Text view

kaz-30

Javascript seems to be turned off, or there was a communication error. Turn on Javascript for more display options.

Тарихқа Найман хандығы деген атпен Х ғасырда мәлім болған мемлекеттік бірлестік - бабаларымыздың дербес ел болу жолындағы жанқиярлық күрестерінің елеулі белестерінің бірі . Бұл хандық құрылардан бұрын оны құрушы ру - тайпалар әртүрлі кезеңдерден өтті . Наймандардың арғы бабалары ІV - V ғасырларда байырғы хұндардың ұрпақтары болып табылатын Теле тайпалық одақтары құрамында көшіп - қонып жүрді . Ал VІІ ғасырда олар Қыпшақтардың байырғы бабалары үстемдік жасаған Сір - Енда ( Сеянто ) хандығына бағынды . Бұл хандық күйреген соң VІІІ ғасыр басында 17 тайпаны біріктірген Байырқу конфедерациясына кіріп , осында Сегіз оғыздар бірлестігін түзеді . Байырқу конфедерациясы - тарихымызда айтылмай келе жатқан маңызды мәселенің бірі . Шындығында да , Найман конфедерациясы VІІІ ғ . орта кезінен бастап Ертістің жоғарғы ағысы мен Орхон өзенінің аралығын мекендеген түркітілдес « сегіз оғыз » тайпалары мекендейтін аймақта құрылды . Кейіннен бұл одаққа қосылған тайпалар сандары көбейіп , он екіге жетті . Атауы моңғолша болғанымен зерттеушілердің көпшілігі Наймандарды түркітілдес тайпалар ретінде сипаттайды . Расында да , Наймандардың бабалары о бастан - ақ түркітілдестер ортасында қалыптасты . « Сегіз оғыздардың » батыс жағында Ертістің орта және төменгі ағыстарын Қаңлылар мен Қыпшақтар мекендесе , солтүстігіндегі көршілері Енисей қырғыздары болды . « Сегіз оғыздардың » шығысында Керейлер көшіп - қонып жүрді , ал оңтүстікте олар Орта Азияның көптеген түркітілдес тайпаларымен көрші болды . Х ғасырдан бастап Қидандарға бағынған най ман дардың мемлекеттік бірлестігі екі үлкен тайпалар бірлестігінен құралды . Найман хандығын белгілі бір рудың өкілі болып табылатын хан басқарды . Әрбір тайпаны біріктірген ұлыстық бірлестіктер ондық негізде әскери жүйемен сарбаздар жасағын жасақтады . Мемлекеттегі іс Ұйғыр жазуымен жүргізілді . Тарихи деректер олардың VІІІ - ІХ ғасырларда - ақ айтарлықтай сауатты болғандарынан хабардар етеді . Олар алғаш барлық түркітілдестер тәрізді Орхон жазуын пайдаланса , ал кейіннен Оғыз бірлестіктеріне Ұйғырлар үстемдігі орнаған тұста көне Ұйғыр жазуын қолданатын болды . Осы жазу мәселесіне байланысты моңғолдардың әйгілі дерегі « Алтан - тобчида » және көне қытай дерегі « Юан - шиде » мынадай әңгіме айтылады : « Шыңғысхан Наймандарды талқандаған тұста олардың ханы Таянның бас уәзірі , қазынашысы және хатшысы Тататоңға амалсыздан моңғолдар қолына тұтқынға түсіп қалады . Шыңғысханның төңірегі одан екі маңызды нәрсені үйренеді . Олар - мемлекеттік маңызды құжаттарды мөрмен бекітіп отыру және Ұйғыр жазуын оқып - білу » . 1125 жылы Қидандар мемлекетін Чжурчжен дер дің ( Шүршіттердің бабаларының ) тал қан дауы Наймандардың тәуелсіздік алуларына жол ашты . Зерттеушілер тәуелсіз Найман мемлекетінің құрылуын 1143 жылдан , яғни Инанш Білге ханның билік жасаған жылдарынан бастайды . Әсіресе , күшті Қидан мемлекетін құрған тарихи тұлға Елюй Дашидің өлімі Наймандардың тәуелсіз хандық құ руларына жол ашты . Басқа да бұрын Цзубу тайпалық одағында болған Меркіт , Онқұт тайпалары тәрізді Қидан империясының қиранды орнында жаңа хандықтар , солардың қатарында Найман және Керейт хандықтары еңсе көтерді . Бұл екі туыстас хандықтарды географиялық бекет Ханғай ( Өтікен ) таулары бөліп жатты . Жаңа қалыптаса бастаған Найман хандығының шығыстағы көршілері Керейттер болса , ал оңтүстік - батыста олар Қарақытайлармен шектесті . Солтүстіктегі Найман мемлекетінің шекарасы Балқаш көліне дейін созылып , Шу өзенін бойлай жалғасты . Наймандар Инанш - Білге ханның тұсында едәуір күшейді . Одан бұрын Наймандарды кім билегені тарихқа белгісіз . Әбілғазы осыған байланысты мынадай дерек береді : « Найман тайпасы . Бұл көне тайпа ; малшылық бұларда кең ауқымды . Олардың бұрынғы өткенін біз білмейміз , тек естігеніміз , олардың Қар - Қыш деген патшасы болған . Ол өлген соң інісі Инат ( Инаншты айтып отыр - Т . О . ) биледі . Шыңғыс кезінде олардың патшасы Таяң хан ( кейбір деректерде - Даян хан - Т . О . ) еді ; оның баласы - Күшлік . Олардың тұрағы Моңғолияның Қарақорым деп аталатын бөлігінде » . Бізге белгілісі , Х ғ . аяғында және ХІІІ ғ . басында Найман хандығы екі бөлікке бөлініп , оларды Инанш ханның екі ұлы Даян хан мен Бұйрық хан басқарды . Моңғолдарға бағынған Наймандардың бұдан кейінгі тағдыры Шағатай ұлысымен байланысты болды . 1223 жылдың басында Шыңғыс хан төрт ұлына енші бөлгенде әлі де айтарлықтай қуатты Найман тайпалық бірлігі Шағатайға берілген аймақта қалып қойды . Алайда Жошының ұлы Батудың батысқа бағытталған жорығына қатысуға мәжбүр болған олар біртіндеп Жошы ұлысының шығысын біріктіретін , Жошының үлкен ұлы Ежен негіздеген Ақ Орда аймағына ойысты . Осында Наймандар болашақ Алты Алаш ( Жалайыр , Алшын , Қоңырат , Қаракесек ( Арғын ) , Найман , Қыпшақ ) қауымдастығын ұйыс тырушы белді тайпалардың біріне айналды . Яғни тарихи деректерді баяндағанда бұрынғы Наймандар мен кейінгі Алаш қауымдастығына қосылған Найман рулары арасындағы тарихи этникалық сабақтастықты теріске шығару негізсіз . Кейінгі Наймандар - алғашқы Наймандардың тікелей жалғасы . Қазақ мемлекеттік университетінің ( қазіргі Әл - Фараби атындағы Қазақ ұлттық университет ) доценті , профессоры , кафедра меңгерушісі , проректоры , Қазақстан Ғылым академиясының Химия ғылымдары институты директорының орынбасары , Қазақстан Ғылым академиясының бірінші вице - президенті , Органикалық катализ және электрхимия институтының директоры қызметтерін атқарған . « Талибан » экстремистік қозғалысы Қазақстан НАТО контингентін қолдап , Ауғанстанға әскер жіберетін болса , оның салдары қазақ еліне " оңай болмайтынын " ескертті . Бұл жөнінде Reuters хабарлады . « Қазақстан өз елінің қалауы мен өзінің аймақтағы мүдделерін … Толығырақ » 3 . Жылыой аудандық Жер қатынастары бөлімінің қызметінің стратегиялық бағыттары , мақсаттары мен міндеттері - Егер қазіргі билік партиясына шынайы бәсекелес жоқ болса , кейбір қарсыластары не себепті атылып кетіп , сотталып кетіп жатыр екен ә ? Әртүрлі сыныптарда адам құқықтарын оқытуға арналған сағаттар саны айына төрттен беске дейінгі сағатты құрайды , осыған қосымша факультативтер , сынып сағаттары , мектептен тыс іс - шаралар өткізіледі . Бұл - өзіне тән тектілігімен , бұлалығымен , алғырлығымен , жасқануды білмейтін тәкаппарлығымен , батылдығымен , айлалығымен дараланатын Барыс болмақ . - Аллаһтың діні өмір сүре береді . Аллаһ дінін кемеліне жеткізеді . Аллаһ өзінің дініне жәрдем етіп , оның туын жоғары желбіретер адамның көмекшісі болады . Қолыңызда Аллаһтың кітабы бар . Ол - нұр және шипа . Аллаһтың адал қылған да , харам қылған да нәрселері сонда мәлім етілген , - деп , жиналған жұртқа басу айтып , Расулаллаһтың бұл дүниеден өтуімен оның қызметінің тоқтап қалмайтындығын білдірді . Жұртшылық абдырап қалған сын сағатта Әбу Бәкір салқынқандылығымен , парасатымен адамдардың мұңды көңілдеріне дем беріп , қайғыға бел алдырмауы үшін қам жасады . Краткая информация : « ҚОЗЫ КӨРПЕШ - БАЯН СҰЛУ » ЖЫРЫНДАҒЫ БАЯН ОБРАЗЫНЫҢ ЖАСАЛУЫ А . Көбетаева Бауыржан Момышұлы атындағы № 45 қазақ классикалық гимназиясы , Тараз қ . « Қозы Көрпеш - Баян Сұлу » жырының тарихымыздың қай дәуірінде пайда болғандығы жөнінде ғалымдар әр тарау пікір айтады . Ғалымдардың бір тобы жырдың пайда болу кезеңін Жошы дәуіріне тіресе , енді бір тобы Ноғайлы дәуіріне телиді . Үшінші топтағы ғалымдар қазақ хандығымен байланыстырады . Қалай десек те , қазақ елі 2002 жылы фольклорлық мұраның 1500 жылдық тарихын атап өтті . « Қозы Көрпеш - Баян Сұлу » дастанының кейбір деректерде 33 нұсқасының бары көрсетіледі [ 1 , 11 ] Қазақ арасында әріден келе жатқан бұл жырды Сыбанбай , Бекбау , Жанақ , Шөже , Арыстанбай , т . б ақындар өздерінше жырлаған . Ең көп тарағаны әрі толымдысы Жанақ нұсқасы . Туыстас түркі тілдерінде де жырдың мазмұндас - сарындас түрлері сақталған . Осыншама ұланғайыр дүниені жинап , жариялауда , зерттеуде халқымыздың төл перзенттері Ш . Уәлихановтан бастап Мәшһүр Жүсіп Көпеев , М . Әуезов , Ә . Марғұлан , Ә : Қоңыратбаев , Ы . Дүйсенбаев , Е . Жұбанов , Р . Бердібай өлшеусіз зор еңбек сіңірді . " Қозы Көрпеш - Баян Сұлу " жыры - халқымыздың көне тарихынан жеткен асыл мұра , әлемдік мәдени - тарихи құбылыс . Жыр тақырыбы - халқының әдебиеті , мәдениеті , тұтастай алғанда , руханияты төңірегінде тынымсыз ізденістерге бастайтын аса маңызды , мәңгі ескірмейтін тақырып . « Бәйтерек өмір ағашы » мәтінінде : « Ел президенті Н . Назарбаевтың жарлы - ғымен « Астана жас қала » аты арнайы экономикалық аймақ жобасын жүзеге асыру қолға алынды . Жобаның жоспары бойынша Есіл өзенінің сол жақ бетіндегі 1052 г жер игерілуі тиіс . Таяудағы 5 жыл қалада 1 , 6 миллиард АҚШ долларлық инвестиция түрлі мекеме , тұрғын үй салуға жұмсалатыны алдын ала белгілі болып отыр . Өткен жылы 300 миллион доллардан астам қаржы игерілді . Соның нақты көрінісі - алып « Бәйтерек » мұнарасы . 11 жыл бұрын ( 1999 ) Астрахан қаласынан бұрғылау баржасы суға түсірілді . Бұл шараға Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаты , ақын Фариза Оңғарсынова қатысып , дәстүрлі аққайнар бөтелкесін сындырды және бұрғылау баржасына « Сұңқар » есімін берді . Баржа ұзындығы - 85 метр , ені - 53 , бұрғылау мұнарасын қоса есептегендегі биіктігі 50 , салмағы 10000 тонна . Сұңқардың бірінші бұрғылау жұмыстары Шығыс Қашағаннан бастау алды . Президент Жолдауында ауыл экономикасының бірінші кезектілігі арнайы атап өтіліп , бұл бағытта жаңа экономиканың қозғаушы күші - кәсіпкерлікті , яғни шағын және орта бизнесті дамыту деп көрсетілгені белгілі . Сөз жоқ , бұл орташа таптың қалыптасуын жеделдетеді . Қазіргі барлық жерде де бірдей жүзеге асырылып жатқан « Бизнестің жол картасы - 2020 » бағдарламасы және осыған сәйкес үш жылдық бюджетті қабылдау өңірлерде шағын және орта бизнестің жаңа тобын дамытуға игі әсерін тигізді . Осы мақсатта кәсіпкерлердің несиелерін пайыздық мөлшерлі субсидиялау , шағын және орта бизнеске несиелерді ішінара кепілдендіру , бизнесті жүргізуге сервистік қолдау білдіру , кадрларды қайта даярлау және біліктілігін арттыру , жастар практикасы мен әлеуметтік жұмыс орындарын қарастыру шаралары көзделген . Оқиғаның ізін ала ол елдің солтүстік - батысындағы Сием Риеп қаласындағы Royal Angkor International Hospital ауруханасына жеткізіліп , жедел медициналық көмек көрсетілген . Құрметті қолданушы ! Сіздің қолданып отырған браузеріңіз Internet Explorer 6 . Қазіргі таңда бұл браузер ескі және кейбір бейнелерді дұрыс көрсете алмағандықтан браузерге шектеу қойылған . Сол себепті , Сізге Internet Explorer 8 нұсқасын орнатуға кеңес береміз . Алматы қаласы , Медеу аудандық соты « Арман » қоғамдық қозғалысының мүшелерi С . Борамбаев , Б . Жуасбай және А . Жалғабаевты ҚР Қылмыстық кодекстiң 164 - бап , 2 - тармағымен , яғни ұлттық ұждан мен қадiр - қасиеттi қорлады және де ұлттық жауласуды , ұрыс - керiстi жандандырды деген айыппен 2 жылға бас бостандығынан айыруға үкiм шығарды . Осы жылдың қаңтар айында елiмiзде тұратын кейбiр ұлттардың ар - ожданына тиетiн сөздердi қаланың ғимараттары мен дүңгiрешектерiне жазып қалдырғаны үшiн деген айыппен . Бұрын айтып өткендей , сәуірдің 17 , 18 , 19 күндері Алматыда BarCamp Central Asia 2009 коммерциялық емес [ бей ] конференция өтеді . Шараға Қазақстанның және шет елдің блогшылар , журналистер , ИТ саласының мамандары жиналады және өзінің тәжірибесімен бөліседі . Баркемпке қатысамын десеңіз , сайтта тіркелуден өтіңіз , сайтта шара жайында толығырақ мәлімет алуға болады немесе сұрақтарыңыз болатын болса , осы жазбаға пікір қалдырыңыз . 5 жыл бұрын ( 2005 ) Алматы облысында талдықорғандықтар туралы , Талдықорған қаласының Абай атындағы № 1 мектеп - гимназиясының , тарих пәнінің мұғалімі Андрей Березиннің « Изменчивый мир , или время собирать камни » атты кітабы жарық көрді . Кітап Жаңа табыстарға өткен оқу жылында республикалық деген мәртебеге ие болған Қанипа Омарғалиқызы Бітібаеваның ғылыми - педагогикалық зертханасы жетті , ал оның авторлық интерактивтік сабақтағы жұмыс әдістері республикаға лайықты болды . 2010 жылдың 17 мамырынан бастап Қазақстан Республикасының барлық облыс орталықтарында жылжымайтын мүлікке берілген тіркелген құқық пен оның техникалық сипаттары туралы анықтама және жылжымайтын мүліктің жоқ ( бар ) екендігі туралы анықтамалар тіркеуші органның электрондық цифрлық қолтаңбасымен рәсімделген электрондық құжат түрінде беріледі . Уәкілетті органның цифрлық қолтаңбасымен рәсімделген электрондық құжат заңды түрде қағаз жүзіндегі құжатпен баламалас саналады . ынталандырудың басқа да қаржылық және қаржылық емес шаралары көзделейтін жекелеген инвестициялық келісімдер жасалатын болады . « Бірін айт та бәрін айт » демекші жоспарланып отырған осы жұмыстардың ішіндегі ең бастыларының бірі Республика алаңының қайта жарақтандырылуы дер едік . Жалпы аумағы 5000 шаршы метр болатын алаңның төсеніш плиткалары толықтай алмастырылып , облыс әкімдігі ғимараты алдына гүлзар салынады . Оған қазақтың ұлттық оюы сияқты егілген түрлі гүлдер алаңды текеметтің түріндей құлпыртып тұрмақ . Сол маңға қазірдің өзінде 60 түп шырша мен басқа да 30 түп қайың , үйеңкі ағаштары отырғызылды . Ал ескі жол жиектері жаңа гранит тастармен ауыстырылуда . Мұндай гранит тас жиектер қаладағы басқа да жол бойларында ауыстырылып жатқанын да осы арада айта кету керек . Алаңда сонымен бірге 60 - тан аса орындықтар қойылып , 88 жәшік орнатылады . 1960 жылдан бастап Орталық Қазақстандағы жоғары оқу орын дарында « Жас қазақ » немесе « ЕСЕП » атты жасырын ұйым құрылған . Бұлар Кеңес өкіметінің жүргізіп отырған саясаты қазақ сияқты ұлттардың тілін де , мәдениетін де құртып жіберу екенін түсіндірген . Ұлттық іскер кадрларға үнемі қысым көрсетіп , оларға жауапты жоғарғы дәрежедегі қызмет атқаруға мүмкіндік бермей , ондай қызметтерге үнемі орыс коммунистерін ғана та ғайындап отырғанын , қазақ мектептері жабылып , барлық мектептерде оқу орыс тілінде жүргізіліп отырғанын айт қан үндеу парақтарын таратып отыр ған . Қазақ жастарының ұлттық на мысын ояту мақсатында үндеу парақ тары басқа қалалардағы жоғары оқу орындарына да жіберілген . Бұлар қан дай бүркеншік ат қолданса да , қолға түсіп , жазаланған . Олар Зейнолла Игіліков пен Кәмел Жүнісов еді . Аза маттарды қатты қысымға алып , қыл мыстарын мойындатып , 4 жылға сот тап , РСФСР - дің Орал тауындағы саяси тұтқындар лагеріне жіберген . Бұлардан кейін « ЕСЕП » пар тиясына тілектес болып , Ке ңес өкіметіне қарсы үгіт жүр гіз діңдер деп Кәрім Сауғабаев , Мақ сым Омарбековті жазалаған . Адамзат тарихында үш діннің алтын белгісі саналатын бұл елде түрлі дін , ұлт өкілдерінің ынтымақ пен бірлікте өмір сүруі адам қызығарлық . Әйтсе де , тарихтың талай теперішін көріп келе жатқан мұсылмандар мен еврейлердің сыртқы басқыншы жаулардан көрмегені де жоқ екен . Қандай қиын жағдайда да Алла өзінің дінін қорғап , сақтап , жойып жіберуге жол бермеген . Осы елдегі қасиетті Әл - Ақса мешіті де талай мәрте жойқын күштердің қатыгез , зұлымдық қимыл - әрекеттерінен көп зардап шеккен . Бірақ қасиетті Алла Үйі әр кезде де қайта түлеп , есін жиып , аяғынан тік тұрып өмір сүріп келе жатыр . Мұсылмандар да , еврейлер де мешітке түсіністікпен қарайды , құрмет тұтады . Әл - Ақсаның қорғаны - Ұлы Алла ! Бұл мешіттің әлем жұртын алдағы талай ғасырлар мен дәуірлерде де таңдандырып , олардың Алланың осы киелі үшінші Үйіне деген шексіз сүйіспеншілігін оята берері хақ . Алланың айтылмады адал аты , Жер бетін жайлағанды ғаламат У , Oрыста Ежов кетіп , Берия келіп . Саябыр тапты сәл - пәл адам ату . Жақсы дос - жан азығы . Досқа деген сыйластық сезімі - әр адамның бойында бар қасиет . Сыйластық сезім достар арасында берік орын алса , адам ешқашан жалғыздық көрмейді . Достардың бір - біріне деген құрметі зор болса , ол қиындықтан шығуда да , өмірдегі мақсатына жетуде де үлкен демеу болмақ . Ел арасында айтылатын мына бір аңыз есімізге түседі : Ертеде , елімізде жаугершілік жиі болатын кезде , қазақтың екі жауынгері төс қағысып дос болады . Кенет тұтқиылдан жаудың қалың қолы шабуыл жасап , елдің мал - мүлкін тонап , азаматтарын айдап әкетеді . Досының қолға түсіп қалғанын естіген екінші батыр , күздің қара суығын елеместен , өзенді малтып өтіп , жау жатқан жағаға келеді . Анталаған жау әскері оны бас салып ұстап , тұтқынның сұрауымен қолбасына алып келеді . Жігіт қолбасына : - Мен қолдарыңа түскен бір жауынгерге құн төлеп , сатып алуға келдім . Бірақ менің беретін мал - мүлкім жоқ , тек өмірімді ғана бере аламын . Өмірімді алып , досымды босатыңдар , - деп өтінеді . Қолбасы : - Жарайды , мен сені қыршыныңнан қимай - ақ қояйын . Маған сенің көздерің керек , екі көзіңді ойып аламын , - дейді оған . - Ол да болсын , көзімді ал да , досымды босат , - дейді жігіт . Жау жағы оның екі көзін ойып алып , досын тұтқыннан босатады . Әлгі жігіт тұтқыннан босаған досының иығына қолын салып , күлімдеп келе жатқан екен . Мұны көрген жаудың қолбасы : « Мынадай ерлері бар халықты бетпе - бет ұрыста жеңу қиын екен » деп шешіп , әскерлеріне шегінуге бұйрық берген дейді . Досының өмірі , бостандығы үшін ер жігіт көзінен айрылғанына қапаланған да жоқ , керісінше , досының қауіптен құтылғанына риза . « Дос - қияметтік » деген сөз осындай қасиеттің көрінісі ретінде қалса керек . Ерте заманның шешені әрі ойшылы Цицерон : « Достық өз бойына қаншама сан алуан пайдалы нәрселерді біріктірген десеңізші ! Қайда барсаңыз да , ол сізге қызмет етеді , ол барлық жерде бар , ол ешқашан мезі қылмайды , ешқашан да орынсыз килігетін жері болмайды , ол сәттілікке жаңа сәулет береді , ол ортақтасқан сәтсіздіктер де көп мөлшерде өзінің уытын жоғалтады » , - деген . Достар сыйластығы бір - біріне қалтқысыз сенген , риясыз сенім сезіміне ие болған адамдардың арасында болады . Ол үлкен өмір жолынан өткен , тәжірибеде жинақталған , қиындықта сыналған сыйластық болса , анағұрлым берік болмақ . Қазақта « Киімнің жаңасы , достың ескісі жақсы » деп бекер айтпаған . Бала шағынан бір - бірінің мінезін , әдетін , ой - өрісін біліп өскен достар арасындағы сыйластықтың орны бөлек , ол анағұрлым берік әрі түбегейлі . А . Мұсабекова ~~Бұл қазақтың бағы бар . Бұл қазақ кіріп жатыр бос қораға ,~~ Мұндай жағдай менің де басымнан өткен . Ішінде мен де бар талай жігіттерді менсінбеген бір арудың не болғанын жақсы білемін . Пысқырмай жүрді де Еуропаға шығып кетіп көп кешікпей бір кәрі еуропалыққа күйеуге шықты әлгі қыз . Қайран қыз ! Маған тимесе тимей - ақ қойсын , тым болмаса елден кетпей өзіміздің біреуімізге үйленсе де болатын еді ғой . Оның басты кемшілігі мәңгүрттеу біреу еді , бұл әрине , оны осылай тәрбиелеген әке шешесінің айыбы . Қазақшаны әйтеу ұғатын , басқа жағын қақпайтын . Ондай қыздар үшін басқа ұлтқа тұрмысқа шығу қалыпты жағдай . Ұлтымыз мәңгүрттіктен , кедейліктен арылмай тұрғанда ары да есіл қыздардан осылайша тірідей айырыла беретін боламыз . шетелден . Мұның бәрі - шикізаттық сектордың инвестицияларынан басқасы , ал ол 10 мил лиард доллардан астамды құрайды . Көріп отырсыздар , бұл Бағдарламаны қар жылай және материалдық ресурстар мен қамтамасыз ету жөнінде орасан зор жұмыс жүргізілді . ~~Мақсаттар мен мiндеттерге сәйкес туристiк саланы дамытудың мынадай негiзгi бағыттары белгіленедi :~~ Соның бiр айғағындай , мемлекет басшысының тапсырмаларын iске асыру үшiн Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтiк қорғау министрлiгi " Қазақстан Республикасының кейбiр заңнамалық актiлерiне азаматтардың жекелеген санаттарын әлеуметтiк қолдау мәселелерi бойынша өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу туралы " Қазақстан Республикасы Заңының жобасын әзiрлеген болатын . … Бір әріп шамасы " з " әріпі құйрығын бұлғаңдатып басқа тарапқа жорғалай жөнелген . Алайда епті жігіт ұстап алып , оның аяқтарын жұлып алды да , тырнағымен жаншып өлтіре салды " . 1924 жылы Орта Азияда ұлттық - мем ле кеттік межелеу жұмыстары жүр гізілгенде , ұлттық жіктеудің ортақ іске пайдасы шамалы ұлттық дербестенуге ұрындыратын қырларын жіті таныған ұлт қайраткері Сұлтанбек Қожанов жағында болды . Сөйтіп , белгілі қазақ коммунистерімен бірге , Орта Азияда жаңадан құрылатын ұлттық - мемлекеттік құрылымдардың ғасырлар бойы жергілікті халықтардың аралас - құралас өмір сүруі барысында табиғи түрде қалыптасқан өзара экономикалық байланыстарын үзбей , Орта Азия Федерациясын құру және сол арқылы Кеңестің Социалистік Республикаларының Одағына кіру идеясын қолдады . Сонымен қатар , Орта Азия республикалары мен Қа зақстанның бірлескен экономикалық қау ымдастығын құруды талап етушілер қата рынан табылды . Партиялық бақылау комитеті төрағасының орынбасары Оңалбек Сәпиев комитет мүшелерінің ал дында жан - жақты ақпарат берді . Баяндамада депутаттық фракция лар қызметін тексеру бойынша жа салған қорытынды ортаға са лынды . Нақты жетістіктер мен нақ ты кемістіктер дәл дерек термен , қолмен қойғандай айтыл ды . Парламентаризм институты ның аға сарапшысы Қ . Жаман құ лов елдегі мәслихаттар депутат тарына жүргізілген сауалдаманың қо рытындысы жөнінде хабарлама жасады . Оты рысты Әділет министрлігіндегі Ситуациялық орталығында өткізудің арқасында комитет төрағасы Б . Ғ . Рақымбеков барлық облыстардағы " Нұр Отан " партиясы филиалдары төрағалары ның бірінші орынбасарларын тікелей әңгімеге тартып , олардың ақпаратын қолма - қол естуге , талқылау барысында туындаған сұрақтарға қол ма - қол жауап алуға мүмкіндік жасады . " Нұр Отан " партиясы Астана қалалық филиалы төр ағасының бірінші орынбасары Әміржан Ра қымжанов өз ақпаратын сол отырыс бары сында жеткізді . Сондай - а қ , жоспар ғ а с ә йкес тексерістер барысында қ алалар мен аудандарды ң кадр қ ызметкерлерімен мемлекеттік қ ызмет аясында ғ ы за ң нама нормаларын жетік білмеу фактілері аны қ талатынын атап ө ткен ж ө н . Осы ғ ан орай , кадр қ ызметі мамандарыны ң біліктілік де ң гейін к ө теру ма қ сатында , Қ Р Мемлекеттік қ ызмет істері агенттігіні ң Қ ара ғ анды облысы бойынша бас қ армасында қ ала ж ә не аудан ә кімі аппаратарыны ң кадр қ ызметкерлерін та ғ ылымдамадан ө ткізу бойынша ж ұ мыстар ж ү ргізілуде . Жуырда бас қ армада Бал қ аш , Қ аражал , Жез қ аз ғ ан , С ә тпаев қ алаларыны ң ж ә не Б ұқ ар - Жырау ауданыны ң ә кімі аппараттарыны ң кадр қ ызметшілері та ғ ылымдамадан ө тті . Қ . И . Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық университетінің Халықаралық " Excellence Polytech " жоғарғы оқу орнынан кейін білім беру институты Шанхай ынтымақтастық ұйымы білім бағдарламаларының нанотехнология , экология , энергетика , IT - технология бағыттары бойынша , Қажеттіліктеріңізге қарай бір Outlook пайдаланушының профайлына бірнеше электрондық пошта тіркелгілерін қоса аласыз . Мысалы , іскери электрондық поштаңызбен жұмыс істеу үшін Exchange тіркелгісін қоса аласыз , одан кейін жеке электрондық поштаңызбен жұмыс істеу үшін Интернетті жеткізушінің POP3 тіркелгісі сияқты Интернеттегі электрондық пошта тіркелгісін қоса аласыз . Профайлдар барлық электрондық пошта тіркелгілеріңізді қамти алады , бірақ бір профайлға бір Exchange тіркелгісі шектеуі бар . Ислам діні арадан ғасыр өткенде республикада қайта жанданса , біздің ұлттық мәдениетімізбен қай тұрғыда тіл табысады деген мәселе туады . Соңғы жылдары Наурыз мерекесі аталып өте бастады . Көк жүзін тәңірі тұта телміріп , ондағы аспан денелерін өмір тіршілігінің бағдаршысы ете білген көшпенділер күн менен түннің теңесер сәтін алдымен болжауы заңды еді . Ислам діні белең алған заманда « наурыз » сөзінің парсылардан ауысқаны болмаса , бұл мереке қазақ арасында « ұлыстың ұлы күні » деп аталады . Демек , Мұхаммед пайғамбар дүниеге келмей тұрғанда тойлана бастаған осы тарихи мәдени айғағымызды ислам дінінің нәтижесі деуімізге болмайды . Неғұрлым тереңнен тамыр алатын қазыналарға сенетін болсақ , болашақта ұлттың мықтылығы мен өміршеңдігі солғұрлым анық көрінетін болады . ~~Коммуналдық қызметтің барлық салаларына энергия сақтаушы технологияны ендіру .~~ - Бар . Екеуі дайын тұр . Соларды ғарышқа жіберу үшін , 1 . 5 миллард доллар жібердік . Сондағы атқарылған шаруаның құны жарты миллиард қана . Сонда қалған бір миллиард қайда кетті ? Ешкім білмейді . Дайын тұрған космонавтарды ғарышқа жіберу үшін бөлінген ақша жетпей қалды . Бір ғарышкердің ғарышқа сапары 5 пен 20 миллион долларға дейін ақша қажет . Алтайдан Еуропаға дейінгі аралықта ежелден қоныс тепкен , бүгіндері жеке өз алдына дербес мемлекеттерін құрған түркі халықтарының дәстүрлі мәдениеті мен болмысын , олардың философиялық дүниетанымын жан - жақты қарастыру , әдебиеті , тарихы мен этнографиясы , тілі , діні , фольклорлық туындылары мен шежіресін , қоғам және өнер қайраткерлерінің рухани мұраларын жинақтау , насихаттау , оларды бүгінгі заман талабына сай қарастыру , түркі халықтарының асыл мұраларын кешенді түрде зерттеу . Бір қабатты жертөлесі бар құрылыс тауарларды сақтап , есепке алуға арналған кеңсе ретінде тұрғызған . Дәліздік құрылымының жоспарлануы әкімшілік ғимаратқа мақсатталған . Үй жұмыр ағаштан биік шатырлы етіп салынған . Терезелері мен сырт ернеулері ойылып өрнектелген . Менің ауылымда Мубарак деген ата өмір суреді . Сол кісілер бірде үйіне теледидар сатып алыпты . Немерелерімен бірге ауқаттанып алған соң , мультфильм көріп отырса керек - ті . Мультиктің аты атышулы " Ну погади , заяц " . Сол балалар фильмінің қасқыр қоянды қуатын мезетін көре салған атамыз : " Өй , мынау үйретілген қасқыр емес пе ? " депті таңданысын жасыра алмай . Біз 31 провинцияның мықты жақтарын , алдағы бес жылға арналған жоспарлары мен проблемаларын , сонымен бірге 21 қала деңгейіндегі экономикалық қызметтің , статистика мен стратегиясының егжей - тегжейін баяндап береміз . Сонымен қатар біз Қытайдың ірі қалаларының ( 2000 - нан астам ) және кең танымал ауылдарының экономикалық қарқындылығына қысқаша шолу жасаймыз . Ауылдары жергілікті әкімшілік бірліктің ең төменгі деңгейі болып табылады . Бірақ сонда да олардың жетістіктері мен талаптары бақылаушыларды таңқалдырады . Кез келген басқарушылық процестің бастапқы пункті ( ең маңыздысы , ол басқарушылық шешімнің өңдірілуі мен қабылдануы және де оның атқарылуы ) - ақпаратты алу мен өңделуі . Басқару кез келген ұйымшыл жүйенің функциясы , ол оның өзіндік сапалық анықтылығын сақталуына , ортада динамикалық теңдікті ұстауға және оның дамуына бағытталған . Басқару деген барлық жүйелерде ақпараттық өзара байланысының қосындысына өзіндік ықпалы . Ол тек жүйенің ақпараттық өткен ғана емес , сонымен қатар болашағына да бағытталған . • Білім саласында жұмыс жасайтын қоғамдық бірлестіктер мен мекемелердің бірыңғай тәрбие беру кеңістігінде Қазақ станның балалар қозғалысының үндестігін құру . ~~" ТАБЫС " пакетін жедел дайындау ( шығару / қайта шығару үшін тарифке қосымша алынады )~~ - ғылым негіздері бойынша 6 - 8 сынып оқушыларына арналған қашықтықтан өткізілетін олимпиада ( « Дарын » Виртуалдық Академиясының аясында өткізіледі ) ; ~~1125 жылы Қидан қолбасшысы Елұй Дашы тұрғызған қала орналасты : Емiл жағасында~~ Екібастұз қаласында « Ақ көгершін » балалар фестивалі сегізінші мәрте өткізілді . Шараны « Екібастұз » балалардың қоғамдық қоры ұйымдастырды . Мүмкіндігі шектеулі жеткіншектер арасында өткен . . . Бұл инвестициялық преференцияларды Комитет келісімшарт жасасу арқылы береді . Мысалы , 2011 жылы Комитет пен « AK ordasy building » ЖШС арасында келісімшарт жасалды , оның шеңберінде « Модульді үйлерді шығаратын зауыт » инвестициялық жобасын іске асыру үшін импортталатын жабдықтарды 351 млн . теңге сомада , яғни 841 млн . теңгені құрайтын инвестициялық жобаға салынған инвестицияның жалпы сомасынан 41 % , кедендік баж алымын салудан босату түрінде жеңілдік берілді . Ойланып көріңізші , бір кісі өзі үнемі ернін майға шылап отырып , көршісіне көз қиырын да салмаса , олардың қарым - қатынасы қандай болады ? Бірі екіншісіне бата беріп , жақсы тілек айта ма ? Ал өзінде бардан көршісіне де ауыз тигізетін қайырлы байға қаншама дұға жасалады , жақсы тілек айтылады . Бұл да құрбандықтың бір хикметі . Осының бәрі Рига қаласында болатын BarCamp 2008 - ге жету үшін атқарыл іс . Міне сөйтіп бугін түнде АЛМАТЫ - САНКТ - ПИТЕРБУРГ - РИГА маршруты арқылы ұшіп барамыз . Қазақстаннан Бақытгул , Асхат , Нұргелді , Елена және мен баратын болдық . Бұйыртса Ригадан шамамызға қарай тікелей хабарларды жеткізуге тірісамыз . Ойымша ең қызығы мен маңыздысы презантациялары және ертесінде болатын инкубатор ( жобаны - талқылау ) болатын секілді . Төмендегі бейджик Нұргелдінің қолынан шыққан өнер . Рига - да кездескенше баріне салем ! Read the rest of this entry » Университет студенттері ірі кәсіпорындарда , еліміздің үздік ұйымдары мен мекемелерінде - ҚР Ұлттық ядролық орталығының Ядролық физика институтында , « Қазцинк » ЖШС - інде , ҚР Сыртқы істер министрлігінде , Балық шаруашылығы ғылыми - зерттеу институтының Алтай филиалында ары қарай жұмысқа орналасу мүмкіндігімен тәжірибеден өте алады . Биылғы бос орындар жәрмеңкесі - университет түлектерінің еңбек нарығында бәсекеге қабілетті және сұранысқа ие екендігін дәлелдей түсті . - Қайырлы күн , Беке ! Соңғы кездері БАҚ - та , қоғамдық - саяси әңгімелерде , көпшілік арасында жазушылар одағы туралы әңгіме толастайтын түрі жоқ . Сұрайын дегенім жалпы Одақта не болып жатыр ? Не болады ? Болып жатқан процестерге көңіліңіз тола ма ? ХХІ ғасырдағы ақын - жазушыларды және олардың басын бір жерге ұйыстыратын ұйымның болашағын қалай елестетесіз ? ~~Қазақстан өткен жылы ең ірі еуро атлантикалық ұйым ЕҚЫҰ - ға төраға лығын аяқтады .~~ С . Жиенбаев қазақ әдебиетін дамытудағы үлкен еңбегі Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Құрмет грамотасымен , басқа да үкімет наградаларымен марапатталған . ~~Ғаламтордан мың жылдық , Сүрлеу ізін салдырғын . Құтты болсын блогың , Пікірімді қалдырдым .~~ ~~1 . Сұлтан Жанболат 2 . Ботай Көпен Асан Әбеу 3 . Мизан Хажекбер~~ Алматы қаласы мен Алматы облысының Тұжырымдамада баяндалған негiзгi бағыттары бойынша ұстанымдары олардың бәсекеге қабiлеттi мамандануын анықтауға және Алматы өңiрiнiң әлемдiк және ұлттық нарықта өз тауашасын иеленуiне мүмкiндiк бередi . Серiктес қалаларды , Қапшағай курорттық аймағын және Алматы облысының шекаралық аудандарын қоса алғанда , Алматы қаласын " өсу полюсi " ретiнде дамыту өңiрдi елдiң " озық қарқынмен " өсу аймағына айналдырады . Географиялық орналасуына және қала мен облыстық көлiк жүйелерiнiң ортақтығына байланысты экономикалық мамандандырудың жалпы және бiрiн - бiрi толықтырушы салаларының бар болуы өңiрдiң кәсiпкерлерi мен бизнес - топтары арасында экономикалық қатынастардың жақындасуы мен күшеюiне және өңiрде бiрыңғай экономикалық кеңiстiк құратын кластерлердi тиiмдi дамытуға жағдай жасайды . Таңдалып алынған ұстанымдау бағыттарын iске асыру Алматы өңiрiн Еуропалық кеңiстiкте сапалы қаржылық , инновациялық - бiлiм беру , көлiктiк - логистикалық , сауда - дистрибьютерлiк , қызмет көрсету - технологиялық және рекреациялық қызметтердi ұсынатын халықаралық экономикалық және мәдени қатынастардың маңызды торабы ретiнде қалыптастырады . 1 . Барлық түлектер атынан Сабыр ағайдың туған - туыстарына көңіл айтып , иманы жолдасы болсын , жатқан жері жарық , топырағы торқа болсын дейміз . « Егемен Қазақстан » газетінің ҚР Президентінің баспасөз қызметіне сілтеме жасап хабарлауынша , Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев Алматы облысының Ақсу ауданындағы « Қызылағаш » су қоймасындағы бөгеттің бұзылуы салдарынан қаза болғандардың отбасыларына көңіл айту жеделхатын жолдады . « Адам өліміне әкеліп соққан Алматы облысының Ақсу ауданындағы « Қызылағаш » су қоймасында орын алған апат туралы хабарды қайғыра қабыл алдым . Қазақстан халқының және жеке өз атымнан қаза болғандардың туғандары мен жақын туыстарына , сондай - ақ апат салдарынан зардап шеккендердің барлығына қайғырып көңіл айтамын » , делінген көңіл айту жеделхатында . « Жақсының жақсылығын айт - нұры тасысын » дейді халық даналығы . Айналасына , жүрген ортасына шарапаты тиген үлкен жүректі жандарға қаратып айтылған болса керек - бұл нақыл . « Даму » кәсіпкерлікті дамыту қорының Атырау облыстық филиалында Құрбан Айт мейрамына орайластырылып , « Даму - Көмек » бағдарламасы бойынша мүмкіндігі шектеулі кәсіпкерлерге қал - қадірінше жәрдем көрсеткен бір топ кәсіпкерлер « Даму » қорының басқарма төрағасының атынан Алғыс хаттармен марапатталды . Қорыта айтқанда , алматылық ғалым Геннадий Лупарев ғылыми тұрғыдан өте құнды аталмыш кі табын Мәскеуден шығару арқылы қазақ халқының рухани мәдение тін шет жұрттарға таныта түсуде тағы бір игі қадам , игілікті іс жасаған деп айта аламыз . Және бір мысал . 1938 жылы Жамбыл - Ленин орденімен марапатталғанда , араға көп күн салып Д . Нұрпейісова келіп құттықтапты . Сонда Жәкең : Мұнан соң халық қалаулысы бастаған топ Тасбастауда салынып жатқан жаңа үйлерді аралап , құрылысымен танысты . Бүгінгі күнге дейін 9 үй тапсырылды . Айдың соңына таман тағы он үйде қоныс тойы тойланбақшы . Құрылыс жұмыстары қыркүйектің жиырмасында толық бітеді деп жоспарлануда . « Үйімнің құрылысына көңілім толады . Кең , жарық . Тек мына жылу жүйелері кішілеу секілді . Қыста үйді жылыта ала ма деген күдігім бар . Сосын су мәселесі тезірек шешімін тапса , сусыз ештеңе істей алмаймыз » , - дейді депутат аралап көрген үйдің иесі Бақытжамал Дүйсенқызы . - Цензура көп нәрсеге тыйым салатын . Бірақ , бір ғұламаның айтқанындай , мемлекеттік , идеологиялық цензурадан биік - ішкі ар мен ұяттың , ожданның цензурасы бар ғой . Өзінізге өзіңіз тыйым салған , цензор болған кезіңіз болды ма ? Сабақ барысында оған қатысушылар тәуекелді басқару , қорландыру , қор нарығының несиелік жүйесіне кіру , экспорттық несиелік агенттіктерімен жұмыс тәжірибесімен танысты . Тақырыптың өзектілігі : Қазіргі жағдайда , корпоративтік мәдениеттің динамикасымен құрылымы ең басты мәселелердің бірі болып отыр . Қоғамдық және саяси процесстерде корпоративтік мәдениеттің ықпалы неғұрлым көп болса , соғұрлым маманның шеберлік сапасына қойылатын талаптар жоғарылайды , яғни корпоративтік мәдениеттің орны мен рөл мәселесі сұранысқа ие болады . Сондықтан саяси және мемлекеттік іс - әрекет , әлеуметтік - саяси балансты бұзбауы үшін , мемлекеттік құрылымдағы қызметкерлердің мемлекеттік және жергілікті басқарудағы белгіленген стандарттарды орындауды талап етеді . Жаңа саяси инновациялармен технологияларға қатынасы және қоғамды дамытумен ондағы басымдылық прогресіне оның мәдениеті , ұлттық дәстүрі және әлеуметтік - саяси жағдайына тікелей байланысты . ~~- 1994 - 1997 жылдары Жалпы , бейорганикалық және аналитикалық химия~~ Шығарушы орындар : Шинжяң Ұйғыр Автономиялы Районы шетелдермен мәдени байланыс қоғамы Қазақстан Ұлттық Кітапханасы жанындағы 《 Рух - Мирас 》 қоғамдық бірлестігі Баспаға дайындаған : 《 Көрші 》 журналы баспасыСелбескен орын : Қытай Шинжяң Ие - ма ( керқұлан ) экономика - сауда ЖШСБаспа директоры : Диң ШяулұнБас редактор : Лұқтарқан ӘДІЛҚАНҰЛЫ Мұрат ӘУЕЗОВ ( Қазақстан ) Бас редактордың орынбасары : Яң ШинлинРедакция меңгерушісі : Тие МиСурет редакторы : Фан Шусай Диң ШяукұнЖауапты редактор : Меллат ӘБІЗАЛХАНҰЛЫ Ибраһим ҚОШҚАРИ ( Қазақстан ) Редактор : Ли Ли Сағидолла ӘЛИҰЛЫ （ Қазақстан ） Бас көркемдеуші : Ли КүнЖарнама таратушы : Каң Рүйчин Қазақшасын компьютерде терген : Зәуреш ҚҰМАРБЕКҚЫЗЫКорректор : Гүлшат ЕРСАРИЕВА ( Қазақстан ) Қытай редакциясының мекен - жайы : Қытай Шинжяң Үрімжі қаласы жин - йің көшесі ақпарат ғимараты 17 қабатТел : 0086 - 991 - 8521353 8521350 Факс : 0086 - 991 - 8521352 E - mail : youlinzazhi @ 126 . com Индекс : 830002 Қазақстан редакциясының мекен - жайы : ҚР . Алматы қаласы Абай даңғылы № 14Тел / Факс : 007 - 3272 - 724881 E - mail : yl672881 @ hotmail . com Индекс : 050062 Халықаралық өлшемді нөмірі : ISSN1673 - 3843ҚХР дағы бірлікке келген нөмірі : CN65 - 12571D Қазақстанда тіркелген нөмірі : № 6591 - Ж Қытайдағы жарнама бас делдалы : Шынжын қаласы Кайюан жарнама ЖШСТел : 0086 - 755 - 83545276 Әр айдың 8 - күні баспадан шығадыБасушы орын : Шынжын бояулы баспа ЖШСБағасы : 250тг 15 юан US $ 2 . 00 " Апа - ау , мен сендерді қатты жақсы көремін . Бірақ мен бұл өмірде тіршілік еткім келмейді . Мен өз орнымды таба алмадым , сендерге де масыл болдым . Махаббаттан да , қызметтен де жолым бір болмай қойды . Мені жазғырмаңдаршы . Соңғы кезде соңымнан қара кісі көп жүретін болды … " , әрі қарай оқуға батылым бармады , денем тітіркеніп кетті . Тағы бір тағдыр қиылды . Бірақ өз қолынан . . . Пақыр екен дейтін шығарсыздар , жоқ , ол елмен қатарлы орташа отбасында өскен бала . Жасы әлі 25 - ке де толмаған . Білімі де мықты , сымбатты жігіт еді , - деді құрбым көзіне жас тұна . Мен ой тұңғиығына батып кеттім … Бұрын көп еститінмін , адам өзін жегідей жеген мәселелерден құтыла алмай , депрессияға ұшырайды , яғни торығуды бастан кешіреді дейтінді . Қоғамның айықпас дертіне айналған СПИД , ішімдік , шылым шегумен қоса , өз - өзіне қол жұмсау деген пәле бар . Суицид - қоғамдық , мемлекеттік , әлеуметтік , саяси , психологиялық сипаты бар күрделі мәселе . Ақыл - есінің кемдігінен , жүйкесі тозған адамдар ғана өз - өзіне қол жұмсайды дер болсам , ол әрине қате пікір . Суицид ақыл - естің шамадан тыс көбейгендігінен де болады . Белгілі психиатр А . Г . Амбрумованың зерттеулері бойынша суицидке барғандардың басым көпшілігі - дені , психикасы сау адамдар . Сонда олар бұл әрекетке қандай мәжбүрліктен барады ? Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметтері өзін - өзі өлтірудің 800 - дей себебі барын айтады . Олар : жеке өмірдегі кикілжіңдер , үмітсіздік , махаббаттағы ыза , айналасындағылармен түсініспеушілік , жұмыстағы келеңсіздіктер , түртпекке тап болу , зорлық - зомбылық , кемсітушілікке ұшырау , кедейшілік , қаражат тапшылығы , жазылмайтын ауру , не мүгедектік , секталарда кездесетін фанатизм , психикалық аурулар , рухани азғындық , өзін ешкімге керексіз сезіну , өмірден түңілу , жақын адамынан айырылу , оқшаулану , жалғыздық , жазадан қорқу , жақындарымен сыйыса алмау , торығу , өмірге деген қызығушылықтың жоғалуы , үнемі жолы болмаушылық және т . б . Осылардың біразын талдап көрер болсақ , махаббаттағы бақытсыздық ? Сезімталмысың ? Алайда махаббат тек қызды не жігітті сүюден тұрмайтынын білетін боларсың ? ! АллаҺты сүю ше , ата - анаңды , бауырларыңды сүю қайда қалады ? Мүмкін , жақын туысыңның қазасын көтере алмағандықтан шығар . Бірақ , сені сол адаммен қос қылып жаратпады ғой . Сенің өз міндет , парыздарың бар емес пе өмірде ? ! Бәлки , жалғыздық шығар жаныңызды жеп жүрген . Жалғызбын деме , жебеушің АллаҺ демеуші ме еді ? Кей адамдарға қызмет лауазымының өзгеруі , көп жағдайда төмендеуі әсер беріп жатады . Сіз дүниеге шыр етіп түскенде бірден қызыл жұмсақ орындыққа отырып , тек басшы боламын деп туылдыңыз ба ? Жо - жоқ , байлаулы ешнәрсе жоқ , біз ғой , өзіміз дәйім бір нәрселерге байланып жүретін . Оның өмірімізге керек не керек емес екенінде ұғынбаймыз . Аталған мәселелер бүкіл дүниежүзінің халқында да кездеседі . Алайда , бәрі бірдей бұндай өрескел қадамға бармайды . Неге ? Себебі , олардың өмір сүруіне оң ықпал ететін бірнеше факторлар бар . Олар - тату - тәтті отбасы , ата - ана қамқорлығы , ең бастысы - дұрыс тәрбие және т . б . Жауапкершілікті сезінген адамға осындай құндылық қасиеттер кез келген проблемаларға қарсы тұруға көмектеседі . Жоғарыда айтып кеттім , депрессияға шалдығу суицидке әкеліп соқтырады . Жүйкесі сыр берген , торығуға түскен адам медициналық емдеуге ғана емес , әлеуметтік оңалтуға да мұқтаж болады . Өйткені ауру кезінде көпшілік ортаға үйренген жанның тәртібі бұзылады . Мұндай адам көпшілік ортадан бөлектеніп кететіндіктен , оны осы ортаға қайта әкелу үшін уақыт қана емес , кешенді оңалту шаралары да қажет . Торығудың торынан тек өлім ғана құтқарады деп ойлайды жан үзушілер . Алайда өлгеннен кейін АллаҺтың алдында не деп жауап береді ? Бір оқығаным бар еді , Пайғамбарымыздың ( с . ғ . с ) әл - Бұхариден жеткен хадисінде : " Кімде - кім өзін темір қарумен өлтірген болса , ол адам тозақта мәңгі сол темірді көтеріп жүреді . Ал кімде - кім у ішіп өлетін болса , ол адам мәңгі тозақта у ішіп жүретін болады . Егер біреу өзін - өзі өлтіремін деп құздан құласа , ондай адам мәңгі тозақта құздан құлап бара жатады " депті . Діни - идеологиялық тұрғыдан адам баласының өзіне - өзі қол жұмсауын " АллаҺтың өзі қош көрмейтінін " үнемі айтып жүргеніміз мақұл . Ислам дініне сенетін адам үшін бұл пәнидің болар - болмас қиындықтары өлімге себеп емес , әдепкі жағдай ғана . Ислам діні өзін - өзі өлтіруді ең үлкен күнәлардың қатарына жатқызады . Өйткені , жан - АллаҺтың аманаты . Аманатқа қиянат қылма дейтін еді ғой . Қоғамда болып жатқан өзгерістер мен сан түрлі қиындықтар бала психологиясына да кері әсерін тигізіп жатыр . Қазіргі кезде жетім балалардың осы әрекетке көп баратыны жиі байқалады . Олардың " мен ешкімге керек емеспіні " немесе назар аударту үшін жасалатын әрекеттері өлімге соқтырып жатады . Балаларды құлағымызбен тыңдап тұрсақ та , жан дауыстарын естімей қаламыз көбіне . Осы орайда биылғы жылы жатақханамызда болған бір жайт ойыма келіп отыр . Жетім өскен , алайда қай - қай жерден де әлеуметтік қолдау тауып жүрген бір баланың өз - өзіне қол жұмсамақ болғаны әлі күнге дейін есімде . Қандай оймен барды дейсіздер ме ? Өзімізде мәнін жөнді ұқпадық . Тек жеке басына қатысты келеңсіз жағдайдың болғанын білдік . Және бұл оның өз - өзіне алғаш қол жұмсауы емес екен . Құдай сақтап , дер кезінде көрген адамдар құтқаруын құтқарды ғой , бірақ оның шын мәнінде өлгісі келгенін емес , тек назар аудартқысы келгенін айтып жатты . Өзімен сөйлесіп сырласудың реті шықпады . Жедел көмекке келген дәрігерлер оны психикалық ауруға шалдыққан деген анықтамамен әкелді . Бұл дегеніміз оның өміріне балта шабу емес пе ? Әрі қарай не болмақ ? Әскерге де бара алмайды , қызметке тұрғанда да қиындықтар болады . Қандай бір әрекетке бармас бұрын оң - солыңды бағамдап алғаның жөн емес пе ? Менің өмірім ғой деп ойынға айналдырмай . Негізінен , әлеуметтік саланың қызметкерлері балалармен жүйелі жұмыс жасауы керек болса , ата - аналар балаларымен жиі пікірлесіп , оларды не мазалап жүргендерін біліп тұрғандары абзал . Психологтар , тәрбие жұмысының меңгерушілері алдын алу шараларын ұйымдастырып , балалардың өз - өзіне қол жұмсауға итермелейтін жайттарды анықтаулары керек . Қол ұшын созып , жетпегенін жетістіріп жүргеніміз абзал . Уильям Джеймс " өмірінде бірде бір рет суицид жайлы ойламайтын адам жоқтын қасы " деген екен . Бәлкім бет қақтырмай өсірген балаң шақта біреуден қатты сөгіс алғанда , алғашқы рет қиындыққа тап болған кездері ойлаған шығарсыз . Бірақ , тәрбиенің арқасында бұндайға бой алдырмадық біз . Ол да айтып келмейді , белгісіз бір сәтте миыңызды жеп , сау санаға сақинадай байланады . Ол мезетте ненің дұрыс , ненің бұрыс екенін аңғара да алмай қаламыз . Шынына келгенде , өмірде әркімнің өз " дұрысы " бар . Мүмкін , олар үшін суицид ең дұрыс қадам шығар . Алайда оның соңынан жылап қалатын адамдардың тағдыры не болмақ ? Тірі адам тіршілігін жасар ма , әлде ол да қазаны көтере алмай өз қолымен жан үзе ме ? Владимир Маяковский " сөйлеу қабілеттерінің жоқтығынан жануарлар ешқашан өз - өздеріне қол жұмсамайды , олар өзара мәселені талқылай да алмайды " деген екен . . Расында , біздердің біреумен ақылдасып , сырласуға мүмкіндігіміз бар ғой . Жағдайды анықтап айтып , көмек сұрауымызға да болады . Кейде шынымен өмір сүргің келмей кететін сәттер туындайды , бірақ бұл өмір сүрмеуім керек емес деген сөз емес қой . Адам деген күресіп , шыдай білу керек . Біздің өмір сүріп отырған қоғамымыз қиындықтарға толы дейміз , ал өткенімізді еске алсақ , одан да зұлмат замандар , ашаршылық , жоқтық , азаттық күрестер кезінде азып тозған адамдар өз - өздерін жіпке асып , тамырларын кесіп өліпті дегенді естідік пе ? Қазір ше , қылт еткенге өлем деу не сұмдық ? Бүгінгі адамдарды аштық емес , тамағы тоқтық , көйлегі көктік адастырып жүр . Саадидің мына бір пікірін келтіре кетейін , " әр адамның бір өлімі бары хақ , бірақ өлемін деп жолбарыстың аузына басты сұғудың жөні жоқ " . Адамға өлшеулі ғұмырды ізгі істермен нұрландыру үшін бергенін естен шығармайық . Аллаһ әр адамның шыдамына қарай қиындық береді . Сайып келгенде бұның бәрі сенімге байланысты . Құрбымның әңгімесіне оралайын . Адам баласы бір - бірін жазғыра алмайды , өкпелеу , ашуланатыны болмаса . Және масыл болдым деу де қате . Дем беріп , желеу болу - сауапты іс . Әр мәселені шешуге болады . Иманы толық адамдарда қандай да бір қайғыны жабыла көтеру , қиыншылыққа ортақтасу бар . Ал , өзімшіл адамдарда бауырмалдық пен жанашырлық атымен жоқ . Сол себепті қиналған кезде қайғысы еселеніп , бұл дүниеден безуден басқа амалы қалмайды . Өйткені , о дүниенің барына сенім жоқ . Сөйтіп , онсыз да қызығы қашқан өмірден өліп құтыла салуды жөн көреді . Сондайларға айтарым , қарғам - ау , қиындықпен қасқая күресу керек , не істеймін деп басыңды көрге тыққанша , дос - жараныңмен ақылдас , болмаса мамандарға жолық . Күлетін адам мейлі күлсін , он адамнан біреуі болсын түсінеді түбінде . Еңсеңді көтер , тек АллаҺқа ғана құлдық ұр , ал қалғандары өзіңдей пендешілікпен жүрген адамдар . Иманыңыз берік болсын , сенімге селкеу түсірмеңіз . Группаласым Бауыржан екеуміз Ұлттық кітапханаға кетіп барамыз . Ондағы рухани жәдігерлермен танысып қайту ойда бар . Кітапханаға барсам шыққым келмейді . Мейлі қанша күн мен түн зырлап өтсе де шыққым жоқ . Әттең дейсің осындайда , кеш келе жатқанда уақыт деген охрана қинамай , зорлық қылмай өзі - ақ қуып шығады . Сонымен , ендігі жол - кітап жолы . ~~ҚР Үкіметінің 2005 ж . 23 желтоқсандағы № 1275 Қаулыс ы мен 3 тармақ өзгертілді ( бұр . ред . қара )~~ Сондай - ақ артериалдық гипертония , диабет және басқа да ең көп таралған жұқпалы емес аурулардың алдын алу бойынша мақсатты бағдарламалар әзiрленедi . Бұл ретте денсаулық сақтаудың жаңа моделiн дамыта отырып , салауатты өмiр салтын насихаттау және аурулардың алдын алу бағдарламаларын қаржыландыру халықты мейлiнше тиiмдi қамту мақсатында аудандық деңгейге берiлуi мүмкiн . Қазақстан австриялық құқық қорғау органарына « Нұрбанк » топ менеджерлері Жолдас Теміралиев пен Айбар Хасеновты өлтіруде айыпталған республиканың бұрынғы елшісі Рахат Алиевке қарсы қылмыстық істі тергеу нәтижелерін ұсынуға дайын , деп хабарлады СІМ баспасөз қызметінің хатшысы Ілияс Омаров . Ел тәуелсіздігінің 20 жылдығы қарсаңында елімізде өмір сүріп жатқан барша ұлттардың бірлігі мен ынтымағы арта түссін ! 2 ) Облыстарда , аудандарда ұлттық бірыңғай тестілеудің қорытындысына сәйкес рейтинг жасалғанда қала , аудан мектептері түлектерінің ҰБТ - ға қатысу саны ескерілу мәселесін қарастыруды ; • Баспасөз қызметі • 2010 жылдың 17 ақпанына дейін жұмыс істеп келген « Алға ! » ( бұрынғы ДВК ) ХП құру жөніндегі Оңтүстік Қазақстан облыстық ұйымдастыру комитетінің белсенділері « Халық депутаты » жобасын және « Таскен ауылындағы электр қуаты » шағын жобасын жүзеге асыру мақсатында тұрғындарға Тассай ауылдық аймақ әкімінің жауабы жазылған үнпарақтар таратты . . . 2011 ЖЫЛДЫҢ ЖОБАЛАРЫ 2010 жылы басталған жұмыстар биыл да жалғастырылып , сонымен қатар , жаңа жобалар да жүзеге асырылады . Купеде үш адамбыз : мен , Пушист және Парсы . Жоқ , есімі Парсы емес , 2002 жылы шығыстану мамандығы бойынша Әл - Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университетін бітірген , ех - әскери , бойшаң , сарғыш , әскери адамға жарспайтын ұзын шашты ( шамамен , екі еліден асады ) , көзі үлкен да ашық қоңыртүсті … Бара жатқан қаламыздың " минус " - тарын тізе бастады … Сөзін естісеңіз , вагонан секіріп , " Қайдасың , туған қалам ! " деп тайып тұрар ма едіңіз … Келісемін , сөзінің расы да бар боп шықты , бірақ … Құлақпен естінеше , бір рет көзбен көргеннің артығы 100 есе ғой … Сөйтіп , қала мәселесінен сырғып - сырғып қазақтың қазіргі жағдайына сөз жетті … " Сен тимесең - мен тиме " саясатымен жүретін адам боп шықты , соңында … Мақала Барлығын көрсету Барлығын жасыру Microsoft Access SQL ODBC ( ODBC деректер көзі : Ашық дерекқор қосылымы ( ODBC ) тілдесу тәсілі бар бағдарламалар мен дерекқорлардың . . . - Алдымен саған неге адал қызмет істеп келдім , соны біл . Есі дұрыс адам Ұлықбек мырза тәрізді әділетті жанды өзің тәрізді қатыгез ханға айырбастамас болар . Мен айырбастадым . Соның себебін есті . 70 жыл бұрын ( 1940 ) Қазақстан Республикасы Ұлттық ғылым академиясының академигі , физика - математика ғылымының докторы , профессор , Америка геофизикалық одағының мүшесі , К . Э . Циолковский атындағы Халықаралық космонавтика академиясының академигі , Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің шаруашылық жүргізу құқығындағы « Астрофизикалық зерттеулер орталығы » мемлекеттік мекемесі , « Ионосфера институты » мемлекеттік еншілес кәсіпорнының директоры ДРОБЖЕВ Виктор Иванович дүниеге келді . ~~1916ж . оқиғалар қарсаңында енгізілген жаңа салық түрі - СОҒЫС САЛЫҒЫ .~~ « Қазақтың бас ақыны - Абай . Онан асқан бұрын - соңғы заманда қазақ баласында біз білетін ақын болған жоқ . Ақмола , Семей облысында Абайды білмейтін адам жоқ , - дей келе Ахмет Байтұрсынов , - Абайдың сөздері кітап болып басылып шыққанша Абайдың аты да , сөзі де Торғай облысына естілмеуші еді » , - дейді . Ал , Міржақып Дулатов болса : « Не шара ! Қазақ әдебиетінің атасы хакімінде алтын әріппен жазыларлық Абай Шыңғыс тауында туып , Шыңғыс тауында 60 жылдық өмірін өткізіп , сол Шыңғыс тауында өлді . Туғанын , жасағанын , өлгенін өз елі Тобықтыдан басқа қазақтың көп жері білмей де қалды . Осы заманда үш ауыз сөздің басын құрай білетіндердің жазулары тасқа басылып , халыққа тарап , сынға түсіп тұрғанда , Абай сөзі өзі өлгеннен бес жыл өткенде басылды » , - деген еді . . Жалпы ахуал қолданыстағы заңнаманы шұғыл түрде қайта қарауды қажет етті . Сол себепті де " Қазақстан Республика сын дағы еңбек туралы " , " Ұжымдық шарт тар туралы " , " Кәсіптік одақтар туралы " , " Ұжымдық еңбек даулары мен ереуілдер туралы " , " Қазақстан Республикасындағы әлеуметтік әріптестік туралы " және басқа да бірқатар заңдар әзірленіп , қабылданды . Бұл заңдардың өмірге келуі еңбек қаты настарын тұрақтандыруға мүмкіндік берді . Еңбек заңнамасының реформасы 2007 жылы Еңбек кодексінің қабылдануымен аяқталды . Еңбек кодексі , оның құрылымы мен мазмұны қызметкерлер мен жұмыс берушілердің мүдделерін теңдей ұстауға және мемлекетімізде еңбек рыногының негізгі субъектілері - жұмыс берушілер , жалдамалы қызметкерлер мен мемлекеттің арасында еңбек қатынастарын құру және реттеудің өркениетті тәртібін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді . Үржар аудандық жер - кадастр бюросы Меңгеруші - Арынов Ғазиз Ғылымбекұлы . 1959 жылы 5 мамыр күні дүниеге келген . 1981 жылы Талдықорған ауыл - шаруашылығы техникумын агроном мамандығы бойынша , 1991 жылы Алматы ауыл - шаруашылық институтының агроном мамандығы бойынша бітірген . Еңбек жолын 1981 - 1982 жылдары Таскескен ауданының Қарақол совхозының ферма агрономдығынан бастаған . 1982 - 1986 жж . Таскескен аудандық ауыл - шаруашылық бөлімінің агрономы , 1986 - 1990 жж . жерге орналастырушы , 1990 - 1996 жж . Таскескен аудандық ауыл - шаруашылық бөлімінің бас агрономы , 1996 - 1998 жж . Таскескен аудандық жер комитетінің төрағасы қызметтерін атқарған . 1999 жылдан бері Үржар аудандық Жер кадастр бюросының меңгерушісі . Жанұялы , 3 баласы бар . Қабылдау уақыты : күнделікті , сағ . 900 - ден 1800 - ге дейін Телефоны : 8 ( 722 30 ) 3 - 52 - 56 Үржар аудандық жер - кадастр бюросының адресi : ШҚО , Үржар ауданы , Үржар ауылы , Абылайхан даңғылы 142 , 2 қабат . Жуырда Ташкентте өткен Шанхай ынтымақтастық ұйымына мүше Мемлекеттер басшылары кеңесiнiң отырысында Қазақстанның 2010 - 2011 жылдары ШЫҰ - ға төрағалық ету мiндетiн өзiне алатыны белгiлi болды . Осының алдында бұл жұмысты жоғары дәрежеде атқарған Өзбекстан басшылығына ризалық танытқан Нұрсұлтан Назарбаев ШЫҰ құрылуының он жылдығы қарсаңында елiмiздiң ұйымға төрағалық тiзгiнiн ұстайтынын , осыған байланысты Қазақстан Орталық Азия өңiрiнде бейбiтшiлiктi сақтай отырып , қауiпсiздiк пен тұрақтылықты қамтамасыз етуге баса назар аударатынын тағы да мәлiмдедi . ~~Қазақстан Республикасының Туризм және спорт министрі Т . Досмұхамбетовпен әңгіме~~ Қазақ халқы көптен күткен тәуелсіздікке қол жеткізді . Егемен мемлекет болды . Әрбір азат елдің өзінің тәуелсіздігін білдіретін басты белгілері болады . Олар сол елдің Ата заңы , мемлекеттік рәміздері , ұлттық валютасы . 1992 жылы 4 маусымда егемен еліміз Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздері қабылданды . ҚР Мемлекеттік Әнұраны , ҚР Мемлекеттік Елтаңбасы , ҚР Мемлекеттік Туы . Мемлекеттік елтаңбамыздың авторлары - Ж . Мәлібеков пен Ш . Уәлиханов . Елтаңбамыздың негізі - шаңырақ . Ол елтаңбаның жүрегі . Шаңырақ мемлекеттің түп - негізі - отбасының бейнесі . Шаңырақ - Күн шеңбері . Айналған күн шеңберінің қозғалыстағы суреті іспетті , Шаңырақ - киіз үйдің күмбезі көшпелі түркілер үшін үйдің , ошақтың отбасының бейнесі . Тұлпар дала дүлдүлі , ер - азаматтың сәйгүлігі , жеңіске деген жасымас жігердің , қажымас қайраттың , мұқалмас қажырдың , тәуелсіздікке , бостандыққа ұмтылған құлшыныстың бейнесі . Шаңырақтың айналасындағы уықтарды тұлпардың қанаты қоршап тұр . Қанатты тұлпар - қазақ поэзиясындағы кең тараған бейне . Ол ұшқыр арманның , талмас талаптың , асыл мұраттың , жақсылыққа құштарлықтың кейпі . Қанатты тұлпар Уақыт пен Кеңістікті біріктіреді . Бір шаңырақтың астында тату - тәтті өмір сүретін Қазақстан халқының өсіп - өркендеуін , рухани - байлығын , сан сырлы , алуан қырлы бет - бейнесін паш етеді . Елтаңбаның жоғарғы жағындағы бесбұрышты жұлдыз оның тәжі іспетті . Әрбір адамның жол нұсқайтын жарық жұлдызы бар . Ертеңіне қимай қоштастық . Ал бірнеше айдан кейін « Әділ жоғалып кетіпті » деген хабар түсті . Қызылордадан курстастарымыз Мұрат пен Тұрар қайта - қайта қоңырау шалды . « Алматыға тартып кетпеді ме ? » деген үміт қой . Сол кезде Қызылордада жұмыс істеп жатқан Бауыржан Омаров пен Амантай Шәріп ағалары да Әділді іздеп , табандарынан таусылыпты . Тіпті , бақсы - балгерлерге дейін барған . Жоқ . Содан әлі жоқ . . . Аштық пен соғыс әбден әлсіретіп , репрессия қаймағын қалқып алған қазақтың ойсыраған ортасы - осы қандастармен толығып , жан жарасы осы ағайындармен жазылды . Бұл мағұлым - қазақ тарихында алтын әріптермен әдіптеліп , ұрпақ санасына сәуле түсіріп тұрса керек - ті . Қоршаған ортаның жай - күйiнiң нормативтiк көрсеткiштерiне қол жеткiзе отырып , экологиялық қауiпсiздiктiң оңтайлы деңгейiн қамтамасыз ету осы Тұжырымдаманың ережелерiн кезең - кезеңмен iске асыруды көздейдi . ~~Көкшетау қаласында туған . Е . Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университетін бітірген .~~ Кездесу шеңберінде қылмыстылықтың алдын алу және құқық саласында ғылыми - зерттеу жұмысын тиімді ұйымдастыру мәселелері талқыланды . ~~Маңғыстау облысының прокуратурасы 100млн теңге ақшны жымқырған дегенайып тағып , іс қозғалды~~ ~~56 - бап . Су объектiлерiне ластаушы заттардың ағызылуын азайту жөнiндегi талаптар~~ Ақтоғайдың қоры - бес миллион тонна мысты құрайды : жобалық қуаттылығы жылына 100 мың тонна мыс концентраты болғанда , кенішті пайдалану мерзімі 43 жылға жететін болады . Пайдалану кезінде қызметкерлердің саны мың адамнан асатын болады . Шыны керек , ұлттың тауы - Ұлытау халқымызбен бірге жасап келе жатқан көненің көзін көрген жер . Бұл жерде Ресей патшасы бекініс орнатуға жарлық бергеннен бұрын да ел қоныстанып , мекен еткені белгілі . Ол бәз біреулер айтып жүргендей , 1843 жылы ғана өмірге келген мекен емес . Ұлытаудың өз басында ел қоныстанғанына үш мың жыл артта қалғанын белгілі ғалым академик Әлкей Хақанұлы Марғұлан өз зерттеулерінде толық ашып көрсетіп , дәлелдеп берді . Демек , мұнда ұлтымыздың үш мың жылдық тарихы жатыр . Бакудің « Интурист » мейманханасына орналастық . Алда Атырау - айдын шалқар . Быжынап , құж - құж қайнаған ақ көбік . Теңізге бойлап , тереңнен биікке шырқаған мұнай мұнаралары , ұшырмадай аспанда төңкеріліп аунақшыған ақ шағалалар . - әсіресе ақша , қаражат саласына байланысты тауарды сату , сатып алу яғни сауда - саттық жерлерінде жемісті жұмыс істеуі және соған қабілеттілігі ; Президент Әкімшілігі осы бағытта белсенді жұмыс жүргізуде . Атап айтқанда : мемлекеттік органдардың бірінші басшыларындағы жеке блоктарында және Қазақстан Республикасы Президентінің веб - сайтындағы азаматтардың өтініштері талданады . Президент Әкімшілігінің мемлекеттік инспекторлары аймақтарға шыға отырып азаматтарды қабылдауды жүзеге асырады . Бұған қоса , барлық облыстарда « Нұр Отан » ХДП қоғамдық қабылдауларының жұмысы ұйымдастырылған . Дөрекі немесе әдепсіз араласудың , азаматтардың өтініштерін елемеушіліктің барлық анықталған фактілері бойынша атақаратын лауазымынан босатуға дейін қатаң шаралар қолданылады . Мәселен , азаматтар тарапынан бірнеше рет шағым түскеннен кейін Ақмола облысы Шортанды ауданының әкімі жұмыстан алынды . Мемлекеттік қызметші этикасын бұзғаны үшін былтырғы жылы Шығыс Қазақстан облысының жоғары шенді шенеуніктерінің бірқатары , соның ішінде облыс әкімінің орынбасары да жұмысынан айырылды . Мемлекет және қоғам қайраткері , репрессия құрбаны Темірбек Жүргеновтің ескерткіші1986 жылғы оқиғаға бір ай қалғанда Ырғызда бой көтерді . Осы ескерткіштің ашылу салтанатына қатысқан жазушы жерлесіміз Өтебай Қанахин « Мәдениет және тұрмыс » журналына мақала жазған . Ескерткіш авторы - Алматыдағы Абай , Шоқан ескерткіштерін жасаған белгілі мүсінші Хакімжан Наурызбаев . Жүргеновке ескерткіш орнату туралы идеяны ұсынған - фольклоршы ғалым Мардан Байділдаев . Жазықсыз жаланың құрбаны болғандардан бұған дейін тек қана Ораз Жандосовқа Алматыда ескерткіш қойылыпты . Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министірінің бірінші вице - министрі , Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің ішкі саясат бөлімінің меңгерушісі , Қазақстан Республикасы Үкіметінің әлеуметтік - мәдени даму бөлімінің меңгерушісі ( 2001 - 2005 жж . ) қызметтерін атқарған . Республикалық саяси еңбек партиясының « Отан » РСП құрамына енгенше төрағасы қызметін атқарды . 2005 жылдың сәуір айында « Отан » партиясының төрағасы Н . Ә . Назарбаевтың тағайындауымен « Отан » РСП партиясының төрағасы міндетін атқарушы болып тағайындалды . 2005 жылы Қазақстан Ресупбликасының Прзиденттігіне үміткер Н . Ә . Назарбаевтың Республикалық қоғамдық штабын басқарды . 2007 жылдың маусым айында « Нұр Отан » ХДП төрағасының бірінші орынбасары қызметіне тағайындалды . 2007 жылдың 18 тамызында депутаттыққа сайланып , ҚР Парламенті Мәжілісі төрағасының орынбасары , Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінде « Нұр Отан » халықтық - демократиялық фракциясының жетекшісі қызметтерін атқарды . 2008 жылдың сәуір айында ҚР Президентімен әл - Фараби атындағы Қазақ ұлтттық университетінің ректоры болып тағайындалды . Егер іскери жобаларды ( Іскери жоба : Outlook бағдарламасына арналған Іскери істес кісілер реттегішінде жасалған жоба . Іскери жоба бір немесе бірнеше іскери тапсырмадан құралады . ) немесе жоба тапсырмасының ( тапсырма : аяқталғанға дейін қадағаланатын жеке немесе жұмыспен байланысты жоба , тапсырыс немесе іс . ) жазбасын ( жазба : аяқталған Тіркелгі , Іскери істес кісі немесе Мүмкіндік пішіні . Жазбаның құрамында Тіркелгі , Іскери істес кісі немесе Мүмкіндік ақпараты , сондай - ақ онымен байланысты басқа да жазбалар мен элементтер болады . ) Outlook үшін істес кісілерді реттеуші бағдарламасында жасасаңыз , оны өз Істес кісілер реттеушіңіздің ( Іскери істес кісілер реттегішінің дерекқоры : Тіркелгілер , Іскери істес кісілер , Мүмкіндіктер , Іскери жобалар және басқа элементтер туралы ақпарат сақталатын дерекқор . ) рұқсатты пайдаланушыларына тағайындай аласыз . 2007 жылдың майында Әл - Фараби ат . Қаз ҰУ - те алгебра және математикалық анализ кафедрасының аға оқытушысы Ю . А . Мисковец физика - математика ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесін беру жөніндегі кандидаттық диссертациясын қорғады . Халқының жетпіс пайызынан көбі мұсылман мемлекеттің бүкіл діндерге заң тұрғысынан бірдей қарым - қатынаста болуы қате . Осы жағына біз назар аудардық па ? Біз мемлекеттік тіліміз - қазақ тілі деген секілді , Ислам дініне де мемлекеттік дін деген құқықтық мәртебе беруіміз керек . Бұл мәселені қозғай қалсақ , « біз зайырлы мемлекетпіз , дін мемлекеттен бөлек » деген уәждер айтылады . Біздіңше , зайырлылық мемлекеттің жағдайына қарай өзгеріп отыратын ұғым . Батыстың зайырлылығы мен Түркияның зайырлығы екі бөлек . Батыстың өзінде тарихи діндеріне басымдылық беріп , өзге сенімдерге аз ғана мүмкіндік беретін мемлекеттер көп . 5 . 1 . Тəрбие міндеттері мен қызметтері Тəрбие педагогикада бірнеше қырларымен танылған : - əлеуметтік мағынада - бұл аға буын жинақтаған тəжірибені жас ұрпақ өкілдеріне өткізу . Тəжірибе дегеніміз - адамзаттың өз тарихи даму барысында жасаған рухани мұрасы , дəлірек айтсақ : адамдарға белгілі болған білімдер , ептіліктер , ойлау тəсілдері , құқықтық , адамгершілік жəне т . б . нормалар . - педагогикалық мағынада - бұл тəрбиеленушіге ықпал жасау үшін ұйымдастырылған арнайы іс - əрекет , тұлға қалыптастыруға бағытталған мақсатты процесс . Тəрбие қоғамдық талаптарға сəйкес болуы міндетті . Егер қоғам құқықтық демократиялық мемлекет құрып жатса , ендеше ондағы адам тəрбиесі адамгершілік , азаматтық заңдар мен қылық - əрекет нормалары рухында жүріп жатуы қажетті . Жалпы адамзаттық құндылықтар қалыптастырудың маңыздылығын ескерумен бірге əлеуметтік ортаның кездейсоқ та , мақсатты бағытта да əсер , ықпал жасайтынын естен шығармаған жөн . Серік НЕГИМОВ , Л . Н . Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің профессоры , филология ғылымдарының докторы . Сондай - ақ Қазақстан азаматтары Ауғанстан және бірқатар басқа елдердің аумақтарында заңсыз әскери құрылымдардың іс - әрекетіне қатысқан сияқты деген ақпарат кеңінен тарады . Мәселен , Гуантанамо түрмесінің тұтқындарының бірі Қазақстан азаматы болып шықты . Сондықтан 2005 жылы белгілі американдық « Ұлттық барлау кеңесі » үкіметтік емес ұйымы « Болашақ жаһандық карта » деп аталатын талдамалы - болжамдық баяндамасын жария етіп , онда Қазақстан Ресеймен , Әзірбайжанмен және Түркменстанмен қатар радикалды топтар орын тепкен және арнаулы дайындықтан өткен әрі лаңкестік әрекеттер жасаудың тәжірибесі бар « джихадтың кәсіби жауынгерлері » тұратын өңірлерге жатқызылды . Басқаша айтқанда , терроризмнің қауіп - қатеріне аз ұшыраған ел деп саналатын біздің еліміз осы кезеңде әртүрлі сараптама мәліметтерінде атала бастады . « Ал және олар мүміндерге кездессе : « Біз де иман келтірдік » , - деп айтады . Әрқашан олар сайтандарымен оңашалана қалса : « Расында біз сендермен біргеміз , біз оларды тәлкек қылып қана жүрміз » , - дейді . Аллаһ оларды мазаққа ұшыратып , азғындықтарында қаңғыртып қояды . Олар қисық жолды туралықпен айырбастап алды . Сонда оларға саудалары пайда бермеді . Әрі олар тура жолды таппады » . ( 2 : 14 - 16 ) Қалыптасқан дәстүр бойынша Мемлекет басшысы қаланың дамуына айтарлықтай үлес қосқан және үлес қосып келе жатқандарды марапаттау туралы Жарлыққа қол қойды . Марапатталғандар арасында - белгілі ресейлік бизнесмендер Алишер Усманов пен Василий Анисимов , сондай - ақ қазақстандық кәсіпкер Жанна Бектемірова бар . « Қазақстан Темір жолы » ҰК » АҚ президенті Асқар Маминге « Астана қаласының құрметті азаматы » атағы берілді . Үстіндегі киімдері шешіп алынды , ал бұтындағыны шешіп алу мүмкін болмады . Өйткені шалбарының балағы етігінің қонышына салыныпты ( 5 - сурет ) . Сонымен , әуелі тізбек - тізбек жез қоңыраулар алынды ; онан соң қат - қабат оралған балтыр орауыш алынды ; етік шешілді . Тағы қабат - қабат орауыштар еппен шешілді . Ең ақыры шалбарды шешуге мүмкіндік жасалды . Бұл орауыштар түгелдей жүн жіптен тоқылған , екі ұшы шашақталған , шашақтарының ұшында түсті жіптермен түйілген домалақ шаршалар салбырап тұр , тоқылуы шебер , бояуы сәнді , көрінісі өте әдемі . Шалбары арнаулы иірілген қоңыр , сары жүн жіптерден тоқылып , геометриялық өрнектер түсіріліп тоқылған алашадан тігілген , ышқыры бүгілген , саты өрнекті , тізесі екі шақпақ ұласқан астарлы өрнек ( 6 - сурет ) , шалбарының ауы қусырып тігілген . 1989 жылы университетті бітіргеннен соң жолдамамен облыстық телерадио комитетке редактор ретінде қызметке қабылданды . - Адамзат тарихында бұқара халық әділетсіздікке төзбеген кезде билікке қарсы келіп көтеріліске шығып , төңкеріс жасағанын бәріміз білеміз . 90 - жылдары Шығыс Еуропа мен Совет одағында болған өзгерістер бүгін Солтүстік Африка , Таяу Шығыс елдерінде жалғасын тауып отыр . Батыс сарапшыларының пайымдауынша , бұл үрдіс Орта Азияда да жалғасады . Кувейт расында бай ел , дүниежүзіндегі мұнай қорының 6 пайызы осы кішкентай елге тиесілі . Сауд Арабиясы мен Кувейт монархтары тыныштықты сақтап , төңкеріске апаратын наразылықтың алдын алу үшін мол қаражат жұмсап жатқаны рас . Өткен бейсенбі Кәсіби Парламент Мәжілісінің тұңғыш төрағасы , тәуелсіз Қазақстанның белгілі саясаткері , танымал тұлға Марат Тұрдыбекұлы Оспановтың туғанына 60 жыл толды . Жұмалы Расул Берекетұлы . 1971 жылы Алматыда туылған . Әл - Фараби атындағы Қазақ Мемлекеттік университетінің Шығыстану факультетін бітірген . 1992 - 2007 жылдар аралығында мемлекеттік қызметте : Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігінде және Үкіметінде , сондай - ақ Мысыр , Біріккен Араб Әмірліктері , Израиль , Либия , бірқатар басқа мемлекеттерде жұмыс атқарған . 2007 жылдан бері « Эксклюзив » жорналының бас редакторы . Саясаттанушы . 150 - ге тарта мақалалары мен сараптамалық еңбектері жарық көрді . « Геополитика Центральной Азии . О былом и насущном » атты кітаптың авторы . Қызылжар ауданының мекемелері мен ұйымдарының ведомстволық мұрағаттарының Байқауы аяқталды . Байқауға ауданның 59 мекемелері мен ұйымдары қатынасты . Байқау қорытындысы бойынша : Гүлзарларды орнатудың 10 512 шаршы м . және демеушілер қаражаты есебінен 12 102 шаршы м . жұмыстар атқарылды . … Сайтан алғыр , суық бүгін түн неге , Ұйқысырап жалған жатыр , үндеме ! Осы жолдар бітсін , шылым шегермін , Сосын тағы жазып көрем бірдеме … 1 . Асбестiң барлық түрлерiн тозаңдатуға тыйым салынады . 2 . Құзыреттi орган жұмыс берушiлер мен қызметкерлердiң неғұрлым тиiстi өкiлдi ұйымдарымен консультациялардан кейiн , егер iс жүзiнде балама әдiстердi қолдануды жүзеге асыру болмайтын болса , қызметкерлердiң денсаулығына қауiп төнбеуiн қамтамасыз ететiн шаралар қабылданған жағдайда , осы баптың 1 - тармағында көзделген тыйым салудан iшiнара ерекше жағдайларға рұқсат беруге өкiлеттi . ~~16 . АМТГ АҚФ « Семей темір жол ауруханасы Семей қаласы »~~ Электр техникалық бұйымдар нарығындағы қатаң талап етiлетiн және бәсекеге лайық қондырғылар - тансформаторлар . Оған деген сұраныс күннен - күнге өсе түсуде . Сыртқы және iшкi тұтынушылық нарық жолындағы күрес бiздi күнделiктi бұйым сапасын ұдайы арттыруға , игерiлген технологияларды жетiлдiрiп отыруға мәжбүр етуде . Көшбасшылар қатарында қалу үшiн бiз жаңа бұйым игеру барысында жүйелi инновациялық жұмыстарды жүргiзiп келемiз . Энергетикалық бұйым сапасының деңгейi әлемде өте жоғары . Шетелдiк өнiмдерден кем түспейтiн бұйым шығару , өндiрiстi модернизациялау шараларын тұрақты жүзеге асыру ғана зауытты сақтап қала алады . ~~Сонымен қатар , Талғат Мұсабаев « Ғарышкерлікке сіңірген еңбегі үшін » медалімен марапатталды .~~ - 1968 жылы 15 ақпанда қытайдын Алтай аймағының Буыршын ауданында дүниеге келгенмін . Балалық шағым бақытты отбасында , көреген әке - шешенің тәлімді тәрбиесінде өтті . Мектеп қабырғасында ұлағатты ұстаздардан сабақ алып , үздік бітірдім . Содан , 1987 жылы 21 қыркүйекте ШҰАР - дағы ордалы білім ордасы болған Шынжаң Медицина университетінің « Шығыс медицина ғылымының Клиникалық факультетіне » оқуға түстім . Содан , 1993 жылы 12 қазанда Іле облыстық « Күйтун » шипаханасының балалар бөліміне шипагер болып орналастым . Жұмысымдағы еңбегімді бағалап , екі жыл ішінде шипахананың Қазақ шипагерлігі бөлімінің орынбасары етіп тағайындады . Осындай еңбектерімнің арқасында қатысты орындарды яғни 1998 жылы аға шипагер атағын берді . Наурыздың 30 - ында Ақордада Елбасы Н . Назарбаев елімізге сапармен келген Словакия Президенті И . Гашпаровичпен кездеседі . Былай тартса өгіз өлетін , былай тартса арба сынатын бұл мәселенің саяси да астары барын айтады , кейбір сарапшылар . Бүгінде Еуропа елдерінің бірқатарында да қоғамдық орындарда хиджап киюге шектеу қойылып жатыр . Сондықтан , бұл мәселеде , барынша байсалды , сарабдал ұстаным қажет . ~~Әбдімәлік Манапұлы жастарға берері мол , жайдары мінезді , кішіпейіл әке , ұлағатты ұстаз .~~ Сейфуллин Сәкен ( Садуақас , 1894 - 1938 ) - қазақтың көрнекті жазушысы , қазақ әдебиетін қалыптастырушылардың бірі , мемлекет және қоғам қайраткері . Туып - өскен жері - Қарағанды облысының Жаңа арқа ауданында туған . Саяси репресияның құрбаны болған . Нілдідегі орыс - қазақ және Ақмоладағы бастауыш приход мектебінде ( 1905 - 1908 ) , үш класстық қалалық училищеде ( 1908 - 1913 ) , Омбыдағы мұғалімдер семинариясында ( 1913 - 1916 ) оқыған . Омбыда қазақ жастарының Бірлік қауымын , Ақмолада Жас қазақ ұйымын ашып , Тіршілік газетін шығаруды ұйымдастырған . Сәкеннің алғашқы өлеңдер жинағы Өткен күндер деген атпен 1914 жылы жарық көрді . Поэзиялық туындыларының ішінде Сәкеннің шығармашылық ерекшелігі мен идеялық - саяси ұстанымын бедерлі айғақтайтын туындылары - « Кел жігіттер » , « Жас қазақ марсельезасы » , « Жұмыскерлерге » , « Жолдастар » сияқты саяси лирикалары , сондай - ақ « Советстан » , « Көкшетау » , « Альбатрос » , « Социалистан » , « Қызыл ат » поэмалары . Проза саласында « Жер қазғандар » , « Айша » , « Біздің тұрмыс » , « Сол жылдарда » , « Жемістер » поветері мен « Тар жол тайғақ кешу » мемуарлық роман жазған . « Бақыт жолында » , « Қызыл сұңқарлар » драмалары өз заманының рухын танытатын елеулі шығармалар . Сәкен шығарған әндер халықтық дәстүрді тұғыр ете отырып , дүниеге өзіндік даралық сипаттармен ерекшеленеді . Сәкен қазақ маңдайына біткен біртуар дара тұлғалардың бірі . Ол өз ұлтын қалтқысыз сүйіп , халқына еңбек сіңірді . Абайкз енелеріңді ұрғандай - ақ , оған жауығып , кекеп - шалып , тіпті тіл тигізетіндерің не ? " Әркімнің сөзінен оның өзінің кім екені сезіліп тұрады " деген рас . Ал Алатау ауданына келсек , оған қарасты " заңсыз үй салынған " ауылдарда үй бұзу тағы болып жатыр дейді баспасөз . Әйтеуір , байғұс қазаққа жұдырық жұмсайтындар көп . Кезінде үйсіз жас жұмысшыларға сол жақта жер берген , үй салып алуларына көмектескен Заманбек Нұрқаділев еді . Сөйтіп , Алматы халқының 23 пайызы ғана болып отырған қазақтың санын екі есе көбейтті . Кітабында жазылған . Одан кейінгі әкімдер жұртты алдап - арбап , жерге рұхсат жалған қағаздар саудаланып , " заңсыз " ауылдар И . Тасмағамбетовтің тұсында талқандалды , сол сұмдық әлі күнге жалғасып жатса , кімнен не қайыр ? Азапты " артық " ауылдарды құрастырып , Алатау ауданын жасады , ал тұрғындарға қамқорлық әлі бәсең , солай ғой , Әкім мырза ? " Қазақты өз елінде , өз жерінде өксітпейік , бәрінің үйлерін заңдастырып берейік , алла риза болсын " деген батыл сөз , батыл қадам қашан болады ? Ол ауылдардың астында злектр сымдары , газ тұрбалары жатыр дей ме , олай болса , ауылды көшірмей , ол сым желілері мен тұрбаларды ауылдарды айналып өтетін етіп қайта жүргізуге болмай ма ? Көшіруге кетер шығыннан ол көп арзан емес пе ? Әйтеуір , сөз көп , нақты қамқорлық аз болып тұр . - Ата Заңымызда « Қазақстан Республикасы демократиялық , әлеуметтік , зайырлы мемлекет болып табылады » деп жазылған . Сіздіңше , Ата Заңыңымызда өтірік жазылған ба ? Әлеуметтік теңдік дегенді қалай түсінесіз . Орыстар мен еврейлердің құрған « жарымжан , мүгедек » соцалистік жүйесінен басқа , Нағыз Соцалистік Қазақ Республикасын құру мүмкін бе ? ~~3 ) құжаттарды алған кезде кезек күтудің ең ұзақ рұқсат етілген уақыты 10 минуттан аспайды .~~ Немесе қос таңы бар Қостанайға « орыс - еврей таласып жүр » Ақын тойы « Той дегенде домалайды қу бастар » демекші , Қостанайда ақын Ақылбек Шаяхметовтың . . . Асқабақтарды сәуір айының ортасында отырғызады . Тұқымды 10 см тереңдіктегі қуысқа 3 - 5 данадан салады . Әр қуысқа суперфосфат тыңайтқышын топырақпен араластырып 7 - 9 грамнан салады . Алғашқы жапырақтар шыққан кезде , әр қуыста бір - бір өсімдіктен қалдырып , сирету жасайды . Ал дақылды жинауға дейінгі қалған уақытта отау мен топырақты қопсытумен айналысады . Жеміс піскен кезде жинауды бастайды . Ауа - райы суымай тұрғанда , асқабақтарды жинап алу шарт , өйткені аз да болса үсіген асқабақтар сақтауға жарамсыз болып қалады . Сәндік композиция қазақ халқының жанының , оның туған жеріне деген махаббатының белгісі ретіндегі стильденген музыкалық аспап « Қобыздан » тұрады . Сәулетші ҚР Сәулетшілер одағының мүшесі В . А . Троценко , мүсінші ҚР Суретшілер одағының мүшесі М . А . Қалқабаев . Ескерткіштің биіктілі 2м , қоладан дайындалған , тұғыры сұр гранит . Қасиетті Қарқаралы өңірі тұррғындарының атынан , атаның емес , адамның баласы болудың үлгісін көрсеткен атпал азаматқа , 65 жасыңыз , құтты қайырлы болсын деймін ! ! ! 1 . Меніңше , " Интердің " бас бапкері Леонардо тактикалық қателіктер жіберді . Басқаша айтқанда , әріптесі Массимилиано Аллегри мұндай құрам шығарады деп күтпеді . " Интер " , ең бірінші , алаң ортасында жеңілді . " Интердің " " миы " - Снейдер темір аяқ , жүн табан Гаттузодан аса алмай - ақ қойды . Сосын ол " Бавариямен " кездесудегідей сол жаққа ойысып та ойнады . Одан да түк шыққан жоқ . Абате қия бастырмады . Ал әдеттегідей тым сылбыр Пандевті Боатенг тіпті босатқан жоқ . ЭтоО әр жерден бір шаң бергенмен , аяқ сындырудың маманы Ван Боммельден қашып құтыла алмады . Ал Пацциниді Неста мен Тьяго Сильва жеп қойды . Шабулшы 63 минут бойы түк бітірмеді деп айтсақ та болады . Есте қалғаны - бір рет қана әлгі екеуінен сытылып өтіп , сол аяғымен бесінші сыныпта оқитын баланың соққысын жасады . Қысқасы , Леонардо шәкірттерінің бәрі дерлік допқа жекелей талас кезінде жеңіліп жатты . Есесіне , жарақатынан әлі айықпаған Пирлоны жоқтатпай жүрген қара тәнді ақсақал Зеедорф еркін ойнауға мұмкіндік алды да , Пато мен Робиньоны доппен қатамасыз етіп отырды . Қазақстан Республикасы Конституциясының 15 жылдығы тарихи жылдардың жемісін көрсетті . Осы маңызды мерекеде кемел ойлы азамат өткенді байыппен саралап және елдің бүгіні мен болашағы туралы толғанады . ~~Осы проблемаларды шешу үшін мынадай міндеттерді іске асыру қажет :~~ ~~Ілмек : ақылды әке , Билл Гейтс , жап жас қызды тұрмысқа беру , Әлемдік банк~~ 11 ) ағаштар мен бұталардың сақталуын қамтамсыз ететін шараларды сақтамай , жасыл желектер алып жатқан учаскелерге төбеден қар түсіруге ; ~~" Мой курс - отстранить родственников президента от власти "~~ ~~Бокситтен глинозем алудың электртермиялық әдісі де бар , оны Кузнецов - Жуковский ұсынған .~~ Коммутациялық құрылғылар арқылы коммутациялық блоктар , іздеу сатылары және автоматты телефондық станциялар мен түйіндердің коммутациялық өріс , басқарушы құрылғы , сызықты және қызметті комплекттер . Арғы атасынан ел билеп , ақсүйек текті болған Тонтай Битенұлы туралы Омбы мемлекеттік архивінде бірнеше құжат жатыр . ( Осы Омбы архиві туралы талай жаздық . Алматыға әлі әкелінген жоқ , құрып кетеді - ау ! ) Сонда Тонтай Битенов 55 жаста екені көрсетілген мағлұмат өз айтуынша толтырылған . Құжат 1842 жылы жасалған . Яғни , Тонтай 1787 жылы туған болады . Қантайдың қай жылы туғаны туралы қағаз кездестірмедік ( бәлкім бар да шығар ) , бірақ көнекөз қариялар екеуінің арасы 2 - 3 жас деп отырушы еді . Сонда Қантай 1783 - 84 жылдар шамасында туған . Қазақстан Республикасының Мемлекеттік елтаңбасының негізіне шаңырақ алынған . Ол елтаңбаның жүрегі іспеттес . Қазақстан Республикасының Жоғарғы Кеңесi жаппай саяси қуғын - сүргiндерге ұшыраған адамдарға қатысты әдiлеттiлiктi қалпына келтiруге батыл бел байлап , осы қуғын - сүргiндердiң барлық құрбандарын ақтау , оларға тигiзген моральдық және материалдық залалды қазiргi уақытта барынша мүмкiн болатын өтеудi қамтамасыз ету мақсатында осы Заңды қабылдайды . Орталыққа кешқұрым қайтқан малмен қосыла кірдік . Көше бойы азан - қазан , у - шу , ауа кілкіген шаң . Ақтаңкер пысқыра бастады . Тұяғы сыртылдаған қой - ешкінің соңында бір - бір бала , үйірлей бөліп алып , томпылдатып қуып барады . Уақ мал ауылға бауырсақтай шашылды . Әлдеқайда жетім қозы маңырайды . Күні бойғы қапырықтан , қатқыл жусаннан қаталаған байғұстар тыпырлап қорасына жетуге асық . Құдық суына аңқасы ауады . Алдымызда есегін қос бүйірден тепкілеп бақташы барады екен . Сәлемдескені сол ма , әлде миы ашыған ба , бізді көрді де киіз қалпағын шешті , ішінен тақиясын алып бетін сүртті , басынан бу шықты . Әлдеқайдан жетім қозының зары естілді . Ағамның еңсесі биік үлкен дарбазалы үйіне қараған мезетте көз алдым қарауытып жүре берді . Үй алды қарақұрым кісілер екен . Аттан ауып түсіп бара жатқанымды ғана білемін . 2020 жылға қарай қалалық , сол се кілді ауылдық жерлердегі барлық балалар мектеп жасына дейінгі тәрбие беру және оқытумен қамтылатын болады . Бізде мемлекеттік - жекеменшік әріптестігінің зор әлеуеті бар . Жеке меншік отбасылық балабақшалар мен шағын орталықтар - бұл мемлекеттік мекемелерге балама . Ағымдағы жылдың 17 мамырында Атырау кәсіпкерлер мен жұмыс берушілер Одағының ғимаратында , аталмыш ұйым мен Атырау облыстық кәсіпкерлік және өнеркәсіп басқармасы , « Даму » қорының аймақтық филиалы бірлесіп « Бизнестің жол картасы - 2020 » бағдарламасының жаңадан енгізілген өзгерістерді түсіндіру шаралары өткізді . - қазiргi ақпараттық технологиялардың дамытуының тенденцияларының сәйкестiң ұйымдарының қызметi тиiмдi жұмыс жасау және басқаруын қамтамасыз ету ; Василий Осиповпен бірге Парламент Мәжілісінің бірінші шақырылымында депутат болдым . Екінші шақырылым кезінде Аппаратқа басшылық жасадық . Сол кезде оның өмірден түйген тәжірибесі мол азамат екенін анық сезіне білдім . Оның өмірде достары да көп болды . Биыл 70 жасқа толған мерейтойын өзімен бірге өткізуге тағдыр жазбады . Ол өткен жылы 69 жасында кенет тен дүние салды . Артында өлмес мұралары қалды . Орнын толтыратын әулеті бар . Балалары бір - бір шаңырақ иесі болды . Осы уақытқа дейін 47 жыл қатарынан түлек өрбіткен аталмыш мектептің бітірушілері қазір еліміздің түкпір - түкпірінде еңбек етуде . Мектеп 2002 жылдан бері ҚР бастамашы мектептері ассоциациясының мүшесі болып табылады . Биылғы жылы бірыңғай ұлттық тестілеуден де жоғары деңгейде нәтиже көрсеткен мектептің он бір түлегі грантқа ие болған . Қаныш Имантайұлы Сәтбаев Арқаның сұлу төрінің бірі - ( бұрынғы Семей губерниясының Павлодар уезіндегі Ақкелін болысының 4 - ші ауылында ) қазіргі Павлодар облысының , Баянауыл ауданының ҚИ . Сәтбаев атындағы совхозында 1899 жылдың 30 наурызында ( 12 сәуір ) Сәтбаевтардың үлгілі - өнегелі ауылында дүниеге келді . Осы ретте , Хельсинки Қорытынды актісіне қол қойылған 1 тамызды - Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымы күні деп жариялау туралы ұсынысты қарауды ұсынамын . Автор : А . Т . Абдикадырова , Албан Асан Барманбекұлы атындағы мектеп - гимназиясының педагог - психологы , Қарасаз ауылы , Райымбек ауданы ~~- Бәрібір олардың көзін жойған біз , - деді екіншісі айқайлап .~~ ГРЭС - 1 ( « AES Екібастұз » ЖШС ) . ЖШС - нің бас директоры Н . В . Разумов . ГРЭС - 1 - де сонымен бірге 235 миллион АҚШ доллары тұратын сегізінші энергоблокты қайта жаңарту келешектегі жобасы бар . Бұдан басқа , жетілдіру және жаңа буын электрофильтрді қоюмен , станция жұмысында экологиялық зияндылықты едәуір төмендететін техникалық қайта қаруландыру жүйесі кәсіпорын бағдарламасының дамуында алдын ала қарастырылған . Бұл жоба 94 миллион АҚШ долларына бағаланып отыр . Станцияның меншік иесі - « AES Сантри Пауэр Лимитед » Ирландық компаниясы инновациялық технология және экологиялық өндіріс қауіпсіздігін қолдануға үлкен мән бөледі . Екінші кезең басталысымен 2800 пәтермен , 4000 - ға жуық жеке үйлердің есіктері соғылып , учаскелік инспекторлардың 4000 мыңнан астам ақпараттық мәліметтері үлестірілді . Кешенді іс - шара басталасымен 175 заңбұзушылық анықталып , 68 азамат профилактикалық тіркеуге алынып , алдағы уақытта осы қатардағы азаматтармен полицейлер жұмыс жасауға мүдделі . Ақберенге ұқсады дегенің дақпырт , бос сандырақ , ал , Бауыржан Қарағыздың өлеңдерінде жыраулық сарын бар . Даниярдың ішкі интуицияның , ішкі интеллектісің биіктігі осы өлеңінен байқалады . Дос болған соң емес , шынайы көзқарасты айтып отырмын . - « Тарихи Рашидидің » қолжазба нұсқаларын , соған қатысты зерттеулерді сегіз мемлекеттен бес жыл бойы жинадым . Одан кейін барып , ішіне ендім . Ерекшелігі барлық жұмысымды түпнұсқадан жасадым , парсы тілінде болса парсы тілінде , шағатай тіліндегісін шағатай тілінде , өзбекшесін өзбек тілінде . Әуелі сөздіктер дайындап алдым . « Парсыша - қазақша сөздік » осы тұста жазылды . Сөздік бар , бірақ қазақшасы жоқ , тек парсыша - орысша ғана . Сөйтіп , 30 мыңға жуық сөзді қамтыған парсыша - қазақша , қазақша - парсыша сөздік жаздым . Әрі парсы тілін үйренушіге тілашар есепті бұл . Абай , Шәкәрім , Бекет ата жайлы парсыша мәтін берем , соны қазақшаға аудару керек . Құндылығы сонда . Бұл - тәуелсіздіктің жемісі . Әрбір ғалым өз саласында мемлекетшілдік , ұлтшылдық міндетін адал атқаруы керек деп ойлаймын . Жалпы , өміріндегі мұрат қылған қиялы - әділшілдік пен дұрыстық , шындық болғандықтан , орыста дос көретін кісілері сол кезде өзімен жақын таныс болып жүрген халықшыл социалистер болатын да , қазақтағы досы өтірігі жоқ , шыншыл кісі болатын . Бундай жагдайды сонгы кундері коп естіп журміз . Бул окиганын кобейіп бара жаткан себебі : Адамнан ИМАН кетті , бір - біріне деген курмет кетті . Менімше сол жеткіншектерді тарбиелеп жаткан ата - ана емес теледидармен компьютер ойындары . Теледидарымыздан бір - бірін кырып жаткан соракылыкка апаратын фильмдер уздіксіз корсетіліп келеді . Мысалга алганда казактын улттык арнасы КАЗАКСтанды алсак жакында кешке кіріп калган уакыт сабагымды окып болып теледидар коссам сумдык окиганы корсетіп тур , кыс бір карны шыгып кеткен бір жігіт жур жаурап калтырап орман іші жанагы жігіт бір адамды олтіріп карнын актарып колын жылытып жатыр . Бул окигада тарбиелік ман барма ? Озіміз тусіреміз дейміз тусірген фильмдері анау Кайран Кайрат , . . . . . оданда телефидениені жауып тастау керек 5 . Иса Йусуф ат - Түркістанидің " Догу Түркистан инсанликтан йардым истийор " - " Шығыс Түркістан адамзаттан жәрдем сұрайды " атты дүниесі Мармара универ ситеті кітапханасында . Ал 1908 жылы Ақтөбе жәрмеңкесінің комитеті жанында қала бюджеті есебінен аудармашы қызметі енгізілді , бұл қызмет Ақтөбенің 2 сыныптық орыс - қазақ училищесінің түлегі Ермұхамбет Нұрмұхамбетовке тапсырылған . 3 . Жер учаскісінің орналасқан жері бойынша жергілікті облыстық газеттің тұрақты жер пайдалану құқығына арналған актінің телқұжатын жарамсыз деп тану туралы хабарландыру жарияланған данасы . Шәкәрім фото іздемеді , өйткені ол кісінің зерттегені рух , жан , ар , адамгершілік мәселелері . Сондықтан оған дәлел келтіруде фото емес , логика мен шындықтың ақиқаты керек . Ал сақал мен шалбарға келсек , енді ол форма болғандықтан , әрине оған сурет , мұсін , ескерткіш , т . б . дәлел керек қой ! Тіпті ол кездегі ұстара дегенмен қазіргі ұстарынң арасында да үлкен айырмашылық бар екені белгілі . Ендеше сөйтіпті деп , сөйте беруге болмайды , заман басқа , ендеше форма басқа ! Заманнан артта қалғандар діншіл болып жарытпайды , олардікі дүмшелікті жабу үшін өткеннен пана сұрау ғана ! Сиань , Шэньси провинциясының астанасы , тікелей шетелдік инвестицияларды 12 миллиард АҚШ доллары көлемінде тарта отырып , провинция ЖІӨ - нің үштен бір бөлігін құрайды . Қала Қытайдың Батыстық Дамуы бағдарламасындағы Батыстық Үшбұрыштың ( Чунцин мен Чэндумен бірге ) бөлігі болып табылады . Сиань бағдарламалық қамтамасыздандыруды өңдеу мен әуе - ғарыш технологиясы бойынша Батыс Аймақта жетекші рөл атқарады . Сианьдағы экономикалық даму зонасы зерттеулер мен жоғары технологиялар сферасындағы өндірістердің назарын аудартады , оған ұшақтардың бөліктері , әскери және электронды жабдықтар кіреді , оларға айтарлықтай көлемдегі инвестициялар және аймақтағы ең үздік универститеттердің көптігі қолдау көрсетеді . Экономикалық даму зоналарына келетін үлкен көлемдегі ұзақ мерзімді инвестициялар ( ұзақ мерзімді инвестициялардың ЖІӨ - ге қатынасы 2008 жылы 87 % , қытайлық ірі қалалардағы ең жоғары көрсеткіш ) Сианьның ЖІӨ - нің өсуінің негізгі қозғалтқышы болып табылады . Сиань Батыс Аймақ үшін ( әсіресе , Сычуань , Чунцин үшін ) солтүстік Қытайдың көптеген аудандарынан ( Пекин , Тяньцзинь және басқа сегіз провинцияны қосқанда ) кіретін кіру нүктесі болып табылады . Салынып жатқан жоғары жылдамдықты темір жол торабы қаланың келешегін одан ары жақсарта отырып , Сианьды Чэндумен байланыстырады . Бұған дейін облыс әкімінің бірінші орынбасары қызметін атқарған Александр Вербняктың осы қаланың әкіміне ұсынылуы тегіннен - тегін емес . Екібастұз еліміздің отын - энергетикалық кешені ғана емес , 2010 - 2014 жылдарды қамтитын елімізді үдемелі индустриалды - инновациялық дамыту бағдарламасы аясында қалада 10 серпінді жоба жүзеге асады . Оның төртеуі үстіміздегі жылдың алғашқы алты айында өміршең етіліп те үлгерген . Мемлекетіміз үшін ең маңызды да ауқымды жобалардың бірі - ГРЭС - 2 станциясындағы үшінші энергоблок құрылысын салу мәселесі қазір аздап кешеуілдеп жатқан жайы бар . Облыс әкімі жаңа басшысының араласуымен бұл істің алдағы уақытта тез арада шешімін табатынына сенімін білдірді . Бұдан басқа өлкеде ГРЭС - 1 станциясының барлық энергоблоктарын қалпына келтіру , « Бозшакөл » кен - байыту комбинатының құрылысын жүргізу , « Таман » ЖШС негізінде құрылған жүк вагондарын шығаратын өндірістің ауқымын кеңейту міндеттері тұр . Осы жобалар толықтай жүзеге аса бастағанда Екібастұз өңірінде жаңадан бірнеше мың жұмыс орындары ашылады , деді Б . Сағынтаев . ~~- күрделі жабдықтың жұмыс істеу процестерін талдаумен байланысты есептерді шешу ;~~ ~~Кітапхана қызметін 3 айга дейін пайдалануға құқы жоқ .~~ Садықова Мүгүлсім Жанғалиқызы ( 1947 ) / Лебяжі ауданы Қаракесек ауылында дүниеге келді . 1962 - 1966 ж . ж . Павлодар педагогикалық училищесін тәмамдады . 1966 - 1983 ж . ж . Лебяжі ауданы Майқарағай орта мектебінде еңбек етті . 1983 - 1988 ж . ж . Лебяжі бала бақшасындағы даярлық топтың тәрбиешісі қызметін атқарды . 1988 жылдан бастап Лебяжі орта мектебінде бастауыш сыныптар мұғалімі болып жұмыс істеп келеді . Қазақ КСР халыққа білім беру Министрлігінің Құрмет грамотасымен марапатталды . Т . Әмірхановтың сөзіне сенсек , қала базарларындағы сатушылар көкөніс бағаларына байланысты бекітілген заңдық нормаларды орындамай , өнімдердің құнын арттырған . « Бүгінгі таңда орталық базарларда бір келі қиярдың бағасы 600 теңгеге жетсе , кызанақтың бағасы 1000 теңгеге дейін көтерілген . Сол секілді , картоп өнімдерінің құны да белгіленген межеден асып кеткен . Әзірше бізге бұл туралы ауызша түрде жеткізілген мәліметтер келіп түсті . Сондықтан алдағы уақытта орталық базарларда тексеріс жұмыстарын жүргіземіз деп жоспарлаудамыз . Егер дәлелді дәйектер табылып жатса , бағаны негізсіз көтерген сатушыларға шара қолданатын боламыз » , - деді ол . Т . Әмірханов баға саясатын өзгертіп , артық жасаймын деп тыртық жасаған кейбір кәсіпорындардың атын атап , түсін түстемесе де , базардағы тауарлардың құнын арттырған кәсіпорындар Бәсекелестікті қорғау агенттігінің аумақаралық инспекциясы тарапынан қатаң бақылауға алынғанын тілге тиек етті . Оның айтуынша , базардағы бағалар мереке уақыттарында , әсіресе Жаңа жыл мерекесі қарсаңында шарықтайды . « Баға саясатына байланысты тексеру жұмыстарын осы кезде жүргізген абзал » , - дейді Т . Әмірханов . Сондай - ақ , ИДБ - ның әлеуетін пайдаланып , шариғат талаптарына сай жұмыс істейтін Ислам банктерін елімізде көптеп ашу мүмкіндігі бар . Оның алғашқысы - « Al Hilal » Ислам банкі Қазақстан мен Біріккен Араб Әмірліктері үкіметтерінің 2009 жылдың 7 шілдесінде жасасқан Келісіміне сәйкес 2010 жылы 17 наурызда өз қызметін бастап та кетті . Банктің құрылтайшысы Біріккен Араб Әмірліктерінің « Al - Hilal Bank » акционерлік қоғамы болып табылады . Барлық мамандарылған метрологтардың өлшемдері кезінде ( техникалық құралдармен өлшенген кездегі табылатын мән ) алынған мәндері дұрыс деп үміттенеді . Алынған өлшеу нәтижелеріндегі үміттін жоқтығы ғана , оларды қайта өлшеп , басқа мамандар мен өлшеу лабараторияларын қатыстырады . ~~• дербес шотқа салымдардың одан арғы есептелуінің реестірінің қалыптасуы ;~~ ХХ ғасырдың 20 - шы жылдарының басында Доссордағы сыйымдылықтардың жалпы көлемі 37482 т - ны , ал Мақаттағы бұл көрсеткіш 16142 т - ны құрады . Ракуштың мұнай айдау зауытында 141717 т мұнай , 5528 т дистиллят , ал Ескененің қорқоймаларында 1394 т мұнай шоғырланды . - Ол азан « намазсыз азан » болатын . Адам өлген кезде оқылатын намаздың ( жаназа намазының ) азаны болмайды . Ол « азансыз намаз » . Ол намаздың азаны адам туылған кезде оқылған . Қасиетті Құран Кәрімдегі : « Түп - түгел Алланың арқанынан ( діннен ) жа быса ұстаңдар , ажырамаңдар ( бө лін бең дер ) . Әрі өздеріңе Алланың берген нығ метін еске алыңдар . Өйткені , бір - біріңе дұшпан едіңдер , Алла жү ректеріңнің арасын жарастырды . Оның нығметімен туысқа айнал дың дар » ( « Әли Имран » сүресі , 103 - аят ) деген аят өмірден көрініс тапты . Қазақ теледидарында " Дін - апиын " деп аталатын атеистік хабарлар жүргізіп таныла бастаған Б . Айнабеков тәуелсіздік басында имандылық мұратым деп Рәтбекті аптасына бірнеше мәрте сөйлетпесе телеэкран хабарларын көрмей қоятын . Кейін Рәтбектің басына бұлт үйіріле бастаған шақта оппозиция бола кетіп , Хамза қажы Екейбаев , Мұрат қажы Мыңбаев , Болат қажы Садуақасов , Хайролла қажы Ғабжалилов , Аманбек қажы Сыбанбаев , т . б . атынан қол қойғызып ( бұл мәселе ҚМДБ алқа мәжілісінде 2000 жылы талқыланып , Б . Айнабековтің өзін шақырып көпшілік көзінше айтып , Рәтбек қажы ресми тіркеу орындарынан өзі барып заңсыз құрған мекемені жабуын бұйырған еді ) , " Қажылар Алматы қауымдастығы " дейтін фирма аша қойған . " Қажылар ассоциациясы " дейтін Еркінбай Дуанаев фирмасы екеуі де - иманға келген , намаз оқитын , зекет беретін , ораза ұстайтын басқа миллиондаған қажыларды " төменгі дәрежедегі каста " сияқты бөліп тастаған еді солайша . Әбсаттар Дербісәлі атеист - профессор муфти болып сайланғанда уралап таққа әкеп отырғызып , дін саласынан өзіне ештеме тимейтінін білген соң біртіндеп муфтиятты сынап - мінеуге көшкен де тап осы Бақтыбай бәтшағар еді . Айтпаса сөз атасы өледі . Мына ақ сақалы аузынан түскен Мырзатай Жолдасбеков деген қарияның тірлігі жаныңызға қатты батқанын білеміз . Бірақ сіз мойымай Мырзатайдың комиссиясын сотқа бердіңіз . Бірақ сіз ренжімеңіз , бұл да бір алдын ала дайындалған қойылым секілді . Сіз сайлауға түсесіз . Емтиханнан сүрінесіз . Сайлаудан тыс қаласыз . Сосын сотқа бересіз . Сот сізді жақтайды . Уақыт болса өтіп кеткен . Бұл не сонда ? Неге алмады Мырзатай ? Алса үлгерер еді деп ойлаймын . Тек ресми газеттер Болат Әбілдің командасындағы Уәлиханға өз беттерінен орын бергісі келмеген секілді . Сіз сайлауға түскенде де олар Мэлс , Ғанилар секілді Егемен Қазақстанға қалай сіздің де ой - пікірлеріңді шығарады ? Бұл мүмкін емес болатын . Мырзатай сізден кешірім сұрады ма ? Сотқа бергенше неге одан кешірім сұратпадыңыз ? Неге ол әлі күнге дейін жауап қатпайды сізге ? Әлде жасырын ымыраластыңыздар ма ? Амантай . « Егемен Қазақстан » газетінің бүгінгі нөмірінде Мемлекет басшысы Н . Назарбаевтың Өкімімен бірқатар тағайындаулар болғандығы жазылған . Атап айтқанда , Сәкен Әділханұлы Жасұзақов Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің бірінші орынбасары - Штаб бастықтары комитетінің төрағасы қызметіне ; Талғат Жеңісұлы Жанжүменов Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің орынбасары қызметіне ; Мұрат Жәлелұлы Майкеев Қазақстан Республикасының Қарулы Күштері Құрлық әскерлерінің бас қолбасшысы қызметіне ; Мүсілім Мұхтарұлы Алтынбаев « Астана » өңірлік қолбасшылығы әскерлерінің қолбасшысы қызметіне ; Василий Несіпқазыұлы Рысбаев « Шығыс » өңірлік қолбасшылығы әскерлерінің қолбасшысы қызметіне тағайындалды . Глубокое тұрғындары нан өсіріп , мал шаруашылығымен айналысып , тау - зауыт тұрғындарын және Ертіс казак желісінің әскерлерін азық - түлікпен қамтамасыз етті . Сонымен қатар карточканы Интернет арқылы карточкалық операциялар жүргізу мүмкіндігіне қосуды немесе ажыратуды бір айдан астам мерзімге немесе карточканың әрекет мерзімі аяқталғанға дейін созуға да болады . Бұл үшін негізгі карточканы иеленуші Банк бөлімшесіне барып , тиісті өтініш ресімдеуі қажет . 1942 жыл . Желтоқсанның соңғы күндері . Калинин майданы . Қар жамылған кең дала . Үсті қарасұр кенеппен жабылған үш " ЗИС " мәшинесі омбы қарды жосылта жарып , аузы үңірейген ұзын блиндаждардың алдына кеп тоқтады . Оларды осы шептегі дивизия шта бының бастығы Серебряков . . 2011 жылғы мамыр - маусым айларында таулы жер жағдайындағы « Қаратау - 2011 » тактикалық - арнайы оқу - жаттығулары өткізілді . Оған « Оңтүстік » өңірлік қолбасшылығының , Аэроұтқыр әскерлерінің , 14776 әскери бөлімінің барлау бөлімшелері және Әуе қорғанысы күштерінің , басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың жеке құрамы қатысты . ӘБІЛХАН ҚАСТЕЕВ ( 1904 - 1973 ) Қазақтың алғашқы кәсіби суретшісі Әбілхан Қастеев Алматы облысы , Жаркент ауданында дүниеге келген . Ол - қазақ бейнелеу өнерінің негізін қалаған ұлттық сурет өнерінің алғашқы шеберлерінің бірегей тұлғасы . Кескіндемеші - график ретінде де белгілі . Қазақстанның халық суретшісі , еңбек сіңірген өнер қайраткері Ә . Қастеев сурет өнері бойынша алғашқы білімді Алматыда Н . Хлудовтан алады . Кейін Мәскеуде И . И . Бродскийдің көркемсурет студиясында тәлім алған талантты қылқалам шебері өзінің тума қабілетін өзіндік ізденіспен жетілдіріп , өнердегі айтулы тұлғалардың біріне айналды . 1954 - 1956 жылдары Қазақстан Суретшілер Одағын басқарады . Екі рет Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің Депутаты болып сайланды . КСРО - ның жоғарғы Мемлекеттік Орден , медальдарымен марапатталды . Оның алғашқы « Тігін үстінде » , « Мектепке » , « Көгілдір көйлекті қыз » еңбектерінен бастап , « Түрксиб » , « Амангелді сарбаздары » , « Колхоз тойы » , « Қалыңдық » т . б . туындылары халықтың сүйіспеншілігіне бөленді . Ол « Киіз үйдің ішкі көрінісі » , « Қыз Жібек » , « Қыз ұзату » , « Қос құрбы » , « Келін түсіру » тәрізді ұлттық салт - дәстүрге арналған көптеген шығармалар салды . « Афтопортрет » , « Қарындасымның портреті » деп портрет салуға ұмтылған атақты суретші кейіннен « А . Құнанбаев » , « Ж . Жабаев » , « Ш . Уәлиханов » , « А . Иманов » , « Ғ . Мұратбаев » , « К . Әзірбаев » портреттерін бейнелеу арқылы әйгілі адамдарымыздың өшпес тұлғасын кескіндеді . Бір ғана Абай тұлғасын бейнелеуге « Абай киіз алдында » , « Жас Абай » , « Абай жаз жайлауда » еңбектерімен қатар классик ақын шығармаларын оқып , әсерлену негізінде салған суреттері де жетерлік . Ол Ш . Уәлиханов атындағы сыйлықтың лауреаты . Шымкенттегі өнер училищесі мен ҚР Мемлекеттік өнер мұражайы атақты суретшінің атында . Қ . Алпысбаев Отауыңның шаңырағы биік болу үшін , Тәуелсіздіктің тұғыры нық болу үшін , Ұрпағының болашағы тұнық болуы үшін , Қанағатсыздық пен нәпсіқорлыққа баспа , , Алашым ! Мәскеу мемлекеттік экономика , статистика және информатика университетінің Өскемен қаласындағы филиалы 26 . 02 . 1999 жылғы Кедендік кеңес және Бірыңғай экономикалық кеңістік туралы келісімінің қатысушы - мемлекеттерде жоғарғы оқу орындары филиалдарын құру және жұмыс істеуі туралы келісімнің негізінде , сондай - ақ Ресей Федерациясы білім министрлігі және Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігінің Мәскеу мемлекеттік экономика , статистика және информатика университетінің филиалын құру және жұмыс істеуі туралы келісілген шешімінің негізінде ( МЭСИ Өскемен қ . ( Қазақстан Республикасы ) ) , РФ Білім министрінің 03 . 05 . 2001 ж № 933 бұйрығы , ҚР Министрінің 06 . 07 . 2001 ж № 541 бұйрығы және МЭСИ ректорының 07 . 05 . 2001 ж . № 3 бұйрығының негізінде құрылған . - орындауға мүдделi заңды және жеке тұлғалары тағы басқалар университеттiң оқытушылар , қызметкерлер және студенттерiнiң тартуы кешендi , жергiлiктi және жеке ғылыми сол ; Жүргізуші : " Денсаулық , зор байлық " . Алайда бұл жалынды сөз , асқақ афоризм ретінде қалып бара жатыр . Бүгінгі жастардың көбісі темекі мен сыраға әуестеніп алып , енді бар ақшасын соның жолында құрбан етіп жүр . Айтпақшы , кітап пен ноутбукқа көп қарау да денсаулыққа зиян екенін ұғынбайтын жастар бар . Журналист Умбетәлі Меймештің арнайы сюжетіне назар аударайық ! More 20 - шы жылдардың аяғы мен 30 - шы жылдардың басындағы Қазақстанда кеңес үкіметі « қаражат айдаумен » ғана тынған жоқ . Қазақтардың мал шаруашылығы көшіп - қоу жағдайында жүргізілгендіктен үкіметке малшыларды бақылап қолында ұстап тұру қиын болатын . Сол себептен де қазақтардың көшіп - қону өмірін тоқтатып , жерге байлауға шешім қабылданды . Осы мақсатта қазақтардың малы тартылып алынып , қазақтар Қызыл армияның бөлімшелерінің және милицияның көмегімен « отырықшылдандыру нүктелеріне » , колхоз ұйымдастырылып жатқан жерлерге айдап әкелінді . Бір жерге айдап жиналған мал саны көп болғандықтан олар сол жердің шөбін тез жеп қоятын , сол себептен де оларды жаппай сойып тастауға мәжбүр болды . 1933 жылдың басында қазақ даласында бұрын болған 40 миллион бас малдың оннан бірі ғана қалды . Нәтижесінде , осы жүргізілген саясаттан қазақтар жапа шекті , себебі олар үшін күнкөрістің бірден бір көзі мал еді . Жүректің қылын шерткен аяулы әнші , ҚР Халық әртісі Роза Рымбаеваның шығармашылық кеші Конгресс - холл сарайында шілденің 2 - сі күні сағат 18 . 00 - де өтеді . ~~Маңғыстау экспериментальдық ботаникалық бағының директоры Ақжүніс Алтайқызы ИМАНБАЕВАМЕН сұхбат~~ 20 - шы қыркүйекте Каспий теңізі аймағында мұнай өндіру үшін шетелдегі әлемдік компаниялармен үлкен келісімшартқа қол қойдық . Біз , бұдан кейін де Әзірбайжанға шетелдік , фирмалар мен компаниялар тарапынан инвестициялар қойылуына жағдай жасаймыз . Бір сөзбен айтқанда , Әзірбайжан тәуелсіз Республика ретінде , БҰҰ мен әлемдік қоғамдастығында өз орнын табуына атсалысады . Мєулана " Єй , пенде ! Ешбір адамды µзіњнен тµмен кµрме , ќорлама " дей отырып , барша адам баласын бауырына басуѓа жєне оларды Аллаћтыњ ќ ± лы болѓандыќтан , жаќсы кµруге тырысады . М ± ны жаќсылап ± ѓынѓан жµн . Мєулана б ± л туралы былай дейді : " Аллаћ к ‰ ллі єлемге " єй , ќ ± лдарым ! " деп шаќыруын б ± йырды " . Одан кейін Аллаћ таѓала с ‰ йіспеншілік н ± рымен барша ѓаламды бµледі . Мєулананыњ пікірінше , барлыќ адамдар Аллаћты жаратушы болѓандыќтан жаќсы кµреді . Аллаћќа деген с ‰ йіспеншілік пен махаббат кєпірлерде , яћудилерде , п ± тќа табынушыларда жєне басќа болмыстарда да жасырын т ‰ рде кµрінеді . Себебі , кез - келген адамныњ µз жаратушысын кµрмеуі м ‰ мкін емес . Осы т ± рѓыдан алып ќараѓанда да , Мєулананыњ айтуынша , діндер арасында айырмашылыќ болмайды . - ішкі көші - қонды реттеу және қалалар төңірегіндегі елді мекендердің күрделі әлеуметтік мәселелерін шұғыл шешу ; Мақсаты Ақшалық мәндер болып табылмайтын сандық мәндерді сақтау үшін пайдаланылады . Өрісте мәндерді есептеу әрекетін орындау үшін пайдалану қажет болса , сан деректер түрін қолданыңыз . Қазақстан Республикасы Статистика агенттігінің мәліметтері бойынша 2009 жылдың 1 шілдесіндегі жағдаймен ауылдық жерлерде республика халқының 46 , 6 % тұрады [ 1 ] . Демек , ауылдық жерлердегі әлеуметтік - экономикалық жағдай жалпы экономиканың дамуына айтарлықтай ықпал етеді . Сондықтан да қазіргі экономикалық жағдайда ауылдағы әлеуметтік - экономикалық жағдайды жақсарту мақсатында жан - жақты шаралар қолға алынып келеді . Қазіргі таңда мемлекетте іске асырылып келе жатқан мемлекеттік және салалық бағдарламалардың да бірқатары осы мақсатқа арналған . Солардың бірі - 2003 жылы 10 шілдеде Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен бекітілген Ауылдық жерлерді дамытудың 2004 - 2010 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы . Ресейдің микробтанушы ғалымы Мечников : « Тез келетін кәрілік пен әр түрлі аурулар зиянды микробтар , уланған тағамдар арқылы ішектерде белсенділігін арттырып , өз уын қан тамырлары арқылы бүкіл денеге таратқан кезде өршіп кетеді » , - дейді . Кейде ойлаймын , « маңдайы тасқа тимей тоқтамайтын бекіре балық па екенмін » деп . Әйтпесе , кеңестік шындыққа қарсы бітіспес күрес ашып , соғыс жариялау менің ісім бе еді ? ! Айтпағым - әдебиетке мен әдебиеттен емес , өмірден келдім . Сондықтан әдебиетшілдіктің көптеген шарттылықтарынан тәнім сау , жаным азат қалды . Бәрі де өмірлік драматизмнен бастау алды . Қазақтың тілін , ғылым - білімін басқа емес , өзіміз таптап , талан - таражы етіп жатқанға куә болдым . Қоғамдық сананы халықшылдық емес , рушылдықпен улап - уландырып жүрген « көсемдерді » көрдім . Мұның бәрі қарапайым да күрделі өмір университеттері еді . Өмір университетінен өтпесем , қазақтың құны - қазақ сөзінің де қадіріне жете алмайтындай екенмін . Ал өмір - құдіретті : тұлға ететін де , тулақ ететін де сол өмір сыны ғой . . . Сол бір тұстарда идеология хатшысының : « Сарыарқада тіл - діл дәстүр жібі үзіліп , тамыры қиылып кеткен , ол енді қайтып жалғанбайды » деген « уағызын » ресми жиында ашық айтқанын естіп , іштей келіспеген едім . Бәлкім , сол саланың « ойы - қырынан » өткен саясаткердікі рас та шығар , қазір сондағыдай дауласпаймын . Себебі сын арқылы ұштаған азу тісімді бүгін өмір - өнерді тең таразылаған ғылыми зерттеуге басымдық беремін . Әдебиетті құрғақтай сөйлеу - демогогия , оның қағидаларын ғана жаттап айту - догма . Айдар тағынып емес , азап арқалап қаламгер болу диалектикасы өзі - ақ үйретеді әдебиеттің не екенін . Соның арқасында ғана профессионалды әдебиет үшін күрестің мән - мағынасын ұғындым . Қазақ әдебиетін концептуалды зерттеуге көз тұндырып , сана сарқуым сырт көзге фанатизм көрінгенімен , шындығында бүгінгі қоғамдық сана жемісі - жеңісі деп бағалаған жөн . Өйткені жазба әдебиет тағдырына бас ауыртып , балтыр сыздатып қана емес , жүрек қанын қоса ағызу - өзімшілдіктің ісі емес . Жасампаз өнер жаймашуақта тумайды . Кеше кеңестік шындық жаныштап тастаған жұрттан менің көркемөнер концепциям қынадай қылтиғаннан - ақ тумастай соққы алуы , иесін « көк ит » есебінде талап тастаулары ненің белгісі ? Бұл - өмірдерек өнерге сұранатын қаны сорғалаған қоғамдық мәселе . Тарихы тереңге кететін бейне мен бейнелік таным . Яғни әдебиет өнер миссиясы тағынан түсіп қалса , қоғамда осындай хаос орнайды , орнығады . Мен - бұл заңдылықты көптен бері көріп , көніп келе жатқан кісімін . - Сонда сіздің көздеген мұратыңыз қай биікте ? - Менің мұратым - лай судан балық ұстау емес , жасампаз өнер туу . Сондықтан менің сынымның бетін тырнасаң , жазба өнер тұнығына кезігесің . Алайда « адасқан күшік секілді » сол жұртқа « ұлып қайтатын » күндерім мен түндерім аз емес - ау . « Социалистік реализм » туын жықпай , көк тумен қатар желбіретіп отырған « топ » профессионалды әдебиеттің көктеп бүр жаруына иненің жасуындай да мүмкіндік ( шанс - Б . К . ) тастамай отырса , жазба өнер трагедиясы - менің трагедияма айналып бара жатқандай ғой . Дәл сол қазақ әдебиеті алдында көлденең түсіп жатқан « Быть или не быть » гамлеттік сауал менің мойныма неге жыландай оратылып тұр ? ! Менің өмірімнің қатерге тігілу себебі не ? Маған өшпенділік - өнерге өшпенділік емес пе ? « Мен » деген сөзді өнер турасындағы сөздеріме кірістірген емеспін . Жалғыздық шыңына өз қолдарымен көтеріп апарып отырғызып қойса , « мен » деп сөйлеуге тура келетін шығар , ендігі жерде . « Мен » субъективтік фактордан объективтік сипатқа көшкендей ғой . Қайратым мен парасатым ол деңгейге жетіп жатса , өнер тарихы - туған тарихыммен тоғысып , табысқаным болар . Қиялаған дау - дамаймен мені көміп тастау - көк лақтай көкпар ету мүмкін болмаса , бүгінгі қазақ қоғамының бетіне шіркеу , қазақ сүйегіне таңба салмай ма ? ! Мен осыны көбірек ойлаймын . Менің тамырым неге тереңдеп бара жатыр ? Көрінбей күресетін дұшпан қарасы күн сайын неге көбейіп келеді ? Бұл - тарихи типтік ситуация - өмір - өнер көрсеткіші . Деталь - көркемөнердің басты айқындаушысы . Өмірімнен өнер көріп , тағдырымнан тарих кешкендей боламын . Қолымдағы құжаттарға сараптама жасап , тарихи мұрағат атқарғандай күй кешемін . Арғы жағын - кеңес заманын айтпағанда , Тәуелсіздіктің 20 жылдығы тарихында кәсіби әдебиет үшін күрестен бір күн - бір түн мойын босатпаппын . Кене қазақ жері үшін он жыл найзаласып , өз отандастары көмегімен Сарыарқасынан ауып , оңтүстікті де тұрақ ете алмай , ақыры қырғыз бауырларынан арандап , ажал құшып еді . Қазір мүлде басқа жағдай . Патшалы Ресей - отарлау саясатының қарасы батқан . Ал тәуелсіздік символы Кененің ішкі « жауы » ше ? ! « Іштен шыққан жау жаман » жалған болса , Кене тағдыр - тарихы да басқаша болар еді . Сыртқы жау қашанда әзір ғой - бұлар бірлеспесе , Махамбеттің басы да допша домаламас еді ғой . Біздің қазіргі күн әдебиетінде осы психологизмнің жетімсіздігі қатты сезіледі . Сондықтан ба екен , осы тарихи ситуацияны психологиялық тұрғыда бастан кешіп , жүректен өткізіп жатқандай сезінемін . « Жазбаған жазушы мықты » деп Расул Гамзатов айтқандай , өзім үшін ғана жазылған « кітаптарым » сондықтан ешбір классиканы қайталамайды . Ит көйлегімдей болған Сталиндік репрессия , антисемистік Гитлер зертханалары ұлттық әдебиетіміз сұғына кіретін ет жақын тақырыптар . Мұның бәрі қауымға , қоғамға қажетті рухани қорек - жазба әдебиет атқаратын миссия қазақ әдебиетінің бүгінгі көкейкесті мәселелері қатарынан саналмақшы . Өмірлік тәжірибемнен алып ГУЛАГ жайлы роман жазуға сұранатын материалдар тынышымды алады . Тағы да сол Гамзатов айтқандай , бізде тек жазбауға ғана жағдай жасалған ғой . Алтын мен атақ ешкімге де артық емес шығар . Бірақ алтыннан да қымбат өнер өзегінің талғаны жанға батады . Коллектившілдік көрігін қыздыра түскен , әріптестерім , қолы ұзын демеуші - идеологтары олардың әдебиет , өнер кеңістігінде бүгін балқып - шалқып балық үлескендей атақ - дәреже бөлісіп , өзара « жүйрік » атандырып , тысқа басып тастарын өрге домалатқандарымен , аяғы « көкек өз атын өзі шақырады » сайқымазағына айналып кетпесе жарар еді . Өйткені олар өнер алтынмен аптап , күміспен күптегенді керек етпейтінін де білмейді . Өнер - өз - өзінен жарқырайтын алтын мен күміс . Ешкімнің көмегінсіз жанатын жұлдыз . Коллективтік « өнер » болмайтыны - қаперге де кірмейді . Міне , бұл тенденция басымдық алған сайын демократиялық еркін бәсеке заңдылығы бұзылып , әдеби - мәдени кеңістікті хаос билемек . Өнерге өшпенділік сезім асқына түседі . Мәселен , Достоевский « Бесы » романында осы тәрізді қоғамдық асқынған психологизмге талдау - сараптама жасайды ғой . Әрине , әрбір ұлт әдебиеті - қоғамдық характері басқа - басқа болатыны белгілі . Мәселен , біздегі драматизм характері феодалдық формацияны арқау етсе , Достоевскийде капитализм шындығынан шыққан кейіпкерлер сөз алады . - Әдебиеттің қоғамдағы орны қандай ? - Әдебиеттің қоғамдық орны басымдық алған даму бағыттарымен тығыз байланысты . Баспасөз , институттардың қажеттілігі де осында . Мен жоғарыдағыдай сыни ескертпелерімді сыншы ретінде саналы түрде айтамын . « Өнерге өшпенділік » деген атауды да тегін айтып отырғаным жоқ . Зерделеп , зерттеп отырмын , өйткені қазақ телеарнасы мен қазақ баспасөзінің таратқан әдеби хабар - ошарларынан - ақ әдеби ахуал айнадағыдай анық көрінеді . Ал жалғыз әдеби газетіміз - « Қазақ әдебиеті » бүгінде Мүсірепов секілді сөз шебері қазақ қаламгерлеріне мұра - мұрағат етіп қалдырған Қазақстан Жазушылар одағы үйінің қақ төріне жайғасқан . Кезінде жалғыз « қазақ » ұланғайыр қазақ даласының сауат шамшырағындай жанып , әдеби - саяси ахуалды қай деңгейде таратып тұрғанын еске алайық . Оның ұйымдастырушысы , жазушы - сарапшылары кімдер еді ? ! Басылымның мақсат - мүддесі не еді ? ! Мұның бәрі қазір де айдан анық . Оның бетін қанша бүркемелесек те , бойындағы шығармашылық қуаты жер астынан атқылаған ақ бұлақтай бұрқырап тұр . Өзімнің бірқанша мақала - эсселерімді жариялаған « Қазақ әдебиеті » газетінің қазақ әдебиеті классикасына - жазба өнердің өркениеттік құндылығына арақатынасы қаншалық ? - түсіне алмай келемін . Егер классика дәстүрін бұзып - бүлдіретін материалдарымен өзге қазақ басылымдарымен жарысқа түссе , оның құрылтайшысы кім ? ! Әдебиет - өнер мұратын жалғыз әдеби газет көздемесе , ара тұрып , қазақ әдебиетін қорғай алмаса , оның көкейкесті мәселесін қай жерде айтуға болады ? ! Әлде « Әдебиеттің ендігі жерде қажеті жоқ » деген « көше » сөзіне Құдайдай сенімді ме ? ! Жалы күдірейген бизнесмен ығына қоғадай жапырылып , жеңіл « мал » табарлармен қойындаса кету - қоғам сауаты мен салауатына бас ауыртпаудан нарыққа бейімделу екені жалған емес . Қызықтың жаны мен санасын мәйектей ұйытқан « Қазақ » жасаушылары - жазушылары осындай өтпелі кезеңде өмір сүріп , халыққа қызмет қылды емес пе ! Мәлім - беймәлім көптеген қаратаяқ ақын - жазушының көлдей көбік мақала - әңгіме - повестерін айтпағанда , жұртқа есімін мәшһүр етіп алған атақты қаламгерлер дүниесі сапалы , сауатты шығып жатыр ма ? ! Алдымен осылар өздері Абай , Қасым сөздерін бұзып жазып , ойларын теріс жағынан түсіндіріп , әлгі өздері бұрмалаған қоғамдық теріс « тенденциясына » тамызық етіп жатса , басқаға не жорық ? ! Сауатты - салауатты оқырман : « емі қонбайтын дерт ! » деп қолын бір сілтегендерін көріп жүрміз . Иә , кеңес заманының алғашқы кезеңіндегі « ликбез » бүгіндік заман тұрғысынан қайта бір ұйымдастырылса ( оған кадр таба алсақ - Б . К . ) , ең актуальді қоғамдық шара болған болар еді . Сонда мемлекет осынша қамқорлық көрсетіп , қаржы бөліп отырған бұл басылымдар кімнің қолжаулығы ? ! Қандай да бір өнер принципі , адам құқы жайлы мұндай жерде , орындарда сөз қозғау мүмкін бе ? Қорқыныш сонда , сол ликбез кезеңінің сұранысына тәуелді болу сыры - сауаттылықты , кәсіби әдебиет - әдебиетшіні ортамыздан аластау пиғылынан туындап жатқан жоқ па екен ? ! Бұл - стилист Мүсірепов мұрағатында шалқиып отырып алып , оның өнерін - дәстүрін құрметпен жалғастыру болып табыла ма ? ! Сонда « өнер алды - қызыл тіл » концепциясын негіздеп , өрістетпек түгілі , оның қызыл жібін бырт - бырт үзіп тастап , « сөз барымтасын » ұйымдастырып , ұпай жинамақпыз ба ? ! Әдебиет сөйтіп жеңіл малтабар құралына кең ауқымда айналмақшы - ау . Түймесіне дейін түгендеп отырғанымыз , бұл - жеке жарым , кездейсоқ оқиға емес . Теңіз дәмін тамшыдан білдіретін қоғамды кеулеген дерт . Ал М . Әуезов атындағы әдебиеттің кіндік институтындағы әдеби ахуал әлгіндей тенденцияны сезіне ме ? Әлде , бұлар бір ұжым - бір ұйым ба ? ! Әуезовтен , Қаратаевтан кейінгі жерде әдебиет мәселесімен айналысуды тоқтатқан бұл институт соңғы жылдары фольклерға басы бүтін ден қойып , бабалар сөзін , ишандар ілімін іздеп кеткен . Бүгінде мұндағы кеңес әдебиеті доктор , профессорлары бастарына сәлде салып , намаз оқиды , дінді насихаттайды . Құдайға құлшылық - әркімнің ішкі дүние қалауы - жеке шаруасы . Ал ғылыми институт өкілі қауымға ғалым емес , молда болып шариат айтуы - өзгенің бақшасына түсуі емес пе екен ? ! Институттың ішіндегі аура қандай болғаны сонда ? ! Шаң - тозаң басқан классик - жазба өнер керек емес . Исламда өйткені ақша көзі бар . Әлдеқандай бай ұжымдар насихат үшін қаржы бөледі . Батыс , классика уытын ауызекі тіл , дінмен кетіріп тастап әдебиетті өзімізге шақ , қолайымызға жүріп - тұратын етіп алу қорқынышты тенденцияның бой көтеруі . Ат барымтасынан сөз барымтасы жаман . Сонда көкпар алаңы - баспасөз бе ? ! Барша тенденция теледидар мен баспасөзде белгі беріп отырғанын байқау қиын емес қой . Әдеби - ғылыми дәстүрлерімізді қалай - қайтіп жалғап - жалғастырамыз ? ! Бар өнерді ашық арандатсақ , жоқты қайдан аламыз ? ! Басқа ел бізге не береді ? ! Оның үстіне « әр елдің заңы басқа , иттері қара қасқа емес пе ? ! » . Сонда мемлекет осынша қамқорлық көрсетіп отырған баспасөз кімнің қолжаулығы ? ! « Сөз барымтасының » күші соншалық , өзгенің өнерін ұрлаған ұрыға сот шешімінің де әлі келмейді . Латын Америкасы әдебиеті бәйгенің алдын бермеуі - сөз өнеріне аса іждаһаттылығында болса керек . Маркес бірде : « Мен сөз таңдауда , пайдалануда қатты қиналамын , столымды сөздіктер басып алады , көбінесе солармен жұмыс істеймін » деген еді . Бұған іштей риза боламын . Миды жарып шығатын сөз оңай тумайтыны - ақиқат . Ал әлгі есігі ашық қалған баспасөзде кез келген желікпас , базбұзар даяр сөзді , сөз тіркесін әлдекімнің ащы термен туғызған « рухани баласын » иемденіп , өзінікі етіп алу түкке де тұрмайды . Ат барымтасы ауыларалық базына - базынашылық болса , сөз барымтасы - интеллектуалдық ұрлық халықаралық сот терең мән беретін қылмыс екенін білейік . Сондықтан мәдениетінің іргетасы әбден орныққан өркениет елдерінде талант мүлкіне сұғанақ қолын салу үрдісі мүлде жоқ . Талантты табиғи түрде халық өз қалауымен үкілейді , біздердегідей үкілемейді . Жазушылар одағы осы тұрғыда профессионалды өнер жанашырына айналып , өркениетті елдер қатарына өтуімізге көпір қызметін адал атқарса , Елбасы Жолдауын жүзеге асырғаны болар еді . Әдебиет сонда үй ішінен үй тіккен ішінара өздеріне ғана ашып алған кооператив мүшелеріне ғана тиесілі болмай , халықтық мән - мазмұнға ие болар еді . Сапаға да жол ашылар еді . Ал әдебиетті жекеменшік мүддесіне ғана жұмылдырып , бизнес көзіне айналдырсақ , керісінше , профессионализмді мансұқтауға мүдделі топ - топтарға жіктеліп , өнер тынысы тарылып , жолы жіңішкере бермекші . Кәсіби әдебиет сұранысын жоғалту - мемлекеттік ауқымда жүргізіліп отыр десек , қателеспейміз . Сөйтіп , жүзден жүйрік , мыңнан тұлпар ежелгі өміршең өнертаразысы - дәстүрді бұзып , өнерді нарыққа сай шоу - бизнес көзіне айналдырдық . Онысын бүгінгі заман ағынынан қалып қоймаған « жаңашылдыққа » балап , бұлдай - бұлдана сөйлейтінін қайтерсің ? ! Қазақтың басты құндылығы - өнерін , басты байлығы - ақыл - ойын сатып , саудалап отырғанға сәл сезіктенбеген бет - бейнелерден қорқу керек . - Кезінде Ресейдің рухани түнегін сейілткен Гогольдің ащы сыны , өлмес бейнелері еді ғой . . . - Бізге Гоголь заманы енді келді . Жабайы капитализм кезінде , « жабайы » Хлестаковтардың бейнесін Гогольше - Гоголь сыны қуатында бүгін сомдай аламыз ба ? ! Әңгіме - сонда . Хас әдебиетттің қажеттігі де осында . Арқауы - сын орыс классикасының күні бүгінге дейін орыс қоғамы оқулығына айналуы - содан . Қазақ қоғамының бұл тәрізді сыни көркем жүйесі жоқ па еді ? ! Абай , мәселен , өз қоғамын Гоголь сыны қуатында көркем бейнеге айналдырған болатын . Алайда Абай суреткерлігіндегі « би - болыстар » өмір сахнасынан өз формациясымен бірге кетіп қалды . Ал Гогольді бізге жақындататын жаңа формация - нарықтық кезең . Бұл тұрғыда Ғ . Мүсірепов көркем тәжірибесі бізге жақсы баспалдақ бола алады . Алайда бұл әдебиет танымы құмға сіңген судай болып отыр емес пе ? ! Басқа жұрт жоғынан бар жасаса , біз барымызды бүлдіріп сындырамыз . Соған мастанып мақтанамыз . Мәселен , Гоголь бүгінгі орыс қоғамымен қоян - қолтық өмір сүріп , сыни талғамымен үндестік табады . Ал ол сомдаған образдарды тарихи жәдігер ретінде өмір - көңіл мұрағаттарында жарқыратып ұстайды . Рухы , өлмес өміршең бейне - бейнелілік қыр - сырын театрлары тауыса алмай тарқатып , тіл - сурет құдіретіне табынумен келеді . Бұл - Гогольдің тек даралығында , одан « Құдай » жасауда емес . Орыс ақыл - ойының бүтін сақталып , әлемдік кеңістікке өріс алуында . Орыс қоғамының шынайы сынды сүюінде . Белинский шабына шоқ түсіріп , сын жанрын асқақтатып , орыс ақыл - ойын кемелдендіруге түрткі - откөсеу болуында . Бұл жұлын - жүйенің алмастануында . Бұл - Ресейдің ішкі күші , қуаты . Қазақ неге « іштен шыққан жау жаман » дейді . Ақылы кем - кенжелігінен айтпаған болар . Қазақ жазба әдебиетінің де бұл тұрпатты алтын қазығы қағылған еді - ау . Әуезов арқылы тіпті де классикалық әлгі алтын ғасырға жақын келдік . Алайда жазба дәстүр тығынан бекемдей алмадық . Сондықтан біз Гоголь сынына емес , « Ревизор келді ! » деп елді дүрліктірген Хлестаков сөзіне қалабасы аңқаулығы , ақылсыздығы сенгендей сенеміз , өзін төбеге көтеріп барымызды алдына қойып , сыйлап - құрметтейміз . Орыстар екі ғасыр бұрынғы аңқау қалабасының алаяқ Хлестаковқа алданғанын театрдан көріп тамашалап , күлкілі - қайғылы өткенін еске түсіріп күлсе , біз оларды өмір театрынан көріп « тамашалаймыз » . Өз басым Гогольдің өміртанымы - қоғам сыншысы көреген білімпаздығына бас иемін . Себебі жазушы Хлестаков бейнесі арқылы тексіз , аш алаяқтың қалабасын ( әкімдерді - Б . К . ) алдап ас - суын ішіп - жеп кетуін ғана емес , сол сұғанақтық қоғам өңіріне түскен жегіқұрт екенін ашып , әшкерелейді ғой . Немесе Чичиковтың баюды ғана мақсат тұтуы - бұл бейне бойына шақ , табиғатына тән , шындыққа сыйымды , өйткені ол - ұсақ шенеунік . Бұлар - бүгінгі өмірде болған тарихи бейнелер . Оны ең алғаш Ресейдің бірінші ақыны Пушкин көзімен көріп , ащы мысқылды езуіне үйіре отырып , сырбаз , сұңғыла Гогольге ауызекі әңгімелеп берген болатын . Ақын - жазушы мүдделестігінен от тұтанып , Ресей қоғамы адаспайтын маяк жағылды . Мәңгіге жанды . Бізде керісінше , ақын - жазушылар алдымен әдебиеттегі осы сын жүйесімен неге алысып кетті ? Тіпті жауласып , « егер жау берілмесе құртар болар » қанды қақтығыс қара ноқатында неге осынша қатып қалды ? ! Бұл - бүгінгі күн сыншысы , мәселен , менің фамилияма ғана қатысты оқшау тұрған дерек емес , бүгінгі қоғамдық , қала берді қазіргі қазақ әдебиетінің көкейкесті мәселесі . Өмір жылжып өтіп жатыр . Ал адам - қоғам санасы ше ? ! Мұнымен тамырлас жазба әдебиеті тағдырына кім жауапты ? Орыс әдебиеті кеңестік әдебиет тығырығынан оңайлықпен емес , баз кешкен қаламгерлердің ащы тері , қызыл қанымен - Гоголь үлгісін ту еткен сүрлеумен сүрінбей шыға алды . Сол дәстүрде кеңестік кезең бет бейнесі сомдалды . Біз бұл тәрізді үлгімізді шылғау еттік : өнерді ширату емес , гогольдік бейнелермен өмірді « байытып » , түнек Ресейді таңдайға татып , таңсық еттік . « Байды тәркілеп , қоғамды тоғышарлықтан тазарттық » деген пролетариат жазушы ұраны мен « Ревизор келді » деп елді дүрліктірген алдарман Хлестаков сөз төркіні , адами тектері бір - бірінен қаншалық алшақ тұр ? ! Байдың малын ғана емес , рухани мұрасын , жан - дүниесін қоса тәркілеп талан - таражы еткен кім ? Өлі тізіммен байлық қуған Чичиков өлермендігінен Гоголь - Пушкин шошынған , халық руханиятын тонаған - тірі жүрген өлермен жазушы - ғалым әдебиетші Чичиковтар кем соғар ма еді ? ! Асып кетті : тойынды , семірді дегендей . Сондықтан Гоголь шинелінен улы гуманист - жазушы Достоевский туып , қоғамдық ақыл - ой арнасын тереңдетіп , адамзаттық өркениетке өшпестей таңба тастап кетсе , пролетариат жазушылар одағы өнерге өшпенділік үлгісін ғана қоғамға мұра етіп кетіпті . Абай сынынан көктеген Әуезов жазба әдебиет тағдыр - тауқыметін аз арқалаған жоқ . Абай мен Гоголь сындарының үндесіп - үйлесіп кете қою сырын ол тереңнен түсінді . Алайда тек Толстойша ғана толғауға тиісті болды . Булгаков алдында Гоголь тұрса , Әуезов алдында Абай тұрды ғой . Әуезов ұлттық дәстүрді бұзбайды , көркемөнер мектептерін жетік біле , көре тұра басқа соқпаққа түспеді . Ал « мектеп » көрген Қаратаев социалистік шындықтың « теориясын » негіздеуге мәжбүр болды . Сөйтіп , пролетарлық қағида үстемдей берді . Қоғамдық сананың әлемдік өркениеттен кенжелеп , өнер орыны ойсырап қалуы осыдан . Сөйтіп , « өнер алды - қызыл тіл » өнер концепциясы бұзылып , оның орнын бүгінде қызыл судай қаптап , қоғамның жықпыл - жықпылына еніп алған « қызыл сөз » - қызыл көз сол пролетарлық әдебиет сарқытын ішкендердің « шығармашылығы » ол кешегі қызыл сөз - қызыл көз , пәле - жала көзі мен құлағы болып қызмет қылуы - заңдылық . Сондықтан « қайта шапқан жау - жаман » . Коммунизм туын ұстаушы кешегі батыр - батырақтарымыз феодализмнен социализмге бір - ақ секірткені секілді ендігі Тәуелсіздік туын ұстаған мәдени мұра батырлары Лениннің « бір адым алға , екі адым кейін » тактикасын тұтынып , өркениетке бір адым алға басқан қазақ әдебиеті қадамын екі адым кейінге шегеріп , ат барымтасына сөз барымтасын қоса жаратып , баяғы феодолизмдегі ет желігіміз « барымта » дәуірін дәуірлетіп , ұлттық мүддемізді түгендеуде . Ал сөз жүзінде « Атлантты қуып жетіп , басып оздық » . Еріксіз бас шайқап , Гогольді еске аласың . « Ойында жоқ бірінің Салтыков пен Шедрин » - Абайдың сөзінің актуальдылығы ақыл - ойыңды кес - кестейді . Әдебиет - өмір айнасы . Қоғамдық бет - бейнеңді осылар арқылы ғана тым жақын , анық көресің . « Бетің қисық болса , айнаға өкпелемені » айтқан қыздың ақыл - ойы - кемелдік кепілі . Қазақ елін өркениетпен тұтастыратын да осы - ақыл - ой биігі . Білім - ғылымды ілгерлетудің инновациялық тетіктерін тауып , қазақ әдебиетінің ұлы келбетін бүркемелеген пердені сыпырып , маңдайын ашайық , оған қолбайлаулар ашық демократиялансын . Бүгінгі әдебиет маманы ретінде кезіндегі қуғын - сүргінге түсіріп , негізсіз соттаған білімді зиялылардың қанды сарап - соқпағына түсуіме ешбір себеп , саяси қисын жоқ . Сондықтан бұл айғақ тек профессионализмге , өркениетке қарсы топтың ғана іс - әрекеті , байларды тәркілеу , зиялыларды репрессиялау науқанының жалғасы деп білемін . Жасасақ жаңа қателіктер жасайық : өмірді сүрген адам қателеспей тұрмайды . Бірақ халқымыз өткен сол сұмдық трагедияны қайталау қателігіне ұрынбайық , ұрпаққа өнеге етпейік . Қайта сол үзіліп қалған әдеби асыл дәстүрімізді үкілейік , өркениетті елдерге ұқсағымыз келсе . Әйтпесе , « өтіріктің құйрығы бір - ақ тұтам » екенін біліп , баға берген қазақ ақыл - ойына Хлестаков - орыс классикасы шақ келмейді деп кім айтыпты ? ! Сын жұлыны да сол репрессия науқаны тұсында үзіліп кеткен . Ол ендігі жерде әдебиеттегі тұтастану концепциясымен жалғанады . - Классикалық әдебиетке сараптамалар берген кәсіби қазақ сыны болды ма ? Мәселен , Белинскийдің Пушкинді танытқаны секілді . . . - Белинский мектебінен дәріс алған Мұхаметжан Қожасбайұлы Қаратаевтың классикалық танымы терең еді ғой . . . Тек оны біз « социалистік реализмді » негіздеуші етіп алдық . Бұл замана трагедиясы күні бүгінге дейін қаны тамшылаған қазақ әдебиетінің де қасіреті секілді . Кәсіби сын - әдебиеттің құрамды бөлігі . Жазба әдебиеттің бұл « айбынды » компоненті түсіп қалса , көркемөнер бей - берекеттік стихиясына тап болмақшы . - « Қаратаевқа хат » мақалаңызға бақсақ , социализм құламай тұрып - ақ қазақ әдебиетіндегі социалистік реализмге батыл сын айтуыңызға таңданбасқа болмайды . . . Осы « батылдығыңыз » бүгін сізді опындырған жоқ па ? - Опындырған жоқ . Пушкин « гений » ғой . « Сібірге хат » өлеңіндегі : « Не пропадет Ваш скорбный труд , и дум высокое стремленье » деген асыл ойын темірқазық етемін . - Сынға жап - жас күніңізде келіпсіз . Ол кезең қазақ әдебиеті патриархтарының төрт көзі түгел еді ғой . Әдебиет корифейлері бұл ағымға қарсы айтылған сынды қалай қабылдады ? - Тоталитарлық жүйе әдебиетімізді қанша тұйықтап , қаламгерлерімізді « әдемі » тұмылдырықтағанымен , халық бойындағы алмас жігер - сын көзіне топырақ шаша алмады . Сондықтан болуы керек , сын тоталитаризммен қатар өмір сүрді . Бұл тұстағы сынның екіге жарылуы - содан . Компартия съездерінен соң пленумдар өтіп , мәселен , әдебиет - өнерге орай берілген нұсқаулары мұнда талқыланып , түрлі қаулы - қарарлар шығарылатын . Газет - журналдар жапатармағай оны жариялайтын . Бәлкім , осы « дәстүр » ізімен бе екен , Қазақстан Жазушылар одағында ( 80 - ші жылдың бірінші жартысында ) « Қазіргі қазақ әдебиеті және көркем сын » атты пленум өткізілді . Одақ хатшысы Олжас Сүлейменов бұл жиынды өзі жүргізді . Ал әдебиетіміздің Мүсірепов , Қаратаев тәрізді марқасқалары бастатқан жақсысы мен жайсаңы бірі қалмай қатынасты . Құданың құдіретімен Қарағанды университетінде сабақ беріп жүрген мен арнайы жеделхатпен ( екінші хатшы Қалдарбек Найманбаев қолымен - Б . К ) осы пленумға келіп 5 - 7 минут орнына , 22 минут сөз сөйледім . Кішігірім доклад жүгін көтерді . Негізгі баяндамашы - Сағат Әшімбаев еді . Менің « сөзім » кеңестік әдебиеттің бұлжымас қағида - бүгінгі даму бағытына қарама - қарсы тұстығынан келіп , негізінен мақтау емес , сынға бағытталды . Сонда емес , қазір таңғалатыным - Кеңес әдебиетінің майталмандары Әбу Сәрсенбаев ақсақалды алдымен құшағына алса , менің бұл сынымды қабылдамаған жалғыз кісі қалған жоқ . Тіпті жұбайымен келіп Сағат Әшімбаев ризалық қолын ұсынған еді . « Мен білетін жалғыз сыншы әйел неміс әдебиетінде еді , енді сізді көріп тұрмын » - деген Бельгер сөзі құлағымда қалыпты . « Қазақ әдебиеті » газетіне Ғабит Мүсірепов менің бұл сөзімді - « нағыз бұқаралық сын » - деп жариялады . Ғафу Қайырбеков кеңінен тоқталып , арнайы мақаласына арқау етті . Айтпағым - кеңестік әдебиет « бұқаралық сынды » осынша сағынып қалғандығы . Бүгін « сын өлді » деп атойлайтындар сын табиғатын , көркемөнер биігін көксеп , біліп айта ма , жоқ әлде таңмен жарысқан әтештің айқайы ма ? Мұндайда қазақ « тауықсыз да таңын ашқан » демей ме ? ! Жанр ретіндегі ілім жүйесі өз алдына мәселе . Ал Маркстік сын дәуірлеп тұрған тұста да көз тауып сын сыртқа шығып жатты . Булгаковтан кейін орыс қоғамын осындай « сын » сақтап қалды . Ол Евтушенко бола ма , Высоцкий ме , актер Ульянов па - мәселе онда емес , талант арқылы сынның санаға сәуле түсіруінде . . . . 1991 жыл - Тәуелсіздіктің бірінші күні « Отан отбасынан басталады » ұлағатымен өзім қызмет жасайтын жоғары мектептегі қазақ тілі - әдебиеті пәнінің сапасы , ғылыми деңгейі , оқыту ісі қалай жолға қойылғаны төңірегінде деректі мақала әзірлеп , енді ғана « Егемен » аталған газетке алып келдім . Тіл қоғамы Тәуелсіздікпен қатар құрылып , науқандық іс - шаралар - арыстар той - думаны қыза түсіп , сын сұраныстан шығып қалған беймезгіл бір сәт еді . Бас редактор орынбасары өзім бұрын жүздеспеген , белгілі ақын Әбіраш Жәмішевтің кабинетіне кіріп : - Мен бір сын материал әкелдім , - дедім ширығыңқыра түйіліп , алдын ала сенімсіздік күдікпен . Сол - ақ екен , менімен ешбір сөзге де келген жоқ , алдындағы телефонды қосты да , бөлім бастығы Қойшығара Салғаринді шақырып алды . - Қойшығара , сен мына Бақытты білесің бе ? Білмесең - біл , бұл сенің ана академиктеріңнің аяғын әнтек - тәнтек бастырып жібереді . Сөзбе - сөз сын мақала әкеліпті . Нөмерге даярла ! - деді . Қойшығара екеуіміз бір - бірімізге қарап , жымиып күлген болдық , әлгі құлаққа тосындау сөздің әзіл - шынын ажырата алыңқырамай . Алайда аға күлмеді . Төмен қарап тұқиған қалпын да бұзбады . Сөйтіп , менің « Жан жарасы жалқы ма ? » ( « Егемен Қазақстан » 13 . V . 1991 ) - жоғары мектептегі білім сапасы мәселесін сөз еткен - кейін өзіме қырсық болып жабысқан мақалам жарық көрген еді . Осылайша , сын қадіріне жеткен қазақ қоғамы жоғарыдағыдай « тірі » тұлғалардың арқасында социализм заманындағы Қазақстан Жазушылар одағында , « Социалистік Қазақстан » тәрізді бас басылымында салтанат құрған екен - ау . Ал бүгінгі Тәуелсіздіктің 20 жылдық тойы үстінде сыншы Бақыт Кәрібаева кім ? ! Қазақ сынының халі нешік ? ! Оның жауабы : « Сын өлді » болып , сыншыны ит тартқан терідей керіп , тірідей - ақ көме бермекпіз бе ? ! . - Ақ жарылып айтқан әңгімеңізге рақмет ! Техника ғылымдарының кандидаты М . И . Ақылбаев " Алынған нәтижелердің дәлелдерінің сенімділігін талдау және тексеру " ( Теңдеулерді құрудың , қателері жоқ пәннің теоремаларын ләлелдеудің дұрыстығын тексеру , отандық және шетелдік зерттеушілердің танылған нәтижелерімен салыстырмалы талдау жасау ) тақырыбындағы ғылыми жұмыспен айналысып , 598 800 теңге ( Келісім № 70 ) грант жеңіп алды . Кафедраның оқу процесінде " Виртуалды зертхана " жобасын енгізу туралы акт жасалған . Онда көптеген суб - жобалар , мәселен " Стандартты бағдарламаларды қолдана отырып математикалық теңдеулерді шешу " ( авторлары М . И . Ақылбаев , А . М . Сәрсенбі ) жобасы қатысқан . Жаңа ғана саяси билікке келген большевиктер Үкіметінің құрамында Ұлт істері бойынша комиссариаттың белгіленіп , оның басшылығына грузин И . В . Джугашвили - Сталиннің тағайындалуы олардың алып империядағы ұлтаралық қатынасты игеріп , бір ізге салуға ұмтылысының көрінісі болатын . В . И . Ленин енді ғана үкімет құрамындағы Комиссарлық қызметін бастаған И . Сталинді ауыстыра алатын басқа адам жоқ деп білді . Сөйтіп Кеңестер Үкіметінің ұлт саясатының мазмұны мен бағыт - бағдарын , жұмыс механизмін анықтау көзінде Ұлт істері бойынша комиссар И . Сталин тұрды . Кейінірек бұл комиссариат оның ұсынысы бойынша жойылғанымен , И . Сталин өмірінің соңына дейін бұл саясатты бағыттауды өз қолынан шығарған емес .

Download XML • Download text

Text view

kaz-30

View options