Deltacorpus 1.1

nep-36

Javascript seems to be turned off, or there was a communication error. Turn on Javascript for more display options.

नवौँ एसिया मिडिया समिटका लागि जेठको मध्यमा भियतनामको हनोई जाने अवसर जुर्‍यो । अमेरिकाजस्तो शक्तिराष्ट्रलाई धूलो चटाएर विश्व इतिहासमा ' बहादुर ' को तक्मा पाएको कम्युनिस्ट देश कस्तो होला भन्ने जिज्ञासाले त्रिभुवन विमानस्थलदेखि नै चिमोटिरहेको थियो । हनोई विमानस्थलमा उत्रिँदा भने दिक्क लाग्यो । कताकता धनगढी विमानस्थलमा उत्रेझैँ अनुभूत भयो । विमानस्थलको हालत देखेर मनमनै लाग्यो , कम्युनिस्टहरू गफ मात्रै गर्दा रहेछन् । तर , जब हामी ४० किलोमिटर टाढाको हनोईतिर बढ्दै गयाँै , हाम्रो प्रारम्भिक सोचाइ क्रमश : गलत सावित हुन थाल्यो । चौडा सडक , व्यवस्थित गल्ली , जताततै हरियाली र आधुनिकताको लहरले मात्रै होइन , युवापुस्ताको पहिरन र पार्कहरूमा प्रेमजोडीहरूको प्रेमालाप हेर्दा लाग्थ्यो : भियतनाम कुनै उन्मत्त पुँजीवादी देश हो । चार दिनको बसाइमा यस बुझाइले झन् बल पायो । एकदलीय शासन भए पनि भियतनामको अर्थतन्त्र पूर्णत : पुँजीवादी रहेछ , चीनको जस्तै । हो चि मिन्हको त्यस देशमा व्यापार व्यवसायमा पनि कुनै किसिमको कसकास रहेनछ । अझ ' फ्रिक स्िट्रट ' हरूमा यौवनाहरूको खुला ' अफर ' ले नै बताइरहेको थियो , साम्यवादी मुलुकको समृद्धियात्राको रहस्य । सफलताको सूत्र भियतनाम अहिले चर्को गतिले विकास गरिरहेको एसियाली मुलुकमा पर्छ । यस वर्ष त्यस मुलुकले आफ्नो वास्तविक वृद्धिदर ६ दशमलव ८ प्रतिशत पुर्‍याएको रहेछ । करिब एक शताब्दी फ्रान्सको उपनिवेश र झन्डै दुई दशक साम्राज्यवादीहरूसँगको भीषण लडाइँमा होमिएको त्यस इन्डोचाइनिज मुलुकले तीन दशकमै उदाहरणीय विकास गर्नुको पनि ठूलै कारण रहेछ । जता गए पनि मान्छेहरू काममा व्यस्त । सरकारी कार्यालयहरू पनि बिहान ७ देखि बेलुका ७ बजेसम्म खुल्ने । अनि , प्राय : सबै काममा किशोरकिशोरीकै बहुलता । यस्तो लाग्छ , त्यहाँ काम नगर्ने महिलाहरू नै छैनन् । सक्रिय जीवन र त्यसले भित्र्याएको विकास देख्दा हामी नेपालीहरू नम्बर एक अल्छी रहेछौँ भन्ने लाग्यो । स्कुल / कलेज जाने बेला किन यसरी काममा पेलिएको ? हामी बस्ने होटलको रिसेप्सनमा कार्यरत एक किशोरले उत्तर दिए , " उपनिवेश र युद्धले हामीलाई धेरै पछाडि पारेको छ । पढाइसँगै काम गरिएन भने त देश पछाडि परिहाल्छ नि ! " यसैलाई भन्नुपर्ला सफलताको सूत्र । सहरजस्ता चिहानस्थल हनोई पुगेपछि दक्षिणको हो चि मिन्ह सिटी नगई के र्फकनू ? हाम्रो टोलीका सबै साथीहरूले काठमाडौँमै बनाएका थियौँ १ हजार ७ सय किलोमिटर दक्षिणमा पर्ने हो चि मिन्ह सिटी घुम्ने योजना , त्यो पनि रेलमा चढेर । ३४ घन्टाको यात्रामा भियतनामको भूगोल र ग्रामीण जीवन नियाल्ने गजबको मौका पाइयो । फाट्टफुट्ट जंगल , पूरै बाटोमा धानका विशाल फाँटबाहेक ठाउँठाउँमा विशाल क्षेत्रफलमा फैलिएका चिहानस्थलहरू । पछि थाहा भयो , तीमध्ये धेरै चिहानस्थलमा भियतनाम युद्धमा मारिएकाहरूको स्मृतिस्तम्भ बनाइएको रहेछ । ती चिहानस्थल हेरेर हामीले अनुमान गर्‍यौँ , कुखुराको खुट्टा आकारको त्यस देशको कम्तीमा पनि एक प्रतिशत भूभाग चिहानले नै ओगटेको हुनुपर्छ । हो चि मिन्ह सिटीमा बनाइएको युद्ध संग्रहालयको अवलोकनपछि त झन् त्यो क्षेत्रफल हाम्रो अनुमानभन्दा धेरै नै हुनसक्ने हामीले ठान्यौँ । हुन पनि अमेरिकी सेनाको बर्बरता र अत्याधुनिक हातहतियारको सामना गर्दै लाखाँै भियतनामीहरू मारिएका रहेछन् । संग्रहालयभित्र पस्नुअघि अमेरिका जाने योजना बनाइरहेका ङमिा तामाङ पाखि्रन , अर्जुन राई , सुशील पोखरेल , पदम सुवेदी , हरि रिजाल र होम पाठक त्यहाँबाट बाहिरिएपछि ' त्यस्तो क्रूर देशमा किन गइरहने ? ' भनेर टिप्पणी गर्दै थिए । बिनायोजनाको यात्रा रेलमै फुर्‍यो , स्थलमार्गबाटै कम्बोडिया हुँदै बैँकक पुग्ने र त्यहाँबाट उडेर काठमाडौँ जाने । कम्बोडियाले ' अन अराइभल भिसा ' दिने सुनेपछि त हामी सातै जना जसरी भए पनि नोमपेन्ह र सिमरिप नगई नछाड्ने मनस्थितिमा पुग्यौँ । दुई दिनसम्म हो चि मिन्ह सिटीको आधुनिकता र भव्यताको दृश्यपान गरेपछि बस चढेर करिब सात घन्टामा पुगियो नोम पेन्ह । बाटोको ग्रामीण जीवन हेर्दा कम्बोडिया पनि नेपालजस्तै रहेछ भन्ने लाग्यो तर नोम पेन्ह पुग्दा भने हाम्रो काठमाडौँप्रति दया जाग्यो । कुनै किसिमले कम छैन नोम पेन्ह कुनै व्यवस्थित र आधुनिक सहरभन्दा । तर , सहरको बीचोबीच रहेको ' टर्चर म्युजियम ' ले भने त्यसको सुन्दरतामा दाग लगाइदिएको छ । २० लाखभन्दा धेरैको हत्या गर्ने खमेररुज र त्यसका नेता पोलपोटको क्रूरता संग्रहित छ त्यहाँ । कालकोठरी र असंख्य खप्परले मानव इतिहासको त्यो त्रासदीलाई अझै पनि जीवन्त राखेको छ । ईशाको छैटौँ शताब्दीमा निर्मित अंकोरवाट मन्दिर हेेर्ने हाम्रो रहर भने पूरा भएन । उसो त हामी सिमरिप पुग्यौँ पनि । राती १० बजे पुगेका हामीसँग अंकोरवाट हेर्न दुई घन्टा पनि समय थिएन । बिहान ५ बजे उठेर मन्दिर क्षेत्रको गेटमा पुग्यौँ तर त्यहाँ पुगेपछि मात्रै थाहा भयो हिँडेर दुई घन्टामा त मूल मन्दिर पनि पुग्न सकिँदैन । गेटनजिकका केही अंकोरकालीन अवशेष हेरेर हामी लाग्यौँ , बसबाटै थाइल्यान्डको बैँककतिर । सायद यसैलाई भनिन्छ होला , योजनाबिनाकोे यात्रा । फूल थरिथरिका ( २०३३ ) एक मनको अनेक मृत्यु ( २०३७ ) , शोरा ( २०४७ ) , मनदेखि मनसम्म ( २०६५ ) गीत सङ्ग्रह । क्षितिजको पृष्ठभूमिमा ( २०५० ) राममान ' तृषित ' का कविता ( २०५४ ) , बहुलाको हातमा बन्दुक ( २०५६ ) कविता सङ्ग्रह । प्रेयसीका आँखासित पिरतीका कुरा ( २०५४ गजल सङ्ग्रह ) , अनुत्तरित प्रश्न ( २०५७ लघुकविता सङ्ग्रह ) बन्दुकको नालबाट बाँसुरीको धून ( २०५७ ) , आज मान्छे खोज्नुपर्ने भएको छ ) २०५७ ) मुक्तक सङ्ग्रह , भजनका नयाँ पाइला ( २०६४ भजन सङ्ग्रह , लामबाहिर ( निबन्ध सङ्ग्रह २०६१ ) , सर्जक ' तृषित ' का विचार शृङ्खला र कृति समीक्षा ( २०६४ ) अनि ६ वटा गीति एल्बम प्रकाशित भइसकेका छन् उहाँका । मन्त्रीसंग के कुरा राख्नु भयो त मेरो प्रश्न भुइमा झर्न नभ्याउदै वुढाले जवाफ दिए - के राख्नु वावु गांउमा काम छैन काम नभएपछि माम पनि छैन भने । उनको कुरा मन्त्रीले सुने या सुनेनन वुढा भने आफ्ना कुरा मन्त्रीलाइ सुनाउन पाएकोमा दंग थिए । ~~सिमलीको छाया मुनि सितलमा बसी निदायो कि घैया बारी जिलाउने साथी !~~ ~~झुटो कसम खुवाएर तिमीले भन के पायौ ?~~ ~~पाओगे अपना रूप जग का प्रेमबंधन तोड दो ।~~ राजाराम पौडेल / पोखरा , ४ फागुन । यसरी सफल हुन्छु भनेर उनले सोचेका थिएनन् , जुन बेला उनी विहान सबैरै उठेर गुरु लाक्पा लामा सँग संगीत सिक्न जान्थे बिहान छ बजे कलेज जाने दश बजे स्कुल पढाउन जाने फेरी बेलुका ओपन हाउस रेष्टुरेन्ट मा गीत गाउने गर्दथे यसरी सांगीतिक यात्राको थालनी गरी हाल पृथक पहिचानका साथ नेपाली गीत संगीतको क्षेत्रमा निरन्तर संघर्ष गरीरहेका व्यक्ति हुन् रामभक्त जोजिजु संगीतको उर्वर भुमी पोखराबाट सांगीतीक यात्राको आरम्भ गरेका उनले हाल काठमाण्डौमा बसि निरन्तर यो यात्रालाई अगाडी बढाइरहेका छन् । वि . स २०२७ सालमा बुबा सन्त कुमार र आमा योगमाया जोजिजुको तेस्रो सन्तानको रुपमा जन्मिएका उनी सानैदेखी संगीत प्रेमी थिय । पोखराको सांगितिक वातावरण ले नै यो क्षेत्रमा डोर् याएको बताउने उनी स्कुलमा हुने तथा छरछिमेकमा हुने सांगीतिक कार्यक्रममा प्रतिभा सुनाइहाल्थे । २०४३ सालबाट सांगीतिक यात्राको आरम्भ गरेका उनले २०५१ मा रेडियो नेपालमा स्वर परिक्षा उत्रिण गरी समाल ति पाइलाहरु बोलको गीत रेर्कड गर्दै औपचारीक रुपमा अगाडि बढे । २०५५ मा रेडियो नेपालले आयोजना गरेको राष्टव्यापी आधुनिक गीत प्रतियोगितामा उडेर जुन छुन्छु भन्थे गीत गाएका उनी प्रथम हुन सफल भए । यो पुरस्कार प्राप्त भएसगै नेपाली गीत संगीतको क्षेत्रमा केहि गर्न सक्छु भन्ने भावना जागृत हुनपुग्गो फलस्वरुप मेहनतका साथ २०५६ मा पहिलो एल्बम सुमिरण गर हरिनाम बजारमा निकाले भजनलाई समावेश गरेको यस एल्बमबाट केहि मात्रामा चर्चा बढ्यो । २०५७ मा आधुनिक गीत समावेश गरी निकालेको एल्बम भाग्यबाट उनको उचाइ निकै बढ्यो । यस एल्बमको चर्चा सगै उनको व्यस्तता तथा सकि्रयता नेपाली गीत संगीतकोक्षेत्रमा निकै बढेर गयो । २०५८मा लोक पप गीत समावेश गरी आएको एल्बम लक्ष्य बाट श्रोताको राम्रो साथ पाएका उनले २०६२ मा पुनः भजनलाई समावेश गरी चर्नार्मीत एल्बम पस्कीए । २०६४मा जिवनसंगीनी इतु जोजिजु सँगको युगल आवाजमा निकालेको एल्बम छायाबाट यो युगल जोडीको चर्चा चुलिन पुग्यो । २०६५ मा एकल एल्बम चुनौतीबाट श्रोताको राम्रै साथ पाएका उनले २०६६ मा पुनः युगल एल्बम चिनो निकाले भने हाल सफल गीत समावेश गरी भिसिडि एल्बम बजारमा ल्याउन लागेका छन् । एल्बम प्रणय दिवसको अवसर पारी आगामी सोमबार विमोचन गरीने जानकारी उनले दिए । केहि समय लगत्तै अर्को नयाँ एल्बम निकाल्नको लागी गीत रेर्कडीङ भइरहेको तथा सुर्य भजनको एल्बम आउनलागेको जनाएका उनी सांगीतीक कार्यक्रमको शिलशिलामा नेपालका अधिकाशं ठाउँ तथा सिंगापुर र भारतमा समेत पुगी प्रतिभा सुनाइसकेका छन् । नारायण गोपाल युवा संगीत पुरस्कार २०६७ , लालबहादुर धोवाजु स्मृती पुरस्कार स्वर एक साथ अनेक कार्यक्रम राष्टव्यापी स्वदेशगान प्रतियोगिता २०५४ , भत्ति संगीत सम्मेलन २०५१ , आधुनिक पप गीत प्रतियोगिता २०५२ , लोक गीत प्रतियोगिता २०५३ , जाउँ है पोखरा २०६० , सन्देश मुलक राष्टिय गीत प्रतियोगिता २०६२ , हिट्स एफ एम अवार्ड अन्नपुर्ण म्युजिक अवार्ड लगाएतका थुर्पै पुरस्कार तथा नेपाली गीत संगीतको क्षेत्रमा पुर् याएको योगदानको कदर गर्दै् विभिन्न संघ संस्थाले उनलाई सम्मान गरीसकेका छन् । सबै विधाका गीतमा आवाज भरीसकेका जोजिजु हाल एल्बम विकि्र शुन्य भएकोले कलाकारलाई अगाडी बढ्न गाह्ो भएको साथमा गीतको भिजुल बनाउनु अनिवार्य भएकोले लगानी बढ्ने तर आम्दानी नहुने रोयल्टी पनि नपाउने समस्याले गर्दा नवोदित कलाकारलाई निकै असजिलो भएको बताए । नाम चलेका ज्ञान भएका स्तरीय भिजुल गर्ने विभिन्न सांगीतिक कार्यक्रममा गाउने विदेश जाने हरुको लागी ठिक भएपनि लगानी गर्न असक्षम कलाकारलाई निकै अप्ठ्यारो परेको तर्क उनी राख्छन् । हाल गीत रेकिडङमा व्यस्त उनि पछिल्लो समयमा बढेको लोडसेडिङ्को कारण रेर्किडङ देखी प्रमोसनमा समस्या भएको सुनाउछन् । साँगीतिक यात्रा गर्दै जिविकोपार्जन गर्न निकै समस्या भएको बताउने उनी जिवनधाननकै निमीक्त हरेक साँझ राजधानीको होटल डेल अन्नपुर्णमा सांगीतिक कोसेली सुनाउछन् । सांगीतिक यात्रामा जिवनसंगीनी इतु जोजिजुलाई समेत सगै लिएर हिडेका उनि निरन्तर यो यात्रालाई अगाडि बढाउने बाचा गर्छन् । नवोदीत कलाकारलाई बिचमा होइन यो क्षेमा आउनु अगाडी नै सोच विचार गरी आउन आग्रह गर्दै केहि पाउन केहि गुमाउनु पर्छ भन्ने कुरा नभुल्न सल्लाह दिन्छन् । आफुले गाएका गीतहरुलाईसमावेश गरी æरामभक्त जोजिजु द्धारा गाइएका गीतहरुको संग्रालोÆ नामक किताब समेत प्रकाशित गरीसकेका छन् । हालसम्म लगभग दुई सय गीतमा आवाज र एक दर्जन गीतमा संगीत भरीसकेका उनले भिडीयो चलचित्रमा समेत संगीत दिन भ्याए । थुर्पै कलेक्सन एल्बममा समेत आवाज भरीसकेका उनले यतिबेला पनि स्थापीत गीतकार तथा संगीतकार सँग काम भइरहेको बताउँछन् । वस्नेतले विराटनगरका पत्रकार खिलानाथ ढकालमाथि आत्रमण गर्ने मुख्य योजनाकार पर्शुराम वस्नेतलाई संरक्षण गर्दै आएका छन् । नेपाल पत्रकार महास‌घको अगुवाइमा आरोपीलाई पक्राउ गर्न माग गर्दै पत्रकारहरु आन्दोलित छन् । कुबेर बन्नु थिएन मलाई पिरितिको मायामा आगो लगाइ घर परिवार सबै सँग बिछोड गराइ अनी आफ्नो मान्छे पनि बनायो पराइ आफ्नै सन्तानले पनि बुवा नदेखेको धेरै भैसक्यो अनी उमेर पनि ३ भागको २ भाग गैसक्यो पैसाको जात कालो रहेछ जती जती भये पनि नहुने साइकल अनी बाईक अनी कार त अनी प्लेन मर्ने बेलाको अन्तिम सास्मा पनि उस्लाई छैन चएन ( पैसाको बारेमा ) यस्तै रहेछ साथीभाइ यो पैसाको जात स्वोदेश्मै गएर परिवार सँग बट्टाउनु पर्छ हात अनी हेर्नुस त कती रामो परिवार सँगइ को साथ मरेर जादा लगाउने कात्रोमा गोजी हुदोरहेन्छ क्यार जती कमाये पनि सँगइ लियर जाने जिन्दगीभर खाइ नखाइ दु : ख गरेर कमाएको जती सबै पैसा अनी सम्पत्ति सबै सित्तैमा दिएर जाने साथीभाइ जती बिदेशको गुलामी गरेपनी यस्तै रहेछ अबत केही गर्नु नै छ भने आफ्नै स्वोदेश्मै अगाडि सर्नुस् म भने सधैंका लागि बिदेश बाट बिदा भएर जानेनै भये अनी तपाईंहरुले पनि अब सोच बिचार गर्दै गर्नुस् रामु गैरे यस्तै हुदो रहेछ साथी बिदेशमा माया बसेपछी अरबी तरुनिको माया जालमा फसेपछी मन लोभौने रहेछ अनेक थरिको मेक अप घसेपछी अलग हुन गाहरो रहेछ मायाको फन्दमा पसेपछी कहाँ सुख्ह पाइदो रहेछ र अरबीकी छोरीले डसेपछी बल्ल थाहा हुदो रहेछ तनखा जती सकेपछी अनी मात्रै होश आयो छहराबाट खसेपछी सिंह पानी खाएर फर्कँदा उसले गधाको मुटुकलेजो नभएको देखेर रिसाउँदै भन्यो , " धूर्त स्याल तैँले म आउनुअघि नै यसको मुटु र कलेजो पनि खाइस कि कसो ? " यसैबीच , सरकारका तर्फबाट उपप्रधान तथा अर्थमन्त्री भरतमोहन अधिकारीले शुक्रबार बिहान कोइरालालाई भेटेका छन् । संविधानसभाको म्याद थपको प्रस्तावमा सहयोग गर्न उपप्रधानमन्त्री अधिकारीले कोइरालालाई आग्रह गरेको बुझिएको छ । पत्युत्तरमा कोइरालाले एक साता भित्र शान्ति प्रक्रियामा ठोस प्रगती गर्न भनेका थिए । आनन्द श्रेष्ठ , धरान / एचकेनेपाल डट कम , सेप्टेम्बर १२ - लिम्बुवान स्वायत्त गणराज्यका लागि राज्यको राजधानी धरानमा ऐतिहासिक चुम्लुङ ( सभा ) सम्पन्न भएको छ । एकात्मक र केन्द्रीकृत २३८ वर्षदेखि विभेद , उत्पीडन र शोषणको लामो सिलसिलाको अन्त्य गरी लिम्बुवान स्वायत्त गणराज्य स्थापनार्थ राजनीतिक दललगायत लिम्बुवानका लागि संघर्षरत विभिन्न संस्था तथा राजनीतिक मोर्चाहरुले संयुक्त मोर्चा निर्माण गर्ने ऐतिहासिक निर्णय गरेको छ । ( more … ) बाह्र वर्षअघि म काठमान्डु आउँदा माल्दाइ स्टेसनरीकै थोक व्यापार गर्न थालिसकेका थिए । श्रीमती र छोराहरू आएपछि नै लिएको बानेश्वरका दुइटा साँघुरा कोठा भने माल्दाइले घर फर्कन्जेलसम्मै छाडेनन् । रुबेलले बंगलादेशी प्राविधिकहरूलाई नेपालमा ल्याएर अन्तर्राष्ट्रिय कल ( भीओआईपी ) छली गरिरहेको बारे निकैअघिदेखि नै समाचारहरू प्रकाशित हुँदै आएको थियो । हालै सुडान प्रकरणका स्थानीय एजेन्ट शम्भु भारतीसँग मिलेमतो रहेको प्रमाण पनि भेटिएको छ । चितवनमा पूर्वयुवराज पारस शाहसँग भनाभन भएपछि त्रसित हुँदै भागेर हेलिकप्टरमा सोझै हयात होटल उत्रेका रुबेललाई तत्कालीन परराष्ट्रमन्त्रीको निर्देशनमा नेपाल प्रहरीले सुरक्षाका लागि अंगरक्षक खटाएको थियो । केही साताअघि मात्रै राज्यव्यवस्था समितिले महत्त्वपूर्ण व्यक्तिका नाममा अनावश्यक सुरक्षाकर्मी कसैलाई नदिन निर्देशन दिएपछि रुबेलको अंगरक्षक फिर्ता गरिएको थियो । काइँली मोक्तान्नीले पटुकीभित्र घुसारेर राखेको थैली झिकी र दुई हातले डोरो सुर्र तानी । थैलीबाट एउटा मोहर झिकी र मायाको हत्केलामा राखेर मुठी पारिदिँदै आँखाभरि आँसु पारेर भनी - उपाध्यक्ष वैद्यले पालुङटार बैठकपछि पार्टीले लिएको जनविद्रोहको कार्यदिशालाई आफ्नो प्रस्तावमा जोड दिएका छन् । उनले आफ्नो फरक प्रस्तावमा त्यसलाई पुष्टि गर्ने प्रयास गरेका छन् । ' संविधानसभाबाट सामाजिक जनजीवनको यथार्थ प्रस्तुति पाइने नाटकहरू यस धाराभित्र पर्छन् । समाज र जीवन जस्तो छ त्यस्तै चित्रण गर्नु सामाजिक यथार्थवादी नाटकमा पाइने प्रमुख प्रवृत्ति हो । यस धाराअन्तर्गत रही यथार्थवादी नाटक लेख्ने प्रमुख नाटककारहरू सुभद्रादेवी दङ्गाल , शान्ता श्रेष्ठ , पुण्यरश्मि खतिवडा , भारती खरेल , वेदकुमारी न्यौपाने आदि हुन् । एकदिन भेट हुँदा पुष्पाले मलाई ३ बजे पढाउनका लागि भोलिको दिनमा डाकिन् । म जाँदा त के देख्छु भने तीघ्रासम्म देखिने टेनिसका महिला खेलाडीले लगाउनेभन्दा पनि छोटो टाइट स्कर्ट र भित्रपट्ट िब्रा नलगाएर उनले झण्डै पारदर्शीजस्तो देखिने मसिनो कपडाको ब्लाउज लगाएकी थिइन् । अनुहार र कपाल पूरै सजिएको थियो । उनले म कोठामा पस्नेबित्तिकै सदाझैँ कोठाको ढोका लगाइन् र मलाई एउटा चुरोट दिएर अर्को चुरोट आफ्नो ओठले च्याप्दै लाइटर बालिन् र मेरो चुरोटपछि आफ्नो चुरोट सल्काइन् । केहीबेरमै मलाई अँगालो मार्दै जब आफ्ना दुवै ओठ मेरा गालासित जोडिन् , म बिउझिएँ अनि ढोका खोलेर बाहिर निस्केँ चुरोट निभाएर । यस वडापत्र लेखेकोमा अपराध गरेको भन्दै उनलाई चीन सरकारले जेल चलान गरेको थियो । चिनयाँ साहित्यमा विद्यावारिधि प्राप्त लिउ वेइजिङस्थित नर्मल युनिभरसिटीका प्राध्यापक पनि भइसकेका हुन् । सुरक्षा सम्बेदनशीलताकारण छिमेकी मुलुकलाई पासपोर्ट जस्तो सुरक्षित मुद्रण गरिने बस्तु छाप्न दिनु नहुने भएपनि सरकारले छिमेकी भारतलाई मेसिन रिडेवल पासपोर्ट ( एमआरपी ) छाप्न दिने सहमतिपत्रमा हस्ताक्षर गरेपछि त्यसबारे संसदीय सार्वजनिक लेखा समितिले प्रधानमन्त्री माधवकुमार नेपालसँग स्पष्टिकरण लिने निर्णय गरेको छ । समितिको आइतबार बसेको बैठकले प्रधानमन्त्री नेपाललाई स्पष्टिकरण दिन चैत २३ गते समितिमा बोलाउने निर्णय गरेको हो । मन्त्री परिषदको निर्णयका आधारमा परराष्ट्र मन्त्रालयले भने यसै हप्ता भारतसँग एमआरपी छपाईकालागि सम्झौता गरेको थियो । read more » ' सभासद्देखि माथिल्ला तहका नेतासँग छलफल भएको छ , ' छलफल गर्ने जिम्मेवारी पाएका एक पोलिट्ब्युरो सदस्यले भने , ' को कोसँग भनेर भन्न मिल्दैन । ' उनका अनुसार अनौपचारिक वार्ताबाट सभासद् , तथा ती दलका नेताले पार्टीलाई माओवादीको पक्षमा निर्णय गर्न दबाब दिने छन् । पार्टी निर्णयमा प्रभाव पार्नलाई पनि यस्तो खालको छलफल माओवादीले थालेको हो । ~~आस का दामन ना छोडें जब तक घट में प्राण~~ न रूप न रंग , न चाल न ढाल , न वाणी न बचन , न विद्या । आज पनि मलाई अमिताका कैयौं बानी मन पर्दैनन् । विशेषतः किसुनजीलाई मानिसहरूसित भेटघाट गर्न नदिने बानीका बारेमा मैले धेरै गुनासो सुनेको छु । तर अमिता नभएकी भए आजसम्म किसुनजी सम्भवतः बाँच्नुहुने थिएन । ~~युकेमा कलेज बन्द / नेपाली विद्यार्थीको विचल्ली - [ मोफसल ]~~ आज निकै दिनपछि घाम लागेकोले न्यानो थियो दिन । तर दिन लुक्यो स्वात्तै । साँझ पर्यो झमक्कै । रात छिप्पीदैछ आफ्नै गतिमा । कठ्‌याङ्ग्रिने पुसको यो जाडो । मोबाइलको ब्याट्री आधा देखेपछि एफएम बजाउँछु । ' चिसो चिसो सिरेटोमा हिउँ पर्ला जस्तो छ ' यामअनुसारको गीत बजीरहेको छ । गीत बज्दाबज्दै रोकिन्छ र फोन आको संकेत दिन्छ । स्क्रिनमा हेर्छु Puran calling । ' Hi P . Da how are you ? ' धेरैदिनपछि दाको फोन आएकोले दंग पर्दै रिसिभ गर्छु । हामी सँगै हुर्केको हुनाले म उसलाई पी . दा . ( यसको मतलब हो - पुरन दादा ) भन्छु । अझ छोटकरीमा दा मात्रै भनेर बोलाउँछु । उनी मलाई बुनु भन्छन् । नाताले मामाचेला - फुफूचेली दाजुबहिनी । तर एकअर्काको मिल्ने साथीमध्येभित्र पनि पर्छौ हामी । ' I need . . . can you do a favour ? ' कामेको स्वरमा उनी केही भन्न खोज्दै थिए । तर भन्न सकीरहेका थिएनन् । म छक्क परे । छक्क मात्रै हैन तीनछक्क परे । ' Hey Da , i think we need to talk . If you can , come here right now ' भेटेरै कुरा गर्नु ठीक ठानेर तुरुन्तै आउन भने । उनी कतिखेर आइपुग्लान् भन्ने पर्खाईमा उनकै बारेमा सोच्न थाले म । पढाईमा अब्बल । आत्मविश्वासी अनि रसिला पाराका उनी । सँधै सबैलाई हसाईरहने उनको त्यो मिजासिलो अनि funny चरित्र । सारोगारोको बेलामा पनि ख्यालठट्टाले सजिसजाउ हुन्छन् उनी । तर सहयोगी र संवेदनशील पनि उत्तिकै छन् । तर उनको संवेदना बाहिर देखिदैन । उनको हस्यौली बानीले छोपेको हुन्छ जहिलेपनि । उनी Handsome अनि stylist पनि छन् । उनलाई साथी मान्नेहरु धेरै छन् । तर उनको भित्री मन बुझ्ने साथी उनी आफैले औँलामा गनेर राखेका छन् । सायद उनी सबैजस्तो बन्छन् । अनि उनीजस्तो कमै मात्र भेटछन् र पनि त्यस्तो भएको होला । आज एक्कासी के आपत आइपरेछ ? भन्नेबारेमा सोच्न थाले । दा आईपुग्नासाथ ' यहाँ बस दा । अनि मलाई भन के भयो ' भन्दै हात समातेर छेवैको कुशनमा राख्दै उनको अनुहार नियाले । हसिलो मुहारमा बादल छाएको थियो । लाग्थ्यो आकाश मडारिएर पानी चुहिनै लागेको छ । मनभित्र ठेलम्ठेल उकुसमुकुस लिएर छट्पटिदै थियो उनको त्यो आँखा । चुपचाप आँखाको गेडी घुमाउँदै थिए उनी । उनको आँखाभित्र पानी टल्कीएको प्रष्टै देख्थे म । मैले फेरी सोधे ' Tell me Da , what ' s the matter ? ' एक वचन पनि बोल्दै नबोली भक्कानिएर रुन थाले उनी । बिना कुनै प्रश्न , बिना कुनै संवाद उनी एक्कासी मेरो काँधमा अडिएर रोइरहेको देखेर म के गरुँ भन्ने नै मैले सोच्न सकिन । केही सोधुँ भने पनि उनको रुवाई देख्दा बोलाउने मन भएन । उनको आँसुको रापले मेरो मनलाई छोइसकेको थियो । उनको त्यो आँसुको तातोपनाले मेरो कुमलाई स्पर्श गर्न थाल्यो । भएनि उनकै हालमा छाडिदिए केहीबेर । मनमा धेरै पीडा र बेदनाहरुको चाङ लागेको बेला र त्यसलाई धोको फुकाएर बाहिर ल्याउने मौका नपाएर लाचार हुँदा म पनि यसरी नै धित मर्ने गरी रुन्छु । कहिले एक्लै रुन्छु । कहिले पी दाकै आडमा बसेर रुने गर्थे । फरक यति हो उनी म रोएको बेला मसँगै रुदैनथिए । म उनीसँगै आँसु खसाउन थालीसकेछु । आत्मीय सम्बन्धको संवेदनशील पक्ष यही हो सायद भन्दै म उनले नदेख्ने गरी आँसु पुछ्छु । एकपल्ट उनलाई नियाल्छु । अझै उनी रोईरहेकै छन् । म पनि उनलाई रोक्न चाहन्न । बरु म आफैले आफैलाई उनीसँगै रुनबाट रोकीरहेको छु । दा काँधमा टाउको राखेर रुदैछन् । म विगतको घटना सम्झन थाले । केही वर्ष अघि मात्रै म भर्याङबाट लडेपछि म रोएको थिए । त्यसबेला दाले सम्झाउँदा सम्झाउँदै भनेका थिए ' Im going to buy a special & big bowl for you ' । मैले किन भनेर सोधेपछि ' रुमालको क्षमताभन्दा बाहिर गइसक्यो अब त big bowl मै तिम्रो आँसु थाप्नुपर्ला ' भनेपछि म तुरुन्तै हाँसेको थिए । तर आज पक्कै पनि स्थिति त्यस्तो छैन भन्ने मेरो ठम्याई हो । मेरो आमाले संसार छाड्नुभएपछि लत्ता छाडेरै दाकै आडमा निकै रोएको थिए म । त्यो दिन म कसरी बिर्सन सक्छु र । जसरी आज दा मेरो आडैमा निर्धक्क रुदैछन् । किन किन आज मलाई त्यो बेला म रोएको र आज दा रोएको उस्तै उस्तै हो झैँ भा ' छ । मनमनै त्यस्तो केही नहोस् भन्ने पनि सोच्दैछु । ' कस्लाई के भो दा ' सोच्दासोच्दै मुखबाट फुत्किगो । ' आमा ' झसङ्ग भएर टाउको उठाउदै दाले भन्नुभो । म तर्सिए कतै केही घटना त भएन भन्ने सोचेर । ' आमा . . . के त ? बोल न दा ' कुरा के हो भनेर जान्ने हतारमा म उसलाई झक्झकाउँछु । ' She is in hospital ' घाँटीमा स्वर अड्काअड्काईकन यति भन्छ । ' What ? ' , ' oh god ! यस्तो भइसक्यो मलाई अहिले थाहा हुँदैछ ! ' भन्दै म दुबै हत्केलाले नाक मुख छोप्दै जुरुक्क उठ्छु । आँखा चिम्लेर लामो सास फेर्छु । दा बताउँन थाल्छन् । ' एक्कासी हिजो बेलुकी आमाले टाउको भारी भयो भन्दैहुनुहुन्थ्यो । तैपनि लोडसेडिङको तालमेल मिलाउँदै राती १ बजेसम्म काम गरेर सुतेको मलाई थाहा छ । तर उहाँको विहान भएन । पुरै बेहोशीको अवस्थामा अस्पताल पुर्याउँदा डाक्टरले घोषणा भन्यो - Case of Brain haemorrhage । ' छेवैको पानीको ग्लास रित्त्याउदै दा एकछिन चुप लागे । बोल्ने शब्दै नपाएर रित्तो मन र दिमाग लिएर दाको कुरा थप सुन्ने मनसाय बोकेर बसेको छु म । एकदमै चुपचाप । शान्त । ' Now she is completely senseless , in fact she is in coma ' बन्द भएको नाक खोल्ने चेष्टासँगै एकपट्टीको नाकबाट सुइय्या सास तानेपछि दाले भने । ' I ' m so sorry Da . It ' s really unwanted but . . . ' बोल्दाबोल्दै म विचैमा रोकिए । उनको हातमाथि मेरो हात राखे । मनमनै सोचे । उफ् ! सुन्नेलाई यत्तिका सास्ती छ भने भोग्नेलाई के होला भन्ने सोच्दाखेरी नै मेरो शरीरको तापक्रम बिथोलिन्छ । मथिङ्गल रन्थनिन्छ । अनि दा किन नरुनु त ? आमाको चेत फर्किन्छ फर्किन्न ? कहिले फर्किन्छ ? या के हुन्छ कसैलाई थाहा छैन । हरे ! ' Bunu , What do you feel , when im crying in front of you ? ' मेरो आँखामा आफ्नो आँखा जुधाउँदै दाले मसँग सोधे । उनको सोधाईको आशय के हो भन्ने भेउ नपाइकनै मैले भने - ' कस्तो कस्तो लाग्यो । भित्रैदेखि दुःख लाग्यो । सँधै हाँस्ने र हसाउँने मान्छे मेरो अगाडी रुँदा कस्तो लाग्ला तिमी आफै कुरा बुझ्छौ नि ? ' दाको आँखामा मेरो उत्तरको प्रतिक्रिया छल्किने अनुमानसँगै आँखामा हेरे । शान्त तर थाकेको आँखा देखे । ' तर मलाई कता कता थोरै सन्तोष पनि लाग्यो दा । ' मैले यति भन्न नपाउँदैमा उनले सोधीहाले - ' केको सन्तोष ? ' , ' मलाई पहिलेझैँ आफ्नै ठानेर मसँग खुलेकोमा । नत्र सबैको सामु यसरी रुन कहाँ सकिन्छ र ? मेरो विश्वास हो दा , आत्मियताको घेराभित्र मात्रै आँसुका बर्षात् निर्धक्कसँग उर्लन सक्छ । नत्र त आँसु रोक्दा रोक्दै आँखाको चेपचेपबाट रसाउँदा मात्रै पनि आफैलाई अप्ठ्यारो लाग्छ ' मेरो अनुभव र भोगाईलाई मैले ओकले यसबेला । ' Yes Bunu , you are right . You are absolutely right ' मेरो नाकको डिललाई चोरी औँलाले च्वास्स छुदै भन्छन् ' Now im feeling good ' । साँच्चै दा केही फ्रेस भएझैँ देखिए । ' Da , Do you need something ? tea , coffee ? ' उनको फ्रेस मूडलाई सघाउ पुर्याउन सोध्छु । ' No Thanks Sweety , but i need to talk more ' मलाई बस्ने संकेत गर्दै भन्छन् उनी । ' लोग्नेमान्छे भएर रुनु हुन्न भन्ने गीत थाहा छ हैन तिम्लाई ? ' , फेरी रुवाईकै कुरा । तर केही ठट्टाको पारामा दाले सोधे मलाई । ' किन थाहा नहुनु ? ' मैले नि सहज रुपमा भने - ' तर नि दा , त्यसको भिजुअल हेर्दा त त्यस्तो लाग्दैन हगि ? ' । प्रतिउत्तरमा फिसिक्क मुस्कुराए मात्र दा । ' No women no cry भन्ने नि ? ' फेरीपनि उही आशयको प्रश्न आएपछि दाले केही कुरा भन्न खोजेको बुझ्न गाह्रो भएन मलाई । मैले सुनेको छु भन्ने संकेतमा इशारा गरे । ' Do you think it is true ? ' , ' No ' मैले तत्काल भने । मेरो एक शब्द सुनेपछि दा लगातार बोल्न थाले । ' बाथरुममा गएर धारा खुल्ला पारेर बाबा रुनुभयो आज आमालाई हस्पीटलमा छाडेर फर्केपछि । जब म सबैको अगाडी रोए विहान ' don ' t cry like a girl ' भन्नुभयो । आन्टीले पनि भन्नुभयो ' Yes son , you are a brave man , don ' t cry like silly girl ' । मेरो साथीले पनि त्यसै भन्यो । हस्पिटलमा नर्सले पनि भन्यो - ' हेर त छोरा भएर यसरी रुने हो ? ' उनको मनोभावलाई नबुझ्नेहरुप्रतिको आक्रोश उनको मुहारमा देखियो - ' जब जब मलाई भित्रैदेखि पीडा हुन्छ । त्यो पीडा शान्त पार्न रुन पुग्दो रहेछु । त्यो मेरो चाहना हैन आन्तरिक संवेदनाको प्रष्फूटन हो । म जीवित हुनुको एउटा संकेत हो । म मानव हुनुको एउटा प्रक्रिया हो । तर जहिले पनि मैले एउटै कुराको प्रतिक्रिया पाउँछु । so disgusting , so irritating ' शरीरमा लागेको लूतो जत्तिकै इलर्जी भयो दालाई भन्ने उनको कुराबाट अनुमान लगाए मैले । ' Why in Bathroom ? ' what baba answered me ? can you guess bunu ? ' तिमी विश्वासै गर्दिनौ सायद भन्ने हिसाबले मलाई हेर्दै फेरी भने दाले - ' Baba told me that : ' I ' m the head of the family , As well as I ' m a Man ' . Besides that , What he said , listen ' सबैको मनोबल कमजोर हुन नदिन पनि मैले रुनु हुन्न ' बाबाको कुराप्रति पटक्कै चित्त नबुझेको आशय व्यक्त गर्दै थिए दा ' I fell , it ' s not true ' । बाबाभन्दा अघि हजुरमा Head of the Family हुनुहुन्थ्यो । उहाँ रोएको दा र मैले नै देखेका हौ । फेरी लुकीछिपी रोए पनि खुलेआम रोएपनि रुने मान्छे त उही हो । देख्ने मान्छे भए नि नभएनि । कसैले थाहा पाए नि नपाएनि । लोग्ने मान्छे रुदैनन् रे या त रुनु हुन्न रे भन्ने त मैले नि सुनेको हो । तर ' रे ' को कुराभित्र यस्तो विधि पीडा गुम्सेर आउनेछ भन्ने सोच्न भ्याएको थिइन मैले । त्यो पीडाले दाको मनमा थुप्रै प्रश्न उब्जायो - ' के बाबाले बाथरुममा रोएको चाहि रुवाई नै हैन या त्यो चाहिँ लोग्नेमान्छेको रुवाई होला त ? ' खै के भन्नु र मैले ? यो समाजको प्रवृत्ति बोलेको हो भन्ने कुरा दालाई पनि महशुश भएकै हो । त्यसैले त होला दा आफैसँग , मसँग , अनि यो समाजसँग गन्गनिन थाले - ' के हामी जस्तोको संवेदना , भावना , पीडा र दुखाइले आँसुको रुप धारण गर्न सक्दैन र ? आखिर केटाहरु रुनलाई किन यत्रो सास्ती ? आखिर म पनि त मान्छे नै हुँ । केटामान्छे हुँदैमा मन भक्कानिएर आको बेला रुन नि नपाउनु ? कै मैले केटा मान्छे भएर रुनु अपराध हो र ? कसैले खुलेआम भट्टीमा रक्सी खाएर मातेर हल्लाखल्ला गर्दा ' आफ्नै सम्पत्ति खाको ' भन्नु हुने , कसैले स्वास्नी कुटेर ' मेरो पारिवारिक मामिला ' भन्दा हुने , सडक पेटीमा उभिएर खुलेआम पिसाब फेर्नु हुने , तर यस्तो संवेदनशील र जटिल स्थितिको सामना गर्दा एकैछिन रुन पनि नपाउने ? गतिछाडा हुन छुट दिने तर संवेदनशील भएर संवेदनशीलताको प्रदर्शन गर्न नदिने यो कस्तो समाज हो ? बडो असंवेदनशील अनि सोचनिय कुरा लाग्छ मलाई यसरी सोचेर ल्याउँदा । डाँको छाडेर रुने ठेक्का चाहि सबै केटी मान्छेकै भागमा राख्ने कुन चाहि विद्वान होलान् ? अनि के र कुन आधारमा यस्तो भनियो ? सानोछँदा त्यही आमाको काखमा थोरै रुदा मात्रै पनि फकाउँनेको ओइरो लाग्थ्यो सायद । तर आज त्यही आमा , जसले मेरो हरेक रुवाईलाई हाँसोमा बदल्दैमा जीवन बिताउनुभो , उनको खातिर मैले रुन पनि नपाउँने ? जब की मेरो सामुन्ने बसेर दिदीबहिनीहरु छाती पिटी पिटी मनको पीडा पोख्छन् । चिच्याई चिच्याईकन आमासँगको हरेक कुरालाई फलाक्छन् । मनको पीडा चोक्टा चोक्टा पारेर सबैको सामु बाहिर फाल्छन् । म भने चुपचाप उनीहरुको अगाडी मूर्ति बनेर उभिनुपर्ने - मानौ कि ममा कुनै भावना र संवेदना नै छैन । छ भने पनि मैले मेरो भावना र संवेदनालाई थाँती राखेर अनावश्यक कुराको आड लिदै आफैलाई भित्रभित्रै तड्पिनुपर्ने ? आफूलाई तड्पाउनुको पनि हद हुन्छ । मेरो आमा मेरो लागि सबैकुरा हो । म किन नरुनु ? मेरो रुवाईले के फरक पर्थ्यो र त्यहाँ ? आखिर सबै रोईरहेकै थिए । सिर्फ म केटा मान्छे भएकैले रुनु नहुने कस्तो मानसिकता हो यो बुनु ? ' बाफरे ! दाको मनमा कत्रो उकुसमुकुस ? लगातार उनी बोलीरहेकै छन् अझैपनि । त्यो पनि पूरै नेपालीमा । कुनै अंग्रेजी शब्द नमिसाइकन । मलाई उनको व्यक्त पीडा लगातार होस् भन्ने लागिरहेछ । त्यसैले चुपचाप सुनिरहेछु । ' यो समाज हामी आफैले निर्माण गरेको हो भन्ने मान्ने हो भने किन कसैसँग लुकीलुकी रुनु ? आफुमा भएको सही भावना , कसैप्रतिको आदर र संवेदनाको प्रष्फूटनमा किन कञ्जुस्याई गर्ने ? रुनु र हाँस्नु मानव संवेदनाकै दुई पाटो हुन् । म कसैको सामु अट्टहाँस हाँसो हाँस्न सक्छु भने रुनु पनि सक्छु । यदि त्यसो गरिन भने लोग्नेमान्छे भएर कठोर बन्नुपर्ने या महान् बन्नुपर्ने चौघेराभित्रै जकडिएर रहन्छु सायद । मलाई महान् बन्नु छैन । न कठोर नै बन्नु छ । साधारण जीवन बाँच्नु छ मलाई । पीडाले छट्पटिएर रुन नपाएर कुनै मादक पदार्थको सहारा लिनु छैन मलाई । कुलतमा फस्नु छैन मलाई । मनमा गुम्सिएको पीडा र दुखाईलाई भडासको रुपमा बाहिर ल्याउनु भन्दा म खुलेरै रुन तयार छु । किनकी म बाबाजस्तै बाथरुममा गएर एक्लै रुन चाहन्न । म कुनै आत्मिय र मन मिल्ने साथी या मान्छेको अगाडी बसेर रुन चाहन्छु । आफ्नो कुरा खुलेर बाँड्न चाहन्छु । त्यसैले म भन्छु बुनु , स्वास्नीमान्छे होस् या लोग्नेमान्छे , मानव संवेदनाका लागि छाडिने जो सुकैको डाकोको आवाज निकै प्रिय लाग्नुपर्छ यो समाजलाई , मलाई अनि मजस्ता सबै सबैलाई । जो सुकैको आँसुको मूल्य जोसुकैले बुझ्नुपर्छ । ' त्यत्ति भन्दाभन्दै मेरो मोबाइलको घण्टी बज्छ । स्क्रीनमा उही पहिलेकै नाम देखिन्छ - ' Puran Calling . . . ' । दाले आफ्नो मोबाइल Switched off गरेका छन् । त्यसैले घरबाट फोन आयो । ' Oh . It ' s 9 : 30 . Now i have to go sweety . Thanks dear ' आफ्नो मोबाइल अन गर्दै भन्छन् । ' Oh Da , pls don ' t thank me as a stranger ' ' Okey bunu , but i really . . . want . . . to say ' Thank you ' ' आत्मीयता र सद्‌भावस्वरुप फेरी एकपल्ट धन्यवाद दिन्छन् उनी । ' You are welcome ' । ' Only when i want to cry ? ' । ' Oh no ! You are always , all the moment welcome my dear Da ' दा ढोका बाहिर निस्के । ' It ' s really really worthy place for me . And i ' m going to miss you and your room a lot ' एक्कैछिन रोकेर ' Specially the moment , when i feel loneliness , and I want to cry ' म ढोका लगाउने तरखरमा थिए अचानक फर्केर मेरो टाउकोमा सुम्सुमाउँदै मुस्काए दा । ' आमाको बारेमा खबर गर्दैगर्नु है ' म ढोका बन्द गर्छु । बिजुली बत्ती आउन आधा घण्टा मात्र बाँकी छ । पुन मोबाइलको एफएम बजाउँछु । गीतले भन्दैछ - " याद आउने छ त्यो दिन , याद आउने छ समय कुनै दिन हामी टाढियौ भने , बहाना बन्ने छ सम्झी त्यो दिनलाई , मन बुझाउनलाई " । शान्ति प्रकृयालाई निश्कर्षमा पुर्याउने विषयमा माओवादीभित्र तिव्र विवाद , - [ अन्य समाचार ] र्इन्जिनियर्स एसोसिएसनको विधान अन्तर्गत रहि जापानमा अध्ययनरथ वा कार्यरत नेपाली ईन्जिनियरहरुका बिचमा पेशागत हित र समुन्नतिका लागि आपसी सहयोग र सुसम्बन्ध अभिबृदि गरी नेपालको विकासको काममा नेपाली इन्जिनियर समुदायको भुमिका प्रभावशाली बनाउन ' ईन्जिनियर्स डे ' मनाउन लागिएको हो । नेपालको भावी स्वरुप जातीय एवं क्षेत्रीय आधारमा संघात्मक राष्ट्र राज्य बन्नसक्ने सम्भावना छ । तर सेना समायोजन विषयमा थुप्रै बहस तथा छलफलहरु भइरहेकाछन् । यसको निम्ति प्रबुद्घ वर्गहरुले नै निर्णय गर्ने विषय हो । तर मेरो विचारमा नेपाली सेनालाई राजनीति सिद्घान्तबाट अलग राखिनुपर्छ र सेना समायोजन पनि निरपेक्ष तथा समानुपातिक आधारमा बनिनुपर्छ । यो कुनै एक जाति , पार्टीको सिद्घान्तबाट निर्देशित हुनु हुदैन । जहाँसम्म सशस्त्रमा उत्रेकाहरुसंगको कुरा छ उनीहरुले माग गरेका विषयहरुमाथि छलफल तथा समझदारी निर्माण गरी हल गर्न सम्भव भएकालाई हल गरिदिएर उनीहरलाई निशस्त्र तुल्याउँनुपर्छ । कान्तिपुर दैनिक नेपालको एक दैनिक पत्रिका हो । यो पत्रिकाको मुख्यालय नेपालको राजधानी काठमाडौंमा छ । एचकेनेपाल डट कम , हेमा तमु - हङकङमा रहेका गोर्खाली सन्ततीहरुले आफ्ना हक , हित र अधिकार रक्षाका लागि आइतबार संयुक्त गोर्खाली सन्ततीहरुको अन्तर्राष्ट्रिय संस्था ( United Gorkha Children ' s International Forum Hong Kong ) को स्थापना गरेको छ । ~~मधेश मुद्दासँग सम्झौता गरेर फोरम नेपाल सरकारमा नजाने - [ अन्य समाचार ]~~ गैर आवाशिय नेपाली संघ , पोर्चुगलको आयोजना तथा लिस्बन नगरपालिका एबं नेपाली दुताबास फ्रान्सको सहयोग र पोर्चुगलमा अवस्थित सम्पुर्ण नेपाली संघसंस्था , ब्यबशायी तथा नेपाली जनसमुदायको सकृय सहभागितामा जुन २५ र २६ तारिखका दिन अन्तरराष्ट्रीय साँस्कृतिक मेलाको अवसरमा आयोजना गरिएको ' नेपाल - डे ' २०१० पोर्चुगिस नागरिक , पर्यटकहरु तथा आप्रबासी नेपालीहरुको उत्साहपुर्ण सहभागितामा भब्यरुपमा सम्पन्न भएको छ । पोर्चुगलको राजधानी लिस्बनको केन्द्रमा रहेको अलमेदा पार्कमा सम्पन्न उक्त ' नेपाल - डे ' २०१० कार्यक्रममा प्रस्तुत नेपाली . . . Full story मुम्बई ( एजेन्सी ) , आश्विन २४ - एउटा हिन्दीमा उखान छ की हम किसी से कम नहीं बलिउडको बक्सअफिसमा आज कल त्यस्तै भई रहेको छ । तपाइहरूलाइ जानकारी होलाकी सबैभन्दा बढी कमाउने चलचित्र " थ्री इडियट्सुको " रेकर्ड " दबंग " ले तोडेको थियो जसको कारन . . . पूर्व युवराजले संगीतकार प्रवीण गुरुङको मृत्युको प्रसङ्ग उल्लेख गर्दै भनेका छन् , ´ पानी परिरहेको थियो , म गाडी चलाउँदै थिएँ , एक्कासि एउटा मोटरसाइकल मेरो गाडीअगाडि चिप्लेर आइपुग्यो । ´ ब्रेक थिचे पनि गाडीले ठक्कर दिएपछि गुरुङलाई आफैंले अस्पताल पुर्‍याएको र अस्पतालमा उनलाई मृत घोषित गरिएको पारसले बताए । ग्वाङझाउ , मंसिर ५ ( एजेन्सी ) - यो प्रकृतिको चमत्कार हो वा कोरियाली आर्चरी खेलाडी इम दोङ ह्युनको निकै बलियो इच्छाशक्ति । उनले जे गरेका छन् , त्यसलाई कुनै पनि अर्थमा साधारण भन्न मिल्दैन । ज़ु ` फ़ से गिर्‌यह मुबद्‌दल ब दम - ए सर्‌द हुआ बावर आया हमें पानी का हवा हो जाना संयोग पनि कस्तो भने रमेश जिउंदो भै दिएको भए पनि फर्कने दिन त्यही थियो । जून दिन ऊ मृतआत्मा बोकेर फर्किए । अन्जु त्यही दिनको पर्खाईमा रमेशको मिठो मुस्कान र शितल काखको प्रतिक्षामा थिई । तर विडम्वना ! रमेशको साससमेत लाशमा परिवर्तन भएर आईपुग्ो । मान्छेको मन न हो जिउंदो देख्न नपाए पनि लाशमै घोप्टिएर छात्तीमाथि मुड्की बजार्दै कर्मलाई धिक्कार्दै हिक्क हिक्क गर्न थाली अन्जु । मर्ने मान्छे त मरी गए जिउंदो अन्जुसमेत होसह्वास गुमाउँन पुगे त्यतीखेर । इष्टमित्र छरछिमेकको ठुलो जमघट थियो आंगनमा । कोही बाँस काट्दै थिए त कोही कपडा दाउरा मिलाउँदै थिए । तँ तँ र म म गर्ने छिमेकीहरु पनि सुकसुकाइरहेको देखिन्थे । मर्ने मान्छे देखेर आंशु पुछ्नु पाप गरेको मानिन्छ समाजमा । तर के गर्नु पिडा जसलाई पर्छ उसलाई पो थाहा हुन्छ । एकोहोरो बजेको शंखसँगै रमेशको अन्तिम संस्कारकालागि लगिए खोलातिर अनि अरु ताँती लागेर गए मलामी … … ! अन्तरष्ट्रिय बाल दिवसको उपलक्ष्यमा प्याब्सन मोरङव्दारा आयोजित जिल्लास्तरीय अन्तरविद्यालय नृत्य प्रतियोगितामा सहभागी छात्राहरु । तस्वीर - सन्जीव खनाल रासस । अल जजिराका क्यामेरामेनको एम्बुसमा परी मृत्यु दीपक पौडेल ; दोहा - लिवियामा चर्केको जनआन्दोलनको प्रत्यक्ष समाचार प्रशारणमा लागि तनावग्रस्त पुर्वी शहर बेन्घाजीमा पुगेको अलजजिरा टेलिभिजनको टोलीका एक प्रमुख सदस्य अलि हसन अल जाबेरको एम्बुसमा परि दुखद निधन भएको छ । लिवियाको बेन्घाजी शहर नजिकै यात्रामा सवार रहेका बखत कार एम्बुसमा पर्दा अल जजिराका क्यामरापस्रन अलि हसन अल जाबेरको मृत्यु भएको हो । अलि हसन कतारी नागरिक हुन् । तनावग्रस्त अरव मुलुक लिवियामा समाचार संकलनको क्रममा मारिने अलि हसन पहिलो पत्रकार हुन् । बेन्घाजीमा बिपÔी र सरकार पÔबीच दोहोरो भीडन्त भइरहेका दृष्यहरु सम्प्रेषण गरेर निकटवर्ती शहरबाट बेन्घाजी फर्किरहेको बेला कर्णे्रल गद्दाफीका सेनाहरुबाट एम्बुस बिष्फोट गराउँदा हसन मारिएको बताइएको छ । उनीसंगै रहेका समाचारदाता लिवियाली नागरिक नासेर अल हद्दार लगायत अन्य केही सहयोगीहरु भने बिष्फोटनबाट बच्न सफल भएका छन् । उनीसंगै अलजजिराका संवाददाता लगायतका घाइतेहरुको अवस्था उपचारपश्चात् चिन्तामूक्त रहेको अलजजिराले जनाएको छ । अलि हसनलाई तत्काल अस्पताल पुर् याइएको भएता पनि बचाउन नसकिएको र उनले बाटैमा शहादत प्राप्त गरेको अस्पतालसुत्रले जनाएका छन् । अलजजिरा टेलिभिजनले एक आधिकारीक विज्ञप्तीमामार्फत सो घट्नाको कडा शब्दमा भत्सर्ना गनको शासनको अन्तिम समय नजिक आएको देखाएको भन्दै सो विज्ञप्तीमा कडा आक्रोश ब्यक्त गरिएको छ । अलजजिरा टेलिभिजनले लिवियाली जनताको हितमा तथा समग्र विश्वलाई सत्य तथ्य सन्देश सम्प्रेÈणमा यसप्रकारका दमनबाट कहिल्यै पछि नहट्ने प्रतिबद्वता दोहोर् याएको छ । गद्दाफी प्रशासनले राजधानी त्रिपोली लगायतका स्थानमा अन्तर्राष्ट्रिय साचारमाध्यमहरुको उपस्थितिमाथि यस अघि नै प्रतिवन्ध लगाइसकेको थियो भने केही दिन अघि पक्राउ परेका ब्राजिलका पत्रकारलाई गत शनिबार गद्दाफी प्रशासनले रिहा गरेको छ । यसैविच ५६ बर्षिय अलि हसनको कतारको मेसाइमिर सिमेट्रीमा आम उपस्थितिकाविच अन्तिम संस्कार सम्पन्न गरिएको छ । हजारौंको उपस्थिति रहेको अन्तेष्टी कार्यक्रममा कतारमा युवराज हिज हाइनेश शेख तमिम बिन हमाद अल थानीको पनि समुपस्थिति थियो । सत्यका पक्षमा सकृय रहँदारहँदै सहादत प्राप्त गरेका पत्रकार अलि हसनको पार्थिव शरिर वेन्घाजीबाट कतार ल्याउने क्रममा दोहा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा पनि ठुलो संख्यामा उपस्थिति थियो । युवराज हिज हाइनेश शेख तमिमको पनि समुपस्थिति थियो भने मन्त्रीहरु अलि हसनको परिवारका सदस्यहरु लगायत कतारी नागरिकको निकै बाक्लो उपस्थिति रहेको थियो । अलिको शहादतमा हार्दिक श्रद्वााजली र समवेदना ब्यापकरुपमा ब्यक्त गरिएका छन् । सन् १९५५ मा जन्मिएका हसनले सिनेमाटोग्राफीमा स्नातकोत्तर गरेका थिए भने कतारमा सएिनविसी अरेविया टिभी ब्युरोका उनी निर्देशक थिए । यसअघि केहि बर्ष कतार ओलम्पिक कमिटी कतार टेलिभिजनमा पनि उनले काम गरेका थिए । कस्को फोन ? छोराको चाइनाबाट । के छ अरे ? राम्रो , धेरै राम्रो छ अरे । त्यसै भन्छ । होइन के चैं राम्रो र ' छ , मेरा छोराको सुनुँ न त ? ख्वै के , के चैं सुनाउनु ? तै एउटा चैं सुनुन । मलाई पनि त सुन्ने मन हुन्छ । … Continue reading → हर्मी , साउन ३० साउन २० गतेबाट महेन्द्र लीला उच्च माविमा कक्षा ११को पढाइ शुरु भएको छ । यस वर्ष कक्षा ११मा हाल सम्म तीन दर्जन विद्यार्थी भर्ना भएको प्राचार्य कृष्ण न्यौपानेले जानकारी दिनुभयो । विद्यार्थीहरुको मागलाई मध्यनजर गर्दै यस शैक्षिक सत्रबाट मलीउच्च माविमा शिक्षा शास्त्र संकायमा विज्ञान प्रयोगशालाको निमार्ण गरि विज्ञान विषय पनि थप गरिएको छ । यस अघि शिक्षा शास्त्रका अन्य विषय र बाणिज्य शास्त्रमा पढाइ शुने गरेको थियो । हाल सम्म बाणिज्य शास्त्रमा १० शिक्षाको विज्ञानमा १० र अन्यमा १६ विद्यार्थी भर्ना भएको विद्यालय स्रोतले जनाएको छ । महेन्द्र लीला उच्च माध्यामिक विद्यालयमा कक्षा ११मा तीन दर्जन विद्यार्थी भर्ना भए पनि हर्मी आसपासका अन्य उच्च माविहरुलाई भने एक दर्जन विद्यार्थी जुटाउन पनि हम्मे हम्मे परेको छ । छोप्राकको मण्डली उच्च मावि र आँपपिपलको जनता उच्च माविमा हाल सम्म जम्म १ जर्दनको हाराहारीमा मात्र विद्यार्थी भर्ना भएका छन् । छात्राबासमा पनि विद्यार्थी बस्न थाले महेन्द्र लीला उच्च माविले विद्यार्थीको सुविधालाई ध्यानमा राखि गत वर्षबाटै छात्राबासको ब्यवस्था गरेको थियो । तर गत वर्ष कोहि पनि विद्यार्थी छात्राबासमा बसेका थिएनन् । यस वर्ष भने लगभग ११ कक्षाका ६ जना विद्यार्थी छात्राबासमा बस्न थालेका छन् । स्थानिय समाजसेवि अर्जुन भण्डारीले छात्रासासको लागी आफ्रनो पुरै घर दिनुभएको विद्यालय स्रोतले जनाएको छ । छात्राबास रहेको घर विद्यालय भन्दा केहि मिटर माथि छ । नेपाल आदिबासी जनजाति महासंघ जिल्ला समन्वय परिषद लमजुङको आयोजनामा भएको महोत्सवमा पर्यटन बोर्ड , नेपाल एरल्यन्स , हिमला हाइड्रोपवर कम्पनी , आदिबासी जनजाति महासंघ , जिविस , गाविस लगायतका संघ संस्थाहरुले सहयोग गरेका छन् । यसलाई भ्रष्टाचार विरुद्धको फिल्म भनिएको छ । तर , भ्रष्टाचारको अन्त्य होइन दुश्मनको अन्त्यलाई फिल्मले प्राथमिकता दिएको छ । ' भ्रष्टाचारीलाई नमारी भ्रष्टाचार हट्दैन ' भन्ने गलत आदर्श यसमा छ । यो समस्याको निराकरणमा नयाँ सोच फिल्मले प्रस्तुत गर्न सकेको छैन । अहिलेसम्म निजी सम्पत्ति खर्च गरेर पर्यटकका रूपमा दुइ जना व्यक्तिहरू अन्तरिक्षमा पुगिसकेका छन् । सन् २००१ मा अमेरिकी रकेट वैज्ञानिक डेनिस टिटो निजी खर्चमा पहिलोपटक अन्तरिक्ष पुग्नुभएको थियो । यसैगरी निजी खर्चमा अन्तरिक्ष जाने अर्का व्यक्ति अप्रिmकी इन्टरनेट टाइकुन मार्क शटलवर्थ हुनुहुन्छ । उहाँ सन् २००२ अप्रिल २५ मा अल्पग अन्तरिक्ष केन्द्र जानुभएको थियो । प्रत्येक जिल्लामा कर्भड हल बनाउनको लागि केहीदिन अघिमात्रै राष्ट्रिय खेलकुद परिषदको बैठकले निर्णय गरेको उहाँले बताउनुभयो । ' राखेपको बैठकबाट जिल्लामा कभर्ड हल बनाउने निर्णय गरिएको छ । ' उहाँले भन्नुभयो - ' त्यसको लागि आवश्यक बजेट माग समेत अर्थमन्त्रालयसित गरेका छौं । ' नया बर्श २१३4 फक् - लो - लोसर् को सुखद् उपलक्षमा देश् तथा बिदेशमा छरियेर बस्नु बयेको सबै लोसर् प्रेमि हरुमा हार्दिक् मङ्गलमय शुभकमना बेक्ता गर्न चहन्छु भाउजू चोथाले असाध्यै करकर गर्थी - कैले स्कुल ढिला गएको , कैले स्कुलबाट ढिलो आएको , भातमा अरुची बढेको , नौरङ्गी लुगा गहना जडेर बिदाका दिन आफ्ना प्रशंसकहरूलाई नजर गराउन हिँडेको - यस्ता कुराहरूका विषयवस्तुहरू भाउजूद्वारा दाजुमा प्रसारण भई नै रहेथ्यो । त्यस्ता प्रस्तुति दाजु कुनै प्रकाण्ड विद्वान्ले दिएको अर्तिउपदेशझँै ध्यानमग्न सुनिरहन्थ्यो र आज्ञाकारी शिष्यझैँ अक्षर नबिराई पाठ घोकेर कण्ठाग्र पार्दै उसका उपर बर्सिन्थे लबटैलबटा । तपाईंको देशका मिडियाहरूले नेपालको विषयलाई लिएर भारत र चीनबीच व्यापक धु्रवीकरण भएको टिप्पणी गरेका छन् । तपाईं के देख्नुहुन्छ ? छुट्टै विशेषता रहेको नेपालसँग भारतीय सम्बन्धलाई तेस्रो मुलुकको नजरबाट हेर्नु उचित हुँदैन । नेपाल एउटा सार्वभौम मुलुक हो , जसले आफ्नो देशको नीति अनुसार अरूसँग सम्बन्ध स्थापित गर्दछ । यसैगरी झापाको महेशपुर १ मा चट्याङ लागेर स्थानीय विमला राजवंशीको मृत्यु भएको पूर्वक्षेत्रीय प्रहरी कार्यालयले जनाएको छ । गीत जतिसुकै स्तरीय भए पनि भिडियोबिना रिलिज गर्ने चलन छैन । भर्खरै नयाँ एल्बम ' रंगाउँ कि म ' रिलिज गरेका गायक निमा रूम्बाका अनुसार भिडियो हेरेकै भरमा दर्शकले गीत सुन्ने गर्छन् । ठुला आकारका विज्ञापनहरु मै तीन कोलम वा सो भन्दा बढी , २० सेन्टिमिटर अग्लो क्षेत्रफलमा पनि उल्लेखनिय मात्रामा यस दैनिकमा विज्ञापनहरु छापिने गरिएको पाइयो । यो एक चौथाइ भन्दा आकारमा अलिकतिमात्रै सानो देखिन्छ । यो आकारका विज्ञापनहरु यस दैनिकमा सबैभन्दा बढी संख्यामा छापिने गरेको देखिन्छ । यसमा व्यावसायिक विज्ञापनहरुसहित पत्रिकाले विभिन्न कम्पनीहरुसँग बार्टल गरेका तथा पत्रिका अफिसियल मिडिया रहेका विज्ञापनहरु प्रकाशित हुने गरेको देखिन्छ । यस दैनिकमा प्रकाशित हुने ठुला आकारका विज्ञापनहरुको अध्ययनका क्रममा एउटै विज्ञापन एकै स्थान र आकारमा कम्तिमा तीन पटक सम्म प्रकाशित हुने गरेको पाईयो । यो दैनिक रंगिन रुपमा प्रकाशन हुने भएकाले यसमा प्रकाशित हुने ठुला आकारका विज्ञापनहरु पनि रंगिन नै छापिने गरेको पाइन्छ । साथै यी विज्ञापनहरु सधै समाचार पत्रको वायाँ तल्लो छेउमा छापिने गरेको पाइयो । सच्चा इन्लाइटन्ड व्यक्तिहरू टिमवर्कमा काम गर्छन् , सबै मानिसको आध्यात्मिक बेहोसी टुटोस् भन्ने चाहन्छन् । ओशोले मलाई धेरै बुद्धपुरुषसँग जोडेका छन् , शिवपुरी बाबा तीमध्ये एक हुन् । सबै बुद्धपुरुषहरूको मूल शिक्षा एउटै हो , हाम्रो आध्यात्मिक निद्रा टुटाउने । ओशो र शिवपुरी बाबा दुवैमा बिसौं शताब्दीका लागि चाहिने भाषा , तर्क , धर्मको आधुनिकता समान रूपमा थिए । सो अवसरमा प्रधानन्यायाधीश रामप्रसाद श्रेष्ठले लोकतान्त्रिक संस्कृतिको विकासका लागि विधिको शासन स्वतन्त्र सक्षम र उत्तरदायी न्यायपालिका पारदर्शी निर्णय प्रकि्रया सार्वजनिक जवाफदेहिता र मानवअधिकारको प्रत्याभूति हुनुपर्नेमा जोड दिनुभयो । सर्वोच्च अदालतका वरिष्ठ न्यायाधीश खिलराज रेग्मीले कार्यपालिकाबाट न्यायका मूलभूत सिद्धान्त र प्रशासकीय अदालतले जारी गरेका आदेशको पालना नभएको बताउनुभयो । आखिर छन् यहाँ सबै कोही नभए जस्तै न मानवता छ न दयाको सागर यद्दपी मान्छेका विशाल भीड छन् । निन्तात एक्लो भएर त्यो बस्ती हो … मौनबस्ती । पूर्व राष्ट्रपति उम्मेदवार लि ह्वे छाङ बीच कोरियाको संसद भवनमा एक मैत्रीपूर्ण भेटघाट कार्यक्रम सम्पन्न भएको छ । Grand National Party - Hannara का पूर्व संस्थापक तथा हाल आफ्नो स्‍वतन्‍त्र पार्टी Liberty Forward Party का संस्थापक एवम् कोरियाका सम्पुर्ण राजनैतिक दलहरुका लिडर समेत रहनु भएका नेता लि ह्वे छाङ र क . सी पी गजुरेल बीचको उक्त राजनैतिक भेटघाट कार्यक्रममा सी पी गजुरेलद्धारा नेकपा माओवादीका कारण नेपालमा राजनैतिक परिवर्तन भएको र हाल नेकपा माओवादीको नेतृत्वमा प्रमुख जिम्मेवारी वहन गरी नेपालको ऐतिहासिक संविधान निर्माणमा जुटेको कुरा उल्लेख गर्नुभएको थियो । त्यसैगरि नेता गजुरेलले नेपालको राजनैतिक आर्थिक बिकासको निमित्त कोरियाको भूमिका महत्वपुर्ण हुने र निरन्तर सहयोगको अपेक्षा रहने कुरा बताउनु भएको थियो भने कोरियन नेता लि ह्वे छाङले नेपालको बिकासको निम्ति कोरियाको तर्फबाट जुनसुकै आर्थिक र राजनैतिक सहयोग गर्ने प्रतिबद्धता ब्यक्त गर्नुका साथै नॆपालमा हालै भएको राजनैतिक परिवर्तन आफु र आफ्नो पार्टीलाई स्वीकार योग्य भएको कुरा ब्यक्त गर्नु भएको थियो । लगभग ४० मिनेट जतिको छलफल भएको उक्त भेटघाटका क्रममा नेता लि ह्वे छाङले नेपालमा राजतन्त्रको अन्त्य बारे जिज्ञासा पोख्नु भएको थियो र एकपटक जसरी पनि आफु नेपाल घुम्न जाने ईच्छा भएको कुराको खुलासा गर्नु भएको थियो । नेता लि ह्वे छाङको उक्त ईच्छालाई आत्मसात गर्दै कमरेड सी पी गजुरेलले " तपाईलाई नेपालमा हृदय देखि स्वागत गर्दछौं " भन्नु भएको थियो । उक्त भेटघाट कार्यक्रममा नेता सी पी गजुरेलका साथ नेपाली जनअधिकार मन्च , दक्षिण कोरियाका सल्लाहकार गगन पुन , एन आर एन कोरियाका सह सचिव बिनोद कुंवरको पनि उपस्थिती रहेको थियो । सो भेटघाट कार्यक्रम नेपाल पत्रकार महासंघ दक्षिण कोरियाका सदस्य सुबिन्द्र बुढा मगरद्धारा मिलाइएको थियो । स्मरणनीय रहोस् नेता सी पी गजुरेल नेकपा माओवादीका भातृ संगठन नेपाली जनअधिकार मन्च , दक्षिण कोरियाको प्रथम अधिवेशनलाई संवोधन गर्ने क्रममा दक्षिण कोरिया आउनु भएको थियो भने वहांको भोली बिहिबार स्वदेश फर्कने कार्यक्रम रहेको छ । कार्यक्रमको दोश्रो दिन विद्यार्थीहरुको नयाँ कार्यकारिणी समितिको अध्यक्ष पदको लागि चुनाव भएको थियो । चुनाव नतिजा अनुसार संघका साधारण सदस्य टेकबहादुर घिमिरेले प्रतिद्धन्दी केशव नेपाललाई ४० मतको विरुद्ध ४१ मतले पराजित गर्दै अध्यक्ष पदमा विजयी हुनुभएको थियो भने समितिको अन्य पद सहमतिको आधारमा निर्विरोध चयन गरिएको जानकारी नव निर्वाचित अध्यक्ष घिमिरेले टेलिफोनमार्फत जानकारी गराउनुभयो । इस योजना के तहत ब्लॉक स्तर की विस्तृत रिपोर्ट ( बाहरी वेबसाइट जो एक नई विंडों में खुलती हैं ) उपलब्ध है । पोखरा , २३ असार । आन्तरिक राजस्व कार्यालय पोखराले यसवर्ष ११ महिनामा आफ्नो लक्ष्यभन्दा २२ करोड ७९ लाख बढी राजस्व संकलन गर्न सफल भएको छ । ०६७ साल श्रावणदेखि ०६८ साल जेठ महिनासम्म कार्यालयले ९५ करोड ७० लाख ८० हजार राजस्व उठाउनुपर्ने लक्ष्य भए पनि लक्ष्यभन्दा बढी २२ करोड ७९ लाख ७४ हजार राजस्व संकलन गर्न सफल भएको आन्तरिक राजस्व कार्यालय पोखराले जनाएको छ । कार्यालयले १ अरब १८ करोड ५० लाख ५४ हजार राजस्व उठाउन सफल भएको कार्यालयका प्रमुख कर अधिकृत कृष्ण वस्नेतले वताउनुभयो । उहाँले आफुहरुको टिम सकि्य भएको तथा असार महिनामा बढी कर उठाउनुपर्ने भएकोले ११ महिनामा लक्ष्य भन्दा बढी राजस्व संकलन गर्न सफल भएको वताउनुभयो । राजस्व कार्यालयले यही असार महिनामा मात्र ४८ करोड राजस्व संकलन गर्ने लक्ष्य लिएको छ । यो गतवर्षको भन्दा दोब्वर भन्दा बढी संकलन गर्नुपर्ने हुन्छ । गत वर्ष १९ करोड राजस्व संकलन गर्ने लक्ष्य थियो । ११ महिनाभरीमा कार्यालयले आयकर तर्फ ७१ करेाड व्याजकरमा १० करोड ७३ लाख घरवहाल करमा ३ करोड ११ लाख अन्त शुल्कमा ९ करोड २७ लाख मुल्य अभिवृद्धि करमा २४ करोड १५ लाख राजस्व संकलन भएको कार्यालयले जनाएको छ । जेठ महिनामा ६ करोड ५९ लाख ९६ हजार राजस्व उठाउनुपर्नेमा कार्यालयले ६ करोड ५९ लाख ६० हजार मात्र संकलन गरेको थियो । ०६६ / ०६७ को आर्थिक वर्षमा १ अरब १९ करोड राजस्व संकलन गर्ने लक्ष्य भए पनि १ अरब २७ करोड राजस्व संकलन गरेको थियो । हजारौंको संख्यामा कतारका मानिस र त्यहाँस्थित विभिन्न एसियाली देशका कामदार दोहामा झन्डा र भुभुजेला लिएर सडकमा निस्किएका थिए । उक्त साधारण सभामा समाजको प्रस्तावित मन्दिर र सामुदायीक भवन निर्माण सम्बन्धि तयार गरीएकोकार्ययोजना , जग्गा खरीद र मन्दिर भवन निर्माणको अनुमानित लागत , स्रोत परीचालनको लागि समाजले तर्जुमागरेका प्रस्तावित कार्यक्रमहरु प्रस्तुत गरीनेछ । यो साधारण सभा मन्दिर निर्माण विषयको केन्द्रविन्दुमा गरिनेभएकोले ज्यादै महत्वपूर्ण हुने व्यहोरा समेत जानकारी गराउन चहान्छौ । अख्तियारले विशेषको निर्णय नमिलेको भन्दै थापाबाट उक्त रकम हिनामिना भएकाले त्यो उनैबाट उठाउनु पर्ने भन्दै २०६७ सालमा सर्वाच्चमा मुद्दा दायर गरेको थियो । स्रोतका अनुसार प्रधानमन्त्री गिरिजाप्रसाद कोइरालाले गृहमन्त्री मार्फ आज सम्ममा सहमतिमा आउन प्रचण्डलाई आग्रह गर्नु भएको छ । लंदन । । भारत में अक्सर ऐसा कहा जाता है कि महिलाओं को तो स्वयं भगवान भी नहीं समझ . . . यस उजुरी निवदेनसँगै मैले प्रमाणका लागि निम्न बमोजिमको प्रकाशित पुस्तक तथा कागजपत्रको फोटोकपि पेश गरेको पनि अनुरोध गर्दछु । राजविराजस्थित जिल्ला पार्टी कार्यालयमा आज आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा उहाँले राष्ट्रिय सहमतिबाट हुन नसके जनमतसङ्ग्रहबाट एक मधेस प्रदेशको टुङ्गो लगाउनुपर्ने विचार व्यक्त गरेका हुन् । ६६ . पूर्वाञ्चल र मध्य पश्चिमाञ्चल विकास क्षेत्रका एक एक वटा नगरपालिकालाई नमूनाका रुपमा हरित नगर तुल्याउन आवश्यक प्रक्रिया अगाडि बढाइनेछ । शाहरुख़ ख़ान के माता पिता पठान मूल के थे | उनके पिता ताज मोहम्मद ख़ान एक स्वतंत्रता सेनानी थे और उनकी माँ लतीफ़ा फ़ातिमा मेजर जनरल शाहनवाज़ ख़ान की पुत्री थी | शाहरुख़ ख़ान की एक बहन भी हैं जिनका नाम है शहनाज़ और जिन्हें प्यार से लालारुख बुलाते हैं | शाहरुख़ ख़ान ने अपनी स्कूली पढ़ाई दिल्ली के सेंट कोलम्बा स्कूल से की जहाँ वह क्रीड़ा क्षेत्र , शैक्षिक जीवन और नाट्य कला में निपुण थे | | इसके उपरांत उन्होंने हंसराज कॉलेज से अर्थशास्त्र की डिग्री एवं जामिया मिलिया इस्लामिया विश्वविद्यालय से मास कम्युनिकेशन की मास्टर्स डिग्री हासिल की | ~~' हैन बौला , सपना त देख् तर त्यसलाई तैंले पूरा पनि गर भनेको मात्रै हो । '~~ अतिबल का विवाह मृत्यु की कन्या सुनीथा से हुवा था । नीतिमान् होने पर भी वह विषयी हो गया । इसके पुत्र का नाम वेन था जो सुनीथा से उत्पन्न हुवा था , जैसे कहा है - सुनीथा . . . . . . . . वेनमजीजनत् ॥ ९३ ॥ पर्यटन भूगोल या भू - पर्यटन , भूगोल की एक प्रमुख शाखा हैं । इस शाखा में पर्यटन एवं यात्राओं से सम्बन्धित तत्वों का अध्ययन , भौगोलिक पहलुओं को ध्यान मे रखकर किया जाता है । नेशनल जियोग्रेफ़िक की एक परिभाषा के अनुसार किसी स्थान और उसके निवासियों की संस्कृति , सुरुचि , परंपरा , जलवायु , पर्यावरण और विकास के स्वरूप का विस्तृत ज्ञान प्राप्त करने और उसके विकास में सहयोग करने वाले पर्यटन को " पर्यटन भूगोल " कहा जाता है । भू पर्यटन के अनेक लाभ हैं । किसी स्थल का साक्षात्कार होने के कारण तथा उससे संबंधित जानकारी अनुभव द्वारा प्राप्त होने के कारण पर्यटक और निवासी दोनों का अनेक प्रकार से विकास होता हैं । पर्यटन स्थल पर अनेक प्रकार के सामाजिक तथा व्यापारिक समूह मिलकर काम करते हैं जिससे पर्यटक और निवासी दोनों के अनुभव अधिक प्रामाणिक और महत्त्वपूर्ण बन जाते है । भू पर्यटन परस्पर एक दूसरे को सूचना , ज्ञान , संस्कार और परंपराओं के आदान - प्रदान में सहायक होता है , इससे दोनों को ही व्यापार और आर्थिक विकास के अवसर मिलते हैं , स्थानीय वस्तुओं कलाओं और उत्पाद को नए बाज़ार मिलते हैं और मानवता के विकास की दिशाएँ खुलती हैं साथ ही बच्चों और परिजनों के लिए सच्ची कहानियाँ , चित्र और फिल्में भी मिलती हैं जो पर्यटक अपनी यात्रा के दौरान बनाते हैं । पर्यटन भूगोल के विकास या क्षय में पर्यटन स्थल के राजनैतिक , सामाजिक और प्राकृतिक कारणों का बहुत महत्त्व होता है और इसके विषय में जानकारी के मानचित्र आदि कुछ उपकरणों की आवश्यकता होती है जिल्ला खेलकूद विकास समितिका उपाध्यक्षमा धर्मराज शर्मा कोषाध्यक्षमा चिनिमाया काला तथा सदस्यहरुमा बिदुर शर्मा जमुना थापा मगर कोपिला थापा झमन पाण्डे मगर रमेश बोसेल युवराज राजभण्डारी रामकृष्ण बोहोरा शम्भु आचार्य र सन्दीप खड्का रहनु भएको छ । गाउँ बदल्छु भन्ने ऊ आज शहर पस्यो न्याय गर्छु भन्ने ऊ नबोलिकन बस्यो । मुक्ति कि मृत्‍यु भन्ने ऊ कायरसँग झुक्यो सबैको लागि बोल्ने ऊ भुस्याहा कुकुर झै भुक्यो । एकै बर्ग भन्ने ऊ धनी बन्ने सोच्यो समाज फेर्छु भन्ने ऊ आफ्नै जीवन रोज्यो । अरुको लागि रुने ऊ आज आँफैले घोच्यो सधैं साथै भन्ने ऊ अहिले भित्रै लुक्यो । स्वतन्त्रता माग्ने ऊ छिनमै मन फेर्यो संसार जित्छु भन्ने ऊ आज आँफैसँग हार्यो । जन आस्था मान्ने ऊ सजिलै कुर्चिमा दोग्यो अधिकार दिन्छु भन्ने ऊ उसैले पो खोस्यो । 29 Nov , 09 लक्ष्मी थिङले एसएमएस र सरस्वती लोप्चनले अनलाइन भोटिङमा सर्वाधिक मत प्राप्त गरे । मिस तामाङ रोजिनाले फोटोजेनिकको टाइटल पनि जितिन् । फस्ट रनरअप कृतिले ब्युटिफुल स्माइल र सेकेन्ड रनरअप सहाराले मिस पर्सनालिटीको टाइटल हात पारे । सुरेश यादव , जनकपुर , जेठ ३१ - जनकपुरमा भइरहेको श्रृंखलावद्ध गोली प्रहारको घटनालाई नियन्त्रण गर्न यहाँका प्रहरी प्रशासन र राजनीतिक दल सक्रिय भएका छन् । ' म त एक्लै हुन्छु , ज्वाइँ मरेपछि ऊ यता आएर हाम्रो सहारा भएकी छे ' , उनले भने , ' मलाई चिन्ता छ छोरीको । ' ससंदीय दलका नेता बाबुरामलाई र किरणलाई संगठन विभागको जिम्मा दिन अध्यक्षले मान्नुभएन , उचित कार्यविभाजन स्वीकार नगरेको आरोप छ अध्यक्षलाई ? बहुपदीय प्रणालीको भाव आउने गरी कार्यविभाजन गर्दा के फरक पर्छ ? ' उजुरी आए कानुनबमोजिम कारबाही गर्छ , ' उनले भने । तर , नेपाल धानुक मण्डल समाज युवा समितिका अध्यक्ष - पैंचयतीका प्रमुख पनि ) लक्ष्मी मण्डलले भने आफूहरूले गरेको कारबाही जायज भएको दाबी गरे । ' जातीयअनुशासन कायम गर्न यस्तो समान्य कुरा भइहाल्छ , ' उनले भने । सीतालाई देश - निकाला गरेको उनले स्विकारे । ' तर , हामीले उसलाई पूरै देश - निकाला गरेका छैनौं , बिहे , मदार् , पर्दा बढीमा एक साता नेपालमा बस्न पाउ " छे । त्योभन्दा बढी त बस्न दिदैनौ , समाज ब्रि्रन्छ , ' उनले नया पत्रिकासित खुलेरै भने । श्रम तथा यातायात र वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालयमार्फत् सरकारलाई दिइएको उक्त ज्ञापनपत्रमा पेट्रोलियम पदार्थको मूल्य घटाउन , औद्योगिक र सर्वसाधारणका लागि दोहोरो मूल्य निर्धारण गर्न , विद्यार्थी र र्सवसाधारणलाई रासन कार्डको व्यवस्था गर्न , सार्वजनिक यातायातमा वैज्ञानिक भाडादर निर्धारण गर्न , सम्पूर्ण सार्वजनिक यातायातमा विद्यार्थीलाई ४५ प्रतिशत सहुलियतको सम्झौता कार्यान्वयन गर्न , नेपाल आयल निगमभित्रको चुहावट र अनियमितता नियन्त्रण गर्नलगायतका माग पुरा गर्न आग्रह गरिएको छ । सो समितिका प्रवक्ता जयकुमार खड्काले राज्यले आफ्ना माग यथासमयमा सम्बोधन नगरे यसबाट उत्पन्न हुने सम्पूर्ण परिस्थितिको जिम्मेवारी राज्य स्वयंले लिनुपर्ने बताउनुभयो । वहा जस्ताको लागि सरकारले पनि हैसेमा होस्टे गरी मद्दत पुर्‍याउने खालका कार्यक्रम ल्याउन सके र्सबसाधारण जनताको जीवन स्तर उकास्न तथा गरीबी न्यूनिकरणमा ठुलो टेवा पुग्ने निश्चित छ । विगतमा सरकारमा बस्ने र व्यवसायीको मिलेमतोमा कर छल्ने गरिएको स्पष्ट पार्दै उहाँले भन्नुभयो - सरकारको जनशक्तिले मात्र नपुगेकाले कर सङ्कलन अनुगमनका लागि स्वयम्सेवक नियुक्त गर्नुपरेको हो , कसैलाई आतङ्कित पार्ने सरकारको योजना हैन । एचकेनेपाल डट कम , काठमाडौं सम्वाददाता - माओवादी कार्यकर्ता र मधेसी जन अधिकार फोरमबीच मंगलबार बाँकेको पुरैना गाविसमा भएको झडपमा एक सर्वसाधारणको मृत्यु भएको छ भने १७ माओवादी र १० जना फोरमका कार्यकर्ताहरु घाइते भएका छन् । उता कृषिलाइ पेशा बनाउन चाहाने नया पीडिलाइ भने सरकारले जमिन उपलब्ध गराउन सकेको छैन । Rural Development Training Centre ( RDT ) , सेमगाङबाट पास भएका कृषि उद्यमी जमिन बिना त्यसै दिन काट्न बाध्य छन् । राजदूत चालिसेले ज्ञापनपत्र बुझ्दै समयमै संविधानको निर्माण , देशमा शान्ति र राजनीतिक स्थिरताको मागबारे नेपाल सरकारलाई अवगत गराउने आश्वासन दिए । एस , हङकङ / एचकेनेपाल डट कम , मार्च १९ - हङकङ पुलिसको गोली प्रहारबाट गत मंगलबार मारिएका युवक नेपाली हुन सक्ने आशंका गरिएको छ । ( more … ) गणतन्त्रको उसले कडा विरोध गरेको छ अनि राजालाई पनि संविधानको दायरामा बस्नुपर्ने मान्यता पारित गरेको छ । सरकारको कार्यशैलीको पनि बैठकले कडा विरोध गरेको थियो । मलाई अन्यायको के खांचो - मुलुकमै न्याय नभय पछी । मलाई दु : ख संग के पिडा - सुख कहिलै नपाय पछी । । ~~आज विश्व पर्यटन दिवस , विविध कार्यक्रमका साथ मनाईदैं - [ अन्य समाचार ]~~ अधिकारी , हेमाङ्गराज र बद्रीविशाल भट्‍टराई . सं . २०६१ . प्रयोगात्मक नेपाली शब्दकोश . काठमाडौँ : विद्यार्थी पुस्तक भण्डार . सोमबार कपिलबस्तुको पिपरामा जनसेनाको चौथो डिभीजन अर्न्तर्गत सैनामैना शिवीरका १९ माओबादी लडाकुहरु १४ थान हतियार सहित पक्राउ परको सम्बन्धमा सोधिएको प्रश्नमा अनिमिनको नेपाल स्थित विशेष प्रतिनिधि लाड्रोनले भनिन " शान्ति सम्झौता अनुशार लडाकुहरु हतियार लिएर वाहिर आउन हुदैन । यसवाट शान्ति सम्झौताको सोझै उल्लंघन भएको देखिन्छ । पोखरा , २३ असार । आन्तरिक राजस्व कार्यालय पोखराले यसवर्ष ११ महिनामा आफ्नो लक्ष्यभन्दा २२ करोड ७९ लाख बढी राजस्व संकलन गर्न सफल भएको छ । ०६७ साल श्रावणदेखि ०६८ साल जेठ महिनासम्म कार्यालयले ९५ करोड ७० लाख ८० हजार राजस्व उठाउनुपर्ने लक्ष्य भए पनि लक्ष्यभन्दा बढी २२ करोड ७९ लाख ७४ हजार राजस्व संकलन गर्न सफल भएको आन्तरिक राजस्व कार्यालय पोखराले जनाएको छ । कार्यालयले १ अरब १८ करोड ५० लाख ५४ हजार राजस्व उठाउन सफल भएको कार्यालयका प्रमुख कर अधिकृत कृष्ण वस्नेतले वताउनुभयो । उहाँले आफुहरुको टिम सकि्य भएको तथा असार महिनामा बढी कर उठाउनुपर्ने भएकोले ११ महिनामा लक्ष्य भन्दा बढी राजस्व संकलन गर्न सफल भएको वताउनुभयो । राजस्व कार्यालयले यही असार महिनामा मात्र ४८ करोड राजस्व संकलन गर्ने लक्ष्य लिएको छ । यो गतवर्षको भन्दा दोब्वर भन्दा बढी संकलन गर्नुपर्ने हुन्छ । गत वर्ष १९ करोड राजस्व संकलन गर्ने लक्ष्य थियो । ११ महिनाभरीमा कार्यालयले आयकर तर्फ ७१ करेाड व्याजकरमा १० करोड ७३ लाख घरवहाल करमा ३ करोड ११ लाख अन्त शुल्कमा ९ करोड २७ लाख मुल्य अभिवृद्धि करमा २४ करोड १५ लाख राजस्व संकलन भएको कार्यालयले जनाएको छ । जेठ महिनामा ६ करोड ५९ लाख ९६ हजार राजस्व उठाउनुपर्नेमा कार्यालयले ६ करोड ५९ लाख ६० हजार मात्र संकलन गरेको थियो । ०६६ / ०६७ को आर्थिक वर्षमा १ अरब १९ करोड राजस्व संकलन गर्ने लक्ष्य भए पनि १ अरब २७ करोड राजस्व संकलन गरेको थियो । ' पाएँ सरकार ! ' साधुले पनि ती मानिसलाई हात जोडेर भने - ' सबैभन्दा पहिले एकजना सिपाही यतैबाट गए । त्यसपछि हजुरका मन्त्री जानुभयो । उहाँहरू दुवैले हजुरले सोधेकै प्रश्न सोध्नुभएको थियो । ' अन्धा साधुले नम्र भएर भने । आयोजकः लुम्बिनी मञ्च हङकङ स्थानः इण्डिया क्लव जोर्डन , भूइं तल्ला मितिः २ मे २००९ समयः साँझ ६ : ३० बजेदेखि अनौपचारिक क्षेत्र सेवा केन्द्र ( इन्सेक ) क्षेत्रीय कार्यालय विराटनगरले विराटनगरमा पत्रकार सम्मेलनमार्फत सार्वजनिक गरेको तथ्यांकअनुसार मानवअधिकार उल्लंघनका घटनामा राज्यभन्दा गैरराज्य पक्षको भूमिका बढी देखिएको छ । पूर्वाञ्चलमा गत वर्ष ४४ महिलासहित एक सय २९ जनाको हत्या भएको जनाइएको छ । सोही अवधिमा ४ महिलासहित ५१ जनाको अपहरण भएको छ भने धम्कीका घटना सर्वाधिक रहेको इन्सेकद्वारा जारी विज्ञप्तीमा उल्लेख छ । नवुलपरासी , २० माघ नवलपरासी जिल्लाको रजहर - ३ पिप्रहरको नारायणी नदी किनारमा पर्यटन बर्ष २०११ भित्र पं्रथम नवलपरासी पर्यटन महोत्सव २०६७ हुने भएको छ । जिल्लाको रजहर स्थित पिप्रहरमा पहिलो पटक कृषि , शिक्षा , स्वास्थ्य एवं पर्यटकीय क्षेत्रमा भएका गतिविधिहरुको पहिचानमा सहयोग पु ¥ याउन , जिल्लाको सांस्कृतिक , धार्मिक , जैविक , पर्यावरणीय महŒव उजागर गर्न र राष्ट्रिय तथा अन्तराष्ट्रिय मूलुकहरुमा उत्पादित बस्तु एवं सोवाहरुको बृहत प्रर्दशन गरी व्यापक प्रचार - प्रचारमा सहयोग पु ¥ याउनका लागि नवलपरासीमा पहिलो पटक पर्यटन महोŒसव गर्न लागेको हो । पर्यटन वर्ष २०११ लाइर्् सफल पार्न " पर्यटनको लागि स " गस " गै " भन्ने मूल नारा सहित एकीकृत पर्यटन विकास मञ्च नवलपरासीले जिल्लामा पहिलो पटक गर्न लागेको पर्यटन महोत्सुब जिल्लामा उत्पादित कृषि उपजको प्रतियोगितात्मक प्रर्दशनी र स्थानीय , राष्ट्रिय एवं अन्तराष्ट्रिय उत्पादन एवं सेवा व्यवसायीहरुको वृहत मेलाको विस्तार , … Read entire article » मस्कोमा प्रदर्शन काठमाडौं , ४ वैशाख - कास ) - मस्कोका नेपालीले त्यहाँस्थित नेपाली दूतावासअघि विरोध प्रदर्शन गरेका छन् । भवदीय पदमबहादुर गुरूङ्ग सभापति बोधार्थः परराष्ट्र मन्त्रालय , विभिन्न नेपाली दूतावास , सांसद तथा राजनीतिक पार्टी ( हुम तमु ) पोखरा , असार २३ - नेपाल आदिवासी जनजाति महासंघका केन्द्रिय अध्यक्ष राजकुमार लेखीले पन्ध्र दिन भित्र संविधान निर्माणको कार्यतालिका प्रकाशित नगरे महासंघले आन्दोलन गर्ने चेतावनी दिनुभएको छ । चितवनमा आजदेखि शुरु भएको नेपाल आदिवासी जनजाति जिल्ला समन्वय परिषदहरुको तीन दिने राष्ट्रिय भेलालाई सम्बोधन गर्दै अध्यक्ष लेखीले राजनितिक दलहरु प्रधानमन्त्रीको कुर्चीको लुछाचुडी मात्रै गरिरहेको आरोप लगाउनु हुदै दलहरु संविधान निर्माणका लागि उदासिन बनिरहे पन्ध्र दिनपछि नेपाल बन्दसम्मको आन्दोलन गर्ने घोषणा गर्नु भयो । वक्तव्यको पर्ूण्ा पाठः पाल्पाको तानसेनमा पश्चिम सैन्य कमाण्डअर्न्तर्गत जनमुक्ति सेना , नेपालले आक्रमण गरी ध्वस्त पारिदिएको छ । शान्ति र अग्रगमनको जनचाहनाअनुरुप गरिएको एकतर्फी युद्धविराम ज्ञानेन्द्र शाहीको षड्यन्त्रद्वारा भंग गर्न बाध्य पारिएको कुरा र्सवविदितै छ । युद्धविराम भंगपश्चात् जनमुक्ति सेनाका कार्वाहीहरु देशव्यापी रुपमा सञ्चालन भएका छन् । पश्चिम सैन्य कमाण्डले केन्द्रित र विकेन्द्रित रुपमा पोखरा , नेपालगञ्ज , धनगढी , महेन्द्रनगर , बर्दिया , बुटवल , दाङ लगायतका स्थानमा आक्रमणद्वारा ज्ञानेन्द्र शाहीको चुनावी नौटंकीको ध्ाज्जी उडाएको कुरा स्वतः स्पष्ट नै छ । यही प्रक्रियाको अर्काे पाटोमा चित्रेभञ्ज्याङ , मनकामना , फरेवा , ज्यामिरे लगायतका स्थानहरुमा थुप्रै भिडन्तहरुका साथ शाही सेनाको केन्द्रीय फोर्सद्वारा सञ्चालित अपरेशनलाई असफल पार्दै माघ १८ गते राति ११ बजेदेखि १९ गते विहानसम्म पाल्पा सदरमुकाम तानसेनमा गरिएको आक्रमणले ज्ञानेन्द्र शाहीको चुनावी प्रहसनको मात्र धज्जी उडाएन , साथसाथै ' ढाडमा टेकेर टाउकोमा हिर्काउने ' पार्टर्ीीे घोषित कार्यनीतिको सान्दार प्रयोग गरेर शाही सेनाको चौतर्फी घेराबन्दीमा रहेको पाल्पाको सदरमुकाम तानसेन पर्ूण्ा रुपमा ध्वस्त पार्दै राजतन्त्रको अन्त्यको लागि उर्लिरहेको जनव्रि्रोहलाई नया " उ " चाइमा उठाउन थप बल पुर्‍याएको छ । पाल्पाको तानसेनमा गरिएको हमलाबाट शाही सेनाको बारुदखाना , जिल्ला प्रहरी कार्यालय , जिल्ला प्रशासन कार्यालय लगायत सम्पर्ूण्ा सरकारी कार्यालय ध्वस्त भएका छन् । शाही सेनाका आत्मर्समर्पण गर्ने सीमित सदस्यहरु र प्रहरीहरु अधिकांशलाई घटनास्थलमै रिहा गरिनुका साथै सिडिओसहित दर्ुइ कर्मचारी , प्रहरीतर्फ२० जना र शाही सेनातर्फतीन जनालाई विशेष छानविनका लागि जनमुक्ति सेनाले आफ्नो कब्जामा राखेको छ । उक्त कार्वाहीमा डीएसपी उत्तमराज सुवेदी , प्रहरी जवान र शाही सेनाका सिपाहीहरु गरी करिब ४५ जनाको मृत्यु भएको छ भने सोही हाराहारीमा घाइते भएका छन् । उक्त आक्रमणको क्रममा बीएन भीसीद्वय क . अनुप र क . मीरा लगायत आठ जना कमरेडहरुले शहादत प्राप्त गर्नुभएको छ । सो कार्वाहीबाट जिल्ला प्रहरी कार्यालय र सेनाको बारुद खानामा रहेका सयौं हतियारहरु र अन्य युद्धसामग्रीहरु जनमुक्ति सेनाले कब्जामा लिएको छ । उक्त कार्वाहीमा शहादत प्राप्त गर्नुहुने जनताका महान् शहीदहरुलाई जनयुद्धका महान् शहीद घोषणा गर्दै संग्रामी लाल अभिवादन टक्रयाउ " छौं । युद्धमा घाइते हुनुभएका कमरेडहरुको शीघ्र स्वास्थ्य - लाभको कामना गर्दछौं । ~~७२ - २० रूजवेल्ट् एविन्यु , ज्याक्सन् हाइट्स् , न्यू योर्क् - ११३७२~~ कात्तिक १३ / खोटाङको दक्षिणी क्षेत्रस्थित सिम्पानी क्याम्पसमा जिल्लामा पहिलो पटक विद्युतीय पुस्तकालय इ - लाईब्रेरी शुरु भएको छ । शिक्षा र स्वास्थ्यको क्षेत्रमा काम गर्दै आएको हेल्प नेपालले विद्यार्थीहरुमा कम्प्युटरको ज्ञान बढाउँदै शैक्षिक विकासका लागि विद्युतीय पुस्ताकालय शुरु गरिदिएको हो । जिल्लामा पहिलो पटक स्थापना भएको विद्युतीय पुस्ताकालयको शुक्रवार उद्घाटन भएको छ । पुस्तकालय स्थापनापछि क्याम्पस जिल्लाको पहिलो विद्युतीय पुस्ताकालयसहितको नमुना क्याम्पस भएको छ । ' एक जिल्ला एक पुस्तकालय ' भन्ने नाराका साथ देशका १३ स्थानमा यस्तो पुस्ताकालय स्थापना गरिसकेको टेलीकम्यूनीकेशनका ईिाजनियर सुपील उदासले बताउनु भयो । हेल्प नेपालले क्याम्पसलाई ११ थान कम्प्युटर पनि दिएको छ । संस्थाले अति विकट पछि पारिएका जिल्लाहरुका विद्यालय स्वास्थ्य कार्यालयको भवन बनाईदिदै आएको हेल्प नेपालका नितेश पाण्डेले बताउनु भयो । विद्यार्थीहरुलाई औपचारीक शिक्षासंगै कम्प्युटरको ज्ञान दिनका लागि ई - लाईब्रेररीको स्थापना गरिएको हो । यस पुस्तकालयमा कक्षा १ देखि कक्षा १० सम्मका विद्यार्थीहरुलाई सहयोग पुग्ने खालको शैक्षिक समाग्री समेटिएको हेल्प नेपालका कैलाश बुढाथोकीले बताउनु भयो । पुस्तकालयले शिक्षक विद्यार्थी र समुदायमा प्रभाव पर्ने बताईएको छ । यसको परिचालन गर्दै दिगो बनाउन सके समग्र देशलाईनै फाईदा हुने सर्वसाधारणहरुले बताएका छन् । सीपी खनाल रुपन्देही २२ असार । रुपन्देही फुटबल संघको आयोजनामा बुटवलमा जारी कोकाकोला अन्तरमावि फुटबल प्रतियोगिताको मंगलबार सम्पन्न खेलमा सिता मावि चरङ्गे र शंकरनगर दुर्गादत्त उच्च मावि विजयी भएका छन् । . . . भक्तकुमारी घले २०६७ साल भदौ १६ गते काठमाडौंको डिल्लीबजारमा स्वर्गीय भइन् । त्यस बेला उनी १०१ वर्षपुगेकी थिइन् । राजनीतिमा हिंसाको स्थानलाई निषेध गर्नुपर्छ भन्ने अवधारणाका प्रणेता हुन् महात्मा गान्धी । एक पटक उनलाई सोधियो , ' तपाईँ हिंस्रक विद्रोहीलाई अपराधी किन ठहराउनु हुन्न ? ' उनको उत्तर सम्भवतः मधेसका सशस्त्र समूहहरु एवं माओवादी लडाकुको हकमा पनि लागू हुन्छ , ' राजनीतिमा हिंसाको प्रयोग निन्दनीय छ । म त्यसलाई पूर्णरूपमा अस्वीकार गर्छु । तर , हिंस्रक उपाय अवलम्बन गर्ने विद्रोहीलाई घृणा गर्न सक्तिन । ' तरुणहरू फगत युवा बन्दै गएको समाजका लागि पूर्वमाओवादी लडाकुहरू दुर्गानन्द परम्पराका इतिहासको सिपाही बन्नसक्ने सम्भावना भने कायमै छ । बालबालिकालाई समावेश गर्ने उद्देश्यले भर्ना अभियान सुरु गराएको जानकारी दिंदै शर्माले सुरुमा विद्यालय आएकालाई भर्ना गर्ने , त्यसपछि घरघरमा गई बालबालिका भर्ना गर्ने बताउनुभयो । तथापि राजल्लदेवीका संरक्षिकाहरुको मल्लवंशको उत्तराधिकारी खोज्ने धोको छँदै थियो र राजल्लदेवीको निम्ति पनि दुलाहाजी खोजियो स्थिति मल्ल । संभवतः यी देवलदेवीका परिचित कुल र कर्णाटकवंशीहरुको निमेक पानी खाएका बफादार क्षेत्रीय कुल हुनुपर्छ । उनलाई ल्याई ५ । ६ महीना शायद जाँचबुझ गरी अनि राजल्लदेवीसँग स्थिति मल्लको विवाह गरियो । यसरी राज्यको पर्ुनर्संरचनाको बारेमा सोच्नेहरुमा डा . हर्क गुरुड . बाहेक सबैजसोले नेपालको जातीय अनि भाषिक आधारलाई नै महत्वपर्ूण्ा मानेको देखिन्छ , यद्दपि गुरुड . का जिल्लाहरुमा यी दुबै आधारको केहि छनक भने पाइन्छ । यसैले तथ्याङ्कका आधारमा नेपालको अहिलेको जातीय स्थिति के छ भनेर केलाउनु आवश्यक छ । जातीय स्थितिको तथ्याङ्कमा पनि अहिले प्रश्न उठिरहेका छन् । केन्द्रीय तथ्याङ्क विभागको जनगणनामा आधारित सबै तथ्याङ्कलाई कतिपयले " मिथ्याङ्क " पनि भन्ने गरेका छन् । २०५८ को जनगणना सशस्त्र द्धन्धका कारण प्रभावित भएको यथार्थ पनि छ । तर अर्को वा वैकल्पिक तथ्याङ्क उपलब्घ नभए सम्म हामीसँग जे छ , त्यसकै आधारमा विश्लेषण गर्नुपर्ने हुँदा तथ्याङ्क विभागकै सुचनामा तलको विश्लेषण आधारीत छ । जेठ ७ - नेपाली राष्ट्रिय क्रिकेट टोलीले अभ्यास खेलमा मंगलबार बहामासलाई २ सय १ रनको फराकिलो अन्तरले पराजित गरेको छ । आईसीसी विश्वकप लिग डिभिजन ५ क्रिकेट प्रतियोगितामा सहभागी हुन जर्सर्ीीान लागेको नेपाली टिमले पहिले ब्याटिङ गर्दै निर्धारित ५० ओभरमा ७ विकेट गुमाउ " दै २ सय ७२ रन बनायो । टोलीका व्यवस्थापक टंक पनेरुले दिएको जानकारीअनुसार गुनर्सर्ीीाइसल्यान्ड यूकेमा भएको खेलमा प्रत्युत्तरमा बहामास टिम ३० ओभर ४ बलमा ७१ रनमा सीमित भयो । नेपाली टिमका लागि पारख खडकाले र्सवाधिक ६३ रनको योगदान दिए । उनले ४२ बलको सामना गरे । त्यस्तै शक्ति गौचनले ५० तथा ज्ञानेन्द्र मल्लले ४८ रनको उत्कृष्ट इनिङ खेले । नेपालका लागि दीपेन्द्र चौधरीले २९ तथा महबुब आलमले १९ र परेश लोहनीले १८ रन जोडे । बहमासलाई सस्तैमा समेट्न नेपाली बलरले उत्कृष्ट पर््रदर्शन गरे । कप्तान विनोद दास , राजकुमार प्रधान र महबुबले दर्ुइ - दर्ुइ विकेट लिए । त्यस्तै , वसन्त रेग्मी , सञ्जम रेग्मी , शक्ति र पारसले एक - एक विकेट हात पारे । नेपालले अर्को अभ्यास खेल बुधबार गुनर्सर्ीीग खेल्नेछ । ' यहाँ यस्तै हो , ' उनी सहज देखिन्थे , ' केही हुँदैन बम पड्के पनि भित्ता बलियो छ । ' बाई द वे अहिले कस्तो लागिरहेको छ ? ' एकदम रमाइलो , ' भैरहवाबाट गफिएका उनले फोन गफको बिट मारे , ' अब काठमान्डु आउँछु अनि भेट्नुपर्छ ल दाजु π ' उनी गत मंगलबारको नाइट बसमा काठमान्डु आएका छन् । पंचाट , मध्यस्थता और समाधान ऐसे उपाय हैं जो वैकल्पिक क्षतिपूर्ति प्रणाली के मुख्य स्तंभ हैं । वृहत् शान्ति संझौतापछि भएको भिआईपी सेकुरेटिसम्बन्धि त्रीपक्षीय संझौताअनुसार अङ्गरक्षक र साथमा प्रमाणीकृत छोटो दुरीको हतियार राख्न पाउने प्रष्ट प्रावधान हुँदाहुँदै माओवादीका पोलिट्व्यूरो सदस्य तथा वाईसीएल इन्चार्ज कुलप्रसाद केसी ुसोनामुलाई प्रहरीले पक्राउ गर् यो र १५ घण्टा हिरासतमा राख्यो । " भाषाको उत्थान नेपालीको पहिचान , सचेत र शिक्षित समाजको निमार्ण हाम्रो अभियान " भन्ने मुलनाराका साथ स्थापित नवोदित साहित्यिक मोवाइल पुस्तकालयले १४५ औं मोतीजयन्ती समारोह सम्पन्न गरेको छ । दुई दलबीच भएको छलफलमा साना दलहरूलाई १० सिट बराबर १ मन्त्री दिन सहमत भएका छन् । मन्त्रालयको संख्या २४ भएपनि राज्यमन्त्री र सहायक मन्त्री थपेर ठूलो आकारको मन्त्रिमण्डल गठन गरिनेछ । शुक्रवारसम्म मन्त्रालयको बाँडफाँडको टुंगो लागेपछि आइतवारसम्म मन्त्रीमण्डल विस्तार गरिने एमाले महासचिव ईश्वर पोखरेलले बताए । विर्सन्छु मैले सवैकुरा तर , विर्सिदैन २००५ अक्टोवर ६ को त्यो कालो दिन , दशैसँग दशापनि लुकेर आएको रहेछ मेरो दाहिने खुट्टा भाँचेर लिन नोभेम्बर २२ ( भुटान समाचार ) । संसदको चौथो अधिवेशन शुक्रबारबाट थिम्पुमा सुरु भएको छ । पहिलो दिन राजा पनि उपस्थित थिए । को प्रधानमन्त्री हुन्छ भन्न सकिन्न - देउवा , माओवादी सुध्रिएको दावी - [ मुख्य समाचार ] ~~यतिबेला चलचित्रमा अर्को नयाँ जोडी जम्ने तयारीमा छ । भर्खरै . . .~~ प्रेम एउटा खेल भन्छन् सच्चा मनको हार हुन्छ तिमीबाट फाटेको मन जतनसाथ तुनेँ आज दाङका ३ मगर महिलाहरु र १ मगर पुरुषलाई गौ हत्याको अभियोगमा गरेको गिराफ्तार गरेकोमा नेपाल आदिवासी जनजाति महासंघको गम्भीर ध्यान आर्कषण भएको बताएको छ । उहाँको थप भनाइ थियो - ' एकीकृत माओवादीले आफ्ना लडाकू रहेका शिविर १० दिनभित्र खाली गर्ने र वाइसिएललाई विघटन गरेमा मात्र सो दललाई सरकारको नेतृत्व सुम्पिन सकिन्छ । ' बिषादिले मानब शरिका लागि प्रत्यक्ष असर पार्ने भएपनि नजरमा उत्पादन लाई बढाउन र आर्थीक लोभका कारण किसानहरुले बालिनालीमा किटनासक बिषादिहरु प्रयोग गरिरहेको उहाको भनाई छ । मैले डरले थुरथुर कापिरहेको सुगालाई लिएँ । यसपल्ट उसले चोर औंलाको छाला निस्किनेगरी ठुँग्यो । औंलाबाट रगत रसायो । म दुखाइले छट्पटिँदै घरतिर दगुरेँ । मकुम राई तिम्रा प्रहारका चोटिला ज्वारभाटाहरु तिम्रा ज्वालामुखीयुक्त ताता लाभाहरु आज छातीभरी कोणधारी पहाडभैइ त्रिकोणात्मक बिश्वास बोकेकोछ मेरा जिवनका शसत्र , अस्त्र बनेकोछ तरवार अनि ढाल बनेकोछ ओ ! निश्ठुरी शाधुवाद योग्य छौ . . . तिम्रा ती आधिबेहरी , सैयौ हण्डरहरु हुरिबतास अनि मेघ बिजुलीहरु आज चुरेपहाडभैइ सहज स्विकार्छ अनि बिहानी भैई हिमश्रिंखला फेरि मुस्कुराउछ उठ , जागको सँखघोस सँगै नया बिहानी र स्वार्णिम कहानी लेख्दछ ओ ! निस्ठुरी तिमि सलाम योग्य छौ . . . मेरो अनवरत / अविरल अश्रुधाराहरु ति कठिन जेल , नेल , र कुटिल झेलहरु तिम्रा अशहज भेल र खेलहरु कतै अरुण र तमुर भै बगेकोछ कतै पहाडि झर्ना भैई सँगीतको मिठो धुन सुर तालको मिठो झँकार बनेकोछ धारा प्रवाह प्रस्तुत गरेकोछ ओ ! निश्ठुरि तिमि अपार छौ . . . तिमिले छाडेका तिरस्क्रित हातहरु तिमिले फ्याँकेका घ्रुणित कठिन अपशब्दहरु कसिँङ्गारहरुबाट केलाएर / पन्छाएर अमुर्तहरुबाट मुर्त पारेर वाक्यँशमा साभार भएकोछ फ्याँकिनु र कुल्चिनुको अर्थ सभ्यताको सिमङ्कण भएकोछ ओ ! निर्दयी सौभार्दता / महान छौ . . . तिम्रा रुखो अनि बिशालु पाईलाका डोबहरु मुटुका वरिपरि जकिएका बिशालु शुलहरु पारश्पारिक बिधन भएकोछ निरन्तर ढुक् - ढुकिको साथ भएकोछ हाड , कोर पछिको मिठो नरिवाल झै भएकोछ ओ ! बैगुणी धन्ने छौ ओ ! धन्य छन तिमिले दिएको चुरे पहाडहरु . . . भरतपुर , वैशाख २२ - क्यान्सर अस्पतालमा माओवादी निकट कर्मचारीले प्रशासनमा लगाएको ताला बुधबार खोले पनि कार्यकारी निर्देशकलाई काम नगर्न दबाब दिएकाले सेवा सुचारु हुन सकेको छैन । ' हामी जसरी भए पनि त्यहाँ पुग्नुपर्छ । ' बटालाजीले पर . . . टुकी बलिरहेको गाउँ देखाए । त्यहाँ पुग्न त अझै डेढ घन्टा लाग्ला । बाटो सजिलो भए पो । तल अँध्यारोमा हराएको कर्नाली छ , माथि पहरो । पहरामा झुस्स निस्किएका खर समाउँदै कसरी हिँड्नु । ' तपाईं त सधैँ यहीँ । खुब चलखेल गर्नुहुन्छ कि क्या हो ? नभए कोइराला थरको प्रभाव र प्राप्ति हो कि ? ' आमनागरिककै सोच अनुरूप जिज्ञासु बन्छु म । ' उहाँ भन्नुहुन्छ ः ' मैले सेवानिर्वाह क्रममा कहिल्यै पनि वैचारिक आग्रह र आस्था दर्शाइन । त्यसैकारण मेरो कार्यशैली कहिल्यै विवादास्पद बनेन र विवादास्पद पनि छैन । बाँकी रहृयो कोइराला थरले दिलाएको प्राप्तिको प्रसङ्गमा भने एकपटक म महावाणिज्यदूत नियुक्त हुने पक्कापक्कीजस्तै भएकोबेला त्यतिबेला मुलुकको प्रधानमन्त्रीको थर कोइराला भएका कारण नियुक्तिबाट बञ्चित भएको पीडा समेत मसँग छ । जे ले पीडा दिलायो , त्यसले निश्चय केही न केही खुशी पनि मिल्यो होला । ' ' तैँले यही घेरोभित्र हिँड्नू ' विशिष्ट वस्त्र लगाएका मानवले भनेपछि तलवितल गरिरहेको मैले आफनो बाटो भेटेँ भन्ने भएको थियो । आजसम्म म साँच्चै नै गलत बाटोमा थिएँ अथवा जुनसुकै बाटोमा हिँड्दै थिएँ हूँला त्यसबेलासम्म । मेरा पाइताला मेरा यात्राका मालिक थिए भन्ने सोचेकी हुँ । सधैँ अनिर्णित बाटो हिँड्दा हिँड्दा मलाई वाक्क भएको थियो । मनमा शान्ति थिएन । मानव मण्डलीको एकता , सन्त भजनको अनुराग , अगरबत्तीको राग , माइकको आवाज , घन्टी र ध्वजाहरू मभित्र पसेर हल्लाउँथे । हुन त म पहिला पनि भक्त नै थिएँछु । सायद जन्मदै हो कि ! मभित्र कुन ईश्वर थियो ? मैलाई थाहा नभएपछि मेरो अबोधपनाले मलाई लघार्यो , हुनसक्छ । ईश्वर लुगाबाट साबुनले पखालेको धुलोझैँ अलिकति रहँदै धेरै सिनित्तै गयो । खोइ कतिखेर सुरु गर्यो मेरो एउटा ईश्वरले अन्त्य हुन र कतिखेर सुरु गर्यो अर्को ईश्वरले गर्भीत हुन ! ! फेरि गर्भ छालामा टाँसिएजस्तो भएछ । गर्भस्थलमा गर्भ नबसेर छालामा टाँसिएपछि सधैँ यसलाई छोप्नुपर्ने , ढाक्नुपर्ने भयो । ~~राजेश राई जन्मः २०४४ फागुन १० जन्मस्थलः खाटाम्मा भोजपुर~~ होटल ट्रिजर आईल्याण्डको अगाडी राखिएको जहाज । यहाँ जहाज युद्धको निशुल्क सो देखाईन्छ । महानगरिय प्रहरी परिसरका अनुसार परराष्ट्रल मंसिर महिनामा मात्र संकास्पद नक्कली नागरिकता देखाई राहदानी लिन आउनेमा धादिङ्गका प्रविना तामाङ , अजय तामाङ , मरजोन तामाङ , चितवनका रामचन्द्र पाण्डे , कञ्चनपुरका श्रीमाया तामाङ , धनुषाका अमितकुमार ठाकुर , सलाउदीन मिया , मोहम्मद अकबर मिया , म्याग्दीका अनिका धिताल गुरूङ र अर्घखाँचीका लक्ष्मी पन्थी छन् । हाल जापानबाट आइसीसीको अध्यक्षमा देवमान हिराचन , प्रवक्ता डा . कुमार बस्नेत , आइसीसी सदस्यद्वय अरुणकुमार श्रेष्ठ र किरणविक्रम थापा हुनुहुन्छ । उहाँहरुको कार्यकाल आगामी अक्टुबरमा समाप्त हुन गईरहेको छ । समाप्त हुन लागिरहेको एनआरएन आईसीसीको बर्तमान कार्यकालमा जापानले महत्वपूर्ण जिम्मेवारी पाएको भएपनि जनअपेक्षाअनुरुप काम हुन नसकेको स्वीकादैं बाँकी रहेका काम सम्पन्न गर्नका लागि अध्यक्ष हिराचनले पुनः अध्यक्षमा उम्मेदवारी दिने हुनुभएको छ भने उता रसियाबाट बर्तमान उपाध्यक्ष जिवा लामिछाने पनि अध्यक्ष पदको प्रत्याशीमा खडा हुनुभएको छ । यसैगरी जापानबाट केही नयाँ तथा पुराना अनुहारहरुले पनि आइसीसीको उपाध्यक्ष , कोषाध्यक्ष , प्रवक्ता तथा एशिया प्यासिफिक संयोजक जस्ता पदहरुमा आँखा गाड्न थालेका छन् । बिगतमा जापानले एनआरएन अभियानमा के कति योगदान र भूमिका निर्बाह गर्न सक्यो त्यो त समय आएपछि मूल्याङ्कन हुने नै छ तर महत्वपूर्ण जिम्मेवारी भने जापानले दावी गर्न छोडेको छैन । * * * पोखरा , २८ असार । एसियन लाइफ इन्स्योरेन्स कम्पनीले सिन्धुपाल्चोकका मृतक दीपक श्रेष्ठ र गणेशबहादुर श्रेष्ठको परिवारलाई मृत्यु दाबी भुक्तानी गरेको छ । सोमबार एक कार्यक्रम आयोजना गरी कम्पनीका शाखा प्रमुख प्रशान्तराज धमलाले एकै परिवारका श्रेष्ठको परिवारलाई चेक हस्तान्तरण गर्नुभएको हो । मृतक गणेशको हकवाला निर्मला श्रेष्ठ र दीपकको हकवाला शर्मिला श्रेष्ठलाई जनही रु २ लाख ८६ हजार बराबरको चेक हस्तान्तरण गरिएको थियो । एकाघरका श्रेष्ठद्वयको २०६८ वैशाख ३० गते मृत्यु भएको थियो । तिम्रै थियो आश मलाई भरोसामा बाँचेको थें हाँसी हाँसी मलाई बिष खुवाएर जानु रैछ । ललितपुरको खोकनास्थित रुद्रायणी माविको स्वर्ण महोत्सव समापन समारोहमा मुक्केबाज दीपक महर्जनको सम्मान गरिएको हो । महर्जनलाई सरकारका प्रवक्ता तथा शिक्षामन्त्री गंगालाल तुलाधरले सम्मान गर्नुभएको थियो । सम्मान पछि बौल्दै प्रवक्ता तुलाधरले महर्जनले गत वर्ष मुलुकको खेलकुदलाई बचाएको धारणा व्यक्त गर्नुभएको थियो । दीपक महर्जनले गत वर्ष चीनको ग्वान्जाउमा आयोजित १६ औं एशियाडमा एक मात्र कास्य पदक दिलाएर मुलुकलाई पदकविहीनताबाट जोगाएका थिए । सम्मान कार्यक्रममा मुक्केबाज दीपक महर्जन संस्कृतविद् सत्यमोहन जोशी देय् थकाली श्री बुलाल डंगोल लगायतलाई पनि सम्मान गरिएको थियो । उक्त सम्मान कार्यक्रममा विधायनका प्रधानाध्यापक बाबुराम थापाले यी व्यक्तित्वहरुलाई विधालयनको तर्फबाट सम्मान गर्न पाउंदा गर्वको महशुश भएको बताउनुभएको थियो । बितेको एक दशकलाई फर्किएर हेर्दा नेपाली खानपानमा निकै परिवर्तन आएको अनुभव गर्न सकिन्छ । पहिले कहिलेकाहीँ मात्र हलुवाइका पसल देखिने काठमाडौंका बासिन्दाहरू अहिले ठूल्ठूला होटल तथा रेस्टुराँहरूमा छ्यापछ्याप्ती देखिन्छन् । घरमा खान रमाउने नेपालीहरू बाहिर खान मन पराउन थालेका छन् । स्वादमा पनि विविधता आएकाले नेपालीहरू स्वदेशी परिकारमा मात्र सीमित रहन चाहँदैनन् । उनीहरू चिनियाँ , जापानी , कोरियन , इटालियन , अमेरिकी एवं भारतीय परिकारमा रमाउन चाहन्छन् । कुनै - कुनै बेला मानिसलाई एकै समयमा विभिन्न परिकार खान मन लाग्न सक्छ , यस्तो अवस्थामा विभिन्न रेस्टुराँ धाएर साध्य हुँदैन । यही कुरा मनन गर्दै काठमाडौंमा पनि फुड कोर्टहरू खुलेका छन् । जहाँ विभिन्न परिकारको आनन्द एकै ठाउँमा बसेर लिन सकिन्छ । फुड कोर्ट संस्कृति सपिङ मलहरूसँगै मौलाएको हो । फुड कोर्ट भन्नेबित्तिकै स्वादको विविधता भएको इन डोर स्थान बुझिन्छ । यहाँ विभिन्न परिकार एकै थलोमा उपलब्ध हुन्छन् । फुड कोर्डमा सेल्फ सर्भिसको प्रावधान हुन्छ । विश्वकै पहिलो फुड कोर्ट पारमस सपिङ मल न्यु जर्सीमा स्थापना भएको थियो । यो निकै सफल फुड कोर्ट पनि हो । फुड कोर्टमा विभिन्न किसिमका खानेकुराका भिन्दाभिन्दै स्टल हुन्छन् जहाँ मन परेको परिकार छानेर खान सकिन्छ । त्यसका लागि काउन्टरमा टिकेट काटेर आफूलाई मन परेका परिकार छान्नुपर्छ । फुड कोर्टको सर्भिस पनि छिटो हुन्छ । अहिले नेपालका अनेकौं मलमा फुड कोर्ट खुलेका छन् जहाँ चाइनिज , थाई , मलेसियन , इन्डियन , थकाली , मुगल , नेवारी आदि परिकारको स्वाद चाख्न सकिन्छ । फुड कोर्टमा सपिङ मल पुग्नेहरूले आफूलाई मन परेको कुनै पनि परिकार खान सक्छन् । फुड कोर्ट रहेका सपिङ मलहरू यसैबीच पहाडी जिल्ला लमजुङको सबैभन्दा उचाइमा रहेको पर्यटकीय घनपोखरा गाउामा पहिलोपटक बिजुली बलेको छ । दमौली ६ का ३२ वर्षीय अर्जुन पौडेल तीन वर्ष अगाडि डिभी परेर अमेरिका आएका थिए । पौडेलको अन्त्येष्टी र उनको परिवारका लागि सहयोग रकम जुटाउनका लागि न्युयोर्कमा नेपालीहरुको समुह समेत बनाइएको छ । सहयोग गर्न चाहनेले अर्जुन पौडेलको नाममा खोलिएको यो वेभसाइटमा क्लिक गर्नुहोला । www . arjunpoudel . com परिवारका सदस्यहरुले अतिथीहरुसँग कुरा गरिरहेको बेला अंगरक्षकले उनीलाई गोली प्रहार गरेको बताएका छन् । यसअघि पनि उनको तीन पटक हत्या प्रयास भएको थियो । उनीमाथि लागू औषध व्यापारमा संलग्न भएको र अफगानिस्तानका भ्रष्ट नेताहरु मध्ये एक भएको आरोप लाग्दै आएको छ । साथीभाईहरु साचेर राखेको बिदालाई यहि दशैमा सदुपयोग गर्दै छन . . स्कुलमा हुने छुट्टीले बालबालिकाहरुमा झनै उत्साह थपेको छ . . हरेक बिहान रेडियो र टेलिभिजनहरुमा निरन्तर बज्ने माल श्रीको धुन र दुर्गा भजनले उमंगका साथ् बिउझाउछ ! यसपालिको दशैंलाई बिसेष बनाउन सबै मन देखि लागेकोले हरेकमा थप उर्जा थपेको छ … . केहि समस्या छैन . . कुनै पीर ताप छैन . . सब आनन्दित छन ! अध्यक्ष प्रचण्डबाट तत्कालीन राजनीतिक प्रस्ताव र त्यसको विपक्षमा उपाध्यक्ष किरणले छुट्टै राजनीतिक प्रस्ताव पेस गर्नुभएको छ । यी दुइटा विषयमा छलफल भइरहेको छ । दुवै दस्तावेजका सकारात्मक पक्ष मिलाएर टंुगोमा पुर्‍याउँछौं । जुन - जुन विषयमा सहमति हुन सक्दैन , त्यसमा भिन्न मत राखेर टुंग्याएर जाने काम हुन्छ । नेपाली जनसम्पर्म समिति बेल्जियमको प्रेस विज्ञप्ति नेपाली जनताको चाहना र मुलुकको आवश्यकता बमोजिम नेपाली काँग्रेसका सभापति एवँ प्रधानमन्त्री श्री गिरिजाप्रसाद कोइरालाको नेतृत्वमा आज बुधवारका दिन नेपाल राष्ट्र अढाई सय वर्षदेखिको सामन्ती दासत्वबाट विधिवत रुपमा मुक्त भएको छ । साहित्यको छात्तिमा एउटा तस्बिर टाँस्दैमा , भावनाका लहरहरु खाली कागजमा छर्दैमा म साहित्यकार हुन सक्दिन / ' साहित्य ' त दिब्य ज्योति हो यस्ले सारा अन्धकारलाई हटाउन सक्नुपर्दछ नत्र - - - साहित्यको औचित्य नै के रहन्छ र ? शब्दहरुलाई बेढंगले उनेर कोर्दैमा म कबी हुन सक्दिन यो केवल साहित्यको ' ' ताते ताते ' ' बामे सराइ मात्र हो यदी - - - यसैलाई पूर्णता ठाने भने म - - - साहित्यको पलायनतातिर धकेलिनेछु / ' कबि ' ' कबिता ' हुनुपर्दछ ' कबिता ' ' कबि ' , तब मात्र कबिता बन्छ नत्र - - - कबिताको अर्थ नै के हुन्छ ? यो त केवल सहि कबिहरुको अपमान मात्र हुन जान्छ जस्ले - - - सेत्ताम्मे केश फूलाएर कबि बन्ने प्रेरणा पाएका छन / हो - - - त्यसैले म भन्छु शब्द र भावनाको थूप्रो मात्र साहित्य र रचना बन्न सक्दैन कलमको दौडाइ मात्र पनि साहित्यको पाना बन्न सक्दैन त्यसैले - - - म कबि हुँइन केवल अग्रजहरुको अनुयायी मात्र हुँ / सिद्धार्थ राजमार्गको तानसेन र बुटवलको बीचमा पर्ने कालिमाटीको ठीक पारीपट्टि खोलापारिको डाँडामा हरियो वनको माझमा अचेल एउटा रमाइलो बस्ती देखिन थालेको छ । वनभित्र पर्यटक बस्ने घर र वनमा घुम्नका लागि घोडाहरु राजमार्गबाटै देखिन्छन् । अनि राजमार्गको छेउको संकेत पाटीले त्यो नयाँ रिसोर्ट ( रमाइलो विश्रामस्थल ) को परिचय गराउँछ : गोर्खा गाउँ हर्स स्टेबल्स , मदनपोखरा - ४ , कालिमाटी , पाल्पा । टाढाबाट हेर्दा जंगलमा मंगल भनेको यही हो कि जस्तो लाग्छ । राजमार्गबाट रिसोर्टसम्म पुग्ने मोटरबाटो र खोलामा सानो तर मोटर जानसक्ने काठे पुल पनि छ । खोलाको पानी यति सङ्लो छ कि माथि बाटोबाटै पानीभित्र खेलिरहेका माछा देखिएलाजस्तो लाग्छ । रिसोर्टको बास , घोडामा वनको घुमाइ अनि दिनभरि खोलामा खेल्नु कति रमाइलो होला ? काठमाडौँ नफर्की नहुने बाध्यता नभएको भए त्यहीँ नै गाडीबाट ओर्लेर जाउँ जस्तो लागेको थियो । Read the rest of this entry » कान्तिपुरले हरेक घण्टा नेपाली तथा अंग्रेजी भाषामा समाचार प्रसारण गर्दै आएको छ । स्वास्थ्य अवस्था बिग्रिएकोले उहाँको शपथ ग्रहण ढिला भएको थियो । अब स्वास्थ्य सुधार भइरहेको बताइएको छ । बिहान टेलिभिजनबाट उहाँले भाकपाका सीताराम येचुरीलाई भेट गर्दै गरेको दृश्य समेत सार्वजनिक भएको थियो । नभए प्रधानमन्त्री नियुक्त भएदेखि नै उहाँका कुनै दृश्य सार्वजनिक गरिएका थिएनन् । मुलुककै ठूलो राराताल घुम्न जाने चाहना छ ? चाहनासँगै कहाँबाट , कसरी जाने , खर्च र समय कति लाग्ला भन्ने अन्यौलमा हुनुहुन्छ भने अब चिन्ता लिनुपर्दैन . . . आचार्य प्रभा उफ ! कस्तो बिभत्स सपना देखेँ सपना कहाली लाग्दो थियो यस्तो थियो त्यो सपना म सगरमाथाको शिरमा उभिएर " आमा " " आमा " . . . . . . . . चिच्याइ रहेकी थिएँ अनायस हावाको झोँक्का आएर मलाई चिसो स्पर्ष दियो , अनी मलाई कानमा शब्दहरुको बौछार गर्न थाल्यो ए . . . " आमा " शब्दको साईनो कस्लाई लगाइरेको छस ? छैन तेरी आमाको अस्तित्व अब ऊ हेर तेरी आमा खोक्रो शरीर लिएर हावामा कावा खाँदै माया र सद्भावनाको साईनो खोज्दै उडिरहेकी छे , नत्र . . . . विश्वाश लाग्दैन भने मैले आफ्नो शिर उठाएर माथि हेरें एउटा रङहिन चङ्गा बत्तसिदै उडिरहेको थियो म हेरी रहें , हेरि रहें , चङ्गा कावा खाँदै उडिरहेकोथियो अनायस . . . . धागो चुंडियो चङ्गा बत्तासिदै भुइँमा झर्न थाल्यो म अधीर बनेर हेरिरहेको थिएँ अनायस फेरि मैले टेकेको सगरमाथाको हिउँ पनि पग्लिन थाल्यो म पनि खुट्टाले अडान पाउन नसकी भुइँमा बज्रिन पुगेँ , मेरो शरीर त्यही चङ्गाको छात्तिमा अडिन पुगेछ , मेरा शरीरमा अल्झिएका हिउँका ढिक्काहरु अनायस पानी बनेर चङ्गाको छात्ती चिस्याउन वाध्य बनेछ , त्यो चिसोपनले जब म निन्द्राबाट झल्याँस बिउँझे मेरो अगाडि एउटा जवान केटो उभिएको रहेछ जस्ले भनी रहेकोथियो आज मेरो लापरवाहिको कारणले मैले मन पराएको चङ्गा खुशीले उड्न नपाई भुइँमा खस्यो जस्को खुशीको उडानको अधिकार मैले खोसें जस्ले अल्पायुमा नै अवसानको बाटो रोज्नु पर्‍यो , जसरी मेरी धर्तिरुपी आमाले भोग्दैछिन हो म त्यही अप्राधी खेलाडी बनेँ जस्को डोरी मेरो हातमा थियो आफ्नै लापरवाहिले आँफै छिनाएँ । ऊ मौन बन्यो . . . . . . . . मेरो शरीरबाट पग्लिएर झरेको पानी त त्यही चङ्गाको आसुँ बनेर झर्न थाल्यो मैले चङ्गालाई समातेर हेर्न चाहेँ त्यही आँशुरुपी पानीले गलेर चङ्गाको स्वरूप भाताभुङ भयो अनी बल्ल . . . . . म झस्किन पुगेँ , कतै मेरी आमा पनि यसरी नै आकारहिन भ्एर मेटिने त हैन ? अनी सोँचे मैले मेरी आमाको पटुकीलाई पनि दर्हिलो सँग समाउनु पर्छ , कतै त्यही जवान केटोको हातबाट धागो चुँडिएर चङ्गा झरे झैँ मेरी आमाको पटुकी पनि चुँडिएर आमा निर्बस्त्र नहुन र आमाको अस्तित्व पनि त्यो निरश चङ्गा झै सुन्यतामा बिलिन नहोस् . . . . . , अस्तु / नेपालको सन्दर्भमा समदूरी सम्वन्ध व्यवहारिक मात्र होइन अनिवार्य पनि छ । यो अति जटिल पनि छ । दक्षिणतिर हाम्रो जनघनत्व धेरै छ । खुल्ला सीमानाको कारणले पनि भारतसँगको सम्बन्ध धेरै भएको हो । उत्तर तिर पनि सीमाना खुल्ला छ । जनघत्व कम भएकोले सम्बन्ध पनि कम देखिएको छ तर त्यहाँ पनि जनसम्बन्ध प्रगाढ छ । सुगौली सन्धि अगाडिसम्म नेपालको चित्र अर्कै थियो । चीनसँग लडाईं भएपनि निरन्तर सम्बन्ध कायम भई आएको हो । आजको युगमा कुनै दिशातिर ढल्कनु ठीक होइन । दोस्रो कुरा , भारतले जस्तो हस्तक्षेपको नीति चिनियाँहरुले गरेका छैनन् । भारतका राजदूत नेताहरुको घर ( घर चाहार्दै हिड्छन् । घर ( घर चाहार्ने काम कुटनीतिक मर्यादाभित्र पर्दैन । भारतसँग दाइभाइको सम्बन्ध हुन सक्दैन । समदूरी सम्बन्ध हुन्छ । उपन्यासभित्रको लेखक हेनरीको निरीहता , ट्याक्सीडर्मिस्टको रहस्यवादिता , लेखकपत्नी साराको टेलिप्याथी , बिट्राइस - भर्जिलको दुःख र क्रुर केटाको राक्षसी व्यवहारले पाठकलाई पाइलैपिच्छे अचम्मित र रोमाञ्चित तुल्याउँछ । जनावरहरूको आश्चर्यपूर्ण संसार र उनीहरूको अस्तित्व संकट पनि मार्टेलले उपन्यासमा कारुणिक ढंगमा उतारेका छन् । दाँते र केही अन्य युरोपेली क्लासिक लेखकको उपस्थिति पनि उपन्यासमा आकर्षक ढंगमा भएको छ जसले मार्टेलको कथा अझ प्रभावकारी र बेजोड पारेको छ । उपन्यास विम्बैविम्बको सफल प्रयोग बनेको छ जहाँ ओकापीजस्तो अचम्मलाग्दो विलुप्त जनावरलाई साम्राज्यवादका रूपमा उभ्याइएको छ भने बर्बर केटा हिटलरको छायाँ बनेको छ । मृत जनावरलाई माया गर्ने ट्याक्सीडर्मिस्टलाई जीवित प्राणीमा कुनै चाख छैन भन्दै मार्टेलले नाजीवादको दार्शनिक व्याख्या प्रस्तुत गरेका छन् । राजमार्गका होटलहरुमा अस्वस्थ्य एवं बासी खाना र चर्को मूल्य तिर्नुपरेको गुनासो आइरहेको अवस्थामा विभागले अनुगमन गरेको हो । विभागले शनिवार मलेखुबाट अनुगमन शुरु गरी गजुरीसम्मको क्षेत्रमा सञ्चालित होटलहरुमा भएका खाद्यबस्तु तथा होटलहरुको निरिक्षण समेत गरेको छ । सुन्दर अनि मनमोहक ! तर . . . देश को स्थिति झन् झन् खराब बन्दै छ ! खै के पो गर्ने हो ? चन्द्र मादेन ' आन्छन् ' मेरो देशमा ठिङ्रिङ्ग उभिएको मौन स्तब्ध सगरमाथा छ मेरो देशमा वोधिसत्व वुद्धका दुर्दान्त पदचाप छ मेरो देशको वग्रेल्तीहरुमा अरनीको जिजिविषा छ मेरो देशको मान चित्र भित्र यूगान्तकारी वीरङ्गाना छ । प्रकृतिको शुन्दर छटाले मेरो देशलाई स्वर्गकी परि वनाएकी छिन् टलक्क टल्केकी माछापुछ्र्रे अन्नपूर्ण र कञ्चनजङघामा भीमकाय प्रतिविम्बले रहलिएकी छिन । अनि गण्डकी धौलागिरि र कुम्भकर्ण सुमेरु पर्वत सरिका मेघ छुने टाकुराहरु मेरो मनका फाँटहरुमा वसेका छन् । देउराली भन्ञ्याङ थुम्की र वस्तिहरु तर्राईका समतल चुरेभावर हरियालीहरु मेरा मस्तिस्कका क्यानभासमा बसेका छन् । जैविक विविधता एवं अलैची चिराइतो र यार्सागुम्बाको गुनिलो खानीले मेरा क्षितिजमा निर्विघ्न लाली गुरास फूलेका छन् सक्दिन म सिमित खेस्राभित्र मेरो माटोको दुर्दान्त वर्णन गर्न । जहाँको ढुङ्गा र माटोमा टेक्दै मेरा खुट्टाहरु वलिया भए जहांको अन्न र जल पिएर मेरा अवयहरु विकसीत भए जहाँको धर्तिमा पैदा गरेर आदरार्थी विजारोपण गरेका थिए । प्रसव वेदनाले छटपटाएकी मेरी मातृत्वको शिरमा सेतो परेवाले ढाकेको घुरघुराएको हुनै पर्दछ । नतमस्तक कुन्ठित मानवसागरहरुलाई काम र मामको आमोद अनुभति दिलाउनै पर्दछ । कलपूर्जा उधोग धन्दाको इन्द्रीयहरुले उजाडिएर तिर्खाएको धर्तिलाई छुनै पर्दछ । उजाड बग्रेल्तिका उपेक्षित अकर्मण्यताहरुले सवलाङ्ग पाखुरीहरु चलायमान पार्नै पर्दछ । विप्ल्याटो मनस्थितिका पीपासु कारिन्दाहरुले मानविय मुर्तरुप आलोकको सिमारेखा कोर्नै पर्दछ । अनकन्टार लेक वेशी खोंच र भिर पाखाहरुमा मोटरका असङ्ख्या माङाहरु रगडिनै पर्दछ । पूर्ण निस्पट सन्नाट छाएका झ्याउकीरीका दियालो वस्तिहरुमा विजुलीका गुलुपहरु नित्य ताराहरुझैं चम्किनु पर्दछ । फोटो पत्रकार सागर श्रेष्ठको बयान बिहीबार २ बजेतिर हामी शिवपुरी उकालो चढ्दै थियौं । साथमा थिए फोटो पत्रकार राजेश गुरुङ । पत्रकार खगेन्द्र पन्त र दीपेन्द्र कुवर पनि थिए अलिक अघि । माथि मोटरसाइकल जान नसक्ने रहेछ , इन्सेकको गाडीमा चढ्यौं हामी । मानवअधिकारवादीको टोली पनि हामीसगै थियो । उच्च हिमाली क्षेत्रमा पाईने यार्सागुम्बा , नीरमसी , पाँचऔले , जटामसी जस्ता जडिबुटी खाएर बाँचेका चौरीगाईको आलो रगत पिउँदा विभिन्न रोग निको हुने भएकाले रगत पिउन म्याग्दीका साथै काठमाडौं , चितवन , कास्की , वाग्लुङ र पर्वतबाट बिरामी आउने गरेका छन् । साउन तेस्रो साता नाघिसक्दा साउने झरी अझै लागेको छैन तर केही छिन अघि मुसलधारे पानी अनि पछि परिरहेको सिमसिम वषर्ा पनि रोकिएको छैन् । यस्तैमा मिस नेपालकी प्रतिस्पर्धी वषर्ा श्रेष्ठलाई वषर्ा मौसमका बारेमा उन्को रुचि सोधियो । यो मौसम रमाइलो नै हुन्छ तर काठमाडौँमा हिलोले भने हैरानै पार्छ , उनले जवाफ फर्काइन् । साइपल एकेडेमीमा सीए पढ्दै गरेकी र शङ्करदेव क्याम्पसमा बीबीए पढ्न भर्ना भएकी वषर्ाले मिस नेपाल लगत्तै सीएको कडा परीक्षामा सामेल हुन , कडा मेहनत गर्ने बताइन् । एमालेले पार्टी कार्यालय सचिव गंगालाल तुलाधारलाई पनि शिक्षा मन्त्रीमा सिफारिस गरेको छ । यहाँ टाईप गर्नुहोस् । साप्कोत बाहुन रैछ बजियालाई रास्तपति बनाउनु पर्छ किन कि एस्लाई जन्मा दिने आमा लाई मर्नसक्छ देशमा अहिले को हालत पनि कच कच छ यसैले नेता हरुलाई पनि मार्न्सक्छ् किन कि यस लाई मन पर्दैन किच किच गरेको लौन जनता हो गिरिजको ठुलो ब बनाओउनु परेको छ ~~बहुत दुख . ईश्वर आपके मित्र की आत्मा को शांति प्रदान करें . . . . .~~ उसले सालिन शैलीमा भन्यो - ' मेरो खान्दानको पनि कुरा गरी साध्य छैन बुझ्यौ ! मेरो ठुल्दाजु त भाउजुले आत्महत्या गरेदेखि सानदार जेलमा छ । उसले भाउजुलाई कति माया गथ्र्यो भने खाना पकाउने , लुगा धुने , घर सफा गर्ने आदि सवै काम भाउजुलाई गर्न लाउँथ्यो । त्यति मात्र कहाँ हो र ! राती सुत्दा पनि भाउजुलाई साह्रोगाह्रो पर्छ भनेर अर्कै सुसारे राखेको थियो । उसैसँग धेरैजसो सुत्थ्यो । भाउजुले माइतमै बसौँ भन्दा पनि खुरुक्क गएर उतै बस्दै गरेको मेरो दाजु कति स्वाभिमानी थियो , तिमी आफैँ मनन् गर । ' प्रहरीले एमाले भातृ संगठन युवा संघका अध्यक्ष वस्नेतलाई इटहरीस्थित रिभरसाइड रिसोर्टमा पत्रकार सम्मेलन गरिरहेकाबेला पक्राउ गरेर विराटनगरमा पुर्‍याएको थियो । Scorpio शत्रुहरु नासिएलान् । व्यापारमा वा व्यवसायमा सफलता रहला । आर्थिक लाभ होला । मित्रका सहयोगबाट धनको लाभ होला । स्वास्थ्यमा समस्या आउला । स्वार्थी मानिसबाट धोका होला । स्थानान्तरणको कारणले पनि केही हुन सक्ला । मन लगाएर काम गर्न नपाउनु होला । मनमा केही मात्रामा भयत्रास पर्ला । आफन्तबाट निरास हुनुपर्ला । नोकरीमा वाधा योग छ । धातु क्षय होला । सो अवसरमा बेलायती लेभर पार्टरीका सभासद् फियोना म्याक्टागार्ड तथा स्लाउस्थित मेयर जगजीतसिंह ग्रेवाल , एन आर एनका अध्यक्ष सूर्य गुरुङलगायतले रेष्टुरेन्ट व्यवसायीहरुलाई शुभकामना दिएका थिए । यसअघि , नेपलिज क्यार्टस एशोसियसनको साधारणसभाले व्यवसायी विजय थापालाई सर्वसम्मत अध्यक्ष चुनेको छ । स्थापनाकालदेखि सक्रिय थापा यसअघि महासचिव थिए । उनी तीन बर्षे कार्यकालका लागि सर्वसम्मत अध्यक्ष भएका हुन् । उनीसंगै उपाध्यक्षद्धयमा आरती श्रेष्ठ तथा सुरेन्द्र श्रेष्ठ , महासचिव किशोर सापकोटा , सहसचिव ओजेस डंगोल , कोषाध्यक्ष दौलत राई सर्वसम्मत चुनिएका छन् । कार्यसमितिका सदस्यहरुमा प्रेम लामा , ज्ञान केसी , डम्मर श्रेष्ठ र अशोक माली रहेका छन । त्यसैगरी संस्थाका सल्लाहकारहरुमा एन आर एन अध्यक्ष तथा व्यवसायी सूर्य गुरुङ , पूर्व अध्यक्ष तथा व्यवसायी मेजर डम्मर घले , एन आर एन उपाध्यक्ष एवं व्यवसायी कुल आचार्य , एन एन आर एन उपाध्यक्ष तथा व्यवसायी नरेन्द्र कंडेल , आर एन आइसीसी सदस्य एवं व्यवसायी पशुपति भण्डारी , व्यवसायी कमल गुरुङ रहेका छन् । निवर्तमान अध्यक्ष ध्रुब केसी विधानत सल्लाहकार रहने व्यवस्था छ । साधारणसभामा उत्कृष्ठ व्यवसायीहरुलाई प्रमाणपत्रसहित दोसल्ला ओढाएर सम्मान गरीएको थियो । बेलायतमा धनी नेपालीहरुको संस्था क्यार्टस एशोसिएसन २००२ सालमै स्थापित भएपनि खासै सफल हुन सकेको थिएन । बेलायतमा करीब २५० भन्दा बढि रेष्टुरेन्टहरु रहेको तथा त्यसमा १५०० भन्दा बढि नेपालीहरुले काम पाएको व्यवसायीहरुको तथ्यांक छ । अष्ट्रेलियाली दुई खेलाडी जुरगेन कोच र पीटर जौनेर आयोजकलाई कुनै जनकारी नदिईकनै बुधवार प्रतियोगिताबाट बाहिरिए । दुबै यहां पुरुष डबल्स खेल्नु थियो । बेटमिन्टनको सर्बोच्च संस्थाले एक बयानमा भनेको छ , " वीडब्लुएफको दुख छ कि खेलाडीहरुले प्रतियोगिताबाट हटने निर्णय गरे । यस्लाई हामीले खेलाडीहरुको ब्यक्तिगत फैसलाको रुपमा लिएका छौं । " आयोजकका अनुसार अस्टेलियायी खेलाडीहरुसंग सिधा संपर्क थिएन भन्दै नत उनिहरुले सुरक्षाका लागि कुनै अतिरिक्त जानकारी दिएका थिए । साइबराबादका पुलिसकर्मीहरुले प्रयाप्त सुरक्षुको प्रवन्ध मिलाएका छन् । अष्ट्रेलियाली दूतावासबाट कुनै किसिमको आधिकारिक चेतावनीको जानकारुरी पनि आएको थिएन आयोजक संस्थाले भनेको छ हुनसक्छ भारतको स्वतन्त्रता दिवसको पूर्व उनिहरुले आफुलाई असुरक्षित महसूस गरेका हुन सक्छन् । उ . प्रसारण क्षेत्रसम्बन्धी दीर्घकालिन नीति ( क ) प्रसारण क्षेत्र १ . उद्देश्य १ . १ नेपाल अधिराज्यको संविधानले प्रत्याभूत गरेको जनताको सुसूचित हुने अधिकारलाई पूर्ण रूपले स्थापित गर्न समयानुकूल प्रसारण सामाग्रीहरूको विविधता र प्रभावकारिताको अनुगमन एवं प्रसारण प्रणालीको व्यवस्थापनलाई सुनिश्चित गर्ने प्रशासनिक इकाईको संरचना गरी रेडियो , टेलिभिजन र इन्टर्रर्नेट सूचना प्रणालीलाई समानुपातिक रूपले अधिराज्यव्यापी बनाउंदै लैजाने । १ . २ विद्युतीय प्रसारण माध्यमहरूलाई प्रतिस्पर्धात्मक र विश्वसनीय बनाई स्वस्थ मनोरञ्जन , ज्ञान एवं सूचनाको प्रवाह गराउने हेतुले प्रसारण क्षेत्रको समन्वयात्मक एवं प्रतिस्पर्धात्मक विकास तथा नियमन ( Regulation ) का लागि नियामक निकायका रूपमा राष्ट्रिय प्रसारण प्राधिकरणको स्थापना गरी रेडियो र टेलिभिजन प्रसारणलाई प्रभावकारी रूपमा सञ्चालन गर्ने । २ . नीति / कार्यनीति २ . १ श्री ५ को सरकारले प्रसारण क्षेत्रको विकासप्रति लिनु पर्ने दायित्व र प्रविधिगत विकासको समायोजनालाई दृष्टिगत गरी अपेक्षित उद्देश्य हासिल गर्न निजी क्षेत्रको सकृय सहभागितामा प्रतिस्पर्धात्मक वातावरण कायम गर्ने । २ . २ प्रसारण संस्था तथा तिनका प्रसारणलाई नियमन गर्न निजी क्षेत्रको समेत सहभागिता रहने गरी राष्ट्रिय प्रसारण प्राधिकरणको स्थापना गर्ने । २ . ३ प्रसारण क्षेत्रमा द्रुतगतिले भएको प्रविधि विकास र यसको मूल्य संरचना ( Cost Structure ) लाई दृष्टिगत गरी रेडियो तथा टेलिभिजनको प्रसारण क्षेत्रलाई अभिवृद्धि ( Enhance ) गर्ने । विशेष गरेर ग्रामीण क्षेत्रहरूमा स्याटेलाईट रिसेप्सन जस्ता उपलब्ध नयाँ प्रविधिबाट कम खर्चमा श्रव्यदृष्य सामाग्रीहरू उपलब्ध गराउने व्यवस्था गर्ने । २ . ४ प्रसारण क्षेत्रको विकासको लागि निजी क्षेत्र र श्री ५ को सरकारको स्वामित्वमा रहेका संस्थाहरूको संयुक्त लगानी गराउन विभिन्न विकल्पहरूको अध्ययन गरी लागु गर्ने । २ . ५ नेपाली कार्यक्रमहरू उत्पादन गर्न , विशेष गरेर नेपालको प्राकृतिक विशेषता , धर्म , संस्कृति र सम्पदा सम्बन्धी विषयहरूलाई प्रोत्साहित गर्ने । कार्यक्रम उत्पादन गर्ने स्वदेशी / विदेशी संस्थाहरूसँग यस्ता संयुक्त कार्यक्रमहरू उत्पादन गर्ने सम्बन्धमा सहयोगात्मक सम्बन्धको विकास गर्ने । विश्ववजारमा नेपालको प्राकृतिक , धर्म विशेषता , संस्कृति र सम्पदासम्बन्धी गुणस्तरीय कार्यक्रमहरूको मागको मूल्याङ्कनगरी सो अनुरूपको व्यवस्था गर्ने । २ . ६ सरकारी तथा गैर सरकारी क्षेत्रको संलग्नतामा प्रसारणलाई दूर शिक्षा प्रणालीको लागि प्रयोग गर्ने । २ . ७ सूचना तथा सञ्चार प्रविधिको एकीकरण ( Convergence ) लाई दृष्टिगत गरी सरकारी र निजी क्षेत्रको स्वामित्व विषयमा प्रष्ट नीति तथा कानूनको व्यवस्था गर्न सहयोग पुर्‍याउने । २ . ८ निजी क्षेत्रमा प्रसारण संस्थाहरू सञ्चालन गर्दा तिनीहरूको उद्देश्य अनुकूल प्रसारण संस्थाहरूको वर्गीकरण तथा दिशानिर्देश गर्दै जाने । पूर्ण व्यावसायिक वा नाफामूलक प्रसारण संस्थाले जनचेतना अभिवृद्धिका लागि वहन गर्नु पर्ने दायित्वका साथै समुदाय विशेषको उत्थानका लागि सञ्चालन हुने प्रसारण संस्थाहरूलाई राज्यले उपलब्ध गराउन सक्ने सुविधाहरूबारे पहिचान गरी चाहिँदो व्यवस्था मिलाउने । २ . ९ समय समयमा तालिम गोष्ठीको आयोजना गरी जनशक्ति विकास , प्रसारण समग्रीको स्तर अभिवृद्धि तथा समयानुकूल प्रसारण प्रविधिबारे अध्ययन अनुसन्धान गर्न स्वायत्त संस्थाको रूपमा प्रसारण प्रतिष्ठान ( Broadcasting Academy ) को स्थापना गर्ने । २ . १० प्रसारण प्रविधिमा आएको विकाससँगै बढ्दो अन्तर्राष्ट्रिय स्तरका प्रसारणहरूबाट मुलुकको समृद्धिका लागि उपलब्ध अवसर उपयोग गर्ने , सम्भावित खतरा ( Threats ) बाट सतर्क रहने तथा राष्ट्रिय हितले माग गरे यस्ता प्रसारणलाई नियन्त्रित / प्रतिबन्धित गर्ने प्रबन्ध मिलाउने । २ . ११ स्थानीय तहका सामुदायिक सञ्चार माध्यमहरूको उपयोगलाई प्रोत्साहन गरी सर्वसाधारण जनतामा सूचनाको पहुँच विस्तार गर्ने अभिप्रायले टेलिभिजन , रेडियो , टेलिफोन , इन्टर्नेट जस्ता बहुआमसञ्चारका माध्यम उपलब्ध भई जनता लाभान्वित हुने गरी अधिराज्यका जिल्ला सदरमुकामहरूमा एकीकृत सूचना प्रणालीको स्थापना गर्न जोड दिने । २ . १२ प्रसारणका क्षेत्रमा उपलब्ध आधुनिक प्रविधिको प्रयोगका लागि आवश्यक पर्ने लगानी हाल स्वदेशभित्रबाट मात्र पूर्ति हुन सक्ने स्थिति नरहेको हुँदा सो स्थितिमा सुधार नआएसम्म प्रसारण क्षेत्रको विकासका निम्ति बढीमा २५ % सम्म विदेशी लगानीको सहभागिता गराउने । ( ख ) रेडियो प्रसारण ( रेडियो नेपाल ) १ . उद्देश्य १ . १ उपयुक्त भौतिक पूर्वाधारको विकास गरी रेडियो नेपाललाई राष्ट्रिय प्रसारण संस्थाका रूपमा विकसित गर्ने । १ . २ रेडियो नेपालको प्रसारणलाई नेपाल अधिराज्यभरि र छिमेकी मुलुकहरूमा वसोवास गर्ने नेपालीहरूसम्म पुर्याउन समयानुकूल प्रविधिको उपयोग गर्ने । १ . ३ रेडियो नेपालबाट प्रसारण हुने कार्यक्रमहरू ज्ञानवर्द्धक , सूचनामूलक , स्तरीय एवं जनअभिरुचि अनुसारका हुनु नितान्त आवश्यक हुने कुरालाई ध्यानमा राखेर कार्यक्रमको निर्माण र प्रसारण गर्न आवश्यक व्यवस्था मिलाउने । २ . नीति / कार्यनीति २ . १ उपयुक्त प्रविधिको प्रयोग गरी रेडियो नेपालको प्रसारण अधिराज्यब्यापी र र्सवसुलभ बनाउने । २ . २ प्रभावकारी र लोकप्रिय रेडियो कार्यक्रम निर्माण गरी / गर्राई प्रसारण गर्ने । २ . ३ रेडियो प्रसारणको माध्यमबाट जनताको सुसूचित हुने अधिकारलाई संरक्षण गर्दै कृषि , शिक्षा , स्वास्थ्य , पर्यटन , विज्ञान तथा प्रविधि , सुशासन जस्ता विकासमूलक र शिक्षाप्रद कार्यक्रम र सूचनाहरू जनता समक्ष पुर्‍याउने । २ . ४ मुलुकका विभिन्न आर्थिक , सामाजिक एवं सांस्कृतिक पक्षहरू बारे कार्यक्रम प्रसारण गरी राष्ट्रिय हित र एकताको अभिबृद्धि गराउने । २ . ५ निष्पक्ष , दक्ष , विश्वसनीय एवं व्यावसायिक ढंगले समाचार एवं विचार प्रसार गर्ने । २ . ६ विदेशी स्रोताहरूलाई नेपालबारे जानकारी प्रदान गर्न वैदेशिक सेवाको कार्यक्रम अन्तर्राष्ट्रिय भाषाहरूमा प्रसारण गर्ने । २ . ७ देशको जुनसुकै भागबाट तत्काल सूचना प्रवाह गर्ने किसिमको संयन्त्र खडा गर्ने । २ . ८ रेडियो प्रसारणलाई आर्थिक रूपले स्वावलम्वी र आत्मनिर्भर बनाउने दिशामा उपयुक्त कदम चाल्ने । २ . ९ रेडियो कार्यक्रमहरूको विविधीकरण गरी आम जनताका लागि शैक्षिक , सूचनामूलक तथा मनोरञ्जनात्मक कार्यक्रम अलग - अलग च्यानेलमा प्रसारण गर्ने र कार्यक्रम प्रसारण समय बृद्धि गर्दै जाने । २ . १० रेडियो प्रसारणलाई प्रतिस्पर्धात्मक रूपमा विकास गर्न निजी क्षेत्रलाई समेत सहभागी गराउने । २ . ११ कार्यक्रमलाई स्तरीय , रोचक र प्रभावकारी तुल्याउन दक्ष , योग्य र तालीम प्राप्त जनशक्तिको व्यवस्था गर्ने । २ . १२ कार्यक्रमबाट समाजमा परेको प्रभावबारे जनधारणा बुझी सोही अनुरूप कार्यक्रममा सुधार र परिमार्जन गर्ने । २ . १३ मुलुकका विभिन्न राष्ट्रिय भाषाहरूको विकास गर्ने र मुलुकको हर क्षेत्रको संस्कृति , कला , सङ्गीत र साहित्यको विकास गर्न राष्ट्रिय भाषाहरूमा कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्ने । २ . १४ उपयुक्त प्रविधिको प्रयोग र निजी क्षेत्रसँगको संयुक्त सहभागिताको प्रक्रिया अवलम्बन गरी शतप्रतिशत जनतालाई रेडियो सेवा पुर्‍याउने । २ . १५ क्षेत्रीय प्रसारणलाई स्रोतामुखी बनाउनको लागि विभिन्न राष्ट्रिय भाषामा कार्यक्रम उत्पादन गरी प्रसारण गर्ने । २ . १६ नयाँ प्रविधिको प्रयोग गर्ने सिलसिलामा पुरानो प्रविधिलाई विस्तारै विस्थापित गर्दै लगी अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा विकसित भएका दिगो गुणस्तरयुक्त प्रविधि प्रयोग गर्दै जाने । २ . १७ आम जनतालाई सुसूचित हुने अवसर प्रदान गर्न सूचनामूलक , शिक्षामूलक र मनोरञ्जनात्मक कार्यक्रमहरू उत्पादन गरी प्रसार गर्ने । २ . १८ ऐन नियमहरूमा समयानुकूल सुधार गरी स्वशासित र जिम्मेवार निकायको रूपमा रेडियो नेपाललाई विकसित गर्ने । ( ग ) टेलिभिजन प्रसारण ( नेपाल टेलिभिजन ) १ . उद्देश्य १ . १ उपयुक्त भौतिक पूर्वाधारको विकास गरी नेपाल टेलिभिजनलाई राष्ट्रिय प्रसारण संस्थाका रूपमा विकसित गर्ने । १ . २ नेपाल टेलिभिजनको प्रसारणलाई नेपाल अधिराज्यभरि र छिमेकी मुलुक लगायत अन्य राष्ट्रमा वसोवास गर्ने नेपालीहरूसम्म पुर्याउन समयानुकूल प्रविधिको उपयोग गर्ने । १ . ३ नेपाल टेलिभिजनलाई प्रविधियुक्त बनाइसकेपछि त्यसबाट प्रसारण हुने कार्यक्रमहरू स्तरीय हुनु र जनअभिरुचि अनुसारका हुनु नितान्त आवश्यक हुने कुरालाई ध्यानमा राखेर सुरुचिपूर्ण सामग्रीको निर्माण गर्न आवश्यक व्यवस्था गर्ने । २ . नीति / कार्यनीति २ . १ उपयुक्त प्रविधिको प्रयोग गरी नेपाल टेलिभिजनको प्रसारण अधिराज्यब्यापी र र्सवसुलभ बनाउने । २ . २ जनअभिरुचि र आजको समय अनुसारको स्तरीय कार्यक्रमकको उत्पादनलाई बढाउन र भू - उपग्रहमार्फ प्राप्त हुने विदेशी च्यानलसँग प्रतिस्पर्धा गरी नेपाली संस्कृति , कला र जीवन शैलीका कार्यक्रम बढाउन दोस्रो च्यानलको अवधारणा राखी त्यही अनुरूप प्रभावकारी र लोकप्रिय कार्यक्रम निर्माण गरी / गराई प्रसारण गर्ने । २ . ३ टेलिभिजन प्रसारणको माध्यमबाट जनताको सुसूचित हुने अधिकारलाई संरक्षण गर्दै कृषि , शिक्षा , स्वास्थ्य , पर्यटन , विज्ञान तथा प्रविधि , सुशासन जस्ता विकासमूलक र शिक्षाप्रद कार्यक्रम र सूचनाहरू जनता समक्ष पुर्‍याउने । २ . ४ मुलुकका विभिन्न आर्थिक , सामाजिक एवं सांस्कृतिक पक्षहरू बारे कार्यक्रम प्रसारण गरी राष्ट्रिय हित र एकताको अभिबृद्धि गराउने । २ . ५ निष्पक्ष , दक्ष , विश्वसनीय एवं व्यावसायिक ढंगले समाचार र विचार प्रसार गर्ने । २ . ६ देशको जुनसुकै भागबाट तत्काल सूचना प्रवाह गर्ने किसिमको संयन्त्र खडा गर्ने । २ . ७ टेलिभिजन प्रसारणलाई आर्थिक रूपले स्वावलम्वी र आत्मनिर्भर बनाउने दिशामा उपयुक्त कदम चाल्ने । २ . ८ टेलिभिजन कार्यक्रमहरूको विविधीकरण गरी शैक्षिक , सूचनामूलक तथा मनोरञ्जनात्मक कार्यक्रम अलग - अलग च्यानेलमा प्रसारण गर्ने र कार्यक्रम प्रसारण समय बृद्धि गर्दै जाने । २ . ९ टेलिभिजन प्रसारणलाई प्रतिस्पर्धात्मक रूपमा विकास गर्न निजी क्षेत्रलाई समेत सहभागी गराउने । २ . १० कार्यक्रमलाई स्तरीय , रोचक र प्रभावकारी तुल्याउन दक्ष , योग्य र तालीम प्राप्त जनशक्तिको व्यवस्था गर्ने । २ . ११ कार्यक्रमबाट समाजमा परेको प्रभावबारे जनधारणा बुझी सोही अनुरूप कार्यक्रममा सुधार र परिमार्जन गर्ने । २ . १२ ऐन नियमहरूमा समयानुकूल सुधार गरी स्वशासित र जिम्मेवार निकायको रूपमा नेपाल टेलिभिजनलाई विकसित गर्ने । खेम भण्डारी उपराष्ट्रपतिका रूपमा परमानन्द झाले हिन्दीमा लिएको शपथ प्रकरणले नेपाली भाषाको ' प्रभुत्व ' लाई चुनौती दिएको ठानेर धेरै मख्ख परेका होलान् । ' खस भाषा ' को उपमा भिडाएर नेपाली भाषालाई सामन्तवादको अवशेष र पहाडी समुदायको आधिपत्यको प्रतीकका रूपमा अथ्र्याउने अभियानका समर्थकहरूले परमानन्द झालाई ' क्रान्तिकारी ' देखिरहेका छन् । तर , यस्तो आशय र प्रवृत्तिको दूरगामी असरहरूको आकलन गर्दै विवेकपूर्ण उपायहरूको खोजी गर्ने प्रयास कतैबाट भएको देखिन्न । मुख्य राजनीतिक दलहरू सजिलो ' सर्टकट ' का रूपमा अन्तरमि संविधानको धारा ३६ को उपधारा १ . २ नै संशोधन गर्ने पक्षमा पुगेका छन् भने राष्ट्रियताका स्वघोषित प्रवक्ताहरू ट्वाल्ल परेर हेररिहेका छन् । दोस्रो जनआन्दोलनपछिको परदिृश्यमा हावी भएको अराजकताले जन्माएको अन्योलले देश हाँक्ने शक्तिहरूमा हरेक समस्याको समाधानको अस्त्र तुष्टिकरण हुन पुगेको छ । हरेक खालका असन्तोष , आवेग र आन्दोलनहरूलाई सम्बोधन गर्दा यही अस्त्रको प्रयोग भइरहेको छ । अन्तरमि संविधानको धारा ३६ को उपधारा १ . २ संशोधनको कुरा पनि तुष्टिकरणको त्यही तुरूपको भद्दा प्रयोग हो । एक्ला परमानन्द झाले लिएको अडानका अगाडि झुकेर दलहरूले राष्ट्रियतालाई सुगठित गर्ने सबै मसिना र संवेदनशील तारहरू चुँडाउँदै गइरहेका छन् । नेपालजस्तो विविधतापूर्ण देशमा नेपाली राष्ट्रियतालाई मजबुत बनाउने माध्यम के हुने त ? यस प्रश्नको उत्तर खोज्नुपर्ने बेला आइसकेको छ । कसरी विभिन्न संस्कृति , भाषा , मूल र भूगोलहरूलाई समष्टिमा एक बनाउने र कुन उपायले ' नेपाल ' र ' नेपाली ' यी दुई शब्दमाथि प्रत्येक नागरकिको भावनात्मक लगावलाई बलियो बनाउने ? यस विषयमा सोच्न ढिला गरयिो भने अपरपिक्व तरकिाले उठाइएको - साँचो अर्थमा भन्ने हो भने भड्काइएको ) पहिचान , आत्मसम्मान र अधिकारसम्बन्धीे अहिलेको ज्वारभाटाको सुरक्षित र उत्पादक निरूपण असम्भव छ । नेपाली राष्ट्रवाद र राष्ट्रियता जीवन्त रहन सक्नेे आधारहरू सबै भत्काउँदै जाने हो भने मुलुक अराजकता र अलगावको खतरनाक चरणमा प्रवेश गर्ने निश्चित छ । देशको राष्ट्रपति , उपराष्ट्रपति र प्रधानमन्त्रीले जुनसुकै भाषामा शपथ खाए हुने संवैधानिक व्यवस्थाले सबै भाषा - भाषिकाहरूको सम्मान त होला तर नेपाली राष्ट्रियता क्रमशः कमजोर हुँदै जाने छ । राष्ट्रका उच्च ओहोदाहरूमा बस्नेहरूले ' राष्ट्रभाषा ' मै शपथ खानुपर्ने व्यवस्था भएन भने नेपालको विशिष्ट सामाजिक संरचनामा सन्तुलनका महत्त्वपूर्ण तत्त्व विलीन हुँदै जाने छन् । भारत , अमेरकिा वा अरू देशमा यस्तो छ भनेर तर्क गर्दा नेपालको विशिष्टतालाई भुल्ने गरन्िछ । राष्ट्रिय एकताको बलियो सूत्र नभएको नेपाल कसरी एक भएर रहन सक्छ ? नक्सा मात्रैले राष्ट्रियतालाई स्थायी र मजबुत राख्न सक्दैन । पूर्वको कोचिलादेखि पश्चिमको थरूहटलाई भावनात्मक रूपमा बाँध्न सक्ने सूत्र भएन भने नेपाल रहन सक्ला ? भाषा र संस्कृतिले निश्चित राष्ट्रियताको घेरा कोर्ने हो । नेपालमा विद्यमान भाषिक र सांस्कृतिक विविधतालाई सन्तुलनमा राख्दै नेपाली राष्ट्रियतालाई बलियो बनाउने हो भने नेपाली भाषालाई राष्ट्रभाषाका रूपमा स्वीकार्नुको विकल्प छैन । मैथिली , भोजपुरी , अवधि , किराँत , तामाङ , गुरुङ , नेवार , थारू , मगर , डोट्यालीलगायतका सबै नेपाली भाषाहरू हाम्रा सम्पदा हुन् तर तिनले एकमुष्ट रूपमा भाषिक विविधतालाई सम्बोधन गर्न सक्दैनन् । इतिहासमा के भयो होइन , अहिले कस्तो अवस्था छ त्यो हेरेर अगाडि जानुपर्छ । नेपाली अहिले नेपालको सबैभन्दा व्यापक भाषा हो र अझै पनि राष्ट्रभाषा बन्न सक्ने सबै योग्यताहरू त्यसमा छन् । मधेसको मैथिलदेखि हिमालको शेर्पाले फरक लयको नेपाली भाषामा संवाद गर्दा ' हामी एक हौँ ' भन्ने अनुभूति गर्ने सत्यलाई कसैले चुनौती दिन सक्दैन । नेपालीबाहेकका अरू मातृभाषाहरूले क्षेत्रीय भाषाको हैसियत राख्ने यथार्थ लुकाउन खोज्नु पाखण्डबाहेक केही होइन । नेपालीको उद्भव पहाडमा भएको , त्यसको विकास र प्रसार सामन्तवादले गरेको छ , त्यसले शोषण र उत्पीडनको इतिहास बोकेको छ । त्यसैले , त्यसको आधिपत्य समाप्त हुनुपर्छ भन्ने हक हरेक पीडित नेपालीलाई छ । नेपालीको विकल्पका रूपमा मैथिली , भोजपुरी वा अन्य कुनै विशुद्ध मातृभाषा बनाउने प्रस्ताव आए आपत्ति हुँदैन तर हिन्दीको आडमा नेपालीको छाला काढ्ने खेल आश्चर्यको विषय हो । अचानक आएर पछिल्लो जनगणनामा करबि चार प्रतिशतको मातृभाषा देखिएको हिन्दीमा लिएको शपथलाई संविधान अनुसार अवैध घोषित गर्दा कसरी सामाजिक सद्भाव बिगि्रन्छ ? सामाजिक सद्भावलाई अचानो बनाएर हिन्दी थोपर्ने प्रयास त होइन यो ? भोलिको संघीयतामा मिथिलाको राज्यभाषा मैथिली हुनुपर्छ , अवधको अवधी , थरूहटको थारू र यस्तै विभिन्न मातृभाषालाई राज्यभाषाका रूपमा सम्मान गरनिुपर्छ । प्रदेशका राज्यपाल , मुख्यमन्त्रीलगायतले अनिवार्य रूपमा राज्यभाषामा शपथ लिने व्यवस्था गरे फरक पर्दैन । तर , केन्द्रमा नेपाली नै शपथको भाषा हुनुपर्छ । सिंगो नेपाललाई एक सूत्रमा बाँध्ने भाषाका रूपमा नेपालीलाई नस्वीकार्ने हो भने नेपाली मातृभाषा भएकाहरूले मात्रै अरू भाषाको सम्मान गर्नुपर्छ भन्ने तर्कको औचित्य रहँदैन । राष्ट्रपति , उपराष्ट्रपति , प्रधानमन्त्री र केन्द्रीय मन्त्रीलगायतका पदाधिकारीहरूले विदेशी भाषामा पनि शपथ खान सक्ने संवैधानिक व्यवस्था कम्तीमा नेपालका हकमा खतरनाक हुने छ । हो , केन्द्रीय संसद्मा भने मातृभाषामा शपथ लिन सक्ने व्यवस्था गर्दा राम्रो हुन्छ किनभने त्यसले सिंगो नेपालको प्रतिविम्ब प्रस्तुत गर्नेछ । नेपाली भाषामाथिको प्रहारका असरहरू देखिन थालिसकेका छन् । देश भाषिक अराजकतातर्फ बढ्दै गर्दा हिन्दी अगाडि आयो । मातृभाषाहरूलाई समेत ओझेल पार्दै हिन्दीका लागि सती जाने खतरनाक प्रवृत्ति स्थापित भइसकेको छ । परमानन्द झाले आपmनो तेस्रो भाषालाई मातृभाषा भनेर मैथिलीसमेतको बेइज्जती गरििदए । उनले सर्वोच्च अदालतको निर्णयपछि ' म नेपालीमा होइन , मैथिलीमा शपथ खान्छु ' भनेका भए सिंगो देशले ताली बजाउने थियो तर उनले हिन्दीका लागि ' क्रान्तिकारी ' बन्न रुचाए । यसबाट नेपाली भाषालाई विस्थापित गरी हिन्दी भाषा स्थापित गर्ने दीर्घकालीन अभियानको गन्ध पाइन्छ । झाको अडानलाई कसैले विभिन्न मातृभाषाको मुक्तिको सवाल ठानेको छ भने त्यो उसको भ्रम मात्रै हो । विडम्बना , सिंगो देश नेपाली भाषामाथिको आक्रमणको मूकदर्शक बनेको छ । मैथिली , थारूलगायतका सबै मातृभाषाको उत्थान र सम्मानको अभियान नेपाली भाषाको विरोधबाट मात्रै सुदृढ र सफल हुन्छ भन्ने जस्तो गरी नेपाली भाषालाई लछार्ने - पछार्ने खेल प्रतिक्रियाविहीन भएर हेरबिसेकाहरूले नेपाली राष्ट्रियता कमजोर बन्दै गएको र नेपाली मात्रै नभई सबै मातृभाषाहरूमाथि पनि अप्रत्यक्ष आक्रमण भइरहेको कहिले देख्ने हुन् ? देख्ने मात्रै हुन् कि प्रतिवादमा केही गर्ने पनि हुन् ? म अहिले ५० वर्षी भए । मलाई जाडो मौसम सुरू हुनासाथ श्वासप्रश्वासको समस्याले सताउछ । कहिलेकाही मुटुको धड्कन नै रोकिएजस्तो हुन्छ । यस्तो अवस्थामा के गर्नु उचित हुन्छ ? सावित्री श्वासप्रश्वासको समस्या भन्नाले दम भन्ने बुझिन्छ । यसका लागि सबैभन्दा उत्तम उपाय विशेषज्ञको सुझाव लिनु हो । मलाई असँध्यै खोकी लागेको छ । लगातार खोकी लाग्दा कहिलेकाही खकारमा रगत पनि देखापर्छ । यस्तो भएको दुइ महिनाजति भयो । अहिलेसम्म कतै उपचार गराएकी छैन । कतै मलाई टिबी त लागेको होइन - औषधिबाट यो रोग निको पार्न सकिन्छ कि सकिदैन ? मानुषी तपाईंलाई टिबी पनि लागेको हुनसक्छ । त्यसैले छिट्टै क्षयरोग अस्पतालमा खकार जचाउनुपर्छ र एक्सरे पनि लिनुपर्छ । त्यसपछि विशेषज्ञस " ग भेटेर उपचारतिर लाग्नुहोला । रोमान्स तथा थ्रिलर श्रेणीमा राखिएको हलिउडको चलचित्र ' द अमेरिकन ' को सार्वजनिक प्रदर्शन हिजो बिहीबार प्रारम्भ भएको छ . . . यस्तै यसै क्षेत्रमा राजा र शासनका कुरा जनतालाई सुनाउन ' कटुवाल - चौतारो ' , दसैँमा पालुङ्टारबाट ल्याई फूलपाती भित्र्याउने ' फूलपाती - डाँडा ' , ' फूलपाती पर्सने मैदान ' , पाँचजना घले काटिएको ' पाँचचिहान ' , प्राचीन ' लिगलिगकोट गुठी ' आदिजस्ता ऐतिहासिक स्थानहरू रहेका छन् । यस आधारमा राजा छान्ने दौड चेपेघाटतिरबाटै भएको हुनुपर्छ भन्ने स्थानीय जनताको तर्क छ । घरको कामको लागि निषेधीत गरिएको खाडी मुलुकमा पनि महिलाको आगमन सुरु भएको छ । केही महिलाहरु दलालले झुक्याएर र लहैलहैमा लागेर घरको काममा नआएकी भने हैनन् तर अधिकांश महिलाहरु सरकारले अनुमति दिएको संस्थागत क्षत्रमा काम गर्न आएका छन । खाडी मुलुकहरु मध्य कतार पनि महिलाहरुको लागि एउटा गन्तब्य बनेको छ । कतारमा पनि नामदाम र [ . . . ] उक्त विज्ञप्तिमा जिल्ला र स्थानीय तहमा जनसमुदायका समस्या समाधान गर्न तथा विकास - निर्माणका काममा सहयोग पुर्याउन जनपरिषद्लाई क्रियाशील बनाउने निर्णय भएको पनि उल्लेख छ । हुन त उत्तरप्रदेश , बिहार , पश्चिम बंगालजस्ता भारतीय राज्यका सीमावर्ती बासिन्दाले नेपालबारे राम्रो जानकारी राख्छन् । अधिकांश नेपाली हिन्दी भाषा बोल्छन् र बुझ्छन् भन्ने उनीहरूलाई थाहा हुन्छ । अरू ठाउँकालाई भने त्यो थाहा हुँदैन । नेपाली र हिन्दी भाषाको मूलस्रोत संस्कृत भएकाले थुप्रै शब्द यस्ता छन् , जसको अर्थ एउटै छ । कतिपय भारतीयलाई यसको जानकारी छैन । सम्भवतः त्यसैले हेमन्तले हिन्दी गीत गुनगुनाएको सुन्दा भारतीय टिमका ती खेलाडीलाई आश्चर्य लागेको थियो । उनले त्यही कुरा आफ्ना साथीलाई पनि सुनाएका थिए । कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्ने क्रममा राज्यमन्त्री खड्काले आजको बैज्ञानिक युगमा शिक्षाको अति आवश्यक रहेको बताउनुभयो । उहांले त्यस अवसरमा विद्यालयको भौतिक सुधार , खेल मैदान निर्माण र खानेपानी व्यवस्था गर्न स्थानिय विकास मन्त्रालयबाट ३० लाख आर्थिक सहयोग गर्ने प्रतिवद्धता व्यक्त गर्नुभएको थियो । वार्षिकोत्सव तथा अभिभावक दिवसको अध्यक्षता गर्नुभएको संविधानसभाका सदस्य मोहनप्रसाद पाण्डेले जातीय राज्य विभाजनले देशलाई द्धन्द्धमा फसाउने स्पष्ट पार्दै एकीकृत नेकपा माओवादीले जातिय राज्य घोषणा गरेर अन्तरिम संविधान विरोधी काम गरेको बताउनुभयो । उहाँसँग २० तोला सुन , दुई तोला हवाइ गोल्ड , दुई थान मोतीको गहना , सात थान हीरा , मोती , निलमलगायतका गहना छन् । यी सम्पत्ति पुर्ख्यौली सम्पत्तिवापत प्राप्त भएको विवरणमा उल्लेख छ । ~~जाल मंच पर ई - लेख प्रकाशन का दूसरा प्रयास ।~~ हिउँदमा बिझेको काँडा बर्खामा आएर थाहा पाउने पृथ्वीको एउटा अनकन्टार कुनामा जन्मेका उनले भारी बोक्ने कर्म थालेको दुइ वर्षै पेरिसको आइफल टावरलाई आफ्नो नांगो आँखाले देख्न पाए , साक्षात् । कस्तो अचम्म π पोर्टर ( भरिया ) बाट उनी किचेन हेल्पर कुक हुँदै पर्वतारोहण दलका सरदार र प | mेन्च गाइडसम्म भए पछिल्लो चरणमा - यो नै उनको पेसामा लाग्नेहरूको प्रमोसन हुने स्वाभाविक चरण हो ) । पर्वतारोहणक्षेत्रमा धेरैले चिन्ने पदम घले र चार वर्षघि कंगारु दर्ुघटनामा ज्यान गुमाएका इमान गुरुङको साथ र सहयोग उनले जुन पाएका थिए , त्यसले उनलाई जीवनको गाडी सफलतापूवक गुडाइराख्नमा धेरै सहयोग गर्यो । ' अबको दुई वर्षपछि बेलायतले गोर्खाहरुलाई समान पेन्सनको समाधान पक्का गर्नेछ ' , उनले भने । ' यो सवाल यहाँमात्र मात्र होइन संसारको अगाडि गेसोले बोल्ने छ । गोरखा भूपू सैनिक संघ गेसो भनेको यमराजको मुखमा पुगेर आफ्नो बाटोमा फर्केको संस्था हो ' - गुरूङले भने । ' कि गोर्खा भू पू सैनिक संघ गेसोले जे बोल्छ , त्यो गरेर छोड्छ । हाम्रा पितृहरुको रगतले यि पापीहरुलाई सधैं कुबुद्धि र कुविचार दिइरहेको छ भन्दै आगामी दिनहरुमा नयाँ ढंगले अगाडि तीन फिट र पछाडि बाह्र फिट नापेर सशक्त ढंगले अगाडि बढ्ने गुरूङले बताए । २० डिसेम्बर १९८६ देखि लिम्बूवान मुक्ति मोर्चाले पूर्वी नेपालको झापा , मोरङ , सुनसरी , धनकुटा , तेह्रथुम , संखुवासभा , ताप्लेजुङ , पाँचथर तथा इलाम जिल्लालाई लिम्बूवान स्वायत्तता प्रदान गरिनुपर्छ भनी माग गर्दै आएको सर्वविदितै छ । अपितु सन् १९९० मा नेपाल राष्ट्रिय जनजाति पार्टीले इलाम , पाँचथर , ताप्लेजुङ , संखुवासभा , तेह्रथुम तथा धनकुटा जिल्लामात्र लिम्बूवान भूमि हो र सुनसरी , मोरङ तथा झापा जिल्लाचाहिँ कोचिला भूमि हो , त्यसैले उपर्युक्त जिल्लालाई कोचिला जातीय प्रान्त प्रदान गर्नुपर्छ भनी माग गरेको थियो । किन्तु सन् १९९१ मा नेपाल राष्ट्रिय जानजाति पार्टी र नेपाल राष्ट्रिय जनमुक्ति मोर्चा एकीकरण भई राष्ट्रिय जनमुक्ति पार्टी बनेपछि उक्त माग अलपत्र परेको थियो । ताथापि सन् २००४ मा नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी - माओवादी ) ले कोचिला जातीय स्वायत्तता र सन् २००५ मा संघीय लोकतान्त्रिक राष्ट्रिय मञ्चले कोचिला जातीय प्रान्तको माग गरेर नेपाल राष्ट्रिय जनजाति पार्टीको बिँडो थाम्न खोजेका छन् । जबकि लिम्बूवानका राजा सेनिहाङ लिम्बूको राजत्वकाल अर्थात सन् १६४० मा लिम्बूवानको भौगोलिक सीमा पूर्वमा ब्रम्हपुत्र नदी , पश्चिममा त्रिशुली नदी , उत्तरमा तिब्बत र दक्षिणमा गंगा नदीसम्म फैलिएको थियो । परन्तु २ डिसेम्बर १८१५ को सुगौलीको सन्धिमा लिम्बूवानको भौगोलिक सीमा पूर्वमा मेची नदी , पश्चिम अरुण नदीरसप्तकोशी नदी , उत्तरमा साविक र दक्षिणमा गलगलियारजोगबनीमा खुम्चियो । इतिहासतः वर्तमान झापा , मोरङ तथा सुनसरी जिल्ला तत्कालीन लिम्बूवान राज्यका सत्र थुममध्ये मोरङ थुम अन्तर्गत पर्दत्थ्यो । दृष्टान्ततः सन् १३६४ मा साङलाइङ लिम्बू मोरङ थुमका राजा भए । तिनताका मोरङ थुमका अधिकाँश जनता हिन्दू धर्मानुयायी थिए । यही कारण राजा साङलाइङ लिम्बू हिन्दू धर्ममा दीक्षित भए र लिम्बू नाम छाडी हिन्दू नाम धारण गरे । अर्थात पुङलाइङ लिम्बूबाट अमर राय भए । सन् १५८४ मा राय नामधरी लिम्बूवानका राजाहरुको छैठौं पस्ताका राजा विजयनारायण रायले विजयपुर नगर स्थापना गरेका थिए । जुन नगर कलान्तरमा मोरङ थुमको राजधानीको रुपमा प्रतिस्थापित भयो । राजा विजयनारायण रायले आफ्ना प्रधानमन्त्री सिंह राय - लिम्बू ) लाई मृत्युदण्ड दिए । यसरी आफ्ना बाबुलाई मृत्युदण्ड दिएकोमा विजयनारायण रायसित प्रतिशोध साँध्न सिंह रायका छोरा बाजु रायले मकवानपुरका राजा लोहाङ सेनलाई गुहारे । फलतः सन् १६०८ मा लोहाङ सेनले मोरङ थुममाथि आक्रमण गरे र विजयनारायण रायलाई बेपत्ता पारे अनि लोहाङ सेनले आफूलाई मोरङ थुमका राजा घोषित गर्नुका साथै बाजु रायलाई मोरङ थुमका प्रधानमन्त्री नियुक्त गरे । त्यसैगरी सन् १७६९ मा बाजु रायका वंशज प्रधानमन्त्री बुद्घकिर्ण रायले लोहाङसेनका वंशज कामदत्त सेनको हत्या गराइ आफुलाई मोरङ थुमका राजा घोषित गरे । किन्तु ६ अगष्ट , १७७४ मा नेपालका राजा पृथ्वीनारायण शाह र लिम्बूवानका राजाहरु सुन लिम्बू , कुम लिम्बू एवम् जंग लिम्बूबीच आपसी सम्झौता भयो । उक्त सम्झौतालाई मोरङ थुमका राजा बद्घकिर्ण रायले विरोध गरे । यही कारण सन् १७७४ मा नेपाली सेनाद्वारा तिनको अपहरण पछि हत्या भयो र सिङ्गो लिम्बूवानसंगै मोरङ पनि नेपालमा अन्तर्मुक्त भयो । कुनै समय ' कोच ' जाति वर्तमान आसम राज्यको कामरुप तथा ग्वालपाडा जिल्लाका बासिन्दा थिए र तिनताका त्यही भू - भागलाई कोच राज्य मानिन्थ्यो । सन् १४८५ मा कोच राजा हाजोका नाति विशुले कोच राज्यलाई वर्तमान पश्चिम बंगाल राज्यको उत्तर बंगाल अर्थात् कुचबिहार , जलपाईगुडी , मालदा तथा पश्चिम दिनाजपुर जिल्लासम्म बिस्तार गरे । साथै उनले कोच राज्यको राजधानी ग्वालपाडाबाट कुचबिहारमा सारे । अपितु राजा विशु आफ्नो परम्परागत धर्म र मातृभाषालाई असभ्य र हिन्दू धर्म र बंगला भाषालाई सभ्य ठान्दथे । अन्ततः उनले हिन्दू धर्म र बंगला भाषा अपनाई छाडे । ब्राम्हण पुरोहितहरुले विशुलाई विश्वसिंह नामकरण गर्नुका साथै राजपूतको उपाधि प्रदान गरे । तदुप्रान्त कोच जाति राजपूत अर्थात् राजवंशी र कोच राज्य कामतापुरी राज्यमा परिवर्तित भयो । किन्तु सन् १५७६ मा कामतापुरी राज्यका राजा विश्वसिंहका नाति लक्ष्मीनारायण सिंह र विश्वसिंहका भाई तथा सेनापति शिवसिंहका नाति अमिर राय दुवैले आफूहर राजगद्दीको उत्तराधिकारी भएको दाबी गरे फलतः कामतापुरी राज्य ग्वालपाडा र कुचबिहारमा विभाजित हुन पुग्यो । अन्ततः सन् १८२८ मा राजवंशी राजालाई रजौटाको उपाधि प्रदान गर्ने शर्तमा कामतापुरी राज्यको अवशेषको रुपमा रहेको कुचबिहार राज्य पनि ब्रिटिश उपनिवेशमा अन्तर्मुक्त भयो । जहाँसम्म राजवंशीको लिम्बूवान आगमनको प्रश्न छ , सन् १५५५ मा बंगलाका बादशाह सुलेमान र सन् १५९७ मा दिल्लीका बादशाह अकबरले कामतापुरी राज्यमाथि आक्रमण गरे र तिनले बलात् राजवंशीहरुलाई इस्लाम धर्म ग्रहण गर्न लगाई र मुसलमान बनाउन थाले । त्यही कारण तिनताका आफ्नो धार्मिक परम्परा र जातीय अस्मिता जोगाउनका लागि हजारौं राजवंशीहरुले छिमेकी राज्य लिम्बूवानको मोरङ थुममा आश्रय लिएका थिए । तीमध्ये कति आफ्नै मातृभूमिमा फर्के , कति यतै रहे । जो कामतापुरीमा फर्केनन् र लिम्बूवानमै रहे , ती राजवंशीले लिम्बूवानलाई आफ्नो कर्मभूमि बनाउन र आफूलाई लिम्बूवानवासी कहलाउन कुनै कसर बाँकी राखेनन् । फलतः लिम्बूवानमा धिमाल , ताजपुरिया , मेच - बोडो ) , गनगाई , थारु , सतार , - सन्थाल ) , उराव , मुण्डा , किसान आदि जातिसरह राजवंशी जातिले पनि मालभूमिको भू - स्वामित्व र जिम्दारी , पटवारी , गोदापदको प्रशासकीय अधिकार प्राप्त गर्न सफल भए । उता पश्चिम बंगालका राजवंशीहरुचाहिँ आदिम जातिभएर पनि हिन्दू धर्मानुयायी , बंगाला भाषी र राजपूत घराना भएका कारण उनीहरु राज्य भाषा र आदिवासीजस्ता संविधान प्रदत्त अधिकार तथा सुविधा प्राप्त गर्न अयोग्य ठहरिए । यही कारण राजवंशी जातिले पश्चिम बंगाल राज्यमा आफूलाई असुरक्षित महसुस गर्न थाले र अन्ततः आफ्नो जातिको सुरक्षाका लागि ' होमल्यण्ड ' को परिकल्पना गर्न पुगे । यसै सर्न्दर्भमा सन् १९८६ मा जयपुरकी महारानी गायत्री देवीको संयोजकत्वमा कोच - राजवंशी इन्टरनेशनल र चिला राय ट्रष्ट स्थापना भएको थियो । यसैक्रममा हाल पश्चिम बंगालका जीवन सिंहको नेतृत्वमा कामतापुरी लिबरेशन अर्गनाइजेशन - केएलओ ) , स्वधीन कामतापुरी राष्ट्र र अतुल रायको नेतृत्वमा कामतापुरी पिपुल्स पार्टी - केपीपी ) छुट्टै राज्य कामतापुरी प्राप्तिको निम्ति आनदोलनरत छन् । यद्यपि पश्चिम बंगालका राजवंशीहरुले झैं लिम्बूवानका राजवंशीहरुले कहिल्यै स्वधीन कामतापुरी राष्ट्र र छुट्टै राज्य कामतापुरी माग गरेनन् । बल्कि केही राजनीतिक दलले कोचिला जातीय स्वायत्तता वा कोचिला जातीय प्रान्तको माग गरेका छन् । अपितु ती दलहरुले जुन भू - भागलाई कोचिला भूमि निर्धारण गरेका छन् , ती भू - भागका रैथानेहरु राजवंशीमात्रै होइनन् , ताजपुरिया , थारु , धिमाल , सतार , गनगाई , मेच , किसान , मुण्डा , उराव आदि पनि हुन् । त्यसैले तथाकथित कोचिला जातीय प्रान्त वा जातीय स्वायत्तताले गैर राजवंशीको प्रतिनिधित्व गर्दैन । यदि प्रत्येक रैथानेलाई जातीय स्वायत्तता वा जातीय प्रान्त प्रदान गर्दै जाने हो भने सुनसरी , मोरङ तथा झापा जिल्लामात्र दर्जनौ जातीय प्रान्त वा जातीय स्वायत्तता निर्माण गर्नुपर्ने हुन्छ । के यो व्यावहारिक होला - विचारणीय प्रश्न छ । * लुनाजीलाई धेरै स्वागत छ है मेरो ब्लगमा ! ! * अनि सहयोग गर्नेलाई फोकस गर्नैपर्‍यो नि ! ! सहयोग नभए कविता नै आउँदैन थियो ब्लगमा अनि ! ! बुढा नेताहरु कुर्सीको खेलमा मात्र लिप्त भएकाले अब युवाहरुलाई जगाउनको लागि दवाव दिन सुरुवात गरेको रयालीमा सहभागी प्रशान्त सिन्धुलीयले प्रतिक्रिया दिए । कुनै दल विशेष नभई दवाव कार्यक्रम १८ वर्ष मुनिका विद्यार्थीहरुको भएको उनले प्रष्ट्याए । # सिलौटी कुटीमा आजीवन सेवा गर्नुहुने सिद्दिनन्द नेम्वाङले सो पुस्तकको पेज नं . ३५ मा ' ' बिसाएको एकछिनमा दिउँसो २ / ३ वजे परलोक हुनुभएछ ' ' भनेर अन्तर्वार्ता दिनुभएकोछ | केही समय अघि ब्लगर मित्र दीपकजीले " कैलाश जी यो लिङ्कुपिटाङ भनेको के हो ? " भनेर सोध्नुभएको थियो । उहाँले सोधेको बखतमा मलाई एउटा अपरिचित ब्लगर मित्रको लिङ्कुपिटाङ नामक ब्लगको याद आएको थियो । उहाँले कहाँ सुन्नुभयो कुन्नी ? " मैले सुनेअनुसार त्यो भनेको भोक लाग्यो भनेको रे हो ? " भनेर मलाई सुनाउनुभयो । तर मलाई त त्यो शब्दको अर्थ त्यही हो भन्नेमा एकरत्ति पनि हेक्का नै थिएन । न त त्यो शब्द मैले त्यसअघि कतै सुनेको थिएँ । गत शनिबार साथीहरुको विशेष इच्छाको कारण ' इकु the jungle man ' हेर्न सिनेमा हलतिर लाग्यौँ । त्यहाँ पुग्दा ठेलामठेल भीड थियो टिकट काट्ने काउन्टरदेखि बाहिरैसम्म । इकुको टिकट माग्दा ' छैन ' भन्ने जवाफ पाएपछि धेरैले अरु नै फिल्मको टिकट लिने या फर्किने बाहेक उपाय थिएन । एउटै भवनमा थुप्रै फिल्म एकैपल्ट चलाएको हुनाले पनि चाहनेहरुले अर्को फिल्म हेर्ने विकल्प तै तै थियो । अरु पनि नेपाली फिल्म त्यही हलमा चलिरहेको थियो । इकु हेर्न नपाएकोमा अर्को नेपाली फिल्मलाई नै विकल्पमा रोज्यौ हामीले । तर आश्चर्य ! नेपाली फिल्मको स्तर तथा बजार खस्केको कुरा यत्रतत्र चलेको बेलामा " नेपाली कुनैपनि छैन " भन्ने जवाफ पाउँदा त्यस दिन ठिक उल्टो भयो । कुनैपनि नेपाली फिल्मको टिकट र सीट छैन ! आब्बुई ! ! " हिन्दी त आज नहेरौ क्यारा " भन्ने मेरो अनुरोधमा सबै साथीहरुले सहमति जनाए । त्यसपछि फिल्म हेर्ने बजेटले एउटा रेष्टुरेष्टमा गएर टन्न मःमः खाएर अघाएर आ - आफ्नो कुटीतिर लाग्यौँ । हल पुगेर त्यसै फर्किनु पर्दा एक हिसाबले झ्याउँ लाग्दैथियो सबैलाई । तैपनि नेपाली फिल्म हेर्न पनि यत्तिका दर्शक हलमा आउँदा रहेछन् भन्ने लागेर हामी दंग थियौँ । नौलो स्वाद र प्रस्तुती लिएर आएको हुनाले नै इकु हेर्न धेरै दर्शकहरु हलसम्म पुगेका छन् सायद । हुन त शनिबार त्यसमाथि पनि बिहानीको शो भएकोले हुनसक्ला त्यत्तिका बिधि भीडभाड । इकुको पोष्टर हेर्दै विद्यार्थीहरु नेपाली फिल्म हेर्नेहरुको भीडमा , इकुको टिकट नपाएकाहरुको भीडमा उभिएर गफिरहँदा एउटा स्कूलको नेमप्लेट बोकेको ३ वटा गाडीबाट हुलका हूल विद्यार्थीहरु स्कूल पोशाकमै उत्रिएर हलतिरै आए । तब टिकट नपाउनुको कारण थाहा भयो । नत्र त टिकट काउन्टरमा बस्नेलाई बोल्ने फुर्सद कहाँ र ! अनि लाइन लागेरै त्यत्रो सोधीरहने जाँगर पनि हामीमा कहाँ र ! अनुशासित भइ लाइनमा बसेरै ती विद्यार्थीहरु खुरुखुरु फिल्म हलभित्र छिर्न थाले । इकु हेर्न लाइनमा बसेर हलभित्र छिर्दै विद्यार्थीहरु । जंगली मान्छे - इकु प्रमुख पात्र भएपनि बालक अपहरणको कथाबस्तुलाई समेटिएको र ह्युमरस प्रस्तुती भएको चर्चा बजारमा फैलिएकोले पनि होला बच्चाहरुलाई हलसम्म पुर्याउने संयोजन खुद स्कूलले नै गरेको । संयोगबस साँझ कन्तिपुर टेलिभिजनबाट प्रसारण हुने ' पवनकली ' शो आउने समयमा टेलिभिजन खोल्न पुगेछु म । त्यस शोमा उही इकु - सुलेमान शंकर फिल्मी पात्रकै रुपमा पाहुना बनेर पवनकलीको कुटीमा झुल्किए - इकु इकु भन्दै । यताउती हेर्दै पवनकालीको घरको भित्तामा झुन्डिएको मकैको घोगातर्फ इशारा गर्दै भोक लगेको जनाउदै भन्छ - लिङ्कुपिटाङ लिङ्कुपिटाङ । तब मलाई दिपकजी र उहाको प्रश्नको याद आयो । त्यो त नेपाली टार्जन इकुको भाषा पो रहेछ । जो नेपाली टेलिचलचित्रमार्फत् ठुलो फिल्मको जगतमा प्रबेश गरेको छ अहिले । तिन दिन देखि लगातार रुपमा प्यूठान लगाएत देस भर पानी परिरहेका छ । प्यूठान जिल्लाका प्रमुख मानीने सडकहरुको मर्मतकार्य सुरु गरीएकोे छ । प्यूठानको प्रमुख व्यापारीक केन्द्र बाग्दूला देखि मच्छि बजार सम्मको सडक मर्मत कार्य बर्षा सुरु भए सँगै सुरु भएको छ । बुढा पाकाहरुको उखान अनुसार जसै प ¥ यो राति उसैबुढी ताती भने झैँ प्यूठानका [ . . . ] यो जमात त कुकुरको पुच्छर घुमुरकिएको देख्दा पनि मरमरी हाँस्छ तर पनि कसैलाई नहाँसेको र मुख छोपेको देख्नु भो भने पक्कै दाँत उबडखाण्डे होला भन्ठानुस् । तर ए सुन्दर महिलाहरू , दाँत , नाकजस्ता चिज त भगवान्ले एक पटक जे दिए दिए , त्यो जस्तो भए पनि हाँसोलाई नरोक्नुस् । हाँसो त स्वर्गीय चिज हो यसलाई बग्न दिनोस् । नहाँस्ने कुनै कारण हुन सक्दैन । मान्छे भएपछि हाँसो फुल्छ फुल्छ तर तपाईँ तैपनि हाँस्नु हुन्न भने त्यसको पछाडि हजार कारण हुन सक्छन् भनेर मान्नै पर्‍यो । होइन र - त्यसैले यहाँलाई अनुरोध छ , नहाँस्ने कुनै कारण उपस्थित हुन नदिनोस् । " नाई मलाई त्यै केटी चाइन्छ जेगरी भएपनि जसरी भएपनि त्यहि केटी चाईन्छ नाई … . आमा ! मलाई त्यही केटी चाइन्छ नाई … . " करिब सात आठ वर्षअगाडी नेपाली सांगीतिक दुनियामा हलचलै ल्याइदिए प्रकाश पौडेलले । एउटी केटीको लागि आमासँग बच्चाले झै रोएर गाएको यस गितले प्रकाश पौडेललाई स्थापित गायकको रुपमा उभ्यायो । हुन त संगितलाई विकृत बनायो भन्दै त्यति बेलाका बुज्रुक भनाउँदाहरुले कम्ति आलोचना गरेका होइनन् प्रकाशको । तैपनि रोएरै गित गाउनु भनेको कम्तिको कला थिएन उनको । संगितमा उनको नितान्त नयाँ प्रयोग थियो यो । आखिर आलोचना वा र्समर्थन जेसुकै होस नयाँ प्रयोग गर्ने साहास खुवि देखाएकै हुन प्रकाशले । त्यतिबेलै तन्नेरी पुस्ताका धेरै गायकहरु पाश्चात्य संगितको नक्कल गरेर हिट भइरहेका थिए । त्यही पुस्ताका प्रकाशले आफ्नो मौलिक प्रयोग गरे त के बिगारे । आखिर उनको गित हिट भएरै छाड्यो । बच्चा , युवा , बुढाबुढी नै किन नहुन सबैलाई कमेन्ट योग्य भयो यो गित । एफएम रेडियोहरुका हिटलिष्टमा धेरै दिन अटायो यो गित । जसले जे नै टिप्पणी गरुन धेरैले रुचाए यो गित । उनको " नाइ मलाई … . " को ख्यातीसँगै नेपाली संगितमा नयाँ प्रयोगको लहरै चल्यो उनको रुवाईबाट प्रभावित भएर कसैले हाँसेर गाए कसैले खाकेर गाए । " मैले उनलाई पाउनै पर्छ … . मसँग माया लाउनै पर्छ भनेर कसैले नाराको शैलीमा गाए । कलाकार नारद खतिवडाले - " ढोका खोल पोष्टेकी आमा ढोका खोल न हो … " भनेर जड्याहाको शैलीमा गाए । उनले पनि नयाँ प्रयोग गरीरहे - " तर यो कुरा कसैलाई नभन्नु ल ! भनेर " गाइएको साउती शैलीको गित पनि कम्ति चर्चित भएन । त्यसपछिका " प्यारी मेरी प्यारी " बोलको गित पनि चर्चा योग्य नै रह्यो । यसबिचमा थ्रि मच , भाइरस , रेस , साइको र काले गरी पाँच वटा उनका एल्बम बजारमा आए । जसले उनलाई युवा पुस्ता बिच निकै लोकप्रिय बनाएको छ । प्रकाश पौडेल अहिले रोजगारीको शिलसिलामा मुलुक बाहिर छन् । तैपनि उनी नेपालका उनका हितैसी तथा प्रसंसकहरुसँग टच मै छन् । जसलाई सम्भव बनाएको छ फेसबुकले । उनि दैनिक २ घण्टा दिन्छन् फेसबुकमा । विश्वदीप साप्ताहिकको लागि यो पङ्तकारसँग प्रकाशले भने - " अफिसबाट आएपछिको दुइ घण्टा इन्टरनेटमा बित्छ । त्यही भित्र फेसबुकको टाइम हुन्छ " । फेसबुक मार्फ आफ्ना फ्यानहरु बढेकोमा मख्ख छन् प्रकाश । प्राय जोकहरु अपडेट गरिरहने प्रकाशका स्टाटस निकै रमाइला हुने गरेका छन् । त्यहि जोकहरुले नै फेसबुकमा आफ्ना साथीहरु बढेको गन्दछन् प्रकाश । उनि भन्दछन् - " मेरा जोक्सहरु पढ्न मलाई बढी याड गर्छन् । " उनका फ्यानहरुलाई उनी रमाइलो लागे जस्तै प्रकाशलाई पनि रमाइलो लाग्छ आफ्ना फ्यानहरु । उनले आफ्ना फ्यानहरुका लागि फ्यान पेज समेत बनाएका छन् फेसबुकमा तर त्यसलाई अपडेट गर्न भ्याएका छैनन् उनले । हाल दिनको दुइ तिन पटक पर्शनल पेज अपडेट गरी रहन्छन् उनी । " तपाईलाई फेसबुक चलाउँदा सबैभन्दा रमाइलो क्षण कुन लाग्छ - " भनेर सोद्धा प्रकाशले भने - " राम्रो जोक्सहरु हाल्दा धेरै कमेन्ट आउँछ त्यो नै रमाइलो लाग्छ । " जति रमाइलो जोक्स उति धेरै कमेन्ट जति धेरै कमेन्ट उति रमाइलो । वाह ! प्रकाश ! ! तर प्रकाशले जोकहरु अपडेट आफ्नो रमाइलोका लागि राखेका छन् कि फ्यानहरुको रमाइलोका लागि कुन्नी - करिब एक वर्षअगाडि प्रकाश इन्टरनेटमा हिन्दी फिल्मको प्रोमोहरु हेर्दै थिए । त्यही उनले फेसबुक फेला पारे र फेसबुक एकाउन्ट खोले फेसबुकमा पहिलो कुन साथीलाई याड गरियो उनलाई थाहा छैन रे । उनले फेसबुक खोलेसँगै जिमेलका सबै साथीहरुलाई फ्रेन्ड रिक्वेस्ट पठाएका थिए । दोश्रो पटक फेसबुकमा साइन इन हुँदा धेरै साथी भइसकेका थिए उनका । आजकाल निक्कै मज्जाको लाग्छ उनलाई फेसबुकिङ । उनि फेसबुकलाई आफ्ना कुरा राख्ने चौतारी र मनोरञ्जनको रुपमा लिन्छन् । फेसबुकको निकै क्रेजी छन् प्रकाश । " एक दिन फेसबुक सदाको लागि बन्द भयो भने के गर्नु हुन्छ - " " अर्को साइट तिर लागिन्छ होला प्रकाश भन्छन् " सायद टि्वटर तिर " बीकानेर , 28 अगस्त । मैढ़ स्वर्णकार समाज की प्रमुख सामाजिक पत्रिका मैढ महिला दीप की ओर से जेएनवी कॉलोनी स्थित आलोकालय में सी . ए . फाईनल परीक्षा प्रथम प्रयास में अच्छे अंकों से उत्तीर्ण सुश्री योगिता सोनी का सम्मान हुआ । मुख्य अतिथि सेवानिवृत्त जिला शिक्षा अधिकारी व मैढ़ महिला दीप प्रधान संपादक श्रीमती विद्योत्मा वर्मा ने सुश्री योगिता [ . . . ] [ . . . more ] अपरान्ह १ वजे कार्यक्रमको उद्घाटन प्रेसिडेण्ट मास्टर तुलसीकुमार गुरुङ र प्रमुख प्रशिक्षक ग्रेण्ड मास्टर नम्वरजंग गुरुङले संयुत्तरुपमा गर्नु भएको थियो भने एसोशियसनको पहिलो वाषिर्क पत्रिका प्रमुख प्रशिक्षक ग्रेण्ड मास्टर नम्वरजंग गुरुङद्वारा लोर्कापण गरिएको थियो । कार्यक्रमलाई सुधिर गुरुङ र लक्ष्मी थापा राईद्वारा संयुत्तरुपमा संचालन गरिएको थियो । विराटनगर , मङ्सिर ६ । नेपाल पर्यटन वर्ष सन् २०११ सफल बनाउन र पूर्वको पर्यटन व्यवसायको प्रर्वद्धनका लागि विराटनगरका पर्यटन व्यवसायीले सवैस्तरका पर्यटकलाई सुहाउँदो प्याकेज टुर कार्यक्रम सञ्चालनमा ल्याएका छन् । विराटनगरका पर्यटन व्यवसायीले विराटनगरबाट पूर्वका मेची , कोसी र सगरमाथा अञ्चलका विभिन्न जिल्लामा पर्ने पर्यटकीयस्थलको पर्यटकलाई सजिलो र सस्तो तरिकाले भ्रमण गराउन सो कार्यक्रम सञ्चालनमा ल्याएका हुन् । नेपाल भ्रमण वर्षमा नेपाल आउने विदेशी र नेपालभित्रै घुम्न चाहने आन्तरिक पर्यटकलाई घुमाएर नेपाली पर्यटन प्रवर्द्धनका लागि आफूहरूले प्याकेज टुर कार्यक्रम सञ्चालनमा ल्याएको विराट क्षेत्रीय पर्यटन प्रवर्द्धन समितिका संयोजक भवेश श्रेष्ठले बताएका छन् । उनका अनुसार पर्यटकका लागि पूर्वका विभिन्नस्थानमा रहेका धार्मिक , ऐतिहासिक र मनोरमस्थलको भ्रमण गराउन एकदेखि पाँच दिनसम्मका प्याकेज कार्यक्रम तयार गरिएका छन् । प्याकेज कार्यक्रमअनुसार एकजनाले रु ५०० देखि रु पाँच हजारसम्ममा प्याकेज टुर भ्रमण गर्नसक्ने छन् । एकदिनमा पर्यटकहरूले भारतीय सीमावर्ती बजार जोगवनीदेखि मोरङका विभन्न पर्यटकीयस्थल सुनसरीको वराह क्षेत्र , पुरानो ऐतिहासिक बजार चक्रधटिट रामधुनी , विजयपुरमा रहेका धार्मिक मठमन्दिर र धरानबजार धुम्न सक्ने छन् । यसका साथै झापामा रहेका किच्चक वध , सतासीधाम , माई धामलगायतको भ्रमण गर्न पाइनेछ । यसैगरी दुई दिनका लागि धनकुटा , हिले , वसन्तपुर हुँदै तमोरमा पिसिंग र रफटिङसम्मको व्यवस्था हुनेछ । तेस्रो दिन सङ्खुवासभाको गुफापोखरी , गुराँसको राजधानी तीनजुरे मिल्के जलजले , खाँदवारी र चैनपुर बजारको भ्रमण गर्न सकिनेछ । चौथो दिनका लागि झापा र इलाममा रहेका पर्यटकीयस्थल सन्दकपुर , श्रीअन्तु , इलाम र पशुपतिनगर बजारका साथै सुन्दरस्थल कन्यामलगायतका स्थानको भ्रमण गर्न सकिनेछ । पाँचौ दिनका लागि भने पाँचथर र ताप्लेजुङ , खोटाङ , भोजपुरलगायत स्थानमा रहेका पर्यटकीय क्षेत्रहरूको भ्रमण गर्न पाइने व्यवस्था छ । यसबाहेक मकालु र कञ्चनजङ्गा हिमाल अवलोकन गर्न जान चाहनेका लागि विशेष ट्रेकिङको व्यवस्था पनि हुनेछ । पूर्व क्षेत्रका पर्यटन व्यवसायीले प्याकेज टुरको महत्वलाई बुझेर भरपर्दो सञ्जाल बनाइ लागु गर्न सकेमा दिगो पर्यटनको विकास हुने पर्यटन व्यवसायीको भनाइ छ । श्री त्रिपाठी ने मप्र में संस्कृत भाषा के प्रचार - प्रचार के लिए संस्थान द्वारा किए जा रहे कार्य का प्रशंसा की । उन्होंने कहाकि संस्कृत के विकास से ही राष्ट्र की उन्नति संभव है ।

Download XML • Download text

nep-36

nep-36

View options