nep-8
nep-8
View options
Tags:
Javascript seems to be turned off, or there was a communication error. Turn on Javascript for more display options.
नेपाल आउने पर्यटकलाई सरकारले ' अन अराइभल भिसा ' दिइरहेको छ । अफ्रिका , खाडी र मध्यपूर्वका देशका नागरिकबाहेक अरू अधिकांश देशका नागरिकलाई यस्तो भिसाको व्यवस्था छ । त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा ' स्टेराइल जोन ' विस्तार गरिएको छ । चालु आर्थिक वर्षको बजेटमा १ सय पर्यटक ल्याएर सम्मेलन गर्ने संघसंस्थालाई सरकारले ५ लाख रुपैयाँ आर्थिक सहयोग दिने उल्लेख छ । ' अहिले प्रबर्द्धन गरेर यही वर्ष पर्यटक ह्वात्तै बढ्ने होइनन् , अर्को वर्ष बढ्न सक्छन् , ' अर्यालले भने ।
पुस्तकको विमोचन कार्यक्रमका प्रमुख अतिथि साहित्यकार एवं कार्टुनिष्ट मणि राई " गोठाले " र अनाममण्डली मलेसियाका अध्यक्ष तथा विमोचन कार्यक्रमका सभापति श्रीजन श्रीले संयुक्त रुपमा गर्नुभएको थियो ।
एमाले अध्यक्ष खनाल पत्नी रविलक्ष्मी खनालसहित ड्रागन एयर हुंदै शनिवार विहान हङकङ आइपुगेका हुन् ।
३० जनवरी , २०११ । युरोपेली मुलुक फ्रान्सको पुरानो सुरक्षादस्तामा अहिले नेपाली पनि भर्ना हुन थालेका छन् । जेन्डरमेरी नेपालको सशस्त्र प्रहरीकै प्रकृतिको सुरक्षादस्ता हो । सन् १७९१ मा स्थापना भएको जेन्डरमेरीमा १ लाखभन्दा बढी सदस्य छन् । सो दस्तामा २५ देखि ३० वर्ष उमेरका युवाहरुले आवेदन दिन पाउँछन् । त्यसमा हालसम्म १ सय २० नेपाली युवाले पनि भर्ती पाइसकेको पेरिसस्थित नेपाली दूतावासले जानकारी गराएको छ । सो दस्तामा भर्ना भएपछि खान - लगाउनबाहेक नै १ हजार २ सय युरो मासिक तलब पाइन्छ । यो नेपाली युवाहरुका लागि निकै आकर्षक तलब हो । तर भर्ना प्रक्रिया भने निकै जटिल रहेको सम्बद्ध युवाहरुले बताएका छन् । १ सय जनाले आवेदन दिँदा करिब ७ जनाले मात्र नाम निकाल्ने गरेको बताइएको छ । फ्रान्सले यो दस्तालाई आवश्यकताअनुसार विश्वका विभिन्न भागमा पठाउने रणनीति बनाएको छ । यो दस्तामा भर्ना गराइदिनका लागि भन्दै नेपालमा विभिन्न म्यानपावर कम्पनीले सर्वसाधारणसँग रकम ठग्नसमेत थालेको जनाउँदै पेरिसस्थित नेपाली दूतावासले त्यस्ताको पछि नलाग्न सबैमा अनुरोध गरेकॊ छ । फ्रान्सका लागि नेपालका राजदूत मोहनकृष्ण श्रेष्ठले भन्नुभयो - जेन्डरमेरीमा लगाइदिने भनेर कसैले नेपालमा मान्छे मागेको छ भने त्यो गलत हो । सो सेनामा भर्नाका लागि कुनै म्यानपावरलाई रकम बुझाउनेभन्दा पनि आफैले पेरिसमा आएर सबैखाले परीक्षाको औपचारिकता पुरयाउनुपर्ने बताइएको छ । यसमा सोर्सफोर्स वा अन्य कुनै कुराको ज्यादै न्यून मात्रै प्रभाव रहने जनाइएको छ । नेपालीले विगत लामो समयदेखि ब्रिटिस गोर्खा र भारतीय गोर्खाका रुपमा त्यहाँको सेनामा काम गर्दै आउनुका साथै सिंगापुरको प्रहरीमा पनि सेवा गर्दै आएका छन् । जेन्डरमेरीमा नेपाली युवाका लागि नयाँ अवसर प्राप्त भएको हो ।
यस प्रसङ्गमा नाथुराम गोड्सेको प्रसङ्ग निकाल्नु पनि सान्दर्भिक नै ठहर्ला । ' मैले गान्धीजीको हत्या किन गरेँ ' भन्ने पुस्तकमा गोड्सेले लेखेका छन् " मलाई स्पष्ट थाहा थियो कि यदि मैले गान्धीजीको हत्या गरेँ भने मेरो जरोबाट नै नष्ट गरिनेछ । मानिसले मसँग घृणा गर्नेछन् । मेरो प्राणभन्दा प्यारो सम्मान नष्ट हुनेछ । यसको साथसाथै मलाई यो पनि ज्ञान थियो कि गान्धीजी सदाका लागि विदा भए भने देशको राजनीतिमा शस्त्र प्रयोग र प्रतिकारात्मक कारवाहीलाई स्थान मिल्ने छ । देश शक्तिशाली हुनेछ । सबैले मलाई मूर्ख भन्नेछन् , तर देश यस्तो बाटोमा चल्नेछ जो उचित हुनेछ । यही सोचेर मैले गान्धीजीको अन्त गर्ने विचार गरेँ । मैले आफ्नो निर्णय कसैलाई पनि बताइँन । . . . ३० जनवरी१९४८ को दिन मैले गान्धीजीको हत्या गरेँ । यदि देशभक्ति पाप हो भने म भन्दछु मैले पाप गरेको छु । यदि प्रशंसनीय हो मैले आफूलाई त्यो प्रशंसाको अधिकारी सम्झन्छु । मलाई विश्वास छ यदि मानिसद्वारा स्थापित न्यायलयभन्दा माथि अन्य न्यायलय छ भने त्यसमा मेरो कार्यलाई अपराध मानिने छैन . . . . । '
Tags : ' डरले गुजुल्टिएर रात काट्यौं ' , इजिप्ट , इजिप्टको अलेक्जेन्ड्रिया , एसओएस म्यानवार सर्भिस प्रा । लि , लिवियाबाट उद्वारगरी शुक्रबार अलेक्जेन्ड्रिया ल्याईएका ५ सय ६२ जना नेपाली , सुरेन्द्र पौडेल , Surendra Paudel
हामी , उँधो बगाएर उँभो खोज्ने मति भएकाहरु हामी उकालो चढ्न कहालिनेहरु प्रकृति विर्सेर चन्द्रमा टेकेको फुर्ति लगाउनेहरु चिप्ले ढुङ्गाको धारैधार पल्र्टाई जाने पानीको बेग त्यो सबै खेप्दै उभौलीमा उँभोउँभो चढिजाने तिनीहरुको संघर्षको कथाभन्दा प्रविधिले सजिएर चुचुरोमा पुग्नुमा गौरब गर्र्छौ ।
उनीहरुको पहिलो यात्रा सप्तसिन्धु ( कश्यप गिरी अर्थात् हिन्दू कुश पर्वत ) तिर रह्यो । ती मध्ये शकहरु शकद्वीप हुँदै दक्षिणतिर मध्य भारत छिरे । खसहरु ( हाम्रा पुर्वज ) पूर्व हिमालय ( मानस प्रदेश ) सिन्ध र मध्य मेरुको उत्तरी पहाड , पामिर प्लाटु , युराल र चित्राल , जालन्धर पहाड , र काश्मीर उपत्यकातिर लागे । यो आठौं बि . सी . तिरको कुरा हो । त्यसपछि हाम्रा पुर्खाहरु पश्चिम बद्रिनाथतिर रहे ।
जिल्लाको बाझो गाविसस्थित किरात धामिर्कस्थल माङसेबुङबाट विस्थापित भएकालाई घर फर्काउन प्रशासन र आश्रमपक्ष सहमत भएका छन् । जिल्ला प्रशासन कार्यालयमा भएको र्सवपक्षीय बैठकमा उनीहरूलाई घर फिर्ने वातावरण बनाउन दुवै पक्षबीच शुक्रबार सहमति भएको हो । गत मंसिरयता ८० भन्दा बढीले भिलेज सेन्ट्री - भीसी फोर्स ) को त्रासका कारण गाउ " छाडेको अधिकारवादी संस्थाले उल्लेख गरेका छन् । छलफलमा ' किरा " त आङसी मंगेना मुहिङगुम सेवा समिति ' का अध्यक्ष केहेरसिंह योङहाङले २० जना भन्दा धेरै विस्थापित घर फर्किसकेको जानकारी दिए । मंसिरयता सक्रिय भीसी फोर्सको नाम पछिल्ला दिनमा परिवर्तन गरिएको जानकारी दि " दै योङहाङले ज्यादतीपर्ूण्ा गतिविधि नगर्ने बताए । उनले यसअघि पनि चर्चामा आएजस्तो ज्यादतीका घटना नभएको दाबी गरे । योङहाङले धर्मका नाममा नराम्रा गतिविधि नदिने प्रतिबद्धता जनाए । भीसी फोर्स त्यहा " को विकास निर्माणलगायत सकारात्मक कामका लागि गठन गरिएको भए पनि व्यापक विरोध आएपछि नाम परिवर्तन गरी विश्व मानव एकता सुधार समिति राखिएको बताए । निषेधाज्ञा लगाउनेजस्ता कार्य बन्द गरिएको र आफूहरूस " ग खुकुरी बाहेकका हतियार नरहेको उनीहरूको दाबी छ । कम्ब्याट पोसाकमा यसअघि हतियारसहित भीसी फोर्सले गस्ती गर्ने गरेको समाचार बाहिर आएको थियो । योङहाङले भने विभिन्न लान्छना लगाएर धर्म गुरु र धार्मिकस्थललाई बदनाम गराउन पहल भइरहेको दाबी गरे । प्रमुख जिल्ला अधिकारी रामप्रसाद घिमिरेले धार्मिकस्थलमा शान्त वातावरण बनाउन आग्रह गरेका छन् । ' पहिलोपटक उनीहरूस " ग बसेर छलफल भएको छ , कमीकमजोरी सुधार्ने सहमति भएको छ , ' उनले भने । घिमिरेले अवैधरूपमा हतियार भएको भए कानुनबमोजिम कारबाही हुने स्पष्ट गरे । छलफलमा धार्मिकस्थलका विभिन्न समस्याबारे जानकारी गराइएको थियो । शिक्षा , स्वास्थ्य , रोजगार , सञ्चार , बाटोघाटोलगायतका समस्याले माङसेवुङवासीका जनजीवन कष्टकर बनिरह " दा सरकारको ध्यान नगएको उनीहरूको दुःखेसो छ । धर्मगुरुको शरणमा बसोवास गर्नेेहरू १० हजारको हाराहारीमा रहेको बताइन्छ ।
दीपक भारतदीप की शब्दयोग पत्रिका पर लिख गया यह पाठ मौलिक एवं अप्रकाशित है । इसके कहीं अन्य प्रकाश की अनुमति नहीं है । अन्य ब्लाग 1 . दीपक भारतदीप की शब्द पत्रिका 2 . अनंत शब्दयोग 3 . दीपक भारतदीप की शब्दयोग - पत्रिका 4 . दीपक भारतदीप की शब्दज्ञान पत्रिका
छिमेकीको कुटपिटबाट गम्भीर घाइते भएकी रामको राजविराजस्थित सगरमाथा अञ्चल अस्पताल राजविराजमा उपचार भइरहेको छ ।
- देबेन्द्र कार्की धरान / एक समय २०४० सालमा गजेन्द्रनारायण िसंहले स्थापना गरेको नेपाल सदभावना परिषद ०४७ साल पछि पार्टीको रुपमा स्थापना मधेसी पार्टीको ' ब्राण्ड नेम ' थियो । पछि मधेसी जनअधिकार फोरम अस्थित्वमा आए पछि ुफोरमु ब्राण्ड नेम बन्न पुग्यो । यद्यपी केन्द्रिय राजनीतिमा चौथो शक्तिको रुपमा स्थापित भई सकेको फोरम पनि अहंकार मनोगत प्रकृती र मधेशका विविधतालाई चिन्न नसक्दा टुक्रन पुग्यो । संसदमा ५३ सिटका ेसानदार उपस्थिति यतिबेला १२ मा झरेको छ । यो उसको छैठौं पटक फुटे मान्निछ । तराई मधेशलाई भजाएर अस्थित्वमा आएका र मधेसका नाममा राजनीति गर्ने क्षेत्रीय पार्टीहरुको सख्या झण्डै दुई दर्जन पुगेका छन् । २०५४ सालमा गठन भएको मधेशी जनअधिकार फोरम २०६४ सालमा पार्टीको रुपमा दर्ता भएको थियो । वितेको ४ बर्षमा छैटौं पटक विभाजित भएको छ । २०६४ सालमानै दल दर्ता भएको तराई मधेश लोकतान्त्रिक पार्टी ३ पटक विभाजित भएको छ । बामपन्थिधारका मानिएका उपेन्द्र यादवले नेतृत्व गरेको फोरम भित्र कार्यकताहरु विच खटपट भए पछि गत हप्ता फोरमका सहअध्यक्ष जयप्रकास गुप्ताले फोरमगणतान्त्रिक पार्टी गठन गरेका छन् । लामो समयदेखि फुटको हल्ला चलेको मधेशी जनअधिकार फोरम नेपाल संविधान सभाको म्याद दुई तिहाई बहुमत जुटाएर थप्ने तयारी हुदा हुदै फुटेर सरकारलाइ ्रअसफल बनाएको छ । समयानुकल राजनीतिक दिमाख लगाउने चतुर राजनीतिज्ञ मानिदै आएका गुप्ताले १३ सभासद् सहित पार्टी खोलेका छन् २०६४ सालमा फोरम पार्टीको रुपमा दर्ता भएपछि सोही बर्ष फोरमको केन्द्रिय सदस्य भाग्यनाथ गुप्ता र किशोर विश्वासले पहिलो पल्ट पार्टी विभाजित गरेका थिए । पार्टी गठनको अर्को बर्ष २०६५ साल जेठमा फोरमका कोषाध्यक्ष अमर यादबले मधेश तराई फोरम गठन गर्दै दोस्रो पटक पार्टी विभाजन गरे । यि विभाजन कुनै नयाँ थालनीका रुपमा नभई सर्वशक्तिमान पदमा आफू पुग्न नपाउदा भएको देखिन्छ । माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालको सरकार पछि माधव नेपालको सरकार गठन हुन लाग्दा विजयकुमार गच्छदारले २०६६ जेठमा तेस्रो पटक २८ सभासद्सहित मधेशी जनअधिकार फोरम लोकतान्त्रिक गठन गरेका थिए । त्यस बेला नेपाल सरकारमा जानेबारे पार्टीमा विवाद देखिएको थियो । प्रजातान्त्रिकधारका गच्छादार र बामपन्थिधारका यादवविचका ेटकरावले अनन्त पार्टी फुटेको थियो । पुन लोकतान्त्रिक फोरम सरकारमै रहेका बेला लोकतान्त्रिक फोरमका केन्द्रीय सदस्य सभासद् एवं भौतिक योजना तथा निर्माण राज्यमन्त्री साजय साहले चौथौ पटक विजय गच्छेदारको फोरमबाट अलग भएर मधेश क्रान्ति फोरम गठन गरेका थिए । मधेशी जनअधिकार फोरम लोकतान्त्रिक सरकारबाट बाहिरिए लगत्तै पाचौं पटक फेरी फोरमका केन्द्रिय सदस्य उपेन्द्र झा समेत पार्टीबाट अलग भई छुट्टै पार्टी गठन गर्ने घोषणा गरेका छन् । उनले नयाँ पार्टी गठन गर्ने तयारी गरिसकेपनि जेठ १४ पछि मात्र आफ्नो धारणा सार्वजनिक गर्ने बताएका छन् । उनले निकट भविष्यमा नै नयाँ पार्टीको औपचारिक घोषणा गर्ने जनाई सकेका छन् । फुटको शिकार फोरममात्र होईन अरु मधेशका नाममा राजनीति गर्ने बैधानिक तथा अबैधानिक पार्टीहरुको फुट श्रृखला लामो छ । मधेशकमा सशस्त्र विद्रोह गर्ने समुहहरु पनि फेटने क्रम रोकिएको छैन । यता मधेशी अधिकार सुनिश्चित गने भनि स्थापना गरेको ्र नेपाल सदभावना परिषदहाल सद्भावना पार्टी दुई दशकमा ११ पटक विभाजित भइसकेको छन्् । अव १२ औं पटक पार्टी विभाजिन हुने संकेत देखिसकेका ेछ । राजेन्द्र महतो नेतृत्वको सदभावना पार्टीका महासचिव अनिल झा अर्को पार्टी दर्ता गर्न लागेको चर्चा सुरु भई सकेको छ । उनलाई सद्भावना पाटीले कारवाही गरेको थियो । तर कारवाहीमा परेका अनिलकुमार झाले कारवाही सम्बन्धमा आफूले विशेष जानकारी नपाएको बताएको बताउदै आएका छन् । २०५८ साल माघ १० गते पार्टीका अध्यक्ष गजेन्द्र नारायण िसंहको मृत्यु पश्चात सुरु भएको फुटको शिलशिला रोकिएको छैन् । पछिल्लो पटक २०६५ सालमा लहानमा भएको महाधिवेशनबाट सरिता गिरीलाई पार्टी अध्यक्षबाट पदच्यूत गरि विकास कुमार तिवारीको अध्यक्षतामा नयाँ कार्यासमिति गठन गरेको छ । तराई मधेश लोकतान्त्रिक पार्टी अहिले तेश्रो बर्षमा हिड्दै छ । तर वितेका ३ बर्षमा तीन पटक विभाजित भईसकेको छ । पहिलो पल्ट महेन्द्रप्रसाद यादवले २०६७ पुषमा पार्टीका नौं जना सभासद् लिएर अलग भएका थिए । त्यसको केही दिन पछि तमलोपाका केन्द्रिय प्रचार प्रसार विभागका सचिव प्रवीण चौधरीले यूवा लोकतान्त्रिक पार्टी गठन भए पछि तेश्रो विभाजनमा पुग्यो । पछि तमलोपा तेसं्रो पल्ट विभाजित भएका थिए । दुई पल्ट पार्टी फुटिसेका तमलोपामा पुनः विवाद शुरु भएको चर्चा बजारमा आन थालि सकेको छ । अध्यक्ष ठाकुरले पार्टीमा मोर्चाको निणर्य लादद्ै गरको अन्य नेता कार्यकताहरुले आरोप लगाउदै आएका छन् । तमोलोपा पुनः नफुट्ला भन्ने आवस्था छैन् । पार्टीमा पाच नेताको रुपमा परिचित सवर्नेद्रनाथ शकुलाले भनेको कुरालाई मात्र ठाकुरे बढी मान्दै गरेको कारण ह्रदयश त्रिपाठीलगायतका नतेाहरु असन्तषुट हदँुै गएका छन् । त्यही असन्तुष्टिका कारण त्रिपाठी मधेशी मोर्चाद्वारा आयोजना गरेको आमसभामा सहभागि नभएका ेबताइएका ेछ । पार्टी विभाजनको मुख्यकारण महाधिवेशन पार्टीको विधान पार्टीमा समावेशी लगायतका विषयमा मतभेद रहेका कारण नेता कार्यकताहरु असन्तुष्ट हुने गरेको र पार्टी फटसम्म पुग्ने गरेको पाईएको छ । मधेशलाई मिसन बनाएर उमि्रएका पार्टीहरु अहिले फुटको राजनीतिमा लागेका छन् । मधेश मुद्धालाई भन्दा पैसा र सत्ताका लागि मधेशवादी दलहरुले राजनीति गरेको राजनीतिक विष्लेषकहरुको भनाई छ । मधेशबारे गहिरो अध्ययन गरेका विष्लेशक एवं पत्रकार चन्द्रकिशोर तराई केन्द्रित दलहरुमा मसिया प्रवृती मधेशका मुद्धाप्रति आँखा चिम्लिेने प्रवृतीले फुट मौलाएको बताउछन् । अमिवावादी नियति भोग्दै आएका दलहरुका ेपछिल्लो फुटले क्षेत्रीय राजनीति असफलता तीर गएको प्रतित हुन्छ ।
महिला - पुरुष समानताका प्रचारप्रसार जतिसुकै भए पनि व्यावहारिकरूपमा हुन सकेको छैन । कानुनले समान हक र अधिकार प्रत्याभूत गरेको भए पनि सामाजिक प्रचलन , सांस्कृतिक मान्यता , धार्मिक परम्परा तथा पुरातन मानसिकताका कारण महिलाहरू अहिले पनि विभेदका सिकार बन्न बाध्य छन् । २१ औँ शताब्दीमा पनि नेपाली महिलाहरू छुवाछूत , छाउपडी , बालविवाह , बोक्सी , बेचबिखनजस्ता पीडा भोगिरहेका छन् ।
राष्ट्रिय खेलकुद परिषद्को कभर्डहलमा भएको पुरुषको छान् छ्वानमा बहुउद्देश्यीय मार्सल आर्ट केन्द्र - डब्लुएमएमसी ) का निराजन आले मगर पहिलो भए । उनले ९ . ०५ अंक बनाए । ९ अंक जोडेका केन्द्रका विकास राई दोश्रो भए भने ८ . १५ अंक जोड्दै दोलखाका कृषप्रसादले तेश्रो स्थानमा चित्त बुझाए । उक्त स्पर्धाको महिलामा ७ . ७५ स्कोर गर्दै बलम्बुकी समी लामाले पहिलो स्थान कब्जा गरिन् ।
- देवप्रकाश त्रिपाठी बाँदरलाई समय दिए चकचक गर्छ , चोरलाई समय मिले चोरी गर्छ , भूकम्पले समय पाए विध्वंस गर्छ , विपत्तिले समय पाए बित्यास निम्त्याउँछ , त्यस्तै वकिलले समय पाउँदा बढी बोल्छन् भने पत्रकारले पाए लेख्छन् , तर वर्तमान संविधानसभाका सदस्यहरूलाई थप समय मिले के गर्लान् ? कतिपयलाई लाग्दो हो - संविधान बनाउनेछन् , तर दुईवर्षे अभ्यासले सिद्ध गरेको तथ्यका आधारमा देखिएको सत्य खोल्ने हो भने वास्तविकता अर्कै देखिन्छ । संविधान आफैंमा महान् दस्तावेज हो र यसमा देशको शासकीय स्वरूप तथा समृद्धि प्राप्तिको मार्गचित्र कोरिएको हुन्छ । तर , संविधान आफैंले शान्ति , समृद्धि , स्थिरता र विकास उपलब्ध गराउन सक्दैन भन्ने तथ्यबारे नेपाली जनता बेखबर छन् , बरु राजनीतिकर्मीहरूले सबै समस्याको जादुई समाधान संविधानबाट हुन्छ भन्ने सन्देश दिँदै जनतामा भ्रमपूर्ण भड्कावको स्थिति उत्पन्न गराएका छन् । पाकिस्तानले संविधानसभामार्फत सात वर्ष लगाएर - म्याद थप गर्दै ) निर्माण गरेको संविधानले त्यहाँ शान्ति , स्थिरता र समृद्धि दिन सकेन , लिखित संविधानबिना पनि ब्रिटेनले यावत् उपलब्धिहरूको प्राप्ति र त्यसको रक्षा गर्न सकिरहेको छ । यस तथ्यले देश निर्माणमा संविधानको भन्दा राजनीतिकर्मीहरूको कार्य - व्यवहारको महत्त्वपूर्ण भूमिका रहने सङ्केत गर्दछ । तर , राजनीतिकर्मीहरू आफूभित्र रहेको समस्याको समाधान संविधान बदलेर खोज्न अग्रसर छन् । नेपाली राजनीतिकर्मीमध्ये केहीको मात्र प्राज्ञिक पृष्ठभूमि बलियो देखिन्छ र उनीहरूमा देश निर्माणको दृष्टिकोण पनि भेटिन्छ , तर अधिकांश क्षमताविहीन छन् र मात्र राजनीतिका लागि या अर्कै कुनै उद्देश्यपूर्तिका लागि राजनीतिमा क्रियाशील देखिन्छन् । संविधानसभा महानगरपालिकाद्वारा कमलाक्षीमा राखिएको कन्टेनर अवश्य होइन , तर पार्टीनेतृत्वले उम्मेदवारहरू चयन गर्दा भरसक क्षमतावान र सक्षम मानिसको प्रतिनिधित्व नहोस् भन्नेतर्फ विशेष ध्यान पुर्याउँदा जुन प्रकारको संविधानसभा खडा हुन पुग्यो यो कमलाक्षीको होइन बानेश्वरमा राखिएको भीमकाय कन्टेनर देखिनपुग्यो । कन्टेनरको आयु जति लामो हुन्छ त्यसले त्यति नै लामो समयसम्म फोहोर भित्र्याउन र दर्ुगन्ध फैलाउन सक्छ । संविधानबारे जिरो ज्ञान भएका मानिस दुईतिहाइ बहुमतमा रहेको संविधानसभाबाट पहिलो कुरा संविधान निर्माण हुन कठिन , कदाचित बनिहाल्यो भने पनि त्यो लोकतान्त्रिक चरित्रको हुन मुस्किल र लोकतान्त्रिक मूल्य - मान्यताका केही पक्षहरू समेटिएछ भने पनि त्यसले सबैको भावना र चाहनाको प्रतिनिधित्व गर्न असम्भव मानिएको छ । त्यर्सथ विद्यमान संविधानसभा विभिन्न अर्थमा राष्ट्रको बोझ बनिरहेको सन्दर्भमा निम्नलिखित कारणहरूले गर्दा यसको समयावधि थप गर्न नहुने र नमिल्ने निष्कर्ष निकाल्न सकिन्छ । संविधानसभाको दुईवर्षे अभ्यासमा यसले आफ्नो स्वतन्त्र एवम् निर्णायक हैसियत दर्शाउन सकेन । तीन या चार नेता - व्यक्ति ) विशेषको लाचार छायाको रूपमा मात्र यो रह्यो । संविधानसभाका सदस्य हुनुका नाताले आफ्नो भूमिका निर्वाह गर्न खोज्नेहरूभन्दा पार्टीविशेषको कार्यकर्ता या नेताका भूमिकामा मात्र आफूहरूलाई प्रस्तुत गर्ने कार्य सबैजसो सदस्यबाट भयो । संविधानसभा आफैंमा स्वतन्त्र , स्वायत्त र सर्वशक्तिमान निकाय हो भन्ने कुराको चेत स्वयम् त्यसका सदस्यहरूमा नरहेका कारण सबैले आ - आफ्ना पार्टी एजेण्डा प्रस्तुत गर्ने र त्यसैमा अड्डी लिएर बस्ने कार्य गरे । फलस्वरूप दलहरूबीच सहमति बन्न कठिन हुँदै जाँदा त्यसको प्रत्यक्ष असर संविधानसभामा पर्यो र यो निर्धारित समयमा संविधान निर्माण गर्न असफल रह्यो । संविधानसभाका सदस्यहरूको लालनपालनका लागि मात्र प्रतिमहिना झन्डै पाँच करोड रुपैयाँ राज्यले खर्च गर्नुपरेको छ र दुई वर्षमा करिब एक अर्ब रुपैयाँ राज्यले संविधानसभाका नाममा गुमाएको छ । अब अर्को एक वर्ष म्याद थप गरिएछ भने राज्यकोषमा थप क्षति पुग्नेबाहेक अरू कुनै काम हुने विश्वासका आधारहरू देखापर्न सकेका छैनन् । संविधानसभा एउटा प्रबुद्ध , विज्ञ एवम् दूरदर्शी मानिसको बहसको थलो हुनुपर्नेमा यो एउटा एनजीओले भत्ता दिएर सञ्चालन गरेको तालिम केन्द्रजस्तो मात्र देखियो । दुई वर्षको ' तालिम ' ले पनि बहुसंख्यक सभासद्हरूको स्तरोन्नति हुन सकेन । बरु जनप्रतिनिधि हुनु या सभासद् बन्नु भनेको केही पनि होइन , पार्टी नेताहरूले ' अह्राए - पह्राए ' बमोजिम गर्नु मात्र हो भन्ने बुझाइ सभासद्हरूमा विकसित भएको पाइयो । एनजीओहरूद्वारा दीक्षित सभासद्हरूको मुखैमा दलित , महिला , जनजातिको हित हुनुपर्छ भन्ने कुरा झुन्डिएको छ , तर संविधानमा कस्ता प्रावधान कसरी राखिए भने तिनको हित हुन्छ भन्ने ज्ञानको चाहिँ पूर्ण अभाव । दुई वर्षमा जुन प्रकारको सुगारटाइ देखियो यसले संविधानसभाकै धज्जी उडाएको छ , यो तालिम केन्द्रबाहेक बाँकी केही होइन भन्ने प्रमाणित गराएको छ । कुनै पनि तालिम केन्द्रबाट संविधानजस्तो महत्त्वपूर्ण दस्तावेजको जन्म हुन सक्दैन भन्ने सत्य हामी सबैले बुझन सक्नुपर्छ । संविधानसभामा अध्ययन , शिक्षा , ज्ञान , अनुभव आदि दृष्टिले उचाइ पुगेका मानिसहरूको उपस्थिति हुनुपर्नेमा अधिकांश ताली बजाउने , टेबुल ठटाउने , परिआए मुक्कामुक्की गर्ने र चिच्याउने - कराउने क्षमतामा सीमित मानिसहरूको बाहुल्य भएकोले यस्तो संविधानसभाको व्यवस्थापन अति जटिल कार्य हुन गएको छ र यिनलाई संविधान निर्माणका निम्ति योग्य बनाउन अझै कैयन वर्ष विशेष अध्ययन तथा तालिमको आवश्यक पर्ने देखिन्छ । सभासद्हरूमध्ये कतिलाई अहिले पनि संविधानको अर्थ , मूल्य र मान्यताबारे जानकारी नरहेको महसुस हुन्छ । उनीहरूलाई नेपाल र विश्वका प्रमुख मुलुकहरूको संवैधानिक इतिहास तथा विकासक्रम बारेको जानकारी छ भन्न मिल्ने प्रस्तुति पनि अहिलेसम्म अधिकांश सभासद्बाट आउन सकेको छैन , न उनीहरूको चिन्तन पक्ष नै मजबुत देखिएको छ । सही र ठूला निर्णय बहुसङ्ख्याका आधार या उपस्थितिमा हुन सक्दैन । सिर्द्धार्थ गौतम एक्लैको उपज बुद्ध दर्शन आज पौने तीन हजार वर्षपछि पनि संसार हल्लाउन पर्याप्त छ । कम्युनिस्ट धर्मका प्रवर्त्तक माक्र्सले उपलब्ध गराएका ग्रन्थ ( माक्र्सवादी विचारका ) पनि कुनै सभा या संसद्को उपज होइन । एउटा अम्बेडकरले मसौदा तर्जुमा गरेको संविधानकै आधारमा विश्वको सबैभन्दा ठूलो प्रजातान्त्रिक मुलुक भारत ६ दशकदेखि समृद्धि प्राप्तिमा अग्रसर भइरहेको छ । राम्रा कुराको सिर्जना भीडबाट होइन ज्ञानी , विज्ञ , बुद्धिमान , दूरदर्शी र महात्मा व्यक्तिविशेषबाट नै हुन सक्छ भन्ने तथ्य हाम्रै संविधानसभाले पनि पुष्टि गरेको छ । देशको भाग्य र भविष्यरेखा कोर्ने संविधानसभामा आकार - प्रकारले मात्र प्राणी रहेका मानिसहरूको भीड लगाइएपछि देख्नेहरूले त्यतिबेलै भनेका थिए - यो संविधानसभाले संविधान निर्माण गर्न सक्दैन र , अब भन्न सकिन्छ - यही संविधानसभालाई अरू केही दशकको कार्यकाल थप गरे पनि यसले संविधान बनाउन मुस्किल छ । कदाचित बनाइएहालेछ भने पनि त्यो चल्ने प्रकारको होइन बल्ने किसिमको मात्र हुन सक्ने सम्भ्ाावना छ । संविधानसभा अयोग्य र अक्षमहरूको क्रीडास्थल भएका कारणले मात्र होइन , संवैधानिक एवम् नैतिक र राजनीतिक कारणले पनि यसको कार्यावधि थप गर्नु उचित हुनेछैन । संविधानसभाको निर्वाचन अन्तरिम संविधानका आधारमा भएको हो । उक्त संविधानमा व्यवस्था भएबमोजिम दुई वर्षकै लागि जनताले संविधानसभाको गठन गरेका हुन् । संविधानका धारा नीलाम्बर आचार्यका दाह्री होइनन् - मन नलाग्दा काट्ने , लाग्दा पाल्ने । संविधान अन्तरिम होस् या स्थायी तिनको आफ्नै गरिमा र मर्यादा हुन्छन् । आफूअनुकूल संविधान चलाउन खोज्नु अधिनायकवादी र अराजकतावादी चिन्तनको अभिव्यक्ति हो । संविधानअनुरूप चल्ने प्रतिबद्धता लोकतन्त्रसम्मत मानिन्छ भने आफूअनुरूप संविधानलाई चलाउने कार्य तानाशाह या तानाशाही मनोवृत्तिका मानिसले मात्र गर्ने गर्दछन् । संविधानको मर्यादा राख्न नखोजिएको भए रसियामा ' पुटिन ' नामक तानाशाह पैदा भइसकेका हुने थिए , पुटिनले संविधानको पालना गर्दा त्यहाँको प्रजातन्त्र र संविधान गरिमामय एवम् ओजपूर्ण हुन पुगेको तथा पुटिन स्वयम्को उचाइ पनि बढेको तथ्यलाई हामीले हृदयंगम गर्नु उपयुक्त हुनेछ । संविधानसभामार्फत संविधान निर्माणको नारा हिजो राजतन्त्र रहेका बखत एउटा क्रान्तिकारी मागका रूपमा थियो । राजाद्वारा संविधान जारी गर्ने परम्परा रहिआएको परिप्रेक्ष्यमा जनप्रतिनिधिमूलक निकाय संविधान निर्माण गरी जारी गरिनुलाई एउटा प्रगतिशील कदम मानिनु स्वाभाविक थियो । माओवादीले जुन उद्देश्यका लागि संविधानसभाको परिकल्पना गरेको थियो त्यो पूरा भइसकेको छ - गणतन्त्रको घोषणा । यद्यपि माओवादीका निम्ति संविधानसभाको अधिकतम उपयोग र उपभोग बाँकी नै रहेको देखिन्छ । तर , यही संविधानसभामार्फत राजनीतिक गन्तव्य प्राप्तिको छलाङ मार्न सक्ने अवस्थामा भने ऊ अब छैन । माओवादीमा लोकतान्त्रिक रूपान्तरण नभएसम्म संविधानसभा निरन्तरताको प्रयोजन रहने छैन । सायद माओवादीले यही वास्तविकतालाई बुझेर संविधानसभालाई जसरी भए पनि बचाइनुपर्छ भन्ने धारणा परित्याग गरेको छ र सभालाई आफ्नो पक्षमा ल्याउने सर्तमा मात्र निरन्तरता दिने सोच बनाएको छ । रोचक के देखिएको छ भने अति दक्षिणपन्थी र अतिवामपन्थी राजनीतिक शक्तिहरू संविधानसभाको निरन्तरताप्रति उदासीन बनेका छन् । त्यसैगरी सर्वसाधारण जनता तथा सच्चा लोकतन्त्रवादी सचेत समुदाय पनि संविधानसभालाई निरन्तरता दिने कुराको विपक्षमा देखिन्छन् । तर , तीनथरीको दृष्टिकोण र चाहनाको कारण र उद्देश्य भने फरक - फरक छन् । कोही सङ्लो पानी धमिल्याउने चाहनाले त कोही धमिलो पानीमा माछा मार्ने नियोजित उद्देश्यबाट प्रेरित हुन सक्छन् । तर , जनता भने निष्कपट र निर्दोष भावनाबाट अभिप्रेरित भएर संविधानसभाबारे आफ्नो धारणा प्रकट गर्दै छन् । जो संविधानसभामा छन् ती मात्र यसलाई जसरी भए पनि जोगाउन क्रियाशील भएका छन् । खासगरी एमाले , काङ्ग्रेसलगायत तराईकेन्द्रित दलका खास - खास नेता - कार्यकर्ता सभासद्हरूले संविधानसभा जोगाउन विशेष सक्रियता दर्शाएका छन् । यस प्रकरणमा एमाले - काङ्ग्रेसभन्दा कैयन गुण बढी राजनीतिक सोचअनुरूपको व्यवहार माओवादीले दर्शाएको महसुस गरिएको छ । आफ्नै सान , मान , सुविधा र तलब - भत्ताको निरन्तरता खोज्नेहरू एकातिर धु्रवीकृत भए भने राजनीतिक दिशा स्पष्ट हुनेहरू अर्कोतिर । आफूमा निहित शक्तिको दुरुपयोग गर्दै संविधानलाई खेलौनासरह दुरुपयोग गर्ने अग्रसरता एमाले र काङ्ग्रेसका नेताहरूबाट लिइएको छ । अन्योल र अराजकताको स्थिति लम्ब्याउने कि अब यसको अन्त्य गर्ने भन्ने प्रश्नमा काङ्ग्रेस - एमालेजस्ता लोकतन्त्रवादी दाबी गर्ने पार्टीका नेताहरू चुकिसकेका छन् । लोकतन्त्र , लोकतान्त्रिक मूल्य एवम् मान्यता र जनतासँग खेलवाड गर्ने प्रवृत्तिले काङ्ग्रेस र एमाले नेतृत्वको अपरिपक्वता एवम् क्षणवादी सोचको सङ्केत गरेको छ । राजनीतिक शक्ति सन्तुलन आफ्नो पक्षमा बनाउने हिम्मत नभएपछि काङ्ग्रेस - एमालेका नेताहरू संविधानसभालाई निरन्तरता दिँदै त्यहीँभित्रबाट क्षणिक खुसी समेट्न लालयित भएका हुन् । यस्तो क्षणवादी सोचबाट मुक्त हुन नचाहने काङ्ग्रेस - एमालेले संविधानसभा जोगाए पनि र नजोगाए पनि प्रजातन्त्र र मुलुकको भविष्य अतिवादीको हातबाट कसरी जोगाउलान् भन्ने चिन्ता अत्यन्त गम्भीर ढङ्गबाट उत्पन्न भएको छ । देशको पहिलो सर्त शान्ति र स्थिरता बनेको छ , शान्ति स्थापना नभई बन्ने या बनाइने संविधानले नेपाली जनतालाई कसरी राहत दिन सक्ला - लोकतन्त्रमाथि सधैं अतिवादीहरूबाट खतरा रहन्छ । पटक - पटक दक्षिणपन्थीहरूबाट सङ्कटमा पर्दै आएको नेपाली लोकतन्त्रमाथि दक्षिणपन्थीतर्फको खतरा गणतन्त्र घोषणासँगै अन्त्य भएको छ । अब लोकतन्त्रमा कतैबाट सङ्कट उत्पन्न भएको छ भने त्यो अतिवामपन्थी धु्रवबाट भएको छ , जसको प्रतिनिधित्व माओवादीले गरेको छ । माओवादीको रूपान्तरणबिना शान्ति , संविधान र लोकतन्त्रको सुरक्षा असम्भव छ । त्यसनिम्ति दलहरू माओवादीमाथि दबाब सिर्जना गर्न पूर्णत : अर्समर्थ देखिएका छन् । माओवादीको रूपान्तरणबिना संविधानसभाको कार्यकाल थप गर्नु भनेको विद्यमान अराजकता र अन्योल नै लम्ब्याउनु हो । तैपनि दलहरूले त्यसैमा बढी रुचि देखाए । रुचि के देखाए , आफ्नो औकात दर्शाए भन्नु उचित होला । devprakash9 @ hotmail . com / dev @ ghatanarabichar . com
उज्ज्वल घिमिरेको निर्देशनमा गत वर्ष सार्वजनिक भएको चलचित्र ' छोडी गए पाप लाग्ला ' ले एकै फड्कोमा सातवटा एवार्ड पोल्टामा पारेको छ भने यसै साता मात्रै सार्वजनिक हुन लागेको मनोज पण्डित निर्देशित चलचित्र ' दासढुंगा ' ले भने चारवटा एवार्डमा अधिकार जमाएको छ . . .
त्यत्रो माहोल , त्यत्रो जमात , भिडभाडमा पनि कसैले पछाडिबाट मैले बोकेको झोला लुस्छ , खोस्छ म अत्तालिएर चिच्याउँदै पछाडि फर्किन्छु । त्यहाँ त एउटा बूढो बाँदर झोला तान्दै पो रहेछ , बाफ रे मेरो हंसले ठाउँ छोड्छ । मेरो चिच्याइले सबैको ध्यान खिचेछ क्यारे श्रीमान लगायत केही मान्छे के भो भन्न थाले पछाडि फर्कदै । म सडकमै थचक्क बस्छु र थर्थर काम्छु । उता झोला सकी नसकी बाँदरले घिसार्दै छ । अरूले बाँदरबाट झोला थुतेर मेरो हातमा थमाइदिन्छन् र म त्यही झोला च्यापेर अरूको माझमा मिसिन्छु । सडकको दायाँ बायाँ बाँदरहरू स्या . . स्या … र सु … सु … . . गर्न छाडेको छैन कसो कसो मन अझै आन्दोलित बनिरहेको छ फेरि पनि झोला तान्ला कि भन्ने आशङ्कामा ।
अग्रवाल कमीशन से बहाल शिक्षकों की नियुक्ति स्वीकृत पद पर होने के कारण इन्हें स्थायी शिक्षक का दर्जा दिया गया है . विभावि इस तरह के शिक्षकों के लिए प्रोन्नति आवेदन एक सप्ताह के अंदर जारी करेगा . वैसे शिक्षक आवेदन कर प्रोन्नति पा सकेंगे . आवेदन राज्य सरकार को भेजा जायेगा . बैठक में प्रतिकुलपति डॉ अंजनी कुमार श्रीवास्तव , कुलसचिव डॉ ईएन सिद्दीकी , प्रोक्टर डॉ एसके सिन्हा , डॉ जेडी दुबे , डॉ एम रजीउद्दीन , नवांगीभूत शिक्षकों के प्रतिनिधि डॉ मो फाक , डॉ पवन सिंह , डॉ अजीत पाठक ओद उपस्थित थे .
२०२२ सालमा शान्ति शिक्षा मन्दिर साउनेपाटी काठमाडौमा विद्यार्थीको दुःख भन्ने कवितामा प्रथम पुरस्कारबाट पुरस्कृत भएर साहित्यिक लेखनमा प्रवेश गरेका उनी कविता कथा गजल लघुकथा निबन्ध हाइकु र समीक्षाजस्ता विविध विधामा कलम चलाइरहे पनि विशेषतः गजल लेखन र गजलको सैद्धान्तिक शोधखोजमै बढी चर्चित हुन पुगेका छन् । अहिलेसम्म उनका प्रकाशित कृतिहरूको क्रम यसप्रकार छ ।
ङ . राष्ट्रिय जनगणना ( २०५८ ) अनुसार वक्ताहरूको सङ्ख्याका दृष्टिले नेपालमा भारोपेली परिवारका भाषा बोल्नेहरू ७९ . १ % ( झन्डै ८० % ) छन् , भोट बर्मेली परिवारका भाषा बोल्ने वक्ताहरू १८ . ४ % ( झन्डै भारोपेली वक्ताको एक चौथाइ ) छन् , आग्नेय परिवारका ० . २ % र द्रविड परिवारका ० . १ % वक्ता छन् भने भाषाको सङ्ख्याका दृष्टिले चाहिँ भारोपेली भाषाको सङ्ख्या भन्दा नेपालमा भोट बर्मेली परिवारका भाषाको सङ्ख्या झन्डै दोबर दिइएको छ । आग्नेय परिवारका दुइटा अनि द्रविड र कुसुन्डा परिवारका १ - १ ओटा भाषा छन् ।
गाई पाल्ने गोपाल र साधु - सन्तहरूको बास छ यो शिखरमा । प्राचीन युगमा ऋषिहरूले तपस्या गरेको मानिन्छ , जसका कारण यसको नाम रेसुङ्गा रहन गयो । समुन्द्र सतहदेखि १७०० मिटर उँचाइमा ३४ सय हेक्टरमा फैलिएको रेसुङ्गा क्षेत्र गुल्मी जिल्लाका एघार गाविसमा पर्छ । रेसुङ्गा क्षेत्रलाई पर्वतीय घुमफिरका लागि उपयुक्त गन्तव्य मान्न सकिन्छ ।
करालभालपट्टिका धगध्दगज्ज्वल ध्दनन्जयाहुती कृतप्रचण्डपन्चसायके | धराधरेन्द्रनन्दिनी कुचाग्रचित्रकपत्रक प्रकल्पनैकशिल्पिनि त्रिलोचने रतिर्मम | | ७ | |
बेलायतमा उपस्थित नेपाली पत्रकारहरुसंग मंगलबार अन्तर्क्रिया गर्दै नेता केसीले माओवादीका कारण संविधान निर्माण प्रकृया समेत ओझेलमा परेको बताउनुभएको हो । ' आजसम्मको अवस्था हेर्दा समयमा संविधान बन्ने अवस्था छैन , नेता केसीले भन्नुभयो , तर दलबीच चमत्कारिक निर्णय हुँदै आएकाले निरास भइहाल्ने अवास्था भने छैन । अहिलेको संविधानसभाले संविधान निमार्ण गर्न नसके चौथो जनआन्दोलनको माध्यमबाट लोकतान्त्रिक संविधान निर्माण गर्ने समेत बताउनुभयो । शान्ति प्रकृयासँग जोडिएका माओबादी लडाकुको समायोजन नभएसम्म नयाँ संविधानको परिकल्पनासमेत गर्न नसकिने उहांको भनाई थियो । माओवादीले दलसंग गरेका कुनैपनि संझौता पालना नगरेकोले शान्ति प्रकृयासमेत धरापमा परेको केसीले दावी गर्नुभयो । माओबादी अध्यक्ष दाहाल प्रधानमन्त्री हुंदा माओवादी लडाकु समायोजन हुन नसक्नुले माओवादीको नियतमा खराबी रहेको उहांले जिकिर गर्नुभयो । केसीले अहिलेसम्म माओबादी लडाकु ब्यवहारिकरुपमा बिशेष समिति अर्न्तर्गत नआएको बताउनुभयो । लडाकु प्रवेश कुनै पनि हालतमा कांग्रेसलाई मान्य नहुने भन्दै केसीले लडाकुहरुको समाजमा पुनस्थापना गर्नुपर्ने बताउनुभयो । ' बहुलबाद लोकतन्त्रको आत्मा भएको जिकिर गर्दै नेता केसीले बहुलबाद बिनाको लोकतन्त्र असफल हुने बताउनुभयो । ' माओबादी र लोकतान्त्रिक शक्तिबीच ब्यापक नितिगत भिन्नता भएको भन्दै केसीले जातीय राज्यको पक्षमा नेपाली कांग्रेस कुनै हालतमा नजाने स्पष्ट पार्नुभयो । कांग्रेस संधै बहुमतीय पद्धतिमा चल्ने दावी गर्दै केसीले पार्टी अब संस्थागत निर्णयमा चल्ने विश्वास व्यक्त गर्नुभयो । कांग्रेसमा एकता नभए लोकतन्त्र कमजोर हुने हुँदा नेपाली कांग्रेसमा एकताको अर्को बिकल्प नभएको बताउनुभयो ।
व्यवस्थापिका - संसद्ले संविधानसभाको म्याद तीन महिना थपेपछि प्रधानमन्त्री झलनाथ खनालले संवाददाताहरूलाई . . .
संविधानसभामा सम्भवतः मुलुककै सबैभन्दा कान्छा सभासद् अभिषेकप्रताप शाहले राज्यको पुनः संरचनामा युवाको भूमिकालाई महत्वपूर्ण स्थान दिन आफू मरिमेटेर लाग्ने बताउनुभएको छ । नेपाल प्रेस युनियन कपिलवस्तुद्वारा कृष्णनगरमा आयोजित अन्तक्रिर्यामा शाहले युवा नै मुलुकको मुहार फेर्ने शक्ति भएकाले उनीहरुको श्रम र सीप त्यसै खेर जान नदिन आफूले अब बन्ने संविधानमा युवा रोजगारीलाई मौलिक हकका रुपमा राख्न पहल गर्ने दृढता व्यक्त गर्नुभयो । मधेसी जनाधिकार फोरमबाट कपिलवस्तु क्षेत्र नं ५ बाट निर्वाचित कान्छा सभासद् शाहले अहिले खुल्ला सिमानाका कारण मुलुकले चोरी , तस्करी र आपराधिक समस्या झेल्नु परेकाले यसबाट छुट्कारा पाउन व्यवस्थित र वैज्ञानिक सीमाङ्कन गर्नु पर्नेमा जोड दिँदै भारततर्फहुने चेलीबटी बेचबिखन रोक्न शिक्षा र रोजगारीलाई प्राथमिकता दिन आफू सक्रिय भएर लाग्ने बताउनुभयो । विसं २०३९ असोज ११ गते जन्मनुभएका शाह अहिले मुलुककै कान्छो सभासद् हुनुभएको जनाइएको छ । उहाँ संविधानसभा सदस्यमा निर्वाचित हुँदा २५ बर्ष छ महिना ११ दिन पुग्नु भएको थियो ।
भारतले बर्षौंदेखि बुद्ध भारतमा जन्मेको हो भन्दै विश्वलाई दिग्भ्रमित तुल्याउँदै आइरहेको छ । अहिले लगभग अन्तिम अवस्थामा पुगिसकेको नक्कली लुम्बिनी निर्माण गर्नका लागि करोडौं रुपयाँको लगानी भएको छ । नेपालको आफ्नै किसिमका राजनीतिक सामाजिक आर्थिक र शैक्षिक अवस्थाका कारण यस्ता गतिविधिका विरुद्ध प्रभावकारी रुपमा आवाज उठ्न सकिरहेको छैन ।
राजु अधिकारी , झापा , असार ९ - किरात जनवादी वर्कर्स पार्टीले जिल्ला प्रशासन कार्यालयको मूल ढोकैमा राखेको बम २ घण्टापछि नेपाली सेनाको टोलीले निस्क्रिय पारेको छ । बमका कारण आज दिनभर झापा सदरमुकाम चन्द्रगढी आतंकित बन्यो । बम शक्तिशाली भएको सेनाले जनाएको छ ।
एनआरएनए नेतृत्वद्वारा प्रधानमन्त्रीसँग भेट , छिटो समस्या समाधान गर्न आग्रह - [ मुख्य समाचार ]
काठमाडौं सीतापाइलाका ६५ वषर्ीय पुरुषोत्तम पौडेलले आईएमईबाट इटहरी पैसा पठाए । भोलिपल्ट आएर उनैले बुझे र जेठी छोरी सुधा पोखरेललाई घर किन्न पुर्याइदिन धरान जाने बस चढे । हतारमा बसबाट उत्रने क्रममा झोला सिटमै छुटेको पत्तै पाएनन् ।
" यस पटक चाहिँ पत्रकारहरुले चाल पाइहाले " , गिल्निस उल्नरले बताइन् । त्यसो त पत्रकारले चाल पाउनुअघि घरका परिवारहरुले नै दिक्क माने । गिल्निसले द सन पत्रिकालाई भनिन् - " यस पटक साथीभाइहरुको जमघटमा यस पटक त्यही कार्ड देखेर भने - छ्या त्यै थोत्रो कार्ड ! भनेर गिज्याउन थाले । तर मलाई किनकिन यही मन पर्छ ।
- टंक बहादुर लोहोरुङ खर्दुवा , सित्तलपाटी - ६ संखुवा सभा समस्त लोहोरुङ विधार्थी भाई बहिनीहरु हार्दिक अभिवादन π किरा " त लोहोरुङ विद्यार्थी मञ्चको प्रथम ऐतिहासिक राष्ट्रिय महाधिवेशनको हार्दिक निमत्रणा सहर्ष स्विाकर गदै मेरो निजी धारणाहरु निम्नानुसार प्रस्तुत गर्ने अनुमति चाहन्छु । १ . मेरो परिचयः सित्तलपाटी गा . वि . स . को सानो गाउ " खर्दुवामा मेरो जन्म २००४ सालमा भएको हो । २०१४ ÷ १५ सालतिरै मेरा बाजे प्रातः स्मरणीय हस्तमान लोहोरुङ राई र पिता जितबहादुरको शिक्षा प्रतिको अभिरुचिले गर्दा गाउ " मै निजी विद्यालय स्थापना भई प्राथमिक शिक्षा हासिल गर्ने सुअवसर प्राप्त भयो । त्यसपछि चैनपुर र खाद " वारी विद्यालयहरु हुदै " धरानको पब्लिक हाई स्कुलबाट २०२२ सालमा एस . एल . सी उर्तिण गरे । गाउ " घरको कमजोर आयश्रोतका कारण उच्च शिक्षा हासिल गर्न सहज नभए पनि सानोतिनो नोकरी गदै २०३२ सालमा बी . ए प्राईभेट र जनप्रशासनमा स्नातक भए " । आर्थिक रुपले आर्कषक मानेर विभिन्न अन्तराट्रिष्य गैर सरकारी संस्थाहरुमा नोकरी गरियो । विभिन्न जिल्लाहरुमा ग्रामिण विकास सम्बधी कार्यहरु गर्ने सुअवसरहरु प्राप्त भए । सामाजिक विकाश संम्बधी अध्ययन र भ्रमणको शिलशिलामा क्यानाडा , निदरल्याण्ड र पाकिस्तानको भ्रमण गर्ने अवसरहरु पनि प्राप्त भए । सानोतिनो सरकारी र धेरै जसो गैर - सरकारी संस्थाहरुमा २५ बर्ष भन्दा बढीको जागिरे जिवन पछि हिजो आज फुर्सदका दिनहरु बिताई रहेको छु । आफ्नो समाजको उत्थान र विकाशमा अभिरुचि राख्ने तर हाल सम्म ठोस योगदान गर्न नसकेको एक प्रतिनिधि पात्र हु " र हाल धेरै काठमाडौं र कहिले का " ही गाउ " को बसाई छ । २ . फर्केर हेर्दाः समय गतिशिल छ । आज यसघडीमा फर्केर हेर्दा मानिसको छोटो जिवन लामै हु " दो रहेछ । मेरो मावली गैरी पाङमा हो । सानो छ " दा आमाले मावलका घटना ÷ हालखवर सुनाएको संझनाले सभाउत्तर थुम अथवा लोहोरुङहरु राज्यको मूलप्रवाहिकरणमा समाहित भएको भर्खरै हो भन्दा फरक पदैन । इतिहासका पात्र मेरा मामाहरु सायद आज पनि कोही केही जीवितै होलान् । सभाउत्तर थुम त्यसबेला धनकुटा जिल्लाको चैनपुर इलाका अन्र्तगत रहेछ । त्यसबेला राज्यको उपस्थितिको नाममा इलाका अदालत र प्रहरी ठाना मात्र चैनपुरमा थियो । खा " दबारीमा प्रहरीचौकी राख्ने प्रयास ५ ÷ ६ पटक पछि मात्र सफल भएको रहेको छ । आमाको भनाई अनुसार खा " दबारीमा प्रहरीचौकी आयो रे भन्नसाथ त्यसबेलाका यूवक मामाहरु प्रहरी कुट्ने र धपाउने सल्लाह गरि हाट भर्न जानु हुन्थ्यो रे । प्रहरी चौकी स्थापना भयो भने उनिहरुको शाशनमा वस्नु पर्छ , मनपरी गर्छन् , त्यसलै नधपाई हु " दैन भन्ने थियो रे । एकजना महशुर मगर थरका चौकी हवल्दारले मात्र प्रहरी चौकी स्थापना गर्न सफल भएछन् । प्रहरी चौकी स्थापना भएपछि खा " दबारीको पाक्षिक हाट ( आंैशी र पूर्णिमा ) भर्न जानेहरुलाई लौरो ( लाठी ) र खुकुरी लिएर हाट प्रवेश निषेध भएछ । हाट प्रवेशद्धारमा लौरो र खुकुरी प्रहरीको संरक्षणमा राखेर फिर्ता हु " दा लैजाने नियम बनेछ । एकजना पाङमालीलाई यो नियम मन परेन छ क्यार । हाटबाट फिर्ता हु " दै उस्ले मेरो लौरो देउ भनेर प्रहरीलाई भनेछ । चिनेर लानुहोस् भन्दा मेरो लौरो अरुको जस्तो होइन , सुनले बा " धेको छ , सजिलै चिनिन्छ , देउ भनेछ । लौराको राशमा सुनले बा " धेको लौरो प्रहरीले पाएन , आफै खाजेर लानुहोस् भनेपछि ल हुन्छ भन्दै सबैभन्दा गतिलो लौरो छानेर त्यहि लौरोले प्रहरीलाई थचक्कै बस्ने गरी पिटेर यही हो सुनको लौरो भन्दै त्यहा " बाट हिडेछ । यो घटना देख्ने र सुन्नेहरुले वहा " को नाम पछि ' सुनलौरे ' राखी दिएछन् । वहा " को वास्तविक नाम के थियो त्यो भने थाहा भएन । यी अतीतका घटनाहरु स्वशाशनका अमृर्त उदाहरणहरु हुन भन्ने लाग्छ । आज खा " दवारी , जिल्ला सदरमुकाम र नगरपालिका भएको छ । संचार र यातायातको संजालभित्र आवद्ध भैसकेको छ । बाह « दिन लगाई धरानबाट ढाकरमा नून बोकेर खानुपर्ने हाम्रो बाध्यता समाप्त भै सकेको छ । ३ . लोहोरुङ समाजको अवस्थाः ऐतिहासिक हिसाबले पल्लो किरा " त अन्तगर्त धनकुटा जिल्ला भित्र पर्ने समाउत्तर थुम नै हाम्रो लोहोरुङ भूमी हो । यो भूमिमा लोहरुङ भन्दा पहिले अन्य जाती बसोबास गरेको इतिहास छैन । यसकारण हामी त्यस भूभागको भूमि पुत्र हौं । कालान्तरमा लोहोरुङहरुको तजविजमा अन्य जातजातीहरुको बसोबास भएको हो । समयक्रममा परंपरागत हक अधिकार पत्तै नपाई हरण भए । समयानुकुल मुलप्रवाहीकरणलाई आत्मसात गर्न हिच्कीचाउ " दा हाल बन्चीतिकरणमा पारियो । आज दोस्रो दर्जाको नागरिक सरह निरीह र सिमान्तकृत नियती भोग्न विबश छौं । सरकारी , गैरसरकारी तथा निजी क्षेत्रमा हाम्रो उपस्थिति र पह " ुच ज्यादै न्युन छ । विश्वयुद्ध पछिका दिनहरुमा लाहुरे हुने पेशा थोरैले पाए तर आशामा धेरै अलपत्र परियो । वैदेशीक रोजगारले गर्दा गाउ " घरको अवस्था हाल कहाली लाग्दो छ । एक पेट खानाकै लागी दिनरात दुःख गर्नु पर्ने वाध्यताले गर्दा बाहिरीनु परेको हो । बाबुबाजेको पालादेखि जमीनको अंशवंडा गर्दा गर्दै टुक्राउन नमिल्ने अवस्थामा पुगीसक्यो । निर्वाहमुखी खेती प्रणली संकटमा परिसक्यो । आर्थिक उन्नतीका नया " सोच र अनुकुल परिस्थिती शुन्य छ । ४ . देशको अवस्थाः राजनैतिक अस्थिरताले गर्दा हाम्रो देश अहिले गंभिर संकटमा फसेको छ । बहुदलिय व्यवस्थाको विश्वब्यापी सफलता देखेर नेपाली जनताले पंचायत ब्यबस्थालाई फाले । राजनैतिक दल र नेताहरुको सामन्ती सोच र टक्करले गर्दा बहुदलिय ब्यबस्था संस्थागत हुन सकेन । विसंगती र बिकृतीहरुले गर्दा जनचाहाना भताभुंग भयो । यही जगमा उभिएर माओवादी सशस्त्र आन्दोलन तहल्का मच्चाउन सफल भयो । एक दशक लामो द्धन्दकालमा नसोचेको पीडा र नोक्सानी हामीले ब्यर्होनु प ¥ यो । हारजीतको फैसला जनहितमा हुने थियो तर त्यसो नभै संझौताको खेल शुरु भएको छ । लोकतन्त्र , गणतन्त्र , संधियता आदी माहान उपलब्धीहरु हासिल भएका छन् तर संझौताको भुमरी मै विलाउने हो कि भन्ने खतरा बढेको छ । संविधान सभाको मुख्य काम नया " नेपालको नया " सविधान निमार्ण गर्ने हो तर धरापमा परेको छ । गरीब मुलुकको ढुकुटी रित्तयाउने ६०१ निरीह सभासदहरु फगत हतियार र मतीयार साबित भैसके । चमत्कार स्वरुप कुनै एक संविधान आई हाले पनि त्यो सबैलाई मान्य हुने अवस्था देखिदैन । सतहमा देखिएका सबै मुद्दा संविधानमा अटाउदैन । फेरि उस्तै अशान्ति र अराजकता फैलाउन कोही भन्दा कोही कम छैन , देखासिकी भैसक्यो । यसर्थ अरु बर्बादीबाट देशलाई बचाउन सबै अटाउने बहुदलिय राजनैतिक ब्यबस्था र विधिको शासन भन्दा अन्य विकल्प छैन भन्ने मलाई लाग्छ । ५ . लोहोरुङ समाज र राज्य पुनर्संरचनाः संविधान सभाको राज्य पुनर्संरचना समितिले किरा " त प्रदेश प्रस्तावित गरेको छ जुन किरा " त इतिहासको एक सम्मान पनि हो । लोहोरुङ समाज पनि किरा " तवंशी भएकोले र सोहि नाम गरेको प्रदेश अन्र्तगत प्रस्तावित भएकोमा गर्व महशुश गर्छन भन्ने मलाई लाग्छ । अर्को तिर लोहोरुङ भूमि अरुणपूर्व रहेको र ठेक्काथिति किपट व्यबस्थाले गर्दा प्रस्तावित लिम्वुवान प्रदेशले पनि दाबी गरेको छ । लिम्वुवान नभनी पल्लोकिरा " त भनेको भए लोहोरुङ स्वतः पल्लोकिरा " तवासी हुन्थे । लोहोरुङहरु ' राई ' पगरी पाएका जिमीहरु हुन् । किरा " त प्रदेश राई बहुल प्रदेशको रुपमा प्रस्तावित भएकोले सहज महशुस भएको हो । यो बिषयमा ठुलै किचलो पर्न आए निष्पक्ष जनमत संग्रह भएमा उपरोक्त भावनको पुष्टि पनि हुनेछ । क्षणिक उन्माद र राजनैतिक स्वार्थको भरमा कसैले लिम्बुवान , खम्बुवान या याम्फुवान दावी गर्दैमा लोहोरुङहरुलाई त्यो मान्य हुने छैन । पहिचानको आधारमा प्रदेश कायम हुनु आदिवासी जनजातिहरुको लागी अति नै गौरबको विषय हो तर त्यस भित्रका अन्य जातजातिहरुले पनि त्यतिकै सहज महशुस गर्लान ? त्यसमाथि थप अग्रअधिकार र आत्मनिर्णायकोे अधिकार सहितको जातिय प्रदेश पाच्य होला ? न्याय र समानताको शान्तिपूर्ण संर्धषमा कसैको विमती हुन सक्दैन तर भेदभावको बदलामा भेदभाव हुन थाल्यो भने हाम्रो बहुजातिय समाजीक जीवन सहज होला त ? पहिचानलाई मात्र महत्व दिएर सामाथ्र्यलाई बेवास्ता गरिए एक्काइसौं शताव्दीको मुलप्रवाहीकरणबाट बंचित हुने अवस्था त आउ " दैन ? यी प्रश्नहरुको सहज निकाश निस्केन भने प्रदेश भित्र पनि अनेकौं विवाद र विद « ोह श्रृजना हुनेछ । सिमा विवादका चर्का आक्रोशहरु सतहमा पोखिन थालि सकेका छन् । यस्तो अन्योल र जटिल अवस्थालाई चिर्न सामाथ्र्यको आधारमा थोरै प्रदेश र पहिचानको आधारमा धेरै स्वयात्त क्षेत्र निर्माण हु " दा पो निकास निस्कन्थ्थो कि ? त्यसपछि प्रदेश र राष्ट्रको हरेक क्षेत्रमा समानुपतिक सहभागीता कायम हुन सके दिगो शान्ति सुनिश्चीत हुने थियो । ६ . राजनिति र युवा समुदायः राजनितिले नै देश चल्ने हो तर त्यो असल मनशायले परिचालन हुन सक्नु पर्छ । नेपालमा असल शाशनका लागी राजनैतिक परिवर्तनहरु भएकै हुन् तर व्यबस्था फेरीए पनि तिनै सोच र चरित्रका व्यक्तिहरु नया " व्यबस्थामा पनि हाबी हु " दै आएको हु " दा देश उकालो लाग्नुको सट्टा ओरालो लाग्दै छ । सत्ता र स्वार्थको राजनितिले नया " रोजगारीहरु श्रृजना हुन नसक्दा युवाशक्ति ब्यापक रुपमा विदेश पलायन हु " दैछ । पराई देशमा चरम पीडा , यातना , ठगी , अपहेलना आदी ब्यर्होने यूवाहरुको कहानीले समाचारपत्रहरु रंगीएका छन् । राहदानी खोसेर कलकारखानाहरुमा बन्दी बनाई बीना पारिश्रमिक काम लगाउने मुलुकहरुबाट मानव अधिकारको जधन्य अपराध भईरहेको छ तर यो देशका शाशन र प्रशाशनका जिम्मेदार व्यक्तिहरु त्यही देशको भोज भतेरमा रमाउ " छन् । मानव अधिकारको नारा निरीह र निमुखाहरुको लागी नभै टाठाबाठाहरुको गरी खाने भा " डो सावित हु " दैछ । देश भित्र दिन दुईगुना रात चौगुना मानव तस्करी र ठग दलालहरुको विगविगि वढि रहेको छ । राजनैतिक दल र नेताहरु संरक्षण गर्न हारालुछ गर्छन् । गुण्डा गर्दी र अपराध व्यापक रुपमा बृद्धि भैईरहेको छ । दुःख सुख शिक्षा आर्जन गरेका यूवालाई आफ्नो योग्यता र क्षमता अनुसारको रोजगारी शुन्य भैसक्यो । दण्डहिनताका कारण सहि र गलत के हो भनेर सिमांकन गर्ने बृद्धि र विवेक संकटमा पर्दैछ । आजका यूवाहरुको लागी यी भयावह चुनौतीहरु हुन् । यूवाहरु विभिन्न राजनैतिक विचारधारामा लागे तापनि असल कामको लागि एकता हुनु पर्दछ । विकसित मुलुकहरुमा दश प्रतिशत मात्रै राजनितिको पछि लाग्दछन् भनिन्छ तर नेपालमा नब्बे प्रतिशत संलग्न छौं । यसर्थ जनताले डो ¥ याउनु पर्ने राजनितिको सुल्टो बाटोको सट्टा राजनितिले जनता डो ¥ याउने खेल हाबी भैरहेको छ । परिणाम स्वरुप जनता निर्णायक हुन नसक्ने अवस्थाले गर्दा विकृती र विसंगती बढेर सरकार बन्न नसक्ने अवस्थामा सम्म आईपुगेका छौं । अब विकसित मुलुकहरुबाट पाठ सिकेर निर्णायक भुमिका खेल्न सिकौं । ७ . लोहोरुङ संस्था र यस्को बिस्तारः लोहोरुङ संस्था एक सामाजिक संस्थाको रुपमा दर्ता भै संचालनमा आएको एक दशक हुन लागी सकेछ । काठमाडौंमा दर्ता भै काठमाडौंमा केन्दि « त केहि क्रियाकलापहरुमा सिमित छ । नियमित आयश्रोतको अभावमा केहि गर्न सक्ने अवस्थामा छैन । त्यसरी नै लोहोरुङ महिला संस्था पनि काठमाडौमा नै दर्ता भै यही स्थितिमा छ । यत्तिकैमा सिमित भएर बस्दा दुवै संस्थाको भविष्य उज्वल छैन । काठमाडौं आएर विभिन्न पेशा र व्यवसायमा अस्थाई चरित्रको बसाईका कारण यस्तो भएको हो । लोहोरुङ समाजको हकहितकोलागी केन्द « मा केहि मात्रामा भए पनि चहलपहल गर्नुले केही अर्थ त राख्छ तर आफ्नै भूमिमा र आफ्नै समुदायमा संस्था ब्यापक परिचालन हुनु नितान्त आवश्यक छ । हरेक लोहोरुङ गा " उको पनि टोलटोलहरुलाई एक ईकाई मानेर १५ देखि ३० घर सम्मलाई समेटेर प्रारम्भीक समिति गठन गरी प्रत्येक घरघरमा सामाजिक संस्थाको महत्वबारे सन्देश पुग्नु पर्दछ । हाम्रा सामाजिक जातिय क्रियाकलापहरु ती समितिहरुबाट परिचालन गर्नु पर्दछ । साथै हरेक घरबाट गच्छे अनुसार वार्षिक अर्थ संकलन गर्न अत्यन्त जरुरी छ । हरेक समितिले हरेक वर्ष जनसंख्या तथ्यांक संकलन गरि रहनु पर्छ । रोजगारी र शैक्षिक तथ्यांक पनि राख्नु पर्छ । महिला र पुरुषको बराबरी सहभागिता सुनिश्चिीत गर्नु पर्दछ । कम्तीमा वार्षिक रु . पा " चहजारसम्म योगदान गर्न सक्ने कमसेकम सयजना संरक्षकहरु पहिचान गरी एक अक्षय कोष खडा गर्न सकियो भने धेरै महत्वपूर्ण कार्यहरु संचालन गर्न सकिन्छ । अन्य जिल्ला र मुलुकमा रहेको लोहोरुङ बन्धुहरुलाई पनि यसरी नै आवद्ध गर्नु पर्दछ । सुचितकृत हुने मनशायले लोहोरुङ संस्था दर्ता हु " दा को नाम परिर्वतनगरि महाधिवेशनले नया " नाम कायम गरेता पनि हालसम्म बैधानिकता प्राप्त गर्न सकेको छैन । नया " नाम नया " दर्ताबाटै सजिलो हुने देखिन्छ र संस्थाको विधान पनि समयानुकुल बनाउने हिसाबले परिमार्जन आवश्यक छ । संस्थाको विधानमा उल्लेख नहं " ुदा क्षेत्रिय स्तरमा ' एम्बुलेन्स ' सेवा संचालनमा कठिनाई परेको छ । अतः नया " दर्ता गर्न सबैको मत मिल्यो भने लोहोरुङ भूमीमै गर्न सके राम्रो हुने थियो । काठमाडौंलाई केन्द « मान्ने अवधारणा त्यागेर आफ्नै समाज केन्दि « त हुनु आजको आवश्यकता हो । ८ . लोहोरुङ समाज र आर्थिक विकासः जब सम्म आर्थिक रुपमा कुनै व्यक्ति या समाजको उत्थान हु " दैन तब सम्म आजको प्रतिस्पर्धी युगमा उन्नती र प्रगती हुन सक्दैन । राज्य यस तर्फ गंभिर हुनुपर्ने हो तर भएन । अब जनस्तरबाटै परस्पर संगठीत भएर केही आर्थिक क्रियाकलापहरु परिचालन गर्न नितान्त जरुरी भैसको छ । विदेशमा मजदुरी गर्न जाने खर्च अथवा गएर कमाएको आम्दानीले पू " जीको अभाव हु " दैन भन्ने लाग्छ । जहा " केही भएकै छैन भने गर्न सकिने क्षेत्र र अवसरहरुको कुनै कमी छैन । निजि क्षेत्र या सहकारी भावनाले संगठीत भएर अगाडी बढ्नु पर्ने मानसिकता दरो हुनु प ¥ यो । यातायातको सुबिधाले लोहोरुङ भूमी दुर्गमबाट सुगम भैसकेको छ । ठिक्कको हावापानी र माटोले साथ दिएको हाम्रो लोहोरुङ भूमीको भविष्य अति उज्वल छ । खा " चो केवल गरिखाने इमान्दारी र कडा परिश्रमको छ । अरुलाई दोष दिएर मात्र केही हुनेवाला छैन भन्ने मेरो मान्यता छ । ९ . अरुण जल विद्युत परियोजना र आई . एल . ओ . १६९ः हालै कान्तिपुर दैनिक ( २०६७ मंसिर २३ गते ) मा प्रकाशित जल विद्युत इन्जिनियर तथा विद्युत प्राधिकरण पूर्व उपकार्यकारी निर्देशक श्री रविन्द « बहादुर श्रेष्ठको एक लेख अनुसार " विदेशीन लागेका अरुण - ३ तथा माथिल्लो कर्णाली आयोजनाको सर्भे लाइसेन्स खारेज गरि स्थानिय जनताको सेयर लगानीमा समेत गरी माथिल्लो तामाकोशी मोडेलमा निर्माण गर्ने कार्ययोजना बनाउनु पर्छ " भन्ने छ । वहा " ले " गुरुयोजनामा उत्कृष्ट ठहर भएका संपुर्ण जलविद्युत आयोजनालाई यस्तो राष्ट्रघाती मोडेलमा विकाश गर्ने कार्यमा रोक लगाउनु पर्छ र यस्तो अवधारणा कहा " बाट कसरी आयो र स्विकृत भयो , छानवीन पनि गर्नु पर्ने हुन्छ " भनी जोडदार माग राख्नु भएको छ । साथै नेपाल र भारतको विद्युतप्रणाली एक आपसमा ' सिन्क्रोनाईजेशन ' नहुने हु " दा सित्तैमा दिने भनिएको विजुली पनि सिधै लिन नसकिने प्राविद्यिक कठिनाई पनि उजागर गर्नु भएको छ । राष्ट्रिय स्वार्थसंग गा " सिएको वहा " को यी भनाईहरु मनन् गरौं । यदि यो सत्य हो भने सबैभन्दा बढी हामी ठगिदै छौं । भावी पुस्ताको दरो र दिगो आयश्रोत अरुको कब्जामा पर्दैछ । अर्कोतिर नेपालले आई . एल . ओ . १६९ अनुमोदन गरीसकेपछिको अवस्थामा सो अनुरुप स्थानिय आदिवासी जनजातिहरुको स्वामित्व हिस्सा अरुण - ३ मा स्थापित हुनु पर्दछ । विश्व बैकंको पहलमा पहिलेको परियोजना रद्द हु " दा भोगेको पीडा भारतको पहलमा फेरी संचालन हुनु खुशीकैे कुरा हो तर केन्द « सरकार र भारतले एकलौटी फाईदा उठाउन खोज्यो भने अन्तराष्ट्रिय न्यायलयको ढोका सम्म पुग्न सक्छौं भन्ने मलाई लाग्छ । लोहोरुङ समाज सुतेर बस्नु हु " दैन । १० . आदिवासी जनजाती सूचीकरण र लोहोरुङ ः डा . श्री ओम गुरुङको संयोजकत्व गठीत उच्चस्तरिय आदिवासी जनजाती सूचीकरण कार्यदलले लोहोरुङलाई पनि सूचिकरणकोलागी सिफारिस गरेको ब्यहोरा धेरैलाई विदितै होला तर मंत्रीपरिषदबाट निर्णय हुन बा " की नै छ । होला नहोला दोधारकै अबस्थामा छ । संखुवासभा जिल्लाबाट याम्फू पनि सिफारिस भएको छ तर मेवाहाङ भएन । राईको रुपमा पहिले सूचीकृत भएका लोहोरुङ , कुलुङ , याम्फू र आठपरिया बाहेक धेरैले संधर्ष र प्रयास गरे तर सिफारिस भएनन् । सूचिकरण मापदण्डको व्याख्या र विश्षेलण विद्धान र बुद्धिजिवीबाट निष्पक्ष हुन नसक्दा कुनै सिफारिस भए कुनै हुन सकेनन् जस्तो लाग्छ । यो त्रुटी शुरुको सुचीकरणबाटै भएको देखिन्छ । उदाहरणको रुपमा थकाली र भोटेजाती गाउ " ठाउ " को आधारमा अलग अलग सुचिकृत छन् । श्रोत , साधन र सहभागितामा पह " ुच पुगोस् भनेर यस्तो प्रयास भएता पनि जातिय विभाजनको विउ पनि रोपिएको छ । विभाजित भएपछि शाशन गर्नेलाई सजिलो हुन्छ भन्ने हेक्का राखीएन । किरा " तवंशी हु " भन्ने राई , लिम्बु , याखा , सुनुवार , कोचे , मेचे , धिमाल , आदी सबै किरा " त अन्तगर्त सूचीकृत भएको भए किरा " त प्रदेश सुनिश्चीत थियो भन्ने लाग्छ । एउटै वंशबाट धेरै जातजाती जन्मन्छन् भन्नु गलत हुन्छ होला । यदि गलत हु " दैन भने जस्ले सूचीकृत हुन चाहन्छ , सबैलाई सूचीकृत हुन पाउने मापदण्ड किन नबनाउने ? ११ . लोहोरुङ भाषा परियोजना बारे जानकारी ः त्रिभुवन विश्वविद्यालय भाषा विज्ञान विभाग र गोटेवर्ग विश्वविद्यालय स्विडेनले संयुक्त रुपमा लोहोरुङ भाषा संरक्षण र यस्को उपयोग ÷ प्रयोग बारे एक परियोजना गर्त वर्ष नै छलफलमा ल्याएको थियो । लोहोरुङ संस्थाको तर्फबाट म संयोजक तोकिएको छु । स्विडेन सरकारको सानो आर्थिक सहयोगमा संचालन हुने उक्त परियोजना कार्यान्यन भएको भए लोहोरुङ समाजले सोचेको तर गर्न नसकेको केही कामहरु हुने आशा थियो तर त्रि . वि . र गोटेवर्ग विश्वविद्यालय विच परियोजना संचालनको सोच नमिल्दा अल्मलिएर केही प्रगती हुन सकेको छैन । अब त्यो परियोजना त्रि . वि . मार्फत नभै भाषा विज्ञहरुको संस्था मार्फत अझै पनि होला कि भन्ने आशा छ । जे भएतापनि मैले बुझेको स्पष्ट कुरा के भने रोजगारी र तलब भत्ता त्यो परियोजनामा छैन । यस्तै कुरामा त्रि . वि . संग कुरा नमिलेको होला भन्ने मलाई लाग्छ । स्वंय सेवकको रुपमा म खटिन तयार छु त्यस्तै उच्च शिक्षा हासिल गदैं गरेको र गरि सकेको लोहोरुङहरु अरु पनि तयार हुनु प ¥ यो । म त्यस्तो सूचीको प्रतिक्षा गर्ने छु । आफ्नो समाजको लागी केही हुन्छ भने हामीले योगदान गर्न पछिपर्नु हुदैन । आदिबासी जनजाती प्रतिष्ठानको सहयोगमा लोहोरुङ भाषाको वर्ग निर्धारण हालसालै एउटा कार्यशाला गोष्ठीमा भै सकेको छ । यस्को साथै ब्याकरण निर्माण र त्यस पछि शब्दकोष र पाठ्यसामाग्रीहरु प्रकाशन आदी उक्त परियोजनाको कार्यक्षेत्र भित्र पर्न सक्छन् । आजको आधुनिक संचार प्रविधिमा प्रवेश गदै लोहोरुङ भाषा , साहित्य र संस्कृतिको संरक्षण गर्न हामी सक्षम हुनै पर्दछ । अन्त्यमा , कि " रात लोहोरुङ विधार्थी मञ्चको प्रथम ऐतिहासिक राष्ट्रिय माहाधीवशेनको सफलताकोलागी हार्दिक मंगलमय शुभकामना ब्यक्त गर्दछु । उपरोक्त मेरा निजी धारणाहरु महाधिवेशनको कार्यसुची संग प्रत्यक्ष मेल नखालान् तापनि कुनै न कुनै रुपले अप्रत्यक्ष दिशा निर्देश गर्ने छ भन्ने आशा राख्र्दछु । साथै संकटग्रस्त विश्वका कतिपय मुलुकहरुले भोगी रहेका दुर्दशा हामीले भोग्न नपरोस् । यसै पनि देश तरल अवस्थामा छ । हाम्रो देश र समाजको राजनैतिक अस्थिरताबाट स्वार्थ पूरा गर्ने कतिपय देशि - विदेशी तत्वहरुको गोटीहरु सक्रिय छन् , सावधान हुनु आवश्यक छ । हक अधिकारको कुरा गर्दा कर्तब्य के हो , त्यो पनि नभुलौंै । न्याय र समानताको पक्षमा लागी रहयौं भने अन्तिम विजय त्यसैको हुनेछ । धन्यवाद सम्पर्क ठेगानाः लोहोरुङ खिम स्वयंभू - हलचोक सडक ( पिपलवोट मन्दिर ) सितापाईला - ८ , काठमाडौं । फोनः ९७४११२७०२३ ÷ ४२८०३१७
उपन्यासकार देश सुब्बा हङकङ बसोवास गर्दै आउनु भएका अत्यान्तै शसक्त उपन्यासकार तथा भयवादका प्रवर्तक हुनुहुन्छ । वहाको हाल सम्ममा तिन उपन्यास प्रकाशित भैसकेका छन् भने गीत र कवितामा पनि कलम उत्तिक्कै चलाउनु हुन्छ । लिम्वुवान स्वायत राज्य पुन स्थापना सम्वन्धि वहाको विचार सुन्न तल क्लिक गर्नुहोस् ।
एकछिन वातावरण शान्त भयो । कसैलाई केहि भन्न मन लागेनछ कि भनेर केहि हुँदैन भन्ने सोच आएछ । छेऊको कुरकुरे को टुक्रो चपाउँदै सुरूप्प पारियो फेरि एक सट् ।
अख्तियारलाई बलियो पारेर राज्यको भ्रष्टाचारको उन्मुलन गर्न सकेमात्र नयाँ नेपालको कल्पना गर्न सकिने देखिन्छ । अन्यथा नेपाली जनताले आफ्नो गाँस काटेर तिरेको करको सदुपयोग गर्नुको सट्टा दुरुपयोग हुने प्रवृत्तिलाई रोकिएन भने नेपालको आर्थिक सामाजिक अवस्था अझैपनि जरजर हुने प्रायः निश्चित नै छ ।
फाल्गुन ४ , मुम्बई । तपाईं राम्रो नाच्नुहुन्छ भने ' शिलाकी जवानी ' कटि्रना कैफसँग डेटिङ गर्ने अवसर पाउन सक्नुहुनेछ । » Full Covereage
श्रीमन र श्रीमती बिचको कुराकानी श्रीमति : हजुर तपाईं त कती मोटाउनु भएछ श्रीमान : तिमी पनि त कती मोटाएकी छौ नि श्रीमति : म त आमा बन्ने वाला छु नि श्रीमान : म पनि त बाउ बन्ने वाला छु नि
हिन्दुहरुको आस्था केन्द्र नेपालको प्रमुख शक्तिपिठ मध्यको एक हो बाला त्रिपुरा सुन्दरी माईको मन्दिर त्रिपुराकोट । यो धार्मीक स्थाल मात्र नभएर पर्यटकिय स्थल पनि हो यस मन्दिरमा बिजया दशै …
बिहानमा उदाएको चन्द्रमाको ' ज्योत्स्ना ' जस्तै दुनियाँलाई रमाएर आफू रुँदै जान्छे मोरी ।
दुई दिनअघि मात्रै धुलिखेलमा भएको काँग्रेस जिल्ला सभापतिहरुको भेलाले थपिएको समयमा शान्ति प्रक्रियाका लागि गतिलो आधार नबनेको भन्दै आन्दोलनको तयारी गर्न पार्टी नेतृत्वलाई सुझाव दिएको थियो । प्रस्तावमा माओवादीले आलोचना गर्दै आएको छ । सभापतिहरुको बैठकवाट प्रस्ताव आए पनि केन्द्रीय समितिमा आउन बाँकी छ , अनुमोदन होला या नहोला , तैपनि गिरिजाबाबुको अभियानलाई पूरा गर्न पनि विगतको सहमति अनुसार शान्ति प्रक्रियाको नेतृत्व सहमतिको आधारमा काँग्रेसले गर्नुपर्ने दावी उनले गरिन् ।
पोर्चुगलमा खोले नेपालीले नेवारी रेष्टुरेण्ट - [ विदेशमा नेपाली गतिविधि ]
हुम तमु , पोखरा / एचकेनेपाल डट कम - राष्ट्रिय आदिवासी जनजाति महिला महासंघ कास्कीको आज पोखरामा सम्पन्न दोश्रो साधारण सभाले अर्को एक कार्यकालका लागि ज्योति भट्टचनको अध्यक्षतामा रहेको कार्यसमितिलाई कार्यवधि थप गरेको छ ।
पोखरा । इण्टरनेसनल डेभलपमेण्ट बैक लिमिटेडले आजदेखि पोखरामा शाखा विस्तार गरेको छ । काठमाडौमा प्रधान कार्यालय रहेको उक्त बैकको पोखराको चिप्लेढुंगामा विस्तारीत शाखा चौथो हो । बैकका अध्यक्ष माधवप्रसाद भट्टले उद्घाटन गरेको सो शाखाबाट बैकको अन्य शाखाहरुमा जस्तै निःशुल्क एबीबीएस तथा एटीएम सुविधा उपलब्ध रहेको बैकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत राजाराम खड्काले जानकारी दिए । करिब साढे चार महिनामा नै उक्त बैकले गत पुस मसान्तसम्म एक अर्ब ३२ करोडको निक्षेप संकलन गरी एक अर्ब ६० करोड रुपैयाँको कर्जा प्रवाह गरिसकेको छ । यस्तै दुई करोड ९० लाख रुपैयाँ संचालन मुनाफा आर्जन गर्न बैक सफल भएको खड्काले जनाए । दुई अर्बको अधिकृत पूँजी तथा ६४ करोड रुपैयाँको जारी पूँजी रहेको बैकले हाललाई १२ प्रतिशत वार्षिक ब्याज दिने गरी विशेष मुद्दती खाता र नौ प्रतिशतसम्म वार्षिक ब्याज दिने गरी इण्टरनेसनल सेभिङस प्लस खाता लगायत अन्य विभिनन आकर्षक खाताहरुसमेत संचालनमा ल्याएको छ ।
उहाँका दुईवटा स्वरुप एकैसाथ प्रस्तुत हुन्छन् । संजोगले जलस्रोतबाट फाटिएको ऊर्जा र सिचाइजस्तै शङ्कर सरमा यतिखेर सक्रियताको ऊर्जा अतुलनीय छ भने मौका पर्नासाथ उहाँ ' एस्पी ' को कर्मलाई सिंचन गर्न छाड्दै छाड्नुहुन्न । दुई हात , दुई आँखा , दुई कान र यस्तै उस्तै उहाँको साङ्गोपाङ्गो अहिले जीवनको दुई पाङ्ग्रो भएर गुडिरहेकै छ । फरक यत्ति मात्र देखिन्छ ः शङ्कर सर सिंहदरबारमा भेटिनुहन्छ भने एस्पी कोइरालासँग जहीँकहीँ पनि जम्काभेट हुनसक्छ ।
हुन त यस्तो चोरीको घटना पहिलो हैन र पहिला पनि बेला बेलामा हाम्रा रचनाहरु चोरीने गरेका छन । तर ति पहिलेका चोरहरु कोही लहडमा चोर्ने , कोही टापटुपे त कोही भने यो बेहोसीमा चोर्नेहरु थिए र तिनलाई साधारण नसिहत दिने बाहेक अरु पछी लागेर हेर्नु परेन / हेरिएन । तर यसपाला भने व्याबसायीक चोर परेकोले उल्टै जो चोर उसकै ठुलो स्वर भएकोले चुप लागेर बस्नु ठिक पनि भएन ।
तिम्रो मुहारमा मधुर ज्योती हेराइ नशालु आँखामा मोती तिमी मुस्कुराउदै बोल्छौ जब , साङ्गीतिक सुर झै मिठो बोली गुन्जिरहन्छौ ए ठुली सबैको मनमन्दिरमा कस्तो सुमधुर झन्कार तिम्रो मैले नि प्रेमालाप गाईरहे कस्तो अविरल चाह सबैको बल्ल पो मैले चालपाए फक्रिसकेछौ ए ठुली बैशको फूलबारीमा कस्तो निरन्तर चाह यो मैले नि सुटुक्क चिहाए कस्तो लालायित भईसके मैले नि प्रेमालाप गाईरहे मैले नि प्रेमालाप गाईरहे
पैसा जोगाएको हिसाब गर्छ अर्को बाठो हर्के ।
' अहिलेको राष्ट्रिय प्रमुख चुनौती भनेको लोकतान्त्रीक गणतन्त्रलाई सुनिश्चत गर्नु हो ' प्रधानमन्त्री खनालले भने । उनले शान्ति र संविधानलाई निष्कर्षमा पुर्याउन यो सरकार लागि परेको बताए । कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै प्रधानमन्त्री खनालले दल र नेताबीच पदीय लोभको हानथाप र आरोप प्रत्यारोपमा दल तथा नेताहरु लागेको बताउदै उनले लोकतान्त्रीक गणतन्त्रलाई अघि बढाउन दलहरुलाई एक हुन आग्रह गरे ।
यसअघि पनि सरकारले परिवार नियोजनप्रति आकषिर्त गर्न हरेक ब्यक्तिलाई भारु २ हजार प्रदान गर्ने गरेको थियो । यो नयाँ योजनाले जिल्लाका निम्न र आर्थिक स्थिती कमजोर भएका परिवारहरुलाई आकषिर्त गर्ने अनुमान गरिएको छ । यसको प्रायोजन राजस्थानी सेवा संघ नामको एक स्थानिय ट्रस्टले गरेको छ । ६० वर्ष पुरानो उक्त ट्रस्टले विभिन्न स्थानमा शैक्षिक संस्थाहरु सञ्चालन गरेको झुनझुनू जिल्ला अधिकारी अंबरीश कुमारले बताए । जे होस् जनसंख्या नियन्त्रण गर्ने सरकारको यस्तो योजनालाई मान्नै पर्छ ।
मंसिर - ६ / परम्परागत ढाकाको चोली लोप हुदैं गएपछि ओखलढुङगाका आमाहरु ढाकाको चोली लगाउने अभियान शुरु गरेका छन् । ओखलढुङगाका पोकली गाम्नाङटार रगनी टारकेरावारस्ीलगायतका आमाहरुले ढाकाको चोली लगाउने अभियान शुरु गरेका हुन् । लोप हुदै गइरहेको ढाकाको चोलीलाई बचाउन जिल्लाभरी नै यो अभियानलाई साचालन गर्ने उमादेवी आमा समुह पोकलीकी अध्यक्ष लक्ष्मी गौतमले बताउनु भयो । हाल एक दर्जन गाविसमा यो ढाका चोली अभियान लागू भइसकेको छ । उनीहरुले महिलासम्वन्धी कार्यक्रम गोष्ठी बैठक छलफल विहे पास्नीजस्ता कार्यक्रममा अनिवार्यरुपमा ढाकाको चोली लगाउनु पर्ने नियम बताएका छन् । आमाहरुको यो अभियानले जिल्लाका सास्कृतिक पहिरनको जगेर्नामात्र हैन ढाकाचोली उत्पादन र घरेलु उद्योग विकास गर्नसमेत सहयोग पुर्याएका छन् । ढाकाको चोली अनिवार्य लगाउनु पर्ने यो अभियानले गाउँमा ढाकाको कपडा निकै खपत बढेको सरस्वति आमा समुहकी अध्यक्षँ गोमा अधिकारीले बताउनु भयो । ढाकाको चोली र फरियामा ठाँटिएर हिड्ने आमाहरु पुरुषहरुलाईसमेत ढाकाको दौरा सुरुवाल र टोपी लगाउन सुझाव दिने गरेको आमा समुहकी अध्यक्ष अधिकारीले बताउनु भयो ।
साँझको बेला लाग्यो नि मेला डबली बजारमा पर्खिन्दी होली भिजाई आखा मिलनको आसमा । घमाइलो पाखा चरीले गाउदा छुदोहो यादैले सुन्सान रातमा परेली भिजाई रुदिहुन प्यासैले साँझको बेला बाडुली लाग्दा खोज्दिहुन मलाई तिम्रै मायामा बाच्याछु पल - पल रिदय जलाई । गुरास फुल्दा उनेको माला सम्झन्छु झल्झली जुनेली रातमा खाएको कसम छदैछ मनभरी साँझको बेला अतितले पोल्दा मैरुन्छु धरधरी झस्केर उठ्छु सपनी छुट्दा मैबाचु कसरी ।
शनिबार नेपाल मगर विद्यार्थी संघ जिल्ला समिति तनहूँले आयोजना गरेको २०६७ सालको विजया दशमीको अवसरमा शुभकामना आदानप्रदान एवम् तनहुँ जिल्ला स्तरीय खुल्ला कविता वाचन प्रतियोगितामा उनी प्रथम भएका हुन् । त्यसैगरी , सत्यवती उच्च माविकी मञ्जु आले मगर द्वितीय , पराशर कलेजकै अनुराग थापा मगर तृतीय र आदिकवि भानुभक्त बहुमुखी क्याम्पसका मनिष थापा मगर ( उदास ) सान्त्वना भए । सो प्रतियोगितामा छनौटमा परेका ११ जनाले कविता वाचन गरेका थिए ।
महिला विवाहको निम्ति महिलाका आफन्तकै निर्णय सर्वेसर्वा हो बालअवस्थामा नै केटीको कन्यादान गरेर पुण्य पाउने मान्यतामा बल्झिएका घर परिवार र समाजले तीज पर्वबाट शिक्षा लिन सक्नुपर्छ । दाइँजो तिलकको चक्करमा महिला विवाहलाई बस्तु खरीदविक्रीसरह बुभुने व्यक्ति र परिवारले पनि तीजको सन्देशलाई ग्रहण गरी आफूमा परिवर्तन ल्याउनुपर्छ । महिलालाई विवाहको निम्ति स्वतन्त्र निर्णय लिन सक्ने अवस्थाको परिपक्व बनाउनुपर्ने सन्देश तीज पर्वले दिएको हुँदा छोरीलाई जसरी पनि परिपक्क बनाउनै पर्ने दायित्व अभिभावकलाई सुम्पेको मान्नुपर्छ । महिलाले आ७३टछछघघसनो इच्छा पूरा गर्न पाउने सन्देश तीजले दिएको हुँदा तीज पर्वको माध्यमले कुनै महिलाको इच्छालाई बन्देज लगाउनु हुँदैन भने कुनै महिलासित विभेद गरेको महसुस हुन दिनु हुँदैन ।
आफ्नो कार्यकालमा राजनीतिक भाषण गरे भन्ने आरोप लागेका पूर्व प्रधानसेनापति रुक्माङगद कटवालले शुक्रबार बीबीसी नेपालीलाई दिएको अन्तवार्ता - आजकाल कुन कुरामा हराउनुभयो ? खै म त नेपालमै बसिरा ' छु । म एउटा नागरिक भएर नै बसिरा ' छु । राजनीतिमा हामफाल्दै हुनुहुन्छ भन्ने पनि सुनियाथ्यो , हो ? बच्चा हुँदाखेरि दुई - चारवटा कान्ला त नाघेको हो । घोडाबाट पनि हामफालेको हो , तर खै राजनीतिमा हामफाल्ने त मैले सोचेको छैन । सेनामा हुँदा त राजनीतिक नेताले जस्तै भाषण गरेर हिँड्यो भनेर खुबै चर्चा गरेका थे ? खै अब भन्ने मान्छेले त भने होलान् तर मैले भाषण गरेर हिँडेजस्तो त लाग्दैन । तर राजनीति त बुझ्नुपर्ने हुन्छ , जसले पनि ।
पहिले पहिले श्रीकरुणामयको न्हवं गर्ने समयमा भक्तपुरका नेकूहरु आवश्यक कार्यसहित खट बोक्न आउने गर्दथे तर , संवत ७७४देखि आउन छोडेको बताइन्छ । त्यसबेला युवराज जोगनरसिंह ( योगनरेन्द्र ) मल्ललाई साक्षी राखी श्रीकरुणामय बुंगद्यःलाई आफ्नो इष्टदेवता मानी श्री ३ त्रैलोक्यनाथ भनी सम्बोधन समेत गरी श्रीकरुणामयको न्हवंकालमा शोक कष्ट भए पनि राजा अनिवार्य रुपमा उपस्थिति हुनुपर्ने चलन नेसं ७९३ मा श्रीश्रीनिवास मल्लले चलाएका थिए ।
कार्यालयको लेटर हेडको नमूना अंगे्रजी भाषामा देहाय बमोजिम हुनेछ :
करिब अढाई वर्षअघि भक्तपुरको खरिपाटी बैठकमा वैद्यले दाहालको राजनीतिक प्रस्तावविरुद्ध फरक प्रस्ताव ल्याए पनि सहमति बनेको थियो । तर त्यो सहमति कागजमा मात्र सीमित भएको वैद्यको बुझाइ छ । त्यकारण यसपटक वैद्य आफ्नो प्रस्ताव केन्द्रीय समिति बैठकले सम्बोधन नगरे राष्ट्रिय भेला वा महाधिवेशनसम्म लैजाने तयारीमा छन् ।
विराटनगरमा यूथफोर्सका कार्यकर्ताद्धारा मरणाशन्न हुने गरी कुटीएका नागरिक दैनिकका संबाददाता खिलानाथ ढकाललाई भेट्ने जानकारी दिदै आफ्नो प्रेस सल्लाहकारलाई पनि यो विषयमा विस्तृत अध्ययन गरी प्रतिवेदन गर्न निर्देशन दिईसकेको बताए ।
बहुमतीय सरकार पनि अनिश्चित माधव ढुङ्गेल , काठमाडौं , असार २८ - राष्ट्रपति रामवरण यादवले राष्ट्रिय सरकार गठनका लागि दलहरूलाई दिएको थप पाँच दिनको समयसीमा सोमबार साँझ सकिँदै छ । तर नयाँ सरकार चयन थप अनिश्चित बन्दै छ । एकले अर्काको नेतृत्व नस्वीकार्दा दलहरू तत्काल राष्ट्रिय मात्र होइन , बहुमतीय सरकारसमेत बनाउन सक्ने हालतमा छैनन् ।
हाम्रो देशमा पनि अहिले निक्कै मिर्गौलाका रोगीहरु देखिन थालेका छन । हाम्रो जस्तो देशमा यसको उपचार पद्धती अति महँगो र सर्वसाधारणको पहुच भन्दा बाहिर भएको हुँदा किन हामी पनि प्रयोग नगर्ने ? किन ढिला गर्ने ?
नेपाली साहित्यमा विचार , समालोचना , सृजना , प्रयोग र अनुवादमा लामो समयदेखि निरन्तर समर्पित साहित्यकार ईन्द्रबहादुर राई हङकङ नेपाली महासंघको अप्रिल २२ , २०११ मा हुने साहित्यिक कार्यक्रममा भाग लिन हङकङ आउने भएका छन् । उक्त कार्यक्रममा कविता गोष्ठी , हङकङबाट उत्पादित विचार गोष्ठी र ईन्द्रबहादुर राईको विचार प्रस्तुत हुने कार्यक्रम छ । हिजो नेपाली महासंघको कार्यालयमा विभिन्न संघसंस्थाका प्रतिनिधि , साहित्यकार , संगीतकारको सामूहिक बैठकले यस सम्बन्धमा वृहत छलफल गरेको थियो । हङकङ नेपाली महासंघले विगत वर्षखि विविध कार्यक्रम गर्दै आइरहेको छ । त्यस मध्ये साहित्यिक कार्यक्रम यो पहिलो हो ।
गुम्दैछन् रोजगारीका अवसर नेपालमा केही वर्षयता व्यावसायिक संस्थाहरू काम छिटोछरितो गर्न बाह्य संस्थामा निर्भर बन्दैछन् । कर्मचारी र कामदारहरूसमेत बाह्य स्रोत ( आउट सोर्सिङ ) बाटै आपूर्ति गर्न थालिएको छ । तर यसरी बदलिएको व्यावसायिक ढाँचालाई पुरानै स्थितिमा फर्काउने गरी हस्तक्षेप गर्ने काम मावादी युनियनबाट हुनथालेको छ । गत महिनाको मनकामना केबुलकार बन्द प्रकरण त्यसकै उदाहरण हो ।
ए बुद्धी बिगृएको गिरिजा अनि हिम्म्त नवएको माधव + , नेपाल मा पनि कु हुन बेर छैन त्यसैले तिमी हरु प्रचन्डको पछि लाग होइन भने तिमी हरुको पनि जिन्दगी जैल मा हुने छ होसियार ! ! ! ! ! !
प्रमुख प्रतिपक्ष दल नेपाली काग्रेसले अर्थमन्त्रीको दवाबमा अर्थसचिव रामेश्वर खनाललाई राजीनामा गर्न बाध्य पारिएकॊ दावी गरेको छ । व्यवस्थापिका संसदको बुधबारको वैठकमा काग्रेसले अर्थमन्त्रीकै कारण सचिव खनालले राजीनामा दिएको आरोप लगाउदै संसदमा प्रधानमन्त्रीको जवाफ समेत माग गरेको छ ।
राम्रो झापड दिनुभएको छ , लोडसेडिङलाइ तर यसलाइ जति गाली गरे नि कम नै हुन्छ ।
काठमाडौ , वैशाख १० - प्रधानमन्त्री झलनाथ खनालले शान्ति र संविधान निर्माणको कार्यभार पूरा गर्न दृढ संकल्पका साथ अघि बढनुपर्ने बताएका छन् ।
यसैगरी काठमाडौँ भित्रने प्रमुख नाका नागढुंगाको पातलो वनमा पहिरोको कारणले सडकमा सवारी साधन एकतर्फी संचालन भइरहेको छ ।
विद्यालयबाट वनभोज जाने क्रममा केसीले खिचेको पीडित युवतीको फोटो पछि दुरुपयोग गरेको प्रहरीले जनाएको छ । बयानका क्रममा केसीले वनभोजको तस्बिर विद्यालयको कम्प्युटरमा रहेको र पछि आफूले लगेको स्वीकारेको प्रहरीले जनायो । प्रहरीका अनुसार ' फेक ' आइडी बनाएर खोलिएको फेसबुक एकाउन्टमा उनले ती युवतीको अनुहार र नग्न तस्बिर जोडेर राखेका छन् । उनको चरित्र हत्या हुनेगरी अंग्रेजीमा अश्लील शब्द लेखेका छन् । इमेल र साथीहरूबाट जानकारी आएपछि पीडितले अश्लील तस्बिरबारे पत्ता पाएकी थिइन् । प्रहरीले पीडित युवती र अर्का शिक्षक तथा विद्यालयको नाम गोप्य राखेको छ ।
रौतहटबाट अपहरणमा परेका बालकको सकुशल उद्धार - [ अन्य समाचार ]
यो सत्य हो कि अहिलेको अवस्थामा नेपाली लाखौं युवाहरू विदेशमा रोजगारको निम्ति गएका छन् र तिनले पराइभूमिमा अनेक दुःख - कष्ट पाएका छन् । यहाँसम्म कि हजारौं युवाहरूले विभिन्न कारणवश विदेशीभूमिमा नै मृत्युवरण गर्नु परेको छ । त्यस्तो त्रासदीपूर्ण अवस्थामा प्रबासी भएर बाँच्नु पर्दाका अवस्था र डरलाग्दा क्षणहरूमा आपुनो देश घर - परिवार साथीभाई इष्टभित्र आदिलाई सम्झेर जो कोही पनि आहत हुन्छ जसको मन पनि पीडाले छटपटिन्छ । मानिसको मन स्वभावैले भावुक हुन्छ । त्यसैले जीवन भोगाईको क्रममा घटेका अनेक घटना दुर्घटनाहरूले ल्याउने दुःख पीडा र विछोडको अनुभव र अनुभूतिले मन आत्र्रुान्त हुन्छ । विक्षिप्त हुन्छ । अनि तिनै दुःख पीडा र राम्रा नराम्रा घटनाहरूलाई यौटा सफल कवि वा गीतकारले आपुनो कविता वा गीत मार्फत व्यक्त गरेको हुन्छ । उसले त्यसरी व्यक्त गरेको सुकोमल भावले अरुको मनलाई पनि स्वतः प्रभाव पार्दछ । त्यसैले मनको भावलाई अरुको सामु अर्थात सबैको अगाडि प्रस्तुत गरिने सबैभन्दा लोकप्रिय विधा हो गीत ।
खोजि र ' थें म यता उता हुलमुलमा मुटु भित्र टीठ थियो तिमी देखिन आँखा भरि पीर थियो तिमी देखिन
२०६७ - ११ - १५ , बुधबार ( राजधानी ) एमाले स्थायी समिति सदस्य केपी शर्मा ओलीले आफ्नै पार्टीको नेतृत्वमा बनेको सरकारले गति लिन नसक्दा संविधान ओझेलमा पर्दै गएको बताएका छन् । प्रधानमन्त्री झलनाथ खनालको नेतृत्वमा सरकार गठन भएको एक महिना बितिसक्दा मात्र चारजना मन्त्री बनेको भन्दै उनले सरकारले गति लिन नसकेको बताए । ओलीले माओवादीले संविधान बनाउने काममा भन्दा प्रतिक्रियावादी खोज्दै हिँडेको आरोप लगाए । अन्तर्रर्ााट्रय महिला दिवस तथा सामुदायिक रेडियो दिदी - बहिनी पर्वतले मंगलबार आयोजना गरेको वाषिर्कोत्सव कार्यक्रममा बोल्दै ओलीले माओवादीले शान्ति प्रक्रियामा सहमति गर्नुको सट्टा व्रि्रोहको कुरा गर्दा शान्ति प्रक्रिया नै धरापमा पर्दै गएको बताए । ओलीले माओवादीलाई सत्ता कब्जा गर्ने मानसिकताभन्दा सत्ता प्राप्तितिर लाग्न सुझाव दिए । ' मन्त्रिमण्डलमा मन्त्री दिन नसक्ने माओवादीले प्रतिक्रियावादी खोज्दै हिँड्नु मर्ूखता हो , ' ओलीले भने । राजतन्त्र ढलेपछि नेपालमा को प्रतिक्रियावादी बनेका हुन् , स्पष्ट पार्न र शान्ति तथा संविधान लेखनमा लाग्न माओवादीलाई ओलीले आग्रह गरे । देशभित्रका समस्याको समाधान विदेशीले गरिदिने नभई आफैंले गर्नुपर्ने हुँदा वामपन्थी र दक्षिणपन्थी ध्रुवीकरण गर्नुको सट्टा सहमति र सहकार्यमा अगाडि बढ्नुपर्ने उनको भनाइ थियो । ओलीले सामाजिक कार्यमा संलग्न चार महिलालाई दोसल्ला ओढाएर सम्मान गरेका थिए । यसैबीच , प्रेस चौतारी नेपाल पर्वतले आयोजना गरेको जिल्ला परिषद् एवं पुरस्कार वितरण कार्यक्रममा ओलीले पत्रकारिता सरकारको आडमा भजनमण्डली नभई निर्भीक , निष्पक्ष र इमान्दारिता हुनुपर्ने बताए ।
नेपालीहरुको दिन प्रतिदिन संख्या बढी रहेको सन्दर्भमा फुकुओका लगायत क्युशु क्षेत्रमा रहनुहुने सबै नेपालीहरुको जापान बसाई अझ बढी सुरक्षित मर्यादित र अर्थपूर्ण बनाउनको लागि फुकुओका नेपाल सोसाइटीले बृहत अन्तरक्रिया कार्यक्रम गर्न लागेको हो । कार्यक्रमको सहआयोजक नेपाली बिद्यार्थी समाज जापान ( नेसाज ) र गैरआवासीय नेपाली संघ जापान रहेका छन् ।
एकजना बंगलादेशी महिलाले प्रहरीमा आफूलाई बलात्कार गरेको जाहेरी दिन प्रहरी चौकीमा आफूले काटेर प्लास्टिकको ब्यागमा राखेर ल्याएकी लिङ्ग प्रमाणका लागि बुझाएकी छिन् । तीन सन्तानकी आमा मोन्जु बेगमले आफूलाई बलात्कार गर्न खोजेका जाहेरी दिँदा मिरजापुर गाउँको झालाकाटी चौकीमा ड्युटी बसेका प्रहरी अधिकारीहरु लिङ्गलाई देखेर आश्चर्य मान्दै डराएका थिए । ४० वर्षीया बेगमका अनुसार तिनको छिमेकी , पाँचजनाको बुवा , मोजम्मेल हक माजीले एक्कासी घरभित्र पसेर तिनलाई जबरजस्ती करणी गर्न खोजेका थिए । तर , आफू प्रतिकारमा उत्रेर माजीसित लडेकी थिईन् र उनलाई सबक सिकाउनका लागि उनको लिङ्ग काटिदिएकी बयान प्रहरीलाई दिएकी छिन् । तिनले प्रमाणस्वरुप प्रहरीसमक्ष आफूले काटेर पोलिथिनको ब्याग भित्र लगेकी लिङ्ग अपराध प्रमाणित गर्नका लागि लगेकी कुरा भनेकी छिन् । विगत ६ महिनादेखि माजीले तिनलाई अनेक प्रकारले प्रताडित तथा सताउँदै आएको कुरा यो घट्नाबाट समाप्त भएको कुरा बताएकी छिन् । त्यस घटनाबाट घाइते भएका माजीको उपचार अस्पतालमा भइरहेको छ । माजीले आफूलाई लगाएको आरोप अस्वीकार गरेका छन् । माजीका अनुसार बेगमले इर्ष्या र आवेशमा आएर आफूलाई आक्रमण गरेकी हुन् भनेका छन् । उनले बीबीसीलाई … हाम्रो बीचमा सम्बन्ध थियो , भर्खरै बेगमले दुबैजना ढाकामा गएर बसौं भनेर प्रस्ताव राखेकी थिईन् तर मैले आफ्नो बच्चाहरु र पत्नीलाई त्याग्न नसक्ने कुरा भनेको थिएँ , यसैमा तिनले आवेशमा आएर मलाई बदला लिएकी हुन् … भनेका थिए । प्रहरीका प्रवक्ता अबुल खएरका अनुसार बलात्कारको मुद्धा दायर भइसकेको छ अब माजी अस्पतालबाट मुक्त भएपछि उनलाई पक्राउ गर्ने कुरा बताएका छन् । बेगमले बलात्कार गर्न खोजेको भनी मुद्धा हालेकी छिन् । माजीलाई उपचार गरिरहेका डाक्टरहरुले लिङ्ग प्रत्यारोपण अनेक कोशिस गरे , तर , अब उनको लिङ्ग जोड्न नसक्ने कुरा प्रकाश पारेका छन् । श्रोत - मेट्रो
आचार्य बालकृष्ण नेपाली बाबु र आमाबाट भारतको हरिद्वारमा जन्मिएर त्यहीँ हुर्कनुभएको हो । उहाँका बुबाआमा स्याङ्जामा बस्नुहुन्छ । उहाँको बुबाको नाम जयबल्लभ सुवेदी हो । आचार्य बालकृष्ण वि . सं . २०२९ सालमा भारतको हरिद्वारमा जन्मनुभएको हो ।
# व्यक्तिलाई एक लाख १५ हजारसम्म र दम्पतीलाई एक लाख ४० हजारसम्मको आयमा कर । # सौर्य शक्तिबाट उर्जा उत्पादन गर्ने संयन्त्र तथा उपकरणमा प्रयोग हुने ब्याट्रीमा मूल्य अधिवृद्धि कर ।
नेपाली महावाणिज्यदूत केशवप्रसाद भट्टराईको प्रमुख आतिथ्य रहेको कार्यक्रममा विभिन्न संघसंस्थाका प्रतिनिधिहरू उपस्थित थिए । कार्यक्रमको अध्यक्षता संघका अध्यक्ष दल सेर्बुजा , सञ्चालन सचिव लोकेश वोगटीले र स्वागत मन्तव्य उपाध्यक्ष अमृतप्रसाद गर्बुजाले व्यक्त गरेका थिए ।
पोखरा । सोमबार अपरान्ह देखि कास्कीको लुम्ले गाबिसको वडा नंम्बर ४ र ६ देउरालि नजिकैको सामुदयिक बनमा लागेको आगो मंगलवार केहि सयम नियन्त्रणमा आएपनि पुन : सल्किएको छ । सशस्त्र प्रहरी , जनपथ प्रहरी , नेपाल आर्मी र स्थानिय बासिहरुको प्रयासबाट मंगलवार दिउँसो करीब ४ बजे आगो नियन्त्रणमा ल्याए पनि अन्ततः बेलुकाबाट लुम्लेको पुर्व तथा पश्चिमतर्फको बनमा पुन आगो सल्किएको स्थानिय वासिहरुले बताएका छन् । पोखरा देखि आगो निभाउन लुम्लेतर्फ गएको सशस्त्रको टोली आगो नियन्त्रण गरी पोखरा फर्किन नपाउदै पुन : आगो सल्किएकोमा भोलि पुनः आगो नियन्त्रण गर्न सो स्थानमा टोलीलाई पठाउने सशस्त्र प्रहरी मुक्तिनाथ बाहिनिका बाहिनिपति दुर्ज कुमार राईले बताएका छन् । लुम्लेको ग्रामिण भेगतर्फ लागेको आगो पुर्णरुपमा नियन्त्रमा आएकेा छ भने पुर्व तथा पश्चिमतर्फ घनाजंङगल भएकोले आगो सल्किएको बताईएको छ । आगो नियन्त्रको लागि हिजो कालिकागणको एक सय ५० जनाको टोली र आज पुनः एक सय ५० जनाको टोली खटाइएको मुक्तिनाथ बाहिनिले जनाएको छ । आगो नियन्त्रणको लागि नेपाल आर्मीका ४१ जना जनपथका १२ जना सहभागि भएको बताइन्छ । माटो र स्याउलाको प्रयोगले आगो निभाउन आफुहरुलाई गा - रो भएको नौडाँडा प्रहरी चौकिका प्रहरी सहायकनिरिक्षक हरेराम देबकोटाले बताए ।
आँपिपल चैत ८ गाउँ विकास समिति आँपपिलको यसै आर्थिक बर्षको बजेट र दार्मीचौर बासी सँग चन्दा संकलन गरि आँपपिपल गाविसको आँपपिपल भन्ज्याङ देखि दार्मीचौर गाउँ हुदै ठुटि सम्म मोटरबाटो निमार्ण गरिएको छ । सडक गाविसको करिब दुई लाख र गाँउलेहरु सँग करिब दुई लाख रुपैयाँ चन्दा उठाएर खनिएको हो । बाटोको लम्बाई करिब ३ किलो मिटर रहेको छ । हाल ठाँटि नजिक पुगेर रोकिएको निकार्ण कार्य अर्को बर्ष सिम्पानी हर्मी सडकमा जोडिए पछि सकिने जनाईएको छ । विना सर्बे र जन भावना विपरित खडक खनिएको भन्दै दार्मीचौरका केहि बासिन्दा भने सडक निमार्ण प्रकि्रया प्रति असहमत रहेको आवर हर्मी प्रतिनिधिले आँपपिपलबाट पठाएको खबरमा उल्लेख छ ।
नेपालको अवस्था सम्झदै उनी भन्छन : - " नेपालमा राजनैतिक स्थिरता कायम भई उपयुक्त वातावरण बन्ने हो भने म जस्ता थुप्रै उद्यमीहरु स्वदेशमै बसेर काम गर्न चाहन्छन् । नेपालको ढुङ्गा र बालुवा बेचेर मात्रै पनि देशको अर्थतन्त्र उकास्न सकिन्छ । सरकारको सही नीति नियम र काम गर्ने वातावरण हुने हो भने नेपालमा ढुङ्गा कटिङ फ्याक्ट्री खोलेर हजारौंलाई रोजगारी दिन सकिन्छ । बन्द , हड्ताल , लोडसेडिङका कारण हामीले बाध्य भएर चीनमा लगानी गर्नुपरिरहेको छ । वातावरण र यातायातको अभावमा नेपालका पत्थरहरु बिश्व बजारमा महङ्गो पर्न गई कम बिक्रि हुने गरेका छन् । यसलाई कम गर्न सबैभन्दा पहिले नेपालमा वातावरण ठिक हुनु आवश्यक छ । सबैले काम गरेर खानुपर्छ भन्ने सोंचको बिकास हुनु आवश्यक छ । दुखको कुरा नेपालमा दुख गरेर खाने धेरै कम छन् । दुखै नगरी खाने भनेको कसैलाई असर नपारीकन संभव छैन । यो सँस्कारको अन्त्य हुनुपर्दछ ।
मेड्रिड , वैशाख ७ ( एएफपी ) - क्रिस्टियानो रोनाल्डो र गोन्जालो हिगुइनले गोलमा रिएल मेड्रिडले आइतबार तेस्रो स्थानको भ्यालेन्सियाविरुद्ध २ - ० को विजय पाएपछि स्पेनिस लिग जित्ने आशा कायम रहेको छ ।
माओवादीले गरेको आमहडतालले उल्टै नागरिक सर्वोच्चता हनन भएको जनाई अब कहिले पनि जुनसुकै दलले गरेको बन्दले कोही पीडित हुन नपरोस् भन्दै बन्द गरिएको त्रिशूलीका सागर श्रेष्ठले बताउनुभयो ।
भोलिपल्ट माघ २६ गते पनि १० . ३० बजे पुनः बैठक बस्यो । भारतीय पक्षले कोशीका शाखा , प्रशाखा नदीहरूको उद्गम स्थलसम्म पनि अरूण , तमोर , सुनकोशी , दूधकोशीहरूको अध्ययन , योजना र कार्यक्रमको विवरण - डाटा ) भारतलाई उपलब्ध गराउनु पर्छ । साथै , ' कोशी व्यारेजको सुरक्षाका लागि कोशीका सबै नदीहरूको उद्गम स्थलमा बाढीको स्थितिको अग्रिम सूचना दिन भारतले बाढीसूचक यन्त्र र प्राबिधिक राख्न पाउनु पर्छ । ' भन्ने प्रस्ताव राख्यो । यी दुबै विषयमा खुबै डबलफसल भयो । भारतीय पक्षले यस बिषयमा बढी दबाब हाल्ने प्रयास गर्यो , जिद्दी गर्यो । तर अध्यक्ष वरिष्ठमन्त्री यादव प्र . पन्तको व्यक्तित्वले काम गर्यो । बैठकमा भारतीय पक्षबाट दुबै प्रस्ताव राखेको थियो । भन्ने सम्म बाक्य राखी भोलिपल्ट २ बजे निर्ण्र्ााा दस्तखत गरी टुङ्गाउने भई बैठक उठ्यो । भोलिपल्ट माघ २७ गते ३ बजे पुनः बैठक बस्यो । भारतीय पक्षले पुनः हिँजोकै प्रस्तावमा किच्किच् गर्यो । ५ बजे मात्र निर्ण्र्ााा दस्तखत भई बैठक सम्पन्न भयो । दर्ुइ दिन मन्त्रालयहरूमा सर्म्पर्क , निकासा , पुकासाको काम गरी फाल्गुण १ गते राजविराज फर्केँ । २ गते राती ११ बजे गृहसचिवबाट शाहीसेनाको टोलीफोन मार्फ् ' पर्सि काठमाडौं आउनू ' भन्ने खबर पाएँ ।
उक्त कार्यक्रममा अग्रज साहित्यकारहरूले शुभकामना पनि व्यक्त गरेका थिए ।
थियो । तर विवाद सार्वजनिक भइसकेपछि पनि अन्तिम किस्ता भुक्तानी दिने र सम्पूर्ण खर्च अनुमोदन गर्नेजस्ता काम उहाँकै कार्यकालमा भएकाले उनीप्रति नै आशंका उब्जिएको छ । ' रावलले समितिलाई छानबिनमा सघाएको दाबी गरे पनि उपसमितिलाई सुडान पठाउने व्यवस्था गर्न नै पाँच महिनाभन्दा बढी समय लागेको उनले जनाए । समितिको २०६६ कात्तिक २५ को बैठकले स्थलगत अध्ययनमा जानु आवश्यक रहेको ठहर गर्दै त्यसका लागि अध्ययन टोलीको टिकट , भत्ता , भैपरि खर्च , दुर्घटना बिमालगायतको व्यवस्था मिलाउन तत्कालीन गृहमन्त्री रावललाई अनुरोध गर्ने निर्णय गरेको थियो ।
काठमाडौं प्रतिनिधि / एचकेनेपाल डट कम , डिसेम्बर २६ - सरकारका महान्यायाधिवक्ता अकस्मात् परिवर्तन गरिएको छ । सरकारी समाचार समिति राससले आइतबार रातिको बुलेटिनमा बहालवाला महान्यायाधिवक्ता पवनकुमार अोझाले चढाउनुभएको राजीनामा स्वीकृत गरिएको उल्लेख छ ।
यो आर्थिक बर्षको काम पुरा भइसकेको भएपनि योजना अनुरुप थप काम हुने समेत अध्यक्ष श्रेष्ठले बताए ।
फागु पूणिर्मा पर्वका अवसरमा आज दिनुभएको शुभकामना सन्देशमा राष्ट्रपति डा . यादवले देशविदेशमा रहेका सम्पूर्ण नेपाली दिदीबहिनी तथा दाजुभाइमा सुस्वास्थ्य , शान्ति र समृद्धिका लागि हार्दिक शुभकामना व्यक्त गरेका छन् ।
उपल्लो मुस्ताङमा छोसेर , छोन्हुप , लोमथाङ , चराङ , घमी , सुर्खाङ र छुसाङ पर्छन् । लोमथाङबाट १८ किलोमिटर माथि कोरोला तिब्बती सीमा पुगिन्छ ।
संघीयतासम्बन्धी बहस २०६३ साल वैशाखदेखि नै चर्किएको हो । ' प्रोल्याप्स ' ( महिलाको आङ खस्ने रोगको उपचार ) शिविरको उद्घाटन गर्न गएका नेतादेखि जिल्लामा लोकतन्त्र दिवसमा प्रमुख जिल्ला अधिकारीले गर्ने भाषणमा समेत संघीयताको महिमा वर्णन हुने गरे पनि यो कस्तो हुने हो भन्ने अझै टुंगो लागेको छैन । भाषण गर्ने धेरैले मुलुक संघीयतामा जादैँछ भन्नेबाहेक थप व्याख्या गर्न सत्तै्कनन् । जानकारीमूलक विश्लेषणात्मक बहस पनि गर्ने प्रयास भएका छन्् तर धेरै बहस संघीय राज्य वा प्रदेशका संख्या र त्यसको भौगोलिक विभाजनमा केन्द्रित छन्् । संघीय प्रणालीअन्तर्गत केन्द्र , राज्य वा प्रदेश र स्थानीय स्तरबीच कार्य विभाजन र वित्तीय व्यवस्थाबारे संविधान सभाभित्र बहस भएको छ । यस्तो बहसमा सम्भावित जोखिम र त्यसलाई न्यूनीकरण गर्ने उपायबारे बिरलै चर्चा गरिएको छ । भएकै छैन भने पनि हुने अवस्था छ । केहीले जोखिमबारे स्पष्ट नपारे पनि संघीयताको खुलेर विरोध गरेका छन्् । सभासद् चित्रबहादुर केसी खुलेर विरोध गर्नेमा हुनुहुन्छ । यस्तै खुलेर ' नेपालका लागि यो उपयुक्त प्रणाली होइन ' भन्ने विचार सार्वजनिकरूपमै व्यक्त गर्थे , यसअघिका नेपालका लागि बेलायती राजदूत एन्ड्रयु हल । संघीयताबारे समर्थन जत्तिकै सन्देह पनि व्यक्त हुँदै आएको छ । संघीयतापछि सीमान्तकृत भइएला भन्ने डरले क्षत्री सम्प्रदायले क्षत्री समाज खडा गर्यो र सफलताको आत्मरतिमा रमाउन लायकको नेपाल बन्द गरायो । क्षत्रीको सिको बाहुनले गरे । बाहुन समाजको आह्वानमा शंखघण्ट लिएर बाहुन पनि सडकमा गए । कसैले आवेशमा ' क्षत्रीलाई फाँसी , बाहुनलाई काशी ' भन्यो भनेर आवेशमै यस्ता साम्प्रदायिक सद्भावना बिथोल्ने संगठन जन्मन पुगे । ' एक कान दुई कान मैदान ' जस्तै गरेर सरकारी नीतिले बाहुन र क्षेत्रीलाई अन्याय भएको छ भन्ने हल्ला फैलिएको छ र यथार्थ त्यस्तो हैन भन्ने पत्याउन कोही तयार देखिँदैनन् । संघीयताका समर्थकले चक्काजाम गरे , यसका विरोधीले पनि गरे । सामान्य नागरिकले सबै देखेका छन्् । चिया पसलमा फुर्सतका बेला मानिसहरू अत्यासलाग्दा कुरा गर्छन् तर यस्ता विषय औपचारिक बहसमा छिर्दैनन् । किनभने उच्चस्तरका नेताहरू सामान्य नागरिकका प्रत्यक्ष सम्पर्कमा छैनन् । सत्तामा नहुँदा लठैतको घेरामा हिँड्छन् र सत्तामा हुँदा सुरक्षा घेराभित्र ! सभासद्हरूले पनि उच्चस्तरका नेतासँग भेटेर कुरा राख्न पाउनु अहोभाग्य ठान्छन्् । करिब दुई वर्षअघि व्यवस्थापिका संसद्को यसै विषयसँग सम्बन्धित एउटा समितिको छलफल सकिएपछि गुरुतुल्य मानेको र विषयका जानकार सभासद् मंगलसिद्धि मानन्धरसँग मैले सोधेको थिएँ - ' प्राकृतिक स्रोतको वितरण र आर्थिक सम्भावनाका आधारमा चर्चा गरिएजस्तो संघीयता चल्न सक्छ ? ' उहाँले भन्नुभयो - ' चल्दैन । ' ' अनि किन यहाँजस्ता बुद्धिजीवीले स्पष्ट बोल्नुहुन्न त ? ' मेरो थप जिज्ञासामा उहाँको उत्तर थियो - ' नेताहरूले सुने पो ! नेताहरू यस्ता कुरा मान्नै तयार छैनन् । ' हाम्रो पछौटेपन र विभेदको समाधान संघीयता नै हो वा अरू पनि छन्् ? भन्ने प्रश्नै गौण भएको छ । यस बहसको सेरोफेरोमा केही प्रश्नको उत्तर भने खोज्नु आवश्यक देखिएको छ । १ . जातीय आधारमा कायम गरिएका राज्य वा प्रदेश भोलि फेरि त्यही आधारमा नटुक्रिएलान् भन्ने के प्रत्याभूति ? ठूलो घेरामा ' उनीहरू ' र ' हामी ' भन्ने विवाद टुंगिएपछि बनेका साना घेराभित्र फेरि अर्को ' उनीहरू ' र ' हामी ' भन्ने विवाद उब्जन सक्छ । अमेरिकामा सन् १७७६ पछि राज्यहरू थपिँदै गएर सन् १९५९ मा अलास्काले राज्यको मान्यता पाएपछि ५० राज्य पुगेको छ तर टुक्रिएको उदाहरण भेटिँदैन । भारतमा भाषाका आधारमा बम्बई राज्य १९६० मा गुजरात र महाराष्ट्रमा विभाजन भयो । पन्जाबबाट भाषाकै आधारमा १९६६ मा छुट्टिएर हरियाणा बन्यो र पन्जाबको केही भाग हिमाचल प्रदेशमा गाभियो । हालैका वर्षमा बिहारबाट झारखण्ड , मध्य प्रदेशबाट छत्तीसगढ , उत्तर प्रदेशबाट उत्तराखन्ड अलग्गिएर आफ्नो पहिचानसहितका राज्य बनेका छन्् । दार्जिलिङ पर्वतीय क्षेत्रको असन्तोष स्वायत्त परिषद्ले मात्रै सन्तुष्ट पार्न नसकेको देखिन्छ । आन्ध्र प्रदेशबाट तेलंगाना अलग्गिन खोजिरहेको छ । राज्यहरू मिलेर बनेको संघ र केन्द्र विखण्डित भएर बनेको संघीय प्रणालीको अन्तर अमेरिका र भारतको उदाहरणबाट स्पष्ट हुन्छ । कतिपय अवस्थामा अलग्गै पहिचानका निमित्त अलग्गै राज्य हुने चाहना पूरा गर्न चलाइने आन्दोलनले गृहयुद्धको रूप धारण गर्ने गरेको छ । धेरै लामो समय राजनीतिक अस्थिरताबाट गुज्रनु परेकाले आर्थिक वृद्धि ओझेलमा परेको र गरिबीको चपेटाबाट मुक्त हुन नसकेको अवस्थामा के भविष्यमा हामी पहिचानका निमित्त राज्य टुक्र्याउने सधैँको विवादको वीजारोपण त गर्दै छैनौ ? हो , राज्य वा प्रदेशको संख्या संविधानमै किटानी लेख्छौँ भन्न सकिएला । के त्यो सबैलाई भविष्यसम्म मान्य होला ? त्र्र्कान्तिको आरम्भ संविधान च्यातेरै हुने गरेको छ । २ . विसं २०४६ सालपछि २०६३ सालसम्म जतिपटक जतिवटा राजनीतिक दलहरू टुवि्र्कए र जोडिए त्यसभन्दा धेरै बढी पटक संविधान सभाको निर्वाचन अघि र पछि दलहरू टुवि्र्कएका छन्् । नामका पछाडि प्रकोष्ठ राख्ने सबैभन्दा बढी राजनीतिक दलहरू भएको देश नेपालै हुनुपर्छ । भारतमा भारतीय कांग्रेसको विभाजनपछि मूल नामको पछाडि प्रकोष्ठ राखेर पहिचान दिने चलन चल्यो । हामीकहाँ त्यस्को उत्कर्ष छ । सन् १८५४ मा खोलिएको अमेरिकी रिपब्लिकन पार्टी वा सन् १९०० मा खोलिएको बेलायती लेबर पार्टी टुवि्र्कएर पुच्छरमा प्रकोष्ठसहितका अलगअलग दल बनेका छैनन् । आवेशका भरमा राजनीतिक दलहरू टुवि्र्कने देशमा के भविष्यमा राज्यहरूको पुनर्विभाजनको माग नचर्किएला ? ३ . स्वायत्त राज्य वा प्रदेशका अधिकार क्षेत्र स्पष्ट भएको छैन । आत्मनिर्णयको विषय पनि छ । चल्तीको बहसले प्रस्तावित राज्यहरूबीचको अन्तर्सम्बन्ध रहनसक्छ भन्ने यथार्थलाई चटक्कै बिर्सेको वा राज्यहरूको भौगोलिक सीमारेखा कायम गर्दा प्राकृतिक बाध्यतालाई गौण मानिएको देखिएको छ । तर , प्रकृतिले केही कुरा रोक्न नमिल्ने गराएको छ । आइसल्यान्डको ज्वालामुखी विष्फोटपछि लावा र धुवाँले युरोपको आकाश ढाकेर महिनौसम्म हवाई उडान अवरुद्ध भयो । युरोपको बस चल्दो हो त हावामा प्रतिबन्ध लगाउँथ्यो होला । बिचरा युरोप , सकेन ! प्रकृतिले सम्भव गराएन । त्यही आइसल्यान्डमा हैजाले मान्छे मरेका भए युरोपले महिनौसम्म आइसल्यान्डेलीलाई आवातजावत गर्न प्रतिबन्ध नै लगाउँथ्यो होला र आफ्ना नागरिकलाई त्यहाँ भ्रमण नगर्न चेतावनी जारी गर्थ्यो होला । प्रकृतिले हामीकहाँ तराई , पहाड र हिमाललाई सँगै रहन बाध्य पारेको छ तर त्यत्तिकै बाध्यता सायद सुदूर पश्चिमको कन्चनपुर र पूर्वको झापालाई छैन । प्राकृतिक कारणले सँगै रहनुपर्ने भौगोलिक क्षेत्रहरू , भाषा वा जातिका आधारमा अलग पर्न गए भने , प्राकृतिक विपत्ति आइपर्दा वा प्राकृतिक स्रोतबाट लाभ लिनु पर्दा हुनसक्ने असहयोगले निम्त्याउने द्वन्द्वको परिणाम हामीले विगतमा देखेको द्वन्द्वभन्दा पनि चर्को हुनसक्छ । ४ . नेपाली अर्थतन्त्रको करिब दुईतिहाइ हिस्सा ग्रामीण रहेको हुनाले विकरालरूपको आर्थिक केन्द्रीकरण त अझै छैन तर कृषिलाई अलग्याउने हो भने सेवा तथा औद्योगिक क्षेत्रका गतिविधि सीमित स्थानमा केन्द्रीकृत छन्् । समग्र आर्थिक गतिविधि चिन्ताजनकरूपमा केन्द्रीकृत नभएपनि सरकारलाई राजस्व योगदान गर्ने आर्थिक गतिविधिहरू केही निश्चित क्षेत्रमा सीमित छन्् । आर्थिकवर्ष २०५३ / ५४ देखि २०६६ / ६७ सम्मको सरकारी आयव्ययको तुलनात्मक अध्ययन गर्दा मोरंग , पर्सा र रूपन्देहीमा मात्र ती जिल्लामा भएको सरकारी खर्चभन्दा बढी राजस्व संकलन भएको छ । झापा , धनुषा , सिन्धुपाल्चोकबाट ती चौधमध्येका केही वर्षमा मात्र जिल्लाको खर्चभन्दा बढी राजस्व संकलन गरिएको छ । सरकारको कुल खर्चको सरदर तीस प्रतिशत हिस्सा वैदेशिक सहायताबाट बेहोरिएको विषयलाई समायोजन गरेर हेर्दा सुनसरी , उदयपुर , कास्की र बाँकेमा केही वर्ष जिल्लाको सरकारी खर्चभन्दा बढी राजस्व संकलन भएको देखिन्छ । सरकारले लिएको ऋणको रकम जुन जिल्लामा खर्च गरिएको भए पनि भुक्तानीको खर्च काठमाडौं जिल्लाका नाममा जनिने हुँदा काठमाडौंमा जहिले पनि उठ्ने राजस्वभन्दा खर्च बढी भएको देखिन्छ । तर यथार्थमा काठमाडौंमा संकलन हुने राजस्वको अंश विगत १४ वर्षमा सरदर ४० प्रतिशत छ । अर्थात् देशभरिको राजस्वको ४० प्रतिशत हिस्सामा काठमाडौंको योगदान छ । मोरंग , पर्सा वा रूपन्देहीको राजस्व अरू जिल्लामा खपत हुने वस्तुमा उठाइने भन्सारका कारण बढी देखिएको हो भने काठमाडौंमा राजस्वजन्य आर्थिक गतिविधिको केन्द्रीकरणले बढी उठेको हो । अहिलेको राजस्वका स्रोत र थप नयाँ स्रोतको परिकल्पना गर्दा पनि जतिसुकै स्वायत्त राज्य वा प्रदेश भनिए पनि आर्थिक स्रोतका कारणले केन्द्र आश्रित राज्यहरूनै रहनजाने देखिन्छ । उपभोगमा लाग्ने कर स्थानीय उपभोगका आधारमा भएकाले त्यो सिधै राज्यलाई दिने हो भने पनि काठमाडौं जुन राज्य वा प्रदेशमा रहन्छ त्योबाहेक अरू आश्रित नै हुनपुग्छन् । किनभने काठमाडौंको उपभोग अरूको भन्दा ज्यादै बढी छ । यस स्थितिमा त केन्द्रले पनि काठमाडौंबाट लिएरमात्रै अरू राज्यलाई दिनुपर्ने अवस्था आउनसक्छ । काठमाडौं उपत्यकाका तीनै जिल्ला एउटै प्रदेशमा रहन गए भने त माथि भनिएको ४० प्रतिशतको हिस्सा ४६ प्रतिशत हुन्छ । स्वायत्तता र खर्चपर्चका लागि हात पसार्नुपर्ने बाध्यतालाई हामी कसरी सन्तुलन गर्नसक्छौ ? ५ . आर्थिक केन्द्रीकरणले अरू क्षेत्रको विकास हुन सकेन भन्ने विचारले प्रधानता पाएका बेलामा संघीय राज्यको अवधारणाको विकास भयो । त्यति बेला पूर्वाधारजन्य तथा अन्य अवरोधले उत्पादनका साधनहरू सहजै स्थानान्तरण हुँदैनथे । बरू त्यस्ता साधन भएका ठाउँमा आर्थिक गतिविधि केन्द्रित हुन्थ्यो । संघीय अवधारणाले प्रत्येक राज्य वा प्रदेशमा आर्थिक केन्द्रहरू विकास गर्न केही हदसम्म सहयोग पुर्यायो । तैपनि , केही देशमा त त्यो अझै पनि उल्लेख्यरूपमा देख्न सकिँदैन । भारतमा यतिका वर्षको संघीयता पछि पनि मुम्बई र दिल्ली नै आर्थिक गतिविधिका केन्द्र छन् । सूचनाप्रविधि उद्योग क्रान्तिपछि उठेका बंगलोर र हैदराबादले मुम्बई र दिल्लीको अंशमा कुनै कमी ल्याउन सकेनन् , नयाँमात्रै थपे । एक्काईसौं शताब्दीको प्रविधि र आर्थिक सोचले सबै किसिमका उत्पादनका साधनलाई अत्यन्त चलायमान तुल्याएको छ । यो ' आइ क्लाउड ' को जमाना हो - कुनै खास उद्योगको अवस्थिति कहाँ छ भनेर एकिन गर्न पनि सकिँदैन । गतिलो अवसर पाउँदा श्रम , पुँजी , र प्रविधि तीनै साधन यो मेरो आफ्नो राज्य हो भनेर बस्दैनन् । त्यसैले संघीय राज्यको अवधारणाले तात्कालिक राजनीतिक सन्तुष्टि त देला तर आर्थिक विकेन्द्रीकरणलाई सघाउने सम्भावना देखिँदैन । बरू केही स्थापित क्षेत्रहरूबाट जातीयताका नाममा उद्यमीहरू नै धपिएर झन् आर्थिक दुश्चक्र र अपराधको घेरामा पार्नसक्ने तीव्र सम्भावना रहन्छ - जनकपुरले संघीयता स्थापित हुनुअघि नै एउटा दृष्टान्त प्रस्तुत गरिसकेको छ । ६ . काठमाडौँ स्रोत सम्पन्न छ । सीमा त कायम होला तर मान्छेको आवातजावत रोक्न सकिन्छ ? विपन्न राज्य वा प्रदेशहरूबाट सम्पन्न राज्यहरूमा हुने आप्रवासप्रति प्रतिरोध होला कि नहोला ? त्यस्तो भयो भने हामी त्यसलाई कसरी समाधान गरौँला ? ७ . के कर्मचारी प्रशासन तयार छ वा तयार होला ? अहिलेसम्मका सार्थक विकेन्द्रीकरणका प्रयास कर्मचारीहरूको सुविधासम्पन्न स्थानमोहका कारण पूर्ण सफल हुन सकेनन् । कर्मचारीतन्त्रले विकेन्द्रीकरणलाई पूर्णरूपमा आत्मसात् गरेको भए सम्भवतः यतिसम्मको स्थलगत विभेदै हुँदैनथ्यो । खोटांगको मान्छेले विराटनगर , बझाङकाले धनगढी र सबै तिरकाले काठमाडौं सरुवा खोज्ने प्रवृत्ति चर्को छ । ८ . राजनीतिक निर्णय पक्कै पनि विगतका समस्याकै सन्दर्भमा गरिन्छन् । तर विगतको समस्या समाधान गर्दा भविष्यमा झन् जटिल संकट उब्ज्यो भने त्यसले सन्ततिको जीवन कष्टकर बनाउँछ । अहिले यस विषयको राजनीतिक निर्णय गर्ने हैसियतमा भएकाहरूको आयु त अब पन्ध्र बीस वर्षमात्र होला । उनीहरूले यस निर्णयको असल वा खराब परिणाम धेरै वर्ष भोग्नुपर्दैन । यसको परिणाम त अहिलेको ' फेसबुक ' पुस्ताले भोग्ने हो । यो फेसबुक पुस्ता भने अहिलेको राजनीतिक बहसमा प्रवेश गरेकै छैन । केही यता चक्काजाम , बन्द , हड्तालबाट दिक्क भएर संविधान माग्नसम्म सडकमा निस्केको यो पुस्ता राजनीतिक दलका भातृ संगठनले जस्तो प्रचारकै लागि सहरका भित्ता रंगाउन जाँदैन । के यो पुस्तासँग सोधिएको छ - संघीयता सम्बन्धमा यिनको धारणा के छ भनेर ? ९ . हाम्रो दुईतिर तीव्र गतिले आर्थिक विकास गर्दै गरेका दुई ठुला छिमेकी विश्व मानचित्रमा आर्थिक महाशक्ति बन्ने होडमा छन् । भित्र र छिमेकमा शान्ति नभएसम्म त्यो लक्ष्य हासिल गर्न अवरोध भइरहन्छ भन्ने उनीहरूको धारणा रहेको देखिएको छ । एउटा नेपालसँग असल सम्बन्ध बनाइराख्न कहिले कहीँ हम्मेहम्मे परेको बताउने यी ठुला देशले अब आफ्नो सीमामा स्वायत्त हैसियत भएका संघीय राज्यसँग पनि विवाद सल्टाइरहनु स्थिति कस्तो होला भन्ने पूर्वानुमान गर्दै होलान् । नेपालको सम्बन्धमा निर्णय गर्ने अधिकार नेपालीकै हो । बाहिरकाको केही लाग्दैन । तर , यहाँको राजनीतिक विकासक्रमले उनीहरूको स्थिरता र शान्तिमा असर पार्नसक्ने जोखिमप्रति उनीहरूको दृष्टिकोणको सन्दर्भ हुन्छ कि हुँदैन ? यसको अर्को पाटो , ऐनमौकामा एउटा राजनीतिक दलले अर्कोलाई फलानो देश परस्त भनेर सार्वजनिकरूपमा दोष लगाउने हाम्रो बानी नै भएको छ । संघीय राज्यमा केन्द्रले राज्यलाई र एउटा राज्यले केन्द्र वा अर्को राज्यलाई यस्तै लाञ्छना लगाइरहने गरे कस्तो परिणाम आउला ?
' के नचाहिँदो कुरा गरिरहन्छेस् हँ तँ ? जा , खुरुक्क घरमा गएर खाजा खाएर पढ्न बस् । ' रमाको बुबाले निधारको पसिना पुछ्दै भन्नुभयो र फेरि बञ्चरोले रुख काट्न थाल्नुभयो ।
यतिका वर्षपछि आफ्नी ठूली मुमाकी छोरी ललिताको ईमेल पाएर साँच्चै नै छक्क परेकी थिइन् सुजाता ।
नेपालका राजनीतिक दलबाट आशा गर्ने प्रसस्त ठाउं रहेको उनले जनाए । जनताको हितमा काम गर्न नै जनप्रतिनिधहरु रहेको स्मरण गराउंदै चालिसेले जनतालाई संविधान दिन दलहरु लागिपरेको बताए । संविधान बन्दैन भनेर निराशा गर्नुपर्ने आधार नभएको उनको भनाई थियो ।
त्यसको केहीअघि मात्रै देश र बाहिरभरका करोडौं जोर कानहरू केही सुन्न र आँखाहरू केही देख्न व्यग्र थिए । नयाँबानेश्वरको अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन केन्द्रको एउटा बैठकले ती सबका मुहारमा खुसी पोतिदिएको थियो गणतन्त्र घोषणा गरेर । समयक्रममा ती खुसीका रङहरू बिस्तारै उड्दै गए । विश्वासहरू खुइलिँदै गए र आस्था भत्कँदै गयो । यसबीचमा गुमाएका विश्वास पुनपर््राप्तिको आशाको पछिल्लो त्यान्द्रोले पनि अब भवसागरबाट पार लगाउँदैन कि भन्ने आशंका धेरैलाई छ यतिबेला । आज फेरि महिलाहरू , पुरुषहरू , दलितहरू , मधेसीहरू , जनजातिहरू , युवाहरू , वृद्धहरू सबैका आँखा टीठलाग्दो गरी कुनै बेला चुनाव जिताएर पठाएकाहरूतिर फर्किएका छन् । तिनले अब चाहिं हाम्रा लागि सोचिदिए हुन्थ्यो , देशका लागि सोचिदिए हुन्थ्यो भन्ने भावमा ती प्रार्थना गर्दै छन् । नयाँबानेश्वरको संविधानसभाबाहिर जुलुस निकाल्ने , माइतीघर मण्डलामा दीप प्रज्वलन गर्ने , अनशन बस्ने र हामीलाई संविधान देऊ भनेर माग गर्नेहरूका बोली ६०१ सभासद्का कानसम्म पुग्छन् कि पुग्दैनन् ? अझ ठूला दलका ठूला नेताहरूले सुन्छन् कि सुन्दैनन् ? याचनाले भरिएका जनताका आँखासम्म नेताका आँखा पुग्छन् कि पुग्दैनन् ? के तिनका आँखाको आँसु पुछेर मुहारमा खुसी ल्याउनु राजनीतिज्ञको दायित्व होइन ?
अचानोको पीर खुकुरीलाई थाह हुन्न अर्थात विमारको पीडा स्वयं बिरामीलाई मात्र थाहा हुन्छ अरुलाई हुँदैन भने झै नेपालको नयाँ संविधानमा के कस्तो ब्यवस्था गर्ने भन्ने सवालमा हिजो देखि दुख्दै आएकाहरुले बुलन्द आवाज गर्नुपर्यो । नरोइकन आमाले समेत दुध दिदैन भन्ने बुझ्नु पर्दछ । त्यस्तै राज्य पुर्नसंचनाको बारेमा नेपालका शासक वर्गमा खासै चासो देखिँदैन र उनीहरु सनातन धर्मबाट ओतप्रोत भएका कारण खुलेर हिम्मतका साथ बहसमा उत्रिन नचाहेका हुन की झै देखिएको छ । देश धर्म निरपेक्ष हुनु , राज्य पुर्नसंरचना हुनु कसैको भाग खोस्नु वा खोसिइनु होइन । त्यसैले हामी सबैले यस कार्यमा सहयोग पुर्याउनुपर्दछ । मोही माग्न जाने तर ढुङ्ग्रो लुकाउने भन्ने उखान झै नेपालका ठूला राजनैतिक दलहरु काँग्रेस , एमाले , एकिकृत माओवादी लगायतका अधिकांश नेताहरुको भित्री चाहना सनातन अधिराज्य नै बनाऊ भन्ने रहेकोले उनीहरु यस मामलामा असहयोगी देखिएका हुन् की भनेर शंका गर्ने ठाँउ रहेको छ । वि . स . २०४८ / ४९ मा संस्कृत भाषालाई सम्पूर्ण आदिबासी जनजाति , दलित तथा मधेसीमा लादनु खोज्ने यिनै नेताहरु भएको कारण हाम्रो यी आरोपलाई थप टेवा पुग्दछ ।
धनगढी माघ २५ । आफ्नो परिवारका सदस्यहरुबाट उचित व्यवहार र माया नपाएकै कारण कैलालीमा कतिपय युवाहरु कुलतमा फस्ने गरेको देखिएको छ । लागुऔषध दुव्र्यसनलाई न्यूनीकरण गर्न विभिन्न कि्रयाकलाप गर्दै आएको दिव्यज्योति सङ्घ कैलालीका अनुसार १४ - १५ वर्षमाथिका कतिपय युवाहरु आफ्नो परिवारबाट माया नपाएकै कारण कुलतमा फस्ने गरेका छन् । यस्तो लतमा लाग्ने युवाहरु कतिपयले सुईद्वारा लागुऔषध प्रयोग गर्ने गरेका छन् भने अन्य कतिपयले टिपेक्स सुँघेर र टुबलेट प्रयोग गरेर कुलतमा लागेको पाइएको संस्थाकी कार्यक्रम संयोजक सीता देउवाले बताउनुभयो । संस्थाले गरेको अध्ययन - सर्वेक्षणअनुसार केही वर्षअघिसम्म कैलालीमा १४ - १५ वर्षमाथिका करिब ४५० युवा कुलतमा फसेको अनुमान गरिएको छ । दुव्र्यसनमा लाग्नेमध्ये अधिकांश सम्पन्न परिवारका युवाहरु रहेको बताइएको छ । अन्य कतिपय स्कुले केटाहरुमा फेसनका रुपमा कुलतमा फस्ने प्रवृत्ति देखिएको छ । यसैबीच पूर्वलागुऔषध प्रयोगकर्ताका परिवार एवम् अभिभावकका लागि संस्थाले यहाँ स्वरोजगारमूलक जीविकोपार्जन सघाउ कार्यक्रमअन्तर्गत मैनबत्ती उत्पादनसम्बन्धी तालिम आयोजना गरेको छ । पूर्वलागुऔषध प्रयोगकर्ताको आर्थिकस्तरमाथि उठाउन र स्वरोजगारका अवसर सिर्जना गर्न टेवा पुर् याउने उद्देश्यले आयोजित सो तालिममा कैलालीका ३५ महिलाको सहभागिता रहेको थियो । संस्थाले केही समयअघि कुलतमा लागेका कैलालीका चारजनाको कुलत छुटाउन उनीहरुलाई पुनः स्थापना गृह काठमाडौँमा समेत पठाएको थियो ।
क्या बात है ! सुंदर् ! ऐसी पुकार सुनने के बाद कौन भला रूकी रह सकती है भाई !
सुबिन श्रेष्ठ , ललितपुर । दशै कतै दसा नबनोस् भन्ने नारासहित सुरक्षा चासो र सरोकार विषयक एक अन्र्तकि्रया कार्यक्रम सम्पन्न भएको छ । सो कार्यक्रममा सुरक्षा सतर्कताका बारेमा महानगरीय प्रहरी परिसर जावलाखेलका प्रमुख तथा प्रहरी उपरिक्षक विक्रमिसिंह थापा प्रहरी नायब उपरिक्षक दिनेश आचार्यले दशैं तिहार नजिकिदै गर्दा प्रहरीले शुरु गरेको अभियानका बारेमा जानकारी गराएका थिए ।
जंगी अड्डाले वरीयताक्रममा राणाभन्दा तल रहेका चन्दलाई बलाधिकृत विभागको जिम्मेवारी प्रस्ताव गरेको थियो । सैनिक स्रोतका अनुसार कोड नम्बर ८७२ रहेका राणाले २०३० भदौ २० मा र कोड नम्बर ८९७ रहेका चन्दले २०३० माघ २५ मा सेकेन्ड लेफटनेन्टबाट सेनामा सेवा प्रवेश गरेका थिए । राणा २०६३ चैतमा उपरथीमा बढुवा भएका थिए भने चन्द त्यसको ६ महिनापछि २०६४ असोजमा । एक उच्च सैनिक अधिकृतका अनुसार २०६७ साउनमा युद्धकार्य तथा व्यवस्था महानिर्देशनालय ( डीजीएमओ ) को प्रमुख रहेका राणा अमेरिका गएका बेला जंगीअड्डाले दुई रथी पद थपको प्रस्ताव पठाएदेखि नै उनको सेनापति गुरुङसँग सम्बन्ध चिसिँदै गएको थियो ।
काठमाडौ , वैशाख १३ - सडक विभागमा आर्थिक वर्ष २०६३ / ६४ देखि सुरु गरिएको इ - बिडिङका कारण ठेकेदारबीच बढाएको प्रतिस्पर्धाले चार वर्षमा राज्यको करिब साढे तीन अर्ब रुपैयाँभन्दा बढी बचत भएको जानकारी भौतिक योजना तथा निर्माण मन्त्रालयका अधिकारीले दिएका छन् ।
महाधिवेशन आयोजक समितिले पार्टी सदस्य संख्याका अनुपातमा निर्वाचित जिल्ला समिति र राज्य समितिहरूको गठन गर्ने पनि प्रचण्डले उल्लेख गरेका छन् । प्रचण्डको प्रस्ताव कार्यान्वयन हुने हो भने माओवादीभित्र पहिलोपटक निर्वाचनको विधिवत् थालनी हुनेछ । प्रचण्डले सेना समायोजनसम्बन्धी ठोस प्रस्ताव तयार गर्न केन्द्रीय स्तरमा सेना समायोजन परामर्श समिति गठन गर्ने प्रस्तावसमेत प्रतिवेदनमा गरेका छन् । उनले जनसेनाका प्रत्येक डिभिजनलाई ' एक निश्चित विकास आयोजना ' सम्पन्न गर्न जिम्मेवारी दिने तथा ' प्रत्येक बि्रगेडलाई निश्चित फौजी प्रशिक्षणका साथै श्रम शिविरहरू सञ्चालन गर्न लगाउने ' प्रस्ताव गरेका छन् । उनले वाइसिएलको संगठन सुदृढीकरण गर्दै जेठभित्र ' एक इकाइ एक उत्पादन , एक निर्माण एक जनसेवा ' कार्यक्रमअनुसार वाइसिएललाई परिचालन गर्नुपर्ने प्रतिवेदनमा उल्लेख गरेका छन् ।
ब्रिटीस गोर्खा भूतपूर्व सैनिक संघ हङकङद्वारा आइतबार चिम सा चुईस्थित म्यारीनर्स क्लबमा आयोजित एक कार्यक्रममा उक्त जानकारी दिइएको हो । बेलायतमा आवासीय भिषा प्राप्त गर्नका लागि आवेदन भर्ने अन्तिम मिति २४ अक्टोबर तोकिएको हुनाले सो म्याद सकिनु अगावै आवदेन फारम भर्न जानकारी दिइएको हो । नेपालबाट आउनु भएका ब्रिटीस गोर्खा भूतपूर्व सैनिक संघ ( गेसो ) का सभापति पदमबहादुर गुरुङले कार्यक्रममा बोल्नुहुदै सबै गोर्खा भूतपूर्व सैनिकहरुले आवासीय भिषाको लागि समयमै आवेदन फारम भर्न आग्रह गर्नु भएको छ । आवासीय भिषा प्राप्त गर्नेले बेलायतमा शिक्षा र रोजगारको अवसर प्राप्त गर्नका साथै व्यापार र व्यवसाय पनि गर्न सकिने प्रावधान रहेको हुंदा आफूले पाउंनु पर्ने अधिकारको सदुपयोग गर्न उहाँले सुझाब दिनु भयो । ब्रिटीस गोर्खा भूतपूर्व सैनिक संघ हङकङका सचिव नरहाङ राईले एचकेनेपाल डट कमलाई दिनु भएको जानकारी अनुसार आवासीय भिषाको लागि आवेदन प्रक्रिया खर्च करिव ५ हजार पाउण्ड लाग्ने बताउंनु भयो । उहांका अनुसार ४ हजार पाउण्ड लिगल एड , ५ सय पाउण्ड वकिल शुल्क , ४ सय पाउण्ड अध्यागमन विभाग शुल्क र ३० पाउण्ड कागजपत्र डेलिभरीका लागि खर्च लाग्न सक्ने बताउंनु भयो ।
प्रकाश श्रेष्ठ ' प्रीयतमा ' के हो शहिद , को कसरी बन्छ शहिद सोध्ने हो भने थाहा छैन होला जसले सडकमा टायर बालेर चक्काजाम गर्छ जसले शहिद घाषणाको माग गर्दछ , जसले बन्द आहृवान गरी जनतालाई दुख दिन्छ जसले क्षतिपूर्तिको माग गर्दै विकास निर्माणमा अवरोध सिर्जना गर्छ तिनलाई के थाहा चक्का जाम गर्न पाएपछि , बन्द आहृवान गर्न पाएपछि , शहिद घोषणको माग गर्न पाएपछि , सरकारबाट १० लाख क्षतिपर्ति पाएपछि , विचरा मर्ने मर्यो , मर्नेलाई के थाहा आफनो नाममा यत्रो विधम्सा मच्चाएको राष्टषको ढुकुटीबाट रकम असलेको मर्नेको बहानामा सारालाई बिचमै बिचल्ली पारेको बाच्ने र बचाउने आशमा दौडिएकालाई अलपत्र पारेको के शान्ति पाउला तिनको आत्माले के तिनले बुझेको होला शहिदको अपमान भएको । बाटो काट्न लाग्दा दर्घटनामा मरेपनि आफनो अस्तित्व रक्षा गर्दा बलत्कारी मरेपनि हाडी गाउमा जात्रा हेर्न जादा भिरबाट लडी मरेपनि व्यक्तिगत रिस र्इष्याले हत्या भएपनि आखिर सडकमा टायर त बलेकै छ चोकचोकमा नारा जुलस त निस्केकै छ शहिदको माग भएकै छ राष्टष निर्माणमा जिवन वलिदान गर्ने पनि शहिद बसबाट खसेर मर्ने पनि शहिद छतमा बसेर आन्दोलन हेर्ने पनि शहिद हुदा हदै हेर त गुन्डागर्दी गर्ने पनि हुने भए शहिद यदि जो जहा जसरी जहिले मर्दा मार्दा पनि हुने भए शहिद किन मनाउनु पर्यो शहिदको नाममा एक दिनका दिवस किन शोक सभा र श्रद्धाञ्जली गर्न पर्यो आखिर सबै वन्ने भएपछि सस्तो शहिद
लमजुङ , ३० जेठ । लमजुङ सदरमुकाम बेसीसहरको नारायणस्थान चोकमा रहेको एक सुनचाँदी पसलमा गएराति चोरी भएको छ । घर भाडामा लिएर सुनचाँदी पसल गर्दै आएका गोपाल खातीको पसलबाट १० तोला सुन चारवटा माबाइल सेट रु तीन हजार केही थान चाँदीका सामान र गरहनामा राख्ने पत्थरहरु चोरी भएको प्रहरीले जनाएको छ । पसलको ढोकामा गएराति साँचो लगाएर बेंसीसहरकै सेरा बजारमा रहेको घरमा गएका खाती आज बिहान पसल खोल्न जाँदा पसलको ढोका फोडिएको थियो । पसलभित्र हेर्दा पसलभित्रको फलामे बाकसभित्रका गहना र सुनचाँदी चोरी भएको खातीले बताउनुभयो । गहनालगायतका सामानहरु राखेर साँचो लगाएको बाकस अर्को कुनै मिल्ने साँचोले खोलेर चोरी भएकाले निकै नै हेलमेल भएको व्यक्तिले नै चोरी गरेको हुन सक्ने उहाँको आशंका छ । जिल्ला प्रहरी कार्यालय लमजुङबाट करिब दुईसय मिटर दूरीमा रहेको सो पसलसँगैको मोबाइल पसलबाट पनि सात महिनाअघि लाखौँ मूल्यका मोबाइल सेटहरु चोरी भएको थियो ।
आकस्मिक तारीख अपनी तिथि के लिए एक आरामदायक पोशाक सेटअप मत करो . सफेद कमीज और नीली जींस महान एक साथ लग रहा है . चो
विदेशबाट रेमिट्यान्स पठाउनेसँग शुल्क लिने व्यवस्था हटाई बैंकिङ प्रणालीलाई बढावा दिनुपर्ने सुझाव सहभागीहरुले दिए । ' मुलुकमा वार्षिक ४ खर्ब रेमिट्यान्स आउने गरेको छ , त्यसमध्ये आधा मात्रै बैकिङ प्रणाली मार्फत आएको छ ' नेपाल चेम्बर अफ कमर्शका अध्यक्ष सुरेश बस्नेतले भने - ' यसलाई निश्चित सुविधा दिएर बैंकिङ क्षेत्रको तरलता अभाव कम गर्न सकिन्छ । '
बेइजिङ ( बीबीसी ) - चीनका राष्ट्रपति हु जिन्ताओले चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टीका नेताहरू जनताबाट टाढिँदै गएको बताएका छन् ।
विज्ञान िशक्षक सम्मान श्री राजेश्वर प्रसाद लेक्चरर , चित्रकूट इण्टर कालेज , चित्रकूट , डा0 राथीन्द्र कृश्णा मित्रा , लेक्चरर इन फिजिक्स , माउण्ट फोर्ड इण्टर कालेज , लखनऊ , श्रीमती उमा शर्मा , लेक्चरर इन बायलाजी , गवर्नमेंट इण्टर कालेज , एटा , श्रीमती योगिता मेहरोत्रा , कम्प्यूटर सांइस टीचर , स्प्रींग डेल कालेज , एलडीए कालोेनी , लखनऊ को प्रदान किया गया । इन विज्ञान िशक्षकों को रु0 25 , 000 / - धनरािश , सम्मान पत्र , स्मृति चिन्ह एवं शाल से सम्मानित किया गया ।
आ - आफ्नो जाति , धर्म , भाषा , ठाउँ बिर्सेर कसैलाई नेपाली हुन भन्दिन । नेपाली नभई प्रदेशी होऊ पनि भन्दिन । पहिले हामी मान्छे हौँ । हराउँदै गरेको यो मान्छेलाई आ - आफैभित्र प्रतिष्ठापन गर्न जाऊ Û एउटा दिवसको आयोजना थालौँ ।
सहमति नभए बहुमतीय सरकार गठनका लागि अघि बढ्ने निर्णय गरिसके पनि एमालेले आफ्ना अध्यक्ष झलनाथ खनाललाई प्रधानमन्त्रीको उम्मेदवार बनाउन सजिलो छैन ।
साहित्यसंसार डट कममा केही पृथक गर्ने सोचाइ पहिले देखि नै हो , एउटा नितान्त साहित्यिक रेडियो कार्यक्रम अपलोड गरेर राख्ने वा इन्टरनेट बाट यस्तै साइटहरुमार्फत प्रसारण गर्न सकिने अनलाइन रेडियो कार्यक्रम बनाउने बिचार पनि थियो । ती बिचारहरु व्यस्तता , प्राविधिक असहजता या अन्य यस्तै कारणहरुले सधैं ओझेलमा परे । तर साइट खोल्दा प्रारम्भमै पार्श्व सङ्गीत वा वेलकम न्यारेसन राख्न सकिने आइडिया शेयर गर्नु भएकोमा साहित्यकार तथा रेडियो प्रस्तोता रमेश पौडेल प्रति हार्दिक आभार व्यक्त गर्दछु साथै प्रारम्भमा बज्ने सो धुनमा मिठो आवाज भरिदिनु हुने मित्र उमा सुवेदीमा पनि उत्तिकै कृतज्ञता प्रकट गर्छु । अब साहित्यसंसारको प्रत्येक पटक होम पेज खोल्दा यहाँहरुलाइ गज़लकार उमा सुवेदीले स्वागत गर्नु हुनेछ । सो स्वागत धुन यस्तो छ ।
विश्वमा दैनिक लाखौं मानिस जन्मन्छन् र लाखौं मर्छन् । यद्यपि जन्मको चर्चा उति हुँदैन , जति मृत्युको हुन्छ । संसारमा सार्वजनिक व्यक्तिको जीवनभर चर्चा हुन्छ , मृत्युपर्यन्त पनि उनीहरू सबैका चासोमा रहन्छन् . . .
जनकसुता हरि दास कहावौ । ताकी शपथ विलम्ब न लावो । ।
जिले के 334 गांव पंचायतों में बच्चों को पल्स पोलियो की खुराक देने के लिए 534 बूथ बनाए गए हैं । जिस पर 26 जून को 270312 बच्चों को पोलियो की खुराक दी जाएगी । 14 मोबाइल टीमें भी बनाई गई हैं । जो ईट भट्ठों व नटों के डेरों पर रहने वाले बच्चों को पोलियो की खुराक पिलाएंगे । सभी बूथों एवं टीमों की निगरानी के लिए जिले में 106 पर्यवेक्षकों तथा सुपरवाइजरों की तैनाती की गई है । पल्स पोलियो अभियान को सफल बनाने के लिए जिलास्तरीय टास्क फोर्स की बैठक कर तैयारी को अंतिम रूप दिया जा चुका है । प्रभारी सीएमओ डा . एमएम खान ने बताया कि पल्स पोलियो अभियान के दौरान शिथिलता बर्दाश्त नहीं की जाएगी । अभियान में लगे स्वास्थ्य विभाग के अधिकारी व कर्मचारी शत - प्रतिशत पोलियो खुराक पिलाने के लिए अपने जिंमेदारी का निवर्हन करें ।
उनले माओवादी अहिलेपनि लोकतन्त्र र शान्तिको आवरणमा सत्ता कव्जाको दिशामा लागेको बताए । ' प्रधानमन्त्री झलनाथ खनाललाई सिखण्डीको रुपमा प्रयोग गरेर सत्ता कव्जा गर्ने रणनीतिका साथ सात बूँदे सहमति भएको हो ' केसीले भने , ' त्यसको गोटी एमाले हुदैन भन्ने विश्वास कांग्रेसलाई छ । ' कार्यक्रममा अर्का केन्द्रीय सदस्य एनपी सावदले कांग्रेस जिम्मेबार प्रतिपक्षको रुपमा बस्ने बताए ।
' भारीमाथि भारी अझ बच्चा पनि बोक्नुभएको रहेछ । ' मैले फेरि भनेँ ।
स्यानु पाईजा यो साँझ जहिले पनि मेरो चियो गर्छ आउँदा जाँदाको अनुहार हेरेर म भित्रको अनुमान लगाउछ म महसुस गर्छु - म मुस्कुराउनुको अर्थ हरेक चोटी गलत लाग्छ म महसुस गर्छु - म उदास हुनुको अर्थ हरेक चोटी अनर्थ लाग्छ मान्छे हुँ मान्छे को मन मान्छे बनेर नबुझी यी साँझहरु जासुसी बन्नेर मलाई नियाल्छन अनि - काल्पनिक रिपोर्टहरु तयार गर्छन गुजमुजुल्टिएका शब्दहरु मा मलाई जहिले पनि बिग्रेको मान्छे सुध्रन नसक्ने मान्छे साबित गर्न खोज्छन सुलसुले जस्तै ओथारो बसेको कुखुरीलाई आक्रमण गर्दछन अनि बिग्रेका अण्डाहरु मलाईनै हिर्काउनलाई खोल्टी भरि बोक्छन बिचरी सुलसुले लागेको कुखुरी अन्योलको तातो खरानीमा भुटभुटी खेल्छे केहि प्बाँखहरु पोलिन्छन गन्ध बाहिर सम्म फैलिन्छ स्यालहरु थुकनिल्छन साँझ अब उस्को पछि लाग्छ अब उस्को चियो हुन्छ बिश्वास को कम्जोर धागो छिन्दै यहाँ निर्दोषहरु बदनाम हुन्छ यो साँझ यसरी नै सबको पछि लागेको छ होसियार ! यो साँझ सबको पछि लागेको छ तिमीलाई बदनाम साबित गर्न भित्ता भित्तामा कान थापेको छ
तेस्रो मुलुक बासोबास सुरु भए पछि बृद्ध शरणार्थीहरु पनि अंग्रेजी सिक्न थालेका छन् । पुनर्बसोबास भएकै देशमा पनि अंग्रेजी सिक्नु पर्ने नियम भए पनि यहा सञ्चालित कक्षाहरुले तिनलाई खुब सहयोग पुर्याएको छ ।
काठमाडौँ , २६ असार । राष्ट्रिय खेलकुद परिषद्को आयोजनामा १६ औँ विद्यालयस्तरीय एथलेटिक्स प्रतियोगिता भोलिदेखि सुरु हुने भएको छ । दुईदिने सो प्रतियोगितामा ३८९ विद्यार्थीको सहभागिता रहने राखेपद्वारा आज यहाँ आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा जानकारी दिइयो । राष्ट्रिय खेलकुद परिषद्का सदस्य सचिव युवराज लामाले सो खेलले अपाङ्गता भएकाहरूका लागि आत्मबल बढ्ने बताउनुभयो । दृष्टिविहीन , बहिरा र शारीरिक अपाङ्गहरूले सो खेलमा प्रतिस्पर्धा गर्नेछन् । यसैगरी काठमाडौँ जिल्ला खेलकुद विकास समितिको आयोजनामा प्रथम उपत्यकाव्यापी विद्यालयस्तरीय टेबलटेनिस प्रतियोगिता यसै महिनाको ३० र ३१ गते हुने भएको छ । प्रतियोगिताअन्तर्गत छात्र र छात्रातर्फ यु - १२ , यु - १४ र यु - १६ का एकल प्रतिस्पर्धा हुनेछन् । सो खेलहरू लैनचौरस्थित राष्ट्रिय टेबलटेनिस प्रशिक्षण केन्द्रमा हुने आयोजकले जनाएको छ । यसैबीच राष्ट्रिय खेलकुद परिषद्का सम्पूर्ण कर्मचारीले आठौँ सागका कास्यधारी उपेन्द्रदास बैरागीको हत्याको विरोधमा आज एक घन्टा पेनडाउन गरेका छन् ।
चन्द्रमुखी मुहारमा लाली छारेकी थियौ सपनीमै मिठा मिठा बात गरेकी थियौ लट्ठ पर्यो रुपले तिम्रो घात गर्यो रातले देखुँ देखुँ लागिरह्यो सपनीको मातले ।
कुरा जीत हारको हैन नि मन्जु जी , कुरा देशप्रेमको हो । तपाई पनि नेपाली म पनि नेपाली । हामी सबैलाइ नेपालको माया छ । नेताहरुले देश खत्तम बनाइसके । देशको सिमा मिचिदै छ , नेताहरु चुप्प लाग्छन् अनि कुर्सीको तानातानमा भुल्छन् । हामी सबैजना तिनको जयजयकारमै कति दिन बिताउने भन्नुस् त - हामीलाइ स्वार्थी नेता हैन , देशभक्त र जनताप्रेमी नेता चाहिएको छ ।
जापान मेट्रोलोजिकल एजेन्सीले भूकम्पपछि सुनामीको चेतावनी दिएका छन् । मार्चमा गएको ९ रेक्टर स्केलको भूकम्पमा कम्तिमा २३ हजारको मृत्यु भएको छ ।
२१ जुलाई को रात के २ . ५६ बजे , चन्द्रमा पर चन्द्रयान के उतरने के साढे छह घंटो के बाद आर्मस्ट्रांग ने चन्द्रमा पर अपने कगम रखे और कहा
केही यता विशेष गरेर पूर्वी मधेसमा केही परिवर्तन देखिएका छन् । मधेसमा हतियारको आतंक केही मथ्थर भएको अनुभव सप्तरीको राजविराज र सिरहाको लहानजस्ता बजारमा गर्न सकिन्छ । बितेको वर्षको तुलनामा हाल विकास कार्यले गति लिएको छ र उद्योग व्यापारमा थोरै भएपनि प्रगति देखिएको छ । सामान्य जनताले भन्न थालेका छन् - ' हिजोको जस्तो छैन । ' उनीहरू हतियारको आतंक कमजोर भएको सन्देश दिँदैछन् । हतियारको आतंक कमजोर हुनुको कारण प्रशासन संयन्त्र प्रभावकारी भएको र राजनीतिक दलहरूले सकारात्मक भूमिका खेलेको अर्थ भने लगाउन मिल्दैन । बरु , भारतको बिहारमा नीतिशकुमारको उदयले नेपालमा प्रभाव परेको अर्थ लगाउँदैछन् गाउँले मधेसीहरू । विगतमा बिहार नेपालमा अपराध गर्नेहरूका लागि सुरक्षित आश्रय थियो । अहिले यता अपराध गरेर उता लुक्न पाउने अवस्था बदलिएको अनुमान गरिँदैछ । यो परिवर्तन कति दिगो होला ? अहिल्यै धेरै आश्वस्त हुने अवस्था भने छैन । कारण , मधेसवादी दलहरूको जनाधार कमजोर बन्दै गएको अवस्थामा माओवादीले मधेसमा आफ्नो पडक बलियो भएको दाबी गर्दैछ । माओवादीलाई कमजोर बनाउन नयाँ खाले हतियारधारी उदाउने खतरा छ । मधेसवादी नेताहरू बेलाबेलामा भन्ने गर्छन् ' मधेसमा त्यत्तिकै हतियार उठिरहेका छैनन् । ' मधेसमा विभिन्न प्रकारका हतियार उठिरहेका छन् । मधेसको मैदानमा उठेका , उठाइएका अधिकांश त्यस्ता हतियारबाट हत्या , हिंसा , अपहरण र असुलीको ' राजनीति ' चलाइएको छन । त्यस्ता हतियारको नातागोता कुनकुन राजनीतिक दल र नेताहरूसँग छ ? सोझै कसैलाई आरोप लगाउन मिल्दैन । तर , मधेसमा उठेका हतियारले मधेसी जनतानै सबैभन्दा पीडित र प्रभावित भएको कटु यथार्थ पनि बिर्सन भने सकिँदैन । सतहमा हेर्दा मधेसको राजनीतिक अवस्थामा परिवर्तन देखिँदैछ । संविधान सभामा मधेसी दलले प्राप्त गरेको जनमतको वैधानिकतामा प्रश्न उठाउन मिल्दैन । तर , मधेसवादी दललाई उत्साहका साथ मत दिन मतदाता भने निराश देखिएका छन् । उनीहरूले ती दल र नेतामाथि औँलो उठाउन थालेका छन् । मधेसवादी दलहरू २०६३ / ६४ को मधेस आन्दोलनको बलमा राष्ट्रिय राजनीतिको चौथो र पाचौं शक्ति बन्न पुगे । तर चार वर्षकै अवधिमा सबै मधेसी दलमााथि जनमतको अनादर गरेको आक्षेप लागेको छ । सत्ता राजनीतिको दौडमा सबैभन्दा पुरानो दल सद्भावना पार्टी विभाजनको दुश्चक्रमै पर्यो । निर्वाचनबाट मधेसको सबैभन्दा ठूलो दल बनेको मधेसी जनअधिकार फोरम औपचारिक रूपमा दुई टुक्रा भयो । विभाजित फोरमहरूमा पनि स्थायित्व छैन । विभाजन जसोतसो टारिएको छ । मधेस आन्दोलनकै क्रममा जन्मिएको तराई मधेस लोकतान्त्रिक पार्टी ( तमलोपा ) पनि पछिल्लो विभाजित भएपछि मधेसवादी दलको नियति नै विभाजन त होइन भन्ने प्रश्न गर्न थालिएको छ । एक्कासि अस्तित्वमा आएका मधेसवादी दलमा विभाजन अस्वाभाविक होइन । राजनीतिक स्थायित्वका लागि समय चाहिन्छ । जनतामा नभिजी राजनीतिमा जम्न सकिँदैन । मधेसवादी दलका नेताको चरित्रबारे मधेसी जनअधिकार फोरमका सहअध्यक्ष जेपी गुप्ताले उनीहरू अलोकतान्त्रिक भएको , जातीय संरचनाको पक्षपोषण गरेको , त्याग कुरा गर्र्दै अवसर नछाड्ने गरेको र एकल निर्णय गर्ने गरेको टिप्पणी गरेका थिए । जेपीको टिप्पणी केन्द्रीय नेताहरूका बारेमा राजनीतिसँग सम्बन्धित छ । उता जिल्लामा पनि नेताहरू नराम्ररी उदांगिँदै गएको सिरहाको एउटा घटनाले संकेत गर्छ । सिरहाको लहानमा मधेसी सहिद रमेश महतोको नाम आदरपूर्वक लिइन्छ । उनी मधेस आन्दोलनका पहिला सहिद मानिन्छन् । माओवादी नेता राम कार्कीका अंगरक्षकले चलाएको गोलीबाट उनी २०६३ माघ ५ मा मारिएका हुन् । रमेशको हत्या विरोधमा माघ ७ र ८ गते भएका प्रर्दशनमा लहानमा बेचन यादव , विजय सहनी , प्रमोद सदा र अनिस अन्सारीको सुरक्षाकर्मीले चलाएको गोलीबाट मृत्यु भएको थियो । अहिले रमेशलगायत सबैको बजारमा सालिग छ । पहिलेको महेन्द्र जनआन्दोलनचोक हुँदै सहिद चोक भएको छ । त्यसैको आडमा फोरम लोकतान्त्रिक सभासद लक्ष्मण मेहताले भव्य स्वागतद्वार बनाएका छन् । संसदीय कोषको पैसा खर्चेर बनाइएको त्यस द्वारमा लेखिएको छ ' माननीय सभासद लक्ष्मण मेहताको संसदीय कोषबाट ( सहिद रमेश महतो ) स्मृतिद्वार निर्माण गरिएको छ । ' स्थानीयहरूका अनुसार द्वारको अवधारणामै विरोध थियो । सहिद चोकनजिकै सहिद द्वार निर्माणको औचित्यमा प्रश्न उठाइएको थियो । सुरूमा सहिद द्वार भनिए पनि बनिसकेपछि मेहताले त्यहाँ ठूल्ठूला अक्षरमा आफ्नो नाम लेखेका छन् । सहिद रमेश कोष्ठभित्र छिनो अक्षरमा उपस्थित छन् । समग्रमा भन्नुपर्दा मधेसमा मधेसवादी दल र नेताप्रति गुनासो चुलिँदै गएको छ । गुनासोको परिणाम कस्तो हुने हो ? अहिल्यै अनुमान गर्नु अनुचित हुन्छ । सत्ता राजनीतिमा रुमल्लिएका काग्रेस र एमाले मधेसको पछिल्लो राजनीति अवस्थाबारे बेखबरजस्तै देखिन्छन् । त्यसैले मधेसवादी दलको कमजोरीको फाइदा माओवादीले लिन्छ कि ?
तीन दिनदेखि विद्युत आपुर्ति नहुँदा जनजिवन प्रभावित - [ मोफसल ]
मन त पर्यो तर अझै मन पर्ने बनाउनुहोला . . .
अल्पमतमा पर्नासाथ अध्यक्ष कमरेड एक सेकेन्ड पनि पदमा बस्नुहुन्न । उहाँले छाड्नुपर्छ र छाड्न तयार पनि हुनुहुन्छ । हाम्रो सुझाब पनि त्यही रहनेछ । तर , अहिले भइरहेको प्रचारलाई आधार बनाएर , सबै केन्द्रीय सदस्यका राय नबुझी अध्यक्ष अल्पमतमा परेको भनेर गरिएको प्रचार झुटो हो । उहाँ बहुमतमै हुनुहुन्छ । नेपाली जनता शान्ति र संविधानकै पक्षमा छन् । हाम्रा केन्द्रीय सदस्यहरू पनि परिवर्तनलाई संस्थागत गर्ने पक्षमै हुनुहुन्छ । त्यसबाट कोही विचलित हुन सक्दैन । यदि भइहालेछ भने बहुमतको निर्णय मानेर जाने कुरा हुन्छ ।
स्थानीय विकास शुल्कको थप रकम खर्च गर्ने शर्त र मार्ग निर्देशन , २०६५
शान्ति र संविधानको कार्यनीतिले प्रमुख राजनीतिक दलबीचको सहमति आवश्यक बनाउँछ । खासगरी १२ बुँदे सहमति , विस्तृत शान्ति सम्झौतायताका राजनीतिक यात्रा हेर्दा प्रमुख राजनीतिक दलको सहमतिबिना यो प्रक्रिया अघि बढ्दैन । त्यसो भएको हुनाले राष्ट्रिय संयुक्त सरकार आवश्यक बन्न जान्छ । अब त्यो कसरी बन्छ भन्ने विभिन्न विकल्प हुन सक्छन् , एउटा यही सरकारलाई राष्ट्रिय संयुक्त सरकारमा परिणत गर्ने हुन सक्छ । हाम्रो पहिलो प्रयत्न त्यही हुनुपर्छ । त्यो भएन भने अर्को विकल्प खोज्न पनि तयार हुनुपर्छ । यो परिस्थितिमा निर्भर हुने कुरा हो ।
अनेसास इजरायल , मेरो नेपाल द्वैमासिक पत्रिका प्रकाशन समितिलगायत इजरायलस्थित विभिन्न संघ संस्थाका प्रतिनिधिहरु सहभागी रहनु भएको सो कार्यक्रममा कवि एवं साहित्यकार अनिल पौडेल द्वारा आफैले निर्देशित नेपाली वृतचित्र " झमक ' को प्रदर्शनी गरिएको थियो । " झमक " एउटी यस्ती लेखिका जो शारीरिक रुपमा अशक्त शरीर भएर पनि निरन्तर नेपाली साहित्यमा कलम चलाउदै आइरहेकी प्रतिभावान नारी हस्ताक्षर झमककुमारी घिमिरेको जीवनीमा आधारित रहेको वृतचित्र हो । करीव आधा घण्टा लामो सो मार्मिक वृतचित्र हेरिसकेपछि एकछिन उपस्थित सबै भाव विह्वल हुनु भएको थियो ।
' जनताको प्रश्न सुने पछि " कस्तो लाग्यो त ? बल्ल भेटने भयौ । खाँटी जनताका खाँटी सवाल । ल त जवाफ देउ , हेरौं त पाइन् । ए ! जनता त्यसै सुतेर बसेजस्तो ठान्याछौ , होइन ? " मलाई जनताप्रति सम्मान जाग्यो । म आफैं प्रति भनौं न ! के को लाज । "
काठमाडौँमा शुक्रवार प्रहरीले सातौं डिभिजन कमान्डर प्रज्ज्वलले प्रयोग गरेको गाडी नियन्त्रणमा लिएको विषयलाई लिएर ती गाडी नियन्त्रणमा लिइएको जनमुक्ति सेनाले जनाएको छ ।
नेपालमा राष्ट्रियताका बारेमा ठूल्ठूला र चर्का कुरा हुने गर्छन् । तर , अहिले प्रष्ट भएको छ कि राष्ट्रियताका ती कुरा साँच्चिकै देशको मायाले गरिएको होइन रहेछ । त्यस्ता कुरा या त आफ्ना काला कर्तुतहरू ढाकछोप गर्न गरिएको रहेछ , या त आफ्ना कुत्सीत उद्देश्य हासिल गर्ने उद्देश्यले गरिएको रहेछ । व्यवहारमा देखिएका गतिविधिबाट यो कुरा छर्लङ्ग भएको छ ।
अझै पनि , रानी पोखरीको किनारमा झोव्रिmएर उभिएको छ बुढो घण्टाघर जो , पानीमा हेर्दै छ ' घुम्ने मेच ' माथि विराजमान अन्धो मान्छेको छायाँ , एक हुल युवाहरु ' धुम्रपान निषेध ' को बोर्डमुनि उभिएर ' चिसो एष्टे्र ' काठमाण्डौलाई भर्दै छन् चुरोटको ठुटाले र मानिसको भीड र हल्ला माँझमा बुढो धरहरा मौन उभिएको छ सारा देशको पिडा बोकेर ।
दाइहरु पढाइमा खुब ध्यान दिन्थे । दुवै जना डेरामा खाने र राति ६ घन्टा सुत्ने भन्दा अरु बेला जतिखेर पनि पढिरहेका र लेखिरहेका मात्र हुन्थे । सातामा एक दुई साँझ भने उनीहरु घरबेटीकामा टेलिभिजन हेर्न जान्थे । जसमा मंगलबार प्रसारण हुने गितान्जली भन्ने नेपाली फिल्मको गिति कार्यक्रम र शुक्रबार प्रसारण हुने रामायण पर्थ्यो ।
पोखरा , २९ जेठ । ब्रोडकास्टीङ एसोसियसन अफ नेपाल बान को चौथो राष्ट्रिय महाधिबेशन यही असार २५ र २६ गते पोखरामा हुने भएको छ । महाधिवेसनमा बानसँग आवद्ध झण्डै ८० वटा रेडियोका एक सय ६० जना प्रतिनिधिहरुले भाग लिनेछन् । बानका पदाधिकारी पर्यवेक्षक एवं प्रतिनिधिहरु तथा पोखरास्थित बानसंग आवद्ध स्थानीय रेडियोहरुका प्रतिनिधिहरुबीच पोखरामा आइतबार सम्पन्न बैठकले यस्तो निर्णय गरेको बानका अध्यक्ष विष्णुहरि ढकालले बताउनुभयो । महाधिबेशन सम्पन्न गर्नको लागि बानका केन्द्रिय सदस्य विश्वशंकर पालिखेको संयोजकत्वमा ९ सदस्यीय आर्थिक समितिसमेत गठन गरीएको छ । समितिको सदस्यहरुमा पोखराका नौ वटा रेडियोहरु रहेको रेडियो बाराहीका कार्यकारीनिर्देशक रमेश पौडेलले जानकारी दिनुभयो । बानले आमसाचारमाध्यमहरुप्रति राज्य र सरकारको दृष्टिकोण धारणा निती कानुन र ब्यवहारमा परिवर्तन गर्न विभिन्न मागहरु प्रस्तुत गरेको छ । विद्युतीय संचारमाध्यमहरु स्वतन्त्र रेडियो र टेलिभिजनलाई छापामाध्यम सरह लोककल्याणकारी विज्ञापन दिने भन्ने गरेको निर्णय पूर्णरुपमा कार्यान्वयन गर्नुपर्ने सरकारले विद्युतीय संचारमाध्यमलाई लोडसेडिङ्ग नगर्ने वा इन्धनमा ५० प्रतिशत अनुदान दिनुपर्ने करमा छुट दिनुपर्ने जनशक्ति तालिम टेलिफोन र इन्टरनेटमा सहूलियत दिनुपर्ने लगायतमा माग बानले उठाउँदैआएको छ । रोयल्टी दर निर्धारण गर्दा भएको सहमतिविपरीत मनोमानी ढंगबाट संशोधित गरिएको नियमावलीलाई संशोधन गरिनुपर्ने राज्यबाट वितरण गरिने अन्य सेवा सुविधा प्रदान गरिनुपर्ने विज्ञापन प्राधिकरण गठन गरी राज्यका सबै प्रसारण प्रकाशनसम्बन्धी कार्य ब्यवस्थित गरिनुपर्ने स्वतन्त्र रेडियोले प्राप्त गरेको फ्रीक्वेन्सी तत्काल आईटीयूमा सूचिकृत गरिनुपर्नेलगायतका सात सूत्रीय माग बानले सरकारसमक्ष राखेको बानका संस्थापक अध्यक्ष शिवलाल मल्लले जनाउनुभयो ।
हिन्दी पत्रकारिता का आरंभ 30 मई , 1826 ई . से हिन्दी के प्रथम साप्ताहिक पत्र ' उदंत मार्तण्ड ' द्वारा हुआ जो कोलकाता से कानपुर निवासी प . ं युगल किशोर शुक्ल द्वारा प्रकाशित किया गया था । श्री शुक्ल पहले सरकारी नौकरी में थे , लेकिन उन्होंने उसे छोड़कर समाचार पत्र का प्रकाशन करना उचित समझा । हालांकि हिन्दी में समाचार पत्र का प्रकाशन करना एक मुस्किल काम था , क्योंकि उस दौरान इस भाषा के लेखन में पारंगत लोग उन्हें नहीं मिल पा रहे थे । उन्होंने अपने प्रवेशांक में लिखा था कि ' ' यह उदन्त मार्तण्ड ' हिन्दुस्तानिया के हित में पहले - पहल प्रकाशित है , जो आज तक किसी ने नहीं चलाया । अंग्रेजी , पारसी और बंगला में समाचार का कागज छपता है उसका सुख उन बोलियों को जानने वालों को ही होता है और सब लोग पराए सुख से सुखी होते हैं । इससे हिन्दुस्तानी लोग समाचार पढ़े और समझ लें , पराई अपेक्षा न करें और अपनी भाषा की उपज न छोड़े । . . . . ' ' उदंत मार्तण्ड का मूल्य प्रति अंक आठ आने और मासिक दो रुपये था । क्योंकि इस अखबार को सरकार विज्ञापन देने में उपेक्षा पूर्ण रवैया अपनाती थी । यह दुर्भाग्य ही था कि हिन्दी पत्रकारिता का उदय के साथ ही आर्थिक संकट से भी इसको रूबरू होना पड़ा । यह पत्र सरकारी सहयोग के अभाव और ग्राहकों की कमी के कारण कम्पनी सरकार के प्रतिबन्धों से अधिक नहीं लड़ पाया । लेकिन आर्थिक संकट और बंगाल में हिन्दी के जानकारों की कमी के चलते आखिरकार ठीक 18 महीने के पश्चात सन् 1827 में इसे बंद करना पड़ा । तमाम कारणों के बाद भी केवल 18 माह तक चलने वाले इस अखबार ने हिन्दी पत्रकारिता को एक नई दिशा देने का काम तो कर ही दिया । उन्होंने अपने अंतिम पृष्ठ में लिखा -
सास संगैको लाश बनायौ दैव , अब म भित्र कुनै चित्कार छैन । ( more … )
इसरो के एक बयान के अनुसार आज इस सुपर कंप्यूटर का उद्घाटन भारतीय अंतरिक्ष अनुंसधान संगठन के प्रमुख के राधाकृष्णन ने किया । नये ग्राफिक प्रासेसिंग यूनिट ( जीपीयू ) आधारित सुपर कंप्यूटर सागा 220 का अंतरिक्ष वैज्ञानिकों द्वारा अंतरिक्ष वैमानिकी की जटिल समस्याओं को हल करने के लिए इस्तेमाल किया जा रहा है ।
एजेन्सी ७ बैशाख - सिरिया सरकारले अड्चालिस वर्षदेखि मुलुकमा लगाउँदै आएको संकटकालिन कानुन हटाएको छ । यद्यपी विपक्षीहरुले संकटकालको अन्त्य प्रयाप्त नभएको भन्दै विरोध प्रदर्शनलाई जारी राखेका छन् । सरकारले संकटकाल हटाइने प्रस्तावलाई अनूमोदन गरेका कारण आधिकारिक रुपमा सिरियामा संकटकालको अन्त्य भएको हो । राष्ट्रपति बशर अल अशदले कानुनी मान्यता प्राप्त गरिसकेको सो अनूमोदित प्रस्तावलाई हस्ताक्षर गरेपछि मात्र नयाँ कानुन कार्यान्वयनमा आउनेछ । प्रदर्शनकारीहरुको मुख्य मागको रुपमा रहेको संकटकाल हटाइएको भएता पनि जारी रहेको विरोध प्रदर्शनले राजधानी दमास्कस लगायत अन्य प्रमुख शहरहरुमा तनावको अवस्था रहेको छ । सिरियाको पश्चिमी शहर होम्समा प्रदर्शनकारीमाथि सुरक्षाकर्मीले गोली चलाएको अन्तराष्ट्रिय संचार माध्यमहरुले जनाएका छन् । प्रदर्शनकारीले मुलुकमा आर्थिक सुधार नभएको , आम नागरिकको दैनिक जीवनस्तर खस्कदो अवस्थामा रहेको भन्दै आफ्नो प्रदर्शनलाई जारी राखेका हुन् । प्रदर्शनकारीले राष्ट्रपति बशर अल अशदको नेतृत्वको सरकार आम नागरिकको दैनिक जीवनलाइ उकास्न सक्षम नभएका कारण सो सरकारले राजिनामा दिनू पर्ने माग राखेका छन् ।
छैठौ पटक पनि प्रम निर्वाचनमा माओवादी अध्यक्ष प्रचन्ड पराजित , मधेशी मोर्चा बिभाजित , मोर्चाबाट फोरम अगल , फोरमद्वारा निर्वाचन बहिष्कार । - [ ]
भन्नेले भन्लान् , यो नागरिकको जिम्मेवारी होइन सरकारको हो । त्यसभन्दा लाचार उत्तर अर्को हुनैसत्तै्कन । सरकारले गर्नसकेको भए यस्ता लेख लेख्नै पर्दैनथ्यो । तर हामी सबैलाई थाहा छ , सरकारलाई वर्षौंदेखि सरकारका रूपमा चल्न पनि धौधौ भइरहेको छ । त्यसैले नागरिकका रूपमा जे गर्न सक्छौं हामीले त्यसको जिम्मेवारी लिने कि नलिने ? हामी त्यस जिम्मेवारीबाट जति पन्छिन खोज्छौं र कमजोर सरकारबाट जवाफदेहीको अपेक्षा गछौंँ त्यति नै परिस्थितिको दीर्घकालीन असरको सिकार पनि हामी आफैँ हुनेछौँ । ठूलो हदसम्म त्यसको असर हामीले अहिले पनि भोगिरहेका छौं । यो देश व्यक्तिगत जिम्मेवारी पुरा नगर्ने तर अरू र खासगरी राजनीतिक नेतृत्वबाट जिम्मेवारी खोज्ने समाजका सचेत नागरिकहरूको आडम्बरबाट आहत छ । देश सबैतिर ठुला कुरा गर्ने तर आफ्नो खल्तीबाट एक पैसा नझिक्ने र अझ पाए विद्यमान जटिलताबाट आर्थिक फाइदा लिन खोज्नेहरूको भिडमा अलमलिएको छ । तर तिनै नागरिकहरू यत्रतत्र सर्वत्र संचारमाध्यम व्याप्त हुन्छन् र देश बनाउने भाषण गर्छन् । नेपाली समाजका लागि विरोध , विवाद र बहस कति प्यारो भैसक्यो भने अधिकांश टाठाबाठाले त्यही उपाय अपनाएर आफ्नो सार्वजनिक छवि निर्माण गर्छन् , त्यसैलाई उपलब्धि ठान्छन् र सर्वसाधारणले पनि त्यसैलाई श्रेय दिन्छन् । सारमा होइन , हामी रूपमा रमाएका छौँ । हुनत , यहाँको मात्रै होइन , संसारकै रीत यस्तै छ तर अहिले हामीलाई नेपालको मात्रै मतलब छ । त्यसैले नेपालकै चर्चा गरौँ ।
रोधीं सांझमा यहांका स्थानीय कलाकारहरु गुमानसिंह गुरुंग , कुमार गुरूंग , बन्दना गुरुंग , कविता गुरूंग , तीर्थ गुरुंग , शारदा पुन , कृष्टीना गुरुंग , सुमित्रा गुरुंग , कुसुम पुन , देवी गुरुंग र सुमी योञ्जनले समेत नृत्यहरु प्रस्तुत गरेका थिए ।
नेपाल लोकसेवा आयोगद्धारा सामान्य प्रशासनतर्फ नायक सुब्बाको लागि लिइएको परीक्षामा बागबजारस्थित पद्मकन्या क्याम्पसमा भुलचुकबस पहिलो प्रश्नपत्र दिने समयमा दोस्रो प्रश्नपत्र दिइएपछि सबै सेन्टरमा सन्चालित २०६८ सालको परीक्षा स्थगीत गरिएको छ । - [ ]
आँसुको सागर वगेको थियो नयनवाट , मैँले हात काँप्दै अस्पतालवाट वैशाखी लिँदा , मनमा भक्कानो उठछ जव कसैले कठै विचरा भन्दै सान्त्वना दिँदा
झर्ला र कहिले तारा निशाना जती ताके पनि
एचकेनेपाल डट कम संवाददाता - नेकपा ( संयुक्त ) ले ख्याति श्रेष्ठको वीभत्स हत्यालगायत विभिन्न स्थानमा अपहरण , फिरौती र हत्याका घटनामा आपराधिक तत्वले राज्यलाई खुला चुनौती दिन थालेको अवस्थामा प्रहरी प्रशासन निस्क्रिय भएको र कतिपय अवस्थामा प्रहरी प्रशासनकै अदृश्य सहयोगमा यस्ता आपराधिक घटना मौलाउन थालेको भनी चिन्ता व्यक्त गरेको छ ।
एनएम खबर संबाददाता उदयपुर १६ मंसिर नेपालमा पहिलो पटक स्टेभिया - चिनी बिरुवाको व्यबसायिक खती गरिने भको छ । नेपाल कृषी अनुसन्धान केन्द्रको सहयोगमा उदपुरमा रहेको एक गैर सरकारी संस्थाले स्टेभियाको खेती गराउन लागेको हो । नेपालको हावा पानीमा स्टेभियाको प्रचुर सम्भावना भएकाले उदयपुरको त्रियुगा नगरपालिका , जोगिदह र हडिया गाबिसमा यस्को खेती गराउन लागिएको शान्ति समाज केन्द्र पेशोक उदयपुरले जनाएको छ । रसियामा रहेर कृषी अनुसन्धानको क्षेत्रमा काम गर्दै व्यबसायिक रुपमा स्टेभियाको खेती गर्दै आएका डाक्टर पर्शुराम पोखरेलको पहलमा दुई बर्ष अघी नेपालमा स्टेभियाको बिरुवा ल्याईएको थियो । हाल सम्म परिक्षणको रुपमा झापा र मोरङ्ग जिल्लाका केही किसानहरु र तनहुका केबि गुरुङ्गले मात्र स्टेभिया लगाएको शान्ति समाज केन्द्र पेशोकले आयोजना गरेको कार्यक्रममा जानकारी गराईयो । अनुकुल हावा पानी भएको स्थानमा प्रति बिघा बाषिर्क १५ लखरुपैया आम्दानी गर्न सकिने र बजारको ग्यारेण्टी समेत भएकाले स्टेभिया नगदे बाली भएको पोखरेलको दाबी छ । उहाले भन्नु भयो म नेपालमा कनै डोनेसन लिएर आएको छैन । बल्छी लिएर आएको छु माछा आफै मार्नुस खरिद गर्ने जिम्मा म लिन्छु । मधुमेह र उच्च् रक्तचापको औषधीको रुपमा समेत लिईएको स्टेभियाको पात चिनिभन्दा ३ सय गुना बढी गुलियो हुने र क्वालोरी नहुनेभएकाले यरोप र अमेरिकामा यस्लाई चिनिको रुपमा प्रयोग गरिदै आएको कार्यक्रममा जानकारी दिईयो । पमा रहेको स्टेभियासाईडबाट तत्वका कारण बिश्वमा प्रसिद्धि पाएको र यस्को सबैभन्दा बी उत्पादन चिनमा हुने र सबैभन्दा बढी प्रयोग जपानले गर्ने डाक्टर पाखरेलले बताउनु भयो । यस्को प्रसोधनबा निकालिएको पदाथबाट चुईगम , आईसकृम , बिस्कुट , टुथपेस्ट , फलफुलका रस वा गुलियो मिठाई वा पदार्थ बाउन सकिने कार्यक्रममा बताईयो ।
केही दिनदेखि तीनै पक्षले आआफ्नै ढंगले भेला आयोजना गर्दैआएका छन् । एकपक्षले गरेको भेलामा अरूको सहभागिता रहँदैन । आरोप प्रत्यारोपको क्रम पनि बढ्दै गएको छ । केन्द्रीय समितिसम्मको मत मतान्तरलाई आपसी विचारको अभिव्यक्ति र भिन्नताको परिमार्जन मान्न सकिन्थ्यो । एउटा ठूलो पार्टीमा मूल सिद्धान्तबाहेक कार्यक्रम र कार्यनीतिबारे भिन्नता रहनु स्वाभाविक पनि हो । तर अहिले माओवादीभित्रको मतमतान्तर जिल्लास्तरसम्म ओर्लिसकेको छ भने भोलि गाँउगाँउसम्म पुग्नेछ ।
- २ ) परीक्षाशाखामा अन्य कर्मचारी मौजुद हुँदाहुँदै पनि आफैँ बसी अयोग्य विद्यार्थीहरूलाई उतीर्ण गराउनु र प्रवेश परीक्षामा व्यापक अनियमितता गर्नु ।
दशैमा जुठो सुतक परेर थुनिने अप्ठेरो यसपटक भोगिएन । तास खेल सामान्य रह्यो न हार , न जितको अवस्था । तपाइहरुको दशैपनि रमाइलो रह्यो होला भन्ने अपेक्षा गर्दै प्रतिक्रियाको अपेक्षा गरेको छु ।
इन सदस्यों ने Thanks कहा है Bond007 जी को |
वसन्तपुर डुल्दै गर्दा धेरै माया लाग्छ यसको । यो यस्तो नहुनुपर्ने हो । अस्ति भारत भ्रमणमा जाँदापनि सानो सानो कुराहरूलाई कस्तो मजाले जोगाएर अनि व्यवस्थापन समिति बनाएर सबै कुराहरूको उचित संरक्षण गरेको पाइयो । हाम्रो देशको भने विश्व सम्पदा सुचीमा रहेको वसन्तपुरलाई कहिले सफा , स्वच्छ पार्ने हो खै ! ! !
समयमा बजेट आयो भने यो समस्या समाधान हुनसक्छ त ?
घ . जनगणनाले झन्डै १ लाख ७० हजार वक्ताहरूलाई ' अज्ञात परिवारका भाषा ' ( यादव : १४० ) ठहराएको छ । त्यस सङ्ख्या भित्र कुन कुन भाषाका वक्ता पर्दा रहेछन् त्यसको भाषा वैज्ञानिक अनुसन्धान हुनु आवश्यक छ ।
संसार उस्को जो संग धन दौलत अनी रुपैया हुन्छ आफुत गरीब दुख दुखले इंच नाप्दै गालेको मान्छे
ब्यबसायी सुरज गुरुङ निर्वाचन परिणाम सुनेर नेपालीमा एकता नभएकोले दुखित भएको बताए । यो निर्वाचन मात्र नभएर नेपालीको एकताको परीक्षा पनि थियो जसमा हामी असफल सावित भयौं परिणाम भन्दा पनि हाम्रो एकता अगाडि आउनुपर्ने हो जुन हुनसकेन ।
न्यायाधीशद्वय बलराम केसी र पवनकुमार ओझाको संयुक्त इजलासलले यस्तो फैसला दिएको हो । सर्वोच्चको फैसलापछि अब महिला समलिंगी - लेस्बियन ) , पुरुष समलिंगी ( गे ) , द्विलिंगी ( बाइसेक्सुअल ) , तेस्रो लिंगी - ट्रान्स सेक्सुअल ) र अन्तरलिंगी - इन्टरसेक्सुअल ) ले कानुनी पहिचान र नागरिक अधिकार पाउने भएका छन् । यी विभिन्न पा " च यौनिक तथा लैंगिक समुदायलाई अंग्रेजीमा ' एलजिबिटीआई ' को रूपमा अदालतले मान्यता दिएको छ ।
धादिङ , अषाढ २१ - उदयपुरको कटारीबाट काठमाण्डौतर्फ जाँदै गरेको बस दुर्घटना हुँदा एक जनाको मृत्यु भएको छ । ३२ जना यात्रु घाइतेछन् । घाइते मध्ये तीन जनाको अवस्था गम्भीर छ । बसको चलानमा ४२ जना यात्रु देखिएकोले केही यात्रु हराएको हुन सक्ने अनुमान गरिएको छ ।
काठमाडौ , वैशाख १४ - प्रधानमन्त्रीका प्रमुख राजनीतिक सल्लाहकार एवं एमाले पोलिटब्युरो सदस्य प्रकाश ज्वालाले शान्ति प्रकृयाको टुंगो नलगाई संविधानसभाको निर्वाचन गर्नु ठूलो राजनीतिक भुल हुने दावी गरेका छन् । उनले शान्ति प्रक्रिया टुंगोमा नपुर्याई संविधान जारी गर्न नहुने बताए ।
पौडेलका अनुसार अख्तियारले प्रहरीलाई बिहीबारै सभासद्द्वयका नाममा पक्राउ पुर्जी दिएको थियो । पुर्जीमा उनीहरुलाई शुक्रबार अख्तियारमा उपस्थित गराउन निर्देशन दिइएको थियो ।
तर प्रधानमन्त्रीका लागि इच्छुक , योग्य र सम्भावितमध्ये बढी उपयुक्त को हुन सक्तछ भन्ने कुराचाहिँ महत्त्वपर्ूण्ा हो । यसबेला भट्टर्राईको नाममा पार्टीहिरबाट पनि सहमति जुट्न सक्ने बलियो सम्भावना रहेको छ । अहिले अन्तर्राष्ट्रिय समुदाय पनि भट्टर्राईको नेतृत्वप्रति लचिलो देखिएको छ । मित्रराष्ट्र खास गरी भारत पनि भट्टर्राईको नेतृत्वप्रति सकारात्मक नै देखिएको अवस्था हुँदा अब माओवादीले डा . भट्टर्राईलाई भावी प्रधानमन्त्रीका रुपमा किन अगाडि नसार्ने - देश धेरै पटक राजनीतिक प्रयोगशाला भैसकेको छ । फलानो नेता प्रधानमन्त्री भयो भने चाहिँ समस्या हल गर्छ कि फलानो नेता हुँदा चाहिँ । सबै फुमन्तरकै भरमा देशलाई स्वीट्जरल्यान्ड बनाउँछौं भन्ने नाममा शान्तिप्रक्रियाको पाँच वर्षो अवधिमा चार जना प्रधानमन्त्री भैसकेका छन् । तर समस्याचाहिँ ज्यूँकात्यूँ छ ।
आफ्नै बिचार उचित ठान्ने - मै राम्रो हुँ भन्ने - धन र बलको घमन्डले - कोही कसलाइ न गन्ने - पहाड मधेस यऊटै भुमी - नाप्दै छन दुई कित्ता - सौताकोरिस पोइको काखमा - राम्बरण लाई चिट्टा - जनता लाई नगर हेलां - छेउको सियो माझैमा कोही बेला । । गरिविले सिमै नाघ्यो - उर्ल्यो मंगाइ झनै - तस्करलाई कन्ट्रोल गर्ने - छैन सिस्टम कुनै - अपहरण फिरौतिले - नेटै काटी सक्यो - प्रशासन ले कानमा बुजो - लगाइ लुकी बस्यो - कस्ता सासक परेछौ कुन्नी - जन आवाज कोही पनि नसुन्ने । ।
शान्ति र संविधानको प्रक्रियामा अघि बढ्ने एकदम कम सम्भावना छ भन्ने सोच पार्टीमा बढ्दै गएको छ । म यथास्थितिवादी र वर्गसमन्वयवादी भएको आरोप गलत हो । भारतसँग कसरी संघर्ष गर्ने विषयमा हामीबीच केही अन्तरचाहिँ परेको हो । भारतसँग बढी राजनीतिक र कूटनीतिक संघर्षको विधि अपनाउनु उपयुक्त हुन्छ । हामी महाधिवेशनसम्म फरक विचार लिएर जान्छौं तर [ . . . ]
कार्यसमितिका अन्य पदाधिकारीहरुमा उपाध्यक्षद्वय ऋषिकुमार श्रेष्ठ र रोशन शर्मा पौड्याल , सचिव सुवास देवकोटा , सहसचिव रामकाजी भडेल , कोषाध्यक्ष उज्वल अधिकारी तथा सदस्यहरुमा पुरन थापा , ममता गोञ्जा , भिमसेन भुजेल , शालिकराम खत्री , दिव्यराज शर्मा , राम कुँवर , दुर्गा अधिकारी हुनुहुन्छ ।
यात्री शेखर धनकुटा , १८ असोज । यस बर्ष मात्रै धनकुटाको हिले बजारबाट ५० करोड रुपैया भन्दा बढीको अलैची निकासी भएको छ । कोशी पहाडको धनकुटा , संखुवासभा , तेह्रथुम , भोजपुर र ताप्लेजुङ जिल्लामा उत्पादन भएको अलैची निकासी भएको ब्यपारीहरुले बताएका छन् । . . .
वजेट बाबुराम भट्टर्राईले वाचन मात्र गरेको हो र त्यहाँ उल्लेख गरेका स्वरोजगार , बृद्ध भत्ता जस्ता विकास निर्माणका कुरा छलफलवाट सरकारले ल्याएकोले माओवादीले जागीर दिन्छ भनेर प्रलोभनमा परी भ्रममा नपर्न उहाँले सवै संग आग्रह गर्नुभयो । उहाँले एमालेले विराटनगर जुटमिल संचालनमा ल्याउन लागी परेको र जुट उद्योगको विकासका लागी नयाँ रणनिती तयार गर्न लागी परेको समेत जानकारी दिनुभयो ।
शासन जीवनको अर्को पन हो । सत्ता जीवनको पत्ता हो । यहीँबाट जीवनले पितृभूमिमा बसेर शासन गर्छ । आफू निरङ्कुश बनी अरूलाई अङ्कुश लगाउँछ । पत्ता फेरेजस्तै सत्तामा बसी माता फेर्छ । एकाधिकार शासन गरिरहन्छ । षड्यन्त्र गरिहन्छ , राज्यसत्ता कब्जा गरिरहन्छ । आफू मैमत्ता भइरहन्छ । फेरि विद्रोह भएपछि यस किसिमको जीवनको स्वरूप साम्य हुन्छ । राज्यसत्ता ईश्वरीय देन हो भन्ने आदर्शवादीहरू पनि छन् र राज्यसत्ता मानवद्वारा सिर्जित मान्नेहरू पनि छन् तर राज्यसत्ता क्रमिक विकासको उपज हो । जीवनले राज्यसत्तामा बसी शासन गर्नु , रासन खानु , भाषण गर्नु भनेको जीवनको रोशनलाई निभाउनु हो ।
नोट : - निःशुल्क बस सेवा - अल अतिया मार्केट , सनैया अल फरदान बस स्टेशन दोहा देखि दुतर्फि बस सेवा प्रदान गरिने छ ।
इदानीम श्रुतस्य सुभाषितस्य तात्पर्यम् एवम् अस्ति । लोके विविधाः जनाः भवन्ति - सज्जनाः - दुर्जनाः च । सज्जनानां विचारः यः भवति सा एव वाणी भवति यथा विचारः भवति तथा वाणी भवति - यथा वाणी भवति तथा तेषां व्यवहारः भवति - ते यथा चिन्तयन्ति तथैव वदन्ति - यथा वदन्ति तथैव व्यवहारे आचरन्ति - अतः सज्जनानां विचारः वाणी अनन्तरं व्यवहारः च समानाः भवन्ति । एतएव सज्जनानां लक्षणः अस्ति ।
' मधुपर्क ' संस्थागत पत्रिका भएकाले नियमितता र निरन्तरता हुनाका साथै वितरण व्यवस्था पनि गोरखापत्रकै अधिकृत विक्रेताहरूबाट हुने भएकाले पाठकसमक्ष सहजै पुगेको देखिन्छ । ' मधुपर्क ' निश्चित विधाप्रधान पत्रिका नभएर बहुविधा र बहुविषययुक्त साहित्यिक पत्रिका भएकाले यस पत्रिकामा साहित्यका सम्पूर्ण विधा ( कविता , आख्यान , नाटक , निबन्ध , समालोचना ) र ती विधाभित्रका विविध स्वरूपका रचनाहरू एवम् विभिन्न साहित्यिक स्तम्भअन्तर्गतका रचनाहरू यसमा प्रकाशित देखिन्छन् । साहित्यिक रचनाका अतिरिक्त साहित्येतर विषयका लेखहरू पनि यस पत्रिकाका गतिला सामग्री बनेका छन् । कुनै पनि पत्रिकाको विधागत योगदान त्यस विधाका रचनाहरूको सङ्ख्याका आधारमा मात्र नभई त्यसको गुणात्मकताका आधारमा हुन्छ र अझ बढी त ती विधाका रचनाका माध्यमबाट कुनै नयाँ चिन्तन , दृष्टिकोण र नवीन प्रवृत्तिगत परिवर्तन एवम् मोडहरूको निर्माण तथा नवीन मान्यताको प्रतिपादनमा हुन्छ , त्यसैले परिमाणात्मक तथा गुणात्मक दुवै मूल्यका दृष्टिले ' मधुपर्क ' पत्रिकाले नेपाली साहित्यिक पत्रकारितामा र सिङ्गो नेपाली साहित्यमा पुर्याएको योगदान महत्त्वपूर्ण देखिन्छ ।
" करिब तीन महिना अस्पतालमा राखेर निकाले तीनै अपहरणकारीहरूले अनि मलाई इन्डियाका विभिन्न मठ मन्दिर , देवालयमा लगेर राखे । मैले दिनभरि मागेको साँझ उनीहरू भाग लगाउँथे र एउटा सुख्खा रोटी मलाई खान दिन्थे । "
२४ जुन , ०११ । व्यवस्थापिका संसद बैठकमा शुक्रबारबाट प्रि बजेट छलफल सुरु हुँदैछ ।
15 मार्चको मा , 11 : 51 स्थानीय समय जापान परमाणु संयंत्र म निलंबित आपरेशनहरुमा घाइते Fukushima त्यस पछि विकिरण वृद्धि एक सुविधा बनयो यो धेरै खतरनाकमा रहनको लागि कार्यकर्ता . [ १६४ ] हुनत , श्रमिकों घन्टा एकको बारेमा पछि लौटे पछि विकिरणको स्तरलाई कम गरेको छ । [ १६१ ] को रूपमा 16 मार्च , पांच संयंत्र कार्यकर्ताओं मारे गए हैं र 22 अन्य घाइते भए । दुइ अन्य गुमशुदगीको रिपोर्ट गर्दै छन् । [ १६५ ]
महानगरीय अपराध अनुसन्धान महाशाखाका प्रमुख तथा वरिष्ठ प्रहरी उपरिक्षक वीरेन्द्रबाबु श्रेष्ठले गएको आर्थिक वर्षमा उपत्यकामा ३२ वटा अपहरणको घटनाको उजुरी प्रहरीमा परेको र त्यसमध्ये एउटाबाहेक ३१ वटा घटनामा प्रहरीले सफलता हासिल गरेको बताए ।
तर , हत्याकाण्डको ँमोटिभ ' खोतल्ने कामचाहि " गरिएन है - हो , ' मोटिभ ' तिर कोही पनि गएन । विशेषज्ञहरूलाई राखेर अनुसन्धान गर्ने काम पनि भएन । त्यत्रो ठूलो आयोग बनाएपछि भइहाल्यो भन्ने सोचाइ भयो । अहिले तपाईं कुन आधारमा षड्यन्त्र जोडिएको आशङ्का गर्दै हुनुहुन्छ त - त्यसमा कस्तो षड्यन्त्र थियो भनेर त म अहिल्यै ' क्याटेगोरकिल्ली ' भन्न सक्दिन " । तर , मेरो विचारमा परदिृश्यमा देखिएका पजलहरू जोडि " दै जा " दा समयक्रममा केही न केही वास्तविकता बाहिर आउ " छ ।
मणिपुर , भारतमा माता अनु बस्नेत र पिता गोपालसिंह बस्नेतको कोखबाट जन्मिएर हाल मैजुबहाल , चावहिलमा बस्नुभएको सुमधुर स्वरकी धनी रूपा विमल । रेडियो नेपालका उपनिर्देशक श्रीमान् धनेन्द्र विमल क्षेत्रीको धर्मपत्नी रूपा विमल विगत लामो समयदेखि सञ्चार माध्यमहरू ( रेडियो नेपाल , क्लासिक एफ . एम . , एच . बि . सी . एफ . एम . , रेडियो सिटी ) मा कार्यक्रम प्रस्तोताको रूपमा कार्यरत हुनुहुन्छ । घरपरिवारमा एक असल गृहिणी र लाखौँ श्रोतामाझ निकै नै ख्याति कमाउन सफल हाल रेडियो सिटी ९८ . ८ मेगाहर्जमा कार्यरत रूपा विमलसँग केही समयअगाडिे लिएको भेटवार्ताको सारसंक्षेप सधै " अरूको अन्तर्वार्ता लिने व्यक्ति आज आफै " ले अन्तर्वार्ता दि " दै हुनुहुन्छ , कस्तो महसुस भइरहेको छ ? - खासै भिन्नता त छैन । तर , पनि अन्तवार्ता लिने क्रममा जसको लिने हो , उसको बारेमा केही न केही जानकारी राख्न सोधखोज गर्नुपर्दछ भने अन्तवार्ता दिँदा कस्तो जिज्ञासा राखिने हो भन्नेमा ध्यान केन्द्रित गर्नुपर्दछ । अतः तपाईंको जिज्ञासा कस्तो होला भन्ने कौतूहलता छ यतिखेर ममा । तपाईंलाई अघि बढ्न कसरी मद्दत पुग्यो ? - २०५२ सालमा १०० मेगाहर्जमा एफ . एम . प्रसारण हुनुपूर्व म रेडियो नेपालद्वारा प्रसार गरिने केही प्रायोजित कार्यक्रमको हैसियतले श्रोतामाझ उपस्थित हुने गर्दथे । जसको अनुभवले मलाई यो क्षेत्रमा अघि बढ्न मद्दत पु ¥ यायो र हाल रेडियो सिटी ९८ . ८ मा संलग्न छु । यही मेगाहर्जमा पाउनुहुनेछ । तपाईंको आवाज श्रोताहरूको निकै नै मन पराउनुको कारण के होला ? - श्रोता मित्रहरूले कुन कसीमा राखेर मेरो आवाजको परीक्षण गर्नुभएको छ , त्यो कसी त मसँग छैन । तर , पनि मलाई के लाग्छ भने मेरो आवाजभित्र उहाँहरूले आफ्नोपनको आभाष पाउनुभएको छ , त्यसैले हुनसक्छ । तपाईंले हाल साहित्यिक कार्यक्रमहरू सञ्चालन नगरेर महिलाहरूप्रति लक्षित कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्नुभएको छ होइन र ? - निश्चय पनि रेडियो सिटी ९८ . ८ ले हाल मलाई विशेषतः नारीहरूप्रति लक्षित प्रस्तुतिहरू बढी सञ्चालन गर्ने जिम्मेवारी दिएको छ । तर , यसबाहेक मैले साहित्यमा आधारित ' भाव मञ्जरी ' शीर्षकको प्रस्तुति पनि सञ्चालन गरिरहेकी छु । त्यसैले साहित्यिक प्रस्तुतिबाट चटक्क माया मारेको भन्नचाहिँ मिल्दैन र माया मार्ने पनि छैन । तपाईंको जीवनमा सबैभन्दा दुःखदपूर्ण क्षणबारे बताउनुपर्दा ? - एक कार्यक्रम प्रस्ताताको रूपमा मैले मेरो जीवनको सबैभन्दा दुःखदपूर्ण क्षण भनेर त्यो क्षणलाई अंकित गरेकी छु , जुन क्षण मैले क्लासिक एफएम १०० छोड्नुपरेको थियो । किनकि २०५२ सालमा एफएमको प्रथम प्रसारणपश्चात् मैले त्यही एफएमसँग सम्बन्ध गाँसेकी थिए भने काठमाडौँ उपत्यकामा मेरो पहिचान पनि त्यसैबाट कायम भएको थियो । करिब ८ वर्षको सहायात्रा अवरुद्ध गर्नुपर्दा दुःख त लाग्छ नै । साहित्य के हो ? साहित्यप्रतिको धारणा बताउनुपर्दा ? - साहित्य , चेतनाको संवाहक हो किनकि यसले व्यक्ति - व्यक्तिभित्र अन्तरनिहित संवेदनीलतालाई प्रस्फुटन सिर्जनामा संलग्न नभए पनि साहित्यको विकास र उत्थान कार्यमा संलग्न रहन मन पराउँछु भने साहित्यलाई राजनीतिक विकृतिबाट मुक्त राखिनुपर्दछ भन्न चाहन्छु । रेडियो सिटी ९८ . ८ को एक प्रमुख अड्डरूपा हो भन्छन् नि ? तपाईंले मलाई रेडियो सिटी ९८ . ८ को एक प्रमुख अङ्ग भन्नु भयो तर हामी रेडियो सिटी परिवार हाम्रा आफ्ना मित्रहरूलाई प्रमुख अङ्ग मान्दछौँ किनकि उहाँहरू हुनुहुन्छ , त्यसैले हामी छौँ र प्रस्तुती सञ्चालनको आधारमा मूल्यांकन गर्नुपर्दा हरेक प्रस्तोता रेडियो सिटीको लागि त्यतिकै विशेष छन् , जति म छु । धनेन्द्र दाजुले लेखेका गीतहरूले कत्तिको मुटु छुन्छ ? - उहाँका सबै गीतहरू मुटु छुने खालका छन् भनेर म पक्कै भन्दिन तर केही त्यस्ता गीत पर्छन् , जुन हृदयस्पर्शी छ । ती गीतहरू म पनि मन पराउँछु । तपाईंले सञ्चालन गरिरहनु भएको जिन्दगीका आयामहरूबाट धेरैले नया " जीवन पाएका छन् । हैन र ? - जिन्दगी भनेको आफ्नै हुन्छ र जिन्दगीका आयामहरू हरेकको आफ्नो जिन्दगीको भोगाइ हो । मैले त केवल त्यो भोगाई , कसैको लागि प्रेरणाप्रद होस् , कसैको लागि आत्मसन्तुष्टिको श्रोत हो अनि कसैको लागि विचारणीय माध्यम बनोस् भनेर प्रस्तुत गर्दै आएकी छु । यही प्रस्तुत गर्ने क्रममा तपाईंहरू जस्तै सहृदयी मित्रहरूको सद्भावपूर्ण सहयोगले केही मित्रहरूले नयाँ जीवन पाउनुभएको छ , यति मात्र हो । सञ्चार माध्यममा प्रवेश गर्न चाहने नवप्रतिभाहरूलाई के भन्न चाहनुहुन्छ ? - यो क्षेत्र केही वर्ष पहिले सौखको क्षेत्र थियो । तर , परिवर्तित समयसँगै यसमा तीव्र प्रतिस्पर्धा बढेको छ , यसैले प्रतिस्पर्धाको दौरानमा आफ्नो भिन्न पहिचान बनाउने अभिलाषा लिएर आउनुहोस् । जसको लागि आवश्यक तयारी त गर्नुपर्छ नै । काब्यसुधा डट कम कस्तो छ ? कुनै सल्लाह , सुझाव दिन चाहनुहुन्छ कि ? तपाइले जुन प्रयास गर्नुभएको छ , त्यो नै प्रशंसनीय छँदैछ , साथसाथै साहित्यानुरागीहरूका लागि एउटा चौतारी पनि उपलब्ध भएको छ । म यति भन्न चाहन्छु कि समय , परिवेशसँगै परिस्कृत हुँदै जाओस् र सीमित क्षेत्रबाट फैलिएर विस्तृत बन्न सकोस् । अनि भविष्यमा प्राप्त हुने सफलताबाट समेत ' काब्यसुधा ' काब्यसुधानै होस् । अन्त्यमा … … ? सुरुका दिनहरू कठिन मात्र होइनन् , हतासपूर्ण समेत हुनसक्छन् । यसैले यो परिस्थितिबाट कोही कसैले पनि हार मान्नु हुन्न । अन्ततः परिणाम सुखद प्राप्त हुनेछ । रूपादिज्यू , व्यस्त समयमा पनि हामीलाई समय दिनुभएकोमा धन्यवाद । जुन अवसर मैले पाएँ , त्यसको लागि तपाईं र सपरिवार सबैलाई धन्यवाद । प्रस्तुति - सुबि सुधा आचार्य
Download XML • Download text
