ווי ווויל ווי יקספּאַנדאַד מאַלטיפּלייער מאָדעס . דעוועלאָפּעד דורך גרייַ מאַטער סטודיאָס , דעם ווייַטער קאַפּיטל אין דער קאַלל פון דוטי פראַנטשייז רייזאַז די סאָרט ס טריידמאַרק סינאַמאַטיק ינטענסיטי מיט איבער 12 נייע איין - שפּילער לעוועלס , פּלוס אַ ענכאַנסט מאַלטיפּלייער דערפאַרונג מיט 10 נייע מאַפּס און 3 נייַ מאָדעס פון שפּילן . אַמאָל ווידער קוקן דורך די אויגן פון אמעריקאנער , בריטיש און רוסישע זעלנער , קאַלל פון דוטי : אמעריקאנער אַפענסיוו טראַס פּלייַערס אַלאָנגסייד זייער סקוואַדמאַטעס אין מער עכט קאַמף אַריבער פאָרטרעסס אייראָפּע ס מערסט היסטארישן באַטאַלפילדז . דער אָריגינעל קאַלל פון דוטי , באשאפן דורך ינפיניטי וואַרד , וואַן מער ווי 80 געים פון די יאר און 50 עדיטאָרס ' טשויס אַוואַרדס וואָרלווידע זינט זייַן מעלדונג .
זעט אויס , אַז דער בעסטער וועג אויסצושטאַלטיקן די פֿיזישע פֿיגור ווי אויך דאָס וועזנטלעכע און , אויב מעגלעך , זײַן נשמה ־ יתרה , איז זיך צו לאָזן פֿירן דורכן דיכטער אַליין איבער די תּל ־ אָבֿיבֿער גאַסן , אַזוי ווי עס דריקט זיך אויס דער באַגאַבטער ישׂראלדיקער אינטעלעקטואַל , אַריאל הירשפֿעלד : " נישט פֿאַראַן נאָך אַ דיכטער ' אַרײַנגעטאָן ׳ אין דעם לעבן פֿון דער שטאָט און איר אַרום ווי אַלטערמאַן ; ער איז איר באַזינגער ; אין זײַן לעבן און אין זײַנע לידער איז תּל ־ אָבֿיבֿ געווען פֿיל מער ווי אַ שטאָט : פֿאַר אים איז זי געווען די אָפּשפּיגלונג פֿון דער מדינה , נאָך איידער איר אַנטשטייונג . . . דער עיקר אָבער איז געווען די ממשותדיקע שטאָט : תּל ־ אָבֿיבֿ , אירע מויערן און גאַסן אירע טראָטואַרן און יאַרידן , קאַפֿעהײַזער , איר באַלויכטונג און איר ברעג ־ ים . . . פֿאַר אים איז די שטאָט די וועלט און נישט ווייניקער פֿון דעם - זי איז די אינקאַרנאַציע פֿון מענטש " . . .
דאַָס איבערקלערן מײַן אמונה האַָט מיך שטאַַרק באַַשעפֿטיקט אַַ לענגערע צײַט , און ווי שטאַַרק איך האַָב געפּרוּווט צו פֿאַַרענטפֿערן די ספֿקות אין האַַרצן , האַָבן זיי מיך לעצטנס געשמיסן אין פּנים מיט דעם גאַנצן אמת . איך וועל נישט אָנגעבן קיין פּרטים , גענוי וואַָס איך מיין , נאָר דאָס - אַז מיין ייִדישקייט , ווי שטאַרק איך האָב דאָס ליב , האָט זיך צעשאָקלט ביזן יסוד . איך האָב נישט געגלייבט , אַז איך וועל אַמאָל זיך געפֿינען אין אַזאַ מצבֿ , אָבער איך קוק דעם אמת גלײַך אין פּנים אַרײַן און פֿאַרשטיי , אַז איך קען נישט ווײַטער אָנגיין אַזוי מיטן לעבן אין דער פֿרומער וועלט .
שמעון דובנאָוו איז געבוירן געוואָרן אין 1860 אין ווײַסרוסלאַנד ( שטעטל מסטיסלאַוו ) , אין אַ מיוחסדיקער משפּחה . ער האָט געקראָגן אַ טראַדיציאָנעלע דערציִונג . צו 14 יאָר ווערט ער אַ תּלמיד פֿון אַ רוסישער שול . אין 1880 באַזעצט ער זיך אין פּעטערבורג , אָבער אָנקומען אין אוניווערסיטעט גיט זיך אים ניט אײַן . ווי פֿריִער , פֿאַרנעמט ער זיך אינטענסיוו מיט אַליין ־ בילדונג . זינט 1882 איז דובנאָוו אַ שטענדיקער מיטאַרבעטער פֿון רוסיש ־ ייִדישע און העברעיִשע צײַטשריפֿטן ; פֿאַרעפֿנטלעכט אַ צאָל וואָגיקע היסטאָרישע מאָנאָגראַפֿיעס . פּאַראַלעל גיט ער זיך אויך אָפּ מיט ליטעראַטור ־ קריטיק , בפֿרט מיט דער יונגער ליטעראַטור אין ייִדיש .
די ייִדישע פֿאָלקס ־ קונסט האָט ליב פּאַוועס . יאָ , טאַקע , יענעם שיינעם פֿויגל מיט די פּרעכטיקע קאָלירפֿולע פֿעדערן אינעם וויידל . דער אימאַזש " די גאָלדענע פּאַווע " חזרט זיך איבער ווי אַ לייטמאָטיוו אין דער לירישער שאַפֿונג פֿון איציק מאַנגער ; פֿאַרן פּאָעט איז זי סײַ די מוזע , סײַ דער סימבאָל פֿאַרן גורל פֿון פֿאַלק . פֿאַר אונדז אָבער , איז איצט " די גאָלדענע פּאַווע " דער אייגנאַרטיקער מוזיקאַלישער טריִאָ פֿאַר וועמען די ייִדישע מוזיק און די ייִדישע קונסט ־ לידער דריקן אויס זייער מוזיקאַלישע עקזיסטענץ ־ באַרעכטיקונג .
הײַנט וויל איך אײַך דערציילן וועגן די למדן ־ ברידער . פֿאַרשטייט זיך , אַז איך מוז בײַטן און פֿאַרשטעלן זייערע נעמען , ווײַל עס זײַנען נאָך פֿאַראַן מענטשן וואָס וועלן זיי דערקענען . איינער פֿון די למדן ־ ברידער איז געווען אַ דערציִער , און מײַנער אַ לערער אינעם ייִדישן לערער ־ סעמינאַר . אַלץ וואָס איך געדענק פֿון יענע יאָרן איז פּאַוולאָווס ־ טעאָריע וועגן הינט און די עסיקזאַפֿטן וואָס פֿאַרפֿלייצן זייערע מעגענער ווען זיי דערניוכעווען אַ שטיק פֿלייש .
סענאַטאָר דזשאַן מאַק ׳ קיין ( רעפּובליקאַנער , אַריזאָנע ) האָט זיך אויך פֿאַררופֿן אויף דעם נישט ־ געלונגענעם אָפּמאַך , ווען ער האָט , בעת אַ קאַמפּאַניע ־ רעדע אין דעטרויט , דעם 10טן אָקטאָבער , קריטיקירט הילאַרי קלינטאָנס באַמערקונג . " איך דאַרף דערמאָנען סענאַטאָר קלינטאָן און די אַנדערע דעמאָקראַטן , וואָס קריטיקירן די פּאָליטיק פֿון דער בוש ־ אַדמיניסטראַציע , אַז דער אָפּמאַך וואָס איר מאַנס אַדמיניסטראַציע האָט אונטערגעשריבן איז געווען אַ דורכפֿאַל . יעדעס מאָל וואָס די קלינטאָן ־ אַדמיניסטראַציע האָט געוואָרנט די צפֿון ־ קאָרעער נישט צו טאָן עפּעס - נישט אַרויסצוטרײַבן די אינספּעקטאָרן פֿון די נוקלעאַרע אײַנריכטונגען , נישט אַראָפּצונעמען די אוראַניום ־ שטענגלעך פֿון זייער רעאַקטאָר - האָבן די צפֿון ־ קאָרעער עס יאָ געטאָן . און יעדעס מאָל האָט די קלינטאָן ־ אַדמיניסטראַציע זיי באַלוינט - מיט מער פֿאַרהאַנדלונגען . "
ריבֿקי , אַ 26 ־ יאָריקע פֿרוי , וואָס איז דערצויגן געוואָרן בײַ אַ סאַטמערער משפּחה אין מאָנסי , האָט דערציילט דעם " פֿאָרווערטס " , אַז מע האָט זיך געלערנט די תּפֿילות דורך " טײַטש " - נאָכזאָגן די לשון ־ קודשדיקע פֿראַזעס צוזאַמען מיט דער ייִדישער איבערזעצונג , אָבער נישט וועגן די באַגריפֿן . " מע האָט עס נישט געלערנט מיט קאָפּ , ס ׳ איז קיין מאָל נישט געווען אַנאַליטיש , און דערפֿאַר איז עס געווען זייער ׳ באָרינג ׳ [ נודנע ] . "
אויב איר וואָלט ווי צו דינגען אַ מאַשין אויף אַלגהעראָ ערפּאָרט , איר קענען באַקומען אַ שנעל ציטירן דורך רעספּעקטעד מאַשין פּראָקאַט קאָמפּאַניעס אויף ווייַטערדיק וועבסיטעס : www . avis . co . uk
ווען מען קוקט צוריק אויף היסטאריע און מען באטראכט די מלחמות און עקאנאמישע פראבלעמען וואס אייראפע האט דורכגעמאכט אין דעם 18 ' טן און 19 ' טן יאר - הונדערט קען מען גרינג פארשטיין וויאזוי קאמוניזם האט געקענט געבוירן ווערן אינעם ערשטן פלאץ . מענטשן זענען געווען דערנידערט און דער צוקונפט איז געווען פארטונקעלט . קאפיטאליזם איז געווען צו די עקסטרעם און פאר וועמען עס איז נישט געלונגן צו נעמען א שריט איז געבליבן פארארעמט און דערנידערט .
קרבנות פון פארברעכנס האבן אין אסאך פעלער , דאס רעכט צו א לעגאלע פארשטייער , באוואוסט אלץ אן אנקלאגער - געהילף , פאר לעגאלע און פארזענליכע שטיצע . אויב איר האט באריכטעט א פארברעך און עס האט זיך אנגעהויבן אן אויספארשונג , איז דער פראקוראר דער וועלכע גיט איין פאר אן אנקלאגער - געהילף פאר אייך .
און אָט איז געקומען דער טאָג , ווען יחיאל מיט זײַן פֿרוי מאַרינע זײַנען געקומען קיין בוקאַרעשט , די שטאָט , וווּ ער האָט אַמאָל אָנגעהויבן זײַן ליטעראַרישן וועג . הרבֿ ראָזען האָט אַוודאי זיך באַלד דערוווּסט וועגן די חשובֿע געסט פֿון קעשענעוו . גראָד דעמאָלט , זומער ־ צײַט , האָט ער זיך געפֿונען אויף אַ קוראָרט בײַם שוואַרצן ים ; אָבער ער האָט איבערגעגעבן מיט זײַן שליח , אַז ער איז גרייט אויפֿצונעמען בײַ זיך שרײַבמאַנען מיט זײַן פֿרוי און אַפֿילו אַרויסשיקן נאָך זיי אַן אויטאָ . שרײַבמאַן האָט געענטפֿערט :
אַזוי שפּילט האַרי מוליש מיט דער אָביעקטיווער רעאַליטעט און מיט זײַן סוביעקטיוון כּוח - הדמיון . אַזוי נעמט ער נקמה פֿון זײַן אייגענעם גורל - אַ גורל פֿון אַ מישלינג , געבוירן פֿון אַ ייִדישער פֿרוי און אַ באַדינער בײַ די נאַציסטן .
דער גערויש פֿון די " וווּבוזאַלעס " , די אַפֿריקאַנישע שופֿרות , און די עקסטאַז ־ געשרייען אויף די פֿוטבאָל ־ סטאַדיאָנען פֿון די מאָנדיאַל ־ פֿאַרמעסטונגען אין דרום ־ אַפֿריקע , האָבן פֿאַרטומלט דעם אינטערנאַציאָנאַלן גערודער אַרום דער ים ־ אָפֿענסיווע , דעם פּרוּוו דורכצורײַסן די ישׂראלדיקע בלאָקאַדע אַרום דעם עזה ־ שטרײַף . פֿאַר דער באַפֿעלקערונג פֿון ישׂראל איז געווען קלאָר ווי דער טאָג , אַז די אָרגאַניזירטע פֿלאָטיליע , וואָס האָט געפֿירט הומאַניטאַרע הילף און פּאָליטישן אויפֿרײַס ־ שטאָף אונטער דער פֿאָן פֿון טערקײַ , איז געווען אַ באַשײַמפּערלעכע פּראָוואָקאַציע פֿון די טערקישע מאַכט ־ אָרגאַנען , און אַז אין דער דאָזיקער קורצער , אָבער אַכזריותדיקער קאָנפֿראָנטאַציע פֿון כּוח אויף די אינטערנאַציאָנאַלע וואַסערן מיט דער גרופּע טעראָריסטן , וואָס האָבן זיך געפֿונען אויף דער טערקישער שיף , האָבן מנצח געווען די זעלנער פֿון דער ישׂראלדיקער ים ־ קאָמאַנדע , צווינגענדיק די שיפֿן צו פֿאַרקערן און אויסצולאָדן די הילף ־ טראַנספּאָרטן אין דעם ישׂראלדיקן פּאָרט פֿון אשדוד . די טערקן האָבן געליטן 9 הרוגים און צענדליקער פֿאַרוווּנדיקטע , און פֿון דער ישׂראלדיקער " פֿלאָטיליע 13 " זײַנען זיבן סאָלדאַטן געוואָרן פֿאַרוווּנדיקט .
סעזאַריאָ געפֿינט זיך בײַ אַ דילעמע : ווי אַ פֿרוי , האָט זי זיך פֿאַרליבט אין אָרסינאָן , אָבער ווי אַ באַדינער , דאַרף זי טאָן אַלדאָס מעגלעכס צו ענדערן אָליוויאַס עקשנותדיקע קעגנערשאַפֿט אויסצוהערן וואָס עס ליגט אויפֿן האַרצן בײַם פֿאַרליבטן נאָבלמאַן . סעזאַריאָס שליחות ווערט געקרוינט מיט דערפֿאָלג , אָליוויאַ נעמט אים אויף און פֿאַרליבט זיך אין . . . דעם שליח . דער סוף איז נאַטירלעך אַ גוטער , ס ׳ איז דאָך אַ קאָמעדיע . ס ׳ באַווײַזט זיך סעבאַסטיאַן , וועלכער איז צום מזל , נישט אומגעקומען . אָליוויאַ מיינט , אַז ער איז סעזאַריאָ , צוליב דער גרויסער ענלעכקייט , און זי לאָזט אים שוין מער נישט אָפּ פֿון זיך ביז דער חתונה .
« אַססאַססינס קרעעד וו - סקידראָוו | לאַקסיוס פאָרס וו : די מלכה פון אַדרעט »
" זאָגט מיר , איך בעט אײַך , וואָס זײַט איר ? קאַטאָליקן , פּראָטעסטאַנטן , קאַלוויניסטן ? גריכישע אָרטאָדאָקסן , מוסולמענער אָדער סתּם אַפּיקורסים . "
אין מינסק , די הויפּטשטאָט פֿון ווײַסרוסלאַנד , איז סוף סעפּטעמבער אַרויס אַ ייִדיש - ווײַסרוסיש ווערטערבוך ( 1 , 000 קאָפּיעס ) . דער באַנד , 928 זײַטלעך , שליסט אײַן אַרום 50 טויזנט ווערטער , ווי אויך אַ גרויסן פֿראַזעאָלאָגישן מאַטעריאַל . דער צונויפֿשטעלער , אַלעקסאַנדר אַסטראַוך , האָט געאַרבעט אין משך פֿון עלף יאָר , צוגרייטנדיק די דאָזיקע לעקסיקאָגראַפֿישע אויסגאַבע . אַן עטנישער ווײַסרוס , האָט ער אָנגעהויבן זיך לערנען ייִדיש אין יאָר 1984 . עטלעכע יאָר האָט ער שטודירט ייִדיש אין דעם ווילנער אוניווערסיטעט .
פּרעק : קומט פון אַ רייַך און געלערנט משפּחה , קאַקווי אויף די אַקיעראַסי בילי , ווו עס איז געווען ליבע און ופמערקזאַמקייַט אין דער משפּחה . דורך די משפּחה געלערנט ערלעכקייַט און ברייטהאַרציקייט , ווו ער באקומען פרום בילדונג .
אַזוי האָט זיך פֿאַרענדיקט דער ייִדישער עקספּערימענט אין פּוילן , וואָס מע האָט גערופֿן " נוסח פּוילן " . די געשיכטע פֿון דעם פּוילישן ייִשובֿ אין די יאָרן נאָך דער צווייטער וועלט - מלחמה האָט קלאָר געוויזן , אַז אַ טאָטאַליטאַרער רעזשים , בפֿרט אין אַ נאַציאָנאַליסטיש לאַנד , קען טאָלערירן נאָר געוויסע , זייער באַגרענעצטע פֿאָרמען פֿון אויטאָנאָמיע פֿאַר נאַציאָנאַלע מינאָריטעטן . דער " נוסח פּוילן " איז געווען אַ קאָנסטרוקציע , אויסגעבויט פֿון זאַמד אויפֿן ברעג פֿון אַ שטורמישן ים .
מיט אַ שווערן האַרץ האָבן יאָסעלע און איך אָנגענומען דער מאַמעס פֿאָרשלאָג . מיר האָבן זיך געזעגנט מיט איר און מיט אונדזער קליין ברודערל און זענען אַוועק צו סלאַוויצקין . די מאַמע מיט יהודהלען זענען אַוועק אין די באַראַקן .
פֿאַרשטייט זיך , אַז אין יענעם ווײַטן 1943 האָט קיינער נישט געקאָנט זאָגן אויף זיכער , ווען דער סוף וועט קומען און וואָס וועט זײַן דער פּרײַז פֿאַר דעם זיג . אין אַפּריל ־ מײַ 1945 איז שוין געווען קלאָר , אַז דער טאָג פֿון נצחון שײַנט פֿאַר די אויגן . אמת , קרבנות זײַנען אין די לעצטע וואָכן געפֿאַלן גרויסע . געטרייסט האָט אָבער דער געדאַנק , אַז זיי זײַנען נישט קיין אומזיסטיקע .
« טשאַרלעס ? סס פון דער פּראָ עקסטרעמע | נאָקיאַ 5228 »
ווי עס זאָל נישט זײַן , שטעלט וואַשינגטאָן זיך נישט אָפּ , און פֿאַרשטאַרקט זײַנע מיליטערישע כּוחות אין פּערסישן גאָלף . לעצטנס , אַלץ אָפֿטער און אָפֿטער , באַווײַזן זיך אין דער מערבֿ ־ פּרעסע אָנווײַזונגען , אַז אַמעריקע האָט שוין אויסגעאַרבעט אַ פּלאַן צו אַטאַקירן די וויכטיקע מיליטערישע אָביעקטן אין איראַן , ווי אויך די פּונקטן , וווּ עס ווערן אויפֿגעשטעלט מכשירים צו באַרײַכערן אוראַניום פֿאַר אַטאָם ־ געווער .
אַז מ ׳ האַלט אַז דאָס ייִדישע טעאַטער איז שוין אַ ברוך דיין אמת , איז אַ סוד פֿאַר גאַנץ בראָד . נישט קיין נײַעס אויף דער ייִדישער און אויף דער אַנגלאָ ־ דזשויִשקער גאַס . און אַנשטאָט באַוויינען עס , מאַכט מען באַנקעטן , בענעפֿיטן , אַקאַדעמישע הספּדים . מען שרײַבט דאָקטאָראַטן און מ ׳ לייענט די דיסערטאַציעס פֿאַר אַ שיטערן עולם , וואָס קוואַפּעט זיך אויף אַ ייִדיש וואָרט , וואָס קוקט אויס אויף אַ טרייסט וואָרט און אויף אַ שטראַל פֿון האָפֿענונג . ליגט דאָס ייִדישע טעאַטער אין איינעם מיט איר צווילינג ־ שוועסטער - ייִדיש - אויף דאָס נײַ אין קימפּעט און פּרובירט דאָ און דאָרט אויפֿהייבן דאָס קעפּעלע , אָנהייבן קריכן , פּרובירן אויפֿשטיין און פּראַווען כאָטש אַ פּורימדיקע סעודה .
Download XML • Download text
