Text view

nep-38

Javascript seems to be turned off, or there was a communication error. Turn on Javascript for more display options.

दीपक पौडेल , दोहा / एचकेनेपाल डट कम - कतारका लागि राजदूत डा . सूर्यनाथ मिश्रले सडक दुर्घटनामा मृत्यु हुने नेपालीको तथ्यांक भयावह रहेको उल्लेख गर्दै यसप्रति नेपाल सरकार चिन्तित रहेको बताएका छन् । अध्यक्ष थापाले एकीकृत नेकपा माओवादी र नेकपा एमालेबीच सत्ता प्राप्तिका लागि भएको सातबुँदे सहमतिले बाम ध्रुवीकरण भएको प्रस्टयाएको बताउनुभयो । शहरमा , चेतना बन्धकी छ तिमीले देखिनौ ? आर्यघाटमा मात्र खरानी हुँदो रहेनछ जीवन । शहरमा , अनौठो छटपटी छ म संसारको सबैभन्दा धेरै पर्यटक हुँ त्यहीं त हो नि - लण्डन हिजै त हो गाडी चढेर गएको सपनाको विश्वास , भ्रम र त्रास हुँदै आज समर्पण सम्म आइपुग्दा सम्झना - बादल चुहिएको यो मन - पहाडको भर्खरै ज्ञात भएको अज्ञात देउरालीको छेउमै भेटेको छु , आत्मविश्वास - दर्शनढुंगा र त्यहीँ आफ्ना आँखाहरुलाई भावनाले खलबल पारेर श्रद्दाको छिनोले तिम्रो नाम खोपिरहेछु ट्वाक् , ट्वाक् , ट्वाक् , ट्वाक् . . . . . . यो संगीत हो - हृदयको जानोस यो पहाडले पनि ; तिम्रो नाम कती प्यारो छ , मेरा लागि अन्जुलीभरी पारीजात थापेर मध्यरातमा बगाएदिएको छु खोलामा समुद्रबाट टिपेर कपालमा सिउरिनू यो हृदयले लेखेको प्रान्जल भावलाई स्वार्थी बजारको बकवास नसम्झनू हो ! , सपनामै त हो नि स्वतन्त्र भएर घुम्ने विपना त यथार्थको अटुट जन्जिरले बाँधिएको छ ; अपार समयको झ्यालखानामा म , बन्धी छु बाध्यताको म खोलाको किनारमा । तिमी समुद्रको किनारमा । काठमाडौं , १ फाल्गुन । महानगरीय प्रहरी अपराध महाशाखाका प्रमुख एसएसपी रणबहादुर चन्दलाई उहाँकै सुरक्षा गार्ड कर्णबहादुर साउदले दुई राउण्ड गोली प्रहार गरेका छन् । एसएसपी चन्दलाई आफ्नै डेरामा सुरक्षागार्ड साउदले शनिबार राति करिव साढे ९ बजे गोली हानेपनि गोली नलागेको प्रहरीले जनाएको छ । साउद चन्द डिएसपी हुँदादेखि नै सुरक्षागार्डको रुपमा कार्यरत थिए । बिनाकारण चन्दले गोली चलाउन थालेपछि एसएसपी चन्द गोली छल्दै अर्काे कोठामा गएर चुकुल लगाएर बाँच्न सफल भएको प्रहरीले उल्लेख गरेको छ । प्रहरीले साउदले मादक पदार्थ सेवन गरेर एसएसपी चन्द माथि गोली चलाएको हुन सक्ने प्रारम्भीक अनुमान गरेको छ । प्रहरीले साउदलाई नियन्त्रणमा लिएको । साउदलाई प्रहरीले १ नम्बर गण नक्सालमा राखेर कारबाही प्रकि्या अगाडि बढाएको छ । उहाँले सातबुँदे सम्झौतामा एमालेले गलत व्याख्या गरेकाले अहिले समस्या आएको भन्दै उसले यसलाई बुझेर अघि बढ्ने विश्वास व्यक्त गर्नुभयो । काठमाडौँ वैशाख २८ । युनिटी गु्रपका प्रबन्ध निर्देशक बिष्णु क्षेत्रीले आफ्नो कम्पनीलाई गैरकानूनी भन्ने आरोप निराधार भएको बताउँदै नेपाल सरकारको ऐन नियमबमोजिम नै साचालन भइरहेको दाबी गर्नुभयो । आज यहाँ पत्रकार सम्मेलनमा उहाँले आफ्नो कम्पनीमा जम्मा भएको रकम खाएर आफु र कम्पनीका प्रतिनिधि काशीराम गुरुङ भागेको भन्ने समाचारहरु बाहिर आइरहेको भन्दै यस्ता भ्रामक कुराको पछि नलाग्न आग्रहसमेत गर्नुभयो । उहाँले भन्नुभयो - वार्षिक रु । चार करोड ९१ लाख सरकारलाई कर बुझाउँदै आएको उल्लेख गर्दै यदि गैरकानूनी रुपमा हाम्रो कम्पनी सन्चालन भएको भए सरकारले कुन आधारमा हामीले तिरेको कर लिन्थ्यो होला त भनी प्रश्न गर्नुभयो । उहाँले आफ्नो कम्पनीका बिषयमा असत्य समाचार प्रकाशित गरेकोविरुद्ध प्रेसकाउ_िन्सल नेपालमा उजुरी दिएको पनि जानकारी दिनुभयो । प्रदर्शोन्मुख फिल्म ' फेसन ' मा अभिनेत्री पि्रयंका चोपडाको पाँच अलग रूप देखिने भएको छ । निर्देशक मधुर भण्डारकले दाबी गरेअनुसार यो फिल्म निर्देशकको मात्रै नभएर प्रियंकाको पनि महत्त्वाकांक्षी फिल्म हो । यस फिल्ममा प्रियंकाले मेघना माथुरको चरित्र निर्वाह गरेकी छिन , जो चण्डीगढबाट टप मोडल बन्ने उद्देश्य लिएर मुम्बई आउँछिन् । मोडल बन्ने चाहने एउटी युवतीका लागि मुम्बई - यात्रा कति सहज हुन्छ , देखाउन खोजिएको छ । विभिन्न चरणका गरेर पाँच प्रकारका चरित्र निर्वाह गरेकी छिन् प्रियंकाले यस फिल्ममा । निर्देशक भण्डारकर भन्छन् , ' म प्रियंकाको काम दखेर सन्तुष्ट छु । ' काठमाडौ , अषाढ २० - रातो पासपोर्ट दुरुपयोगको अभियोगमा पक्राउ परेका एमाले सभासद नारदमुनी रानाले बेच्नकै लागि दुई वटा राहदानी लिएको खुलेको छ । एउटा पासपोर्टको म्याद नसकिंदै उनले अर्को बनाएको प्रहरीले खुलासा गरेको हो । दिल्ली , वैशाख १२ ( एजेन्सी ) - इन्डियन प्रिमियर लिग ( आइपिएल ) को तेस्रो संस्करण आइतबार मुम्बई इन्डियन्स र चेन्नई सुपर किंग्सबीचको फाइनलसहित सम्पन्न हुँदैछ । पछिल्ला पाँच विश्वकपमा तेन्दुलकरले सन् १९९६ को विश्वकपमा भारतलाई घरेलु मैदानमा सेमिफाइनलसम्म पुर्‍याउन योगदान गरे भने सन् २००३ मा दक्षिण अपि | mकामा उनको टिम दोस्रो भएको थियो । आफ्नो नम्र तथा आकर्षक मुस्कानका लागि चिनिने बलिउडका पाश्र्वगायक तथा टेलिभिजन कार्यक्रम प्रस्तोता शानको स्वभाव आश्चर्यजनक ढंगले परिवर्तन भैरहेको छ . . . जसमा सर्वोच्चले तिन भागमा बन्डा गर्ने आदेश दिएको थियो । त्यसपछि जिल्ला अदालतमा परेको मुद्धाको पनि गत असारको १९ मुद्धाको फैसला गरिएको थियो । काठमाडौं कात्तिक २५ । नेकपा एमालेका अध्यक्ष झलनाथ खनालले मुलुकको गतिरोध अन्त्यका लागि सहमति र सहकार्यका साथ अगाडि बढ्नुको बिल्प नरहेको बताउनु भएको छ । उहाले मुलुकको नयाँ संबिधान र शान्ति प्रकृयालाई निस्कर्षमा पुराउनका लागि मुलुकमा छिट्टै राष्ट्रिय सहमतिको सरकार बनाउनु पर्ने बताउनु भयो । साताब्यापि भारत भ्रमण सकेर आज काठमाण्डौ फर्कनु भएका एमालेका अध्यक्ष खनालले त्रिभुवन बिमान स्थलमा आज साचारकर्मीसंग कुरागर्दै सहमति र सहकार्य भन्दा अर्को बिकल्प नरहेको बताउनु भयो । भारतले नेपालमा जारी शान्ति प्रकृयालाई समयमा टुङगो लगाएर नयाँ संबिधान समयमा बनोस भन्न मनस्थितिमा रहेको बताउदै अध्यक्ष खनालले भारतले शान्ति प्रकृया र नयाँ संबिधान बनाउने कार्यलाई सहयोग गर्ने आश्वासन दिएको बताउनु भयो । एमालेका अध्यक्ष खनालले भारतका प्रधानमन्त्री र बिभिन्न नेताहरुसंग भएको परार्मशमा दुइ देश बिचको सम्बन्ध शान्ति प्रकृया शान्ति शुरक्षाको अवस्था संबिधान निमार्णको प्रकृया दलहरु बिचको सहमतिका प्रकृया लगायतका बिषयमा छलफल भएको बताउनु भयो । उहाले नेपालमा सहमतिका साथ अगाडि बढेमा मात्रै नेपालले लक्ष्य प्राप्त गर्न सक्छ भन्ने भारतीय धारणा रहेको बताउनु हुदै सहमतिबाट गए निस्कर्षमा पुग्न सकिने उल्लेख गर्नु भयो । त्यसै गरेर भारतले नेपालको आन्तरिक मामिलामा हस्तक्षेप नगर्ने अध्यक्ष खनालले बताउदै नेपाल भित्रको समस्या नेपालीहरु आफैले हल गर्नका लागि सुझाव दिएको बताउनु भयो । भारतीय नेताहरुसंगको भेटगर्न समस्याको समाधानका लागि कुनै अपेक्षा लिएर आफु भारत भ्रमण नगएको बताउनु भएका खनालले नेपालको समस्या यहाँका प्रमुख राजनीतिक दलहरुका बिच छलफल गरेर निकास निकाल्नु पर्ने बताउनु भयो । भारतलाई नेपालबाट आफु बिरुद्ध कुनै काम हुन्छ कि भन्ने आशंका रहेको आभास आफुले पाएको बताउदै एमालेका अध्यक्ष खनालले भारत या अन्य कुनै मित्रराष्ट्रका बिरुद्ध नेपाली भुमि परिचालन हुन नदिने विश्वास दिलाएक्ो बताउनु भयो । भारत नेपालका माओबादीका पछिल्ला कृयाकलापबाट त्रसित रहेको आफुले पाएको अध्यक्ष्ख खनालले बताउनु भयो । उहाले नेपालका माओबादी र भारतीय माओबादी बीच सहयोग आदान प्रदन भएको भारतीय नेताहरुले भनेको पनि अबताउनु भयो । उहांले भारत नेपालका माओबादीका पछिल्ला गतिबिधिबाट अत्यन्तै त्रसित रहेको उल्लेख गर्नु भयो । एचकेनेपाल डट कम , नोभेम्बर ५ - नेपालका उपेक्षित तर महत्वाकांक्षी नेता क्या . माइतलाल गुरुङ नीजि भ्रमणको क्रममा हङकङ आई पुगेका छन् । जनमुक्ति पार्टी ( गणतान्त्रिक हरियाली पार्टी ) का संस्थापक अध्यक्ष गुरुङको सबभन्दा ठूलो गुनासो नेपालका राजधानी केन्द्रीत सञ्चारकर्मीहरुसंग रहेको छ । सञ्चारकर्मीहरुमाथि बिषबमन गर्दै शुरु भएको पत्रकार सम्मेलनमा राजधानीका सञ्चारकर्मीहरुले आफूलाई सधैं बहिस्कार गर्दै आएकोमा खेद प्रकट गरे । ' राजधानीका सञ्चारकर्मीले मेरो र पार्टीको धारणालाई मिडियामा ल्याउन चाहेन । एक किसिमले भन्ने हो भने उनीहरुले मलाई बहिस्कार नै गरे । ' 13 - ऐसे व्यक्ति भी हो सकते हैं जिन्हाेेने एक शाखा अथवा एक से अधिक शाखाओं से कई प्रकार के ऋण यथा आवास ऋण , व्यक्तिगत ऋण , सावधि जमा के विरूद्ध ऋण , सीक्यूरिटीज के विरूद्ध ऋण आदि ले रखे होंगे ऐसी स्थिति में ऋणी सदस्यों का आधार नोमिनल सदस्यता रजिस्टर का रख - रखाव आवश्यक है ताकि एक ही व्यक्ति के अलग - अलग खातों से प्रीमियम राशि की कटौती की पुनरावृति न हो । काठमाडौं , वैशाख ३० - आफ्नै पार्टी र विपक्षी दलहरूसँग सामान्य परामर्शसमेत नगरी सरकारले संविधानसभाको कार्यकाल फेरि एक वर्ष थप्ने संविधान संशोधनको प्रस्ताव संसद्समक्ष राखेको छ । उसले नेपालमा त्यति बेला जारी द्वन्द्वका बारेमा जिज्ञासा राख्दै गयो म भन्दै गए । ' हामी त अहिले आगोको रापमा छौँ । ' मेरो भनाइमा उसले सही थापेको थियो । ' हो तर तिमीहरु त आगोको रापमा मात्र छौ । ' साप्ताहिक मौसम पर आधारित कृषि सम्बंधी सलाह 17 जुलाई 2011 तक के लिए कृषि परामर्श सेवाओं कृषि भौतिकी संभाग के कृषि वैज्ञानिकों के अनुसार किसानों को निम्न कृषि कार्य करने की सलाह दी जाती है । 1 . जिन किसान भाईयों की धान की नर्सरी 20 - 25 दिन की हो गई हो वे इस समय धान की रोपाई कर सकते हैं । पौध से पौध की दूरी 10 सेमी तथा पंक्ति से पंक्ति की दूरी 20 सेमी रखें । उर्वरकों में 60 किलोग्राम फास्फोरस , 40 किलोग्राम पोटाश और 25 किलोग्राम जिंक सल्फेट / हैक्टर की दर से डालें , तथा नील हरित शैवाल का एक पेकेट / एकड प्रयोग करे तथा पानी खडा रखें ताकि मृदा में नत्रजन की मात्रा बढाई जा सकें । 2 . धान की पौधशाला मे यदि पौधों का रंग पीला पड रहा है तो इसमे लौह तत्व की कमी हो सकती हैं । पौध की ऊपरी पत्तियाँ पीली और नीचे की हरी हो तो यह लोंह तत्व की कमी दर्शाती है इसके लिए 0 . 5 % फेरस सल्फेट + 0 . 25 % चूने के घोल का छिडकाव आसमान साफ होने पर करें । 3 . वर्षा के पूर्वानुमान को ध्यान में रखते हूये किसान भाईयो को सलाह है कि इस सप्ताह मक्का की बुवाई शुरु करें । संकर किस्में ए एच - 421 व ए एच - 58 तथा उन्नत किस्में पूसा कम्पोजिट - 3 , पूसा कम्पोजिट - 4 , बीज की मात्रा 20 किलोग्राम / हैक्टर रखें । पंक्ति से पंक्ति की दूरी 60 - 75 से . मी . तथा पौधे से पौधे की दूरी 18 - 25 से . मी . रखें । मक्का में खरपतवार नियंत्रण के लिए एट्राजिन 1 से 1 . 5 किलोग्राम / हैक्टर 800 लीटर पानी में घोल कर मौसम साफ होने पर छिडकाव करें । 4 . सोयाबीन की फसल की बुवाई इस सप्ताह कर सकतें है । उन्नत किस्में : पूसा - 9712 , पूसा - 9814 तथा पूसा - 16 । बीज दर 80 किलोग्राम / हैक्टर रखें । 5 . दालों में खरपतवार नियंत्रण के लिए बुवाई के तुरंत बाद पेनडामिथायलीन @ 1 . 0 किलोग्राम ( ए . आइ ) 800 लीटर पानी में मिलाकर मौसम साफ होने पर छिडकाव करें 6 . यह समय चारे के लिए ज्वार की बुवाई के लिए उप्युक्त हैं अतः किसान भाई पूसा चरी - 9 , पूसा चरी - 6 , की बुवाई करें । बीज की मात्रा 40 किलोग्राम / हैक्टर रखें । लोबिया की बुवाई का भी यह उप्युक्त समय है । 7 . जिन किसान भाईयों की टमाटर , हरी मिर्च , बैंगन व फूलगोभी की पौध तैयार है , वे मौसम को मध्यनजर रखते हुए रोपाई मेंडों ( उथली क्यारियों ) पर करें । 8 . कद्दूवर्गीय सब्जियों की वर्षाकालीन फसल की बुवाई करें । उन्नत किस्में : लोकी - पूसा संतुष्टि , पूसा नवीन , पूसा सदेंश , करेला - पूसा विशेष , पूसा - 2 मोसमी , सीताफल - पूसा विश्वास , पूसा विकास ; तुरई - पूसा चिकनी , पूसा स्नेह ; धारीदार तुरई - पूसा नसदार किस्मों की बुवाई मेंडों ( उथली क्यारियों ) पर करें तथा जल निकास का उचित प्रबन्ध रखे । 9 . धनिया , पालक तथा मूली की बुवाई मेंडों ( उथली क्यारियों ) पर कर सकते हैं तथा जल निकास का उचित प्रबन्ध रखे । 10 . किसान भाई इस सप्ताह ग्वार , बाजरा , लोबिया , भिंडी , सेम , पालक , चोलाई आदि फसलों की बुवाई कर सकते है । बीज किसी प्रमाणित स्रोत से ही खरीदें । 11 . किसान भाई कद्दूवर्गीय सब्जियों में फल मक्खी की निगरानी करते रहें इसके लिए मिथाइल यूजीनोल ट्रेप का प्रयोग कर सकते हैं । फल मक्खी के लक्षण पाये जाने पर कार्बरिल @ 1 . 5 - 2 मि . ली . प्रति ली . पानी में मिलाकर छिड़काव आसमान साफ होने पर करें । 12 . मिर्च के खेत में विषाणु रोग से ग्रसित पौधों को उखाड़कर जमीन में गाड़ दें । उसके उपरांत इमिडाक्लोप्रिड @ ½ मि . ली . / लीटर की दर से छिड़काव आसमान साफ होने पर करें । 13 . भिंडी की फसल में जैसिड और होपर की निरंतर निगरानी करते रहें । कीटो की रोकथाम के लिए रोगोर कीटनाशक @ 2 मिली / प्रति लीटर पानी का छिड़काव आसमान साफ होने पर करें । 14 . गेदें के फूलों की ( पूसा अर्पिता ) वर्षाकालीन पौध तैयार करें तथा जल निकास का उचित प्रबन्ध रखे । 15 . जिन किसान भाईयों की फसलें 15 से 20 दिन की हो गई तो खरपतवार नियंत्रण के लिए निडाई - गुडाई का कार्य करें । 16 . फलों के नऐ बाग लगाने वाले गड्डों में सडी हुई गोबर की खाद डालकर लिंडॆन दवा का भुरकाव करें ताकि दीमक व अन्य कीटों से बचाव हो सके । अच्छी गुणवत्ता के पौधों का प्रबन्ध करें । 17 . खेतों को समतल करके एक जुताई करें , जिससें खाद अच्छी तरह से मिल जाय तथा हानिकारक कीटों व खरपतवार के बीजों सें बचाव हो सकें । वर्षा को ध्यान में रखते हुए किसान भाई अपने खेतों में मेड़ बनाने का कार्य शीघ्र करें । मेडें चोडी तथा ऊँची होनी चाहिए ताकि वर्षा के पानी का ज्यादा से ज्यादा काम उपयोग हो सके । सलाहकार समिति के वैज्ञानिक डा . अनंता वशिष्ठ ( नोडल अधिकारी , कृषि भौतिकी संभाग ) डा . रवीन्द्र सिंह ( अध्यक्ष , कृषि भौतिकी संभाग ) डा . बलराज सिंह ( अध्यक्ष , संरक्षित खेती प्रौद्योगिकी केंद्र ) डा . सुभाष चन्द्र ( प्रधान वैज्ञानिक , कीट विज्ञान संभाग ) डा . जे . पी . एस . डबास ( वरिष्ठ वैज्ञानिक , केटेट ) डा . बी . एस . तोमर ( वरिष्ठ वैज्ञानिक एव प्रभारी , बीज उत्पादन इकाई ) डा . दिनेश कुमार ( वरिष्ठ वैज्ञानिक , सस्य विज्ञान संभाग ) डा . देब कुमार दास ( वरिष्ठ वैज्ञानिक , कृषि भौतिकी संभाग ) डा . पी . सिन्हा ( वरिष्ठ वैज्ञानिक , पादप रोग संभाग ) आजै कपिलबस्तु दिवस अभियानका प्रतिनिधिहरुले आनी छोइङ्ग डोल्मासँग बौद्ध रामहिटी स्थित उहाँकै निवास स्थानमा भेट गरी यस अभियानका सल्लाहकार डा . कविताराम श्रेष्ठज्यूको पुस्तक " महाभिनिष्क्रमणका अस्वीकृत पाइलाहरु " आनीको हातबाट विमोचन र दोस्रो कपिलवस्तु दिवस विश्व अभियानको सल्लाहकारको भूमिका निर्बाह गर्नका अनुरोध गर्यो । यी दुवै अनुरोधलाई आनीबाट सहर्ष स्वीकृति दिनु भएको छ । उहाँका आफ्नै कार्यक्रमहरु खासगरी विदेशमा भइ रहने हुँदा हाम्रो अभियानलाई सँगै लैजान सकिने उहाँले बताउनु भयो । कपिलवस्तु दिवस अभियानकोतर्फबाट श्री बेखारत्न शाक्यज्यू र आनी छोइङ्ग डोल्माज्यू प्रति हार्दिक आभार प्रकट गर्दछौं । ती धमिला दृश्यहरू आज कल्लीभरि टाँगिएका छन् । विवाहको तुल टाँगिएझै कल्ली मेरै लागि साँचेर राखेकी अरे मेरी आमाले , कति पैसाको सङ्कट पर्दा पनि अरू गहनासँग बेच्न नसकिएको यो कल्ली । प्रत्येक आमाहरू मृत्यु पर्यन्त संझना स्वरूप छोरीलाई केही न केही दिन चाहन्छन् । उनले पनि मलाई यही कल्ली दिएर गइन् नफर्कने बाटो । हुन त मभन्दा जेठी दिदी पनि थिइन् तर उनले भने के पाइन् त्यो मलाई थाहा छैन । नेपालमा हुँदा खुब राजनिती गरियो , आफ्नो पार्टीको लागि ज्यानै दिइयो । छोडियो देश , युरोप आईयो राम्रो पनि गरियो , नराम्रो पनि गरियो बाऊबाजे देखि आस्था रहेको पार्टी यहाँ पनि भेट्टाईयो , त्यसमा आफू प्रबक्ता भैइयो । न पैसा पाइयो , न भ्रस्टाचार गर्न पाईयो । ठ्याक्कै बिरोधी शक्तिलाई भेटियो , टन्न गाँठ पाउने बिश्वास पाईयो । कार्यक्रम सुधारे बधाई पाउने , बिथोले देखि खल्ती भरिने । बनाउन गाह्रो भत्काउन सजिलो , सजिलो काम गरी पैसा कमाईयो । पैसा देखे महादेवको तीन नेत्र ! ! बीकानेर । दी लर्निंग कम्युनिटी नई दिल्ली एवं हीरालाल यादव बालिका पी . जी . कॉलेज लखनऊ ( उत्तर - प्रदेश ) के संयुक्त तत्वावधान में 18 - 19 जून को लखनऊ में शिक्षा में नवाचार विधियां विषय पर आयोजित दो दिवसीय अन्तर्राष्ट्रीय सेमीनार में बीकानेर के स्वामी विवेकानन्द कॉलेज फोर प्रोफेशनल स्टडीज के प्राचार्य डा . राजेन्द्र श्रीमाली एवं सिंघानिया विवि के शोधार्थी श्रीमती प्रियंका श्रीमाली [ . . . ] [ . . . more ] काठमाडौं - काठमाडौंबासी र बुद्धिजीवीलाई ' सुकिला मुकिला ' को संज्ञा दिँदै युद्धको घेराका लागि तयार रहन दिएको आफ्नो अभिव्यक्तिका लागि माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालले माफी मागेका छन् । ' अस्ती बोलेको कुराले कसैलाइ नमिठो लागेकोमा सबैसँग म दुःख प्रकट गर्न चाहन्छु , क्षमा चाहन्छु ' - होटल याक एन्ड यतिको अन्तरक्रियामा दाहालले भने । हामी आत्मस्वार्थ , गुटस्वार्थ , पार्टीस्वार्थबाट होइनÙ राष्ट्रिय स्वार्थलाई सर्वोपरि राखेर अघि बढ्नुपर्छ । असङ्ख्य मतभेदका बीच पनि साझा आधार पहिल्याउने कुरालाई प्राथमिकता दिएर अघि बढ्यौँ भने राष्ट्रिय सहमति अहिले पनि सम्भव छ र त्यसले मुलुकमा अकल्पनीय मूल्य र मान्यता सिर्जना गर्दै देशलाई समृद्ध भविष्यतर्फ अगाडि बढाउनसक्छ । ~~चानक धियानमे धरती नहि छूटए , तेँ डिहबारक भगता हम दूरक ने दर्शी छी~~ एचकेनेपाल डट कम काठमाडौं प्रतिनिधि - कास्कीमा दिसा र पिसाब गर्ने शरीरको अङ्गविना एक बालक बुधबार जन्मिएका छन् । आफ्ना नवजात छोराको बचाउका लागि उपचार गर्ने खर्च नहुँदा ती दम्पती बिचल्लीमा परेका छन् । प्राधिकरणको निर्णयबाट दूरसञ्चार कम्पनी लिमिटेडलाई प्राधिकरणबाट उपलब्ध गराइने सुविधा , सहुलियत , सिफारिसलगायतका सम्पूर्ण कामकारवाही रोक्का गर्ने निर्णय फुकुवा गरिएको छ । व्यापारीहरूमा मूल्य बढाएर बढी छुट दिने प्रचलन पनि छ । रेडिमेड कपडामा दशैंदेखि विशेष सहुलियत दिँदै जिन्स पेन्टमा ५० प्रतिशतसम्म छुट दिएका काठमाडौं , न्यूरोडस्थित विशालबजारका व्यापारी राजु भण्डारीको अनुभवमा सेल र छुट भन्नासाथ नेपालीहरू आकर्षित हुने गर्छन् । फेन्सी व्यापारमा दुई दशकभन्दा लामो अनुभव सँगालेका भण्डारी भन्छन् , " राम्रो सामान भन्दा सस्तो किन्ने नेपाली प्रवृत्तिलाई क्यास गर्न मूल्य बढाएर भए पनि छुट दिने गरिएको छ । " दश वर्ष कैदको सजाय पाउनेहरूमा तुलसीपुर नगरपालिका वडा न ५ का बुद्धिप्रकाश केसी , सुनिल वली , तुलसीपुर नगरपालिका वडा नं ६ का यादव टण्डन खत्री र सुरेश केसी रहेका छन् । त्यसैगरी , तुलसीपुर नगरपालिका वडा नं ५ का सचिन योगी , कृष्णसागर वली र मिनकेतन गिरीलाई २ / २ वर्षको कैद सजाय दिइएको छ । विकिपेडियामा रहेका हरेक लेखलाई सम्पादन गर्न सकिन्छ । यसको मतलब जोसुकैले जुनसुकै बेला विकिपेडियाका लेखहरुलाई बिगार्न सक्छन् । तर यति हुदाहुदै पनि विकिपेडियाका लेखहरु सधै किन सधै उच्‍चस्तरीय हुन्छन् ? किन विकिपेडियाका लेखहरु बिगारिएका अबस्थामा हुदैनन् त ? उदयपुर , अषाढ २७ - उदयपुरको त्रियुगा नगरपालिका ९ दमैती स्थित गैरी खोलामा सोमबार एकजनाको बेवारसे शव फेला परेको छ । आजको यो प्रेरणास्पद दिनले सम्पूर्ण मजदुरमा आपसी एकता पारस्परिक सद्भाव र उत्साह प्रदान गरोस् भन्ने शुभकामना पनि उहाँले व्यक्त गर्नुभएको छ । उनले कृषि , ग्रामिण विकास , सडक , विजुली , स्वास्थ्य र शिक्षामा सरकारले लगानी बढाउनु पर्ने सुझाव दिए । उनले महत्वकांक्षी रुपमा ठूलो आकारको बजेट ल्याएर समस्याको समाधान नहुने भन्दै साना किसानको ब्याजमा अनुदान , मलमा अनुदान , लघु सिँचाइमा लगानी गर्नेखालको बजेट ल्याउनु पर्ने बताए । जहाँ जहाँ प्रेम बिछोड त्यहाँ त्यहाँ मात्र हैन फेर्नु पर्छ अब साँच्चै चोली गजलको काठमाडौँ , २७ असोज । प्रधानमन्त्री माधवकुमार नेपालले राष्ट्रिय सहमतिका लागि दलहरुबीचको अविश्वास अन्त्य हुनुपर्नेमा जोड दिएका छन् । एकीकृत नेकपा माओवादीका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालसँग बिहान प्रधानमन्त्री निवासमा भएको छलफलमा उनले राष्ट्रिय सहमतिका लागि राजनीतिक दल र तिनका नेताहरुको व्यवहार पनि विश्वासिलो हुनुपर्ने बताए । राष्ट्रिय सहमतिका लागि आफूले राजीनामा गरेको यतिका दिन बितिसक्दा पनि सहमति हुन नसकेकामा गम्भीर चिन्ता प्रकट गरे । प्रधामन्त्री नेपालले नयाँ सरकार गठन हुन नसक्दा मुलुक जटिलतातिर धकेलिएको उल्लेख पनि गरे । सरकारको नीति तथा कार्यक्रम र आर्थिक वर्ष २०६७ - ६८ को पूर्ण बजेट प्रस्तुत हुन नसक्दा मुलुकको अर्थतन्त्र ठप्प हुने स्थिति उत्पन्न भएकोतर्फ अध्यक्ष दाहालको ध्यानाकर्षण गराउँदै त्यसनिम्ति गम्भीर हुन उनलाई प्रधानमन्त्रीले आग्रह गरे । दलहरुबीच विद्यमान अविश्वासको वातावरणको अन्त्य एकीकृत नेकपा माओवादीका लडाकुको समायोजन तथा पुनःस्थापनासम्बन्धमा सहमति भ्रष्टाचार नियन्त्रणजस्ता विषयमा दलीय सहमति हुनुपर्नेमा प्रधानमन्त्रीको जोड थियो । समुद्रपारि डट कम सम्बाददाता - २९ जनवरी , २०११ । शान्तिप्रक्रियालाई निष्कर्षमा पुर्‍याउन माओवादी लडाकू समायोजन खाकासहितको मस्यौदा तयार पार्न गठित शीर्ष तीन दल सम्मिलित नेताहरूको छ सदस्यीय कार्यदलले लडाकू समायोजनबारे मोटामोटी सहमति जुटाएको छ । कार्यदलले गरेको सहमतिको मस्यौदा आज बस्ने तीन दलको शीर्ष नेताहरूको बैठकमा प्रस्तुत गरिने कार्यक्रम छ । राजधानीको लाजिम्पाटस्थित होटल र्‍याडिसनमा शुक्रबार करिब आठ घण्टा लामो समय खर्चेर बसेको कार्यदलले माओवादी लडाकूको समायोजनसम्बन्धी खाका र शान्तिप्रक्रियालाई निष्कर्षमा पुर्‍याउने आधारका बारेमा लगभग सहमति गरेको हो । बैठकमा सहभागी नेताहरूले वार्ता सकारात्मक र उपलब्धिपूर्ण भए पनि तत्कालका लागि आफूहरूले मिडियामा कुनै कुरा नबताउने सहमति गरेको प्रक्रिया दिनुभयो । कार्यदलले बनाएको सहमतीय खाकामा शीर्ष दलका शीर्ष नेताहरूले सकारात्मक रूपमा लिने पनि कार्यदलका सदस्यहरूले आशा व्यक्त गर्नुभएको छ । बालापनबाट वयस्क हुने क्रममा युवाहरूमा विकसित हुने हार्मोनले शारीरिक एवं मानसिक स्थितिमा तीव्र परिवर्तन ल्याउँछ । यतिबेला मनोभावनामा पनि उथलपुथल आउँछ , त्यसैले मनोवैज्ञानिकहरूले यसलाई आँधीबेहरीको समय पनि भनेका छन् । जीवनको महत्त्वपूर्ण निर्णय लिने समय पनि यही हो । सन् १९९४ मा इजिप्टको राजधानी कायरोमा सम्पन्न अन्तर्राष्ट्रिय जनसंख्या तथा विकाससम्बन्धी सम्मेलनले यौन तथा प्रजनन शिक्षा युवाहरूका लागि महत्त्वपूर्ण भएको ठहर गर्‍यो । त्यसपछि यौनशिक्षालाई किशोर - किशोरीको उज्ज्वल भविष्य एवं कर्मठ र जिम्मेवार अभिभावक निर्माण केन्दि्रत भयो । विश्वमा १० देखि २४ वर्षसम्मका युवाहरूको जनसंख्या करिब १ अर्ब ७ करोड छ । विश्वको यो ठूलो हिस्सा भोलि गएर प्रौढावस्थामा पुग्नेछ । यौनप्रति सचेत नभएको अवस्थामा यो जनसंख्या पुस्तान्तरको समस्या बन्न सक्छ । युवाहरूका लागि रोजगारी सिर्जना गर्न वा स्वावलम्बी बनाउन विशेष गरी अविकसित तथा विकासोन्मुख राष्ट्रहरूलाई गाह्रो हुने कुरा स्वतः अनुमान गर्न सकिन्छ । विश्वका धेरैजसो क्षेत्रमा विवाहपूर्व यौनसम्पर्क राख्ने युवायुवतीहरूकोे संख्या वृद्धि भैरहेको छ साथै ढिलो विवाह गर्नेहरूको जमात पनि बढेको छ । समाजका क्रियाकलाप दिनहुँ खुला हुँदैछन् , जसलाई स्वतन्त्रता तथा मनोरञ्जनको उपमा दिइएको पाइन्छ । एक अध्ययनअनुसार एसियाली क्षेत्रका २ देखि ११ प्रतिशत महिलाले १८ वर्षभित्र , ल्याटिन अमेरिकाका १२ देखि ४४ प्रतिशत महिलाले १६ वर्षभित्र यौनसम्पर्क राखिसकेका हुन्छन् । त्यसैगरी पुरुष युवाहरूमा एसियाका २४ देखि ७५ प्रतिशत १८ वर्षभित्र , ल्याटिन अमेरिकाका ४४ देखि ४६ प्रतिशतले १६ वर्ष पूरा नहुँदै यौनसम्पर्क स्थापित गरिसकेका हुन्छन् । विकसित राष्ट्रका प्रायःजसो युवायुवतीले २० वर्षभित्र यौनसम्पर्कको अनुभव गरिसकेका हुन्छन् । तथ्यांक हेर्दा किशोर - किशोरीहरूमा खुलापन आएको सजिलै अनुमान गर्न सकिन्छ , तर वास्तवमा युवामध्ये सबैले स्वेच्छाले यौनसम्पर्क राखेको पाइँदैन । कतिपय बलपूर्वक गर्छन् भने कतिले अज्ञानता , प्रयोग र अनुभवका लागि कलिलो उमेरमै यौनसम्पर्क राख्ने गरेको पाइन्छ । नेपालको सन्दर्भमा भने यौनशिक्षाको इतिहास लामो छैन । नेपालमा यौनिकतासम्बन्धी औपचारिक शिक्षा सन्््््् १९८० देखि मात्र सुरु भएको पाइन्छ । हाल नेपालमा १० देखि १९ वर्षका किशोर - किशोरीको संख्या करिब ६३ लाख छ , युवाहरू करिब ८८ लाख छन् , जसमा करिब १४ प्रतिशत महिलाको विवाह १५ वर्षको उमेरमा र करिब ४२ प्रतिशत महिलाको विवाह १५ देखि १९ वर्षको बीचमा भएको पाइन्छ ९ाबअत कजभभत लभउब द्दिण्ण्ड० । हाल सहरी तथा अर्धसहरी क्षेत्रको वृद्घसिँगै इन्टरनेटको विकासले केटाकेटीहरू स्वतन्त्र रूपले यौन क्रियाकलापका दृश्यहरू हेर्न सक्छन् । त्यसैगरी नीला चलचित्र , पत्रपत्रिका , टिभी आदिले पनि केटाकेटीलाई चाँडै यौनक्रियाकलापमा होमिन आकषिर्त गरेको पाइन्छ । युनेस्कोका अनुसार नेपालमा पनि १८ वर्षमुनिका धेरै केटाकेटी यौन व्यवहारमा लाग्ने गरेको पाइएको छ । कतिपय किशोर - किशोरीहरू हतारमा वा नशालु पदार्थको सेवन गरी यौनसम्पर्कमा होमिएका पाइन्छन् । फलस्वरूप अनिच्छित गर्भ रहने , गर्भपतन गराउनुपर्ने , किशोरावस्थामै आमा बन्न बाध्य हुनुपर्ने भएकाले शिशु तथा आमाको स्वास्थ्य जोखिममा पर्नेे समस्या बढिरहेको छ । नेपाली समाजमा अविवाहित युवती गर्भवती हुँदा नकारात्मक दृष्टिकोणले हेरिने भएकाले उनीहरू गर्भपतन गराउन बाध्य हुन्छन् , जसका कारण किशोरीहरूको शारीरिक एवं मानसिक स्वास्थ्यमा प्रतिकूल असर पर्छ । यसरी गर्भपतन गराउँदा युवतीहरू धेरै रगत बग्ने , प्रजनन अंगमा संक्रमण हुने तथा कालान्तरमा पाठेघरको क्यान्सरसमेत हुने जोखिममा पुग्छन् । विकीपिडियाले गरेको एक अध्ययनअनुसार विकासोन्मुख मुलुकका ३३ प्रतिशत किशोरीले २० वर्ष पुग्नुअघि नै शिशु जन्माउँछन् जुन धेरैजसो नियोजित हुँदैन । धेरै मुलुकमा शिशु जन्माउने महिलाको सरदर उमेर बढ्दै गए पनि विकासशील मुलुकमा प्रतिवर्ष १५ देखि १९ वर्षका १ करोड ५ लाख महिलाले शिशु जन्माउँछन् । यस्ता घटनालेेेेे किशोर - किशोरीहरूमा प्रजनन स्वास्थ्य समस्या सिर्जना गर्न थप बल पुर्‍याउँछ , जसका कारण यौन प्रसारित रोगहरू एचआईभी , एड्स , किशोरावस्थामा गर्भवती र आमा बन्नेजस्ता समस्याले राष्ट्रका कर्मठ युवाहरूलाई बर्बादीतर्फ धकेलिरहेको छ । लामो समयदेखि त्रिवि शिक्षा विभागमा मानव यौनिकता र प्रजनन स्वास्थ्य विषयमा प्राध्यापन गराइरहेका प्रा अशोक कार्की भन्छन् - शिक्षाले युवाहरूलाई अरूको जीवन निर्माण गर्नुअघि आपनो जीवन निर्माण गर्ने कुरा सिकाउँछ भनिए पनि यस्ता समस्याका बारेमा भएका अध्ययन - अनुसन्धानले गैरजिम्मेवारपूर्वक गरिएको यौन व्यवहार र प्रजनन स्वास्थ्यबीच गहिरो सम्बन्ध देखिन्छ । यस्ता समस्या गरिबी , किशोरावस्थामा हुने हिंसा , किशोरावस्थाको यौनशोषण , पारिवारिक द्वन्द्व , विद्यालय छाड्ने , लागूपदार्थ दुव्र्यसन र कम उमेरमा गर्भवती बन्ने आदि कुरासँग सम्बन्धित छन् , त्यसैगरी युवतीहरूप्रति गरिने लैङ्गकि विभेदले पनि यसमा प्रत्यक्ष असर पार्छ । स्वभावैले किशोरावस्था खोज एवं प्रयोगको अवस्था हो , तर ज्ञान , अनुभव तथा परिपक्वताको कमीका कारण उनीहरू आफूमा आउने जोखिमप्रति सावधान हुन सक्दैनन् । त्यसैले अभिभावक , शिक्षक एवं ज्येष्ठ साथीहरूले सकारात्मक निर्देशन दिएर समयमै उनीहरूको मानसिकता तथा मनोविज्ञानको क्षितिज फराकिलो बनाइदिनुपर्छ अन्यथा किशोर - किशोरी ठूलो जोखिममा पर्ने सम्भावनालाई टार्न सकिँदैन । परिणाम व्यक्तिलाई मात्र होइन , समाज र राष्ट्रलाई नै अपूरणीय क्षति पुग्छ । हङकङको तमु सञ्चारकर्मीहरुले दिनुभएको योगदानको उच्च मूल्याङन गरेर दिइने सम्मान अत्यन्त महत्वपूर्ण हुने हुंदा यसको गरिमा ठूलो रहेको अध्यक्ष एकबहादुर गुरुङले भन्नुभयो । तमुहरुको गरिमा , इज्जत र प्रतिष्ठालाई उच्च बनाउन तमु सञ्चारकर्मीहरुले दिनुभएको योगदानको हामी प्रशंसा र सम्मान गर्छौं भन्नु भयो । ~~एमाले अखिल : - ८४ स्थानमा बिजयी ने बि संघ : - ५५ स्थान~~ शुल्‍क हेर्नको लागि मात्र नि : शुल्‍क , टावरमा चढ़नको लागि शुल्‍क रु . १० , टावरमा बस्नको लागि शुल्‍क रु . ३० । यहांसम्म तपाई जीपद्वारा जान सक्नु हुने छ । दार्जिलिंगबाट यहांसम्म जाने र आउने भाडा रु . ६५ देखि ७० को बीचमा छ । काठमाडौ , अषाढ २७ - सरकारले चोरी तथा डाँका मुद्दामा जेल सजाय भोगिरहेका ३० कैदीलाई आममाफी दिएको एक महिनामा राजधानीमा चोर्नेको बिगबिगी बढेको छ । पछिल्लो एक सातामा मात्रै साना ठूला गरेर ७ वटा चोरीका घटना भए । एकैदिनमा ३ ठाउँमा चोरी भयो । घटनामा पुरानै संलग्न भएको अनुसन्धानमा संलग्न अधिकारीहरूले दाबी गरेका छन् । गणतन्त्र दिवसका अवसरमा सरकारले चोरी तथा डाँका मुद्दाका ३० जनालाई आममाफी दिएको थियो । अनुसन्धानमा संलग्न प्रहरी अधिकृतका अनुसार ५ घटनामा पुरानै चोरको संलग्नता पाइएको छ । दिउँसो घरमा कोही नभएका बेला चोरीका घटना भएको प्रहरीले जनाएको छ । महानगरीय प्रहरी अपराध महाशाखाका डीएसपी हिमालय श्रेष्ठका अनुसार अधिकांश चोरीमा पुरानै संलग्न छन्् । ' चोरी गर्ने शैलीले पेशेवर संलग्न छन्् , ' उनले भने , ' धेरै जसो घटनमा जेलबाटै छुटेका चोरको संलग्नता देखिएको छ । ' उनका अनुसार चोरी भएका ३ घटनामा जेलबाट छुटेका चोरको संलग्नता देखिएको छ । केहीलाई पक्राउ गरे पनि केही बाहिरै भएकाले प्रहरीले औपचारिक रूपमा सार्वजनिक गरेको छैन । बाफलमा सुजन रञ्जितको घर दिउँसै चोरियो । २ जनाको समूहमा आएकाले २० लाख रुपैयाँ बराबरको चोरी गरे । पछाडिको पर्खालबाट भित्र पसेका उनीहरूले घरको मूलढोकाको छेस्किनी लगाएर चोरी गरे । नजिकै घर बन्दै गरेको ठाउँमा उभिएकी एक युवतीले सोध्दा चोर्नेले दिदीको घरमा साँचो छुटेकाले निकाल्न पसेको बताए । ' भित्र पसेपछि मूलढोकाको छेस्किनी लगाएर सबै सामान लिएपछि पछाडिकै ढोकाबाट भागेका छन् , ् ' श्रेष्ठले भने । श्रेष्ठका अनुसार त्यो घरमा चोरी गर्न आउने व्यावसायिक र जेलबाट छुटेका हुन् । ' फिङ्गर पि्रन्ट नदेखाउन हातमा ग्लोब वा रुमाल बाँधेका छन्् , व्यावसायिक चोर नहुने भए त्यति धेरै सावधानीका साथ चोरी गर्न सक्त्तैनन् ' , श्रेष्ठले भने । महाराजगन्जका दिलीपमान श्रेष्ठको घर पनि चोरीबाट अछुतो रहेन । घरमा कोही नभएका बेला आएका चोरले ११ लाख रुपैयाँ बराबरको धनमाल लगेको प्रहरीले जनाएको छ । चाबहिलका यादव थपलियाको घरमा बिहीबार २७ हजार रुपैयाँ बराबरको चोरी भयो । घरमा कोही नभएका बेला मूलढोकाको ताला फोडेर घरभित्र पसेर सबै गरगहना लगेका थिए । यस्तै गोंगबु पवित्र नगरमा सडकमा हिंडिरहेका नेत्रप्रसाद पौडेललाई कुटपिट गरेर अज्ञात समूहले २१ हजार नगद र मोबाइल सेट लिएर गए । यस्तै यही साता पुरानो नैकापका मोहन अधिकारीको घरबाट झन्डै ४ लाख ६५ हजार रुपैयाँको धनमाल चोरी भयो । दिउँसो घरमा कोही नभएका बेला घरको ताला फोडेर २ लाख ५० हजार रुपैयाँ , सुनका गहना ३ तोला , क्यामरा २ र मोबाइल २ वटा चोरी भएको प्रहरीको तथ्यांकले जनाएको छ । प्रहरी व्यावसायिक र गैरव्यावसायिकको चोर्ने शैली छु््ट्याउन सहज हुने बताउँछन् । ' ढोका फोर्नेदेखि सामान खोज्ने शैलीसमेत व्यावसायिक र गैरव्यावसायिकको फरक हुन्छ , ' डीएसपी श्रेष्ठले भने । कलंकीका प्रवीण कार्कीको घरमा कोही नभएका बेला आएकाले ३ लाख ११ हजार रुपैयाँ बराबरको धनमाल लुटे । काठमाडौं महानगरको २४ वडास्थित एकतामार्गकी आरति यादवको घरबाट पनि २ लाख ३६ हजार रुपैयाँ बराबरको धनमाल चोरी भएको छ । प्रहरीले यी घटनामा संलग्नमध्ये केहीलाई नियन्त्रणमा लिएर सोधपुछ गरिरहेको जनाएको छ । प्रकाशित मिति : २०६८ अषाढ २८ ०८ : ११ आकाश जमिन चारैतिर बहकिन्छ मन रित्तिसक्यो भन्थे म त बर्षिरहन्छ झन हिउझै फुल्ने रहरका सुकिगए बोटहरु समयको लप्का सँगै धमिलिए ओठहरु अस्ताएको घाम जस्तै भाबुक हुन्छ मन रित्तिसक्यो भन्थे म त बर्षिरहन्छ झन टोलाउथे किनारमा भुमरिको सयर गर्दा उदास भो जीबन यो निष्टुरिको भर पर्दा छातीभरी तनाब बोकी बेहोसमा रुन्छ मन रित्तिसक्यो भन्थे म त बर्षिरहन्छ झन बस्नेतले पर्शुराम आफुसंग रहेको उल्लेख गर्दै प्रशासनलाई सक्ने भए पक्राउ गर्न भनि दिएको अभिब्यक्तिलाई ओलीले सच्चा एमाले कार्यकर्ताले गर्नुपर्ने कार्य भन्दै प्रशंसासमेत गरेका थिए । ~~तिम्रो अपार्टमा कति जना बस्छौँ ? उत्तरमा उसले भन्यो ।~~ ' फुलमा मौरी डुल्ने बेलामा कोदो रोप्दा लाएको पिरती छुट्यो तोरी फुल्ने बेलामा … ' ' उकाली उकालीमा दाईने पर् यो वर … ' जस्ता चर्चित लोकदोहोरी तथा आधुनिक गीत तथा करिव २ सय म्युजिक भिडीयोमा अभिनय गरिसकेकी गुरुङले दशगजा तथा गोर्खा पल्टन जस्ता ठुला चलचित्रमा मुख्य भूमिका निर्वाह गरिसकेकी छन् । गोरखा जिल्लाबाटै पहिलो नायिकाको रुपमा गुरुङलाई पाउँदा हामीले गर्व गरेका छौ । तमु सँस्कृतिहरुलाई पनि उजागर गर्ने काम गर्नुहुनेछ भन्ने अपेक्षा नयाँवर्षको शुभकामना तथा उज्वल भविष्यको कामना गर्दे बक्त्ताहरुले धारणा व्यक्त गरेका थिए । जर्दारीविरुद्धका भ्रष्टाचार र अपराधका १८ मुद्दामध्ये कुनैमा पनि दस वर्षपछिसम्म अदालतबाट पुष्टि भएका छैनन् । तर उनले कम्तीमा आठ वर्षम्म जेलमा बिताएका छन् । उनलाई सन् २००४ मा तारेखमा मुक्त गरिएको थियो , उनलाई लगाइएका मुद्दाहरू कमजोर र कुनै निष्कर्षा नपुगिने खालका थिए । भुट्टोलेसमेत आफूविरुद्धका भ्रष्टाचारका आरोपलाई अस्वीकार गर्दै आएकी थिइन् , जसलाई उनले राजनीतिक उद्देश्य प्रेरित भन्ने गरेकी थिइन् । उनले कम्तीमा सातवटा भ्रष्टाचारसम्बन्धी मुद्दाको सामना गर्नुपर्‍यो , सबैमा कुनै अपराध प्रमाणित भएन , उनलाई अक्टोबर २००७ मा आममाफी दिइएको थियो । आज ( २९ फागुन ) विहान खाना खाएर कामतिर लागे । ठूल्ठूला घरहरुको फेदैफेद गल्ली र गल्छेडा पार गर्दै काममा पुग्नु मेरो दैनिकी नै हो । लोड सेडिङले जुराएको समय भएकोले फुर्सदमा मनमा यसो कुराकानी गुन्दै उन्दै हिड्‍दै थिएँ । एक युवतीको आवाज सुने " मलाई नहान्नु ल " । म झसङ्ग भएँ र अगाडि हेरे । एक हूल केटाकेटी हातमा लोला र पिच्कारी लिएर खेलीरहेका थिएँ । अनि उनीहरुका अभिभावक जस्ता देखिनेहरु बेलुनमा पानी परिदिन सहयोग गर्दैथिए । उनीहरु एकअर्कासँग सोधासोध पनि गर्दैथिए " हान्दिउ ? " , " अहिले नहान लोला सकिन्छ अनि कस्ले किनिदिन्छ फेरी ? " । यसो ठम्याए । होली आउनु अझैँ ९ दिन बाँकी छ । मेरो मनमा ढ्‍याङग्रो बज्न सुरु भइहाल्यो । अब होलीको भोलिपल्टमात्रै ढुक्क हुन्छ मन । काठमाडौं टेकेको सालदेखि बर्षेनी यो ज्यानले फोहोर पानीसरीको लोला खोपेको खेपेकै छ । त्यो पनि फागु पूर्णिमाको अघिल्लो हप्तादेखि नै । आजको त्यो दृश्यले यो वर्ष फागुभन्दा अगावै खेप्नुपर्ने लोलाको त्रास मनमा जगाइदिइसक्यो । चारैतिर पर्खालले घेरिएको कोठा तथा घरभित्र बसेको अवस्थाभन्दा बाहिर निस्क्यो कि मानसिक तनाव उत्पन्न भइहाल्छ लोला खाइने पीरले । यो समस्या म एक्लो मनुवाको होइन । जतिपनि साथीहरु छन् । सबैमा यो त्रास उत्तिकै व्याप्त छ । त्यसमा पनि खासगरी युवती ( केटी ) हरुलाई । घरैघरको फेदबाट हिड्‍नुपर्दा त झन् दशा नै लाग्छ । कुनबेला कुन घरको छत या झ्यालबाट हानिने लोलाको निशानामा परिन्छ थाहै हुँदैन । कुन गन्तव्यमा पुग्नलाई कुन मनस्थितिले हिडिराखेको बेला एक्कासी लोला बर्सिदा ठूलै दुर्घटना भएझै मुटुको धड्‍कन बेग हुन्छ र शरीरमा आएर बज्ररिएको लोलाले शरिर आधाआधी भिजाएरै छाड्‍छ । महिला भएकै कारणले कैयौँ कष्ट र दु : ख सहनुपर्दा कहिलेकाहीँ लाग्छ , महिला हुनु नै कत्ति बिडम्बना र पीडायुदायी छ हाम्रो समाजमा । त्यस्तैगरी यो फागु पुर्णिमाको सन्दर्भमा पनि एउटा युवतीले भोग्नुपर्ने जति पीडा सायद अरुले भोग्नु पर्दैन होला । म र मेरो दाई या अन्य कुनै पुरुष मित्र सँगै हिडिराखेको बेला पनि ताकी ताकी मेरै शरीरमा लोला बज्ररिने गर्छ । म र मेरो काकी या अन्य कोही पाको महिलासँगै हिड्‍दा पनि मेरै ज्यानमा लोला हानिएको हुन्छ । त्यो लोला आफैले युवती या महिलालाई नै छानेको त पक्कै हैन । आखिर किन त्यस्तो हुन्छ ? यस्तै र अझ यो भन्दा पनि पीडादायी अनुभव अन्य साथीहरुको हुनसक्छ । सायदै होलान् हप्तादिन अघिदेखि दिनदिनै लोला खाइ खाइ मनोरञ्जन लिनेहरु । लोला खाइसकेपछि रीस , पीडा , आक्रोस के के हो के के गज्याङगुजुङ मिसिएको दिल दिमाग मत्थर हुन नपाउँदै फेरी अर्कोतिरबाट लोलाको निशान बन्ने त्यत्तिकै सम्भावना । यस्तो परिस्थितिमा पनि केही गर्न नसक्दा लाचार र छट्‍पटी महशुश हुन्र्छ । किनकी यसबारेमा गुनासो र सहयोगको अपिल गर्ने ठाउँ पनि त छैन । सिफ साथीहरुसँग कुराकानी गरेर एकअर्काको पीडा साटासाट गर्‍यो , बस सकियो । हुनेवाला केही छैन । अनि मनमा अनेक प्रश्न उठ्‍छ , चिन्नु न जान्नुको बटुवाहरुलाई लुकी लुकी भएपनि छानी छानी लोला हानेर मजा लिनेहरुप्रति । के साँच्चै नै उनीहरुलाई त्यसो गर्दा स्वर्गीय आनन्द मिल्ला ? त्यस्तै हो भने किन खुलेर अगाडि आउन पनि सक्दैनन् ? दूलोमा लुकेर सिकार ढुक्दै झम्टिँदै खाने खालको प्रवृत्तिलाई के भन्ने ? पीडा र तनाव सम्झेर ल्याउँदा त्यस्ता प्रवृत्ति बोकेकालाई भित्तामा पोष्टर बनाएर टाँग्नेसम्मको रीस उठ्छ । तर त्यो समाधान होइन , सही होइन र बूताबाहिरको कुरो पनि हो भन्ने मलाई थाहा छ । विचरा म बबुरो एक्लैले मन हुडालेर हुने नै के पो हो रहेछ र ? यी र यस्ता अनेक कुराले गर्दा होलीको विशेष दिन आउँदासम्म पानी , रंग र होली पर्वसँगै वितृष्णा जागीसक्छ । थाहा छैन होलीको दिनमै मात्र होली खेलेर रमाइलो गरेको अनुभव कहिले गर्न पाइने हो ? गान्धी त्यतिबेला दक्षिण अफ्रिकामा वकालत गर्थे । एक दिन अदालतमा गोरो न्यायधीशकासामु दरो तर्क दिन नसकेर रुन बाध्य भए । उनी रुँदै भारत पसे र त्यही ' रोदन ' को रुपलाई भारतमा ' सत्याग्रह ' मा विकसित गेरर बृटिसहरु बिरुद्ध जीवनभर लाग्न उनी बाध्य भए । गांधी त मुस्लिमहरूको आकांक्षलाई संबोधन गर्न नसक्दा ' भारत ' बाट ' पाकिस्तान ' लाई जिन्हाले चुँडाएर लगेको टुलुटुलु हेरेर बस्न पनि बाध्य भए । आफ्नै मुलुकको एक चोक्टा कसैले चुँडालेर लगेको बसेर चुपचाप हेर्नु पर्ने यहाँ कस्तो पीडादायी बाध्यतवाद लुकेको छ । बेलडाँगी १ सी ३ छाप्रा नं . २६० का लालबहादुर विश्वा लामो समयदेखि दातृ निकायले दिएको राशनको भरमा पेटभर खान नपुगेको कारण गिटी कुट्न बाध्य भएको बताउँछन् । मेरी रति , मेरा दुई आँखाले मात्र होइन मेरो आत्माले पनि तिम्रो दु : ख देखिरहेको छु । तर के गरूँ ? म पनि त कुनै बन्धनमा उल्झिरहेको छु । निस्साह बनी तिम्रो यो लाचार श्रीमानले तिमीलाई सिउदोमा दुई चुट्टी सिन्दुर र आमा बन्ने सौभाग्य बाहेक अरु केही दिन सकेको छैन । १४ जेठ , काठमाडौं । झापाको सुरुङ्गास्थित कोटिहोमका मूल पुजारीले १३ वर्षीया १ बालिकालाई यौनशोषण गर्दै आएको घटना सार्वजनिक भएको छ । पुजारी हरि भट्टराइले कोटिहोममा बुबासँग बस्दै आएकी कक्षा ७ मा अध्ययनरत बालिकालाई यौनशोषण गर्दै आएको घटना हिजो सार्वजनिक भएको हो । पीडित बालिकाले आफुमाथि पुजारीले लामो समयदेखि ज्यान मार्ने धम्की दिएर यौनशोषण गर्दै आएको कुरा आफन्तलाई सुनाएपछि घटना बाहिर आएको हो । पुजारीले कसैलाई भने मारिदिने धम्की दिनुका साथै एउटा तामाको सिक्का छुवाएर कसम खुवाउँदै घटना सार्वजनिक भए बहुलाउने भनेकोले घटनालाई लुकाएर राखेको पीडित बालिकाले बताएको आफन्तले जनाएका छन् । पुजारी भट्टराई भने फरार भएको प्रहरीले जनाएको छ । नागरिक उड्ययन कार्यालय विराटनगरका प्रमुख सुधीर चौधरीले युनियनले सोझै प्राधिकरणको व्यवस्थापनसँग माग राखेकाले त्यहीबाट समस्या सुल्झाउने प्रयास भइरहेको जानकारी दिए । उनले नागरिकसँग भने , ' हप्ता दिन अगाडि युनियनले माग पठाएको हो , मागबारे केन्द्रीय कार्यालयमै कुरा भइरहेको छ । ' चौधरीका अनुसार माग पूरा नभए आउँदो शनिबारदेखि रात्रि उडानको समय काम नगर्ने जानकारी कर्मचारी दिएको बताए । ठ्याम्मै दुई वर्ष पुगेछ काइँलो हराएको । आफै हराए पनि ख्याल हराइन । तैपनि , फोन छैन । चिठ्ठी छैन । गएको पत्रकार अधिवेशनमा त दूई - चार अछेर कोरेर पठाएको थिएँ , यसपाला त्यो पनि छुट्यो । तर , मनमा बसेको माया यति चाँडै कसरी मेटिन्छ र ? राजतन्त्रको अन्त्यको लागि एक भए जस्तै राजनीतिक दलहरु शान्ति , संविधान र अग्रगमनको लागि फेरि एक जुट हुनु पर्ने आवश्यकता औल्याउँदै दलहरुबीच एकता बन्न नसके संविधानसभाको म्याद १० वर्ष थपे पनि संविधान बन्न नसक्ने ठोकुवा गरे । यसैबीच निर्वाचनका लागि दल दर्ता गर्ने म्याद समाप्त हुनै आँट्दा मंगलबार १६ वटा खासै नाम नसुनिएका पार्टी दर्ता गर्ने निर्णय गरिएको निर्वाचन आयोगले जनाएको छ । ठोकर्पाको यो कार्यक्रम माओवादीहरूको केन्द्रीय योजनाअन्तर्गत थियो । बेथान स्मृति ' बि्रगेड ' को विशेष लडाकू दस्ता - एसटीएफ ) ले काभ्रेको दारेगौँडामा आधुनिक हतियार कब्जा गरेकोमा विजय उत्सव तथा उनीहरूलाई अभिनन्दन गर्ने कार्यक्रम त देखावटी मात्रै थियो । वास्तवमा विद्रोह सुरु भएपछि अनन्त पहिलोपटक सार्वजनिक हुँदै थिए । खासगरी माओवादीहरूले यो कार्यक्रम त्यतिखेर आयोजना गर्दै थिए , जतिबेला पार्टीले अन्तिम निणर्ायक युद्ध भनेको छ । त्यसैको पूर्वाभ्यास भनेर माघ १० गते वाङ्थली र फागुन २१ गते जलवीरेमा माओवादीहरूले खुला आमसभा तथा कार्यक्रम गरेका थिए । उत्तर - हालको का . म . न . पा . वडा नं . १९ को सिमानगल्लीदेखि ४५ फिटमाथि ( उत्तरपट्टी ) हुँदै कम्पुकोट , महेन्द्रेश्वर महादेव मन्दिर , मखन बजारको शिवलिङ्गस्थानबाट १५० फिट उत्तरपट्टि र मखन बजार हुँदै इन्द्रचोकका आकाशभैरव मन्दिरबाट ४५ फिट उत्तरपट्टिसम्मको क्षेत्र । अर्ध निन्द्रामा बिहान ५ बजेतिर मलाई बसपार्कमा ल्याएर गाडी रोकियो । त्यतिबेला गोंगबुमा नयाँ बसपार्क बनिसक्याथेन । सबै लामो दूरीका बस रत्‍नपार्क नजिकैको बसपार्कबाट छुट्थे र त्यहीं मिल्थे । सन् 1949को अक्टोबर एक तारिख जन - गणतन्त्र चीनको स्थापना भयो । साठी वर्षदेखि चीनको आर्थिक तथा सामाजिक निर्माणमा विश्वलाई आकर्षक उपलव्धि हासिल भएको छ । यस्तो छोटो अवधिमा नै कसरी ठूलो उपलव्धि हासिल भयो त भन्ने कुराबारे चर्चा गर्दा प्रधानमन्त्री वन च्या पाउले जवाफ दिनुभयो , समूह ' ई ' मा शीर्ष स्थान लिने प्रयासमा रहेको स्विडेनले मोल्दोभालाई २ - १ ले हराएको छ तर स्विडेनका ज्लाटन इब्राहिमोभिचले पूर्वार्द्धको अन्ततिर पेनाल्टीमा गोल गर्न सकेका थिएनन् । तीनचोटि प्रधानमन्त्री भइसक्नुभएका शेरबहादुर देउवा चौथोपटक प्रधानमन्त्री बन्नका निम्ति क्रियाशील हुनुभएको खबरले नेपाली राजनीतिमा सानो भए पनि तरङ्ग पैदा गरेको छ । देउवाले पुनः प्रधानमन्त्री बन्न रहर गर्दा काङ्ग्रेसमा तनाव र विवाद उत्पन्न हुनसक्ने आशाले एकथरीलाई रोमाञ्चित तुल्याएको हुनसक्छ भने देउवाको भाग्योदयमा आफ्नो भविष्य देख्ने ' गणेशजी ' हरूमा चाहिँ यो खबरले प्रसन्नताको बहार ल्याएको हुनुपर्छ । प्रधानमन्त्री [ . . . ] तीनतिरबाट पहाडले छेकेको खोँचमा बसेको फाप्लु विमानस्थलदेखि नै नुम्बुर ( ६९५९ मि . ) र कार्यालुङ ( ६५११ मि . ) हिमालले स्वागत गर्छन् । सगरमाथा हेर्न चाहिँ फाप्लुबाट तीन घण्टाको बाटो रत्नागे वा ६ घण्टाको जूनबेसी पुग्नुपर्छ । फाप्लुबाट तीन घण्टा परको फुर्तेनबाट पनि सगरमाथाको राम्रो दृश्यावलोकन गर्न सकिन्छ । चार सय वर्ष पुराना बौद्ध गुम्बा भएको जूनबेसी पाँच सय जति भिक्षु , आनी र ननहरूको बासस्थान पनि हो । यहाँ थुप्तेन , छोलिङलगायत गुम्बाका बौद्धमार्गीहरूको आत्मीयता पाइन्छ । रत्नागे र जूनबेसीमा एक - दुई रात बस्ने गरी गयो भने झ्नै रमाइलो हुन्छ । अलिपरका पिके डाँडा , तामाखानीसम्म पुग्ने हो भने तीनदेखि सात दिन हिँड्नुपर्छ । फाप्लुबाट हिँडेरै दुई दिनमा लुक्ला र तीन दिनमा नाम्चेबजार पुग्न पनि सकिन्छ । लोकनाथ मनेनले हाम्रो देशमा राजाहरूको कारणले पापले जरा गाडेको छ । पाप राजाहरुबाट शाही सेनामा , सेनाद्वारा देशमा भएको बताउँदै , हामी सर्वोच्च जाती हौं , परमेश्वरको वचन नयाँ नियमले हामीलाई एउटै जाती बनाएको छ । हाम्रो देश जातिय , भाषिक संघियतामा जान नहुने कुरा पनि बताउनुभएको थियो । पोखरा , ३० जेठ । बिग एफ एमको आयोजनामा असार ६ गतेदेखि दोश्रो संस्करणको खुला गायन प्रतियोगिता ' भर्जिन मोबाइल बिग आइकन २०११ ' हुने भएको छ । संगीत क्षेत्रमा कदम चाल्ने चाहना भएका प्रतिभाहरुको खोजी गर्ने लक्ष्यका साथ प्रतियोगिताको आयोजना गर्न लागिएको आइतबार पोखरामा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा बिग एफ एमका स्टेशन म्यानेजर अमित रिजालले जानकारी दिनुभयो । दोश्रो संस्करणको बिग आइकनमा ३९ जिल्लाका ६ सय ३० जना प्रतियोगीले भाग लिनॆ छन । गत बर्षको पहिलो संस्करणमा ४ सय ६५ जनाले सहभागीता जनाएकोमा म्याग्दीका गगन पुन विजेता बन्न सफल भएका थिए । विजेता पुनको पहिलो एल्बम ' गगन ' छिटै बजारमा आउने तयारीमा रहेको छ । भर्जिन मोबाइल शोरुमको मुख्य प्रायोजनमा आयोजना गर्न लागिएको भर्जिन मोबाइल बिग आइकन २०११ को बिजेताले टीभीएसको १ लाख ५० हजार मुल्य वरावरको मोटर साईकल प्राप्त गर्ने छ भने उप - विजेताले एम एस आइ ल्यापटप प्राप्त गर्ने रिजालले जानकारी दिनुभयो । आजका पुस्तामाझ पोखरा र आसपासबाट संगीत क्षेत्रमा कदम चाल्ने चाहना भएका प्रतिभाको खोजी र उत्कृष्टको छनौट नै प्रतियोगिताको लक्ष्य रहेको उहाँले बताउनुभयो । काठमाण्डुबाट उत्पादन हुने बाहेक कुनैपनि बस्तु कला प्रतिभा सिर्जनालाई अन्य मानिने यो देशको परिवेशमा पोखरापनि पिडित रहेको बताउँदै उहाले यहाँका प्रतिभा यहीँ रहेर स्टारडम सिर्जना गर्नु कठीन र जटील कुरा हो भन्नुभयो । प्रतिष्पर्धालाई गहिरो चाखका साथ रेडियो सुनेर आफुलाई मन परेकालाई मत दिएर प्रतिष्पर्धाको फाइनलमा उपस्थित भएर आदि तरिकाले स्रोता सुभेच्छुकको सहभागिता सुखद रहेको एफ । एम । ले बताएको छ । सानो स्तरको लगानी र क्षेत्रीय प्रचारमा सिमीत संस्थाले गर्ने यस्ता पहलहरुले कसैलाई रातारात स्टार बनाउने र उसको सुखद भविष्यको ग्यारेन्टी कहिल्यै लिन सक्दैन भन्दै रिजालले कार्यक्रमको सबैभन्दा प्रारम्भीक पहल भनेको गायन क्षमता भएका प्रतिभाको पहिचान गराइदिने र उनिहरुका बारेमा बजारीकरण गरिदिनु नै रहेको बताउनुभयो । अधिकारकर्मी महिलाहरूले मनोनित गरिने २६ जनामा जसरी भएपनि ५० प्रतिशत महिला हुनर्ुपर्ने माग पनि गरे । भ्यालेन्टाइन डे भनेर कलेज , अफिस् ले सार्वजनिक बिदा नदिने , बिचरा कत्ती जनाको त यहि भ्यालेन्टाइन डे मै प्रेमको गाठो कसौला भनेर सोचिराख्नु भएको होला , कत्तिले त आफ्नो मन पराएको मान्छे सँग हिंडेको , डुलेको कुराहरु सम्झेर मनमा लड्डु फुराइ सक्नु भो होला , प्रेमी प्रेमिका नहुनेको को त एउटा पिडा छँदै छ हुनेलाई पनि टेन्सन नै छ । शायद तपाईंहरु पनि यस्तै यस्तै सोच्दै हुनुहुन्छ होला अब त्यो दिन कहाँ जाने , के गर्ने , कसरी मनाउने फेरी येतिकै साथीसँग हिंडे पनि जोडी को बिल्ला लगाइदेलान् भन्ने डर । अहो कलेज टाईममा पो रमाइलो हुन्थ्यो त सबैको आँखा जोडी माथि पर्ने , हा हा अर्काको खुब चासो हुने । त्यो दिन त घर मा ढिलो गएपनि अहो ल कतै घुमेर आये जस्तो हुने । कसैसँग हिंडे पनि पसल् बाट पनि टाउको निकालि निकालि हेर्ने अनि बाइक् बाट पनि फर्कि फर्कि हेर्ने । फेरि क्यामेरा लियेको मान्छे देख्यो कि डर् लाग्ने यो पत्रकार् होकि फेरी फोटो झ्याम् खिचेर पत्रीकामा छाप्यो भने बर्बाद् । येस्तै येस्तै पिडा । कलेज टाइम सकियो अफिस् गर्न थलियो । के गर्ने अफिस् त आउनै पर्‍यो , त्यो दिन त सबै बातावरण नै रोमान्टिक क्या । साथी हरु ले त मलाई भोज खुवाउन पर्छ रे अबुइ मेरो विवाह हो र भोज खुवाउनलाई अचम्म छ बा । अब एउटा रमाइलो कुरा भनौ भ्यालेन्टाइन डेको दिन हाम्रा हाकिम एती बिघ्न रोमान्टिक भएछन कि बेस्करी perfume लगाएर आएछन अहो त्यो बास ले त मलाई रुघा नै लगाइदियो । अब Association र मुक्ती मोर्चा खोल्ने फेसन आएको बेला प्रेमी प्रेमिका को पनि Association र मुक्ती मोर्चा खोल्ने होकी ? जस्ले मायालु जोडी को हक हित को लागि लड्ने । हा हा जस्तै कि : १ . प्रेमी प्रेमिका को लागि माया गर्ने बातावरण मिलाइदिने । २ . प्रेमिकाका दाइ र बाउ लाई बिशेष Counseling दिने । ३ . भ्यालेन्टाइन डे मा सबैलाइ छुट्टी दिने जस्ले गर्दा single चाँही double होस् अनि double को माया झन बढोस् । ४ . भ्यालेन्टाइन डे को दिन कलेज बाट ढिलो आए पनि घरमा सवाल जवाफ गर्न नपाईने । ५ . प्रेमी प्रेमिका पार्क बनाउने तेस्मा सन्कास्पद बेक्ती ( दाई , बाउ , काका , हजुरबुवा ) लाई छिर्न नदिने यस्तै यस्तै अरु कुरा साथी हरु ले कमेन्ट बक्स मा थप्नु होला । हा हा , मैले त भन्देको मात्रै हो , हाम्रो साथी हरु त जोशिला हुनुहुन्छ फेरी साच्चै खुल्ला नि Nepal Lover Association . प्रधानमन्त्रीका लागि एकीकृत नेकपा माओवादीले अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल , नेपाली काङ्ग्रेसले संसदीय दलका नेता रामचन्द्र पौडेल , एमालेले अध्यक्ष झलनाथ खनाल र साना १७ दलले मधेसी जनअधिकार फोरम लोकतान्त्रिकका अध्यक्ष विजयकुमार गच्छदारको उम्मेदवारी मनोनयन गरेको छ । प्रहरी र स्थानीयबीच झडप , दर्जनबढी घाइतेकाठमाडौ , जेष्ठ १८ - विद्युत आपूर्ती नियमित हुनुपर्ने माग गर्दै स्थानीयवासी र प्रहरीबीच सप्तरीको कल्याणपुरमा झडपहुँदा दर्जनबढी घाइते भएका छन् । लाडसेडिङ नहुने समयमा पनि नियमित विद्युत आपूर्ती नभएको भन्दै स्थानीयवासीले बिहानैदेखि उक्त सडक खण्डमा यातायात अवरुद्ध गरेपछि प्रहरीले बाटो खुलाउन प्रयास गर्दा झडप भएको हो । झडपमा घाइते भएका तीन जनाका सगरमाथा अञ्चल अस्पताल राजविराज र अन्यको स्थानीय स्वस्थ्य संस्थामा उपाचार भइरहेको छ । भारतबाट जडान गरिएको विद्युत १ महिना देखि अनियमित भएपछि उनीहरुले सडक अवरुद्ध गरेका हुन् । सोही अवसरमा प्रथम विश्व युद्ध सन् १९१४ - १८ सालमा हताहत भई विश्वका विभिन्न देशहरुमा रहेका समाधिहरुमा समाधिस्त गोर्खाहरुको नामावलीको संग्रह ' समाधि ' नामक पुस्तक सार्वजानिक गरिएको थियो । ~~छोटो लाउछौ काँ काँ न्याक्नु लाग्छ नि मेरो के दोष ? ( २२ )~~ संविधान बनाउनका लागि चुनिएका ५७ जना महिला सभासद एकाल भए पनि उनीहरुको बोली सुनुवाइ भएको देखिदैन । . . . बांकी . . ' का … श … . म त्यै बादल भइदिए … . . वा ˜ उ … … कसम से जिन्दगीभरि आकाशमै घुमिरहन्थें - स्याटेलाइटजस्तै । ' ' सपना देख्नु नराम्रो होइन , तर सपना त्यसरी देख् जसरी तैंले त्यसलाई पूरा गर्न सक्छस् . . ' तामाङ सोसाईटी अफ अमेरिका को कार्य समितिको Sep . 12 , 2010 को बैठक बाट - " एस् . एल . सि . परिक्षामा उत्कृस्ट अङ्क ल्याउने तामाङ बिद्यार्थी अभिनन्दन गर्ने " निर्णय भएनुसार यस बर्ष को " एस् . एल . सि . परिक्षामा उत्कृस्ट अङ्क ल्याउने तामाङ बिद्यार्थी अभिनन्दन कार्यक्रम " भब्य रुपमा सम्पन्न भयो । काठमण्डौ , असोज १७ - अशोक होटलको हलमा सम्मान भएको कार्यक्रमामा प्रमुख अतिथी पूर्व कानुन तथा न्याय मन्त्री श्री भिम बहादुर तामाङ ज्यु ले छात्र तर्फ ईन्द्र तामाङ र छात्रा तर्फ उर्मिला तामाङ लाई जनही रु . २५ / २५ हजार नगद सहित प्रमाण - पत्र प्रदान गरेर अभिनन्दन गर्नु भएको थियो । तामाङ सोसाईटी अफ अमेरिकाको सल्हाकार बंश लाल तामाङ को अध्क्षयतामा सम्पन्न भएको उक्त कार्यक्रममा तामाङ सोसाईटी अफ अमेरिकाको मानर्थ सदस्य श्री अमृत लामा ज्यु ले स्वागत मन्तब्य दिनु भएको थियो भने कार्यक्रम संचालन पूर्व कार्यसमिती सदस्य सन्जोक योन्जन ले गर्नु भएको थियो । कार्यक्रममा बिशेष अतिथी पूर्व मन्त्री डि . बि लामा हुनुहुन्थियो भने अन्य अतिथीहरुमा सभासद दावा तामाङ , ताम्सालीङ नेपाल राष्ट्रिय दलका अध्क्षय पर्शुराम तामाङ , तामाङसालीङ स्वायत्त राज्य परिषदका अध्क्षय डि . के . बुढीस्ट , माओबादीका केन्द्रिय सदस्य हित बहादुर तामाङ , मधुरिमा नेपालका अध्क्षय प्रदिप बोम्जन रहनु भएको थियो । कार्यक्रम लाई सफल बनाउन गायक रोज मोक्तान , प्रेम लोप्चन , तामाङ चौतारीका महासचिब सुजन लामा , म्हेन्दोला फोलेका सन्चालक सुनिल लामा ले बिशेष सहयोग गर्नु भएको थियो भने तामाङ समाज डट कम का प्रमुख सम्पादक बिष्णु तामाङ ज्यु ले उत्कृष्ट अंक ल्याउने बिद्यार्थी छनोट गर्नु भै सहयोग पु - याउनु भएको थियो । मानर्थ सदस्य श्री अमृत लामा ज्यु ले स्वागत मन्तब्य दिनु हुने क्रममा - तामाङ सोसाईटी अफ अमेरिकाले भाबी दिनमा तामाङ जातिको उत्थानका लागि बिशेष कार्यक्रम ल्याउने बचन दिनु हुँदै अमेरिका भएको संस्था भए पनि , बिश्वाको तमाम तामाङ जातिको हक , हित र अधिकार का लागि गठ्न भएको तमाम तामाङ जातीहरुको साझासंस्था - तामाङ सोसाईटी अफ अमेरिका हो , भन्नु भएको थियो भने प्रमुख अतिथी भिम बहादुर तामाङ ज्यु ले सोसाईटीले शिक्षालाई प्राथमिकता दिएर गरेको यस प्रकारको कार्यक्रमको प्रश्ंशा गर्नु हुँदै शिक्षा नै बिकास को आधार हो त्यसैले शिक्षा लाई नै हामीले पहिलो प्राथमिकता दिनु पर्छ अनि मात्र हाम्रो बिकास हुन सक्इन्छ भन्नु भएको थियो । त्यसै गरी अन्य वक्ताहरुले समेत सोसाईटीको यस प्रकारको कदम प्रती धन्यवाद दिनु भएको थियो । अन्तमा , अध्क्षयता गरी रहनु भएका बंश लाल तामाङ ज्यु ले कार्यक्रम सफल बनाउन सहयोग पुर्याउनु हुने सम्पूर्ण सहयोगी मित्रहरुलाई , सहयोगी संस्थाहरुलाई तामाङ सोसाईटीको तर्फबाट बिशेष धन्यवाद दिनु हुँदै सम्मानित बिद्यार्थी दुई लाई शुभ कामना सहित कार्यक्रम सम्पन्न गर्नु भएको थियो । ~~दीपिकाले निर्देशकलाई भनिन् - म यो गितमा नाच्दिनँ - [ कला ]~~ डा . रवीन्द्र समीरको ' अर्जुनदृष्टि ' सङ्ग्रह नेपाली आख्यानजगत्मा देखा परेका लघुकथासङ्ग्रहहरूमध्ये एक उदाहरणीय उच्च कृति हो । यसमा समावेश लघुकथाहरू मुलुकको नागरिकको जीवन र जगत्का विविध पक्षमा व्याप्त विकृति , विसङ्गति र राजनीतिक दल र नेताका अमानवीयता , भ्रष्टता र क्रूरतालाई व्यङ्गयपूर्वक उदाङ्गो पार्दछन् । पुस्तक ः अर्जुनदृष्टि ( लघुकथासङ्ग्रह ) कथाकार ः डा . रवीन्द्र समीर प्रकाशक ः रत्न पुस्तक भण्डार संस्करण ः २०६७ पृष्ठ ः ११५ + १० मूल्य ः रु . १२५ । - २ . कार्यकारिणीका सम्बन्धमा २ . १ . नेपाल राज्यको सम्पूर्ण कार्यकारिणी अधिकार मन्त्रिपरिषद्मा निहित रहने छ । " श्री ५ को सरकार " लाई अव उप्रान्त " नेपाल सरकार " भनिने छ । २ . २ . प्रतिनिधि सभा सदस्य नरहेको ब्यक्ति पनि मन्त्रिपरिषदमा मनोनित हुन सक्नेछन् । २ . ३ . मन्त्रिपरिषद् र प्रतिनिधिसभा सभा प्रति उत्तरदायी रहनेछ । मन्त्रिपरिषद र मन्त्रीहरु सामुहिक रुपमा र आफ्नो मन्त्रालयको कामका लागि ब्यक्तिगत रुपमा समेत प्रतिनिधिसभा प्रति उत्तरदायी रहनेछन् । प्रशासन , सेना , प्रहरी लगायत सम्पूर्ण कार्यकारी अंगहरु प्रतिनिधिसभा प्रति उत्तरदायी सरकारको मातहतमा रहनेछन् । २ . ४ . सरकारको कार्यविभाजन र कार्य सम्पादन नियमावली मन्त्रिपरिषद्बाट पारित भई प्रतिनिधिसभामा प्रस्तुत गरिनेछ । वर्षाका कारण जनकपुर नगरपालिकाको मुख्य सडक टप्पुमा परिणत भएकाले जनकपुरदेखि ग्रामीण क्षेत्रको सम्पर्क विच्छेद भएको छ । पानी निकासका लागि ढलको उचित व्यवस्था नभएकाले नगरपालिकाका सबै वडा डुवानमा परेको छ भने मुख्य सडकमा तीनदेखि पाँच फिटसम्म पानी जमेको छ । सदरमुकाम जोड्ने सडकहरू अवरुद्ध भएपछि सदरमुकाममा आउने दूध र तरकारीको अभाव भएको छ । हामी पहिले देखि नै एकीकृत जनसम्पर्क समितिको चाहना राख्ने ब्यक्तिहरु भएकोले हाम्रो नाम कुनै पनि संस्थाहरुमा प्रकाशित नगराउनु हुन अनुरोध गर्दै सम्पूर्ण सम्बन्धित साथीहरुलाई एक अर्काका विरुद्ध प्रचारबाजी नगरी तुरुन्त मेल - मिलापको दिशामा अग्रसर हुन यसै विज्ञप्तिद्धारा हार्दिक अनुरोध गर्दछौ । अहिलेको विरोधलाई नेपाली पत्रकारिताको इतिहासमा पत्रकार पदम ठकुराठीमाथि भएको सांघातिक हमलापछि समाज तथा संचार जगत्मा देखिएको एकतासँग दाँज्न सकिन्छ । उति बेलाको अधिनायकवादी व्यवस्थामा समेत राज्यले गम्भीरतापूर्वक चासो लिएको थियो । अहिलेको लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपालमा सत्तारुढ राजनीतिक दलको भातृ संगठनका नेताले राज्यले खोजेको व्यक्ति आफ्नो कार्यकर्ता भएकाले कारबाही हुन नदिने हाँक दिन्छन् । सत्तारुढ दलका नेताले त्यही उद्दण्डतालाई स्याबासी भनेर धाप मारेका छन् । हुन त । सशस्त्र द्वन्द्व र त्यसपछिका दिनमा मारिएका पत्रकार देवकुमार आचार्यदेखि संचार उद्यमी देविप्रसाद धितालसम्म ३१ सञ्चारकर्मीले ज्यान गुमाउँदा पनि न्याय नपाएको इतिहास छ । पत्रकार वीरेन्द्र साह र उमा सिंहका हत्यामा केही अपराधीलाई अदालतले सर्वस्वसहित जन्म कैदको सजाय दिइनु स्वागत योग्य हो तर पनि हत्यामा संलग्न मुख्य अपराधी फरारै छन् । अस्ति आमा हिजो छोरा बमबारुदले ढल्दा खेरी शान्ति ल्याउने बुद्धको नि मन आज तर्सिएछ , उपाध्यक्ष श्रेष्ठ निवासको छलफलपछि उपाध्यक्ष डा . भट्टराईले नयाँबजारमा अध्यक्ष प्रचण्डसँग छलफल गर्नुभएको थियो । छलफलमा कुनै निष्कर्ष ननिस्के पनि शान्ति र संविधान तथा कार्यविभाजनलाई सन्तुलित रूपमा कसरी अगाडि बढाउने भन्ने विषयमा छलफल भएको बताइएको छ । अध्यक्ष प्रचण्डले बुधबार बस्ने केन्द्रीय समितिको बैठकमा शान्ति र संविधानलाई कसरी पूर्णता दिन सकिन्छ भन्ने विषयमा आˆनो प्रतिवेदन लैजाने तयारी गरेको र सो कुराको जानकारी उपाध्यक्ष भट्टराईलाई गराएको स्रोतले बताएको छ । नारायणमान विजुक्छे , अध्यक्ष , नेपाल मजदुर किसान पार्टी बी . पी . साहले गरेको विशेष कुराकानीः २० बर्षको अवधिमा हामीले १८ - १९ ओटा सरकार देख्यौं । त्यसकारण मन्त्री बन्न राजनीति गर्ने हुनाले यस्तो व्यवस्था ल्याउनु प ¥ यो जसमा संसद सदस्य हु . . . त्यस्तै तपाईलाई लिनक्समा कुनै समस्या पर्‍यो भनेपनि इन्टर्नेटमा रहेका विभिन्न फोरुम ( forum ) हरुमा आफ्नो समस्या राखिदिनुभयो भने केही घण्टामै तपाईको समस्याको समाधान विश्‍वभर रहेका अन्य लिनक्स प्रयोगकर्ताहरुले गरिदिनेछन् । त्यसैले लिनक्सलाई ह्‍याक गर्नै नसकिने हैन तर यदि समस्या आईहालेको खण्डमा पनि इन्टर्नेटको माध्यमबाट समस्या तुरुन्तै समाधान हुने गर्छ । उज्यालो बिहानी एक्कासी हून्छ धूमिल उदासीमा कारण छैन तैपनि मन छ छटपटीमा पलपलले घोंच्छ , समयले घिसार्छ हून्छ सृजना तनाव , बढ्छ व्याकूलता बन्द झ्याल र ढोका खोलेर हेर्दा घाम लागेकै छ तर अंध्यारो छ मनको कोठा । आँखामा पानी छैन , ओंठ नहाँस्नूमा कारण छैन तैपनि जीवन तातोपानीमा चोबिएकोछ फुलको आकर्षामा काँडाहरुले धर्फराएको छ तिर्खैतिर्खा छ जीवनको घाँटीमा तर पानी छैन कूवामा , केवल तिर्खा छ गन्तव्य नै भएर पनि पीडा र गन्तव्यहीनताको भ्रम छ , अन्यौल छ , आँखाको ज्योतिले भ्रम तोडिन्न त्रासै त्रासको माझमा कहीं न कहीं आश पनि छ । चिप्लो बाटोमा लौरी टेक्ने चाहना , अहो । ओरालीमा तोक्मामा अडेश लाग्ने चाहना , अहो । यूग बित्यो चिन्ताको कसौंडीमा छड्किएको जीवन नै पाक्न लागिसक्दा पनि चिन्ता पाकिसकेन धाउंदा धाउंदा नतः चौतारी भेटियो नतः छहारी नीरसरि पहाडसंगै टाँसिन नि सकिएन पर्जन्यसरि खडेरीलाई जित्दै बृष्टि हून पनि सकिएन । आशा , आशा केवल आशा तर सधैं निराशा चाहेकै हो चिर्न काला काला बादलका काला पर्दा ऐठन गर्छन् दन्त्यकथाका राक्षसहरु हर रात व्युंझिदा भिज्छ पसिनाले निथू्रक्क र हाँस्छू फिस्स के जीवन हो यही ? नियति हो यही ? अँ हँ । भाग्य लेख्नेछन् कर्मशील पाखूरीहरुले उकूसमूकूस , छटपटी , बिध्नबाधालाई जितेर नै मलहम लाग्नेछ गलेनी फाटेको नौनी मनहरुमा धैर्यले , आँटले , परिश्रमले , बूद्धिले अनि जूक्तिले । शुरुमा अमेरिका आउने वित्तिकै काम गर्न जानलाइ वर्क परमिट थिएन । के गर्ने त दिनभरी भनेर इन्टरनेटमा हेरेको हयुमन सर्भिसमा भोलिन्टेयर काम गर्ने मान्छे खोजिराखेको रहेछ । लिन आउने पुरयाउन पनि आउने भनेकोले ल अलिकति भएपनि अनुभब बटुलीहाल केटी के हेरेर बस्छेस भने आफैलाइ । मैले हप्ताको दुइ दिन काम गर्छु भने । त्यो संस्था आम्दानी कम हुनेलाइ खानेकुरा लाउने कुरा दिएर सहयोग गर्ने रहेछ । पहिलो दिन गएको उमरबाटै अबकास लिनेपर्ने जस्ता देखिन्छ मान्छेहरु । ला खा कत्ति न काम गर्छु भन्थिस नी यिनै बुढीहरुसंग खोक अब भनेर लोपारे आफैलाइ । जाने वित्तिकै एक जोडी बुढाबुढीसंग चिनजान भयो । मलाइ बोल्न अलि गाह्रो नै भएकोले मलाइ उनिहरुले असाध्य मायां गरे शुरु देखि नै । बोल्दा पनि मैले बुझने गरी बिस्तारो बोलेर सिकाउन थाले । लौ मैले त देउतै भेटेंकी क्या हो भने मनमनै । हुन पनि तिनीहरु मेरा अभिभाबकजस्तै छन‍ अहिले सम्मपनि । एचकेनेपाल डट कम संवाददाता - पाल्पाको केराबारी भन्ने ठाउँमा आज बिहान सबेरै भएको जीप दुर्घटनामा पाँच जनाको मृत्यु भएको छ भने तीन जना गम्भीर घाइते भएका छन् । अपार्टमेन्ट लिएर शान्त जीवनयापन गर्न चाहनेहरूका लागि द रेसिडेन्सी उत्कृष्ट थलो हो । . . . प्रधानमन्त्री खनालसँगको छलफलमा माओवादीतर्फबाट अध्यक्ष दाहाल , उपाध्यक्ष बाबुराम भट्टराई , महासचिव रामबहादुर थापा उपस्थित भए पनि वैद्य पक्षका नेताहरू अनुपस्थित थिए । एमालेतर्फबाट केपी ओली , ईश्वर पोखरेल , माधव नेपाललगायत नेता पनि उपस्थित थिएनन् । अमानियसकै मतसँग मिल्दो मत आफूले ४२ वर्ष लगाएर लेखेको प्राचीन किरात इतिहासमा स्वामी प्रपन्नाचार्यले व्यक्त गरिसकेकै थिए । ती नामहरू स्थानीय ठालुहरूका हुन् , राजाका होेइनन् । आफूलाई शुद्ध ठान्ने जुनसुकै बाहुनले पनि गुरुकुलले मात्र दिन सक्ने उच्चतम शैक्षिक उपाधि उपाध्याय धारण गरेजस्तै , कुलमण्डनले मात्र पाएको शाह पद सबै ठकुरीले बोकेजस्तै , अरीले प्राप्त गरेको पदवी मल्ल उनका उत्तराधिकारी सबैले आफ्नो थर बनाएजस्तै यथार्थलाई नहेर्ने होे भने खम्पा विदोही कर्णेल वाङदी ( हुवाङदीको तिब्बती रूपान्तरण० खाम प्रदेशका र उपनाम तेन्जिङ शेर्पाले चिनिने पर्वतारोही नामग्याल वाङदी पनि खुम्बुका बादशाह हुन पुग्छन् । राज्य पुनरसंरचना र प्रस्तावित प्रदेशहरु केन्द्रीकृत शासन व्यवस्थाले राज्य संचालनमा जनताको पहुच टाडा रहेको स्वीकारिएको तथ्य हो । नेपाल बहुभाषिक , बहुजातिय र बहुधार्मिक मुलुक भएकाले राज्यको स्रोतको वितरण सवै क्षेत्रमा समान दृष्टिकोणले हुनुपर्छ । यो आवाज जनस्तरबाटै उठेको छ । भुवनोट र जातिय संरचनाको आधारमा राज्यले गर्ने निर्णयमा सवै वर्ग , जातजाति , क्षेत्रका जनताको सहभागिता हुनुपर्छ र एकीकृत शासन प्रणालीबाट सबैको सहभागिता हुन सक्दैन भन्ने विषयलाई अहिले विशेषरुपमा उठाइएको छ । पूर्वमा लिम्बुवान , खुम्बुवान , कोचिला प्रदेस , चुरेभावर , एक मधेस एक प्रदेस , थारुवान , तामसालिङ , नेवा , तमु , मगरात , खस प्रदेस लगायत अनेक किसिमका संगठनात्मक र संरचनात्मक रुपमा संघीयताको आवाज उठाइएको छ । विश्वका कतिपय विद्धानहरुको भनाईमा बहुजातीय र बहुभाषिक मुलुकमा संघीय शासन प्रणाली लागू गर्न सम्भव छैन । नेपालमा संघीयताका बारेमा चर्चामा आएका फरक फरक विचार र तथ्यांकले पनि लागू गर्न सहज नभएको स्पष्ट पारेको छ । तर , नेपालले संङ्घीय राज्यमा जाने संकल्प गरी सकेको छ । राज्य र विभिन्न पक्षसंग सरकारले सहमति र सम्झौता गरिसकेको सन्दर्भमा अब बन्ने राज्य पुनरसंरचना आयोगले नेपालको भुबनोट , जातिय संरचना , भाषा , संस्कृति , राज्यले गर्ने निर्णयमा सबै तह , क्षेत्र , जातिको सहभागिता हुनेगरी जनचाहना अनुसार राज्यको पुनरसंरचना गर्ने अपेक्षा छ । आर्थिक स्रोतको आधारलाई पनि संङ्घीय शासन प्रणालीले सुनिश्चित गर्नुपर्ने हुन्छ । संघीय शासन प्रणालीमा आर्थिक विषयलाई प्राथमिकता दिनुपर्ने बारे अर्थविद् तथा राष्टिय योजना आयोगका पूर्व उपाध्यक्ष डा . शंकर शर्मा भन्नुहुन्छ : संघीय संरचना जस्तोसुकै भए पनि , देशलाई जतिवटा भागमा विभाजित गरी प्रदेशहरु बनाए पनि , ती प्रदेशहरु आर्थिक सुचकांक , मानवीय विकासको अवस्था तथा अन्य आर्थिक सामाजिक अवस्थाको आधारमा असमान हुने सम्भावना बढी हुने गरिबीको स्तर र संख्या सबै ठाउमा एकनासको नहुने तथा प्राकृतिक र अन्य आर्थिक स्रोत पनि असमान हुने भएकाले केन्द्रीय सरकार र प्रादेशिक सरकारबीच स्रोत र राजस्व संकलन अधिकार आदिको बाडफाड कसरी गर्नुपर्छ भन्ने कुरा अत्यन्त महत्वपूर्ण रहन्छ । ( नेपालमा सड्घीय शासन प्रणाली चुनौति र अवसरहरु ( राष्टिय शान्ति अभियान ) नेपालको जनसंख्या , भौगोलिक अवस्था , सामाजिक , आर्थिक संरचना , जाति , भाषा , धर्मका आधारहरुका बारेमा यसअघि चर्चा गरिएको छ । यस सम्बन्धमा विज्ञहरुको विभिन्न विचारहरु पनि उल्लेख भैसकेको छ । यी सबै तथ्यको अध्ययनका आधारमा मैले नेपाललाई ६ प्रदेशमा विभाजित गर्ने गरी प्रस्ताव गरेको छु । प्रदेशमा विभाजित नेपालको अवस्था यस्तो रहनेछ : पूर्व प्रदेशमा इलाम , ताप्लेजुङ , पाचथर , झापा , मोर ङ , सुन्सरी , धनकुटा , तेह्रथुम , संखुवासभा , भोजपुर , सोलुखुम्बु , ओखलढुंगा , खोटाङ , उदयपुर जिल्लाहरु समावेश गरीएका छन । यो प्रदेशमा ब्राम्हण , क्षेत्री , राई , लिम्बु , मगर तथा थाहा नभएका १०३ जातीको बसोबास छ । यो प्रदेशमा करिब ८६ भाषा बोलिन्छन् । केही तथ्यांकमा संकलन नगरिएका भाषा पनि बोलिन्छ । यो प्रदेशमा हिन्दु , बौद्ध , इस्लाम , किरााती , जैन , क्रिस्चीयन , शिख , वाही तथा केही धर्म नुखुलेकोको बसोबास छ । यो प्रदेशको कुल जनसंख्या : ४१ , ४६ , ७२८ रहेको छ । यो प्रदेशको राजधानी मोरङ ( विराटनगर ) मा राख्न उपयुक्त देखिन्छ । पूर्व प्रदेशका सम्भाव्य कारणहरु : अहिले प्रधानमन्त्रिको राजिनामा माग भईरहेको अवस्थामा सरकारको केहि टुंगो छैन । यो अवस्थामा भण्डारी बोर्डको अध्यक्ष पदमा नियुक्त हुनु उनकै लागि दुर्भाग्य हुन सक्ने पनि अनुमान लगाईएको छ । अनुवाद करना एक बहुत ही मुश्किल काम होता है . मूल कविता या लेख के " भाव " हूबहू दूसरी भाषा में लिख देना एक चुनौती भरा काम है . मैं बांग्ला भाषा तो नहीं जानता और ना ही मैनें सुनील गंगोपाध्याय जी की कवितायें पढी हैं , लेकिन यह अनुवाद पढ कर इतना अवश्य कहना चाहूंगा कि यदि सुनील गंगोपाध्याय जी यह रचना हिन्दी में करते तो शायद वह भी इन्हीं शब्दों का प्रयोग करते . अर्को दिनभरि म खेलग्रामको व्यवस्था हेर्दै छक्क परेको थिएँ । सन् १९८२ मा नयाँ दिल्लीमा भएको नवौं एसियाली खेलकुद प्रतियोगितामा सहभागीले खेलग्राममा गरिने व्यवस्थाका बारेमा भनेको सुनेको थिएँ । तर यहाँको व्यवस्था त सुनेभन्दा निकै भव्य थियो । चार हजारले एकैपटक खान सक्ने डाइनिङ हल थियो । जसमा विश्वका हरेक कुनाका परिकार खान पाइन्थ्यो । खेलग्राम आफैमा एसियाको सानो रूपजस्तै थियो । जहाँ लगभग ४५ राष्ट्रका प्रतिनिधि बसेका थिए । खेलग्रामभित्रै मनोरञ्जनका लागि चलचित्र भवन र डिस्कोथेक पनि व्यवस्था गरिएको थियो । एक जापानी शहरी खोज र बचाव दल न्यूजीलैंडमा भूकम्प पछि नई 2011को क्राइस्टचर्च . थियोको चर्चा [ २५१ ] उनले यो मुद्दा जेलभित्रैबाट हालेको बुझिएको छ । ता खबरअनुसार यसअघि मान्यताले चार बिहे गरिसकेकी र मेहराजबाट एउटा छोरोसमेत रहेको सञ्चार माध्यमहरुले जनाएका छन् । यता एक वेबसाइटसँगको कुराकानीमा सञ्जय दत्तले बिहेपछि आफू " रिल्याक्स्ड " फिल गरेको बताएका छन् । " यस्तो अनुपम शान्तिको अनुभव धेरैपछि मात्र भएको छ " , उनले भने - " मलाई बुढेश कालमा आएर उनीसँग प्रेम भयो र यसबाट म काफी आनन्दित महसूस गरिरहेको छु । " सबतिर महँगीको मारले च्यापिएको त्रसित छ असुरक्षाको भारले च्यापिएको प्रदूषित जलवायु , प्रदूषितै छ पानी प्रदूषित जनस्वास्थ्य धन्य हो राजधानी ! ~~१५ महिनामा १२ पटक पेट्रोलियम पदार्थको मुल्य बढ्यो~~ अपोलो १० अपोलो कार्यक्रम का चतुर्थ मानव अभियान था । यह दूसरा अंतरिक्ष यात्री दल था जिसने चन्द्रमा की परिक्रमा की । इस अभियान मे चंद्रयान ( Lunar Module ) की चन्द्रमा की कक्षा मे जांच की गयी थी । अपोलो ९ ने चंद्रयान की पृथ्वी की कक्षा मे जांच की थी जबकि अपोलो ८ जिसने प्रथम बार चन्द्रमा की परिक्रमा की थी ; चन्द्रयान लेकर नही गया था । २००१ के गिनीज विश्व किर्तीमान के अनुसार अपोलो १० के यात्री मानव इतिहास मे सबसे तेज यात्री है । उन्होने ३९ , ८९७ किमी प्रति घंटा की गति से यात्रा की थी । यह गति उन्होने २६ मई १९६९ को चन्द्रमा से वापिस आते समय प्राप्त की थी । वाणिज्य बैंकले प्रमुख कार्यकारी अधिकृत नियुक्त गर्ने प्रक्रिया सुरु गरिसकेकाले अब के गर्ने भन्ने अन्योल भएको छ । ' हामीले निर्णय गर्न सक्दैनौं , ' बैंकका अध्यक्ष रामप्रसाद अधिकारीले भने , ' अर्थ मन्त्रालयले नै निर्णय गर्नुपर्छ । ' बैंकले दरखास्त आह्वान गरेपछि ९ जनाले प्रमुख कार्यकारी अधिकृत पदका लागि आवेदन दिएका छन् । ढुंगानाका अनुसार कारको अघिल्लो भाग कुच्चिदा दुलाहा र दुलहीको टाउको एकै ठाउंमा जोडिएको थियो । उचालिएको पछिल्लो भागमा बुबा कृष्ण बेहोस अवस्थामा थिए भने आमा पार्वती अर्धमुर्छित अवस्थामा ' मरे मरे ' भन्दै थिईन । कवि नवराज आˆनो अफिस जान बसको प्रतिक्षामा सडकमा उभिरहेका थिए । त्यसैबेला उसको पूरानो अफिसमा संगै बसेर काम गरेकी बसन्ती आइपुगिन् । नवराजलाई देखेपछि बसन्तीले सोधीन् - सर , सञ्चै हुनुहुन्छ । नवराजले " सञ्चै छु भन्नुपर्‍यो " भने । " सरको परिवार पनि आरामै हुनुहुन्छ होला नि " बसन्तीले भनिन् । " मेरो विवाह नै भएको छैन विवाह गर्न बाकी नै छ " नवराजले भने । " त्यसो भए सरलाई भनेजस्ती केटी मैले खोजीदिउ त " बसन्तीले भनिन् । ( more … ) यो मेरो जाने आकाश जहाँ आशाको नयाँ घाम उदाउंछ र अस्ताउंछ यो अराजक समुद्र जहाँ प्रेमका छालहरु बग्छन र थामिन्छन मृत्यु बैंशको रङ नउडेको छातीभरी मैंले सुरक्षित बोकेर हिंडेको हुँ - तिमिलाई हिंडिरहेकै छु र हिंड्दाहिंड्दै पत्तै नपाई म जीवनको नयाँ दुर्व्यसनी भएको छु म जीवनको नयाँ अंम्मली भएको छु । BY भुपिन व्याकुल किनकि त्यो कल्लीसँग मेरो आमाको संझना गाँसिएको छ । कल्लीको सुन्दर बुट्टाहरूमा आमाको रूप कँुदिए झैँ लाग्छ । चालीस वर्षपछि आज म यो कल्ली दराजबाट झिकेर टेवलमा राखी खुव नियाल्दैछु । पाँच वर्षको हुँदाजस्तै , कल्लीलाई पाङ्ग्रा बनाएर कोठामा गुडाउन मन लागिरै ' छ । म देख्दैछु कल्लीमा कुँदिएका काँडाहरू सबै उस्तै छैनन् कोही अग्ला र कोही होचा । त्यही कल्लीका अग्ला होचा काँडा जस्तै रहेछ मानिसको आयु , कसैको लामो त कसैको छोटो । अनिश्चित डुब्दो घामझै , तैपनि ती फूल र काँडा दुवै शुद्ध प्रकाशजस्तो देखिन्छन् । कोही अत्यधिक कोमल तर निश्चित अनुहार जतिकै विशुद्ध । उनीहरूमात्रै होइन विभिन्न कारणबाट आमाबाबुविहीन बन्न पुगेका जिल्लाको मुरु १ र २ का १५ जना बालबालिकाको बिचल्ली भएको छ । स्थानीयका अनुसार कतिपयका आमाबाबुको मृत्यु भएको र कतिपयका आमाबाबुले विभिन्न कारणले छोडेर गएपछि उनीहरूको बिचल्ली भएको हो । बिचल्लीमा परेका बालबालिकामध्ये ४ जनामात्र विद्यालय जाने गरेका छन् भने ४ जनाले आफन्तको घरमा मजदुरी गरिरहेका छन् । शिक्षाविद् कोइरालाको भनाइमा प्लस टु जाने १६ देखि २० का युवा / युवती उरन्ठेउला स्वभावका हुने भएकाले उनीहरूमा परीक्षण गर्ने रहर हुन्छ । यही रहरले राम्रो / राम्रो परीक्षण गरे त्यसैमा रमाउन र मज्जा लिन सिकाउँछ भने नराम्रो परीक्षण गरे , नराम्रो बाटोमा लगाउँछ । लुम्बिनी , वैशाख १० - कांग्रेस नेतृ सुजाता कोइरालाले शान्ति प्रक्रिया निष्कर्षमा नपुगे माओवादीको राजनीति समाप्त हुने बताएकी छन् । बानेश्वरका डीएसपी गणेश ऐरका अनुसार राईले दिएको बयानमा पेस्तोल ' पहिले धम्क्याउने त्यति गर्दा पनि नटेरे हत्या गर्ने ' मनसायले खरिद गरेको देखिन्छ । राईले आफूलाई उक्त पेस्तोल सिरहाका विजय चौधरीले बिक्री गरेको बताएका छन् । तर ती चौधरी हाल कहाँ छन् र उनी को हुन् ? भन्नेबारे अभियुक्त राईले थप केही भनेका छैनन् भने प्रहरीले पनि त्यत्तिमै अनुसन्धान टुंग्याएको छ । सो सर्बेक्षण निक्केइ दैनिक र टोकियो टेलिभिजनले संयुक्तरुपमा गरेको थियो । जसको लागि ८९३ जना सहभागिहरुलाइ फोन मार्फत बिचारहरु लिइएको थियो । स्मरण रहोस , भूकम्प र सुनामीका घटनापश्चात अघिल्ला महिनाहरुमा टोकियोको बिभिन्न भागहरुमा आणबिक भट्टीका बिरुद्धमा बिरोप्रदर्शनहरु पनि भईसकेका छन् । * * * चुनावी विवादका बाबजुत एएन भेला सौहार्दपुर्ण सुरु भएको थियो । उदघाटन सत्रलाई सम्बोधन गर्दै राजदुत शर्माले नेपाली डायस्पोराको एकतामा जोड दिएका थिए । उनले भने , ' एकताले अमेरिकामा रहेका नेपालीहरुलाई नेपालको पर्यटन , व्यापार र लगानीमा प्रोत्साहित गर्नेछ । ' शर्माले नेपाली डायस्पोराले नेपाल र अमेरिकामा दुवै ठाउमा महत्वपुर्ण भुमिका खेल्न सक्ने बताए । बीकानेर , 31 जनवरी । दयानन्द पब्लिक स्कूल में रविवार को कक्षा 12 के छात्र - छात्राओं की विदाई पार्टी आयोजित हुई । कार्यक्रम में वरिष्ठ छात्रों ने अपने कनिष्ठ साथियों को मोमबत्तियां भेंटकर ज्ञान की योति को आगे से आगे बढ़ाने के लिए कहा । निशी मेहंदीरत्ता ने बताया कि कार्यक्रम में शाला प्राचार्या श्रीमती अलका डोली पाठक ने कहा [ . . . ] [ . . . more ] त्यसैगरी , लेखनाथ पौडयालकी कान्छी छोरी कुन्तीदेवी भट्टराईको नाममा स्थापित कुन्तीदेवी शिक्षा पुरस्कारबाट लेखनाथ नगरपालिका - १२ स्थित त्रिभुवन शान्ति उच्च माध्यमिक विद्यालयकी छात्रा कल्पना बराललाई प्रदान गरिने भएको छ । एचकेनेपाल डट कम काठमाडौँ प्रतिनिधि - दोश्रो लोकतन्त्र दिवस यही वैशाख १० , ११ र १२ गते तीन दिनसम्म देशभर विविध कार्यक्रमका साथ भव्यरूपमा मनाइने भएको छ । लोकतन्त्र दिवस मूल समारोह समितिको सिंहदरबारस्थित राष्ट्रिय योजना आयोगको सभाकक्षमा बसेको बैठकले तीनै दिन साँझ दीपावलीका साथै उपत्यकाभित्रका सबै नगरपालिकाद्वारा राष्ट्रिय झण्डा एवम् व्यानर सजावट र सरसफाइ कार्यक्रम गर्ने निर्णय गरेको छ । सानै देखि नानीहरुलाई डे कियरमा लाँदा रैछन् यस्तो देख्दा मलाई फेरी धाई मनमा आउछँ एचकेनेपाल डट कम संवाददाता - निजी शिक्षण संस्थाका प्रतिनिधिले पाँच प्रतिशत शिक्षण शुल्क कर उठाउने सरकारी निर्णयको विरोध गरेका छन् । ~~४५ - थारुलाई दारु र मुसा भए केही चाहिँदैन~~ पोखरा , २६ असार । निजी रेडियोहरुको छाता संगठन ब्रोडकाष्टिङ एसोसिएशन अफ नेपालको अध्यक्षमा दोस्रोपटक पनि विष्णुहरि ढकाल निर्वाचित हुनुभएको छ । पोखरामा गएराति सम्पन्न चौथो राष्ट्रिय सम्मेलन तथा सातौ अधिवेशनबाट ढकाल दोश्रो कार्यकालका लागि निर्वाचित हुनुभएको थियो । गएराति अबेर सम्पन्न मतगणनामा ढकालले ५२ र उहांका प्रतिद्धन्दी गोपाल झाले ३६ मत प्राप्त गर्नुभएको निर्वाचन समितिले जनाएको छ । बानको आगामी २ वर्षे कार्यकालका लागि बरिष्ठ उपाध्यक्षमा महेन्द्र नारायण श्रेष्ठ तथा काठमाडौं उपत्यका विशेष उपाध्यक्षमा दीपेन्द्र खनिया निर्वाचित हुनुभएको छ । यसैगरी पश्चिमान्चलबाट पोखराका देव क्षेत्री मध्यमााचलमा राजेश कर्ण सुदूरपश्चिमााचलमा अमिता कुँवर पुर्वााचलमा राजेन्द्र चौलागाई र मध्यपश्चिमान्चलमा सुवास पोखरेल निर्विरोध चयन हुनुभएको छ । सदस्यमा उम्मेदवारी दिएका १४ जनामध्ये मन्टेश्वरी राजभण्डारी दुर्गा अधिकारी कुमार भट्टराई उज्ज्वल चौलागाई जगत पोखरेल र विष्णु सापकोटा विजयी हुनुभएको छ । कर्मचारी सञ्चयकोषको रकम ' सिभिल स्टेट प्रालि ' मा लगानी गरेको विषयमा पनि अर्थ समिति र लेखा समिति दुवैले एकै साथ सोधपुछ अघि बढाएका छन् । नेपाल वायुसेवा निगमको विमान खरीद प्रक्रियाबारे पनि यी दुई समितिले छानबिन गरिरहेका छन् । नयाँ वर्ष २०६८ शुरु , सहकार्यको संस्कार बसाल्न प्रमको अपिल - [ मुख्य समाचार ] ' केही आवश्यक सामान किनमेल गरेर पसलबाट निस्केको झण्डै ३ / ४ मिनेटपछि सोही पसलमा बम विस्फोटन भयो । केही समय मात्र त्यहां भुलेका भए भेटिने रहेछ । ' नयांदिल्लीबाट एचकेनेपाल डट कमसंग फोनमा कुरा गर्दै शेर्पाले भने । ' परीक्षा दिएर नाम निकालेका जिटी जनजाति होइनन् , ' मगर संघ बागलुङका अध्यक्ष पदम श्रीषले भने , ' आदिवासी जनजातिले पाएको अधिकारविरुद्ध गैरक्षेत्रको घुसपैठ भएको छ । ' प्रतिष्ठानले गरेको प्रमाणितका आधारमा जिटीले जिल्ला प्रशासनबाट नागरिकता लिएको पाइएको हो । जिटीको हजुरबुवाको पालादेखि जिटी लेखे पनि सापकोटा परिवार भएको भन्दै संघले विरोध गरेको हो । जिटीका आफन्तहरू अहिले पनि पर्वतको ठूलीपोखरीमा सापकोटा रहेको पाइएको रानाले बताइन् । परिषदले प्रमाणित गरेको कागजातमा जिटी भुजेल अन्तर्गतको जनजाति भएको उल्लेख छ । लोकसेवा आयोग बागलुङका प्रमुख उमेश्वर डंगोललेे जिल्ला प्रशासन कार्यालयले जनजाति भनेर प्रमाणित गरेको आधारमा निवेदन लिएकाले आफूले केही गर्न नसक्ने जनाएपछि राना सर्वोच्च गएकी हुन् । ' हामीले जनजाति हो या होइन भनेर छुट्याउन मिल्दैन , ' डंगोलले भने , ' निवेदक कानुनी उपचारमा गएमा न्याय पाउन सक्छन् । ' बिमल गिरी तिमी सङ्गको मेरो प्रेमको उर्लदो आबेग जिन्दगीको मिठो अनुभुती साझ बिहान बिभत्स रोइरहेछ धरमराउदै अगाडि बढिरहेछ सडकका किनारहरुमा तोलिन्दो र धुपिका बुट्टाहरुमा । किन रुन्छन हारेकाहरु भन्थे अनौठो पिडाले सिथिल हुँदा आर्तनाद सङ्ग बलिन्द्र धारा बगाउदै रात कति बिते बिते कालरात्री छाए अर्थहीन दिशा सुन्य सापटिमा किन ? रेटिन्छौ सुनपातीका काल्लाहरुमा । तिम्रा गहिराइमा गर्बाधान गर्नेहरुले तिमीमा डुबेर कति बिसाए ढाक्रे र तोक्मा ? शक्तिमा उन्मत्त भएर रुझ्नुको मजामा पुरा जीबन हृदयमा पोखिए दुख्न बाँकी छैन अब चिथोरिएका छातीका रापिला खोल्साहरुमा । एउटै चलचित्र सार्वजनिक नभै लगातार १९ वटा चलचित्रमा नायक हुन भ्याएका नायक अर्जुन कार्कीका चलचित्रहरू सार्वजनिक त भए , तर तिनले सामान्य व्यवसाय गरे . . . एक दिन येशू र चेलाहरू हजारौं , भोकाएका मानिसहरूको एउटा विशाल जमातसँगै हुनुहुन्थ्यो । के गरौं त भनी येशूले पहिला फिलिपलाई प्रश्न गर्नुभयो ( यूहन्ना ६ : ५ - ७ ) । व्यावहारिक व्यक्तित्व भएका अन्द्रियासले यताउति हेरे , परिस्थितिको मूल्याङ्कन गरे अनि येशूलाई त्यहाँ उपलब्ध भएको खानेकुराको ठीक मात्राको जानकारी दिए ( यूहन्ना ६ : ८ - ९ ) । के यति खानेकुरा मानिसहरूका त्यत्रो जमातका लागि पर्याप्‍त होला भनी अन्द्रियासले ठाने ( यूहन्ना ६ : ९ ) ? _____________‌__ । यो घटनासित हामी सबै राम्ररी नै परिचित छौं , कसरी येशूले त्यहाँ भएका जौका रोटी र माछा लिनुभई ती मानिसहरूलाई उब्रोपाब्रो हुनेगरी खुवाउनुभएको थियो ! १ दर्जन ट्रकसहितको प्रहरी टोली रोकियो - रमेश खतिवडा , दोलखा , असार १२ - अविरल वर्षासँगै आएको पहिरोले प्रवेश मार्ग अवरुद्ध भएपछि बहुचर्चित माथिल्लो तामाकोशी जलविद्युत् आयोजनाको सामान ढुवानीको काम रोकिएको छ । आयोजनाको प्रवेश मार्गअन्तर्गत दोलखाको सिङ्गटी बजारदेखि गोंगरसम्मको भोर्ले र जगत खण्डमा पहिरो गएपछि सामान ढुवानी रोकिएको हो । ( भित्र अर्काले भने ) निकै अफ्ठेरो बोरा बोक्नुभा ' छ , केही समय यतै रोकिनुपर्नेभा ' छ | सिमलको भुवा सरी मन उड्न थालेको छ अर्थहिन जीवन देखी थकाइ लाग्न थालेको छ । ऋषि धमला : सन् १९९७ सालतीरको कुरा पर्‍यो । त्यसबेला अहिलेकोजस्तो आफैले जिवनसाथी रोज्ने चलन कमै थियो । त्यसैले खानदानी परिवारका लक्का जवान किर्तिनिधि बिष्टको विवाह भयो , बा आमाले खोजेकै कन्यासाग । ति कन्या थिईन , नौ वषर्ीया बोधकुमारी । किर्तिनिधि त्यसबेला तेह्र वर्षका थिए । ' अब हेर्नस बाबु , आफुले चाहेर , मन पराएर , चिठी लेखेर , आाखा झिम्क्याएर वा सुसेली हालेर केटी फकाएको हैन क्यार । त्यसबेला त्यस्तो चलन नै थिएन ' , पुर्व प्रधानमन्त्री बिष्ट आफनो तन्नेरीवय स्मरण गर्छन , ' बोधकुमारीलाई त मैले विवाहकै दिन देखेको । ' तिन वटा राजाको पालामा प्रधानमन्त्री बन्न सफल वरिष्ठ राजनीतिज्ञ किर्तिनिधि बिष्टको प्रेम र जिवन पत्रकार ऋषि धमलाका शब्दमाः उर्जामन्त्री प्रकाशशरण महत जहाँ बोल्नु परे पनि लोडसेडिंगको समय हिउँदमा पनि १२ घन्टाभन्दा नाबदने भाषण गर्न छुटाउदैनन तर उनकै मातहतको नेपाल बिद्युत प्राधिकरणले भने ३ गते देखि लागु हुने गरि लोडसेडिंगको समय थप गरेर साताको १२ घण्टाबाट साताको १६ घण्टा पुर्याएको छ तर अझै पनि उर्जामन्त्री प्रकाशशरण महतज्यूको यसपटकको हिउँदमा लोडसेडिङलाई दैनिक १२ घन्टाभन्दा बढ्न नदिने प्रतिबद्दता भने यथावत छ | भाषण नै गरेर मात्र देशको बिकाश हुने र जनताको जीवनस्तर माथि उठ्ने हो भने नेपालको जनताको जीवनस्तर धेरै नै माथि हुन्थ्यो अनि नेपाल अमेरिका र यूरोपियन देशहरुभन्दा कहाँ कम हुन्थ्यो र | नेपाल बिद्युत प्राधिकरणले मंसिर ३ गते देखि लागु हुने गरि लोडसेडिंगको समय थप गरेर साताको १२ घण्टाबाट साताको १६ घण्टा पुर्याएको छ यद्यपि उर्जामन्त्री प्रकाशशरण महतज्यूको यसपटकको हिउँदमा लोडसेडिङलाई दैनिक १२ घन्टाभन्दा बढ्न नदिने प्रतिबद्दता भने यथावत छ । उनले सरकारले लोडसेडिङलाई १० घन्टाभित्रै सिमित गर्ने तयारी भइरहेको बताउन पनि छोडेका छैनन् । भक्तपुर , भदौ १७ । भक्तपुर बक्सीङ्ग प्रशिक्षण समितिको आयोजनमा भईरहेको अन्डर १७ राष्टब्यापी खुल्ला बक्सीङ्ग प्रतियोगितमा भक्तपुरको विजय यात्रा निरन्तर रहेको छ । भक्तपुरको सहिद स्मृति खेल मैदानमा भईरहेको प्रतियोगिताको दोस्रो दिन ४८ केजीको तौलकॊ खेलमा मकवानपुरका रुपेश रेग्मीले काठमाण्डौ नक्सालका सुदिप लामालाई भक्तपुरका संजय प्रजापतीले चितवनका आसम दराई कपिलबस्तुका कृष्ण प्रताप सेनले काठमाण्डौका सम्पुर्ण महर्जनलाई भक्तपुरका लक्ष्मीप्रसाद दुवालले दाडका संन्दीप परियारलाई मकवानपुरका प्रकाश थोकरले धनगढीका दिनेश ठकुलालाई ईलामका सुनिल राईले काठमाण्डौका आसबहादुर तामाडलाई झापाका प्रकाश लामीछानेले काठमाण्डौका सुरेश बुढामगरलाई र जुम्लाका राजेन्द्र श्रेष्ठले मकवानपुरका राहुल क्षेात्रिलाई पराजित गरेका छन् । त्यस्तै प्रतियोगिताका ५१ केजीको तौल समुहमा भक्तपुरका विकेश दुलाले रुपेन्देहीका राजेन्द्र नेपालीलाई धनगढीका हिम ओलीले झापाका बाबुलाल हेमरमलाई झापाकै गोपाल बस्नेतले भक्तपुरका सुशिल माकलाई पराजीत गदै प्रतियेागिताको दोस्रो चरणमा प्रवेश गरेका छ । त्यस्तै मकवानपुरका निरन्जा कुमार श्रेष्ठले चितवनका प्रकाश बानियालाई काठमाण्डौ नक्सालका विक्रम परियारले सुर्खेतका केशव गुरुडलाई ईलामका राहुल प्रधानले चितवनका सबिन राईलाई र पसा्रका राजकुमार गुप्ताले दाङ्गका ईजरायल बक्सालाई पराजित गदै आफ्नो शानदार विजयी यात्रा सुरुवात गरेका छन् । त्यस्तै प्रतियोगिताका ५४ केजी तौल समुहमा हेटौडाका सभल मानन्धरले भक्तपुरका निरज सिम्ताखललाई काठमाण्डौका नरेन्द्र देसारले झापाका नितेश मुर्मूलाई कन्चनपुरका धिरेन्द्र चन्दले चितवनका बिप्लब दराई काठमाण्डौका उमेश बुढाथोकीले झापाका बुद्धलाल मुर्मूलाई र दाङ्गका तिलक रेउलेले ईलामका सुरज मुखियालाई पराजित गरेका छन् । त्यस्तै प्रतियोगिताका ५७ केजी तौल समुहमा जुम्लका जितेन्द्र रावलले रुपेन्देहीका अरबिन्द मल्ललाई पराजित गदै आफ्नो विजयी यात्रा सुरुवात गरेका छन् । झन्डै पाँच वर्षअघि पनि आपूर्ति मन्त्रालयले पेट्रोलियम कानुनको मस्यौदा संसदमा पेस गरेको थियो । तर , माओवादीको असहमतिले स्वीकृत हुन सकेन । त्यतिखेरको मस्यौदामा ग्यास कारोबार समेटिएको थिएन । ग्यास कारोबारसम्बन्धि कानुनको अभावमा बोटलिङ प्लान्ट राख्ने व्यवसायीले सिलिन्डरको गुणस्तर मापदण्ड पूरा नगर्दा पनि कानुनी कारबाहीबाट उन्मुक्ति पाइरहेका छन् । बाह्रबुँदे सहमति बनाउँदा पनि त्यो ठीक छैन भन्ने जुन तत्व थियो त्यही तत्वले जारी शान्तिप्रक्रियालाई अवरुद्ध पार्ने प्रक्रियामा उभिएका छन् भन्दै अध्यक्ष प्रचण्डले राष्ट्रिय आत्मसमर्पणवादलाई पनि यही शक्तिले बढावा दिइरहेको छ भन्नुभयो । ~~चोखो माया थियो मेरो किन त्याग्यौ तिम्ले ?~~ यता नृत्य निर्देशकले एक्सन भनेपछि गितमा नाच्न थालेका नायक नायिका कटको प्रतिक्षामा वसेको वस्यै भएछन् । ढुंगामाथि एक्सन वोलेका नृत्य निर्देशकले पानी मुनि कट वोलेर नौलो अनुभव गरेपनि चलचित्र दिलमायाको यो गित आज आएर सफल भएको छ । चलचित्रका निर्देशक राजु गिरीले करिव दश महिना अघि घटेको उक्त घटनालाई सम्झदै भने , ' यसरी जोखीमपुर्ण तरिकाले छायांकन गरीएको यो गित आज आएर सफल भएको छ । ' चलचित्र प्रर्दशनको समयमा आएर वल्ल यो घटनालाई बाहिर ल्याउने निर्माण पक्षको यो तरीकालाई चलचित्रको पब्लिसिटीको राम्रो उपाय मान्न सकिन्छ । तीन वर्ष काम गरेका म्यानपावर कम्पनी छनौटका लागि योग्य मानिएको छ । छनौटमा नपरेका २४ म्यानपावर कम्पनी तीन वर्ष पूरा नभएको र ३ म्यानपावरले आवश्यक कागजात पूरा नगरेकॊले छनौटमा नपरेको मन्त्रालयका सचिव युवराज पाण्डेले नागरिकलाई बताए । मन्त्रालयले छनौटमा परेका कम्पनीको बारेमा उजुरी दिन एक साताको समय दिएको छ । सचिव पाण्डेले एक महिनामा प्रशासनिक काम सकिने जानकारी दिए । दुरुङ पानी धमिलो पानी कमेरे पानी आहा … कति थरी बागमति विष्णुमतीको जल किनारै किनार एकहुल खातेबालकहरु । सुरुप्प पार्छन् तिर्खा मेटाउछन् अली पर पाँचतारे हेाटलमा एकहुल गाडिहरु … ग्रिवी निब । रणको मिटिङ ब्ालश्रम बिरुद्दको कार्यक्रम भी . आई . पीहरुको जमघट सुरुप्प पार्छन् रातो पानी रंगीन जलको प्रभाव आँखा तिर्मिराउछन् ईद्रेणीसरी देखापर्छन् अनेकौ जलहरु … खच्चरहरु भारी बोक्छन् कुवा भेट्नासाथ पानी पिउछन् धमिला कणहरुसंगै भरियाहरु शरिर बाटै पसिना पिउछन् निला पसिनाहरु … … । असोज १० गते मुलुकले नयाँ प्रधानमन्त्री पाउने : प्रम नेपाल - [ मुख्य समाचार ] कतार , अषाढ २९ - घर छुट्टीमा गएर र्फकदा वैदेशिक रोजगारका कामदाले पुनः श्रम स्वीकृति लिनुपर्ने विभागको नियमको खाडीस्थित विभिन्न राष्ट्रमा कार्यरत नेपाली संस्थाले विरोध गरेका छन् । कामदारको भिसाको म्याद हुँदाहुँदै छुट्टीमा स्वदेश गएर काममा फर्किने बेला फेरि श्रम स्वीकृति नभएको भन्दै त्रिभुवन विमानस्थलमा कर्मचारीले दुःख दिएपछि यहाँस्थित संघसंस्था विरोधमा उत्रिएका हुन् । कतार , साउदी अरब , संयुक्त अरब इमिरेट - युएई ) र बहराइनस्थित नेपाली संस्थाका प्रतिनिधिले पुनः श्रम स्वीकृति लिनुपर्ने भन्ने निर्णय सच्याउन माग गरेका छन् । गैरआवासीय नेपाली संघ - एनआरएन ) , राष्ट्रिय समन्वय परिषद् , कतारको प्रतिनिधिमण्डलले बुधबार नेपाली दूतावासमार्फत श्रममन्त्रीलाई ज्ञापनपत्र पठाउँदै पुनः श्रम स्वीकृति लिनुपर्ने भन्ने व्यवस्था तुरुन्त हटाउन माग गरेको छ । एनआरएनए कतारका अध्यक्ष नरेन्द्रबहादुर भाटले राजदूत डा . सूर्यनाथ मिश्रलाई ज्ञापनपत्र बुझाउँदै कामदारले अनावश्यक झमेला बेहोरेकाले पुनः श्रम स्वीकृति हटाउनुपर्नेमा जोड दिए । ' केही भ्रष्ट कर्मचारी तथा ठग दलालबाट वैदेशिक रोजगारमा जानेलाई दुःख दिने र ठूलो परिमाणमा आर्थिक भ्रष्टचार भएको हुन सक्ने आम ठम्याई छ , ' एनआरएनले विज्ञप्तिमा भनेको छ , ' पटकपटक साविककै देशमा नवीकरण गरिएको करारनामाअनुसार विदेश जाने व्यक्तिलाई नयाँ श्रम स्वीकृति लिन लगाउनु र थप शुल्क तिर्न लगाउनु न्यायोचित नहुने भएकाले यसलाई तुरुन्त हटाउने व्यवस्था मिलाउन अनुरोध गर्दछौं । ' एनआरएनले पुनः श्रम स्वीकृतिका लागि कामदारले बनाउन परेको नक्कली कागजात समेत ज्ञापनपत्रमा पेस गरेको छ । ज्ञापनपत्रलाई सरोकार निकायमा पठाउने बताउँदै राजदूत मिश्रले पुनः श्रम स्वीकृति लिनुपर्ने , बिमा गर्नुपर्ने , कल्याण कोषमा रकम तिर्नुपर्नेबारे दूतावासलाई पनि कुनै आधिकारिक जानकारी नआएको बताए । दूतावासले सोमबार परराष्ट्र , श्रम र वैदेशिक रोजगार विभागसँग जानकारी भए पठाइदिन भनेर पत्राचार समेत गरेको छ । प्रकाशित मिति : २०६८ अषाढ ३० ०९ : ३५ यसैगरी नेशनल इन्ष्टीच्यूट अफ कम्युनिकेशन टेक्नोलोजीका वरिष्ठ अनुसन्धानकर्ता डा . बेद काफ्ले , ग्लोबल कार्बन प्रोजेक्ट , नेशनल इन्ष्टीच्यूट अफ इन्भाइरोनमेन्टल स्टडिज् जापानका कार्यकारी निर्देशक डा . शोभाकर ढकाल , यहिमे बिश्वबिद्यालयका सहप्राध्यापक डा . नेत्रप्रकाश भण्डारी , त्रिभुवन बिश्वबिद्यालय नेपालबाट कागावा युनिभर्सिटी जापानका लागि भिजिटिङ प्रोफेशर डा . राजनकुमार दाहाल र क्युशु बिश्वबिद्यालयका नेपाली बैज्ञानिक डा . अर्जुनकुमार थापाले आमन्त्रित प्रस्तोताकोरुपमा आ - आफ्नो कार्यपत्र प्रस्तुत गर्नुभएको थियो । प्राध्यापक डा . दाहालको भूकम्प लगायत अन्य दैवीप्रकोपबाट बच्न अपनाउनुपर्ने उपायहरुका बारेमा प्रस्तुतीकरण रहेको थियो । यसैगरी अन्य कार्यपत्र प्रस्तोताहरुमा नागोया विश्वविद्यालयका दिवश श्रेष्ठ , नागोया इन्ष्टीच्युट अफ टेक्नोलोजीका ईश्वर खत्री , क्युशु बिश्वबिद्यालयका सुमन मानन्धर , सोही विश्वविद्यालयकै निश्चल कोइराला र अविनाश आनन्द रहनुभएको थियो । मैले अध्ययन गरिरहेको देश भारतसँग मेरा राजनैतिक मतभिन्नताहरु छन , छिमेकी देशहरुमाथि अनावश्यक हस्तक्षेप गर्ने उनीहरुको बैदेशिक नितिको बिरोधी हुँ तर भारतबसाइकोक्रममा मैले यीनिहरुको एकताबाट केही सिकेको छु । यिनीहरुलाइ सिनेमाले , क्रिकेट र हुँदाहुँदा अन्ना हजारेले समेत एकतामा बाँध्न सक्छन । कुनै पनि मुलुक वास्तविक बिकासको पथमा लम्किन सो मुलुकमा बस्नेहरुबिच एकता र सौहाद्रता हुनु जरुरि रहेछ । साढे सात हजार शब्दहरु राखिसकिएको यस अनलाइन डिक्सनरीको मंगलबार साँझ एक कार्यक्रमका बीच शिक्षा तथा खेलकूद मन्त्री प्रदीप नेपालले ल्यापटपबाट उद्घाटन गरेका थिए । इन्टरनेट आफ्ना लागि सधैँ आकर्षाको विषयवस्तु भएको बताउँदै खेलकूद मन्त्री नेपालले १० वर्षघिदेखि नै ल्यापटप बोकेर हिँडेको संस्मरण गरेका थिए । उनीहरूले युनलङ र जोर्डनमा प्रशिक्षण केन्द्रहरु संचालनमा ल्याएका छन् जहाँ , हालसम्म ३५ देखि ४० खेलाडीहरु कडा प्रशिक्षणमा व्यस्त छन् । केही गैरसरकारी संस्था एवं हङकङ प्रहरीसँग मिलेर निःशुल्क प्रशिक्षण केन्द्रसमेत संचालन भइरहेको एसकेजीसीले जानकारी दिए । उनीहरु भन्छन् - " बेल्ट डिष्ट्रिब्युसन भन्दा गुणात्मक खेलाडी उत्पादन गर्नु हाम्रो प्रमुख उद्धेश्य हो । हामी कलाको विकासमा लागि परेका छौं । " विजय नेपाल , पोखरा । विभिन्न विषयको अनुसन्धानका क्रममा तयार पारिएका शोधपत्रहरु सामाजिक जीवनका लागि पनि उपयोगिता हुनुपर्ने पोखरामा आयोजित कार्यक्रममा वक्ताले जोड दिएका छन् । उनीहरुले कुनै पनि विषयको विशिष्टताका लागि तयार पारिने शोधपत्र प्रतिवेदन अनुसन्धानहरु ब्यक्तिगत जीवनमा मात्र सीमित नराखी सामाजिक रुपान्तरणका लागि पनि प्रयोगमा ल्याइनुपर्ने बताए । उच्चबौद्धिक समुदायको साझा माचको रुपमा चिनिने नेपाल प्राज्ञ माचको आयोजनामा पोखरामा शनिबार आयोजित नेपालमा प्राज्ञिक अनुसन्धानको सामाजिक उपयोगिता विषयक अन्तर्कृयामा बोल्ने वक्ताले बौद्धिकस्तरका ब्यक्तिले तयार पारेको शोधपत्र एवं उनीहरुको प्राज्ञिक ज्ञानमा राज्यले समेत वेवास्ता गरेको गुनासो गरे । नेपालमा प्राज्ञिक अनुसन्धानको सामाजिक उपयोगिता शीर्षकमा कार्यपत्र प्रस्तुत गर्दै प्रोफेसर डा . चैतन्य मिश्रले समाजमा ब्याप्त समस्याको पहिचान र समाधान गर्दै समाजको हरेक पक्षमा सकारात्मक रुपान्तरणमा मुलुकका बौद्धिक वर्ग र तिनका अनुसन्धानहरुको ब्यवहारिकरुपमा उपयोगिताको खाँचो औल्याउनुभयो । यस्तै प्रोफेसर डा . नागेन्द्रलाल श्रीवास्तवले नेपालमा अनुसन्धानको सामाजिक उपयोगिता शीर्षकमा अर्को कार्यपत्र प्रस्तुत गर्दै धेरैजसो अनुसन्धान औपचारिकमा सीमित हुनु नीतिनिर्माताबाट यस्ता अनुसन्धान प्रतिवेदनलाई बेवास्ता गरिनुले अनुसन्धानको सामाजिक उपादेयतामा कमी आएको बताउनुभयो । संस्थाका अध्यक्ष प्रा . डा . पशुपतिनाथ तिमिल्सनाको अध्यक्षतामा भएको अन्तर्कृयामा सहभागीहरुले नेपालमा प्राज्ञिक अनुसन्धानको परम्परा महत्व र समस्याको पहिचान गरी अनुसन्धान कार्यलाई सैद्धान्तिक रुपमामात्र नभै ब्यवहारिकरुपमा पनि उपयोगीमूलक बनाउनुपर्नेमा जोड दिए । विभिन्न क्षेात्रमा विद्यावारिधी गरेका पोखरा र आसपासका करिब ४० जना तथा अनुसन्धानदाता साचारकर्मी र विभिन्न संघसंस्थाका प्रतिनिधि गरी करिब ७० जनाको सहभागिता थियो । यसखालको कार्यक्रम नेपालमै पहिलोपटक भएको आयोजकको दाबी छ । २०६६ श्रावणसम्मको तथ्यांकअनुसार नेपालमा हाल एक हजार ९३२ जना विद्यावारिधी गरेका ब्यक्तिहरु छन् । नेपालको सबैभन्दा पुरानो र ठूलो अनुसन्धान संस्था त्रिभुवन विश्वविद्यालयमा हाल चारवटा अनुसन्धान केन्द्रहरु छन् । जिन्दगीको गोरेटोमा सधैं मेरो छाया बन्ने छोडिगयौ धेरै टाढा किन आज साथी मेरो तेह्रौँ शताब्दीमा बनाइएको यो चर्चको टावर ९० फिट अग्लो छ । यो टावर चाहिँ सन् १४५० मा थपिएको थियो । यो टावरलाई काठको टेको लगाइएको छ । केही वर्षयता त्यहाँको चिसो माटोका कारण विस्तारै झुक्दै गइरहेको अध्ययनले बताएको छ । हालसम्म तपाइँंद्वारा रचित गीतहरू कसकसले सङ्गीतबद्ध गर्नु भएको छ र विशेष गरी कसकसले गाउनु भएको छ ? पुसको चिसो काठमाडौं उपत्यकालाई हुस्सुले बेहुलीलाई झैं घुम्टो ओढाएको थियो । मानौ शहर प्रत्येक बिहानी नव दुलही बन्दै अन्मिन्छिन् दुलाहा रविको आगमनमा , जब जब रविका कलिला ताता र राता किरणरुपी हातले उनीलाई सुमसुम्याउँछन् तब बेहुली जस्तैनै हुन्छिन् । त्यही बेहुलीको बसाई भित्र केही न्यानो तातो कपडाका साथ म बिहानको मेरो कार्य अनुरूप शिक्षण गर्न क्याम्पस तर्फ लम्कन्छु । बिहानको सात जति बजेको हुनुपर्छ , सडकमा त्यति चहल पहल थिएन । त्यहाँको दृष्य अवलोकन गर्दा यस्तो लाग्यो अति जरुरी काम नभै मान्छे बाहिर निस्किदैनन् । कलेजको गेटबाट म भित्रिएँ । आफ्ना पाइलाहरु कार्यालय तर्फ मोड्नु अगावै गीता र रन्जिता मिस मेरो प्रतीक्षामा रहेछन् । उनीहरुले बोलाए , मेरा पाइला उनीहरु भए तिरै मोडिए । त्यसदिन कलेज बन्द रहेछ कारण बुझ्दा अज्ञात समूहबाट तीन दिन कलेजमा पठन पाठन नगरी बन्द गर्नु पर्ने दवावमूलक पत्र आएको रहेछ । हामी दुःखी भयौं तीस दिनमा पाँच दिन मात्र पढाएर के गर्ने ? हाजिरी कापीमा हाजिर मात्र गरेर तलव बुझ्दैमा हाम्रो काम , कर्तब्य त पूरा हुदैनथ्यो । हाम्रो दियोले हजारौ नयाँ पिडीमा शिक्षाको ज्योति भर्नु थियो । मैले त्यस्तै सोचेकी थिएँ । गीता मिसले आज पशुपति जाउँ भन्नु भयो , मैले पनि त्यसमा समर्थन जनाएँ । म , गीता र रन्जिता मिस पशुपति तिर लम्कियाँै । गाउँमा गुन्द्रुक खाँदे जस्तै , कोचिएर उपत्यकाको माइक्रो बसबाट पशुपति जान गौशालासम्म पुग्यौँ । पशुपतिनाथको दर्शन गरेर फर्कने क्रममा बाटोमा मैलो , थोत्रो कपडा लगाएर पैसा मागी रहेको दुब्लो , ख्याउटे , बृद्ध मान्छेमा ठोकिए मेरा आँखाहरु । एकपटक झस्किएँ , त्यो मान्छे त … … … . . जस्तो लाग्छ । म नजिकै पुगेँ , आँखा एकनास तिरमिराए । ती मान्छे ठूलाघरे काका अमरनाथ रहेछन् । सोचेँ उस्तै उस्तै मान्छे पनि हुँदो रहेछन् क्यारे । अमरनाथ काका नै पो हो कि ? खै मनले बिश्वास पनि गरिहाल्न सकेन । उहाँ जस्तो ब्यक्ति कसरी यो पाटीमा ! फेरि नजिकै गएर नियालेँ , गालाको सानो रातो कोठिले ती ब्यतिm अमरनाथ काका हुन् भन्ने प्रमाण मिल्यो मलार्ई । नजिकै गएर बोलाएँ , आँखाको पावर कम भएर होला शुरुमा त उहाँले चिन्नु भएन , जब मैले आफ्नो परिचय दिएँ तब बुढाका आँखाबाट सप्तकोशीनै बर्षियो , चाउरी परेको गालाको खोबिल्टा हुँदै काखैमा तप्प तप्प खस्न थाले आँसुका थोपाहरु । " काका , तपाई यहाँ यो अवस्थामा कसरी आउनु भो ? दाजुहरु खै कहाँ हुनुहुन्छ ? अनि काकी कहाँ हुनुहुन्छ त ? मेरो धारावाहिक प्रश्नले बुढा झन मर्माहत भए , घुँडामा टाउको राख्दै घँुक्क घँुक्क रुन थाले । मलार्ई पनि बडो नरमाइलो लाग्यो , एक मनले त बुढाले निकै नै आपतको सामना गरिसक्नु भएछ क्यारे जस्तो लाग्यो । हुन पनि गाउँकै मुखिया बनेर सबैको दुःख सुखमा साथ दिदै आएका सादा जीवन उच्च बिचार बोकेर जिउने काका आज कसरी पशुपतिमा आश्रय लिन आइपुगे ? उनका सबै आफन्त परिवारहरु सम्पन्नताको शिखरमा थिए । आखिर फेरि कसरी काकाको जीवनमा यो उथल पुथल र भूकम्प आयो ? मेरो मानसपटलमा यहि प्रश्न दौडिरह्यो । करिव दश मिनेटको सँुक सुँकाइपछि काकाले मेरो मुखमा हेर्दै भने - " नानी छैंटीमा भावीले जस्तो लेखिदियो त्यही भोग्नु पर्ने रहेछ । अर्को कुरा जिन्दगी जुवा रहेछ खेल्दै जाँदा कि जीत कि हार ? " उनका जवाफले म अस्पष्ट भएँ , अझै रहस्य खुल्न सकेको थिएन । आफ्नै गाउँको चिनेको सम्पन्न ब्यक्ति यो दुखान्त अवस्थामा पुग्दा कौतूहल र दुःख लाग्नु स्वभाविकै हो । म अझ पनि काका नजिकै बसेँ र फेरि सोध्न थालें - " यो सबै कसरी भयो काका ? " आँसुका धाराले पोतिएका आँखा थोत्रो र मैलो कमिजले माडमुड गर्दै लामो सुस्केराका साथ भन्न थाले - " हुन त म आफ्नो अतीत कोट्याएर बिहृल हुन चाहन्नथेँ तर आफ्नै छोरी समानले सोध्यौ , ल सुन मेरो जीवनमा आएका उतार चढावको घटनाक्रम । नानी , तिमी त गाउँको बिद्यालयमा पढाउन छाडेर शहरको क्याम्पसमा पढाउन भित्रियौ । त्यसपछि एक दुई दशैंमा त गयौ जब तिम्रा सबै परिवार शहरमा बसोबास गर्न थालेपछि तिमी त्यहाँ फर्किनौ । जन्मेको गाउँलाई नियाल्न समेत गइनौ , यही बाह्र तेह्र वर्षको अन्तरालमा मेरो जीवनमाथि भूकम्प गयो । जेठो छोरालाई गाउँकै तिमीले पढाउने गरेको स्कुलबाट एस . एल . सी . पास गराएँ , त्यस पछि त्यस्तै पचपन्न साल तिरबाट घर छाडेर गयो , कहाँ गयो किन गयो पत्तै छैन अझ कान्छो पनि आठ कक्षासम्म पढेर छाड्यो , कुलतमा फँसेर दिनभर लखर लखर गाउँमा हिँड्थ्यो , साँझमा टन्न पिएर आउने आदत बसाल्यो । बानी ब्यहोरा अलि सुध्रिन्छ कि भनी विवाह गरीदिएँ । त्यस्तो लत त हट्यो तर बुहारीको कुरा सुनेर छुट्टै बस्यो । त्यसै बीच छोरी रेजाको पनि कुलघरान भने जस्तो पाएपछि बिहे गरीदिएँ । समय हो आफ्नै रफ्तारमा दौडिरहेको थियो । अनायासैै बुढीलाई ब्लड क्यान्सरले सतायो , उसको उपचार खूब गरेँ , काठमाडौका महङ्गा नर्सिङ्गहोमदेखि भारतको मुम्बईस्थित टाटा मेमोरियल क्यान्सर हस्पिटलसम्म पु ¥ याएँ तर रोग निको भएन , छपन्न सालमा कहिल्यै नफर्कने गरि बाटो लागि ऊ । भाग्यमानी रहिछ भन्नु प ¥ यो । बुढीको काजक्रिया गर्न अज्ञात ब्यक्तिले दिएनन् कान्छो छोरालाई कोरा भित्रैबाट तीनैले लगे । " एक छिन त अमरनाथ काका मुटुमा भक्कानो पारी रोए । गालाबाट तप्प खसेको आँसुलार्ई टोपीले पुछ्दै फेरि भन्न थाले - " नानी बुढीको काजक्रिया गर्न नपाउँदै छोरालाई पनि लगे । म साह्रै बिलबन्दमा परेँ । दैवको लेखन भनौँ कि खोटो भाग्य , जसरी तसरी बाँच्नै प ¥ यो , छ महिना पछि कान्छो छोरा अज्ञात ब्यक्तिको कब्जाबाट छुटेर आफ्नो श्रीमतीको जोडले आर्मीमा भर्ना भयो । अन्ठाउन्न सालमा हाम्रो जिल्लामा भएको भीषण माओवादी आक्रमणमा परेर वीरगति प्राप्त गर्नेहरुमा उसको पनि नाम आयो । म बुढो मर्न चाहेर पनि काल नआउँदो रहेछ । उदासी र दिक्दारीपन अँगाल्दै बाँचीरहेँ । त्यसै बीच भीषण आक्रमणपछि शहरबाट सेनाहरु गाउँ गाउँमा सर्च गर्न आए , उनीहरुले जेठो छोरा माओबादीमा पठाएको भनेर बेस्सरी गाली गरे । सुनेको थिएँ पिएको बिष मात्र लाग्छ तर नपिएको बिष पनि लाग्दो रहेछ कहिलेकाँहि । सेनाले थर्काउनुसम्म थर्कायो । अब तेरो छोरो घरमा आए हामीलाई खवर गर्नु भन्दै बाटो लागे । के गर्नु नानी ! ओरालो लागेको मृगलाई बाच्छाले पनि लखेट्छ भन्थे साँच्चै हो रहेछ । त्यही दिन बेलुकी अज्ञात ब्यक्तिहरु आएर सेनालाई सुराकी गरेको भन्दै बेस्सरी पिटे , रातको समयमा घरबाट बाहिर निकाली ढोकामा ताल्चा लगाइदिए । त्यो रात आरुबारीमा आरुको फेदमा अडेस लागेरै रात कटाएँ । नानी ! हुन त मलार्ई सेनाहरुले पनि थर्काउनुको साथै मुक्का हानेका थिए । जब बिहानी चियायो , पल्लो गाउँमा छोरीको घरतर्फ लागेँ दुई चार दिन त बसेँ पनि बोझ लागेर त्यहाँ बसिरहन उचित ठानिन , आफ्नो गन्तब्यहीन यात्रा लम्काएँ । धेरै ठाउँमा पुगेँ , यो खरानी हुन बाँकी रहेको बुढो रुख जस्तो शरीरलार्ई ओताउने ठाउँ पाइन र शहर पसेँ अनि यहि पशुपति मन्दिरलार्ई आश्रय बनाएको छु अहिले । जेठो छोराको ६२ सालमा आतंककारी कृयाकलापमा मृत्यु भएको भनेर रेडियोबाट सुनेको थिएँ त्यसको पाँच दिनपछि जेठो छोराको हत्याको बिरोधमा जिल्ला बन्द भएको थियो रे । खै ती कान्छी बुहारी छिन् वा छैनन् अरु त कोही छैनन् , छोरी चैँ अर्काको घरमा छिन् , उनको बोझ हुन भएन , म आफ्नो अभागी कुरूप अनुहार देखाउन त्यहाँ गइन । " काका फेरि सुकसुकाउन थाले । काकाको जीवनमा घटेका अकल्पनीय घटनाक्रमले मेरा आँखा रसायो , मन भावबिहृल बन्यो । मैले जान्दासम्म अमरनाथ काकाको गाउँमा ठूलै चहलपहल थियो , उनी गाउँका हुने खानेमा कहलिन्थे । कसैको दुःख देख्दा आफ्नै दुःख जस्तो ठान्थे । गाउँका चलाख मुखिया भएपनि ठग्ने शोषण गर्ने कदापि कहिल्यै गरेनन् आज उनी दुःखको भावसागरमा डुबेका छन् । यति बेला उद्धार गर्ने कोही छैन । यो देशमा हुँदै आएको हत्या , हिंशा र बिनाशले चिन्ताजनक दुःखलाग्दो अवस्थादेखि मलार्ई देशका ठूलाबडा भनाउँदाहरु प्रति निकै नै घृणा लाग्छ । के गर्नु बिकल्प पनि थिएन । गह्रौ मन लिएर पशुपतिघाटबाट काकासँग बिदा भएँ । नेताहरुको जस्तो झुटो आश्वासन दिइन काकालाई । अमरनाथ काका जस्ता कैयाँै काका - काकीहरु पशुपति र बृद्धाश्रममा देख्दा मन दुख्छ , मुटुभरि प्रतिशोधको ज्वाला दन्कन्छ । अफसोच ! केही गर्ने र बोल्ने सामथ्र्य भने हँुदैन । आखिर हात्तिको मुखमा जिरा समान हुने न हो । मात्र श्रद्वाभाव छ ती काकाहरुमा अनि काकाहरुको जीवनमा , अकल्पनीए घटनाहरु घटाउने सबै नालायक राष्ट्रप्रेमको मुकुण्डो लगाउने प्रति घृणाका शब्दहरु । सभामा महामन्त्रीद्वय प्रकाशमान सिंह र कृष्णप्रसाद सिटौला , कोषाध्यक्ष चित्रलेखा यादव , पूर्वमहामन्त्री विमलेन्द्र निधि , केन्द्रीय सदस्यहरू रामशरण महत , अर्जुननरसिंह केसी , गोपालमान श्रेष्ठ , नरहरि आचार्य , मनमोहन भट्टराई , गगन थापा , सुजाता कोइराला , प्रकाशशरण महत , नवीन्द्रराज जोशी , संवैधानिक समितिका अध्यक्ष नीलाम्बर आचार्यलगायत दुई दर्जनभन्दा बढीले सम्बोधन गरेका थिए । युवा नेता गगन थापाले माओवादीप्रति आक्रामक अभिव्यक्ति दिँदा निकै ताली बजेको थियो । ' मिस यो मैले आफैंले बनाएको हुँ । यसलाई सिसाको फ्रेममा हालेर हजुरको कोठामा सजाउनुस ल । " त्यागीलाई नेपाल प्रहरीसामु सुम्पन्न भारतको विहार राज्य अन्तर्गतको परिहार प्रहरी थानाका प्रहरी टोली आएको थियो भने जिम्मा लिनका लागि महोत्तरी प्रहरीका एसपी विनोद शर्मा घिमिरे र सशस्त्र प्रहरीका एसपी जनकबहादुर बोहरा भिठ्ठामोड पुगेका थिए । संयुक्त प्यानलको अन्य उम्मेदवारहरुमा सहसचिवमा अनेरास्ववियुका पेक्मा भोटे कोषाध्यक्षमा नेवि संघका काजिबहादुर तामाङ र सदस्यहरुमा अनेरास्ववियुकी अरुणा बगाले , सुरेश कार्की र नेवि संघका तर्फबाट कुमार राई र प्रेम श्रेष्ठ रहेका छन् । उपाध्यक्ष र सचिव तथा अन्य चार सदस्य निर्वाचनपछि चयन गरिने अनेरास्ववियुका जिल्ला अध्यक्ष तथा प्रत्यासी उमेद्धार एरबहादुर तामाङले बताए । सहकार्यका क्रममा उपाध्यक्ष , सचिव र कोषाध्यष सहित अन्य दुइ सदस्यको पद नेवि संघले र अध्यक्षसहित अन्य ६ वटा पद अनेरास्ववियुले लिने सहमति भएको अनेरास्ववियु बरुण क्याम्पस अध्यक्ष तारानाथ पोखरेलले जानकारी दिए । काठमाडौ , अषाढ २० - माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालले शान्ति प्रक्रिया र संविधान निर्माण गठनका सम्बन्धमा छिट्टै ' ब्रेक थ्रु ' हुने बताएका छन् । पाँचबुँदे सहमति पत्रकार सारोकार समितिसँग सोमबार बिहान माओवादी संसदीय दलको कार्यालय सिहंदरबारमा भएको छलफमा दाहालले दलहरुबीच भइरहेको गंम्भीर छलफल छिट्टै निष्कर्षमा पुग्ने बताए । सीताजी ! समर्पण छ तपाईंलाई यही श्लोक ! मलाई थाहा छ , मृत्यु एउटा अनिवार्य सत्य हो । यस धरतीमा जन्मेर नमरेको आजसम्म कोही छैन । जति नै ठुल्ठुला ध्यानी , ज्ञानी , तपसी पनि एक खास अवधिपछि संसारबाट बिदा भएका छन् । मानिस नजन्मन सक्थ्यो होला तर जन्मेपछि नमर्न सक्दैन । यो वस्तुसत्यलाई अस्विकार गर्न सकिँदैन । तथापि मानिस यसै कारण मानिस हो कि ऊ सबै कुरा बुझ्छ तर बुझ्न डराउँछ । मोबाइलमा सयौं फोन र एसएमएस आइरहेका छन् । ती प्रत्येक अभिव्यक्तिमा प्रायः एउटै भनाइ हुन्छ - तपाईंलाई हामीले के सम्झाउनुपर्छ र ! तपाईं आफैं बुझ्ने मान्छे । म सोच्छु - यो बुद्धि भन्ने कुरा कति निष्ठुर र अटेरी रहेछ । रुने ठाउँमा रुन नपाइने , हाँस्ने ठाउँमा हाँस्न नपाइने , रिसाउने ठाउँमा रिसाउन नपाइने । हरेक ठाउँमा बुझिदिनुपर्ने र प्रतिक्रियाशुन्य हुनुपर्ने । मलाई आज आफ्नो यो बौद्धिक पहिचानसँग रिस उठेको छ । मलाई पश्चात्ताप लागेको छ - मैले किन रातदिन अनेक दर्शन पढेर आफ्नै बुद्धिलाई ढुंगोजस्तो बनाएँ ? मैले किन आफ्नो परिचय यस्तो गह्रुँगो बनाए ? आज म आफ्नै पत्नीको मृत्युमा पनि दिल खोलेर रुन पाइरहेको छुइनँ । सम्झाउनेहरू भन्न छोड्दैनन - तपाईंजस्तो अनुभवीलाई हामीले के सम्झाउनुपर्छ र ? आफन्तको मृत्युमा रुन नपाइने , खुसीमा रमाउन नपाइने , केही पनि देखाउन नपाइने यो ज्ञान मलाई के काम ? आफैंले भेला गरेको यो व्यक्तित्व मलाई के काम ? सबै रोइरहेका छन् सीताजीलाई सम्झेर , उहाँका गुणहरूको स्मृति गरेर । कत्ति सुहाएको छ ती रुनेहरूलाई ! तर मैले आँखामा अलिकति पनि आँसु देखाउनु हुन्न , सबैले भन्छन् - तपाईंले रुनु हुन्न , नत्र यी अरूले आफूलाई कसरी सम्हाल्छन् ! अहा ! आज मलाई मेरो बौद्धिकता यति धेरै भारी भइरहेको छ , त्यसैले थिचेर निसासिइरहेछु म । मेरो ओठको हाँसो हराएको छ , आँखाको पानी सुकेको छ , मनको रहर र रमिता समाप्त भएको छ । मेरो भावुकता , काल्पनिकता , रोमान्चकता सबै अनुपस्थित छन् तर म त्यसको पीडाको अभिव्यक्ति गर्न असमर्थ छु । मृत्युका यी अनगिन्ती क्षण पार गर्दै आएको मैले आज सीताजीको नाममा पनि कपाल खौरिएको छु । यो कुरा सम्भि्करहँदा दुःख लाग्छ - आजभन्दा दस वर्षअघि २०५८ सालमा आमाको शोकमा विह्वल भइरहेका बेला मित्र राजेश हमाल पनि सेतो छोपो ओडेर शोकमा डुब्नुभएको थियो । राजेशजीका शोकमय अन्तर्वार्ता पत्रिकामा पढ्दै म आमाको नाममा पिण्ड लडाइरहेको थिएँ । अनि आज फेरि पत्नीवियोगको आँसु बगाउन म लामबद्ध भएको छु अर्का मित्र हरिवंश आचार्यसँग । मेरी माताजीको सबैभन्दा मनपर्ने नेपाली नायक - राजेश हमाल । राजेश हमालको फिल्म आएपछि सासुबुहारी नै थामिदैनथिए घरमा । त्यसबेला मेरी आमा र राजेशजीकी आमाको सहयात्रा भएको थियो अनन्ततिर । आज हरिवंशसँगै बसेर रुन छोडेर सीताजीले पनि बिदाइ लिनुभएको छ । २०५६ को असार महिनाको एकदिन साँझ घर पुग्दा सीताजी एकदमनै खुसी हुनुहुन्थ्यो । अनुहार सारै उज्यालो थियो । अनौठो मान्दै सोधेँ , ' माताजी , आज त खुसखुसी देखिनुहुन्छ नि ! ' उहाँले त्यस्तै उज्यालो अनुहार रमाउँदै भन्नुभयो , ' आज हरिवंश आचार्यले फोन गर्नुभएको थियो तपाईंलाई खोज्दै । ' ' किन रहेछ त ? ' ' धरमपुरको कार्यक्रमबारे कुरा गर्न डम्बर घिमिरेसँग सम्पर्क हुन सकेन रे । ' ' अनि के भन्नुभो त ? ' ' चिनेजस्तै गरेर निकै बेर कुरा गर्नुभयो । ' त्यो दिन सीताजीलाई ठूलो पुरस्कार प्राप्त भएजस्तो खुसी लागेको थियो हरिवंशसँग फोनमा बोल्न पाउँदा । यो देशको एउटा महान कलाकार जसले सम्पूर्ण जीवन अरूलाई हँसाउँदा हँसाउँदै गम्भीरताले रुवाउन पनि सक्छ , अज्ञानका कत्राकत्रा फलामे ढोका भत्काउँदै चेतनाको उज्यालो छर्छ । त्यो मान्छेसँगको एक फोनवार्तामात्र पनि सीताजीका लागि कत्रो उर्जा थियो । गत वर्ष नागरिक दैनिकको वार्षिक समारोहमा सोल्टी होटलमा हरिवंशसँग प्रत्यक्ष भेट हुँदा उहाँले हरिजीलाई त्यो पुरानो कुरा सम्झाउँदै परिचय गर्नुभएको थियो । तर आज सीताजी पनि हरिवंशजीलाई जस्तै पत्नीशोक दिएर बिदा हुनुभएको छ मबाट । हरिवंशलाई पत्नीशोक परेकै खबर रेडियोबाट सुन्दै गर्दा सीताजी क्यान्सरको असहनीय पीडाबाट छटपटाइरहनुभएको थियो । उहाँलाई थाहा थिएन , के रोगबाट पीडित छु भन्ने तर मैले देखिसकेको थिएँ आफ्नो यो दिनको क्षण । हुन त यही बीचमा हामीजस्ता सयौं पुरुष पत्नीवियोगमा छटपटाइरहेका होलान् , तथापि मलाई हरिवंशको पीडाले नराम्रो गरी छोएको छ । मेरो सीताजीको निधनको निश्चितता मैले फागुन १२ गतेकै दिन शिक्षण अस्पतालमा थाहा पाएको थिएँ , यस दिनका लागि त म मानसिक रूपमा तयार थिएँ नै तर मित्र हरिवंश ! तपाईंलाई परेको यो हठातको पत्नीशोकप्रति म अत्यन्त संवेदनशील छु । संसारलाई हँसाउन सक्ने तपाईं आज आफैं रोइरहनुभएको छ । तपाईंलाई पनि त भनिरहेका होलान् आफन्त , शुभचिन्तक र साथीहरूले - हरिजी ! शोक नगर्नोस् यो संसार नै यस्तै हो । हुन त तपाईं यत्तिको बुद्धिमान हुनुहुन्छ , तपाईंलाई हामीले के सम्झाउनुपर्छ र ! आफैं बुज्जकी हुनुहुन्छ । तर म त्यसो भन्दिनँ हरिजी ! खुब रुनुहोस् मित्र । आफ्नी पत्नीको निधनमा नरोए कहिले रुनु ! कुनै पनि पुराण र इतिहासमा न मानिस , न देवता कसैले पनि आफ्ना मरेका बाबुआमा वा छोराछोरीको लास काँधमा बोकेर रुँदै हिँडेका छैनन् तर , शिवजीले आफ्नी पत्नी सतीदेवीको लास काँधमा हालेर तीन लोक चौध भुवन घुमेका छन् । कालकुट विष पचाउन सक्ने शिवले पनि पचाउन नसकेको पीडा तपाईं - हामीले मात्र कसरी पचाउन सकौंला त मित्र ! तैपनि हामीलाई बाध्यता छ , दर्शन ज्ञान , अनुभव र लोकाचारको । हामीले शिवभन्दा पनि महान हुनुपरेको छ । तैपनि यो ज्ञानको भित्तोलाई भत्काएर गौरीतिरै फाल हान्न मन लाग्छ किन हो ! माधव घिमिरेकै घुँडामा मुन्टो राखेर रुन मन लाग्छ किन हो ! काठमाडौं , ७ असोज पाकिस्तान विरुद्धको पाँच एक दिवसिय खेलको श्रृङखला ईङल्याण्डले जितेको छ । २ - २ को बराबरीमा भएको श्रृङखला आफ्नो पक्षमा पार्ने क्रममा घरेलु टोली ईङल्याडले पाचौ एक दिवसिय खेलमा पाकिस्तानलाई गएराति १ सय २१ रनको फराकिलो अन्तरले पराजित गर्यो । ईङल्याण्डले श्रृङखला ३ - २ ले जितेको हो । काठमाडौं , असार २६ ( नागरिक ) - नयाँ सरकार गठनका लागि गृहकार्य भइरहेका बेला शनिबार बस्ने भनिएको तीन दलको बैठक स्थगित भएको छ । एमाले अध्यक्ष झलनाथ खनाल तीन दलको बैठक छाडी ओखलढुंगामा माओवादीले हत्या गरेका एमाले कार्यकर्ताको श्रद्धाञ्जलि सभामा गएका कारण बैठक स्थगित भएको हो । फेरि अर्को बैठक कहिले बस्ने भन्ने तय भएको छैन । यसअघि आज बिहान बसेको माओवादी पदाधिकारी बैठकले लडाकु समायोजन लगायतका विषयमा पार्टीको स्पष्ट धाराणा तीन दलको बैठकमा प्रस्तुत गर्ने निर्णय गरेको थियो । यसै विषयलाई लिएर हिजो पनि माओवादीको पदाधीकारी वैठक बसेको थियो । वैठकमा जनसेनाको छुट्टै फोर्स बनाउने विषयमा छलफल भएको थियो । सम्वन्धित समाचारका लागि क्लिक गर्नुस् जनसेनाको छुट्टै ' फोर्स ' बनाइने वासिङटन २६ माघ । इराकस्थित अलकायदा मोर्चा इस्लामिक स्टेट अफ इराक आईएसआई ले इजिप्टका प्रदर्शनकारीहरुलाई इस्लाम कानुनमा आधारित सरकार स्थापना गर्न जिहाद छेड्न आह्वान गरेको आतङ्ककारी अनुगमन समूह साइटले मङ्गलबार जनाएको छ । आइएसआईले जिहादी माचहरुमा जारी गरिएका वक्तव्यमा इजिप्टका विद्रोही जनतालाई सम्बोधन गरेको सो अमेरिकास्थित समूहले जनाएको हो । वक्तव्यमा आइएसआईले भनेको छ - प्रदर्शनकारीहरुले महसुस गर्नुपर्दछ कि जिहादको बजार इजिप्टमा खुलेको छ र सम्पूर्ण सबल शरीरका मानिसले यसमा भाग लिनुपर्दछ । वक्तव्यमा प्रदर्शनकारीलाई सातवटा सुझाव पनि दिइएको छ जसमा शारीरिक िहंसाका लागि उक्साउनेदेखि लिएर व्यक्तिगत कारबाहीलगायत राष्ट्रपति होस्नी मुवारकलाई सत्ताबाट हटाउने र उनका मानिस र अवसरवादीलाई फाइदा लिनबाट रोक्नेसम्म छन् । सिन्ह्वा बाटो म्याद पाएपछि जसरी नि पुग्नैपर्ने । यो नियम कसैले अटेर गर्ने कुरो भएन । कसैले पो नमानिहाले जागिरमा स्पष्टिकरण , व्यापारमा घाटा , पढाइमा गयल । अझ मनभरि थपिने धेरै खाले कौलासा वा हैरानी । ' अग्नियुद्ध ' कथासङ्ग्रहको अन्तक्रिया हुँदै थियो । मेरा स्नेही बन्धु केशव आचार्यले घरमा आएर उक्त कार्यक्रममा सामेल हुन आग्रह गरे । वि . सं . २०६३ साल फाल्गुन १८ गते शुक्रवारका दिन उक्त कृतिको अन्तक्रियाको कार्यक्रम पुल्चोक , स्थानीय विकास मन्त्रालयको सभाकक्षमा रहेछ । सुबिसुधा आचार्यले लेखेकी ' अग्नियुद्ध ' कथासङ्ग्रहबारे मैले पनि बोल्नुपर्ने भयो । हामी कार्यक्रममा भेला भयौं । उक्त कथासङ्ग्रहबारे कथाकार माया ठकुरीबाट समीक्षात्मक टिप्पणी भएको थियो । मैले पनि उक्त कृतिका सकारात्मक पक्षहरूको चर्चा गरें र प्रस्तुतिमा थप सुधारका लागि सल्लाह दिएँ । यसरी सुबिसुधा आचार्य र उनका रचनासँग प्रथम परिचित हुने मौका पाएको हुँ । ' यो शताब्दी र घाइते मानिसझैं म घाइते छु , अहिँसा भएर पनि हिँसा र हत्यामा थिच्चिएको छु , आत्मश्लाघा बोकेर . . . . । ' ( रूपरेखा वर्ष २२ , पूर्णाङ्क २४१ ) ' मेरो नेपाल . . . . ' मा उनले राष्ट्रप्रतिको आफ्नो भावना यसरी व्यक्त गरेका छन् - धनकुटा ( ब्लाष्ट ) धनकुटा उद्योग वाणिज्य संघको ३८ औं साधारणसभा मङ्गलबार सम्पन्न भएको छ । समाजसेवी एवम् व्यापारी ८८ वर्षीया मरिचमान प्रधानले पानसमा बत्ती बालेर साधारणसभा उद्घाटन गरेका थिए । उवासंघका अध्यक्ष लालचन गोङ्वाको अध्यक्षतामा सम्पन्न साधारणसभामा वार्षिक प्रतिवेदन सचिव रोशन श्रेष्ठ , आर्थिक प्रतिवेदन कोषाध्यक्ष शैलेशमान श्रेष्ठले प्रस्तुत गरेका थिए भने स्वागत मन्तव्य उवासंघका सहसचिव उमेश घिमिरेले गरेका थिए । साधारणसभाले सरकारले अध्यादेशमार्फत ल्याएको बजेटमा मदिरा बच्ने साना होटल व्यवसायी र इलोक्ट्रोनिस सामान बिक्रेताहरूलाई समेत अनिवार्य भ्याटमा जानु पर्ने व्यवस्था गरेकोमा सोको विरोध गदै खारेजीको माग गर्ने र उद्योगी व्यापारीहरूको हितका लागि अन्य विभिन्न महत्वपूर्ण निर्णयहरू गरेको उद्योग वाणिज्य संघ धनकुटाका कार्यसमिति सदस्य विजयसन्तोषी राईले जानकारी दिए । हर्मी फगुन २२ यातायात ब्यवसायी समिति गोरखाले गत साता देखि हर्मीको निभारे देखि गोरखा बजार सम्म बस सेवा शुरु गरेको छ । विहान निभारेबाट , पाण्डे गाउँ , आहाले , अर्चले , पराजुली गाउँ हुदै भन्ज्याङबाट गोरखा जाने बस बेलुकि सोहि रुट फर्कने गरेको छ । दैनिक रुपमा बस सेवा शुरु भए पछि हर्मीका लगभग सबै वडाको सदरमुकाम सँग सिधा यातायात सम्पर्क कायम भएको छ । यस अघि पनि निभारेबाट बज्रे डाडा हुदै डुम्रे सम्म बस र जिप संचालनमा थिए । ~~कर त्रिशूल डमरूवर राजत अभय वरद मुद्रा शुभ साजत ! ! ९ ! !~~ ' अहिलेको राष्ट्रिय प्रमुख चुनौती भनेको लोकतान्त्रीक गणतन्त्रलाई सुनिश्चत गर्नु हो ' प्रधानमन्त्री खनालले भने । उनले शान्ति र संविधानलाई निष्कर्षमा पुर्याउन यो सरकार लागि परेको बताए । कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै प्रधानमन्त्री खनालले दल र नेताबीच पदीय लोभको हानथाप र आरोप प्रत्यारोपमा दल तथा नेताहरु लागेको बताउदै उनले लोकतान्त्रीक गणतन्त्रलाई अघि बढाउन दलहरुलाई एक हुन आग्रह गरे । यस्तैमा एकदिन हजुरआमा उसकै लागि मकै भुट्दै थिइन् । ऊ नजिकै गयो र भन्यो - हजुरआमा तपाइलाई थाहा छ लोकतन्त्र आयो रे . . . गणतन्त्र पनि आयो रे । दिनरात मेलापात , घाँस - दाउरा र ढिकी जातोमा जोतीइरहने ती राजनीतिको ' र ' नबुझ्ने सत्तरी बर्सिय बुढियालाई जो सुकै आएपनि के नै लछारपाटो लाउथे र . . ! अनि के थाहा त्यस्ता कुरा ? नवलपरासी स्वाठी गाउं विकास समिति वडानं ३ भरौलीयाका अग्नीपिडितहरु बिचल्लीमा परेकाछन् । बिहीबार सांझा भएको आगलागी वाट ध्वस्त भएका १५ घरका घरपरिवारहरु गएराती देखिनै भोक भोकै बस्न वाध्य भएकाछन् । अपतनपूर्वका साहित्यिक गतिविधि खोज्दै जाँदा दक्षिण सिक्किमको सुम्बुकका श्यामदास राईको अद्वैत दर्शन पाउँछौं । सुम्बुकका शैलेश प्रधानको भनाई अनुसार यो पुस्तक सन् 1940 - मा प्रकाशित भएको थियो । त्यसै गरी सन्् 1944 मा पश्चिम सिक्किम निवासी चन्द्रदास सापकोटाको ज्ञान विनोद श्लोकबद्ध पुस्तक प्रकाशमा आयो भने सन् 1946 मा टिम्बुरबुङ्ग निवासी मनोरथ दाहालको उद्देश्य भाषा श्लोक प्रकाशित भएको थियो । यो बाहेक बनारसबाट प्रकाशित उदय पत्रिकामा सन्् 1944 तिर सिक्किमका सन्तवीर लिम्बूका कविताहरू प्रकाशित भएका हुन् । लिम्बूले आफ्ना कविताहरू सिक्किम बाहिरका धेरै पत्रिकाहरूमा भताभुङ्गे थापा छद्म नाम दिएर पनि प्रकाशित गरे । तुलसीबहादुर छेत्री ( पछि डाक्टर ) ले पनि 1942 तिरै बनारसबाट प्रकाशित हुने पत्रिकामा आफ्नो प्रथम रचना मित्रता कविता छापिएको कुरा एउटा अन्तर्वार्तामा भनेका छन् । यसै गरी नर्वेले शिक्षा मन्त्रालयसँगको साझेदारीमा सेभ द चिल्डे्रन र युनिसेफसँग मिलेर स्कुल रिर्फम कार्यक्रममा सहयोग गरिराखेको छ । त्रिभुवन विश्वविद्यालय र काठमान्डु विश्वविद्यालयमा प्रयोगशालाहरू निर्माण गर्नेदेखि नेपाली विद्यार्थी लाई नर्वेमा अध्ययन छात्रवृत्ति प्रदान गरिराखेको छ । ' हामी निष्ठापूर्वक अघि बढ्यौं भने संविधान निर्माणको काममा धेरै प्रगति हासिल गर्न सक्छौं , ' कोइरालासँगको कुराकानी उद्धृत गर्दै प्रधानमन्त्रीका प्रेस सल्लाहकार सूर्य थापाले भने , ' इमान्दारीपूर्वक प्रयत्न गर्दा पनि समय पुगेन भने केही समय थप गरी यो काम पूरा गर्नुपर्छ । ' शान्ति प्रक्रिया र संविधान निर्माणका सवालमा प्रधानमन्त्री चुपचाप बसेको भन्दै आलोचना भइरहेका बेला खनालले बिहीबार राजनीतिक वार्ता थालेका हुन् । जन सम्पर्क समिति दोहाद्वारा राजदूतको स्वागतमा रात्रिभोज कतारमा रहेका नेपालीहरुको तथ्याङक संकलन गरिने कुमार कार्की , दोहा / एचकेनेपाल डट कम - कतारका लागि नेपाली राजदूतावास डा . सुर्यनाथ मिश्रको स्वागतमा नेपाली जनसम्पर्क समिती दोहाद्वारा रात्रि भोजको आयोजना गत विहीवार १३ दिसेम्वरका दिन सम्पन्न भएको छ । - दीपेश केसी चीन विश्वको दोस्रो ठूलो आर्थिक शक्ति बन्न सफल भएको छ । जापानलाई उछिनेको उसले अबको १४ वर्षभित्र या त्यसभन्दा छिटो विश्वकै ठूलो अर्थतन्त्र बन्ने गरी आर्थिक विकासको गति समातिसकेको छ । उच्च निर्यात , बढ्दो लगानी र उत्पादनले चीनलाई उचाईमा पु . . . ~~दरबार क्षेत्रको सुरक्षामा झण्डै ३ सय वाइ . सि . एल राजधानीको सुर~~ सुकी तोलामै बिक्ने खुद्रा व्यापार छ मान्छेको किन्ने भए आऊ सस्तो बजार छ मान्छेको निरीह एउटा मान्छेलाई जितैर के हुन्छ ? अभिमान र द्वेषको पछि हार छ मान्छेको हेर्दा फूल जस्तै कोमल , छ त्यस्तै सुगन्धि पनि छोयो कि बिझ्यो मुटुमा तिखो धार छ मान्छेको दुख्दैन रैछ मान्छेको दुखाइमा मान्छे यहाँ मान्छे भएर जन्मनुको के सार छ . . . ~~साथीभाइ हलो हाइ गोजी भरी हुँदा हुने , लै लै म तिनीसीत नफसेको रात छैन ।~~ अघिल्लो आर्थिक वर्षको तुलनामा पछिल्लो वर्ष २ दशमलव ६९ प्रतिशतले सिनेमाको लगानीमा वृद्धि भएको छ । ~~पू . साने गुरुजी का समग्र साहित्य हिन्दी में~~ विस्फोटनमा टिभी सो रुमका सिसा फुटेका छन् । मोटरसाइकलमा आएका दुई जना अपरिचित व्यक्तिले बम फालेर भागेको र फाल्ने बित्तिकै सो विस्फोट भएको प्रत्यक्षदर्शीहरुले बताएका छन् । ~~( भानु जयन्तिको उपलक्षमा रचित भानु गजल रचना - जुलाई १२ / २०१० )~~ 21 / 10 / 2008 01 : 05 : 55 राजस्थान पत्रकार परिषद की चिकित्सा सुविधा समिति घोषित की गई है . पंजाब केसरी के श्री श्याम सोनी को समिति का संयोजक बनाया गया है . समिति में श्री राजेन्द्र गुप्ता , श्री मनोहरलाल शर्मा और श्री प्रहलाद सोनी को सदस्य बनाया गया है . महात्मा गांधी अस्पताल में किसी भी तरह की चिकित्सा सहायता लेने के संबंध में समिति के संयोजक श्री श्याम सोनी से मोबाइल नबंर 9414373187 पर संपर्क किया जा सकता है . महिलाको अटल सौभाग्य वृद्धिको कामना नै तीजको प्रमुख विशेषता हो । महिलाको सौभाग्य संरक्षणसँग जोडिने पतिको दीर्घजीवनको कामनासँगै महिलाको शारीरिक प्रक्रियाका क्रममा हुने मासिक धर्म र शारीरिक शुद्धाशुद्धीसँग समेत जोडिएको छ तीज । भाद्रशुक्ल द्वितीयाका दिन दरका रुपमा मीठा - मीठा परिकारहरु बनाएर खाने तृतीयाका दिन निराहार व्रत बस्ने र पाचमीका दिन ऋषिहरुको पूजाआजा गरी मासिक धर्मका समयमा जानी - नजानी हुन गएको पापको प्रायश्चित्त गर्ने कार्य पनि तीजपर्वभित्रै पर्दछ । व्रतका दिन पानी पिएमा पतिको रगत पिएसरह हुने र अन्न तथा फलफूल खाएमा पतिको मासु खाएसरह हुन्छ भन्ने परम्परागत रुढी मान्यता तोड्न अझै समग्र महिला अग्रसर देखिंदैनन् जसका कारण यस समयमा परम्परा धान्ने नाउँमा कतिपय महिला बिरामी पर्ने गरेको समेत देखिन्छ । कथा : एक बार अनावृष्टि के कारण अकाल पड़ा । ऋषिगण जीवित थे , तथा तपस्यारत थे । उन्हें निश्चिंत देखकर इन्द्र वहां पर प्रकट हुए और उनसे पूछने लगे कि वे किस प्रकार जीवित है ? ऋषिगण बोले - ' मात्र वृष्टि ही मनुष्य के जीवन का साधन नहीं है । प्रकृति हर स्थिति और ऋतु के अनुकूल मनुष्य के जीवित रहने का प्रबंध कर देती है । उदाहरण के लिए मरूभूमि में भी कुछ न कुछ खाद्य उपलब्ध होता ही है तथापि अनावृष्टि कष्टकर अवश्य रहती है । ' ऋषिगण पुन : तप रत हो गये । प्रजापति की उक्ति थी कि पापरहित , जराशून्य , मृत्यु - शोक आदि विकारों से रहित आत्मा को जो कोई जान लेता है , वह संपूर्ण लोक तथा सभी कामनाओं को प्राप्त कर लेता है । प्रजापति की उक्ति सुनकर देवता तथा असुर दोनों ही उस आत्मा को जानने के लिए उत्सुक हो उठे , अत : देवताओं के राजा इन्द्र तथा असुरों के राजा विरोचन परस्पर ईर्ष्याभाव के साथ हाथों में समिधाएं लेकर प्रजापति के पास पहुंचे । दोनों ने बत्तीस वर्ष तक ब्रह्मचर्य पालन किया , तदुपरांत प्रजापति ने उनके आने का प्रयोजन पूछा । उनकी जिज्ञासा जानकर प्रजापति ने उन्हें जल से आपूरित सकोरे में देखने के लिए कहा और कहा कि वही आत्मा है । दोनों सकोरों में अपना - अपना प्रतिबिंब देखकर , संतुष्ट होकर चल पड़े । प्रजापति ने सोचा कि देव हों या असुर , आत्मा का साक्षात्कार किये बिना उसका पराभव होगा । विरोचन संतुष्ट मन से असुरों के पास पहुंचे और उन्हें बताया कि आत्मा ( देह ) ही पूजनीय है । उसकी परिचर्या करके मनुष्य दोनों लोक प्राप्त कर लेता है । देवताओं के पास पहुंचने से पूर्व ही इन्द्र ने सोचा कि सकोरे में आभूषण पहनकर सज्जित रूप दिखता है , खंडित देह का खंडित रूप , अंधे का अंधा रूप , फिर यह अजर - अमर आत्मा कैसे हुई ? वे पुन : प्रजापति के पास पहुंचे । प्रजापति ने इन्द्र को पुन : बत्तीस वर्ष अपने पास रखा तदुपरांत बताया - ' जो स्वप्न में पूजित होता हुआ विचरता है , वही आत्मा , अमृत , अभय तथा ब्रह्म हैं । ' इन्द्र पुन : शंका लेकर प्रजापति की सेवा में प्रस्तुत हुए । इस प्रकार तीन बार बत्तीस - बत्तीस वर्ष तक तथा एक बार पांच वर्ष तक ( कुल 101 वर्ष तक ) इन्द्र को ब्रह्मचर्य रखकर प्रजापति ने उन्हें आत्मा के स्वरूप का पूर्ण ज्ञान इन शब्दों में करवाया - * यह आत्मा स्वरूप स्थित होने पर अविद्याकृत देह तथा इन्द्रियां मन से युक्त हैं । सर्वात्मभाव की प्राप्ति के उपरांत वह आकाश के समान विशुद्ध हो जाता है । आत्मा के ज्ञान को प्राप्त कर मनुष्य कर्तव्य - कर्म करता हुआ अपनी आयु की समाप्ति कर ब्रह्मलोक को प्राप्त होता है और फिर नहीं लौटता । महानगरपालिकाको तथ्यांकअनुसार यहाँ ५० वटा अस्पताल र नर्सिङ होम छन् । तीन सय ८१ जनाको भागमा अस्पतालको एउटा बेड पर्न आउँछ । त्यसमाथि यी बेड महानगरबासीका लागि मात्र होइनन् । देशभरका बिरामी यहाँ आउँछन् । मधेसी जनअधिकार फोरम , नेपालको विभाजन नेतृत्वमा भागवण्डा नमिलेको कारणले , को मंत्री हुने - को नहुने जस्ता कारणहरूले भएको होईन् । उपेन्द्र यादवले पार्टीमा जातिवादलाई बढावा दिएको कारणले पनि पार्टीमा विभाजन भएको होईन । पार्टीमा विभाजनका माथी भनिएका कारणहरू वाहेक पनि अनेकन् बिषयहरू छन् , जस्मा विभार हुनु जरूरी छ । संविधान सभामा निर्वाचित भए पश्चातका केही राजनीतिक घटनाव | mम तथा पार्टीको निर्णयहरू लिने प्रव | mृयामा उपेन्द्र यादवले गंभीर गलती गर्नु भयो । संविधान सभाको प्रत्यक्ष निर्वाचनका दौरान र पछि समानुपातिक प्रणालीबाट सदस्यहरूको चयन गर्दाको बखत अशोभनीय रूपमा अर्थिक चलखेल गरियो । अन्यथा , मधेसको हीतमा फोरमबाट मधेसको राजनीतिमा र संविधानसभामा बढी योगदान पुग्ने वातावरण हुन्थ्यो । सो कार्यक्रममा विभिन्न विषयहरुमाथि पनि छलफल गरिएको थियो भने सम्पर्क मञ्चका तर्फबाट मनोज गजुरेल र जीतु नेपाललाई केही रकम हस्तान्तरण गरिएको थियो । कति सजिलै बिर्सिदियौ यति लामो सहयात्रा , टुक्रा टुक्रा भयो मुटु माया किची - फाँडो भयो ! रायपुर 19 जून 2011 . दक्षिण विधानसभा क्षेत्र के नेहरू नगर व कुषालपुर क्षेत्र में भारी बारिष के बीच प्रदेष के लोक निर्माण मंत्री व स्कूल षिक्षा मंत्री बृजमोहन अग्रवाल ने आज एक करोड़ से भी अधिक के दस निर्माण कार्यो का भूमिपूजन किया वही अनुसूचित जाति विकास प्राधिकरण के तहत 36 लाख के छह विकास कार्यो की स्वीकृति प्रदान की गई . नेपाली जनसपंर्क समिति बेल्जियम लोकतान्त्रिक प्रजातन्त्रमा विश्वास गर्ने नेपालीहरुको आस्था सगठन हो भन्ने संमरण गराउँदै , लोकतन्त्र , राष्ट्रियता तथा समाजबादमा आस्थावान काँग्रेसीहरुलाई गोलवद्ध गराउँदै बढ्ने विशुद्ध लक्ष्य रहेको सर्वविदितै छ । नेपाली जनसंपर्क समिति तलका केहि बुँदाहरुमा स्पस्ट पार्न चाहान्छ । १ . नेपाली जसंपर्क समिति बेल्जियमका केहि पदाधिकारीहरुको भनाई उध्रित गर्दै केहि वेवछापाहरुमा नेपाली जनसंपर्क समिति बेल्जियको गरिमामा ह्रास आउने तथा नेपाली काँग्रेसमा आस्था राख्ने कर्मठ . . . Full story तीन शीर्ष उपाधिहरू - विजेता , उपविजेता र सान्तवना ( Winner , 1st runner up and 2nd runner up ) अन्य ७ विधाका उपाधिहरू - मिस फोटो जेनिक , मिस क्याट वाक , मिस पर्सनाल्टी , मिस बेस्ट फिगर , मिस बेस्ट ड्रेस , मिस बेस्ट स्किन र मिस बेस्ट हेयर ~~प्रकाशन मिती : April 29 , 2011 बाट : धौलाश्री समाचार डेस्क श्रेणी : प्रमुख समाचार~~ बीकानेर , 24 जुलाई । बीकानेर के ख्याति प्राप्त संगीतकार भजन रचयिता गायक स्व . श्री सूरजाराम जी की स्मृति में प्रतिवर्षानुसार इस बार भी श्री कुंज कला केन्द्र के तत्वावधान में पूजारी बाबा के सानिध्य में संगीत संध्या का आयोजन होगा । केन्द्र के अध्यक्ष पुखराज स्वामी ने बताया कि 30 जुलाई , गुरुवार रात्रि 9 बजे नत्थूसर गेट [ . . . ] [ . . . more ] प्रेमविवाह गरेकी श्रीमतीलाई अरु युवाले धेरै फोन गरेको भन्दै श्रीमानले हत्या गरेका छन् । छिमेकी जिल्ला तनहुँ मनपाङका २३ वर्षीय माधव गुरुङले २० वर्षीया अनु मल्लको हत्या गरेका हुन् । चार दिन चलेको थुनछेकको बहसपछि बुधवार मोरङ अदालतका न्यायाधीश मेघनाथ भट्टराईको इजलासले उक्त आदेश गरेको हो । ~~माओवादीको नेतृत्वमा पनि राष्ट्रिय सरकार बन्न सक्ने तपाईंलाई लाग्छ ?~~ भेलाको उद्घाटन गर्दै नेपाली कांग्रेसका केन्द्रीय सभापति शुशील कोइरालाले माओवादीले र्सवसत्तावाद लाद्न खोज्नु पतनतिर जाने बाटो भएको बताएका छन् । काग्रेस बलियो भए माओवादी समाप्त हुने बताउँदै उनले कांग्रेसलाई कमजोर हुनबाट जोगाउन आफूले संस्थागत रुपमा कांग्रेसलाई अघि बढाउने बताए । सभामा भाग लिन वागमतीका ८ वटै जिल्ला र बाहिरबाट समेत सयौं बसमा सहभागी भएका थिए । सभामा जानुअघि आ - आफ्नो ब्यानरसहितको जुलुस नारा लगाउँदै सभामा पुगेको थियो । राजधानीको कलंकी , लैनचौर , गोंगबु , बबरमहल , भद्रकालीबाट र्‍याली सुरु भएको थियो । कांग्रेसनजिक रहेका विभिन्न पेसाकर्मी र शुभेच्छुकहरूसमेत आफ्नो छाता संगठनको ब्यानरसहित कार्यक्रममा सहभागी थिए । महासंघका केन्द्रीय सदस्य प्रकाशचन्द्र परियार र सिद्धराज राईले राजनीति आवरणमा भइरहेको गुण्डागर्दी र पत्रकारमाथि भइरहेको आक्रमण रोक्न आग्रह गरे । ~~होमपेज » मनोञ्जन विश्व » म गर्भवती छैन - शिल्पा शेट्टी~~ संविधान भनेको देशको मुल कानुन हो । जसले मुलुकलाई अघि बढाउन दिशा - निर्देश गर्दछ । विश्वका सवै मुलुकहरुले आफ्नो देशको अनुकुलतामा संविधान निमार्ण गरेका हुन्छन र संविधानलाई आवश्यकता अनुशार संशोधन पनि गरिन्छ । अमेरिका आज भन्दा दुई सय वर्ष अगाडि बाटै एउटै संविधानमा संचालित छ भने त्यहाको संविधान हालसम्म २७ पटक संशोधन भएको छ । हाम्रै छिमेकी मुलुक भारतमा संविधान जारी भएको ३० वर्षमा ९४ पटक संशोधन भयो । ब्राजिल स्वतन्त्र भए पछि ७ ओटा संविधान लागु भयो भने मेक्सिकोमा ६ र भेनेजुयलामा २६ ओटा यसरी विभिन्न देशहरुमा संिवधानको छुट्टा - छुट्टै अनुभवहरु छन । नेपालमा यस अघि पनि संविधान लेखिए तर ति संविधानहरुले जनतालाई सार्वभौम बनाउन सकेन । उल्टै सामान्ती राज्य सत्तालाई मलजल गर्ने प्रकारको भयो । जनताको अधिकारलाई कुण्ठित गरेर दलाल , नोकरशाह वर्गको हितअनुकुलको संविधान लेखियो । ऐतिहा " सिक जन आन्दोलन ०६२ ÷ ६३ को बलमा सामन्ती राजसंस्थाको अन्त्य भयो , र २०४७ कार्तिक २३ गते जारी गरिएको संविधानलाई खारेज गरेर यतिबला हामी नया " सार्थक संविधान निमार्णको प्रक्रियामा छौ । नेपाली जनताले आफुले चुनेको प्रतिनिधीबाट संविधान निमार्ण गर्ने अवसर पनि पहिलो पटक प्राप्त गरेका छौ । यो सन्दर्भमा हामी दुई प्रश्नमा स्पस्ट हुन आवश्यक छ । पहिलो , तोकिएको समयमानै संविधान निमार्ण हुनु पर्दछ , भने दोश्रो , त्यो संविधानले जनता र राष्ट्रको मागलाई सार्थक ढंगले संवोधन गरेको हुनु पर्दछ । २ . सार्थक संविधानको मुख्य विषयहरु ः क्षेत्रीय समितिमा उम्मेदवारी दिएकाहरुको चुनावी एजेण्डा आ - आफ्नो छ । सबैको राजनीतिक आस्था फरक फरक भएपनि यो संस्थालाई गैरराजनीतिक संस्थामा विकसित गरिनुपर्ने भनाई कृष्ण भेटवालको रहेको छ । जापानमा भएका युनेस्को तथा युनिसेफसंग सहकार्य गर्दै आएका उनी यसैका आधारमा नेपालको शिक्षा तथा स्वास्थ्यका क्षेत्रमा उल्लेखनीय प्रगति गर्न सकिने धारणा राख्छन् । एनआरएन जापानद्वारा सञ्चालिन ग्रीन नेपाल प्रोजेक्टलाई सशक्त रुपमा अघि बढाउने योजना पनि उनको छ । आफू विजयी भएमा नेपालको पर्यटन पर््रवर्द्धनमा टेवा पुरयाउने खालका कार्यक्रम भेटुवालले बनाएका छन् । विद्यार्थीको संस्था नेसाजमा सचिव पदमा रहँदैमा एनआरएनमा काम गर्न कुनै कठिनाई नहुने उनले बताए । " नेसाज र एनआरएनए छुट्टै संस्था हो । विद्यार्थीहरुसंग भएको भिजनका आधारमा एनआरएनएलाई झन् अघि बढाउन सकिन्छ । " उनले भने । आज , लोकतन्त्र दिवस । ०६२ / ०६३ को आन्दोल सफल भएको दिन गगनभेदी नारा घन्काउदै सातदोबाटो , एकान्तकुना , जावलाखेल , पुल्चोक , कुपोन्डोल , सुन्धारा , सहिद गेट , पुतलिसडक , बागबजार हुँदै रत्नपार्कको आमसभामा पुगेको र कालिमाटीबाट बल्खु हुँदै जावलाखेल पैदल फर्किएको क्षण झलझली याद आइरहेकोछ । चार बर्ष अगाडि बैशाख ११ गत्तेका दिन असीमित जोश , उमँग र खुशीले तरङित थिएँ , तर अहिले केही शिथील र निराश छु । त्यसैले , केही लेख्न खाशै मन त छैन तै पनि जनताको बिजयको त्यो दिनलाई सम्झने कोशीस गरिरहेकोछु । यतिखेर मैले सम्पूर्ण नेपालीको संघिय गणतान्त्रिक मुलुकप्रतिको आशा र बितृस्णा राम्ररी महशुस गरिरहेको छु । १० बर्षे जनयुद्ध र १९ दिने जनआन्दोलनमा सहिदहरुले गरेको बलिदान , केही देशभक्त नेताहरुले सच्छ हृदयले गरेको त्याग , निर्णय - नेत्रित्वदायी भूमिका एवम जनताको परिवर्तनप्रतिको चाहना र अदम्य साहसका कारण २४० बर्षदेखिको सामन्त र निरन्कुश राजतन्त्रलाई दाल्न सम्भव भयो । जन चाहना अनुरुप नेपाललाई गणतन्त्र , संघीयता र धर्मनिरपेक्ष राष्ट्र घोषणा गरियो । राजतन्त्रको समाप्तिपछी देखिएका थुप्रै बाधा अड्चनहरु पार गर्दै करोडौ खर्च गरेर संबिधान सभाको निर्वाचन सम्पन्न पनि भयो । हाम्रा ६०१ सभासदहरु आँफैले २०६७ जेष्ठ १४ गत्ते नयाँ संबिधान दिने वाचा गरे तर अहिले आएर निर्धारित समयभित्र संबिधान बनाउन असफल भएपछी फेरी ताजा जनमतको कुरा गर्नु उनिहरुको गैरजिम्मेवारीपन हो । आम नागरिकको शान्त र सम्रिद्ध देश देख्ने जनभावनाको अपमान गर्नेहरुलाई हामीले अब फेरी खुरुखुरु भोट हाल्न तयार हुनु हुँदैन । अहिलेको उत्तम बिकल्प भनेको ' राजनैतिक दलहरु चाडै सहमति गरेर संबिधान सभाको केही समयाबधी थप्नु र बिना तलबभत्ता छिटो भन्दा छिटो नयाँ संबिधान जारी गर्नु हो ' । तर पहिलो सर्त , उनिहरुले जनता समक्ष माफि मागेर इमान्दारिपुर्बक सहमतिय राजनीतिको प्रतिबद्धता ब्यक्त गर्नुपर्दछ । यस जटिल अवस्थामा लोकतन्त्र दिवस मनाउनु र भाषनमा कुर्लिनुमा कुनै अर्थ छैन , नेताहरुले व्यबहारमा परिवर्तन देखाउनु पर्‍यो । नेताहरुलाई मोजतन्त्र त जनतालाई शोकतन्त्र भएको यस स्थितिमा म अलिकती पनि उत्साहित छैन , बरु प्राप्त उपलब्धि गुम्ने पो हो कि भन्ने कुराले चिन्तित छु । मेरो बिचारमा अझै एउटा शान्तिपूर्ण उथलपुथल अनिबार्य छ । जनताको बलले नारायणहिटी दरबारको राजालाई घुडा टेकाएर जँगल पुर्याए जस्तै अब दलभित्र रहेका अबसरवादीलाई खबरदारी गर्दै , स्वार्थी र पाखन्डी नेता भनाउदाहरुलाई पनि अस्विक्रित र बहिस्क्रित गर्दै जनचेतनाको हुरिले बदारेर एउटा कुनामा थुपार्नु पर्दछ । हामीले ऐतिहासिक जित ठानेर मुक्त कन्ठले लोकतान्त्रिक गणतन्त्र जिन्दावाद भन्यौ र शासन सत्ताको बागदोर दलहरुलाई सुम्पिएका थियौ तर हामीले चार बर्षको अबधिमा लोकतन्त्रका आधारभुत मुल्य मान्यताहरु व्यबहारमा महशुस गर्न सकेनौ । देश र जनताको इच्छा र आकांक्षासँग खेलवाद गर्ने र कुठाराघात गर्ने अधिकार कसैलाई छैन । उनिहरुले शान्ती स्थापना र संबिधान निर्माणमा देखाएको अकर्मन्यता र असक्षमताले सम्पूर्ण नैतीकता गुमाइसकेका छन । अबको आन्दोलन इमान्दार नेता - सचेत जनता एकातिर र देश लुट्ने - गरीब चुस्ने राष्ट्रघातीहरु अर्कोतिर उभिने समय आएकोछ । जनता अजेय शक्ति हौं । जनता निर्बिकल्प शक्ति हौं । जनता सर्बशक्तिमान हौं । गणतन्त्र जिन्दावाद ! लोकतन्त्र जिन्दावाद ! जय जय नेपाली ! जय जय नेपाल ! 24 April , ' 10 ' धरौटीमा रिहा भएका अभियुक्तले अर्को अपराध गर्दा प्रहरीले वास्तविक पहिचानबिना फरक नामबाट अभियोग लगाएको पाइएको छ , ' अधिकृत श्रेष्ठले भने , ' सजाय तोकिएको व्यक्तिको वास्तविक पहिचान नखुल्ने भएकाले पनि समस्या भएको हो । ' ~~पैसा भए नाति न साथी , मन छ भित्र भित्रै काती~~ टेलिकमका मर्मत टोली ताइवानी समुद्रमुनि क्षति भएका फाइबर अप्टिक केबल मर्मरत र पुनःस्थापना गर्न त्यसतर्फ लागेका छन् । अधिकांश केबलहरु क्षति भएको कारण पूर्णरुपले मर्मत गर्न कम्तीमा एक हप्ता भन्दा बढी लाग्ने बताइएको छ । बैंक तथा वित्तीय संस्थाले हरेक तीन महिनामा आफ्नो वित्तीय विवरण प्रकाशित गर्नुपर्छ । यो सम्बन्धित संस्थाको लेखापरीक्षण विभागले बनाउँछ । एकपछि अर्को संस्थामा समस्या देखिनुले लेखापरीक्षकको अध्ययन खोटरहित नभएको पुष्टि गर्ने पूर्वअर्थमन्त्री पाण्डेले उल्लेख गरे । ' समस्या आजको भोलि आउने होइन । समस्याको खात लागेपछि बाहिर सार्वजनिक हुने हो । तर लेखापरीक्षकलाई यसको पहिल्यै जानकारी हुन्छ , ' उनले भने , ' उनीहरूले जागिर जोगाउन गल्ती ढाकछोप गर्दा राष्ट्र बैंकले समयमै कारबाही अगाडि बढाउन सकेन । ' सरकारको दोष भनेको पुँजीगत खर्च गर्न नसक्नु हो । ' बेलैमा बजेट खर्च गर्न सकेको भए बैंक तथा वित्तीय संस्थासँग पर्याप्त तरलता भएर समस्या टर्ने थियो , ' पाण्डेले भने । सात वर्षो उमेरमा भएको टाइफाइडका कारण दुवै आँखा गुमाएका विक्रमकुमार दास हाल भक्तपुरस्थित सानोठिमी क्याम्पसमा बीएड् दोस्रो वर्षअध्ययन गर्दै हुनुहुन्छ । शिक्षक बन्ने उत्कट रहर बोकेका महोत्तरी निवासी दास आफूले आँखा गुमाएर बाँच्नुपरे पनि समाजलाई शिक्षाको आँखा दिन चाहनुहुन्छ । शारीरिक रूपमा असुविधा हुने भए पनि ब्रेल लिपि , टकिङ्ग बुक , सिडी चक्का , डिसमेन जस्ता साधनहरूमार्फ आफ्नो सपनालाई साकार पार्ने साधनमा उहाँ लाग्नुभएको छ । दस जोड दर्ुइ अध्ययन गरिरहनुभएकी नुवाकोट निवासी भगवती भण्डारीको देब्रे गोडालाई पोलियोले समातेको छ तर उहाँले हिम्मत हार्नुभएको छैन । " अवसर पाए साङ्गले जत्तिकै काम गरेर देखाउन सक्छु " , उहाँ भन्नुहुन्छ । " दुवै कान नसुनेकै कारण सबैले हेला गर्छन् । काम गर्ने अवसर पाए राम्रो काम गर्न सक्थेँ " - यो दुःखेसो हो लमजुङका हरिराज घिमिरेको । काठमाडौं । काठमाडौंस्थित अमेरिकी दूतावासले वेव च्याट मार्फत चिट्ठा बारे सर्वसाधरणका जिज्ञासा मेट्ने कार्यक्रम बनाएको छ । च्याटमा सन् २०१२ का लागि अमेरिकी डाइभसर्िटी भिसा कार्यक्रमबारे प्रश्न राख्न पाउने दूतावासको जारी विज्ञप्तीमा उल्लेख छ । नेपालमा राजनीतिक अन्योलको गाँठो परेको धेरै भयो । तर , प्रमुख दलहरू यो गाँठो फुकाउनुको सट्टा नयाँ - नयाँ गाँठो पारेर देशलाई अनिर्णयको बन्दी बनाउने काममा निरन्तर जुटिरहेका छन् । कहिलेकाहीँ त लाग्छ प्रमुख दलहरूलाई परिचालन गर्ने रिमोट कन्ट्रोल एकै ठाउँमा छ । त्यसैले उनीहरू कलाहीन नाटक मञ्चन गरिरहेका छन् र देशलाई बर्बादीतर्फ धकेल्ने प्रयास भइरहेको छ । कस्तो आर्श्चर्यको विषय छ भने प्रायः दलहरू जतिजति सहमतिको कुरा चर्को स्वरले उठाइरहेका छन् त्यतित्यति नै बिमतिका गतिविधिहरू पनि चर्काइरहेका छन् । नेपालका प्रमुख दलहरूले आपसमा सहमति गर्दैनन् तथा सहमति भएन भने संविधान पनि बन्दैन र जारी शान्तिप्रक्रिया पनि निष्कर्षमा पुग्दैन भन्ने धेरैलाई आत्मानुभूति भइरहेको छ । त्यसैले अहिलेको आवश्यकता भनेको नयाँ सहमति र नयाँ निर्वाचन नै हो भन्ने स्पष्ट छ । ०६२ मङ्सिर ७ गते नयाँदिल्लीमा भएको १२ बुँदे सहमतिअनुरूप ०६३ वैशाख ११ को राजनीतिक परिवर्तन गरेर दलहरू संविधानसभाको निर्वाचन गराउँदै अगाडि बढेका हुन् । तर एकातिर पाँच वर्ष व्यतीत हुँदा पनि दिल्लीमा भएको १२ बुँदे सहमतिको असली भित्रीपाटो खुल्न सकेको छैन भने अर्कातिर संविधानसभा र संविधानसभामा रहेका दलहरू असफल सिद्ध भइसकेका छन् । त्यतिबेलाको नेपालको राजनीतिक परिस्थितिका कारण माओवादी र सात दलले दिल्लीमा गएर १२ बँुदे सहमति गर्नुपर्‍यो भनिन्थ्यो । तर , अहिले परिस्थिति फेरिएको छ । नेपालमा माओवादी र तत्कालीन सात दलमा सहभागी पार्टीहरूकै हालिमुहाली चलेको छ । त्यतिबेला नेपालमा राजतन्त्र थियो । अहिले राजतन्त्र पनि छैन । देश गणतन्त्रको अभ्यासमा छ । त्यसैले अब पनि माओवादीलगायतका दलहरू १२ बँुदे सहमतिको दुहाई दिएर रहनुपर्ने कुनै आवश्यकता छैन । र , दिल्लीका दूतलाई बारम्बार बोलाइरहनुपर्ने आवश्यकता पनि देखिँदैन । नेपालमा यतिबेला राजनीतिक परिस्थिति र मागहरू पनि फेरिएका छन् । त्यसैले दिल्लीमा भएको १२ बुँदे सहमतिलाई पूर्णरूपमा अमान्य घोषित गरी संसद्मा भएका र नभएका तर क्रियाशील दलहरूका बीचमा नयाँ सहमति गर्नुपर्ने टड्कारो आवश्यकता छ । जसमा मुख्यरूपले राष्ट्रियता र राष्ट्रिय अखण्डताको प्रश्नलाई प्रमुखता दिनुपर्छ । अमूक स्थानबाट ठूलो रकम खर्च गरी चर्काउन खोजिएका जातीय र क्षेत्रीय विवादहरूको निरूपण गरिनुपर्छ । दलहरूलाई नैतिक दाम्लोले बाँध्ने व्यवस्था गरिनुपर्छ । अर्थात् , नेपालभित्रैका दलहरूको छलफलबाट निस्किएका निचोडहरूलाई नयाँ सहमतिको बुँदा बनाइनुपर्छ । तिनै दिल्ली सम्झौताबाट सत्ता र शक्तिमा आएका दलहरूले मात्र अब नयाँ सहमति पनि गर्न सक्तैनन् र दिल्लीमा भएको १२ बुँदे सहमतिकै सेरोफेरोमा गरिने अर्को सहमतिको कुनै अर्थ पनि रहँदैन । के देखिएको छ भने वर्तमान संविधानसभाको निर्वाचन नयाँ संविधान बनाउन र सरकार सञ्चालनका लागि मात्र गरिएको हो । तर , यो आफ्ना घोषित दर्ुइ उद्देश्यमा नै असफल भइसकेको छ । गत जेठ १४ गते पूर्वनिर्धारित मितिमा संविधान घोषणा हुन सकेन । ०६६ पुसमै ८० प्रतिशत मस्यौदा भइसकेको र केवल ५३ वटा शब्दमा मात्र निर्णय हुन बाँकी रहेको भनिएको संविधान घोषणा हुन नसक्नुको एउटै कारण सङ्घीयता अर्थात् राज्यको पुनर्संरचना र देशको शासकीय स्वरूप हो भन्ने सबैले बुझेको कुरा हो । संविधानसभाको म्याद थपिएपछि नयाँ संविधानकाबारेमा कुरा हुन नसक्नुको कारण पनि राज्यको पुनर्संरचना र शासकीय स्वरूप नै हो । त्यति मात्र नभएर यो संविधानसभामा व्यक्त जनादेशलाई पार्टीहरूले सुरुदेखि नै उल्लङ्घन गरेर जनताको अपमान गरे । अहिले पनि ठूला दलको रोलक्रम मिचेर साना दललाई संविधान निर्माण र सरकार सञ्चालनको नेतृत्व दिन खोजिँदै छ । त्यसो भयो भने संविधानसभाको ठूलो उपहास हुन्छ र त्यस्तो संविधानसभाले गरेका निर्णय सर्वमान्य पनि हुन सक्तैनन् । सङ्घीयता र शासकीय स्वरूपको विषयलाई लिएर पछिल्लो समयमा अनेक नयाँ प्रसङ्गहरू उठिसकेका छन् । जसलाई हेर्दा यो संविधानसभाले अब जति वर्ष म्याद थपे पनि संविधान बनाउन सक्तैन भन्ने पनि स्पष्ट भइसकेको छ । यस्तो अवस्थामा यो संविधानसभालाई यथावत् राखेर राज्यले ६०१ जनाको बथानलाई पालिखाख्नुपर्ने कुनै आवश्यकता र औचित्य छैन । के पनि देखिएको छ भने संविधानसभाभन्दा बाहिर कतिपय क्रियाशील दलहरू अस्तित्वमा आइसकेका छन् । संविधानसभामा रहेका कतिपय दलहरू राष्ट्रघाति र पत्रु सावित भइसकेका छन् । यस्तो अवस्थामा अनेक बहाना गरेर यो संविधानसभालाई कायम राखिराख्नु भनेको अर्को विग्रह र कलह निम्त्याउनु हो । त्यसैले जसरी तत्कालीन प्रतिनिधिसभाले आफूले आफैंलाई विघटन गरी संसद्बाहिर रहेका माओवादीलगायतका दलहरूसमेतलाई समेटेर अन्तरिम संसद् र अन्तरिम संविधान बनाउँदै अगाडि बढेको थियो , अहिले पनि त्यसैगरी संविधानसभाले आफूलाई विघटन गरी अन्तरिम संविधान , अन्तरिम संसद् , अन्तरिम सरकार गठन गर्ने बाटो खुल्ला गर्नुपर्छ । त्यसका लागि सर्वपक्षीय सम्मेलन गरेर सुझाव र सहमति जुटाउन सकेमा सुनमा सुगन्ध हुन्छ । त्यसो भएमा मात्र देशको राजनीति नयाँ शिराबाट अगाडि बढ्छ र देशले पनि निकास पाउँछ । अन्यथा पदकै लागि सहमति र पदकै लागि रडाको मच्चाइरहने हो भने यो देशमा फेरि कसैले पनि नसोचेको अकल्पनीय राजनीतिक दुर्घटना हुने कुरालाई कसैले रोक्न सक्तैन । अहिले सत्ता र भत्ताको लुछाचुँडीमा व्यस्त दल र तिनका नेताहरू त्यतिबेला कहाँ पुग्ने हुन् - सबैका लागि महत्त्वपूर्ण चासोको विषय बनेको छ । उनी एएफसी च्यालेञ्जकप छनोटमा नेपालको सुधारिएको प्रदर्शन विश्वकप छनोटमा पनि कायम हुने विश्वास राख्छन् । ' हामीले एएफसी च्यालेञ्जकपमा राम्रो खेलेका थियौं , अब यसलाई विश्वकप छनोटमा पनि कायम राख्ने छौं , ' सागर थापा बताउँछन् । विश्वकप छनोटको जिम्मेवारी सम्हाल्न प्रशिक्षक ग्राहम रोबर्टस पनि नेपाल आइसकेका छन् । हामीले पहिलो दिनको थकाइ बिसायौं , लामारीमा । नजिकै भारतीय सुरक्षा क्याम्प रहेकाले त्यहाँ चहलपहल थियो । यात्रुहरूको ओइरोले होटल खचाखच थिए । लखनपुरबाट सागै हिाडेकी जानुकाले जसोतसो हाम्रा लागि एउटा कोठा व्यवस्था गरिन् । उनी होटल साहुनीकी नातेदार रहिछन् । बाटोमा उनीसाग भेट नभएको भए त्यो रात हामीले होटलको कोठामा होइन , छिाडीमा काट्नुपथ्र्यो । नागरिक बहस कार्यक्रममा सीमाविद् बुद्धिनारायण क्षेष्ठ , राजनीतिक विश्लेषक साध्यबहादुर भण्डारी , इतिहासविद् चेतेन्द्रजंग हिमाली , द्वन्द्व विशेषज्ञ विष्णुदत्त उप्रेतीलगायतले बोल्नुभएको थियो । वाग्लेले तपसिलमा उल्लेख भएको सजायकै २० प्रतिशत कानुनअनुसार छुट पाउन माग राख्दै जिल्ला अदालतमा निवेदन दिएका छन् । न्यायाधीश पौडेलको इजलासमा परेको उक्त निवेदनमाथिको सुनुवाइ उनको पक्षले दुईपटक रोकिसकेको छ । अर्को पेसी शुक्रबार छ । ' वाग्लेको पेसी नियमानुसारै दुईपटक रोकिएको हो , ' न्यायाधीश पौडेलले भने । शैक्षिक क्षेत्रमा दलगत राजनीति फैलाउनु हानिकारक हुन्छ । तर यो धारणा शिक्षा क्षेत्रभित्र मात्र अवलम्बन गर्न सकिन्छ । मुलुकको जिम्मेवार संस्थाका लागि जनप्रतिनिधि रोज्न मताधिकारको उमेर पुगेका विद्यार्थीको व्यक्तिगत मौलिक हकमा बन्देज लगाउन सकिँदैन । तर यसको तात्पर्य विश्वविद्यालयलाई ब्यारेकमा परिणत गर्ने एनेकपा ( माओवादी ) का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालको कथनजस्तो भने होइन । शिक्षा क्षेत्र र शिक्षा लिन खोज्ने व्यक्ति पृथक चरित्र र एकाइ हुन् । अर्थात् शिक्षा लिन क्याम्पस र विश्वविद्यालयमा जाने विद्यार्थीले आफ्नो मौलिक अधिकार गुमाएका हुँदैनन् । तर विद्यार्थीको त्यो मौलिक अधिकार शिक्षण संस्थाभित्र नभएर त्यसभन्दा बाहिर अर्थात् क्याम्पसको हाताबाहिर मात्र प्रयोग गर्नुपर्छ । क्याम्पस र विश्वविद्यालयजस्ता शिक्षाक्षेत्रलाई कुनै पनि पार्टीको अथवा कुनै विचारको ब्यारेक बन्न दिन मिल्दैन भन्नेबारे मेरो अनुभव छ । वाराणसीका क्विन्स कलेज र काशी हिन्दु विश्वविद्यालयमा मैले अध्ययन गरेको सन् १९४० देखि सन् १९४७ सम्मका सात वर्षमा भारतको स्वाधीनता संग्राम शिखरमा पुगेको समय थियो । तर ती सात वर्षमा शिक्षण संस्थाभित्र भने ब्यारेक वा पार्टी राजनीतिले कुनै पनि प्रकारको काम गर्न पाएको मैले देखेको वा अनुभव गरेको थिइन । देशभित्र चरम राजनीति संघर्ष चल्दा क्याम्पस र विश्वविद्यालयबाहिर विद्यार्थीलाई राजनीतिमा संलग्न हुन इच्छा हुन्छ । सोअनुसार उसले शिक्षण संस्थाको परिधिबाहिर बसेर काम गर्न पाउँथ्यो । काशी हिन्दु विश्वविद्यालय र वाराणसीका अन्य क्याम्पसका विद्यार्थी र प्राध्यापकले त्यही अधिकार प्रयोग गरेर आफ्ना इच्छाअनुसार काम गर्दा ती शिक्षण संस्थामा प्रायः अघोषित तर हडतालजस्तै हुने गर्थे । अर्थात् आआफ्नै इच्छाअनुसारका पृथक पार्टीमा काम गर्न अधिकांश विद्यार्थी र प्राध्यापक कक्षा छोडेर जाँदा ती शिक्षण संस्थामा अघोषित हडतालजस्तै हुने गर्थे । तथापि शिक्षण संस्थाका अनुशासन भने कसैगरी पनि भंग हुन पाउँदैनथे । सन् १९४२ को ' अंग्रेजहरू ! भारत छाड ' नाराअन्तर्गत काशीका विद्यार्थीहरूको समेत आन्दोलन चल्न थाल्दा दुई महिना निम्ति ब्रिटिश सरकारले नै ती शिक्षण संस्थालाई बन्द गरिदिएको थियो । यसबाट के देखिन्छ भने ती दुई महिनासम्म भारतको ब्रिटिश सरकारले नै घोषित हडताल हुन रोकेको थियो । सम्वत् २०४६ को फागुन महिनामा तत्कालीन प्रधानमन्त्री मरिचमान सिंहले प्रधानमन्त्री निवासमा त्रिभुवन विश्वविद्यालयका प्राध्यापकहरू , मन्त्रीहरू तथा बौद्धिक जनसमुदायका प्रतिनिधिलाई बोलाएर छलफल गर्दा पत्रकारका रूपमा समीक्षाको सम्पादक म र अंग्रेजी दैनिक कमनरका सम्पादक गोपालदास श्रेष्ठ पनि आमन्त्रित थियौं । आफ्नो पालामा माथिकै अनुभव मैले बताएको थिएँ । प्रधानमन्त्री सिंहले त्यो दिन मौन धारण गरे । विद्यार्थी आन्दोलनलाई क्याम्पस र विश्वविद्यालयभित्र प्रवेश गर्नबाट रोकेनन् । उनको सरकार एक महिनापछि आफैँ ढलेको थियो । त्यस बेलाको विद्यार्थी आन्दोलन अपेक्षाकृत शान्तिपूर्ण चरित्रको थियो । अहिले नेपालको शान्ति प्रक्रिया , संविधान निर्माण र लडाकु समायोजन आन्दोलनको प्रमुख राजनीतिक एजेण्डा बनेका छन् । यस अवस्थामा ती उच्च शिक्षण संस्थाभित्र राजनीति लैजानेमात्र होइन सैनिक ब्यारेकै खडा गर्ने प्रस्ताव माओवादी अध्यक्ष दाहालले देखियो । दाहालाई शिक्षण संस्थालाई ब्यारेकमा परिणत गर्ने प्रसंग उठाउँदा सन् १९१७ पछि त्यसबेलाको सोभियत समाजवादी गणराज्य संघका उच्च शिक्षण संस्थामा सैनिक तालिम लिने व्यवस्था गरिएको सम्झना भएको हुनसक्छ । तर त्यो प्रथम विश्वयुद्धको समाप्ति र युद्धरत पक्षबीच ' हतियार बन्द ' संघर्षले प्राथमिकता पाएको समय थियो । पहिलो विश्वयुद्धको समाप्तिपछि नै युरोपमा ' दोस्रो विश्वयुद्ध ' को तयारी सुरु भएको थियो । त्यो जर्मनीमा नाजी र इटलीमा फासीवादी पार्टीका हिटलर र मुसोलोनी शक्तिशाली हुँदै गएको अनि दोस्रो विश्वयुद्ध सुरु हुन लागेको समय थियो । विश्वयुद्धको मूल कारण रुसमा सोभियत समाजवादी क्रान्ति थियो भन्ने अब कसैबाट लुकेको छैन । जर्मनीले पोल्यान्डविरुद्ध १ सेप्टेम्बर सन् १९३९ मा अघोषित युद्ध थालेको थियो भने ३ सेप्टेम्बरमा बेलायत र फ्रान्सले जर्मनीविरुद्ध युद्ध घोषणा गरेका थिए । तर दुई वर्षपछि जर्मनीले रुसविरुद्ध आक्रमण सुरु गरेको थियो । साथै , त्यसको पृष्ठभूमिमा प्रथम विश्वयुद्ध तथा १८ औं र १९ औं शताब्दीमा युरोपमा भएका कयौं युद्ध थिए । सौभाग्यवश , नेपालमा बितेका करिब दुई सय वर्षभित्र कहिल्यै कसैसित लडाइँ भएन । सन् १८१६ - १८१८ पछि यो देश पूर्णतया युद्धरहित रहेको छ । यस्तो इतिहास भएको नेपालमा दाहालले देशका क्याम्पस र विश्वविद्यालयलाई सैनिक ब्यारेकमा परिणत गर्न चाहनु कस्तो बुद्धिमानी हो ? उहाँको पार्टीले १० वर्षे सशस्त्र संघर्ष चलाएको अवश्य थियो तर त्यसलाई युद्ध वा जनयुद्ध मान्न मिल्दैन । सोभियत संघमा सशस्त्र विद्रोहको अन्त्य हुँदा ११ वटा युरोपेली राज्यले चार वर्षसम्म सोभियत क्रान्तिको सैनिक शक्तिद्वारा विरोध गरेका थिए । तर चीनमा सन् १९२७ देखि २२ वर्षसम्म माओ त्सेतुङको नेतृत्वमा सशस्त्र क्रान्ति सम्पन्न भएपछि त्यहाँ उच्च शिक्षण संस्थालाई ब्यारेकमा परिणत गर्ने चर्चा कसैले गरेको मैले पढेको थिइन । यसैले शान्ति , सेना समायोजन , संविधान निर्माण , हत्या , हिंसा तथा प्रधानमन्त्रीको राजीनामा , नयाँ प्रधानमन्त्रीको चयनआदि विषयमा दाहालका अभिव्यक्ति कति असत्य होलान् र उहाँमा कति गैरजिम्मेवार बुद्धिले प्रबलता पाएको रहेछ भन्ने बारेमा विचार गर्नुपर्ने देखिन्छ । अथवा आफ्नो बुद्धिलाई पर राखेर अरूका चिन्तन , विवेक र बुद्धिलाई हाँक दिन अग्रसर हुने अवस्थामा अहिले माओवादी पार्टीको नेतृत्वमा पुगेको हो कि ? त्यसो हो भने भविष्यमा नेपालको संसदीय व्यवस्थामा माओवादी अरूभन्दा ठूलो पार्टी बन्ने अवस्थामा नदोहोरियोस् भनी जनसाधारण र प्रत्येक मतदाताले गम्भीर विचार गर्नु पर्नेछ ।

Download XML • Download text

Text view

nep-38

View options