yid-22
yid-22
View options
Tags:
Javascript seems to be turned off, or there was a communication error. Turn on Javascript for more display options.
די " טוראָ ־ סינאַגאָגע " איז געווען די איינציקע געבײַדע וואָס איז געבליבן גאַנץ אין ניופּאָרט נאָך דער רעוואָלוציע ־ מלחמה . ווען וואַשינגטאָן איז אַהין געקומען צוגאַסט , האָט מען דעם קבלת ־ פּנים פֿאַר אים אײַנגעאָרדנט אין דער " טוראָ ־ סינאַגאָגע " .
אָבער אין דער שאלה גופֿא ליגט דער ענטפֿער : יאָ , דער אויבערשטער האָט געוואָלט האָבן זײַן ׳ וווינונג ׳ כּבֿיכול דאָ , אין עולם ־ הזה , טאַקע נאָר דערפֿאַר ווײַל דאָס איז די נידעריקסטע , פֿינצטערע וועלט , וואָס איז אַ שטיק פֿאַרהוילעניש , וואָס פֿאַרשטעלט אויף איר באַשעפֿער אַזוי ווײַט , אַז מ ׳ קען גאָרנישט וויסן , אַז דער אויבערשטער האָט זי באַשאַפֿן . האָט דער אויבערשטער געוואָלט , אַז טראָץ דעם זאָל דאָ סוף ־ כּל ־ סוף אַנטפּלעקט ווערן דאָס ג ־ טלעכע ליכט ; און וואָס נאָכמער , אַז די מאַטעריעלע , גשמיותדיקע וועזנס זאָלן פֿאַרוואַנדלט ווערן אין הייליקע וועזנס , באַזעלט מיט ג ־ טלעכער ליכט .
איך בענק זייער נאָך מײַן פֿרוי ווען זי גייט אַרויס פֿון שטוב . מיר דאַכט , אַז זי בענקט נישט אַזוי נאָך מיר - און דאָס טוט וויי . איך קלינג איר דעם גאַנצן טאָג און זאָג ווי שטאַרק איך האָב זי ליב און בענק נאָך איר . זי איז אַלע מאָל צו פֿאַרנומען , און כאָטש זי רעדט אַרויס די ווערטער , און איך ווייס , אַז זי האָט מיך טאַקע ליב , פֿאַרשטיי איך אויך , אַז זי בענקט נישט נאָך מיר , און , אַז ס ' געפֿעלט איר אַפֿילו וואָס זי האָט צײַט , אַליין פֿאַר זיך . זאָל איך איר זאָגן , אַז דאָס אַרט מיך , אָדער זאָל איך אײַנהאַלטן די געפֿילן און שווײַגן ?
באנוצערס וואס זענען איצט אין די פארום : msp און איין גאסט
דאָס פֿאַרברענגען מיט מײַן ברודער און שוועגערין איז געוואָרן אַ גרויס אָפּקומעניש . ביידע זענען זיי נישט קיין סימפּאַטישע מענטשן . איך האָב אים ליב , ווײַל ער איז מײַן ברודער , אָבער ס ' איז מיר שווער צו זײַן מיט אים . מײַן ברודער און שוועגערין פֿירן זיך אויך אויף הינטיש איינער צום אַנדערן . יעדער גאַסט אין זייער שטוב פֿילט זיך אומבאַקוועם . איך האָב זיך געכאַפּט , אַז איך פֿריי זיך מער , ווען איך בלײַב ווײַט פֿון זיי . די איינציקע פּראָבלעם איז , וואָס איך האָב ליב מײַן פּלימעניק און פּלימעניצע !
דער באַשלוס , וואָס דאַרף באַקומען אַ הסכּמה אויף דעם סאָמיט אין דער לבֿנונישער שטאָט סירט סוף וואָך , רופֿט , ווייניקסטן , אַרויס אַ חידוש , ווײַל נאָך נישט לאַנג צוריק זײַנען עגיפּטן און סאַודיע , די צוויי דאָמינירנדיקע לענדער אין דער אַראַבישער וועלט , ווי אויך פֿרײַנד פֿון אַמעריקע , זיך קעגנגעשטעלט דעם פּלאַן אָנצושטעלן מער ענגערע פֿאַרבינדונגען מיט טעהעראַן . וואָס זשע איז פּלוצעם געשען ?
ינווייראַנמענאַלי פרייַנדלעך טעקסטשערז שטראַל קאָווער פלאַך ינלענדיש האַמצאָע פּלאַן פאַרמעסט וואַלד באַגאָט מעלאַניע קאָדדינגטאָן ילעקטריקאַל אַקסעסעריז ווייערד מאַגאַזין ריטאָרט באַגאַזלענען סטעול סאַנדראַ טאַררועללאַ טיג סטאַפפאַן סטרינדבערג פעטרוס פראַנק באָוינג ווילליאַמס סאָנאָמאַ גראַפיק דיזיין זיס 038 גאַבבאַנאַ קאָליר קלוב יסאַבעל לאָפּעז כסימע ינלענדיש דעסינגער פאָטאָ נייטקלאַב גיאָרגיאָ אַמאַני זשאַליוזן & שאַדעס גאַרנעט הילל פאַרלאַנג וויעססאָ דעקאָר8 נייטקלאַב פּלאַן ינהאַביטאַט ינלענדיש פּלאַן פּראָדוקץ
דער שראַם פֿון טשערנאָביל איז ניט פֿאַרהיילט געוואָרן , און נאָך דער פֿוקוסימאַ - טראַגעדיע רופֿט ער ווידער אַ מאָל פּײַן . מיליאָנען לײַט וווינען נאָך אַלץ אין דער זאָנע , וווּ די ראַדיאַציע איז העכער פֿון אַ נאָרמאַלער . אַ ביליאָן דאָלאַר וועט קאָסטן אַ נײַער פּאַנצער , וואָס מוז פֿאַרדעקן דעם אויפֿגעריסענעם בלאָק , ווײַל דער איצטיקער פּאַנצער איז שוין פֿאַרעלטערט געוואָרן . און עס בלײַבן ניט געענטפֿערט די פֿראַגע , צי מיר נייטיקן זיך טאַקע אין אַזאַ געפֿערלעכן קוואַל פֿון ענערגיע , צי די מי איז ווערט די פּראַצע ?
דאָס לערנען זיך אין אַ טאָגשול איז אין די לעצטע יאָרן געוואָרן , אַפֿילו בײַ ניט ־ אָרטאָדאָקסאַלע משפּחות , אַ קען ־ צייכן פֿון ערנסטער ייִדישער אידענטיפֿיקאַציע , הן בײַ אַמעריקאַנער ייִדישע עלטערן און הן בײַ די תּלמידים . מער ווי בלויז אַ " לשון ־ קודש " , איז עבֿרית געוואָרן דער דערציִערישער צענטער וווּ עס קומען זיך צונויף די אַלע איבערצײַגונגען און עמאָציעס וואָס האָבן אַ שײַכות צו ייִדישער רעליגיע , קולטור און פֿאָלקזײַן , אי וואָס שייך זייער " אומר " , אי וואָס שייך זייער " עושׂה " .
מאָטל , ווי איך האָב אים ליבלעך און היימיש גערופֿן , האָט פֿאַרלאָרן אין די שחיטות זײַן פֿאָטער שלמה , זײַן מוטער אסתּר , זײַנע צוויי קליינע שוועסטערלעך פּעשע און עלקע זענען אומגעקומען אין מייטשעטער געטאָ . די שטעטלדיקע קריסטן האָבן געכאַפּט מאָטלען , צוזאַמען מיט נאָך 20 יונגע ־ לײַט , און זיי אַלעמען איבערגעגעבן אין די הענט פֿון די דײַטשן , וועלכע האָבן זיי אַלעמען אַוועקגעשיקט קיין באַראַנאָוויטש , און דאָרטן זיי פֿאַרשפּאַרט אין געטאָ .
איך ' ווע געווארן זייער ימפּרעסט מיט די ווידעא קוואַליטעט פון מיין 1 גען פליפּ מינאָ הד . איר ווילן צו זיין שטענדיק מיט אים זינט דער ראַם קורס איז 30פפּס , אָבער די איז גרויס , , ווי איז די אַוטאָ - ויסשטעלן און דער מיקראָפאָן איז שטאַרק . איך וועט זען אויב איך קען נישט באַקומען עטלעכע וידאו ופּלאָאַדעד שפּעטער .
באַטעריז קענען זיין דיפערענשיייטאַד פון די אַלט אָנעס . האָבן ניט געעפנט דעם קעסטל נאָך , אָבער איך קען זען זיי ניטאָ אנגעצייכנט מין 1900מאַה אַאַ באַטעריז זענען טונקל בלוי און ליכט בלוי אין קאָליר ( 4 פון יעדער קאָליר ) אַאַאַ באַטעריז זענען ליכט און פינצטער גרין ( 2 פון יעדער קאָליר )
- ווער האָט זיך אָפּגעגעבן מיט די געסט ?
ער איז אַרויסגעשוווּמען פֿון די וואָלקנס נאָזנדיק , אין גאַנצן אײַנגעהילט אין ווײַסן . די פֿיס זײַנע פֿונעם ווײַסן געוואַנט אַרויס - באָרוועסע ; די אויגן אונטער די געדיכטע צעשויבערטע ברעמען - פֿול אָנגעגאָסענע מיט גוטסקייט , כיטרעוואַטע שמייכלענדיקע ; די באָרד - דרײַ מאָל ברייטער און לענגער פֿון אַבֿרהמס באָרד ; די האָר אויפֿן קאָפּ - גלאַטע , פֿאַרקעמטע אויף אַרויף , אָפּגעדעקטע , אָן אַ מינדסט יאַרמלקעלע אויף זייער ווײַסקייט .
די באַשטימונג צו בלײַבן איז בײַ אים אויפֿגעקומען שוין בײַם סוף פֿון די גאַסטראָלן . ער האָט פֿאַרשטאַנען , אַז אומקערן זיך איז שוין אוממעגלעך : מסירות קיין מאָסקווע זײַנען פֿון אויסלאַנד געפֿלויגן אָן אַ שיִער . אין זיי האָט מען געגעבן צו וויסן דער טעאַ טראַלער אָנפֿירערשאַפֿט , אַז די קריטיקער רופֿן דעם טעאַטער ניט " סאָוועטישער " , נאָר גראַ נאָווסקיס טעאַטער , גראַנאָווסקיס דערפֿאָלג . גראָד אין דער צײַט האָט מען פֿאָרגעלייגט דעם טעאַטער אויסגעצייכנטע באַדינגונגען ער זאָל פֿאָרן קיין אַמעריקע . לאַנג ניט געטראַכט , האָט גראַנאָווסקי אונטערגעשריבן דעם אָפּ מאַך , וואָס איז דאַן געווען אויסשליסלעך אַ לוינעוו דיקער פֿאַרן סאָוועטן ־ פֿאַרבאַנד . דאָס הייסט , אַז אַמעריקע צאָלט אויס אַלע הוצאות און גיט דעם טעאַטער אַ גרויסן געלט ־ רווח . אמת , דערבײַ איז געווען אַ פּונקט , אַז אויב דער אָפּמאַך וועט ניט אויסגעפֿילט ווערן , וועט דער טעאַטער באַדאַרפֿן באַצאָלן אַ גרויסן קנס .
אַן אומגעריכט באַגעגעניש מיט אַ געזעמל זעלטענע און גאָר אַלטע ביכער
16 אָבער איך דיפּט די כאַוסכאָולד אַסטפנאָס אַחוץ יענע איך נו אויב איך דיפּט נאָך איין אַנדערער ;
אַ דאַנק פֿאַר גענומען צייַט צו באַמערקן אויף אַלע פון מיין סידזש אלבאם איינסן . איך טאַקע אָפּשאַצן עס !
« טריקס אין קס | נאָקיאַ 6303י קלאַסיש »
פּאַוערד דורך קוויטל און לינק מאַנאַגער ווערסיע 4 . 0 . 006 דרוקרעכט © 2009 וואָלפשעאַד סאָלוטיאָנס . אַלע רעכט רעזערווירט . וובעט 4 . 2 . 2 גיט אָטאַמאַטיק איבערזעצונגען פּאַוערד דורך וובוללעטין ™ ווערסיע 4 . 0 . 3 דרוקרעכט © 2011 וובוללעטין סאָלוטיאָנס , ינק . אלע רעכט רעזערווירט . דיזיינד און דעוועלאָפּעד דורך vBskin . Net מאַנשאַפֿט
פּאַוערד דורך קוויטל און לינק מאַנאַגער ווערסיע 4 . 0 . 006 דרוקרעכט © 2009 וואָלפשעאַד סאָלוטיאָנס . אַלע רעכט רעזערווירט . איבערזעצונגען איבערגעגעבן דורך וובעט 4 . 2 . 2 פּאַוערד דורך וובוללעטין ™ ווערסיע 4 . 0 . 3 דרוקרעכט © 2011 וובוללעטין סאָלוטיאָנס , ינק . אלע רעכט רעזערווירט . דיזיינד און דעוועלאָפּעד דורך vBskin . Net מאַנשאַפֿט
אין הײַנטיקן פֿאָרווערטס גייט מײַנער אַן אַרטיקל אויף דער טעמע . כ ´ ווייס אַז ס ´ אָפּדרוקן פֿון זייער וועבזײַטל איז כּמעט ווי אוממעגלעך . וועל איך אי " ה שפּעטער אַ ביסל אַרויפֿגעבן אַ טעקסט ־ ווערסיע דאָ אויפֿן בלאָג . גוט ־ שבת . דערהײַנטיקונג : מע האָט אַזוי שיין געבעטן , וועל איך אַרויפֿלייגן דעם גאַנצן טעקסט . דער פֿאָרווערטס ־ נוסח איז בעסער רעדאַקטירט , און דאָ וועט מסתּמא זײַן אַ גאַנצע צרה מיט דער פֿאָרמאַטירונג , נאָר נאַט אײַך . אגבֿ , אַ חבֿר מײַנער ( כ ´ ווייס ניט צי ער וויל בלײַבן אַנאָנים ) האָט געפּרוּווט פֿאַרקויפֿן די זאַך איינער פֿון די חסידישע צײַטשריפֿטן , נאָר מע האָט אָפּגעזאָגט : כ ´ שרײב צו פֿיל ווי אַ וועלטלעכער . כ ´ ווייס ניט צי דאָס איז אַ קאָמפּלימענט . אפֿשר גאָר אַ באַליידיקונג . . . * * * געגנטן אין ניו ־ יאָרק : די געזונטע און די ניט ־ געזונטע און : ווי אַזוי פֿאַרבעסערט מען דעם געזונט בײַ די חרדישע ייִדישע געגנטן ? כאָטש אַ סך ניו ־ יאָרקער האָבן טענות צו מייאָר מײַקל בלומבערג , האַלט ער וואָרט - אַז ער זאָגט שוין צו , וועט ער דורכפֿירן . ( צי מע וועט מסכּים זײַן מיט אים איז אַ צווייטער ענין . ) . דער געזונט ־ איניציאַטיוו זײַנער וואָס איז לעצטנס מקויים געוואָרן עפֿנט אויף אַ פֿענצטער אויף אַ ווייניק אַרומגערעדטן ענין : דער רעלאַטיווער געזונט פֿון ניו ־ יאָרקס געגנטן . דאָס הייסט , וועלכע טיילן שטאָט זײַנען די געזינטסטע , און וועלכע זײַנען די " קראַנקסטע " ? אַז מע רעדט אַרום דעם געזונט פֿון חרדישע ייִדן , צי זײַנען זייערע געגנטן מער , צי ווייניקער , געזונט ? און ווי אַזוי קענען פֿאַרבעסערן דעם מצבֿ סײַ רעב ישׂראל , סײַ כּלל ישׂראל ? די פּרטים האָט מען צונויפֿגעזאַמלט פֿון סטאַטיסטיק וועגן קראַנקייטן , שפּיטאָל ־ וויזיטן , און אַנדערע געזונט ־ גורמס אין דער שטאָטס פֿינף באָראָס . די ציפֿערן , וואָס מע קען באַקוקן אויפֿן וועבזײַטל פֿון ניו ־ יאָרקער געזונט ־ אָפּטייל , וואַרפֿן אַ ליכט אויף דער פֿאַרשיידנאַרטיקער שטאָט . די געגנטן מיט דער העכסטער שטאַרביקייט ( מאָרטאַליטי ) אין נ " י אַז מע גיט אַ קוק אויף דער אַלגעמיינער שטאַרביקייט , דאָס הייסט די אַלע סיבות וואָס מע שטאַרבט דערפֿון אין דער שטאָט , זײַנען די רעזולטאַטן ניט קיין גרויסער חידוש . יעדער ניו ־ יאָרקער ווייסט וווּ די אָרעמע געגנטן געפֿינען זיך : אין דרום ־ בראָנקס און אין האַרלעם . וואָס זײַנען די וויכטיקסע קראַנקייטן ? האַרצקרענק , צוקער ( דײַאַביטיס ) , ראַק ( קאַנסער ) , מוח ־ אַטאַקעס ( שלאַק ) , איידס , לונגען ־ אָנצינדונג און פֿלו זײַנען צווישן די פֿאַרשפּרייטסטע . ס ´ וואָלט אָבער געווען אַ טעות צו זאָגן , אַז די אָרעמסטע געגנטן " באַרימען " זיך מיט דער העכסטער פּראָפּאָרציע פֿון די אַלע קראַנקייטן . עס זײַנען דאָ קרענקען וואָס געפֿינען זיך בדרך ־ כּלל בײַ די רײַכערע געגנטן ( למשל , שלאַק און האַרצאַטאַקעס ) , און פֿאַראַן , ווידער , אויך אַזוינע וואָס געפֿינען זיך אָפֿטער בײַ די אָרעמעלײַט . די גענויע " קאָמבינאַציע " קראַנקייטן העלפֿט באַשטימען די אַלגעמיינע שטאַרביקייט פֿון געגנט . " אָרעמע " ( און באַזונדערש שוואַרצע ) געגנטן לײַדן על ־ פּי רובֿ פֿון איידס און צוקער , בשעת " רײַכערע " געגנטן האָבן פּראָבלעמען מיט האַרצקרענק און שלאַק . למשל , הײַברידזש , דער געגנט אין דרום ־ בראָנקס וואָס געפֿינט זיך בראָש פֿון דער רשימה ( דאָס הייסט , אַז די שטאַרביקייט אין דעם געגנט איז דאָס גרעסטע ) לײַדט פֿון דער גרעסטער מאָס ראַק ( קאַנסער ) פֿון די אַלע געגנטן , ווי אויך היפּשע פֿרעקווענצן לונגען ־ אָנצינדונגען , איידס , און צוקער . וועלכע געגנטן געפֿינען זיך סאַמע אונטן אויף דער רשימה ? דאָס זײַנען טיילן ניו ־ יאָרק וואָס מעגן זיך " באַרימען " מיט אַ גרעסערער צאָל גבֿירים , אָדער גוט ־ אויסגעבילדעטע מענטשן : געגנטן אין מאַנהעטן און קווינס . דאָס הייסט , ניט די ראַיאָנען אַליין רופֿן אַרויס בעסער אָדער ערגער געזונט , נאָר די הכנסה , אָדער די פּערזענלעכע געוווינהייטן , פֿון זייערע אײַנוווינערס . די ידיעות פֿון געזונט ־ דעפּאַרטמענט דעקן מער טעמעס ווי די טויט ־ סיבות אין די געגנטן . נאָר איידער מיר טרעטן צו צו די אַנדערע ענינים , שטעלט זיך גלײַך די פֿראַגע : וואָס איז מיט די חרדישע ייִדן ? וווּ געפֿינען זיי זיך אויף די דאָזיקע רשימות , און ווי אַזוי וואָלטן זיי , און זייערע אָנפֿירערס ( רביים , דאָקטוירים , אד " גל ) זיי געהאָלפֿן " שטײַגן " ? דער ענטפֿער איז ניט קיין איבעריק גינציקער . באָראָ ־ פּאַרק , למשל , געפֿינט זיך אויפֿן 13טן אָרט צווישן 43 געגנטן . דאָס הייסט , אַז ער מעג זיך " באַרימען " מיט איינער פֿון די העכסטע שטאַרביקייטן ( מאָרטאַליטיס ) צווישן זיי אַלע . וויליאַמסבורג שנײַדט אָפּ נאָך ערגער , אויפֿן זעקסטן אָרט פֿון דער רשימה ( כאָטש דער גאַנצער געגנט הייסט , לויטן געזונט ־ דעפּאַרטמענט , " בושוויק ענד וויליאַמסבורג " , קען זײַן אַז מע רעכנט אויך אַרײַן אַ צאָל שוואַרצע אָרעמע ־ לײַט ) . וואָס פֿאַר אַ סיבה ליגט הינטער די הויכע שטאַרביקייט פֿון די חרדישע געגנטן ? אויף אַ תּשובֿה דאַרף מען קוקן אויף די אַנדערע סטאַטיסטיק , וואָס דער געזונט ־ דעפּאַרטמענט גיט אַרויס . געזונט האָט צו טאָן מיט אַ סך פֿאַקטאָרן ( גורמים ) , נאָר בדרך ־ כּלל קען מען זאָגן אַז עס האָט צו טאָן מיט הכנסה ( אָרעמקייט ) , דאָקטוירים ( מעדיצינישע השגחה , העלט קייר בלעז ) און דערציִונג . גאַנץ פּשוט קען מען זאָגן אַזוי : וואָס מער הכנסה , וואָס מער צוטריט צו דאָקטוירים - אָדער בכלל צו מעדיצינישע השגחה , למשל שפּיטעלער , געזונט ־ אַרבעטער , און דאָס גלײַכן - , וואָס מער בילדונג , אַלץ מער געזונט . לאָמיר געבן אַ קוק ווי אַזוי די חרדישע געגנטן פֿאַרגלײַכן זיך מיט די אַנדערע לויט די דאָזיקע בחינות , און מיר קענען אפֿשר פֿאַרשטיין ווי אַזוי צו מאַכן באָראָ ־ פּאַרק און וויליאַמסבורג העכער שטײַגן אין די געזונט ־ " רייטינגס " . בושוויק ־ און ־ וויליאַמבסורג ( ווי געזאָגט אויבן , ווערן די צוויי גערעכנט פֿאַר איין געגנט ) שטייט בראָש פֿון דער רשימה געגנטן , וואָס האָבן די ווייניקטסע קאָנצענטראַציע דאָקטוירים . דאָס הייסט , אַז פֿאַרן דורכשניטלעכן אײַנוווינער פֿון וויליאַמסבורג איז שווערער ווי אין אַנדערע געגנטן שואל ־ עצה צו זײַן וועגן זײַן געזונט , און וועגן די שריט וואָס ער זאָל אָננעמען כּדי צו בלײַבן געזונט . ( באָראָ ־ פּאַרק האָט ניט אַזאַ פּראָבלעם לויט דער סטאַטיסטיק . ) וואָס שײַך אָרעמקייט , זײַנען די ציפֿערן פֿאַר די צוויי געגנטן אויך נעגאַטיווע . צום בײַשפּיל , איז דער פּראָצענט אָרעמקייט אין בושוויק ־ און ־ וויליאַמסבורג - 38 פּראָמענט ( דאָס הייסט , 38 פֿון יעדע 100 משפּחות לעבן אין אָרעמקייט ) , און אין באָראָ ־ פּאַרק : 25 פּראָצענט , דאָס הייסט איין פֿערטל . וויליאַמסבורג איז דער פֿערט אָרעמסטער געגנט אין שטאָט , און דער דרײַצנט אָרעמסטער . מע קען ניט וויסן אויף זיכער אַז אַזאַ אָרעמקייט איז די סיבה פֿאַר וואָס דער געזונט אין די חרדישע געגנטן איז ניט בעסער , נאָר די דאָזיקע פֿאַרבינדונג טאָר מען ניט פֿאַרקוקן , ווײַל געזונט ־ עקספּערטן האָבן אויפֿגעוויזן אין אַ צאָל שטודיעס , אַז די דאָזיקע פֿאַרבינדונג איז אַ שטאַרקע . אַוודאי זײַנען אויך פֿאַראַן ליכטיקע זײַטן . שטאַרביקייט ( מאָרטאַליטי ) איז ניט דער איינציקער מאָס וואָס איז שײַך . למשל , די צאָל שפּיטאָליזירונגען ( וויפֿל מאָל מע ווערט אַרײַנגעלאָזט אין שפּיטאָל ) איז אַ רעלאַטיוו נידעריקער אין די געגנטן , סײַ צוליב אַלקאָהאָליזם , סײַ צוליב צוקער און האַרצקרענק . דאָס קען מיינען צוויי זאַכן : אָדער די מענטשן פֿון די געגנטן זײַנען ניט אַזוי קראַנק ווי עס ווײַזן די שטאַרביקייטן ־ ציפֿערן , אָדער זיי גייען בכלל ניט גענוג אָפֿט אין שפּיטאָל , ווײַל עס פֿעלט גענוג דאָקטוירים וואָס זאָלן זיי אַרײַנשרײַבן . נאָך אַ גוטע בשׂורה : די שטאַרביקייט בײַ עופֿעלעך ( אינפֿאַנט מאָרטאַליטי ) איז בדרך ־ כּלל ניט קיין הויכע אין די געגנטן . פֿון דעם איצטיקן איבערבליק קומט אויס , אַז די חרדישע געגנטן וואָלטן געקענט טאָן בעסער לגבי זייער אייגן געזונט . וואָס טוט מען ? אָט זײַנען אַ פּאָר עצות , וואָס זײַנען אַוודאי ניט תּורת ־ משה נאָר כּדאַי צו באַטראַכטן . 1 . מע וואָלט געדאַרפֿט שואל ־ עצה זײַן בײַ די געזונט ־ עקספּערטן , צו פֿרעגן וואָס פֿאַר אַ געזונט ־ פּראָבלעמען שטייען אויבן ־ אָן פֿאַר די חרדישע געגנטן . עס לאָזט זיך מאָלן , אַז חרדישע ייִדן דאַרפֿן זיך זאָרגן דערעיקרשט וועגן די זעלבע קראַנקייטן וואָס זײַנען אַ פּראָבלעם בײַ אַנדערע גרופּעס אין אַמעריקע : ראַק ( קאַנסער ) , האַרצקראַנקייטן , צוקער , אאַז " וו . 2 . נאָר וואָס זשע דען ? די עיקר ־ פּראָבלעם שטעקט ניט נאָר ( מן ־ הסתּם ) אין די קראַנקייטן וואָס די אײַנוווינער פֿון באָראָ ־ פּאַרק און וויליאַמסבורג לײַדן דערפֿון , נאָר אין די וועגן און שטעגן וואָס פֿירן פֿון פּאַציענט צו געזונט . דאָס הייסט , די קאָמוניקאַציע צווישן די קראַקנע און זייער מעדיצינישע רעסורסן , השגחה , עצות , אד " גל . דאָס הייסט , מע זאָל מאַכן גרינגער אַז חרדישע ייִדן זאָלן זיך קענען דערוויסן וועגן מעדיצינישע ידיעות וואָס זײַנען זיי שײַך . 3 . דערפֿאַר ווילט זיך פֿאָרלייגן , אַז רביים , גבאייִם , און אַנדערע מנהיגים און עסקנים אין די גאָר פֿרומע קהילות זאָלן זיך רעגולער טרעפֿן מיט דאָקטוירים און אַנדערע געזונט ־ אַרבעטער , זיי זאָלן זיך דערוויסן וואָס זײַנען די וויכטיקסטע געזונט ־ ענינים וואָס זײַנען רעלעוואַנט פֿאַר די היגע ייִדן . דערנאָך , וואָלטן אַזעלכע מנהיגים זיך טרעפֿן מיט די קהילות כּדי זיי צו אינפֿאָרמירן וועגן די אָ ענינים . דאָס הייסט , אַז די רביים און גבאיים וואָלטן זיך געפּרוּווט אַדורכרעדן מיט די געזונט ־ אַרבעטער אויף זייער לשון , און דערנאָך ווײַטער איבערגעגעבן די ידיעות צו עמך - די ייִדן מיט וואָס מע האַנדלט טאָג ־ אײַן טאָג ־ אויס . אָבער וואָס פֿאַר אַ געזונט ־ ידיעות , בפֿרט , וואָלט מען געדאַרפֿט מער פֿאַרשפּרייטן בײַם חרדישן עולם ? ס ´ איז שווער צו וויסן ביז מע דערוויסט זיך וואָס עס זײַנען די ברענענקיסטע געזונט ־ פּראָבלעמען אין " ווילי " און ב " פּ . אין אַ קומעדיקן אַרטיקל וועלן מיר סך ־ הכּלען די פֿאָרשונג פֿון אַ וויסנשאַפֿטלער ( סײַענטיסט ) וואָס גיט זיך אָפּ מיטן געזונט פֿון חרדישע ייִדן פֿון איין זײַט און האַרלעם פֿון דער צווייטער , און ווי אַזוי מע קען דערקלערן די געזונט ־ אונטערשיידן צווישן זיי . נאָר דערווײַלע קען מען זיך פֿאָרשטעלן אַז די עקספּערטן וואָלטן געזאָגט אָט וואָס : 1 . מע דאַרף עסן פֿאַרשיידנאַרטיקע עסנוואַרג , אַלץ מיט אַ מאָס . 2 . מע דאַרף זיך געניטן ( עקסערסײַז ) אויף אַ רעגולערן אופֿן . 3 . מע דאַרף רעגולער גיין צום דאָקטער . 4 . מע טאָר ניט מיינען אַז די אַזוי גערופֿענע " נאַטירלעכע " רפֿואות און פּראָדוקטן , פֿון געווירצן און דאָס גלײַכן , וועלן זײַן אַ היילאַלץ קעגן ערנצטע געזונט ־ פּראָבלעמען . 5 . מע טאָר ניט רייכערן . אויב מע רייכערט , מוז מען למען ־ השם אויפֿהערן לשם פּיקוח ־ נפֿש . 6 . אויב מע האָט אַ משפּחה ־ געשיכטע פֿון אַ ראַק ( קאַנסער ) , דאַרף מען אַדורכמאַכן זיפּונגען ( סקרינינג ) כּדי צו דערוויסן זיך אויב מע האָט אַ הויכע ריזיקע פֿון די קראַנקייטן . בקיצור : מע מוז באַשטעטיקן וואָס ס ´ זײַנען די הויפּט ־ געזונט ־ פּראָבלעמען פֿאַר חרדישע ייִדן , פֿרעגן אַן עצה בײַ געזונט ־ עקספּערטן , און פֿאַרשפּרייטן די ידיעות בײַם עולם . אַזוי אַרום וועלן וו " בורג און ב " פּ באַווײַזן צו שטײַגן העכער אין די געזונט ־ רייטינגס .
ינוואַזיע פון די גאַלאַקטיק גאָאָבערס צעשטערן די גאָאָבערס צו פאַרדינען פונקטן .
2 טהעססאַלאָניאַנס 2 . 4 - ביז אַז טאָג קומט , עס דאַרף צו זייַן פארקערט אַוועק פון גאָט . זיי מוזן אַנטדעקן די שלעכט און רעפּראָבייט , וואס אַפּאָוזיז און עקסאַלטעטה זיך אויבן אַלע אַז וואָס עס זאגט און וואָס גאָט איז געבוקט . פאַרענטפערן אַפֿילו אין גאָט ' ס היכל און וועט אַרויסגעבן אַ גאָט !
און נאָך אַן ענין , וואָס רופֿט אַרויס דאגות בײַ די ליבהאָבער פֿון קונסט . ווען אַ געריכט פּסקנט אומצוקערן אַ וויכטיק קונסטווערק , וואָס האָט זיך ביז איצט געפֿונען אין אַן עפֿנטלעכן מוזיי , און גיט עס איבער אין פּריוואַטע הענט , איז גאַנץ מעגלעך , אַז דאָס דאָזיקע ווערק וועט שוין מער ניט זײַן צוטריטלעך פֿאַר אַ גרעסערן עולם . דער נײַער באַזיצער מעג זײַן גערעכט פֿונעם יורידישן שטאַנדפּונקט , אָבער די עפֿנטלעכע מיינונג וועט ניט זײַן אויף זײַן זײַט . אין דעם פֿאַל פֿון קלימטס פּאָרטרעט זײַנען , דאַכט זיך , אַלע צדדים פֿאַרבליבן צופֿרידן . די יורשים פֿון די אייגנטימער האָבן באַקומען אַ גוטן מקח , און דער עולם האָט די מעגלעכקייט צו באַוווּנדערן דאָס מײַסטערווערק אין דער זאַמלונג פֿון דער " נויע גאַלערי " אין ניו ־ יאָרק , וואָס געהערט צום מיליאָנער ראָנאַלד לאַודער . אָבער אין אַ סך אַנדערע פֿאַלן ווערט אַ קונסטווערק נעלם פֿון דער עפֿנטלעכער קונסטבינע .
כּישוף פאַלן וואָס אַ באַלאַגאַן אין די אַלקאַמיסט לאַבאָראַטאָריע . צוגרייטן די פּאָושאַנז צו פאָרעם גרופּעס פון לפּחות דרייַ פון דעם זעלבן פֿאַרב .
און לעוויטאַן איז תּמיד גרייט צוצושטעלן זײַן טאַלאַנט דעם , וואָס וועט אים באַצאָלן פֿאַר זײַן אַרבעט ׃ " די רעכטע רעליגיעזע פּאָליטיק אין אַמעריקע איז ניט געקומען צום סוף מיט בושס אַוועקגיין . עמעצער פֿון אַזעלכע מענטשן קאָן נאָך קומען צו דער מאַכט שפּעטער . קיין טעכנישע פּראָבלעם מיט איבערגעבן סיגנאַלן אין זייערע קעפּ איז הײַנט ניטאָ . די פֿראַגע איז וואָס צו טאָן דערמיט . און איך האָב שוין דערוויזן , אַז איך קאָן אַרבעטן ווי אַדון ־ צבֿאות אין יעדן אַמעריקאַנער קאָפּ . דערפֿאַר אויב איר דאַרפֿט אַ ריכטיקן מומחה , בין איך גרייט צו אײַער דינסט . "
צווישן די ארטיקלען אין דער ליסטע אויף מעטא איז דא א טייל וואס מען האלט פאר גאר וויכטיג . פון די גאר וויכטיגע פעלן דא די פאלגנדע :
איבערזעצונגען איבערגעגעבן דורך וובעט טראַנסלאַטאָר 4 . 2 . 3 פּאַוערד דורך וובוללעטין ™ ווערסיע 4 . 1 . 3 דרוקרעכט © 2011 וובוללעטין סאָלוטיאָנס , ינק . אלע רעכט רעזערווירט . אינהאַלט רעלעוואַנט URL ס דורך וובסעאָ
איך וואָלט אויך ווי צו דערמאָנען איין זאַך וואָס איז ווערט געזען . צי האָט איר הערן ווי זי האלט טעלינג קאָפּ פון די רוימער קאַטליק טשורטש פּאָפּע ? די פּאָפּע האט אנגעהויבן צו זאָגן די רוס פאטער , דיין האָלינעסס . אפילו די פּאָפּע זיך זאגט אַז די רעפּריזענאַטיוו פון גאָט אויף ערד . די ביבל דערציילט אונדז , וואס האט די רעכט צו אַדרעס דעם פאטער . קיינער אויף דעם ערד האט די רעכט צו האָבן גערופן דער רוס פאטער . די ביבל דערציילט אונדז אַז מיר האָבן איין פאטער , וואס איז אין הימל .
בײַם סוף פֿון דער הײַנטיקער סדרה זאָגט אונדז אָן די תּורה , אַז מע טאָר נישט פֿאָלגן דאָס האַרץ און די אויגן , ווײַל זיי קאָנען ברענגען דעם מענטש צו אַן עבֿירה . אינעם רעאַלן לעבן קאָן אָבער אַ מענטש זיך נישט פֿירן תּמיד ווי אַ מין ראָבאָט , וואָס פֿאָלגט שטרענג די פֿאָרמעלע כּללים . אַדרבה , גיט דער ספֿר ־ משלי - אויך אַ טייל פֿון תּנ ״ ך - פּונקט אַ היפּוכדיקע עצה : " עיניך לנוכח יביטו עפֿעפּיך יישירו נגדך " - לאָז דײַנע אויגן צו ווײַזן דיר דעם וועג .
גרויס שאָס ! יווע געזען די אנדערע ווערסיע און דעם איז די בעסער ווערסיע .
אין בערלין בין איך ניט געווען מער ווי אַ יאָר , און ווידער אַ מאָל האָב איך דערזען ניט ווייניק ענדערונגען אין דער שטאָט - עפּעס אַ בנין האָט מען צעוואַלגערט , עפּעס אויפֿגעבויט , עפּעס רעסטאַוורירט . דער האָטעל איז געווען לעבן אַלעקסאַנדערפּלאַץ , וווּ יעדן אָוונט האָט זיך אינעם הימל אויף די בנינים אָפּגעשפּילט אַ גאַנצע ליכט - פֿאָרשטעלונג ; אין דער צווייטער העלפֿט פֿון אָקטאָבער איז אין דער שטאָט אַ פֿעסטיוואַל פֿון ליכט .
צוריק צו די אַמעריקאַנער ישׂראלים . עס רעדט זיך מער וועגן באַזונדערע סעקולערע ישׂראלדיקע קהילות , צומאָל אַפֿילו אָפּגעפֿרעמדטע פֿון דער ייִדישער אַמעריקאַנער סבֿיבֿה , ווי וועגן אַ " נאַטירלעכער " צונויפֿשמעלצונג פֿון כּלל ־ ישׂראל . עס זענען דאָ פֿאַרשידענע געזעלשאַפֿטלעכע אינסטיטוציעס , וואָס אָרגאַניזירן אַקטיוויטעטן און אונטערנעמונגען פֿאַר זיי . נעמט , למשל , די אָרגאַניזאַציע : " דור חדש " ( אַ נײַער דור ) . הגם זי דעפֿינירט זיך ווי " אַ בריק צווישן די ישׂראלדיקע און אַמעריקאַנער ייִדן " , דאַכט זיך מיר , אַז ס ' איז מער פּינקטלעך אָנצורופֿן זי אַ בריק צווישן דעם ערשטן דור ישׂראלדיקע אימיגראַנטן צום צווייטן . אויפֿן וועבזײַטל ( www . dorchadashusa . org ) ווערט אָנגעוויזן , אַז ס ' רובֿ פֿון די באַטייליקטע אין די אונטערנעמונגען קען העברעיִש און זייער פֿאָרזיצער רן פֿוקס , אַ זון פֿון ישׂראלדיקע אימיגראַנטן , שרײַבט דאָרטן בפֿירוש : " הגם איך בין אַ ייִד וואָס האָט געלעבט ס ' רובֿ פֿון זײַנע יאָרן אין די פֿאַראייניקטע שטאַטן , בין איך קיינמאָל ניט געווען פֿאַרבונדן מיטן אַמעריקאַנער ייִדישן לעבן . . . ביז איך האָב געגרינדעט ' דור חדש ' . די אָרגאַניזאַציע רעדט צו מײַנע באַדערפֿענישן אויסצודריקן מײַן ייִדישע אידענטיטעט דורך אַ פֿאַרבינדונג מיט ישׂראל . " דרך ־ אַגבֿ , לויט דער סטאַטיסטיק פֿון " דור חדש " , גרייכט די ישׂראלדיקע באַפֿעלקערונג אין אַמעריקע צווישן 500 , 000 צו 750 , 000 נפֿשות . און פֿון זיי , האָפֿט די אָרגאַניזאַציע , וועלן אויפֿוואַקסן נײַע " אַמבאַסאַדורן " פֿאַר ישׂראל . וואָס מיינען זיי מיטן באַגריף " אַמבאַסאַדור " ( דאָס וואָרט " אַמבאַסאַדאָר " לויט זייער אויסלייג ) ?
במשך פון די דורות האט זיך יידיש געטוישט , דאס הייסט די יידן פון איין עק וועלט ווי דייטש האבן נישט גערעדט די זעלבע יידיש ווי ליטע , הײַנט איז דאָס אויסגעמישט פֿון העברעאיש , ענגליש , רוסיש , פּויליש און אַזוי ווייטער .
ווירטואַל געבוירן קוכן מאַכן אַ ווירטואַל שטיקל פֿאַר אַ פריינט ! סעלעקטירן דעם קאָליר פון דער ייסינג איר ווילן , טאַפּינגז , ליכט און באַן
אָבער דאָס אַלץ איז אַ קלייניקייט אַנטקעגן די ריזיקע קריוודעס וואָס די ישׂראלים טוען אָפּ קעגן די פּאַלעסטינער . דער טעגלעכער זשורנאַל " קאָלומביע ־ ספּעקטייטאָר " האָט בכּיוון אָפּגעדרוקט די בילדער אויפֿן ערשטן זײַטל , וווּ קאָלומביע ־ סטודענטן פּראָטעסטירן קעגן דער ישׂראלדיקער ברוטאַליטעט לגבי די פּאַלעסטינער .
" דאָס איז בײַ דיר אַ נײַעס ? " האָט זיך צעלאַכט פֿעני . " דאַרפֿסט שוין זען וויפֿל דער ' פֿאָרווערטס ' קאָסט . ווער קען זיך פֿאַרגינען ? כ ' זאָג פֿרעדי , די הײַנטיקע פּרײַזן וועלן אונדז לייגן אין דר ' ערד אַרײַן . אַ קאַפּוטשינאָ מיט זיסן שמאַד אין ' סטאַרבאַקס ' קאָסט שוין אַ פֿינפֿערל . שוין אָפּגערעדט פֿון די ' פֿענסי ־ שמענסי ־ דילענטסי ' ־ רעסטאָראַנען ווי ' סעקאָנד עוועניו דעלי , ' און דער ' ריווע ־ דייל דײַנער . ' הײַנט קען מען דאָך די קאָפּעטעס אויסציִען ווען ס ' קומט צו די חשבונות , ווער רעדט שוין ווען מ ' דאַרף דערלאַנגען די קעלנערקעס מיט די סאָרווערס צוואַנציק פּראָצענט ביר ־ געלט . שווערע צײַטן מחותּן , שווערע צײַטן . "
די פֿאַרוווּנדיקטע האָבן אָנגעהויבן אָנ צו קומען פֿון גוֹלן שוין אין די ערשטע שעהען . זי האָט געפֿילט , אַז נתיס לעצטער פּלו צעמדיקער אָפּפֿאָר איז פֿאַרבונדן מיט דעם וואָס עס איז ערשט געשען . זי איז כּמעט זיכער געווען , אַז ער דאַרף זײַן אין סאַמע ברען פֿונעם פֿײַער . און אַזוי האָבן זיך געצויגן וואָכן און חדשים , ווײַל אַפֿילו שוין נאָכן נצחון איז דער קאַמף צווישן לעבן און טויט אינעם שפּיטאָל גופֿא אָנגעגאַנגען ווײַטער .
א ' שאלה , ס ' איז דא עפעס באנצינערס פושקעס אזוי וי אין עברית . אייב ס ' איז דא מכען וויסן מיר אין די מיין שמועס בלאט . - - סירקונירלה 12 : 47 , 3 אַפריל 2011 ( UTC )
שמואל טשאַרני איז געבוירן געוואָרן אין אַ קליינעם ייִשוב , דוקאַר ( דוקאָר אויף רוסיש און ווײַסרוסיש ) , אין דער געגנט פֿון דער שטאָט מינסק . שמואל טשאַרני האָט זיך אויסגעצייכנט ווי אַ פֿלײַסיקער ישיבֿה - בחור , אָבער עס האָט אים אויך געצויגן צו וועלטלעכער ליטעראַטור .
אַז שלום ־ עליכמס דראַמאַטישע ווערק האָבן אַלע מעלות פֿון די איבעריקע זאַכן זײַנע , - וועגן דעם האַלט איך פֿאַר איבעריק ברייטער צו רעדן : דאָס פֿאַרשטייט זיך אַליין . נישט נאָר " צעזייט און צעשפּרייט " , - אַפֿילו " אַ דאָקטער ! " , " דער גט " , " מזל ־ טובֿ " , " אַגענטן " - זענען גוטע ליטעראַרישע ווערק . זייער אינהאַלט איז אין די גרונטשטריכן כּמעט דער זעלביקער , ווי אין שלום ־ עליכמס ראָמאַנען , מעשׂהלעך און מאָנאָלאָגן . דאָס לעבן איז דאָס זעלביקע . דער גאַנצער " מזל ־ טובֿ " איז פֿאַר מיר , פּונקט ווי " סטעמפּעניו " צי " סענדער בלאַנק " , אַ טײַערער מעדאַליאָן , אַן אַנטיק , וואָס טראָגט אויף זיך פֿאַר די קינפֿטיקע דורות דעם גײַסט פֿון דער אַלטמאָדישער ייִדישער שטוב , אויף וויפֿל ער דריקט זיך אויס אין די כאַראַקטעריסטישע פּרטים פֿון דער מאַטעריעלישער און זיטלעכער קולטור . . . די סכעמע און די אידעע פֿון די " אַגענטן " געפֿינט איר שוין אין די " מיליאָנען " . . . די טיפּן זענען אויך די זעלביקע . דאָס יונגע פּאָרל פֿון " גט " איז לעבעדיק אַרויסגעכאַפּט פֿון " סטעמפּעניו " . די שוויגער פֿון " גט " איז אַן אויסגעבעסערטער אויסגאָב פֿון מנחם ־ מענדלס שוויגער . פּעסל פֿון " צעזייט און צעשפּרייט " איז טבֿיה דער מילכיקער אין אַ קליידל ; דאַווידקאָ - אָסיפּ זעמלס אַ לײַביקער ברודער ; משהלע זײַדנשטאַמער פֿיגורירט שוין אונטער אַן אַנדער נאָמען אין " עס פֿידלט נישט " . - אויך שלום ־ עליכם איז דאָ דער זעלביקער : מיט זײַן האַרציק ־ פֿריילעכן , געזונטן געלעכטער אין " מזל ־ טובֿ " , מיט דעם שטילן סאַרקאַזם מיט וויי געמישט אין " אַגענטן " און מיט דער בענקשאַפֿט נאָך אַ שענערער , ליכטיקער וועלט אין " צעזייט און צעשפּרייט " .
ס ׳ האָט זי , אמת , פֿאַרבעטן צו זיך דער היגער אוקראַיִנישער טעאַטער , אָבער ווי נאָר איר ערשטע ראָלע - מאַריטשקע , אין פּעטראָ לובענסקיס ראָמאַנטישער דראַמע " די אומבאַזיגבאַרע פּאָלטאַווטשאַנקע " - האָט געמאַכט אַ גרויסן רושם אין שטאָט און די צושויער , דער עיקר , ייִדן , האָבן גענומען גיין אין טעאַטער , זען שפּילן זייער " רייזעלען " , האָבן זיך גלײַך אָנגעהויבן אינטריגעס , אַ נישט פֿאַרגינערײַ , און דאַן האָט זי באַשטימט בכלל צו פֿאַרלאָזן דעם טעאַטער און פֿאַרנעמען זיך מיט דערציִען איר זונעלע אַליקן און העלפֿן וועלוולען , וועלכער איז געוואָרן אַן אָנפֿירער פֿון אַ דראַמאַטישן קרײַז .
דער בראָנדזענער אָקס , וואָס איז הײַנט געוואָרן אַ באַליבט טוריסטן ־ אָרט צו מאַכן פֿאָטאָגראַפֿיעס , איז געשאַפֿן געוואָרן פֿונעם סקולפּטאָר אַרטוראָ דעמאָדיקאַ . אין דעצעמבער 1989 האָט דעמאָדיקאַ , אָן אַ דערלויבעניש , געשטעלט זײַן ווערק האַרט פֿאַר דער ניו ־ יאָרקער בערזע . די פּאָליציי האָט עס תּיכּף קאָנפֿיסקירט , אָבער נאָך דעם ווי די מעדיאַ האָט פּובליקירט די נײַעס , האָט דער פּובליקום געמאַכט אַזאַ געוואַלד , אַז דער ניו ־ יאָקער פּאַרק ־ דעפּאַרמענט האָט באַשטימט דאָס איצטיקע אָרט וווּ ער קאָן שטיין .
כאָטש עטלעכע משפּחה טייז זענען ידעאַל פֿאַר קאָופּלעס וואס זענען אין משיחן כאַנדיד איבער צו יעדער אַנדערער , זאלן די רוח און דער קהילה צו דערגרייכן יוניטי פון ליבע . גאָט בענטשן די משפּחה און ינטענדז אַז זייַן מיטגלידער וועט אַרוישעלפן יעדער אַנדערער צו פאַרענדיקן צייַטיקייַט . עלטערן זאָל מוטיקן זייער קינדער צו ליבע און פאָלגן גאָט . דורך זייער בייַשפּיל און זייער רייד צו לערנען זיי אַז משיח איז אַ לאַווינג , שטענדיק מין און קאַרינג , געוואלט צו ווערן מיטגלידער פון זיין גוף , די משפּחה פון גאָט . פֿאַרשטאַרקונג די קאָוכיזשאַן פון די משפּחה איז איינער פון די אַבדזשעקטיווז פון די בשורה אָנזאָג פֿאַר די לעצטע צייַט .
באַגריסונג צו דער פאָטאָגראַפער ס מאַרקעטפּלאַסע ! : דאָ , איר קענען פאַרקויפן דיין געוויינט פאָטאָ גאַנג ( פון קיין סאָרט ) מיט ניט ליסטינג פיז און ניט לעצט ווערט פיז צו אַ ריזיק וילעם . איר קענען אויך קויפן זעלטן ווינטידזש פאָטאָ גאַנג ווי ווויל ווי מאָדערן ויסריכט סיקיורלי פון אנדערע ! באַקומען סטאַרטעד הייַנט !
בימי אַנדראָפּאָוו איז דער " קאַ - גע - בע " אויסגע וואַקסן אין אַ מעכטיקער סטרוקטור מיט 480 , 000 יחידים , וואָס האָבן דאָרט געאַרבעט ( שוין אָפּגע שמועסט פֿון די סך טויזנטער , וואָס האָבן מיט געאַרבעט אויסער די ווענט ) . דער דאָזיקער עולם האָט געשאַפֿן דעם גוף פֿון דער איצטיקער רוסי שער מלוכה . אין רוסלאַנד האָט עס באַקומען דעם נאָמען פֿון " ווערטיקאַל " , מיט וולאַדימיר פּוטינען בראָש . דאָס זײַנען מענטשן מיט אייגנאַרטיקע פּרינציפּן . זיי רעדן אַ ביסל אַנדערש , און טוען זיך אָן אויך אַ ביסל אַנדערש . איצט וואַרפֿט זיך שוין ניט אַזוי אין די אויגן די דאָזיקע אַנדערשקייט , ווײַל די איבעריקע שיכטן פֿון דער רוסישער באַפֿעל קערונג מאַכן זיי נאָך , אַזוי אַז ס ׳ איז געוואָרן אַ מין סטאַנדאַרט . למשל , מע זעט כּמעט ניט , אַז פּוטין זאָל טראָגן אַ היטל - איז עס געוואָרן אַן אוניווער סאַלע מאָדע . היטלעך זײַנען פֿאַרשוווּנדן פֿון די קעפּ בײַם רובֿ טעלעוויזיע - זשורנאַליסטן . שטייען זיי , נעבעך , ערגעץ אין סיביר ווינטערצײַט , אין אַן אַ חייִשן פֿראָסט , אָבער די קעפּ בלײַבן בײַ זיי אַנטדעקט .
שייַעך : קלאַריטי אויף Raymond . cc פורום און אַווינאַשטעטש ( באַנד עס )
דער צוים , וואָס צעשפּרייט זיך איבער דעם שמאָלן שטח פֿון ישׂראל , ווי אַ פֿאַנטאַסטישער דראַקאָן , איז אַוודאי אַ טראַגעדיע פֿאַר די אײַנוווינער פֿון ביידע זײַטן . ער פֿאַרברענט מיט זײַן פֿײַער פֿון אומצוטרוי די לעצטע האָפֿענונג אויף אַ פֿרידלעכער שכנהשאַפֿט צווישן ביידע פֿעלקער . און וויפֿל די " פּראָגרעסיווע וועלט " זאָל נישט פֿאַראוטיילן דעם " צוים " , איז עס אַ מוז - נישט צו דערלאָזן די פּאַלעסטינער זעלבסטמערדער אַרײַנצודרינגען אין די ישׂראל ־ שטעט און ברענגען אַהין טויט און וויסטעניש . און מיר זעען טאַקע , אַז דער " צוים " אַרבעט : פֿאַר די לעצטע יאָרן איז די צאָל אויפֿרײַסן פֿון די טעראָריסטן געפֿאַלן אויף צענדליקער מאָל .
נאָך זײַן טויט , טיילווײַז אַ דאַנק די באַמיִונגען פֿון זײַן נאָענטן פֿרײַנד חיים זשיטלאָווסקי , האָט זיך אויסגעפֿורעמט אַ מין קולט פֿון ש . אַנ ־ סקין , ווי אַ מוסטער פֿונעם ייִדישן אינטעליגענט , וואָס האָט מקריבֿ געווען זײַן גאַנץ לעבן פֿאַרן פֿאָלק . אָבער הײַנט ־ צו ־ טאָג געדענקט מען אים , דער עיקר , ווי דעם מחבר פֿונעם " דיבוק " .
מיט דר . צמח שאַבאַד פֿלעגט קאַהאַן אָפּזיצן אָוונטן און זיך דורכשמועסן וועגן דער אַלטער ווילנע . באַגעגנט האָבן זיך די צוויי " אָפֿיציעל " : דר . שאַבאַד איז געווען דער פֿאָרזיצער פֿון דער ווילנער קהילה , וווּ ס ׳ איז געווען קאָנצענטרירט דאָס גאַנצע ייִדישע געזעלשאַפֿטלעכע לעבן , און ס ׳ איז ניט מער ווי נאַטירלעך , אַז צו אים איז קאַהאַן געקומען נאָך אינפֿאָרמאַציע וועגן אַלץ וואָס עס טוט זיך אין ווילנע און וואָס עס האָט זיך אָפּגעטאָן אין די יאָרן פֿון דער מלחמה און בײַם פּוילישן אַרײַנמאַרשירן אין שטאָט . אָבער באַלד זײַנען פֿון די אָפֿיציעלע באַציִונגען געוואָרן פֿרײַנדשאַפֿטלעכע . שאַבאַד איז געווען מיט עטלעכע יאָר ייִנגער . ווען קאַהאַן האָט שטודירט אין ווילנער לערער - אינסטיטוט , איז נאָך שאַבאַד געגאַנגען אין רעאַל - שול . אָבער עס האָט זיך אויסגעלאָזן , אַז זיי האָבן געהאַט אַ סך שותּפֿישע באַקאַנטע . מיט שאַבאַדס אַן עלטערער שוועסטער איז קאַהאַן געווען באַקאַנט אין זײַנע יונגע יאָרן . און די טעמע פֿון דער אַלטער ווילנע איז נאָך געווען ניט אויסגעשעפּט : " און דעם האָט איר געקענט ? " " און דאָס געדענקט איר ? "
דער חשובֿער רבֿ האָט עפֿנטלעך איגנאָרירט די דאָזיקע אײַנלאַדונג פֿון דער ישׂראל ־ פּאָליציי . ער האָט עפֿנטלעך דערקלערט , אַז ער איז ניט מחויבֿ אויסצופֿילן די דאָזיקע פֿאַרבעטונג צו ווערן אויסגעפֿאָרשט פֿון דער פּאָליציי .
גאַמבלינג איז איינער פון די מערסט פאָלקס ניצט פון די אינטערנעט פֿאַר גלייַכגילטיק וסערס . אָנליין בלאַקקדזשאַקק איז געהאלטן צו ווערן איינער פון די בעסטער פארמען פון גאַמבאַלינג און דאָרט זענען שעפע פון ויסגעצייכנט וועבסיטעס ווו איר קענען ווייַזן אַוועק דיין סקילז און געווינען גרויס .
אויב האט איר פארלוירן אייער פאספארט אדער נאציאנאלע אידענטיפיקאציע קארטל , זאלט איר דאס באריכטן פאר די פאליציי . עס וועט דאן ווערן אפגעשטעלט . גיבט אייך איין פאר א נייע פאספארט אדער נאציאנאלע אידענטיפיקאציע קארטל ווען איר באריכטעט די פארלוירענע .
4 ) במכתב הר " י פייגין הנ " ל : ביום השלישי [ ז ' אדר ] נכנסו איזה אברכים מלומדים , ביניהם גם מאלו המחזיקים בשיטת אופן הלימוד בחדרי " יבנה " , וישוחח עמהם כ " ק אדמו " ר שליט " א כאמור ברשימה ב ' .
צווישן די אינגרעדיִענטן פֿונעם קטורת איז געווען " מעלה - עשן " - אַ ספּעציעלער שטאָף , וועלכער האָט געהאַט דעם כּוח צו פֿאַרשפּרייטן דעם רויך פֿון די אַנדערע געווירצן . ווי עס שטייט בײַ די חז ״ ל , איז געווען גענוג צוצוגעבן צום געווירץ - געמיש אַפֿילו אַ קליין ביסל - " כּל - שהוא " - פֿונעם דאָזיקן שטאָף . אינעם גײַסטיקן זין , האָט דער " מעלה - עשן " געפּועלט פּונקט להיפּוך צום חמץ ; פּונקט אַזוי ווי חמץ , וואָס סימבאָליזירט גאווה , קאָן קאַליע מאַכן און אַרײַנברענגען " בהמישקייט " אין דער ייִדישער נשמה , האָט " מעלה - עשן " געהאַט פּונקט אַ פֿאַרקערטן עפֿעקט ; אַפֿילו אַ ביסל שײַכות צום עכטן רוחניות קאָן " אויסברענען " דאָס גערוך פֿון דער עגאָיִסטישער בהמישקייט .
מע קאָן אָבער נישט בלײַבן אַ לענגערע צײַט אין אַזאַ הייליקן מצבֿ , אָן קיין עסן און טרינקען , שטייענדיק אַ גאַנצן טאָג בײַם דאַוונען . כּדי אײַנצוּוואָרצלען די דערפֿאַרונג פֿונעם הייליקן טאָג אין אונדזער לעבן , מוז מען דווקא אַראָפּגיין צוריק אין עולם - הזה .
די אַלגעמיינע מיינונג איז , אַז בעגין האָט דעמיסיאָנירט צוליב דער ערשטער לבֿנונישער מלחמה : צוליב זײַן גלייבן דעם צוזאָג פֿון אַריק שרונען , אַז די ישׂראלדיקע אַרמיי וועט אַרײַנדרינגען אין לבֿנון נישט ווײַטער ווי 40 קילאָמעטער , און צוליב די 1 , 217 דערהרגעטע ישׂראלדיקע סאָלדאַטן . אָבער דאָך איז די רעטעניש פֿון זײַן אָפּגע זונדערטקייט נישט געלייזט געוואָרן .
פֿאַר אַ $ 50 סייווינגז , איך קענען וואַרטן אויף אַדאָראַמאַ . אויב איך טאָן ניט האָבן עס איידער די 17 ווען איך לאָזן פֿאַר וואַקאַציע , איך טרעפן איך וועט נאָר האָבן צו טאָן מיט די 105 ווי מיין לאָנגעסט אָביעקטיוו לענג . כעדער
זי קווענקלט זיך , און לאָזט מיך וואַרטן אַ ווײַל . מיט אַ רגע שפּעטער קומט זי צו זיך .
דעם ערשטן אויגוסט 1982 , מיט 25 יאָר צוריק , האָט די ישׂראלדיקע אַרמיי , אין פֿאַרלויף פֿון דער ערשטער לבֿנון ־ מלחמה , אײַנגענומען דעם פֿליפֿעלד פֿון ביירוט . איך בין דאַן געווען אַן אַמבאַסאַדאָר אין רומעניע און געדענק זייער גוט די דאַטע ; און איך באַטראַכט זי ווי איינע פֿון די דעצידירנדיקסטע דאַטע אין דעם וואָס עס פּאַסירט ביזן הײַנטיקן טאָג צווישן אונדז און די פּאַלעסטינער . קען זײַן , אַז וואָס איך שרײַב איצט איז אַ חכמה אחר ־ המעשׂה , אָבער איך האָב גוטע סיבות אַזוי צו טראַכטן .
אַ שיינער פּלאַן . ער דערמאָנט זייער אין יענעם פּלאַן , וואָס די אַמעריקאַנער האָבן פֿאַרווירקלעכט אין מערבֿ ־ דײַטשלאַנד , באַלד נאָך דער צווייטער וועלט ־ מלחמה , אויך ווי אַ מאָדעל פֿאַר מיזרח ־ דײַטשלאַנד , הינטער וועלכן עס איז געשטאַנען די מעכטיקע מאַכט פֿונעם געוועזענעם סאָוועטן ־ פֿאַרבאַנד . אָבער די געשיכטע , ווי מע ווייסט , דערלאָזט נישט קיין איבערחזרונג , שוין אָפּגערעדט וועגן אַ מין קאָניונקטיוו ־ פֿאָרעם : ווען די באָבע וואָלט געטראָגן הויזן . . . אָבער מערבֿ ־ דײַטשלאַנד האָט גענאָסן פֿון דעם אַמעריאַנער " גאָלדענעם רעגן " איבער 40 יאָר . הינטער די מיליטאַנטן פֿון " כאַמאַס " שטייט אויך אַ מעכטיקע מאַכט - איראַן . ס ' איז גאָר נישט קיין סוד , אַז אָן דער פֿילזײַטיקער שטיצע פֿון טעהעראַן וואָלט די דאָזיקע איבערקערעניש נישט נאָר זיך נישט אײַנגעגעבן ; די פֿירער פֿון " כאַמאַס " וואָלטן אַפֿילו נישט געוואַגט זי אָנהייבן . איראַן דאַרף האָבן , בשכנות מיט ישׂראל אַ פֿאַרזיכערטן שטח , וווּ מע קאָן אויפֿשטעלן אַ מין באַוואָפֿנטן פּלאַצדאַרם ־ פֿאָרט , ענלעך צו דעם , וואָס איז געשאַפֿן געוואָרן אין דרום ־ לבֿנון מיט די כּוחות פֿון " כעזבאָלאַ " .
רעפֿױל פֿון דעם אוניװערסיטאַט פֿון קענטוקי האַט אַ זאַמלונג פֿון קאָמפּוטערײַ - טערמינען אָפֿ דײַן װעבצײַט . פֿון צײַט צו צײַט , װעל איך ניצן זײַן טערמאָנאָלגיע .
מיט אַריבער 40 פּראָצענט ייִדן צווישן די שטאָט - תּושבֿים , איז מינסק געווען , אין אַ היפּשער מאָס , אַ ייִדישע שטאָט . בעמפּאָראַדס אַרבעט ווײַזט , וואָס פֿון דעם אַלטן ייִדישן לעבן האָט זיך אָפּגעהיט און וואָס האָט זיך געביטן אין די סאָוועטישע צײַטן . ווי אַזוי , אַ שטייגער , האָבן זיך געפֿילט די טראַדיציעס פֿון " בונד " ? וואָס איז געוואָרן מיטן רעליגיעזן לעבן ?
וואָס שייך זידלווערטער , איז די שפּראַך עספּעראַנטאָ גאַנץ שלום - עליכמיש . ס ׳ איז דאָך אַ פּראָדוקט , וואָס איז תּחילת אַרויס סטעריל פֿון אַ שפּראַך - לאַבאָראַטאָריע . אָבער ניט געקוקט אויף דער סטירילער ציכטיקייט פֿון עספּעראַנטאָ , זײַנען אַרום דער שפּראַך הײַיאָר געווען ניט ווייניק אונטערנעמונגען . די זאַך איז , אַז מיט 150 יאָר צוריק , דעם 15טן דעצעמבער 1859 , איז אין ביאַליסטאָק געבוירן געוואָרן לודוויג ( לייזער ) זאַמענהאָף , דער סאַמע הצלחהדיקער שאַפֿער פֿון אַ קינסטלעכער שפּראַך - עספּעראַנטאָ . קיין קלאָרע סטאַטיסטיק פֿון דעם עספּעראַנטאָ - רעדנדיקן עולם איז ניטאָ . מע שאַצט עס אָפּ צווישן 100 טויזנט און אַ פּאָר מיליאָן רעדער . עס זײַנען דאָ לײַט , וואָס האַלטן עספּעראַנטאָ פֿאַר זייער מאַמע - לשון . הקיצור , ס ׳ איז גאָר ניט שלעכט פֿאַר אַזאַ סבֿיבֿה .
" מיר דאַרפֿן זיך טרעפֿן כאָטש איין מאָל אַ חודש . "
אָראַנגעסערווע - פרי ונלימיטעד קפּאַנעל וועב האָסטינג > האָסטינג > פֿירלייגן > פֿירלייגן פאר ווערסיע 3
דאָס מאָל , דאַכט זיך מיר , זעט זי מיט אַ נאָך מער טיפֿן בליק אַ ביסל ווײַטער . גאָר אַנדערע פּערסאָנאַזשן , וואָס זײַנען פֿול מיט קינסטלערישע זאַפֿטן , נײַע בילדער , באַגריפֿן , וואָס צווינגען דעם לייענער דערהערן איר שטענדיקן וואָרענונג ־ רוף ווי בײַ דער שאַלונג פֿון שופֿר , נאָר ניט ווי אַ צייכן פֿון שׂימחה און יום ־ טובֿ , נאָר פֿון שרעקלעכע אומגליקן וואָס געווען און אויב ניט אַרויסווײַזן קיין שאַרפֿן ווידערשטאַנד , קען זיך עס , חלילה , איבערחזרן .
די הײַנטיקע פּרשה הייסט " תּרומה " - " בײַשטײַער " , צוליב די נדבֿות , וואָס די ייִדן האָבן געבראַכט פֿאַרן מישכּן . דאָס דאָזיקע וואָרט שטאַמט פֿונעם שורש , וואָס מיינט " דערהויבן " . אויפֿן ערשטן בליק , קאָן זיך אויסדאַכטן , אַז אַזאַ עבֿודה פֿאָדערט גאָר אַ שטרענגן אינערלעכן " מישפּט " . אין פֿאַרגלײַך מיט עבֿודת ־ התּפֿילה , גייט דאָ אַ רייד וועגן אַ שטענדיקער זעלבסט ־ דיסציפּלין , וואָס נעמט אַרום אַפֿילו מחשבֿות און דיבורים . אין דער אמתן , אָבער , אַנטפּלעקט אַזאַ קאָנצענטראַציע די ג ־ טלעכע ליכטיקייט און זיסקייט , וואָס שטעקט אומעטום , אַרײַנגערעכנט דעם מענטשלעכן גוף און האַרץ , דערהייבנדיק דאָס גאַנצע מענטשלעכע וועזן , אַפֿילו סאַמע פּשוטע ענינים .
הרבֿ אָדם סטאַר , דער גײַסטיקער פֿירער פֿון דער " יאָנג ־ איזראַעל פֿון טאָקאָ ־ הילס " אין אַטלאַנטע , דזשאָרדזשיע , איז איינער פֿון די גראַדואַנטן פֿון ישיבֿה ־ אוניווערסיטעט , וואָס האָט טאַקע געמוזט פֿאַרהערט ווערן פֿונעם נאַציאָנאַלן ראַט , ווײַל ער האָט אַפּליקירט פֿאַר דער פּאָזיציע נאָך דעם ווי מע האָט אײַנגעפֿירט די תּקנות . " ס ׳ איז געווען אַן אומבאַקוועמע איבערלעבונג צו דאַרפֿן אַפּראָבירט ווערן פֿון דרײַ רבנים , ווען איך האָב שוין אַן אָנגענומענע סמיכה פֿון ׳ יצחק אלחנן ׳ . די שיל האָט דאָך באַשלאָסן , אַז איך בין דער פּאַסיקסטער גײַסטיקער פֿירער פֿאַר זייער שיל , און דערפֿאַר איז דער געדאַנק , אַז דרײַ רבנים , וועלכע קענען מיך אַפֿילו נישט , זאָלן מיך דאַרפֿן גוטהייסן , געווען אין גאַנצן אומנייטיק . "
ווי מיר ווייסן , איז אין ישׂראל כּמעט שטענדיק דאָ אַ מעגלעכקייט צו פֿאַרשטאַרקן די קאָאַליציע אויפֿן חשבון פֿון די קליינע פּאַרטייעלעך . צוליב דעם דאַרף מען האָבן צוויי זאַכן : צוזאָגן זיי גרעסערע סומעס געלט פֿאַר זייער בודזשעט ( ווי עס גייט אַ רייד איצט וועגן דער אַשכּנזישער רעליגיעזער פּאַרטיי " יהדות התּורה " ) , אָדער נאָכגעבן זייערע פּאָליטישע אַמביציעס ( ווי עס קומט פֿאָר מיט דער לינקער " מרצ " ־ פּאַרטיי ) .
פֿונעם 17טן יוני ביזן 25סטן יוני 2009 וועט פֿאָרקומען אַ היסטאָרישער צוזאַמענטרעף אין מאָנטרעאָל , קאַנאַדע , פֿון כּמעט אַלע ייִדישע טעאַטערס אויף דער וועלט . די טעאַטערס זענען בפֿירוש טרופּעס וואָס שפּילן אויף דער ייִדישער שפּראַך , נישט סתּם אויף ייִדישע טעמעס אין פֿאַרשיידענע לשונות . עס וועלן זיך באַטייליקן טעאַטערס פֿון פּוילן , ישׂראל , רומעניע , פֿראַנקרײַך און ניו ־ יאָרק . דערצו וועט פֿאָרקומען אַ סימפּאָזיום וועגן דעם ייִדישן טעאַטער , לעקציעס , קאָנצערטן , פֿילמען און אויסשטעלונגען במשך פֿון דער גאַנצער וואָך .
" חבֿר זאַלצמאַן איז נאָך געווען מײַן טאַטנס סקי ״ ף ־ פֿירער , " האָט אידאַ דערקלערט . " הייסט עס , ער און זײַן פֿרוי זענען נישט געווען אַפֿילו פֿון אונדזער טאַטע ־ מאַמעס דור נאָר פֿונעם באָבע ־ זיידנס דור . " דער בלויז צווישן די דורות איז געווען צו גרויס , און די קינדער האָבן אים פּשוט נישט ליב געהאַט . איין מאָל איז זאַלצמאַן על ־ פּי ־ טעות צוגעקומען צו נאָענט צו אַ טכויר ( " סקאָנק , " ) און ווען די קעמפּער האָבן באַמערקט ווי דער ריח גייט אים , נעבעך , נאָך , האָבן זיי זיך געשטעלט פֿון דער ווײַטן און אויף אַ קול חוזק געמאַכט . " כאָטש איך האָב פֿאַרשטאַנען פֿאַר וואָס די קינדער האָבן אים נישט ליב , האָט עס מיך וויי געטאָן צו זען ווי מע לאַכט אָפּ פֿון אים , " האָט אידאַ באַמערקט .
דאָס רעפּאַטריאַציע ־ געזעץ האָט דערוועקט נאָך פּראָבלעמען . צום בײַשפּיל , עס איז אַנטשטאַנען די פֿראַגע , צי דאָס רעפּאַטריאַציע ־ געזעץ , וואָס אָנערקענט אַ ספּעציעלע פּריאָריטעט פֿאַר ייִדן , באַשעדיקט נישט דעם גלײַכהייט ־ פּרינציפּ צווישן אַלע בירגער פֿונעם לאַנד ? צי שטעלט מיט זיך נישט פֿאָר דאָס דאָזיקע געזעץ אַ סכּנה פֿאַר די נישט ־ ייִדישע בירגער ? די ענטפֿערס אויף די פֿראַגעס זענען געווען : אמת , די ייִדן זענען הײַנט צו טאָג אַ מערהייט אין מדינת ־ ישׂראל , אָבער דאָס איז נישט פֿאַרזיכערט אויף אייביק און דאָס רעפּאַטריאַציע ־ געזעץ באַשיצט זיי ; און ווײַל די ייִדן זענען אַ מערהייט אין ישׂראל , זענען זיי נישט קיין מערהייט אויף דער וועלט : גלאָבאַל זענען זיי אַ נאַציאָנאַלע מינדערהייט , וואָס האָט געליטן רדיפֿות אין פֿאַרלויף פֿון דער געשיכטע . דעריבער מוז מען פֿאַרזיכערן די ייִדן צו זײַן אַ נאַציאָנאַלע מערהייט אין זייער לאַנד .
פֿאַראַן מענטשן , וואָס האָבן ליב צו שרײַבן אויפֿן קאָמפּיוטער בלויז מיט גרויסהאַנטיקע אותיות , ווײַל אַזוי קלאַפּט זיך אויס גרינגער און גיכער . מע גיט בלויז אַ קוועטש דעם קלאַוויש , וואָס בײַט דעם רעגיסטער צו גרויסהאַנטיקע אותיות ( caps lock ) , און אַלץ ווערט געשריבן מיט גרויסהאַנטיקע אותיות . נו , וואָס איז די פּראָבלעם ? אין דער אינטערנעץ ־ וועלט , איז אָנגענומען , אַז דאָס שרײַבן מיט גרויסהאַנטיקע אותיות איז אַן אויסדריק פֿון פּראָטעסט , אָדער אַפֿילו כּעס . אויב דאָס איז נישט אײַער כּוונה , מײַדט אויס אַזוי אויסצוקלאַפּן אײַערע בריוו .
« ינטעררופּץ אייער מיקראָפאָן ? קוק ! | סס זקסק »
אין די צײַטונגען , אין די רוסישע ראַדיאָ ־ און טעלעוויזיע ־ פּראָגראַמען הערן מיר אָפֿט וויכּוחים וועגן די שוועריקייטן אין דער אַבסאָרבציע פֿון די עולים - וועגן די וווינונג ־ און באַשעפֿטיקונג ־ פּראָבלעמען , וועגן דעם , צי ווערט בײַ אונדז אין לאַנד אויף אַ געהעריקן אופֿן אויסגענוצט דער פּאָטענציאַל פֿון די אינטעלעקטואַלן , וואָס פֿליסן אַרײַן אין לאַנד מיט דער כוואַליע פֿון דער עליה . מיר פֿלעגן דאָך מיט אומרו קוקן אויפֿן אָפּפֿלוס פֿון געלערנטע פֿונעם געוועזענעם ראַטן ־ פֿאַרבאַנד קיין אויסלאַנד , צווישן זיי פֿיל אין אַראַבישע לענדער , אָבער אַליין האָבן מיר , באַקומענדיק אין די צײַט פֿון דער גרויסער עליה אַזעלכע קעפּ , ניט גענוג זיי באַשעפֿטיקט און אַבסאָרבירט .
דער אמת איז , אַז אונדזערע הײַנטיקע ייִדיש ־ פֿאַרזאָרגער - שרײַבער , לערער און סתּם ייִדישיסטן - רעדן שוין נישט קיין ייִדיש וואָרט מיט זייערע קינדער ; און איך פֿאַרשטיי די סיבה . איך מאַך אַפֿילו שלום מיטן געדאַנק . אין מײַנע אַבֿרהמס צײַטן אין ניו ־ יאָרק האָבן נאָך אַלע זײַנע נאָענטע חבֿרימלעך גערעדט ייִדיש צווישן זיך . ס ׳ האָט נאָך עקזיסטירט די שלום ־ עליכם שול 21 , וווּ די ייִדיש ־ רעדנדיקע קינדער פֿלעגן זיך לערנען און זאַמלען , און פּראַווען יום ־ טובֿים צוזאַמען . דאָרט האָבן מיר נאָך פֿאַרמאָגט אַ לערער משה גאָלדשטיין , וועלכער האָט געהאַלטן אַן אויג אויף יעדן איינעם פֿון זיי . עס זײַנען נאָך געווען ייִדישע זומער ־ קאָלאָניעס , ווי " המשך " און " בויבעריק " ; דער " אַרבעטער ־ רינג קעמפּ " , וווּ מען האָט נאָך אַמאָל יאָ אַרויסגערעדט אַ ייִדיש וואָרט ; און " נײַלאַנד " און " נײַוועלט " . אָבער מיט דער צײַט זײַנען זיי אויסגערונען . פֿאַרבליבן איז נאָך דער " אַרבעטער ־ רינג קעמפּ " , וווּ אַלץ גייט איצט אויף ענגליש . עס זײַנען אַוועק די ייִדיש ־ לערער , ייִדישע מנהיגים , שרײַבער , פּאָעטן , מוזיקער , אַקטיאָרן און מיטגענומען מיט זיך דעם ייִדישן לערער ־ סעמינאַר , די מיטלשולן מיט די ייִדישע נאָכמיטאָג ־ שולן ( אַז אָך און וויי ) , די ייִדישע בינע מיט אַ חבֿרה ייִדישע צײַטונגען און פֿאַרלאַגן . עס זײַנען אַוועק די עכטע ייִדיש ־ ליבהאָבער , נישט די הײַנטיקע סינטעטישע לשון ־ ווענטרילעקוויסטן , וואָס זייער ייִדישע שפּראַך קלינגט ווי מ ׳ וואָלט גערוקט מעבל .
פֿאַר אַ סך לייענער פֿון " פֿאָרווערטס " איז דוד כּ ״ ץ ( פֿריִער דוד קאַץ און צו מאָל הירשע - דוד מעינקעס ) ניט קיין פּנים - חדשות . ס ׳ איז געווען אַ צײַט , ווען ער האָט זיך געשניטן אויף אַ פֿירנדיקן ייִדישן שפּראַך - קענער , אָבער איצט איז שוין שווער צו דערמאָנען זיך , ווען ס ׳ איז אַרויס זײַן לעצטע באמת וויסנשאַפֿטלעכע אַרבעט . דערנאָך האָט ער זיך געשניטן אויף אַ ייִדישן שרײַבער , געדרוקט ביכער , באַקומען ליטעראַרישע אויסצייכענונג , אָבער דאָס איז אויך , דאַכט זיך , געבליבן אין דעם עבֿר . אַ מענטש פֿון אַ סך כּישרונות , האָט ער ניט קיין איין וויכטיקן טאַלאַנט , צי פּשוט אַ פֿעיִקייט , צו פֿאַרשטיין אַ מאָס אין זײַנע באַציִונגען מיטן כּלל און מיט אַ יחיד .
26 אויב מיר געפֿינען אין די האָלי ספּיריט וואָס וועט ניט זען טויט פֿאַר זייעוודיק דער משיח לאָרד :
דער אָנגעשטרענגטער מצבֿ אין מיטעלן מיזרח - דער פֿאַרשלעפּטער ישׂראל ־ פּאַלעסטינער קאָנפֿליקט , די מלחמה אין איראַק און דער רעגירונגס ־ קריזיס אין לבֿנון , דער נוקלעאַרער ־ סיכסוך אַרום איראַן - זײַנען געקניפּט און געבונדן צווישן זיך מיט אינטערעסן סײַ פֿון אַ לאָקאַלן און סײַ פֿון אַן אַלוועלטלעכן כאַראַקטער .
איז ניט קיין וווּנדער , ווען עס קומט אָן דער יום ־ טובֿ פּסח , וואָס איז אויך באַקאַנט אין אונדזערע ספֿרים ווי דער זמן ־ חרותנו - פֿון אונדזער פֿרײַהייט , יום ־ טובֿ פֿון יציאת ־ מצרים - פֿון אַרויסגאַנג פֿון מצרים , וווּ מיר זענען געווען שקלאַפֿן , פֿון " חג ־ האָבֿיבֿ " - דעם פֿרילינג ־ יום ־ טובֿ , פֿון " חג ־ המצות " - דעם יום ־ טובֿ , ווען מיר עסן מצות אאַז " וו , ווערן מיר אַלע באַווירקט און אָנגעפֿילט מיט האָפֿענונג פֿאַר בעסערע , פֿריילעכע און צופֿרידנשטעלנדיקע צײַטן אין דער צוקונפֿט .
ביטע קאָנטאַקט מיר וועגן דעם * 300 / מארטין
פילטערס האָבן ריטיינינג רינגס פּונקט ווי לענסעס . איר זאָל קענען צו ונסקרעוו זיי און פשוט אַראָפּנעמען דעם גלאז .
דאָס איז אַ בוך אויך וועגן מענטשן , פֿאַר וועלכע ס ׳ איז געווען וויכטיק ניט סטאַ טיסטיק , נאָר יעדעס מענטשלעך לעבן . מיר איז געווען אינטערעסאַנט זיך צו באַגע גענען אויף די זײַטלעך פֿונעם בוך מיט ד ׳ ׳ ר יוסף ראָזען , דעם לעגענדאַרן לאַנג ־ יאָריקן טוער פֿון " דזשוינט " אין סאָוועטן - פֿאַר באַנד . אַ דערפֿאַרענער טעאָרעטיקער און פּראַק טיקער פֿון לאַנדווירטשאַפֿט , האָט ראָזען אײַנגעפֿירט אַ סך נאָוואַטאָרישע זאַכן אין סאָוועטיש - ייִדישע קאָלאָניעס , אייניקע פֿון זיי האָט מען גענומען נוצן אויך אין די ניט - ייִדישע דערפֿער . דער סוף איז געווען אַ כאַראַקטעריסטישער פֿאַרן סאָוועטישן רעזשים : דעם " דזשוינט " האָט מען אין יאָר 1938 אַרויסגעוואָרן פֿון דעם לאַנד . אָבער ראָזען איז ניט אַרײַנגעפֿאַלן אין ייִאוש און זיך אַרײַנגעטאָן אין גאַנצן אין דער אַרבעט אין סאָסואַ .
די ייִדן , באַמערקנדיק , אַז ס ' קומט עפּעס פֿאָר , האָבן זיך גענומען פֿרײַוויליק צונויפֿזאַמלען אויף די גאַסן , וווּ ס ' פֿלעגט פֿאָרקומען די קאָנטראָלירונג . מיט דער הילף פֿון וואַכמײַסטער , האָט זיך שוין אין דער ערשטער שעה אײַנגעגעבן ברענגען צום זאַמלפּונקט עטלעכע טויזנט . ווען די איבעריקע ייִדן האָבן דערזען צו וואָס די זאַך נייגט זיך , זײַנען זיי צוגעשטאַנען צו דער קאָלאָנע . איבער אָט דעם אומגעהײַער גרויסן עולם , וועלכן די " עס ־ דע " ( SD ) האָט ניט פֿאָרויסגעזען , איז שוין אוממעגלעך געווען דורכפֿירן דעם קאָנטראָל אויפֿן זאַמלפּונקט . ( לויטן פּלאַן האָט מען פֿאַר דעם ערשטן טאָג באַדאַרפֿט געווען אָפּטיילן ניט מער פֿון 1 ־ 2 טויזנט מענטשן ) .
צי איז ניט פֿאַראַן קיין אויסוועג , קיין קאָמפּראָמיס ? ווען אַלע ייִדן וואָלטן אויף אַ הלכהשן אופֿן געהאַלטן שבת וואָלט משיח דאָך געקענט קומען און ווען זיי וואָלטן אַלע אײַנגעגאַנגען אויף איין אוניקאָדעלער סיסטעם פֿאַר ייִדיש , וואָלטן מיר אַלע געקענט שרײַבן איינער צום אַנדערן מיט ייִדישע אותיות אויפֿן וואָרטירער און , דעריבער , אויף דער עלעקטראָנישער פּאָסט אויך . דערווײַל אָבער , האָט דער ענגלישער העלפֿאַנד מנצח געווען איבער דער ייִדישער פֿליג בהילכות ־ קאָמפּיוטערײַ . דער פּועל ־ יוצא דערפֿון , אַזוי ווי יעדער וויל שרײַבן דעם אַנדערן דווקא מיטן קאָמפּיוטער ( און אַמאָל איז טאַקע קיין גרינגערער און ביליגערער אויסוועג ניט פֿאַראַן , ווי למשל ווען מען דאַרף צעשיקן דעם זעלבן אָנזאָג צו הונדערטער מענטשן כּדי זיי צו פֿאַרבעטן צו אַ לעקציע ) איז דער גרינגסטער אויסוועג : שרײַבן ייִדיש מיט ענגלישע אותיות .
וואָס וויכטיק לעקציעס האָבן מיר געלערנט אין די לעצטע 12 חדשים ?
ווער וואָלט געקענט גלייבן , אַז דײַטשלאַנד וועט ווערן אַ צענטער פֿון ייִדיש געזאַנג און קלעזמער ־ מוזיק נאָכן חורבן ? דער פֿענאָמען איז אַ גאָר אינטערעסאַנטער און קאָמפּליצירטער און ווערט גוט דאָקומענטירט אין אַ נײַער קאָמפּאַקטל ־ געשיכטע וואָס די דײַטשע פֿירמע " Bear Family Records " האָט אין חודש יוני אַרויסגעגעבן אויף 12 דיסקן . די פֿירמע האָט אַ שם פֿאַר אירע אויסשעפּיקע אַנטאָלאָגיעס פֿון רעקאָרדירונגען , און אין דער נײַסטער - " זאָל זײַן : ייִדישע מוזיק אין דײַטשלאַנד און איר אײַנפֿלוס ( 1953 - 2009 ) " - האָט מען אַרײַנגעלייגט אַ סך פֿאָרש ־ אַרבעט און מי . " זאָל זײַן " ( Sol Sajn ) ווערט אײַנגעטיילט אין פֿיר חלקים און יעדער חלק באַשטייט פֿון דרײַ קאָמפּאַקט ־ דיסקן .
הגם דאָס וואָרט " איכה " , וואָס מיינט " ווי אַזוי " , טרעפֿט זיך איצט צום ערשטן מאָל אין דער תּורה , איז אין דער פּרשה " בראשית " פֿאַראַן אַ וואָרט , וואָס האָט אַן אַנדער באַדײַט , אָבער שרײַבט זיך מיט די זעלבע אותיות . ווען אָדם ־ הראשון האָט געגעסן די פֿאַרבאָטענע פּרי , און זיך אויסבאַהאַלטן אינעם גאָרטן , האָט דער באַשעפֿער אים געפֿרעגט : " איכה " ( " אַיעקאָ " ) - " וווּ ביסטו ? "
רעוטערס 13 טאָקיאָ וואַטאַנאַבע היראָשי הויפּט אויספֿיר פון באַנק פֿאַר אינטערנאַציאָנאַלער קאָאָפּעראַטיאָן ( געוועזענער פינאַנסע דירעקטאָר ) אויף יולי 13 צו רעדן מיט רעפּאָרטערס אין טאָקיאָ , רעכט צו יבעריק געלטיק ליקווידיטי אין דעוועלאָפּעד לענדער ווי דעוועלאָפּינג לענדער און די בוימל מאַרק , און פעראַס אייַזן , און אנדערע סכוירע פּרייסיז פּושינג אַרויף אויל און עסן , די יו . עס . געלטיק 2 ( קע2 ) איז סייטיד ווי אַ דייַגע אַז עס זאל בלייבן ביז דעם סוף . הער וואַטאַנאַבע , דער אינטערנאַציאָנאַלער מאָנעטאַרי פאַנד ( ימף ) און געוויזן אַז אַ אָפּציע צו קאָנטראָל קאַפּיטאַל ינפלאָוז אין פעברואר 2010 , די יבעריק ליקווידיטי " אלא ווי דעוועלאָפּינג לענדער אַזאַ ווי דרום קארעע און סאָוטהעאַסט אזיע זענען ספּלאַשינג וואַסער געזונט געלט , סכוירע מארקפלעצער האָבן געטאן , " ער האט געזאגט . פלאָווינג און גויים - בוימל סכוירע מארקפלעצער , ספּעציעל אין סאָדי אַראַביאַ ווי מאַך פּראָדוצירער פון גראָב בוימל ( די קאָואָרדאַנייטינג צושטעלן און פאָדערן ) ווייַל פון אַוועק , " די געלט איז ינפילטרייטיד , בשעת די שטאַט ווייַטער צו פאַרגרעסערן די קלאָר פּרייַז . קע2 זאל זייַן אַפעקטאַד דורך ליקווידיטי ביז דעם סוף , " די געזאגט . דערווייַל , בוימל פּרייסיז , קען פאָרזעצן צו אויפשטיין ווייַטער געוויזן די ווירקונג פון אַ שוואַך ייראָ און נידעריקער מיינונג . איר מיט אַ הויך פון אַרום 140 יו . עס . Dollars פּער פאַס בוימל פּרייסיז אין 2008 , " די ייראָ העכער , אין סדר צו טייַנען די פּערטשאַסינג מאַכט פון די ייראָ בוימל - פּראַדוסינג לענדער דאַרפֿן צו פאַרקויפן פֿאַר לעפיערעך הויך בוימל פּרייסיז אין דאָללאַרס עס . דאס וועט זייַן טשיפּער ייראָ , עס מוזן כאַפּן דאָלאַר - דינאַמאַנייטיד בוימל פּרייסיז אין אייראָס אין סדר צו טייַנען פּערטשאַסינג מאַכט איז ניט , " ער האט געזאגט . " אפילו סאַודי אַראַביאַ ( בוימל פּרייסיז ) מיר טאָן ניט וועלן צו דרייַ דידזשאַץ , " און טענהט אַז מיט בוימל פּרייסיז בייַ א לעוועלס אין יבעריק פון 90 דאָללאַרס פּער פאַס , " עס בלייבט הויך , פּרייסיז קענען ניט שפרינג " אנגעוויזן אויף דינסטיק . [ אַרטיקלען ] איינער - וועג אַספּעקט פון דער יען אין דער ערשטער העלפט ענדיקט אקטאבער וואַטאַנאַבע האַזימע - טרעאַסורער רעטראַנסמיססיאָן : [ גורל פון ] די יען די עק פון לאַנדינג די עקאנאמיע , וועקסל קורס פּאָליטיק איז ניט נייטיק פֿאַר וואַטאַנאַבע האַזימע - טרעאַסורער אינטערוויו : הויך - ריזיקירן סיבות יען , אָן די נויט פֿאַר פּאָליטיק - טרעאַסורער וואַטאַנאַבע האַזימע רעוטערס - עקאָנאָמיש סטאַטיסטיק און טאַבעלעך אין יאַפּאַן און מעייווער - לייאַם וועט פאָרשטעלן געשעענישן פּלאַן פון עווענץ פֿאַר 07 דינער און אינטערנאַציאָנאַלער עקאָנאָמיש ינדאַקייטערז .
דער פֿאָרװערטס שרײַבערין שרה ־ רחל שעכטער באַריכטעט איבער אַ נײַע ראָמעאָ און דזשוליעט פֿילם װאָס שפּילט איצט אין ניו יאָרק , װאָס די קעמפֿנדיקע משפּחות מאָנטעגיו און קאַפּיולעט זענען דאָ פֿאַרוואַנדלט אין . . .
ס ' איז גוט צו װיסן אַז סאַטמאַרער טאָפּאָנימיק איז טאַקע בעסער , יעדער אײנער זאָגט פּילנוע , הגם מע שרײַבט צומאָל מיט אַ קומעץ - אַלף . מיט " אומאַן " , זעט אױס , האָט פּאַסירט די זעלבע מעשה װי מיט פּ " ב . פֿאַר חסידים איז אומען ניט קײן פֿאַרװאָרפֿן דערפֿל , פֿאַרקערט , זי איז גרױס װי ארץ - ישראל . אדרבא , פֿון פּעטערבורג װײס מען כמעט גאָרנישט , װעמען אַרט דאָך עפּעס אַ גױ ' אישע שטאָט אױפֿן קאַלטן צפֿון װאו די װײַסע בערן לעבן ( מע האָט מיך שױן אַ פּאָר . ( מאָל אױסגעבעטן עפּעס צו דערצײלן װעגן זײ כ ' האָב אַ ביסל אױסגעפֿאָרשט : אומען שרײַבט מען אין אַלטע ביכלעך מיט אַ . װאָװ , און ריזשין , צום בײַשפּיל , בלױז מיט אַ יוד ממש אױף דער זעלבער זײַט
נאָך אַ געלעגנהייט פֿאַר שלום האָט קעניג כוסיין פֿאַרזען אין 1970 . כוסיין האָט באַ טראַכט ישׂראל ווי אַ גאַראַנטיע פֿאַר יאָרדאַ ניעס סוּווערעניטעט און זײַן טראָן . דער ישׂראלדיקער " מוסד " האָט אייניקע מאָל געבראַכט צו זײַן אויפֿמערק פּרוּוון פֿון אַן אַטענטאַט קעגן אים . ווען די סיריער האָבן פּרובירט אַראָפּצושיסן כוסיינס עראָפּלאַן , האָט ישׂראלס לופֿט ־ פֿלאָט אַרויסגעשיקט אירע עראָפּלאַנען און פֿאַרטריבן די סירישע . ווען די פּאַלעסטינער האָבן פּרובירט דורכצו פֿירן אַן איבערקערעניש און פּראָקלאַמירט אַ פֿרײַע רעגירונג , מיט יאַסיר אַראַפאַט בראָש , אין שטאַט אירביד , האָט ישׂראל קאָנצענטרירט אירע מיליטערישע איינהייטן נעבן דער גרענעץ מיט סיריע , וואָס האָט אָפּגעשראָקן די סיריער אַרײַנצודרינגען אין יאָרדאַניע , כּדי צו שטיצן די אויפֿשטענדלער . כוסיין האָט דעמאָלט דורכגעפֿירט אַ שחיטה קעגן די פּאַלעסטינער , און בײַ דעם צוזאַמענטרעף מיט יגאל אַלון אים זייער באַדאַנקט פֿאַר דער הילף קעגן די אויפֿשטענדלער .
אַן עדיטאָריאַל פֿון " יו ־ עס ־ איי טודיי " ( USA Today ) , אויך אַרויסגעלאָזט פֿאַראַכטאָגן מיטוואָך , פּאַראָדירט אַ באַליבטן זאָג פֿון פּרעזידענט דזשאַן פֿ . קענעדי - " אַן אויפֿגייענדיקע כוואַליע הייבט העכער אַלע שיפֿלעך " - און געמאַכט דערפֿון : " אַן אויפֿגייענדיקע כוואַליע הייבט העכער אַלע יאַכטן " .
ווען די דאָזיקע שורות ווערן געשריבן , ווערט דער סאָציאַליזם פֿאַרשפּרייט אין אַמעריקע , אָבער נאָך אַלץ ניט צווישן די אַמעריקאַנער אַרבעטער . ער ווערט פֿאַרשפּרייט צווישן די אינטעליגענטע מענטשן . אין די קאָלעדזשעס געווינט ער אויפֿמערקזאַמקייט און אינטערעס צווישן פּראָפֿעסאָרן און סטודענטן . די " ליג פֿאָר אינדאַסטריעל דעמאָקראַסי " גיט זיך הויפּטזאַכלעך אָפּ מיט אַגיטירן סאָציאַליזם צווישן אַמעריקאַנער סטודענטן און צענדליקער קאָלעדזשעס האָבן שוין טאַקע טעטיקע ברענטשעס פֿון דער דאָזיקער ליגע . זיי נעמען אָבער דעם סאָציאַליזם אָן אַלס דענקער . וועגן קלאַסן ־ באַוווּסטזײַן קען דאָ קיין רייד ניט זײַן . דער אַמעריקאַנער אַרבעטער איז אָבער ניט קיין דענקער . בלײַבט ער פֿון ווײַטן .
דער שאָק און די מיסטעריע פֿון דער אַפֿערע , אַרום וועלכער די פּרעסע האָט געהאַלטן אין שפּאַנונג דאָס פֿאָלק אין ישׂראל במשך פֿון וואָכן , האָבן באַקומען נאָך אַ גרעסערן אויסמעסט מיטן פֿאַרבאָט פֿון דעם געריכט צו פֿאַרעפֿנטלעכן דעם נאָמען פֿון דער העכסטער פֿאַרדעכטיקטער אויטאָריטעט - און דאָס גראָד אין דער זעלבער צײַט , ווען אַ צווייטע געריכטלעכע אינסטאַנץ האָט פֿאַרווערט צו פֿאַרעפֿנטלעכן אַן אַנדערע " מיסטעריעזע פּרשה " און דעם נאָמען פֿון דער פֿאַרדעכטיקטער אין " שווערן פֿאַרראַט " . אין דער צײַט איז דער אינטערנעט און די וועלט ־ פּרעסע געווען פֿול מיט דער דאָזיקער געשיכטע , נאָר די אײַנוווינער פֿון ישׂראל האָבן נישט געטאָרט וועגן איר וויסן . צום סוף האָט זיך אַרויסגעוויזן , אַז דאָס איז געווען פֿאַרבונדן מיט דער אויספֿאָרשונג פֿון דער זעלנערקע , וואָס האָט אַרויסגעגנבֿעט בײַ אַ הויכן מיליטערישן קאָמאַנדיר העכסט געהיימע אָפּעראַטיווע דאָקומענטן און זיי איבערגעגעבן דעם קאָרעספּאָנדענט פֿון " האָרץ " ( וועגן וואָס עס איז שוין ברייטער באַשריבן געוואָרן אין פֿאָריקן נומער פֿון " פֿאָרווערטס " ) .
באַלאַדעס , ווי באַקאַנט , דערציילן אַ מעשׂה . ביר שרײַבט ווײַטער , אַז די אָריגינעלע דזשאַז ־ אַראַנזשירונגען אינעם קאָמפּאַקטל " געבן אָפּ כּבֿוד דעם פּשטות פֿון דער באַלאַדע ־ טראַדיציע , אָבער אין דער זעלבער צײַט , שטעלן זיי אַוועק מאַנגערס ווערטער אין אַ מוזיקאַלישער , מאָדערנער צווישן ־ זאָנע . די לײַכטע מוזיקאַלישקייט פֿון זײַן פּאָעזיע פֿאַרלײַכטערט דעם פּראָצעס פֿון שאַפֿן מוזיק צו די ווערטער " .
די פֿאַרגאַנגענע וואָך האָט דער זשור נאַל " Science " איבערגעגעבן , אַז די וויסנ שאַפֿטלער בײַם ירושלמער " פֿאָרש - צענטער פֿון נאַטירלעכער מעדיצין אויפֿן נאָמען פֿון לויִס באָריק " האָט זיך אײַנגעגעבן אויפֿצוציִען אַ טייטלבוים פֿון אַן אוראַלטן קערן , געפֿונען אין די רויִנען פֿון דער באַרימטער פֿעסטונג מצדה . די פֿאָרשער האָבן באַשטימט , אַז דאָס קערנדל איז געווען 2 , 000 יאָר אַלט . ביז הײַנט האָט זיך קיינעם נישט אײַנגעגעבן אויפֿצולעבן אַזאַ אַלט געוויקס .
מעט , איך ליבע אייער איינסן פֿאַר די 12 דייַס אַרויסרופן . און גרויס צו זען איר אָנטייל נעמען אַזוי אַקטיוולי אַזוי באַלד ! עס ס די רעכט רוח ! !
איך געדענק זייער גוט די ליבע , געטרײַע און איבערגעגעבענע פּעדאַגאָגן און הויך ־ געשעצטע געלערנטע , ייִדישע שרײַבער , פּאָעטן און ייִדישע קולטור ־ מענטשן , וועלכע זענען געווען אונדזערע לערערס אינעם סעמינאַר . צווישן זיי : שמואל ניגער , לייבוש לערער , יואל ענטין , י . מינקאָוו , חיים בעז , פּינחס גינגאָלד , י . גובקין , ד ״ ר וואָלמאַן , ד ״ ר פֿרידמאַן , חיים קאַזשדאַן , ד ״ ר שלמה ווײַסמאַן , נ . כאַנין , זלמן יעפֿרויקין א ״ אַנד , וועלכע חוה לאַפּין האָט זיכער געקענט און מיט וועמען זי איז געקומען אין קאָנטאַקט , ווען זי האָט אָנגעפֿירט מיט דעם דערציִונגס ־ צענטער פֿון " אַרבעטער ־ רינג " אין ניו ־ יאָרק .
ינ דרויסן איר וועט טרעפן אַ פאַרשיידנקייַט פון לאַגזשעריז פון אַ ריזיק זיך - סאַסטיינינג סטאַוו , פּרעכטיק וואַסערפאַל , צו פּרי גערטנער . די ייקראַדזש ענערטיינז 3 מעגלעך געדאנקען פֿאַר אַ גאָלף קורס , פערד ראַנטש , אָדער וויינערי / ווייַנגאָרטן מיט אַן יזמאַנט אַראָפּ צו די אָזערע פֿאַר יראַגיישאַן . סקולפּטוראַל פארמען , דיסאַפּירינג ווענט פון גלאז און גראַציעז אַרסינג שורות געבן באַוועגונג צו די סטרוקטור קריייטינג אַ דינאַמיש ינטערפּליי צווישן ינלענדיש און יקסטיריער ספּייסאַז ווי גוט ווי דער אָזערע אָקאַנאַגאַן קוקן עבר . א גאנץ דערגאַנג צו זייַן באַשטעטיקן , דעם קאַפּטיווייטינג פּלאַן איז אַן ימפּעקאַבלי מערדזשד זאַץ פון מאַטעריאַלס , ספּייסאַז & ליכט . דאס היים קאַפּטיווייץ אַלע פון דיין סענסיז פון דעם מאָמענט איר אַרייַן .
פֿון איזלוטשיסטע האָט מען דעם צענטער פֿונעם נײַעם ראַיאָן אין קורצן אַריבערגעפֿירט אין דעם דאָרף טשעמעריסק . דאָס דאָרף האָט מען אויפֿגעבויט , אין יאָר 1924 , פֿאַר נײַע ייִדישע איבערוואַנדערער , און דער נאָמען האָט אָפּגעשפּיגלט די נײַע צײַטן - מע האָט אויף אַזאַ אופֿן אָפּגעמערקט די פֿאַרדינסטן פֿון שלמה ( אַלכּסנדר ) טשעמעריסקי ( 1880 - 1942 ) , וואָס איז געשטאַנען בראָש די ייִדישע סעקציעס פֿון דער קאָמוניסטישער פּאַרטיי .
דאַנקען איר קאַיביל1 ! איך זאָל פונט אויס כאָטש אַז איר זייער זייער ראַרעלי זען קיין גראַפיטי אין שאַנגהאַי - דעם איז אַ דעזיגנייטיד געגנט פֿאַר ' קינסטלער ' .
יעדע רעליגיע אין דער וועלט קאָנצענטרירט זיך אויף געוויסע אַספּעקטן פֿון ג ־ טלעכקייט . דער טעות פֿון די געצנדינער האָט געשטאַמט פֿון דעם , וואָס אַ טייל מענטשן צעטיילן די דאָזיקע אַספּעקטן אויף באַזונדערע כּוחות . אין אַלע אַנטוויקלטע רעליגיעס זענען אָבער פֿאַראַן מיסטישע און פֿילאָסאָפֿישע באַוועגונגען , וועלכע באַנעמען , אויף זייער אופֿן , די ג ־ טלעכע אייניקייט .
אָן חשק , שטייט משה אויף און מורמלט שטילערהייט : " מיטן גרעסטן פֿאַרגעניגן . . . "
דעם אמת געזאָגט , ווען דער זעלביקער דזשיימס קעראָל וואָלט זיך דערוועגט דע מאָלט צו שרײַבן אַזאַ בוך , וואָלט מען אים אָדער פֿאַרברענט אויפֿן שײַטער ־ הויפֿן פֿאַר די זינד פֿון אַן אָפּטריניקן , אָדער מען וואָלט אים אַראָפּגעהאַקט דעם קאָפּ . אַפֿילו הײַנט , הערן זיך קולות סײַ פֿון דער קאַטוילישער קירך און סײַ פֿון יחידים וואָס פֿאַרדאַמען דעם שריפֿטשטעלער מיט זײַן דאָקומענטאַרן פֿילם . דער אמת איז , דער ציילט דזשיימס קעראָל אין זײַן דאָקו מענטאַרן פֿילם , אַז ער איז געוואַקסן אין אַ קאַטוילישער משפּחה אַרומגערינגלט מיט אַ סך ברידער און שוועסטער . דער טאַטע איז געווען אַ שישקע אינעם אַמע ריקאַנער מיליטער , געווען אויסגעקאָכט נישט נאָר מיט די גענערעלער , נאָר אויך מיט באַרימטע און מעכטיקע גלחים וואָס האָבן געהאַט גרויס השפּעה אויפֿן מיליטער , דער עיקר , די אַמעריקאַנער מיליטערישע לופֿטפֿליִער ־ אַקאַדעמיע .
לויט דער ייִדישער מסורה , האָט דער אַכזריותדיקער מלך נמרוד , וועלכער האָט געגרינדעט די ערשטע וועלט - אימפּעריע מיטן צענטער אין " ארץ שנער " , שומער , געהייסן אויפֿצובויען די שטאָט בבֿל , מיט אַ ריזיקן טורעם ביזן הימל . ווי עס שטייט אין דער תּורה , האָבן די אײַנוווינער פֿון שנער געוואָלט " קריגן אַ שם , כּדי נישט צו ווערן צעזייט איבער דער ערד " . צוליב אַ ריי ענלעכקייטן , פֿאַרבינדן די היסטאָריקער די דאָזיקע מעשׂה מיט דער אַקאַדישער אימפּעריע , געשאַפֿן אין מעסאָפּאָטאַמיע דורכן קיניג סאַרגאָן .
25 . אַוועק איז דער טאַטע גאַנץ פֿרי צו דער אַרבעט ( ס ׳ וועט זיך פֿון צווייגל צעבליִען אַ בוים )
אזוי זאל א מענטש זאגן אין זייער א אפגעטיילטן אופן , אלעס וואס ער ווייסט אין זיין מחשבה וועגן אמונה , און ארויסרעדן אלע צדדים וואס זענען סותר ח " ו די אמונה פשוטה , אז ח " ו זעט אויס אז איך האב באשטימט מיין זיווג , און איך בין מחליט וואו צו וואוינען , און ער זאל עס מבטל זיין יעדן פרט און פרט וואס ער פילט אין הארץ אז עס איז נישט אמת .
סאַם 73 , 3 - 7 - איך אנגעהויבן געזען די שטאָלץ איז מעקאַנע שלעכט שלום : קיין ווייטיק , טאָן ניט זאָרגן אַז זייער ללבער זענען געזונט - פאסטעכער , אָן ויספעלן . מענטש צאָרעס זיך טאָן ניט וויסן דעם איצטיקן מיזעריז זענען פֿרייַ .
וועגן דעם אינערלעכן באַטײַט פֿון שופֿר ־ בלאָזן אין ראָש ־ השנה גיט דער בעל ־ שם ־ טובֿ צו פֿאַרשטיין מיט אַ משל : אַ בן ־ מלך , אַ פּרינץ , האָט אַוועקגעוואַנדערט אַ לענגערע צײַט פֿון זײַן טאַטנס קיניגלעכן פּאַלאַץ אין פֿאַרשיידענע נאָענטע און ווײַטע שטעט און דערפֿער . ער האָט זיך דערפֿאַר אָפּגעריסן און אָפּגעווישט פֿון די אַלע איידעלע און פֿײַנע אויפֿפֿירונגען און מאַניערן פֿון זײַן קיניגלעכער היים . ער האָט געהאַט זייער אַ געמאַטערטן לעבן אין זײַנע פֿאַרוואָגלטע מקומות . ער האָט , פֿאַרשטייט זיך , נישט געהאַט די טײַערע שפּײַזן און געטראַנקען , מיט וועלכע מ ׳ האָט אים געקעכלט אין פּאַלאַץ ; אויך זײַנע בגדים זײַנען שוין געווען צעריסן און צעשליסן . ער אַליין איז געווען פֿאַרברודיקט און האָט שוין אַפֿילו נישט געקענט מער ריידן דעם ראַפֿינירטן לשון פֿון בית ־ המלכות .
" שומרי ־ רעוואָלוציע " ווירקט אויף דער אויסערן ־ פּאָליטיק ; איר האַנט ציט זיך אין אַפֿגאַניסטאַן און איראַק , זי שטיצן די טעראָריסטישע באַוועגונגען " כאַמאַס " און " כעזבאָלאַ " .
מיין באציונג מיט דער קאנסערוואטיווער באוועגונג איז אזוי ווי מיט מיין משפחה ( געמיינט מיינע עלטערן ) : כ ' האב זיי ליב און זיי מאכן מיך משוגע . וויפל מאל מע פרעגט מיך וועגן מיין יידישקיט און וויפל מאל איך ענטפער מיט א האלבן מויל אז כ ' בין א קאנסערוואטיווער ייד ! וויפל מאל שעם איך זיך מיט מיין ירושה !
דער מיטעלער רבי איז געווען אַ גרויסער תּלמיד ־ חכם און אַ חסידישער צדיק , און גוט געקאָנט דאָס פֿאָלק . ער האָט אַוודאי געקאָנט זיך אויסדריקן מיט מער פּשוטע ווערטער , נאָר דעמאָלט וואָלט זײַן קונטרס געקלונגען נישט גענוג למדניש . דערפֿאַר האָט ער אָנגעפֿילט זײַן ווערק מיט לומדישער מליצה , כּדי עס זאָל קלינגען ווי אַן ערנסטער רבנישער מאמר און פֿאָרט פֿאַרשטענדלעך פֿאַר אַ פּשוטן מתפּלל .
דרייען עטלעכע רוק פילם און קוק אין עס דורך אַ לופּ אויף אַ ליכט טיש . גיין צו די קלאָזעט פארויס אַזוי איר טאָן ניט נאַס דיין הויזן אין פראָנט פון יעדער יינער .
דעם דרעק איז העכסט פּאָליצע פון \ u200b \ u200bפילע אַ חלום קומען אמת קיפּיסז האַס רר ווייַל עס פאָרעמען א ווונד צו די גרין בלעטער איר טאַסטער קלאַפּ פון די האַרץ און בלויז דעמאָלט דער בענעפיץ
רעוטערס דזשאָהאַננעסבורג 25 ] אינטערנאַציאָנאַלער מאָנעטאַרי פאַנד ( ימף ) אויף אויגוסט 25 אַנאַונסט די וועלט עקאָנאָמיש אַוטלוק , די וועלט עקאנאמיע צו 4 . 4 פּראָצענט אין 2011 און פּרעדיקטעד וווּקס . פּראָדזשעקטיאָנס ווי פון אקטאבער 2005 איז געווען ריווייזד אַרוף פון 4 . 2 פּראָצענט . ווארים 2012 , דער וווּקס קורס פון 4 . 5 פּראָצענט און פּרעדיקטעד אַז כייטאַנד . די ימף , די גלאבאלע עקאנאמיע האט אַקסעלערייטיד דעם גאַנג פון יקספּאַנשאַן זינט שפּעט לעצטע יאָר , האט געזאגט קוועלער וואָלט ווייַטער בוסט די עקאָנאָמיש אָפּזוך אין די יו . עס . שטייַער ברעאַקס . לויט צו די ימף , די יו . עס . שטייַער קאַץ אין די יו . עס . עקאנאמיע דערוואַרט צו שטופּן אַרויף 0 . 5 פּראָצענט ווייזט אין 2011 . יאַפּאַן ס סטימול פּעקל אויך האט צו בייַשטייַערן צו די פּערסיסטאַנס פון מעסיק עקאָנאָמיש אָפּזוך אין דער וועלט . די ימף " אויב איר בליק קוילעלדיק , און ווייַזן צייכנס פון גיך יקספּאַנשאַן אין פּריוואַט קאַנסאַמשאַן געפאלן צו אַספּעקץ פון די פינאַנציעל קריזיס , דעוועלאָפּעד לענדער האָבן אנגעהויבן צו פאַרגרעסערן סטעדאַלי , " ער האט געזאגט . די ימף פאָרויסזאָגן לעצטע אקטאבער פון די 2011 וווּקס פאָרויסזאָגן פון 2 . 2 פּראָצענט אין דעוועלאָפּעד לענדער געוואקסן 2 . 5 % צו 2 . 5 % אין 2012 אויך פּרעדיקטעד אַז וווּקס צו פאָרזעצן . אבער , עס איז לאָוערינג די הויך אַרבעטלאָזיקייַט קורס האט שוין דערגרייכט איז אַ דויכעק , און דער געדאַנק איז אויך געוויזן . ווארים געלטיק פּאָליטיק אין דעוועלאָפּעד לענדער , פּוינטינג אויס די נויט צו טייַנען אַ אַקאַמאַדייטיוו פּאָליטיק צו שטיצן וווּקס . " ינפלאַטיאָן עקספּעקטיישאַנז זענען סאַפּרעסט , ווי לאַנג ווי די אַרבעטלאָזיקייַט קורס געבליבן הויך , פון אַ סטאַנדפּוינט פון נאַציאָנאַל , עס ( מיטיגיישאַן פּאַלאַסיז ) איז די רעכט פּאָליטיק , " ער האט געזאגט . אויף די אנדערע האַנט , דעוועלאָפּעד לענדער וואָלט דינען צו ווייַטער שטופּן אַרויף וועלט וווּקס , הויך לעוועלס פון א און א פראבלעמען אין פילע לענדער אין אייראָפּע , וואָס וואָרנד אַז די ביגאַסט ריזיקירן סיבות פֿאַר די גלאבאלע עקאנאמיע . יו . עס . עקאָנאָמיש וווּקס פאָרויסזאָגן פֿאַר 2011 , 2 . 3 פּראָצענט פון לעצטע אקטאבער בייַ די שאַרף אַרוף רעוויזיע צו 3 . 0 פּראָצענט . 2 . 7 פּראָצענט וווּקס אין 2012 דערוואַרט צו לאַנגזאַם צו ווייַזן . יאַפּאַן ס 2011 וווּקס פאָרויסזאָגן איז ריווייזד אַרוף צו 1 . 6 פּראָצענט . 2012 , עס יקספּעקס אַ 1 . 8 פּראָצענט . ווארים די ייראָ זאָנע 2011 וווּקס , די דערוואַרט 1 . 5 % דיפערד . 1 . 7 % אין 2012 און פּרעדיקטעד אַז אַקסעלעריישאַן . אבער , פֿאַר דייַטשלאַנד ווייַל פון שטאַרק דינער פאָדערן וווּקס פאָרויסזאָגן צו 2 . 0 פּראָצענט פון 2 . 2 פּראָצענט אין 2011 אויפשטיין . קוילעלדיק וווּקס ימערדזשינג עקאָנאָמיעס , אָבער דערוואַרט צו זייַן 6 . 5 פּראָצענט אין 2011 , און די ריווייזד פאָרויסזאָגן אַ ביסל פון 6 . 4 פּראָצענט אין אקטאבער . View ווייזונג דער זעלביקער דיפּלאָם דורך פארבליבן וווּקס אין 2012 . אין טשיינאַ , די דערוואַרטונג פֿאַר 2011 - 9 . 6 % דיפערד . 9 . 5 % אין 2012 צו פּאַמעלעך עפּעס אין פּערספּעקטיוו . Brazil ס 2 , 011 וווּקס פאָרויסזאָגן , פּרידיקטינג 4 . 5 פּראָצענט אין אקטאבער פון אַ ריווייזד 4 . 1 פּראָצענט . 2012 פּרעדיקטעד צו וואַקסן 4 . 1 פּראָצענט . [ אַרטיקלען ] יו . עס . דאָללאַרס אַרום 82 . 46 ¥ מאַקעטטאָאַי [ פקס ] , די positive דערוואַרטונג אַז די יו . עס . עקאנאמיע , הויפט באַנק גענעראל אלא איריש גרין פארטיי קאָואַלישאַן ווידדראָאַל , אַפֿילו פאָרויס פון וואַלן ספּאַין פּלאַנז צו נאַשאַנאַלייז טייל פון די סייווינגז באַנק - שייַכות מוסקל גריכנלאנד , א ריסטראַקטשערינג איז ניט דיסקאַסט וויצע - פינאַנצן מיניסטער גריכנלאנד טוט ניט דאַרפֿן א ריסטראַקטשערינג הויפּט = עפסף .
דאָ זענען געוויזן אין די ווייַז פאַרשטעלן אַז דיספּלייז צוויי פאַרשידענע פרוכט פאָרעם מאַנאַפּאָול אַנטענע דורך ניצן די אַפּלאַקיישאַן ווייכווארג :
פֿון דער צווייטער זײַט , האָט די אַדמיניסטראַציע פון Karstadt - Quelle מיטגעטיילט , אַז זי האָט בדעה צו באַשטרײַטן דעם באַשלוס פֿון דער פֿעדעראַלער אַמטשאַפֿט מכּוח דעם אייגנטום . " כּדי צו פֿאַרטיידיקן די אינטערעסן פֿון די אַקציאָנערן , וועט Karstadt - Quelle מוזן זיך ווענדן אין געריכט , - האָט דערקלערט אַ פֿאָרשטייער פֿונעם האַנדל ־ הויז . - דער קאָנעצרן וויל האָבן אַ קלאָרן יורידישן באַשלוס , און מאַכן צו דעם ענין אַ סוף " .
« עלדאָ - דער אָריגינעל פּילזנער | עלדאָ - דייערי »
" זאל מען ריכטער דער אָרעם פון מיין מידע און אַקשאַנז , אָבער קענען נישט זען וואָס איך פילן . " לעבן איז ניט ווי גרינג ווי פליפּט דיין האַנט
נאָך היטלערס ייִדן ־ מאָרד , דער סאַמע שרעקלעכער קאַטאַסטראָפֿע אויפֿן גאַנצן שטח פֿון אונדזער געשיכטע , האָט זיך געדאַכט , אַז אויס , מער וועט זיך שוין אַזוינס ניט אומקערן , איז ניין , די אומגליקן גייען אָן ווײַטער . וואָס זשע גרייט פֿאַר אונדז דער מאָרגן ?
ערשט מיט אַ קורצער צײַט צוריק איז אױף ס ׳ נײַ אױפֿגעשװוּמען אַ פּאַפּקע מיט פֿאָטאָקאָפּירטע פֿערזן - צװײ לאַנגע , פֿיל ־ סטראָפֿיקע װײ ־ געשרײען , קלאָג ־ לידער װעגן די גרױלן פֿון נאַצי ־ חורבן , װאָס דער מחבר האָט אַלײן אױף דער אײגענער הױט דורכגעמאַכט . אײן לאַנגע קינה , 33 סטראָפֿעס די לענג , האָט דער פּאָעט אױסגעגאָסן אױף פּאַפּיר - " דער גרױזאַמער פּאָגראָם , דעם 5טן אָקטאָבער 1942 . . . צװאַנציק שטונדן אין אײן װאַגאָן , געפֿירט צום טױט " - אָבער נישט געחתמעט און נישט דאַטירט . נאָך דער צװײטער פּאָעמע - אױך 30 אָנגעװײטיקטע סטראָפֿעס , מיטן קעפּל " אין שטעטל מאָגעלניצע , פּױלן . . .
מומחה פּדף רידער 4 . 0 . 170 פֿאַר ווינדאָוז דאַונלאָוד דאַונלאָוד
" דאָ דאַרף איך קיינעם נישט דערציילן , - האָט ווײַטער געזאָגט אַנדרע בריִע , - ווי אָרעמער ס ׳ וואָלט געווען דײַטשלאַנד אָן די ייִדישע דיכטער און דענקער , מוזיקאַנטן , שוישפּילער , וויסנשאַפֿטלער , פּובליציסטן , אַרבעטער , אונטערנעמער ; ווי אָרעמער וואָלט געווען די דײַטשישע שפּראַך אָן אירע ייִדישע און העברעיִשע וואָרט ־ וואָרצלען . ( . . . ) ניט לאַנג צוריק האָב איך געזען אַן אַלטע פֿאָטאָגראַפֿיע , פֿון אָנהייב 1943 : אַ שיין פֿריילעך מיידעלע פֿון אַ יאָר פֿינף . דאָס קינד פֿאָרט אויף אַ הילצערנעם וועלאָסיפּעדל , אין דעם דרעזדענער ' יוגנטלאַגער העלעבערג ' . מיט אַ פּאָר טעג שפּעטער איז דער ' יוגנטלאַגער ' ליקווידירט געוואָרן , און דאָס מיידעלע , אין איינעם מיט אַלע אַנדערע קינדער , וואָס האָבן נישט געטויגט צו פֿיזישער אַרבעט , זײַנען געוואָרן , נאָך אַ ' סעלעקציע ' , אַוועקגעשיקט קיין אוישוויץ , וווּ אויף זיי האָבן שוין געוואַרט אין בירקענאַו די גאַזקאַמערן ' בונקער ־ 1 ' און ' בונקער ־ 2 ' . . . איך ווייס נישט דעם נאָמען פֿונעם מיידעלע . . . איך ווייס , אַז איך האָב דרײַ טעכטער , וואָס די קלענסטע פֿון זיי איז הײַנט עטוואָס קלענער פֿון דעם מיידעלע אויפֿן פֿאָטאָ . . . יאָ , טאָלעראַנץ איז אַ גרויסע דערגרייכונג אין דער פּאָליטיק און אין די געזעלשאַפֿטלעכע באַציִונגען , מיר דאַרפֿן זי אָפּהיטן מיט אַלע כּוחות ; וואָס שליסט אָבער אויס יעדע טאָלעראַנץ צו דעם ראַסיזם און אַנטיסעמיטיזם " .
דאָס סאַמע אָריגינעלע און שעפֿערישע אין דער ייִדישער ליטעראַטור איז דווקא דאָס , וואָס טראָגט איר פּראָבלעמאַטישן מהות , כּלערליי סתּירות און איבעררײַסן , וועלכע אַנטפּלעקן דעם עכטן מהות פֿון דעם עקזיסטענציעלן צושטאַנד פֿון " ייִדן ־ זײַן " אין דער מאָדערנער וועלט . די הײַנטיקע עבֿרית ־ ליטעראַטור אין ישׂראל היט טיילווײַז אָפּ איר ייִדישן כאַראַקטער , ניט געקוקט אויף די פּרוּוון מצד די ישׂראלדיקע קריטיקער און ליטעראַרישע היסטאָריקער צו " נאָרמאַליזירן " זי לויטן שטייגער פֿון אַנדערע נאַציאָנאַלע ליטעראַטורן . די אַנדערע ישׂראלדיקע קריטיקער האַלטן פֿאַרקערט , אַז דווקא די ישׂראלדיקע ליטעראַטור איז הײַנט די איינציקע עכטע ייִדישע ליטעראַטור .
די סאוויעט יוניאן האט געהאט א פלאנירטע עקענאמיע , וואס טייטש אז די רעגירונג האט קאנטראלירט אי די פראדוקציע און אי די פרייזן פאר די מארקעט . זי האט באשלאסן וואו מען דארף עפענען א נייע ביזנעס , וואס די ביזנעס זאל זיין סטאנציאנירט , ווער עס זאל דארט ארבעטן , און וויפיל געלט יעדער זאל באקומען . ווען קאמוניזם האט געהערשט אין גאנץ מזרח אייראפע האט רוסלאנד גענאסן פון גאנץ א סטאבילע עקענאמיע , א דאנק איר גוטע אנציאונגן מיט די אנדערע קאמוניסטישע לענדער וועלכע האבן געהאט אפענע טויערן פאר ביזנעס - פארשטייט זיך נאר פאר קאמוניסטן . פון ווען אן די ראיאן איז געווארן גערייניגט פון קאמוניזם אין די פריע 80 ' גער יארן האט רוסלאנד ' ס עקענאמיע אנגעהויבן גליטשן . דער דעמאלטדיגער פארטיי סעקרעטערי גענעראל מיככעל גורבאטשאוו האט עטליכע מאל פרובירט צו מאכן עקענאמישע רעפארמס אבער אן ערפאלג . אין 91 ' ווען אויך רוסלאנד איז געווארן פריי איז די עקענאמיע געפאלן נאך מער צוליב די גענצליכע איבערטויש פון געזעצן און ביזנעס סטרוקטור וועלכע האט געעפענט א נייע וועלט פאר די אונטערגעדרוקטע רוסן . אין יענע צייטן האט באריס יעלצין געווינען פירערשאפט , צוזאגנדיג א בעסערע עקענאמיע , אבער דערווייל איז די מצב פיל ערגער געווארן און דאס לאנד ' ס דעפיציט האט געהאלטן ביי א פערטל פון די דזש . די . פי . ווען קאמוניזם איז געפאלן אין דעם זעלבן יאר האט יעלצין דורכגעפירט א נייע עקענאמיע רעפארם וועלכע איז באשטאנען פון 4 פונדאמענטאלע פרינציפן : 1 ) ליבליראזאציע , וואס באדייט אין אנדערע ווערטער פרייהייט צו טאן ביזנעס מיט סיי וואס פאר סיי וועלכע פרייז . 2 ) פינאנציעלע סטאביליזאציע , וועלכע האט געפאדערט צו שניידן די רעגירונג ' ס אויסגאבן אין אלע אומוויכטיגע סעקטארס . מיליטער איז דעמאלט געווען די הויפט אויסגאבע פון די רעגירונג און איז אין עטליכע יאר געשניטן געווארן צו ווייניגער ווי א צענטל , ברענגנדיג א פלוס פון קעש אין די רעגירונג ' ס קאסעס . 3 ) פריוויטיזאציע , די רעגירונג האט פריוויטאזירט אלע קלענערע און מיטלגאטיגע ביזנעסער צו אינדיווידועלע ביזנעס לייט . דאס איז געווען א קלוגע שריט וואס האט אריינגעברענגט אסאך פאנדן פאר פרישע אינוועסטמענטס . 4 ) אינטערנאציאנאליזאציע , די רעגירונג האט געעפענט אלע אירע טויערן צו די וועלט און געלאדענט יעדן צו טאן ביזנעס מיט איר . אין די ערטשע יארן האט יעדער פרובירט אריינצולייגן א פוס אין ביזנעס אבער זייער אסאך זענען אדורך געפאלן און די רעגירונג האט איינגעזען אז עס איז וויכטיגער צו מאכן " לאנגע - טערמין " אינוועסטמענטס וואס זאל מיט די יארן הייבן די עקענאמיע מיט יסודות ' דיגע אינדוסטריס . נאך א פראבלעם איז אויפגעקומען ווען די עקזעקיוטיוון אינערהאלב די רעגירונג און ביזנעס פארשטייער האבן זיך צופיל ארומגעקריגט אויף אזוי ווייט אז יעלצין האט אין 93 ' אריינגעשיקט מיליטער אין פארלימענט ארויפצוצווינגען די נייע רעפארמען . די קריגערייען האט געשטערט יעדע אפטיילונג פון די רעגירונג און גארנישט איז מעגליך געווען דורכצופירן . א גוטער ביישפיל איז די רוסישע צענטראלע באנק ( אר . סי . בי . ) . א טייל פון יעלצינ ' ס רעפארם פלאן איז געווען איבעצוטוישן די צענטראלע באנק צו א צוויי - רייענשיכט באנק סיסטעם וואס אלע קאפיטיליסטישע לענדער האבן היינט צו טאג וואס קאנטראלירט די פלוס פון געלט אין לאנד און אויך אלע פאליסיס פון אלע קאמערציאלע בענק כדי צו האלטן קאנטראל אויפ ' ן דאלאר . אין רוסלאנד זענען א גרויס טייל פון די באנקירן געווען קעגן יעלצינ ' ס רעפארם פלאן און האבן געשטערט יעדע נייע זאך . נאך א פראבלעם איז מיטגעקומען ווען די באנק האט נישט געהאט גענוג געלט צו קויפן אלע פארגעשריטענע מאשינען און קאמפיוטערס און אזוי ארום נישט געקענט האלטן געהעריג קאנטראל . נאך א פראבלעם איז געווען אז די בענק האבן נישט געוואלט בארגן קיין געלט פאר ביזנעס אינוועסמענט געברויכן , נאכדעם וואס אסאך ביזנעסער האבן נישט צוריק באצאלט זייערע חובות . די פראבלעמען האבן שרעקליך פארקריפעלט די באנק און די אינפלאציע איז געגאנגען קאטאסטראפע . א סטאטיסטיק פון יאר 00 ' ווייזט אז רוסלאנד ' ס דזש . די . פי . האט נאר דערגרייכט 251 . 1 ביליאן דאלאר , אין דעם אריינגערעכנט 54 פראצענט פון סערוויס . בלייבט איבער נאר 39 פראצענט ( 97 ביליאן דאלאר ) אין פאבריצירונג ( די איבריגע 7 פראצענט גייט פאר ארגיקולטור ) . מען שאצט אז עס וועט נאך געדויערן א לאנגע צייט ווילאנג רוסלאנד וועט זיך אויפארבעטן איר עקענאמיע צו א סטאנדארטע סטאביליזם .
ווי אונדזערע פּאָליטיקער און רעקלאַמע ־ פֿירמעס ווייסן , שפּילט דער נאָמען פֿון אַ זאַך אַ גרויסע ראָלע . כּדי בעסער צו פֿאַרקויפֿן אַ צײַטונג , למשל , גיט מען איר דעם נאָמען " דער אמת " ; און כּדי צו באַרעכטיקן אַ מלחמה , רופֿט מען זי אָן " די באַפֿרײַונג " ־ מלחמה . אַזאַ מין " מאַרקעטינג " קומט פֿאָר אַפֿילו אין דער אַלגעמיינער געזעלשאַפֿט - אַלטע מענטשן זענען געוואָרן " סעניאָרן " , אָפּגעשטאַנענע הייסן הײַנט " מענטשן מיט ספּעציעלע באַדערפֿענישן " . געווען אַמאָל צײַטן און ערטער , אין דײַטשלאַנד , למשל , וווּ די ייִדן האָבן אויך געוואָלט בײַטן זייער נאָמען , אויף " איזראַעליטן " אָדער " דײַטשן פֿון משהס גלויבן " ; אָבער עס האָט זיך זיי ניט אײַנגעגעבן .
דער אַראַבער האָט ממש זיך געטרייסלט אונטערן רעדל .
עליטע פאָרסעס : פאַרטיידיקונג בויען דיין טאָווערס און טאָן ניט לאָזן די פייַנט באַקומען אין דער באַזע .
די צוויי זאכן ווענדן זיך נישט איינער אין צווייטן . ווייל עס קען זיין אז אפילו דער רצון פון מענטש איז זייער גרויס צו זיין נאנט צו השי " ת , מיט דעם אינאיינעם שפירט ער נישט אז די עבירה איז א סתירה צו קירבת ה ' , אז די עבירה , דאס איז דער עיקר וואס לאזט נישט צו די נאנטקייט צו ה ' . וויבאלד דאס זעט זיך נישט אן מיט די אויגן , אז טאקע א עבירה שטערט דאס . און מען שפירט עס בכלל נישט , ווייל דאס איז נאר א ידיעה . און דערפאר דארף מען אויך אויף דעם הארעווען , אז אויסער דעם וואס ער זאל וועלן זייער שטארק קירבת ה ' , דארף ער אויך ארבעטן אויף זיך , צו מרגיש זיין אז די עבירה שטערט זייער שטארק צו קומען צו דעם עיקר תכלית אין לעבן . און דאס איז טאקע דער גאנצער נסיון פון מענטש , ווייל אויב ער וואלט געשפירט קלאר אז בשעת ער איז עובר עבירה , פארלירט ער די נאנטקייט צו השי " ת וואס ער האט , וואלט געווען א סאך גרינגער זיך צו היטן פון א זינד . אבער דער רצון פון ה ' איז , אז אויף דעם זאל מען אויך הארווען , און דאס איז נישט א נאטירליכע געפיל אין נפש פון דעם מענטש .
נעכטן בין איך געפֿאָרן אין ניו ־ הייוון זיך צוצוהערן צו אַ פּאַנעל פֿון די אָנפֿירערס פֿון די פֿיר הויפּט ־ באַוועגונגען בײַ אַמעריקאַנער ייִדן : יוסף בלאַו פֿון ישיבֿה ־ אוניווערסיטעט ( אויפֿן אמת קיין אָנפֿירער , פּשוט אַ ראָש ־ ישיבֿה ) , איתמר שאָרש פֿון ייִדישן טעאָלאָגישן סעמינאַר , דוד עלענסאָן פֿון היברו ־ יוניאָן ־ קאַלעדזש , און דן ערנקראַנץ פֿון רעקראָנסטורקציאָניסטישן ראַבניער ־ קאַלעדזש . כאָטש מע האָט געזאָלט רעדן אויף דער טעמע " דער מאָרגן פֿון אַמעריקאַנער ייִדנטום " , האָט מען פֿאָרגעלייגט ווייניק נײַע געדאַנקען , בלויז איבערגעקײַט די געשיכטע פֿון אַמעריקאַנער קיבוץ און געלויבט אין הימל אַרײַן די אויפֿטוען פֿון זייער אייגענע מוסדות . היפּש אינטערעסאַטנער , כאָטש גוייִשער , זײַנען געווען די מענטשן וואָס כ ´ האָב געטראָפֿן אַהינ ־ און צוריקוועגס . דער טאַקסי ־ שאָפֿער שטאַמט פֿון קאָלאָמביע און איז שוין נײַן יאָר אין אַמעריקע . כּדי צו פֿאַרפֿירן אַ שמועס האָב איך אַ פֿרעג געטאָן , צי ער האָט בדעה צו קוקן די בוש ־ קערי ־ דעבאַטע . ( מיר האָבן גערעדט אויף שפּאַניש . ) פּלוצעם האָט ער זיך צעפֿלאַקערט און געהאַלטן אַ לאַנגע דרשה וועגן אַבו ־ גרייב , זיך אָנגערופֿן , " איך וועל ניט קוקן די דעבאַטע ווײַל כ ´ וויל ניט הערן קיין וואָרט וואָס קומט אַרויס פֿון מויל בײַ יענעם חבֿרה ־ מאַן [ בוש ] . " ס ´ האָט מיך דערמאָנט , אַז אַבו ־ גרייב איז שוין לאַנג אַראָפּ פֿון סדר ־ היום אין דעם וואַלן ־ סעזאָן , ווי קיין מאָל גאָרניט . ס ´ איז אויך געווען טיף רירנדיק צו הערן ווי ער זאָגט : " איך שטאַם פֿון קאָלאָמביע , און כ ´ ווייס פֿון אומיושרדיקע און אומבכּבֿודיקע מלחמות , און דאָס איז אַן אומיושרדיקע און אומבכּבֿודיקע . " ( זײַט וויסן דאָ גייט ניט די רייד וועגן מײַן פּערזענלעכן פּאָליטישן צוגאַנג , פּשוט אין דער עמאָציע און אויפֿגערעגטקייט פֿון דעם פּראָסטן חי ־ וקיים , וואָס כ ´ האָב צופֿעליק געטראָפֿן אויפֿן וועג אויפֿן סימפּאָזיום . ) דער פּאַנעל האָט זיך געצויגן ביז שפּעט אין דער נאַכט , ווײַל ייִדן ( און עסקנים בפֿרט ) האָבן ליב צו פֿאַררעדן זיך . אויף דער באַן צוריקוועגס אין ניו ־ יאָרק , אַרום איינס אַ זייגער , האָב איך געטראָפֿן אַ צווייטן שפּאַניש ־ רעדער , דאָס מאָל אַ גראָבלעכע פֿרוי מיט איר זון . זי האָט מיר אַ פֿרעג געטאָן , ווי אַזוי זי קען קומען אין צפֿון ־ קעראָלײַנע [ ! ] האָב איך איר פֿירגעלייגט , אַז זי קען נעמען אַ בוס . כ ´ האָף אַז זיי געפֿינען זיך שוין אויפֿן וועג אַהין . שטעלט זיך פֿאָר : אַ פֿרוי מיט איר זון פֿאָרן טויזנטער מײַל ווען גאָט שלאָפֿט נאָך , אָן קיין וואָרט ענגליש , און אויף יענער פֿרויס פּנים איז ניט געווען קיין סימן נערוועזקייט אָדער פּאַניק , פּשוט אַזאַ בטחון אַז אַלץ וועט זיך אויספּרעסן . . . דאָס זײַנען ניט געווען קיין איבערקערנדיקע באַקאַנטשאַפֿטן , נאָר ס ´ איז געווען אַ חידוש וויפֿל מער אינטערעס ס ´ האָט מיר פֿאַרשאַפֿן צו שמועסן מיט פּשוטע גוייִם איידער זיך צוצוהערן צו פּלוידערזאַק ־ בעל ־ דרשנים .
אין די לעצטע יאָרן איז איר אייניקל פֿון ישׂראל געקומען צו וווינען אין ניו ־ יאָרק , ווי אויך צוויי אור ־ אייניקלעך . זיי האָבן גערעדט אויף דער לוויה . פֿרײַנד און אַקטיאָרן האָבן אויף איר אַכטונג געגעבן און איר געהאָלפֿן מיט פּראַקטישע זאַכן . זי האָט , פֿון אירעט וועגן , געקאָכט די בעסטע יויך פֿאַר זיי . מינאַ בערן איז געווען די לעצטע אייראָפּע ־ געבוירענע ייִדישע אַקטריסע פֿונעם עלטערן דור , וואָס האָט נאָך געשפּילט אין אַמעריקע און איר פֿאַרלוסט וועט זײַן אַ גרויסער .
" דו ווייסט , זיי - פּוטינען און זײַן קאָמאַנדע - האָט זיך אײַנגעגעבן דאָס וואָס ברעזשניעוון האָט זיך אַפֿילו ניט געחלומט " . אַזאַ רעפּליק האָט זיך אַרויסגעריסן בײַ מײַן ווײַב , ווען מיר האָבן געקוקט , אויף אַ רוסישן טעלעוויזיע - קאַנאַל , די רעאַקציע אויף דעם ( דאַכט זיך ) ווייניק אינטערעסאַנטן פֿאַקט פֿון אויסקלײַבן סאָטשי פֿאַרן אָרט , וווּ עס וועט אין זיבן יאָר אַרום דורכגיין די ווינטער - אָלימפּיאַדע .
אַוועק צו דער גרויס גרויס ליציטאַציע הויז אין דעם הימל
דער וועג צום ישׂראל ־ יאָרדאַנישן שלום האָט זיך אָנגעהויבן אָפֿיציעל אויף דער מאַד ריד ־ קאָנפֿערענץ , וואָס איז צוזאַמענגערופֿן געוואָרן דעם 30סטן אָקטאָבער 1991 . אָבער דער ישׂראל ־ יאָרדאַנישער דיאַלאָג האָט זיך אָנגעהויבן נאָך פֿאַר דער ישׂראלדיקער אומאָפּהענגיקייט .
צווישן די צוויי הונדערט לײַט , וואָס זײַנען געקומען אויף דער פּרעזענטאַציע פֿונעם בוך Ein Tag in Regensburg , איז געווען אויך האַנס ראָזענגאָלד , דער רעגענסבורגער ראָש - הקהל , ווי אויך אַנדערע מיטגלידער פֿון דער היגער קהילה . ייִדן האָבן זיך באַזעצט אין רעגענסבורג נאָך מיט אַ יאָרטויזנט צוריק . ייִדישע ווערטער זײַנען אַרײַן אין דעם דײַטש , וואָס איז כאַראַקטעריש פֿאַר יענער געגנט . הײַנט - צו - טאָג האָט די שטאָט עטלעכע הונדערט ייִדישע תּושבֿים , דער עיקר די פֿריש - אָנגעקומענע עמיגראַנטן פֿון דעם געוועזענעם סאָוועטן - פֿאַרבאַנד .
זי האָט באַקומען די דערלויבעניש פֿון דעם סולטאַן צוריק אויפֿצובויען די שטאָט טבֿריה אין ארץ ־ ישׂראל , וואָס האָט געליטן פֿון אַן ערד ־ ציטערניש . זי האָט פֿינאַנצירט דעם אויפֿבוי פֿון אַ צאָל בתּי ־ כּנסת און בתּי ־ מדרשים אין טבֿריה , אַרײַנצוברענגען אין דער שטאָט דרוקערײַען מיט העברעיִשע אותיות , און באַזעצן דאָרטן אַ באַטײַטיקע צאָל ייִדישע משפּחות , וועלכע האָבן זיך געראַטעוועט פֿון די אינקוויזיציעס אין שפּאַניע און פּאָרטוגאַל . מיט איר הילף האָט מען אויך אויפֿגעשטעלט מויערן אַרום טבֿריה , כּדי זיך צו באַשיצן קעגן אָנפֿאַלן פֿון פֿײַנטלעכע שׂונאים פֿון דער געגנט אַרום .
פראָנטיערס פון סינעמאַ אין היאָגאָ וואַרד , קאָבע וואָרקס באַזיצער זיך ◇ " פּאַרק שין פּאַל סינעמאַ " יאָרטאָג פון די עפענונג 40 . עלטער קינאָ ספּעציעל , איינער פון די סינעמאַ הויז ווייזונג ווייניקערע מעשים הינטער עפנטלעך פאַרטיק פילם אין הויפּט שטעט . די נומער אין די מדינה איז פליסנדיק נידעריק , הער קויאַמאַ יאַסושי באַזיצער ( 66 ) , די דרייַ פון אַ טאָפּל שטריך פילם ווערק איז פארבליבן צו קאַנוויי די כיין פון די פֿילם . סינעמאַ כאַווער ס עלטערן געגרינדעט יאנואר 1 , 1971 צו קויאַמאַ . דער פֿילם איז שפּאַס און די בלויז צייַט . אין אַז צייַט , די גרענעץ איז געווען ענג ונטערשטאָט קינאָ , מוזיי און מלחמה , אַקציע , וועסטערנס זענען סקרינד וואכנשריפט . ויאַמאַ ס פאַטאַגראַפערז זענען דורך , גענומען איבער דער מוזיי אין דער פרי 1980ס . ויאַמאַ ס בוך איז וועגן 250 קינאָ אַ יאָר , און באַטראַכטן די קאָמבינאַציע פון די צוויי מעשים פון דער אַטמאָספער פון ראָמאַנס און שפּאַנונג און פֿילם טימז ווי . " צו ווייַזן די פילם קענען לערנען וועגן לעבן . מיטל - אַלט העלד פון דעם פֿילם איז אַזוי גוט , " זייַן אויגן נעראָוד . זאל ס היטן אַ פֿילם איז שווער ניט באַוווסט . קויאַמאַ ס אין די זאַל בעשאַס ברעאַקס צווישן די אַרבעט ברעקלעך זענען ינטראָודוסט צו די וילעם ווילן צו זען ווייַטער . גרויס האַנשין עאַרטהקוואַקע ( 1995 ) און דער בנין פאלס אַראָפּ בלויז דורך אַ נס אין די פּראַדזשעקטער זענען געווען זיכער . אבער געווען געצווונגען צו פֿאַרמאַכט פֿאַר צוויי חדשים איז פאַרפאַלן לייפליין . " די וואַסער און עלעקטרע צוריק נעמענ זיכ ווידער " פֿאַר די באַאַמטער מעלדן ביי האַנט און דעם טעאַטער . דעמאלט , אין די גרענעץ , " איך געקומען צו קוקן באַזאָרגט , " " איך וועלן צו זען באַלד , " רעסומע " ( רעוניאָן ) איך קוק פאָרויס צו , " געשריבן אַרטיקלען פון אנדערע מענטשן און איז געווען אַ רעגולער קונה . גרופע השתדלות צו ראַטעווען זייַן אוצר נאָך . טעאַטער נאמען " פּאַל " איז אַ גייַסט פון יונגערמאַן . באַקט דורך אַ יונגערמאַן צוקוקער , קויאַמאַ ס " גוט סינעמאַ אַדיאַנסאַז אַ געפיל פון יוניטי . אין שטוב קענען הנאה די יקסייטמאַנט דאָרט , " פּראַודלי . 15 טעג , " טאָלסטוי וואָקזאַל לעצטע יאַזדע , " " טרעפן מיט מאָזאַרט ס זשעני דראמאטורג דאָן דזשאַוואַני " סקרינד , 16 - 25 איז " עסן , מתפלל , ליבע פֿאַר דעם " קודם " 50 קוש . " אַלגעמיינע ¥ 1200 , סטודענטן און מיטגלידער קענען וואַך בייַ ¥ 1000 . קאָנטאַקט דער מוזיי ( 078 . 575 . 7879 ) . ינאָוע [ דרייען ] [ ווערסיע ] קאָובע פעברואר 11 , מאָרגן [ אַרטיקלען ] 新 燃 岳 ויסבראָך : דעם יאָר ס רייַז גערעטעניש פון די סאַקאַמאָטאָ געגעבן אַוואַזישימאַ 新 燃 岳 ויסבראָך : סופּפּאָרט פון די נאציאנאלע ומגליק שטח " צו הילף אויסצונוצן " דערפאַרונג היאָגאָ פּרעפעקטורע : אַ ינקריסינגגלי פּאָסטן - מלחמה יאָדער משפּחה איז דער ערשטער באַפעלקערונג צו אַראָפּגיין אָוטבאָונד קעסטל : = טאַקינאָ טאַקאַהיראָ צווישן אינפֿאָרמאַציע און דערפאַרונג ( פון געזעלשאַפט ) נעקראָלאָג : קאַטאָו מיצוקאָ ס 61 - יאָר - אַלט " ווייַט סאַנפלאַוער , " די מוטער פון .
פאַלק לומאָ : לומאָלאַבס : פּענטאַקס קקס הד וידאו קוואַליטעט פאַלק לומאָ : לומאָלאַבס : פּענטאַקס ק - 7 הד וידאו קוואַליטעט
צווישן די עקאָנאָמישע פֿאַראָרדענונגען איז אויך געווען אַ שטראָף פֿון אַ מיליאַרד רײַכסמאַרק וואָס די ייִדישע קהילה האָט געדאַרפֿט באַצאָלן ווי אַן אַנטשעדיקונג פֿאַר דעם מאָרד פֿונעם דײַטשן דיפּלאָמאַט אין פּאַריז . די געלטער וואָס די ייִדישע אייגנטימער האָבן געזאָלט באַקומען פֿון די פֿאַרזיכערונגס ־ געזעלשאַפֿטן זענען קאָנפֿיסקירט געוואָרן דורך דער רעגירונג און די אייגנטימער זענען געוואָרן פֿאַרפֿליכטעט אַליין צו צאָלן פֿאַר די רעפּאַראַטורן פֿון די געשעדיקטע געשעפֿטן .
יעדער איינער פֿון זיי האָט צוגעטראָגן אַ וויכטיקן בײַשטײַער פֿאַר דער אַנטוויקלונג פֿון ייִדישן טעאַטער . יעדער איינער אין זײַן זשאַנער , אין זײַן סטיל . יעדער איינער פֿון זיי האָט אַן אַנדער טעאַטראַלע פֿאַרגאַנגענהייט , אָבער די דרײַ פֿאַרדינסטפֿולע אַקטיאָרן פֿאַרבינדט איין גרויסע ליבשאַפֿט צום ייִדישן טעאַטער , צום ייִדישן קינסטלערישן וואָרט . און דאָס האָט די ייִדישע קולטור ־ וועלט ווי געהעריק אָפּגעשאַצט .
סוף דעצעמבער 1938 האָט ראָז זיך אָנגעשלאָסן אין דער " הגנה " , די זעלבסטשוץ ־ אָרגאַניזאַציע פֿון ייִדישן ייִשוב אין קאַמף קעגן די אַראַבישע באַנדעס . איר אויפֿגאַבע איז געווען צו צייכענען מאַפּעס און בײַ נאַכט שטיין אויף דער וואַך , צוזאַמען מיט נאָך 3 אָדער 4 חבֿרים .
אָבער וואָס טוט מען שבת ווען מ ' וווינט טיף אין די העמפּטאָנס און מ ' וויל גיין אין דער סינאַגאָגע דאַווענען . איר האָט געמוזט באַמערקן , אַז איך רוף נישט די סינאַגאָגע שיל , און נישט - טעמפּל , נאָר סינאַגאָגע , ווײַל פּונקט ווי אין די הײַנטיקע שילן און טעמפּלען ווערט קיין ייִדיש וואָרט נישט אויסגערעדט , אַלע דרשות האַלט מען אויף לשון ־ ענגליש , הלמאַי עס וואָלט געווען אַ נײַע ייִדישע שפּראַך . דערווײַל האָט מען זיך דערטראַכט צום כּשרן אויטאָבוס . מ ' נעמט צו אַ שבת ־ גוי וואָס צינדט אָן דעם מאָטאָר פֿונעם אויטאָבוס ערבֿ ־ שבת , און דער אויטאָבוס ווערט נישט פֿאַרלאָשן ביז מוצא ־ שבת . אַזויערנאָך באַגייט מען נישט קיין עוולה קעגן אַ וויכטיקן ייִדישן דין , און מ ' פֿאָרט זיך איבער שבת ווי לאָרד ־ פּאָמפּערניקל אין דער סינאַגאָגע און צוריק . פֿאַר מיר איז עס געווען אַ גרויסע רעטעניש - ווי אַזוי אַמעריקאַנער ייִדן גיבן זיך אַן עצה אַרום אַן אומבאַקוועמלעכקייט . מען וויל בשום ־ אופֿן נישט ברעכן דעם הייליקן דין פֿון האַלטן שבת , אָבער ווען עס קומט צו דער באַקוועמלעכקייט פֿאַרגינט מען זיך צו דערטראַכטן צום אַבסורד .
אָבער דער פּרוּוו אָפּצורייניקן דעם אַמעריקאַנישן ענגליש פֿון ייִדיש , באַזונדערס אין ניו ־ יאָרק , איז עלול זיך אָנצוטרעפֿן אויף אַ סך שוועריקייטן . די ייִדישע ווערטער זײַנען אַרײַנגעדרונגען אין דער גערעדטער שפּראַך אין די פֿאַראייניקטע שטאַטן דורך דער בולטער אָנוועזנהייט פֿון ייִדן אין האָליוווּד נאָך פֿון די ערשטע צײַטן , און דורך די גרויסע ייִדישע געמיינדעס אין די פֿאַרשיידענע שטעט אין די פֿאַראייניקטע שטאַטן , דער עיקר - אין דעם ׳ גרויסן עפּל ׳ ( ניו ־ יאָרק ) .
עס טוט מיר לייד , אַז מיט אײַער חבֿרטע איז געשען אַזאַ אומגליק . עס איז נישטאָ קיין פֿראַגע , אַז אַ מפּלונג איז עמאָציאָנעל שווער איבערצולעבן , און זיכער , גיט שׂרה זיך אַ טראַכט - " פֿאַרוואָס איך און נישט זי ? " אַ סך פֿרויען וואָס מפּלען האָבן געזונטע קינדער נאָך דעם , טאָ לאָמיר האָפֿן , אַז אַזוי וועט געשען אויך מיט שׂרהן . איך וואָלט געעצהט , איר זאָלט בלײַבן נאָענט מיט שׂרה און איר קלינגען יעדן טאָג , זי זאָל וויסן , אַז איר זענט תּמיד גרייט צו העלפֿן .
לייענענדיק דעם ראָמאַן , באַמערקט מען , אַז איינע פֿון די הויפּט ־ כאַראַקטערן הייסט בינה - אַ רמז אויף בינה ווײַנרײַך ? און אַ טייל פֿון דער מעשׂה קומט פֿאָר אויפֿן טשערנאָוויץ ־ אינדזל - אַ רמז אויפֿן טשערנאָוויצער מ . שעכטער ? עס איז נישט אויסגעשלאָסן , אַז שייבאָן האָט דאָס טאַקע אין זינען געהאַט , ווײַל ער איז אַ מײַסטער פֿון שפּילעוודיקייט אין שפּראַך , געדאַנק און סטיל .
פֿון קינדווײַז אָן האָט ראָמואַלד געפֿילט , אַז אין זײַן אָפּשטאַמונג איז פֿאַרהוילן אַ סוד . אויף זײַנע עלטערן ־ סלאַוון איז ער , פֿאַרשטייט זיך , ניט געווען ענלעך און פּוילישע אַנטיסעמיטן האָבן עס אים געגעבן אָנצוהערן . ערשט פֿאַר איר טויט האָט זײַן צווייטע מוטער אים דערציילט וועמענס זון ער איז אויף אַן אמתן . אין ישׂראל האָט ראָמואַלד אויסגעזוכט זײַנעם אַ פֿעטער . בײַ אים האָט ער דערזען די פֿאָטאָגראַפֿיעס פֿון זײַנע עלטערן . זײַן טאַטע , יעקבֿ וועקסלער איז , זעט אויס , אומגעקומען בעת דעם " טויטמאַרש " פֿון די רעשטלעך העפֿטלינגען , וואָס האָט זיך אָנגעהויבן פֿון שטוטהאָפֿער לאַגער . זײַן מאַמע , בתיה , צוזאַמען מיט איר ברודער , האָט מען דערשטיקט אין די גאַזקאַמערן פֿון סאָביבאָרער טויט ־ לאַגער .
3 סעפּאַראַטע פון דער ערשטער שבת אין די פערטל , ווי אַ טאָג פון תפילה און פאסטן פֿאַר אַ ווערלדווייד קהילה .
צוליב דער גרויסער צאָל ציפֿערן און " טרוקענע " רשימות , ווערט דער חומש " במדבר " אויך אָנגערופֿן " ספֿר הפּקודים " - " דער ספֿר פֿון חשבונות " . די מפֿרשים דערקלערן , אַז אַזאַ פּרטימדיקער חשבון ווײַזט אָן אויפֿן חשיבֿות פֿון יעדן ייִד . פֿון דער צווייטער זײַט , ווי עס דערקלערט רש ״ י , האָט משה רבינו געזאַמלט אַ האַלב זילבערנעם שקל פֿון יעדן איבערגעציילטן ייִד , כּדי דורכצופֿירן דעם חשבון אויף אַן אומדירעקטן אופֿן .
פילע געניצט די סימבאָל פון דעם צייכן , כייַע ביק , ספּעציעל צו ונטערשטרייַכן זייַן אַנקאַנטראָולאַבאַל שטורעם ווען פּראַוואָוקט . פונדעסטוועגן , אין די מזרח , ווו די סימבאָלס פון אותיות ציען זייער אָריגינס , פון די žיוואָטינדזשע סמאַטראַדזשו פּאָסלוšנים , און ניט בייַ אַלע שרעקלעך באשעפענישן
טאָשיבאַ , פּיסי 21 מאָדעלס פון זיבן מאָדעלס אין פרילינג 2011 מאָדעלס , סטאַרטינג אין שפּעט יאנואר מעלדונג . און צו פאַרבעסערן די גרונט פאָרשטעלונג פון די ייַזנוואַרג , ווייכווארג צו פארשטארקן . [ פאָטאָ אַרטיקלען ] ● די סטאַנדאַרט אויך האַנדאָדזשעסוטשאַרימאָקאָן דאָקומענטן און פאָטאָס , וועב זייַטלעך און ווייכווארג וואָס קענען פירן זייער אייגן געפיל פון די פאַרשידן טעקעס און פּאַפּ ראַט " טאָושיבאַ בוללעטין באָרד " , די ניו וואָלקן - באזירט א " עווערנאָטע " אַרבעט מיט . " עווערנאָטע " דורך געטינג אַ חשבון , איר קענען טיילן אינפֿאָרמאַציע און פּלאַנירן געשעענישן אַזאַ ווי אָנזאָג באָרדז און מער מיט משפּחה און פריינד . די קאַנווענשאַנאַל בילד פּראַסעסערז פֿאַר " ספּורסענגינע " ויסקומען צו פאַרטראַכטנ זיך בלויז די מאָדעלס מיט " האַנדאָדזשעסוטשאַרימאָקאָן " , אָבער דעם העפט נאָרמאַל מאָדעל " ט350 " סעריע און נעץ הערות " נ510 / 04ב " מאָדעל אָן די געבויט , אין וועבקאַם יקוויוואַלאַנץ . בד / דיווידי ווידעא און מוזיק פּלייבאַק , פּויזע , ריוויינד , אאז " ו ו , קענען זייַן אַפּערייטאַד בלויז דורך האַנט אָדער פינגער מווומאַנץ . למשל , אַפֿילו ווען נאַס און הענט בשעת קוקינג , אאז " ו ו , פּיסי קענען זייַן אַפּערייטאַד אָן רירנדיק . דערצו , נעץ העפט " דינאַבאָאָק נ510 " אויף אַלע מאָדעלס אַחוץ דער " מייקראָסאָפֿט אָפפיסע היים און ביזנעס 2010 " איז אינסטאַלירן . אַלע מאָדעלס האָבן די אַס אין Windows 7 היים פּרעמיום , 15 . 6 טיפּ " דינאַבאָאָק קאָסמיאָ ט550 " און " דינאַבאָאָק ט551 " 64 - ביסל נאָר . דערצו , די 64 - ביסל / 32 - ביסל ווערסיע קענען ווערן אויסגעקליבן . ינטעגראַטעד ● " דינאַבאָאָק קאָסמיאָ ד710 " ארויס ווייַס " דינאַבאָאָק קאָסמיאָ " פרילינג מאָדעל , פּיסי דערצו צו פאַנגקשאַנינג ווי אַ שטריך צו היטן און רעקאָרד דיגיטאַל טערעסטריאַל בראָדקאַסטינג , און די אָנקיאָ רעדנער האַרמאַן / קאַרדאָן סטעריאָו רעדנער דורך אַרייַנגערעכנט , פּיסי קענען הנאה הויך קוואַליטעט . 21 . 5 - אינטש פול הד ינאַגרייטיד לקד דעסקטאַפּ פּיסי " ד710 / ט5ב " , צוגעבן ניו פֿאַרב ריוקוסוהאָוואַיטאָ . האָבן אויך אנגענומען די ווייַס מויז און קלאַוויאַטור אַטאַטשט . שאַינירעדדאָ פארבן זענען טראדיציאנעלן פארבן אין קאַנדזשאַנגקשאַן מיט פּורעשאַסובוראַקקו 3 . די קפּו פּענטיום פּ6200 ( 2 . 13גהז ) , 1טב פון הדד , און אַ 1 . 3מפּ וועבקאַם און וועגן . דערוואַרטן די מיטן מאַרק פּרייַז פון ¥ 150 . 000 . דעדאַקייטאַד ווידעא פּראַסעסער " ספּורסענגינע " טיפּ פון אב העפט מיט אַ הויך נאָרמאַל 15 . 6 " ט750 / ט8ב " איז פארענדערט צו דער טראַדיציאָנעלער רויט פֿאַרב שאַיניאָשאַן פון די קייסינג . די ניו פילם פון נאַנאָ - מאַלטילייער טעכנאָלאָגיע טאָורע " פּיקאַסאַסוטעקונאָראָדזשי " צו ניו טריטמאַנץ באזירט אויף די דעקאָראַטיווע , די וועלט ' ס ערשטער העפט פּיסי איז געניצט צו . מיט אַ מאַטאַליק געוועב ענדיקן אָן אַ מעטאַל קאָוטינג איז אויך סאַבדזשעקטיד צו פינגערפּרינט יריווערסאַבאַל . די קפּו קאָר י5 - 480 ( 2 . 66גהז ) , 750גב פון הדד , בלו - שטראַל דיסק ( בד ) פאָר , און האט אַ 30 מעגאַפּיקסעל וועבקאַם . מיטן מאַרק פּרייַז איז דערוואַרט צו 18 , 000 , 000 וניץ . טיפּ סטאַנדאַרד אב נאָוטבוק 15 . 6 " ט550 / ט4ב " איז , קפּו איז פּענטיום פּ6200 ( 2 . 13גהז ) , 500גב פון הדד , בד פאָר , און האט אַ 30 מעגאַפּיקסעל וועבקאַם . דער גוף קאָלירן , אַלע רובעטטיהאָוואַיטאָ , רובעטטיבוראַקקו אַלע . מאַרק פּרייַז איז דערוואַרט אַרום 15 , 000 , 000 . " דינאַבאָאָק קאָסמיאָ " סעריע , אַלע באפרייט אין שפּעט יאנואר . ● 2ד → 3 ד באַניצער קייפּאַבילאַטיז מיט ימפּרוווד 3 ד - טויגעוודיק " ט551 / ד8ב " און " דינאַבאָאָק " סעריע טיפּ האַיסוטאַנדאַדאָנאָטאָ 15 . 6 " דינאַבאָאָק ט551 " איז , 3 ד - טויגעוודיק " ט551 / ד8ב " ינקאַמפּאַטאַבאַל מיט " ט551 / 58ב " פון די קפּו , קאָר י7 - 2630קם ( 2 . 90גהז ) איז אנגענומען . ינטענסיווע אַרבעט און ימפּרוווד די פּראַסעסינג מאַכט ווען לאָנטשינג קייפל פּראָגראַמען סיימאַלטייניאַסלי . ביידע פּאָרט וסב3 . 0 , 750גב פון הדד , בד פאָר , און האט אַ 30 מעגאַפּיקסעל וועבקאַם . 3 ד - טויגעוודיק " ט551 / ד8ב " איז , 2ד → 3 ד באַניצער קייפּאַבילאַטיז דורך אַדינג אַ נייַ אַלגערידאַם , פֿעיִקייטן און שווער צו באַקומען אַ געפיל פון געפיל אַ געפיל פון טיף אין דרייַ - דימענשאַנאַל סצענע , 3 ד פֿעיִקייטן דערשייַנען צו זייַן אַפֿילו ברייטער ברילן יקוויפּט . קאָליר , 3 ד - טויגעוודיק " ט551 / ד8ב " האַבע רובעטטיבוראַקקו . נאַן - געהאָרכיק " ט551 / 58ב " זענען צוויי פאַרשידענע פארבן פּלוס אַלע רובעטטיהאָוואַיטאָ . שטיצן די מאַרק פּרייַז פון די 3 ד " ט551 / ד8ב " אַרום 21 , 000 , 000 , 3 ד נאַן - געהאָרכיק " ט551 / 58ב " 18 , 000 , 000 וניץ דערוואַרט אין דער מיטן .
פֿאַרן גוואַלדיקן אויפֿטו זיך פֿונאַנדערצוקלײַבן אין דער פֿאַרפּלאָנטערטער געשיכטע פֿון ייִדן אין רוסלאַנד האָבן זיך גענומען די מחברים פֿונעם קאָלעקטיוון ווערק " געשיכטע פֿונעם ייִדישן פֿאָלק אין רוסלאַנד " . דער ערשטער באַנד , וואָס באַהאַנדלט די תּקופֿה זינט דעם אַלטערטום ביזן 16 - 17 יאָרהונדערט , איז אַרויס אינעם פֿאַרלאַג " גשרים " ( מאָסקווע ־ ירושלים ) אונטער דער רעדאַקציע פֿון פּראָפֿעסאָר אלכּסנדר קוליק פֿונעם העברעיִשן אוניווערסיטעט אין ירושלים .
נאָך זעקס מאָנאַטן פֿון ראַשעלס אויפֿטריטן אין טעאַטער , האָבן זיך די הכנסות פֿון דער " קאָמעדי פֿראַנסעז " פֿאַרטאָפּלט ! דאָ האָט מען שוין דעם ייִדישן מיידל געהעכערט דעם לוין ! הקיצור , צום יאָר האָט ראַשעלס געהאַלט באַטראָפֿן פֿינף מאָל מער , ווי אין קאָנטראַקט וועלכן דער טאַטע האָט אונטערגעשריבן ! ! !
איר ווילן הויך קוואַליטעט ברייט הד גלאז אויף אַ פּראָסומער הד ווידעא אַפּאַראַט ? 16קס9 ינק . , עקס סופּער פישייע שרויף - אויף אָביעקטיוו : 1 . 9מם פאָוקאַל לענג , 14 . 6מם ( 35מם עקוויוואַלענט ) $ 570 . . . אַז ס אַ פּלאַץ ווייניקער ווי אייער $ 20ק
דער צווייטער בחור האַלט גאָר פֿאַרקערט . ער קומט פֿון חיפֿער אוניווערסיטעט . ער איז אַן ערנסטער ישׂראלדיקער יונגער ־ מאַן , לאָזט נישט פֿאַלן קיין שטויבעלע אויף דער מדינה . אָבער ווען עס קומט צו ייִדישער ליטעראַטור איז ער נבֿהל ־ ונשתּומם , שטאַרק איבערגענומען , הייסט עס . ער שרײַבט :
יעדעס מאָל , װען עס איז דערשינען זײַנס אַ בוך , פֿלעגן מיר זיך אױך משׂמח זײַן און פּראַװען לכּבֿוד אים אַ ספּעציעלן יום ־ טובֿדיקן אָװנט . זינט 1949 , װען ער האָט אַרױסגעגעבן זײַן ערשט לידערבוך אין מעלבורן , אױסטראַליע , " אונטער פֿרעמדע הײלן " , זענען דערשינען 17 ביכער אין ייִדיש און עבֿרית .
די טעג האָט דער קולטור ־ קאָנגרעס צוגעגרייט אַן אָוונט פֿאַר דער באַלערינע , כאָרעאָגראַפֿערין און גרויסער קינסטלערין , פּערל לאַנג , און דעם טענצער פֿעליקס פֿיביך , וועמען איך געדענק נאָך פֿון מײַנע מיידלשע יאָרן אין דער מיטלשול . ווען דער אַרבעטער ־ רינג האָט געפֿײַערט דעם דריטן סדר , האָט ער צוגעגרייט די חבֿרה יונגוואַרג צו די טענץ צום וועלטלעכן סדר . פֿעליקס פֿיביך האָט זיך אָבער פֿאַרדינט דורך די לאַנגע יאָרן דערמאָנט צו ווערן צוליב זײַן שעפֿערישער טעטיקייט .
ווי ס ׳ איז באַקאַנט , זענען די נעמען פֿון די סדרות מרמז אויף זייער תּוכן . פֿאַרוואָס טראָגט אַזאַ וויכטיקע פּרשה דעם נאָמען פֿון יתרו , משה רבינוס שווער ? די חז ״ ל זאָגן , אַז איידער יתרו האָט זיך מגייר געווען , האָט ער געפּרוּווט צו דינען אַלע עבֿודה ־ זרות , און האָט באַקומען דעם טיטל פֿון " כּהן מדין " - אַ גלח פֿון דער מדינישער רעליגיע . ער האָט געטראָגן זיבן פֿאַרשיידענע נעמען - רעואל , יתר , יתרו , חובב , חבר , קיני , פוטיאל - וואָס זענען מרמז אויף פֿאַרשיידענע פּאַסירונגען און בײַטן פֿון זײַן לעבן . ערשט ווען יתרו איז געווויר געוואָרן וועגן די גרויסע ניסים פֿון יציאת ־ מצרים , האָט ער באַשלאָסן זיך צו פֿאַראייניקן מיט די ייִדן .
פדאַ זאגט : פּראָסט טייפּס פון כראָניש ווייטיק אַרייַננעמען צוריק ווייטיק , כעדייקס , אַרטריט , ראַק ווייטיק , און נעוראָפּאַטהיק ווייטיק , וואָס רעזולטאַטן פון שאָדן צו נערוועס . כראָניש ווייטיק גייט אויף און אויף - פֿאַר חדשים אָדער אַפֿילו יאָרן . רעגאַרדלעסס פון דער טיפּ פון כראָניש ווייטיק , די גשמיות און עמאָציאָנעל יפעקס קענען זייַן דעוואַסטייטינג .
מער פּרטים האָב איך דערנאָך באַקומען וועגן זײַן " לוויה " . פֿרוי גראַדע האָט יעדן דערציילט , אַז גראַדע איז געפֿאָרן קיין באָסטאָן . זי האָט געקלונגען צו אַ חבֿרטע און געבעטן , אַז יענע זאָל אויף איר אָפּוואַרטן אין דרויסן ; זי וויל יענע זאָל מיטקומען איר העלפֿן אויסקלײַבן די נײַע הילע פֿאַר די צוויי בענד פֿון זײַנע ווערק . די פֿרוי וואַרט אין דרויסן , און פֿרוי גראַדע קומט אָן אין אַ גרויסן שוואַרצן אויטאָ פֿונעם לוויה ־ הויז , אַן עגלה , מיטן אָרון אינעווייניק . זיי צוויי זענען טאַקע געפֿאָרן אויפֿן בית ־ עולם און געווען די איינציקע , ווען מע האָט חיים גראַדע מקבר געווען . אַוודאי , האָט אַזאַ ייִדישער שרײַבער פֿון דער מיזרח ־ וואַנט פֿון אונדזער ליטעראַטור פֿאַרדינט עפּעס בעסערס . . .
לעצטנס בין איך אַוועק זען " אָנקל וואַניאַ " ( Дядя Ваня ) , געשפּילט בלויז צוויי טעג אין ניו ־ יאָרק , מיטן אָנטייל פֿונעם מאָסקווער " קונסט ־ טעאַטער " ( МХАТ ) . געוואָלט ממש זען מיט די אייגענע אויגן צום ערשטן מאָל די שילדערונג פֿון אַזאַ פּרעסטיזשפֿולן מאָסקווער " קונסט ־ טעאַטער " טשעכאָווס פּיעסע אין אָריגינעלן רוסיש . פֿאַרשטייט זיך , אַז מײַן רוסיש איז געווען גאַנץ נישטיק קעגן זייער עלעגאַנטן , פּרעציזן , שוין אָפּגערעדט ווען עס האַנדלט זיך אין טשעכאָווס רײַכן , רוסישן שפּראַך ־ אוצר . קיין אונטערטיטלען זײַנען נישט געווען בנימצא , אָבער אַן איבערזעצונג אײַנגעפֿעדעמט אין די אויערן - יאָ . אַזוי אַז איך האָב גענאָסן פֿון ביידע וועלטן - אי הערן אַ ביסל רוסיש , אי פֿאַרשטיין די דראַמע ווי מען פֿירט זי אויף פֿאַר מײַנע אויגן .
טאַנק שפּיץ פֿאַרשטעלן זיך טאַנק טאַפּס ביסט אַ ווונדערלעך שניט ויסזאָגונג אויב איר וויסן ווי צו גלייַכן זיי . מיט אַזוי פילע דיזיינז צו C
מע קען זאָגן , אַז די הײַאָריקע נאָבעל ־ פּרעמיע אין כעמיע איז געגעבן געוואָרן פֿאַר " אויבנאויפֿיקע " רעזולטאַטן : גערהאַרד ערטל ( דײַטשלאַנד ) וועט באַקומען די פּרע מיע פֿאַרן " פֿאָרשן די כעמישע פּראָצעסן אויף האַרטע אויבערפֿלאַכן " . אַ באַקאַנטער בײַשפּיל פֿון אַזעלכן פּראָצעס איז דאָס זשאַווערן פֿון אײַזן . הגם דאָס זשאַווערן איז , געוויינטלעך , ניט קיין ניצלעכער פּראָצעס , זענען אַ סך כעמישע פּראָצעסן אויף די האַרטע אייבערפֿלאַכן גאַנץ ניצלעך - דער עיקר , די כעמישע רעאַקציעס צווישן גאַזן , וואָס קומען פֿאָר אויף די אויבערפֿלאַכן פֿון מעטאַלן - למשל , בײַם רייניקן דעם מיסט - גאַז אין די אויסקנאַל ־ רערן פֿון די אויטאָס .
הגעתי לאיש עם חולצה לבנה אכלתי אותו ושהגיע שוב השוטר אז האיש הלבן היה איתי
לויטן שׂכל - הישר וואָלט מען , דאַכט זיך , געדאַרפֿט אַזאַ לאַנד אַרומטראָגן אויף די הענט , נוצן עס די גאַנצע צײַט ווי אַ מוסטער פֿאַר דער איבעריקער מוסולמענישער וועלט . ווײַל וווּ וועט מען נאָך נעמען אַזאַ שותּף ? אָבער עס שאַפֿט זיך אַן אײַנדרוק , אַז די מערבֿדיקע לענדער בכלל און די פֿאַראייניקטע שטאַטן בפֿרט זײַנען די גאַנצע צײַט ניט צופֿרידן מיט טערקײַ . אַנדערש איז שווער צו פֿאַרשטיין , פֿאַר וואָס אַ קאָמיטעט פֿונעם אַמעריקאַנער קאָנגרעס האָט דווקא איצט געמוזט אָננעמען אַ רעזאָלוציע מכּוח דער שחיטה פֿון אַרמענער אין יאָר 1915 . די רעזאָ לוציע דעפֿינירט די שחיטה ווי גענאָציד , און דאָס איז אַ שריט אויפֿן וועג צום אָננעמען אַזאַ דעפֿיניציע מצד דעם גאַנצן קאָנגרעס .
" מיר דאַרפֿן איצט באַגרײַפֿן , אַז די סאָוועטישע ייִדן זײַנען אַנדערש ווי מיר ; זיי זײַנען אַנדערש אין זייערע געוווינהייטן , זיטן און מאַנירן ; זיי זײַנען אַנדערש אין זייער בליק אויפֿן לעבן ; זיי זײַנען אַנדערש אין זייער באַציִונג צו מענטשן , צו דער וועלט און צו אַלע פּאָליטישע , עקאָנאָמישע און מאָראַלישע פֿראַגן פֿון דער וועלט .
נעם איך דיך ערקלערן אין דעם דאָזיקן הויז , אַז דו ווערסט געגליכן אַלס קאַפּיטאַן אוןּ דײַן ווײַבל אַלס מאַטרויז ׃ טאָמער איינער ציט אַהין , דער צווייטער אַהער , מאַכט ער דעם חוג פֿון לעבן שווער . צו האָבן אַ לויג חיות , איז נאָר שלום ־ בית , וועסטו זײַן מיט אַל דאָס גוטס געזאַפּט , די וועסט קיין מאָל נישט גיין השיבֿינו ־ נאַזאַד .
פרוטי בלאָז אן אנדער ווערסיע פון רעטעניש בלאָז מיט פירות אַנשטאָט פון באַבאַלז !
פּאַוערד דורך קוויטל און לינק מאַנאַגער ווערסיע 4 . 0 . 006 דרוקרעכט © 2009 וואָלפשעאַד סאָלוטיאָנס . אַלע רעכט רעזערווירט . איבערזעצונגען דורך וובעט יבערזעצער 4 . 2 . 2 פּאַוערד דורך וובוללעטין ™ ווערסיע 4 . 0 . 3 דרוקרעכט © 2011 וובוללעטין סאָלוטיאָנס , ינק . אלע רעכט רעזערווירט . דיזיינד און דעוועלאָפּעד דורך vBskin . Net מאַנשאַפֿט
באנוצערס וואס זענען איצט אין די פארום : Bing [ Bot ] , מאנאגרעמס און 4 געסט
יופי של משחקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקקק
דער ערשטער דרוקער , וואָס האָט זיך אײַנגעשאַפֿן ייִדישע אותיות צו דרוקן זשורנאַלן , און וואָס האָט אויך געהאַט אַ מין פֿאַרלאַג פֿאַר ייִדישע בראָשורן און ביכער , איז געווען איינער אַ יוסף ליטיטשעווסקי . די ייִדישע זשורנאַלן האָבן זיך געוואָנדן צו עמיגראַנטן פֿון רוסלאַנד , איבערגעגעבן ידיעות פֿון הילפֿס ־ אָרגאַניזאַציעס . זיי האָבן אויך געשטיצט פּאָליטישע באַוועגונגען , דער עיקר - ציוניזם און בונדיזם , וואָס האָבן קענטיק אויך אין קאָפּענהאַגען קאָנקורירט צווישן זיך ניט ווייניקער ווי אין די גרעסערע ייִדישע צענטערס . אַרויסהייבן דאַרף מען די טעטיקייט פֿונעם זשורנאַליסט מאיר גראָסמאַן , אַ וויכטיקער מיטאַרבעטער פֿון וולאַדימיר זשאַבאָטינסקין . גראָסמאַן האָט אין דער צײַט פֿון דער ערשטער וועלט ־ מלחמה געוווינט אין קאָפּענהאַגען .
ולריך גריװ האָט געשריבן אַ אָפּטיש אותיות דערקענונג ספּעציאַל פֿאַר ייִדיש . די פּראָגראַם איז פֿרײַ פֿונ זײַן װעבצײַטל .
פֿאָרווערטס ׃ דאָס בוך " ייִדישלענדער " האָט צוויי פֿאַרשיידענע פּערזאָנען פֿונעם דערציילער . איינער איז אַ קינד , אַ ייִנגל , וועלכער איז פֿאַרכאַפּט און פֿאַרכּישופֿט דורך דער געשטאַלט פֿון זײַן מאַמען און דורך דעם בילד פֿונעם אַמאָליקן לעבן , וואָס זי פֿאַרקערפּערט און אַנטפּלעקט פֿאַר אים . און דערנאָך באַווײַזט זיך דער צווייטער העלד , אַן עלטערער בחור , וועלכער וויל זיך באַפֿרײַען פֿון איר כּישוף . זײַן באַגער צו ווערן אומאָפּהענגיק פֿון דער מאַמעס השפּעה ווערט וואָס ווײַטער אַלץ שטאַרקער . ער פֿאָרט קיין ישׂראל , דערנאָך קומט צוריק קיין אַמעריקע און ווערט אַ מיטגליד אין " חבֿורת שלום " , און דאָס אַלץ האָט צו טאָן מיט זײַנע זוכענישן אויפֿן אייגענעם וועג . די ערשטע פֿראַגע איז וועגן דער געשטאַלט פֿונעם קינד , וואָס באַקענט זיך מיט דער וועלט פֿון די גדולים אין דער ייִדישער קולטור , דירעקט אָדער אומדירעקט , דורך דער מאַמעס דערציילונגען . וואָס האַלט איר איצט וועגן אָט דער וועלט ?
יעדעס יאָר קומט עס פֿאָר פֿאַר די ייִדישע יום ־ טובֿים , און ס ' איז שוין אַרײַן אין שטייגער פֿונעם ישׂראל ־ לעבן . קיין אויסנאַם איז עס נישט געוואָרן אויך די איצטיקע יום ־ טובֿים , און מיר לייענען אין די לעצטע ידיעות , אַז לויט דער פֿאַראָרדענונג פֿונעם שוץ ־ מיניסטער , וועט פֿונעם 13טן ביזן 21סטן אָקטאָבער , דאָס הייסט , אויף די טעג פֿון יום ־ טובֿ סוכּות , אײַנגעפֿירט ווערן אַ " פֿולע בלאָקאַדע פֿון דער פּאַלעסטינער אויטאָנאָמיע " .
ווערטהײַמער רעכנט אויס די הוצאָות פֿון דערציִען אַן אַקטיווע ייִדישע משפּחה . היטן אַ כּשרע היים , למשל , קאָסט געלט . אַ הון געשאָכטן על ־ פּי ־ דין קאָסט צווישן 50 % און 100 % מער ווי אַ נישט ־ כּשרע הון ( און רינדערן פֿלייש איז נאָך טײַערער ) .
דער צווייטער בײַשפּיל באַטראַכט אַ סי טואַציע מיט עמעצן וואָס איז נישט קיין קרובֿ . אַ מאַן פֿילט זיך באַעוולט פֿון זײַן מי טאַרבעטער , אָבער שווײַגט . פֿאַר וואָס שווײַגט ער ? איז ער צו שטאָלץ אַרויס צוּווײַזן , אַז ס ׳ אַרט אים בכלל , וואָס יענער זאָגט ? אָדער אפֿשר וויל ער נישט מאַכן קיין " סצענע " ? אונדזער געזעלשאַפֿט קוקט קרום אויף קאָנפֿליקטן און חילוקי ־ דעות ; דערפֿאַר רעדט מען אַזוי זעלטן וועגן פּאָליטיק - ווײַל מע וויל נישט אויפֿרעגן קיינעם . אָבער אויב דער באַעוולטער וויל , אַז זײַן מיטאַרבעטער זאָל אים באַהאַנדלען מער דרך ־ ארצדיק , מוז ער אויף אַ העפֿלעכן אופֿן אים געבן אַ פּסק . ער דאַרף צוגיין צו אים , ווען קיינער איז נישטאָ , און אים זאָגן , רויִק אָבער שטרענג , אַז ער זאָל אויפֿהערן צו מאַכן די קאָמענטאַרן , ווײַל ס ׳ געפֿעלט אים נישט . אין מערסטע פֿאַלן וועט יענער זײַן איבערראַשט פֿון דער דרייסטקייט , וועט זיך אפֿשר פּרוּוון אַרויסדרייען מיטן זאָג : " כ ׳ האָב דאָך בלויז געמאַכט אַ שפּאַס ! " אָבער בדרך ־ כּלל , וועט ער עס אויפֿהערן צו טאָן , ווײַל ער וועט האָבן באַקומען אַ ביסל דרך ־ ארץ פֿאַר זײַן " קליינוווּקסיקן " מיטאַרבעטער .
ווינטער שניט גאַנג ווינטער איינקויפן קענען זייַן יגזילערייטינג . ניו שניט טרענדס , ניו סטיילז , ניו פארבן .
אין יענעם טאָג און אין מײַן שפּעטערדיקער דערפֿאַרונג פֿון די מלחמה ־ יאָרן , האָב איך געלערנט ווי סטעריל און נישט ממשותדיק עס זײַנען די ווערטער , די וואָרענונגען , די פּאַטריאָטישע באַרימערײַען און די כּלערליי פֿאַרהערלעכונגס ־ לידער וועגן קאַמף און העלדישקייט און וועגן " גערעכטער מלחמה " , וועגן " זויבערקייט פֿון וואָפֿן " און וועגן נאַציאָנאַלער גאווה ; זיי אַלע האָבן נישט קיין האַפֿט ביז וואַנען עס דערהערט זיך נישט דער ערשטער שאָס , הינטער וועלכן עס שטייען באַוואָפֿנטע ראָטעס . דער ערשטער קנאַל פֿון אַ פֿליִענדיקן טויט ־ מכשיר און ביז וואַנען דער פֿײַף פֿון דער סירענע שנײַדט זיך נישט אַרײַן אין די אויערן און אין די טיפֿן פֿון דער נשמה .
לעצטנס , איז פֿאַרעפֿטלעכט געוואָרן דער באַריכט פֿונעם אַמעריקאַנער מלוכה ־ דעפּאַרטאַמענט , וווּ רוסלאַנד ווערט באַשולדיקט אין ברעכן די מענטשנרעכט . ווי עס ווײַזן אָן די עקספּערטן , האָט זיך דער מצבֿ אין דעם געביט שטאַרק פֿאַרערגערט אין משך פֿונעם לעצטן יאָר . . .
איך וואָטשט מער און זע , אן אנדער חיה באוויזן , ווי לעפּערד , אָבער אויף די באַקס פון פייגל האט פיר פליגל . זי האט געהאט פיר קעפ , און האט געגעבן מאַכט . און עס זענען געגאנגען אויף נאַכט זעאונג , און זע , איך געזען דער פערט חיה . עס איז געווען כאָראַפייינג און שרעקלעך און האט שרעקלעך מאַכט . מיט זייַן ריזיק אייַזן ציין , דיוואַוערינג און קראַשינג די רו טרעד אַראָפּ פֿיס . דיפפערעד פון אַלע די חיות אַז פּריסידאַד עס , און האט געהאט צען הערנער . ווען איך וואָטשט די הערנער , זע , זיי אנגעהויבן צו וואַקסן צווישן אנדערע , אַ קליין ווינקל פון דרייַ פון דער ערשטער הערנער זענען געווען דיספּרוווד , צו מאַכן פּלאַץ פֿאַר אים . אויף די ווינקל איך געזען אַ מענטש ווי אויגן און מויל , וואָס גורם שטאָלץ רייד .
נו , און זי , דאָס מיידל ? - זי איז געפֿאַלן פֿון די ערשטע ; זי איז נישט דערגאַנגען . מיט דעם ליד האָט זי זיך , ווײַזט אויס , געזעגנט מיט אונדז , און מיט דער וועלט .
« זאַלעוואַדזשקאַ זופּ - רעצעפּט | פּאָמידאָר זופּ נאָך לוואָווסקו - רעצעפּט »
דער קאָנפֿליקט מיט רוסלאַנד האָט אויך געוויזן , אַז אין לאַנד אַרבעט ניט , ווי עס דאַרף צו זײַן , דער גאַנצער מעכאַניזם פֿון אָנפֿירן מיט דער קאָמפּליצירטער סיסטעם פֿון טראַנספּאָרטירן גאַז . די רייד גייט ניט אַזוי וועגן דער טעכנישער זײַט פֿון דעם גאַנצן ענין , ווי וועגן פּראָבלעמען עקאָנאָמישע און פּאָליטישע . דער גאַז - קריזיס איז אין דער ערשטער ריי געווען אַ פּאָליטישער קריזיס , וואָס האָט זיך לחלוטין ניט פֿאַרענדיקט מיטן אונטערשרײַבן דעם אָפּמאַך מיט רוסלאַנד . דער פּאָליטישער קריזיס גייט אָן ווײַטער און , סוף - כּל - סוף , וועט קומען צו אַ מאָמענט פֿון ערנסטע שינויים אין די כּוחות , וואָס מוזן אָנפֿירן מיט דער גרויסער סלאַווישער מדינה .
" אַמאָל איז ישראַל געווען זיכער אין איר מאָראַלישער גערעכטיקייט . עס שײַנט , אַז די זיך צעפֿאַלנדיקע געזעלשאַפֿט שפּיגלט אָפּ דעם פֿאַקט , אַז ישראל איז מער נישט זיכער אין איר מאָראַלישן צדק . . . "
נאָך דעם ווי דער רויטער פֿאָרהאַנג איז געפֿאַלן , איז דער עלעגאַנטנער מאַן צוגעקומען צו מיר . אַ פּאָר סעקונדעס האָט ער געשוויגן , ניט וויסנדיק ווי אַזוי צו פֿאַרקניפּן אַ שמועס . סוף ־ כּל ־ סוף , האָט ער זיך מישבֿ געווען און זיך געווענדט צו מיר מיט אַ פֿראַגע , וואָס פֿלעג אַ מאָל זײַן אַ באַליידיקונג אין די מקומות ; אָבער אין זײַן מויל האָט זי געקלונגען אַנדערש , ווי אַן אָנהייב פֿון אַ באַערונג ־ צערעמאָניע :
דער לעצטע פּאָגראָם אין עכּו איז שוין אַ ממשותדיקער פּאַטש אין פּנים דער ישׂראלדיקער רעגירונג און אַ וואָרעניש , אַז ס ' איז אויפֿגעקומען אַ סכּנותדיקער כּוח , וואָס האָט ביז אַהער זיך בלויז אײַנגעהאַלטן און געוואַרט אויף אַ פּאַסיקן מאָמענט זיך צו פֿאַראייניקן מיט די ברידער פֿון יענער זײַט " גרינער ליניע " . וואָס מער ישׂראל האָט זיך אָפּגעטיילט און אָפּגעצוימט , אַלץ העכער איז געוואַקסן דער אינערלעכער צוים פֿון קינאה ־ שׂינאה . ס ' איז זייער מעגלעך , אַז די " דריטע אינטיפֿאַדע " , וואָס די פּאַלעסטינער מיליטאַנטן סטראַשען איצט מיט איר , וועט זײַן אַ בשותּפֿותדיקע מיט די ישׂראל ־ אַראַבער .
וועסט שטריקן טיכעלעך , און לעזן פֿון די ביכעלעך , דערווײַל שלאָף זיך אויס , מײַן קינד !
Download XML • Download text
