Text view

nep-2

Javascript seems to be turned off, or there was a communication error. Turn on Javascript for more display options.

बालिका गत वैशाख १९ गते नै बलात्कृत भएको भए पनि इलाका प्रहरी कार्यालय ठोरीमा शुक्रबार बिहान मात्र उजुरी जाहेर भएपछि घटना सार्वजनिक भएको हो । स्वागत कार्यक्रममा सिन्धुली उद्योग वाणिज्य संघका तर्फबाट अध्यक्ष मिनबहादुर श्रेष्ठले परम्परागत तरिकाबाट जुनार र भुइकटहर उत्पादन भैरहेकाले बैज्ञानिक किसिमले उक्त फलफुलको उत्पादन र व्यवस्थापनमा सहयोग गर्न राजदुत मिजुनोलाइ आग्रह गरेका थिए । राष्ट्रपतिसँग उनकी छोरी अनिता यादव , कार्यालयका सचिव वामनप्रसाद न्यौपाने , राजनीतिक सल्लाहकार हरि शर्मा , शिष्टाचार महापाल मुक्तिनाथ भट्ट , नायव शिष्टाचार महापाल अर्जुनकान्त मैनाली , एक जना निजी चिकित्सक , दुई जना सुरक्षा गार्ड लगायत भ्रमण टोलीमा थिए । संस्कृतीमन्त्री मिनेन्द्र रिजाल , परराष्ट्र सचिव मदन भट्टराई र सहसचिव हरिकुमार श्रेष्ठ दिल्लीबाट भ्रमण टोलीमा सहभागी भएका थिए । मौसम बदलियो । छ्याङ्गै घाम लागेको आकाश छ । भुँइभरी जून , तारा । यस खुसियालीमा हामीले न्यानो बाँड्यौँ । साटासाट गर्‍याँंै बधाइ र भिंतुनाहरू एक आपसमा तर शिरमाथिको घाम घरदैलोमा छिर्नै पाएको छैन हामी उज्यालो खोज्दै हिँडिरहेका छौँ सडकसडकमा फेरि मसाल बोकेर । हामीले बगाएको रगत सुकेकै छैन फेरि अर्को कोतपर्वको तैयारीमा जुटेका छौँ । जहिले हेर सडक बन्द , बजार बन्द । सधैँसधैँ जुलुस , हडताल , अपहरण , मूर्दावाद र जिन्दावाद छ । देश त कुरुक्षेत्र भएछ । कुरुवंशका हामी भाइभाइ कौरव - पाण्डव पो भएछौँ । प्रिय पाठक बृन्द , दुम्माली ब्लगका पाठकहरुलाई Dummali Admin को दश औंला जोडी नमस्कार टाक्रयाउन चाहन्छु । केहि समय पाठकहरुलाई असुबिधा पर्न गएकोमा पुन : क्षमा माग्दै फेरि नमस्कार , हुन त हामी गरिब नेपाली सँग भएको कार दिन कुनै ठुलो कुरा हैन , त्यस्कारणले मैले २ ठाउँमा तपाईंहरुलाई कार दिएको हुँ । र खाटी कुरा दुम्माली ब्लगलाई माया गर्नु हुने पाठकहरुको जिज्ञाशलाई ध्यानमा राखी यो पुन निर्माण गरिएको हो । हाम्रा पाठकहरु जो स्लो कनेक्सन प्रयोग कर्ताले पढ्न आशाक्षम हुनु भएकोमा , हामीलाई ईमेलमा जानकारी गराउनु भएकोले । अहिले ठोरै मात्र भिजुअल र ग्रफिक्स राखिएको छ । आशा छ जो स्लो कनेक्सन प्रयोग् कर्ताले पनि सजिलै हेर्न सक्नु हुने छ भन्ने आशा राखेको छु । अन्तमा प्रतिकृया पनि लेख्नु होला । धन्यवाद Admin Dummali लेकमा पाईने किरा अर्थात यार्चा गुम्वा संकलनमा कमी आएपछि तथा दिनमा एक दुइ मात्र यार्चा पाईने हुंदा खण्डेश्वरीका स्थानीयवासी सतुवा खन्नमा लागेका हुन् । ननिभ्ने दिप हो , हाम्रो माया प्रिती हासी२ जिबन बिताउ , मरे हुन्छै मिटी । दुख सुख जिन्दगीको , जिउने मिठो आधार जन्म२ रहन्छ माया , इतिहास भै अमर नसुक्ने खोला हो , हाम्रो प्रेम काहानी हासी२ जिबन बिताउ , मरे हुन्छै खरानी । माया ठुलो सन्सारमा , हिरा मोती भन्दा मरेर नि बाचेकाछन , मायामा ज्यान दिदा नरोकिने यात्रा हो , युगै युग भरी हासी२ जिबन बिताउ , लानु केछ मरी । सामान्यतया भाषिक , सांस्कृतिक या क्षेत्रीय जुनसुकै पनि स्थानिय पहिचानले राष्ट्रिय पहिचानसँग जोडिएको इतिहास , कल्पना र प्रतीकसँग सामञ्जस्य कायम गर्न नसकेपछि स्थानीय पहिचान स्थानीय राष्ट्रियताको नयां आवरणमा रूपान्तारित हुने र देश संकटमा पर्ने स्थिति आउनसक्छ । यस अवस्थामा स्थानीय पहिचान र राष्ट्रिय पहिचानलाई एकअर्काका पूरक बनाएर नयाँ सामाञ्जस्य निर्माण राष्ट्रियताको अभिन्न अंग हुनआउँछ । यो सामाञ्जस्यको निर्माण भनेको समावेशी राष्ट्रियता अर्थात् समावेशी दर्शनमा अडेको राष्ट्रियता हो । पंचायतले औपचारिक राष्ट्रियतालाई समावेशी राष्ट्रियता संझियो । त्यो भुल थियो । औपचारिक राष्ट्रियताले जातीय , क्षेत्रीय र सांस्कृतिक पहिचान र यसै आधारमा नयाँ सामाजिक संवाद र शासकीय संरचनामा सहभागिताको आकांक्षालाई ठाउँ दिनसकेन । स्वभावतः समावेशी राष्ट्रियतामा दबाब पर्दैगयो । पोखरा , २४ भदौ । ' गहना होईन दायित्व रोजौ पहिरन होईन अधिकार खोजौ ' भन्ने नाराका साथ कन्या क्याम्पस पोखराले तीजगित प्रतियोगिता सम्पन्न गरेको छ । क्याम्पसमै अध्ययनरत नौ विद्यार्थी टिमले भाग लिएको प्रतियोगितामा बाणिज्य - ११ का नेपाली माध्यममा अध्ययनरत विद्यार्थीको टिम प्रथम हुन सफल भयो । त्यस्तै वि एड प्रथम वर्ष दोश्रो र वाणिज्य ११ दिवा सेवाका विद्यार्थीहरु तेस्रेा भएको थियो । प्रथम हुनेले रु ४ हजार , द्धितियले रु २५ सय र तृतियले रु १५ सय नगद पुरस्कार पाएका थिए । उक्त अवसरमा क्याम्पसका छात्राहरुलाई दर पनि ख्वाईएको थियो । क्याम्पसका सहायक क्याम्पस प्रमुख मेजरमान बज्राचार्यले तिजलाई आडम्वरी तरीकाले नभई सरल तरिकाले मनाउनुपर्नेमा जोड दिनुभएको थियो । कार्यक्रममा क्याम्पसका अतिरिक्त कार्यक्रमहरुमा प्रथम द्धितिय र तृतिय हुन सफल छात्राहरुलाई पुरस्कृत पनि गरीएको थियो । थुप्रै रेडियो नाटक लेखेकी बाबा बस्नेतको योद्धा ( २०५३ ) नाटक ९ दृश्यमा संरचित छ । हार्दिक एवं स्वच्छ प्रेममा बाधा आएपछि त्यसैका कारण शारीरिकरूपले अशक्त हुनपुगेकी युवतीको कमजोर मानसिकतालाई प्रस्तुत गरिएको यस नाट्यकृतिमा मानिस शारीरिकरूपमा कमजोर हुँदैमा उसको प्रतिभा कमजोर नहुने भाव अभिव्यक्त गरिएको छ । युद्धविरोधी धारणाको प्रस्तुति पाइने यस नाटकमा जीवन सङ्घर्षलाई पनि युद्धको प्रतीकका रूपमा प्रस्तुत गरिएको छ । विछोडिएको प्रेमीसँग भेट भएपछि हृदयाघात बन्द भई प्रेमिकाको मृत्यु भएपछि प्रेमीले उसका नाममा संस्था खोलेर ऊप्रति आस्था प्रकटित यस कृतिको अभीष्ट आदर्श प्रेमको प्रस्तुति रहेको देखिन्छ । अपेक्षाकृत लामा संवादको आयोजना गरिएको यस नाटकको संवादमा विचारहरू घनीभूत रूपमा प्रस्तुत भएका छन् । संवादमा तार्किकताको समावेश पाइने यस नाटकको भाषा आलङ्कारिक भए पनि सरल र सहज रहेको छ । ( ४ ) यदि विभिन्न दलहरु मिलि संयूक्त सरकारको गठन हुने भएमा जुन दलको संदलमा जति सदस्य संख्या छ त्यहि अनुपातमा मन्त्रिपरिषद्मा सहभागिता हुने छ । किनभने संसारलाई दोषी ठहराउनका निम्ति होइन तर उहाँद्वारा संसारले मुक्ति पाओस् भनेर परमेश्वरले आफ्नो पुत्रलाई संसारमा पठाउनुभयो ( यूहन्ना ३ : १७ ) । होशंगाबाद . बैराखेड़ी से घुघवासा पहुँच मार्ग का निर्माण कार्य पूर्ण हो जाने पर आज वनमंत्री श्री सरताज सिंह व सांसद ( राज्यसभा सदस्य ) श्री कप्तान सिंह सौलंकी ने ग्राम बैराखेड़ी में आयोजित कार्यक्रम के दौरान फीता काटकर लोकार्पित की . डामरीकृत उक्त मार्ग की लागत 285 . 22 लाख रूपए है और पहुँच मार्ग की कुल लंबाई 8 किलो मीटर है . सुनिता गिरी संसार सबै आफनै लाग्थ्यो , खुसी सबै मेरै लाग्थ्यो , जिवनमा शोकको बाढी आउँदा , अनायासै जिवनमा पहिरो जाँदा ममताले भरिएको कोमल मुटु , छिया छिया भएर फाटिदिदा जाली रुमाल झै बुनेका सपनाहरु , छरपस्ट भुइभरी छताछुल्ल पोखीदा , कलम बाट कविता होइन , आँशु बग्दो रहेछ , भक्कानीएर मुटु फुट्दो रहेछ , आमा तिमीले छाडेर जाँदा । । । २ आकाश नै खस्दो रहेछ , धर्तिनै फाटदो रहेछ ममता लुटिएर एक्लो हुँदा , खुर्सानी लगाएको घाउझै यो मन मुटु चहराएर पोल्दो रहेछ पदचाप आफै रोकीदो रहेछ , अश्रुधारा बग्दो रहेछ कलम कोक्काइ कोक्काई रुदोरहेछ , सृष्टिनै कम्पमान हुदोरहेछ , आमा तिमीले छाडेर जाँदा । । । २ किनेर कतै नपाइदो रहेछ खोजेरै पनि नभेटिने रहेछ , र्साईनो गासेर नजोडीने रहेछ , आमामा आत्मियताको भंडार रहेछ यो पल शोकले छोइरहेछ , यो नयन साउन झै रोइरहेछ आमा तिमीले छाडेर जाँदा । । । २ कति निष्ठुरी रहेछौ , इश्वर , आमाको माया खोसीदियौ , मैनबत्तिको शिखाझै पग्लीरहेछु , आशुकै सागरमा डुबिरहेछु , आमालाइ लग्यौ टपक्कै टिपेर , पहिरो जस्तै भत्किरहेछु , असहज समय गुजारी रहेछु , आमा तिमीले छाडेर जाँदा । । । २ ~~" के सानी मैचाले केही पठाइन् " उसले सोध्यो ।~~ थकाली सेवा समिति दक्षिण कोरियाका सह सचिव श्री बिकास तुलाचन कोरियाली अध्यागमण बिभागका कर्मचारीकोछापामा परि यसै हप्ता स्वदेश फर्कन लाग्नु भएको छ । गत अक्टुबर २७ मंगलबारको दिन दिउंसो ५ बजे तिर ख्योङगिडो मासक स्थित एक कम्पनीमा कार्यरत रहेकै अबस्थामा आफू सहित अर्का एक जना नेपाली सहकर्मीलाई अध्यागमण बिभागका कर्मचारीहरुले चारै तिरबाट घेरा हालेको थियो । हाल ईन्छन शहरमा रहेका उहांलाई छिटो भन्दा छिटो नेपाल पठाउन थकाली सेवा समिति दक्षिण कोरियाको पहलमा आवश्यक कागजात र जहाज भांडाकोब्यबस्था भईरहेकोले यसै हप्ताको अन्त तिर नेपाल जान सक्ने सम्भावना बढेर आएको छ । संसद्को बुधबारको बैठकमा ' आतंकवादमा लगानी गर्ने कार्य नियन्त्रण गर्ने अन्तर्राष्ट्रिय महासन्धि ' पनि अर्थमन्त्री अधिकारीले पेस गरेका छन् । दिग्गज निर्देशक सुभाष घई ने निर्देशन में अपनी छवि और रुतबे को बरकरार रखते हुए एक ऐसी फिल्म का निर्माण किया जिसमे दर्शकों को टिकट खिड़की तक खींचने का हर मसाला मौजूद था | फिल्म में देशभक्ति और मनोरंजन का इस तरह से मिश्रण किया गया है की फिल्म युवाओं और बचों के साथ साथ वृढ को भी बहुत भाई | सुबाश घई ने महिमा चौधरी को भी पहली बार हिन्दी सिनिमा मे ब्रेक दिया | ~~अमेरिका हुदै शुशिल कोइराला दिल्लीमा , भारतीय प्रधानमन्त्रीसँग भेट हुने~~ ~~बोका चोरीको आरोप खप्न नसक्दा मगर परिवारको हत्या~~ ~~४ कमल राइ , के गर्छन र कस्तो चरित्र छ । टिका लगाएको बहिनि लाई के गरेको ?~~ दुई दर्जन साथीका साथ दार्जीलिङको कालेम्बुङबाट आएका कुसाङ तामाङको समूह ' मुन्नी बदनाम हुइ डार्लिङ तेरे लिए ' हिन्दी गीतमा कम्मर हल्लाइरहेका थिए । ' जोरका झटका हाए जोरसे लगा ' अर्को रिमिक्समा झापाका तन्नेरी बिन्दास नाचिरहेका थिए । भर्खर बैंसमा टेकेका अन्य थुप्रै तन्नेरी एकतमासले गीतको तालसँग खुट्टा मिलाउँदैछन् । घरी न्यानो घामले स्पर्श गर्छ , घरी बादलको ढिक्काले घामलाई छेकिदिन्छ अनि मुटु कमाउने जाडोले अठ्याउँछ । हिन्दी र नेपाली रिमिक्स गीतमा बेतोडले नाच्ने तन्नेरीको समूहले यतिबेला कन्यामका हरेक डाँडा भरिएका छन् । विजय पौडेल , न्युयोर्क / एचकेनेपाल डट कम - मानव अधिकार र सामाजिक न्यायका लागि काम गर्दै आएको न्युयोर्कस्थित नेपाली संस्था अधिकारले ५० हजार अमेरिकी डलर नगद पुरस्कार प्राप्त गरेको छ । लक्की चौधरी थारु आन्दोलनको शुरुवात गर्न कैलालीको डिभोटी होटलमा कैयौं चरणको छलफल थाल्दा लक्ष्मण थारुले आफू थारुको लागि ज्यान दिएर लाग्ने कसम खाएका थिए । भर्खर माओवादीबाट वि द्रोह गरी आएका लक्ष्मणलाई सहाराको लागि पनि टेको चाहिएको थियो । उनले थारुलाई नै त्यो टेको बनाउँदा सबैभन्दा उत्तम हुने ठहर गरेरै होला भकाभक कसम खाँदै थारुलाई विश्वासमा लिनेकामको शुरुवात गरे । धनगढी हसनपुरस्थित होटल डिभोटीको पहिलो दोश्रो बैठकमा पंक्तिकार पनि सहभागी हुने मौका पाएको थियो । बैठकमा उनले थारुको निम्ति लड्ने र खुट्टा नडगमगाउने भन्दै सहयोगको अपिल गरेका थिए । त्यो अपिल उनले एक पटक मात्रै हैन , संयौ पटक गरेका थिए । कैलालीका बुद्धिजीविहरुको जमघट त्यतिबेला बाक्लिएको थियो र त सबैभन्दा राम्रो एकता कैलालीमै बनेको थियो । त्यसैको परिणाम २०६५ फागुन १९ देखि चैत १ गतेसम्म पहिलो चरणको ऐतिहासिक आन्दोलन सफल भयो । त्यसपश्चात २०६६ वैशाख ९ देखि २० गतेसम्म दोश्रो चरणको आन्दोलन पनि सफल भयो । यद्यपि दोश्रो आन्दोलनसम्म आइपुग्दा थारुहरुबीच दुइधार भइसकेको स्थिति थियो । जुन आन्दोलनमा चारजना शहिद पनि भएका थिए । आन्दोलनको एक वर्ष पछाडि नै समयले ठूलो कोल्टे फेरेको छ । थारु आन्दोलनलाई उठाउने मियौंहरु अहिले छिन्नभिन्न भएका छन् । शहिदको अपमान भएको छ । मधेश आन्दोलनमा शहिद हुनेहरु भकाभक शहिद घोषणा हुँदैछन् र हुनेक्रममा छन् । क्षतिपूर्ति र राहत पाउँदैछन् तर थारु आन्दोलनमा ज्यान उर्त्र्सग गर्नेहरुको बेहाल छ , नेतृत्वकर्ता नै उनीहरुको समस्यादेखि बेखबर छन् । थारु आन्दोलनका बेला चर्चामा रहेका लक्ष्मण थारु र राजकुमार लेखी अहिले उत्तर - दक्षिण मुख फर्काएर बसेका छन् । उनीहरु बीचको सहकार्य लगभग टुटिसकेको स्थिति छ । त्यस सँगसंगै अलि चर्चामा रहेका डिल्लीबहादुर चौधरी , गोपाल दहित , महेश चौधरी यिनीहरुको बाटो पनि फरक भैसकेको छ । लक्ष्मण र गोपाल एक खेमामा अझै छन् भने डिल्ली अलग भएका छन् । केही समय लक्ष्मण र योगेन्द्र फरक धारमा हिड्न कोसिस गरे पनि अहिले एउटै छातामुनी उभिएका छन् । एक समय लक्ष्मण र उपेन्द्र यादवको समिकरणले थारु घरआँगनलाई तताएको थियो । त्यहीबाट लक्ष्मणको धरातल कमजोर हुनेक्रम शुरु भएको थियो । पछिल्लो पटक उनले यादवलाई छाडेर विजयगच्छदार फोरम लोकतान्त्रिक समिकरणमा समाहित हुन पुगेका छन् । थरुहटका अधिकांश नेता तथा कार्यकर्ता गच्छदारतिर आकर्षित भएपछि पछिल्लो पटक लक्ष्मण पनि त्यही बाटोमा लम्किएका हुन् । उता लम्किनुको पछाडि उनको के स्वार्थ छ , त्यो समयसँगै पुष्टि हुँदै जानेछ । यद्यपि उनले थारु अधिकारलाई थारुले मात्र उठाएर सम्भव नहुने देखी मधेसी दलहरुसँग सहकार्य गरेको स्पष्ट पारेका छन् । थारु र मधेसीमुलकाहरु बरावर राज्यबाट शोषित र पीडित भएको सहकार्य विना मुक्ति असम्भव हुने उनको भनाई छ । फुट्नु र जुट्नु राजनीतिमा सामान्य मानिए पनि थारुमा त्यो फर्मुला त्यति लागु हुँदैन । थारुको नेचर नै विचित्र प्रकारको हुँदो रैछ , कि त फुट्नै नजान्ने , फुटिहाले जुट्नै नजान्ने प्रवृत्तिका हुन्छन् थारुहरु । अहिले थारु अगुवाका बीचमा भएको फुटले त्यही संकेत गरेको छ । आन्दोलनताकाका दुइ व्यक्तित्व लक्ष्मण र लेखी अहिले एक अर्काको छायाँबाट पनि तर्सने अवस्थामा पुगेका छन् । पानी बाराबारको स्थिति छ उनीहरु बीचमा । लेखी आदिबासी जनजाति महासंघका अध्यक्ष भएका छन् , भने लक्ष्मण उता विजयगच्छदारको शुभचिन्तक । मन्त्री पड्काउने दाउमा लक्ष्मण उता गए भन्ने पनि थारु बुद्धिजिवीको बजारमा ठूलो चर्चा हुने गरेको छ । तथापि वास्तविकता अहिले पनि लक्ष्मणले खोलिसकेका छैनन् । थारु आन्दोलनका अगुवाहरुको बाटो फरक - फरक भएपछि थारु अभियान पूर्णतः सेलाएका छ अहिले । अव के हुन्छ भनी थारु बुद्धिजीवि नै अन्यौलमा छन् । नेताहरु भकाभक धोका दिई व्यक्तिगत स्वार्थतिर लागेपछि अन्यौलमा परेका हुन् थारुहरु । बाक्लो जमघट हुने कैलालीका थारुबीच पनि अहिले त्यो स्थिति कायम रहन सकेन । नेता र कार्यकर्ता पनि अहिले बेखगर छन् । नेताका सल्लाहकारहरु पनि अहिले सर्म्पर्कमा नभएको सुनिन्छ । थारु राजनीतिक माहौल सेलाउन लागेको देख्दा धेरैलाई चिन्तित पनि बनाएको छ । नयाँ नेपाल बन्ने सुरमा सबै तातेका छन् तर थारुहरु सेलाउने क्रममा छन् । अधिकारको नारालाई सडकमा छताछुल्ल पोखेका थारुहरु त्यतिबेला सरकारलाई हल्लाउन समेत सफल भए , सरकारसँग दुइ तीन चरणको वार्ता गरी सहमति पनि गरे तर कार्यान्वयनमा दवाव पुगेन । अधिकार लिने बेलामा थारुहरुबीच फुटको विउ रोपियो र अधिकार लिनबाट बञ्चित हुने अवस्थामा पुगे । अव देश संघीयतामा जाने क्रममा छ , संविधान बन्ने क्रममा छ , तर थारुहरुको एकता छिन्नभिन्न भइसकेको छ । यो अवस्थाले थारुको अधिकार कहाँ पुग्ने हो यसै भन्न गाह्रो छ । ऐन मौकामा जुट्न नजान्ने सोझा थारुहरु यस पटक पुनः फुटेरै सकिने हो भने फेरि अधिकारबाट बञ्चित हुनुपर्नेछ । यता थारु राजनीतिलाई केही हदसम्म थाम्न र अधिकारबाट बञ्चित हुन नदिन एक समूह पुनः सक्रिय हुन थालेको छ । लक्ष्मणले गर्न नसकेको कामलाई अव राम बनेर अगाडि बढाउने जमर्को रेशम चौधरीले गर्ने भएका छन् । लक्ष्मणको धरातल कमजोर र दूर दृष्टि नभएकै कारण बाटोबाट विचलित भएको बताउने रेशम अव पार्टी नै दर्ता गरेर अगाडि बढ्ने अभ्यासमा लागेका छन् । त्यसको व्यापक गृहकार्यमा छन् उनी । कैयौं चरणको छलफल राजधानीमा गरिसकेका रेशमले निकट भविष्यमै पार्टी खोल्ने मौखिक घोषणा समेत गरेका छन् । पार्टीको नाम के जुराउने भन्दै थारु अगुवाहरुसँग उनले सल्लाह लिनेमा दिन काट्दै छन् । उनले विगतमा गरेका काम कार्यशैलीले तत्काल थारुहरु उनको अभियानमा साथ दिइहाल्लान् भन्ने कुरा पनि छैन । थारुको विश्वास जित्न उनले ठूलै कसरत गर्नुपर्ने होला । तथापि रेशमले आफू जस्तोसुकै कसरत गर्न तयार रहेको प्रतिवद्धता गरेका छन् । थारु जिल्लामा पार्टी दर्ता गर्नु अगावै अन्तरक्रिया गर्ने कुराको तयारी पनि गरेका छन् । उनको अभियानमा डिल्ली चौधरीको पनि साथ रहने बुझिएको छ । हेर्न बाँकी छ अव उनको अभियानले कत्तिको निरन्तरता पाउँछ रु कि बाटैमा धरमरमा पर्छ रु आफूले योजना बनाएर अगाडि बढे पनि समाजको साथ पाइएन भने अभियान बाटैमा ब्रेक पनि हुनसक्छ , तर रेशम चौधरी एक जुझारु व्यक्तित्व भएकाले उनले दृढताकासाथ अगाडि बढे अभियानमा सफलता हात पार्लान् भन्ने आशा मात्र गर्न सकिन्छ । तर उनको अभियान सफलता पायो भने लक्ष्मणले लगाएको थारुको मुटुको घाउलाई मल्हम लगाउने काम भने गर्नेछ । थरुहट स्वायत्त परिषद नै मधेसी जनअधिकार फोरम ९लोकतान्त्रिक० सँग सहकार्य गर्न हिडेपछि थारु आन्दोलन नै विवादमा फँसेको छ । हिजोसम्म लक्ष्मण थारुकै अगुवाइमा फोरम प्रवेश गरेका कैलालीका थारु नेता रामजनम चौधरीको पुतला दहन गर्ने काम गरिएको थियो , तर अव थरुहट नै फोरममा जान तम्सिएपछि रामजनमलाई पक्कै राहत महशुस भएको होला । शुरुदेखि नै नेतृत्वको अभाव खड्केको थारु आन्दोलन अहिले पूर्णतः नेतृत्व विहिन अवस्थामा छ । यस्तो बेला पुनः थारु आन्दोलन अगाडि बढ्ने हो कि हैन रु थारुले अधिकार संविधानमा सुनिश्चित गर्न सक्छन् कि सक्दैनन् रु यावत प्रश्न सबैको मनमा खड्किन थालेको छ । रेशम चौधरी जुर्मुराउनु अवसर र चुनौति दुवैसँग सामना गर्नु हो । उनको अभियान सफल होस् भन्न मात्र अहिले कामना गर्न सकिन्छ । मियौंको खोजीमा रहेका थारुहरुको मियौं रेशम बन्न सक्छन् कि सक्दैनन् भन्ने कुरा प्रतिक्षाकै विषय बन्नसक्ला । उनलाई थारु बुद्धिजीविले स्वीकार्ने नस्वीकार्ने कुरा पनि उनको आगामी कदम र योजनाले तय गर्नेछ । न तिनी जन्मेको खुशीयाली बडो उत्साहमय थियो । हजुर बाउपनि के कम तुरुन्तै हल्दिरामको सोना पाप्रीले मुख मिठाइ हाले । हुन त उनको सुगर रोग पुरानै हो । तर आज चाँही बाल मतलब थिएन । पहिलो नातिनी लक्ष्मी नै हो भन्ठाने । दिउसो तिर त छोरोको साथीले कता कता बाट फेस बुकबाट फोटो डाउनलोड गरेर प्रिन्ट नै गरेर ल्याइ दिएछन् । भर्खर मात्रा के जन्मेको भनेर अम्रिकाबाट फोन आएको थियो । फोटो पनि ट्याक्कै हेर्न पाइयो भनेर दङ्गदास परे दुबै हजुरबुवा र हजुर मुमा । नेपालमा किन हो कुन्नी नाती नातिनाप्रती हजुर आमा बुवाको बिशेष लगाब हुन्छ । मगन्नै पैसा भएर पनि काम बाहेकले पोखरा पनि घुम्न नगएका बुढा बुढीलाई नातिनिको मायाले चुम्बक जस्तै तान्यो । एक झलक हेरौ , खेलौ , माया गरौ भन्ने झल्को आइ रह्यो । लौ मरी लानु के छ त अम्रिका पनि घुमौ , छोरा बुहारी नातिनीलाई पनि भेटौ भनेर भिसाको लागि अप्लाइ गरे । भिसा preparation को लागि सबै कागजात तयार भयो आफ्नो चल अचल सम्पत्ति सबैको हिसाब किताब देखाइयो । काठमाडौंको मात्रै मेन चोकमा दुई वटा घर । दुई वटाको करीब दुई करोड पर्ने । सुन १५ तोला जती , त्यस बाहेक जग्गा जमिन । ठुलै ढड्डानै तयार भयो । उही black and white नातिनीको dot matrix printer मा प्रिन्ट गरेको अनुहार पनि राम्ररी नदेखिने फोटो देखेरै मक्ख परेका बुढा बुढीलाई कती बेला अमेरिका जाउ जस्तो भएको थियो । यि सारा सपना त जब चकना चुर भयो तब बुढा बुढीले भिसा पाएनन् । निर्दयी मुटु भएकाहरुले भिसा दिनु पर्ने कारण नै देखेनन रे । अ रे बाबा सितैमा जान्छु त भनेको छैन नि , टिकेट काटेर गजब सँग पैसा खर्च गरेर देश घुम्न जान्छु भन्दा नि नपाईने ? ? आफ्नो छोरा बुहारी नातिनीलाई भेट्न जान्छु भन्दा नि नपाउने ? के ७० बर्षकटेका बुढा बुढीले कहाँ कमाउन बस्लान भन्ने डर पो भएछ कि ? सार्है अमिलो मुख लाएर हजुर बुवाले भने भगवानले यो संसार मानब जातीको लागि बनाइ दिएको आज तेरो मेरो गर्दा आफु पैसा तिरेर जान्छु भन्दा नि यो ईश्वरको रचना कस्तो रहेछ भनेर हेर्न नपाईने ? उनी सँग धन नभएको पनि होइन उनी सँग मज्जाले एक महिना सम्म होटेलमा बसेर मज्जाले घुमेर आउने गरी जिन्दगी भर कमाएका थिए । उनको गल्ती यही थियो कि उनी नेपालमा जन्मिए । त्यस्को सट्टा लण्डनमा जन्मेको भए क्रेडिट कार्डमा केही हजार डलर देखाएर अमेरिका जान पाउथे । नेपालमा जन्मिनाले मिलियन डलर देखाउदा नि पत्याएनन् । यो अमेरिकाले नि विद्यार्थी , अरु कामको लागि जाने लाई रोक टोक गरेनी कमसेकम बुढाबुढीलाई त छोरा छोरी भेट्न जान दिनु नि । हाम्रो देशमा आउन त त्यस्तो झन्झट छैन कसैलाई । तिमी सँग घर होस् या नहोस् तिमी सँग जती नै रिन होस् । घुम्ने मात्रै पैसा देखाए पनि तिमीहरु लाई स्वागत छ त । अझै ए ! ! आउन हो ! ! नेपाल आउ भनेर निमन्त्रणा दिएकै छौ । तिम्रो देश आधुनिक रुपमा बिकास भएको होला तर हाम्रो देश त एउटा स्वर्गकै टुक्रा हो । तिमी लाई जती आफ्नो देश को माया लाग्छ तेती नै हामी लाई पनि लाग्छ । तिमी बिदेशी नेपाल आउने भन्नासाथ नेपालीहरु एअरपोर्ट देखीनै फुल माला अबिरले स्वागत गर्छन् तर तिम्रो देशमा फूल माला त के नेपालमा रहित अमेरिकन embassy देखी नै निरास पार्छौ । तिमी नेपाल आउदा खर्च गर्छौ होला । नेपालीहरु पनि त कम छैनन नी अमेरिका गएको बेला ठाटले खर्च गर्छन् नेपालमा कोदोकै रोटी खाएको भए नि newyork र California मा बिस डलरको पिज्जा खान्छन् । अन्तिममा बुढा हजुर बुवा भन्छन ओबामा तिमी आफ्नो बुढी , छोरीहरु र कुकुरसँग हासी खुशी बस । हामी चाँही नातिनी को फोटो हेरेरै चित्त बुझौला । प्रचण्ड निकट मन्त्री तथा पोलिटब्युरो सदस्य शक्ति बस्नेतले भने , " सवै स्थिति हेर्दा महाधिवेशनको मिति तोकेर जानु पर्ने आवश्यकता पार्टी र अध्यक्षले पनि महसुस गरेको विषय हो । मलाई लाग्छ , बैठकले मिति तोक्छ । " त्रि्रो विशाल काखमा शान्ति छ / शीतलता छ तर , अवरोध पनि त रहेछन् ए पहाड † तिमी मान्छे पनि मार्न सक्छौ - सम्पूर्ण गांधी चिन्तन ही अहिंसा के पवित्र सिध्दान्त पर आधारित है । सत्य और अहिंसा परस्पर विरोधी नही , अन्योन्याश्रित है । अहिंसा को एक निषेधात्मक धारणा के रुप में उन्होने स्वीकार नही किया । यह बुराई को भलाई से जीतने का एक मौलिक और दृढ़ सिध्दान्त है । किसी को न मारना यह तो अहिंसा का आंशिक रुप है । कुविचार मात्र ही हिंसा है । प्राणी मात्र के प्रति सद्भावना इसका सक्रिय रुप है । यह मनुष्य को संकुचित स्वार्थवृत्ति से ऊपर उठाती है । अहिंसा में घृणा का सर्वथा अभाव है । इसमें विरोधियों के प्रति भी सात्विक प्रेम निहित है । किन्तु महात्मा जी भीरूओं की अहिंसा को निष्क्रिय अहिंसा की संज्ञा देते थे । अहिंसा वीरो का सहज धर्म है । अपनी कायरता को अहिंसा की ओट में छिपाना निन्दनीय है । हिंसक में साहस का अभाव नही होता । अत : उससे यह आशा की जा सकती है कि वह कभी अहिंसा न बन जाय किन्तु कायर व्यक्ति कभी अहिंसक नही बन सकता । एकलव्य राज सन्नाटाका जंजिरहरु तोड्दै जादा मैले विहानीका प्रभातलाई मोड्दै जादा मैले आए जंघार तर्नेहरु जीवनको गोरेटोमा वा " डी खुसी , मायाहरु जोड्दै जादा मैले रंगीन भनि दुनिया , मस्त प्याला पिएसी होस गुमाई साथहरु छोड्दै जादा मैले वालुवाका महलहरु जीवनमा खसेपछि विचलनका सास्तीहरु फोड्दै जादा मैले टुक्रिएका जीर्णहरु संगालेर मुटुमा सुन्यताका हावापानी ओड्दै जादा मैले बयरवन ३ हरकपुर ( मोरङ ) बरिष्ठ हाँस्यकलाकार हरिवंश आचार्यकी धर्मपत्नी मीरा आचार्यको निधन भएको छ । मष्तिस्क पक्षघातका कारण ४१ बर्षीया आचार्यको मंगलबार राजधानीको मोडल अस्पतालमा उपचारका क्रममा निधन भएको हो । उहाँ मिठो आवाजका कारण रेडियो नेपालका पुराना पुस्ताका लोकप्रिय उद्धोषिका हुनुहुन्थ्यो । एक्कासी मष्तिस्कमा समस्या देखिएपछि उहाँलाई तीन दिन अघि उपचारकालागी मोडल अस्पताल लगिएको थियो । सोमबार अचानक [ . . . ] नयाँ संविधान निर्माणपश्चात् हुने निर्वाचनले माओवादीलाई आफैँ सत्ताबाट हटाउने भविष्यवाणीसमेत थापाले गर्नुभयो । उहाँले भन्नुभयो - ' माओवादी जनतालाई जेजस्ता प्रतिबद्धता व्यक्त गरेर युद्धमा होमेको थियो , ती सबै हावामा उडेपछि अब जनताले कसरी विश्वास गर्छन् - ' जस्मी जि तपाईंलाई पनि पारश देखेर उठ्नु रिस उठ्ने रहेछ र शायद नेपालका ९० % जनताले युवराज पारश र श्री बुवा हजुर ज्ञानेन्द्रलाई आँखाको कसिङ्गरनै ठान्दछन र यो स्वाभाबिकनै हो । युवराज पारसको छबी जनतामाझ धमिलिएको छ शायद युवराज पारशले कहिले पनि जनता माझ आफु सङ्ग्लिने काम गरेका नै छैनन र गर्ने आशा पनि अब त न्युन नै छ र अब बहुलाएका श्री ज्ञानेन्द्र र युवराज पारश बाट कहिले हुने पनि छैन अनी हामी जनताहरुले उनिहरुबाट आशा गर्नु पनि " आकाश को तारा झर्ला र टिपुला " जस्तै नै हो । फेरी पवित्रले शायद युवराज पारश को राम्रो अनुहार मात्रा देखेर कतै " ईलु ईलु को भाषामा " मनिषा कोईराला बन्ने कोशीस त गरेकी हैनन ? अनी Mr . Rajan जि तपाईं जस्ता राजाबादी हरुलाई घुस खानु मात्रा आउछ , अरुको घर भात्काएर नाच्नु मात्रा आउछ , रातो passport बनाएर London , America , धाउन मात्रा आउछ तर आफुले लेखेको शब्दहरु दोहोराएर हेर्नु कत्ती आउदैन , आफुले गरेको गल्तिमा पछाडि फर्केर Sorry भन्नु त परै छ उल्टै लाज सरम नमानि धक्कु र रवाफ देखाउछौ soon लेख्न नजान्ने ले sonn लेखेछ । यस्ता गल्ती त कत्ती छन छन गनेर गनी साध्यनै छैन । त्यसैले होला शायद युवराज पारशको गल्ती यहाँ Rajan ज्युले कत्ती पनि देख्नु भएनछ बधाई छ तपाईंलाई पनि सदा ईस्वरले आफ्नु हाथ तपाईंको शिरमा राखिरहुन । कुनै दिन युवराज पारशको आँखा तपाईंको राम्री श्रीमती र दिदी बहीनिमा नलागुन । यत्ती भन्दै बिदा माग्दछु । … ! ! जान्छु ! ! चरिकोटमा बस्दै आएका गहिरीमुदी गाविस - ३ का तामाङसहित स्थानीयबासी नवदुर्गा भगवतीको मूर्ति सेलाउन तामाकोशीमा गएका थिए । लन्डन , भदौ २५ ( एजेन्सी ) - गोलिगाँठाको चोटका कारण टोटनह्यामका स्ट्राइकर जेर्माइन डेफो कम्तीमा ६ साता मैदान बाहिर रहने भएका छन् । काठमाडौ , २०६६ कार्तिक १० - राजनीतिक गतिरोध अन्त्य गर्ने बिषयमा मंगलबार भएको माओवादी र एमालेका शीर्ष नेतृत्वको छलफल पनि निष्कर्ष बिना सकिएको छ । एमालेले पुन आज कांग्रेससँग छलफल गरेपछि सम्भव भएसम्म आजै तीन दलको बैठक बस्ने दुबै दलका नेताहरुले बताएका छन् । बैठकपछि एमाले अध्यक्ष झलनाथ खनालले माओवादी नेतृत्व पनि सहमति नबिगि्रयोस भन्ने पक्षमा रहेको आफूले पाएकाले सहमति खोज्ने प्रकृयालाई निरन्तरता दिइने बताए । संविधान निर्माण र शान्ति प्रकृयाप्रति माओवादी गम्भीर रहेको पाएको उनले बताए । माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालले पनि आफूहरु सहमतिकै पक्षमा रहेको बताउदै आन्दोलन बाध्यता भएको बताए । कार्यदल स्तरमा दसै यता भएका छलफलहरु निष्कर्षमा पुग्न नसकिरहेको बेला दुई दलका शीर्ष नेतृत्वबीच छलफल भएको हो । माओवादीले राजनीतिक गतिरोध अन्त्य नभए १५ गतेदेखि आन्दोलन गर्ने निर्णय गरेको छ । पोखरा , २३ असार । डाक्टरहरुको लापरवाहीले ९ वर्षिय वालक विवेक विश्वकर्माको ज्यान गएको भन्दै वालकका आफन्तहरुले आज मणिपाल शिक्षण अस्पतालमा नाराबाजी गरिरहेका छन् । तनहुँको भिमाद गाविस माउण्ट अन्नपुर्ण बोर्डिङ स्कुलमा कक्षा ४ मा अध्यनरत विकको चिकित्सकको लापर्वाहीले ज्यान गएकोले उनका आफन्तले क्षेतिपुर्तिको माग गर्दै आज अस्पतालमा नाराबाजी गरिरहेका हुन् । ५ गते सामान्य अवस्थामा उपचार गर्न पोखराको मणिपाल अस्पताल ल्याईएका विकको हर्नियाको माईनर अपरेशन गर्दा ज्यान जानुमा चिकित्सको लापर्वाही भएको आफन्तको आरोप छ । बालकको अपरेशन भएको सातौ बितिसक्दा पनि केहि रिपोर्ट नआएको कारण सोधपुछ गर्दा उनलाई २० गते मात्र मृत घोषण गरेको आफन्तले बताएका छन् । मृतकका मामा शम्शेर गहतराजका अनुसार यस अघि आफुहरुले हस्पीटल प्रशासकसंग चार पटक सम्म वार्ता गरिसकेको भए तापनि प्रशासनले आफुहरुकॊ मागलाई वेवास्ता गरेको बताउनु भयो । वार्तामा प्रशासनले बालकको अस्वस्थताका कारण आफै मृत्यु भएको र त्यसमा चिकित्सकहरुको कुनै हात नभएको जिकिर गर्दै आएको बताईएको छ । प्रशासनले अपरेशन गर्दा लागेको शुल्क मिनाहा गर्ने भन्दै मृतकको शब लैजान आग्रह गरेको भएता पनि आफन्तहरुले उचित क्षतिपुर्ति नदिए सम्म आफुहरुले शब त्यहाँबाट नलैजाने र संघर्षका कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिने बताएका छन् । मृतक बालक बुबा ढालबहादुर विक र आमा शान्तीदेवीका माहिला छोरा हुन् । ' परालको आगो ' , ' मशाल ' र ' कहीं अँध्यारो कहीं उज्यालो ' बनाएर काठमाडौं प्रवेश गरेका सुब्बाले नेपालमा ' दिदी ' , ' चट्याङ ' र ' भीष्मप्रतिज्ञा ' फिल्म निर्देशन गरे । नेपाल वान च्यानलका लागि ' वचन ' टेलिसिरियल बनाएर उनी सन् २००५ तिर दार्जिलिङ फर्किए । ' मलाई नितान्त एक्लो महसुस भयो र फर्केँ , ' सुब्बाले ६ वर्षअघिको स्थिति सम्भि्कए , ' छोराछोरीलाई नभेटेको धेरै भएको थियो , छोरीको बिहे पनि गरिदिनुथियो । ' संघ कार्यालय केशव भवन में पत्रकारों से वार्ता करते हुए उन्होंने कहा कि भ्रष्टाचार के कारण देश कमजोर हो रहा है । विद्यार्थी परिषद मुहिम चलाकर लोगों को भ्रष्टाचार के विरुद्ध लड़ाई लड़ने के लिये जागृत करेगी । 9 अगस्त को लखनऊ में परिषद का महा सम्मेलन होने जा रहा है । इसमें 25 हजार कार्यकर्ता सहभागिता कर राजधानी की सड़कों पर विरोध प्रदर्शन करेगे । जनजागरण के लिये स्वतंत्रता दिवस पर तिरंगा यात्रा निकाली जायेगी । उन्होंने कहा कि विद्यार्थी परिषद एक आंदोलन है । इसके कार्यकर्ता एक बार जो भी संकल्प लेते है उसे पूरा करके ही दम लेते है । अनिल चतुर्वेदी , प्रशांत द्विवेदी , कुलदीप चौहान , विकास पांडेय , गौरव द्विवेदी , सोनू जादौन प्रमुख रूप से उपस्थित थे । दिलिप योन्जन अरुको दुखमा रुदा रुदै , आफै दुख्ने मुटु पाए सात जन्म जिउला भन्थे , आफै जिउदो लास भए ! बाच्नु पनि तड्पी - तड्पी , आफुले आफैलाई ढाट्नु पर्ने आफु रुई आफ्नो खुसी , आसु सरी बाड्नु पर्ने सबले देख्छ हासो खुसी , बाचेकोछु पल - पल मरी फाट्ने मन केले सिलाउ , च्याती रहन्छ घरी - घरी ! दबैसग रोग साटदैछु आजा , रात दिन पर्खी ऐले ओइलिए पछि फुल्ने आसमा , बिताउदैछु बाकि जिबन मैले पुछेर आसु सकिन कहिले , मनको मन्दिर जले पछी पुजेर ढुङ्गा पाइन जिबन , रोगले भित्रै खाए पछी ! अस्टिन , अमेरिका ' मन्त्रालयहरुमा बेरुजु फर्छ्यौटमा कस्ता समस्या देखिएका छन भनेर समितिले जानकारी लिन सबै सचिवहरुलाई बोलाएको हो ' - समितिका सदस्य सचिव सोमबहादुर थापाले नागरिकसँग भने । बेपत्ता भएका डा . श्रेष्ठको खोजी कार्यमा सरकारले तदारुकता नदेखाएको भन्दै खोजी कार्यलाई प्रभावकारी बनाउन दबाब दिने उद्देश्यले स्वास्थ्यसंस्था बन्द गर्नुपरेको नेपाल चिकित्सक सङ्घका अध्यक्ष डा . केदारनरसिंह केसीले बताए । डा . श्रेष्ठको अवस्था सार्वजनिक गर्न माग गर्दै चिकित्सक तथा स्वास्थ्यकर्मीले आज एक बजे माइतीघर मण्डलाबाट मौन जुलुस निकाल्ने भएका छन् । डा . श्रेष्ठ गत मंगलबार रातिदेखि नै बेपत्ता भएका छन् । शनिबार त्रिशूली नदीस्थित घोप्टेभीरमा उनको ब्रिफकेस फेला परेको छ भने केही दिन अघि उनले चढ्ने गरेको बा३च ९८९ नम्बरको कार पोखरामा भेटिएको थियो । माओबादी नेताको उपस्थीतिमा बेल्जियममा भब्य अन्तरक्रिया - [ विदेशमा नेपाली गतिविधि ] ~~प्रकाशन मिती : August 20 , 2010 बाट : धौलाश्री समाचार डेस्क श्रेणी : प्रमुख समाचार~~ तेस्रो अवधारणा हो केन्द्रमा नेपाली एवं हिन्दीलाई मान्यता दिनु र प्रान्तमा क्षेत्रीय भाषालाई प्रान्तीय भाषा बनाउनु । हिन्दी नेपाली झैँ मधेस , पहाड एवं उपत्यकाको साथै पूरै मधेसलाई एक सूत्रमा जोड्ने भाषा हो । पहाडमा पनि हिन्दी बुझ्छन् र बोल्छन् पनि । हिन्दी केही प्रतिशत नेपालीको मातृ भाषा पनि हो । हिन्दीको प्रचारप्रसार साहित्य लेखन , धार्मिक साहित्यको लेखन एवं प्रकाशन सिनेमाको प्रचार प्रसार पूर्वकालमा शासकको राजभाषा हुने गौरवमय स्थान प्राप्त गर्नु , पूरै नेपालमा यसको साहित्य हुनु हिन्दी अब भारत मात्रको भाषा नभई एउटा अन्तर्राष्ट्रिय भाषासमेत हुने हुँदा नेपालीको साथ हिन्दीलाई केन्द्रीय सरकारको कामकाज एवं राष्ट्र भाषा बनाउने र अन्य भाषाहरूलाई प्रान्तीय भाषा बनाउने । यसरी गर्दा सबै भाषाको मान्यता प्रयोग एवं विकास हुनसक्दछ । नेपाली , मैथिली , भोजपुरी अवधी आदि भाषा हिन्दीकै बहिनी हुन् । यस नीतिलाई सबैले पालन गर्नेछन् । एजेन्सी , १५ फागुन । चालु आर्थीक वर्षमा चीनको आर्थीक वृद्धि दरको लक्ष्य सात प्रतिशत रहेको बताईएको छ । चीनका प्रधानमन्त्री वेन जियाबाओले ईन्तटरनेटमा जनताहरुको प्रश्नको जवाफ दिदै चीनको आर्थीक वृद्धि दरको लक्ष्य सात प्रतिशत रहेको बताएका हुन । उहाले इन्टरनेटमा प्रश्नहरुको उत्तर पददै वाषिर्क आर्थिक विकास दरको लक्ष्य को आठ प्रतिशतबाट घटाएर सात प्रतिशत गरिएको जानकारी दिनुभयो । राष्ट्रपति वेनले विकास दरलाई स्थिर राख्नको लागि लक्ष्य घटाईएको तक गर्नु भयो । यो वर्ष चीनले आर्थीक वर्षमा दुई अंकको विकास दर कायम गर्दै विश्वको अर्थतन्त्रको दुई नम्बरमा पुगेको छ । सडक कालोपत्रे गर्न अहिले उपयुक्त समय नभएको उनी स्वीकार्छन् । तर बजेट नै यही समयमा आउने भएकाले काम गर्र्नुपर्ने बाध्यता छ । ' सडक एक्काएक उक्किनु भनेको त्यसको कम्पोनेन्ट मिलेन , तापक्रम मिलेन र सडकको बेस मजबुत भएन भनेर बु ‰ नु पर्छ , ' सहसचिव सिटौलाले भने , ' यसको सबैभन्दा ठूलो कारण बजेट नै हो । ' अख्तियारले विशेषको निर्णय नमिलेको भन्दै थापाबाट उक्त रकम हिनामिना भएकाले त्यो उनैबाट उठाउनु पर्ने भन्दै २०६७ सालमा सर्वाच्चमा मुद्दा दायर गरेको थियो । क्वावालम्पुर । गुरुङ्ग जातीहरुले हरेक वर्ष देखि मनाउादै आएको ल्होसार पर्व जनवरी १ तारिख शनिवारको दिन मलेसियामा भव्य मनाउाने भएको छ । यस वर्षको अवसरमा नेपालबाट अनान्त्रित कलाकार खेम तमू , रोशनी गुरुङ र अन्जना गुरुङ गत २७ तारिख आइपुगेको छ । गुरुङ जातीहरुको पुरानो - बाघवर्ग ) वर्षलाई विदाई गरेर नयाा वर्ष विरालो वर्षलाई स्वागत गर्ने पुतौ देखिको पररम्परालाई मान्यता राख्दै मलेसिया आएको यस पर्वमा मलेसियामा भने वृहत साास्कृतिक कार्यक्रम सहित क्वालालम्पुर स्थित कोताराया कम्पेक्समा आज मनाइदै छ भने २ तारिख पेनाङ शहरमा मनाउाने भएको छ । कार्यक्रममा मलेसियामा रहेका कलाकारहरुको पनि प्रस्तुती हुनेछ । सिन्धुलीमा बस दुर्घटना , ४ को मृत्यु , १ दर्जन घाइते / चितवनमा दुई जनाको मृत्यु - [ मुख्य समाचार ] काठमाडौं । दश वर्षे जनयुद्धको नेतृत्व गरेर यहाँसम्म आईपुग्नु भएका प्रचण्डको यतिखेर सातो पुत्लो उडेको समाचार प्राप्त भएको छ । संविधानसभाको निर्वाचनमा सबैभन्दा ठूलो दल भएर पनि प्रधानमन्त्री पदको निर्वाचनमा पाँच पटकसम्म पराजित हुँदाको पीडाले आगामी भदौं २० गते हुने . . . ( थप पढ्नुस् ) ~~दुई विद्यालयमा एउटै प्रधानाध्यापक ! - [ मोफसल ]~~ कार्यक्रममा बिएफबिएस गोर्खा रेडियो युकेका महा - प्रबन्धक खेम गुरुङ्ग , नयाँ सन्देश साप्ताहिक पत्रिकाको प्रधान सम्पादक चण्डिराज राई र गुरुङ्ग समाज केन्टको अध्यक्ष चित्रबहादुर गुरुङलाई विशेष अतिथिको रुपमा नमस्ते लण्डनकी निर्देशक अनिता गुरुङले खादा ओडाएर स्वागत गरेकी थिईन् । साथै , कार्यक्रममा बिएफबिएसको ध्रुव गौतम , रुपा राना , आशा पुनलगायत फोल्क्स्टोन वरपरका दर्शकहरुको उपस्थिती रहेको थियो । मेरो मन रोयो तपाइको वास्तविक कथा सुन्दा क गर्ने येस्तई हो जिन्दगि तर क नै गर्न सकिन६ र ! हिजो दाङ फोन गरेको थिएँ । माइला दाजुसँग कुरा गरे , उहाँ अली बिरामी हुनु हुने रहेछ । केही दिन अघी एक हप्ता ओछ्यान परेर भर्खर अली सन्चो भैराख्नु भएको रहेछ । भाउजु पनि बिरामी भएर स्कुल नजानु भएको ४ / ५ दिन भैसक्नु भएछ । बिरामी पर्नुको कारण पनि केही थाहा छैन रे । डाक्टरले केवल औषधी खान भनेको रहेछ , त्यस्तो गम्भिर बिरामी केही होइन रे । रोग नै पहिचान नगरि औषधी दिएको रहेछ । डाक्टरले भने अनुसार औषधी नियमित खान र बेला बेलामा ' चेक अप ' गर्न जान भनें । अबको एक हप्तामा कुवेत जानलाई एक लाख पचास हजार पैसा लिएर तुरन्त काठमाडौं आउन म्यान पावर कम्पनीले भनेको छ रे । उहाँलाइ आफ्नो ज्वरो भन्दा त बिदेश जाने चिन्ताले बदी सताएको पाएँ । जेठि दिदीकी ठुलि छोरी कर्मिता भान्जी पनि दाङ आएकी रहिछिन । अस्ती घर जाँदा स्ताफ नर्स पढ्ने चाहना गरेकी दिदिले सुनाउनु भएको थियो । उनको गंगालाल हृदय केन्द्रमा मुटुको अप्रेसन गरेर १२ - १३ बर्षबाट बल्ल हिंड्न सकेकी हुन । त्यो भन्दा अघी उनी सिर्फ केही पाइला हिंड्ने बित्तिकै सास फुलेर ठ्याच्च बस्ने गर्थिन । उनले आँफैले अरु बिरामीको सेवा गर्ने इच्छा राखेको सुन्दा मन निकै हर्षित भएको थियो । तर अब उनी पैसाको समस्याले नर्स नपढ्ने भइछिन् । उनकी बुवा मलेसियामा हुनुहुन्छ । बुवाले मलेशिया गएर कमाएको पैसाले पुग्ने कुरै भएन । उनिसँग बोल्ने उपयुक्त शब्द नै भेटिन मैले । खाली बोलिने शब्द मात्रको त के नै अर्थ हुन्छ र ! जब उनले रोजेको नै पुर्याउने सामर्थ्य मसँग अलिकती पनि छैन भने ! ? यद्धपी , हरेश नखाएर राम्ररी पढ्न र ठुलो उदेश्य लिएर अघी बद्ने कोशीस जारी राख्न खोक्रो सल्लाह दिएँ । घर दाङ नै भए पनि कलेजमै चिन्जान र राम्रो साथी भएका मेरो आत्मिय मित्र गिरेन्द्र । आज अन्लाईन च्याट भयो । अहिले EPAS कार्यक्रम अन्तर्गत सरकारले लिएको परीक्षा उतिर्ण गरेर कोरिया उड्ने पालो कुर्दै काठमाडौंमा बसिरहेका छन । तर जान पाउने - नपाउने , कहिले जाने केही ठेगान छैन । अझै अब कामदार पठाउने प्रकृया रोक्न लागेको हल्ला रहेछ । घरबाट पैसा उदाएको भनेर जहिले कच - कच । उनी भन्छन , " निकै तेन्सन छ , अहिले तिमीसँग कुरा गरेर खुशी र हल्का महसुस गरेकोछु । " मेरो मनमा ति तिनै जनाको याद आइरहेको छ । जसले आ - आफ्नो भबिश्य खोज्न आँफैमा भन्दा अरुमा निर्भर हुनु परेको छ । मेरी भान्जिले एस . एल . सी . मा राम्रो नम्बर लिएर के भयो त ? उनको परिश्रम र लगनको सफलताले उत्साहित भएको घडीमा प्रोत्साहन पाउनु भन्दा उनी पक्कै निराश हुनेछिन । जब उनले आफ्नो रोजाइ र चाहना अनुरुप पढ्न पाउदिनन र परिणामत : भोली उनी कुनै सामान्य जागिर गर्लान तर उनी भन्दा नराम्रो र कमजोरले पैसाको आतमा जबर्जस्ती राम्रो संस्थामा भर्ना पाउछ र भोली त्यही ब्यक्तिलाई ज्यु - नमस्कार चदाउनु पर्छ । उनमा कति हिनताबोध होला ? त्यतिबेला के उनको धारणा आफ्नो परिवार र आफ्नो समाज प्रती सकारात्मक रहला ? उनी पछी पर्नुमा कस्को दोष रहन्छ ? आफ्नो कर्तब्यबाट को पन्छियो ? निस्चित रुपमा उनको अबिभावक र उनको प्यारो मातृभूमी जस्ले उनलाई राम्रो शिक्षा दिन सकेन र उनलाई आफ्नो सहि भबिश्यबाट बन्चित गरायो । ठीक यही बेला हाम्रो देशको सरकार एक जना भावना तामाङको परिश्रम र सफलतामा गोहिको आसुँ बगाइरहेको थियो । मानौ देशमा एकै मात्र भावना बैनि छिन् , जसले आमा र उनको संघर्षलाई खेर जान दिएनन् । हाम्रो सरकार कहिलेबाट घर घरका भावना बैनिहरुको दु : ख सुनेर यसरी नै रुन शुरु गर्ला ? अर्थात आफ्नो सहि कर्तव्य बुझ्न सक्ला ? मेरो साथी सधैं श्रम मन्त्रालय जान्छन , बुझ्छन र फर्किन्छन तर कुनै छेउ पुच्छर लाग्दैन । उनी आँफैलाई थाहा छैन कि उनी साँच्ची जाने नै हुन कि सरकारले आफ्नै नागरिक माथि खेलवाद गर्दैछ ? उनी भन्छन , " यदी कसैलाई काखा र कसैलाई पाखा गरे , साथीहरुले शायद आन्दोलन गर्ने भन्छन होला । " मैले उनको कुरामा सहमति जनाएर अझै उक्साए , " हो गर्नै पर्छ । कति अनुचित काममा त दुई चार जनाले सडक जाम गर्दैमा र टायर बाल्दैमा माग पुरा गर्ने सरकारले तिमीहरुको मागमा गैर जिम्मेवारीपन देखाउन मिल्दै मिल्दैन । सरकारले नै लिएको परीक्षा उतिर्ण गरेका छौ । तिमिहरुसँग नैतीक बल छ , त्यसैको आधारमा तिमीहरुले उचित न्याय पाउनै पर्छ । " मेरो दाजु बिरामी हुनुहुन्छ । अघिल्लो पटक साउदी अरब जाँदा उँट मालिकहरुको षड्यन्त्रमा परी २८ महिना जेल कताएर भर्खर फर्किनु भएको हो । उहाँ नेपाल फर्किनु अगावै बुवा स्वर्गे हुनु भएको दु : खद खबर सुन्नु भएछ र केही पैसा माया मारेर आउनु भएछ । अस्ती सम्म अब बिदेश गएर अनाबस्यक दु : ख खप्न नजाने कुरा बारम्बार दोहोर्याउनु हुन्थ्यो तर अहिले आएर फेरी उतै खाडी मुलुकमा आफ्नो भबिश्य देख्नु भएछ र खोज्न जाने निर्णय गर्नु भएछ । एक लाख पचास हजार दलाललाई तिरेर भए पनि पैसाको लागि आफ्नो जिउ ज्यानको बाजी मार्नु पक्कै पनि रहर होइन । उहाँको बिचार थियो , देशमै केही रोजगारी मिल्यो भने यही बस्ने , दु : ख पाए पनि आफ्नै ठाउँमा पाउने तर पराइ मुलुकमा गएर पसिना नबगाउने । तर हाम्रो देशको सरकार गरीब नेपालीको प्राण , रगत र पसिनासँग आर्थिक लाभको राम्रो उत्पादन गर्न सिपालु छ तसर्थ अरुको दु : ख ब्यथाले केही अर्थ राख्दैन । बहिरो छ हाम्रो देशको अन्धा सरकार । आज मेरी प्यारी भान्जी , मेरो प्यारो साथी र मेरो आदरनीय दाजुको मात्र यो दुर्दशा भैरहेको छैन कि बरु सिङो मुलुक भर धेरै नेपालीले यस्तै नियती भोग्नु परिरहेको छ । गिरेन्द्रको बदलामा कोही चिने जानेको पहुँचवालाको मान्छे कोरिया पुगेर पैसा पनि पठायो होला , छुट्टी पनि मनाउन आयो होला तर मेरो साथीसँग त्यस्तो चाकरी र ठुलै मान्छे लगाउने गुण र योग्यता केही छैन । त्यसैले , आज - आज र भोली - भोलीको मिथ्या कुरामा काठमाडौंमा बसेर अरु रिन बोक्न बिबश छन । आफ्नै देशमा बसौ र केही गरौ भन्ने स्वभावका मेरो दाजुले आफ्नो आत्मसम्मानलाई निमोठेर भए पनि अरुको माटोमा आफ्नो पसिनाको लगानी गर्न वाध्य हुनुहुन्छ । उहाँलाइ राम्रोसँग थाहा छ कि त्यहा हिरा फल्दैन , स्याउला भरे जस्तो पैसा उठाउन पाइदैन , हुँदैन । अझै दिनहुँ भित्र भित्रै कयौ पटक मरेर मात्र दुई पैसा पाक्छ भन्ने धेरै राम्रोसँग थाहा छ र पनि देशका अरु बिकल्पमा भोटे ताल्चा मारिएको छ । खुल्ला गरिदिएको छ त केवल उही बिदेश जाने असहज तर सहज लाग्ने बाटो । सबैको निशानी दाम र नाम कमाउने नै हुन्छ । तर यहाँ त नागरिकको अस्तित्व हराएको चिन्ता भन्दा देश चलाऊने सिपालु संचालकको अबश्यक्ता हो । देश उँभो लगाउने कोही नभएर होइन , इमान्दार बिचारहरु अपहेलित र अघोषित रुपमा बहिस्क्रित गरिएर हो । राष्ट्रिय गीत गाउनेहरु बिदेशी महाजनको भजन गाउनु पर्छ , देश बिकाश गर्न चाहनेहरु प्रदेशको बिकास गर्न जानुपर्छ , प्रगती रुचाउने मान्छेहरु पराइको जन्जिरमा बाधिनु पर्छ । अनी कसरी हाम्रो देश अघी बद्न सक्छ ? न त पढ्ने बातावरण हुन्छ , न त रोजगारी न कुशल राज्य सन्चालन । यस्तो अवस्थामा कसरी हामी खुशी हुन सक्छौ ? कसरी ' सुन्दर शान्त नेपाल ' गीतमा स्वर भर्न सक्छौ ? कसरी ' यो नेपाली शिर उचाली ' गर्बका साथ गाउन सक्छौ ? सक्छौ त केवल ' यो मन त मेरो नेपाली हो ' भन्न । तर त्यतिले मात्र नपुग्दो रहेछ , जनता हाँस्न , नागरिक बाँच्न , देश चल्न । अब त केही गर्नै पर्छ । यो अन्योवलतालाई चिर्नै पर्छ । हामी नेपालीको परिचय हामी नेपालीलाई नै दिनै पर्छ । नत्र पछी पछी सम्म पनि हामी अल्मलिनै रहनेछौ । पछील्लो नयाँ पुस्ता आफ्नो सुन्दर सपनालाई हत्या गरेर सानो साँघुरो जीवन बाचिरहनेछन । हाम्रो पुस्ता आफ्नो उज्ज्वल भबिश्यको आशमा यता उता गरिरहनु पर्नेछ । अघिल्लो पुस्ता आफ्नो अस्वस्थताको वाबजुद बिदेशको बाटो रोज्नु पर्ने बाध्यता दोहोरी नै रहनेछ । समग्रमा , सबैले आफ्नो सहि दिशा बिराएर नजानिदो गरी लगातार पलायन रोजी रहेका हुनेछौ । कांग्रेसभित्र सरकार गठन र बजेटबारे विवाद / सरकार कामचलाउ भैसकेको भन्दै प्रधानमन्त्रीको राजीनामा माग - [ अन्य समाचार ] ठुलो वगैचामा गएकी थिए एउटा फूल टिपी ल्याए कहि कतै सजाउँनलाई रहरहरु वढी आए । मनमा सजाउँन लागें पिर सर्ने डर भए मुटुमा सजाउँन लागे धड्कनले थर्काउने डर भए आँखामा सजाउँन लागे आँसुले बगाउँने डर भए हत्केलामा सजाउँन लागे कसैले चोरी लाने डर भए ठुलो बगैचामा गएकी थिए एउटा फूल टिपी ल्याए कहि कतै सजाउँनलाई डरै डर भरी आए मजबूत नाभिकिय बल अधिक ऊर्जा पर कमजोर हो जाता है जबकि विद्युत - चुंबकिय बल तथा कमजोर नाभिकिय बल अधिक ऊर्जा पर मजबूत हो जाते है । किसी अत्यंत उच्च ऊर्जा पर जिसे ' महा एकीकरण उर्जा ' कहते है , इन तीनो बलो की क्षमता समान होगी तथा वे किसी एक ही बल के अलग अलग स्वरूप होंगे । GUT के अनुसार इस ऊर्जा पर भिन्न भिन्न १ / २ स्पिन के कण जैसे क्वार्क और इलेक्ट्रान भी एक ही प्रकार के कण होगें , यह एक और एकीकरण ( पदार्थ कणो का ) होगा । एचकेनेपाल डट कम संवाददाता - पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाहले विजयादशमीको उपलक्षयमा स्वदेश तथा विदेशमा रहेबसेका समस्त नेपालीहरुलाई शुभकामना दिनुभएको छ । जबकी दुईसय वर्षभन्दा अघि बनाईएको संयुक्त राज्य अमेरिकाको संविधानले अहिलेसम्म पनि राम्रो तरिकाले काम गरी रहेको सबैका अगाडि उदाहरण छ । त्यसको मूख्य कारण संविधान निर्माणको बेला नै जनताबीच व्यापक छलफल गराइएको थियो । र , जनता आफू सामेल भएको संविधानलाई सधै बचाईराख्न चाहेका कारण दुई सय वर्ष अघि बनाइएको संविधानले पनि अहिलेसम्म दुरुस्तै काम गर्न सकेको हो । भनिन्छ अहिले पनि संयुक्त राज्य अमेरिकामा बाइबलपछि संविधान नै सवभन्दा लोकप्रिय मानिन्छ । त्यस्तै भारतमा पनि इस्ट इण्डिया कम्पनिको उपनिवेशपछि बनाइएको संविधान सामान्य संसोधन बाहेक मूलभूत रुपमा सोही आधारमा सन्चालन भइरहेको छ । नियुक्ति , सरुवाबढुवा र बजेटमा चासो - काठमाडौं , असार १८ ( नागरिक ) - संयुक्त लोकतान्त्रिक मधेसी मोर्चाले सरकार सञ्चालन , नयाँ संविधान र शान्ति प्रक्रियाबारे १५ बुँदे ध्यानाकर्षणपत्र प्रमुख तीन दल माओवादी , कांग्रेस र एमालेलाई बुझाएको छ । शुक्रबार सिंहदरबारमा भएको तीन दलका शीर्ष नेतासँगको छलफलमा मधेसकेन्द्रित पाँच दल संलग्न मोर्चाका अध्यक्षहरूले संयुक्त हस्ताक्षर गरी उक्त ध्यानाकर्षण पत्र बुझाएका हुन् । पत्रमा तीन दलको सहमितले मात्रै राष्ट्रिय सहमति बन्न नसक्ने चेतावनी दोहोर्‍याउँदै सरकार सञ्चालन , शान्ति प्रक्रिया र नयाँ संविधानका विषयमा मोर्चासँग समेत गम्भीर छलफलपछि मात्रै टुंगोमा पुग्न आग्रह गरिएको छ । जेठ १४ गते राति भएको पाँचबुँदे सहमतिपछि सरकार कामचलाउ बनेको दाबी गर्दै मोर्चाले दीर्घकालीन असर गर्ने संवैधानिक निकायमा नियुक्ति , राजदूत फिर्ता , विशिष्ट श्रेणीका निजामती कर्मचारी सरुवालगायत काम तत्काल रोक्न सरकारसँग आग्रह गरेको छ । ' संवैधानिक निकायमा नियुक्तिलगायत सरकारले गर्ने सरुवाबढुवाजस्ता काम तीन दलको अनैतिक भागबन्डामा नगरी राष्ट्रिय सहमतिको आधारमा हुनुपर्छ , ' मोर्चाकोे ध्यानाकर्षणमा भनिएको छ , ' सरकारबाट भएको निजामती , प्रहरीलगायत कर्मचारी सरुवा , बढुवा र पदोन्नति लोकतन्त्र आएपछि स्वीकार गरिएको समावेशी मान्यताविपरीत छ । यसमा तराईका समुदायलाई बद्नियतपूर्ण उपेक्षा गरिएको छ । ' सरकारले संसद्मा पेस गरेको सार्वजनिक सेवालाई समावेशीकरण गर्ने विधेयक तत्काल पारित गराउन पनि मोर्चाले माग गरेको छ । नागरिकताका आधारमा मतदाता नामावली तयार गर्ने निर्वाचन आयोगको निर्णय र सर्वच्चको फैसला त्रुटिपूर्ण रहेको जिकिर गर्दै मोर्चाले त्यस विषयमा पनि राजनीतिक सहमतिका आधारमा समस्या समाधान गर्न माग गरेको छ । न्यायपालिका समावेशी नभएको जनाउँदै मोर्चाले न्यायपालिकाभित्र मधेसी समुदायको जनसंख्याको आधारमा समानुपातिक समावेशीकरणका लागि पहल गर्न सरकारको ध्यानाकर्षण गराएको छ । ' नेपालको न्यापालिका समावेशी छैन । हामी न्यायिक परिषद्लाई समयको मागलाई आत्मसात गरी न्यायपालिकामा मधेसी समुदायलाई जनसंख्याको आधारमा प्रतिनिधित्व गराउन माग गर्दछौं , ' ध्यानाकर्षणपत्रमा भनिएको छ । मोर्चाले तराईमा त्रियाशील विभिन्न सशस्त्र समूहसँग इमानदारीपूर्वक शान्ति वार्ता थाल्न पनि माग गरेको छ । सहमितमा बजेट ल्याउन , हालै लागू गरिएको भारतबाट सय रुपैयाँको समान किन्दा पनि कर तिर्नुपर्ने ' मधेसमारा नीति ' तत्काल खारेज गर्नुपर्ने मोर्चाको माग छ । पत्रमा तराई मधेस लोकतान्त्रिक पार्टीका अध्यक्ष महन्थ ठाकुर , मधेसी जनअधिकार फोरम लोकतान्त्रिकका अध्यक्ष विजयकुमार गच्छदार , सद्भावना अध्यक्ष , राजेन्द्र महतो , फोरम गणतान्त्रिकका अध्यक्ष जेपी गुप्ता र तराई मधेस लोकतान्त्रिक पार्टी नेपालका अध्यक्ष महेन्द्र राय यादवले हस्ताक्षर गरेका छन् । रामनवमी संदेश २०११ एक दिन शिरडी में अपनी टूटी - फूटी द्वारकामाई के अपने दरबार में बैठे हुए बूढ़े फ़कीर ने अपनी एक अलग ही ईश्वरीय भाव ~~( ख ) उपधारा ( ३ ) बमोजिम निजको पदावधि पूरा भएमा वा निज आफ्नो पदमा नरहेमा ,~~ राष्ट्रिय झण्डा जलाउने समूहद्वारा आन्दोलनको घोषणा दीपक अधिकारी काठमाडौं / एचकेनेपाल डट कम , अक्टोबर २६ - राष्ट्रिय झण्डा जनाउनेलाई गृह मंत्रालयले कारवाही गर्ने जनाए लगत्तै जनतान्त्रिक तराई मुक्ति मोर्चा ज्वाला समूहले सोही कार्यक्रमसहितका डेढ महिने आन्दोलनको मिति तिथी घोषणा गरेको छ । रेवतीले अनितासँग आफ्नो गहिरो प्रेम रहेको र सँगै बस्न नपाएपछि उनले आत्महत्या गरेको बताइन् । अधिराजकुमार ज्ञानेन्द्र त्यतिबेला पोखरामा थिए । उनलाई लिन पठाइएको हेलिकप्टर खराब मौसमका कारण उड्न सकेन । सडकबाट ल्याउन पठाइएका सिपाहीहरूलाई केही नभनी ल्याउन आदेश दिइएको थियो । सेना यसरी आफूलाई लिन पोखरा आएपछि उनी काठमाडौंमा सैनिक कु भएछ र आफू नजरबन्दमा परेछु भन्ने सोच्न पुगेका थिए । ~~संसदको बर्षे अधिवेशन आजदेखि - [ मुख्य समाचार ]~~ ~~दोस्रो संस्करण : माघ २०५७ ( भाग २ ) ४००० प्रति~~ एक समयकी चर्चित मोडल कोहिनुर सिंह सांसारिक जीवनदेखि वाक्क भएर भिक्षुणी बनेको खबर मिडियामा चर्चाको बिषय बनेको थियो । उनी भिक्षु बनेको तस्वीर पनि देखिएको थियो । तर , निकै समय भयो उनको चर्चा नभएको । बिबाह नै नगर्ने घोषणासहित भिक्षु बनेकी सिंह कहाँ गइन होला भनेर कसैले खोजी गरेन् । यस्तै के - के भनाभन गर्नु भएको थियो - रघुनन्दन काका र मेरो बाबाले । हात हालाहाल चाहिँ हुन पाएको थिएन । अरूहरू छिमेकी काकाहरूले छुट्याइदिनु भएको थियो । त्यस झगडा परेको दिनदेखि आजै हो रघुनन्दन काकालाई मैले हाम्रो घरमा खुट्टा टेकेको देखेको । १३ फेब्रुअरी , ०११ । नेकपा ( एमाले ) का अध्यक्ष झलनाथ खनाल र एकीकृत नेकपा माओवादीका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ' प्रचण्ड ' बीच भएको सात बुँदे सहमति परिमार्जनको पक्षमा एमाले नेताहरु उभिएका छन् । एनआरएन क्युशुको क्षेत्रिय अधिवेशन हालै सम्पन्न भएको छ , अधिवेशनले सन्तोष पौडेलको नेतृत्वमा नयाँ कार्यसमिति चयन गरेको छ । सो अधिवेशनको केहि झलकहरु : ' अहिलेसम्मको सूचनाको आधारमा जिल्ला प्रहरी कार्यालय काठमाडौं र सिन्धुपाल्चोकले क्रमशः पासपोर्ट र नागरिकतामा छानबिन गर्न सक्छन् , ' उनले भने , ' प्रहरीको अनुसन्धानका आधारमा सरकारी वकिलले मुद्दा तयार गर्नुपर्ने हुन्छ । ' अहिले महँगी निकै बढेको छ । सानोतिनो आय हुनेले घर धान्न नसक्ने अवस्था सिर्जना भएको छ । जागिर खानेहरूको आफ्नै पीडा छ । महँगी बढेको बढ्यै छ तर तलब बढेको छैन । आम्दानीको अनुपातमा खर्च धेरै बढेको छ । त्यसैले घर चलाउन निकै गार्‍हो छ । यसरी केही आम्दानी हुनेहरू पनि महँगीको मारबाट पिल्सिरहेको अवस्थामा गरिब वा निम्न आय हुनेहरूको अवस्था नाजुक स्थितिमा पुग्नु अनौठो होइन । मानिस जीवनमा सुख - शान्ति चाहन्छ । मानिसको यो चाहनामा अहिले महँगी तगारो बनेर तेर्सिएको छ । यो तगारोलाई हटाउन राज्य संयन्त्रले प्रभावकारी भूमिका खेल्नुपर्छ । जनतालाई राहत दिने दायित्व सरकारको हो । त्यसैले उसले बेलैमा जनमुखी कार्यक्रम ल्याएर जनतालाई महँगीको मारबाट बचाउनुपर्छ । गोमा छेत्री बागबजार नदी प्रदूषणले समस्या बढ्दो प्रदूषणले नदीको अवस्था बिगि्रएपछि नदीप्रति आस्था राख्ने धार्मिक परम्परा सुस्ताउन थालेको छ । यसको ज्वलन्त उदाहरण भक्तपुरको हनुमानघाट बनेको छ । तीन वर्षअघिसम्म दैनिक मेलाजस्तै लाग्ने हनुमन्ते खोलाको हनुमानघाटमा अहिले फाट्टफुट्ट मात्र भक्तजन आउँछन् । यसो हुनुको प्रमुख कारण नदी फोहोर हुनु हो । यस्तै अवस्था कायम रहने हो भने कुनै दिन नेपालीको धार्मिक आस्थाको धरोहर नदीसँगै मानवीयता पनि समाप्त भएर जानेछ । त्यसैले सम्बन्धित निकायले छिट्टै ध्यान पुर्‍याउनु आवश्यक छ । करुणा सुवाल भक्तपुर मसाजको फाइदा मसाज एक प्रकारको उपचार विधि हो । नेपालको सन्दर्भमा कतिपय अवस्थामा यस विषयमा नकारात्मक चर्चा हुने गरेको छ । यसो हुनुको पछाडि मसाजसँग जोडेर संचालन गरिएका यौनजन्य क्रियाकलाप जिम्मेवार छन् । विशेष गरी काठमाडौंको ठमेल क्षेत्रमा मसाज सेन्टरको नाममा खुलेका केही संस्थाले गरेका गैरसामाजिक गतिविधिका कारण सिंगो मसाज व्यवसाय बदनाम हुन पुगेको हो । यद्यपि हिजोआज धेरै मानिसले मसाजबाट प्राप्त हुने शारीरिक एवं मानसिक स्वास्थ्यलाभको फाइदा उठाइसकेका छन् र यससँगै उनीहरूको धारणामा पनि परिवर्तन देखा परेको छ । मसाजबमट शरीरले आराम पाउँछ , रक्तसंचारमा सहयोग पुर्‍याउँछ अनि मांसपेशीहरूमा पनि पोषण प्राप्त हुन्छ । त्यसैले मसाज गराएर शारीरिक , मानसिक एवं अन्य समस्याबाट छुटकारा पाउन सकिन्छ । गतांकमा मसाजका विषयमा केही जानकारी दिएर यो कुरामा थप बल पुर्‍याएको हुनाले नारीलाई धन्यवाद दिन चाहन्छु । शिला राई सामाखुसी नेपालका महिला खेलाडी सीमित अवसर तथा पूर्वाधारको कमी हुँदाहुँदै पनि नेपालका महिला खेलाडीहरूले पाएको सफलता प्रशंसनीय छ । यसै पनि नेपाली खेल क्षेत्र राम्रोसँग विकास हुन सकेको छैन । यस क्षेत्रप्रतिको सरकारी बेवास्ता तथा अधिकांश खेल पदाधिकारीहरूको गलत प्रवृत्तिका कारण नेपाली खेलकुद उँभो लाग्न सकेको छैन । पदाधिकारीहरूमा विद्यमान राम्रा खेलाडीभन्दा हाम्रा खेलाडी छनोट गर्नुपर्छ भन्ने प्रवृत्ति खेलकुद विकासका लागि अवरोध हो । साथै विदेशमा कुनै खेलकुद आयोजना हुँदा नेपालबाट खेलाडीभन्दा धेरै अफिसियल तथा तिनका आसेपासे तथा राजनीतिका ठालु भनाउँदाहरूको लर्को ठूलो हुन्छ । खेलाडीलाई दिनुपर्ने सुविधा खोसेर तिनीहरू नै उपभोग गर्छन् । कसरी हुन्छ अब नेपाली खेल क्षेत्रको विकास ? अब हामीले सोच्नुपर्ने बेला आएको छ । खेलकुदलाई राज्यको प्रतिष्ठासँग जोडिनुपर्छ । खेलमा नातावाद , कृपावाद एवं अवसरवाद हाबी हुन दिनुहुँदैन । सुशीला रानामगर , गोरखा वैदेशिक रोजगारीमा महिला नेपालबाट वैदेशिक रोजगारीमा गएका महिला कामदारहरू पूर्णरूपमा सुरक्षित छैनन् । कतिपय अवस्थामा म्यानपावरको लापरबाहीका साथै वा आफ्नै कारणले पनि उनीहरूले दुःख पाइरहेका छन् । विदेशमा भरोसा गरिएका व्यक्तिबाट धोका दिएर हुने ठगी तथा विभिन्न कारणले अलपत्र परेका कारण महिला कामदारहरू सुरक्षित हुन सकेका छैनन् । साथै घरेलु काममा कार्यरत कामदारलाई साहुले गर्ने कुटपिट , यौनशोषण , समयमा तोकिएको तलब नदिने आदि समस्याका कारण महिलाहरूले आत्महत्यासमेत गरेका छन् । यसलाई रोक्न सरकारले गैरकानुनी ढंगले विदेश जान पूर्णतः रोक लगाउने , म्यानपावरहरूलाई व्यवस्थित गर्ने , विदेश जानुअघि आवश्यक तालिम तथा सरसल्लाह एवं जानकारी दिलाउने कार्य गर्नुपर्छ । बेलैमा विचार नपुर्‍याए वैदेशिक रोजगारीमा गएका नेपाली महिला नागरिकहरू अझ समस्यामा पर्ने निश्चित छ । कल्पना तामाङ , काभ्रे भूलसुधार गत अङ्कको नारीमा पृष्ठ ९२ र ९३ प्रविधिक कारणवश दोहोरिएकोमा दुःख व्यक्त गर्दछौं । - सम्पादक नारी आवाज नेपाली महिलामा आफूमाथि अत्याचार गर्ने पुरुषलाई अझै एकपटक सुध्र्रने मौका दिऊँ भन्ने भावुकता हुन्छ । त्यही भावुकताका कारण उनीहरू हिंसाविरुद्ध बोल्दैनन् र प्रतिकार पनि गर्दैनन् । सरु जोशी श्रेष्ठ यूएन वुमेन महिलाले गर्ने घरको कामको कुनै अर्थ छैन भन्ने होइन । उनीहरूको कामलाई अर्थमा रूपान्तरण नगरिएको मात्र हो । प्रा . डा . माधवी सिंह शाह अर्थशास्त्री नागरिकताको सबालमा महिला तथा पुरुषलाई विवाहको हिसाबले समान व्यवहार हुनुपर्नेमा पुरुषवादी सोचका कारण राज्यले महिलालाई विभेदको आँखाले हेरेको छ । जनककुमारी चालिस , सभासद् यूएन वुमेन विगतमा युनिफेमले गरेका कामलाई निरन्तरता दिँदै संयुक्त राष्ट्रसंघका सबै निकायलाई लैंगिकमैत्री बनाउन कृतसंकल्पित रहनेछ । संगीता थापा , कार्यक्रम संयोजक , यूएन वुमेन जति नै क्रान्तिकारी पार्टी भए पनि महिलालाई दोस्रो दर्जामा राख्न खोजिँदो रहेछ । नवीना लामा , उपाध्यक्ष , अनेरास्ववियु अधिकारको द्वन्द्वबाट प्रभावित व्यक्ति , समूह वा वर्गको आवश्यकता सही रूपमा परिपूर्ति नहुँदा महिला अधिकारको द्वन्द्व उत्पन्न भएको छ । तारा वाग्ले , स्तम्भकार नेपाली समाजमा महिलाप्रति हेर्ने पुरुष दृष्टिकोणमा क्रमिक सुधार आए पनि र हरेक क्षेत्रमा महिला सहभागिता संख्यात्मक रूपमा बढे पनि निर्णय प्रक्रियामा अझै पनि महिलाहरू पुरुषबाट थिचिएका छन् । कमला पन्त , सभासद् गलत बुझाइ र विश्लेषणले गर्दा महिला आन्दोलनका मुद्दाले गलत दिशा लिन थालेको छ । मीरा अमात्य , स्तम्भकार विशाला भन्दै थिइन् , " अनि छोरा भयो कि छोरी , त्योचाहिँ खुलाउनु पर्दैन कथामा । " नेपाली समुदायका ११ वटा टिमहरुले सहभागिता जनाएको प्रतियोगितामा एभरेष्ट फुबटल क्लव , हिमालयन फुटबल क्लव , जेपीसी फुटबल क्लव र प्रिभे फुटबल क्लबमात्र पुग्नमात्र सफल भएका थिए । यि क्लबहरुमध्ये एभरेष्ट फुटबल क्लव र जेपीसीले सेमी फाइनल चरण पार गर्न सकेनन् । उनीहरु मध्येमा हिमालयन फुटबल क्लवले एभरेष्ट फुबटल क्लबलाई तथा प्रिभे फुटबल क्लबले जेपीसी फुटबल क्लबलाई पराजित गरेको थियो । धरान ( ब्लाष्ट ) मञ्चसम्बद्ध सङ्घीय लिम्बुवान राज्य परिषद्ले अरुण - सप्तकोशीपूर्वमा अनिश्चितकालीन बन्दको आह्वान गरेको छ । निर्वाचन आयोगले सुरु गरेको फोटोसहितको मतदाता नामावली संकलनको विरोधमा आह्वान आधाघण्टे चक्काजाम कार्यक्रममा प्रहरीले दमन गरेको भन्दै परिषद्ले लिम्बुवान दावी गरिएका अरुण - सप्तकोशीपूर्वका नौ जिल्ला बन्दको आह्वान गरेको हो । बन्द उल्लङ्घन गरेको भन्दै लिम्बुवान कार्यकर्ताले केही दिनअघि धनकुटामा माइक्रो बस जलाइदिएका थिए । सोही आरोपमा धनकुटा प्रहरीले लिम्बुवानका ६ कार्यकर्तालाई पक्राउ गरेको छ । उनीहरूको रिहाइको माग गर्दै परिषद्ले अनिश्चितकालीन बन्दको आह्वान गरेको परिषद्का सुनसरी अध्यक्ष डम्बर खजुमले जनाए । कार्यकर्ता पक्राउको विरोधमा परिषद्ले तीन दिनदेखि कोशी राजमार्ग बन्द गर्दै आएको थियो । यता माइक्रो बस आगजनीको विरोध गर्दै यातायात मजदुरले पनि कोशी राजमार्ग बन्दको आह्वान गरेका थिए । दोहोरो बन्दका कारण विभिन्न स्थानबाट आएका सयौं सर्वसाधारण धरानमा अलपत्र परेका छन् । बन्दका कारण धरानका होटल तथा लजहरू भरिएका छन् । बन्दले यस क्षेत्रमा सोमबार पनि यातायातका साधन चल्न सकेनन् । विनानिष्कर्ष वार्ता टुङ्गियो धनकुटा ( ब्लाष्ट ) सङ्घीय लिम्बुवान राज्य परिषद्ले आह्वान गरेको बन्दका क्रममा एमाले नेताको माइक्रोबस आगजनी गरिएपछि उत्पन्न समस्या समाधानका लागि धनकुटा जिल्ला प्रशासन कार्यालयमा सोमबार बसेको सर्वपक्षीय वार्ता विनानिष्कर्ष टुङ्गिएको छ । प्रमुख जिल्ला अधिकारी कालीप्रसाद पराजुलीको अध्यक्षतामा भएको वार्तामा दलका प्रतिनिधि , यातायात व्यवसायी तथा मजदुर , अधिकारवादी , सङ्घीय लिम्वुवान राज्य परिषद्का केन्द्रीय सचिवालय सदस्य प्रेमदीप थाम्सुहाङ , केन्द्रीय सदस्य चन्द्रसिंह नेम्वाङ , इन्द्र रसाईलीलगायतको सहभागिता थियो । क्षतिपूर्ति कसले व्यहोर्ने भन्ने विषयमा सहमति हुन नसकेपछि वार्ता विनानिष्कर्ष टुङ्गिएको प्रजिअ पराजुलीले जनाए । बैठकमा सहभागी यातायात मजदुरहरूले आगजनी गरिएको गाडीको क्षतिपूर्ति तत्काल उपलब्ध गराउनुपर्ने माग गरेका थिए भने लिम्बुवानले चाहिं सरकारले क्षतिपूर्ति उपलब्ध गराउनुपर्ने तर्क गरेका थिए । प्रशासनले भने सरकारले क्षतिपूर्ति दिन नसक्ने बताएको थियो । वार्ता विनानिष्कर्ष सकिएपछि दुवै पक्षले आ - आप्ः्नो आन्दोलन जारी रहने बताएका छन् । वार्तास्थलबाट बाहिरिएका यातायात स्वतन्त्र मजदुर संगठनका धनकुटा अध्यक्ष गणेश थापाले वार्तामा सहमति हुन नसकेपछि आन्दोलनलाई सशक्त बनाएर लैजाने बताए । क्षतिपूर्ति उपलब्ध नगराएसम्म आन्दोलन जारी राख्ने उनले बताएका छन् । वार्ता असफल भएपछि प्रजिअ पराजुलीले क्षतिपूर्तिको विषयमा ऐन - कानुनबमोजिम गरौं भन्दै यातायात सञ्चालन गर्न दुवै पक्षलाई अनुरोध गरे पनि उनीहरूले अनुरोध अस्वीकार गरेका थिए । बन्दले जनजीवन प्रभावित यातायात व्यवसायी - मजदुर तथा मञ्चसम्बद्ध परिषद्ले आह्वान गरेको अनिश्चिकालीन बन्दले यहाँको जनजीवन प्रभावित बनेको छ । बन्दका कारण कोशीका पहाडी जिल्ला धनकुटा , तेह्रथुम , संखुवासभा र भोजपुरको जनजीवन पूर्णरूपमा प्रभावित भएको हो । बन्दको असर शैक्षिक संस्थामा समेत परेको छ । बन्दले हजारौं विद्यार्थीको पठनपाठनमा असर परेको धनकुटा बहुमखी क्याम्पसका कयाम्पस प्रमुख डा . गोपालबहादुर भट्टराईले बताए । बन्दको कारण दुर्गम गाउँबस्तीका बिरामीहरूलाई सुविधासम्पन्न अस्पतालमा उपचार गराउन आउन समस्या परेको छ । गाडी मालिकद्वारा जाहेरी धनकुटा - १ हिलेका एमाले नेता एवम् माईक्रोबसका धनी ओङदा तामाङले आफ्नो माइक्रोबसमा लिम्बुवान कार्यकर्ताले आगजनी गरेको हुँदा सार्वजनिक अपराधअन्तर्गत सजाय गरी क्षतिपूर्ति दिलाइ पाउन सोमबार जिल्ला प्रहरी कार्यालयमा जाहेरी दर्खास्त दिएका छन् । जाहेरी दर्खास्तमा लिम्बुवानका कार्यकर्ता जेन्टल लावती , झडेन्द्र खतिवडा र अपराध गर्न उक्साउने पार्टीका केन्द्रीय सदस्य चन्द्रसिं नेम्वाङ , इन्द्र रसाइली , जिल्ला उपाध्यक्ष फौदसिं चोङवाङ , लिम्बुवान भोलेन्टियर्सका उपकमाण्डर गंगाहाङ तिगेलासमेत ११ जना अभियुक्त रहेको उल्लेख छ । जाहेरीमा आगलागीवाट माईक्रोबस पूर्णरूपमा नष्ट भएको हँुदा ३५ लाख रूपैयाँबराबरको क्षतिपूर्ति पाउनुपर्ने र दोषीउपर कडाभन्दा कडा कार्वाही हुनुपर्ने माग छ । रौतहट जिल्लाका विभिन्न गाउँहरूको नामाकरण ऐतिहासिक घटना , व्यक्ति विशेष र प्रसिद्धि कमाएको बस्तुको नाउँबाट प्रायः भएको पाइन्छ जस्तै : - १ ) तत्कालीन श्री ३ महाराज चन्द्र शमशेरको निगाहमा बसेको बस्ती चन्द्रनिगाहपुर २ ) नेपाल - अँग्रेज युद्धमा अँग्रेजहरूको व्यापक दमन ( शमन ) भए पनि लर्डाईमा नेपाली पक्ष विजयी भएको ठाउँ लडैया समनपुर ( सञ्जय साह रौतहट नामाकरण सम्बन्धमा ) ३ ) आसपासमा प्रशस्त कटहरको वन भएको कारण कट्टखन ( कखन्ना ) र कटहरिया ४ ) गरूडहरूको बथानलाई धपाएर बसेको बस्ती गरूडा ५ ) गैडालाई धपाएर बसेको बस्ती गोडही गुठी ६ ) ब्रहृमा स्वयम् आई बसाएको बस्ती ब्रहृमपुरी ७ ) " बतासा " मिर्ठाईबाट बसतपुर उनले बिज्ञप्तीमा शेर्पालाई ससम्मान तत्काल रिहा गर्न र बिना कारण नागरिकलाई गिरफ्तार गर्ने प्रहरीहरुलाई कारबाही गर्न माग गरेको छ । शेर्पालाई तत्काल रिहा नगरिए महासंघले कडा प्रतिकार गर्ने समेत बिज्ञप्तीमा उल्लेख छ । पिडीत ठाककुमारीले पटक पटक श्रीमान शेरवहादुर र छोरा विवेकले गाली गलौज गर्ने तथा मार्ने सम्मको धम्की दिने गरेको वताउनुभएको छ । एक हप्ता पहिले श्रीमानकै निर्देशनमा छोराले रातको समयमा आएर काट्छु मार्छु धम्क्याएर गएको र २४ घण्टा भित्र मार्ने समय आउँछ भनेकाले ज्यान जोगाउन सदरमुकाम आएको उजुरी निवेदनमा उल्लेख गर्नुभएको छ । ~~४ । विभिन्न संघ सस्थाहरूको उत्थान र विकासमा सहयोगी भूमिका~~ गीतिसंग्रहमा श्यामराज दुब्देङहाङ राई र पदम राईको सेमुना साकेन्वा लाकछामु गजल संग्रहहरुमा रविन्द्र दिखुक्पा राईको बिबिलिम्मा असीम सोङमेनको नुलामु रामचन्द्र राजालिम राईको किप्माखा छन् भने कवितासंग्रहहरुमा लक्ष्मी राईको आन्को सायाछुकु र आन्को राईको आन्केन्का जिडी राईको उखानटुक्काको संकलन दोयङला र दिखुक्पा र मनोज साङसोनको एल्बम कोङपी रहेका छन् । बान्तावा राई भाषिक मासिक पत्रिका बुङवाखाको हिरक अंक प्रकाशनको सन्दर्भमा आयोजित विमोचन कार्यक्रममा बोल्दै भाषाशास्त्री राईले बुङवाखा मासिकको निरन्तर प्रकाशन र प्रकाशित कृतिहरुले बान्तावा भाषा साहित्यको श्रीवृद्धिका खातिर अरुले समेत पछ्याउनै पर्ने नमुना बाटो बनाएको टिप्पणी गरे । लेखक भुइँदल राईले मातृभाषाको प्रकाशनलाई व्यावसायिक बनाउन प्रकाशन र वितरण संस्था जरुरत भएको औँल्याए । समालोचक चन्द्र हतुवाली र निराजन बतासले बुङवाखा मासिकको प्रकाशनकै फलस्वरुप प्रकाशित कृतिहरुले भाषिक र साहित्यिक उन्नयनमा कोशेढुंगा बनाएकॊ उल्लेख गरे । वित्तीय क्षेत्रमा मात्र नभई अहिले सबै क्षेत्रमा तरलताको समस्या छ । यसको असर बैंक तथा वित्तीय संस्थामा पनि परेको छ । हुन त केन्द्रीय बैंकले पुनर्कर्जाको व्यवस्था गरे पनि त्यो पैसाले मात्र धान्न सक्ने आवस्था छैन । पछिल्लो समयमा तरलता अभावकै कारण केही वित्तीय संस्था समस्यामा परेको समाचारले यो क्षेत्रलाई विश्वास नगर्ने अवस्था आएको हो कि भन्ने पनि छ । समस्या समाधानका लागि राष्ट्र बैंकले आफूसँग भएको रकम बजारमा प्रवाह गर्नुपर्छ । त्यस्तै वाणिज्य बैंकहरूले पनि दीर्घकालीन र अल्पकालीन ऋण प्रवाहमा सन्तुलन कायम गर्दै गएमा तरलताको समस्या विस्तारै समाधान हुन सक्छ । यो गीत रेडियो नेपालमा रेकर्ड गराइएको प्रसङ्गमा भने उहाँले अर्की गायिका माया लामाको नाम लिनुभयो । गीतको माया भनेर होइन , गीत रेकर्ड गर्न हौस्याउने माया भनेर । विवाह हुनुअघि मनले नेपाल किसान सङ्गठनको केन्द्रीय कार्यालय काठमाडौँमा टाइपिस्टको जागिर पनि खानुभएको रहेछ । त्यतिबेला गीत रेकर्ड गर्नका लागि माया लामाले ठूलो सहयोग गरेको कुरा मन बताउनुहुन्छ । उतिखेर काठमाडौँ बस्दा मायासँग मनको परिचय भएछ । मायाले रेडियो नेपालमा कलाकारहरूलाई चिनेकी हुनाले गीत रेकर्ड गर्नमा सहयोग मिलेको सम्झना अहिले पनि उहाँको मनमा ताजै रहेको पाइन्छ । मनलाई ' बेनीको बजार ' गीत रेडियो नेपालमा रेकर्ड गर्न अनुकूल वातावरण मिलाउने र सँगै मिलेर गाउन अघिसर्नेे मायाको बारेमा भने उहाँलाई धेरै जानकारी रहेनछ । मन भन्नुहुन्छ - ' उनको घर त्यतिखेर बौद्धमा थियो । पछि हेटौँडा विवाह भएको सुनेकी थिएँ तर अहिले त उनको मृत्यु भइसकेको सुनेकी छु । ' राष्ट्रिय जनमोर्चा , बाग्मती क्षेत्रीय समितिद्वारा आयोजित अभिनन्दन कार्यक्रममा उहाँले अन्तरिम संविधान नसच्याइकन सरकार बनाउन नहुने बताउनुभयो । राजनीतिमा अपराधिकरणले स्थान पाएको भन्दै न्यायधीश सुवेदीले भने सभाषदहरुनै घुसखोरीमा लागेका छन् उनीहरुबाट जनताले के आश गर्ने । आफू निकटका सिमित कार्यकर्ताले सुविधा र अधिकार पाए भन्दैमा नेताहरु मानवअधिकारप्रति प्रतिबद्ध भएको मान्न नसकिने उनको तर्क थियो । बैठकले पाँच बुँदे सहमतिपछि सेना समायोजन विशेष समितिबाट शान्तिप्रक्रियाका मूलभूत कार्य सम्पन्न गर्ने सम्बन्धमा भएका काम - कारवाहीको लिखित विवरण अविलम्ब माग गर्ने निर्णय पनि गरेको छ । मैले यी फुलमाया दीदीको फोटो कुनै औशरमा कतै छांपुला भनेर ल्याएको थिंए । एक वर्ष वित्नै लाग्दापनि यी मनकारी दीदीको फोटो कतै प्रकाशनको अवसर जुरेन । यसो संझिए मेरो व्लगनै त्यसकालागि उपयुक्त रहेछ । मनोहरी थापासंग तस्विर खिचाएकी यी उन्मुक्त हांसोकी धनी फुलमाया दीदीकी छोरी ( जसको नाम सोध्न मैले भुसुक्कै विर्षीएछु ) र माथि मुस्कुराएकी फुलमया दीदी वर्ष गांठको संझनामा । जीबन एउटा यात्रा हो यो यात्रा हामीले पूरा गर्ने पर्छ मूत्यु एक केंद्र बिन्दु हो त्यहासम्म हामी पुग्नै पर्छ साथीभाई इस्त्रमित्र यात्रा कटाउने साधन हुन यिनिहरुको उपयोग गर्ने पर्छ श्रीमती चाही एक सहयात्री हुन जिबनको उतर चढापमा यिनको साथ पाउनै पर्छ मूत्यु चाही एक असल मित्र हो अत्यमा त्यसलाई पाउनै पर्छ नारी - पुरुष समानताको तिब्र असर र उपलब्धी मान्न सकिने यो परिवेश सँगै कतिपय नकारात्मक अवस्था पनि सिर्जना भएको भने नकार्न सकिन्न । आधा जसो शिक्षित र कामकाजी महिलाहरूको मानसिकता यस्तो पनि छ कि समानताको अर्थ लोग्ने या परिवारका अन्य सदस्यलाई हेप्नु हो । १४ जुलाई , ०११ । प्लेन टिकटसहित निम्तो पठाएर भारतबाट नेपाल बोलाउने र ससम्मान गाडीमा राखेर जंगलतिर हुँइँक्याउने नपत्याउँदो अपहरणकारी समूह पक्राउ परेको छ । दुई भारतिय नागरिकलाई प्लेन टिकट पठाएर नेपालमा ब्यापारका लागि बोलाई बन्धक बनाउने समुहका ६ जना पक्राउ परेका थिए । प्रधानमन्त्री माधव कुमार नेपालले एमाले अध्यक्ष झलनाथ खनालको प्रधानमन्त्री उम्मेदवार प्रस्ताव लिएपछि थप चिसोपन बढ्दै गएपछि तटस्थ कहिलेसम्म बस्ने विषयमा समेत पार्टीभित्र विवादको विषय बन्दै गएको छ । काठमाडौं , जेष्ठ ३० - माओवादीमा चर्कंदै गएको विवाद मिलाउन असार ८ गते केन्द्रीय समितिको बैठक बस्ने भएको छ । उपाध्यक्ष मोहन वैद्य पक्षले केन्द्रीय समिति बैठक बोलाई सेना समायोजनलगायत विषयमा निर्णय गर्ने माग गरेपछि बैठक बस्न लागेका हो । कविताका मूल्याकनकर्ताहरु प्राज्ञ कवि श्रवण मुकारुङ , प्राज्ञ डा . वेन्जु शर्मा र अमेरिकामा रहनु भएका कवि हेमन्त श्रेष्ठ रहनु भएको थियो भने वेलायत , युएई , साउदी अरेबिया र अफगानिस्तानबाट पर्यवेक्षक मूल्याङ्कनकर्ताहरु रहनु भएको थियो । कविता प्रतियोगिताको परिणाम महासङ्घ स्थापनाको अवसर अर्थात भानु जयन्तिको अवसरमा घोषणा गरिएको थियो । प्रतियोगितामा पहिलो , दोस्रो र तेस्रो स्थान प्राप्त गर्नेले क्रमशः नगद रु २० हजार , १० हजार र ५ हजार प्राप्त गर्नेछन् साथै १० औ स्थान सम्म प्राप्त गर्नेलाई प्रमाण - पत्र प्रदान गरिने छ । राई बान्तावा र लिम्बु भाषाको कविताहरु प्रतियोगिताको लागि तोकिएको न्यूनतम संख्यामा प्राप्त भएकोले मूल्याङ्कन गरि लिम्बु भाषा तर्फ भरत थोक्लेन , धनकुटा र राई वान्तावा तर्फ असिम राई इलाम प्रथम घोषित हुनुभएको छ । विजयी दुवैले नगद रु १ हजार र प्रमाण - पत्र प्राप्त गर्नेछन् । पक्राउ पर्नेहरुमा उरहरी गाविस ८ दाङका जगत चौधरी र दैलेख घर भइ हाल नेपालगञ्ज नगरपालीका १ बाँके बस्ने श्याबहादुर बुढा रहेका छन् । उनीहरुलाई तुलसीपुर नगरपालीका र टरिगाउँ गाविसको सिमानाबाट दुई थान अमेरिकन पेस्तोल र त्यसमा प्रयोग गरिने दुई राउण्ड गोलीसहित पक्राउ गरिएको प्रहरीले जनाएको छ । उनीहरुलाई हातहतियार तथा खरखजना सम्वन्धि मुद्धा चलाइने इलाका प्रहरी कार्यालय तुलसीपुरका प्रमुख प्रहरी निरिक्षक जीवनबहादुर बुढाथोकीले जानकारी दिनुभएको छ । उनीहरुबाट नेपाल माक्र्सवादी गणत्रान्तीक युवा समुहको सहयोग रसिद समेत बरामद गरिएको प्रहरी निरिक्षक बुढाथोकीले बताए । रिपोर्टर्स क्लब लुम्बिनी शाखाले शनिबार बुटवलमा आयोजना गरेको बार्यक्रममा बोल्दै कोइरालाले भनिन् ' शान्ति प्रक्रिया निष्कर्षमा पुगे माओवादी नेतृत्व अन्तर्राष्ट्रिय रुपमै हिरो हुन्छ नभए उनीहरुको राजनीति समाप्त हुन्छ । ' एचकेनेपाल डट कम काठमाडौँ प्रतिनिधि - नेकपा एमालेका महासचिव माधवकुमार नेपालले आगामी चैतमा हुने संविधानसभाको चुनावलाई कसैले चाहेर पनि रोक्न नसक्ने दावी गर्नुभएको छ । त्यस्तै मुकुमबाट खेन्पो सोनाम नुर्बु , खेन्पो ज्याम्बा गोम्बु र खेन्पो ङोडुप गेचो रहेका छन । त्यस्तै डोल्पाबाट खेन्पो ङमिा तेन्डुप गुरुङ , खेन्पो उर्गेन ओङदा गुरुङ , खेन्पो नुर्बु ग्याल्चेन गुरुङ र खेन्पो पाल्देन योते गुरुङ छन । त्यस्तै तामाङबाट खेन्पो तेन्जिङ तामाङ , खेन्पा् फुर्वा तामाङ , खेन्पो लोक्चुन तामाङ र नुपरिबाट खेन्पो ग्लाल्चेन नुपरि र खेन्पो मिङमा दोर्जी नुपरि रहेका छन भने हयोल्मो समुदायबाट खेन्पो ओङछु हृयोल्मो रहेका छन । अहिलेसम्म त्यही गुम्बाबाट अध्ययन गरि नेपालको दुई दर्जन भन्दा बढि खेन्पो भइसकेका छन । भेला हुनु अघि केन्द्रीय नेताहरु र जिल्ला सभापतिहरुलाई काभं्रे कांग्रेसले साँगामा स्वागत गरेको थियो भने स्वागतमा साँगादेखि धुलिखेलसम्म मोटरसाइकल र्याली समेत गरिएको थियो । भेलामा राज्य पुनंसंरचना लगायतका चार विषयमा छलफल हुने कांग्रेसले जनाएको छ । पछिल्लो समयमा अघि सारेको १० बुँदे मार्गचित्र , संविधानसभाको म्याद थप्नका लागि गरिएको पाँच बुँदे सहमतिको कार्यवन्यन , लोकतान्त्रिक संविधान निर्माणका लागि कांग्रेसको भुमिका , पार्टर्ीीे आन्तरिक विद्यान लगायतका महत्वपर्ूण्ा विषयमा छलफल हुने उक्त भेलाले कांग्रेसका भावी कार्यक्रम र योजना निर्माण गर्ने बताइएको छ । संविधानसभाको म्याद भदौमा सकिएपछिको अवस्था , शान्ति प्रकृयाको विषय , समसामयिक राजनीति , जिल्ला जिल्लामा कांग्रेस र कांग्रेस कार्यकर्ताले भोग्नुपरेका समस्या लगायतका विषयमा भेलामा गम्भीर छलफल गर्ने कार्यक्रम छ । कांग्रेसले पछिल्लो समयमा लिएको लोकतान्त्रिक संविधान र शान्ति प्रकृयालाई तार्किक निष्कर्षा पुर्याउन लिएको अडानलाई जिल्ला जिल्ला तथा गाउँ गाउँसम्म पुर्याउनका लागि तथा राज्य पर्ुनसंरचना लगायतका महत्वपर्ूण्ा विषयमा कांग्रेस जिल्ला सभापतिहरुको राय र सल्लाहका आधारमा निर्ण्र्ाागर्नका डाँकिएको भेलाले सहयोग पुग्ने आशा कांग्रेसले लिएको छ । कांग्रेसको केन्द्रीय अधिवेशन सकिएको १ बर्षनवित्दै गर्न लागिएको राष्ट्रिय भेलालाई अर्थपर्ूण्ा रुपमा लिइएको छ । महत्वपर्ूण्ा निर्ण्र्ाारु समेत केन्द्रीय नेतृत्वले गर्ने दलहरुको पुरानो परिपाटीलाई अन्त्य गरी कांग्रेसले आफूले अघि सारेका महत्वपर्ूण्ा एजेण्डाहरुबारे राय , सुझाव लिन जिल्ला सभापतिहरुसहित सहभागी गराएर छलफल गर्न लागेको हो । थकाली सेवा समिति दक्षिण कोरियाका सह सचिव श्री बिकास तुलाचन कोरियाली अध्यागमण बिभागका कर्मचारीकोछापामा परि यसै हप्ता स्वदेश फर्कन लाग्नु भएको छ । गत अक्टुबर २७ मंगलबारको दिन दिउंसो ५ बजे तिर ख्योङगिडो मासक स्थित एक कम्पनीमा कार्यरत रहेकै अबस्थामा आफू सहित अर्का एक जना नेपाली सहकर्मीलाई अध्यागमण बिभागका कर्मचारीहरुले चारै तिरबाट घेरा हालेको थियो । हाल ईन्छन शहरमा रहेका उहांलाई छिटो भन्दा छिटो नेपाल पठाउन थकाली सेवा समिति दक्षिण कोरियाको पहलमा आवश्यक कागजात र जहाज भांडाकोब्यबस्था भईरहेकोले यसै हप्ताको अन्त तिर नेपाल जान सक्ने सम्भावना बढेर आएको छ । आजको दिन सम्ममा इन्टरनेटले लामो फड्को मारिसकेको छ । ARPANET मा जोडिएका ४ कम्प्युटरहरूबाट सुरु भएको इन्टरनेटमा अहिले एकैपटकमा १ अरब भन्दा बढि प्रयोगकर्ताहरू जोडिएर रहेको हुने गर्दछ । इन्टरनेटको विकासको क्रम अझै पनि जारी छ र भविष्यमा अहिलेको भन्दा द्रुत गतिको र उच्चस्तरीय सुविधायुक्त इन्टरनेटको विकास हुने कुरामा दुईमत नहोला । संस्थामा हिमानीकी नन्द प्रेरणा सिंह उपाध्यक्ष छिन् । त्यस्तै कोषाध्यक्षमा स्वर्गीष् धीरेन्द्र शाहकी माइली छोरी शिताष्मा , सदस्यमा जेठी छोरी पूजा शाही र कान्छी दिलासा राणा छन् । त्यस्तै शाही परिवारकै पावना शाह सचिव र सामाजिक कार्यमा संलग्न अर्चना शर्मा सदस्य छन् । सोल्टी होटलमा गरिएको उदघाटन समारोहमा ज्ञानेन्द्रकी दिदी केतकी चेस्टर पनि सहभागी थिइन् । अध्यक्ष हिमानीका पति पारस भने गएनन् । म्याग्दीका ४१ ओटै गाविसका सचिबहरूले शान्ति सुरक्षाको माग गदैं सामुहिक राजीनामा दिएका छन् । संयुक्त जातिय मुक्ती मोर्चाका नाममा आएको पत्रमा राजीनामा र ज्यान मार्ने धम्की आएको भन्दै सुरक्षाको माग गदै उनिहरुले स्थानिय बिकास अधिकारी समक्ष आज सामुहिक राजीनामा पत्र बुझाएका छन । तस्विर हरिकृष्ण गौतम / बेनीअनलाइन Share on Facebook तेस्रो देश पुनःबासको कट्टरविरोधी नेसनल फ्रन्ट फर डेमोक्रेसी , भुटान ( एनएफडी ) निष्क्रिय बनेको छ । जसले शरणार्थीको स्वदेश फिर्तीको माग गर्दै ०६४ जेठ १४ , १५ र १६ मा ' लङ्मार्च ' को आयोजनासमेत गरेको थियो । नेपाल - भारत सीमाको मेची पुलमा भारतीय प्रहरीको गोलीबाट दुई शरणार्थी युवाको मृत्यु भएपछि उक्त आन्दोलन स्थगित भएको थियो । त्यसपछि भारतका सत्तारुढ र विपक्षी दलहरू तथा नागरकि समाजलगायतसँग स्वदेश फिर्तीका लागि पहल गरििदन कूटनीतिक मार्चसमेत सञ्चालन गरसिकेको मोर्चा त्यसयता निष्त्रिmय छ । मोर्चामा रहेका ड्रुक नेसनल कंग्रेस ( प्रजातान्त्रिक ) का एक महासचिव तेन्जिङ ङावा जाङ्पोलाई एक वर्षअघि भारतको गुवाहाटीमा स्थानीय प्रहरीले पक्राउ गरेर भुटानको जिम्मा लगाएको छ । जो अहिले भुटानी राजधानी थिम्पूको डाँडामाखु जेलमा बन्दी जीवन बिताइरहेका छन् । अन्य नेता - कार्यकर्ता निष्क्रिय छन् । ५ . वित्तीय अभिलेखीकरणको प्रणाली यस क्याम्पसको वित्तीय क्रियाकलाप र कारोबारको अभिलेखीकरणका लागि लेखा सिद्धान्त अनुसारको सर्वमान्य प्रणालीका रुपमा अंगीकार गरिएको दोहोरो लेखा प्रणाली ९म्यगदभि भ्लतचथ द्यययप प्भभउष्लन क्थतझ० अपनाएको छ । त्यो आउँछ कि आमा , मधुर उषाले चराहरुको कण्ठलाई जस्तै त्यो आउने आशाले मेरो हृदयलाई कुतकुत्याइसक्यो आमा ! " हो , त्यो आउँछ , त्यो बिहानको सूर्य झैँ उज्यालो र्छर्दै आउँछ । अब म उठेँ , गएँ । तर त्यो तिमी नै हौला भन्ने मेरो यौवनभरिको सपना थियो ! " छ । आन्दोलनको नेतृत्व गरिरहेको गोर्खा जनमुक्ति मोर्चाले दार्जिलिङ क्षेत्रका सबैजसो क्षेत्रमा प्रदर्शन तीव्र बनाएको हो । ' जय जय गोर्खा जय गोर्खा ' , ' बंगाल हाम्रो चिहान हो ' , ' छुट्टै राज्य कायम गर ' गर जस्ता नारा लगाउँदै प्रदर्शन जारी रहेको छ । मोर्चाका प्रचार प्रसार सचिव विनय तामाङका अनुसार केन्द्रिय सरकारको ध्यानाकर्षण गराउन प्रदर्शन तीव्र पारिएको हो । मोर्चाले यसअघि साउनभर धार्मिक सभा सम्मेलन गरी आन्दोलनलाई निरन्तरता दिएको थियो । यसैबीच , दार्जिलिङ क्षेत्रमा चल्ने सवारीसाधनको नम्बरप्लेटमा पश्चिम बंगाल - डव्लुबीको साटो गोर्खाल्याण्ड - जीएल नलेख्ने साधनलाई कारबाही थालिएको छ । यसअघि सबै सवारी साधनमा जीएल लेख्न आग्रह गरिएको थियो । बीकानेर , 30 जनवरी । वरिष्ठ कांग्रेसी नेता व पूर्व केन्द्रीय मंत्री रामनिवास मिर्धा के निधन पर बीकानेर में कांग्रेसी जनों ने शोक व्यक्त किया । स्व . मिर्धा के निधन पर शनिवार को शहर कांग्रेस कार्यालय में दो मिनट का मौन रखकर उन्हें श्रध्दांजलि दी गई और ईश्वर से दिवंगत आत्मा के लिए शांति की प्रार्थना की गई । नगर निगम मेयर भवानीशंकर शर्मा , एडवोकेट हीरालाल हर्ष , सेवादल कांग्रेस के पूर्व प्रदेशाध्यक्ष सलीम भाटी , होलसेल भण्डार के चैयरमेन सुरेन्द्र व्यास , कांग्रेस नेता हूलास भूतड़ा , सी . पी . गहलोत , दिलीप बांठिया ने कहा कि निश्चित रुप से भारत ने एक महान नेता खो दिया है उनके हमारे बीच से अचानक चले जाने से एक लम्बे अर्से तक इसकी कमी खलेगी । मेयर शर्मा ने यह भी कहा कि वे सदा दिलों में निवास करेंगे । हर्ष ने कहा कि उनके आकस्मिक निधन से कांग्रेसजन को गहरा आघात लगा है । वे जन - जन के हृदय में निवास करने वाले गरीबों , बेसहारा मजबूरों के पक्षधर और विकास के प्रणेता थे । राजस्थान जाट महासभा के जिलाध्यक्ष तोलाराम भादू ने कहा कि वे किसान हितैषी ग्रामीण विकास शिक्षा को बढ़ावा देने की सोच के राजनैतिक प्रणेता थे । भादू ने कहा कि मिर्धाजी एक उच्च शिक्षा के धनी , लम्बे राजनैतिक अनुभव के प्रगतिशील जननेता थे जिन्होंने राजनैतिक मूल्यों में आ रही गिरावट से हमेशा अपने आप को दूर रखा व हमेशा सादगीपूर्ण जीवन जीया । एडवोकेट विजय गोदारा , छात्रनेता कृष्ण सींवर , गणेशाराम भादू ने भी महासभा की ओर से रखी गई शोकसभा में अपने - अपने विचार रखे । अखिल भारतीय राजीव गांधी ब्रिगेड की ओर से श्रध्दांजलि सभा रखकर शोक संतप्त परिवार को सांत्वना देने की प्रार्थना की । विजय कुमार व्यास , नृसिंह दास व्यास , अनन्तलाल दम्माणी , संतोष प्रजापत आदि ने अपनी - अपनी बात कही । यता पुवाञ्चल क्षेत्रभरी पुस्तकको बितरण गर्ने गरेको विराटनगर स्थित जनक शिक्षा सामग्री केन्द्रका निमीत प्रबन्धक तव बहादुर के . सी भने आगामि बर्ष पुस्तकको अभाव नहुने बताउदछन । यस पलिको पाठ्यपुस्तक परिवर्तन नभएकोले धेरैले पुरानै पुस्तक प्रयोग गर्ने भएकाले पुस्तकको अभाव नहुने उनले बताए । उनका अनुसार पश्चिमका प्राय धेरै जील्लामा धेरै पुस्तकहरु मौजत रहेकाले समयमै पुस्तक नछापिए पनि पुस्तकको समस्या नहुने बताउछन । एचकेनेपाल डट कम सम्वाददाता - उपप्रधानमन्त्री तथा परराष्ट्रमन्त्री केपी शर्मा ओली चीनका विदेशमन्त्री लि चाओ सिंको मैत्रीपूर्ण निमन्त्रणामा भएको औपचारिक भ्रमणपछि शनिबार हङकङ आईपुग्नु भयो । नेकपा एमाले हंगकंग कमिटीद्वारा जोर्डनस्थित काउलुन युनियन चर्चमा शनिबार आयोजित एक अन्तरक्रिया कार्यक्रममा बोल्दै उपप्रधानमन्त्री ओलीले सरकार संबिधानसभाको निर्वाचन सम्पन्न गर्न , स्थायी शान्ति कायम गर्न र विकासको गतिलाई अगाडि बढाउन दत्तचित्त भएर लागेको बताउनु भयो । घटनामा सत्तारुढ एमालेको भातृसंस्था युथफोर्स विराटनगर समितिका अध्यक्ष रोहित कोइराला र मनोज राई प्रत्यक्ष तथा मोरङ जिल्ला समितिका अध्यक्ष पर्शुराम बस्नेत अप्रत्यक्ष रुपमा संलग्न रहेको प्रकाशमा आउनुले नेपालमा पत्रकारिता पेशा अति जोखिममा रहेको ज्ञापनपत्रमा उल्लेख गरिएको छ । " आरोपितलाई छानविनको दायरामा ल्याउनुको सट्टा एमालेको युवा संघका अध्यक्ष महेश बस्नेतले पर्शुराम आफ्नो सम्पर्कमा रहेको बताउनुले कानुनी राज्यको उपहास भएको " , संघका अध्यक्ष किसन राईले हस्ताक्षर गरेको पत्रमा छ । ' यो भुइँचालो अनुमानै गर्न नसकिने गरी आयो र धेरैबेर धेरै पटक दोहोरियो , ' टोकियोका एक बासिन्दाले भने , ' मेरी पत्नी भुइँचालो जाँदा अहिलेसम्म डराएकी थिइनँ , तर आज आत्तिँदै झ्याल ढोका खोलिन् र घरै भत्किन लाग्यो भने भाग्नुपर्छ पनि भनिन् । ' प्रदेश कंाग्रेस अध्यक्ष डॉ0 जोशी ने प्रदेश कंाग्रेस की ओर से पीड़ित परिजनों के प्रति शोक संवेदना व्यक्त करने एवं घटना की जांच के लिए घटनास्थल पर पूर्व विधायक श्री सतीश अजमानी को भेजा है । आचार्य प्रभा मूर्ती पुजेर मान्छेलाई घ्रीणित ब्यवहार गर्नु मानवियता हैन जस्तो लाग्छ त र . . . . . . बाध्यता , जब मान्छेहरु नै मूर्ती भन्दा अन्धो र कठोर बन्छन भने अनी . . . . मान्छेहरु नै अचल बनेर पापको भागीदार बन्छन भने अर्को बिकल्प नै के रह्यो र ? हो कस्ले सुनेको छ ? इश्वरले आशिष फलाकेको ? कस्ले महसुश गरेको छ ढुङ्गाको मूर्तिले शीरमा आशिर्बादको स्पर्षले छोएको ? त र पनि मान्छे , आस्थाको धरोहरमा भुलेर ढुङ्गाको देव पुज्न वाध्य छन मान्छेलाई अनास्थाको खन्डहरमा धकेलेर निर्जिव मूर्तिलाई कोठा र चोटामा सजाउन लालायित छन अनी . . . . यिनै मान्छे , मानवियताको ब्यापारी बनेर इेश्वरलाई बली चढाउने बहनामा निरीह पशुहरुको हत्या गर्न उत्प्रेरित छन । वास्तवमा कस्ले सुनेको छ मूर्तिले रगतको भीख मागेको ? कस्ले देखेको छ ढुङ्गाका देवताहरुले हिंस्रक बनेर बलिको रगत पिएको र चोक्टा लुछेको ? त र . . . . . . पनि मान्छे धर्मको आढ्मा हत्या गर्न अभिप्रेरित छन अनी तिनै प्रशादरूपी चोक्टाहारु राक्षस बनेर प्रशादको बहना गरी लोभि जिब्राहरु लप्लपाएर लुछ्न मग्न छन । अब . . . . सोंचौ , मानव मनमस्तिष्क लाई घच्घच्याएर मान्छेको अपमान मान्छेले किन गरिरहेछन ? मूर्ती पुज्ने निहुमा हत्यारा किन बनी रहेछन ? अनी . . . . . मान्छेलाई विश्वाशको किनाराबाट पंछाएर निर्जिव ढुङ्गा किन ढोगी रहेछन ? हो . . . . मूर्ती पुज्ने मनहरुले नै मान्छेलाई घ्रीणा गरिरहेछन तर फेरी निर्जिव देवताको आस्थाको अभिप्शामा आँफै राक्षस बनिरहेछन त्यसैले मूर्ती पुजेर मानवताको ढोङ पिट्नु र मान्छेबाट नै अमानविय ब्यवहार पाउनु शायद एकार्काको पर्याय बनिरहेछ . . . . . . . . . . / ' अगस्त १५ सम्म नयाँ कानुन नआए , यहाँ अर्को अभियान सुरु हुनेछ , ' सेता कुर्तापाइजामा र गान्धी टोपी लगाएका हजारेले अनसनस्थलमै हजारौं समर्थकलाई सम्बोधन गर्दै भने । अगस्ट १५ भारत बेलायती उपनिवेशबाट स्वतन्त्र भएको दिन हो । परमप्रभुले याकूबमाथि टिठ्याउनुहुनेछ , र इस्राएललाई फेरि छान्नुहुनेछ , र तिनीहरूलाई उहाँले तिनीहरूको आफ्नै ठाउँमा बसाल्नुहुनेछ । विदेशीहरू तिनीहरूसित मिल्नेछन् , र याकूबका घरानासित उनीहरू मिलेर बस्नेछन् ( यशैया १४ : १ ) । प्रज्ञा भवनको प्राङ्गणमा विभिन्न साहित्यकार मित्रहरूसित कुराकानी गर्दै रहँदा गोरखापत्र , कान्तिपुर एवं अन्य पत्रपत्रिका एवं विद्युतीय सञ्चार माध्यमका प्रतिनिधि पत्रकार बन्धुहरूले गोविन्द गोठालेसित मेरो लामो मित्रताको अनुभवबारे केही बोल्न आग्रह गरे । यस्तै आग्रह उनीहरूले अन्य लेखक साहित्यकारहरूसित पनि गरेका थिए । मैले सोचेँ - के बताउने ? पचासौँ वर्षदेखिको हाम्रो सम्बन्धको कुन चाहिँ अँशको संस्मरण वा अनुभव बताउने ? तर पनि पत्रकार बन्धुहरूको जिज्ञासालाई सक्दो शान्त गर्ने प्रयास गर्दै उनीसितको सम्बन्धबारे सङ्क्षिप्त रूपमा चर्चा गरेँ । म आफू समालोचक हैन तर पनि नेपाली साहित्यको आख्यान विधामा आफूले बुझेसम्म वा आफूलाई लागेसम्म गोठालेको देनबारे आफ्नो भनाइ प्रष्ट गरेँ । अग्रणी कथाकारहरू गुरूप्रसाद मैनाली , पुष्करशमशेर ज . ब . रा . , विश्वेश्वरप्रसाद कोइराला आदि पश्चात् गोठालेले फ्रायडियन विश्लेषणको पद्धतिअनुसार विभिन्न पात्रहरूको मनोदशालाई तिनीहरूको चेतन , अवचेतन अवस्था अनुरूप मनोवैज्ञानिक रूपमा विश्लेषण गरी कथा , उपन्यास एवं नाटकहरू रचना गरे । मलाई लाग्छ , यस विधामा गोठालेको छुट्टै पहिचान भनेकै यही हो र यसबाट उनको आफ्नै युगको प्रारम्भ हुन गयो भनी बताएँ । त्यसरी नै संवत् २००५ सालमा उनका भाइ आख्यानकार एवं नाटककार विजय मल्लको नाटक ' बहुला काजीको सपना ' को मञ्चन पश्चात् संवत् २००७ सालमा देशमा प्रजातन्त्रको प्रादुर्भाव भै खुला वातावारण छाएपछि हामीले ( यसरी नाटक मञ्चन गर्ने कार्यमा त्यसबखत मुख्यतया नाटककारद्वय गोविन्द गोठाले र विजय मल्ल एवं स्व . गोपीनाथ अर्याल , श्यामदास वैष्णव , चित्तरञ्जन नेपालीको अतिरिक्त गायक कलाकार बच्चुकैलाश , नृत्य कलाकार स्व . मृगेन्द्रमान सिंह , बखतबहादुर चित्रकार , स्व . बुद्धिश्री , कमल चित्रकार , नेपाल भाषाका प्रसिद्ध उपन्यासकार स्व . धुस्वाँ सायमि , स्व . नरसिंहबहादुर श्रेष्ठ , स्व . कामाक्षीदेवी आदि व्यक्तिहरू सक्रिय थिए । कुनै नाटकहरू विभिन्न कलेजको समारोहको उपलक्ष्यमा त्यहीँका विद्यार्थीहरूसमेत समावेश गरी र कुनै नाटकहरू ' राष्ट्रिय नाटक मण्डल ' नामक सँस्थामार्फत् विभिन्न कलाकारहरू सम्मिलित गरी मञ्चन गरिन्थे । ) गोविन्द गोठाले र विजय मल्लका विभिन्न नाटकहरू ( एकाङ्की सबै बहुअङ्की ) मञ्चन गरेको बेहोरा बताएँ । गोठाले ( एवं विजय मल्लका पनि ) नाटकहरूको मञ्चनको प्रसङ्गमा अधिकाँश नाटकहरूको निर्देशन म र श्यामदास वैष्णवले सँयुक्तरूपमा गरेका थियौँ भने कतिपय नाटकमा हामीहरूले विभिन्न पात्रहरूको भूमिकामा अभिनय पनि गरेका थियौँ । अहिले सम्झेअनुसार गोविन्द गोठालेका विभिन्न नाटकहरू - भोको घर , सर्दार साहेबको बैठक , युगको शिकार आदिको हामीले निर्देशन गर्नुका साथै यिनीहरूमा अभिनय पनि गरेका थियौँ तर ' भूसको आगो ' नाटकको हामीले निर्देशन मात्र गरेका थियौँ । स्मरणीय छ , ' भूसको आगो ' नाटकका सम्पूर्ण पात्रहरू महिला मात्र हुँदा हामीले भाग लिने प्रश्नै थिएन । त्यो नाटकको व्यवस्थापन नेपालमा महिला जागरणमा महत्त्वपूर्ण योगदान गर्ने महिला नेतृ कामाक्षीदेवीको समूहले गरेको थियो । साथै मैले यो पनि बताएँ - त्यस बखत हामीलाई हर्ष एवं गौरव लागेको एउटा कुरा यो थियो - गोठालेको ' युगको शिकार ' नामक नाटकमा एक मात्र नारी पात्रको भूमिकामा प्रसिद्ध आख्यानकार पारिजातले पनि अभिनय गरेकी थिइन् । यसरी मैले पत्रकारहरूलाई गोठालेसितको लामो सङ्गतका केही झिल्काहरू सङ्क्षिप्तमा बताएँ । त्यति छोटो समयमा यति भन्दा बढी कुराहरू बताउन पनि सम्भव थिएन । 6 . दानवृत्ति के प्रताप से जिनकी कीर्ति दिगदिगांतरों में व्याप्त हो , अति उदार गुरु की सहज कृपादृष्टि से जिन्हें संसार के सारे सुख - एश्वर्य हस्तगत हों , किंतु उनका मन यदि गुरु के श्रीचरणों में आसक्तभाव न रखता हो तो इन सारे एशवर्यों से क्या लाभ ? सर्वोच्च सगरमाथा शिखर आरोहण गर्ने पहिलो नेपाली महिला पासाङ लह्रामु सेर्पाको १८ औं स्मृती दिवसका अवसरमा शनिबार विभिन्न कार्यक्रमको आयोजना गरिंन्दैछ । फ्रान्सेली राजनीतिज्ञ तथा टिप्पणीकारले न्युयोर्क अदालतको फैसलाप्रति आश्चर्य व्यक्त गरेका छन् । स्ट्रास कानविरुद्ध सात अभियोग लगाइएको छ । सबै प्रमाणित भए उनलाई २५ वर्षसम्म जेल सजाय हुनेछ । ढिकि - बडा मुस्किल रैछ यस्लाइ उचाल्न त ! ! दही जमाउने ठेकी - अबका शहरी पुश्ता ले एस्ता नेपाली चिज रिजोर्ट मै देख्न पाउने भए । तन पराइ देशमा भएपनी , मन छ आफ्नै देशमा कहिल्यै पनि देशको माया , मैले नाँसेकी छैन । नेपाली सेनाको आकार देशको विद्यमान आवश्यकताभन्दा ठूलो छ भन्नेमा विवाद हुनसक्छ तर त्यसको परम्परागत ढाँचा एवं खर्च भने मुलुकको अर्थराजनीतिले धान्नै नसक्ने किसिमको छ भन्ने तर्कलाई सजिलै काट्न सकिँदैन । माओवादीले सेना समायोजनलाई ' हारजित ' जस्तो प्रतिष्ठाको विषय नबनाउने हो भने लडाकुको समायोजनसम्बन्धी प्रक्रियाको जटिलता केही कम हुनसक्छ । छुट्टै बनाउने प्रस्ताव गरिएको सुरक्षाबल पनि अन्ततः नेपाली सेनाकै अंग भएर रहनुपर्नेछ । त्यो किनभने संघीय नेपालमा आन्तरिक शान्ति सुरक्षाका लागि सशस्त्र वा निरस्त्र जे जस्तो भए पनि प्रादेशिक एवं स्थानीय सरकारले आआफ्नै प्रहरी राख्ने अवस्था आउनसक्छ । सीमित भए पनि काठमाडौं महानगरपालिकाको आफ्नै प्रहरी दल अहिले पनि छ । सेना समायोजनको कार्यतालिका र विधिबारे राजनीतिक समझदारी कायम गरेर कार्यान्वयनको जिम्मा प्रधानमन्त्रीको प्रत्यक्ष नियन्त्रणमा रहने विशेष समितिलाई दिने हो भने त्यो काम हुँदै गर्दा पनि संविधान मस्यौदा निर्माणलाई अगाडि बढाउन सकिन्छ । हतियार व्यवस्थापनको बहस अब तार्किकभन्दा पनि भावनात्मक बन्न पुगेको छ । दाहालले रगतसँग हतियार साटे । उनका अनुयायी भोलि अहिले चीनमा भइरहेजस्तै मिर्गौला बेचेर आइपड किन्ने अवस्थामा पुग्दैनन् भन्ने कुराको ग्यारेन्टी कन्टेनरमा थन्काइएका बन्दुक होइनन् । मुख्य त विचार हो , औजार त जसरी पनि तयार गर्न सकिन्छ । त्यो दाहालभन्दा राम्रोसँग अरू कसलाई थाहा होला ? हाल ५७ वटा ३० वर्षभन्दा पुराना ट्यांकरले ढुवानी गरिरहेका छन् । माघदेखि २५ वर्षभन्दा पुराना ट्यांकर विस्थ्ाापित गर्ने निगमको योजना छ । भारतीय आयल निगमले १५ वर्षभन्दा पुराना ट्यांकर विस्थापित गर्न दबाब दिइरहेको छ । नेभारा ( प्रायः सुकेको नेभारा ) प्यालेस्टाइनमा बस्नेहरूको एक मन पर्ने खानाहरू मध्ये एक थियो । आज हाम्रा मन पर्ने खाना म : म , चाउमिन वा त्यस्तै अरु कुनै खाना भन्छौं , तर बाइबलीय समयमा मानिसहरूले आफ्नो मन पर्ने खानाहरूको सूचीमा नेभारालाई माथिल्लो स्थान दिन्थे । हामीलाई आज म : म , चाउमिन भने जस्तै त्यसबेला उनीहरूलाई नेभाराको रूख हुन्थ्यो । हेर्नुस् १ शमूएल २५ : १८ र ३० : १२ । ~~वायुऊर्जा केन्द्र भग्नावशेषमा परिणत - [ अर्थ ]~~ ' भगवानमा होइन कर्ममा विश्वास राख्नुपर्छ , ' उहाँ हामीलाई सिकाउनुहुन्थ्यो । … यो वेवसाइटमा गएर दैनिक जीवनमा आवश्यक , घरघरायसी सामानहरुदेखि लिएर कम्प्युटर , टिभी , मोवाइल लगायतका इलेक्ट्रोनिक्स सामानहरुका साथै सेक्सटोयहरु समेत किन्न सकिन्छ । सामान किन्न इच्छुक ग्राहकले यो साईटमा गएर एकपटक दर्ता भएर आफ्नो विवरण भर्नुपर्छ । सामान छानेर अर्डर गरेपछि क्रेताकै घरसम्मै सामान पुर्‍याउने व्यवस्था मिलाइएको श्रेष्ठले बताए । आफूलाई आवश्यक सामान छानिसकेपछि पे - पेल र इ - सेवा मार्फत क्रेडिट कार्डबाट भुक्तानी गर्न सकिने छ साथै छिट्टै नै रिचार्ज कार्डबाट पनि सामान किन्न सकिने गरी सेवा थप गरिने उनले बताए । होम फ्रेगरेन्स अगरबत्ती सुगन्धका लागि अगरबत्तीको प्रयोग गर्ने चलन नयाँ होइन । पहिले सीमित सुगन्धमा उपलब्ध हुने अगरबत्ती अहिले थुपै्र सुगन्धमा पाइन्छन् । पुरानो समयमा अगरबत्तीको धूवाँलाई औषधिका रूपमा पनि प्रयोग गरिन्थ्यो । अगरबत्तीलाई उत्तम होम प | ेगरेन्सका रूपमा प्रयोग गरिँदै आएको छ । अगरबत्ती सुगन्धित काठ , जडीबुटी , सुगन्धित तेल , गरम मसला , जसमिन , सेन्डल बुड , गुलाब आदि प्राकृतिक सुगन्धबाट तयार गरिन्छ । यिनलाई कृत्रिम सुगन्ध स्ट्रबेरी , भाङ , अफिमजस्ता बिरुवाबाट पनि तयार पारिन्छ । अगरबत्ती दुई प्रकारका हुन्छन् - डाइरेक्ट वर्न र इनडायरेक्ट वर्न । नामअनुसार नै डायरेक्ट वर्न अगरबत्ती स्टिकलाई सीधा बालिन्छ र त्यो लामो समयसम्म सल्केर वातावरणलाई सुगन्धित राख्छ । इनडायरेक्ट वर्न अगरबत्तीमा प | ेगरेन्स मटेरियललाई कुनै मेटलको हट प्लेट वा तापमा राखिन्छ । जसले गर्दा अगरबत्ती तात्छ र घरको वातावरण सुगन्धित हुन्छ । यो स्टिकका रूपमा नभएर मटेरियलका रूपमा उपलब्ध हुन्छ । अगरबत्ती स्टिक , धूप , पाउडर आदि विभिन्न स्वरूपमा पाइन्छ । यसको प्रयोगमा धेरै खर्च लाग्दैन । साथै यो झिँगा तथा लामुखट्टे भगाउन पनि उपयोगी हुन्छ । फ्रेगरेन्स क्यान्डल्स हिजोआज बजारमा थुपै्र युनिक डिजाइन , रंग र सुगन्धमा फ्रेगरेन्स क्यान्डल्स उपलब्ध छन् । डिजाइनर अरोमा ल्याम्पलाई घरको कुनै पनि ठाउँमा राख्न सकिन्छ । यो विशेष तरिकाले बनेको ल्याम्पमा पानीमा केही थोपा अरोमा ओयल हालेर राखिन्छ । यसबाट घर लामो समयसम्म सुगन्धित रहन्छ । यो हेर्दा पनि निकै आकर्षक हुन्छ । रिड डिपयुजर यस विषयमा धेरै कम मानिसलाई मात्र जानकारी छ । यद्यपि यसको लोकपि्रयता बढ्दै गएको पाइन्छ । रीड डिपयुजरमा नेचुरल र सिन्थेटिक दुवै प्रकारको आयल प्रयोग गरिन्छ । यसले सुगन्धलाई कोठाको हावामा राम्रोसँग घोलेर लामो समयसम्म घरलाई सुगन्धित राख्ने काम गर्छ । यसलाई अगरबत्ती वा प | ेगरेन्स क्यान्डल्सकै रूपमा समय - समयमा बालिरहनु पर्दैन । यो अनेक प्रकारको सुगन्ध एवं साइजमा उपलब्ध छ , जसलाई सुरक्षित रूपमा प्रयोग गर्न सकिन्छ । बोतल वा कन्टेनरमा आयल भरिन्छ र यसमा एउटा रिड स्टिक हालेर राखिन्छ । त्यसपछि यसले आफ्नो काम गर्छ र पूरा घरलाई मीठो सुगन्धले सुगन्धित बनाउँछ । रीड डिपयुजरलाई किचेन , बाथरुम , लिविङ रुम ड्रइङ रुम वा बेडरुममा पनि प्रयोग गर्न सकिन्छ । कतिपयले आराम एवं शान्तिका लागि अफिसमा पनि यसको प्रयोग गर्छन् । यसलाई नर्सिङ होम , अस्पताल , स्पा , ब्युटिपार्लर आदि क्षेत्रमा प्रयोग गरिन्छ । आफ्नो आवश्यकताअनुरूप यसको आकार निश्चित गरी प्रयोग गर्न सकिन्छ । क्यान्डल वार्मर्स क्यान्डल वार्मरले मैनलाई तताउँछ । यसले पगालेको मैनबाट निस्कने सुगन्धबाट वातावरण सुगन्धित हुन्छ । यो ती व्यक्तिका लागि राम्रो विकल्प हो जो सेन्टेड क्यान्डल नबाली त्यसको सुगन्ध मात्र अनुभव गर्न चाहन्छन् । एअर फ्रेसनर्स एयर फ्रेसनर स्प्रेलाई सहज रूपमा प्रयोग गर्न सकिन्छ । यसले हावालाई सुगन्धित बनाउँछ र घरमा आउने अन्य दुर्गन्धलाई प्रभावहीन तुल्याउँछ । एयर प | ेसनर्स सानो क्यानमा उपलब्ध हुन्छ । यसलाई भित्तामा पनि राख्न सकिन्छ । यसमा भएको बटन पुस गरेर चाहेको बेला सुगन्धको आनन्द लिन सकिन्छ । यसबाहेक प | ेगरेन्स स्टिक पनि उपलब्ध छ जसलाई सफाइ गर्दा भ्याकुम क्लिनरको व्यागमा राख्न सकिन्छ । प | ेगरेन्स स्प्रे क्यान्सका थुपै्र डिजाइनमा पाइन्छ । रुम प | ेसनरले तनाव कम गर्न , थकान हटाउन , आराम महसुस गराउन तथा रोमान्टिक वातावरण सिर्जना गर्न मद्दत पुर्‍याउँछ । यो युडी कोलिन , रजनीगन्धा , लाइम प | ेस , लेवेन्डर लेस , जस्मिन जाइव , रोज गार्डन आदि सुगन्धमा उपलब्ध छ । फ्रेगरेन्स पोटपोरी यसको प्रयोगबाट प्राकृतिक रूपमा घर - आँगन सुगन्धित बनाउन सकिन्छ । प्राकृतिक रूपमै सुगन्धित बोट - बिरुवाको सुकेको भाग तथा अन्य प | ेगरेन्स सामग्रीलाई काठ वा सेरामिकबाट बनेको डेकोरिटिभ बाउल वा कपडाको थैलोमा प्याकिङ गरिन्छ । यसबाट निस्कने मन्द सुगन्धले हावा र घरको कुना - कुनालाई सुगन्धित बनाउँछ । होम प | ेगरेन्स आफै पनि तयार गर्न सकिन्छ । माटो वा सेरामिकको भाँडोमा पानी भरेर त्यसमा ताजा गुलाबको फूल हालेर इच्छाअनुसार सुगन्धित तेलको केही थोपा मिसाउनुपर्छ । यसलाई सेन्टर वा साइड टेबलमा सजाउनुपर्छ । यसलाई घरको झ्याल वा मूल प्रवेशद्वारमा पनि राख्न सकिन्छ । हावासँगै यसको सुगन्ध घरको चारैतिर फैलन्छ र घर सुगन्धित हुन्छ । प्लग इन प्लग इनलाई बिजुलीको सकेटमा हालेर घरलाई लामो समयसम्म सुगन्धित बनाउन सकिन्छ । हिजोआज यो निकै लोकपि्रय छ । यसको एयर प | ेसनर जेलका रूपमा उपलब्ध हुन्छ । अन्य केही कम्पनीले सेन्टेड सिडी पनि उत्पादन गरेका छन् । यस्ता सिडी प्लेयरमा लगाएर अन गरेपछि वातावरण सुगन्धित हुन्छ । केही इन्डोर प्लान्ट्स तथा फूलका बिरुवाले पनि घरलाई सुगन्धित बनाउँछन् । यस्ता बोट - बिरुवाले घरको वातावरणलाई पनि स्वच्छ एवं शुद्ध राख्छन् । सजाऔं घरलाई हिजोआज डाइनिङ टेबलले पनि नेपाली भान्सामा प्रवेश पाएको छ । डाइनिङ टेबलबाटै कुनै पारिवारिक अवस्थाको मूल्यांकनसमेत हुन थालेको देखिन्छ । त्यसैले डाइनिङ टेबलको सजावट अत्यन्त जरुरी छ । यसमा सबै कुरा सुविधाजनक ढंगबाट राख्न सकिन्छ । यसमा चिनियाँ सिल्कको टेबलपोस राखेर , टेबल वरपर सुन्दर इन्डोर प्लान्ट वा फूलदानमा फूल सजाएर चिया पिउनुको बेग्लै आनन्द छ । अझ औपचारिक पाहुनालाई डिनरका लागि निमन्त्रणा दिइएको छ भने सजावट पनि विशेष प्रकारको हुनुपर्छ । यसका लागि टेबललाई फलहरूले सजाउनुपर्छ । कलेजी तथा पहेंलो रंगको गुलाबबाट पोर्सलिनलाई सजाउनुपर्छ । नेपकिन होल्डर सिल्भर प्लेटेड हुनुपर्छ । बैजनी रंगमा ओरगेन्जाको नेपकिन उपयुक्त मानिन्छ । कम खर्चमा घर शृंगार घरलाई नेचुरल लुक दिन फूल तथा मैनबत्तीको प्रयोग धेरै सस्तो र किफायती उपाय हो । प्राकृतिक फूलबाहेक बजारमा उपलब्ध प्लास्टिक वा कपडाका नक्कली फूलको प्रयोग पनि उपयुक्त हुन्छ । आफ्नो कोठालाई क्यान्डल्सले सजाउँदा सधैं विषम संख्याको क्यान्डल प्रयोग गर्नुपर्छ । यही कुरा फूलदान डेकोरेसनमा पनि लागू हुन्छ । फूलदानमा फूलको संख्या विषम - जस्तै ५ - ७ - ११ अथवा २१ ) हुनुपर्छ । कोठाको सजावटमा फूलदान एउटा कोठामा एउटा मात्र फूलदान राख्नुपर्छ । यदि एउटा भन्दा बढी फूलदान एउटै कोठामा राख्नु छ भने सबैभन्दा पहिले सानो र सबैभन्दा पछि ठूलो साइजमा मिलाएर रचनात्मक ढंगले सजाउनुपर्छ । फूलदानका बीच मध्यम आकारको फोटोप | ेम राख्न सकिन्छ । यदि ड्रइङ रुम ठूलो छ भने चारै कुनामा वा दुई कुनामा ह्याङगिङ ल्याम्प राख्न सकिन्छ । त्यो ठाउँमा स्वीच बोर्डको प्लेसमेन्ट भने तलतिर हुनु राम्रो हुन्छ । ड्रइङ रुममा भरसक ट्युबलाइट प्रयोग गर्नु हुँदैन । ड्रइङ रुममा यदि दुईवटा झ्यालबीचमा ठूलो ग्याप छ भने त्यहाँ लम्बाइभन्दा चौडा बढी भएका तस्बिर प्रयोग गर्नु राम्रो हुन्छ । यसो गर्दा कोठा खाली देखिँदैन । ड्रइङ रुममा प्रयोग हुने फर्निचर आकर्षक हुनुपर्छ । फर्निचरको डिजाइन परम्परागत वा आधुनिक जस्तो भए पनि आकर्षक , सुन्दर एवं मनमोहक हुनुपर्छ । सुगन्ध एउटा अनुभूति हो जसले सबैलाई सम्मोहित तुल्याउँछ । सुगन्धले वातावरणमा मोहनी सिर्जना गरेर मानव मनमा आनन्दको लहर पैदा गर्छ । मन्द गतिको सुगन्धले घरमा प्रवेश गर्नेबित्तिकै आगन्तुकको मनमस्तिष्कमा स्वच्छ भावना जागृत गराउँछ । घरलाई सुगन्धित बनाउने चलन धेरै पुरानो हो । ताजा सुगन्धले शरीरमा स्फूर्ती पनि बढ्ने भएकाले मानिसहरू घरलाई आफ्नो रोजाइको सुगन्धले सुगन्धित बनाउन रुचाउँछन् । हिजोआज घरबाट निस्कने दुर्गन्ध कम गर्न होम प | ेगरेन्स प्रयोग गरिन्छ । बजारमा विभिन्न किसिमका होम प | ेगरेन्स पाइन्छन् जसको प्रयोग गरी आफ्नो सुविधा र रोजाइअनुरूप घरलाई सुगन्धित बनाउन सकिन्छ । रुम फ्रेगरेन्सलाई स्यासे , पोटपोरी , सेन्ट ओयल , एअर प | ेसनर्स , रुम स्प्रे , परफ्युम डिस्पेन्सर , अरोमा ल्याम्प , प्लग इन , सेन्टेड क्यान्डल्स आदि थुप्रै प्रकृति एवं सुगन्धमा बाँडिएको छ । घरमा प्रयोग गरिने प्राकृतिक एवं अप्राकृतिक सुगन्ध अनेकौं प्रकारका हुन्छन् । विभिन्न तेललाई मिसाएर पनि विशेष प्रकारको सुगन्ध तयार गरिन्छ । रोज र जसमिन मिसाएर स्पेशल मुड क्रिएट गरिन्छ । यस्ता सामग्री क्यान्डल , अगरबत्ती , एअर स्प्रे , होम स्प्रे आदिका रूपमा बजारमा उपलब्ध छन् । प | ेगरेन्सको प | ट्स प | ेगरेन्सअन्तर्गत भेनिला , स्ट्रबेरी , चकलेट आदि आउँछन् । पलोरलमा भने इन्डियन स्पाइस , जसमिन , रोज , लेवेन्डर आदि पाइन्छन् । बदलिँदो समयसँगै शिक्षा , परिवर्तित सोचाइ र खुलापनले गर्दा हाम्रो समाजमा हिजोआज प्रेम विवाह गर्ने चलनमा पनि उल्लेख्य वृद्धि भएको छ । सोध्दा पनि मानिसहरू प्रेम विवाहकै पक्षमा बढी वकालत गर्छन् । प्रेम विवाह गर्दा विवाह अघि नै एक अर्कालाई राम्रोसँग बुभ्mन सकिने , आनीबानी थाहा हुने भएकोले जीवन साथीसँग व्यवहार गर्न सजिलो पर्छ । विरलै भए पनि हाल आई केही समलिङ्गी विवाह पनि प्रकाशमा आएका छन् । समान लिङ्गमा हुने य ' ता अप्राकृतिक विवाह कुन हदसम्म सफल हुन्छ भन्ने कुरा त हर्ेर्नै बाँकी छ तर भावनात्मक रूपले प्रेरित भई गरिएका य ' ता विवाह लामो समयसम्म पनि टिक्ला भन्ने कुरामा भने धेरैलाई शङ्का हुनसक्छ । सतही रूपमा हर्ेर्ने हो भने मागी विवाहको तुलनामा प्रेम विवाहमा केटा र केटी पर्ूव परिचित हुन्छन् , पर ' परमा माया र विश्वास बढी हुन्छ र यसले गर्दा य ' ता विवाह बढी सफल र टिकाउ हुन्छ भन्ने धारणा हुन्छ तर धेरै प्रेम विवाहका पनि दुःखद् अन्त्य भएका छन् । एचकेनेपाल डट कम संवाददाता - एकीकृत नेकपा ( माओवादी ) संसदीय दलको आज बसेको बैठकले राष्ट्रिय सरकार गठनका बारेमा नेपाली काङ्ग्रेस र नेकपा ( एमाले ) ले राखेका सर्त आफूलाई मान्य नहुने ठहर गरेको छ । राष्ट्रिय सरकार निर्माणका लागि सबै दलहरूसँग वार्ता र सम्वाद गर्न एनेकपा ( माओवादी ) तयार रहेको जनाउँदै बैठकले ती दुवै दलले बिना शर्त वार्तामा बस्न तयार छौँ भनेर पुनः अपिल गर्नुपर्ने जोड दिएको छ । ~~अपहरण कसले , कुन उद्देश्यका लागि गरेको भन्ने खुलेको छैन ।~~ बियाहक वेदीपर आतुरतासँ पुछैत छथिन पंडित धुरंधर झा गोत्रक पश्चात् हमर मूल , हमर पूर्वजक मूल स्थान पुछैत छथिन शनैः शनैः उच्च होइत स्वरमे कर्मकांडज्ञताक अहंकारसँ भरल पंडितजी एक फरक प्रसंगमा नेता ओलीले वर्तमान झलनाथ खनाल नेतृत्वको सरकार काम चलाउ भैसकेको टिप्पनि गरे । काम चलाउ हैसियतको सरकार पदमा बसीरहनुको कुनै अर्थ नहुने उनको भनाई थियो । ~~विषय वा प्रसंगले अर्को अर्थ नलागेमा यस विधानमा~~ अध्यायनरत विद्यार्थीहरुलाई सकेसम्म अपि्रल २१ भन्दा अगावै भिषा थप गर्न पनि कंडेलले आग्रह गरेका छन । उनले २१ अप्रिलपछि नयाँ नियम लागु हुने भएकोले नेपाल तथा बेलायतमा आर्थिक फण्ड देखाउन सक्ने विद्यार्थीले त्यस अगावै भिषा थप गर्नु राम्रो हुने बताए । तरहरा / सवारी साधन चलाउन नजाने पनि तपाईंलाई सवारी चालक अनुमतपत्र लाइसेन्स चाहिएको छ चिन्ता नलिनुहोस् २५ सयदेखि ५ हजार रुपैयाँसम्म बोकेर इटहरीस्थित कोशी अाचल यातायात कार्यालय पुग्नुभयो भने लाइसेन्स सजिलै पाउनु हुनेछ । अदक्ष व्यक्तिलाई पनि यहाँ लाइसेन्स दिने गरिन्छ । खुलेआम गैरकानुनी कार्य भइरहँदा पनि नियन्त्रणका लागि सम्बन्धित निकायले कुनै चासो देखाएको पाइँदैन । कार्यालय प्रमुखदेखि सहायकमात्र होइन लाइसेन्स बनाउन सहयोग गर्ने भन्दै बसेका दलालहरुले समेत मोटो रकम असुल्दै आएका छन् । यातायातबाट राजनैतिक दलका नेतादेखि केही पत्रकारसम्मले रकम असुल्ने गरेको कर्मचारी नै बताउँछन् । सरकारले यातायात सवारी अनुमतिपत्र लिन्ा न्यूनतम् ७ सय र फारमका लागि २ सय रुपैयाँ दस्तुर तोकेको छ तर दलाल र कर्मचारीको मिलोमतोमा २५ सयदेखि ५ हजारसम्म रकम असुल्ने गरेको पाइएको छ । पैसा खुवाउँदा ट्रायलमा फेल भए पनि लाइसेन्स पाइने तर पैसा नखुवाउँदा भने ट्रायलमा पास हुँदा पनि लाइसेन्स नपाइने गरेको सर्वसाधारणको गुनासो छ । हरेक साता बिहीबार फारम दर्ता गर्ने तथा शुक्रबार लिखित परीक्षा र शनिबार ट्रायल लिने कार्य हुँदै आएको थियो तर अहिले पाक्षिकरुपमा यस्तो कार्य हुने गरेको छ । क्षेत्रीय ट्राफिक प्रहरीका सई ईश्वरी मल्लसमेतको मिलोमतोमा अनियमितता हुने गरेको स्रोतले बताएको छ । मल्लले भने आरोपलाई ठाडै अस्वीकार गरे । ुगाडी लडाउनेलाई लाइसेन्स दिने गरिएको छैन । ु उनले भने । यसअघि ट्राफिकका क्षेत्रीय प्रमुख डीएसपी विमल बस्नेतले पत्रकार तथा कर्मचारीसँग साँठगाँठ गरी लाइसेन्सबाटै लाखौं कमाएको ट्राफिक स्रोतले बतायो । कतिपय ड्राइभिङ सेन्टरहरुले सवारी चलाउन दक्ष नबनाई कार्यालय प्रमुख र ट्राफिकसँग मिलेर लाइसेन्स दिलाउने गरेकाले अदक्ष चालकका कारण दुर्घटनासमेत बढ्दै गएको विज्ञहरु बताउँछन् । पछिल्लो समयमा कतिपय ड्राइभिङ सेन्टरहरुले ुलाइसेन्स चाहिएमा सम्पर्क राख्नु होलाु भनी विज्ञापनसमेत गर्ने गरेका छन् । टाफिक र यातायातका केही कर्मचारीहरुलाई मोटो रकम दिएपछि जस्तो सुकै काम पनि सहजै हुने गरेको यातायात कार्यालय आइपुगेका हाँसपोसा - ४ का मनराज पुरी बताउँछन् । पुरी भन्छन् ुयहाँका कर्मचारी नियम - कानुनको पालनाभन्दा रकम असुल्न लागिपर्छन् । ु लाइसेन्स बनाउन आइपुगेका मोरङको कसेनीका नरेन्द्र सापकोटाले ट्रायलमा फेल भएपछि २५ सय रुपैयाँ दिएर आपुूले लाइसेन्स पाएको बताए । ु२५ सय नदिए लाइसेन्स निस्किँदैन भनेपछिु सापकोटाले थपे ुम पैसा दिन बाध्य भएँ । ु ट्रायलमा आधाभन्दा बढी फेल हुने गरे पनि पैसा तिरेर सबैले लाइसेन्स लिने गरेको उनको भनाइ छ । हाँसपोसा - १ आँपगाछीका उमेश चौधरी सवारी कुदाउन नसक्ने व्यक्तिहरुलाई लाइसेन्स दिने कार्य तत्काल रोकिनुपर्ने बताउँछन् । कोशी अाचल यातायात व्यवस्था कार्यालय प्रमुख पुष्पराज ढुङ्गाना भने आपुनो कार्यालयमा कुनै अनियमितता नभएको दावी गर्छन् । ुसबै प्रकि्रयागत ढंगबाटै हुने गरेको छु उनी भन्छन् ुअदक्षलाई लाइसेन्स दिइएको छैन । ु ड्राइभिङ सेन्टरबारे भने आपुूलाई केही थाहा नभएको उनको भनाइ छ । दार्जिलिङे तथा सिक्किमेली नेपालीभाषी साहित्यकार , कलाकार तथा गायककार हरुलाई कि त कालले चाँडै लान्छ कि त काठमाण्डौँले तान्छ भन्ने कुरालाई तपाईंले पनि भारत छोडेर नेपाल प्रवेश गरी चरितार्थ गर्नुभयो नि । कतै भारतमा अवसरको आशा नरहेर नेपाल प्रवेश गर्नुभएको हो ? - नेपाली साहित्यकार र कलाकारको हकमा चाहिँ भारतको बजार सानो भएकोले ठूलो बजारको खोजीमा काठमाण्डौँ प्रवेश गरेको हुनुपर्छ । तर मेरो भने त्यो अवस्था सिर्जना भएर काठमाण्डौँ पसेको चाहिँ पक्कै होइन । आफु संग गायन क्षमता भएर पनि भारतमा गीतहरु गाउनुको लागि सधैँ खुट्टा मोल्ने प्रवृत्ति हावी भएकोले आफ्नो गायन प्रतिभाको अपमान हुन नदिनकै लागि स्वाभिमानले भारतीय बजारमा घुँडा टेक्न मानेन र म नेपाल प्रवेश गरेको हुँ । कसैले गाउनको लागि अफर गर्छ भने जुनसुकै भाषाको गीत गाउन तयार छु । तर हस् हजुरमा विश्वाश कहिले पनि राख्दिन र झुक्न चाहन्न । काठमाण्डौँलाई मैले कर्मथलोको रुपमा रोजेको त्यसैको नतिजा हो । पछिल्लो समयमा पोखरामा सवारी साधनको तुलनामा सडक निकै साँघुरा बनेका छन् । सवारी साधनको बढ्दो क्रमले वातावरणीय प्रदुषण समेत बढ्दै गएको छ । विहान र साँझको समयमा व्यस्तबजारस्थलमा ट्राफिक समस्या उत्पन्न हुने गरेको छ । नयाँ दर्ता गरिएको ट्याक्सीलाई पोखरा उपत्यकाको रुट प्रमिट दिन नहुने समेत समितिले जिकिर गरेको छ । सवारी साधनको बढ्दो क्रमले पनि व्यवस्थित पार्किङस्थलको अभावमा दुर्घटनाको खतरा समेत उत्तिकै रहेको समितिले बताएको छ । पोखराबाट धन बस्नेत पुस १६ गते जल , जङ्गललगायतका साझा स्रोतको व्यवस्थापन आदिकालदेखि हुदै आएको भए पनि नेपालमा सफलताहरूको यथोचित कदर हुनसकेको छैन । स्थानीय स्वशासन मृतप्रायः छ । सामुदायिक वनसमेत आलोचित बन्दैछ । लाग्छ , हाम्रा नीति - निर्माता र विचार निर्माताहरूमध्ये केही विगतका आफ्नै सफलतालाई देख्यानदेख्यै गरिरहेका छन् । त्यस्तो लाग्नु अस्वाभाविक हैन । त्यसैले त विश्वभरका विद्वानहरूलाई दैनन्दिन खेती गर्ने किसान , माछा मार्ने माझ्ी र वन व्यवस्थापन गर्ने उपभोक्ताहरूले स्रोतको अति दोहन गर्छन् भन्ने कल्पना गर्न गाह्रो भएन र सन् १९६८ मा ग्यारेट हार्डिनले आफ्नो लेखमा गरेको जनसाधारणको विपत्ति ( दि ट्र्याजेडी अफ कमन्स् ) को चर्चाले त्यत्रो महत्व पायो । तर , नेपालमा समुदायहरूले गजबको काम गरेको इतिहास छ । मानिसहरू प्रायः बजार वा राज्यले दिने समाधानका कुरा गर्छन् , जुन स्रोतहरूको निजीकरण वा तिनमा राज्यको पूरै नियन्त्रण हो । तर , नेपालमा स्रोत व्यवस्थापनको स्थानीय परिपाटीलाई बिर्सनु हुँदैन । यसरी हेर्दा विज्ञानसँगै रैथाने ज्ञानको उपयोग गर्नैपर्छ । Read the rest of this entry » नेपाली भाषाको श्रीवृद्धिमा मोतीराम भट्टको महत्त्वपूर्ण योगदान छ । तीस वर्षको कलिलो उमेरमा बिते पनि नेपाली साहित्यमा बहुप्रतिभाशाली व्यक्तिको रूपमा यिनको स्मरण गरिन्छ । छोटोे उमेरमा मोतीरामले नेपाली भाषाप्रति लगाएको गुन ज्यादै अतुलनीय छ । नेपाली भाषालाई छापेर विश्ववाङ्मयमा पुर्‍याउने , आदिकवि भानुभक्तको खोजी गरेर उनलाई नेपालीमाझ चिनाउने , गजललाई नेपालमा भित्र्याउने एवं नेपाली पत्रकारिताको थालनी गर्ने बहुप्रतिभाशाली व्यक्तिका रूपमा उनको नाम नेपाली साहित्य आकाशमा चम्किरहेको छ । पिता दयाराम भट्ट र माता रिपुमर्दिनीका एकमात्र सुपुत्रका रूपमा जन्म लिएका मोतीराम भट्टको जन्म १९२३ साल भाद्रकृष्ण औंशी अर्थात् कुशेऔंशीको दिन भएको थियो । यिनी पाँचै वर्षको हुँदा यिनका पिता काशीतर्फ लागेका हुनाले छ वर्षको उमेर हुँदा माताको साथमा यिनी पनि काशी गएका थिए । काशीमा पुगेर आठवर्षको उमेरमा व्रतबन्ध गरिएपछि तीनचार वर्षसम्म यिनले संस्कृतको अध्ययन गरे । त्यसबेलाको समयमा बनारसमा विशेषगरी पढाइ उर्दूभाषामै हुनेहुनाले पनि यिनका पिताले यिनलाई फारसी स्कुलमा भर्ना गरिदिए । फारसी भाषामा भएका कविताहरू रसपूर्ण हुनेहुनाले पनि यिनी दत्तचित्त भएर यो भाषा पढ्नथाले । फलस्वरूप साहित्यको रसास्वादन गर्नपाए यिनले । बनारसमा रहेका सड्ढीत मण्डलीहरूको संसर्गले यिनले सड्ढीत पनि सिके । गाउने , सितार बजाउनेे कलामा निपुण भए । त्यसबेला बनारसमा भइरहने नाटकमा कविताका सेरहरूलाई सड्ढीत हाल्नथाले । १९३७ सालमा यिनी नेपाल फर्के , पन्ध्र वर्षकै उमेरमा उनको विवाह भयो । यसपछि नेपालमै बसेर अङ्ग्रेजी र संस्कृतको अध्ययन गर्नथाले । त्यतिबेलासम्म नेपाली भाषाको त्यत्ति चलन थिएन । यिनलाई पनि नेपाली भाषाको उत्ति राम्रो ज्ञान थिएन । यसकारण आफ्नो मातृभाषामा केही गर्ने प्रेरणा उनमा जाग्यो । सानैदेखि बनारसमा बसेकाले अरू भाषाको प्रभाव बढिरहेको हुनाले नेपालीभाषामा कविता लेख्न यिनलाई साह्रै मुस्किल परेको थियो । यस्तैमा एकजना साथीको विवाहमा निम्ता आयो । उतिबेला रातभरि लगाएर विवाह गरिने भएकोले जन्तीहरूले रातभर विभिन्न नेपाली श्लोकहरू गाएर मनोरञ्जन गरे । ती श्लोकमा पुराना कविहरूका कविता र विशेषगरी भानुभक्तकृत रामायणका श्लोकहरू थिए । यो सुन्दा नेपाली भाषामै केही गर्ने अठोट लिएका मोतीराम भट्टलाई झन् यसप्रति समर्पित हुने प्रेरणा दियो । त्यतिबेला भानुभक्तीय रामायण मानिसहरूले आंशिकरूपमा कण्ठ गरेका हुन्थे । मोतीरामले भानुभक्तका रामायणको खोजी गर्नथाले , तर पाएनन् । बल्लबल्ल एउटा बालकाण्डसम्म फेला पारे । यसैबीच १९३८ सालमा यिनी काशीतर्फ लागे । काशी गएपछि पुनः यिनले अङ्ग्रेजी स्कुलमा भर्ना भई पढ्नथाले । तर मनमा भने मातृभाषाप्रतिको अनुराग कायमै थियो । यसैकारण पनि फुर्सदको समयमा बनारसमै पनि नेपाली दाजुभाइहरू जम्मा गरेर दिनहुँ नेपाली भाषामा कविता लेख्ने , भन्ने अभ्यास गर्न थाले । भानुभक्तीय रामायणको श्ल्ाोक रचना पदविन्यास र सरल भावहरू देखेर यिनी ज्यादै प्रेरित हुन्थे । भानुभक्तको कविताले नै उनलाई कविता लेख्नका लागि दिन प्रतिदिन प्रेरणा दिन्थ्यो । यसैक्रममा साथीहरूसँगै मिलेर मनोद्वेग प्रवाह भन्ने कविता सङ्ग्रह बनाए । त्यस बेलासम्म नेपाली भाषाको साहित्य छापिएकै थिएन । आफ्नो मातृभाषामा एक अक्षर पनि नछापिनु अन्य भाषामा छापिएर आएका ठूल्ठुला ग्रन्थहरू देखेर यिनलाई साह्रै बिस्मात् लाग्यो । यसैकारण एकजना साथीसँग मिलेर यिनले भारतजीवन नामक प्रेस खोले । त्यसबेला भारतमा करिब ४० हजार नेपाली थिए । प्रत्येकले १ / १ रूपियाँ मात्र दिए पनि आफूले चाहेको जस्तो काम गर्नसक्ने विश्वास उनलाई थियो । यसैबेला उनले आफूले खोलेको प्रेसबाट नेपाली भाषाको प्रथम छापा भानुभक्तकृत रामायण बालकाण्ड छपाए । यो पुस्तक पहिलो संस्करणको रूपमा बेलायतको लाइब्रेरीमा अद्यापि छ । यसपछि पुनः भानुभक्तीय रामायणको सातैकाण्ड खोजी गरी छपाए । यी पुस्तकहरू राम्ररी बिके । उनले यसैबेला ' गोरखा भारतजीवन ' नामक नेपाली भाषाको अखवार पनि चलाएका थिए । सोही छापाखानाबाट उनले गजेन्द्रमोक्ष कवितासङ्ग्रह , पञ्चप्रपञ्चक , स्वप्नाध्याय , आदि ग्रन्थ छपाए , तिनलाई पाठकहरूले ज्यादै रूचाएका थिए । यसबाट एकातिर उनलाई त हजारौं रूपियाँको फाइदा भयो नै , आफ्नो मात्भाषाको उन्नतिका लागि समेत ठूलो योगदान दिन सफल भए । भारतमा रहेको यिनको ख्याति सुनेर नेपालमा तत्कालीन राजगरू लोकराज पण्डितबाट १९४४ मा उनलाई झिकाइयो । मोतीरामको नेपाली भाषाको प्रचारका लागि काठमाडौंमा पुस्तकालय खोल्ने उद्देश्य रहेको थियो । यसैअनुरूप मामा कृष्णदेव पाँडेसँग मिलेर यिनले १९४५ सालमा ठहिटिमा ' मोतीकृष्ण कम्पनी ' नामक पुस्तकालय खोले । यसै संस्थाबाट मातृभाषाको उन्नति गर्नुपर्छ भन्ने ध्येयले उनले विद्वान्हरूको मण्डलीसमेत बनाएर अभ्यास गराएका थिए । विसं . १९४७ सालमा दरवार हाइस्कुलमा भर्ना भई सेकेन्ड क्लासमा पढ्नथाले । यसैबेला यिनले भानुभक्तीय जीवन चरित्र लेख्न विचार गरेका थिए । आचार्यका भतिजा रामदत्तसँग भेटी पाएसम्म जानकारी लिई भानुभक्तको जीवनचरित्र तयार पारे । यस पुस्तकको प्रकाशनपछि भानुभक्तका छोरा रमानाथसँग पनि मोतीरामको भेट भएको थियो । रमानाथले दुःख पाएको देखेर श्री ३ बाट सहयोग पनि दिलाएका थिए । १९४८ मा बेलायतबाट आएका लर्ड खर्टले मुक्तकण्ठले मोतीरामको प्रशंसा गर्नुका साथै विभिन्न पुस्तकसमेत दिएका थिए । यसैबेला उनले कलकत्तामा गएर ' इन्ट्रान्स ' परीक्षा दिए । सोहीबेला उनले पि्रयदर्शिका नामक नाटक तयार पारेका थिए । यसरी कलकत्तामा पढाइसमेत चालु राख्दै नेपाली साहित्यको सेवा गरी उनले तीन वर्ष बिताए । १९५२ सालमा उनलाई विषम ज्वरले हमला गर्‍यो । व्यथा घट्नुको साटो बढ्दै गएपछि नेपालीभाषामा साहित्यका लागि मरिमेट्ने मोतीको कलम चल्न छोड्यो । लगातार सातमहिना थला परी १९५३ को भाद्र कृष्ण औंशीकै दिन उनले ३० वर्षको कलिलो उमेरमा आफ्नो देहत्याग गरे । प्रचण्डद्धारा प्रधानमन्त्रीमा दिएको उमेदवारी फिर्ता , एमालेलाई समर्थन गर्ने जानकारी , अब झलनाथ खनाल प्रधानमन्त्री बन्ने निश्चित । - [ ] काठमाडौं , असोज १ / तराइमा सशस्त्र आन्दोलन गरिरहेको जनतान्त्रिक तराइ मुक्ति मोर्चा ज्वालासिंह समुहका अध्यक्ष ज्वाला सिंहले बिहीबार प्रेस विज्ञप्तिमार्फत हिन्दुहरुको प्रमुख पर्व दशै , तिहार र छठ तथा मुस्लिमहरुको प्रमुख पर्व इदलाई ध्यानमा राखी घटस्थापना देखि छत्तिस दिनका लागि युद्धविराम गरेको बताएका छन् । विज्ञप्तिमा असोज तीन गतेदेखि कात्तिक आठ गतेसम्म युद्धविराम गरिने उल्लेख छ । युद्धविराम अवधिमा कुनै प्रकारको फौजी कारवाही नगर्न सिंहले वक्तव्यमार्फत कार्यकर्ताहरुलाई निर्देशन पनि दिएका छन् । ~~प्रकाशन मिती : September 23 , 2009 बाट : धौलाश्री समाचार डेस्क श्रेणी : थप समाचार~~ नेपालभित्र मात्र कारोबार गर्ने ब्याङ्क वित्तीय संस्था वा आर्थिक क्षेत्रस " ग सरोकार राख्ने झन्डै दर्ुइ सयभन्दा बढी कम्पनीहरूले यसरी नर्ैर् इ कारोबारलाई सफल रूपमा अगाडि बढाइरहेका छन् । पछिल्लो समय आएकोर् इ ब्याङ्किङ्ले विद्युतीय आर्थिक कारोबार तीव्र रूपमा बढ्ने सङ्केत दिएको छ । निजी क्षेत्रका सबै ब्याङ्क तथा फाइनान्स कम्पनीहरूलर्ेर् इ ब्याङ्किङ्लाई ग्रहण गर्नुले नै त्यसको पुष्टि गर्छ । अझ पछिल्लोपटक अटोमेटेड टेलर मेसिन - एटीएम ) मार्फ सबैजसो ब्याङ्कबाट रकम निकाल्न सकिने अवस्था आएपछि वित्तीय संस्थाको सञ्जाललाई फरक रूपमा हर्ेर्नुपर्ने भएको छ । " अहिले नेपालर् इ कमर्सको स " घारमा छ । थोरै धक्का दिए मात्र पनि यसलाई व्यावहारकि रूपमा लागू गर्न सकिन्छ , " अमेरकिाको हवाई विश्वविद्यालयबाट सूचनाप्रविधिमा विद्यावारििध गररिहेका राजीव सुब्बा सुनाउ " छन् । किनभने , ब्याङ्किङ् क्षेत्र , सेयर मार्केट , खुद्रा बजार र सुपरमार्केट जसरर्ीर् इ कारोबारतिर उन्मुख छन् , त्यसरी नै बढ्दैछन् यसका ग्राहक । गत वर्ष भएको आइएलओको ९९औँ सम्मेलनमा प्रवेश पाएको घरेलु कामदारको मुद्दा यसपालीमहासन्धीको रुपमा पारित भएको हो । हङकङमा घरेलु कामदार पठाउँदै आएका फिलिपिन्स , इण्डोनेसिया , नेपाल , श्रीलंका लगायतले महासन्धी पारित गर्न सम्मेलनमा सहयोग पुर्‍याएकाले यसलाई लागू गर्न पनि उनीहरूको भूमिका महत्वपूर्ण हुने संगठनहरूले जनाएका छन् । महासन्धीमा चीनले हस्ताक्षर गरेको कुरालाई महत्व दिँदै त्यसले हङकङमाथि सन्धी लागू गर्न दबाब पर्ने संगठनहरूको ठहर छ । चीनको राष्ट्रिय जनकंग्रेसले अनुमोदन गरेपछि हङकङले कानुन बनाएर महासन्धी लागू गर्नु पर्नेछ । ' तीन महिनाभित्र शान्तिप्रक्रिया पूरा गर्ने भन्ने अस्पष्ट कुरा भयो ' अनलाइनखबरसँग कुरा गर्दै कोइरालाले भने - ' पार्टीभित्रकै केही साथीहरुको गलत बुझाइका कारण हामीले माओवादी तयार भएको विषयलाई पनि सहमतिमा समेट्न सकेनौं । ' पार्टी वरिष्ठ नेता शेरबहादुर देउवा र संसदीय दलका नेता रामचन्द्र पौडेल नै पार्टीको अडान विपरित उभिएपछि सभापति सुशील कोइराला र महामन्त्री कृष्णप्रसाद सिटौला पछि हटेका थिए । सभापति सुशील कोइराला संविधानसभा विघटन नै गराउने खेलमा लागेको भन्दै तीन दलको बैठकमा देउवा र कोइराला पार्टी अडान विरुद्ध उभिएका थिए । कोइरालाले भने - ' प्रत्यक्ष घाटा त कांग्रेसलाई केही भएको छैन , तर मनोबैज्ञानिक असर भने पारेको छ । ' onlinekhabar . com मोर्चाले आफ्ना बजेटमा माग नसमेटिए असाधारण रुपमा पेश हुने धम्की दिएको छ । संसदमा गर्ने विरोधको तयारीस्वरुप मोर्चा घटकहरुको बैठक बस्दै छ । सद्भावना सह - अध्यक्ष लक्ष्मणलाल कर्णले संविधान सभा भवन नयाँबानेश्वरमा दिउासो एक बजे बस्ने मोर्चाको बैठकले सरकारले संसद्मा प्रस्तुत गर्ने बजेटमा अवरोध गर्ने विषयमा रणनीति तय गरिने जानकारी दिनुभयो । फिल्मका टेलिभिजन विज्ञापन अझै कमसल हुने उनको टिप्पणी छ , ' मेरो फिल्ममा नायिकाको चीरहरण गरिएको छ , हिरोले यति फन्का घुमेर लात्ती हान्छ , हेर्न आउनुस् भन्नेजस्ता विज्ञापन आउँछन् । ' फिचर फिल्म बनाउँदै गरेका नेपाली निर्देशकभन्दा डकुमेन्ट्री र छोटो फिल्म बनाइरहेका नयाँ पुस्तामा उनले सम्भावना देखेका छन् , ' विषयको अब्बल रोजाइ र प्रयोगपरक प्रस्तुति उनीहरूको फिल्ममा देखिन्छ , यो पुस्ताबाट आशावादी छु । ' उक्त अवसरमा कार्यक्रममा उपस्थित कलाकारहरूलाई सभापति ढकालले प्रशंसापत्र प्रदान गर्नुभएको थियो । साथै , कार्यक्रममा गीत - संगीत र मनोरञ्जनका साथसाथै यहाँस्थित केही नेपाली रेस्टुरेन्टहरूले नेपाली परिकारको समेत व्यवस्था गरेका थिए । यहाँस्थित नेपालीहरूले बेलाबखत नेपाली कलाकारहरूलाई निमन्त्रणा गरी यस्ता कार्यक्रमहरूको आयोजना गर्दै आएका छन् । 3 . कुछ अस्थिर वीडियो या ऑडियो कम्प्रेसर एक और सिंक समस्या से बाहर का उत्पादन हो सकता है . इस मामले में उत्पादन wmv पहला प्रारूप करने की कोशिश करें . एचकेनेपाल डट कम काठमाडौँ प्रतिनिधि - भौतिक योजना तथा निर्माणमन्त्री विजयकुमार गच्छदारले मधेसवादी दलहरूसँग भएका २२ बुँदे सहमति र आठ बुँदे सम्झौता कार्यान्वयन नभए मधेसी जनअधिकार फोरम सरकारबाट बाहिरिने बताउनुभएको छ । अतीतलाई सम्झँदै उहाँ भन्नुहुन्छ , ' मलाई त्यतिबेला हेर्याससमेन्ट गराउने मान्छेहरु धेरै थिए तर मैले आँटेको काम पूरा गरि नै छाड्ने अठोटका साथ लागेको कारण सफल भयो पनि । ' अहिले केवुल कार चलेको पनि १२ वर्षभइसकेको छ । तर पनि कुनै समस्याविना नै यो चलिरहेको छ । हरेक चार महिनामा तीन दिन बन्द गर्ने गरेको र समयसमयमा सर्भिसिङ गर्ने गरेको लक्ष्मणबाबु बताउनुहुन्छ । उहाँ भन्नुहुन्छ , ' अहिलेसम्म माताको आशीर्वादले केही पनि भएको छैन । ' यूहन्ना ८ : ३ मा धेरै यहूदीहरूले उहाँमाथि __________ गरे भनी बताइएको छ । विश्वास गर्नेहरूको यस नयाँ झुण्डलाई देखेर के येशू उत्तेजित हुनुभयो ? " अति बेस भयो ! मलाई पछ्याउनेहरू नयाँहरू कति बढेका छन् ! " के येशूले यसरी कुरा गर्नुभयो ? अहँ , येशूले यी विश्वास गर्नेहरूलाई तुरुन्तै स्वागत गर्नुभएन । बरु उहाँले उहाँको साँचो चेला बन्न के कुराको खाँचो छ भनेर राम्रोसँग बताइदिनु भयो ! " तिमीहरू मेरा वचनमा ____________ भने तिमीहरू साँच्चै मेरा __________ हौ " ( यूहन्ना ८ : ३१ ) । साँचो चेलाहरू ती हुन् जो येशूका वचनमा लागिरहन्छन् । यिनीहरूले नै सत्य जान्नेछन् र यिनीहरू नै स्वतन्त्र पारिनेछन् ( यूहन्ना ८ : ३२ ) । संयुक्त राज्य अमेरिका , भारत , क्यानाडा , जर्मनी , अस्ट्रेलिया , स्विजरल्यान्डआदि लोकतान्त्रिक मुलुकमा संघीय प्रणाली सफल हुनु र युगोस्लाभिया , चेकोस्लाभिया , पूर्व सोभीयत संघ जस्ता नियन्त्रित व्यवस्था भएका मुलुकमा संघीयताको अभ्यास कमजोर हुनुले लोकतन्त्र र संघीयता परिपूरक हुन भन्ने तथ्य सिद्ध हुन्छ । विश्वका २५ मुलुकमा संसारको करिब ४० प्रतिशत जनसंख्या संघीयता पणालीमा आबद्ध छन् । नेपाल पनि संघीयतातर्फ अग्रसर रहेको वर्तमान घडीमा लोकतान्त्रिक मुलुकहरूको सफलताबाट पाठ सिक्नुपर्छ । हामीले अवलम्बन गर्नुपर्ने संघीयता भौगोलिक , आर्थिक र सामाजिक विविधताको आधारमा लोकतान्त्रिक मूल्य , मान्यता र पद्धतिसहितको व्यवस्था हो । शान्ति प्रक्रिया टुङ्गोमा नपुगेको , सविधान बन्न नसकेको र सरकारसमेत वन्न नसकेको वर्तमान अवस्थामा राजनीतिकर्मीहरूप्रति जनमानसमा उब्जेको वितृष्णा , घृणा र आक्रोशलाई व्यवस्थापन गर्न नसकेको यथार्थ मनन गरी राजनीतिक दल र नेता मुखले होइन कामले गम्भीर भई परिणाम दिन सक्नुपर्छ । राजनीतिक दलका नेता बेकम्मा र पराधीन भए भन्ने आरोपलाई गलत सिद्ध गर्न दल वा व्यक्ति विषेशको स्वार्थभन्दा माथि उठेर मुलुकको हितमा नेतृत्वले ' स्टेट्सम्यान ' को चरित्र देखाउने बेला आएकोछ । राजनीती समयसापेक्ष हुनसक्छ तर आफ्नो सम्पूर्ण जीवन राष्ट्रियता , लोकतन्त्र , मुलुक र जनताको हितमा समपर्ण गर्ने अठोटका साथ स्वच्छ राजनीतिमा समर्पित सबै नेतालाई चेतना हुनुपर्ने हो । राजनीतीक सहमतिको नाममा सामाजिक सद्भाव खलबल्याउने , अराजक स्थितिको सिर्जना हुनसक्ने र अन्ततोगत्वा मुलकको सार्वभौमिक अखण्डतामा आँच पुर्‍याउनसक्ने जस्तो गम्भीर विषय हलुका तबरले राजनीतिक लेनदेन र समझदारीको नाममा टुंगयाउनु उपयुक्त हुँदैन । बरु आवश्यक परे संघीयताको स्वरूपजस्तो राष्ट्रिय महत्वको विषयमा अन्तरिम संविधानमा भएको व्यवस्था अनुरूप जनमत संग्रहको बाटो रोज्नु उत्तम हुनेछ । पछिल्लो पटक इन्डिगोले गत पुस २७ मा एकै पटक १ सय ८० वटा एयरबस जहाज किन्ने सम्झौता गरेको थियो । दुवै कम्पनीबीच भएको खरिद सम्झौताअनुसार इन्डिगोले ती जहाजका लागि एयरबसलाई १५ अर्ब ६० करोड अमेरिकी डलर तिर्नुपर्नेछ । यी जहाजको पहिलो लट २०१६ मा र बाँकी २०२५ भित्र आपूर्ति हुने सम्झौता भएको छ । हर्मी , साउन ३० साउन २० गतेबाट महेन्द्र लीला उच्च माविमा कक्षा ११को पढाइ शुरु भएको छ । यस वर्ष कक्षा ११मा हाल सम्म तीन दर्जन विद्यार्थी भर्ना भएको प्राचार्य कृष्ण न्यौपानेले जानकारी दिनुभयो । विद्यार्थीहरुको मागलाई मध्यनजर गर्दै यस शैक्षिक सत्रबाट मलीउच्च माविमा शिक्षा शास्त्र संकायमा विज्ञान प्रयोगशालाको निमार्ण गरि विज्ञान विषय पनि थप गरिएको छ । यस अघि शिक्षा शास्त्रका अन्य विषय र बाणिज्य शास्त्रमा पढाइ शुने गरेको थियो । हाल सम्म बाणिज्य शास्त्रमा १० शिक्षाको विज्ञानमा १० र अन्यमा १६ विद्यार्थी भर्ना भएको विद्यालय स्रोतले जनाएको छ । महेन्द्र लीला उच्च माध्यामिक विद्यालयमा कक्षा ११मा तीन दर्जन विद्यार्थी भर्ना भए पनि हर्मी आसपासका अन्य उच्च माविहरुलाई भने एक दर्जन विद्यार्थी जुटाउन पनि हम्मे हम्मे परेको छ । छोप्राकको मण्डली उच्च मावि र आँपपिपलको जनता उच्च माविमा हाल सम्म जम्म १ जर्दनको हाराहारीमा मात्र विद्यार्थी भर्ना भएका छन् । छात्राबासमा पनि विद्यार्थी बस्न थाले महेन्द्र लीला उच्च माविले विद्यार्थीको सुविधालाई ध्यानमा राखि गत वर्षबाटै छात्राबासको ब्यवस्था गरेको थियो । तर गत वर्ष कोहि पनि विद्यार्थी छात्राबासमा बसेका थिएनन् । यस वर्ष भने लगभग ११ कक्षाका ६ जना विद्यार्थी छात्राबासमा बस्न थालेका छन् । स्थानिय समाजसेवि अर्जुन भण्डारीले छात्रासासको लागी आफ्रनो पुरै घर दिनुभएको विद्यालय स्रोतले जनाएको छ । छात्राबास रहेको घर विद्यालय भन्दा केहि मिटर माथि छ । एचकेनेपाल डट कम , मार्च १६ - हङकङमा स्थापना भै सकेका पर्वतबासीहरुको विभिन्न संघ संस्थाहरुलाई एकीकरण गरेर पर्वत मञ्च हङकङको स्थापना गरिएको छ । न्यायाधीश सुवेदीले राजनीतिमा अपराधिकरण हावी भएको बताए । नेताहरुले आफू र आफ्ना कार्यकर्ताको अधिकार पूरा भयो भन्दैमा मानवअधिकार पूरा नहुने सुवेदीको भनाई थियो । ' आफ्ना कार्यकर्तालाई भनेको कुरा पुग्यो भने नेताहरुको मानवअधिकार पूरा भएको हुन्छ , नत्र हुँदैन ' उनले भने । नेताहरुले यस्तै अवस्थामा देश खान खोजेको उनको टिप्पणी थियो । नेपाली जनप्रगतिशील मंच बेल्जियमको अन्त्वर्पेन क्षेत्रीय भेला सम्पन्न - [ विदेशमा नेपाली गतिविधि ] हङकङभर ओलम्पिक टर्च रीले ( + Photo ) एचकेनेपाल डट कम , मे २ - २९ राष्ट्र घुमेर हङकङ आईपुगेको ओलम्पिक टर्च - पवित्र ज्योतिलाई शुक्रबार हङकङका चिफ एक्जेक्युटिभ डोनाल्ड चाङ , ओलम्पिक गोल्ड मेडालिस्ट ली लाई शान , फिल्म स्टार एन्ड्री लाउलगायत १ सय १९ जनाले बोकेर हङकङका मूख्य ठाउंहरुमा घुमाए । नेपालको प्रगतिका लागि जलउर्जा नारा राखिएको सो सम्मेलनमा भारत सरकार तथा निजी क्षेत्रका करिब ५० प्रविधिविज्ञ काठमाडौं आइसकेका छन् । काठमाडौं , ३०असार ( एनएम न्यूजलाइभ ) । नेपाल सरकारले आज आर्थिक वर्ष ०६८ / ०६९ का लागि झण्डै ४ खर्ब रुपैयाँ बराबरको बजेट ल्याउने भएको छ । अपरान्ह ४ बजे बस्ने व्यवस्थापिका संसद बैठकमा उपप्रधान एवम् अर्थमन्त्री भरतमोहन अधिकारीले नयाँवर्षको अनुमानित आय तथा व्ययको विवरण पेश गर्ने कार्यक्रम रहेको छ । सत्ता साझेदारदेखि विपक्षी दललाई समेत रिझाउन उनले योजना आयोगले दिएको सीमाभन्दा करिब ४ अर्ब रुपैयाँ बढी खर्च गर्ने बजेट बनाएका छन् । यो रकम गत वर्षको भन्दा ४८ अर्ब रुपैयाँ बढी हो । बजेटमा विकास निर्माणका लागि विनियोजन हुने पुँजीगत खर्चका लागि १ खर्ब ४८ अर्ब रुपैयाँ छुट्याइएको छ । मधेसवादी दलले माग गरिरहेको र सरकारको समेत प्राथमिकतामा परेको हुलाकी राजमार्गका लागि करिब ४ अर्ब रुपैयाँ विनियोजन गरिएको छ । सबै दललाई रिझाउन चालू कार्यक्रममै बढी केन्दि्रत बजेटले प्राथमिकताप्राप्त मध्य पहाडी लोकमार्गका लागि करिब डेढ अर्ब रुपैयाँ विनियोजन गरेको छ । त्यसैगरी फास्टट्रयाकको सीमा डेढ अर्ब रुपैयाँ भए पनि ७० करोड रुपैयाँ मात्रै विनियोजन गरिएको छ । बजेटले शिक्षामा ६४ अर्ब रुपैयाँ विनियोजन गरेको छ । यसैगरी भौतिक योजनामा ४० र स्वास्थ्य क्षेत्रका लागि २५ अर्ब रुपैयाँ छुट्याइएको छ । ऊर्जामा गत वर्षको भन्दा दोब्बर बढाएर झन्डै २५ अर्ब रुपैयाँ विनियोजन गरिएको छ । मध्य पहाडी प्रसारण लाइन , भेरी - बबई डाइभर्सन , सहरी सडकमा लोडसेडिङ नगर्ने योजना यसपटकका नयाँ कार्यक्रम हुन् । सरकारले साधारण खर्चतर्फ २ खर्ब १० अर्ब रुपैयाँ विनियोजन गरेको छ । कर्मचारीको तलब वृद्धि हुने भएकाले यसपटक साधारण खर्च केही बढेको अर्थ स्रोतले बतायो । यसपटक सरकारी कर्मचारीको तलब भत्तासहित २० प्रतिशतसम्म बढ्ने भएको छ । सीधै प्रतिशतमा नबढाएर तल्लो तहका कर्मचारीलाई बढी र माथिल्लो तहमा कम बढ्ने गरी वृद्धि संयन्त्र बनाइएको अर्थ स्रोतले बतायो । यसरी वृद्धि भएको तलबका लागि मात्रै सरकारलाई करिब १५ अर्ब रुपैयाँ व्ययभार थपिएको छ । यसपटकको राजस्व लक्ष्य भने २ खर्ब ४६ अर्ब रुपैयाँ तोकिएको छ । चालू आर्थिक वर्षमै लक्ष्यभन्दा झन्डै १० अर्ब कम राजस्व असुली हुने देखिएको बेला यो लक्ष्य भने महत्त्वाकांक्षी रहेको विज्ञहरूले बतााएका छन् । चालू आर्थिक वर्षका लागि २ खर्ब १६ अर्ब रुपैयाँको लक्ष्य तोकिए पनि करिब २ खर्ब ५ अर्ब रुपैयाँ मात्रै उठ्ने देखिएको छ । जिन्दगीको ज्वारभाटा नचलेकै राम्रो । आकाश धर्ती भयो मायाप्रिती हाम्रो । हेर्नेहरु हाँसी दिन्छन मलाई यहाँ देखी लंगडो भो यो जिबन टाढा भै बस्दा आज ठोकी आउँदै छु त्य्हीँ खुट्टामा काम्रो । तपाईको यो कबितालाई एउटा शेर है बि जे जी सन् १९३० मा निकै प्रबुद्ध र चेतनशील व्यक्तिहरूको एउटा समूहले एउटा पुस्तकालय खोल्ने निर्णय गर्यो । यो निर्णयमा देवकोटालाई पनि सही गर्न भनियो । यही निहुँमा पछि यस समूहका केहीलाई राणाशासकहरूले देशनिकाला गरे भने देवकोटालगायत केहीलाई सय रुपयाँ जरिमाना गरी फेरि यस्तो कार्य कहिल्यै नगर्ने शर्तनामा गराइयो । राणाहरूको यस कदमले देवकोटालाई पनि दीर्घकालीन रूपमा राजनीतिमा धकेलिदियो । ११७ . स्वदेशमा रोजगारी तथा स्वरोजगारका अवसर सिर्जना गर्न सीप तथा व्यवसायमूलक तालीम कार्यक्रमहरु सञ्चालन गर्न ु का साथै रोजगार सूचना केन्द्रहरुलाई रोजगार विनिमय केन्द्रको रुपमा विकास गर्दै लगिने छ । वैदेशिक रोजगारलाई सुरक्षित , व्यवस्थित र मर्यादित बनाउन वैदेशिक रोजगार प्रशासन को आधुनिकीकरण तथा संस्थागत सुदृढीकरण गरिनेछ । दसैंको रमझम सकेर तिहारको रमझम सुरु हुनै लाग्दा लोकगायक तुलसी पराजुलीले पाख्रीवासवासीलाई कम्मर मर्काई - मर्काई नचाउन भ्याए . . . काठमाडौं , २८ असार । सरकारले पर्यटन वर्ष २०११ को अवसर पारेर विश्वको सर्वोच्च शिखर सगरमाथाको सफल आरोहण गर्ने निजामति कर्मचारीहरुलाई सम्मान गर्ने भएको छ । आज अपरान्न पर्यटन मन्त्रालयको आयोजनामा पर्यटन बोर्डको हलमा एक समारोह बिच सम्मान गर्न लागिएको हो । प्रधानमन्त्रि झलनाथ खनालद्धरा कदरपत्र र दोसल्ला ओडाएर सम्मान गरिने बताइएको छ । गत चैतमा विभिन्न जिम्मेवारीका कार्यरत ९ जना निजामति कर्मचारीले सगरमाथाको सफल आरोहण गर्नु भएको थियो । पर्यटन बोर्डका अनुसार जुन महिनामा पनि जापानबाट नेपाल भित्रिने पर्यटक संख्या बढेको छ । जुन महिनामा ६ सय १६ पर्यटक नेपाल आएका छन् । अघिल्लो वर्षको जुन महिनामा भने ५ सय १८ पर्यटक नेपाल आएका थिए । ठट्यौलो पारा खुलस्त चाला केही हडबड केही रङ्गीन मिजासका गोर्खे इष्टमित्र साथीभाई भनेपछि हुरुक्क हुने गर्छन् तर कही कसैसग लोलोपोतो राख्दैनन् । सुखदुःखका सहभागी अत्यन्त हितैषी र त्यत्तिकै उदार स्वभावका देखिन्छन् । वयस्क उमेरमा पनि बैसालु तान भर्न सिपालु आफ्नै हिम्मत र जोशको पाइन देखाउन खप्पिस गोरो वर्ण चाचले नयन मायालुहरूको सम्झनामा सुसेली हालेझै झिल्के अनुहार खुलेको दिधार जुल्फीले सजिएको निधार अपरिचितहरूका निम्ति पनि परिचित हुने उत्सुकता जगाउछन् । उनको त्यो चुम्बकीय व्यक्तित्वले हरकसैलाई छिटो आकर्षित गर्छ । सानैदेखि साहित्यिक अभिरुचि भए पनि व्यावसायिक व्यस्तता एवम् अनेक झै - झमेलाले गर्दा खुलेर लाग्न नपाएको धोको अहिले पूरा गर्न थालेका छन् । उनले विगतमा निकै दुखजिलो गर्नुपरेको थियो काम र दाम सिलोझै खोज्नुपरेको थियो । यो कुरा उनी भावुक भएर बताउछन् । हातमुख जोर्न कठिनतम सङ्घर्ष गर्नुपर्दा वसन्तले पचासौ पटक पालुवा फेरिसकेको पनि उनलाई पत्तै भएन । मनका भावना मनैमा रहे अहिले भने भावनाका मुना पालुवा झोलामा बोकेर हिड्न पाउदा औधि सन्तुष्ट देखिन्छन् । कहिले कताको गोष्ठी कहिले केकेको विमोचन कहिले कसको सम्मान कहिले कसको आयोजनामा साहित्यिक वनभोजजस्ता कार्यक्रमहरूमा उनलाई जानआउनकै हतारो तथा नियत समयमा आफ्नै कृति र पत्रिका प्रकाशनको चटारो देखिन्छ । यसरी उनको दिनचर्या नै साहित्यमय भएर बितेको पाइन्छ । कतै कुनै संस्थाको सदस्य कतै आजीवन सदस्य कतै कुनै संस्थाको सकि्रय सदस्य र कतै संस्थापक सदस्य भएर उनले कैयौ संस्थासग आफूलाई संलग्न राखेका छन् । उनी आफैले उल्लेख गरेका साहित्यिक संस्थाको विवरणक्रम यसप्रकार छ । रञ्जितपछि माओवादीका ललितपुर सेक्रेटरी हीराबहादुर रोका , भक्तपुरका सेक्रेटरी बिके श्रेष्ठ , एसटिएफका सदस्यहरू सुचेन्द्र श्रेष्ठ , बुद्धि तामाङ , भीम गिरीलगायतको टिम पक्राउ परेको दाहाल बताउँछन् । त्यतिवेला नै गिरफ्तार भएका कृष्ण केसीलाई २७ महिना बेपत्ता पारियो भने निश्चल नकर्मी , ज्ञानेन्द्र त्रिपाठी , दीपेन्द्र पन्त , हेमनारायण श्रेष्ठ , सुचिन्द्र महर्जन , रेणुका दुवाल , रेवकला तिवारी , सत्यनारायण प्रजापति , दिलबहादुर राई , भीम गिरीलगायतका माओवादी कार्यकर्ताको अहिलेसम्म अत्तोपत्तो छैन । ' त्यतिवेला गिरफ्तार परेका धेरैजसो साथी भैरवनाथ गणमा लगिए र बेपत्ता पारिए , ' माओवादीका तत्कालीन उपत्यका इन्चार्ज दाहाल भन्छन् । सेनाले भैरवनाथ गणबाट कैयौं नागरिक बेपत्ता पारेको नेपालस्थित संयुक्त राष्ट्रसंघीय मानवअधिकार उच्चायुक्तको कार्यालयले समेत पुष्टि गरेको छ । पछिल्ला केही दिन देखि लगातार बम विष्फोटका घटना भएका छन् । सृङ्खलाबद्ध रुपमा भएका यी बम विष्फोटका घटनालाई सामान्य रुपमा लिन सकिदैन । नेपालको तरल राजनीति र त्यसभित्र भएको षड्यन्त्रको रुपमा हेरिएको छ । नयाँ सरकार गठन भएपनि सरकारले पूर्णता नपाउनु , संविधानसभाको म्याद सकिन लाग्दा समेत नयाँ संविधानको टुंगो नहुनु , दलहरुबीचको दुरी दिन प्रतिदिन बढ्दै जानु , एक दलले अर्का दललाई देख्नै नसक्नु तथा दलहरुबीच आफैभित्र मारामार हुनुले मुलुक कुन दिशामा गइरहेको छ भन्ने कुरा सामान्य नागरिकले पनि अनुमान गर्न सक्छन् । पछिल्लो समय तराईमा मात्र होइन राजधानी काठमाडौमा समेत शान्ति सुरक्षामा ठूलो चुनौति आएको छ । राजधानीको मुटुमै दिनदहाडै गोली हानी हत्या गरिन्छ तर हत्यारा पक्राउ पर्न सक्दैन । दिनानुदिन विष्फोटमा घटना भएका छन् तर राज्य मौन छ । केही बोल्ने हैसियत पनि राख्दैन । विष्फोटमा घाइते हुनेहरु न त राज्य पक्षका हुन न त कथित विद्रोही । यी त सर्वसाधारण यात्रु थिए । यीनको कुनै दोष थिएन । दुल्लभ उच्च मावि संचालक समिति गठनको विषयमा शुक्रवार माओवादी र स्थानीयबासीबीच भएको विवादका कारण आक्रमण भएको हुनसक्ने प्रहरीले बताएको छ । समितिमा अधिकांश कांग्रेस निकटहरू परेको भन्दै माओवादीले विरोध गर्दै आएका थिए । बसन्त मोहन अधिकारी निष्ठुरी मलाई नभन प्रिय म फर्की आउँने छु । सिउँदोमा रातो सिन्दुर र्छन म भोली छाउँने छु । बिछोडको पिडा सहेर बस सिउँदो सजाउँन साडीको साथमा चुरा र पोते सिन्दुर ल्याउँने छु । सिउँदोमा रातो सिन्दुर र्छन म भोली छाउँने छु । रहर होईन छाडेर जान बाँध्यता मलाई छ यो धन कमाई फर्केर आई म प्रिती लाउँने छु । सिउँदोमा रातो सिन्दुर र्छन म भोली छाउँने छु । विश्वासमा बाँची सपना साँची मलाई नै पर्खनु थापेर जगिया सिन्दुर हाली डोलीमा बसाउँने छु । सिउँदोमा रातो सिन्दुर र्छन म भोली छाउँने छु । बर्षौको सम्बन्ध परेली भरी भिजाउँदै साँच है आएर म भोली गाँसेर प्रिती साथ सजाउँने छु । सिउँदोमा रातो सिन्दुर र्छन म भोली छाउँने छु । निष्ठुरी मलाई नभन प्रिय म फर्की आउँने छु । ' विश्वासघात ' कथामा ' म ' पात्र एउटा होटेलमा प्रवेश गर्छ । उसले चिया माग्छ । प्रतीक्षा गरिएकी केटी सिम्रिका आउन नभ्याउने जनाई मोबाइलमा फोन गर्छे । ' म ' पात्रको ध्यान रक्सी खाँदै गरेको जँड्याहा तिर खिचिन्छ । उसले एकोहोरो नारी जातिलाई सरापिरहेको हुन्छ । होटेलको केटो पनि फोहोरी र घिनलाग्दो देखिन्छ । जँड्याहाले थपी - थपी रक्सी धोक्छ । पैसा तिर्दैन । कोरियाबाट डेढ करोड कमाएको बताउँदै होटलको पैसा पछि तिर्ने भनेर निस्कन्छ । ' म ' पात्रले उसको रक्सी खाएको पैसा पनि तिरिदिन्छ । केही दिनपछि मोटरसाइकल स्टार्ट गरेर ' म ' पात्र कोपुन्डोल तर्फ लाग्छ । पुतलीसडक पुग्दा त्यहाँ जँड्याहा मानिस रगतपिच्छे भएर पल्टेको छ । उसलाई एउटी नारीले गाडीले हानेर लडाएको हो भन्ने आवाज आउँछ । जँड्याहाकी बहिनी आइपुग्छे । मृतक दाजुलाई अँगालो मार्छे । अनि भन्छे - दाजुले कोरियाबाट भाउजूको नाममा प्रशस्त पैसा पठाउनुभयो , घर बन्यो र केटाकेटी पढ्दै रहे । यस्तैमा भाउजूको अर्कै केटासँग प्रेम बस्यो , घर पनि उसैको नाममा भयो । दाजु कोरियाबाट फर्केपछि भाउजू त्यही केटासँग गइन् , दाजुको सम्पत्ति सबै लिएर । त्यसैले दाजु बौलाहा बनेर आइमाई सबैलाई सराप्दै रक्स्याहा बनेका हुन् । आज तिनै भाउजूलाई गाडीमा देखेर जगल्ट्याउन खोेज्दा उनैले गाडी चलाएर दाजुलाई मारिन् । ' म ' पात्रलाई यस्तो विश्वासघात पनि नारीले गर्दा रहेछन् भन्ने लाग्यो । उता प्रहरीेले ती आइमाई र सँगै उभिएको लोग्ने मान्छेलाई लग्यो भने लासलाई शववाहनले उठायो । यस कथामा एउटी नारीले यौन आवेगमा सल्किएर एउटा पुरूषको जीवन ध्वस्त पारेको देखाइएको छ । यस कथाले नेपाली युवाहरूको रोजगारीको लागि समुद्रपार विदेश जाने प्रवृत्ति , काठमाडौंको बढदो सवारी चाप , दुर्घटनाको स्थिति जस्ता सामाजिक पक्षलाई पनि अन्तर्वस्तुका रूपमा प्रस्तुत गरिएको छ । छोरामा आएको अस्वाभाविक परिवर्तन देख्दा सुरुसुरुमा त घरमा सबैलाई उसलाई " केही लागेको " आशङ्का भयो । त्यसैले धामी झाँक्री र जान्नेकहाँं देखाउँदैमा , पूजा र भाकलमै लागिरह्यो ऊ । रोग बीसको उन्नाइस पनि नभएपछि उसले छोरालाई गाउँकै स्वास्थ्य चौकीमा देखायो , छोरा ठीक भएन । त्यसपछि भने ऊ छोरालाई लिएर काठमाडौँ आएको थियो । होटेलतिर कति दिन सक्नु र बस्नु उसले ? उसमाथि महँगी चुलिएको काठमाडौँमा दुईचार सयले पुग्ने होइन । अरू त अरू , पिउने पानीसमेत किन्नु पर्ने । यै कारणले , बुद्धवीरलाई काठमाडौँ देख्दैमा दिक्क लाग्छ , आउनै नपरोस् भनेझैँ गर्छ । बाध्यता परेपछि के गर्नु ? यसपालि पनि छोरालाई जँचाउनै परेर मात्र ऊ काठमाडौँ आएको थियो । आउनु एक रात अघि मनमनै सोच्यो उसले , यस्तो बेला सहयोग गर्ने को छन् त काठमाडौँमा ! उसले सम्झ्यो , पाँच वर्षअघि उसको टाढाको आफन्त गाउँबाट काठमाडौँमा आएका थिए । हुन त , आफन्त भन्दैमा के गर्नु , के सोच्ने हुन् ? उनीहरूका पनि आफ्ना समस्या होलान् । तैपनि हुनसम्मको अप्ठ्यारो मान्दै पनि ऊ त्यही आफन्तकहाँ बस्न गयो । अलि बढ्तै स्वाभिमानी भएपछि पनि व्यवहार चलाउन असजिलो हुने रैछ । आ ऽ ! यस्तै बेलामा त हो आफ्नो भन्नु , आखिर धेरै दिन बस्ने पनि त हैन , यही सोचेर उसले आफ्नो मनमा ढाढस बँधायो र आफूलाई सहज बनाउन खोज्यो । Name : Roshan Gaha Thapa Magar Constituency : Nawal Parasi 2 Political Party : NCP UML Party ' s position : Discrtict Committee Member , Central Committee member of Loktrantrik Magar Sanghs Birth place : Salkot V . D . C . , Ward No . 7 , Sukekot , Palpa Gender : Male Age : 45 Education Qualification : Secondary Occupation except politics : None Voter Registration District : Nawal Parasi 2 नवलपरासी जिल्ला क्षेत्र नम्बर दुइ शिवमन्दीरका स्थायी बासिन्दा ४५ वर्षीय रोशन गाहा थापा मगर नेकपा एमालेका तर्फाट जनजाति पुरुषका हिसाबले संविधान सभामा प्रतिनिधित्व गर्दै हुनुहुन्छ । आफ्ना पीताले समाजसेवा गरेका कारण राजनीतिमा आउन सजिलो भएको बताउने थापाले २०३६ सालमा कम्युनिस्ट पार्टीले विद्यार्थी संगठन अनेरास्ववीयूबाट राजनीतिक यात्रा सुरु गर्नुभएको हो । २०३६ सालको जनमत संग्रहताका थापाले २६ दिन जेलमा विताउनुभएको थियो । आमा हेमा गाहा मगर र बाबु यामबहादुर गाहा मगरका छोरा थापाले माध्यमिक तह सम्म अध्ययन गर्नुभएको छ । थापा एमाले नवलपरासी जिल्ला समितिका सदस्य र लोकतान्त्रिक मगर संघका केन्द्रिय सदस्य हुनुहुन्छ । २०४३ सालमा जनपक्षीय उप प्रधानपञ्च र २०४९ साल र २०५४ सालमा गाविस अध्यक्ष विजयी थापाका एक श्रीमती , एक छोरा र दुइ छोरी छन् । उहा " ले संविधान सभामा पूर्ण बहुदलीय राजनीतिक स्वतन्त्रताका लागि जोडदार रुपमा आवाज उठाउने र जनजाति दलित पिछडिएका समूहको हक अधिकार सुनिश्चित गर्ने बताउनुभयो । ~~जन्म : सन् १९५९ नोभेम्बर ५ , किङ्स्टोन , क्यानाडा~~ दाहालको प्रस्ताव अध्यक्ष दाहालले बुधबार वैद्यसँग भेटघाटमा गरेको प्रस्ताव अनुसार सरकार निर्माणमा तीन विकल्प छन् । यही सरकारलाई निरन्तरता दिएर ३३ प्रतिशत महिला पुर्‍याउने , माओवादीका सबै मन्त्री फिर्ता बोलाएर नयाँ टोली पठाउने वा राष्ट्रिय सरकारको पहल लिने । त्यसैगरी उनले ' अर्न्तसंघर्षलाई टुंगोमा पुर्‍याउन ' महाधिवेशनमा जोड दिएका छन् । उनले १५ लाख रुपैयाँ दिएर आफुलाईयुनुसलाई मार्न पठाएको प्रहरी समक्ष स्वीकारेका छन् । घटनालगतै प्रहरीले सुरक्षा जाँचमा संलग्न तीन जनालाई निलम्वन गरी एआइजी रवीन्द्रप्रताप शाहको नेतृत्वमा उच्चस्तरीय छानविन समिति गठन गरेको छ । अत्यन्तै कडा सुरक्षा रहेको त्रिपुरेश्वरस्थित केन्द्रीय कारागारमा अन्तराष्ट्रिय अपराधी चाल्र्स सोभराजसहित ठूला अपराधीहरुलाई थुनिएको छ । अन्सारी नेशनल टेलिभिजनका कार्यकारी अध्यक्ष हुन । प्रहरीद्वारा उच्चस्तरीय छानबिन टोली गठन भारतीय नक्कली नोट र लागु पदार्थको कारोवारमा संलग्न रहेको अभियोगमा केन्द्रीय कारागार सुन्धारामा रहेका नेशनल टेलिभिजनका कार्यकारी अध्यक्ष युनुश अन्सारीमाथि कारकारभित्रै गोली प्रहार गरेको घटनालाइ छानबिन गर्न प्रहरीले एआईजी रविन्द्रप्रताप शाहको संयोजकत्वमा उच्चस्तरीय छानबिन समिति गठन गरेको छ । छानबिन समितिमा सशस्त्रका डीआईजी परशुराम खत्री र एसएसपी माधव जोसी सदस्य छन् । गोली हान्ने भारतीय नागरिक जगजीत सिंह , ' हतियार ' संवेदनशील अंग ' मा लुकाएर लगियो ' : प्रहरी यसैबिच आज साझ ४ बजे महानगरीय प्रहरी आयुक्तको कार्यालयले युनुस अन्सारीमाथि भएको गोली प्रहारको विषयमा जानकारी दिन आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा गोली हान्ने अभियुक्त जगजीत सिंहलाई सार्वजनिक गरेको छ । प्रहरीको सुरक्षा घेरा तोडेर युनुससम्म पुग्ने भारतीय नागरिक सिंह अर्का कैदी चार्ल्स सोभराजलाई भेट्ने निहुँमा आएको आयुक्त अर्जुनजंग शाहीले जानकारी दिए । उनका अनुसार अभियुक्त सिंहले पेस्तोल गुप्ताङ्गमा लुकाएर भित्र लगेको अनुसन्धानले देखाएको छ । उनले भारतमा चार हत्या गरिसकेको प्रारम्भिक अनुसन्धानमा देखिएको छ , आयुक्त शाहीले भने , कलंकीको एउटा घरमा बसेर सिंह र अन्य दुई जनाले योजना बनाएका थिए । उनलाई सघाउने भारतीय नागरिक सुरेश द्विवेदी र राहुल द्विवेदी फरार छन् । ~~आफ्नै काकाद्वारा बलात्कृत भएकी बालिकाको स्वास्थ स्थिति नाजुक - [ मोफसल ]~~ लघु उद्योग विभाग से प्राप्त जानकारी के अनुसार हस्तशिल्प कला कृतियों के आधार पर " राष्ट्रीय पुरस्कार वर्ष - 2009 ´ ´ का आयोजन केन्द्रीय वस्त्र मन्त्रालय के विकास आयुक्त द्वारा किया जाएगा । सोच मेरा विडम्वना भयो परिकल्पना मेरा र्सवस्व भयो वृद्धवस्ता मेरा अभिषाप भयो । ~~जवाफमा लाहुरेले तुरुन्त भने - " त्यसैले त तिमीलाई औँठी लगाइदिएको । "~~ त्यसैगरी पुन : गणनामा अधिकांश उम्मेदवारको मत परिणाम उल्टिएको छ । पहिलो मत गणनामा कमल रिमालको ४८ भनिएकोमा अहिले ६२ , ऋतुवर्णको ४५ भनिएकोमा ४८ , यज्ञ शर्माको ६५ भनिएकोमा ६७ , कौशिला दाहालको ५१ भनिएकोमा ४९ , धर्मराज ढकालको ४३ भनिएकोमा ४५ र अन्य उम्मेदवारको सरदर एक - एक मत थप घट भएको पाइएको महासंघले जनाएको छ । यसैबीच त्यहीँ आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा नेता चन्दले दलहरूबीच नीतिगत सहमति भए संविधान समयमै बन्ने बताउनुभयो । पाकिस्तान के साथ वार्ता करने का भारत सरकार का एकपक्षीय निर्णय भी देश हित के अनुकूल नहीं है । मुम्बई के 26 / 11 के आतंकवादी हमले के बाद जब तक पाक सरकार आतंकवाद पर कार्यवाही नहीं करती तब तक वार्ता पुन : प्रारम्भ नहीं करने का संकल्प अपनी सरकार ने लिया था । आज भी पाकिस्तान सरकार मुम्बई आतंकी हमले के लिए जिम्मेदार ताकतों पर कार्यवाही करने से इन्कार कर रही है । भारत के द्वारा दिये गये तमाम साक्ष्यों का उपहास कर रही है । पाक स्थित आतंकवादियों ने हाल में ही मुजफ्फराबाद में खुली सभा करके भारत पर जिहाद जारी रखने की घोषणा की है । लिम्वुवान स्वायत्त राज्य सञ्चालनको लागि शक्ति पृथकिकरणको सिद्धान्त अनुरुप स्वायत्त राज्य स्तरीय व्यवस्थापिका , कार्यपालिका र न्यायपालिका हुनेछन् । ( १ ) व्यवस्थापिका दुइ सदनात्मक व्यवस्थापिका हुनेछ । यसलाई तल्लो सभा र माथिल्लो सभा भनिन्छ । ( क ) तल्लो सभा जनताद्वारा गोप्य वालिग मताधिकारको आधारमा प्रत्यक्ष चुनाव गरी निर्वाचित प्रतिनिधिहरुको सभा तल्लो सभा हुनेछ । यसमा प्रत्येक पार्टिले उपरोक्त समावेसी लोकतन्त्रको आधारमा ५१ र ४९ प्रतिशतको सिद्धान्तलाई अवलम्वन गर्नु पर्ने छ । यही तल्लो सभाको वहुमत प्राप्त दलले स्वायत्त सरकार गठन गर्नेछ । ( ख ) माथिल्लो सभा जातिय समावेसीकरणको आधारमा अप्रत्यक्ष निर्वाचन प्रणाली अन्तर्गत निर्वाचित प्रतिनिधिहरुको सभा माथिल्लो सभा हुनेछ । तल्लो सभामा प्राप्त दलहरुको प्रतिनिधिहरुको संख्याको आधारमा माथिल्लो सभाको प्रतिनिधिहरुको समानुपातिक छनौट हुनेछ । यसमा अल्पसंख्यक समुदायको पनि प्रतिनिधी विषेशाधिकारको आधार लिई छनौट गरिनेछ । ( २ ) कार्यपालिका तल्लो सभामा वहुमत दलवाट कार्यपालिकाको गठन गरिनेछ । यसलाई लिम्वुवान स्वायत्त सरकार मानिनेछ । यो राज्यको सवै जाति , क्षेत्र , लिङ्ग आदि समावेस गरी समावेसी सरकार हुनेछ । यस गठन प्रक्रियामा सवै भन्दा ठूलो तथा वहुमत प्राप्त दललाई सरकार गठन गर्ने पहिलो जिम्मा हुनेछ । उक्त दलको संसदीय दलको प्रमूखलाई मूख्य मन्त्री चयन गरिनेछ । मूख्य मन्त्री त्यहा " को प्रमूख जिम्मा हुनेछ । त्यसपछि मूख्य मन्त्रीवाट विभागीय मन्त्रीहरु गठन गरिनेछ । यसले लिम्वुवान स्वायत्त राज्य सञ्चालन गर्नेछ । स्थानीय सरकार यस अर्न्तर्गत रहनेछ । ( ३ ) न्यायपालिका यहा स्वायत्त राज्यको एक उच्च न्यायलय र त्यसको मातहतमा आवश्यकता अनुसार पुनरावेदन , क्षेत्रीय , जिल्ला तथा स्थानीय न्यायलयहरु रहने छन् । उच्च न्यायलय स्वायत्त राज्यको सर्वोच्च निकाय मानिनेछ । तोकिएको विशेष प्रकृतिको मुद्धाहरु वाहेक उच्च न्यायलयको फैसलानै अन्तीम हुनेछ । विशेष प्रकृतिका मुद्धाहरु मात्र केन्द्रीय सर्वोच्च अदालतमा दायर हुन सक्नेछ । ( ४ ) केन्द्र सरकारसंग सम्वन्ध लिम्वुवान स्वायत्त राज्यको केन्द्रसंगको सम्वन्ध प्रगाढ हुनेछ । स्वायत्त गणराज्यहरुवाट केन्द्रीय प्रतिनिधि सभा तथा सरकारमा समानुपातिक रुपमा प्रतिनिधित्व हुनुपर्नेछ । विकास निर्माण सम्वन्धि अनुदानको वाडफाड , वैदेशिक एवं कुटनैतिक नियोग तथा विभिन्न केन्द्रीय स्तरवाट गरिने निर्णयहरुमा हरेक संघीय गणराज्यहरुलाई समानुपातिक वितरणको व्यवस्था केन्द्रले अपनाउनु पर्नेछ । केन्द्रीय माथिल्लो सभामा जातिय , क्षेत्रीय , लिङ्गीय , वर्गीय तथा पेशेवरहरुको प्रतिनिधित्व हुनुपर्नेछ । मूख्य मन्त्री केन्द्रीय सरकारको ( राज्य ) क्याविनेट मन्त्रीको हैसियतमा रहनेछ । मुद्रा , सिमा सुरक्षा , परराष्ट्र मामला केन्द्र सरकार अन्तर्गत रहनेछ । त्यो वाहेक राज्य सञ्चालनको सम्पूर्ण प्रशासनिक अधिकार स्वायत्त राज्यमा निहित रहनेछ । केन्द्रीय सरकारले स्वायत्त राज्यको हित विपरित कार्य गरेमा लिम्वुवान स्वायत्त राज्यले लिम्वुवान राज्यको सम्वन्धित विषयमा भिटो प्रयोग गर्न पाउने अधिकार रहनेछ । नेपाली राष्ट्रिय एकता , अखण्डता र सार्वभौम सत्तामाथि आ " च आउने क्रियाकलाप गर्न कसैलाई पनि छुट हुनेछैन । कथंकदाचितं त्यस्तो स्थिति शृजना भएमा सम्वन्धित राज्य सरकारले तुरुन्त नियन्त्रण गर्नु पर्दछ । यदि राज्य सरकार त्यसको नियन्त्रण गर्न आफु सवल नरहेमा राज्य सरकारको अनुरोधमा केन्द्रीय सकार निश्चित अवधिको लागि सक्रीय रहनेछ । समानुपातिक प्रतिनिधित्व तथा सम्पूर्ण नेपालीहरुलाई राष्ट्रिय मूल प्रवाहमा समाहित गरी सवल राष्ट्रियता , शान्ती , अमनचयन एवं राष्ट्रको सर्वाङ्गीण विकास गर्ने ध्येयले हरेक संघीय गणराज्यबाट केन्द्रीय सरकारमा सम्वन्धित गणराज्यका आदिवासी भूमिपुत्रहरुलाई ५१प्रतिशत सहभागीता र अन्य जातिहरुको ४९प्रतिशत सहभागीता रहनेछ । उक्त ४९ प्रतिशतमा जनसंख्याको आधारमा समानुपातिक प्रतिनिधित्वको सिद्धान्त अपनाईनेछ । ( ५ ) भाषिक तथा शैक्षिक व्यवस्था लिम्वुवान स्वायत्त राज्यको भाषिक नितीमा लिम्वु र नेपाली सरकारी कामकाजको भाषाको रुपमा प्रयोग गरिनेछ । अंग्रेजी भाषालाई अन्तरराष्ट्रिय भाषाको मान्यता रहनेछ । वहुभाषीय लिम्वुवानमा वसोवास गर्ने सवै समुदायको भाषाहरुलाई पनि उच्च महत्वकोसाथ स्थानीय समुदायहरुमा प्रचलन गर्न स्वतन्त्रता रहनेछ । लिम्वुवान भाषीय विद्यालय , जातिय लगायत नेपाली विश्व विद्यालय लगायतको भाषा तथा शिक्षा निती अवलम्वन गरिनेछ । ( ६ ) विविध क्षेत्रमा समावेसी व्यवस्था लिम्वुवान राज्यभित्र वसोवास गर्ने सवै जातजाति धर्म सम्प्रदायको समुचित विकासको लागि विविध क्षेत्रमा कसैलाई पनि काखा र पाखा नगरी राज्यले समान अवसर प्रदान गर्नेछ । त्यसको लागि राज्यले समावेसी सिद्धान्त अपनाउनेछ । राज्यले आवश्यक महशुस गरेमा औचित्यलाई मध्यनजर राखि जातिय विशेषाधिकार क्षेत्रको व्यवस्था पनि तर्जुमा गर्न सक्नेछ । यस नितीले अल्पसंख्यक जातिहरुको विशेषाधिकार लिम्वुवान राज्यमा सुनिश्चित रहने छ । ( ७ ) राज्यको आन्तरिक प्रशासन तथा वाह्य निती राज्यले आफ्नो शासन सुव्यवस्थित ढंगले सञ्चालन गर्नको निम्ति आन्तरिक प्रशासन तथा वाहृय कार्य निती तर्जुमा गर्नेछ । यसमा विकास निर्माणको सवै उपायाहरु रहनेछन् । कतिपय अवस्थामा स्वायत्त राज्यले केन्द्रीय सरकारसंग र कतिपय अवस्थामा छिमेकी मुलुकसंग सहकार्य गरेर गर्नु पर्ने अवस्थाको कार्यहरुमा लिम्वुवान स्वायत्त राज्यले प्रचलित कानूनको परिधिमा रही स्वतन्त्रतापूर्वक कार्य गर्नेछ । लिम्वुवान स्वायत्त राज्य आन्तरिक प्रशासन अन्तरगत लिम्वुवानका जनताहरुले नेपाली नागरिकता र लिम्वुवानको परिचय - पत्र अनिवार्य रुपमा ग्रहण गर्नु पर्ने छ । त्यसका साथै निकासी पैठारी तथा व्यावसाय संचालन , संघ संस्था स्थापना जस्ता विभिन्न अनुमतिपत्र लिम्वुवान सरकारको नियन्त्रणमा रहनेछ । लिम्वुवानको न्याय तथा प्रहरी प्रशासन लगायत अन्य सम्पूर्ण शासन एवं प्रशासन स्वायत्त लिम्वुवान सरकारमा निहित रहनेछ ।

Download XML • Download text

Text view

nep-2

View options