EN | ES |

nep-21

nep-21


Javascript seems to be turned off, or there was a communication error. Turn on Javascript for more display options.

' संसारको झन्डै ९० प्रतिशत पानी अफ्रिका , भारत चीनमा खपत हुन्छ पानी एक सामुदायिक स्रोत हो आधा जनसंख्या दिनभर नुहाइरहने आधा जनसंख्या एक बाल्टिन पानीका लागि आधा दिन संघर्ष गर्ने स्थिति हुनु हुँदैन , ' उनले भने , ' पानी भएको नभएको दुई भागमा विभाजित सहरको कथा फिल्ममा हुनेछ ' समूह चरणका दुई टिम एएफसी च्यालेन्ज कपको नकआउट चरणमा पुग्नेछन् नेपालको समूहमा अफगानिस्तान , उत्तर कोरिया श्रीलङ्का रहेका छन् उत्तर कोरिया गतविजेता टिम हो नेपालले पहिलो खेल चैत २४ गते दशरथ रङ्गशालामा अफगानिस्तानविरुद्ध खेल्नेछ सोही दिन हल्चोक रङ्गशालामा उत्तर कोरिया श्रीलङ्काबीच खेल हुनेछ क्युवा कात्तिक १५ क्युवाका पूर्ब राष्ट्रपति फिदेल कास्त्रोले क्युवामा स्वाइन पलु फैलनुको मुख्य जड अमेरिकी पर्यटन भएको आरोप लगाएका छन् क्वुबामा आयोजित एक भब्य कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै उनले अमेरिकाले यस बर्षदेखि आपना नागरिकलाई क्वुवा भ्रमणका लागि छुट दिएपछि देशमा स्वाइन पलुको प्रकोप बढेको बताएका छन् अमेरिकि प्रशासनले क्युवामाथि लगाएको ब्यापारिक प्रतिबन्धले भने हटाएको छैन जसले गर्दा औषधि आयात गर्न समस्या भैरहेको क्युवाका अधिकारीहरुले बताएका छन् क्युबामा अहिले सम्म सय मानिसमा स्वाईन पलुको जिवाणु फैलिएको त्यसमध्ये सात जनाको मुत्यु भैसकेको बीबीसीले उल्लेख गरेको भरतपुर , वैशाख १६ - चिकित्सकले उनका दुवै छोरालाई बिहीबार खाली पेटमै बोलाएका थिए रोग पत्ता लाग्ने आसमा शरीरको पूरै छाला पाकेका छोराहरू १४ वर्षीय कुञ्जे वर्षीय दिलुलाई लिएर मनमाया बिहानै होटलबाट अस्पताल आइन् तर आकस्मिकबाहेकका सेवा ठप्प भएको जानकारी पाएर निराश भइन् ' खाना खुवाएको छैन , ' अस्पतालको भित्र सडक पेटीमा उनले भनिन् , ' भोकै छन् ' विगत केही समय अगाडि देखि नेपाल भ्रमणमा आएका वंगालादेशी नागरिकले भ्रमणको निहूँमा नेपाल आई गैहकानुनी क्रियाकलापमा लागेको पाइएको काठमाण्डौको बागबजार क्षेत्रमा यस्तो अबैध धन्दा गर्ने गिरोह सक्रिय भएको प्रहरीले थाहा पाए पछि सर्च अभियान सुरु गरको थियो यसै क्रममा नेपाली राहदानीहरुमा फोटो परिवर्तन गरि सक्कल राहदानी वाहकको राहदानीहरु दुरुपयोग गर्ने गिरोहको खोजी गर्दै जाँदा काठमाण्डौ ३१ बागबजारबाट जना बंगालदेशी नागरिहरुलाई पक्राउ गरिएको उक्त गिरोह बसेको स्थानबाट नुवाकोट मदानपुर गाविस बस्ने रमेश रमन खनालको पासपोर्ट . ३११२३० को राहदानीमा फोटो परिवर्तन गरीरहेको अवस्थामा उनीहरुलाई पक्राउ गरिएको हो पक्राउ परेका सबै वंगालादेशी नागरिकको भिषा सकिएर ओभर स्टे भइसकेका छन् यो अपराधीत गिरोहसँग मिलेर गौशालाका सनिज प्रासाद पौडेलले आफ्नै घरमा संचालन गरेको Battisputali Cyber & Communication मा यस्तो अपराधीत कार्य गर्दै आएका थिए पक्राउ परेका बंगालदेशी नागरिकको बयानको आधारमा उक्त बक्तिसपुतली साइवरमा केन्द्रीय अनुसन्धान व्यूरोको प्रहरीले छापा मार्दा बंगालादेशी नागरिकको थान पासपोर्ट सहित नेपाली नागरिकको राहदानीमा १० जनाको फोटो परिवर्तन गरेको अवस्थामा पासपोर्टहरु फेला परेपछि उक्त कार्यमा संलग्न सनिज प्रसाद पौडेल लगायतका अभियूत्तलाई केन्द्रीय अनुसन्धान व्यूरोले पक्राउ गरेको हो यसरी बारम्बार भई रहने पासपोर्ट काण्डले सभासद् , नेपाली गिरोह विदेशी अपराधीक संजालले समेत राहदानी जस्तो राष्ट्रियतामा नै आँच आउने कुरामा गरेको लुछाचुडीले मुलुकको गरिमा माथिनै खोट लगाएको पछिल्लो समयमा केन्द्रीय अनुसन्धान व्यूरोले राहदानी , नागरिकता , नक्कली प्रमाण पत्र लगायतका सरकारी कागजपत्र बनाउनेहरु प्रति विशेष अनुसन्धान विश्लेषण गरेर कारवाहीको लागि विशेष रणनिति बनाएर अघि बढेको व्यूरो प्रमुख राजेन्द्र सिंह भण्डारीले बताउनु भयो पक्राउ पर्नेहरुमा वंगलादेश स्थायी घर भई हाल काठमाण्डौको बागबजार बस्ने बर्ष २५ को मो . राना , सोही ठाउँ बस्ने बर्ष ३९ को बदिउल आलम , बर्ष ४८ को शुभ नारायण चौधरी भन्ने आब्दुल रसीद , बर्ष ३४ को सुमन भन्ने सिराजुल ईसाम मुस्लीमउद्दीन , बर्ष २७ को साहदत काठमाण्डौ बत्तिसपुतलीका बर्ष ३४ को सनिज प्रसाद पौडेल रहेका छन् यसै काण्डमा अभियूत्तको बयानको आधारमा एक जनालाई समेत पक्राउ गरिएको पक्राउ पर्नेमा चितवन नारायणपुर घर भै हाल पेस्पीकोला टाउनप्लानिङ्ग बस्ने बर्ष ४० को राज कुमार गुरुङ्ग रहेको पक्राउ परेका सबै अभियूक्तलाई आवश्यक कारवाहीको लागि काठमाण्डौ प्रहरी परिसर को हिरासतमा राखी मुद्दा अघि बढाइएको यसरी बंगालादेशी नागरिकहरु विगत बर्षमा करिब २२ हजार नेपाल घुम्न आएका कतिपयले नेपालकै नागरिकता राहदानी विभिन्न गिरोहबाट बनाएर विदेश सम्म गएको प्रहरीले बताएको नेपालीको राहदानीमा विदेश जादा वंगालादेशीलाई अलि सहज हुने भएकाले गर्दा पनि नेपाली राहदानीमा फोटो परिवर्तन गरि थुपै्र बंगालादेशी विदेश गएको हुन सक्ने सिआवी प्रमुख भण्डारीले बताउनु भयो आगामि दिनमा अपराधीक गतिविधिमा लाग्नेहरु को रेकर्ड कम्प्युटराइज गरिने भएकाले अपराध गर्ने मानिसहरुलाई पक्ता लगाउन सजिलो हुने भएको गएको दिनहरुमा भएका सबै अपराधीहरुको रेकर्डको आधारमा कसले के कति पटक अपराध ¥ यो त्यसको विवरण चाडै पत्ता लगाइने भएको हाल सम्ममा करिब ५८ हजार अभियूत्तहरुबाट उठाइनु पर्ने जरीमाना उठेमा मुलुकको राजश्वमा समेत बृद्धि हुने केन्द्रीय अनुसन्धान व्यूरोका प्रमुख राजेन्द्र सिंह भण्डारीको दावी रहेको यसरी केही आर्थिक लाभको लोभमा परेर नागरिकता पासपोर्ट जस्तो आफु आफ्नो राष्ट्रको राष्ट्रियतालाई चिनाउने अत्यन्तै महत्पूर्ण बस्तुको कालो धन्दा गर्नको लागि समाजका केही व्यक्तिहरु माहिर छन् अर्काको देशको नागरिकता पासपोर्ट खरिद गरेर कालो धन्दा गर्नेको पनि कमि छैन आखिर किन खरिद गरिन्छ राहदानी अन्य मुलुकको ? ? अनि किन प्रयोग गरिन्छ अरुको नागरिकता पासपोर्ट ? यी यस्ता प्रश्न प्रति राज्यका सम्बन्धीत निकायले गम्भीर भएर सोचुन कार्यान्वयनमा लागुन् नत्र नक्कली नेपाली रुप धारण गरेका मानिसहरुको भिड नेपालमा नहोला भन्न सकिन्न ? ? कृष्णकुमारी युएस नेपाल अनलाइनलाई आफ्नो ५२ घन्टे बरालिएको कहानी सुनाउदै सबिस्तार कहानी छिट्टै प्रकासित गरिदैछ . . . समाजकल्याण ऐन , २०४९ बमोजिम निर्मित सो आचारसंहिता उल्लङ्घन गर्ने सामाजिक सङ्घसंस्थाको दर्ता खारेजी एवं सम्पत्ति जफतसमेत हुनसक्ने व्यवस्था सभासद यादवले पहिलो पटक कुटनीतिक राहदानी २०६५ साउन २७ गते इटालीमा एउटा सम्मेलनमा भाग लिन जानका लागि बनाएका थिए भने शाहले २०६५ साउन १० गते थाइल्याण्ड जानको लागि लिएको रेकर्ड संसद सचिवालयसँग रहेको " कलिलो मनका यादहरूमा " शीर्षक कथा अतीतको बेदनापूर्ण सम्झनाले अतालिएकी नारीको मातृवात्सल्य झल्काउने संवेदनशील कथा हो चौध वर्ष अगाडि थापाथलीको प्रसुतिगृहमा एउटी कन्याको जन्म हुन्छ प्रसुतिगृहमा नै आमाछोरी तीन चार घण्टासँगै रहन्छन् यता सानीमालाई भने कहिले बच्चालाई काख लिऊँ भन्ने तीब्र लालसा हुन्छ आमा - छोरी सकुशल बाहिर आउँछन् सानीमाले छोरी स्मृतिलाई माया वात्सल्य भावले काख लिन्छे घरमा आएपछि पनि सानीमा हरेक हप्ता स्मृतिसँग बस्न स्मृतिलाई खेलाउन दिदीको घरमा आउने गरेकी समय यसरी नै बित्छन् यस्तैमा २०५० साल साउन महिनामा आमा बुबाको कुराकानीबाट स्मृतिको मृत्यु भएको जानकारी सानीमालाई हुन्छ स्मृति दुई वर्षकी हुँदा भाई जन्मेकोेले उता आमाचाहिँलाई भने भुल्ने बाटो हुन्छ तर सानीमालाई भने स्मृतिको अभाव सधै खड्किरहन्छ अहिले त्यो भाइ पनि बाह्र वर्षको भइसकेको तर एक्ली सानीमा भने उही बच्ची स्मृतिकै यादमा हराइरहेकी हुन्छे आमाले चाहिँ लगभग बिर्सिसकेकी हुन्छे यहाँ शिशु प्रति जन्माउने आमाको भन्दा स्नेह - वात्सल्य सानीमाको बढी देखाएर कतैकाँही यस्तो स्थिति समेत देखिन सक्छ भन्ने सङ्केत गरिएको सुरूमै माया गर्दै हुर्काइएकी सानी छोरी स्मृतिको दुई वर्षकै अवस्थामा मृत्यु हुनु त्यस पछिका बाह्र तेह्र वर्षसम्म पनि सानीमालाई त्यस बच्चीको वात्सल्यले सताइरहनुमा केही केही रहस्य अवश्य लुकेको कथाकारले त्यो पत्ता लगाउने जिम्मा पाठकमाथि नै छोडेको प्रतीत हुन्छ बैठकको अध्यक्षता गर्न समाजका अध्यक्ष नर बहादुर पुन बैठक स्थल आईपुग्नु भएको थियो बैठकले भलिबलको प्रथम द्दितिय पुरस्कार राशी बढाउने निर्णय गरेको भने म्याग्देली खेलाडीहरुको ड्रेस समेत नयां बनाउने निर्णय गर्दै हिंजै नयां ड्रेशको अर्डर समेत दिई सकिएको नेपाल पसेका अन्य धर्महरुले पनि नेवारहरुलाई आकषिर्त गरेको त्यसमध्य इशाई झण्डै अढाइ सय वर्षअघिदेखि कतिपय नेवारहरुले अपनाउँदै आएको नेवारहरु मध्ये मुसलमानी धर्म मान्ने पनि छन् मल्लकालमा नेपाल पसेका मुसलमानहरु नेवार समुदायभित्र आफ्नै जातिगत पहिचान कायम राखी बसेका छन् काठमाडौं , २८ जेठ धादिङ जिल्लामा विषाक्त च्याउ खादा दुई जनाको मृत्यु भएको भने अन्य जना विरामी परेका छन् जंगलबाट ल्याएको च्याउ हिजो बेलुका पकाएर खाएका कारण दुई जनाको मृत्यु भएको हो विषका कारण मृत्यु हुनेमा सेमजोङ गाविस वडा नम्वर चौताराका सार्की सुनार उहाँका एक पाहुना रहेका धादिङ प्रहरीले जनाएको अन्य विरामी परेकाहरुको जिल्ला अस्पताल धादिङमा उपचार भईरहेको नेपाल नेपाली जनता यतिबेला ऐतिहा " सिक चरणमा छन राष्ट्र , राष्टी « यता जनअधिकारका प्रश्नहरु पनि विषेश सङ्क्रमणकालिन स्थितिबाट गुज्रिरहेको त्यसैले सबै नेपाली नागरिकको सामु मुलुकलाई नया " रुपान्तरणमा लैजाने महान जिम्मेवारी आईपरेको समस्याहरुलाई ठिक " बुझ्नु , समाधानको बाटो पहिल्याउनु व्यापक एकताका साथ मुलुकलाई नया " चरणमा पुर्याउनु हामी सबैको दायीत्व बनेको मुलुकले अहिलेको अवस्थासम्म आईपुग्नको लागि पनि केहि ऐतिहा " सिक चरण पार गरिसकेको त्यसमा उल्लेखित कारणले भुमिका खेल्यो भन्नु अनुपयुक्त रहने छैन . हतियारवद्ध रहेका माओवादी निशस्त्र रहेका राजनैतिक दलहरुको विचमा समझदारी कायम गरी निरङ्कुश राजतन्त्रको विरुद्ध केन्द्रीत आन्दोलनमा जान तयार हुनु . विगतका दिनहरुमा दलहरुबाट भएका कमिकमजोरीहरुको दलहरुबाटै आत्मसमिक्ष्ाँ गर्दै संविधान सभाको चुनावको ऐजेण्डालाई मुर्तता प्रदान गर्न सफल हुनु . लामो ऐतिहासिक जन आन्दोलन १९ दिन सम्मको आमहड्ताल सम्पन्न गरेर राजतन्त्रको विरुद्धको जन आक्रोशलाई साम्राज्यवादी , विस्तारवादी लगाएत अन्तराष्टी « शक्तिहरुको अगाडी प्रमाणित गर्न सफल हुनु . दलहरुद्धारा घोषणा गरिएको ऐतिहासिक जन आन्दोलन ०६२ ÷ ६३ मा नागरिक समाज , पत्रकार महासंघ , नेपाल वार एसोसियसन , बुद्धिजिवी संगठनहरु , जनजाति महासंघ लगाएत सबै पेशाकर्मी न्यायप्रेमी जनसमुदायकको सहभागिता सहयोग प्राप्त गर्न सफल हुनु आदी यसमा मुख्य रुपमा ओटा उपलब्दी प्राप्त भएको एक - ०५९ आश्विन १८ गते गुमेको अधिकारहरु पुर्नस्थापित गर्न सफल भएको दुई - नेपाली जनतालाई पूर्ण रुपमा सार्वभौम बनाउनको निम्ति संविधान सभाको निर्वाचनको एक मात्र राजनैतिक ऐजेण्डामा मुलुकका सबै राजनैतिक दल तथा समाजिक संघ - संस्था लगाएत सम्पूर्ण बर्ग धरातलहरुलाई एकैठा " उमा लैजान सफल भएको तिन - गणतन्त्रको पक्षमा जनमतको ब्यापक अभिवृद्धी भएको जसको कारणले गर्दा राजा राजतन्त्रलाई एककदम झुकाउन बाध्य पारिएको तर राजा राजतन्त्र पूर्णरुपमा पराजित भैसकेको छैन नेपाली जनता पूर्ण सार्वभौम सक्ता सम्पन्न हुन जरुरी त्यसको लागि संविधान सभाको निर्वाचनको परिणमलाई जनताको पक्षमा ल्याउनु यतिवेलाको सबैभन्दा महत्वपूर्ण काम हो संविधान सभाको निर्वाचनमा अगाडी बढ्दा आई पर्ने षडयन्त्रहरुलाई चकनाचुर पार्न , मुलुकलाई नया " दिशामा रुपान्तरण गरेर लैजान सबै एकजुट हुनुपर्ने आवाश्यकता रहेको नेपाली जनतालाई सर्वभौम बनाउने सन्दर्भमा छलफल गरिरह " दा शहिदको बलिदानी ऐतिहासिक जनआन्दोलन ०६२ ÷ ६३ ले उठाएका विषयवस्तुहरुलाई कसैले भुल्न हुदैन तथावी अहिले मुलुकमा ओटा धारहरु देखा परिरहेका छन . लोकतान्त्रिक गणतान्त्रिक पक्ष्ँ . सोभायमान ( अभचझयलष्ब ) ि राजसंस्थाको पक्ष्ँ . राजा राजतन्त्रलाई बलियो बनाउन चाहने पक्ष तेश्रो पक्ष्ँ यतिवेला हारेको अवस्थामा रहेको तर उनिहरुले फेरी पनि षडयन्त्रहरु गर्न सक्ने संभावनाहरुलाई पुरै अस्विकार गर्न सकिन्न त्यसैले सर्वप्रथम सबै नागरिकहरु यसबाट सचेत हुन जरुरी दोश्रो सोभायमान ( अभचझयलष्ब ) ि राजतन्त्रको पक्षमा नेपाली काग्रेसका सभापती तथा प्रधानमन्त्री गिरिजा प्रसाद कोईराला लगाएत कतिपय आन्दोलनकारी दल कै नेताहरुले आफ्नो अभिमत जाहेर गरेको पाईएको तर पनि संस्थागत रुपमा निर्णय भने अहिले सम्म आईसकेको छैन यदी सोभायमान ( अभचझयलष्ब ) ि राजसंस्थाको पक्षमा नेपाली काग्रेस , गिरिजा प्रसाद कोईराला अरु कसैले उभ्याउने कोशिस भयो भने त्यो निश्चय नै उनिहरुको लागि अभिसाप सावित हुनेछ यो कुरा जनताको विचबाट ऐतिहासिक जन आन्दोलन ०६२ ÷ ६३ मा उठान भएको माग नाराहरुले प्रमाणित गरिसकेको पहिलो लोकतान्त्रिक गणतान्त्रिक पक्ष्ँ हो यो नै आजको स्थितिमा सबैभन्दा शक्तिशाली ताकतवान पक्ष्ँ हो जनताको जुझारु एकताले ऐतिहा " सिक जन आन्दोलन ०६२ ÷ ६३ को प्रतिविम्व हो नेपाली जनता अधिकार सम्पन्न हुने मुख्य आधार हो जिवनको प्रवाह नगरेर खुला आकाश मुिन तातो गोली खान तयार भएका जनताको चाहना हो हात - खुट्टा शरिरका अंगहरु गुमाएर पनि मर्ने वा जित्ने उद्देश्यका साथ आन्दोलनमा होमिएका लाखौं युवाहरुको मुल भावना हो लोकतान्त्रिक गणतन्त्रले नै ऐतिहासिक जन आन्दोलन ०६२ ÷ ६३ को मुल मर्म भावनालाई समेट्न सक्ने जन आन्दोलनका शहिदहरु , घाईतेहरु ऐतिहासिक जन उपस्थितिको उद्देश्यलाई पुरा गर्न सक्ने यसका विपरित हुने गतिविधि , षडयन्त्रहरु जनतालाई सह्यहुने छैन त्यो कुरा ऐतिहासिक जन आन्दोलन ०६२ ÷ ६३ ले नै मुखरित गरि सकेको लोकतान्त्रिक गणतन्त्रको पक्षमा मुलुकलाई लैजान आई पर्ने केहि राजनैतिक तथा प्राविधिक समस्याहरुका विषयहरु पनि छन जसमा सबै पक्ष स्पस्ट हुन जरुरी रहन्छ . राजा राजतन्त्रको विषयमा स्पस्ट द्रिष्टिकोण अवलम्वन गरिनु पर्ने विषय . दुवै पक्षको हतियार सैनिकको ब्यवस्थापनमा सहि नीति अख्तियार गरि जनतालाई स्थायी शान्तिको अनुभुती दिलाउनु पर्ने प्रश्न . अन्तरिम संविधान , अन्तरिम सरकार जस्ता राजनैतिक विषयहरुमा निचोडमा पुगेर समस्याको हल खोजिनु पर्ने सवाल . राज्यको पुर्नसंरचनालाई केन्द्रमा राखिनु पर्ने विषय त्यसो गर्दा कुन आधार , प्रकृया मापदण्डहरुबाट निर्धारण गरिने भन्ने प्रश्नको निचोड . संविधान सभाको निर्वाचनमा जा " दा ठेगान गरिनु पर्ने प्रारुप , प्रकृया , निर्वाचन प्रणाली , प्रतिनिधित्वको ब्यवस्था , निर्वाचक अंगहरु , चुनिईसकेका प्रतिनिधिहरुलाई पनि प्रत्यागमनको ब्यवस्था जस्ता महत्वपूर्ण विषयहरुमा सहमतिमा पुग्नुपर्ने सवाल . संविधान सभाको निर्वाचनमा सबैक्षेत्रको समानुपातिक , समावेशी सहभागितामुलुक प्रतिनिधित्वको प्रश्नमा हुनु पर्ने सहमती जस्ता प्रश्नहरु यतिवेलाका प्रमुख विषयहरु हुन जसलाई सबैपक्षको सहभागितामा ब्यापक छलफलहरु , बहसहरु , क्रिया - अन्तरक्रियाहरु मार्फत राजनैतिक सहमतीमा पुगेर हल खोजिनु पर्दछ उल्लेखित विषयहरुमा ब्यापक छलफल बहसहरु हुन नसकेको कारणले गर्दा नै राजनैतिक सहमतीमा पुग्न सकिएन त्यसैको असरले गर्दा संविधान मस्यौदा समितिले ठोस मुर्त संविधान मस्यौदा तयार पार्न नसकेको प्रश्न हाम्रो अगाडी ताजै भएको विषय हो त्यसैले सबै राजनैतिक दलहरु , संघ - संस्थाहरु , नागरिक समाजहरु लगाएत सम्पूर्ण तह तप्काका न्यायप्रमी जनसमुदायहरुले यसको निचोडमा पुग्नको लागि महान जिम्मेवारीताको साथ हरदम कोशिस गर्न जरुरी रहेको त्यसमा पनि बु " दा नं . को बारेमा सबैभन्दा अगाडी सहमतिमा पुग्नु पर्दछ प्रथमः - राजा राजतन्त्र राख्ने बारे कुनै पनि मान्यतामा नेपाली जनतालाई स्वीकार्य हुनेछैन किनकी हाम्रो मुलुकलाई यो अवस्थामा पुर्याउनमा राजा राजतन्त्र कै भुमिका रहेको राजतन्त्र विहिन लोकतान्त्रिक गणतन्त्रले नै आजको विन्दुमा नेपाली जनताको अभिमतलाई कदर गर्न सक्ने दोश्रोः - संविधान सभाको निर्वाचनको सम्पुर्ण प्रकृया तोकिनु भन्दा अगाडी सरकारी सैनिक उसको हतियार ब्यारेकमा फिर्ता गर्ने माओवादी को हतियार सैनिकलाई पनि अस्थायी क्याम्प खडा गरि राख्ने ब्यवस्था मिलाई लालन पोषणको ब्यवस्था राज्यले नै गर्ने गरि सहमतिको हल खोजिनु पर्दछ संविधान सभाको निर्वाचनको परिणाम " गै सेनाको विलोपिकरणको प्रकृयामा मुलुकलाई लैजानु पर्दछ यो प्रकृयामा मुलुकलाई लैजा " दा नेपाली जनतामा दुवै सैनिक हतियारको त्रास हटेर जानेछ जनताले खुलेर संविधान सभाको निर्वाचनमा आफ्नो अभिमत जाहेर गर्न सक्नेछन सबै राजनैतिक शक्तिहरुलाई निर्धक्क आफ्नो राजनैतिक विषयबस्तुहरु जनताको अगाडी लगेर जानको निम्ति सजिलो धरातल पैदा हुनेछ जनताले रोजेको ऐतिहासिक जन आन्दोलन ०६२ ÷ ६३ ले खोजेको लोकतान्त्रिक गणतन्त्रको स्थापनाको लागि फेरी एकपटक ऐतिहासिक लडा " ईको जरुरी पर्न सक्ने , त्यसको निम्ति लोकतान्त्रिक गणतन्त्रको पक्षमा रहेको सबै राजनैतिक दलहरु , पत्रकार , नागरिक समाज लगाएत सबै तहका जनसमुदायहरुको विचमा फेरी ब्यापक एकता हुन जरुरी लोकतान्त्रिक गणतान्त्रिक सघर्षलाई प्रभावकारी बनाउनको लागि दुई ओटा मुख्य कुरामा तत्काल ध्यान दिनु पर्दछ . केन्द्र देखि क्षेत्र , जिल्ला हु " दै स्थानीय स्तर सम्म लोकतान्त्रिक गणतान्त्रिक मोर्चा निमार्ण गर्न पहल गर्नु . राजतन्त्र विहिन लोकतन्त्रको स्थापनाको लागि ब्यापक एकताको साथ हरसंभव प्रचार प्रसार मोर्चा बन्दी आन्दोलनमा जोड दिनु आजको घडीमा लोकतान्त्रिक गणतान्त्रिक मोर्चा नै अपरिहार्य आवाश्यकता भएको सघर्षको लागि लोकतान्त्रिक गणतान्त्रिक मोर्चा निमार्ण गर्ने सन्दर्भमा छलफल भईरहदा " पनि आज विभिन्न तहबाट विरोधका स्वरहरु उठिरहेका छन त्यसप्रकारको विरोधले कुनै पनि मान्यतामा अर्थ राख्ने छैन त्यो विरोधको लागि विरोध मात्र हुनेछ जनताको एकताले फेरी त्यस्ता शक्तिहरुलाई किनारा लागाई दिनेछन यो नै अहिलेको अवस्थामा नेपाली जनता नेपाली माटोले राखेको चाहना हो ऐतिहासिक जन आन्दोलन ०६२ ÷ ६३ ले समेटेको मुल पक्ष भावना हो यो नै मुलुक जनताको अपरिहार्य आवाश्यकता हो यो कार्यलाई सफल पार्नु नै आजको विन्दुमा सबैको ऐतिहासिक कार्यभार हो यस्तै फलफूलको मूल्य गत वर्षको तुलनामा २३ . ६० प्रतिशतले उच्च बनेको अन्डा , मासु माछाको मूल्य १३ . २१ प्रतिशतले उच्च भएको दूधको मूल्य . ६३ प्रतिशत महँगो भएको विश्वनाथप्रसाद यादव सप्तरी मोहनपुर - मा सन् १९७१ जन्मिएका विश्वनाथप्रसाद साह ( वीपी ) क्याम्पस जीवन भारतमै वित्यो भारतमा पढ्ने क्रममा नै Student federation of India मा सक्रिय भएको अनुभव यादव सुनाउनुहुन्छ झण्डै दुइ दशकअघि यादव भारतमा विद्यार्थी जीवनमा हुदा भारतमा पछि परेको वर्गलाई आरक्षणको पक्षमा सक्रिय भएको बताउनुहुन्छ आफूलाई सामाजिक न्याय समावेशीकरणका पक्षमा उभ्याउन कलेज जीवनले नै प्रेरणा दिएको उहाको भनाइ अर्थशास्त्रमा स्नातकोत्तरसम्मको अध्ययन गरेका यादव २०५४ सालदेखि नै मधेसी जनअधिकार फोरमका सक्रिय हुनुहुन्थ्यो त्यसबेला फोरम पार्टी नभएर एउटा एनजीओको स्वरुपमा थियो त्यसैबेलादेखि यादव फोरमको केन्द्रीय सदस्य हुनुहुन्यो यादवले २०६० सालमा शान्ति विकासका लागि नागरिक समाजको सचिवालय सदस्य भएर काम गर्नुभयो जातीय भोदभावविरुद्ध राष्ट्रिय मञ्चको उपाध्यक्ष समेत यादवले विभिन्न सामाजिक अभियन्ता संस्थाहरुमा आवद्ध भएर योगदान पुर्‍याउनुभएको संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र स्वायक्त मधेस प्रदेशका लागि संविधानसभामा गएर नया संविधान निर्माणमा सक्रिय हुने यादव बताउनुहुन्छ राजकीय भ्रमणमा रहेका श्रीलंकाली राष्ट्रपति महिन्दा राजापाक्षे गणतन्त्र नेपाल आउने पहिलो विदेशी राष्ट्रपति हुन् राजापाक्षे प्रथम महिला सिरान्थीसहित तीन दिने भ्रमणका लागि राजधानीमा छन् श्रीलंकामा सशस्त्र विद्रोही तमिल टाइगर्सविरुद्ध सघन कारवाही चलाइरहेका राजापाक्षेको भ्रमणलाई नेपाल सरकारले ´ अत्यन्त सुरक्षा संवदेनशील ´ Continue reading चाँदनी हमाल , चितवन वैशाख २९ - चितवनको दक्षिणी क्षेत्र माडीमा डेढ सातादेखि अवरुद्ध फोन अझै सञ्चालनमा नआएपछि सूचना आदान - प्रदान गर्नबाट यहाँका बासिन्दा मर्कामा परेका छन् डेढ साताअघि आएको हावाहुरीले माडीको गर्दी गाविसमा रहेको टलिफोन टावर भाँचिएपछि स्थानीयबासी सञ्चारबाटै वञ्चित हुन पुगेका हुन हावाहुरीले अयोध्यापुरी गाविसको देवेन्द्रपुरमा रहेको टावरमा समेत क्षति पुगेपछि झनै समस्या देखिएको हो माडीका अधिकांश फोन अवरुद्ध हुने भएपछि माडी क्षेत्रमा रहेको गर्दी वघौडा अयोध्यापुरी कल्याणपुर गरी गाविसका सर्वसाधारण प्रभावित बन्न पुगेका छन् सदरमुकाम भरतपुरबाट झण्डै ५० किलोमिटर दक्षिण पश्चिममा पर्ने माडी क्षेत्र भौगोलिक दृष्टिकोणले अति विकट क्षेत्र हो माडीबासीलाई सदरमुकाम तथा आसपासमा सूचना दिने महत्वपूर्ण मोवाइल तथा सिडिएमए फोन अवरुद्ध भएपछि सम्पर्क विच्छेदजस्तै भएको नेपाल टेलिकमको ल्याण्डलाइन भने अहिलेसम्म जान सकेको छैन भरतपुर , गैंडाकोट , रत्ननगर , गीतानगरलगायतका क्षेत्रमा रहेको फोन टावरले माडीको कुनै कुनै क्षेत्रमा फोन टिप्ने गरेको भए पनि राम्ररी काम नगर्ने स्थानीय पुष्प आचार्यले बताए सञ्चारबिहीन भएपछि पटक पटक नेपाल टेलिकमलाई जानकारी गराउँदा पनि अहिलेसम्म बनाउने पहल नभएको अर्का स्थानीय कृष्ण अधिकारी बताउँछन् माडीको गाविसमा ६० हजारभन्दा बढी जनसंख्या माडीमा त्यसमध्ये झण्डै हजारको हाराहारीमा फोन सञ्चालित रहेको अनुमानित आँकडा दूरसञ्चार कार्यालयको अहिलेसम्म विद्युत् सेवा पुग्न नसकेको माडी क्षेत्रमा अधिकांश बासिन्दाले सोलार बत्ती प्रयोग गर्ने गरेका छन् पछिल्लो समयमा टेलिफोनमा समेत समस्या देखिएपछि भारतीय मोवाइलको प्रयोग बढ्दै गएको स्थानीयबासी बताउँछन् उनीहरुका अनुसार फोन सेवा सञ्चालनमा दूरसञ्चार कार्यालय उदासिन देखिएको आरोप यता दूरसञ्चार कार्यालय भरतपुरले भने सम्पूर्ण प्रविधिकहरु माडी क्षेत्रमा केन्द्रित रहेको बताएको कार्यालयका प्रमुख प्रकाशमान प्रधान निर्माण कार्य शुरु भैसकेको तर टावर भाँचिएकाले निर्माण पुरा हुन केही महिना लाग्ने बताउँछन् डेल ब्रान्डको सस्तो ल्यापटप नेपाली बजारमा भित्रिएको नियोटेरिक नेपालले भित्र्याएको यो ल्यापटप तुलनात्मक रूपमा सस्तो . . . टोकियो , खानागावा तथा चिबा क्षेत्रमा यस्तो घटना भएको बुझिएको बिशेष गरी बृद्ध - बृद्धाहरुले मोची खाँदा घाँटीमा टाँसिन गई यस्तो घटना हुने गरेको पाईन्छ जापानमा प्रत्येक बर्ष यस किसिमको घटना हुने गरेको यसपटक पनि टोकियोमा मात्र ७० देखि ९५ बर्ष उमेरका २४ जना बृद्ध - बृद्धाहरुलाई घांटीमा मोची अड्किएर अस्पताल लैजानुपरेको , जसमध्य जनाले ज्यान गुमाएका थिए भने अन्य जना टोकियो बाहिरका थिए पोखरा , २९ असार अर्जेन्टिनामा जारी कोपा अमेरिका कप फुटबल प्रतियोगितामा उरुग्वे क्वाटरफाइनलमा प्रवेश गरेको गएराति भएको खेलमा मेक्सिकोलाई एक शुन्य गोल अन्तरले पराजित गर्दै उरुग्वेले अन्तिम आठमा स्थान सुरक्षित गरेको हो क्वाटरफाइनलमा अब उरुग्वेको भेट अर्जेटिन्नासंग हुनेछ उरुग्वेका अल्भारो परेराले खेलकेा १४औ मिनेटमा गरेको गोल नै खेलको निर्णार्यक बन्यो समूह सीको दोस्रो स्थानमा रहदै उरुग्वे क्वाटरफाइनलमा प्रवेश गरेको हो उरुग्वेले यस अघि पेरु चिलिसंग एक - एक गोलको बराबरी खेल्दै अंक बुटलेको थियो निर्णायक खेलमा मेक्सिकोलाई पराजित गरेपछि उरुग्वेले अन्तिम आठमा स्थान सुरक्षित गरेको हो यता खेलका तीनै खेल गुमाएको मेक्सिको भने प्रतियोगिताबाट बहिरिएको यस अघि समूह एको दोस्रो स्थानमा रहदै अर्जेन्टिना प्रतियोगिताको अन्तिम आठमा प्रवेश गरेको थियो यस्तै समूह एबाट कोलम्बिया बीबाट भेनेजुएला सीबाट चिलि यस अघि नै क्वाटरफाइनलमा प्रवेश गरिसकेका छन् प्रतियोगिता अन्तर्गत आज अबेर राति हुने खेलमा ब्राजिल इक्वेइडर तथा पाराग्वे भेनेजुएलाबीच प्रतिस्पर्धा हुदैछन् दोस्रो चरणमा पुग्न ब्राजिललाई खेल जित्ने पर्ने बाध्यता रोप्ने विधि जुन ठाउमा ग्लाडियस रोप्ने हो , त्यो ठाउलाई दुइ महिनासम्म खाली राख्नुपर्छ यो अवधिमा उक्त जग्गामा मल हाल्नुपर्छ कुहिएको मल ग्लाडियसका लागि राम्रो मानिन्छ कुहिएको मलले बिरुवालाई प्राकृतिक रूप दिन्छ यसले भूमिको मौलिक गुणलाई सुधार गर्छ गाना रोप्नु पहिले जग्गामा ३० सेन्टिमिटर गहिरो खाल्डो खन्नुपर्छ त्यसमा रहेको घास उखेल्नुपर्छ करबि पाच हप्तासम्म त्यो भागमा गोडमेल गर्नुपर्छ खनेको भागमा १० सेन्टिमिटरसम्म गोबर मलको तह मिलाई क्यारी तयारी गर्नुपर्छ ग्लाडियसका लागि माटो लेसाइलो हुनुहुदैन माटो फुक्का भएको अवस्थामा जराको विकास सजिलै हुन्छ तयारीका क्रममा एक सेन्टिमिटर बालुवा हाल्नुपर्छ त्यसपछि अंकुराएको गानो रोप्नुपर्छ ग्लाडियसका लागि पानीको निकास राम्रो हुनुपर्छ गानोलाई देखि १० सेन्टिमिटर गहिराइमा रोप्नुपर्छ ठूलो गानोलाई गहिरो बनाएर रोप्नुपर्छ भने सानो गानोलाई थोरै गहिराइमा रोप्नुपर्छ बिरुवाका लागि पारलिो घाम उपयोगी मानिन्छ रोप्ने तयारी गानो रोप्नुभन्दा आधा घन्टा पहिले ग्राम केप्टेन पानीमा मिसाउनुपर्छ त्यसपछि ठूलो गानोलाई १० सेन्टिमिटर तथा सानो बल्बलाई सेन्टिमिटर गहिराइमा रोप्नुपर्छ Friendship , सपरा , नजराना , चेरी ब्लासम , विक्संग्लोरी , मीरा , आरती , शोभा स्नोप्रिंस , वाटरमेलन , वाइल्ड रोज ग्लाडियसका राम्रा जाति मानिन्छन् सिचाइ बिरुवा ३० सेन्टिमिटर भएपछि त्यसलाई माटोले छोप्नुपर्छ जसले गर्दा गानो स्वस्थ हुन्छ पानीको आवश्यकता मौसमअनुसार फरक - फरक हन्छ उम्रिएको बिरुवामा हप्ताको एकपटक पानी हाल्नुपर्छ गानो अंकुराएपछि फूल चाडै फुल्छ ग्लाडियसको गानोलाई छिलेर आधा घन्टा पानीमा डुबाउनुपर्छ गानोलाई बोरामा बेरेर चिसो ठाउमा राख्दा दुइ - तीन दिनमा अंकुराउन थाल्छ ग्लाडियसको फूल फुलेपछि पात पहेंलो हुन्छ ग्लाडियसलाई फागुन महिनातिर गोडमेल गर्नुपर्छ बिरुवा ओइलाएपछि बसेका गानालाई निकाल्नुपर्छ नत्र गानो सड्न रोग फैलन सक्छ गानोलाई कुहिन नदिन एक प्रतिशत मरम्यारकि क्लोराइड तथा प्रतिशत डीडीटी बालुवासग मिसाएर छाया भएको ठाउमा राख्नुपर्छ फूल टिप्ने समय सामान्यतया गानो रोपेको दुइ महिनापछि फूल फुल्न थाल्छ ओइलाएको फूल चुडेर फाल्नुपर्छ अंकुराएको बिरुवामध्ये स्वस्थ देखिने बिरुवा राख्नुपर्छ यसले राम्रो फूल दिन्छ फूल फुल्न कम भएपछि यसको डाठ काट्नुपर्छ पात खाने कीराको रोकथामका लागि फोलिडलको घोल र्छनुपर्छ आर्थिक दृष्टिले पनि ग्लाडियसको खेती अत्यन्त लाभप्रद हुन्छ फूल ओइलाउनबाट बचाउने विधि फूलले घरको सुन्दरता बढाउछ फूललाई ताजा राख्न थुप्रै उपाय अपनाउन सकिन्छ फूललाई जीवित तथा ताजा राख्न पानीको आवश्यकता पर्छ बिरुवालाई आवश्यक पर्ने पानी दिएर यसलाई जीवन्त तुल्याउन सकिन्छ फूलको प्रकृतिअनुसार यसलाई आवश्यक पर्ने पानीको मात्रा फरक - फरक हुन्छ फूल राख्ने ठाउको वातावरण राम्रो हुनुपर्छ उचित तापक्रम तथा प्रकाशको व्यवस्थाले बिरुवा हुकन सघाउछ फूललाई ताजा राख्न नियमित पानी हाल्नुपर्छ फूललाई सूर्योदयभन्दा पहिले तथा सूयास्तपछि काट्नु उपयुक्त हुन्छ काट्नेबित्तिकै यसलाई पानीको बाल्टिनमा राख्नुपर्छ फूललाई Sharped चक्कुले काट्नुपर्छ फूललाई चिमट्नुहुदैन काटिएको फूललाई ओइलाउन नदिन काटेपछि पानीमा डाठ डुबाएर राख्नुपर्छ रातभर चिसो ठाउमा राख्दा फूल ताजा रहन्छ डेफोडिल , लिली तथा ग्लाडियस जातका बिरुवालाई यसरी ताजा राख्न सकिन्छ काठमाडौँ - गौर , गौर - लाहान यात्रामा मधेशको विविध रुप हेर्न भ्याइयो एकसाता गौरमा बिताएर सीधै लाहान गइयो गौर त्रासदी त्यससँगको प्रत्यक्षता हृदयविदारक थियो मैले बाटोभरी एउटै प्रश्नको उत्तर खोजिरहेँ मिथिलाको संस्कृति हिंसाको संस्कृति हुँदै होइन यहाँ हिंसाको संस्कार कसरी विकास भयो ? कारण के होला ? कारक को होला ? व्यक्ति समूह भन्दा पनि हिंस्रक संस्कृतिको स्रोत खोतल्न थालेँ बीचमै ' क्यामेराम्यान ' साथी रमेश धमला बोल्नुभयो , " सर एक्लै गुम्मसुम्म ( चुपचाप ) के सोच्दै हुनुहुन्छ ? बाटो काट्न अप्ठ्यारो पर्‍यो सर ? " बरामद चरेश बि्रफकेशमा नक्कली ' फल्स वटम ' बनाई चरेश लैजान लागेका देखेपछि प्रहरीले क्यालोनलाई नियन्त्रणमा लिएर अनुसन्धान थालेको उनी इत्तेहाद एयरबाट आवुधावी हुँदै कोपनहेगन जाने तयारीमा थिए विशेषले उनीहरूलाई भ्रष्टाचार निवारण ऐन , २०१७ को दफा बमोजिम भ्रष्टाचारको कसुर गरेको ठहर्‍याएको उनीहरूका तर्फबाट वरिष्ठ अधिवक्ताहरू महादेवप्रसाद यादव , श्रीहरि अर्याल , सुशील कुमार पन्त तथा अधिवक्ताहरू परशुराम कोइराला , कृष्णप्रसाद सापकोटा , सुदीप पौडेल , नवीनकुमार बर्मा , हरिकृष्ण कार्की , बाबुराम कुँवर , सन्तोषलाल श्रेष्ठ , शंकरकुमार श्रेष्ठ , रामकृष्ण निराला , जगदीश घिमिरे , बालकृष्ण ढकाल अरुण ज्ञवालीले बहस गरेका थिए बनेन् भत्किएका संरचनाहरु - [ अन्य समाचार ] जनपद बदॉंयू दिनांक 09 / 10 . 06 . 11 को थाना अलीपुर क्षेत्रान्तर्गत ग्राम बसकियानी निवासी सोनू उम्र 08वर्ष पुत्र हरी सिंह यादव गायब हो गया था अपहृत के परिवारीजनों के फोन पर 05 लाख की फिरौती मांगे जाने पर धारा 364ए भादवि पंजीकृत कर आज दिनांक 08 . 07 . 11 को समय करीब 1045 बजे थाना उसैत क्षेत्रान्तर्गत गंगा नदी के हुण्डी घाट के पास पुलिस मुठभेड़ के उपरान्त दो बदमाश दयानन्द पुत्र रामेश्वर नाई नि . बगराई , थाना सिकन्दरपुर वैश्य , काशीरामनगर , 2 . पे्रमपाल पुत्र उदल सिंह यादव नि . कटरा थाना उसैत , बदॉयू को गिरफ्तार किया गया गिरफ्तार अभियुक्तों के कब्जे से 01 - 01 तमंचा देशी 315बोर मय कारतूस तथा इनके कब्जे से अपहृत सोनू को छुडाया गया तीन बदमाश भागने मे सफल रहे जिनकी गिरफ्तारी के प्रयास किये जा रहे हैं अपहृत सोनू को डाक्टरी परीक्षण हेतु भेजा गया अभियुक्तगण के विरूद्ध विधिक कार्यवाही की जा रही है सिन्धुली जिल्लाको सदरमुकाम सिन्धुलीमाढी बाट करिव कि . मी . दक्षिण तर्फको यात्रामा पश्चात कमलामाई नगरपालिका वडा नं . स्थित श्री कमलामाई नदी ग्वाङ नदीको पवित्र संङ्गम स्थलमा शक्तिकी प्रतिक श्री कमलामाई मन्दिरको मनोरम दृष्य अवलोकन गर्न सकिन्छ पहिले यस मन्दिर हालको मन्दिर भन्दा करिव कि . मी . भित्र पश्चिम तर्फ घनघोर जंङगल विकट पहाडको बीच भागमा थियो बाघभालुका वथानले उक्त कमलामाई लाई घरेर बस्ने भएकोले सो ठाउँमा जान नसक्ने भएको हुँदा धार्मिकजनहरुको सुविधाको लागि कमला नदी ग्वाङ नदीको विच भागमा स्थापना गरिएको भनाई पाइन्छ सेनाको कुटाईबाट गम्भिर घाइते भएका प्रहरीहरुको अस्पतालमा उपचार भैरहेको बताईन्छ ताप्लेजुङ , जेष्ठ २६ - आफ्ना कार्यकर्ता माथि आक्रमण गरेको भन्दै सरकारको नेतृत्व गरेको दल नेकपा एमालेको भातृ संगठन युथफोर्सले बिहीबार ताप्लेजुङ बन्द गराएको युथफोर्सका उपाध्यक्ष सञ्जय शुब्बा लाइ मंगलवार साझ / जनाको समूहमा रहेका युवाले खुकुरी सहित आक्रमण गरेकोले कारवाहीको माग गर्दै बन्द आब्हृान गरिएको फोर्सले जनाएको सुब्बाको हात अलिकती काटिएको फेसैको दावी बन्दका कारण यातायात बजार पसल बन्द रहेका छन सकियो एनआरएनको पाँचौ क्षेत्रीय सम्मेलन , १२ वुँदे घोषणापत्र जारी - [ मुख्य समाचार ] ३० . लगानी अभिवृद्धि तथा निकासी प्रवर्द्धनमा सहयोग पुर्याणउने गरी राजस्व नीतिलाई परिमार्जन गरिनेछ विद्युतीय सेवा प्रवाहको माध्यमबाट राजस्व प्रशासनलाई सरल , पारदर्शी एवं सक्षम तुल्याइनेछ राजस्व प्रशासनको संस्थागत स्वरुपलाई अझ चुस्त व्यवसायिक बनाउन राजस्व बोर्डको गठन गरिनेछ मन्त्री फोस्टरले गौरीशङ्कर , च्छोरोल्पा , पुमोरी , रोल्वालिङ उपत्यका , अरुण उपत्यका , तामाकोसी क्षेत्रको हवाइ निरीक्षण गर्नुभएको थियो सधैँ राजनीतिकरूपमा मात्र जागेर राजनीतिमा सुधार नआईकन अरू केही पनि सुधि्रँदैन भन्ने सोचबाट देशले साह्रै सकस भोगिसक्यो अब जनता जाग्ने हो भने कल्याणकारी क्रान्ति गरेर जाग्नु पर्छ यसको अर्थ राजनीतिक नेतृत्वमाथिको दबाबलाई छोड्ने भन्ने होइन तर त्यो दबाब दिएर ठुला कुरा गर्नेहरूले कमसेकम सानै भएपनि केही केही काम गरेर देखाउनैपर्छ मानिलिउँ , देशका हरेक विद्यालयमा कुनै कुनै नेपालीको पिताको , माताको , आफ्नो , छोराको , छोरीको या अरू कसैको संझनामा या सम्मानमा पुस्तकालय निर्माण भएको शिलापत्र देखियो भने नेपाली नागरिक हुनुको हाम्रो गर्व कति ठूलो होला ? सामान्य नागरिकबाट हुने ठोस उपलब्धिमूलक हस्तक्षेपबाट राजनीतिक नेतृत्वमा जति ठुलो नैतिक दबाब पर्छ , त्यस प्रकृतिको दबाब लेखेर या बोलेर कुनै पनि हालतमा पर्दैन किनभने , राजनीतिज्ञहरूलाई पनि ' यि ठुला कुरा गर्ने मात्र हुन् , काम केही गर्दैनन् ' भन्ने राम्रै थाहा अहिले नेपालको अवस्था एउटा खोक्रो ढ्वांगले अर्कोलाई दबाब दिन खोज्दा दुवै किच्चिएजस्तो भएको यसपछि , सबै घर घर लाग्याँै भोलिपल्ट बूढीयाका आँखा फुटे हुन्ा् कि - भनेर कुत्कुती लाग्यो गोरेभाइ गयौँ ' के गर्नुहुन्छ बोइ - ' भन्दै गयाँै ' के गरुँ वा ! अभागीनी बूढी ! मरुँ भनि काल आउन्न बाचँू भने बाच्न दिन्न्ान् वा ! ' भनिन् दुब्ली , मैली , लुल्लाउँदी , टुल्लाउँदी , कुप्री परेकी बूढी ! एक्ली ! ! कस्तो दया माया श्रद्धा लाग्यो ' जान्छम् बोई बस्नुहोला ! ' भनेर फक्र्यौं धेरै दिन हैन ! उनी बाँचुञ्जेल उनका आँखा केही भएनन् देशका प्रमुख दलहरूनै सञ्चार सञ्चारकर्मीमाथि भौतिकरूपमै खनिएपछि देशको प्रेस कमजोर हुन्छ प्रेस कमजोर भए लोकतन्त्रमा शासन व्यवस्था पनि कमजोर हुन्छ प्रेसलाई नियन्त्रण गर्न पत्रकार कुट्नेहरूले स्वतन्त्र प्रेस बाँकी नरहे देश अधिनायकवादतर्फ उन्मुख हुनेछ भन्ने हेक्का राख्नुपर्छ निजी विद्यालयद्वारा नियम विपरीत भर्ना लिन सुरु - [ मोफसल ] सरकारमा आइपुग्न आधार तर्ने पुलनै भ्रस्टचारी कर छलीको नाइके ले निर्माण गरेपछि बल्लबल्ल मुस्किलले टिकिरहेको सरकार ढल्ने त्रास ले होलाकी , मेरो अनुमान मात्र हो है आम जनता हो अन्नेथा नलिनुहोला है पुतली चराहरू माथि , कहिले आकाशको नीलोमा गहिरोमा समावेश हुन्छन् फेरि विस्तारै - विस्तारै फूल बन्दै विस्तारै - विस्तारै झिनो पर्दा बन्दै , पारदर्शी समायोजनको उत्सव ओर्लिन्छन् , उक्लिन्छन् पर कतै पर्वतको फेदीमा , जवाकुसुमको वासना अरून्धतीको दुःख पीडाको उत्सव , दुःखको वासना कि पीडाको वासना , र्स्पर्शको मोहसित विस्तारै , अल्झिन्छन् त्यसो स्वप्नमा बिहान हुन्छ , साँझ पर्छ रात पर्छ क्षितिज आकाशका गुम्बजले वास बस्छन् ती बिहान साँझसित स्वप्नमा ती दिन रातसित स्वप्नमा सूर्य उदाउँछ , सूर्य थाक्छ फेरि अस्ताउँछ पनि , यात्रा सतत् चिन्ता भइरहन्छ उसले उदाउने उसले अस्ताउने उदयाचल छुने , अस्ताचल छुने क्रम निरन्तर भइरहन्छ पानीको विम्बमा सर्वाङ्ग हेर्ने क्रम , आफूलाई ऐनामा हेर्ने माया गर्ने क्रम , सधैँ भइरहन्छ तलसम्म लत्रेर झरेको , भुइँ नै छुन खोजेको , उज्यालोको मजेत्रो हो कि , अथवा अहिल्याको दुःख , अँध्यारो प्रस्तर नै हुन परेको अवसादले ढुङ्गा बनेको , श्रापको मिथक कथाले निस्तार खोजिरहेको त्यसो , एउटा असत्य जस्तो भ्रान्ति भ्रमहरू अझै कति कठिन क्रूर स्वप्नहरू पुस्तकको विमोचन कार्यक्रमका प्रमुख अतिथि नेपाल पत्रकार महासंघ कास्कीका अध्यक्ष नारायण कार्कीले गर्नु भएको थियो पुस्तकको विमोचन गर्दै अध्यक्ष कार्कीले उद्घोषक तथा वक्ताहरुको काम कार्यक्रमलाई जीवन्त राख्नु हो यो कार्यका लागि श्रेष्ठद्वारा लिखित ' प्रत्यक्ष उद्घोषण कला ' पुस्तक उपयोगी हुने बताउनुभयो उक्त कुरा शुभकामना साँझ आयोजक समितिका संयोजक राजु शेरचनद्वारा प्रेषित बिज्ञप्तिमा जनाईएको बिज्ञप्तीकाअनुसार जापानको समयानुकुल , परिबर्तित सन्दर्भ दर्शक - श्रोताहरुको चाहनालाई ध्यानमा राखी नेपालका चर्चित गायक , हास्यकलाकार नृत्यकलाकार गरी जनालाई आमन्त्रण गरी भब्य रुपमा कार्यक्रम सम्पन्न गर्ने तयारी भईरहेको २० औं शुभकामना साँझको टिकट दर , समयतालिका कलाकारहरुको बिस्तृत जानाकारी बारे पुनः बिज्ञप्ती प्रकाशित गरी र्सार्बजनिक गरिने कुरा पनि आयोजकहरुले बताएका छन् माओवादी खेमाभित्र अरू दलसँग अन्तर्राष्ट्रिय समुदाय वार्तामा पेस गर्ने औपचारिक चिन्तन नेपालभित्रको वास्तविक व्यवहारबीचको दूरी विगत चार वर्षमा घटेको देखा परेको छैन बाहिर प्रजातन्त्रप्रति समर्थन तर ब्यवहारमा सत्ता क्याप्चरको अवधारणामा आधारित एकदलीय अधिनायकवादको आंकाक्षाले नेपालको भविष्यलाई नै असन्तुलित बनाएको भनाइ गराइ अर्थात् औपचारिक चिन्तन धरातलीय यथाथबीच बढ्दो अन्तरविरोध माओवादीभित्र सिर्जित तनावमा पनि प्रतिविम्बित हुन थालेको त्यस पार्टीका उमेदवार बहुमतको चुनाव भए पनि जित्न खोज्ने प्रस्तावक अब सहमति नभई हुँदैन भनी कुर्लने स्थिति आफैँमा विडम्बनापूर्ण केहि चिनो साथमा फोटो दिन साह्रै लामो लामो रात साह्रै छोटो एक झलक् पाउनपनि नसकेको धेरै भयो मनको कुरो खोल्ने इच्छा हाय मनमै रह्यो तिमी भयौ नदी उता यता पारी परिएछ सपनीको सुखान्त नि झस्काइले हरिएछ फोटो भए हेर्थें छैन साथ्मा केही सम्झना मनभित्र आँखाभरी त्यही २०५४ - - २८ बास्तबमा नेता केपि ओलीले माओबादी ईतर जतीसुकै रिमोट दबाएपनि त्यसको माओबादी पार्टीबाट कुनै टिकाटिप्पणी भएको देखिदैन् केपि ओली सँग कोही पनि राजनीतिक जुहारी खेल्न चाँहदैन पछिल्लो राजनीतिक घटनाक्रमका आधारमा भन्ने हो भने केपि ओली नेपाली राजनीतिका चल्लाफुर्ता राजनेता मानीन्छन् जे होस जस्तो सुकै होस् केपि ओलीले माओबादी ईतर मात्रै ब्यङ्ग प्रहार गरेर होईन कि आपसी सहमतीमा असहमतीको ढोका खोल्न नै बेश हुन्छ अन्त्यमा , उल्लेखित ती तयारीहरूले पार्टी एकात्मक विरुद्धको संघीयवादी आन्दोलनका लागि तीन अनिवार्य पूर्वाधारहरूको वातावरण तयार गर्नेछ पहिलो , एकता वा संघीयवादीहरूवीच हुने स्थायी मोर्चाबन्दीले निरन्तर रुपमा रहँदै आएको एकताको अनुत्तरित प्रश्नको उत्तरमात्र दिने छैन विजयको उत्साह विश्वासकासाथ जनता आन्दोलित हुने वातावरण निर्माण हुनेछ दोस्रो , संघीयता , गणतन्त्र धर्मनिरपेक्षताका लागि बुद्धिजिबी , नगरिक समाज , आमसञ्चारकर्मी मानवअधिकारकर्मी लगायतहरूले नबुझेर वा बुझपचाएर बिरोध गरिरहेका छन् त्यसलाई न्युनीकरण गर्न जरुरी यो अभ्यासले त्यसले ती पक्षलाई आन्दोलित नै गर्न नसके पनि विरोधी गतिविधिलाई न्यूनीकरण गर्नेछ तेस्रो , पार्टी आन्दोलनका लागि वर्तमान विश्वग्राम अर्न्तर्सम्बन्धबाट स्थापित दुईपक्षबीचको सहयोग वा र्समर्थनलाई कुटनीतिक रुपमा स्थापित गर्न सकिनेछ सिद्धान्ततः जातीय संघीयतामा थुपै्र प्रश्नहरू रहेकाले मुक्तिका ती मुद्दाहरूमा देशभित्र अन्तर्राष्ट्रिय समर्थन जुटाउन जरुरी यी तीन आधारभुरुत अनिवार्य पक्षहरूलाई मिलाउन सके एकात्मकवाद विरुद्ध संघीयवादी सङ्घर्षको विजय अवश्यम्भावी काठमाडौ , वैशाख - अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालले जनविद्रोहको कार्यदिशालाई तत्काल स्थगित गरेपछि अर्का उपाध्यक्ष मोहन वैद्यले फरक प्रस्ताव वा नोट अफ डिसेन्ट लेख्ने भएका छन् आफूनिकट नेताहरूसँग बिहीबार छलफलपछि उनले दाहालको प्रस्ताव विरुद्ध फरक प्रस्ताव वा असहमति - नोट अफ डिसेन्ट ) लेख्ने तयारी गरेका हुन् बीकानेर माली समाज भवन में राजस्थान प्रदेश माली सैनी महासभा की स्थानीय शाखा के तत्वावधान में प्रतिभा सम्मान समारोह के साथ स्वजातिय विद्यार्थियों के लिए कम्प्यूटर कक्षाओं का शुभारम्भ कृषि मंत्री प्रभूलाल सैनी ने किया अध्यक्षता भाजपा प्रदेश अनुशासन समिति के अध्यक्ष मदनलाल सैनी ने की यूआईटी जोधपुर के अध्यक्ष राजेन्द्र गहलोत भी इस मौके पर मौजूद थे कम्प्यूटर क्लासेज के समाज के विद्यार्थियों को नि : शुल्क प्रशिक्षण दिया जाएगा मां सरस्वती , महाराजा ज्योतिबा फूले एवं बाई फूले की फोटो पर माल्यार्पण से शुरु हुए कार्यक्रम एवं सम्मान समारोह में अनेक प्रतिभाओं को सम्मानित किया गया स्थानीय शाखा के अध्यक्ष रुपचन्द सांखला , पूनमचन्द तंवर , रघुनाथसिंह , सुखराम पड़िहार ने कार्यक्रम की कमान संभाली थी गोपाल गहलोत , गुलाब गहलोत , ओमजी तंवर , अशोक सांखला , अशोक कुमार गहलोत , ओमजी , नरेन्द्र कुमार भाटी सहित अनेकजनों ने सहयोग किया संचालन श्याम सुन्दर भाटी ने किया एक सत्यधारी कलम हु तर तिमि एक अनबुझ धारिलो हतियार हौ मेरो मन मा सधै मेरो जनता प्रति मेरै जनताको बिस्वाश माया यो मेरो मुटुमा अटी नअटी गुम्सेर बसेको त्यसैले होला सधै जनता को बिस्वसिलो आवाज मेरो भित्रि मनै देखि निडर ता को साथ जनता सामु पोख्छु तर . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . तर तिमि परेउ एक अनबुझ अर्थात यहाँ तिमि कसैको आड लिएर निर्दोष जनताको आवाज बोक्नु कता हो कता उल्टै एक लाटो कोसेरे चरी झै बनि उल्टै जनताको आवाज बन्द गर्न पट्टि लाग्छौ आखिर तिमि एक डरपोक काएर कसैको आड मा चल्ने धारिलो हतियार परेउ त्यसैले होला हेई मुर्ख हतियार मलाइ यस्तो लाग्छ तिम्रो साथ मा मन हैन त्यसको सट्टा मा तिमि भित्रि ढुंगा पो कि क्याहो ? ? ? नत्र भने तिमि किन अन्जान पल्टिएर तिम्रो कुरुर अनुहार लाइ उत्तानो पारेर एक लक्ष्य हीन हासो को खित्का छोडथेउ ? के यहि हो तिम्रो मेरो अस्लिल सम्बन्ध ? जहाँ तिम्रो विचार बेग्लै मेरो विचार बेग्लै अर्थात तिम्रो लक्ष्य भनेको निर्दोष जनताको सत्यताको आवाज लाइ कसैको आड मा बन्द गर्ने छि मलाइ तिमि संग मित्रताको सम्बन्ध गास्न पनि डर हैन घृणा जागेर आउछ किनकी तिमि परेउ एक डरपोक काएर धारिलो हतियार तयसैले होला तिम्रो मेरो बीच एकै रत्ति पनि मेलमिलाप छैन सधै सत्यताको बाटो हिड्छु तिमि साथै यहाँ झुतोलाई अंगाली हिन्ग्सा हत्यालाई प्यारो ठान्छौ बुझेर पनि अनबुझ बनि तिमि डरपोक बनि यहाँ कसैको सहर मा अर्थात कसैको आडमा निर्दोस लाइ बिर सहिद को उपनाम दिन्छौ ? के यहि हो तिम्रो मेरो अस्लिल सम्बन्ध ? जहाँ तिमि मा एकै रत्ति पनि मेल मिलाप छैन हामि दुइ बीच सधै सत्यलाई अन्गाल्छु सत्य लाइ जनता सामु पोख्छु तर तिमि यहाँ बिना उदेस्य लाचार बनि निर्दोस चेलीको सिन्दुर संगै उनको बाल बच्चाले पाउने अधिकार लुटी निर्दोस चेलीको अवला अनि अस्मिता माथि खेलवाड गर्छौ हेई मुर्ख हतियार के यहि हो तिम्रो मेरो अस्लिल सम्बन्ध ? जहाँ एक रत्ति पनि तिमि मा मेल मिलाप छैन . . . . . . . . . . . . . . . . . हे मुर्ख धारिलो हतियार हिम्मत मिलाउ हात लाग मेरो पछी देखाऊ तिम्रो पौरख जसरि हाम्रो पुर्खाको पालामा देखाएको हतियार ले झै गरि जित जनताको मन विश्वास अनि यदि तिमीलाई रगत बगाउने नै सोख भने बगाउ तिनको रगत रेट तिनको घाटी जस्ले यो देश बिगार्नु खोजिरहेछ पर तिनलाई टुक्रै टुक्रा जस्ले यहाँ जनताको गास बश कपाश खोसेर को के सक्छौ यदि सक्छौ भने तिमि नडराउ कोहि संग अर्थात यदि सत्यताको कलम लाइ अंगालेर तिमीले जनता को निम्ति ज्यान दिन्छौ भने छु तिम्रो साथ हर पल हर क्ष्यण अनि यदि तिमीले सत्यताको बाटो रोज्दा तिमीलाई कसैले काएर बनेर तिमि प्रति क्रुर व्यवहार गरि पछी बाट गोलि बारुद को सहारा लिई घायल बनाउन खोजे नडराउ तिमि किनकी छु तिम्रो साथ अर्थात उतिबेला बन्ने छु तिम्रो निम्ति त्यो गोलि बारुद लाइ छेक्ने तिम्रो सुरक्ष्या को ढाल के सक्छौ ? ? मैले हैन यो जनताले मागेको पुरा गर्न ? ? हा हा हा हा अह सक्दैनौ मलाइ पुरा बिस्वास तिमि मा छैन त्यो जोश जुन हाम्रो पुर्खाको पालामा भीमसेन थापाले चलाएको हतियार मा भएको जोश त्यसैले होला हे मेरा सत्यवादी जनता तिम्रो साथ चाहिएको दिन्छौ हैन साथ ? किनकि मलाइ त्यो हतियार उद्याउन मन लागेको जुन भीमसेन थापाको पालामा नउद्याएको खुकुरी लाइ फेरी जनताको हक हित को लागिनै उद्याउन मन हर क्षण हर पल सधै सधै भरिलाई . . . . . . . . . . . . . . . . . आज भएको सहमतमा माओबादी निकट अखिल क्रान्तिकारीले क्याम्पस प्रमुख राईलाई गरेको कुटपिटको घटना एमाले निकट विद्यार्थीले वाईसिएलका अध्यक्ष गोपाल तिम्सिनामाथि कुटपिट गरेको घटनाको नैतिक जिम्मेवारी लिएका छन् त्यस्तै , भोजपुर क्याम्पसको कर्मचारी नियुक्तिको विषयमा सर्वोच्च अदालतमा मुद्दा परि सकेकाले फैसाला नभएसम्म यस विषयमा दुवै पक्षबाट विरोध नगर्ने सहमति भएको यो विषयसंग सम्बन्धित सम्पूर्ण आन्दोलनका कार्यक्रमहरु फिर्ता लिने सहमति समेत भएको भोजपुरका प्रमुख जिल्ला अधिकारी बाबुराम खतिवडाले बताए कार्यक्रमलाई थ्रिस्टार रेमिट , हर्वो केयर एसडीएन विएचडी , हाई माउन्टेन भ्यू ट्राभल डिजी टेलिकम्यूनिकेशनले प्रायोजन गरेको त्यसैगरी धौलागिरी सर्म्पर्क मन्च , सुदूरपश्चिम सेवा समाज , प्रवासी नेपाली हातेमाले सामुदायिक समाज , धौलागिरी पसल , रेष्टुरेन्ट खुकुरी , रेष्टुरेन्ट जीरे खुर्सानी , आइक्रो हाइट परिवार रहेको भने पृष्ठभूमि साप्ताहिक अफिसियल मिडिया रहेको म्याग्दी , कात्तिक २५ विद्यार्थीहरु बिरामी भएपछि म्याग्दीको दरबाङस्थित जनपि्रय उच्चमाध्यमिक विद्यालय बन्द भएको रुघाखोकीको प्रकोपका कारण विद्यार्थीहरु बिरामी भएपछि मङ्गलबारदेखि कात्तिक २७ गतेसम्मका लागि विद्यालय बन्द गरिएको विद्यालयका प्राचार्य दिवाकर सुवेदीले जानकारी दिनुभयो उहाँका अनुसार मङ्गलबार मात्र सो विद्यालयका २५० जनाभन्दा बढी छात्रछात्रा रुघाखोकीका कारण बिरामी भएका छन् केही दिनअघि छिमेकी जिल्ला पर्वतको कुश्मामा रुघाखोकी ज्वरोका बिरामीमा स्वाइन फ्लु भएको पुष्टि भएकाले सो रोगबाट बच्न विद्यालय बन्द गरिएको शिक्षक कृष्णप्रसाद रेग्मीले बताउनुभयो यसैबीच रुघाखोकी ज्वरोका कारण बिरामी हुने विद्यार्थीहरुको सङ्ख्या बढेपछि जिल्ला सदरमुकाम बेनीका सामुदायिक निजी विद्यालयहरु सोमबारदेखि तीन दिनका लागि बन्द छन् हवल्दार थारु दंगा नियन्त्रण प्रहरी गण नेपालगञ्जमा भएको विद्रोहका नेता मानिन्छन् थारुसहित फरार कैदीहरुको खोजी भै रहेको प्रहरीले बताएको चाँदनी हमाल , चितवन असार - नेपाली काँग्रेसकी नेतृ सुजाता कोइरालाले काँग्रेसले आन्दोलनको तयारी गर्नु गलत भएको बताएकी छिन् माओवादीले पनि आफ्नो अडान छाडेको काँग्रेसले पनि अडानमा केही लचकता देखाइसकेकाले सहमतिमा काम गर्नुपर्ने वेला भएकाले आन्दोलन गर्ने भनेर सभापति बैठकले घोषणा गर्नु गलत भएको उनले बताइन् श्रीलंकाले आगामी नोभेम्बरमा हुने बिमस्टेक विज्ञ समूह बैठकमा प्रविधि केन्द्र साचालनका कानुनी रुपरेखा प्रस्तुत गर्नेछ कानुनी प्रावधानमा सबै सदस्य राष्ट्रले सहमति जनाएपछि बिमस्टेक मन्त्रिस्तरीय बैठकले यसमा हस्ताक्षर गर्ने हो , बाल्यकालदेखि नै नेपालको राजधानीमै हुर्केकी हुँ तर पनि नेपालको राजधानी काठमाडौं न्युयोर्कमा धेरै खालका फरकहरु छन् , भौगोलिक रुपमा भन्नुहुन्छ भने पानीको अभाव , लोडसेडिङ , बाटो जाम , अव्यवस्थित फोहोरजस्ता समस्याले काठमाडांैबासीलाई सधैं सताएको हुन्थ्यो भने यहाँ त्यस्तो छैन तर नेपालमा जुन आत्मीयता पारिवारिक वातावरण थियो त्यो भने यहाँ पाउन सकिँदैन त्यसैले पारिवारिक आत्मीयताको अभाव भने भौगोलिक सुखसुविधाको धेरै फरक यहाँ केबल एसोसिएसनका अध्यक्ष दिनेश सुवेदीलाई अस्पतालचोकमा बस्नेत आफैं सरिक भएर छुरी हाने दुई दिन प्रहरी थानामा बसेर छुट्कारा पाए अक्सर अपराधस्थलमा उपस्थित नहुने पर्शुराम स्वयं हमलामा उत्रेको भए पनि त्यो मुद्दा प्रहरीको प्राथमिकतामा परेन आफू उम्किनेमात्र हैन , प्रहरीको सहायतामा विरोधीलाई फसाउने ल्याकतसमेत पर्शुरामको भएको धेरैको विश्वास बन्दका क्रममा कुनै अप्रिय घटना नभएको उल्लेख गर्दै स्थानीय प्रशासनले ठूलो सङ्ख्यामा प्रहरी परिचालन गरिएको जनाएको माओवादीसँग गरेको गोप्य सम्झौता प्रधानमन्त्री भएपछि बसेको स्थायी समिति बैठकमा समेत जानकारी खनालले नदिएपछि एमाले नेताहरुले आक्रोसित बनेका हुन् पोखरा जेठ जिल्ला खेलकुद विकास समिति कास्कीको आयोजनामा पोखरा रंगशालामा आइतबादेखि तेस्रो राष्ट्रपति रनिङ शिल्ड अन्तरमाविस्तरीय खेलकुद प्रतियोगिता सुरु भएको विद्यालयस्तरबाट खेलकुदको जगलाई बलियो बनाउँदै राष्ट्रिय गौरव तथा स्वास्थ्य नागरिकका लागि खेलकुद भन्ने नाराका साथ सुरु प्रतियोगिता आगामी जेठ १२ गतेसम्म चल्नेछ युवा तथा खेलकुद मन्त्रालयको तत्वावधान राष्ट्रिय खेलकुद परिषद्को संयोजकत्वमा आयोजित प्रतियोगितामा जिल्लाका सरकारी सामुदायिक तथा संस्थागतमध्ये ५६ विद्यालयबाट एथलेटिक्स छात्रछात्रा सय ९४ जना भलिबल छात्रछात्रातर्फ चार सय ७७ जना अफिसियलतर्फ एक सय १२ जनाको सहभागिता रहेको समितिका अध्यक्ष खेमचन्द्र गुरुङले जनाए प्रतियोगिताको प्रमुख जिल्ला अधिकारी शम्भु कोइरालाले गरे कार्ल माक्स्रले संसदीय व्यवस्थाको कडा आलोचना गरेका थिए वीसौं शताब्दीको युरोपको अनुभवले यसैको पुष्टि गरेको अर्को कोणबाट गान्धीले पनि संसदीय व्यवस्थाको कडा आलोचना गरेका छन् माक्स्रको जीवनकालमा पेरिस कम्युन भएको थियो प्रारम्भमा माक्स्र पेरिस कम्युनबाट अभिभूत भएका थिए पेरिस कम्युन जनताको प्रत्यक्ष शासनको उदाहरण थियो त्यो सहभागिता मूलक व्यवस्था थियो त्यो प्रतिनिधिमुलक व्यवस्था थिएन लेनिनले पेरिस कम्युनबाट प्रेरणा लिएर रुसमा सोभियत राज्यको प्रयोग गरेका थिए लेनिनको सोभियत राज्य पूर्णत असफल भयो गान्धीको ग्रामस्वराजको अवधारणाको प्रयोग भएकै छैन तर माक्स्र गान्धी दुवैले प्रचलित संसदीय व्यवस्थाका समर्थक छैनन भन्ने कुरा स्पष्ट नै माक्स्र गान्धीले परिकल्पना गरेको व्यवस्था काल्पनिक हुनसक्छ तर २०४७ को संविधानले खडा गरेको संसदीय व्यवस्था पश्चिम युरोपको संसदहरु क्रान्तिकारी नवनिर्माण धेरै सहायक भने देखिन्नन् संसदवादी समाजवादीहरुले राज्यका सेना पुलिस लगायतका अवयवहरुको दबाब सामना गर्न सकेको देखिएको छैन अहिलेको भुमण्डलीकरणको वित्तीय शक्ति अझ उग्र यस्तो अवस्थामा नेपाली समाजवादीहरुले सरकारको शासकीय स्वरुप निर्धाण गर्ने अवसर पाएका छन् कांग्रेस एमाले माओवादीका सबै नेताहरु परम्परावादी सोचका कैदी भएका देखिन्छन् यी सबै पार्टीमा नयाँ सोच तन्नेरीहरु पनि उपस्थित छन् समाजवादको निर्माण चाहने व्यक्ति दलले सरकार राज्यको बारेमा नयाँ चिन्तन अगाडि नसोची नसारी भएको छैन समाजवाद एउटा आर्थिक योजनाको प्रश्न मात्र होइन समाजवादका दृष्टिमा अर्थतन्त्र राजनीति अन्यान्योश्रित कुरा हुन् धनी गरीबका बीच विकराल असमानता रहेसम्म सबैलाई एक भोट हाल्न दिएको समानताको नारा हास्यास्पद हो तर यसको अर्को पक्ष पनि उत्तिकै सवल जनवादी केन्द्रीयताका नाममा राजनीतिक शक्तिको एकाधिकार राख्न श्रमिक वर्गलाई पेटभर खान दिएर मुखमा बुझो लगाइदिने पनि समाजवाद होइन रुसमा यस्तो गर्न खोज्दा सोभियत समाजवाद असफल भयो यसैले २१ शताब्दीको समाजवादमा आर्थिक राजनीतिक शक्तिको सँगसँगै विकेन्द्रीकरण हुँदै जानुपर्नेछ १० दिनमा वा १० वर्षमा पनि यो कार्यभार सम्पन्न नहोला तर कार्यभारको प्रकृतिका बारेमा हाम्रा मनमा कुनै शंका रहन हुन्न गान्धीले आपुूलाई कहिले पनि समाजवादी भनेनन् तर सत्तामा ससाधनमा आम जनताको आर्थिक राजनीतिक पहुँच एक साथ रहनुपर्छ भन्ने कुरामा गान्धी ज्यादा स्पष्ट व्यवहारिक थिए गान्धीको अन्र्तदृष्टिलाई पछि जयप्रकाश लोहियाले राम्रो व्याख्या गरेका छन् बीपी कोइरालाले पनि अन्तिम दिनहरुमा विशेष गरेर गान्धीवादी समाजवादको थप व्याख्या गर्नुभएको आजका युवाहरुले समाजवादका कुरा गर्दा एउटा कुरा पक्का आजका हाम्रा सबै समस्याको उत्तर बीपी कोइरालामा निश्चय पनि छैन उहाँले आजको परिस्थितिको उत्तर दिने कुरा पनि होइन आजको जटिलताको उत्तर माक्स्र गान्धीमा पनि छैन तर यी सारा चिन्तकहरु हाम्रो समाजवादी कार्यक्रमको सालाखाला तयारीको प्रस्थानविन्दु हुनेछ यी सबै चिन्तकहरुको गम्भीर चिनारी अनुशीलनले नेपालको डाँडाकाँडा भएको दुष्कर परिस्थितिमा पनि बाटो बनाउन अवश्यमेव ठूलो मद्दत गर्नेछ महासंघले बिहीबार वक्तव्य जारी गरी सात दलको प्रदर्शनको समाचार संकलन गर्न गएका सञ्चारकर्मीहरूमाथि प्रहरीले दिनहुँजसो सांघातिक आक्रमण दुव्र्यवहार गरेको घटनाप्रति निन्दा गर्दै विरोधसभाको कार्यक्रम राखेको हो यो माली सधै यी फूलहरुलाई जिबन्त राख्न , असल असल बिचारले गोडमेल , माया ममताले सिंचित , उत्साह उमङ्गले , रमाईलो , वातावरणमा राखिरहने , राखिरहने संयुक्त राष्ट्रसंघीय महासभाको अध्यक्षका निम्ति नेपालले दिएको उम्मेदवारी असफल भए पनि सम्मानजनक उपयोगी अनुभव सावित भएको चुनावमा नेपाल पराजित भए पनि यसबारे काठमाडौं न्यूयोर्कमा प्राप्त प्रतिकि्रया निकै फरक थियो काठमाडौंमा उम्मेदवारी नदिएको भए हुन्थ्यो वा उम्मेदवारै ठीक नभएकोजस्ता आलोचनात्मक धारणा आएका छन् चुनावमा पराजित भएर नेपालको वेइज्जत भएको भन्ने विचार पनि व्यक्त भए न्यूयोर्क धेरै एसियाली राजधानीमा त्यस विपरीत हाम्रो स्वाभिमानी सिद्धान्तनिष्ठ उम्मेदवारीले सकारात्मक प्रभाव परेको भन्ने धारणा ( Read more ) शनिबार बिहान महाराजगंज स्थित कोइराल निवासमा भएको छलफलमा सभापति कोइरालाले आफ्नो पार्टीले अघि सारेको दश बुँदे शर्तबाट पछि नहट्ने अढान राखेको स्रोतले जनाएको कांग्रेसले शान्ति संविधान निर्माणका लागि राष्ट्रिय सहमतिको सरकार गठनको विकल्प नभएकाले खनालको राजिनामाको माग गर्दै आएको साहित्य जीवन एकअर्काका परिपुरक हुन् - युबा साहित्यकार देबेन्द्र सुर्केली खापुङ तपाईलाई चिन्न बाँकी रहेकाहरुमाझ आफूलाई कसरी चिनाउनुहुन्छ ? सर्बप्रथम मलाई चिन्न सक्ने कुनै पहिचान नै बनाएको छैन मैले कुनैबेला राजनीति गरेँ त्योबेलाका साथीहरुले मलाई त्यही रुपमा चिन्छन् पत्रकारिता पनि गरेँ साहित्य पनि कोरेँ अहिले मलेसियामा रहेर पनि विभिन्न संघसंस्थामा आवद्ध छु मलेसियामा पत्रकारिताको साथ बढि चाही ग्राफिक डिजाइनर पेशा अपनाएको छु अनि यसै वर्षदेखि मलेसियाको एक निजी कम्पनी डिजी मोवाइलमा नेपाली समाचार सम्पादन तथा वाचनसमेत गरिरहेको छु जुन मोवाइल लाइन लाख भन्दा बढि नेपालीहरुले प्रयोग गर्छन् मलेसियाबाट अपडेट हुने www . malayanepal . com मा दैनिक समाचार अपडेट गर्ने गर्छु तसर्थ मेरो कुनै स्पष्ट चिनाउने खालको पहिचान छैन तपाईको सिर्जनात्मक हिडाई कतातिर जाँदैछ यतिबेला ? मेरो सिर्जनात्मक हिडाइ पनि पहिचानजस्तै अस्पष्ट नै साच्ची मलेसिया भित्रिएपछि सिर्जनातर्फ धेरै कम हिडाई भएको मेरो बिस्तृत हेर्नु होला - http : / / sahityasagar . blogspot . com / 2009 / 01 / blog - post_8555 . html माँ ' पुस्तकको प्रकाशन , दाखिला वितरण हाम्रो तहबाट हुनुपर्ने हो , तर पार्टी च्यानलबाट छिटो भनेका ठाउँमा पुस्तक पुग्ने भएकाले उतैबाट वितरण गर्छन् , ' अर्का अधिकृतले बताए पुस्तक वितरण प्रधानमन्त्रीका पे्रस सल्लाहकारसमेत रहेका एमाले कार्यकर्ता बिष्णु रिजालले गर्ने गरेका छन् दुर्इ महिना अघि मात्रै परिवर्तन गरिएको भिओआरमा समस्या उत्पन्न भएपछि शनिबार विमानस्थलमा अवतरण गर्न आएका बाहिर राष्ट्रहरुबाट आएका विमानहरु अवतरण गर्न नसकेर फिर्ता भएका थिए भूमिगतकालमा माओवादीको उद्देश्य राज्यका हरेक संयन्त्रलाई कमजोर पार्नु थियो शिक्षक युनियनका अध्यक्षसमेत भइसकेका एकजना शिक्षकका शब्दमा माओवादीले उतिबेला गरेको विरोध राज्यलाई असहयोग गर्ने नीतिको उपज थियो भने कांग्रेस - एमाले सम्बद्ध शिक्षकहरूले चाहिँ तत्कालीन राजाको प्रतिगमनको विरोधका लागि उपयोग गरेका थिए ' शिक्षक नियुक्तिको मुद्दाबाहेक हामीले यसलाई राजाको शासनको विरोधका लागि उपयोग गर्‍यौं ' , उनले भने काठमाडौ , अषाढ २९ - लुट्दालुट्दै पक्राउ काठमाडौं - कास ) - ३२ लाख रुपैयाँ लुटेर भाग्दै गर्दा बुधबार साँझ प्रहरीले लुटेरासहित रकम बरामद गरेको काठमाडौंको अतिव्यस्त व्यापारिकस्थल मानिने महाबौद्ध क्षेत्रमा उक्त घटना भएको हो द्रव्यलाभ सहकारी संस्थाका कर्मचारी अन्जान बोगटीले दिनभरि संकलन गरेको रकम नयाँसडक , पीपलबोटस्थित राष्ट्रिय सहकारी बैंकमा जम्मा गर्न ल्याउने क्रममा उक्त घटना भएको हो जनसेवाका प्रहरी निरीक्षक कवित कटुवालका अनुसार रकम लुटेर भाग्ने क्रममा पक्राउ पर्ने अभियुक्त भक्तपुर निवासी २२ वषर्ीय सोनाम लामा हुन् अभियुक्तले निकै दिनदेखि पछ्याउने क्रममा बुधबार लुट्ने प्रयास गरेको थाहा भएको कटुवालका अनुसार लात्तीले हान्दै लडाएर पैसा लुटेर भाग्नेबित्तिकै धनी बोगटीले चिच्याएपछि नजिकै गस्तीमा बसेका महाबौद्धका प्रहरीले कुद्दै पछ्याउने क्रममा पैसाको झोलासहित अभियुक्तलाई पक्राउ गरेका थिए बरामद झोलाबाट बैंकमा जम्मा गर्न बोकेर हिंडेको सबै रकम ३१ लाख ५७ हजार सय बरामद भएको थियो गाडीको ठक्करबाट घाइते काठमाडौं - कास ) - एक सरकारी गाडीले ठक्कर दिंदा रेस्टुरेन्ट सञ्चालक रीता कार्की गम्भीर घाइते भएकी छन् बा१ज ५६७७ नम्बरको सवारीको ठक्करबाट घाइते जडीबुटीस्थित गाजलु रेस्टुरेन्टकी कार्कीको सुन्धारास्थित लाइफ केयर अस्पतालमा उपचार भइरहेको उपचारमा लाग्ने खर्च गाडी सञ्चालक सरकारी निकायले बेहोरिरहेको नेपाल रेस्टुरेन्ट व्यवसायी संघका उपाध्यक्ष विजय नगरकोटीले जानकारी दिए चालक नवीन बस्नेतलाई प्रहरी वृत्त बानेश्वरले नियन्त्रणमा लिएको रेस्टुरेन्ट व्यवसायी संघले उपचार खर्चका साथै पीडित पक्षले उचित क्षतिपूर्ति पाउनुपर्ने माग गरेको आधारभूत खोज प्रशिक्षण मध्यपुर थिमी - कास ) - चपाचो सामुदायिक विकास समाजको आयोजनामा तीनदिने आधारभूत खोज तथा प्रशिक्षण तालिम भएको उक्त प्रशिक्षण नेपाल रेडक्रस सोसाइटी भक्तपुर काठमाडौंले प्रदान गरेका हुन् प्रशिक्षणमा विभिन्न विद्यालयका २८ जना विद्यार्थी सहभागी थिए प्रकाशित मिति : २०६८ अषाढ ३० ०९ : २६ वीर , भरतपुर तथा भक्तपुर क्यान्सर अस्पत्ताललगायत विभिन्न स्वास्थ्य संस्थामा क्यान्सरजस्ता घातक रोग ' डागयनोसिस ' गर्दा रेडियोधर्मीका रूपमा आणविक तत्व उपयोग गरिन्छ भक्तपुर अस्पतालमा यसरी उपयोग गरेर बाँकी रहेका विकारहरू जमिनमुनि गाडिएको ती बहिनीको जवाफ सुनेर स्तब्ध भएँ @ Mired Mirage घुघूती बासूती - आप को जब भी जरूरत पड़े सवाल भेजिएगा , उत्तर मिलेगा और अन्य को उत्तर का पूरा लाभ भी मैले हासेरै भनें , " तिमी मसँग राम्रोसँग बोल्दैनौ भने कसरी जान सक्छु तिमीसँग ? " प्रतियोगगितामा मिस नेपाल उपाधि विजेतालाई नगद लाख रुपैयां किनेटिक नोभा स्कूटर , फस्ट रनर अपलाई ६० हजार रुपैयाँ सेकेन्ड रनर अपलाई ४० हजार नगद पुरस्कार प्रमाण पत्र विभिन्न शीर्षकहरुमा विजयी प्रतियोगीहरुलाई १० हजार नगद तथा प्रमाण पत्र प्रदान गरिएको थियो प्रतियोगितामा मिस नेपाल , फस्ट रनर अप सेकेन्ड रनर अपले मिस वर्ल्ड , मिस अर्थ मिस एशिया प्यासिफिक प्रतियोगितामा नेपालको प्रतिनिधित्व गर्ने छन् काठमाडौ , जेठ विगतका वर्षहरुमा झै यसपटक पनि काठमाडौमा रहेका हर्मीबासीहरुको वनभोज कार्यक्रम बैसाख 31मा सम्पन्न भएको तर ब्यापक प्रचार प्रसारको कमि फितलो तयारीले गर्दा यस पटक उलेख्य हर्मेलीहरुको सहभागीता हुन नसकेको देखियो विगतका वनभोजमा कम्तिमा पनि डेड सय हाराहारी सहभागी हुने गरेकोमा यस वर्ष जम्मा ५० हारारारीको उपस्थिति हरेकेा थियो वनभोजका फोटोहरु तल अस्ति सोमबार साँझ यो स्तम्भ नागरिक दैनिकलाई इमेल गर्नु अगाडिसम्मको एक सातामा अभियानका लागि पत्रिकाले झन्डै एक करोड रुपियाँ संकलन गरिसकेको थियो त्यस अभियानलाई सघाउनेमा युवराज चार्ल्सकी पत्नी कमिला , भूतपूर्व प्रधानमन्त्री टनी ब्लेर , कैयन् सेलिब्रेटी , गुगलजस्ता केही ठूला कम्पनी सयौँ सर्वसाधारण छन् गत वर्ष गरिबीविरुद्ध अभियानमा इभिनिङ स्ट्यान्डर्डले लक्ष्य गरेभन्दा बढी रकम संकलन गरेको थियो त्यसका लागि सबभन्दा उपलब्धिमूलक अभियान चलाएकोमा ' वर्षको अभियान ' पुरस्कार पनि प्राप्त गरेको थियो यहाँ उक्त पत्रिकाको अग्रपृष्ठमा प्रकाशित सामग्रीको सम्पूर्ण अनुवाद प्रस्तुत गरेर यति फूलबुट्टा पनि भर्नुका पनि कारण छन् पत्रकारिताको काम समाजिक कल्याण गर्दै हिँड्नु होइन , सामाजिक काम गर्ने जिम्मेवारी सामाजिक संस्थाहरूलाई नै छाडिदिनुपर्छ पत्रिकाले पत्रकारिता गर्नुपर्छ भन्नेहरूका लागि इभिनिङ स्ट्यान्डर्डको अभियान गतिलो जबाफ हो इभिनिङ स्ट्यान्डर्ड हल्कारूपमा लिन सकिने पत्रिका होइन अन्यथा , त्यसले वर्षको उत्कृष्ट दैनिक पत्रिकाको उपाधि पाउँथ्यो , त्यसलाई कमिला , ब्लेर , कैयन् सेलिब्रिटी गुगलजस्ता प्रतिष्ठित कम्पनीले साथै दिन्थे पत्रकारिताको सीमाभित्र सामाजिक कल्याणको कार्यसूचीलाई सांकेतिकरूपमा मात्र होइन , ठोस परिवर्तनकारीरूपमै कति प्रभावकारी ढंगबाट समाहित गर्न सकिँदोरहेछ भन्ने इभिनिङ स्ट्यान्डर्डले पुष्टि गरिदिएको पत्रपत्रिकाबाट यस्ता कल्याणकारी प्रयास भएका थिएनन् भन्ने होइन तर , ती सामान्यतया प्राकृतिक विपत्ति अन्य तात्कालिक परिस्थितिबाट निर्देशित हुन्थे तर , बेलायतजस्तो देशमा इभिनिङ स्ट्यान्डर्डजतिको लोकप्रिय पत्रिकाले गरिबी वा निरक्षरताजस्तो सामाजिक समस्यालाई सामान्य अवस्थामा उठाएर त्यसका लागि अग्रपृष्ठको सम्पूर्ण भाग भित्रका कतिपय पृष्ठ खर्च गरेर उठाएको समस्या सम्बोधन नै गर्ने गरी उच्च महत्व दिई अभियान चलाउनुचाहिँ बिरलै हुनै घटना हो त्यस प्रकृतिको परोपकारी पत्रकारितालाई सक्दो प्रवर्द्धन नगरी भएको छैन किनभने विश्वभर नै पत्रकारिता परिवर्तनभन्दा बढी बहसको संवाहक बनेको परोपकारी पत्रकारिताको खाँचो बेलायतभन्दा नेपालजस्तो देशलाई बढी जरुरी हुन्छ बेलायतमा निरक्षरै भए पनि कमसेकम राज्यले त्यस्ता व्यक्तिलाई थोरै नै किन नहोस् हेरचाह गर्छ , पैसा नभए पनि बिरामी हुँदा नागरिकले उपचार पाउँछ हाम्रो जस्तो देशमा सर्वसाधारणको स्थिति सधैँ कमजोर हुन्छ जनता खान नपाएर मर्छन् , विद्यालय जानबाट वञ्चित हुन्छन् , बिरामी हुँदा सिटामोलसम्म खान पाउँदैनन् तर , हामी तर्क गर्छौँ , ' यस्ता समस्या समाधानका लागि राजनीति गतिलो हुनुपर्छ , त्यसैले हाम्रो पहिलो दायित्व राजनीतिलाई सुधार्नु हो ' त्यो तर्क ठूलो हदसम्म सही हो तर जुन देशमा सामाजिक उत्तरदायित्वको एउटा प्रमुख संवाहक बन्नुपर्ने पत्रकारिता , आफ्नो उत्तरदायित्वलाई राजनीतिको चस्माबाट मात्र हेर्छ , जुन देशमा सामान्य नागरिकहरू व्यक्तिगत उत्तरदायित्व बिर्सेर राजनीतिक उत्तरदायित्वको मात्र खोजी गर्छन् , त्यस देशमा राजनीति सुधि्रन्छ , समाजै सुसंस्कृत हुन्छ राजनीतिक स्थिरताले मात्र सबै समस्या सम्बोधन गर्ने भए बेलायतजस्तो देशमा एउटा पत्रिकाले गरिबी निरक्षरताविरूद्ध अभियान चलाउनुपर्ने थिएन बेलायतमा त्यस्तो पत्रकारिताको त्यति ठूलो महत्व देखियो भने हाम्रो जस्तो देशमा झन् त्यसको महत्व कति होला ? तर , हाम्रो कुरै छोडिदिउँ्क , विकसित देशका अधिकांश पत्रकारले पनि सम्बन्धित अधिकारीहरूबाट जबाफदेहीको खोजीमात्र गर्ने पत्रकारिताको साँगुरो घेराबाट निस्किएर समाजप्रति जबाफदेही हुने पत्रकारिताको अभ्यास गर्न सकेका छैनन् त्यसो नगरेसम्म पत्रकारिता ठोस सकारात्मक रूपान्तरणको वाहक बन्नै सक्दैन त्यसले आफ्नो पेसाको मूल धर्म , सार्वजनिक हितको लक्ष्य हाँसिल गर्नै सक्दैन अर्थात् , परम्परागतरूपमा पत्रकारिताले अवलम्बन गर्दै आएका सबै मूल्यमान्यता त्याग्नुपर्छ भन्ने होइन तर , सधैँ अरूबाट खोज्नेले आफैँंले पनि सकेको दिएर देखाउनैपर्छ इभिनिङ स्ट्यान्डर्डले सम्भवतः वर्षभर सम्बन्धित अधिकारीबाट जबाफदेहीको खोजी गर्छ तर वर्षमा एक पटकमात्र पनि आफूले वास्तवमै ' हित ' गर्नुपर्ने वर्गका लागि आफैँ जबाफदेही भएर देखाउँदा , ऊप्रतिको सद्भाव , सहयोग उसको छवि ह्वात्तै बढेको देखिन्छ जताततै समस्या भएको हाम्रो समाजमा कुनै राष्ट्रियस्तरको पत्रिकाले इभिनिङ स्ट्यान्डर्डले जस्तै पत्रकारिताको मूल धर्मप्रति इमानदारी यसको परम्परागत अभ्यास बदल्ने आँट गर्न सक्ला ? कुनै राष्ट्रिय दैनिकले अग्रपृष्ठमा ' दसौँ वर्षसम्म हाम्रो पत्रिकाले राजनीतिक जबाफदेही खोज्दाखोज्दा अशिक्षा तथा गरिबीबारे लेख्दालेख्दा हामीले खासै केही परिवर्तन ल्याउन सकेनौँ अबचाहिँ सानै किन नहोस् कर्मद्वारा आजबाट त्यस स्थितिलाई बदल्ने जिम्मेवारी हामी स्वयं पनि बहन गर्दैछौँ ' भनेर आफैँ वा कुनै कल्याणकारी संस्थासँग मिलेर अभियान चलाउन सक्ला ? वर्षमा एक पटकमात्र एउटा राष्ट्रिय दैनिकले वा अन्य लोकप्रिय क्षेत्रीय प्रकाशनले त्यस्तो अभियान सञ्चालन गर्ने हो भने मानवीय जीवनलाई प्रत्यक्ष असर पार्ने कैयन् सत्कार्य नागरिक तहबाटै हुन सम्भव तर , परोपकारी लेख समाचारलाई त्यति महत्व नदिने अझ कतिपय स्थितिमा स्थानैै नदिने पत्रकारिताको बजारमा पत्रिका स्वयंले परोपकारी अभियानकै नेतृत्व गर्ला भनेर धेरै आशावादी हुने ठाउँचाहिँ छैन तैपनि फाट्टफुट्ट पहिलेभन्दा बढी परोपकारी समाचार विचार प्रकाशित हुन थालेको परिप्रेक्षमा पूर्णतः निराश भइहाल्नुपर्दैन यस मामलामा जसले पहिलो हुन साहस देखाउँछ त्यसले समाजमा सद्भाव सम्मान आर्जन गर्छ नै नेपाली पत्रकारितामा पनि नयाँ इतिहास निर्माण गर्नेछ " रिसाउदा तिमी यति राम्री देखिन्छौ भन्ने जानेको भए सत्ये ! ठट्टा गर्ने थिईन " ढाँड जोडेर बसेकी मधुपट्टि फर्किदै चेपारे पल्टिए यसर्थ झुके यद्धपी यो झुकाव मात्र हो झुकावट चाही हैन किनकी मधु प्रति मेरो झुकाव नहुन्थ्यो भने अडिक भएर ढाँड जोडि बस्थे मैले पनि ढिट कसेर अडान नछाडेको भए सम्बन्ध अगाडि नबढ्न सक्थ्यो तर यी सब मैले नै गर्नु पर्‍यो किन ? किनभने मधु आगो भएकी थिई त्यही भएर मैले पानी बन्नु पर्ने अवश्था सृजना भयो तिम्रो चोलीको तूनाको कसम , तिम्रो मुचुन्गाको धूनको कसम . उधौली उँभौलीको पूजामा छम - छम . ढोल - झ्याम्टासंग एक शय पांच शिली तिम्रो प्राकृतिक नृत्यको सलाम सत्ते - सत्ते , यो सागरबीचमा पनि किन होला - दुधकोशी , अरुण तमोरको पानी तिर्खाएको ? त्यो भन्दा पनि - तल बाँस झ्यांग फेदीबाट तिमीले घैंलो कम्मरमा राखेर ल्याएको पानी सम्झिएर यो बिशाल मरुभूमि अहिले नै पिउँ - पिउँ झैं लाग्छ ! पोखरा , मंसिर कास्कीको काहुँ गाविसमा रहेको श्रीकर्मसिद्ध परम्परा धर्म चक्र दिपस्य विहार माटेपानी मनाङ गुम्बाको स्वर्णजयन्तीको पाँचौ दिन शुक्रबारसम्म लाख भन्दा बढि रकम संकलन भएको शुक्रबारमात्र ग्यारु केसाङग गुरुङ उनकी श्रीमती दम्ज्यो गुरुङले आफ्नो नाती कर्म पल्देन जिग्मे रिन्पोक्षेको सुस्वास्थ्य शैक्षिक सफलताको कामनाका लागि रु लाख १६ हजार सय रकम दान गरेका छन उनले शेरब ग्याल्चेन रिन्पोक्षेलाई कायाबाहक चित्तको प्रतिरुप मुर्ति धार्मिक पुस्तक चैत्य तथा रु ११ हजार सय १० प्रमुख गुरु ङेदेन रिन्पोक्षेलाई रु हजार सय खेन्पो गुरु बोईट्रल रिन्पोक्षेलाई हजार सय १० १० जना वरिष्ठ गुरुलाई सयको दरले हजार पुजामा सहभागिता हजार जना भक्तजनलाई सय रुपैँयाको दरले दान गरेको जनाएका छन कात्तिक २९ गतेबाट मंसिर १३ गतेसम्म हुने स्वर्णजयन्तीमा जम्मा ३० लाख भन्दा बढि खर्च हुने आयोजकको अनुमान कार्यक्रममा आएका भक्तालुहरुले गरेको दान रकम नै कार्यक्रमको मुल आयस्रोत भएको स्वर्ण जयन्ती मूल समारोह समितिका संयोजक लामा मुखिया गुरुङले बताए स्वर्णजयन्ती अवधिभरका मुख्य गुरु मणिवा सेरव ग्याल्छेन रिन्पोछेको आर्शिवाद लिन कोरिया ताइवान प्रुान्स मलेशिया हङकङ तथा नेपालको मनाङ चितवन तनहुँ मुस्ताङ काठमाडौँ कास्कीका भक्तजनहरुको सहभागिता रहेको मनमा सधै शान्ति आओस् दीगो शान्तिको कामना होस् बुद्ध धर्मको प्रचारप्रसार होस् भन्ने मुख्य उद्येश्यले आयोजित कार्यक्रममा विहान बजेबाट बेलुका बजेसम्म पुजा गरिन्छ त्यसैगरि बजेबाट बजेसम्म गुरुबाट बौद्ध प्रवचन गरिन्छ स्वर्ण जयन्तीमा प्रवचन दिन आएका गुरु मणिया सेरव ग्याल्छेन रिन्पोछको आर्शिवाद लिन भक्तजनहरुको निकै घुइँचो लागेको गुम्बाका प्रमुख संरक्षक कार्ताे गुरुङले बताए पर्यटकीय नगरी पोखराको काखमा रहेको गुम्बाको स्वर्ण जयन्तीको विशेष आर्कषणमा मंसिर गते विश्वशान्ति दिप प्रज्वलन ११ गते आयु अभिषेक प्रदान १२ गते गुम्बाको स्वर्ण महोत्सब विशेष कार्यक्रम आयोजना १३ गते विभिन्न व्यक्तित्वहरुको सम्मान समापन गरिने कार्यक्रम रहेको अर्जुन प्रधान अमेरिका . . पूर्वी नेपालको झापा मोरङका पाँच ठाउँका सात शरणार्थी शिविरमा बस्दै आएका एक लाख बढी भूटानी शरणार्थीको ससम्मान स्वदेशफिर्ती हुनुपर्ने भन्दै भूटानी नेता टेकनाथ रिजालले प्रेश विज्ञप्ति सिनेमामा नग्नताका बारेमा प्रियंकाले भनिन् , ' पर्दामा नग्न दृश्य दिँदा मलाई सहज महसुस हुँदैन ' यदि सिनेमामा कथाको मागअनुसार त्यस्तो दृश्य प्रस्तुत गर्नु परेमा त्यो दृश्यलाई कसरी हुन्छ सभ्य बनाउने पनि उनले बताएकी छन् , ' ताकि सो दृश्यलाई मजस्तै अरूले पनि बुबाआमासँग बसेर हेर्न सकून् ' सुनसरी जिल्ला डुमरा गाविसका २३ वषीय रमेश परियारको शौचालय जाने क्रममा भीरबाट खस्दा मृत्यु भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय , मकवानपुरले जनाएको स्थानीय गायकहरूको सुरिलो स्वरले भ्यालेन्टाइन डेको साँझमा विराटनगर भारतीय सीमा जोगबनीका दर्शक ततायोे . . . लिबियाका १७ फुटबल खेलाडिले सरकारविरुद्ध आन्दोलनरत विद्रोहीको समर्थन गरेका छन् यसमा चार राष्ट्रिय . . . 4 . 1 प्रयोगकर्ताले मान्नुपर्ने यी नियम तथा शर्तहरूको अर्थ इंगल्याण्डका कानून अनुसार लगाइने यी नितान्तरूपमा इंगलीश अदालतहरूको अधिकार क्षेत्र मातहत हुनेछन् ' मै ठूली भै छु रे ' गीतबाट श्रोताहरुको ढुकढुकी बनेकी गायिका रेश्मा सुनुवार अहिले साँच्चिकै ठूली भएकी छिन् हालसम्म ३० भन्दा बढी गीत गाइसकेकी रेश्माको यो साल अर्को एल्बम बजारमा निस्कदैछ २०५५ सालमा रेडियो नेपालको फूलबारी कार्यक्रममा गीत गाएर गायनको औपचारिकता थालेकी सुनुवारले त्यसको वर्षपछि रेडियो नेपालबाटै भ्वाइस टेष्ट पास गरिन् २०५९ सालमा सुगम संगीतको कलेक्सन एल्बम ' रेश्मा ' बजारमा ल्याए पनि त्यत्ति श्रोताको माझमा जम्न नसकेकी सुनुवारले तब चर्चा पाइन् जब दुई वर्षअघि ' मै ठूली भै छु रे ' एल्बम बजार ततायो भोजपुरको दिङलामा जन्मिएको रेश्मा संगीतको सागरमा पौडिने क्रममा दक्षिण केारिया जापान मलेसिया हङकङको पनि भ्रमण गरिसेकी छिन् चौधरी ग्रुपको नयाँ उत्पादन जोश चुरोटले आयोजना गरेको एनटीभी टू जोश कन्सर्टका क्रममा पोखरा आएको बेला उनी यसरी हामीसँग प्रस्तुत भइन् # के गर्दै हुनुहुन्छ ? - हालैमात्रै सोसोलोजीमा माष्टस्र सकेर बसेकी छु साँगीतिक दौरानको कुरा गर्नुपर्दा अब छिट्टै नै मेरो अर्को एल्बम बजारमा आउँदैछ # कुन चाँही एल्बम होला ? - केही सोंचे जस्तो अँ नाम जुरिसकेको छैन एल्बममा समेटिने भावअनुसार नै नाम जुराउनुपर्ला # नेपाली गायन क्षेत्रमा आफुलाई कुन स्थानमा उभ्याउनुहुन्छ ? - खै ! अझै पनि सिक्दैछु हरेक ठाउँ जाँदा हरेक साथीहरुसँग भेट्दा आफ्नो गल्ति सच्याउने अवसर पनि मिल्छ त्यसलाई आत्मसात गरिरहेकी छु # आफ्नो गीतमध्ये सबैभन्दा मनपर्ने गीत कुन हो - बन्द गरी यी आँखाहरु तिमीलाई देख्छु बन्द गरी फेरि यी कान तिमीलाई सुन्छु यो गीत अलिकति स्लो रक टाइपको गीत पनि हो जसमा संगीत सुगम पोखरेलको # के पाइयो गीत गाएर ? - आफ्नो देशका लागि कृतज्ञता फर्काउने मौका पाए # सानोमा कस्ती हुनुहुन्थ्यो गायनको प्रेरणा कहाँबाट पाउनुभयो ? - सानोमा खुबै नाँच्ने गीत गाउने रहर पनि उत्तिकै थियो गायनको प्रेरणा बुवालाई दिन चाहन्छु # चलचित्रमा गीत कहिले गाउने तपाईको इच्छा के हो ? हाँस्दै ! संगीतकारहरुले कहिले बोलाउनुहुन्छ अनि मेरो खास इच्छा अब कालजयी गीत गाउनुपर्ला भन्ने लागेको जसबाट पछिसम्म पनि श्रेाताहरुले सम्झिरहनुहुन्छ # पोखरा लिंकमार्फत् के भन्न चाहनुहुन्छ ? पोखरा लिंकमार्फत् के भन्न चाहन्छु भने संगीत एक सुन्दर बस्तु हो यसलाई अपनाउनुपर्छ फेरि यो मौका दिनुभएकोमा आभारी छु प्रस्तुति - विजय नेपाल कम्प्यूटर साधारणतः असंगत अप्लीकेशन अथवा नेटवर्कों के बीच डाटा स्थानांतरित करने का कार्यकरता है राउटर के संबंध में संभ्रमित होते हुए असंगत नेटवर्कों के बीच डाटा स्थानांतरित करता है साना तथा मध्यमखालका व्यवसायको सम्भावना प्रक्रियाका विषयक गोष्ठीमा पस्मिना व्यवसायीले सस्तोमा गुणस्तरीय वस्तु उपलब्ध गराए पनि अन्य मुलुकबाट नेपालकै उत्पादन महँगोमा भित्रिने गरेको बताए उहिले उहिले पेन्सन पकाएर फर्किएको लाहुरेले आफ्नो स्मृति कथा सुनाउदा क्रसफायरिङ्गका कुरा गर्थे हामी केटाकेटी रोमाञ्चक भएर सुन्थ्यौ सोध्थ्यौ क्रसफायरिङ्ग भनेको के हो ? उसले भन्थ्यो मलायाको जंगलमा ड्याम्म . . . डुम्म . . . आवाजसंगै आगाका झिल्काहरु माथि आकासमा देखिन्थे उसले भन्थ्यो वोर्नियोको जंगलमा ड्याम्म . . . डुम्म . . . आवाजसंगै आगाका फिलुङ्गाहरु छेउ मै आईपुग्थे उसले भन्थ्यो मलाया वोर्नियोको जंगलमा क्रसफायरिङ्गले धेरैले यो देश देख्न पाएनन् धेरैले यो देश र्फकन पाएनन् त्यसवेला आफ्नो छातीमा झुण्डिएको मेडल छाम्दै उसको आखामा मोती जस्तै आसु खसेको देख्यौ हामी केटाकेटी रोएको देखेर जिस्क्याउथ्यौ हाम्रो अवोध मस्तिष्कमा क्रसफायरिङ्गको अर्थ खुलेन त्यसवेला हामीले सम्झ्यौ जंगलमा खेलिने आगोको खेल सोच्यौ साह्रै मज्जा हुदो हो क्रसफायरिङ्ग आज ती लाहुरे छैनन् तर क्रसफायरिङ्ग धेरै पछि मलायाको जंगलवाट वोर्नियोको जंगलवाट यो देशमा सरेकोछ वल्ल थाहा भयो दशवर्षसम्म चलेको क्रसफायरिङ्गमा कति त्रास हुदोरहेछ कति दर्दनाक हुदोरहेछ कति विनास हुदोरहेछ आज हरेक नेपालीलाई थाहा भएकोछ क्रसफायरिङ्ग भनेको के हो ? अव हामीले कुनै निवृत भएको लाहुरेको कथा सुनि रहनुपरेन कुनै उदाहरण पेश गरी रहनुपरेन किनकी हामी सवै क्रसफायरिङ्ग मुनिको लाहुरे भएकाछौ हाम्रो देश मलायाको जंगल वनेको वोर्नियोको जंगल भएको अहिले यहि देशको जंगलवाट निवृत लाहुरे भएकाछौ हामीसंग हाम्रो छातीमा कुनै मेडल छैन तर क्रसफायरिङ्गले वनाएका युद्धका घाउहरु नै हाम्रा लागि कहिल्यै नमेटिने मेडल वनेकाछन् शिविरमा रहेका लडाकुको समायोजन पुनःस्थापना टुंगो नलागेसम्म लोकतान्त्रिक संविधान निर्माण हुन नसक्ने निष्कर्षसमेत कांग्रेसले निकालेको जनसभामार्फत शान्ति संविधान निर्माणमा पार्टीको औपचारिक दृष्टिकोणसमेत कांग्रेसले लाने भएको त्यसका लागि शेरबहादुर देउवा रामचन्द्र पौडेलको संयोजकत्वमा बनेको शान्ति प्रक्रिया संविधान निर्माणसम्बन्धी समितिले अन्तिम दृष्टिकोण तयार गर्ने काम गरिरहेको मुस्लिम समुदायको एकमहिने व्रत्र प्रारम्भ - [ विदेशमा नेपाली गतिविधि ] ब्रकु श्रीकृष्ण , बागलुङ असोज २५ ब्रह्माकुमारी ईश्वरीय विश्व विद्यालय राजयोग प्रशिक्षण केन्द्र शाखा बागलुङको आयोजनामा बागलुङ नगरपालिका वडा नं १० कुँडुलेमा रहेको नयाँ जीवन पुनस्र्थापना केन्द्रमा रहेका दुव्र्यसनीहरुलाई लक्षित गरि पाँच दिने ' आध्यात्मिक ज्ञान राजयोगको शिक्षा ' कार्यक्रमको आज समापन भयो सो प्रशिक्षण कार्यक्रम यही असोज १९ देखि सुरु गरिएको थियॊ सो प्रशिक्षण अवधिमा लागुपदार्थ वा दूव्र्यसनबाट मानवजीवन समाज अनि राष्ट्रलाई पर्ने असरका बारेमा जानकारी गराईनुका साथै त्यसबाट मुक्त हुने उपाय प्रोजेक्टरबाट दर्शाईएको थियो भने चेतनाको अमिट छाप बस्ने सहजकर्ताको भूमिका प्रशिक्षकहरु ब्रकु कृष्ण ब्रकु श्रीकृष्ण सहयोगी ब्रकु सूदिप खड्काले गर्नुभएको थियो सो प्रशिक्षण कार्यक्रममा आध्यात्मिक ज्ञानबाट स्वयंको दर्शन परमात्मा दर्शन कर्मको गुह्य गतिको ज्ञानबाट मानवजीवनमा परिवार समाज अनि राष्ट्रप्रति आफ्नो कर्तव्य जीवनको महत्वबारेमा जानकारी दिई उनीहरुमा आत्माविश्वास बढाई दुव्र्यसनबाट मुक्त हुने सहज राजयोगको विधि प्रशिक्षकहरुले गराउनु भएको थियो सो कार्यक्रममा नयाँजीवन पुर्नस्थापना केन्द्रका अध्यक्ष सन्जय खड्का काउ_िन्सलरहरु राजेशमान श्रेष्ठ कुमार राना सुरज खड्काको सहयोगमा कार्यक्रम सम्पन्न भएको थियो उक्त प्रशिक्षण कार्यक्रममा ६० जनाको सहभागिता थियो प्रकास डागी सामुदायीक रेडियो सरयु गंगादाङ दाङमा १४ वर्षिय एक बालिकालाई सामुहिक बलात्कार गर्ने चार युवालाई आज प्रहरीले सार्वजनिक गरेको ईलाका प्रहरी कार्यालय भालुवामङ्गले नियन्त्रणमा लिएका अभियुक्तहरुलाई पत्रकार सम्मेल गरी सार्वजनिक गरीएको हो गत वुधवार लालमटीयाँ - मशुरीयाँ कि १४ वर्षिय एक वालीका गाउँकै युवाहरुवाट बलात्कृत भएकी थिइन् घटनमा फरार रहेका युवालाई प्रहरीले हिजो दाङको चौघेरावाट नियन्त्रणमा लिएको थियो घटनामा संलग्न रहेका लालमटीयाँ - का १८ वर्षिय रविन जिसी , सोही ठाउँका १९ वर्षिय अनिल घर्ति , १८ वर्षिय सन्दिप चौधरी १९ वर्षिय जेलर उपनाम गरेका सुवास चौधरीलाइ सार्वजनिक गरिएको पिडित बाीिकाको स्वास्थ्य अवस्था सामान्य रहेको वताइएको प्रहरी नियन्त्रणमा रहेका अभियुक्तहरुलाई कडा कारवाहीको माग बालिकाका आफन्त तथा महिला अधिकारकर्मीहरुले गरेका छन् वर्षाले बाटो बिगारेपछि पश्चिम सुर्खेतका १८ गाविसका नागरिकलाई सास्ती बाइबल एक अद्‍भुत पुस्तक - बाइबलको ईश्वरीय उद्‍भवको प्रमाण प्रश्न नं : भू . पू . की छोरी ले तपाईंलाई स्वीकारेकी हुन् भने किन तपाईंले विवाह गर्नु भएन ? चार बर्षसम्म तपाईंकी रखौटीमात्र भएर बस्ने उनको ईच्छा थियो ? यदी तपाईंसंग सम्बन्ध राम्रो साँचो भएको भए जब तपाईंले उनलाई मेरो भन्नसाथ बेलायतको नियम कानुन मुताविक ब्रिटिशको अड्डा अदालतमा सम्पर्क गरी वकिल लगाएर तपाईंबिरुद्ध मुद्दा किन हाल्थिन् ? कि तपाईं मानव अधिकारबादी , कानुनबिद भएर अर्काको छोरीचेलीहरुलाई जिन्दगी बर्बाद पार्नु नै मानव अधिकारको बुंदामा पर्दछ ? यसअघि माओवादीले मर्यादासम्बन्धी सहमति तोडेको भन्दै सरकारमा सामेल हुने भनिएका एमाले मन्त्रीहरुले शपथ ग्रहण कार्यक्रम वहिस्कार गरेका थिए चार कक्षासम्म अध्ययन गरेका आप्पाको घर सोलुखुम्बु नाम्चे गाविसको थामे हो पुस महिनाको दिनभरि बादलले धुम्मिएको आकाश बोकेको त्यस दिनको सम्झना कहिल्यै नमेटिने गरी मस्तिष्कमा छाप मारी बसेको बिहान सबेरै नुहाइधोइ बाबुको श्राद्धमा माइतीघर जान भनी काठमाडौँको बस चढ्न बस विसौनीतिर हिँडेकी थिई साथै केही लुगाफाटाहरू झोलामा बोकेर लगेकी थिई , दुईचार दिन माइती बसेर आउँछु भनी सम्बन्धित निकायका बेवास्ताका कारण यो संग्राहलय बेवारिसे भएको अहिले राणाकालीन इतिहास बोकेको हात्तीसार हौदा ( हात्तीमाथि बस्न प्रयोग हुने सामाग्री ) संग्रहालयमा ताला लागेको वर्षौं भयो यस संग्रहालयमा राणाकालका श्री महाराजाले चढने हौदा , हात्तीसारलगायतका ऐतिहासिक सामाग्री राखिएका छन् रञ्जनका अनुसार लालु उट्पट्याङ गर्न माहिर रहे नितीशकुमारले बिहारभरि ' माध्यमिक तहका छात्रालाई एकेक साइकल बाँड्ने योजना ल्याएपछि लालुले अर्को प्रचार गरे - हामीलाई चुनाव जिताउनुस् , हरेक छात्रालाई मोटरसाइकल दिन्छौं ' हामी छात्राहरूलाई स्कुल पठाउन चाहन्थ्यौं , तर लालु विचराहरूलाई ( लाइसेन्स नपाउने उमेरका छात्रालाई ) जेल पठाउन , ' उनले भने , ' मैले लालुका कर्तुतहरूको पुस्तिका छापेर बाँडेँ , किनभने यस्तो गैरलोकतान्त्रिक सोच भएको व्यक्तिलाई हराउनैपर्ने थियो ' भारत स्वतन्त्र हुँदाताक भारतको ' दोस्रो सबभन्दा बलियो ' राज्यलाई सबभन्दा कमजोर बनाउने लालुलाई हराएपछि सन् २००५ यता नितीशकुमारको शासनकाल ' सबभन्दा उत्कृष्ट ' भएको उनले सहर्ष सुनाए ' शान्तिसुरक्षा कायम राख्नु पहिलो प्राथमिकता थियो , अहिले बिहारभरि जतिबेला , जहाँ पनि जो पनि स्वतन्त्र हिँडडुल गर्न सक्ने भयो , ' उनले काठमाडौंबाट नगरकोट घुम्न जाँदाको सडकसँग तुलना गर्दै भने , ' सडकहरू राजधानी पटनाबाट सबै जिल्लामा पुगेका छन् , यहाँ तपाईंहरूको भक्तपुर जाने सडकजस्तै , उद्योगधन्दा धमाधम बढेका छन् , लगानी ओइरिन थालेको , कामका लागि हरियाणा , पन्जाब , राजस्थान जाने बिहारीहरू फर्किरहेका छन् ' लोसार के को आधारमा कसरी मान्ने ? - आचार्य कमल तामाङ बौद्ध दर्शनमा आचार्य सच्चिदानन्दा ( डिम ) युनिभर्सिटी , बनारस प्रयोजन अभिप्रय हृदयको आशय प्रयोजन हेतु निमित्त धन सम्पत्ति पञ्च काम गुण इत्यादि शब्दहरुलाई एउटै भनाइबाट परिचित गराउने संस्कृत शब्द अर्थ को पूर्व स्व प्रत्यय योग हुन गइ विसर्ग सन्धि द्वारा व्युत्पति हुन गएको स्वार्थ शब्दले जाने श्री नजाने इतिश्री भने झै प्रत्येक मानस मस्तिष्कमा आँधी तुफान तुल्य भएर इतिश्रीको मार्ग तर्फ धकेलि रहेको परमार्थको प्रवेश द्वार स्पर्श गरिसकेका चिन्तन मग्न पुदगलहरु समक्ष प्रस्तुतिको विषय नभएता पनि रहरले भनौ या करले रोएर भनौ या हाँसेर जनाउन भनौ या मनाउन आफ्नो दाहिने देब्रे अगाडि पछाडि परेका यस्तै यस्तै बाध्यताहरुसँग हातेमालो गर्दै पुन लोसार लोसार संवतको बारेमा केहि स्पष्ट पार्न प्रयोजनिय लागेको हामी सम्पूर्ण तामाङ वर्गले लोसार मान्न थाल्यौं यस वाक्यको स्मरण मात्रले पनि हामी आत्म विभोर हुन्छौ वेचैन मन चैन युक्त्त हुन्छ हर्षको सिमा रहँदैन यति हुँदा हुँदै पनि एउटा झिनो अमेलले चैन युक्त मन वेचैनतामा परिणत हुन्छ शायद यस्तै क्रमलाइ तथागत बुद्धले परिवर्तित दुखताको रुपमा परिभाषित गर्नु भएको होला यहि झिनो अमेलको कारण हामी दुखित प्राय छौ केवल दुखित परन्तु अनेकतामा टुक्रिन पनि पछि परिरहेका छैनौ गहिरिएर विचरण गर्ने हो भने आजको सभ्य समाजले यस्तो हुन सुहाँउदैन कि जस्तो हामीलाई लागेको अन्यथा हाम्रो जीवन खोलाको बगरमा अस्त ब्यस्त भइ पडेको मुढा जस्तो या सुके धारा जस्तो नहोला ? त्यसैले हाम्रो समाजमा विधमान शिक्षित विचारक बुद्धिजीवी महानुभावहरुले आफ्नो ध्यान उपरोक्त बुदाँहरु तर्फ केन्द्रित गराउन अत्यावश्यक भएको जब कि खोलाको बगरमा पडेको मुढाको के विश्वास त्यसको अस्तित्व कति बेला भेल आएर कहाँ पुर्याउँछ त्यस्तै पानी बेगरको धारा के धारा अनि एकता बेगरको समूह के समूह त्यसै कारण हामी एक भएर जुटौ एउटै वास्तविक पथको पथिक बनौ अन्त अभिप्राय यस लेखको मूल उदेश्य रहेको सबै एक भएर धर्मको मार्गमा आरुड हुनु वास्तविकतालाई पच्छयाउनु चाड पर्वलाई चाड पर्वकै रुपमा स्वीकार गर्नु हामी सबैको जीवन प्रवाहसँग संबद्ध पात्रोमा उल्लेखित संवतलाई स्वीकार गर्नु कहि पनि उल्लेख नभएको प्रमाण विहिन संवतको परिकल्पना नगर्नु संक्षिप्तमा भन्ने हो भने प्रज्ञावान हुनु अर्थात जुन विषय वस्तु पदार्थ जस्तो त्यस्तै रुप गुण आकारमा ज्ञान गर्नु पुनश्च हामी समग्र तामाङ आफूलाई बौद्ध भन्न रुचाउछौ , गौरव गर्छौ यिनै गौरवलाई बँचाई राख्नु एकै वाक्यमा भन्ने हो भने प्रमाणिक तथ्यहरुलाई सहर्ष स्वीकार गरेर एकताको बन्धनमा बाँधिइ रहनु ईत्यादि एवं रितले हामी सम्पूर्ण तामाङ बन्धुहरु हदय हदय सँगको समागमीय बहूवेणी बनेर बाँच्न सिकौ , सकौ बाँच्न सिकाऔ भन्ने आग्रह समेत गर्दछौ व्याख्या लोसार के को आधारमा कसरी मान्ने भन्ने विषयमा होडबाजी गर्दा गर्दै हाम्रो समाजले आज कम्तिमा एक दशक विताइसकेको सबैलाई जानकारी भएकै विषय हो यसरी लोसार के को आधारमा कसरी मान्ने भन्ने विषयमा परिपक्व हुनको निमित्त म्याडम क्यूरिले रेडियम पत्ता लगाउन आविष्कार गर्ने भन्दा कठिन परिरहेको पनि सर्ब विदितै यस प्रसंगको एक मात्र कमजोरीपन हामीमा के यकिन हुनगएको भने बौद्ध धर्म जस्तो अलब्ध विपुल संपत्तिको हकदार बनिसकेका हामी सम्पूर्ण तामाङहरु आफूलाई बौद्ध भन्न रुचाउँछौ अति गर्व पनि गर्दछौ बौद्धमा पनि बोधिसत्वयानका अनुयायि बोद्यिसत्वयानमा पनि बुद्ध शिक्षाका प्रत्येक बिन्दु बिन्दुहरुलाई अभ्यासमा उतार्ने तिब्बतियन महायान बौद्ध धर्मका अनुयायि हामी सोहि मार्ग , तिब्बतियन महायान बौद्धधर्म को निति शिक्षा अनुरुप चल्नु पर्दछ भन्ने हामी समग्र बौद्ध तामाङहरुको मान्यता हो अनि यहि मान्यतालाई नबुझ्नु यस प्रसंगको कमजोरिपन हो वर्तमानमा खेद अच्चमको विषय के भने हामी आफूलाई बौद्ध हूँ भनेर दावि गछौ तर बौद्ध धर्म तिब्बतियन महायान बौद्ध धर्मको निति शिक्षा खास गरेर ज्योतिष शास्त्र स्वीकार गर्न तयार छैनौ भने हामी बौद्ध हौ कि अबौद्ध ? के हामीलाई बौद्ध भन्न मिल्छ ? यस प्रसंगलाई उदाहरणको रुपमा स्पष्ट पार्दा कसैले या पेलसाङको छोरा दोर्जेले रिञ्छेन नाम भएको व्यक्तिलाई तपाई मेरो आपा जस्तै हुनुहुन्छ नि स्वभाव बोलि झन ठ्याक्कै मिल्ने तपाईलाई आपा नै भन्न मन लाग्छ भन्दा रिञ्छेन मख्ख परेको जस्तो मात्र हो किन भने वास्तवमा दोर्जेको आपा रिञ्छेन होईन पेलसाङ हो रिञ्छेन आपा जस्तो मात्र हो तात्पर्य के हो भने यदि हामीले आफूलाई बौद्ब जनाउँदै संबन्धित बौद्ध धर्मको निति शिक्षा आजको विषय अनुसार भन्ने हो भने ज्योतिष शास्त्र अपनाउँदैनौ भने दोर्जेले तपाई मेरो आपा जस्तै हुनुहुन्छ भन्दा मख्ख पर्ने रिञ्छेन जस्तो मात्र हो यसरीहामीले आफूलाई बौद्ध भन्नु केवल हाम्रो अज्ञानता हो त्यसैले हामीलाई बौद्ध भन्न हामीले होइन तर धर्मले स्वीकार गर्दैन दोस्रो प्रसंगमा हामीले अपनाएको बौद्ध धर्मको आधारमा लोसारको चर्चा गरौं छर्लङ्ग बुझ्न पर्दा लोसार सबै बौद्धले मान्ने नयाँ वर्ष होइन भन्न खोजेको के हो भने बौद्ध धर्ममा अनेक सम्प्रदायहरु विध्यमान छन् अनेक सम्प्रदायहरु मध्ये महायान हिनयान मुख्य हुन लोसारलाई सिंगो बौद्धधर्मसँग तुलना गर्दा मात्र तिब्बतियन महायान बौद्ध धर्मका अनुयायीहरुले यसलाई मान्ने गर्दछ कि भारतिय महायान , बर्मि महायान सिंहाली , जापानी कोरियन महायानीहरुले हिनयान तर्फ भन्ने हो भने जुनसुकै राष्टका सबै हिनयानीहरु जस्तै सर्वास्तीवाद थेरवाद , महासांघिक सूत्रयान , पारमितायान इत्यादि लोसारसँग परिचित हुँदैनन् माथि उल्लेख भए अनुसार लोसार मान्ने बौद्धहरुलाई चिन्नुपर्दा तिब्बतियन महायानी बौद्धहरु भनेर चिन्नु पर्दछ लोसार हामी सम्पूर्ण तामाङहरु बीच तुलना गर्ने हो भने हाम्रो देश लगायत अन्य राष्टमा पनि निवास गरिरहेका सबै तामाङ बन्धुहरुको मन , वचन कर्ममा नै लोसार शब्दले बोध हुने नयाँ वर्ष मनाउने भन्ने उमंग जोशले स्थान लिइ सकेको जसरी भए पनि मनाइ नै रहेका छन् यति हुँदा हुँदै पनि सम्बन्धित विषयमा कतिपय मित्रहरुको यो हो त्यो हो यो हाम्रो त्यो उसको विषयक निरन्तर छलफल प्रति दया लाग्नु स्वाभाविक भएको यस्तो नहोस भन्ने हामी ठान्छौ किन भने आफू समान कै हाम्रा मित्रहरु अन्योलमा परि रहेको अरुले देखे हामीलाई के भन्लान त्यसैले हामी समयमा नै निम्न प्रकारका प्रश्नोत्तरी माध्यमद्धारा वास्तविकता तर्फ लागौ प्रः लोसार मान्ने तामाङहरु कुन धर्मका अनुयायी हुन्छन् ? उः तिब्बतियन महायान बौद्ध धर्मको प्रः हामी तामाङहरु तिब्बतियन महायानी बौद्ध हौं भने आफ्नो धर्म अनुरुपको निति शिक्षा ज्योतिष शास्त्र स्वीकार गर्नु पर्छ कि पर्दैन ? उः पर्छ प्रः तिब्बतियन महायानी बौद्ध हामी तामाङहरुको रिति , विधि , चाड पर्व लगायत लोसार समेतमा एक रुपता हुनु पर्छ कि पर्दैन ? उः पर्छ प्रः के को आधारमा आधारित हुँदा लोसारमा एक रुपता आउँछ ? उः तिब्बतियन महायानी बौद्ध धर्म अनुरुपको ज्योतिष शास्त्रको आधारमा ईत्यादि यस लेखमा खुल्न आएको शिर्षक लोसार के को आधारमा कसरी मान्नेलाई वर्तमानको तँ छाड छाड या खोइ खोइ दाइ अघि जाउँ भन्ने लौरे वातावरण तर्फ केन्द्रित हुँदै विचरण गर्दा प्रश्न जिज्ञासा पूर्णता यि त्रिविध रुपमा पाउँछौ प्रश्न उसको निमित्त हुनेछ जसले लोसार शब्दको अगाडी कुन शब्द जोडेको अथवा कुन लोसार लोसार कुन हुन्छ जो वर्षमा एउटै हुन्छ लोसारमा कुन शब्द जोड्नु कुन एक या कुन दुइ भन्नु बराबर हो जबकि संख्यामा एउटै एक एउटै दुइ मात्र हुन्छ कि तिन चार वटा यसरी अन्योलमा परिरहेको मित्र गणको निमित्त प्रश्न हुन्छ भने अन्जान बन्धुहरुको निमित्त जिज्ञासा यसै गरी वास्तविकतासँग परिचित भइसकेका तामाङ भाईहरुको निमित्त पूर्णता जे सुकै होस प्रश्नको उत्तर दिनु जिज्ञासा छर्लङ्ग पार्नुछ अनि अधुरोपनलाई पूर्णता तर्फ लानुछ लोसार शब्दको अगाडी जोडिन गएको कुन शब्द लोसार प्रेमि हामी सबैको मस्तिष्कमा प्रेतको रुपमा सवार भएर हामीलाई बौलाहा हात्ती तुल्य मुर्ख बनाई रहेको फलस्वरुप हामी गल्ली गल्ली कराएर हिंडछौ मच्चिइ मच्चिइ भाषण छाँटछौ अनि अरुको कुरा काट्न खुट्टा तान्नमानै व्यस्त रहन्छौ अनि भन्छौ एकदमै बिजी छु इत्यादि अज्ञानताले ओगटेको भोगटेको बोक्रा जस्तो दिमागले थाहा पाउन सकिरहेको छैन कि हामी एउटै कुन शब्दको अधिनमा रहेर रत्न समान हाम्रो वर्तमान मनुष्य जीवन अत्योत्तम कर्म भुमि नै तहस नहस गरिरहेका छौ भनेर खोला तर्ने पाँच जना लाटोहरुको कथा जस्तो भैं रहेको जस्तै पाँचजना लाटोहरु खोला तर्छन अनि खोला पारि पुगेपछि पाँचैजनाले तर्यौ कि तरेनौ भनेर एकजना लाटोले साथी गन्छ तर आफूलाई गन्दैन आफूलाई नगने पछि जम्मा चारजना मात्र पुगेको हुँदा एउटालाई खोलाले बगाएछ भनि खोलाको तीरमा पाँचैजना बसि रोएछन् त्यहिबेला एकजना सज्जन त्यहाँ पुगि उनीहरुलाई रोएको कारण सोध्छन् त्यसपछि सज्जन मुसुमुसु हाँस्दै गनेर पाँचजना पुर्याउँछन त्यसपछि लाटोहरु खुशी हुँदै आफ्नो अज्ञानतालाई धिक्कारदै आफ्नो बाटो लाग्छन आउनुहोस् हामी सबै लोसार एक रुपताको बन्धनमा जुटौं अनि लाटोहरु खुशी भएर आफ्नो बाटो लागे जस्तो आफ्नो कर्म भुमि सम्हालदै रत्न समान मनुष्य जीवन त्यसै खेर नफालौ यसो हुनको निमित्त लोसार अगाडि जोडिन गएको कुन शब्द झिकि दिउँ जसरी गन्तिको एक एउटै हुन्छ त्यसैले कुन एक भन्ने प्रश्नै उठदैन देशमा एउटै प्रधानमन्त्री हुन्छ कुन प्रधानमन्त्री भन्ने प्रश्न उठदैन कसैले प्रश्न उठायो भने कुन एक कुन प्रधानमन्त्री भनिदिने त्यस्तै वर्षमा एउटै मात्र लोसार नयाँ वर्ष हुन्छ कुन भन्ने प्रश्नै उठदैन लोसार नयाँ वर्ष को निमित्त पात्रोको आधारमा ज्योतिषशास्त्रले जुनदिन निर्णय गरिदिएको त्यसको अलावा अर्को दिन निर्णय गर्ने आधार नै छैन महाशय हो ज्योतिष शास्त्र शुद्ध विज्ञान हो प्रत्येक व्यक्ति व्यक्तिको जीवन प्रवाह हो त्यसैले यो उसको जीवन अनि यो स्वतन्त्र शास्त्र हो भनेर जान्नु पर्दछ लोसार नयाँ वर्ष कहिले ? ज्योतिष शास्त्रमा उल्लेख भए अनुसार पुरानो वर्ष सकिएको भोलिपल्ट नेपाली ज्योतिषविदहरुले भिन्तुनाको नयाँ वर्षको पहिलो महिनाको पहिलो गते तिथि तोकिदिएर भारतीय ज्योतिषविदहरुले विक्रम संवतको नयाँ वर्षको पहिलो महिनाको पहिलो मिति तोकिदिएर अनि पश्चिमी मुलुकको ज्योतिषविदहरुले इस्वी संवतको नयाँ वर्षको पहिलो महिनाको पहिलो तारिख तोकिदिएर नयाँ वर्ष निर्धारित गरेका छन् अर्थात भिन्तुनाको प्रत्येक वर्षको बारौं महिनाको अन्तिम तिथिको भोलिपल्ट न्हुँ दयाँ भनेर विक्रम संवतको प्रत्येक वर्षको बारौं महिनाको भोलिपल्ट वैशाख गते भनेर इस्वी संवतको प्रत्येक वर्षको बारौं महिनाको अन्तिम तारिखको भोलिपल्ट जनवरी फष्ट भनेर यसरी शुरु हुने नयाँ वर्ष मध्ये जनवरी फष्टलाई विश्वले नै स्वीकारेका छन् भने भिन्तुना विक्रम संवतलाई पनि आफ्नो स्थानमा सबैले स्वीकार गरिरहेका छन् कि तानातान अब पालो आयो अर्को नयाँ वर्ष जसलाई हामी लोसार या लोछार भनेर पुकार्दछौं अनि जो हाम्रो हो यस सम्बन्धमा सार छारको अर्थ एउटै भएपनि कुन एक कुन प्रधानमन्त्री भनेको जस्तो कुन मान्ने भन्ने विषयलाई लिएर हाम्रो निरर्थक द्वन्द नचलिरहेको पनि होइन जसरी नेपाल संवत भिन्तुना , भारतिय विक्रम संवत , पश्चिमी इस्वी संवतले प्रत्येक वर्ष नयाँ वर्ष जन्माउँछ त्यसरी नै ज्योतिष शास्त्रको आधारमा लोसारले पनि प्रत्येक वर्ष अर्को नयाँ वर्ष लोसार जन्माइरहेको जन्माइनै रहनेछ ज्योतिष शास्त्र अनुरुपको त्यहि लोसार लोसार संवत २१३२ लाई नै स्वीकार गरेर एकै मतको पथिक बनौ भन्ने हाम्रो मान्यता हो यसरी लोसार खुट्याउन कठिन भैरहेका हाम्रा समाजका कतिपय मित्रगण संघ संस्थाहरुको हितको निमित्त लोसार पनि हाम्रो धर्मको ज्योतिष शास्त्रले बताइ दिएको यसरी उपरोक्त्त अन्य नयाँ वर्षको जन्म भए झै लोसार पनि प्रत्येक वर्षको बारौं महिना घ्याल धाको अन्तिम तिथि या औसीको भोलिपल्ट लोसार नयाँ वर्षको पहिलो महिना धावा धाङपो छ्यु धा आरम्भ हुन्छ यसैलाई हामीले लोसार मान्नु पर्दछ लोसार के को आधारमा भन्ने जिज्ञासाको पूर्णता तर्फ लाग्नुपर्दा हाम्रो धर्मको ज्योतिषविदहरुले प्रचारमा ल्याएको वर्तमानमा उपलब्ध पात्रोको आधारमा मान्नु पर्दछ लोसार सम्बन्धको होडबाजी शंका आशंका निभाइ दिने तिब्बतियन महायान बौद्ध धर्म अन्तर्गतका पात्रोहरु यसप्रकार छन् मन्जुश्री खुनु पात्रो लामा सोनाम मन्जुश्री पात्रो मेन चि खाङ धर्मशाला मन्जुश्री भित्ते पात्रो मेन चिखाङ धर्मशाला मन्जुश्री भित्ते पात्रो फेन्दे ढाछाङ बालाजु मन्जुश्री पात्रो सोरिग लोबलिङ हिमवत प्रदेश तिब्बत मन्जुश्री पात्रो हिमवत पर्वत तिब्बत मन्जुश्री पात्रो पेपुङ सुङरब ङयामसोखाङ काङडा तामाङ क्यालेण्डर नामक मन्जुश्री गोजी पात्रो २१३१ बाँदर वर्ग विक्रमी २०६१ अजितमान तामाङ नेपाल तामाङ घेदुङ संघ उपरोक्त पात्रोहरु सहित प्रचार प्रसार योग्य खुशीको खबर के भने नेपाल तामाङ घेदुङ संघका अग्रज अजितमान तामाङज्यूले पनि वहाँले संपादन गर्नुभएको तामाङ क्यालेण्डर नामक मन्जुश्री गोजी पात्रो २१३१ बाँदर वर्ग विक्रमी २०६१ मा ज्योतिष शास्त्र अनुरुपको सहि नयाँ वर्ष जनाउनु भएको पहिलो महिना धावा धाङपो छ्यु धा बैशाख गते भनेको जस्तो हाम्रो नयाँ वर्षको पहिलो महिना हो गत साल बाँदर वर्षमा वहाँहरुले वहाँकै गोजी पात्रो अनुसार चलिरहेको भेडा वर्ष २१३० विक्रमी २०६१ को वर्षको बारौं महिनाको पहिलो तिथिलाई वर्ष फिर्यो भन्दै मान्नु भए पनि ज्योतिष शास्त्रको कदर गर्दै हामीले मानेको सहि लोसार २१३१ बाँदर वर्ग २०६१ को फागुन गते शनिवारको दिनलाईनै लोसार भनि नयाँ वर्षको पहिलो महिनाको पहिलो तिथि जनाईदिनु भएको स्वागत योग्य सन्देश रहेको यि सम्पूर्ण पात्रोहरु आज भन्दा ४६४२ वर्ष पूर्व अथवा २६३७ इशा पूर्वमा चीनका ज्योतिषी ह्वाङ ति द्वारा निर्मित ज्योतिष शास्त्र अथवा चन्द्र पात्रो सँग आधारित छन् जो विश्वकै सबैभन्दा पुरानो ज्योतिष शास्त्र हो २८४० संवत अंकित गरिएको कुनैपनि पात्रो आजसम्म देखा परेको छैन जब कि उपरोक्त पात्रोहरुमा २१३२ अंकित भने भएको संवत स्वीकार गर्ने कि हुँदै नभएको संवत स्वीकार गर्ने भन्ने विषयमा हामी सबैको एकमत हुन अत्यावश्यक हुन गएको यस प्रसंगमा हामी सम्पूर्ण लोसार ठूली भाउजू झुल्दा झुल्दै मादीमा तेल थप्न जाग्नु भयो त्यहीँ मौका छोपेर " भाउजू यो ठाउँमा अल्गो ढिस्को रहेछ बिझाएर मर्न पो आटेँ तपाइ ठाउँ सरेर बसौ हुन्न " डराईडराई बोल्छु भाउजूसँग सोह्रखुट्टेमा ' फेसबुक गाडी ' नदेखिएको भए सायद त्यस दिन लाकुरी भन्ज्याङ पुगिने थिएन गाडी रोकियो तर भित्र कोही चिनारु रहेनछन् झ्याल भएको पछिल्लो सिटमा ज्यान बिसाएपछि मनमा अनेक तर्कना खेलिरह्यो बालाजु , सीतापाइला , कलंकी , बल्खु , सानेपामा फेसबुकवाला थपिएका थपियै छन् चिनजानका भने कोही छैन पुल्चोकमा पनि चिनारु रहेनन् एकैचोटि जावलाखेलमा एकैचोटि थुप्रै मित्र उदाए - दीपक कथित , कृष्ण शाह ' यात्री ' आदि आदि फेसबुक मित्रको वनभोजमा हिँडेको लाकुरी भन्ज्याङ मेरा निम्ति खास नौलो थिएन फेसबुकका सदस्य भने नयाँ लागिरह्यो साहित्यमा मरिमेट्ने व्यक्ति नभएर होला , नयाँ छिमलका कवि , कलाकारलाई चिन्दो रहेनछु समय धेरै पर पुगिसकेछ सिटको छेउमा एकजना नवकवि थिइन् - सरस्वती अधिकारी तिनी गाडीमा चढेदेखि लेखेको लेख्यै थाहा छैन , कविता लेखेकी हुन् कि प्रेमपत्र ! साहित्य , स्रष्टाबारे केही थाहा छैन , चकमके कविचाहिँ हुँ भन्नेमात्र जानकारी राख्ने खालकी उनको एकसूत्रीय ध्याउन्न कविता लेख्नु थियो सायद ढुंगिनबाट उकालो लागेपछि डर लाग्थ्यो गाडीको आउजाउ त्यति थिएन पहाडी धुले बाटो वनवृक्षका कारण ओसिलो पनि कहिलेकाहीँ गाडी चिप्लेर भीरमा अड्केलाजस्तो ' सालीभन्दा राम्रो हरियाली ' ले त्यही उकालो पनि आनन्दको सिँढी लाग्थ्यो घुम्तीनेर बसबाट ओर्लेर धुले बाटोमा हिँड्न कस्सिए कतिपय मैले पनि तिनलाई पछ्याएँ गाडीको अटेसमटेसभित्रै रहेछन् - रोशन शेरचन , उमेश अकिञ्चन , विक्रम तिमिल्सिनालगायत साथी उनीहरू पहिलोपटक पुगेकाले मैले एक थान गफ सुनाउने मौका पाएँ , ' हिमाल उपत्यका हेर्न एकदमै उपयुक्त ठाउँ हो , लाकुरी भन्ज्याङ ' कुनै ' भर्जिन ' डाँडा होइन , लाकुरी भन्ज्याङ थुप्रैले त्यहाँ वनभोज गरिसकेका छन् मैले पनि एकाध वर्षअघि एउटा वनभोज मनाएकै हो वनभोज भनेपछि एउटा तस्बिर सबैको मनमा आइहाल्छ कोही खाइरहेका कोही पिइरहेका कोही पकाइरहेका कोही नाचिरहेका कोही गाइरहेका एक दिनलाई भए पनि काठमाडौंको कठ्यांग्रिँदो जाडो झेल्नुपरेको छैन फेसबुक टोली डाँडाभरि छरिइसकेेछ ब्रेक फास्ट तम्तयार त्यहाँ ब्रेक फास्टभन्दा पनि भ्यानगगको घाम एउटा ' सरप्राइज ' थियो घाम लीला अनि हिमाली छटा लाकुरीमा एकपाखे घामको जोवन बिस्कुनजस्तै त्यहाँबाट हेर्दा काठमान्डुको सेरोफेरो एउटा गहिरो थालीभन्दा बढी लाग्दैन घरहरू सेता कमिलाजस्ता मात्र लाग्छन् यसको दक्षिणतिर शृंगी गुफा शृंगी ऋषि परिचित नाम नै हो सिङ भएका ऋषि वाल्मीकि रामायणका एक पात्र त्रेतायुगीन राजा दशरथको पुत्रेष्टि यज्ञ गराउने ऋषि पूर्व , दक्षिण कोणमा लमतन्न , भीमसेन डाँडा कम्युनिस्ट प्रधानमन्त्री मनमोहन अधिकारीका नाममा , त्यहाँ भ्यु टावर ' सेटिङ सन ' हेर्न कसलाई मन लाग्ला ! ' सन राइजिङ ' हेर्नचाहिँ यो ठाउँ प्रयोग भइरहेकै आयोजक फेसबुक साहित्य सञ्जाल किन - किन नाम रोचक लागे पनि नयाँ लागेन वनभोज फेसबुककै प्रायोजनमा भएजस्तो यस्तो मौसमी नाम साथीहरूलाई किन प्यारो लाग्छ ? यो सानो टिपोट छापिँदै गर्दा ' फेसबुक ' हटिसकेको यद्यपि सबैलाई जमघट गराउने अमेरिकी मार्क जकरबर्गकै वेब पेज हो पाखैभरि कवि , कलाकारको मेला लागेजस्तो ललितकला क्याम्पसका विद्यार्थी कलाकारको समूहले ' डि मास्क ' का डोरीमा टाँगेका पोट्रेट पेन्टिङमा छुट्टै गमक राजेन्द्र राना मगर , राजन साङगाछेजस्ता चित्रकारमा स्रष्टाका व्यक्तिचित्र क्यानभासमा उतार्ने उत्साह पक्कै कमजोर छैन सुरेन्द्र देवकोटा , दीपक कथित जयराम तिमिल्सिनाका कवितामा समेत चित्र कोरिएको रहेछ प्रिय कवि हरि अधिकारी महेश रेग्मी पुरै ' फेस्टिभ मुड ' मा भेटिन्छन् प्रेसरको औषधी खोजेर हिँडेजस्ता तिनलाई अरू रमाइला कविले पछ्याइरहेका छन् काठमान्डु खाल्डोबाट बाहिरिएका कवि मनको चञ्चल हुनु अस्वाभाविक पनि लाग्दैन वनभोजमा सानातिना कविता भनसुन गर्नु सामान्य हो तातापिरा कविता खिरमा खुर्सानी बन्दैनन् तर , मलाई किन - किन यसमा धेरै नै औपचारिकता थोपरिएजस्तो लाग्छ स्वतःस्फुर्त रूपमा दुईचार थान सुनाए बेग्लै हो नत्र सबै कविता सुनाउनतिरै लाग्छन् , सुन्ने कोही पनि हुँदैन नेपाली साहित्यको विडम्बनै हो , सभामा जाँदा पनि उही औपचारिकता डाँडामा जाँदा पनि उही औपचारिकता सभापति बनेकै छन् , जाँचकी बनेकै छन् , वक्ता बनेकै छन् उद्घोषण गरेकै छन् कहिलेकाहीँ एकै प्रकारका साहित्यिक कार्यक्रम नगरे पनि हुन्थ्यो लामा पट्यारलाग्दा कार्यक्रममा बस्दा बेमोज लाग्छ स्रोतालाई कुनै अपिल नभएका टुक्रा सुनाउनु समयको बरबादीमात्र हो फेसबुक मित्रको काव्यकला बयान गर्ने सामर्थ्य मेरा शब्दसित छैनन् रुखमुनि बसेर , चौरमा पलेटी मारेर कथेका स्थलगत कविता उनीहरूले सुनाए कविहरूलाई गुनासो गर्नमा कसले भेट्छ ! कमसेकम आफ्नै चिउँडोको एक थान डन्डिफोरलाई पनि सय शब्दमा गुनासो गरिहाल्छन् हरि अधिकारीको कम्पनमय स्वरमा ठमेलको शब्दचित्र सुनियो उनले नेपाली राजनीतिका एक पात्र पिएल सिंहलाई पनि एउटा विम्बका रूपमा ' क्वाइन ' गरेका रहेछन् आफ्नै पोट्रेटजस्तो कविता सुनाए उनले चाक्सीबारीको ढोकैमा भटियो पिएल भइसकेछ पुरै बहिरो भर्खरै पिएल नर्भिकमा भर्ना भएको समाचार अखबारमा पढेको थिएँ उनले अस्पतालको क्याबिनलाई नै रेस्टुराँ बनाइदिएछन् भेट्न आउनेलाई मिठा - मिठा परिकार खुवाउने उनको सोख पढेर मनमनै रमाएको थिएँ कविता विप्लव ढकाल , महेश , रोशन , प्रसन्न घिमिरेहरूको पनि राम्रै हो कार्यक्रममा हिँडेपछि धेरै कुरा हात लाग्छ कवि नारायण श्रेष्ठ नयाँ कविता संग्रह निकाल्दै रहेछन् विक्रम तिमिल्सिनाको गजल ' अलि अलि चोट देऊ ' निस्केेछ यात्रीको नाटक विमोचन हुँदैछ अकिञ्चन सरकारी सेवामा पसेछन् प्रोल्लास सिन्धुलीयले नयाँ पत्रिकामा जागिर गरेछन् पहार पातलिँदै गइसक्यो , कविता सुनाउने क्रम सकिँदैन ! कवि मञ्जुल , तुलसी दिवस ललिजन रावलको भव्य टिप्पणी सुन्ने धैर्य सायद सबैलाई ' आजकल अÔरहरू विश्व फनक्क घुम्छन् , ' तुलसी दिवसको भनाइ अझै मनमुटुमा होलान् , ' हाम्रा चित्र कविताबाट यी हिमाल विश्वभर डुल्छन् ' रमेश पौडेल , नारायण विक्रमजस्ता चमत्कारी स्वरका धनीको कार्यक्रम सञ्चालन गजबकै हो समयका केही टुक्रा रोशन शेरचनहरूसित भन्ज्याङका भट्टीपसलमा गुल्जार भयो थुप्रै संवाद भयो ' मस्तिष्कहरूको मृत्यु ' , ' चम्पारन ब्लुज ' , ' शब्दहरूको देश ' का लेखकको चाख कुमार नगरकोटीको ' अफबिट ' जिन्दगीमा चंकी श्रेष्ठको किताब ' कायाकल्प ' मा मैले लेखेको एक थान भूमिकामा लेखक - लेखकका लागि या पाठकका लागि भन्ने विमर्श तर , हामीले कसैलाई कसैसित कृत्रिम तुलना गरेनौं त्यस्तो बकवास जरुरी पनि छैन काठमान्डुबाट २८ किलोमिटर भौगोलिक दुरीमा रहेको लाकुरी भन्ज्याङ दृश्यावलोकन रमणीय पदयात्राका लागि असल थलो हो बासस्थान यातायातको सुबिधा हुने हो भने प्रकृतिप्रेमी युगल जोडीले एउटा सर्किट बनाएर यस क्षेत्र घुमघाम गरे हुन्छ मलाई हिउँदको ' डे लाइट ' मात्र होइन , बिथोबिनहरूले ' मुनलाइट सोनाटा ' लेख्ने ठाउँजस्तो लाग्छ मनमा भावावेश पुसका आखिरी दिन त्यसै छोटो भ्यानगगको घामले चन्द्रागिरीको डाँडाबाट बन्जी जम्प गरिदिएपछि कसको के लाग्छ ! गणेश हिमालको सुनाम्मे शृंखला पनि कालै देखियो काठमाडौं , २३ असार अखिल नेपाल फुटबल संघ अन्र्तगत संचालित कोकाकोला अन्तर विद्यालय छात्र - छात्रा राष्ट्रिय फुटबल प्रतियोगिताको पहिलो खेलमा दीपज्योति उच्च माध्यामिक विद्यालयले वाईजल्याण्ड सेकेण्डरी स्कुललाई - गोलले पराजित गरेको दीपज्योतिका लागि प्रदिप गुरुङ्गले दुई गोल गरेका थिए भने थोमस गुरुङ , राजु गुरुङ्ग सन्दिप न्यौपानेले एक एक गोल गरेका थिए भने एक गोल सिजन मचामसिले आत्माघाती गोल गरेका थिए राजधानीमा भएको दोश्रो खेलमा सैनिक आवासिय महाविद्यालयले शुभकामना एकेडेमीलाई - गोल अन्तरले नै पराजित गरेको सैनिकका लागि मन्दिप रोक्काले दुई गोल गरेका थिए भने ईनोज न्यौपाजे खड्ग प्रसाद सलामी संजिब राना मिलन थापाले एक एक गोल गरेका थिए त्यस्तै तेश्रो खेलमा एम्स इन्टरनेश्नल स्कुलले न्यू दिर्घायु स्कुललाई - गोलले पराजित गरेको एम्सका लागि सोनाम तामाङ्ग विवेकानन्द दासले एक एक गोल गरेका थिए न्यू दिर्घायुका लागि विकास कर्माचार्यले एक गोल गरेका थिए चौथो खेलमा एस्टर एकेडेमीले मन्जुश्री सेकेण्डरी स्कुललाई - गोलले पराजित गरेको एस्टरका लागि एक मात्र गोल कृपेश राज आचार्यले गरेका थिए यु के बासि गोर्खालीहरुलाई शुभकामना ! साथै धन दाइले गरेको कार्य राम्रो लग्यो | तीन समूहमा विभाजन गरी सञ्चालन गरिएको उक्त कार्यक्रममा २७ विद्यालय तथा कलेजका विद्यार्थी , उपशाखाका पदाधिकारी तथा प्रकोप व्यवस्थापन समिति सङ्घसंस्थाहरूको सहभागिता रहेको थियो प्रकाशन मिती : January 14 , 2011 बाट : धौलाश्री समाचार डेस्क श्रेणी : प्रमुख समाचार साँच्चिनै लालुलाई कुटुकाको हावापानीले राम्ररी काखी च्यापेको थियो उसको जन्म त्यहाँ देखि अन्तै दोबा गाँउमा भएको हो वर्ष पुग्दा नपुग्दै बाउ परलोक गएको थियो वर्षको हुँदा लालुलाई माइत छाडेर उसकी आमा अन्तै पोईल हिंडेकी थिइन वर्षको हुँदा जिउनी लिएर बसेकी हजुरआमा पनि परलोक गइन अभिवावक बिनाको अवोध असहाय लालुलाई अब ओत लाग्ने वास मुखमा गासको आवस्यक्ता थियो आफन्तको रुपमा रहेकी छामाले त्यही कुटुका गाँउमा ल्याएर शरण दिएकी थिइन - लालुलाई आय आर्जनको रुपमा पालिएको खोर पालुवा भेंडा , बाख्राको गोठालो चाहिएको थियो - उनलाई पनि वर्षको लालुले बिना मञ्जुरी भेंडाबाख्रा सँगै कुटुकाको बनपाखा डुल्न शुरु गरेको थियो उसको गलेनु जाने खाली पैतलाहरुमा अनगिन्ति काँढाहरु बिझेको हुन्थ्यो कठङ्ग्रिएको शरीरमा लुगाको अभाव थियो बाबा आमाको ममता शिक्षाको घामबाट धेरै टाढा धकेलिएको थियो - बिहान बेलुकाको दुई छाक ढिंडोको लागि हिउँदको हिउँ तुषारो , वर्षाको जुका झरी सँग हार मान्नु हुँदैन थियो - लालुले ज्वरो आउँथ्यो जङ्गलमै हराउँथ्यो पटक पटक टुहुरो बनिसकेको लालुको कलिलो अन्तर आत्मामा साधारण बिमार झुसे बारुलो झैं थियो यथार्थमा लालुले खण्ड बिखण्डका कष्टकर जिन्दगी वाल्यावस्थामा नै बिताईसकेको थियो सुतरा यूनानी वैद्यकमा निम्न विषहरुको प्रतिपादन गरिन्छ : महाभूत ( अरकान ) प्रकृति ( मिजाजात ) , दोष ( अख्लात ) , अभिश्रावयव ( आजाए बसीता , मुफरदा ) , संमिश्रावयव ( आजाए मुरक्कबा ) , प्राण ओज ( अरवाह ) , बल ( कुवाए तबइयया , हैवानिया नफसाविया , शरीर क्रिया वा कर्म ( अफ्‌आल ) , स्वास्थ्यय एवं अस्वास्थ्य तन्मध्यवर्ती हालात ( हालात सालसा ) , अस्वस्था दृष्ट , या शरीरिक अवस्थामा अधोलिखित निदान कारण खाद्य , पेय , वायु , जल , देश तथा स्थान , संसाधन , स्तंभन , व्यवसाय , स्वभाव , कायिका एवं मानसिक कार्य , अकार्य , व्िभिन्न वायु लिंगभेद , शरीरमा आने वाला अन्य ब्ह्रा विषय ( उमूर गरीब ) , स्वास्थ्य संरक्षण , श् प्रत्येक व्याधिको निवारणार्थ खाध एवं पेयको विधि , चेष्टा अचेष्टा ( हरकात सकनात ) को अनुमान , औषधसेवन , हस्तकर्म एवं शल्यकर्म संग लाभ उठाना इनमें कुनै तो ऐसे हुन् जिन्हें हकीमको बिना तर्कको मान लेना चाहिए कुनै ऐसे हुन् जिन्हें तर्क युक्ति संग सिद्व करना हुन्छं अफगानस्तान कात्तिक १५ अफगानस्तानको राष्ट्रपतिय निर्वाचनका दोश्रो चरणका प्रत्यासी डा . अब्दुल्ला अब्दुल्लाले आफ्नो नाम फिर्ता लिनुभएको स्वतन्त्र निष्कक्ष निर्वाचनको आफ्नो मागमा आफ्ना प्रतिद्धन्द्धी राष्ट्रपति हामिद कार्जाईले माग पुरा नगरेको भन्दै अब्दुल्लाले यसै साता हुन लागेको दोश्रो चरणको निर्वाचनबाट हात झिक्नुभएको हो आफ्ना र्समर्थकहरुसँग अब्दुल्लाहले शनिवार हुने निर्वाचन वहिष्कार नगर्ने बताउँदै आफूले आफ्ना र्समर्थकहरुलाई पनि मतदान वहिष्कार गर्न नभनेको बताउनुभयो अब्दुल्लाले पहिलो चरणको निर्वाचनमा सँलग्न अधिकारीहरुलाई वर्खास्त गर्न पनि माग गर्नुभएको थियो मिति २०६७ साल माघ २८ गते तदनुसार ११ फेब्रवरी २०११ का दिन अन्तर्राष्ट्रिय नेपाली साहित्य समाज ( अनेसास ) कुवैत च्याप्टरले बृहद रुपमा साहित्य गोष्टी सम्पन्न गर्यो अभि जमान स्मृति ट्रस्टको प्रायोजन तथा अनेसास कुवैत च्याप्टरको आयोजनामा सम्पन्न उक्त गोष्टीमा कुवैतका लागि नेपाली महामहिम राजदुत वरिष्ट साहित्यकार कथाकार श्रीमधुवन पौडेलको प्रमुख आतिथ्यतामा सम्पन्न भएको थियो अभि जमान स्मृति ट्रस्टका संचालक , अनेसास कुवैत च्याप्टरका संरक्षक , स्पन्दन मासिक साहित्यिक बुलेटेनका सम्पादक वरिष्ट साहित्यकार कवि होम क्षेत्रीको विशिष्ट आतिथ्यतामा सम्पन्न उक्त साहित्य गोष्टीको सभापतित्व संस्थाका संस्थापक अध्यक्ष श्रीराजन रिमाल अभिलाषी ज्युले गर्नुभएको थियो जेष्ट्य अतिथिका रूपमा भारतमा नेपाली राजनीतिका महानायक श्रीचन्द्रबहादुर क्षेत्री हुनुहुन्थ्यो पोखरा , असार विश्व संगीत दिवस पोखरामा मंगलबार विविध कार्यक्रम गरि मनाइएको जुन २१ वर्ष भरिकै सवै भन्दा लामो दिनका रुपमा लिने गरिन्छ लामो दिनलाई संगीतको माध्यमबाट समय विताउन फ्रान्सबाट संगीत दिवस मनाउन थालिएको बताइन्छ पोखरामा भने विगत सात वर्ष देखि सामुहिक रुपमा संगीतसंग आवद्ध संघसस्थाले यो दिवस मनाउन सुरु गरेका थिए यस वर्ष पोखरेली यूवा सांस्कृतिक परिवारको मुख्य आयोजना तथा संगीत सँग सम्बन्धित विभिन्न ११ संघसंस्थाले पोखरामा संगीत दिवस मनाएका हुन पोखरेली सास्कृतिक परिवारको कार्यालय विन्ध्यवासिनीबाट निकालीएको र्याली बाग्लुङ बसपार्क तेसापटटी पालिखेचोक , महेन्द्रपुल , चिप्लेढुङगा , सिदार्थचोक हुदै पोखरा उद्योग वाणिज्य संघमा पुगेर सांगीतिक कार्यक्रममा परिणत भएको थियो सागीतिक कार्यक्रमको उद्घाटन गदै संगीत तथा नाट्य प्रज्ञा प्रतिष्ठानका सदस्य सचिव तिर्थ श्रेष्ठले सरकारले संगीतको महत्व बुझन नसकेको बताए सरकारले संगीतको तागतलाई नबुझेका कारण संगीत क्षेत्र विभाजित भएको बताए कार्यक्रममा ४० वर्षदेखि संगीतको क्षेत्रमा पुयाएको योगदानको कदर गदै संगीतकार कृष्णबहादुर श्रेष्ठलाई नवप्रतिभाको प्रोत्साहन स्वरुप नव गायिका दुर्गा परियारलाई सम्मान गरिएको थियो प्रहार काठमाडौंका आठ हल बाहिरका प्रमुख शहरहरुमा शुक्रबार नै रिलिज हुन लागेको फिल्म हो ' प्रहार ' राजेश हमाल , विराज भट्ट रेखा थापाले यो फिल्ममा अभिनय गरेका छन् फिल्म सामाजिक कथा एक्सनमा केन्द्रित रहेको निर्देशक सानु शाक्यले जानकारी दिए फिल्मको प्रचार / प्रसार गर्न पोखरा पुगेका शाक्यले ' दर्शकको रुची ' अनुसारको फिल्म बनाएको दाबी गरे ' कथा एकदमै नयाँ भन्दिन तर , हेर्दा रमाइलो लाग्ने चाहिं बनाएको छु , ' उनले भने टंक लम्सालले फिल्मको निर्माण गरेका हुन् इधर रिमोट का स्थान दिमाग में फिट किया गया , एक चिप लेने लगा है , फालिज ग्रस्त लोग इससे अपने रोजमर्रा के काम कर सकतें हैं . कल यह आमफ़हम ( आम चलनमें ) भी हो सकता है , ऐसा वार्विक्क मानतें हैं इसकी शुरुआत उन्होंने ख़ुद अपने से करदी है , अपने केन्द्रीय स्नायुविक तंत्र ( सेंट्रल नर्वस सिस्टम ) में सेकडों इलेक्ट्रोड्स ( सर्जिकल इम्प्लान्ट्स फिट करवाकर ) साँच्चै अब यात्रा शुरु गर्छु , उभिएको धर्ती यति भय रहित कि ! निडर , निश्फिक्री यात्रा शुरू गर्छु लोकतन्त्रको भरपर्दो खम्बाका रूपमा रहेको स्वतन्त्र पत्रकारिता सूचना प्रवाहलाई सरकारकै आडमा पीडित बनाउने काम भइरहेकाले आज लोकतन्त्र . . . सरकारले प्रहरी महानिरीक्षक ठकुरीलाई हटायो , शाह नयाँ महानिरीक्षक - [ मुख्य समाचार ] पहिलो दबाबको स्रोत व्यक्ति आफैँ वा परिवार हुन्छ - बजेट खर्च गर्नसके त्यसको केही हिस्सा आफ्नो खल्तीमा पनि जाने हुँदा जसरी भए पनि खर्च गर्ने चाहना रहन्छ दोस्रो दबाबको स्रोत हुन्छ तालुक विभाग वा मन्त्रालय यिनले विनियोजित बजेट पनि खर्च गर्न नसके कार्यालय प्रमुख वा आयोजना प्रमुखलाई अक्षम ठान्छन् यिनको मुख्य चासो बजेट खर्च गर्नुमा हुन्छ , गुणस्तरमा होइन एचकेनेपाल डट कम काठमाडौं सम्वाददाता - आइतबार बिहान काठमाडौं मकवानपुरको सीमाक्षेत्र सिस्नेरीमा भएको ट्रक दुर्घटनामा १० जनाको मृत्यु भएको दुर्घटनामा एक दर्जनभन्दा बढी घाइते भएका छन् स्थानीय पूर्वजनप्रतिनिधिहरू नियमनको अभावमा नख्खु खोला ठाउँ - ठाउँमा मिचिएको बताउँछन् ललितपुरका पूर्व जिविस सदस्य रत्नमान तुलाधरले मत्स्येन्द्रनाथको १२ वर्षे जात्रा प्रभावित हुने गरी खोला मिचिएको बताए ' रथ तान्ने बाटोमा घर - टहरा बनेका छन् , ' उनले भने , ' जावलाखेलदेखि बुङमतीसम्म ३२ हात चौडा बाटो भएकोमा सबैतिर मिचेर खाने काम भएको ' यही अवस्था कायम रहे चार वर्षपछि ७२ सालमा मनाइने १२ वर्षे मत्स्येन्द्रनाथको रथ तान्ने बाटो बन्द हुने उनले बताए लिने बेलामा कम्पनी नाफामा रहेको लेखा परीक्षण प्रतिवेदन पेस हुँदा उनी मौन बसेकाले भ्रष्टाचार गर्न मिलेमतो गरेको विशेषको ठहर यदुराज मिश्र नेपालगञ्ज बाँकेको हिरमिनिया गाविसको प्रतिनिधिमा हुनेखाने हालीमुहाली चल्नेहरुको मात्र सहभागिता गाविस सञ्चालक समितिमा दल विभिन्न क्षेत्र , वर्ग समुदायको सहभागिता हुनुपर्ने स्थानीय स्वायत्त शासन ऐनमा स्पष्ट ब्यवस्था तर हिरमिनिया गाविसमा महिलाको प्रतिनिधित्व मगन्ता , दलित अपाङता भएकाहरुको नै सहभागिता महिला , दलित अपाङता भएकाहरुलाई पनि गाविसको प्रतिनिधिमा राख्न आग्रह गर्दासमेत नराखेको महिला , दलित अपाङता भएकाहरुको गुनासो लक्षित समूहको गाविस प्रतिनिधिमा सहभागिता नहुँदा ती समूह समुदायले गाविसका विकास निर्माणमा सहभागी हुन पाइरहेका छैनन् " जसको सवाल उसको नेतृत्व " भन्ने नारा अघि आएको बेला महिला , दलित अपाङताभएकाहरुको क्षेत्रमा आउने बजेट अनुदानमा समेत पहुँच पुगेका व्यक्तिहरुको हालीमुहाली हिरमिनिया गाविस - , मगन्ता टोलका आज्ञाराम महाउत भन्छन् , - " हाम्रो लागि गाविसमा लक्षित वर्ग उत्थान कार्यक्रमअन्तर्गत रकम आएको सुनिन्छ , तर त्यो रकम कहाँ कसरी खर्च भएको पत्तै हुँदैन " उनी भन्छन् , - " गाविसमा आउने बजेटको केही अंश हाम्रो लागि पनि आउने गर्छ , तर हामीस " कुनै सल्लाह नगरिकनै खर्च हुने गर्छ " हिरमिनिया गाविस - , भंघोटनाकी इन्द्रानी यादवको दुःखेसो पनि उस्तै महिलाका लागि आएको बजेट कहा " कसरी खर्च हुन्छ उनलाई कुनै जानकारी छैन उनी भन्छिन् , - " महिलालाई गाविस प्रतिनिधिमा सहभागी नगराउँदा महिलाका लागि कुन - कुन शीर्षकमा कति रकम आएको भन्ने हामीलाई केही थाहा हुँदैन " उनी भन्छिन , - " महिलाका लागि आएको रकमको सा " च्चिकै सदुपयोगका लागि महिलालाई काम गर्ने अवसर सहभागिता गराउन आवश्यक " लक्षित वर्गका लागि गाविसमा आएको बजेटमध्ये महिला बालबालिकाका लागि ÷ प्रतिशत दलित , जनजाति , पिछडिएका लगायतका समुदायलाई १० प्रतिशत रकम विनियोजन गर्नुपर्ने स्थानीय स्वायत्त ऐनले व्यवस्था गरेको साथै , लक्षित वर्गका लागि आएको रकमबाट हुने विकास निर्माणमा सो वर्गको सहभागिता गराउनु पर्ने नियम पनि ऐनले व्यवस्था गरेको तर हिरमिनिया - , भंघोटनाका शारीरिक अशक्त रामराज मौर्य भन्छन , - " अपाङता भएका व्यक्तिको विकासका लागि आएको कार्यक्रममा अपाङहरुलाई प्रतिनिधित्व नगराई सबलाङहरुले नै कार्यक्रम गर्छन , जसले गर्दा हाम्रो लागि के भईरहेको भन्ने समेत हामीलाई जानकारी हुँदैन " हिरमिनिया गाविस - , बल्दीपुर्वाका शारीरिक अशक्त तुल्सीराम मौर्यको पनि उस्तै भनाई , - " अपाङता भएकाहरुका लागि भनेर आएको बजेट अपाङहरुको सहभागितामा खर्च गर्न पाउने नियम भन्ने सुनिन्छ , तर हामीलाई बजेट कार्यक्रमको बारेमा केही थाहा हुँदैन " हिरमिनियामा राजनीतिक दलका ११ जना गाविस प्रतिनिधि छन् राजनीतिक दलले अपाङ , महिला दलितलाई आफ्नो प्रतिनिधि बनाएका छैनन् हिरमिनियाका गाविस सचिव ऋषिराज गौतम भन्छन् , - " स्थानीय स्वायत्त शासन ऐनमा स्थानीय निकायको निर्वाचन नहु " दासम्म राजनीतिक दलले आफ्नो प्रतिनिधि खटाउने व्यवस्था गरेकोले सोही अनुरुप भइरहेको " उनी भन्छन् , - " गाविसमा हुने विकास निर्माण प्रतिनिधिमा महिला , दलित अपाङ तथा जनजातिहरुलाई पनि समानुपातिक रुपमा समावेश पर्ने व्यवस्था ऐनले दिएको " स्थानीय निकायमा समावेशीकरण हुन नसक्दा पछाडी परेका समुदाय वर्गको उत्थान तथा विकास हुन नसकेको सचिव गौतमको भनाई यो समस्या हिरमिनिया गाविसमा मात्र नभई बाँकेको अन्य गाविसमा पनि बाँकेको खजुराखुर्द गाविसमा भने जना महिला जना दलितलाई गाविसको प्रतिनिधि बनाइएको खजुराखुर्द गाविसमा ५१ प्रतिशत महिला छन् भने सय परिवार दलित समुदाय बसोबास गर्छन् यस गाविसमा करिब सय ४० जना अपाङता भएकाहरु छन् महिलाको जनसंख्याको अनुपातमा गाविसमा प्रतिनिधित्व गर्ने महिलाको संख्या साह्रै कम हो खजुराखुर्द गाविसका सचिव शशीधर पोख्रेल भन्छन् , - " जसको नेतृत्व उसको सवाल भन्ने नारालाई आत्मसात गर्दै अगाडी बढ्न सकेको खण्डमा मात्र समावेशीकरणको अवधारणा पूरा हुन सक्छ , तर स्थानीय लोकतन्त्रमा समावेशीकरण हुन सकिरहेको छैन " महिला , दलित , अपाङ जनजातिको प्रतिनिधित्व हुन नसक्दा विकास निर्माणमा असर पर्ने उनको ठहर खजुराखुर्द गाविसमा मधेसी जन अधिकार फोरम नेपालको तर्फबाट प्रतिनिधित्व गर्दै आएका श्रीप्रसाद रजक भन्छन् , - " लोकतन्त्रमा समावेशीकरणको अवधारणा ल्याएर पछाडी परेका समुदायलाई राज्यको बिभिन्न तह विकास निर्माणमा सहभागी गराउन खोजिएको तर , यो अवधारणा तल्लो निकायमा प्रभावकारी हुन सकिरहेको छैन " उनी भन्छन् , - " स्थानीय स्तरमा समावेशीकरण हुन नसक्दा पछाडी परेका समुदायको विकास स्थानीय नीति निर्माणमा पहुँच पुग्न सकिरहेको छैन पछाडी परेका दलित , महिला , अपाङ आदिवासी , जनजाति तथा अल्पसंख्यकहरुको कुरा अगाडी ल्याउन उनीहरुलाई हरेक क्रियाकलापमा सहभागी गराउनु आवश्यक " खजुराखुर्द गाविसमा शारीरिक अशक्तहरुको जनसंख्या धेरै भए पनि अपाङता भएको व्यक्तिलाई गाविसको प्रतिनिधि बनाइएको छैन सबै जातजाति , वर्ग समुदायको समावेशीकरण भएन भने स्थानीय स्तरमा हुने विकास निर्माण दिर्घकालिन स्थायित्व हुन सक्दैन सबैको सहभागिता विकास निर्माणले लोकप्रियता हासिल गर्न पनि सक्दैन त्यसैले लोकतन्त्रको स्थापनापछि स्थानीय लोकतन्त्रमा समावेशीकरणको अवधारणा राज्यले ल्याएको तर , बा " केका स्थानीय निकायमा समावेशीकरण हुन सकिरहेको छैन इन्द्रपुर गाविसका सचिव लल्लुराम पाण्डे भन्छन् , - " स्थानीय लोकतन्त्रमा समावेशीकरण हुन नसक्दा लक्षित वर्ग विकासको मूलधारमा आउन सकिरहेका छैनन् , यसका लागि समावेशीकरण आवश्यक " पुरैना गाविसमा पनि महिला , दलित जनजाति तथा अल्पसंख्यलाई गाविस प्रतिनिधि बनाइएको छैन गाविसमा हुने विकास निर्माण योजनाका काममा महिला , दलित , अपाङ , सीमान्तकृत , अल्पसंख्यक , जनजातिलाई समानुपातिक प्रतिनिधित्वको आधारमा समावेश गर्नुपर्ने नीति स्थानीय निकाय अनुदान रकम सञ्चालन निर्देशिकामा स्पष्ट उल्लेख तर , त्यस गाविसमा महिलालाई प्रतिनिधि बनाइएको , शारीरिक अशक्त दलित , जनजातिलाई नै प्रतिनिधिको रुपमा राखिएको पुरैना गाविसका सचिव उत्तम सिंह सोंढी भन्छन् , - " योजना छनोट गाविस परिषद्मा महिला , दलित , जनजाति , अल्पसंख्यक , सीमान्तकृत , अपाङ सबैलाई बोलाउने गरिए पनि गाविस प्रतिनिधीमा उनीहरुलाई राखिएको छैन " स्थानीय निकाय अनुदान रकम सञ्चालन निर्देशिकामा गाविसको प्रतिनिधिमा महिला , दलित , जनजाति अपाङहरुलाई सहभागी गराउने व्यवस्था भए पनि पुरैना गाविसमा यो वर्ग समुदायको सहभागिता नरहेको सोंढी स्वीकार्दछन् पुरैना गाविसमा जना राजनीतिक दलका प्रतिनिधि छन् भने गाविस , कृषि सेवा केन्द्र स्वास्थ्य चौकीका एक ÷ एकजना कर्मचारी प्रतिनिधि रहेका पाइन्छ गाविसमा हुने योजनाका काममा ३३ प्रतिशत महिलालाई समावेशीकरण गर्नुपर्ने निर्देशिकामा उल्लेख तर योजनाका काममा पनि महिला सहभागिता नभएको सचिव सोंढीको भनाई उनी भन्छन् , - " योजनाका काममा महिलाहङको सहभागिता नहुनुको कारण उनीहरुको उत्सुकता सहभागिताको कमी हो , जस्तो लाग्छ , महिलालाई योजनाको काममा सहभागिता गराउन सकिएको खण्डमा विकास निर्माणका कामहरु प्रभावकारी हुने थियो " पछाडी पारिएका समुदाय तथा वर्ग लिङलाई राज्यको मूलधारमा ल्याउन उनीहरुको पहुँच राज्यका विभिन्न निकायमा पु ¥ याउने उद्देश्यले समावेशीकरणको अवधारणा अघि सारिएको हो तर स्थानीयस्तरका महिला , दलित , जनजाति , अल्पसंख्यक , सीमान्तकृत , अपाङलगायत पछाडी पारिएका समुदाय वर्ग समावेशीकरण कार्यान्वयनमा पर्न सकेका छैनन् लोकतन्त्रलाई सुदृढिकरण गर्न स्थानीय निकायमा हुने विकास निर्माण तथा अन्य योजनामा महिला , दलित , अल्पसंख्यक , सीमान्तकृत , जनजाति , अपाङ पछाडी पारिएका समुदायलाई समावेश नगरिंदा स्वायत्त शासन ऐनमा उल्लेख भएको नीतिको खिल्ली गर्नेलाई मौका मिलेको नै , लोकतन्त्र निर्माणलाई समेत बाधा पुगिरहेको महशूस गर्न सकिन्छ मानवीय सहयोगका लागि एकजुट बनिरहेका हङकङेली नेपाली कलाकारहरुले यही मे १७ तारिखका दिन गोल्डकोष्टमा एक विशेष कार्यक्रमको आयोजना गरी उक्त कुरो सार्वजानिक गरेको हो गोपाल भुटानीलाई नगद हस्तान्तरण गर्न संघका अध्यक्ष सुरेन लिम्बू आगामी साता नेपाल प्रस्थान गर्ने संघले जनाएको २००३ साल फागुन २१ गते काङ्ग्रेसले विराटनगरमा हडतालको घोषणा गरेपछि भट्राई स्नातकोत्तरको अन्तिम वर्षेको परिक्षा विचमै छोडेर आन्दोलमा होमिनुभएको थियो २००६ सालमा सुर्वणशमशेरको प्रजातन्त्र काङ्ग्रेस नेपाली राष्ट्रिय काङ्ग्रेस मिलेर नेपाली काङ्ग्रेस घोषणा भयो त्यसपछि काङ्ग्रेसले राणा शासनका विरुद्धमा आन्दोलन गर्ने निर्णय गर्‍यो भटराई सहितको नेत्तृत्वको सेनाले उदयपुर कडी कब्जा गर्‍यो त्यसपछि त्यहीं सेनाले जनकपुर महोत्तरी क्षेत्र पनि कब्जा गर्‍यो काङग्रेसले सफलता पाउँदै गएपछि राणाहरुले सम्झौताको बाटो लिए साहित्य स्वास्थ्य क्षेत्रमा योगदान गरेवापत झापाका जिल्ला जनस्वास्थ्य प्रमुख नवराज सुब्बालाई बबरसिंह थापा सेवा गुठीले पुरस्कृत गरेको बयोबद्ध स्रष्टा देवकुमारी थापाद्वारा स्थापित गुठीले शनिवार यहा समारोह आयोजना गरी उनलाई ताम्रपत्र २० हजार राशिसहितको यस वर्षो सामाजिक सेवा पुरस्कार प्रदान गरेको हो एमएच गरेर जनस्वास्थ्यको सरकारी सेवामा भए पनि नेपालीमा एमए गरेका उनका पाच कृति प्रकाशित छन् ती कृतिमा कथा , कविता , संस्मरणसंगै स्वास्थ्य सरोकारका पुस्तक छन् गुठीले गरेको कार्यक्रममा ताम्रपत्रसहितको सम्मान मोरङका प्रमुख जिल्ला अधिकारी माधवप्रसाद रेग्मी पुरस्कार राशि स्रष्टा देवकुमारी थापाले हस्तान्तरण गरेका थिए कथमकदाचित कसैको घरभित्र पसेको भए मैले थप अभियोग व्यहोर्नुपथ्र्यो भाग्नुबाहेक मेरो विकल्प रहेन भागी रहे भाग्ने क्रममा खरेहामा पुगेपछि प्रहरीले मलाई समात्यो भाग्न सफल भइन् मलाई ठानामा पुर्‍याइयो चरम शारीरिक यातना दिइयो इन्दु शर्मा यम शर्मालाई पहिले धेरै अगाडि गिरफ्तार गरिएको थियो इन्दु शर्मा बागलुङ जेलमा हुनुहुन्थ्यो यम शर्मा कुश्माको ठानामा पनि यम शर्मासँगै बसे मध्यरातमा कुनै विक्षिप्त चालकले हाँकेको बिशिष्ट बाहनले कुल्चीरहँदा मदल , डम्फु सारङ्गीहरू गबुवा भरी दूध बोकेर मोफसलबाट शालैज्यूको भाकामा वियोगान्त गीतहरू गाइरहेको हुन्छ इलाम सदरमा आफ्नै प्रियतम हराएको ती वेदनाका आवाजहरूबाट अताल्लीएर काठमाडौं उभ्याउँछ इलामको छातिमा हेलिकोप्टरबाट ओसारेर आतंकको निरीह छायाँ आयोगका पदाधिकारीहरूले वीरेन्द्र सैनिक अस्पताल , छाउनी गई सो घटनामा घाइते भई त्यहाँ रहेकाहरुको स्वास्थ्य स्थितिबारे जानकारी लिएको आयोगले जनाएको दोलखा , १८ असोज एकीकृत नेकपा माओवादीका केन्द्रीय सदस्य गङ्गाबहादुर कार्कीले खिम्ती - सँग भएको विद्युत खरिद संझौता पिपिए को पुनरावलोकन नभएसम्म तामाकोशी - किर्ने जलविद्युत आयोजना बन्न नदिने चेतावनी दिएका छन् कार्कीलॆ खिम्ती - मा तत्कालीन सरकारमा भएको अधिकारीहरुले गलत सम्झौताका कारण राष्ट्रले वार्षिक रु एक अर्ब ४६ करोड ७५ लाख घाटा व्यहोर्दै आएकाले स्थानीयले पनि केही नपाउने राष्ट्रले पनि वर्षौंसम्म घाटा खानुपर्ने भएकाले आयोजना बन्नुको कुनै अर्थ नरहने बताउनुभयो किर्ने जलविद्युत आयोजनाको वातावरणीय प्रभाव मूल्याङ्कनसम्बन्धी किर्नेमा आयोजित सार्वजनिक सुनुवाइ कार्यक्रममा माओवादी नेता कार्कीले सो कुरा बताएका हुन् ' वर्तमान अवस्थामा स्थानीय राष्ट्रलाई फाइदा नहुने देखेर नै माओवादीले तामाकोशी - लगायत देशका ठूला १४ आयोजनामा काम गर्न नदिने भनेको हो - ' कार्कीको भनाइ थियो कार्यक्रममा नेपाली काँग्रेस दोलखाका सचिव केशवराज चौलागाईं नेकपा एमाले दोलखाका उपसचिव प्रोणप्रताप केसीले स्थानीय वासिन्दा मुलुकलाई फाइदा हुने गरी आयोजनाहरुको निर्माण गरिनुपर्नेमा जोड दिए सुरुमा ग्रमीण क्षेत्रमा कुनै पनि बैङ्क नभएको अवस्थामा त्यस्ता बैङ्क सरकारले चलाउँदै आए पनि अहिले ती क्षेत्रहरूमा पर्याप्त मात्रामा सहकारी सञ्चालनमा आएकाले सरकारले बैङ्क चलाइरहन आवश्यक नरहेको ग्रामीण विकास बैङ्कहरू आफै पनि सञ्चालन हुन सक्षम रहेकाले सरकार ती बैङ्कहरूको स्वामित्वबाट बाहिरिन लागेेको शर्माले बताउनुभयो हरि कट्टेल युगौंदेखि ठाडो शिर नहुने पो हो कि टालटुल गर्दा देश चुहुने पो हो कि फूल लाग्यो फल लाग्ने बेला हुन लाग्यो लागे पनि चिचिलामै कुहुने पो हो कि सुर्खेट , २८ असार सुर्खेत जिल्ला कारागारबाट आज बिहान दुई जना कैदी पर्खाल फोडेर फरार भएका छन् अपहरण तथा शरीर बन्धक जर्बजस्ती करणी मुद्धामा कैद सजाय भोगीरहेका दुई जना कैदी बिहानै कारागारको पश्चिम तिरको सुरक्षा पोष्ट नजिकै रहेको पर्खालमा प्वाल पारी बजे बिहान फरार भएका हुन् फरार हुने कैदीहरुमा हतियार खरखजना अपहरण तथा शरीर बन्धक मुद्धा लागेका सर्खेत लाटीकोइली गाविस लेखगाउं घर भएका बिजय बिक्रम शाह जर्बजस्ती करणी मुद्धामा सजाय काटिरहेका कालीकोट घर भएका पुन्नबहादुर शाही फरार भएको प्रमुख जिल्ला अधिकारी हरिकृष्ण पौडेलले जानकारी दिनुभयो लेखगाउं घर भएका शाहलाई लागेका दुई मुद्धा मध्ये हातहतियार खरखजनामा तीन वर्ष कैद सजाय फैसला भएको अपहरण तथा शरिर बन्धक मुद्धामा थुनुवा रहेका थिए हुम्ला अदालतले जर्बजस्ती करणी मूद्धामा वर्ष कैद सजाय २५ हजार जरीवानाको फैसला तोकेका शाही दुई वर्षदेखि सुर्खेत कारागारमा रहेको कारागार प्रशासनले जनाएको हिमाल तराई टाइगस्र नामक भूमिगत संगठनको नाममा आतंक सृजना तथा लुटपाट गर्ने समूह मध्येका बिजय बिक्रम शाह सहित जनालाई जिल्ला प्रहरी कार्यालयले गत माघ १३ गते पक्राउ गरेको थियो यसैबीच कैदी फरार भएपछि जिल्ला प्रशासन कार्यालयले जेलर प्रकाश न्यौपाने सुरक्षा इन्चार्ज प्रहरी सहायक निरीक्षक मिनबहादुर शाही सहित कारागार सुरक्षामा खटिएका २५ प्रहरीलाई निलम्बन गरेको कैदी फरार घटनाको छानबिन गर्न जिल्ला प्रशासन कार्यालयले सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी हरि प्याकुरेलको नेतृत्वमा सदस्यीय समिति समेत गठन गरिएको समितिमा प्रहरी नायव उपरीक्षक आनन्दप्रसाद मराठा प्रमुख अनुसन्धान अधिकृत योगेन्द्र केसी प्रशासकीय अधिकृत बृद्धिप्रसाद सापकोटा सदस्य रहेको रहेको फरार कैदीहरुको खोजी कार्य भइरहेको प्रहरीले जनाएको मुक्तिनाथ मन्दिरमा टिका लगाउन म्याग्दी , बागलुग , पर्वत , काठमाडौ लगायत देशका विभिन्न भागबाट भक्तजनको धुइरो लागेको उक्त सांगितिक कार्यक्रम २०१० का प्रमुख आयोजक संस्थाहरु , जनजाति महासंघ हेल्प नेपालको सहमतीमा दमाम क्षेत्रको कार्यक्रमको लागि श्री नगेन्द्र लिम्बुलाई क्षेत्रिय संयोजकमा नियुक्ती गरि कार्यक्रमको तय गरिएको थियो दमाम क्षेत्रको कार्यक्रमको हिसाब किताब देखि लिएर सम्पुर्ण जिम्मा श्री नगेन्द्र लिम्बुलाई दिइएको थियो कार्यक्रम सकिएको आज सात महिना सम्ममा पनि उक्त कार्यक्रमको दर्शकहरुबाट उठेको रकम महासंघको कोषमा नबुझाएकोले महासंघको ९औ बिस्तारित बैठकको माइन्युटिङ गरिएको अनुसार वहाँले गत नोवेम्बर २०१० मा दमाम क्षेत्रमा भएको साँस्कृतिक कार्यक्रमको दर्शकहरुबाट उठेको सा . रि . १७ , ८७६ ( अक्षरमा सत्र हजार आठ सय छहत्तर साउदी रियाल ) अथवा नेपाली रुपैंया सालाखाला ने रु , ५७ , ५२० / - ( तिन लाख सन्ताउन्न हजार पाच सय बिस नेपाली रुपैंया ) पटक पटकको लिखित सहमती भए पनि महासंघको कोषमा जम्मा नगराएको : जस्तै उक्त साँस्कृतिक कार्यक्रम सकिय लगत्तै कार्यक्रमको हिसाब किताब गर्न आयोजक टोली रियादबाट दम्माम सम्म आइ पुग्दा रात भरी दिन भरि कुराएर अन्तमा मोबाईल अफ गरि भेट्नै नआउनु , फेब्रुअरी २०११ मा १५ दिन भित्रमा महासंघका अध्यक्षलाई उक्त रकम बुझाउने छु भनि जनजाति महासंघ तथा हेल्प नेपालका पदाधिकारीहरुलाई ईमेल मार्फत जानकारी गराउनु तर आफैले कबुल गरेको मिती भित्रमा रकम नबुझाउनु , महासंघको ७औ बैठक १८ अप्रिल २०११ मा एक महिनाको समय मागि बैठकमा उपस्थित सम्पुर्ण पदाधिकारीहरुको रोहबरमा पुन एक महिनाको समय दिएको उक्त बैठकमा माइन्युटिङ गरि हस्ताक्षर गरेको तर पुन थपिएको मिती भित्र पनि रकम नबुझाएको , मे २०११ मा महासंघको ८औ बैठकमा पनि उपस्थित नभएको ८औ बैठकले सर्बसहमतीबाट निर्णय गरि उक्त रकम बुझाउने समय एक हप्ताको दिएको उक्त दिन देखि एक हप्ता भित्रमा रकम महासंघको कोषाध्यक्षलाई नबुझाएमा महासघको बिधी बिधान अनुरुप कारबाही गरिने भनि सम्पुर्ण पदाधिकारीहरुको हस्ताक्षर सहित पत्र पठाएको तर त्यसको पनि बेवास्ता गरेकोले महासंघको २४ जुन २०११ , शुक्रबार नेपाली दूताबास , रियादमा बसेको बिस्तारित बैठकले श्री नगेन्द्र लिम्बुलाई महासघको उपाध्य्क्ष पदबाट महिनाको लागि निलम्बन गरिएको पोखरा , २७ कात्तिक पोखराका पर्यटन ब्यवसायी सुरक्षाकर्मी उद्योगी - ब्यवसायी सम्मिलित २५ सदस्यीय टोली आज हाइकिङ्गको लागि कास्कीको उत्तरीक्षेत्र नागडाँडातर्फ लागेको हाइकिङ्गमार्फत् पोखरामा आन्तरिक पर्यटनको प्रबद्र्धन गर्ने शरीरलाई मानसिक तथा शारीरिकरुपमा स्वस्थ्य राख्ने उद्देश्यका लागि हाइकिङ्ग गरिएको यसका परिकल्पनाकार गणेशबहादुर भट्टराईले जनाउनुभयो पोखराको लेकसाइडबाट बिहान हिडेरै कास्कीकोट गाविस पुगेको टोली अहिले नागडाँडातर्फ लागेको हाइकिङ्गमा संलग्न रेडियो बाराहीका कार्यकारी निर्देशक रमेश पौडेलले जनाउनुभयो टोलीमा पश्चिमान्चल प्रहरी प्रमुख प्रहरी नायब महानिरीक्षक कुबेरसिंह राना , पोखरा उद्योग वाणिज्य महासंघका महासचिव सन्जिब कोइराला , पर्यटन परिषद् पोखराका अध्यक्ष टीकाराम सापकोटा , रेडियो बाराहीका निर्देशक किरण केसीलगायत सुरक्षाकर्मी कर्मचारी संलग्न छन् टोलीमा संलग्न सदस्यहरुले स्थानीयस्तरमा पर्यटन प्रबद्र्धनका लागि जनचेतना दिदै जाने आजै साँझ पोखरा फर्किने जनाइएको नियमित कामको तनावबाट केही समयका लागि मुक्ति दिने लामो समयको पैदलयात्रामार्फत् शरीरमा पसिना बगाई मानसिक शारीरिक रुपमा स्वस्थ्य रहने उपाय हाइकिङ्ग हो मधुपर्कको दोस्रो युवा विशेषाङ्क २०४२ सालमा भएको देखिन्छ यसमा अन्तराष्ट्रिय युवावर्षसम्बन्धी विषयवस्तुका ११ ओटा लेख - निबन्धमध्ये साहित्यसित सम्बन्धित सुशीला द्विवेदीको ' युवावर्गमा पढ्ने बानी ' , ईश्वर बरालको रूपनारायण सिंहबारे समालोचना तथा भानुभक्तको अप्रकाशित कविता रहेका छन् श्रीहरि फँयाल एस् . पी . कोइरालाका कथा , युवाबारेका कविता यसले समेटेको तीमध्ये पनि भरतराज पन्त , शैलेन्दुप्रकाश नेपाल आदिका कविता रोचक छन् अन्तर्राष्ट्रिय युवा वर्षका उपलक्ष्यमा छापिएकाले यसलाई परिस्थिति साहित्यअन्तर्गत पनि राख्न सकिन्छ मानब जातिको यो निरन्तरताको क्रम यसरी अस्तित्वमा रहिरहनका लागि महिलाले नै महत्वपुर्ण भूमिका खेलेको शायद यदि महिला नहुने हो भने यो सृस्‍टिको निरन्तरताको क्रम नै सम्भब छैन यधपी आजको यस स्थितिसम्म आइपुग्नका लागि बिस्वमा नै यिनीहरुले बिभिन्न संघर्स गर्दै आएका छन् ईतिहासको कालखन्ड देखि नै महिलाहरु प्रजनन अधिकार , घरेलु हिम्सा , समान ज्याला , भोटिङ राइट , लैङिक बिभेद आदिजस्ता सम्स्याहरुका लागि संघर्स गर्दै आएका छन् समाज मानब अस्तित्वका लागि महत्वपूर्ण भूमिका निभाए पनि यिनीहरुको भुमिकालाई जहिले पनि गौणरुपमा लीएको , त्यसैले महिलाहरु आन्दोलन गर्न वाध्य भएका हुन् बिस्वमा महिलाहरुले गरेको सङघर्सको चरणलाई तीन चरणमा उल्लेख गर्न सकिन्छ प्रथम चरणमा १८ देखि २० आौ शताप्दीको अवधीमा महिलाहरुले सामाजिक न्याय समानताको लागि लडाईं गरेका थिए दोश्रो चरण सन् १९५० देखि १९८० को अवधीलाई मानिएको यस अवधिमा यिनीहरुले राज्यको कानुनमा भएका लैगिक बिभेदका लागि संघर्स गरेका थिए अहिलेको समय भनेको तेश्रो चरणको समय हो यस चरण १९९० देखि अहिलेको समयलाई लीइएको यो समय सम्म आइपुग्दा विश्वमा नै बिभिन्न परिवर्तन आएका छन् महिला अधिकारको सन्दर्भमा महत्वपुर्ण उप्लप्धीहरु भएका छन् बिस्वका बिकसित देशहरुमा पनि महिलाहरुले बिभिन्न समयमा बिभिन्न आन्दोलन पस्चात मात्र आफ्नो अधिकार प्राप्त गर्न सफल भएका हुन् अमेरिका जस्तो शक्तिशाली राष्ट्रमा पनि सन् १९२० अर्थात आजभन्दा ९० बर्ष अघि मात्र संबिधानको १९ आउ सँशोधनबाट यहाँका महिलाहरुले भोटिङ अधिकार पाएका थिए सो परिणाम निस्कनका लागि कयैन महिलाहरु जेल नेलको बन्दी हुनु परेको थियो Newzealand बिस्वमै पहिलो देश हो जसले सन् १८९३ मै आफ्ना सम्पुर्ण नागरिकलाई भोटिङ अधिकार प्रदान गरेको थियो तर महिलालाई त्यहाँको ब्यबस्थापिकामा आउन सन् १९३६ सम्म कुनै अधिकार थिएन महिला अधिकारको सवालमा विश्वमा नै प्रथम राष्ट्र फिनलैन्ड हो जसले सन् १९०६ मै महिला लगायत सम्पुर्ण नागरिकहरुलाई भोटिङ अधिकारका साथै अन्य अधिकारहरु प्रदान गरेको थियो यी याबत परिणामहरुका लागि महिलाहरुले आन्दोलन गर्नु परेको थियो , बिस्वमा नै महिलाहरु आफ्नो अधिकारको लागि लडेका छन् यो लड्ने क्रम याबतरुपमा चलिरहेको नेपालको महिला आन्दोलनलाई नियल्दा सन् १९९० अर्थात प्रजातन्त्रको पुनस्थापनादेखी सशक्तरुप्मा अघि बढेको पाईन्छ महिला सशक्तिकरणका लागि बिभिन्न समयमा बिभिन्न प्रावधानहरुको पनि ब्यवस्था भए त्यसैको परिणाम अनुसार नै अहिले नेपालको राजनितिक प्रशासनिक निकायहरुमा महिलाहरुको उपस्थिती फस्टाएको अबको प्रसँग आदिवासी जनजाती महिलाको आदिवासी महिलाहरु पनि बिभिन्न संगठनमा सङगठित भएका छन् नेपालमा आदिवासी जनजाती महिलाहरुका संस्था धेरै सशक्त भैसकेको भने नेपाली आदवासी महिलाहरुको संस्था बिदेसमा पनि फस्टाउन थालेको महिला अधिकारका लागि लड्ने बिभिन्न सँघ संस्था हुदाहुदै किन यिनीहरुलाई बेग्लै संस्था चाहियो , यो भनेको सम्प्रदायिक सोचाइ हो या फुट ल्याउने कुरो हो भन्ने कतिको भनाइ या सोचाइ रहेको पाईन्छ बिस्वमा ३७० मिलिओन आदिवासीहरु छन् भने यसको ५० प्रतिशत महिलाहरु रहेको तथ्याँकले देखाउछ बिस्वमा नै आदिवासीहरु सबैभन्दा उत्पिडित जातिहरु हुन् भने आदिवासी महिलाहरु दोहोरो बिभेदको शिकार भएका छन् पहिलो महिला भएको हैसियतले दोश्रो आदिवासी महिला भएको नाताले विश्व महिला आन्दोलनले महिलाका अधिकारका लागि जतिसुकाइ वकालत गरे पनि यो आन्दोलनले आदिवाशी महिलाहरुको सन्दर्भमा आवाज उठाउन सकेको छैन आदिवासी जनजाति जनजाती महिलाहरुमा अन्य महिला भन्दा प्रिथक गुणहरु छन् भने यिनीहरुसँग आफ्नै ज्ञान , सिप कला छन् यिनीहरुसँग भएको यही परम्परागत ज्ञान सिपका कारण बिभिन्न किसिमका खानेकुराहरु बनाउन सक्छन् उदाहरणको रुपमा किनीमा , मार्च यङ्बेनलाई लिन् सकिन्छ अर्को सिपको रुपमा यिनीहरुले तयार पर्ने राडी , पाखी , कपडालाई लिन सकिन्छ तर अहिले बिस्वब्यापिकरण उदारीकरणका कारण यी सिप कलाहरु ओझेलमा परेका छन् बिदेशबाट आयात गरिएका चिजहरुले यिनीहरुले उत्पादन गर्ने समानहरुलाई पुर्णरुपमा प्रतिस्थापन गरेको भने यिनीहरुको ज्ञान सिप लोप हुने अवस्थामा पुगेको आदिवासी जनजाती महिलाहरुको अर्को पाटो भनेको यिनीहरुको भाषा , सन्स्कार संस्क्रिती हो , यिनीहरु पछि पर्नाका कारण राज्यले यिनीहरुको पहिचान अस्तित्वलाईनस्विकार्नु हो यिनीहरुको ज्ञान सिप कलालाई सम्रश्य्ण सम्बर्धन गर्न नसक्नु हो यी कुराहरु अन्य महिलाका भन्दा प्रिथक कुराहरु हुन त्यसैले महिलामात्र भन्दा आदिवासी महिलाहरुको सम्बोधन हुन सक्दैन बिस्वमा नै आदिवासीहरुको भाषा लोप हुने क्रम तिब्र बडिरहेको त्यसैले यी याबत समस्याहरु यिनीहरुको चुनौतीको बिषय हो बिस्वमा महिला आधिकारका लागि भएका राजनितिक , आर्थिक सामाजिक संघर्सहरु महिला आन्दोलनका प्रमुख पाटो हो भने आदिवासी जनजाती महिलाका लागि आफ्नो अस्तित्वको लडाईं अर्को प्रमुख बिषय हो महिला भन्ने बित्तिकै परिवारमा आमालाई जनाउछ एउटा परिवारमा आमा जति सिक्ष्यित हुन्छन् सन्तानको सुख सम्रिदी त्यसैमा निहित हुन्छ त्यसैले आदिवासी महिलाहरु आफ्नो अधिकार पहिचानको बारेमा जति सचेत हुन्छन् त्यतिनै आफ्नो सन्तानलाई सचेत बनाउन सक्क्षम हुन्छन् एउटा परिवारमा जबसम्म आमा सामाजिक रुपमा परिचित हुदैन तब्सम्म छोराछोरीमा त्यो चेतनाको बिकास जटिल हुन्छ आफ्नो देश भन्दा बाहिर रहेका आदिवासी महिलाका लागि आफ्नो परिवार नयाँ सन्तानलाई कसरी आफ्नो भाषा सन्स्कार सिकाएर यसको सम्रछन गर्ने भन्ने सवाल महत्वपुर्ण हेर्दा एकदम सानो लाग्ने यो बिषयमा आज हामी सचेत हुन सकेनाउ भने भोली फेरि एकादेशमा हाम्रो पनि एउटा आफ्नै भाषा थियो अरे सस्कार थियो अरे भन्ने समय आइपुग्न सक्छ अर्को एउटा बिषय अझाइ जिउदै त्यो हो लैङिक बिभेद , हुनत आदिवासी समाजमा महिलाहरु नै ताला चाबिको आधिकारिकको रुपमा लीइन्छ ईतिहासलाई कोत्याउदा पनि हाम्रो समाजमा मात्रिसतात्मक सामाजिक समरचना रहेको देखिन्छ तर हिन्दू सन्स्कारको प्रभाबमा परेर पुरुशहरु श्रीमतिबाट सधैं सेवा सत्कारको आशा राख्छन हामी मानब भनेको एउटै हो महिला पुरुष रथका दुई पाङ्रा हुन भने हामी दुबैजाना बरबरी हो जोकोही एकले अर्कोको सम्मान गर्न सक्नु पर्छ यसको लागि पनि आदिवासी माहिला नै सचेत हुनु पर्ने नत्र सस्कार जोसुकाइको भए पनि आफु ठुलो हुन पाउदा मक्ख पर्ने पुरुसहरु पनि हामी सामु छन् यसरी आफ्नै समाज , परिवार आफैभित्रको मात्र कुरो गर्दा के आदिवासी महिलाहरु आफ्नै मात्र कुरो गर्ने या त्यहि सन्स्कार सस्क्रितीको नाममा घर भित्र बाट बाहिर ननिसकने हो भन्ने सवाल पनि आउन सक्छ तर यसको मतलब हामी यही सानो बिषयमा मात्र अल्झिने होईन हामी आदिवाशी महिलाहरुको मानब अधिकारको बिषय , स्वास्थ्य शिक्षाको बिषय , सन्जालको बिषय यिनीहरुले बिस्वमा भोग्दाइ आएको बिषयमा बहस छल्फल गर्न सक्छौ महिलाका साझा बिसय बस्तु सबैलाई लागु हुने बिषय हो यसबाट जोकोही अछुतो रहन सक्दैन यति धेरै कुरो सोच्दा सोच्दै पनि आज पनि बिशेष एउटा सानो सोच बिचारलाई लियेर ठुलो परिणाम हासिल गर्न सक्छौ विस्वमा रहेका नेपालका आदिवासी जनजाती महिला बिचमा सन्जालको बिस्तार गर्न सक्छौ सबैभन्दा हेर्दा सरल देखिने एक्दमै जटिल बिषय हाम्रो परम्परा सन्स्कार यो यसलाई हामी जगेना गर्नको लागि हामीलाई सामुहिक कार्यको जरुरी भनाइ नै थोपा थोपा मिलेर समुद्र बन्छ त्यसैले हामी सानो सानो काम गरेर भोली ठुलो काम गर्न सक्छौ जेहोस् अधिकारको लडाईं होस् या अन्य कामको लागि होस् सामुहिक कार्य आजको अपरिहार्यता हो आजको खेलमा नेपाल को तर्फबाट बसन्त रेग्मी सन्जम रेग्मीको जोडीले बहराइनको ब्याटिंग लाइनलाई ध्वस्त पार्न सफल भएका थिए आजको खेलमा बसन्त रेग्मीले सर्बाधिक विकेट लिएका थिए . ओभर बलिंग गरेका बसन्तले द्मेदन राख्दै मात्र ११ रन दिएका थिए बलिंगमा चम्किएका सञ्जमले नौ ओभर बलिङमा मेडन राख्दै १८ रन खर्चेर विकेट लिएका थिए त्यसै गरि राहुल विश्वकर्माले १० ओभरमा मेडन राख्दै विकेट लिँदा २८ रन खर्चेका थिए बाँकी एक विकेट मोहम्मद आलमको खातामा जोडिएको थियो पहिले पनि बहुमतीय हुँदै राष्ट्रिय सरकारमा जाऊँ भन्ने कुरा आएको हो , तर त्यतिबेला तपाईंहरूले नै नमान्नुभएको होइन ? विगतमा केही न्यायिक पदाधिकारीको कार्यसम्पादन , आचरण व्यवहारलाई सामान्यीकरण गरेर सम्पूर्ण न्यायपालिकाको तस्बिरलाई नै खराब देखाउने प्रवृत्तिको पनि विकास भएको यसका निम्ति केही हदसम्म अपरिपक्व समाचार पस्केर समाजमा नकारात्मक सन्देश प्रवाह गर्ने सञ्चार क्षेत्र पनि जिम्मेवार सूचनाको हक अभिव्यक्ति स्वतन्त्रताका नाममा न्यायपाालिकाभित्रका कथित विसंगति विकृतिहरु भनी छरपष्ट बाहिर ल्याइएका छन् तथापि त्यो मात्रात्मक प्रचारमा ल्याइए जति कहालीलाग्दो अवस्थामा भने कहिल्यै थिएन छैन पनि आजको न्यायपालिका प्रभावशाली सञ्चार जगत्को तीव्र , सूक्ष्म परीक्षणबाट दिनानुदिन परीक्षित हुनु परिरहेको , जसलाई न्यायमूर्तिहरुले बेवास्ता गर्न मिल्दैन नेपाल पूर्ण राज्य हो कि मानचित्रमा अंकित प्राविधिकरूपमा राष्ट्र नामधारी सीमा निश्चित गरिएको भूगोलमात्र हो सन्देह हुन लागेको यहाँ संविधान कानुन कि छैन ? नागरिकले शान्तिपूर्वक बाँच्न पाउने की नपाउने ? प्रेस स्वतन्त्रताको अवस्था कस्तो ? नेपाली जनताको मनमा यस्तो प्रश्न उठ्न थालेको हुन यस्ता हजारा प्रश्न विगतमा पनि उठ्दै आएका हुन् तर यस पटक यो प्रश्न पेचिलोरूपमा उठेको सरकार निर्माताहरूका भनाइमा ' आफ्नै जमिनमा उभिएको , राष्ट्रवादी क्रान्तिकारीहरू सम्मिलित ' वर्तमान सरकार गठन भए यता झन् यो प्रश्न अझ गम्भीररूपमा उठेको राष्ट्रको चौथो अंग मानिने प्रेस जगत वास्तवमै आहत भएको एक जना पत्रकारमाथि भएको सांघातिक आक्रमणलाई राज्यले टुलुटुलु हेरिरहेको समयमै संविधानको कामना गर्दै ४० दिने निराहार भूतपस्या - [ अन्य समाचार ] कार्यक्रममा नागरिक आन्दोलनका स‍योजक डा . देवेन्द्रराज पाण्डेले दिगो शान्ति आजको प्रमुख आवश्यकता हो , आम नेपाली जनता सदाका लागि बन्दुक त्याग गरेको हेर्न चाहन्छन् भन्नुभयो एक दशकअघि निजीकरण भएको कृषि औजार कारखाना पुन संचालनका लागि यो वर्ष करोड रुपैंया सरकारले दिएको कर्मचारी मिलेर यो उद्योग किनेका थिए चुस्त व्यवस्थापन अभाव विवादले संचालन हुन नसकेपछि पुनः सरकारले लिएको थियो काठमाडौं , पुस १७ ( नागरिक ) - नेपाल वायुसेवा निगमका कार्यकारी अध्यक्ष सुगतरत्न कंसाकारले आफूविरुद्ध अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगको निर्णय बदर गर्न माग गर्दै शुक्रबार सर्वोच्च अदालतमा रिट दायर गरेका छन् जगदीशप्रसाद तिमल्सिनाको वारेसनामामा कंसाकारसहित अख्तियारले दोषी ठहर गरेका निगमका जनाले दायर गरेको रिटमा आयोगले आफूविरुद्ध गरेका सबै निर्णय बदर गर्न विशेष अदालतले अघि बढाएको मुद्दा खारेज गर्न माग गरिएको कंसाकारसहित निगमका कामु नायब महाप्रबन्धक राजुबहादुर केसी , कामु नायब महाप्रबन्धक गणेश ठाकुर , निर्देशक ज्ञानेन्द्रपुरुष ढकाल , निर्देशक मयुरशमशेर राणा कामु उपनिर्देशक केशवराज शर्मालाई विपक्षी बनाई अघिल्लो साता अख्तियारले विशेष अदालतमा मुद्दा दायर गरेको थियो मुद्दामा कंसाकारलाई मुख्य अभियुक्त अन्यलाई मतियारको अभियोग लगाइएको ' २०६५ / ६६ को बजेट भाषणमा निगमले दुईवटा विमान खरिद गर्न सरकार जमानत बस्ने भन्ने उल्लेख भएपछि निगमको सञ्चालक समितिको निर्णयले ग्लोबल टेन्डरअन्तर्गत बोलपत्र आह्वान गरिएको थियो , ' रिटमा भनिएको , ' सबभन्दा न्यून मूल्य रहेको एयरबस कम्पनीको बोलपत्र २०६६ कात्तिक १७ को समिति बैठकबाट स्विकृत भएको हुँदा निगमको आर्थिक विनियमावली २०६५ को विनियम २३६ ( ) अनुसार समितिले खरिदसम्बन्धी आसयपत्र जारी गरी बैना भुक्तानी गर्ने भन्ने उल्लेख गरेको थियो ' समितिले गरेको निर्णयको त्यही अधिकारअनुसार एयरबसलाई लाख ५० हजार अमेरिकी डलर पठाएकोमा अख्तियारले आफूहरूलाई त्यसकै कारण भ्रष्टाचार मुद्दा चलाएको निवेदकको दाबी ' अख्तियारले गैरकानुनी रूपमा भ्रष्टाचारी ठहर गरी मुद्दा चलाएर हामीलाई निलम्बन गर्ने निर्णय , आफूहरूविरुद्ध आयोगले गरेका अन्य सबै निर्णय , विशेष अदालतले बयानका लागि जारी गरेको म्याद सबै काम प्रारम्भदेखि नै प्रभावसुन्य हुँदा बदर गरी पाउँ , ' रिटमा उल्लेख कंसाकारले सञ्चालक समितिको स्विकृतिविना जहाज खरिदमा करोडौं भुक्तानी गरी भ्रष्टाचार गरेको दाबी गर्दै आयोगले पुस गते विशेष अदालतमा मुद्दा दायर गरेको थियो त्यसलगत्तै अदालतले विपक्षी छजनालाई नै अदालतमा १५ दिनभित्र उपस्थित हुन पुस ११ गते म्याद जारी गरेको युरोपको जहाज निर्माता कम्पनी एयरबसलाई बैनाबापत करोड ७३ लाख ७५ हजार रुपैयाँ भुक्तानी गरेर निगमलाई नोक्सान पुर्‍याएको ठहर गर्दै अख्तियारले विशेष अदालतमा मुद्दा दायर गरेको हो अख्तियारले कंसाकारलाई बिगोबापत करोड ७३ लाख बैना व्याजसहित लिन १० वर्ष जेल सजाय दिन माग गरेको उच्च सरकारी पदमा रहेकाले उनलाई भ्रष्टाचार निवारण ऐन २०५८ अनुसार थप वर्ष जेल सजायको माग पनि गरिएको जहाज खरिद गर्ने प्रतिबद्धताअनुसार कात्तिक दोस्रो साता फ्रान्सको पेरिसस्थित एक बैंक खातामा लाख ५० हजार अमेरिकी डलर निगमले पठाएको थियो त्यसको दुई साताअघि निगम व्यवस्थापनले एयरबससँग दुई जहाज खरिद गर्ने निर्णय गरेको थियो जहाज खरिद गर्न लाग्ने १० अर्ब रुपैयाँ सरकार जमानी बस्ने सर्तमा कर्मचारी सञ्चय कोषबाट ऋण लिनेबारे निगम कोषबीच सैद्धान्तिक सहमति भएको थियो तर , सरकार जमानी बस्न मानेको थिएन निगमले १० अर्ब रुपैयाँमा एउटा ठूलो आकारको ( ३३० वाइड ) सानो आकारको न्यारो बडी ३२० जहाज ल्याउने निर्णय गरेको थियो

Download XMLDownload text