Text view

fas-20

Javascript seems to be turned off, or there was a communication error. Turn on Javascript for more display options.

~~آغازی بر کمپین بازاریابی بر بستر تلفن همراه~~ در سلوک اخلاقی هم نسخه‌هایی که برای زن و مرد تجویز شده ، با هم متفاوتند . مهمترین آثار پذیرش هویت جنسی ، در بحث آموزش و تربیت است و تربیت هم تنها به منظور ایفای نقش‌های متفاوت نیست ، بلکه نحوه مواجهه زن و مرد با مسائل مختلف را نشان می‌دهد . بنابراین نوع تربیتی که برای زنان و مردان در نظر گرفته می‌شود ، باید متناسب با این تفاوت‌ها باشد . ~~نوشته شده توسط نازبو در شنبه دهم اردیبهشت 1390 ساعت 19 : 40 موضوع | لینک ثابت~~ بر اساس گفته های رییس کل گمرک بیشترین میزان واردات در 7 ماه ابتدایی سال جاری از کشورهای جمهوری کره ، ترکیه آلمان ، چین و امارات متحده عربی صورت گرفته است . یک جو عمومی در جامعه وجود دارد و تقریبا جملگی مردم هم آن را تایید می کنند که حجم واردات ایران بیش از سایر کشور ها از چین صورت می پذیرد . در این شرایط آیا شما به عنوان رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین می توانید باور کنید که حجم واردات از کشور دیگر به اندازه چین طی 7 ماه نخست سال جاری است ؟ بر این اساس می‌توان گفت : مهندسی فرهنگی عبارت است از طراحی جامع و منسجم نظام [ مدیریت ] فرهنگی براساس مبانی نظری و مدل دقیق ، روشن و روزآمد و همچنین تعیین مناسبات آن با سایر نظام‌ها ( سیاسی ، اقتصادی ، مدیریتی و حقوقی ) و مهندسی فرهنگ عبارت است از بازپژوهی و نظریه‌پردازی در حوزۀ فرهنگ اسلامی - ایرانی به‌منظور دستیابی به مبانی ، چارچوب ، ساختار و شاخص‌های دقیق ، روشن ( متمایز ) و روزآمد برای فرهنگ ایرانی - اسلامی ( نظریه و مدل فرهنگی ) . همان طور که از تعاریف پیداست ، تا قبل از دستیابی به محتوای فرهنگی منسجم و مورد قبول نمی‌توان به حوزه مهندسی فرهنگی وارد شد . لذا باید تأکید کرد که لازمۀ مهندسی فرهنگی ، مهندسی فرهنگ است . ~~, به تعدادی کارگر , جهت کار در رستوران نیازمندیم , 02282361487 , 02282364035~~ در سال ‪ ۱۳۷۰ ‬ تعداد دانشجویان فارسی آموز در سوریه یک هزار و ‪ ۳۰۰ ‬ نفر بود که در پرتو روابط دو کشور کرسی زبان فارسی در دانشگاه تشرین در سال ‪ ۱۳۷۴ ‬ و در دانشگاه البعث در سال ‪ ۱۳۷۵ ‬ دایر شد و امروز این رقم افزایش قابل ملاحظه‌ای داشته است . 4 . افراد و مؤسّسات باید با هم و هم‌زمان کار کنند تا این وظیفه را عهده‌دار شوند . در این صورت ، یکی از اهداف رفع فقر بر فرد متمرکز است : به او باید مساعدت شود تا به منزلت خویش دیگربار دست یابد و ارزش خویشتن را درک کند ؛ او را باید تشویق نمود تا برای بهبود وضعیت خود اعتماد به نفس پیدا کند و در جهت تحقّق و ظهور قابلیت‌های بالقوّهء خویش تلاش نماید . غیر از حصول رفاه شخصی ، او را باید تقویت نمود تا منبع خیر اجتماعی ، جهت آرامش ، سعادت و فایده و مزیت برای اطرافیان شود . عالم انسانی در سطح خدمت به دیگران به اعلی درجهء تجلّی انسانیت خود فائز خواهد شد . هدف دوم متمرکز بر مؤسّسات است : آنها در هر سطحی از جامعه باید به عنوان مجاری عمل نمایند که از طریق آنها استعدادها و قوای افراد مهار شده در خدمت عالم انسانی در آید . منابعی که به توسعهء این قابلیت فردی و تشکیلاتی مساعدت می‌کند مبیّن منبع حقیقی ثروت برای جامعه است . ~~ارسال‌شده در انسان و خدا در اکتبر 27 , 2006 | بیان دیدگاه »~~ ~~+ شهید بروجردی و جاوید الاثر حاج احمد متوسلیان … ببینید~~ ~~نمایش دوستان 1 تا 10 از مجموع 392~~ ~~مكان برگزاري كنفرانس : خيابان 16 آذر - دانشكده فني دانشگاه تهران - تالار شهيد چمران~~ ~~فروشگاه زنجیره ای در سطح ملی اصولاً به چه معناست ؟~~ اکنون ، همگرایی بین تلفن متحرک و ارتباط اینترنتی ، به سبب توجه خاص به « تلفن اینترنتی » ، به سوی ادغام « نظام شماره‌گذاری اینترنت » 11 و « نظام شماره‌گذاری تلفن » 12 پیش می‌رود و بر اثر آن ، بین دو شیوه متفاوت اختصاص‌دهی - از بالا به پائین و تحت حاکمیت دولت‌های ملی برای شماره‌های تلفن و در برابر آن ، از پائین به بالا ، ازطریق شبکه‌های خصوصی جهانی برای شماره‌های اینترنت - اختلاف و تعارض ایجاد می‌شود . تقی‌پور گفت : ‌با اجرای این طرح همه خدمات دولت در این شبکه عظیم و با ظرفیت بالای مخابراتی جریان می‌یابد . ~~پس بیاییــــــــــــــــــــــن و واســــــــــــــــه آخرین بار هم که شده به خواسته~~ در مرحله اول بیش از 4‌هزار تهرانی از این طرح استقبال کردند که نیمی از آنها همان حداقل خرید ( 5 متر مربع ) را انجام دادند . وجه تمایز محمود احمدی نژاد با روسای جمهور قبل از خودش در این است که او در جلسات استیضاحی که می داند رای مجلس غالب است و وزیرش رای مجدد نخواهد گرفت ، شرکت نمی کند . کما اینکه با علی کردان وزیر مرحوم کشور چنین کرد و در جلسه استیضاح وزیر راهش نیز نه خودش شرکت کرد و نه گذاشت بهبهانی شرکت کند . به این ترتیب هم کردان استیضاح شد و هم بهبهانی . ~~- استویا در سرمای شدید از بین می رود . در سرمای شدید بوته ها را به محوطه بسته انتقال می دهند .~~ حوا خانوم ، این علمایی که نام بردید دغدغه هایی مهمتر از افکاری که من و شما درسرداریم ، دارند . حفظ قدرت اوجب واجباتشان است ! 1390 / 02 / 28 ساعت مخصوص شنا ساعت ضد آب اورجینال مخصوص شنا پدیده ای نادر در عرضه تکنولوژی 20 هزار فرسنگ زیره دریاها این ساعت طوری طراحی شده که شما آن را به عنوان دست بند اسپورت هم می توانید استفاده کنید قیمت : 6500 تومان http : / / meshop . biz / Detail . aspx ? q = cl1069 & s = 19825 برای اولین با در ایران سبک . . . . . . ~~او تنها دو ساعت پس از مصاحبه در " The Merv Griffin Show " در گذشت~~ اجازه بدهيد در آغاز كلام ، عارف را بشناسيم و بعد تعريفي از عرفان بدهيم تا‌ آشنايي با مصاديقش آسان‌تر باشد . عارف در لغت دانا ، واقف به دقايق و امور ، يعني آگاه است ؛ اما عارف را اينگونه تعريف كرده‌اند : آنكه خدا او را به مرتبه شهود ذات اسما و صفات خود رسانيده باشد و اين مقام به طريق حالِ مكاشفه بر او ظاهر شده باشد ، نه به مجرد علم و معرفت حال ، اما لازم است كه بدانيم بين زاهد و حكيم و عارف فرق است . فرق عارف و حكيم در كيفيت استدلال و راه ادراك حقايق است . حكيم با قوه عقل و استدلال منطقي پي به كشف حقايق مي‌برد ، ولي عارف از راه رياضت و تهذيب نفس و صفاي باطن به كشف و شهود مي‌رسد و اما عرفان يعني چه ؟ عرفان در لغت شناختن ، بازشناختن ، معرفت ، شناختن حق‌تعالي و معرفت حق معنا شده است . در تعريف عرفان آمده است كه وقوف به دقايق و رموز چيزي ، درست مقابل علم سطحي و قشري است . در مفهوم عام گفته مي‌شود كه اهل عرفان به تقليد سطحي مانع نمي‌شود ، اما عرفان در مفهوم خاص ، يافتن حقايق ‌اشيا به طريق كشف و شهود است . به اين علت تصوف يكي از جلوه‌هاي عرفان است ، ولي بايد گفت كه تصوف در اصل يكي از شعب عرفان است . اگرچه تصوف يك نحله و طريقه سلوك و سير عملي است و از منبع عرفان هم سرچشمه گرفته است ، ولي عرفان يك مفهوم عام و كلي‌تري است كه شامل تصوف و ساير نحله‌ها نيز مي‌شود . در عالم منطق اين‌طور گفته مي‌شود كه نسبت بين تصوف و عرفان ، عموم و خصوص مطلق است . يعني شخص ممكن است عارف باشد ، اما صوفي نباشد ، چنانكه شخص ظاهراً داخل طريقه تصوف است ، اما از عرفان بهره‌اي ندارد . در كتاب « اسرارالتوحيد » آمده است كه « خواجه امام مظفر فوقاني به شيخ ابوسعيد گفت : صوفيت نگويم ، از درويشيت هم نگويم ، بلكه عارفت گويم به كمال . شيخ ابوسعيد گفت : آن بُوَد كه او گويد » . همانطور كه ملاحظه مي‌فرماييد ، در اين جمله عارف در معنا ، فاضل‌تر و عالي‌تر از لفظ درويش و صوفي استعمال شده است . پس عارف و اهل عرفان بسيار متفاوت است از درويش و صوفي . مقام‌های ایران و روسیه تا کنون چندین بار وعده راه اندازی نیروگاه اتمی بوشهر و اتصال برق تولیده شده در این نیروگاه را به شبکه برق سراسری ایران داده‌اند اما هر بار به دلایل فنی مختلف ، این کار به تعویق افتاده است . ~~نتایج از شماره 43891 تا 43920 از مجموع 87263~~ bahram peyman niya : سوال 12 آسیب روانی هیچ پاسخ صحیحی نداشت اشتباها به جای نوشتن انسان هدف خود را از بودن در زندگی از دست میدهد نوشته شده بود انسان هدف خود را از بردن از دست می دهد منبع کتا ب شخصیت فیست صفحه645 هیچ گزینه ای پاسخ صحیح نبود لطفا اعتراض کنید ~~برو همچنان بازگردان شتر * * * مبادا کزو سیم خواهیم و درّ~~ البته این کمیسیون اعلام کرد قیمت بالای نفت ، نرخ تورم را در منطقه یورو همچنان بالاتر از نرخ هدف گذاری شده بانک مرکزی اتحادیه اروپا نگاه خواهد داشت . فصیح یاسمنی ، فعال سیاسی ایرانی کرد روز گذشته ، چهارشنبه ، در زندان شهر خوی آذربایجان غربی به دار آویخته شده‌است . بعضی وقت‌ها با خودم فکر می کنم و می‌بینم چه کیفی دارد همین نامه‌ای که الان توی دست من است و من دارم آن را می‌نویسم ، برسد به دست تو و تو آن را بخوانی . راستی ، الان ساعت 10 و 56 دقیقه چهارشنبه است . فردا پنج‌شنبه است و روز آمدن تو . نمی‌دانی چه قدر خوشحالم . من هر شب چهارشنبه‌ها خواب تو را می‌بینم و صبح به امید تو بیدار می‌شوم . نمی‌دانی چه قدر برای آمدن تو ذوق و شوق دارم . من پنج‌شنبه‌ها موقع جواب روزنامه‌فروش جلوی مدرسه‌مان در سؤال من که « روزنامه همشهری دارید ؟ » نفسم را حبس می‌کنم و وقتی می‌شنوم : « نه ، تمام شده ، » نمی‌دانی چه حالی می‌شوم . هفته پیش فقط توانستم چند صفحه از تو را ، آن هم در اینترنت بخوانم ، چون هر روزنامه‌فروشی‌ای که رفتم ، تو را تمام کرده بودند و این برای من ، که یک هفته به امید آمدن تو بوده‌ام ، خیلی غم‌انگیز بود . ~~نرم افزار جامع اطلاعات پزشکی نحوه شناسایی و درمان انواع بیماری های شایع 2011~~ ~~موفقیت روابط عمومی دانشگاه در دومین جشنواره روابط عمومی های دانشگاههای سراسر کشور~~ هر سرزمینى براى خود آثارى ماندگار دارد که بدان افتخار مى ‏ کند و جهانیان نیز آن سرزمین را با آن اوج و فرازناى فرهنگى مى ‏ شناسند . . . ~~منظور از حرف C یا E نوع مموری شما که نرم افزار را بر روی آن نصب کردید هست~~ دانلود مستقیم نرم افزار ۵ ٫ ۰ super Mp3 Editor بسیاری از کاربران امروزه به دلایل مختلف اقدام به ویرایش فایل های صوتی خود می کنند . همچنین کاربرانی که در زمینه ساخت آهنگ و مسائلی از این قبیل فعالیت می کنند در دسته افرادی می ویرایش فایل های صوتیباشند که پرکاربردترین استفاده کنندگان این نرم افزارها محسوب [ . . . ] ادامه به گزارش خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران ( ايسنا ) ، سخنراني يونان درباره‌ي شعر آذربايجان در دوازدهمين نشست آشنايي با شعر جهان در كانون ادبيات ايران ، ساعت 16 : 30 روز يكشنبه ( 22 دي‌ماه ) در سالن اجتماعات كانون واقع در : خيابان مفتح جنوبي ، خيابان اردلان ، شماره‌ي 25 برگزار خواهد شد . اگر دلتان می خواهد یك منظره از كره ماه ببینید ، لازم نیست سوار سفینه فضایی شوید و برای دیدن آن كلی هزینه كنید ، كافی است به اروپا بروید . جایی در اسپانیا وجود دارد كه تصاویر سوررئال آن مناظر كره ماه را تداعی می کند ؛ « معادن روبازریوتینتو » . البته این معادن تنها جذابیت این منطقه نیستند . در نزدیكی آنها ، رودخانه ای با آب قرمزجریان دارد كه خود یك چش مانداز جذاب استمیان چشم انداز جذاب دیگر . این رودخانه اسیدی ، با PH بین 7 / 1 تا 5 / 2 فلزات سنگین زیادی را درخود جای داده است . ~~واسه این که اسمون دلامون نبارن دعا کنید~~ خبرگزاري فارس : رييس جمهور روسيه ضمن انتقاد شديد از تمركز قدرت اقتصادي اين كشور در كرملين خواستار كاهش دخالت دولت در فعاليتهاي اقتصادي روسيه شد . شناسایی و معرفی آثار مربوط به امیرالمومنین ( ع ) در داخل و خارج از کشور به زبانهای فارسی / عربی / انگلیسی ~~حاج احمد در حال قدم زني در خيابان است ، اما کسي او را نمي شناسد ! !~~ مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران در گفت‌وگو با روابط عمومی شرکت تحت مسئولیتش ، با اعلام ابلاغ تعرفه گاز طبیعی در بخش خانگی طی 7‌ماهه اول سال 1390 ، افزود : بدین‌ترتیب مشترکینی که میزان مصرف گاز آنها در پله اول ( کمترین مصرف ) قرار گیرد به ازای هر متر مکعب 700‌ریال و مشترکینی که در پله دوازدهم ( بیشترین مصرف ) قرار گیرند ، 3500‌ریال به ازای هر متر مکعب گازبها پرداخت خواهند نمود . هر مجلد از این مجموعه به یک حادثه تاریخی پرداخته است . عنوان‌ها و مجلدها پشت سرهم یک جریان تاریخی را روایت نمی‌کنند و محتوا و مطالب هر جلد نیز به طور مستقل از سایر مجلدها تهیه و تدوین شده است . 3 فینال مهم در پیش داریم که کره یکی از آنهاست . وقتی ما مطمئن هستیم به جام جهانی می رسیم پس باید همه را ببریم . ~~اوقات فراغت یکی از حقوق اساسی کودکان است~~ ~~گزاره‌های گفتگو با آقای بل را در ادامه می‌خوانید :~~ فقط یک خط درخشانی همچون رد یک شهاب سنگ بزرگ ، نگاه ما را با قوسی نرم ، اما سرشار از انرژی ، از یک سو به سوی دیگر تابلو هدایت می‌کند . انگار که فرسنگ‌ها فاصله را در یک لحظه طی می‌کنیم و انگار که صدها سال را در یک چشم به هم زدن ، پشت سر می‌گذاریم . نتیجه نهایی روشن به نظر می‌رسد . تنها بازنویسی یک پرونده با عدد صفر می‌تواند اطلاعات قبلی را کاملا پاک کند و هنگام فروش باعث شود یک درایو خالی را به جای اطلاعات شخصی با‌ارزشتان به خریداران بفروشید . اصولا ما ایرانیها مسوول و نماینده همه هستیم . هر یک نفر ما یک ملت است . گاهی وقت ها پیمان را از گلیم کشور خود هم درازتر میکنیم مدعی امریکا و انگلیس هم میشویم . ~~معاون توسعه مدیریت رئیس جمهور گفت : ضریب حقوق کارمندان دولت هنوز مشخص نشده است .~~ ~~اما آپ امروز یا آپ آخر این وبلاگ یا آخرین آپ من :~~ الف ) سيستم هاي حرارت مركزي بدون كانال : در اين سيستم ها يك دستگاه توزيع حرارت در هر اطاق نصب و حرارت مورد نياز انها به وسيله يك دستگاه توليد كننده حرارت در موتورخانه تهيه و به اتاقها و قسمت هاي . ساختمان فرستاده مي شود ~~دلیل انفجار در پالایشگاه آبادن افتتاح زود هنگام وعدم تست تجهیزات نصب شده بوده است .~~ ~~تمام آینه ها به دنیا آمدند برای دیدن تو .~~ ~~فکر کنم آقا چند روز دیگر آن جمله تاریخی خود را چنین اطلاح کند :~~ ~~خانه - نایت اسکین - حریم خصوصی کاربران | ارتباط با ما - دفعات نمایش صفحه 252 , 437~~ فراخوان 11اردیبهشت : ازمیدان انقلاب تامیدان فردوسی ودرسایرشهرهاوشهرستان تظاهرات درمیدان اصلی شهر . خواهشمنداست دست خالی نیاییدوبرای دفاع چیزی دردست داشته باشید اکونیوز : رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان فارس گفت : فارس برای بیست و دومین بار و به رغم شدت زیاد اثرات خشکسالی ، در سطح کشور رتبه اول را در تولید گندم کسب کرد . سکولاریسم همان گونه که لازمه‌ی جدایی دین و پزشکی دین‌زدایی نیست یا حتا رویکردی انتقادی به دین نیست ، شرط سکولاریزاسیون به معنای جدایی دین و دولت آن نیست که اکثریت مردم " سکولاریست " باشند ، یا ایدئولوژی‌ای به نام " سکولاریسم " بیاید به جای ایدئولوژی‌ای دینی بنشیند . سکولاریسم ایدئولوژی نیست و اصولاً به یک پدیده‌ی توده‌ای سیاسی اشاره ندارد . سکولاریسم یک مقوله‌ی فرهنگ‌شناسانه‌ی توصیفی است که رویکرد شاخصی را به جهان در عصر جدید ، وصف‌کننده ثبت می‌کند . آنچه ثبت می‌کند دارای صفت این - جهانی‌گر برای حل مسائل این - جهانی است . - هدی صابر_هاله سحابی . . . ~~به دروغ به سر دوست قسم نخور .~~ علی اصغر سلطانیه ، نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ، روز چهارشنبه گفته بود " مذاکرات استانبول احتمالا آخرین فرصت ایران و قدرت‌های جهانی برای رسیدن به توافقی بر سر تبادل سوخت خواهد بود . " رییس دفتر تبلیغات اسلامی افزود : درجه ورود این طبقات مختلف روحانیت در سیاست متفاوت است ، اما جایی که اصل نظام و ولایت و کیان جامعه اسلامی در خطر است تمامی روحانیت باید ورود پیدا کنند . سخنگوي والي قندهار از وقوع انفجاري در داخل دانشگاه اين ولايت خبر داد و گفت كه در اين حادثه 2 تن از دانشجويان كشته شدند نخست وزير اسبق ترکيه در ديدار با علما و مراجع عظام قم : علماي اسلام بايد نسل جوان را در برابر غرب بيمه کنند . ~~اين مستند فوق العاده و بي نظير در شركت پارس ويدئو آمريكا تهيه و پخش شده است .~~ ~~: : برای مشاهده آگهی استخدام سراسری بانک تات اینجا کلیک کنید ( جوانان وبدون مهلت ثبت نام )~~ روز جهانی کودک و تلویزیون ( 19 آذر ، 10 دسامبر ) بهانه بچه‌های همشهری جوان بوده تا به سراغ این کارتون‌ها بروند و ویژه‌نامه مفصل و پر و پیمانی را در 100 صفحه آماده کنند . اينكه مي فرماييد با پرداخت نقدي به خانوارها و صنايع ، گراني جبران شود ، هميشه درايران بحث بر سر چگونگي تقسيم ثروت بوده كه هميشه هم نا متوازن اجرا شده ، حال چگونه دولت مي تواند يارانه نفدي را درست به دست نيازمند واقعي چه در بين مردم و چه دربين صنايع برساند خدا مي داند ! و بعلت همين عدم توزيع نا متوازن بخشي از جامعه چاقتر و بخشي لاغر تر مي شوند . 2 . یکی از مستخدمین دانشگاه رو جاسوس کردن ! طرف ساده . . . . یه جوری میاد ور دل دانشجوا میشینه که فقط خودش نفهمیده جاسوسه به معنای واقعی کلمه ! ولی خداییش چه کار سختی داره ها ! همچنین وی با اعلم العلمای آن زمان یعنی فضل ا . . . بن عبدالواحد ابولیث که بعدها عبدالرحمن جامی ، علیشیرنوائی و دولتشاه سمرقندی در محضر وی تلمذ نموده بودند مصاحبتها داشت . عبدالرحمان جامی در نفحات الانس در مورد خواجه احرار ولی چنین نوشته است : « خواجه عبیدالله احرار امروز مظهر آیات و مجمع کرامات و ولایات طبقة خواجگان است » . ~~نحوه استفاده از لغت نامه موجود در Microsoft Word ( بازدید : 128 )~~ ~~در این شب سیاهم ، گم گشت راه مقصود~~ وي در ادامه در تشريح ماده 59 قانون اساسي گفت : والدين حق تنبيه و تأديب كودك خود را ندارند ، مشروط بر اين‌كه اقدامات يادشده ، ايجاد ضرب و جرح نباشد و تنها در حد يك هشدار باشد . خدا بیامرزد مادرم را که مرد و لیلای گل پامچال را که باران باران برایش اشک می‌ریخت این جور ندید . اصلاً باور نمی‌کرد این زن شال سبز به سر همان روسری آبی‌ای باشد که توی مزرعه حاج آقا کار می‌کرد . 14 تیر 1390 - رییس کمیته ملی ربوکاپ ایران گفت : در مسابقات جهانی ربوکاپ 2011 که از روز سه شنبه در استانبول ترکیه آغاز می شود 40 تیم ایرانی در دو بخش دانشجویی و دانش‌آموزی با رقبای خود از کشورهای مطرح دنیا به رقابت می‌پردازند . ادامه . . . به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی ، ایرنا ، رامين مهمانپرست صبح روز سه شنبه در نشست خبری هفتگی خود با خبرنگاران از تماس با مقامات سياسی و نيروهای مرزبانی افغانستان خبر داد و گفت : خوب به گمانم همانطور كه پيش تر گفتم من در ابتداي راهم . گاها در توصيف احساسات تجربه شدم ( مثل داستان مردي كه خواهرش رو از دست داد ) با خيال تسلط بر حس و اطمينان از توصيف خوبش دچار نوعي عجله شده و شبيه به كسي كه بخواد به هر قيمتي حرفش رو بزنه عمل مي كنم و دچار اين نقصان ها ميشم . . . مثلا همين داستاني كه مثال زدم اشكالات ديگه اي از قبيل خوب توصيف نكردن نسبت مرد با فرد متوفي رو هم بايد اضافه كرد كه اميدوارم در داستان هاي آتي بهتر عمل بشه . . . . در این تاپیک می توانید به بحث و تبادل نظر در مورد رقابت ها و نتایج گروه C رقابت های جام جهانی 2010 بپردازید و اخبار مرتبط با تیم های حاضر در این گروه را دنبال کنید . برنامه بازی های این گروه به همراه استادیوم محل برگزاری به شرح زیر می باشد : ( تاریخ ها میلادی است برای اطلاع از زمان بندی مسابقات به تاریخ شمسی و ساعت رسمی ایران به ~~یک نوع فشن برای آرایش خودش استفاده کرده~~ شواهد قرآنی بر جواز فعالیت های اقتصادی زنان واژه های « فعل » ، « عمل » و « کسب » در قرآن به معنای کار و تلاش هستند ، اما معمولاً به معنای اقتصادی آن که خصوص فعالیتی است که برای تحصیل درآمد انجام می گیرد و در برابر آن مزدی پرداخت می شود به کار نمی رود ؛ برای مثال ، واژه « فعل » و مشتقّات آن قریب 108 بار در قرآن به کار رفته اند که در هیچ یک از آن ها مراد از « فعل » کار اقتصادی و تلاش مادی نیست . واژه « عمل » و مشتقّات آن قریب 360 مورد در آیات آمده اند که بیشتر آن ها به معنای تلاش اخروی است . تنها در برخی از آیات به معنای تلاش مادی به کار رفته اند ؛ مثل : « أَمَّاالسَّفِینَةُ فَکَانَتْ لِمَسَاکِینَ یَعْمَلُونَ فِی الْبَحْرِ » ( کهف : 79 ) ؛ اما آن کشتی مال گروهی از مستمندان بود که با آن در دریا کار می کردند . « وَ مِنَ الشَّیَاطِینِ مَن یَغُوصُونَ لَهُ وَ یَعْمَلُونَ عَمَلاً دُونَ ذَلِکَ » ( انبیاء : 82 ) ؛ و گروهی از شیاطین برای او ( حضرت سلیمان ) غوّاصی می کردند و کارهایی غیر از این نیز برای او انجام می دادند . « وَ مِنَ الْجِنِّ مَن یَعْمَلُ بَیْنَ یَدَیْهِ بِإِذْنِ رَبِّهِ » ( سبأ : 11 ) ؛ و گروهی از جن پیش روی او ( حضرت سلیمان ) به اذن پرودگارش کار می کردند . واژه « کسب » نیز 67 بار در قرآن به کار رفته ، ولی معمولاً به معنای کار اقتصادی نیست . تنها در یک مورد در آیه « للرِّجَالِ نَصِیبٌ مِّمَّا اکْتَسَبُواْ وَلِلنِّسَاءِ نَصِیبٌ ممّا اکْتَسَبْنَ » ( نساء : 32 ) ( مردان را نصیبی است از آنچه به دست می آورند و زنان را نصیبی ) به معنای تلاش مادی و کسب درآمد استعمال شده است که می توان برای اثبات مشروعیت فعالیت اقتصادی زنان به آن استناد کرد ؛ زیرا اگر کار کردن برای آنان مجاز نبود ، آیه شریف آنان را مالک دست رنج خود قرار نمی داد . بنابراین ، واژه های « فعل » ، « عمل » و « کسب » در این آیات غالبا به معنای کار مادی نیستند و در آیاتی هم که به معنای تلاش مادی آمده اند معمولاً نمی توانند در این موضوع ، مشکلی را از میان بردارند . در نتیجه ، هرچند معنای لغوی این واژه ها « کار » است ، به ویژه لفظ « عمل » که در کتاب های عربی امروز به معنای تلاش اقتصادی به کار می رود ، اما در بحث قرآنی نمی توانیم برای اثبات یا رد اشتغال زنان ، به این آیات استناد کنیم . آیات دیگری که در این موضوع می توانند ما را یاری دهند آیاتی هستند که واژه های به کار رفته در آن ها به صراحت ، به معنای کار نیست ، اما به دلالت التزامی ، معنای کار و تلاش مادی از آن ها استفاده می شود . این آیات را می توان در چهار گروه بررسی کرد : نخست ، آیاتی که انسان ها را به وفای به عقد موظف کرده است ؛ دوم ، آیاتی که کار و تلاش مادی را برای انسان ها مجاز دانسته است . در این آیات ، بیشتر از واژه ترکیبی « ابتغاء فضل » استفاده شده است ؛ سوم ، آیاتی که برخی از معاملات را حلال و برخی را حرام کرده است ؛ چهارم ، آیاتی که می توان از آن ها برخی از اشتغالات خاص را استفاده کرد . گروه اول : آیات وفای به عقد « یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ أَوْفُواْ بِالْعُقُودِ » ( مائده : 1 ) ؛ ای کسانی که ایمان آورده اید ، به پیمان ها و قراردادها وفا کنید . « وَفی » و « اَوْفی » هر دو به معنای تمام کردن و کامل کردن است . ( 6 ) « عقود » جمع « عقد » به معنای بستن و گره زدن چیزی به چیز دیگر است . ( 7 ) این واژه گرچه در اصل ، برای امور محسوس وضع شده ، اما در انواع معاملات و پیمان های غیر محسوس ، که نوعی از بستن و گره زدن در آن ها لحاظ شده است ، به کار می رود . ( 8 ) جمله « اوفوا بالعقود » امر است و انسان ها را به وفا کردن به هر چیزی که به آن « عقد » گفته شود ، امر کرده است . این آیه از دو جهت فراگیر است : نخست از جهت مصداقِ عقد ؛ زیرا در آن عقد خاصی ذکر نشده است . بنابراین ، هر گونه معامله و پیمانی را که شرعیت آن از سوی شارع رسیده باشد ، شامل می شود ، خواه از عقود لازم باشد مثل بیع و اجاره و مزارعه و مساقات یا از عقود جایز مثل قرض و ودیعه . دوم از جهت مخاطب که زن و مرد را شامل می شود . نه در این آیه و نه در هیچ آیه دیگری حکم وفای به عقد به گروه یا صنف خاصی منحصر نشده است . بنابراین ، بر زن و مرد واجب است که به پیمان ها و قراردادهای خود از هر نوعی که باشند وفا کنند . استفاده مشترک زن و مرد در وجوب وفای به عقود شرعی ، به اندازه ای روشن بوده است که فقیهان در سراسر فقه ، برای لزوم وفای به عقد به این آیه استدلال کرده و در هیچ موردی از دخالت جنسیت در الزام آیه شریفه ، بحثی نکرده اند . دیده نشد که فقیهی تردید کرده باشد در اینکه اگر زنی عقد اجاره یا بیع یا مضاربه و یا هر عقد مشروعی با دیگری امضا کرد لازم الوفا است و باید به آن پایبند باشد . این سخن بدان معناست که حکمی که در آیه بیان شده میان مرد و زن مشترک است . لازمه این دستور مشترک آن است که همچنان که مردان می توانند پیمان تجاری و بازرگانی داشته باشند یا با کسی عقد اجاره ببندند و خود را اجیر کنند ، زنان نیز می توانند . اگر زن نمی توانست در هیچ قرارداد تجاری و بازرگانی شرکت کند یا مثل صغار ، هیچ گونه معامله ای برای او جایز نبود ، وجوب وفای به عقد به طور مطلق ، برایش معنا نداشت . در حقیقت ، از او عقدی محقق نمی شد تا لازم الوفا باشد . بنابراین ، لزوم وفای به عقود و اشتراکِ زن مرد در این خطاب ، دلیل بر جواز مشارکت زنان در فعالیت های اقتصادی و تحصیل درآمد از طریق اجاره یا تجارت وبازرگانی و عقود شرعی دیگر است . بلی ، « اوفوا » صیغه مذکر است ، اما دلیل بر اختصاص این حکم به مردان نیست ؛ زیرا روش قرآن در بیان احکام مشترک میان مرد و زن ، بر خطابِ مذکر است . برای مثال ، شکی نداریم که اقامه نماز و پرداخت زکات که با خطاب مذکر در آیه « وَأَقِیمُواْ الصَّلاَةَ وَآتُواْ الزَّکَاةَ » در موارد متعددی از سوره بقره ( 9 ) به طور مکرّر و در برخی از سوره های دیگر ، آمده و وجوب روزه ماه رمضان که در آیه « یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَی الَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ » ( بقره : 183 ) بیان شده ، برای زنان و مردان است . آیا می توان معتقد شد در این آیات ، به دلیل آنکه خطاب در « اقیموا » و « آتوا » و « الذین آمنوا » و « علیکم » به صیغه مذکر است ، وجوب نماز و زکات و روزه به مردان اختصاص دارد ؟ گروه دوم : آیات تحلیل و تحریم برخی از معاملات آیه « أَحَلَّ اللّهُ الْبَیْع » ( بقره : 275 ) ( خدا بیع را حلال کرد ) خرید و فروش را ، که نوعی کسب و تلاش اقتصادی است ، حلال کرده . آیات « حَرَّمَ الرِّبَا » ( بقره : 275 ) ( ربا را حرام کرد . ) ؛ « یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لاَ تَأْکُلُواْ الرِّبَا أَضْعَافا مُّضَاعَفَةً » ( آل عمران : 130 ) ( ای کسانی که ایمان آورده اید ، ربا را چند برابر نخورید . ) و آیات فراوان دیگر ( 10 ) با تعبیرهای گوناگون ؛ به مبارزه با ربا برخاسته و ربا خواری را ، که راهی برای تحصیل درآمد و افزایش سرمایه است ، ناروا دانسته اند . آیات مزبور ، به طور مطلق ، جنس بیع را حلال ، و جنس ربا را حرام کرده اند . از سوی دیگر ، آیه یا روایتی که بر دخالت جنسیت در این حکم دلالت داشته باشد ، نداریم . بنابراین ، حکمی که برای بیع و ربا بیان شده ، از احکام مشترک میان زن و مرد است ؛ چنان که مرد مجاز است با دیگران قرارداد خرید و فروش امضا کند و از این طریق ، تجارت کند و سودی ببرد ، برای زن نیز چنین است . همچنین در برخی از آیات آمده است : « وَلاَ تَأْکُلُواْ أَمْوَالَکُم بَیْنَکُم بِالْبَاطِل » ( بقره : 188 ) ( اموال یکدیگر را به باطل در میان خود نخورید ) ؛ « وَلاَ تَأْکُلُواْ أَمْوَالَکُم بَیْنَکُم بِالْبَاطِل إِلاَّ أَن تَکُونَ تِجَارَةً عَن تَرَاضٍ مِّنکُمْ » ( نساء : 29 ) ( ای کسانی که ایمان آورده اید ، اموال یکدیگر را به باطل نخورید ، مگر اینکه تجارتی با رضایت شما انجام گیرد . ) در این آیات ، هرگونه تحصیل سرمایه از راه های غیرمشروع « اکل مال به باطل » دانسته و ممنوع اعلام شده است . مقصود از « اکل » در اینجا ، هرگونه تصرف در اموال و نقل و انتقال غیر مجاز است . ( 11 ) مصادیق « اکل مال به باطل » نیز در برخی از روایات ، زراندوزی از طریق قمار و قسم دروغ دانسته شده است . ( 12 ) مفسّران نیز در تفسیر آیه ، به دست آوردن مال از طریقِ لهو و لعب ، غصب و ظلم را « اکل مال به باطل » دانسته اند . ربا نیز ، که مورد نهی آیات می باشد ، از مصادیق اکل مال به باطل است . ( 13 ) جمله استثنائیه « إِلاَّ أَن تَکُونَ تِجَارَةً عَن تَرَاضٍ » اشاره است به اینکه تصرّف در اموال ، باید از یکی از راه های مجاز و شرعی انجام شود که همان تجارت با رضایت طرفین است . ( 14 ) در این آیات ، ملاکِ ممنوعیت یا مشروعیت فعالیت اقتصادی ، صادق بودن عنوان « اکل مال به باطل » یا « تجارة عن تراض » قرار داده شده است . تمام کارهایی که در عنوان « اکل مال به باطل » داخل باشند ممنوع ، و کارهایی که مشمول « تجارة عن تراض » باشند مشروع خواهند بود . مصادیق « اکل مال به باطل » نیز در آیات و روایات بیان شده ، ولی در هیچ یک از آن ها ، فعالیت های اقتصادی زن در بیرون از خانه مصداق « اکل مال به باطل » دانسته نشده است . بنابراین ، مشمول « تجارة عن تراض » و مشروع و مجاز خواهد بود . گروه سوم : آیات امر به کار و تلاش مادی دسته ای دیگر از آیات به رغم اینکه مشتمل بر واژگان رایج در اقتصاد و فقه نیستند ، اما می توان از آن ها جواز فعالیت اقتصادی و اشتراک میان زن و مرد را نتیجه گرفت ؛ مانند آیات ذیل : « وَ هُوَ الَّذِی سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَأْکُلُواْ مِنْهُ لَحْما طَرِیّا وَ تَسْتَخْرِجُواْ مِنْهُ حِلْیَةً تَلْبَسُونَهَا وَتَرَی الْفُلْکَ مَوَاخِرَ فِیهِ وَلِتَبْتَغُواْ مِن فَضْلِهِ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ » ( نحل : 14 ) ؛ او کسی است که دریا را مسخّر [ شما [ ساخت تا از گوشت آن بخورید و زیوری برای پوشیدن از آن استخراج کنید و کشتی ها را می بینی که سینه دریا را می شکافند تا شما [ به تجارت بپردازید و [ از فضل خدا بهره گیرید ؛ شاید شکر نعمت های او را بجا آورید . « رَّبُّکُمُ الَّذِی یُزْجِی لَکُمُ الْفُلْکَ فِی الْبَحْرِ لِتَبْتَغُواْ مِن فَضْلِهِ إِنَّهُ کَانَ بِکُمْ رَحِیما » ( اسراء : 66 ) ؛ پروردگار شما کسی است که کشتی را در دریا برای شما به حرکت در می آورد تا از نعمت او بهره مند شوید . او نسبت به شما مهربان است . « وَ جَعَلْنَا اللَّیْلَ وَالنَّهَارَ آیَتَیْنِ فَمَحَوْنَا آیَةَ اللَّیْلِ وَجَعَلْنَا آیَةَ النَّهَارِ مُبْصِرَةً لِتَبْتَغُواْ فَضْلاً مِّن رَّبِّکُمْ » ( اسراء : 12 ) ؛ ما شب و روز را دو نشانه قرار دادیم ، سپس نشانه شب را محو کردیم و نشانه روز را روشنی بخش ساختیم تا فضل پروردگارتان را بطلبید ( و به تلاش زندگی برخیزید . ) « وَمِن رَّحْمَتِهِ جَعَلَ لَکُمُ اللَّیْلَ وَالنَّهَارَ لِتَسْکُنُوا فِیهِ وَلِتَبْتَغُوا مِن فَضْلِهِ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ » ( قصص : 73 ) ؛ و از رحمت اوست که برای شما شب و روز را قرار داد تا هم در آن آرامش داشته باشید و هم برای بهره گیری از فضل خدا تلاش کنید و شاید شکر نعمت او را بجا آورید . « فَإِذَا قُضِیَتِ الصَّلاَةُ فَانتَشِرُوا فِی الأَرْضِ وَابْتَغُوا مِن فَضْلِ اللَّهِ وَاذْکُرُوا اللَّهَ کَثِیرا لَّعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ » ( جمعه : 10 ) ؛ و هنگامی که نماز پایان گرفت در زمین پراکنده شوید و از فضل خدا بطلبید و خدا را بسیار یاد کنید ، شاید رستگار شوید . « لَیْسَ عَلَیْکُمْ جُنَاحٌ أَن تَبْتَغُواْ فَضْلاً مِّن رَّبِّکُمْ » ( بقره : 198 ) ؛ گناهی بر شما نیست که از فضل پروردگارتان طلب کنید . مفسّران « ابتغاء فضل » را در جملاتِ « لتبتغوا من فضله » ، « لِتبتَغوا فضلاً مِن رَبّکم » و « وابتغوا من فضله » به تجارت و کسب و تلاش اقتصادی تفسیر کرده اند . ( 15 ) از سوی دیگر ، آیات یاد شده از جهت مخاطب اطلاق دارند بر این معنا که مخاطب در فعل « تبتغوا » و « ابتغوا » خصوص صنف مردان نیست ، بلکه نظیر سایر خطاباتی که در قرآن شریف آمده اند ، میان زن و مرد مشترکند ، مگر در جایی دلیلی بر اختصاص آن به مردان داشته باشیم . همچنین از حیث نوع اشتغال نیز آیه در مقام بیان شغل خاصی نبوده است . از این رو ، می توان گفت : با توجه به ترغیب و تشویق عمومی ، که از سوی خدا برای طلب فضل صادر شده است ، هرگونه تلاش اقتصادی ، که مشروع و مصداق « تِجَارَةً عَن تَرَاضٍ » باشد ، برای زن و مرد مجاز است . بدین روی ، بر اساس این آیه ، اصل اوّلی جواز انواع تصرّفات زن در طبیعت و معاملات و تجارات است ، مگر آنچه به دلیل قطعی خارج شده است . « هُوَ الَّذِی جَعَلَ لَکُمُ الأَرْضَ ذَلُولاً فَامْشُوا فِی مَنَاکِبِهَا وَکُلُوا مِن رِّزْقِهِ » ( ملک : 15 ) ؛ او کسی است که زمین را برای شما رام کرد ، بر شانه های آن راه بروید و از روزی های خداوند بخورید . این آیه نیز از آیات مطلق است و انسان ها را به تصرف در طبیعت و فعالیت و تلاش اقتصادی امر می کند . تعبیر « کلوا مِن رزقه » در این آیه ، به گفته علّامه طباطبایی به معنای انواع طلب و تصرّف در زمین است . ( 16 ) پس خوردن در اینجا به معنای جویدن و بلعیدن نیست ، بلکه نظیر آیه « لا تأکلوا اَموالَکم بَینکم بالباطِل » ( بقره : 188 ) به معنای تصرّف کردن است . بر اساس این تفسیر ، آیه شریفه ، به انسان ها گوشزد می کند که ما زمین را به گونه ای آفریدیم که شما بتوانید با انواع تصرف در آن زندگی مادی خود را تأمین کنید و سپس به وسیله امر با واژه « کلوا » انسان ها را به انواع کار و تلاش اقتصادی مثل صیادی ، کشاورزی ، دام داری و انواع تصرفات در زمین برای بهره وری از نعمت های الهی و استفاده از ارزاق آن ترغیب و تشویق کرده است . از سوی دیگر ، امر به « کلوا » اختصاص به صنف خاصی ندارد ؛ استفاده از نعمت های الهی و تصرف در زمین و بهره گرفتن از آب ها و درختان و جنگل ها و حیوانات برای همه انسان هاست . نه در این آیه و نه در آیات دیگر و نه در روایات ، دلیلی بر تخصیص آیه به مردان نیست . بلی ، لفظ « کلوا » جمع مذکر است ، ولی پیش از این گفته شد که روش قرآن چنین است که معمولاً احکام مشترک مرد و زن را با خطاب مذکر بیان می کند . گروه چهارم : اشتغالات خاص گروه دیگر آیاتی است که می توان از آن ها جواز اشتغال زنان به برخی از حرفه های خاص را اصطیاد کرد . تأکید بر این نکته ضروری است که آیاتی که از آن ها یاد خواهد شد ، در مقام بیان حرفه یا شغلی برای انسان ها نیست ، بلکه در این دسته از آیات ، انجام برخی از کارها مجاز اعلام شده است ؛ کارهایی که اشتغال به آن ها در میان مردم عصر نزول رایج بوده و هم اکنون هم انسان هایی به آن کارها اشتغال دارند . با توجه به مجوّزی که قرآن برای انجام آن کارها به انسان ها داده و این اجازه را به گروه یا صنف ویژه ای اختصاص نداده است ، می توان جواز اشتغال زنان به آن کار را از دیدگاه قران استفاده کرد . این کارها عبارتند از : 1 . صیادی : « وَ إِذَا حَلَلْتُمْ فَاصْطَادُواْ » ( مائده : 2 ) در آغاز سوره مائده ، خداوند صید چهارپایان و خوردن گوشت آن ها را حلال کرده و فرموده است : « أُحِلَّتْ لَکُم بَهِیمَةُ الاَنْعَامِ . » سپس در آیه بعد ، با جمله « غَیْرَ مُحِلِّی الصَّیْدِ وَ أَنتُمْ حُرُمٌ » ، کسانی را که مشغول مناسک حج و در حال احرام هستند از شکار حیوانات منع کرده است . همچنین در آیات « لاَ تَقْتُلُواْ الصَّیْدَ وَأَنتُمْ حُرُمٌ » ( مائده : 95 ) و « حُرِّمَ عَلَیْکُمْ صَیْدُ الْبَرِّ مَا دُمْتُمْ حُرُما » ( مائده : 96 ) ممنوعیت شکار در حال احرام را بیان کرده است . از خطاب آیات استفاده می شود که این حکم ، میان زن و مرد مشترک است . از این رو ، شکار کردن برای زنان و مردانِ محرم ، حرام است . در آیه دوم خطاب به همان کسانی که شکار برایشان حرام بود ، فرموده است : « وَ إِذَا حَلَلْتُمْ فَاصْطَادُواْ » ؛ پس از خروج از احرام شکار کنید . امر در این آیه ، به قرینه اینکه پس از دستور منع از شکار صادر شده است ، فقط بر جواز این عمل دلالت دارد ، نه بر بیش از آن و چون ممنوعان از این عمل زن و مرد بودند ، پس این جواز نیز شامل هر دو دسته می شود . ممنوعیت شکار برای زائران در خصوص حالت احرام و جواز این عمل پس از آن ، نشانه آن است که شکار و صید حیوانات فی نفسه مبغوض و مورد نهی نیست . اگر صید حیوانات ذاتا کار غیر مشروعی بود ، از سوی قرآن برای این عمل در هیچ شرایطی مجوّز صادر نمی شد . از سوی دیگر ، توجه قرآن به مسئله صید و تحریم آن برای زائران در حال احرام در آیات متعددی از این سوره ، ( 17 ) نشانه اهمیت این موضوع است و می فهماند که این کار مورد ابتلای جمع کثیری از حاجیان بوده است ؛ شکار حیوانات ، گوشت مورد نیاز آنان را تأمین می کرده و نوعی فعالیت و تلاش اقتصادی و تولید بوده است ، نه یک کار تفریحی . بعید است به قرآنی که با شیوه ایجاز ، تنها به تبیین مسائل ضروری و مورد نیاز انسان ها می پردازد چنین نسبتی داده و گفته شود در تمام آن آیات ، به مسئله ای که برای تعداد انگشت شماری ، به عنوان سرگرمی مطرح بوده توجه کرده و حرمت آن را در آیات متعدد تکرار کرده است . بنابراین ، آنچه به طور یقین از آیه به دست می آید این است که شکار کردن پس از خروج از احرام جایز است . اکنون می پرسیم : برای چه کسی ؟ جواب آن است که آیه اطلاق دارد . پس حکمی که در آن آمده است برای همه است ؛ زن باشد یا مرد . چگونه شکاری جایز است : شکار تفریحی یا شکاری که شغل و راه درآمد باشد ؟ باز هم آیه اطلاق دارد . بنابراین ، می توان گفت : شکار کردن کاری است که هر یک از زن مرد می تواند انجام دهند . قرآن نه تنها از این کار منعی نکرده ، بلکه جواز آن را نیز به صراحت اعلام کرده و در این خصوص میان دو صنف زن و مرد تفاوتی قایل نشده است . 2و3 . ماهی گیری و غوّاصی : « وَ هُوَ الَّذِی سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَأْکُلُواْ مِنْهُ لَحْما طَرِیّا وَ تَسْتَخْرِجُواْ مِنْهُ حِلْیَةً تَلْبَسُونَهَا » ( نحل : 14 ) ؛ او کسی است که دریا را مسخّر ساخت تا از آن گوشت تازه بخورید و زیوری برای پوشیدن از آن استخراج کنید . در این آیه ، خداوند متعال با برشمردن برخی نعمت ها به دو نوع اشتغال اشاره کرده است : نخست ماهی گیری ؛ زیرا مقصود از خوردن گوشت تازه از دریا ، گوشت ماهی است که متوقف بر صید آن است . بنابراین ، تقدیر آیه چنین است : « . . . لتصطادوا و تأکلوا . » دوم غوّاصی و استخراج زیور آلاتی مانند لؤلؤ و مرجان از دریا . خطاب در این آیه نیز ناظر به گروه خاصی نیست . هر کسی ، چه زن و چه مرد ، می تواند از دریا ماهی صید کند . نه در آیات و نه در روایات ، کار شیلات به صنف مردان اختصاص داده نشده است . همچنین دلیلی بر اختصاص غوّاصی و پیدا کردن لؤلؤ و مرجان به مردان نداریم . از این رو ، این عمل نیز به عنوان یک فعالیت اقتصادی به مردان اختصاص ندارد . 4 . دایگی : « فَإِنْ أَرْضَعْنَ لَکُمْ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُن » ( طلاق : 6 ) در این آیه ، به مردانی که زن خود را طلاق داده اند و کودک شیرخوار دارند و مادر کودک حاضر است به آن شیر دهد ، امر کرده که اگر زنان به فرزندان شما شیر دادند ، مزد آنان را بدهید . سپس در دنباله آیه می فرماید : « . . . وَإِن تَعَاسَرْتُمْ فَسَتُرْضِعُ لَهُ أُخْرَی » ؛ و اگر به توافق نرسیدید ، زن دیگری شیر دادن او را به عهده می گیرد . مفسّران در معنای آیه گفته اند : اگر زن و مرد در شیر دادن به کودک با هم به توافق نرسیدند ، به این صورت که یا زن حاضر نیست به کودک شیر بدهد و یا اجرتی بیش ازمعمول می خواهد ، در این صورت ، بر پدر کودک لازم است برای تغذیه کودک ، دایه بگیرد تا طفل آسیب نبیند . ( 18 ) دایگی و شیر دادن به کودکانی که مادرانشان شیر نداشتند یا از دنیا رفته بودند در زمان های گذشته ، میان زنان معمول بوده ؛ چنان که حلیمه سعدیه و چند تن از زنان دیگر ، برای همین کار به مکّه آمدند . ( 19 ) دایه ها در برابر خدمتی که ارائه می کردند و به کودک شیر می دادند مزد دریافت می کردند . قرآن نه تنها از این کار نهی نکرده و مزدی را که در مقابل این عمل گرفته می شود اکل مال به باطل ندانسته ، بلکه خود به پدران بچه ها امر کرده است : در صورتی که برای شیر دادن با مادر کودک به توافق نرسیدید ، دایه بگیرید . بنابراین ، دایگی نیز می تواند به عنوان یکی از اشتغالاتی باشد که ویژه زنان است و قرآن به آن اشاره کرده است . 5 . دام داری : « وَلَمَّا وَرَدَ مَاء مَدْیَنَ وَجَدَ عَلَیْهِ أُمَّةً مِّنَ النَّاسِ یَسْقُونَ وَوَجَدَ مِن دُونِهِمُ امْرَأتَیْنِ تَذُودَانِ قَالَ مَا خَطْبُکُمَا قَالَتَا لَا نَسْقِی حَتَّی یُصْدِرَ الرِّعَاء وَأَبُونَا شَیْخٌ کَبِیر » ( قصص : 23 ) ؛ و هنگامی که به چاه آب مدین رسید ، گروهی از مردم را در آنجا دید که چهارپایان خود را سیراب می کنند و در کنار آنان دو زن را دید که مراقب گوسفندان خویشند . به آن دو گفت : کار شما چیست ؟ گفتند : ما آن ها را آب نمی دهیم تا چوپانان همگی خارج شوند و پدر ما پیرمرد کهنسالی است . از این آیه ، چند نکته استفاده می شود : نخست اینکه از تعبیر « لا نَسقی » ، که فعل مضارع است و بر استمرار دلالت دارد ، فهمیده می شود آب دادن به گوسفندان کار روزمره و همیشگی آنان بوده است . جمله « و ابونا شیخ کبیر » نیز مؤیّد همین مطلب است ؛ زیرا کنایه از آن است که فرد دیگری را برای این انجام این کار نداریم . بنابراین ، کار سیراب کردن گوسفندان را خود انجام می دهیم . دوم اینکه گرچه در آیه سخنی از چوپانی دختران حضرت شعیب علیه السلام نیست ، اما از اینکه گفتند : « لاَ نَسْقِی حَتَّی یُصْدِرَ الرِّعَاء وَ أَبُونَا شَیْخٌ کَبِیر » ، می توان به دست آورد که همه کارهای گوسفندان ، که یکی از آن ها آب دادن بوده و یکی هم به چرا بردن بوده ، به عهده دختران بوده است ؛ زیرا اگر دختران شعیب می گویند پدر ما پیر سال خورده است ، کنایه است از اینکه کسی را برای آب دادن نداریم . پس حتما کسی را برای چرانیدن و علوفه دادن هم نداشته اند . از این رو ، بعید است بگوییم کار دختران فقط آب دادن بوده است . اینکه حضرت شعیب علیه السلام ، به حضرت موسی علیه السلام گفت : می خواهم یکی از این دو دخترم را به همسری تو درآورم ، به این شرط که هشت سال برای من کار کنی و اگر تا ده سال افزایش دهی محبتی از ناحیه توست ( 20 ) . . . برخی از مفسّران گفته اند : او را برای چوپانی اجیر کرد . ( 21 ) این امر نیز شاهدی است بر اینکه پیش از موسی ، کار چوپانی گوسفندان را دختران انجام می دادند . البته ممکن است گفته شود عمل دختران شعیب علیه السلام نمی تواند مستند جواز این گونه کارها برای زنان باشد ؛ زیرا دختران حضرت شعیب علیه السلام از باب ضرورت و نبود فرد دیگری دست به این عمل می زدند . بنابراین ، وقتی حضرت موسی علیه السلام از آنان می پرسد : برای چه اینجا ایستاده اید ، آنان مقصود خود را گفتند و با این جمله که « پدر ما پیر سال خورده است » ، عذر خود را نسبت به انجام این کار ذکر کردند و آن را به عنوان یک ضرورت برای خود بیان نمودند . بنابراین ، کار کردن دختران حضرت شعیب علیه السلام در بیرون از خانه به سبب شرایط ویژه خانه آنان بود ، نه اینکه در شرایط عادی ، آنان این کار را انتخاب کرده باشند . از سوی دیگر نمایشگاه کتاب تهران بیش از هر چیز یک فروشگاه بزرگ کتاب است که هر سال برگزار می شود و سایر برنامه ها هنوز آنقدر کمرنگ هستند که نمی توانند این خاصیت را تحت الشعاع قرار دهند . ۵ - در زمستان خانه خود را با رنگ ها گرم کنید : با استفاده از رنگ های قرمز ، نارنجی و زرد در طراحی دکوراسیون داخلی خانه خود ، به خصوص در زمستان ، فضای خانه خود را گرم و صمیمی سازید و از میهمانان خود به گرمی استقبال کنید . اگر قصد فروش خانه تان را در زمستان دارید ، حتما این نکته را مد نظر داشته باشید و به آن عمل کنید . ~~آن آرزو که بود در این سینه باقی است~~ عواملی نیز هستند که می‌توانند باعث تشدید فشارها برجوان شود ؛ از جمله این عوامل این است که جوان در طول دوران تحصیل ازدواج کرده یا بعد از دانشگاه در شرف ازدواج باشد ، جوان هنگام انتخاب رشته در زمان کنکور با پافشاری تمام ، رشته مورد علاقه خود را انتخاب کرده و گزینه‌هایی که خانواده به او پیشنهاد می‌کنند را رد کند ، دانشجو در طول دوران دانشگاه به تمجید و تعریف از رشته‌ای بپردازد که در آن مشغول به کسب دانش است یا عواملی دیگری مثل سن بالای نان‌آور خانواده ، در مضیقه بودن خانواده از لحاظ مادی ، مشغول به کار شدن دیگر فرزندان و به قولی سر و سامان گرفتن آنها و بیکار ماندن فارغ‌التحصیل جدید در خانواده و . . . . سیاست‌های ویکی‌پدیا خود ویکی‌پدیا در صفحه‌ای در مورد سیاست‌هایش نوشته که ویکی‌پدیا دانش‌نامه ‌است . هدف بیشتری ندارد . برای کسانی که می‌خواهند مداخل آن را دستکاری کنند هم نوشته که از جانب‌داری پرهیز کنید . مقالات باید با دیدگاه بی‌طرفانه نوشته شوند و نظرات مختلف دربارة یک موضوع را به طور عینی و واقعی پوشش دهند . ~~نمایش دوستان 71 تا 80 از مجموع 375~~ نام بازی : Winter Sports 2011 : Go for Gold پلتفورم : pc ژانر : ورزشی سال انتشار : ۲۰۱۱ نوع فایل : دی وی دی کامل زبان : English فرمت ایمیج : ISO ناشر : DTP حمایت توسط : RTL Entertainment درجه بندی سنی : + ۳ قابلیت آنلاین : دارد برای دیدن مطلب کلیک کنید از امروز ۱۶۸ روز کاری تا پایان سال جهاد اقتصادی مانده است و همچنان کلید واژه « باید بشود » واژه تکراری همه سخنرانی‌ها و مصاحبه‌ها و خطابه‌ها با موضوع « جهاد اقتصادی » است . ~~رضا : شماروبه خدا یه سری تحقیق برای بچه های آمار بذارین~~ رسانه‌های آمریکایی به‌دنبال این موضوع در مورد گسترش نفوذ گروه‌های شبه‌نظامی در آمریکا ابراز نگرانی‌ کردند . بسیاری عقیده دارند در حالی که باراک اوباما ، رئیس‌جمهوری آمریکا به تازگی دستور اعزام 30 هزار نیروی اضافی را به افغانستان داده است ، گروه‌های شبه‌نظامی در این مناطق اکنون به راحتی در حال جذب نیرو در خاک آمریکا هستند . میرسلاو بلاژویج و برانکو برای اولین بار در این بازی دوستانه با فوتبال ایران اشنا شدند . تیم ملی ایران پس از 20 سال برای اولین بار در خاک اروپا به مصاف یک تیم اروپایی رفت . این بازی باعث شد تا ترس ایران از رویارویی با یوگسلاوی در جام جهانی بریزد و یک بازی درخشان مقابل این تیم به نمایش بگذارد . یاران داور شوکر در این بازی دوستانه با دو گل پیروز شدند و کرواسی یک ماه بعد در جام جهانی مقام سوم را کسب کرد . وزارت کشور ایران پیش تر از پذیرفتن درخواست برگزاری راهپیمایی از میرحسین موسوی و مهدی کروبی ، رهبران مخالفان دولت خودداری کرده و گفته بود که تنها احزاب می توانند چنین درخواستی مطرح کنند . - هر روز دستاوردهای جدیدی در کشور به گوش می‌رسد ، این راه را باید مردم و مسئولان جدی گرفته ، ادامه دهند لذا اگر مردم برای حفظ عدل ، پاکی ، تعلیم و تربیت و اخلاق قیام کردند و خون دادند ، نباید گذاشت با شرارت و ایجاد فساد ، خون شهداء را نادیده بگیرند . البته وعده حضور يك بدنساز خارجي را قبل از آن گرفته بوديم و مي‌گفتند همكاري با كماسي براي كوتاه‌مدت است كه اينطور نشد و كار بدنسازي پرسپوليس تمام و كمال سپرده شده به او . ~~مقالات پرسش و پاسخ لینکستان اخبار سایت درباره فارسیکا تماس با ما~~ ۲ - به دلیل درگیری پوست و مخاط ، حتی یک لارنگوسکوپی ساده هم می تواند عوارض ناگواری برای بیمار در پی داشته باشد . ~~ادامه ی داستان آمنه رو هم نتونستم بذارم . . . باز بدقول شدم . . . . ببخشین !~~ خوب دیگه من برم ! ! چمی دونم شاید یه قهوه خوردم و تا دیر وقت بیدار موندم و سعی کردم به کارام برسم ! چاره ای نیست به هر حال this is my life and i like it . . . پیشنهاد : Gmail یا سرویس پست الكترونیك شركت گوگل ، امكانات زیادی در زمینه فیلتر ، دسته بندی ، برچسب گذاری ، انتقال ( Forward ) زمانبندی ایمیل های دریافتی و ارسالی دارد . ~~آخرین 1 بازدید کننده ( بازدید کنندگان ) این صفحه :~~ ~~با حضور تو همه روزها نوروز و همه لحظات عید است~~ جنگ طولانی‌مدت در افغانستان و از بین رفتن اکثر پایه‌های اقتصادی این کشور ، همسایه شرقی ایران را به بزرگترین تولیدکننده موادمخدر جهان تبدیل کرده است . مطابق گزارش سازمان ملل « موادمخدر تولیدشده در افغانستان ، بازاری 65میلیارد دلاری ایجاد کرده است . 92درصد تریاک جهان در افغانستان تولید می‌شود و سالانه معادل 3500 تن از این مواد به خارج از افغانستان فرستاده می‌شود . » مطابق این گزارش ، دوسوم تریاک صادراتی افغانستان ، در کشورهایی همچون ایران ، پاکستان و تاجیکستان به هروئین تبدیل می‌شود تا به مصرف داخلی یا صادراتی برسد ولی یک‌سوم آن در کشورهای منطقه مصرف می‌شود . گزارش سازمان ملل تصریح می‌کند که 40درصد موادمخدر افغانستان به پاکستان ، 30درصد به ایران و 25درصد نیز به کشورهای ‌آسیای‌میانه ارسال می‌شود . خبرگزاری مهر علت استعفای سید مهدی امینی را « برخی اختلاف دیدگاه ها با وزیر آموزش و پرورش » نوشته است . وزیر آموزش و پرورش نیز خبر این استعفا را تائید کرده است . تراک هفتم ( بیا عاشقم کن ) ترانه ی این قطعه کمی از کارهای قبلی بهتر است و خواننده در این تراک سبک غالب خود در آلبوم را تقریبا مشخص می کند . تنظیم کار هم بد نیست ولی باز هم ویژگی بارزی نسبت به کارهای هم رده در بازار ندارد ! خواننده با مکث های خاص خود روی بعضی کلمات و در ادامه سرعت های متفاوت اجرای ترانه در فضای نسبتا احساسی تراک ، قطعه ای قابل قبول را عرضه کرده است . این کشور خاستگاه هنر و فرهنگ بسیاری از کشورهای اروپایی است و مهد دوره رنسانس در اروپا . پایتخت ایتالیا ، رم ، مرکز تمدن دنیای غرب و مذهب کاتولیک در جهان است . ~~with love - هدیه ی روز مرد ؟ ! ؟ - هرچی می خواهد دل تنگت اینجا پیدا می کنی . . . -~~ شرکت سایگوس تاکنون توانسته جایزه بهترین نوآوری در دسته ابزار دستی بی‌سیم را از جوایز طراحی و مهندسی سال 2010 در روز 10 نوامبر به دست بیاورد ؛ جایزه‌ای که قطعا لیاقت ان را داشت . در کنار مکالمه ویدیویی دو طرفه به مدت 24 ساعت با کیفیت 30 فریم در ثانیه ، این تلفن می‌تواند به عنوان یک نقطه دسترسی بی‌سیم برای حداکثر 8 ابزار کار کند . همچنین یک دوربین 5 . 1 مگاپیکسلی مجهز به فلاش هم در پشت دوربین همراه با رادیوی موج اف . ام و یک قطب‌نمای دیجیتال در آن نصب شده است . جنگ هسته ای اول را ایران آغاز و میلیونها نفر کشته می شوند ، حکومت منتظر است امام زمان به کمک آنها بیاید 4_ براتون غذاهای که دوس نداره رو نوشتم البته اگه غذاهای رو که دوست داشت می گفتم بهتر بود وتعدادش کمتر ! لوبیا یا عدسی رو حتی بعنوان شام قبول نداره . . . . مگه بخوام تو زمستون براش بعنوان صبحونه درست کنم ! سالاد الویه وماکارونی هم همینطور . . . اسنک وپیراشکی هم به زور بعنوان شام قبول داره . . . کشک بادمجون میخوره ! البته اونم باید حتما گوشت قلم دار توش باشه ! . . . من کلی غذاهای فست فودی بلدم که نهایتا اونم در هفته دوبار بعنوان شام درست کنم . دیگه . . . . . . همین . . . . شماها چیزی بلدید که بهم یاد بدید ؟ یک نظریه زمین‌شناسی می‌گوید که حدود ۷۰۰ میلیون سال پیش تمام خشکی‌های زمین تشکیل یک قاره متحد به نام ردینیا را داده بودند . اگر در صفحه نقاشی بیشتر از نصف صفحه خالی بماند و نقاشی کوچک باشد نشانه ی اعتماد به نفس پایین کودک است . ~~و من همیشه منتظرم که تو بیایی و با بوسه ای مرا از بند زندگی رها کنی~~ با وجود هشدارهای مقام‌های عربستان سعودی ، حجاج ایرانی امروز پنج‌شنبه در نزدیکی مکه ، علیه اسرائیل و ایالات متحده آمریکا به تظاهرات پرداختند . ~~ز خاك سیه فام و آب سپید بجان گشتم از زندگی ناامید~~ ~~1 , 366 بار در 467 پست از ایشان تشکر شده~~ ~~اما صداشو بشنوي شب از ميون دو تا سيم~~ - البته در تیم همه موارد در کنار هم قرار دارند و فاکتورهای زیادی در یک بازی مؤثر است . در یک بازی توپ به همه جهات می‌افتد ما باید برای تمام این مسیرها مطالعه داشته باشیم . بازیکنان جدید باید قابلیت‌های برجسته‌ای را که دارند در بازی بروز دهند ، آنچه باید گفت این است که باید همه فاکتورها را در بازی لحاظ کنیم . ~~کی می شود از لطف بگویی یک بار~~ ~~جشن هاي ميلاد رسول اکرم ( ص ) درمالزي واندونزي به طور گسترده برگزار شد~~ سلول‌های مغزی معمولا ( بر خلاف سلول‌های دیگر بدن ) نمی‌توانند خودشان را ترمیم کنند ، بنابراین سلول‌های عصبی آسیب‌دبده باقی می‌مانند . ~~پی نوشت : * نوربرت لینتن ، هنر مدرن ، ترجمه علی رامین ، نشر نی ، چاپ دوم ، 1383 ، ص 78~~ این طرح آخرین طرح شرکت سیتروئن بعد از Hypnos است که در سه قسمت انعطاف بیشتری دارد . صندلی عقب با حالتی کاملن مبلمانی ، صفحه نمایش حساس و سیستم بازیافت هوا . ~~اگر چه فاصله داریم و دستمان خالی‌ست اگر چه ماشه چکاندند و زنده جان دادی~~ مسعود اوزیل ( به آلمانی : Mesut Özil ؛ متولد ۱۵ اکتبر ۱۹۸۸ در گلزنکیرشن ) یک بازیکن فوتبال آلمانی است که در رئال مادرید و تیم ملی آلمان بازی می‌کند . . او در سه بازی تیم آلمان بازی کرد و در بازی با غنا از لبه محوطه ۱۸ قدم یک گل به ثمر رساند . . او در حال حاضر با آنا ماریا لاگربلوم خواهر سارا کونور که مطابق اعتقادات او در ژوئن ۲۰۱۰ به اسلام گرویده‌است نامزد شده ‌است . وزارت داخله / کشور افغانستان اعلام کرده که در پی حمله مجدد طالبان به منطقه برگ متال در ولایت شرقی نورستان ، پلیس از این منطقه " عقب نشینی تاکتیکی " کرده است . نویسنده می گوید : من موقعی از آقای مارک زاکربرگ موسس سایت فیس بوک پرسیدم که چرا رنگ آبی را به عنوان نماد سایتش انتخاب نموده ؟ و او پاسخ داده است که " من کوررنگ [ ناتوان در دید ] هستم و تنها رنگی را که می توانم بهتر ببینم آبی است ! " و اینست که در حال حاضر ۵۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان برای ساعت ها در هفته به رنگ های آبی این سایت خیره می شوند … ~~• پيش از اينت بيش از اين انديشه عشاق بود~~ مگه خدا به ضد آدم هم حرف میزنه . پس اگه عده زیادی احساس کردند ، حرفی ناحقه یعنی خدا نگفته ، بلکه عده ای انسان به زور میخوان بگن خدا گفته ! ! ! ! ما هر آنچه شما از خدا میدانی ، از دیگران شنیده ایم و خودمان آنرا نیافته ایم ! ! ! ضرب المثل آب در هاون کوبیدن را شنیده ای ؟ اینجا ما فقط یک حرفی میزنیم با دنیای وسیعی از سانسور . چون قداست بعضی انسانها تو این مملکت ، در حد خداست . نه گناه نکرده . اما او در مقام قدرته و ما در مقام هیچ . او هر وقت دلش بخواد میتونه بیاد جلوی یک سفارت شعار بده و تو دانشگاه تظاهرات راه بندازه ، نه کسی ازش فیلم میگیره نه کسی بهش کاری داره . وقتی میتونه نظر بده که پیامدهای نظرش با پیامدهای نظر من ، مساوی باشه ! ! ! یکی داره تو دریا غرق میشه یکی تو ساحل با خیال راحت نشسته ، به اونیکه داره غرق میشه میگه بیا حمام آفتاب بگیر مثل من ! ! ! ! اکونیوز : اولین نمایشگاه بین المللی حمل و نقل برون شهری ، لجستیک و زنجیره تأمین از بیست و چهارم لغایت بیست و هفتم تیر ماه سال آینده به مدت چهار روز در محل دائمی نمایشگاههای بین المللی تهران گشایش مییابد . 10 - سپس در صفحه بعد دکمه تکمیل فرآیند خرید را زده و در صفحه بعدی گزینه بازگشت یه انتخاب واحد را انتخاب کنید تا صفحه زیر طبق شکل شماره 10 برای شما باز شود حال کد گروه های یادداشت شده را در قسمتی که مشخص شده وارد نمائید و دکمه اخذ را بزنید . بعد از مرگ دخترم ، متوجه شدم پارسا نيز به دست نازيلا كشته شده است . باور كنيد هنوز هم شوكه هستم . نازيلا بعد از ازدواج خوب شده بود . حتي به او گفتم ديگر قرص‌هايش را نخورد . البته گاهي اوقات با هم مشاجره و درگيري داشتيم اما هيچ وقت با بچه كاري نداشت . . . . فال امروز شنبه ۶ فروردین ۹۰ فروردین : ذهن شما امروز ناآرام و بی تاب شده است ، و نمی توانید به راحتی افکارتان را سازمان دهی کرده و به عمل تبدیل کنید . شما در حالیکه سعی می کنید که بفهمید چه مشکلی پیش آمده ، شاید ناامید و مایوس هم بشوید . به … با آزادی عمادالدین باقی از زندان اوین ، مهدی کریمیان اقبال به جمع اعتصاب‌کنندگان پیوست و پس از مرخصی محمد جواد مظفر ، محسن‌امین‌زاده از مرخصی به زندان فراخوانده شد و او نیز به محض ورود به زندان به اعتصاب‌کنندگان پیوست . امروز به عنوان روز كتاب و كتابخواني نامگذاري شده و شايد بهانه ي خوبي باشه براي فكر كردن به كتاب هايي كه مي خواستيم بخونيم و نخونديم و يا كتاب هايي كه فكر ميكرديم بايد بخونيم و نخونديم و مهمتر ، فكر كردن به اين كه همين كتابايي كه خونديم چقدر تو زندگيمون تاثير داشته ، تو ديد و تفكرمون ، و چند تا از كتابايي كه خونديم ، اصلا چيزي داشتن براي فكر كردن و فهميدن و چند تا فقط بدرد فيلمنامه ي يك فيلم پرفروش فانتزي مي خوردند . روند زندگي روزمره مون شايد داره يك زنگ خطر رو به صدا در مياره كه داريم كم كم توي هياهو و سرسام زندگي مدرن گم مي شويم و گم مي كنيم خودمونو ، زندگي مدرني كه همه چيزو حاضر و آماده مي خواد ، بدون فوت كمترين وقت و صبري نداره حتي به اندازه يك كتاب . در اين بين اگر صفي هم براي خريد كتابي بوجود مياد چيزي از نوع هري پاتره ، هري پاتري كه اين روزها « بادبادك باز » و كتاب هاي كوئيلو و ماركز هم بهش اضافه شده و يا « ناطور دشت » و « مزرعه حيوانات » كه بايد تو كتابخونه هر كسي باشه . و اگر بخوايم با خودمون صادق باشيم بايد گفت كه حتي چاپهاي متعدد « عاليجناب سرخپوش و عالیجنابان خاکستری » هم بيشتر ناشي از يك هري پاتر سياسي بود تا « عطش ماندگار يك فرهنگ مكتوب » . در این بیانیه به عنوان مثال از دعوای انور طغای مراداف ، رئیس پیشین اداره مبارزه علیه جرایم سازمان یافته وزارت کشور و حالا معاون وزیر کشور با خبرنگار " Asia - plus " و سیولی نوراف ، نماینده پیشین پارلمان ، با نشریه " چرخ گردون " یادآوری شده است که هر دو قضیه نیز به فعالیت تخصصی خبرنگاران ربط می‌گیرد ( مربوط می شود ) . ~~این عکس رو همینجوری گذاشتم گاهی این جور بودن بهم دست میده~~ ~~لحظه ها را گذراندیم که به خوشبختی برسیم غافل از آن که لحظه ها همان خوشبختی بودند . ( علی شریعتی )~~ ~~« دفاع بد | صفحه اول | شش بار زيرآبي آرنولد ، پنج روز قبل از انتخابات رو شد »~~ و البته حجت الاسلام وافی معتقد است که در این صورت بخشنامه نیروی انتظامی کاملا در همین راستا بوده است . و با این بخشنامه تخلیه هیجانی جوان ها کاملا صورت می گیرد . اکونیوز : شورای عالی کار در جلسه بعدازظهر امروز ( دوشنبه ) خود حداقل دستمزد کارگران برای سال آینده را با 9 درصد افزایش نسبت به سال قبل 330 هزار و 300 تومان تعیین کرد . سردار حسین آبادی تعیین تکلیف قاچاق ، ترانزیت و تولید شیشه را از دیگر مزایای این قانون دانست و افزود : با تصویب قانون جامع مبارزه با مواد مخدر مجازاتهای سنگینی در انتظار قاچاقچیان ، تولید کنندگان و توزیع کنندگان شیشه است به نحوی که از این پس این مجازاتها هم رده مجازاتهای هروئین قرار می‌گیرد . نحوه خرید پاور پوینت : شما با یکی از شماره های بالا تماس میگیرید و بعد از اعلام خرید پاور پوینت مورد نظرخود . و دریافت قیمت آن / آنها اقدام به واریزی مبلغ مورد نظر می نمایید . شما هزینه محموعه / یاتک خرید را بعد از واریزی به شماره حسابهای قید شده در زیرتماس میگیرید و شماره فیش واریزی خود و شعبه ای که واریز کرده اید و آدرسی که ما بایدمجموعه پاور پوینت را به آنجا ارسال کنیم را اعلام میکنید . ( یا آدرس پستی خود که روی یک سی دی با پست پیستاز ارسال شود یا آدرس ایمیل خود را اعلام میکنید که از طریق ایمیل ارسال شود ) . ارسال به ایمیل درهمان روز با ایمیل ارسال میشود . اما از طریق پست پیشتاز از زمان واریزی هزینه تا دریافت ۳ روز طول خواهد کشید . فقط ۳ روز . تحولات سیاسی و اجتماعی ایران از دوران مشروطه به بعد ، از جمله مسائلی است که توسط کثیری از پژوهشگران داخلی و خارجی ، از زوایای گوناگون ، مورد بررسی واقع شده است . در این راستا یرواند آبراهامیان نیز در کتاب خویش تحت عنوان « ایران بین دو انقلاب ؛ از مشروطه تا انقلاب اسلامی » به بررسی این دوره از حیات سیاسی و اجتماعی مردم ایران پرداخته است . وی در پیشگفتار کتاب ، آن را چنین معرفی می‌کند : « اثر حاضر به تحلیل مبانی اجتماعی سیاست در ایران با تأکید بر چگونگی تحول تدریجی شکل آن به واسطه توسعه اجتماعی - اقتصادی ، از اوان انقلاب مشروطه در اواخر قرن سیزدهم تا پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن 1357 پرداخته است . » البته این که نویسنده محترم تا چه حد توانسته است به تحلیل تحولات سیاسی و اجتماعی ایران در این برهه بپردازد ، مسئله‌ای است که در یک نگاه نقادانه به کتاب حاضر ، می‌توان بدان پاسخ گفت . آبراهامیان کتاب خویش را در سه بخش کلی تحت عناوین : « زمینه تاریخی » ، « سیاست برخوردهای اجتماعی » و « ایران معاصر » تدوین کرده است که تلاش خواهیم کرد با مروری بر این بخش‌ها ، به بررسی محتوای آن‌ها بپردازیم . نویسنده محترم در نخستین بخش از این کتاب ، با نقب‌زدن به زیرساخت‌های جامعه ایران در قرن سیزدهم ، تلاش می‌کند تا مقدمه‌ای تحلیلی برای پاسخ‌گویی به دلایل وقوع تحولات بعدی در این جامعه فراهم آورد ، اما در همین ابتدا ، مشاهده برخی مطالب غیرمنطبق بر واقعیات تاریخی ، خواننده را به تأمل وا می‌دارد . آبراهامیان با اشاره به ادعای سیدعلی محمد شیرازی مبنی بر بابیت ، از گرد آمدن بسیاری پیروان پیشین شیخ احمد احسائی - بنیان‌گذار فرقه شیخیه - حول او سخن می‌گوید و می‌افزاید : « ‍ [ او ] از نیاز به اصلاحات اجتماعی بویژه ریشه‌کن کردن فساد در طبقات بالای اجتماع ، پاکسازی روحانیون ناصالح ، حمایت قانونی از تجار ، مشروعیت ربا ، و بهبود وضع زنان سخن راند . » ( ص15 ) برای ارزیابی آن‌چه نویسنده بیان می‌کند باید به این نکته توجه داشت که در مذهب تشیع به عنوان فرهنگ حاکم بر قاطبه مردم ایران ، اندیشه مهدویت با اعتقادات قلبی‌ جامعه درهم آمیخته است و ظهور مهدی موعود ، آغاز اصلاحات اساسی و بنیادین در تمامی ارکان و شئون جامعه خواهد بود ؛ به‌گونه‌ای که هیچ ظلم و جور و فسادی پس از آن به چشم نخواهد خورد . بنابراین ، هنگامی که سیدعلی محمدشیرازی خود را باب امام زمان و سپس منجی موعود معرفی کرد ، آن بخش از توده مردم که فریب این ادعای کذبش را خوردند ، برمبنای تصور کلی خود از ظهور منجی ، حرکت وی را آغاز اصلاحاتی همه‌جانبه و عمیق به حساب آوردند . اگر آقای آبراهامیان مبنای نگارش مطالب خود درباره این حرکت را ، تصورات و آرزوهای عده‌ای از فریب‌خوردگان راه افتاده به دنبال مدعی مهدویت بگذارد ، توصیفات وی را از جنبش بابیه می‌توان پذیرفت ، اما اگر نگاهی محققانه و عالمانه به آثار و مکتوبات برجای مانده از این مدعی که بیانگر ماهیت مرام عرضه شده توسط وی است ، مدنظر باشد ، آن‌گاه باید از نویسنده محترم پرسید که از کدام بخش از این آثار و مکتوبات ، چنان استنتاجی کرده است . به عبارت دیگر ، آنان که فریب باب را خورده بودند ، چون وی را همان مهدی موعود و مصلح و منجی آخرالزمان ، و از بین برنده تمام ظلم‌ها و ستم‌ها و انحرافات و پلشتی‌ها در تمامی زمینه‌های سیاسی ، اقتصادی ، تصور می‌کردند وارد درگیری‌هایی با حکومت مرکزی شدند ، به این امید که به دوران وعده داده شده پس از ظهور منجی ، دست یابند . اما چون باب از حقانیتی برخوردار نبود ، صرفاً شورش‌هایی به وقوع پیوست که فرجامی در پی نداشت و حرکت جمعیت فریب خورده به صورت یک فرقه وابسته به انگلیس و سپس آمریکا ، ادامه یافت . حال این سؤال مطرح است که آقای آبراهامیان به عنوان یک محقق - و نه یک معتقد به باب در همان زمان با تصورات خاص خود - با استناد به کدام بخش از مکتوبات باب ، این فرد و ادعاهای وی را به عنوان منبع اصلاحات اجتماعی و سیاسی معرفی می‌نماید ؟ این در حالی است که تقلید ناشیانه باب از متون اصیل اسلامی مانند قرآن و نیز ادعیه ، موجب گشته است تا حتی بخش‌هایی از مکتوبات برجای مانده از وی ، به دلیل اغلاط فاحش در زمینه صرف و نحو فاقد معنا و مفهوم مشخص باشد . همچنین ، علاقه این مدعی دروغین به علوم غریبه و رمزآلود ، موجب ورود انبوهی از عقاید و تفکرات فرقه‌های گوناگون مانند نقطویان به این مسلک گردیده و آن را مشحون از خرافات گردانیده است . از طرفی با توجه به این نکته که سیدعلی محمد شیرازی خود را به سرعت به مرحله الوهیت و خدایی ارتقای مقام داد و نیز اطرافیانش را به القابی چون قدوس ، عظیم ، دیان ، حجت‌ ، اسم‌الله الاصدق و امثالهم ملقب ساخت ، می‌توان تصور کرد چنان چه اینان موفق به کسب قدرت می‌شدند ، به دلیل تصوری که از خود داشتند ، نگاهشان به جامعه و توده مردم چگونه بود و چه رفتاری را در پیش می‌گرفتند . حال این که چگونه با چنین افکار و عقاید و روحیاتی ، می‌توان مدعی اصلاحات سیاسی و اجتماعی توسط این فرقه شد ، سؤالی است که آقای ابراهامیان باید به آن پاسخ دهد . نویسنده محترم در ادامه این مبحث نیز نویسنده محترم در بیان وقایع تاریخی ، دچار اشتباهاتی شده است : « جای تعجب نیست که پیام وی ، هم خصومت دستگاه حاکم و هم حمایت ناراضیانی از میان کسبه و پیشه‌وران ، روحانیان جزء ، و حتی روستاییان را جلب کرد . حکومت در سال 1229 هراسان از رشد سریع جنبش - بویژه در کنارة خزر - باب را اعدام کرد و به تصفیة خونین بابیها پرداخت . » ( ص16 ) واقعیت آن است که آن چه پس از حدود سه سال مدارا با باب و پیروانش موجب شد تا امیرکبیر تصمیم به اعدام وی بگیرد ، صرفاً پیام باب و گرویدن عده‌ای به او نبود - آن چه از جمله منقول برمی‌آید - بلکه شورش‌های گسترده بابیان در آمل ، قزوین ، زنجان ، و نی‌ریز فارس بود که کشور را دستخوش بحران ساخت . بعد از اعدام باب نیز - که در سال 1266 ه . ق صورت گرفت - آن چه موجب سرکوب بابیان گردید ، اقدام آن ها به ترور ناصرالدین شاه در سال 1268 ه . ق به رهبری ملاعلی ترشیزی ملقب به « جناب عظیم » بود که البته ناکام ماند ، اما خشم حکومت را علیه بابیان برانگیخت . نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد ، ایجاد دودستگی در این فرقه است . برخلاف آن چه آقای آبراهامیان نگاشته است ، سرکوب بابیان را نمی‌توان عامل اصلی و بلافصل ایجاد این انشعاب به شمار آورد ، کما این که نظر نویسنده محترم درباره میرزا حسینعلی بهاءالله به عنوان « جانشین برگزیده باب » ( ص16 ) از واقعیت تاریخی برخوردار نیست . در حقیقت ، باب مدتی قبل از اعدام خویش ، میرزا یحیی - برادر کوچکتر میرزاحسینعلی را که ملقب به « صبح ازل » بود - به جانشینی خود برگزید و اصل این مکتوب - یا به اصصلاح بابیان ، « لوح » صادره - در یکی از منابع این فرقه به نام « رساله قسمتی از الواح خط نقطه‌ی اولی و آقاسیدحسین کاتب » موجود است ، ترجمه بخشی از این « لوح » بدین شرح است : « این کتاب از خدای مهیمن قیوم است به سوی خدای مهیمن قیوم ، بگو همه آغازها از خداست . بگو بازگشت همه به خداست . این کتابی است از علی قبل نبیل ( علی قبل نبیل لقب سیدعلی محمد شیرازی است ؛ زیرا به زعم وی محمد از نظر حروف ابجد معادل 92 و برابر عددی نبیل است و چون علی قبل از محمد است لذا می‌توان گفت علی قبل نبیل ) ذکر کرده است خداوند برای جهانیان ، به سوی آن کس که اسمش مطابق است با نام وحید ( از نظر حروف ابجد یحیی و وحید هر دو برابر 28 می‌باشند ) بگو همه از نقطه بیان [ کتاب باب ] آغاز می‌شوند ، به درستی که ای همنام وحید ، پس حافظ باشی برآنچه که نازل شده در بیان و امر کن بر آن ، به درستی که تو در راه حق بزرگی هستی . » ( به نقل از : سیدمحمدباقر نجفی ، بهائیان ، ص290 - 289 ) با صدور این حکم جانشینی برای صبح ازل ، میرزا حسینعلی بهاءالله نیز ابتدا سر بر اطاعت برادر کوچکتر خود می‌نهد و به عنوان پیشکار مشغول خدمت به وی می‌گردد . این وضعیت حتی تا بعد از تبعید این دو به بغداد نیز ادامه دارد ، اما در آن جا یکی از مأموران سرویس اطلاعاتی انگلیس به نام « هاتریا مانکچی » با بهاءالله ملاقات می‌کند که در پی آن ، رفتارهای وی دچار تغییر می‌گردد و به سبب اعتراض برخی از اطرافیان صبح ازل ، ناگزیر راهی مناطق سلیمانیه می‌گردد ؛ و دو سالی را در آن نواحی می‌گذراند تا دوباره به وی اجازه بازگشت داده می‌شود . وی مجدداً اظهار سرسپردگی به برادر کوچکتر و تبعیت از وی می‌نماید ، اما پس از مدتی مجدداً ادعاهایش را از سرمی‌گیرد و هوادارانی برای خود می‌یابد که درگیری و زد و خورد میان آن‌ها و برادرش ، سرانجام دو دستگی این فرقه را به دنبال دارد . بهاءالله با اقامت در عکا ، ارتباطات خود را با انگلیس گسترش می‌دهد و مسلک بهائیت را پایه‌گذاری می‌نماید که در حقیقت چیزی جز یک ابزار در دست استعمار بریتانیا نبود . همین مختصر کافی است تا نقایص و اشتباهات نویسنده محترم را راجع به این فرقه دریافت . نگاه آقای آبراهامیان به تأثیر غرب بر ایران و نیز نقش روشنفکران در سیر تحولات کشورمان در اواخر قرن سیزدهم ، از دیگر مسائلی است که جای تأمل دارد . وی می‌نویسد : ‌ « تأثیر غرب طی نیمه دوم قرن سیزدهم از دو طریق ، جداگانه به رابطه سست دولت قاجار و جامعه ایران خلل وارد آورد . نخست ، نفوذ غرب ، بویژه ، نفوذ اقتصادی‌اش بازار را تهدید کرد و از این رهگذر بتدریج علائق تجاری مناطق پراکنده را واداشت تا در یک طبقه متوسط فرامنطقه‌ای که برای نخستین بار به نارضایی مشترک خویش آگاه بود ، فراهم آیند . . . دوم ، تماس با غرب ، بویژه تماس عقیدتی از طریق نهادهای نوین آموزشی ، مفاهیم جدید ، آرزوهای جدید ، مشاغل جدید ، و مآلاً طبقه متوسط شغلی جدیدی موسوم به روشنفکران پدید آورد . جهان‌بینی این روشنفکران دارای تحصیلات نوین با جهان‌بینی روشنفکران سابق درباری تفاوت اساسی داشت . آنان ، نه به حق‌الهی پادشاهان که به حقوق سلب ناشدنی انسان معتقد بودند ، نه از مزایای استبداد سلطنتی و محافظه‌کاری سیاسی ، بلکه از اصول لیبرالیسم ، ناسیونالیسم و حتی سوسیالیسم دفاع می‌کردند . » ( ص46 ) توضیحاتی که در ادامه این مطلب اضافه شده نیز عمدتاً شرح و بسط نکات مندرج در آن است ؛ لذا جای خالی برخی موضوعات مهم را پر نمی‌کند . برمبنای آن چه آقای آبراهامیان نگاشته ، نفوذ اقتصادی انگلیس در ایران ، روند و روالی طبیعی طی کرده است ، ولو آن که واکنش‌هایی را نیز در میان طبقه متوسط ایجاد کرده باشد ، اما این تمام ماجرا نیست ؛ غربی‌ها ، به ویژه انگلیسی‌ها ، برای نفوذ اقتصادی در مشرق زمین و از جمله ایران ، از کلیه شیوه‌های ضدانسانی و ضداخلاقی نیز بهره گرفتند . بنا به نظریه خانم « ابولغد » تا قبل از حضور اروپاییان در این سوی کره زمین ، هرچهار بازیگر اصلی تجارت در شرق ( چینی‌ها ، هندیان ، ایرانیان و اعراب ) حضور و نقش یکدیگر را پس از قرن‌ها دادو ستد به رسمیت شناخته بودند ، اما « دریانوردان اروپایی که بتدریج در نیمه دوم قرن پانزدهم با دور زدن آفریقا وارد آبهای شرق می‌شدند ، با خود نظامی‌گری در دریا را نیز وارد این آبها نمودند . . . قدرتهای اروپایی از همان ابتدای حضور خود در شرق به قدرتهای محلی با دید خصم نگریسته و به آنان حمله‌ور شدند . . . در یک کلام ، اگر از دید تجار و دریانوردان هندی ، چینی ، عرب یا ایرانی ، فعالین یا بازیگران دیگر صحنه تجارت بین‌الملل ، رقیب محسوب می‌شدند ، از دید اروپاییان ، دیگران رقیب به شمار نمی‌آمدند بلکه دشمن نظامی بودند . . . بنابراین بحث فقط این نبود که غربیان از قرن چهاردهم به تدریج وارد شرق شدند ، بلکه نکته اساسی‌تر این بود که « بازیکنان » جدید با خود قوانین جدید نیز وارد میدان می‌کردند . . . قوانین جدید بازی عبارت بودند از میلیتاریزه کردن حمل و نقل دریایی از یکسو و سعی در تسلط بر دیگران و نهایتاً بیرون راندن آنان از صحنه از سوی دیگر . » ( صادق زیباکلام ، ماچگونه ما شدیم ، تهران ، انتشارات روزنه ، 1384 ، صفحات 328 الی 331 ) علاوه بر بهره‌گیری از تسلیحات نظامی و آتشین در پیشبرد اهداف و مقاصد اقتصادی ، اروپاییان ، به ویژه انگلیسی‌ها ، از به‌کارگیری سلاح رشوه نیز غفلت نداشتند ؛ البته باید گفت کارآمدی این سلاح برای آن ها از سلاح‌های آتشین به هیچ وجه کمتر نبود . آن ها با استفاده از همین سلاح توانستند در طول دوران قاجار و نیز دوران پهلوی ، قراردادهای استعماری فراوانی با دولت ایران منعقد سازند و منافع ملی ایرانیان را به تاراج ببرند . آقای آبراهامیان در کتاب خویش ، تمایلی به ورود به این مباحث نداشته و با مسکوت گذاردن آن ها ، بخش مهمی از مسائل مربوط به نفوذ اقتصادی غرب در ایران را ناگفته باقی گذارده است . نگاه نویسنده محترم به جریان روشنفکری و روشنفکران نیز ، بسیط ، ناقص و یکجانبه است . به طور کلی ، روشنفکران طیف وسیعی از نیروهای تحصیل کرده و آشنا به علوم و موضوعات روز را شامل می‌شوند که از اواخر دوران فتحعلی شاه شروع به شکل‌گیری کردند ، اما فارغ از یکایک مصادیق ، جریان روشنفکری در کشور ما با بیماری خودباختگی و مرعوبیت در مقابل فرهنگ و تمدن غربی ، متولد شد و به همین دلیل ویژگی ، کارکرد آن در راستای منافع ملی ایرانیان قرار نداشت ، به ویژه آن که مصادیق بارزی از این جریان ، گذشته از بیماری ذاتی‌اش ، مبتلا به مفاسد اقتصادی و رشوه‌گیری در قبال خوش‌خدمتی به انگلیس یا دیگر کشورهای غربی بودند . نمونه بارز آن ، میرزا ملکم‌خان ناظم‌الدوله است که اتفاقاً مورد توجه آقای آبراهامیان نیز واقع گردیده و به عنوان یکی از شاخصه‌های جریان روشنفکری در آن برهه ، توضیحاتی پیرامون وی ارائه گردیده است . ملکم‌خان گرچه با انتشار روزنامه « قانون » و نگارش مقالاتی در مدح و ستایش استقرار قانون و نظم در کشور ، نام خود را به عنوان یکی از نخستین طرفداران استقرار حکومت مبتنی بر قانون در کشور به ثبت رسانیده ، اما با مشارکت در انعقاد قرارداد رویتر که چیزی جز فروختن وطن به بیگانگان در قبال اخذ مقداری رشوه نبوده ، شخصیت واقعی‌اش را برملا ساخته است . اعتمادالسلطنه در کتاب خاطرات خود در این باره می‌نویسد : « پنجاه هزار لیره میرزا حسین‌خان صدراعظم گرفته ، همینطورها هم میرزا ملکم‌خان ، بیست هزار لیره حاجی محسن‌خان معین‌الملک ، بیست هزار لیره منیرالدوله ، مبلغی هم اقبال الملک ، مبلغی هم مردم دیگر که دست‌اندرکار بوده‌اند ، مختصر قریب دویست هزار لیره تعارف داده است و صدهزار لیره هم خرج کرده » ( ابراهیم تیموری ، عصر بی‌خبری یا 50 سال استبداد در ایران ، تاریخ امتیازات در ایران ، تهران ، انتشارات اقبال ، چاپ سوم ، 1357 ، ص107 ) این سخن البته بدان معنا نیست که کلیه کسانی که در زمره روشنفکران می‌توان شمرد ، همسان و همرنگ با ملکم‌خان بوده‌اند ، کما این که جمله روحانیون نیز از سنخ میرزای شیرازی و ملاعلی کنی و امثالهم نبوده‌اند ، اما هنگامی که آقای آبراهامیان چنین توصیفی از روشنفکران به دست می‌دهد که « روشنفکران گاهی با شاه برضد روحانیت ، گاهی با روحانیت بر ضد شاه ، زمانی با شاه بر ضد قدرتهای استعماری متحد می‌شدند » ( ص57 ) باید به ایشان خاطرنشان ساخت که یک وجه از عملکردهای روشنفکران را از قلم انداخته و آن اتحاد برخی از آنان با استعمار و نیز استبداد علیه ملت و کشور خویش است . روایت آبراهامیان از ماجرای گریبایدوف نیز حاوی نکته‌ای است که جا دارد اشاره‌ای به آن صورت گیرد . وی پس از بیان اعزام گریبایدوف به عنوان سفیر روسیه به تهران و رفتار ناشایست وی و همراهانش با مردم می‌نویسد : « . . . به افرادش دستور داد برای « رها ساختن » مسیحیان سابق که اکنون برده‌های مسلمانان بودند ، واردخانه‌های مردم شوند . نتیجه این اعمال ، تعجب‌آور نبود . در حالی که مجتهدی اعلام داشت مسلمانان موظف‌اند از برده‌های مسلمان محافظت کنند ، جماعت عظیمی از بازار راه افتاد و در جلو اقامتگاه هیأت نمایندگی روسیه گرد آمد . . . » ( ص66 ) این روایت به لحاظ آن که سخن از وظیفه مسلمانان مبنی بر حفاظت از برده‌های خود در ماجرای منتهی به قتل گریبایدوف به میان می‌آورد ، روایتی منحصر به فرد از واقعه مزبور به شمار می‌آید . همان‌گونه که در منابع تاریخی گوناگون آمده است ، گریبایدوف به عنوان وزیر مختار روسیه به تهران فرستاده شد . وی یکی از اولویت‌های کاری خود را بازگرداندن اسیران جنگی و پناهندگان طبق مواد 13و14 و 15 عهدنامه ترکمانچای به روسیه قرار داد ؛ لذا پس از ورود او به ایران ، تعدادی از این‌گونه افراد - اعم از مرد یا زن گرجی و ایروانی - به وی پناه بردند تا به موطن خویش بازگردند ، اما ماجرایی که به قتل وی منتهی شد - طبق آن چه سعید نفیسی نگاشته است - مربوط به دو زن ارمنی بود که « همسر ایرانیان شده و از ایشان فرزند داشتند و در خانه الله‌یارخان آصف‌الدوله می‌زیستند » . نفیسی در کتاب خویش به این نکته اشاره دارد که حتی برخی از دیگر زنان گرجی که همسر ایرانی داشتند و از آنان صاحب فرزند بودند نیز ، بازگشت به سرزمین خود را ترجیح دادند و به گریبایدوف پیوستند ، اما در مورد این دو زن مسئله فرق می‌کرد ؛ « گریبایدوف فرستاده بود ایشان را به زور از خانه شوهر بیرون آورده و به سفارت برده بودند . » ( سعید نفیسی ، تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران در دوره معاصر ، تهران ، انتشارات اهورا ، 1384 ، ص655 ) بنابراین در ماجرای مزبور اساساً‌بحث برده‌داری و محافظت از برده‌های مسلمانان مطرح نبود ، بلکه دو زن مزبور ، همسر قانونی و شرعی دو ایرانی بودند که خود تمایل به ادامه حضور در ایران نزد همسران خود داشتند . براین اساس دعوت میرزا مسیح استرآبادی از مردم برای دفاع از نوامیس مسلمانان بود و نه برده‌های آنان . کما این که در مورد زنانی که به میل خود قصد بازگشت به گرجستان را داشتند ، چنین ماجرایی روی نداد ؛ لذا باید گفت گریبایدوف - برخلاف آن‌چه آقای آبراهامیان قصد القایش را دارد - مبارزه با برده‌داری ، - بلکه به جرم تجاوز به حریم خانواده مسلمانان به قتل رسید . تحلیل نویسنده محترم از دوران ده ساله‌ای که به کودتای سوم اسفند 1299 و قدرت‌یابی رضاخان در کشور می‌گردد نیز با کاستی‌هایی مواجه است . به طور کلی در این برهه به دلیل ضعف مفرط حکومت مرکزی و فعالیت گروه‌ها و سازمان‌های مختلف ، کشور درگیر مسائل حاد سیاسی می‌گردد ، و آثار و تبعات بین‌المللی و منطقه‌ای جنگ جهانی اول را نیز بر تحولات داخلی ایران باید در نظر داشت . آقای آبراهامیان اگرچه به مسائل متعددی در ارتباط با این دوران اشاره دارد ، اما در مجموع باید گفت از پرداختن به نقش واقعی انگلیس در شکل‌دهی به روند وقایع ، به ویژه کودتای رضاخان ، حتی‌المقدور پرهیز کرده است . وی پس از تشریح وضعیت بحرانی کشور در خلال سال‌های جنگ جهانی اول و پس از آن ، ناگهان می‌نویسد : « در میانه بحران ، کلنل ( سرهنگ ) رضاخان ، افسر چهل و دوساله‌ای از یک خانواده گمنام نظامی و ترک‌زبان در مازندران که مدارج نظامی را طی کرده و به فرماندهی بریگاد قزاق در قزوین رسیده بود ، نیروی تقریباً سه هزار نفره خود را به سوی تهران حرکت داد . پیش از حرکت احتمالاً‌ با افسران انگلیسی در قزوین مشورت کرد و از آنان برای افرادش مهمات ، آذوقه و مواجب گرفت . . . رضاخان با کسب حمایت افسران ژاندارمری و مشاوران نظامی انگلیسی ، در شب سوم اسفند وارد تهران شد ، شصت تنی از رجال طراز اول را دستگیر کرد ، به شاه اطمینان داد که کودتا برای نجات سلطنت از خطر انقلاب انجام می‌گیرد ، و درخواست کرد که سیدضیاء به نخست‌وزیری منصوب شود . » ( ص106 ) آقای آبراهامیان به گونه‌ای به این نظامی پرداخته است که گویا حداکثر نقش انگلیسی‌ها در این ماجرا ، « احتمالاً » مشورت و اعطای مقادیری مهمات و آذوقه به نیروهای رضاخان و در نهایت اعلام حمایت از حرکت وی به سمت تهران بوده است ؛ به این ترتیب نقش اصلی و محوری آن ها در برنامه‌ریزی برای انجام این کودتا و به قدرت رساندن فردی سرسپرده که مقدرات کشور را جهت تأمین منافع انگلیس در دست بگیرد ، در زیر سکوتی سنگین پنهان می‌ماند و خوانندگان کتاب ، به ویژه جوانان ، از وقوف بر بخش مهمی از تاریخ کشورشان محروم می‌مانند . اما برای پی بردن به حقایق تاریخی در آن برهه ، باید به این نکته توجه داشت که ایران در آن هنگام از سه جنبه دارای اهمیت اساسی برای انگلیس بود : 1 - همسایگی با هندوستان ، که بدین لحاظ می‌توانست به عنوان سپر حفاظتی این مستعمره گرانبها برای انگلیسی‌ها عمل کند . همین مسئله در طول قریب به یک سده ، به مهمترین عامل جهت تنظیم روابط انگلیس با دولت ایران تبدیل گردیده و رقابت سخت و سنگین آن با روسیه را بر حفظ و تحکیم موقعیت خود در ایران ، موجب شده بود . 2 - انعقاد قرارداد دارسی و کشف نفت در ایران ، پارامتر مهم دیگری بود که اهمیت این سرزمین را برای انگلیسی‌ها دوچندان ساخت ، به ویژه پس از تغییر سوخت ناوگان عظیم دریایی انگلیس از زغال‌سنگ به نفت و توسعه پالایشگاه آبادان که منابع هنگفت نفت تصفیه شده ایران را به ثمن بخس نصیب استعمارگران می‌ساخت ، حضور در این منطقه برای انگلیسی‌ها به حدی اهمیت یافت که حاضر شدند طی قرارداد 1915 ، منطقه بی‌طرف و حائل میان مناطق نفوذ روس و انگلیس را به روس‌ها واگذار کنند و در مقابل ، تسلط آن ها بر بخش جنوبی سرزمین ایران ، بیش از پیش تثبیت گردد . 3 - اهمیت دیگر ایران برای انگلیس هنگامی رخ نمود که در پی وقوع انقلاب سوسیالیستی در روسیه ، آن‌ها در صدد کشیدن یک دیوار آهنین به دور حکومت سوسیالیستی برآمدند و ایران بخش مهمی از این سد و دیوار را تشکیل می‌داد . در همین حال ، نکته بسیار مهم ، خالی شدن سرزمین ایران از رقیب دیرینه انگلیس بود ؛ لذا استعمارگران با توجه به اهمیت این سرزمین برای خود و نیز وقوع شرایط جدید بین‌المللی ، تصمیم به تسلط همه‌جانبه بر کشور ما گرفتند . در این چارچوب ، ابتدا لرد کرزن - وزیر امور خارجه انگلیس - با تنظیم و تحمیل قرارداد 1919 در صدد تحقق این خواسته استعماری برآمد و همچون همیشه از ابزار رشوه و تطمیع برای پیشبرد اهداف چپاولگرانه لندن بهره گرفته شد ؛ البته مخالفت سیدحسن مدرس و دیگر نیروهای پای‌بند به منافع ملی کشور از تصویب این قرارداد در مجلس و رسمیت یافتن آن جلوگیری به عمل آورد . پذیرش این شکست اگرچه برای کرزن ، بسیار سخت و تحمل‌ناپذیر بود و لجوجانه بر پیگیری قرارداد اصرار می‌ورزید ، اما با تعویض سرپرسی کاکس - وزیر مختار هم رأی کرزن - و انتصاب هرمان نورمن ، طرح دیگری برای سلطه انگلیس بر ایران از سوی ادوین مونتاگ - وزیر امور هندوستان - و لرد چلمسفورد - نایب‌السلطنه هند - ریخته شد که همان به قدرت رساندن یک دیکتاتور در ایران بود و در چارچوب همین طرح مسئله برکشیدن رضاخان در دستور کار دستگاه دیپلماسی و نظامی انگلیس قرار گرفت . این اقدام البته از جزئیات بسیاری برخوردار است که امکان بیانش در این مقال نیست ، لاجرم به گوشه‌هایی از آن اشاره می‌شود . بدین منظور ابتدا باید وضعیت نظامی انگلیس را در ایران پس از صدور دستور دولت انقلابی شوروی مبنی بر خروج نیروهای نظامی روسیه از ایران ، در نظر داشته باشیم . این زمان ، انگلیسی‌ها علاوه بر نیروهایی که در منطقه نفوذ خود در جنوب ایران داشتند ، یک نیروی نظامی در شمال ایران - که اینک از قوای روس‌ها خالی شده بود - نیز تشکیل دادند که « نورپرفورس » نامیده می‌شد . فرماندهی این نیروها ابتدا با ژنرال دانسترویل بود که بعد ژنرال آیرونساید جانشین وی شد . از طرف دیگر ، با خروج روس‌ها از ایران ، قوای قزاق ایرانی که تا پیش از این در اختیار روس‌ها بود ، به دست انگلیسی‌ها افتاد ، هرچند فرماندهی آن همچنان با یک افسر روسی ضدبلشویک به نام استاروسلسکی بود . آقای آبراهامیان در بخشی از مطالب خود درباره این دوران می‌نویسد : « ارتش سرخ مختصر نیرویی در انزلی پیاده کرد تا هم فشار انگلیس را که به قفقاز اسلحه می‌فرستاد ، سد کند و هم جنگلی‌ها را در برابر حکومت طرفدار انگلستان در تهران تقویت نماید . » ( ص 103 ) بدین ترتیب وی تحرکات انگلیس را صرفاً محدود به ارسال اسلحه به قفقاز کرده است ، حال آن که مسئله بسیار فراتر از این بود . انگلیسی‌ها پس از تشکیل نورپرفورس ، تلاش می‌کنند تا راه خود را از طرف رشد و انزلی به سمت باکو و منطقه قفقاز باز کنند که با مقاومت نیروهای میرزا کوچک‌خان - نه به دلیل حمایت از دولت شوروی ، بلکه به منظور صیانت از استقلال ملی ایران زمین و مقابله با قوای نظامی اشغالگر - مواجه می‌شوند ، اما سرانجام قوای نظامی انگلیس به همراه نیروهای قزاق در اواسط سال 1298 مقاومت نیروهای جنگلی را می‌شکنند و به سمت قفقاز حرکت می‌کنند ، دولت سوسیالیستی شائومیان در باکو را برمی‌اندازند و به جای آن حکومت دست‌نشانده مساوات را مستقر می‌سازند . این در حالی بود که آنها در تهران نیز تمام توان خود را بر تصویب و اجرای قرارداد 1919 گذارده بودند و طرحی بسیار بزرگ را برای منطقه‌ای‌ به وسعت ایران و قفقاز در سر می‌پروراندند . دولت بلشویکی شوروی که تحرکات وسیع نظامی و سیاسی انگلیس را در قفقاز زیر نظر داشت ، سرانجام با اعزام ارتش سرخ ، انگلیسی‌ها را از این منطقه بیرون کرد و دولت دست نشانده آن‌ها را نیز برچید و سپس بخشی از نیروهای خود را در اردیبهشت 1299 راهی بندر انزلی کرد . این اقدام شوروی‌ها در واقع پیامی جدی به انگلیسی‌ها بود که پا را از محدوده خود یعنی مرزهای ایران فراتر نگذارند . البته همان‌طور که آقای آبراهامیان نیز بیان داشته ، در این زمان با تأسیس حزب کمونیست ایران در انزلی ، ائتلافی بین آنها و نهضت جنگل صورت می‌گیرد ، اما با نگاهی به سیر وقایع بعدی باید گفت عدم پای‌بندی نیروهای حزب کمونیست به تعهدات خود و اقدامات قدرت‌طلبانه آنها مرتباً به تنش‌های جدی میان این دو گروه دامن می‌زد و در نهایت پس از آغاز گفتگوها میان دولت‌های شوروی و انگلیس برای عقد توافقنامه اقتصادی و نیز اعزام مشاورالملک انصاری از سوی مشیرالدوله به مسکو برای مذاکره در مورد یک معاهده مودت ، نهضت جنگل مورد بی‌مهری بلشویکها قرار گرفت و انواع توطئه‌ها علیه میرزا کوچک‌خان نیز از سوی کمونیست‌ها تدارک دیده شد . ( ر . ک . به : خسرو شاکری ، میلاد زخم ؛ جنبش جنگل و جمهوری شوروی سوسیالیستی ایران ، ترجمه شهریار خواجیان ، تهران ، نشر اختران ، 1386 ، فصل . . . ) بنابراین برخلاف ادعای آقای آبراهامیان در کتاب خود مبنی بر این که « در اواخر سال 1299 جمهوری شوروی سوسیالیستی در رشت - با پشتیبانی ارتش سرخ - آماده می‌شد تا با حدود 1500 نفر نیروی چریکی‌اش متشکل از جنگلی‌ها ، کردها ، ارامنه و آذربایجانیها به سوی تهران حرکت کند » ( ص105 ) ، بلشویک‌های حاکم بر مسکو نه تنها در اندیشه هجوم به تهران و اشغال آن نبودند تا ارتش سرخ را به حمایت از چنین تهاجمی بگمارند ، بلکه هرگونه اقدامی در این زمینه را نیز کاملاً نفی می‌کردند . اما نکته مهمی که نویسنده محترم از بیان آن خودداری ورزیده ، این که انگلیسی‌ها در همان حال که مذاکرات خود با فرستاده مسکو را در لندن ادامه می‌دادند و نیز از گفتگوهای میان نماینده اعزامی ایران به مسکو با دولت بلشویکی اطلاع داشتند ، با عقب‌نشینی‌های حساب شده خود از گیلان به فضاسازی در مورد خطر قریب‌الوقوع هجوم بلشویک‌های ایرانی با حمایت ارتش سرخ به سمت پایتخت ادامه می‌دادند و از این طریق ترس و وحشت در دل سیاستمداران و مردم می‌پراکندند ؛ چرا که در اجرای طرح خود برای روی کار آوردن یک دیکتاتور ، سخت به این فضا نیاز داشتند . در قالب چنین فضایی بود که انگلیسی‌ها فشار بر احمدشاه را برای تغییر استاروسلسکی آغاز کردند و سرانجام نورمن - وزیر مختار - و آیرونساید - فرمانده نیروهای شمال - طی یک نامه مشترک ، ضربه آخر را وارد ساختند : « دیگر اعتبار و کمکی در کار نخواهد بود مگر سرهنگ استاروسلسکی و افسرانش از لشکر قزاق کنار گذاشته شوند . » ( خسرو شاکری ، میلاد زخم ، ص353 ) در چنین شرایطی که شاه خود را به شدت در معرض تهاجم بلشویک‌ها تصور می‌کرد ، سرانجام تسلیم خواسته مقامات انگلیسی شد و حکم به برکناری فرمانده مورد اعتمادش داد . بلافاصله پس از وی سرهنگ دوم اسمایس - افسر اطلاعاتی سفارت انگلیس و نورپرفورس - نظارت بر نیروی قزاق را عهده‌دار می‌شود و سردار همایون که از لیاقت و کفایتی برخوردار نبود اسماً به فرماندهی این نیرو منصوب می‌گردد . در این حال ، با فراهم آمدن شرایط ، رضاخان میرپنج که پیش از این توسط اردشیرجی ریپورتر شناسایی و به آیرونساید معرفی شده است ( ر . ک به : ظهور و سقوط سلطنت پهلوی ، جلد دوم : جستارهایی از تاریخ معاصر ایران ، مؤسسه‌ مطالعات و پژوهشهای سیاسی ، تهران ، انتشارات اطلاعات ، 1370 ، ص160 - 143 ) آماده انجام کاری می‌گردد که انگلیسی‌ها را به همان اهداف قرارداد شکست خورده 1919 ، البته از راهی دیگر ، می‌رساند . بنابراین ، نه « احتمالاً » بلکه به یقین رضاخان با آیرونساید در نزدیکی قزوین ملاقات کرد و حتی بالاتر این که دقیقاً در چارچوب برنامه‌های آنها حرکت کرد . به نوشته سیروس غنی ، « آیرونساید به اسمایس دستور داد : « به همایون مرخصی بده تا برود به سرکشی املاکش » و با این تصمیم اختیار کامل قزاقها به دست رضاخان افتاد . » ( سیروس غنی ، ایران برآمدن رضاخان برافتادن قاجار و نقش انگلیسیها ، ترجمه حسن کامشاد ، تهران ، انتشارات نیلوفر ، چاپ سوم ، 1380 ، ص172 ) از طرفی آیرونساید نیز در خاطراتش از دیدار با رضاخان و آخرین توصیه‌های خود به وی سخن گفته است : « به او گفتم که پیشنهاد کرده‌ام وی را آزاد بگذارند و از او خواستم به من قول دهد هنگام خروج اقدامی علیه من انجام ندهد . به او هشدار دادم اگر چنین کند ، چاره‌ای نخواهم داشت جز آن که او را باز دارم و به او حمله کنم . . . همچنین به او گفتم که نه خود اقدام خشنی برای برکناری شاه انجام دهد و نه اجازه آن را بدهد . وی در هر دوی این موارد قول جدی داد که مطابق خواست من عمل کند . » آقای آبراهامیان با بیان این که سیدضیاء « به عنوان اصلاح‌طلبی مستقل شهرت داشت » ، انتصاب وی به نخست‌وزیری را نیز براساس درخواست رضاخان از احمدشاه عنوان می‌دارد . ( ص106 ) حال آن که نخست‌وزیری وی نیز از سوی انگلیس که طراحی و هدایت کلی یک برنامه همه‌جانبه را برعهده داشت صورت گرفت : « نام سیدضیاء ابتدا بر اثر طرفداری در بست و بی‌چون و چرایش از وثوق و قرارداد 1919 انگلیس و ایران بر سر زبانها افتاد . پاداش حمایت او از وثوق مأموریتی در باکو در زمستان 1298 و شرکت در کنفرانس قفقاز و آذربایجان به نمایندگی ایران و عقدپیمانی بازرگانی بود . . . شش سال وفاداری بی‌دریغ به منافع بریتانیا در ایران او را با پاره‌ای از کارمندان سفارت انگلیس آشنا ساخته بود . » ( سیروس غنی ، همان ، ص174 ) در واقع انگلیسی‌ها خیلی پیش از آن که رضاخان میرپنج را مورد شناسایی قرار دهند ، سیدضیاءالدین طباطبایی را به خوبی می‌شناختند و از آنجا که در طرح کودتای خود ، به دو عنصر سیاسی و نظامی نیاز داشتند ، سیدضیاء را به عنوان عامل سیاسی خود در این برنامه در نظر گرفتند ؛ لذا برخلاف آن‌چه آقای آبراهامیان در کتابش به تصویر می‌کشد ، نخست‌وزیری سیدضیاء نه به واسطه پیشنهاد رضاخان به عنوان یک شخصیت مستقل و مقتدر ، بلکه به دلیل خدمات مستمر وی به انگلیسی‌ها تحقق یافت . امضای پیمان مودت با شوروی از یک سو و لغو رسمی قرارداد 1919 با انگلیس از سوی دیگر ، دو اقدامی است که نویسنده محترم برای نشان دادن استقلال عمل کودتاگران ، به آن اشاره کرده است ، اما باید توجه داشت که اقدام برای تدوین پیمان مودت میان ایران و شوروی از زمان نخست‌وزیری مشیرالدوله در اواسط سال 1299 آغاز شده و در طول چندماه به مرحله نهایی خود رسیده بود . ( ر . ک . به : خسرو شاکری ، میلاد زخم ، فصل 13 : مذاکرات سه‌گانه‌ی مسکو ، لندن ، تهران ) اساساً امضای این پیمان در هفتم اسفندماه 1299 توسط سیدضیاء ، یعنی تنها 4 روز پس از کودتا ، خود گویای این واقعیت است که تمامی کارها و مذاکرات لازم برای نهایی شدن این پیمان صورت گرفته بود و نخست‌وزیر کودتا ، بی‌آن که کوچکترین سهم و نقشی در طراحی و تکمیل آن داشته باشد ، صرفاً امضای خود را بر پای آن نهاد . اعلام فسخ قرارداد 1919 نیز در حقیقت مهر ابطال بر یک قرارداد از رده خارج بود و نه تنها هیچ نشانی از استقلال رأی دولت کودتایی نداشت ، بلکه سرپوشی بر عملکرد واقعی این دولت در جهت تحقق محتوای آن قرارداد بود که طبعاً رضایت انگلیسی‌ها را نیز به همراه داشت : « سیدضیاء هرگز پنهان نداشته بود که طرفدار پابرجای سیاست بریتانیا در ایران است و قصد دارد حمایت خود را پی‌گیرد . و لابد به نومن گفته بود که نمی‌تواند جلو معاهده ایران و شوروی را بگیرد و برای آن که نخست‌وزیر مؤثری باشد نمی‌تواند قرارداد 1919 را بپذیرد . . . نرمن بعداً دلیل آورد که قرارداد چه تصویب بشود چه نشود ، سیدضیاء قصد دارد مفاد آن را به اجرا گذارد . » ( سیروس غنی ، ایران برآمدن رضاخان برافتادن قاجارها و نقش انگلیسی‌ها ، ص177 ) آقای ابراهامیان درباره نهضت جنگل در این برهه نیز مسائلی را مطرح می‌سازد که از دقت کافی برخوردار نیست : « چریکهای مذهبی به محض این که دریافتند شوروی اکنون طرفدار حکومت مرکزی است و شایعاتی به گوششان خورد که رادیکالها قصد کشتن میرزا کوچک‌خان را دارند ، واکنش شدیدی نشان دادند . آنان حیدرخان را کشتند ، حزب کمونیست را غیرقانونی اعلام کردند ، احسان‌الله‌خان را واداشتند همراه ارتش سرخ بگریزد ، و با تلاش برای کشتن خالو قربان ، رزمندگان کرد را به صلح با حکومت مرکزی ترغیب کردند . ( ص108 ) نویسنده محترم یقیناً به این نکته توجه دارد که پس از امضای پیمان مودت در اسفند 1299 ، شوروی‌ها در پی بیرون رفتن نیروهای نظامی انگلیس اقدام به خارج کردن نیروهای خود از ایران کردند و بنابراین ، حزب کمونیست ایران و اعضای آن ، مهمترین پشتوانه خود را از دست دادند . در همین حال در ابتدای سال 1300 دو شخصیت از شوروی به ایران وارد شدند ؛ یکی روتشتاین بود که سمت سفارت شوروی‌ها را برعهده داشت و در صدد برقراری روابط دوستانه میان دو دولت بود . دیگری حیدرخان عمواوغلی - دبیر کل حزب کمونیست ایران - بود که تجدید حیات دولت انقلابی سوسیالیستی را در گیلان در سر می‌پروراند ؛ بنابراین در حالی که دولت شوروی ، ایجاد آرامش در روابط با تهران را دنبال می‌کرد ، اقدامات حیدرخان تأثیراتی دقیقاً معکوس بر این روند می‌گذاشت . مرداد سال 1330 با تلاش‌های حیدرخان برای تجدید ائتلاف با جنگلی‌ها ، مجدداً تشکیل دولت جدید جمهوری شوروی ایران در گیلان اعلام گردید ، اما احسان‌الله‌خان به دلیل حمله غیرمجاز به تنکابن ، از این دولت کنار گذاشته شد . ( خسرو شاکری ، میلاد زخم ، ص408 ) منزوی شدن وی - که البته عنصری مشکوک و ماجراجو به شمار می‌آمد - مسئله‌ای بود که حیدرخان و حزب کمونیست‌ نیز در آن نقش داشتند و صرفاً بر عهده میرزا کوچک‌خان قرار نداشت . عزیمت احسان‌الله‌خان به باکو نیز کاملاً در چارچوب سیاست‌های روتشتاین و طبق هماهنگی با وی صورت گرفت ، کما این که در زمینه پیوستن خالوقربان به نیروهای دولتی نیز نباید نقش سیاست‌های کلان شوروی و توصیه‌های نماینده سیاسی آن را نادیده گرفت : « احسان و خالوقربان بلافاصله با « پیشنهاد روتشتاین ، وزیر مختار شوروی ، که کلانتروف حامل آن بود ، موافقت کردند . . . در 4و5 آبان ، احسان در دیداری محرمانه با « کوپال » ، افسر قزاق ، به وی گفت که « مجبور » بود به باکو برود . اما در حقیقت این روتشتاین بود که به تهران پیشنهاد کرده بود « مانع خروج انقلابیون از ایران نشود . به این ترتیب ، یک گروه از اینان انزلی را در 16 آبان ترک کردند و هرگز هم باز نگشتند . . . خالو قربان ، برعکس ، موافقت کرد که به همراه افرادش تسلیم وزیر جنگ شود . وی این تسلیم را با « طرح قتل خود » توسط کوچک‌خان در ملاسرا مرتبط و موجه دانست . » ( خسرو شاکری ، میلاد زخم ، ص420 ) بدیهی است آنچه خالوقربان در این زمینه بیان داشته ، چیزی جز یک توجیه ناموجه برای خیانت بزرگی که انجام داد ، نیست کما این که اگر چنین توجیهی پذیرفته باشد ، خیلی پیش از آن ، میرزا کوچک‌خان که هدف طرح ترور خالو قربان در تابستان 1299 قرار گرفت ( همان ، ص318 ) می‌بایست خود را به قوای قزاق تسلیم می‌کرد . اما درباره ماجرای کشته شدن حیدرخان ، باید آن را از موضوعات مبهم این دوران به شمار آورد . این درست است که هنگام حضور حیدرخان در ملاسرا در 6 مهر 1300 و در زمان مذاکره وی به همراه خالو قربان با میرزا کوچک‌خان خانه محل مذاکرات به آتش کشیده شد و حیدرخان هدف تیراندازی قرار گرفت و سپس در حالی که از سوی نیروهای میرزا دستگیر شده و در خانه‌ای محبوس بود ، کشته شد ، اما به این واقعیت باید توجه داشت که در آن هنگام ، یعنی زمانی که شوروی‌ها به دلیل در پیش گرفتن سیاست روابط حسنه با تهران ، انقلابیون گیلان را تحت فشار قرار داده بودند و از طرف دیگر قوای قزاق نیز در آستانه هجومی سنگین به این نیروها بود ، کشتن حیدرخان - که به هر حال نفوذی در میان برخی نیروهای انقلابی در گیلان داشت - نه تنها نفعی برای میرزا نداشت بلکه چه بسا موجب تضعیف موقعیت وی در برابر قوای دولتی می‌شد . در واقع کشتن حیدرخان تنها در صورتی می‌توانست توجیه منطقی برای میرزا داشته باشد که وی قصد مصالحه با رضاخان را در سر داشت ، اما از آنجا که علی‌رغم زمینه‌های مناسبی که بدین منظور فراهم آمد ، میرزا هرگز حاضر به معامله بر سر اعتقادات خویش و منافع ملی ایرانیان نشد ، فرض مزبور به سرعت رنگ می‌بازد . اما در این میان با دقت‌نظر در اوضاع سیاسی آن هنگام می‌توان این نکته را دریافت که شوروی‌ها از کشته شدن حیدرخان بسیار متنفع می‌شدند ، چرا که یک عامل مخل روابط آن‌ها با تهران به شمار می‌رفت . دکتر خسرو شاکری در کتاب خویش به نام « میلاد زخم » ، مسئله‌ای را در این زمینه مطرح می‌سازد که جای تأمل دارد : « در تابستان 1921 ( 1300 ) ، لنین یک تروریست بلشویک با تجربه و مورد علاقه‌ی خود را به نام ترپتروسیان ، که نام مستعارش کامو بود ، به عنوان « نماینده تجاری » روسیه‌ی شوروی در ایران منصوب کرد . این انتصاب ، در اوج تلاش‌های روتشتاین برای پایان دادن به جنبش انقلابی ، حکایت از آن داشت که یک طرح نابودی دیگر در شرف تکوین است . کامو به خاطر عملیات متهورانه‌ی موفق خود شناخته شده بود ، و لنین همیشه وی را به سری‌ترین مأموریت‌های تروریستی اعزام می‌کرد . » دکتر شاکری سپس با نگاهی به آن چه در واقعه ملاسرا روی داد ، چنین نتیجه می‌گیرد : « البته مهمترین عنصر این معما این است که هر دو طرف درگیر در واقعه‌ی ملاسرا ادعا می‌کردند که در زمان برگزاری جلسه‌ای در یک خانه مورد حمله قرار گرفته بودند . هر دو طرف متهم به توطئه علیه دیگری می‌شدند . با توجه به شرح بلومکین و نیز « طرح روسیه » در ایجاد کمیته‌ی آزادی‌بخش ایران ، شرایط غیرعادی حضور کامو در ایران در آن زمان ؛ خروج وی پس از مرگ کوچک‌خان ، و پایان کار اسرارآمیز خود او ، منطقی است پرسیده شود که آیا وی عملاً به ایران اعزام شده بود تا نقشه‌ای را مشابه آنچه به بلومکین داده شده بود به اجرا گذارد . اگر پاسخ مثبت باشد ، توضیح آن ساده خواهد بود که چرا هر دو طرف دیگری را به نابودی خود متهم می‌کردند . آنان ناآگاه از طرح روسیه که در بالا ذکر آن رفت ، احتمالاً زیرآتش طرف سومی قرار گرفتند و جاداشت آقای آبراهامیان نیز در اظهارنظر پیرامون این مسئله ، دقت بیشتری در جوانب امر ملحوظ می‌داشتند . در کتاب « ایران بین دو انقلاب » ، « پشتیبانی چشمگیر مردم کشور » به عنوان عامل دست‌یابی رضاخان به سلطنت عنوان شده است : « هرچند رضاخان قدرت خود را در اصل بر ارتش استوار ساخت ، بدون پشتیبانی چشمگیر مردم کشور نمی‌توانست بدان‌گونه صلح‌آمیز و قانونی بر تخت سلطنت جلوس کند . وی بدون این حمایت مردمی ، شاید می‌توانست کودتای نظامی دیگری صورت دهد اما نمی‌توانست تغییر سلسله سلطنتی را قانونی سازد . » ( ص108 ) بی‌آن که خواسته باشیم برای روشن شدن مسائل وارد جزئیات وقایع و حوادث آن دوران و نیز ساختار سیاسی جامعه و نقش احزاب و گروه‌های سیاسی و فرهنگی مختلف شویم و مداخلات بیگانگان را در امور داخلی ایران تشریح کنیم - که بحث بسیار مفصلی خواهد بود - این نکته را خاطرنشان می‌سازیم که ابتدای روی کار آمدن رضاخان پس از کودتای سوم اسفند 1299 ، جامعه به طور اعم بر سر یک دوراهی قضاوت درباره او قرار گرفت . از یک سو نقش انگلیس در این کودتا از چشم مردم پنهان نبود ، به ویژه آن که سیدضیاء‌الدین طباطبایی به عنوان یک « انگلوفیل رسوا » بلافاصله نخست‌وزیری را عهده‌دار شد و سکان دولت را به دست گرفت . در آن حال ، البته رضاخان چهره‌ای ناشناخته و گمنام بود که مردم و حتی غالب سیاسیون نیز شناختی از وی نداشتند . اما به هر حال ، قرار گرفتن وی در کنار سیدضیاء و نیز مشارکت جدی‌اش در کودتایی که انگلیسی‌ها آن را تدارک دیده بودند ، شک و تردید جامعه را نسبت به این شخصیت تازه به دوران رسیده ، برمی‌انگیخت ، اما از سوی دیگر ، اقدامات اولیه‌ای که پس از کودتا در جهت ایجاد آرامش و نیز استقرار نظم و امنیت در شهرها و مناطق مختلف صورت گرفت ، با توجه به ناهنجاری‌ها و ناامنی‌های گسترده‌ای که پیش از آن در کشور به چشم می‌خورد ( فارغ از علل و عوامل آن ) نقطه امیدی در دل مردم برای بهبود وضعیت کلی کشور ایجاد کرد . با گذشت زمان و قدرت‌یابی هرچه بیشتر رضاخان با تکیه بر قوای نظامی ، بتدریج سیاسیون روشن‌بین و آینده‌نگر مانند آیت‌الله مدرس و دکتر محمدمصدق ، شناخت بهتری از ماهیت این فرد و اهدافش پیدا کردند و به ویژه پس از نخست‌وزیری وی و سپس بلند کردن پرچم جمهوری‌خواهی ، پاسخ بسیاری از تردیدها راجع به وی برای این شخصیت‌های مطرح سیاسی و همچنین طیف‌های وسیعی از مردم روشن شد ؛ بنابراین نخستین تقابل جدی با رضاخان در ماجرای جمهوری‌خواهی در اوایل سال 1303 شکل گرفت . همان‌گونه که می‌دانیم پس ~~هیچ پستی با برچسب Ø ¹ Ú © Ø ³ وجود ندارد . نمایش همه پست ها~~ ارسال پاسخها از طریق ایمیل مشکلاتی را در بر دارد . مثلاً به وقت زیادی نیاز دارد ، مکن است به دلیل استفاده از فونت فارسی دریافت کنندگان ایمیل قادر نباشند به را حتی ایمیل را مطالعه کنند ، و برای سوالات مشابه هم باید چندین ایمیل ارسال شود . نفاق و عناد دشمنان خارجی که اظهرمن الشمس است اما آنچه که اصلاح طلبان آمریکایی و هواداران نفاق در داخل باید بدانند این است که همه اصولگرايان ، فرامین و رهنمودهای ولایت فقیه را موهبت الهي می دانند و قطعا با تمسک به این موهبت الهی است که اصولگرایان بر خلاف اصلاح طلبان منحرف در طول اعصار گوناگون از بیراهه ها در امان مانده و خواهند ماند . به گزارش خبرگزاری ریانوووستی ، سرگئی چموزوف ، مدیرکل این شرکت اعلام داشت که " سیستم تور - ام 1 در روزهای پایانی ماه دسامبر سال گذشته به ایران تحویل داده شد " . در این مطلب قصد داریم اسکریپتی معرفی کنیم که چند ماه پیش توسط پرشین اسکریپت برنامه نویسی شده بود . شما میتوانید از این اسکریپت در فروش اشتراک ( اکانت ) رپیدشر , مگا آپلود و دپوزیت فایلز استفاده نمائید , از جمله امکاناتی که در این سیستم وجود دارد میتوان به پرداخت نقدی و پرداخت از طریق درگاه بانک سامان اشاره کرد , و همچنین این سیستم تا حد امکان به صورت ساده برنامه نویسی شده است تا در هنگام تغییر اسکریپت به مشکل برنخورید . در این اسکریپت صفحات به صورت Html می باشد و فقط دو صفحه سفارش و تایید سفارش به صورت PHP برنامه نویسی شده است . ~~عطر کل یاس و یاسمن را بی تو چیکنم ؟~~ ~~3 . از منوی File این پنجره گزینه New Connection را انتخاب کنید :~~ ~~منظور همان باشد ، در آن صورت آیا بطور غیر مستقیم نخواسته ایم بگوئیم که مسا له~~ روز دوشنبه ، کشور آلمان شورای ملی انتقالی بنغازی ، نهاد مخالفان حکومت معمر قذافی در لیبی را به رسمیت شناخت . در راستای این اقدام ، وزیر امور خارجه آلمان ، گیدو وستروله ، برای بازدید از تشکیلات این شورا و همچنین … ~~• دارای دکمه های میانبر به منظور انجام سریع تر فرمان ها~~ - تلفیق حرفه ای گرافیک هنری با تبلیغات تجاری - تکنیکهای حرفه ای در طراحی‌های تجاری مانند لیبل ، بسته بندی ، کاتالوگ ، LayOut ، صفحه بندی و ست اوراق اداری - طراحی پوستر . . . ~~یکبار استاد شکرخواه از شما بعنوان جوان مولف در خبر نام بردند . به سایت دانشکده ما سری بزنین .~~ ~~بگويم عاشقم ، بي همدمم ، ديوانه ام ، مستم نميدانم كدامين حال و درد خويشتن گويم~~ مصرف بعضی از مواد غذایی طبیعی ، فعالیت کبد را در حد مطلوب حفظ می کند . داشتن یک کبد سالم باعث می شود انرژی بیشتر و حال بهتری داشته باشیم . ولی کبدی که بیمار است و به درستی کار نمی کند ، باعث احساس خستگی ، سردرد ، اشکال در تنفس ، حساسیت و عدم تحمل بعضی مواد غذایی ، مشکلات پوستی و افزایش وزن می شود . غذاهای مفید برای کبد به دو گروه عمده تقسیم می شوند : 1 - مواد غذایی که فرآیند سم زدایی و تصفیه کبد را افزایش می دهند . 2 - مواد غذایی غنی از آنتی اکسیدان که در طی فرآیند سم زدایی از کبد محافظت می کنند . در قسمت زیر به 8 ماده غذایی مهم که برای کبد مفید هستند ، اشاره می شود : 1 - سیر و پیاز : سیر حاوی آلیسین ( یک نوع آنتی اکسیدان ) است که یک ترکیب سولفوردار است و برای سم زدایی بهتر و موثرتر کبد لازم است . سیر به کبد کمک می کند تا بدن را از آلودگی جیوه ، بعضی مواد افزودنی موجود در غذاها و هورمون استروژن پاک کند . 2 - انواع کلم ( مثل بروکلی ، گل کلم ، کلم قمری ، کلم پیچ و کلم بروکسل ) : کلم ها دارای خاصیت سم زدایی قوی برای کبد هستند . این سبزیجات دارای موادی هستند که بعضی سموم را در بدن خنثی می کنند ؛ مثل نیتروزامین های موجود در دود سیگار ، و افلاتوکسین موجود در بادام زمینی . همچنین انواع کلم دارای موادی بنام « گلوکوزینولات » هستند که باعث می شوند کبد آنزیم هایی را تولید کند که برای انجام فرآیند سم زدایی لازم هستند . 3 - آب لیمو ترش تازه در آب داغ : آب لیمو ترش تازه را در یک لیوان آب داغ بریزید و اول صبح بطور ناشتا بنوشید ( البته اگر ناراحتی معده ندارید ) . این کار باعث می شود کبد پاک شود و عمل سم زدایی و تصفیه آن افزایش یابد . همچنین تولید صفرا را تحریک می کند ، معده و روده را پاک می کند و حرکات روده ای را افزایش می دهد . 4 - چغندر : چغندر ، تصفیه ی خون را تقویت می کند و فلزات سنگین را در بدن جذب می کند . 5 - میوه های غنی از آنتی اکسیدان : بر اساس مطالعاتی مشخص شده که میوه های زیر بیشترین مقدار آنتی اکسیدان ها را دارند که به ترتیب غنای آنتی اکسیدانی عبارتند از : آلو - کشمش - زغال اخته - شاتوت - توت فرنگی - تمشک - پرتقال - گریپ فورت سرخ - طالبی - سیب و گلابی . در طی فرآیند سم زدایی یا تصفیه کبد ، تعداد زیادی رادیکال آزاد تولید می شود که برای سلامت کبد مضر هستند . آنتی اکسیدان ها از کبد در برابر آسیب رادیکال های آزاد ، محافظت می کنند . 6 - سیب : سیب دارای پکتین است که می تواند به فلزات سنگین موجود در بدن متصل شود ( به خصوص در روده بزرگ ) و باعث دفع آنها از بدن شود . این کار بار کبدی را کاهش می دهد و ظرفیت سم زدایی آن . 7 - آرتیشو ( کنگر فرنگی ) : آرتیشو تولید صفرا را افزایش می دهد . یکی از کارهای صفرا این است که سموم بدن را از طریق روده پاک می کند . 30 دقیقه بعد از خوردن یک گلوله آرتیشو ، ترشح صفرا تا صد درصد افزایش می یابد . 8 - سالاد سبزیجات برگی شکل تند : این سالاد ترشح و جریان صفرا را در داخل کبد افزایش می دهد و تحریک می کند ؛ مثل اندیو و کاسنی تلخ . زندگي نامه آيت الله سید عباس حسينی كاشانی ، اشعار ، آلبوم تصاوير ، متن كتاب المخازن ، فهرست تاليفات ، پرسش و پاسخ ، اجازات وی گفته بود : روی سینه او جای برشی به صورت صلیبی وجود داشت که احتمالا به خاطر کالبد شکافی بوده است . درعین حال جای یک گلوله روی قسمت چپ سینه و تقریباً روی قلب وجود داشت و روی بدن هم کبودی و آثار جراحات سطحی دیده می‌شد ، ولی نمی‌توان قضاوت کرد این جراحات قبل از فوت بوده یا بعد از فوت هنگام انتقال جنازه ایجاد شده است . 4ـ الرازی ، محمد بن زکریا ، بهداشت روانی ( الطب الروحانی ) ، ترجمه جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه الزهرا ( س ) ، سازمان انجمن اولیا و مربیان ، چ دوم ، 1379 . اینکه اقوام و ملیت‌ها چگونه به استرس و فشارهای موجود در محیط زندگی خویش واکنش نشان می‌دهند ، حقایق زیادی در مورد ذات درونی آنها برملا می‌سازد . زلزله و سونامی اخیر جنبه‌های ناشناخته زیادی از جامعه فعلی ژاپن ، سیستم حکومتی ، رسانه‌ای و شهروندی آن به جهانیان معرفی کرد . دولت ژاپن در وهله نخست نهایت تلاش خود را به‌کار گرفت تا به‌طور مرتب و دقیق ، تازه‌ترین اخبار را در مورد شرایط حاکم در این کشور به شهروندان خود ارائه دهد که عمده‌ترین آنها به نیروگاه هسته‌ای فوکوشیما مربوط می‌شد . حتی آکیهیتو ، امپراتور ژاپن هم که به ندرت در تلویزیون این کشور ظاهر می‌شود ، نگرانی خود را در این رابطه به زبان آورده و ابراز امیدواری کرد مردم این کشور دست به دست هم داده و بر این دوران سخت فائق آیند . جالب اینجاست که امپراتور هیروهیتو ، پدر آکیهیتو هم در دوران بمباران هسته‌ای کشورش در سال 1945 زیسته بود . هیروهیتو در تاریخ 15آگوست همان سال ، از طریق یک پیام رادیویی اعلام کرد که جنگ ژاپن خاتمه یافته است . در آن سخنرانی مردم ژاپن برای نخستین بار صدای واقعی امپراتور خود را می‌شنیدند . در ژاپن هرگاه که امپراتور به سخن می‌آید ، بدین معناست که شرایط فوق‌العاده‌ای در کشور حاکم شده است . 1390 / 03 / 11 اگر برای نگارش پروپوزال وقت کافی ندارید ! اگر در مدت کوتاهی باید پایان نامه خود را ارائه دهید ! اگر علاقه مند به چاپ مقاله در مجلات معتبر داخلی و خارجی هستید ! اگر پایان نامه شما باید به زبان انگلیسی باشد ! و اگر به دنبال . . . . . . ~~چوپان گفت : امتحان کرده‌ام . گاهی مثل سگ آب می‌خورد و گاهی مثل گوسفند .~~ وی با بیان اینکه ایجاد این دانشگاه مجازی زمانبر است و تا یکی دو سال آینده نمی توانیم ادعا کنیم که آموزشهای قبل از ازدواج را به صورت ملی مجازی کرده ایم گفت : هم اکنون افرادی که در دوره های ساج ( سامانه آموزش الکترونیکی ازدواج جوانان ) شرکت کرده‌اند مانند دانشجو دوره های دانشگاهی در کلاسهای مجازی شرکت می کنند و کارهای علمی و تحقیقاتی آنها در نمره‌دهی شان اثر‌گذار است . بودجه آموزش و پرورش ایران در بخش آموزش و پرورش که در هر کشورى کلید توسعه پایدار و مبناى رشد و پیشرفت جامعه است ، ملاحظه مى شود که در ایران همواره به دلیل کثرت نیروى انسانى و گستره وسیع دامنه عملیات آن ، بودجه آموزش و پرورش با کسری مواجه است . در سال ۸۴ آخرین سال حکومت خاتمی این وزارت خانه با کسرى شدید ۳۳۰۰ میلیارد تومانى مواجه بود و بودجه سال 85 با وجود افزایش تعداد دانش آموزان و بالتبع افزایش نیازها تنها 1700 میلیارد تومان از کسری 3300 تومان را تامین کرده است . بنابراین هنوز وزارت آموزش و پرورش با کسری بودجه روبرو است . شایان توجه است درحالی که بودجه وزارت آموزش و پرورش در امسال تنها 15 درصد افزایش داشته است ، بودجه برخی نهادهای مذهبی تا 200 درصد افزایش یافته است ! محمدرضا محدث معاون از برنامه‌ریزی و توسعه مدیریت وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد : طی سالهای ‪ ۱۳۷۰ ‬ تا ‪ ۱۳۷۴ ‬ این وزارتخانه از لحاظ اعتباری دوران رکود را گذارند و بدترین دوران سال ‪ ۱۳۸۳ ‬ بود که سهم این وزارت آموزش و پرورشاز تولید ناخالص ملی به ‪ ۲ / ۵ ‬ درصد رسید . اکنون سهم این وزارتخانه از تولید ناخالص ملی از ‪ به 3 درصد ارتقاء یافته است و محمود رشیدی " وزیر " آموزش و پرورش نیز اعلام کرد که بودجه سال 85 آموزش و پرورش را قریب به 6 هزار و 100 میلیارد تومان اعلام کرد . برای اینکه وضعیت نابسامان آموزش و پرورش کشور مشخص گردد لازم است خاطر نشان خوانندگان محترم سازم که در سال 59 در دوران اولین حکومت منتخب و آزاد ملت که برنامه عدم وابستگی به فروش نفت و کاستن از حجم آن را به اجرا در آورده بود و کشور دچار جنگ نیز میبود و خرانه کشور همچون سال 85 ، از اضافه درآمدهای میلیاردی از قبل قیمت 70 دلاری هر بشکه نفت برخوردار نبود ، سهم آموزش و پرورش را از تولید ناخالص ملی صرفا بعلت اهمیتی که حکومت وقت برای رشدکیفی نیروی انسانی قائل بود ، 4 . 3 درصد قرار داده بود . کمبودهای کمی در مدارس کنونی زمانی بخوبی آشکار میگردند که بدانیم برای رییس سازمان آموزش و پرورش آذربایجان شرقی در مصاحبه با ایرنا " متوسط سرانه دانش - آموزی برای مقاطع سه‌گانه تحصیلی دراین استان را ‪ ۱۱۰ ‬ هزار ریال ذکر میکند ومی افزاید که این رقم برای حمل یک بشکه نفت در زمستان به مدارس روستایی آذربایجان‌شرقی هم کافی نیست ! و مجموع ‪ ۸۰ ‬ میلیارد ریال سرانه دانش‌آموزی این استان در بین ‪ ۷۵۰ ‬ هزار دانش‌آموز مشغول به تحصیل این استان تقسیم میگردد . " دراین میان در مقام مقایسه در سال 84 ، در دوره خاتمی بودجه دبیرخانه مرکزی ائمه جمعه را به میزان 100 میلیارد ریال افزایش داد و میزان بودجه نهادهاى مذهبى در بودجه سال ‪ 85 در دوره احمدی نژاد به طور متوسط " صد در صد " افزایش یافته است ! کلاسها ی مخروبه و آموزشگاه هاو فاصله 50 درصدی تا حد مطلوب مدیرکل دفتر پاسخگویی به شکایات وزارت آموزش و پرورش " از حضور 15 میلیون دانش آموز و حدود یک میلیون نفر جمعیت فرهنگی در 596 هزار و 370 کلاس درس در مدارس سراسر کشور خبر داد . تعداد آموزشگاه های سراسر کشور را 85 هزارو 455باب مدرسه اعلام کرد و گفت : این تعداد مدرسه در محاسبات آموزش و پرورش و با در نظر گرفتن شیفت های آموزشی 150هزار نوبت آموزشگاهی محسوب می شود و برای رسیدن به حد مطلوب آموزشی با کمبود 50 درصدی آموزشگاه روبرو هستیم . سال تحصیلی 85 - 86 درحالی آغاز می‌شود که 26هزار و 610 مدرسه غیرمقاوم ، 32هزار مدرسه تخریبی و خطرآفرین و 5 هزار مدرسه در کل کشور استیجاری هستند . " درواقع از مجموع 15 میلیون جمعیت دانش آموزی ایران تعداد 9 میلیون و 200 هزار نفرشان از آموزش مناسب برخوردار نیستند و در مدارس دونوبته تحصیل می‌ ‏ کنند . برای حذف تمام مدارس دو نوبتی ، 210 هزار میلیارد ریال اعتبار مورد نیاز است که تاکنون هیچ اعتباری به آن اختصاص نیافته است . مطابق اظهار نظر معاون سازمان نوسازی ، توسعه و تجهیز مدارس ، در حال حاضر 152 هزار و 484 کلاس در کشور در شرایط 2 نوبته قرار دارند . 300 میلیارد تومان تعهد خیرین مدرسه‌ساز امسال نیز همانند سالهای تحصیلی گذشته سهم بزرگ و تاثیرگذار خود را در تحویل مدارس ایفا کرده اند . 30 درصد مدارس احداثی کشور توسط خیرین بنا شده است . در سال 84 نیز یکهزار و 136 پروژه توسط مردم و خیرین به صورت مشارکتی احداث شد که در مقابل ، دولت تنها یکهزارو 383 پروژه را در این زمینه عملیاتی کرد . همچنین خبرگزاری ایران نیوز اعلام کرد در آستانه سال تحصیلی جدید 31 درصد مدارس عشایر برای 53 هزار نفر دانش آموز عشایری در چادر و 8 درصد کپر تشکیل می‌شود . 52 درصد مدارس عشایر سیار و نیمه سیار هستند وتعداد دانش‌آموزان عشایری در حال حاضر 176 هزار نفر میباشد . محرومیت ازتحصیل ، ترک تحصیل و میزان مردودی هرچند سیستم آماری کشور دچار ضعف شدید اطلاع رسانی است ، ولی با مشاهده اظهار نظر های منفرد برخی از روسای آموزش و پرورش استانها می توان پی به میزان ترک تحصیل کنندگان در گوشه و کنار کشور برد . برای نمونه رئیس سازمان آموزش و پرورش مازندران اعلام کرد : در چند سال اخیر ¬ ۹۰هزار دانش‌آموز مقاطع مختلف تحصیلى این استان به ‌دلایلى ترک تحصیل کردند . این دانش‌آموزان ۱۱تا ‪ ۱۷سال سن دارند و بالاترین ترک تحصیل دانش‌آموزان مازندران مربوط به دوره متوسطه بوده است . و این معضل زنگ خطرى جدى محسوب می‌شود . وى همچنین از کسرى حدود هزار میلیارد ریالى این سازمان برای 620 هزار دانش آموز این استان در سال جارى خبر داد و گفت : علاوه براین براى رفع مشکل ۶۰۰مدرسه تخریبى این استان 130 میلیارد ریال اعتبار نیاز است . همچنین مدیر آموزش و پرورش شهرستان « اهر » معتقد است که 43 درصد از دانش آموزان روستایی این شهرستان ترک تحصیل کرده یا بازمانده از تحصیل هستند . به گزارش ایلنا ، معاون آموزشی موسسه آموزش از راه دور اعلام کرد که در سطح کشور بیش از 13 میلیون فرد کم‌ ‏ سواد بین 11 تا 45 سال نیز وجود داردکه سه میلیون نفرآن دانش آموز لازم التعلیم 11 تا 17 سال را تشکیل میدهد . که به دلایل محیطی ، جسمی ، اجتماعی ، فرهنگی و همچنین دسترسی نداشتن به مدرسه ، امکان جذب آنان در آموزش و پرورش وجود ندارد . معاون نظری و مهارتی آموزش و پرورش شهر تهران نیزدر گفتگو با خبرگزاری فارس اعلام کرده است که در سال گذشته 19 درصد دانش‌آموزان پایه اول دبیرستان در تهران مردود شده اند . همچنین رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی اعلام کرد : در ایران حداقل 150 هزار نفر کم توان ذهنی داریم که فقط 30 تا 35 درصد را توانسته ایم تحت پوشش قرار دهیم . هم اکنون 5 تا 20 درصد دانش آموزان مشکل اختلالات یادگیری دارند که نوع افت نشان می دهد که آمار این دانش آموزان بالا است . وضعیت نیروی انسانی در مدارس رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس هفتم در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس معتقد است : در حال حاضر وضعیت نیروی انسانی در آموزش و پرورش از نابسامانی شدید رنج می‌برد و دارای معلم مازاد و کمبود معلم در آموزش و پرورش هستیم ! مسئولان آموزش و پرورش عنوان می‌کنند که تعداد معلمان مازاد در آموزش و پرورش 19 هزار نفر است اما ما معتقد هستیم که این آمار بیشتر است . وقتی رییس آموزش و پرورش بخش ‪ کوچک ۲۳ ‬ هزار نفری کجور نوشهر اعلام میکند که این نهاد با کمبود شدید نیروی انسانی مواجه است و از ‪ ۶۸ ‬ معلم مورد نیاز برای مقطع ابتدایی ، فقط ‪ ۵۸ ‬ معلم به تدریس دانش‌آموزان مشغول هستند . و نیروی انسانی مورد نیاز در بخش اداری این نهاد را ‪ ۲۰ ‬ نفر میباشند . میزان کمبود نیروی آموزشی در بخشهای دیگر کشور آشکار میگردد . وضعیت تغذیه دانش آموزان لیلا عیوض زاده عضو انجمن تغذیه ایران در گفتگو با " مهر " اعلام کرد که بیش از 50 درصد دانش آموزان کشور صبحانه نخورده مدرسه می روندو فقط نزدیک به 36 درصد کودکان از همه گروه های غذایی مصرف می کنند . به گزارش ایسنا هر دختر و پسر 7 تا 18 ساله ایرانی باید در ماه 3 کیلوگرم گوشت در سبد غذایی ماهانه خود داشته باشند تا ضمن تامین استاندارد نیازهای غذایی خود ، بتوانند به رشد مطلوب دست یابند . همچنین بایستی ماهانه 10 لیتر شیر و 4 . 5 کیلوگرم ماست ، 3 کیلوگرم گوشت در جیره غذایی ماهانه دانش آموزان دختر ایرانی یافت شود . در سال تحصیلی جدیدحکومت مقرر داشته است 11میلیون دانش‌آموز مقطع ابتدایی و راهنمایی کشور شیر رایگان دریافت می‌کنند و به همین منظور سقف اعتباری برای توزیع 165 هزار تن شیر ( سرانه 14 کیلوگرم ) در مدارس ، در نظرگرفته شده است . اما وقتی هفت میلیون و 465 هزار نفر از جمعیت کشور ما یعنی 5 / 10 درصد جمعیت شهرى و 11 درصد جمعیت روستایى زیر خط فقر مطلق قرار دارند ویک میلیون و 983 هزار نفر از جمعیت کشور در سال 84 زیر خطر فقر شدید قرار داشتند وخط فقر شدید بر اساس ناتوانى در تامین 2300 کالرى در روز و خط فقر مطلق براساس حداقل درآمد مورد نیاز براى تامین نیازهاى اساسى خوراکى و غیر خوراکى از قبیل پوشاک و مسکن تعیین می‌شود و اختلاف دهک بالاى درآمدى با دهک پایین در ایران 17 برابر است ، میتوان پی برد که دانش آموزانی که در خط فقر شدید و مطلق قرار دارند ، روزانه دچار چه میزان زجر و عذاب جسمی بر اثر گرسنگی میباشند و سرانه 14 لیتر شیر اهدایی حکومت با نیاز 10 لیتر ماهانه هر دانش آموز فاصله بسیار دارد و بی سبب نیست که طبق اعلام مدیرکل دفتر فعالیتهای ورزشی آموزش و پرورش از بین 40 ناهنجاری ، 8 ناهنجاری اصلی در بین دانش آموزان کشور شناسایی شده است ودر مجموع 5 / 11 درصد یک میلیون و 59 هزار دانش‌آموز دختر 22 استان کشور حداقل به یکی از ناهنجاریها مبتلا میباشند . وقتی مدیرکل‌ دفتر سلامت‌ و رفاه‌ سازمان‌ مدیریت‌ و برنامه‌ریزی‌ اعلام می کند که از هر ۱۰۰ نفری‌ که‌ به‌ مراکز درمانی‌ مراجعه‌ می‌کنند ، سه‌ نفر آنان‌ به‌ علت‌ هزینه‌های‌ درمانی‌ سنگین‌ به‌ زیر خط‌ فقر سقوط‌ می‌کند ، می شود حدس زد که بطور روز افزون چه تعداد کثیری از جوانان کشور حتی از حق حیات محروم میشوند . مشکلات کیفی و کمی آموزش و پرورش مدارس چند پایه : در کلاس های درس چند پایه ، دانش آموزان اول تا پنجم ابتدایی به طور همزمان با حضور یک معلم بر سرکلاس ، درس می خوانند . این کلاس ها نه تنها از موقعیت فیزیکی مناسبی برخوردار نیستند بلکه کتاب های درسی این کلاس ها با کتاب های درسی سایر دانش آموزان یکسان است ، در حالی که موقعیت مکانی و تحصیلی این دانش آموزان با سایر دانش آموزان مدارس معمولی یکسان نیست . بزرگترین مشکل این است که معلمان بدون گذراندن دوره آموزشی خاص ، باید 30 کتاب درسی در پنج پایه درسی را طی 132 ساعت با حداقل فضا و امکانات تدریس کنند . هر سال به دلیل مهاجرت روستائیان به شهرها و کاهش آمار دانش آموزی روستاها ، آمار کلاس های چند پایه افزایش می یابد . در سال 82 - 81 میزان کلاس های چند پایه 68 / 30 درصد بود و در سال تحصیلی82 این آمار به 9 / 31 درصد افزایش یافت . گفتنی است که بیشترین آمار کلاس های چند پایه به استان سیستان و بلوچستان با 3 هزار و 899 کلاس درس اختصاص دارد . طبق آمار وزارت آموزش و پرورش در مهر ماه 83 میزان8 / 49 درصد از کلاس های درس مقطع ابتدایی در شهرها و 2 / 50 درصد از کلاس های درس در روستا ها دایر بودند که از این تعداد 9 / 31 درصد از کلاس های درس چند پایه بودند . جالب توجه اینکه کلاس های چند پایه فقط در روستاها دایر نیستند ، بلکه در پایتخت نیز تعداد از این قبیل کلاسها چشمگیر است . در شهر تهران بیش از 35 کلاس چند پایه و در شهرستان های استان تهران 375 کلاس چند پایه وجود دارد . دانش آموزان عشایر یک میلیون و 403 هزار نفر از جمعیت کشور در قالب 200 هزار خانوار عشایر قرار دارند که از نظر پراکندگی جغرافیائی بیشترین تجمع عشایر در استانهای فارس ، آذربایجان شرقی ، لرستان ، ایلام ، چهار محال و بختیاری ، بوشهر ، خوزستان ، کهکیلویه و بویر احمد ، اصفهان ، کرمان ، کردستان ، کرمانشاه ، سیستان و بلوچستان ، مشاهده می گردد . طبق آماری که مدیرکل دفتر آموزش و پرورش عشایر کشور به خبرگزاری ایرنا در17 مهر 84 ارائه داده است : ‪ شمار دانش‌آموزان عشایر برخلاف مدارس عادی کشور ، همچنان روبه افزایش است و امسال از ‪ ۱۸۰ ‬ هزار نفر به ‪ ۱۸۲ ‬ هزار نفر رسیده است و ۱۰۱ ‬ هزار نفر از دانش‌آموزان دوره‌های ابتدایی ، راهنمایی ، متوسطه و پیش‌دانشگاهی عشایر کشور در سال تحصیلی جاری را پسران و ‪ ۸۱ ‬ هزار نفر دیگر را دختران تشکیل می‌دهند . دانش‌آموزان دوره‌های مختلف تحصیلی عشایر کشور در شش‌هزار و ‪ ۱۰۰ ‬ آموزشگاه ، دوهزار چادر و شماری کانتینر تحصیل می‌کنند و ‪ ۵۳ ‬ درصد دانش آموزان عشایر در سه هزار و ‪ ۲۰۰ ‬ مدرسه سیار و نیم سیار تحصیل می‌کنند . معاون‌آموزش عمومی سازمان آموزش و پرورش خراسان شمالی ( ایرنا 21 مهر 85 ) معتقد است : " سرانه تحصیلی هر دانش‌آموز عادی حدود ‪ ۲۰ ‬ هزار ریال است و حال آنکه همین سرانه برای دانش‌آموزان عشایر ‪ ۸۰ ‬ هزار ریال است . " درحالیکه مبلغ 2000 تومان سرانه دانش آموزی در این استان برابر با قیمت یک جفت دمپایی و یا 1 شانه تخم مرغ میباشد ! اکنون یکهزار و ‪ ۹۰۴ ‬ دانش‌آموز عشایری در ‪ ۱۲۴ ‬ کلاس ابتدایی ، ‪ ۱۳ ‬ کلاس راهنمایی و شش کلاس متوسطه استان خراسان شمالی مشغول تحصیل هستند . این دانش‌آموزان در ‪ ۸۳ ‬ آموزشگاه که عمدتا به صورت چادر ، کپر و یا ساختمانهای مخروبه و نامناسب اداره می‌شوند ، درس می‌خوانند . در استان خراسان شمالی پنج هزار خانوار عشایری با آمار جمعیتی حدود ‪ ۳۰ ‬ هزار نفر سکونت دارند . رئیس اداره آموزش و پرورش عشایر خوزستان نیز در گفت‌وگو باایسنا ، اظهار داشت : خوزستان با داشتن 17 هزار دانش‌آموز عشایر ، بعد از سیستان و بلوچستان بیشتر تعداد دانش‌آموز عشایر را دارد . مدیرکل دفتر آموزش و پرورش عشایری معتقد است : " در حال حاضر 4227 نفر از کادر آموزشی دفتر آموزش و پرورش عشایری را سرباز معلم و حق التدریسی ها تشکیل می دهد که باید برای آنها جایگزین داشته باشیم . درخواست تاسیس دو مرکز تربیت معلم عشایری را 6 سال پیش دادیم ، اما با توجه به عدم درک صحیح تصمیم گیرندگان از شرایط آموزش عشایری ، مسئولان 3 سال است به نتیجه ای نرسیده اند و این طرح در پیچ و خم مراحل اداری این طرح سرگردان ماند . " و بالاخره در مهر ماه امسال ( 85 ) نخستین مرکز تربیت معلم مستقل دخترانه عشایر کشور ، در شهر یاسوج و نخستین مرکز تربیت معلم پسرانه در استان فارس گشایش یافت . در مرکز تربیت معلم دخترانه عشایر یاسوج ‪ ۷۰ ‬ دانشجو و در تربیت معلم پسرانه شیراز ‪ ۱۸۰ ‬ دانشجو سال تحصیلی را آغاز کردند . مدارس غیر انتفاعی و کیفیت آموزشی درآنها و وضعیت شهریه این مدارس با تاسیس مدارس غیر انتفاعی که در واقع نام بی مسمائی است وکاملا هم انتفاعی میباشد ) آموزش و پرورش هم طبقاتی شد . در حال حاضر طبق آماری که معاون مشارکت های مردمی " وزیر " آموزش و پرورش اعلام می دارد ، این مدارس بیش از یک میلیون و 115 هزار یعنی 3 / 7 از دانش آموزان کشور را پذیرا می باشند . این تعداد در 13 هزار و 500 مدرسه و 56 هزار کلاس درس در مدارس غیر انتفاعی مشغول تحصیل هستندو نیز96 هزار و 984 معلم آزاد و 22 هزار نفر از معلمان مامور ، مشغول به تدریس در مدارس غیر انتفاعی می باشند . طبق اصل 30 قانون اساسی ، آموزش و پرورش حق گرفتن شهریه را ندارد ؛ اما در قانون شوراها ماده‌ای را گنجانده اند ( ماده 11 ) که بر اساس آن مدیران مدارس موظفند مدرسه تحت مدیریت خود را بر اساس بودجه اعتبارات دولتی اختصاص یافته به مدرسه ، کمک های مردمی ، سهم اختصاص یافته از طریق شورای آموزش و پرورش منطقه و وجوه حاصل از ارایه خدمات آموزشی و پرورشی فوق برنامه در مدارس اداره کنند . اما میزان شهریه هایی که این قبیل مدارس از مردم دریافت می کنند به حدی سرسام آور است که رییس کمیسیون آموزش و تحقیقات " مجلس " هفتم نیز گفته است ( ۱۳۸۴ / ۰۸ / ۰۳ ) : شهریه مدارس غیرانتفاعی بعضا 4 برابر شهریه دانشگاههای غیر دولتی است ! " اصل سی‌ قانون اساسی نیز بر رایگان بودن آموزش عالی تا حد خودکفایی کشور تصریح می کند . ولی از زمانی که دردوران حکومت رفسنجانی دانشگاههای آزاد باب شد ، گرفتن شهریه های هنگفت نیز رسم گردید . بطوری که بگزارش خبر گزاری فارس در حال حاضر از حدود 2 میلیون دانشجویی که در دانشگاه‌های کشور تحصیل می‌کنند فقط 15 تا 20 درصد از آنها در دانشگاه‌های روزانه دولتی و به صورت رایگان درس می‌خوانند و مابقی دانشجویان شهریه می‌پردازند ؛ به عبارتی در حال حاضر 85 درصد از دانشجویان شهریه می‌پردازند . طرفه اینکه مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی طی یک اظهارنظر کارشناسی در مورد طرح « ساماندهی شهریه دانشگاهها و مراکز آموزش عالی » اعلام کرد : در حال حاضر نه تنها در بخشهای غیردولتی نظیر دانشگاه آزاد و مراکز آموزش عالی غیرانتفاعی تمام هزینه‌ها را دانشجویان یا خانواده‌هایشان می‌پردازند ، بلکه 75 درصد دانشجویان دانشگاههای دولتی نیز هزینه های تحصیلی خود را متقبل می‌شوند و در واقع فقط به 25 درصد از پذیرفته‌شدگان کنکور خدمات آموزشی رایگان ارائه می‌شود . خانواده‌ها علاوه بر شهریه ، هزینه معاش فرزندان دانشجوی خود شامل غذا ، پوشاک ، نظافت ، رفت و آمد و امثال اینها را نیز تامین می‌کنند و برای برخی خدمات تخصصی خارج از کلاس درس مانند ثبت‌نام ، استفاده از رایانه ، حضور در مسابقات و موارد مشابه نیز هزینه هایی به خانواده‌ها تحمیل می‌شود . به گفته کارشناس مسئول مدارس غیر انتفاعی شهرستانهای استان تهران ، شهریه مدارس غیر انتفاعی در مقطع اول تا پایه پنجم ابتدایی طی سال تحصیلی 84 - 83 میبایستی حداکثر 300 هزار تومان بوده باشد . در حالی که حداقل شهریه دانش آموز اول ابتدایی در مدارس غیر انتفاعی شمال شهر تهران 700 هزار تومان و حداکثر یک میلیون و 600 هزار تومان برآورد می شود . هرچند که " مجلس " قانون دریافت کمک های مردمی را از زمان ثبت نام به طول سال تحصیلی تغییر داده و اجازه دریافت شهریه اجباری در زمان ثبت نام را از مدیر مدرسه گرفته است اما با تدابیری ! همچون " عدم تحویل کارنامه دانش آموزان " این قانون نیز نمی تواند کارایی داشته باشد و دور زده می شود . با این حساب طبق اظهارمدیرکل دفتر مدارس غیر دولتی وزارت آموزش و پرورش دولت قصد دارد آمار 3 / 7 درصد جمعیت دانش آموزی مشغول به تحصیل در مدارس غیر انتفاعی را به 30 درصد نیز برساند ! وصد البته نهادهای نظامی و مافیای وابسته به حاکمیت در تاسیس واداره این قبیل مدارس اولویت دارند . چرا که معاون توسعه مشارکت های مردمی وزارت آموزش و پرورش در۱۳۸۵ / ۰۶ / ۱۱ با اشاره به روند گسترش و تقویت مدارس غیر انتفاعی ، اعلام کرده است : در تاسیس این مدارس موسسه های اسلامی مانند جامعه تعلیمات اسلامی ، رستگاران سپاه - مدارس امام حسین ( ع ) - سپاه ، آستان قدس رضوی ، اوقاف و . . . در اولویت خواهند بود . " حسن مسعودی مدیرکل مدارس غیرانتفاعی وزارت آموزش و پرورش در مصاحبه با ایرنا اعلام کرده است : " هم اکنون حدود۳۰ درصد ظرفیت مدارس غیرانتفاعی سراسر کشور خالی است و ظرفیت مدارس غیرانتفاعی برای جذب دانش آموز در مناطق بالای شهر و شهرستانهای بزرگ کامل است و رغبت دانش آموزان نقاط محروم و پایین شهر برای تحصیل در مدارس غیرانتفاعی اندک است . در واقع دولت وظیفه خود را به عهده مردم قرار داده است . معاون توسعه مشارکت های مردمی وزارت آموزش و پرورش در۱۳۸۵ / ۰۶ / ۱۲ محاسبه کرد که : یک میلیون و 500 هزار دانش آموز در مدارس غیر دولتی تحصیل می کنند که اگر هزینه تحصیلی آنان را محاسبه کنیم ، سالی 900 میلیارد تومان به اعتبارات کشور کمک می شود . معاون مشارکت های مردمی وزیر آموزش و پرورش نیز ضمن قبول این که برخی موسسان این مدارس ( همان نهادهای وابسته به حاکمیت که توسط وزارت آموزش و پرورش در اولیت قرار گرفته اند ) از مردم شهریه های میلیونی اخذ می کنند ، استدلال می آورد : " از آنجا که دولت برای هر دانش آموز سالی 230 هزار تومان ( 200 یورو ) هزینه می کند ( جالب اینکه بدانیم این هزینه در آلمان برای دانش آموزان مقطع دبستان 3300 یوروو برای مقطع دبیرستان7000 یورو سالانه می باشد ) در حالی که دانش آموزی که در مدارس غیر انتفاعی تحصیل می کنند فقط 15 هزار تومان برای دولت هزینه دارد ! تا کنون مدارس غیر انتفاعی بیش از 110 هزار شغل ایجاد کرده است که از این تعداد فقط 10 هزار نفر نیروی رسمی وزارت آموزش و پرورش هستند . " اما در مورد کمیت و کیفیت امکانات این قبیل مدارس ، باید توجه داشت در حالی که بر اساس استانداردهای جهانی فضای حرکتی هر دانش‌آموز 5 / 2 متر است ، متاسفانه این رقم در کشور ما به دلیل کمبود فضای مناسب ، برای دختران 17 و پسران 26 سانتی‌متر است ، فضاهای مدارس غیر انتفاعی که اغلب خانه های اجاره ای هستند بسیار کوچک و تنگ میباشند و امکان تحرک را در زنگهای تفریح با توجه به کوچک بودن حیاط مدرسه از دانش آموز سلب مینمایند و کیفیت آموزش نیز در این قبیل مدارس روز بروز در حال نزول است . در واقع مدارس غیر انتفاعی را با این دیدگاه از مدارس دولتی تفکیک کردند که بتوانند در مقابل دریافت شهریه های هنگفت از اولیای دانش آموزان ، وظیفه ای به مراتب سنگین تر در قبال آموزش و پرورش دانش آموزان آموزشگاه های خود داشته باشند . اما واقعیت این است که در گذر زمان ، تحصیل و فراگیری علوم در این مدارس قربانی منافع اقتصادی بسیاری از مدیران و موسسان این مدارس گردیده است و اغلب مدارس غیر انتفاعی در اولویت برنامه های خود ، فوق برنامه و همچنین برنامه های کمک درسی را منظور کرده اند تا از این طریق بتوانند به خواسته های خود دست یابند . اما آنچه را نمی توان انکار کرد سطح کیفی تحصیل در مدارس غیر انتفاعی است که به مراتب پایین تر از مدارس دولتی است . بر اساس اظهارات رئیس سازمان آموزش و پروش استان اردبیل در ۱۳۸۴ / ۱۱ / ۰۳ ، تاکنون مدارس غیر انتفاعی در بالا بردن سطح علمی دانش آموزان هیچ نقشی نداشته اند . همچنین به گفته عضو هیات رییسه کمیسیون آموزش و تحقیقات " مجلس " ، یکی از اهداف تاسیس مدارس غیرانتفاعی نمونه و برتر بودن این مدارس است در حالیکه بسیاری از مدارس حتی کیفیت آموزشی مدارس دولتی کشور با امکانات محدود را نیز ندارند . مشکلات کمی و کیفی آموزش و پرورش بی تردید در جامعه خشونت‌زا و استبداد زده کنونی ایر ان تمامی ابزارهای سیاسی ، فرهنگی ، اجتماعی ، اقتصادی و دینی در خدمت خشونت‌پروری و خشونت‌مداری است ، دانش آموزان در معرض بیشترین آماج خشونت‌ها قرار دارند . اعتیاد یکی از اساسی ترین مسایل اجتماعی جامعه ما گردیده است که نیروهای کارآمد و سرمایه های انسانی خصوصا جوان کشور را به تخریب میکشاند و مسیر های انحرافی دیگر را نیز هموار می سازد . در ایران مواد مخدر چهارمین عامل مرگ پس از تصادفات رانندگی ، سکته قلبی و سوختگی است . بر اساس یک نظر سنجی 87 درصد مردم کشور و 85 درصد مردم تهران بعد از فقر و بیکاری ، مواد مخدر را سومین عامل نگرانی خود عنوان می‌ ‏ کنند . هر چند بسیاری از مسئولان در قبال آمار افزایش تعداد معتادین در بین دانش آموزان به سکوت و یا تکذیب روی می آَورند ، اما با کتمان آمار مربوط به آسیب های اجتماعی و طرد دانش آموز آسیب دیده ، آسیب های اجتماعی درمان نمی شوند . از طرفی خطرات ناشی از گسترش کج رفتاریها و آسیب های اجتماعی از این دست ، لزوم و عاجل بودن برنامه های پیشگیری اولیه از اعتیاد را نه در شعار و تکرار آن ، که در عمل مطرح می سازد . تنها باهمکاری سازمانهای غیردولتی و سایر نهادهای آموزشی و فرهنگی و استفاده از حضور مشاوران و مددکاران میتوان گام اساسی در جهت کاهش آسیب های اجتماعی در بین دانش آموزان و در نهایت جامعه برداشت . با هم به آمار دانش آموزان معتاد نظر افکنیم : آخرین آماری که در مورد تعداد دانش آموزان و دانشجویان معتاد در کشور موجود است ، آماری است که مدیرکل امور فرهنگی ستاد مبارزه با مواد مخدر در 22 شهریور85 به شرح زیر اعلام کرده است : " بر اساس آمارهای موجود در حال حاضر 69 / 20 درصد دانشجویان کشور در معرض خطر اعتیاد قرار دارند . 24 / 22 درصد دانشجویان دانشگاه تهران , 46 / 25 درصد دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر , 42 / 21 درصد دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف و 26 / 25 درصد دانشجویان هنر تهران در معرض خطر اعتیاد قرار دارند . 3 / 13 درصد دانش‌ ‏ آموزان کشور ( 3 / 13 درصد از 15 میلیون دانش آموزکشور بالغ بر 2 میلیون نفر دانش آموز معتاد می شود ! ) و 7 / 15 درصد دانش‌ ‏ آموزان تهران در معرض خطر اعتیاد قرار دارند . در حوزه سیگار که پیش دروازه اعتیاد است , 3 / 23 درصد دانش‌ ‏ آموزان کشور و 5 / 26 درصد دانش‌ ‏ آموزان تهران در معرض خطر مصرف سیگار قرار دارند . مدیرکل امور فرهنگی ستاد مبارزه با مواد مخدرافزود : 8 / 15 درصد دانش‌ ‏ آموزان کشور و 24 درصد دانش‌ ‏ آموزان تهران در معرض خطر مصرف الکل قرار دارند که استفاده از الکل ارتباط نزدیکی با مصرف مواد مخدر دارد . " معاون سازمان آموزش و پرورش تهران نیز اعلام کرد سن گرایش دانش آموزان به اعتیاد بسیار پایین آمده و به 13 سال رسیده است ! در21 شهریور ماه 85 رئیس مرکز مبارزه با مواد مخدر نیروی انتظامی تهران ، با اشاره به کشف 5 / 3 تن انواع مواد مخدر در تهران ، تصریح کرد : " در سال جاری 500 هزار نوع ! ! ! مواد شیمیایی در تهران کشف شده که این رقم در کشور بی‌ ‏ سابقه بوده و نشان دهنده تغییر الگوی مصرف مواد در تهران است " . فرماندار تهران از شناسایی بیش از ۱۴۰۰ نوع ماده مخدر صنعتی در تهران خبر داده است . به گزارش ایلنا ، معاون سیاسی - امنیتی استانداری تهران ، در جلسه شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان تهران گفت : " قیمت خرده فروشی مواد روان گردان مانند قرص های اکس در کشور هلند بین 7 تا 12 دلار است ; اما قیمت این مواد در تهران حدود یک هزار تا 2 هزار تومان است . " به گفته وی : " قیمت کراک در سال های اخیر از کیلویی 35 میلیون تومان به 6 میلیون تومان و قیمت هر کیلو شیشه ( خالص ترین نوع هروئین که بسیار معتاد کننده و نیز کشنده است ) از 12 میلیون تومان به 6 میلیون تومان کاهش یافته است . " دکترآذری پورعضو انجمن " زندگی بدون دخانیات " معتقد است : " از میان دانش آموزان ایرانی مورد بررسی 1 / 3 درصد نوجوانان 13 تا 15 ساله کشور سیگاری بوده یعنی در روز حداقل یک نخ سیگار می کشند . از میان این نوجوانان سیگاری ، 8 / 4 درصد آنها را پسران و 3 / 1 درصد را دختران تشکیل داده اند و 1 / 14 درصد از این نوجوانان مورد تحقیق نیز عنوان کرده اند که سایر محصولات دخانی نظیر قلیان را مصرف کرده اند . " مدیرکل دفتر بهداشت وزارت بهداشت نیز اعلام کرد که : " 15 تا 40 درصد درآمدهای خانوار سیگاری ها صرف هزینه تهیه سیگار می شود . و هر ساله در ایران 4 میلیارد تومان خرج خرید سیگار و حدود 8 تا 10 میلیارد تومان نیز صرف مخارج درمانی بیماران مبتلا به عوارض ناشی از سیگار می شود . بیشتر این هزینه به صورت یارانه ای است که دولت برای این هزینه های درمانی می پردازد . آمارها نشان می دهد هر 10 دقیقه در ایران یک نفر به علت عوارض سیگار فوت می کند . زیرا سیگار هر سال جان 50 تا 60 هزار نفر را در کشور می گیرد . " علل روی آوردن دانش آموزان به مصرف مواد مخدر متاسفانه در این زمینه در سطح کشورکمتر تحقیقات مستقیمی بر روی جمعیت دانش آموزی انجام گرفته است . نتایج 2 تحقیق در زمینه علل روی آوردن دانش آموزان به مواد مخدر که در تیر ماه 1380 انجام گرفته است درسمینار بررسی علل فرهنگی و اجتماعی گرایش جوانان به مواد مخدر انجام ارائه گردیده است . آقای علی محمد برزگری کارشناسی ارشد مهندسی سیستم های اقتصادی ، نتایج تحقیقی در این زمینه را در شهر کرمان اینچنین گزارش کرده است : برای این هدف 200 نفر از نوجوانان و جوانان دانش آموز و غیر دانش آموز شهر کرمان که به نوعی آلوده به مواد مخدر بودند شناسایی و تحقیق بر روی آنها انجام شد . برای استخراج نتایج روش مصاحبه با سئوالات از پیش تعیین شده آماده و محقق با برقراری ارتباط با این افراد سعی نمود تا حتی المقدور نظر واقعی افراد آلوده به مواد را به رشته تحریر در آورد . نتایح بدست آمده از تحقیق مذکور را می توان به شرح زیر خلاصه نمود . در مجموع از 200 نفر آزمودنی 8 / 74 درصد ( 187 نفر ) این افراد علت گرایش و جذب شدن به مواد مخدر را کنجکاوی و در جهت یافتن پاسخ به علامت سئوالی که در ذهن آنها نسبت به مواد مخدر و اثرات آن نقش بسته بود را عنوان داشتند . البته در ادامه نیز خواهیم دید که برای رسیدن به این سئوال از کجا و چگونه کمک گرفته اند . در بخش دوم مصاحبه ای که با این افراد صورت گرفت راجع به نحوه شروع مصرف مواد سئوال شد . آنها اذعان داشتند که گامهای اولیه را با کشیدن سیگار شروع کرده اند و در واقع سیگار را بعنوان پله ای برای رسیدن به مواد مخدر دانسته اند . در پاسخ به این سئوال که استعمال دخانیات و مواد مخدر را از کجا و چگونه شروع کرده اید ؟ این افراد عنوان داشتند که اولین نخهای سیگار و مصرف مواد مخدر را در جمع دوستان هم سن و سال برای نشان دادن خود و بزرگ نمایی مبادرت به این کار نموده اند . در رابطه با نقش همسالان و دوستان تقریبا " تمامی افراد مورد آزمون اذعان داشتند که برای همراهی و همرنگ شدن با دوستان خود به مصرف مواد روی آورده اند . این در حالی است که در این میان 42 درصد افراد ، پدر ، 11 درصد مادر و 3 درصد خواهر و 36 / 5 درصد برادر بزرگ خود را دخیل در گرایش خود به اعتیاد دانسته اند . 58 درصد این افراد کسب لذت را عامل اصلی گرایش خود به مواد مخدر دانسته اند . آنهادر این رابطه جلسات شبانه و پارک رفتنها و مواردی این چنین را عنوان داشته اند که محافل بسیار خوبی برای کسب لذت از اوقات فراغت بوده است . 23 درصد افراد مورد تحقیق نیز فرار از ناراحتی و غم و غصه از دست دادن افراد درجه یک فامیل یا دوستان را عامل استفاده از مواد مخدردانسته اند . و در نهایت 19 درصد باقی مانده مواردی چون شکست در عشق ، افسردگی و گوشه گیری و شکست در درس و سایر موارد اینچنینی را علت گرایش خود به مواد مخدر عنوان داشتند . علاوه بر مواردی که عنوان شد در رابطه با سن شروع مصرف مواد مخدر قابل ذکر است که بطور متوسط ، این افراد در سنین قبل از 14 سالگی شروع به کشیدن سیگار و در سنین 16 - 15 سالگی مصرف مواد مخدر را آغاز نموده اند . " همچنین آقای متقی دوست قرین ، طی ارائه مقاله ای در سمینار فوق الذکر نظرات مختلف اولیاء مدارس ایرانی را موردبررسی قرار داد ه است . این دیدگاهها مبتنی بر یک پژوهش ملی در سطح مدارس ایرانی است . اولیاء مدارس نظرمثبت نسبت به تاثیرآموزش پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدر در بین دانش آموزان داشتند . ولیکن اکثریت آنها معتقد بودند که مدارس به عنوان تنها منبع آموزش پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدر برای نوجوانان نمی باید در نظر گرفته شود . جامعه ، بخصوص والدین نیز بایددر تمام مراحل چنین آموزشی با فعالیتهای مدرسه هماهنگ و درگیر باشند . بخش قابل توجهی از اولیاء مدارس که در این پژوهش شرکت نموده بودند بیان داشتند که آنها هیچ ایده واضحی درباره چگونگی آموزش پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدر ندارند . در این راستا ضرورت آموزش ضمن خدمت و همچنین حمایتهای آموزشی وعلمی را در ارائه آموزش پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدربه دانش آموزان مطرح نموده اند . علاوه بر آن ، آنها مصرانه خواستار دریافت منابع مطالعاتی سودمند که قابل فهم ، آسان و قابل اجرا باشد نیز بودند . از نتایج این پژوهش چنین بر می آید که یک برنامه آموزش ملی واحد کل کشور نمی تواندپاسخگوی نیازهای آموزشی افراد در اقصی نقاط کشور باشد . بنابراین بر اساس مناطق مختلف کشور و همچنین فراوانی مشکل مواد مخدر در هر منطقه باید راهبردهای متفاوت آموزش پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدر در نظر گرفته شود . حمید صرامی ، مدیرکل امور فرهنگی ستاد مبارزه با مواد مخدر در زمینه علل روی آوردن دانش آموزان و دانشجویان به مواد مخدرمعتقد است ( 22 شهریور 85 ) : 47 درصد مصرف‌ ‏ کنندگان مواد مخدر در حوزه دانشجویی و دانش‌ ‏ آموزی علت گرایش به مواد مخدر را شادابی و لذت و 57 درصد فرار از مشکلات و استرس عنوان کرده‌ ‏ اند واما 2 تحقیق در بین دانش آموزان در سال 83 نیز انجام گرفته است که علل دیگری را مشخص میسازد . خبرگزاری مهر در 19 مهر 83 نتایج 2 تحقیق بر روی دانش آموزان و بررسی علل روی آوردن آنها به مواد مخدر را گزارش کرده است : اداره ارتباطات و آموزش بهداشت در یک تحقیق علمی بر روی دانش آموزان دختر مدارس راهنمایی تهران که دو سال به طول انجامید ، اعلام کرد : دختران تهرانی به طور متوسط در 15 سالگی به سیگار روی می آورند ، در این تحقیق که بر روی 5 هزار و 934 دانش آموز مقطع راهنمایی شهر تهران انجام شد ، از مجموع 2 هزار و 902 دانش آموز پسر 2 / 30 درصد یعنی 878 نفر سیگار کشیدن را تجربه کرده و 8 / 3 درصد ( 111 نفر ) هم حداقل روزی یک سیگار کشیده اند . همچنین از مجموع 3028 نفر دانش آموزان دختر نیز 7 / 11 درصد ( 354 نفر ) سیگار کشیدن را تجربه کرده اند و 6 / 10 درصد روزی یک یا بیشتر از یک سیگار کشیده اند . بنابراین تحقیق 4 / 2 درصد از دانش آموزان پسر و دختر مقطع راهنمایی تهران سیگاری محسوب می شوند و متوسط شروع کشیدن سیگار در پسران 3 / 13 و دختران 15 سال بوده است . نتایج این مطالعه نشان می دهد که نگرش دانش آموزان سیگاری در هر دو جنس نسبت به سیگار در مقایسه با دانش آموزان غیر سیگاری مثبت تر بوده است ، این در حالی است که سطح آگاهی هر دو گروه سیگاری و غیر سیگاری در حد مطلوب و قابل توجه بوده است . نتایج تحقیق دیگری در زمینه علل گرایش جوانان 15 تا 25 ساله به مصرف مواد مخدر در شهر ابهر نیز حاکی است که 58 درصد معاشرت با دوستان ناباب ، 17 درصد وجود معتاد در خانه ، 8 درصد بیکاری ، 13 درصد اختلاف خانوادگی و چهار درصد کنجکاوی را علت اصلی گرایش به مواد مخدر عنوان کردند . دکتر علیرضا جزایری استاد یار دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی در گفتگو با خبرگزاری مهر با بیان این مطلب می گوید : این پژوهش بر روی 1 هزارو 403 دانش آموز ( 3 / 49 درصد دختر و 7 / 50 درصد پسر و با دامنه سنی 11 تا 16 سال ) در سه پایه اول ، دوم و سوم راهنمایی مدارس دولتی و غیر دولتی منطقه 9 شهر تهران و به منظور شناسایی و بررسی وضعیت نگرش دانش آموزان نسبت به اعتیاد ، معتاد و مواد مخدر و همچنین میزان گرایش آنها به مصرف مواد مخدر صورت گرفته است . یافته ها نشان می دهد که حدود 25 درصد از دانش آموزان به مواد مخدر گرایش دارند و حدود 5 درصد نیز برآورد می شود که مصرف مواد را تجربه کرده اند و 7 / 88 درصد تا کنون مواد مصرف نکرده اند ، 7 درصد در حال حاضر اغلب اوقات مواد مصرف می کنند ، 2 / 1 درصد 1 یا دوبار مواد را تجربه کرده اند و 9 درصد نیز بعضی اوقات . که در مجموع 3 درصد دانش آموزان مواد مصرف کرده و در حال حاضر نیز مصرف می کنند . اعتبارت تخصیص یافته دولتی و روشهای پیگیری کارشناس مسوول مشاوره سازمان آموزش و پرورش شهرستان های استان تهران معتقد است : عدم وجود سیستم منظم و قابل حمایت در محیط های آموزشی سبب عدم شناسایی دقیق دانش آموزان در معرض خطر اعتیاد می شود . شناسایی دانش آموزان در معرض اعتیاد بدون ارایه خدمات پیشگیری و درمان ارزشی ندارد و این در حالی است که سازمان های آموزش و پرورش نمی توانند به دلیل کمبود اعتبارات در این زمینه خدماتی ارایه دهند . همچنین رییس مرکز مبارزه با مواد مخدر نیروی انتظامی تهران نیز در شهریور 85 اعلام کرد : در سال گذشته ، دانش‌ ‏ آموزان مقاطع ابتدایی و راهنمایی تحت آموزش‌ ‏ های مهارت‌ ‏ های زندگی قرار گرفتند . وی به طرح « آموزش مهارت هاى زندگى » در مقطع راهنمایى اشاره کرد که برنامه هاى آن در ۱۵ جلسه از سوى مربیان آموزش دیده ارائه مى شود که امسال این آموزش‌ ‏ ها را در مهدکودک‌ ‏ ها و محیط‌ ‏ های کار توسعه خواهند داد . " همچنین رییس دبیرخانه شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان تهران ، گفت : " از سوی ستاد مبارزه با مواد مخدر اعتباری بالغ بر 37 میلیون تومان برای اجرای برنامه‌ ‏ های پیشگیری از اعتیاد ، در اختیار سازمان آموزش و پرورش تهران قرار گرفته است . در شهر تهران ، یک میلیون و 300 هزار دانش‌ ‏ آموز وجود دارد که اعتبار 37 میلیون تومان تنها تعداد کمی از آنها را پوشش می‌ ‏ دهد . با اختصاص این اعتبار محدود ، 50 هزار دانش‌ ‏ آموز تحت آموزش‌ ‏ های مهارت‌ ‏ های زندگی و مروجان سلامت قرار گرفتند . مدیرکل فرهنگی و پیشگیری ستاد مبارزه با مواد مخدر خبر داد : 15 میلیون و 600 هزار جزوه آموزش پیشگیری از مصرف مواد مخدر ، سال تحصیلی جدید بین دانش آموزان توزیع می شود . وی با اشاره به اینکه توزیع متمرکز بودجه اختیارات را محدود می‌ ‏ کند ، یادآور شد : در آموزش و پرورش ، کادر مشخصی برای رسیدگی به موضوع اعتیاد وجود ندارد و باید برای جذب بهتر اعتبارات و هزینه آن اقدام کرد . " معاون سازمان آموزش و پرورش تهران با تاکید بر اینکه سن گرایش دانش آموزان به اعتیاد به 13 سال رسیده است معتقد است : بدسرپرستى یا بی‌سرپرستی ، آمار دانش‌آموزان در معرض خطر اعتیاد را بالا می‌برد . 3 / 1 درصد از دانش‌آموزان شهر تهران به واسطه داشتن ولد یا والدین معتاد ، در معرض خرید و فروش بودن ، محل زندگى نامناسب یا اقوام نزدیک معتاد و . . . در معرض خطر اعتیاد قرار دارند . به گفته‌ وی ، بیشترین مشکلات و مراجعات به مراکز مشاوره مربوط به دانش‌آموزان مقطع راهنمایى تحصیلى بوده و این به علت نبود مشاوره در این مقطع و عدم کنترل دانش‌آموزان پایه راهنمایى است . وی با اشاره به این‌ که طى 5 سال گذشته ، مشکلات " تحصیلى " ، " اضطرابى " ، " ارتباطى والد و کودک " ، " اختلالات خلقى " ، " کمبود توجه و رفتارهاى ایذایى " ، " رفتارهاى ضداجتماعى " ، " اختلالات سازگارى " و " شخصیتى " بیشترین علل مراجعه دانش‌آموزان به مراکز مشاوره بوده است و از 7 هزار و 717 دانش‌آموز مراجعه کننده به هسته‌هاى مشاوره در سال تحصیلى گذشته ، 3 هزار و 918 نفر دختر و از 5 هزار و 538 نفر مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره نیز 2 هزار و 891 نفر دختر بودند . همچنین 11 هزار و 900 نفر به مشاوران مدارس مراجعه کرد‌اند که 7 هزار و 485 نفر آنها دختر بوده‌اند . وى با بیان این ‌که از 5 هزار و 401 دانش‌آموز مراجعه‌کننده به مرکز اصلى مشاوره " توحید " آموزش و پرورش شهر تهران حدود 3 هزار نفر دختر بوده‌اند ، به ایسنا گفت : باید در مدارس ، تیم فعالى شامل مشاور ، روانشناس مددکار ، مسؤول آموزشی ، روانپزشک ، مسؤول تریبت بدنى و مربى امور تربیتى و فوق برنامه به مشکلات دانش‌آموزان رسیدگى کنند ؛ این در حالیست که هم‌اکنون در مدارس تنها یک نیروى مشاوره وجود دارد که از او انتظار می‌رود به تمامى مشکلات دانش‌آموزان حتی اعتیاد رسیدگى کند . بی تردید می توان بر سیاهه علل روی آوری دانش آموزان به مواد مخدر و کمبودها و بی برنامگی دولت ، خصوصا وزارت آموزش و پرورش مجموعه ای از عوامل مؤثر دیگر را نیز فهرست کرد ، منتهی نباید از یاد برد که همانگونه که خود مساله اعتیاد را همراه با عوامل مولد ومروج آن بایستی بصورت یک مجموعه چند بعدی دید ، به راه حلهای و عوامل موثر در ریشه کن کردن آن نیز بایستی به عنوان یک مجموعه که از خانه تا مدرسه و جامعه در آن بایستی شرکت داشته باشند ، نگریست . دو دیدگاه در آموزش و پرورش در جوامع امروز آموزش بی تردید نقش اصلی را در توسعه اقتصادی ، اجتماعی ، و فرهنگی ایفا می کند و عیار توسعه در هر کشور ی را با میزان سرمایه گذاری برای کودکان و نوجوانان آن کشور می سنجند . زیرا سرمایه اصلی کشور ، همانا نیروی انسانی با فرهنگ و کار آمد از طریق آموزش تامین می گردد . در حال حاضر در ایران 15 میلیون دانش آموز حساس ترین سالهای زندگی خود را در مدرسه می گذرانند . لذا توجه به این قشر جامعه ، اهمیت دادن به آینده است . امروز وظیفه آموزش و پرورش دیگر تنها انتقال میراث فرهنگی گذشته به نسل حاضر نیست . زیرا اگر چه این هدف اهمیتی در خور توجه دارد ، اما مهمتر از آن هدف آموزش و پرورش بایستی آماده کردن جوان برای زندگی در جامعه ای باشد که در انتظار اوست و چند و چون آن جامعه بایستی به دست و اندیشه او تعیین گردد . مطالعه فضای فکری حاکم بر آموزش و پرورش فعلی ایران باید بر ما آشکار کند آیا آموزش و پرورش کنونی قادر به انجام این مهم یعنی پرورش مدام جوان در جهت از قوه به فعل در آوردن توانائیهای آنها هست یا نه ؟ اصولا بر اساس دو نوع نگرش به انسان دو نوع هدف و رفتار در سیستمهای آموزش و پرورش بوجود می آیند : در نگرش نخست ، آزادی درونی انسان تلقی نمی گردد . لذا انسان ( در اینجا یاد گیرنده ) به مثابه موجودی غیر فعال محسوب می شود که عمده فعالیتهای وی به رهبری عاملی خارج از او انجام می پذیرد . لذا کار آموزش و پرورش انتقال فرهنگ ، از طریق پر کردن مغز آدمی و شکل دادن به رفتار وی بر اساس الگوهای تعیین شده است . در نگرش دوم ، آزادی درونی انسانی تلقی می گردد ، و انسان ( یاد گیرنده ) بعنوان موجودی زنده و فعال محسوب می شود . آموزش و پرورش وظیفه خود را آزاد کردن و بدان فعال کردن استعدادها و در اختیار گذاشتن اطلاعات و معلومات برای هر چه فعال تر شدن دانش آموز قرار می دهد . قبل از انقلاب ساختار آموزش ایران مبتنی بر نگرش نخست بود . این مدل اقتدارگرایانه از استبداد سیاسی ما قبل انقلاب نشات می گرفت . انقلاب آغاز نگرش دوم به انسان بود که از اسلام به مثابه روش رهایی از روابط زور نشات می گرفت و می رفت تا با شکستن قالبهای تنگ دیدگاه نخست و محدوده های ذهنی آن ، در نظام آموزش و پرورش تحولی اساسی بوجود آورد تا ، انسان و اندیشه وی با رهایی از جبرهای عارضی جای و اقعی و در خور خود را بیابد . با استقرار استبداد توتالیتر ، بنام دین ساختار آموزش و پرورش بار دیگر انعکاسی از ساخت سلطه گشت . شباهت دو نوع نظام آموزش و پرورش رژیم پیشین و رژیم کنونی نشان از این امر دارد که در استبداد ( از هر نوع و با هر نام ) نگرش نخست به انسان امکان پذیر نیست و تنها از طریق انقلاب در ساختار ذهنی استبداد و کو تاه کردن دست آن از شئون زندگی است که انسان فضای آزادی و امکان رشد را می یابد . در این نوشتار ، به مقایسه ویژه گیهای دو دیدگاه از نقطه نظر تفاوت نقش معلم و استاد ، دانش آموز و دانشجو و روابط آنها با یکدیگر ، و نیز تفاوت فرآیند یاد گیری در هر یک از دو دیدگاه میرویم . و در یکی از شماره های آینده نیز ، به سراغ مثالی عینی یعنی رابطه تحقیق و پژوهش با صنعت در ایران میرویم تا بررسی موانع و تنگناها در این دو بخش اثر و نقش تعیین کننده سیستم حاکم بر آموزش و پرورش کنونی را در ایجاد معضل صنعت وابسته را نظاره گر شویم . در ابتدا ، یاد آور گردم که آموزش و پرورش از بدو تولد انسان صورت می پذیرد و 6 سال ابتدایی زندگی هر کودکی تعیین کننده ترین دوران آن است . در محیط خانوادگی نیز ، بسته به حاکمیت هر یک از دو دیدگاه ، دو نوع انسان پرورش می یابد و آموزش می بیند . ولی از آنجا که موضوع این نوشتار آموزش و پرورش در سطح دبستان و دبیرستان و دانشگاه می باشد ، تنها به این بخش و نقش آن بسنده میشود . در طول نوشتار نیز همواره از سیستم عمومی حاکم بر آموزش و پرورش کنونی سخن به میان است و این امر نافی وجود استثناهایی در میان معلمان و استادان ، دانش آموزان و دانشجویان که بر اساس دیدگاه دوم رفتار مینمایند و در برابر سیستم حاکم بر آموزش و پرورش و ساختهای تنگ آن مقاومت می کنند ، نمی باشد . در دیدگاه اول : فضای آموزش آمرانه و اقتدار گرایانه است . رفتار معلم و استاد ، با دانش آموز و دانشجو ، تحکمی و از بالا به پایین است . 1 . رفتار دانش آموزان و دانشجویان در رابطه با یکدیگر ، رقابتی است آنهم رقابت فردی و تک روی از ویژه گیهای رفتاری آن است . 2 . تغییرات کمی نسبت به تغییرات کیفی در نزد یاد دهنده و یاد گیرنده ، هر دو ، از اهمیت بیشتری برخوردار است . نمره و مدرک در مقایسه با کیفیت علم ، از ارزشی بیشتر برخوردار است . 3 . معلم و یا استاد ، منبع علم و اطلاع محسوب می شوند . 4 . دانش آموز و دانشجو نقش منفعل و تنها گوش دهنده به سخنان معلم و یا استاد را دارند . و این همان نقش انفعالی است بعد ها نیز در عرصه زندگی ایفا می کنند . 5 . در فرآیند یاد گیری مفهوم تجربه بسیار کم ارزش است . دانش آموز و یا دانشجو ، تجربه گر محسوب نمی شوند ، لذا معلم و یا استاد به تجربه هایی که یاد گیرنده شخصا کسب کرده و میکند ، بهایی نمی دهند . در نتیجه ، دریاد گیرنده قوه خلاقیت و ابتکار عقیم می میاند و به مرور او اعتماد به نفس را از دست میدهند . کلاس درس خسته کننده و ملال آور میشود زیرا ذهن از فعالیت باز مانده است . 6 . تنها حافظه یاد گیرنده بکار گرفته می شود . تکیه بر حفظ کردن مطالب درسی است . دانش آموزان و دانشجویان به مرور کم خواه و کم خوان میگردند . معلم و استاد نیز در این سیستم بیشتر به حافظه خود تکیه دارند و در کلاس محفوظات خود را ، بصو ت سخنرانی ، به دانش آموز و یا دانش جویان انتقال میدهند . 7 . بر اساس این دیدگاه ، تکیه بر روی " موضوع " و یا " مطلبی " است که فرد یاد گیرنده بایستی مطابق نظر معلم و یا استاد فرا گیرد . 8 . ارزش گزاری به محفوظات و میدان ندادن به تجربه ، با عث می شود دانش آموز و دانشجو هنر تفکر و روش کشف روابط بین پدیده های مورد مطالعه را کسب نکند و خصوصا با کاربرد مفاهیم آموخته ، در زندگی حال و آینده خود ، ناتوان شود و پس از اتمام تحصیلات " رسمی " خود قادر به انجام کارشناسانه مسئولیتهای شغلی خود نگردد و به همان سادگی که مطالب در حافظه انباشته شده اند از ذهن بدر روند . 9 . در تمامی طول تحصیل ، یاد گیرنده به یاد دهنده متکی است . 10 . برنامه های تحصیلی در این دیدگاه و سیستم آموزش غیر قابل انعطاف و یک طرفه می باشند و از قبل توسط معلم و یا استاد بدون دخالت و مشارکت دانش آموز و یا دانش جو تهیه و دیکته می شوند . 11 . در تشخیص نیاز های آموزشی ، علیرغم تفاوتهایی که در بین یاد گیرندگان موجود است ، این معلم و یا استاد است که یک طرفه تصمیم میگیرد و همه بایستی به یک اندازه کار کنند و به انجام تکالیف مکرر موظفند . 12 . بر اساس این دیدگاه ، ارزش یابی یاد گیرنده نیز تنها توسط معلم و یا استاد انجام میشود . و دانش آموز و یا دانشجو کمترین نقشی در ارزش یابی فرا آیندهای فراگیری و عملکرد خود ندارند . و از ارزیابی معلم و یا استاد نیز ممنوع هستند . 13 . دانش آموز و یا دانشجو چون نقش فعال ندارد و تجربه گر نیست ، اعتماد به نفس پیدا نمیکند و دانش آموزان و دانشجویان مهارت های لازم را از راه بحث و گفتگو و تعامل اجتماعی و سیاسی بدست نمی آورند . 14 . از آنجا که در سیستم اقتدار گرایانه و آمرانه ، مدیریتی بر اساس اطاعت حاکم است ، ساختار تصمصم گیری در مدرسه ، تصمیم گیری ها و روابط مربوط به کلاس و فعالیت فوق برنامه پیوسته بدون مشارکت مستقیم دانش آموزان و دانشجویان ، انجام میشوند . دانش آموزان و دانشجویان تنها موظف به اطاعت و پذیرش می باشند . لذا درمدرسه که مهمترین بنیاد تربیتی است و از کودکی تا جوانی ، در تربیت یک نسل ، نقش اول را دارد ، دانش آموز اندیشیدن و مسئولیت شناسی و جسارت و ابتکار را نمی آموزد . مدرسه به دانش آموز ، سیاست را که معنایی عام دارد ، در دایره تنگ تصمیم و اجرای قدرت حاکم خلاصه می باوراند . و تمرین مشارکت در زندگی سیاسی را ، که شامل تمامی شئون زندگی انسان میباشد ، و لزوما تنها به حکومت محدود نمیگردد را در سطوح محلی و ملی ، برای دانش آموزان و دانشجویان میسر نمیگرداند . بر عکس محیط تمرین ، تسلیم و اطاعت ، انقیاد و ترس و از دست دادن شور و شوق زندگی و کمال جویی می شود . در دیدگاه دوم : 1 . فضای آموزش آزاد و بر اساس مشارکت است . 2 . ارتباط معلم و استاد با دانش آموز و دانشجو و بالعکس از طریق مشارکت و همکاری در آموزش و پرورش سامان می یابد . 3 . رفتار و ارتباط مابین دانش آموزان و دانشجویان ، بر اساس همکاری متقابل و کار دسته جمعی تنظیم میگردد . 4 . تغییرات کیفی اهمیت بیشتری می یابد . 5 . معلم و یا استاد نقش تسهیل کننده یاد گیری را دارد و وظیفه آنها ، بر انگیختن میل به ابتکار و پاسخ دادن به پرسشهای دانش آموز و دانشجو ، در جریان آموزش است . 6 . دانش آموز و دانشجو در فرآیند یاد گیری فعال میشوند . 7 . تجربه در فرآیند یاد گیری نقش اول را دارا میباشد . لذا بر آزادی و استعداد خلاقه یاد گیرنده تکیه می گردد . فعالیتهای یاد گیری مبتنی بر تحقیق و پژوهش می باشد . در ضمن تجربه های خاص هر دانش آموز در محیط زندگی ، نیز در فر آیند یاد گیری نقش می یابند و محیط مدرسه و دانشگاه و محیط بیرون از آن بند از بند گسسته و غیر مرتبط با یکدیگر نمی شوند . 8 . بر اساس این سیستم ، در سر کلاس درس ، بعلت آنکه بنا بر بحث و گفت و شنود است ، دانش آموز و دانشجو ، فرا می گیرد که بجای به حافظه سپردن مطالب ، بهتر استدلال کند و معلم و یا استاد به رفتار و شیوه بیان و محتوای مطالب ارائه شده از طرف یکایک دانش آموزان و دانشجویان ، توجه نشان می دهد . و یاد گیرنده را برای مشارکت در یاد گیری و حتی تدریس به بقیه ، تشویق میکند . 9 . بر اساس این دیدگاه ، تکیه آموزش بر مساله ای است که باید شناخته و حل شود . یعنی یاد گیرنده با مساله ای مواجه می شود و به یاد گیری میپردازد تا آن را حل کند . لذا ، بگاه ورود به کار و در مسئولیتهای شغلی ، با سهولت بیشتری از عهده حل مسائلی که پیش می آیند ، بر می آید . 10 . در این دیدگاه ، تکیه دانش آموز و دانشجو از معلم و استاد بر داشته می شود . یاد گیرنده بطور روز افزون ، خود جهت یاد گیری را تعیین میکند . یعنی با اعتماد به ارزشمند بودن تجربه و اعتماد به توانایی خود ، فرا می گیرد که در جهت رشد خود قدم بردارد و متکی به خود باشد . 11 . برنامه های تحصیلی و آموزشی ، در این دیدگاه ، انعطاف پذیرند و با توجه به نیاز های افراد به یاد گیری ، انتخاب و در باره آن مابین معلم و استاد و دانش آموز و دانشجو بر اساس شور ، بحث و گفتگو صورت می گیرد . 12 . تشخیص مواد و تنظیم برنامه آموزش و پرورش ، با دو طرف است . یاد گیرنده و تسهیل کننده یاد گیری ، هر دو ، نظر میدهند . 13 . ارزش گزاری کار نیز با دو طرف ایست . یعنی یاد گیرنده نیز در ارزش گیری به کار خویش شرکت میکند و به نوبه خود حق دارد به ارزیابی معلم و استاد خویش بپردازد . 14 . بعلت رشد حس اعتماد به نفس در نزد دانش آموز و دانشجو و از آنجا که در کلاس درس ، همه مغز ها فعالند و محیط ، محیط گفت و شنود است ، دانش آموز و دانشجو ، مهارتهای لازم را برای فعالیتها و نقشهای آتی در اجتماع ، فرا میگرند . 15 . و از آنجا که در این سیستم کلیه سازمان دهی ها و مدیریتها در سطح مدرسه و دانشگاه بر اساس مشارکت و تولید تنظیم می شود ، دانش آموز و دانشجو فرهنگ مشارکت را در خارج از حوزه مدرسه و دانشگاه ، یعنی در خانه ، در محیط کار ، در فعالیت حین فراغت ، تا مسائل اجتماعی و سیاسی ، تعمیم می دهد و دانش آموز و دانشجو پس از اتمام دوران تحصیل ، شخصی مسئول ، توانا ، مباحثه گر ، منتقد ، سازنده ، خود انگیخته ، پر شور و . . . خواهد شد که در ساختن کیفیت و کمیت حال و آینده خود ، نقش اول را بازی میکند . اکنون در ایران ، هر ساله میلیونها کودک سرشار از حس کنجکاوی و خود انگیختگی که آما ده اند از نقطه نظر جسمی و فکری از راه کشف حقیقت با جهان شگفت آشنا گردند ، به مدارس وارد می شوند و در طول 12 سال ، به زعم نگارنده ، اغلب به شیوه غلط آموزش می بینند و قوه تفکر و توان خود انگیختگی ، ابتکار و خلاقیت ، بمرور در آنها می خشکد . تنها راه و روشی که در دسترس میابند ، دست یابی به علم از طریق انباشت هر چه بیشتر ذهن با محفوظات است . آنهم اطلاعاتی پراکنده و اغلب نا مربوط با واقعیات و نیاز های زندگیشان ! جوانی عاجز از فعالیت خود جوش و ترسان از تجربه که قادر به بیان افکار و احساسات خود نمی باشد ، پای به محیط آموزش دیگری بنام دانشگاه و یا به تعبیر دیگر " دبیرستان بزرگ " می نهد . در دانشگاه از نظر کیفیت آموزش ، تفاوت چندانی ، با دبیرستان نمی یابد ( در شماره های آینده مستندات این نظر خود را ارائه خواهم داد ) اینجا نیز ، کارش افزودن بر حجم محفوظا ت است . فارغ التحصیلان این " دبیرستانهای بزرگ " خود به یکی از معضلات بزرگ کشور تبدیل می شوند . مدرک در دست ، با سطح توقع بالا ، وارد " بازار کار " می گردند . اما بازار کار بعلت ضربه ای سهمگینی که رژیم بر اقتصاد کشور وارد آورده است ، توانایی جذب آنان را ندارد . اینگونه است که سالی 180 هزارتحصیل کرده های دانشگاههای کشور ، ایران را ترک می کنند ! بررسی وضعیت معلمان و مراکز تربیت معلم : در شماره قبل این نوشتار نگارنده بر این امر تاکید داشت که اصولا بر اساس دو نوع نگرش به انسان دو نوع هدف و رفتار در سیستمهای آموزش و پرورش بوجود می آیند : در نگرش نخست ، آزادی درونی انسان تلقی نمی گردد . لذا انسان ( در اینجا یاد گیرنده ) به مثابه موجودی غیر فعال محسوب می شود که عمده فعالیتهای وی به رهبری عاملی خارج از او انجام می پذیرد . لذا کار آموزش و پرورش انتقال فرهنگ ، از طریق پر کردن مغز آدمی و شکل دادن به رفتار وی بر اساس الگوهای تعیین شده است . در نگرش دوم ، آزادی درونی انسانی تلقی می گردد ، و انسان ( یاد گیرنده ) بعنوان موجودی زنده و فعال محسوب می شود . آموزش و پرورش وظیفه خود را آزاد کردن و بدان فعال کردن استعدادهای فرا گیرندگان و در اختیار گذاشتن اطلاعات و معلومات برای هر چه فعال تر شدن دانش آموز قرار می دهد . و به مقایسه ویژه گیهای این دو دیدگاه از نقطه نظر تفاوت نقش معلم و استاد ، دانش آموز و دانشجو و روابط آنها با یکدیگر و نیز تفاوت فرآیند یاد گیری پرداختم . با توجه به ویژه گیهای کمی و کیفی آموزش و پرورش کنونی ایران ، محرز است که به جز موارد استثنایی ، دیدگاه دوم بر بخش اعظم آموزش و پرورش ایران حاکم است . نظام های آموزشی و فعالیت های حاکم بر آن ، با توجه به پیشرفت جوامع ، همواره دستخوش تغییر و تحول است و تحول آموزشی خود معلول تحول اجتماعی و تحول علوم و تکنولوژی است . پیچیدگی و افزوده شدن بر کیفیت فنون و علوم انعکاس خود را در نیاز های فردی و اجتماعی خواهد داشت . لذا هم کسب علوم و فنون جدید و هم آماده کردن دانش آموزان برای مواجه با نیازهای پیچیده خود ، دیگر با روشهای سنتی تدریس ممکن نیست ؛ بلکه در سایه روش های آموزش پیشرفته امکان پذیر است . جامعه قرن بیست و یکمی ، در حال گذار از جامعه مبتنی بر اطلاعات ، به سمت جامعه مبتنی بر دانایی می باشد که در آن علم و دانش ، تخصص ، نو آوری و خلاقیت ، محرک اصلی توسعه است . دانش آموزان برای روبه رو شدن با تحولات شگفت انگیز قرن بیست و یکم ، باستی به طور فزاینده ای مهارت های تفکر انتقالی و خلاق را برای تصمیم گیری مناسب و حل مسایل پیچیده ی جامعه فراگیرند ، تا قادر باشند با تفکر منطقی و نقاد خود نه تنها در سطح جامعه ملی ، بلکه در سطح جامعه جهانی مسائل را بررسی و ارزیابی کنند و برای شکل دهی و برنامه ریزی درجهت رشد آن ، آماده و دارای برنامه باشند . برنامه ریزی برای شاختن جهانی متناسب با نیاز های واقعی و رشد افراد بر پایه آزادی و عدالت ، نیاز مند آن است که دانش آموزان در حین فراگیری علوم ، بصورت انسانهایی با ارزشهای والای انسانی ، واقف به حقوق خود و دیگران و حافظ این حقوق ، انسانهای درستکار و بشر دوست و دارای درک سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی عمیق نیز پرورش یابند . لذا آموزش مهارت های تفکر و یادگیری از طریق روش های یاد دهی - یادگیری فعال با مشارکت مدام آنها ، ضروری به نظر می رسد . لذا بایستی بدون فوت وقت برای آن برنامه ریزی شود . راه اساسی برای تحقق این مهم ، تغییر بنیادی در روشهای آموزش و پرورش ویادگیری خصوصا در مدارس است . لذا روشهای تدریسی که بتوانند فعالیت دانش آموزان را تقویت کنند و یادگیری را به یک جریان دو سویه وفعال تبدیل کنند ، از اهمیت ویژه ای برخوردار اند . در این فر آیند البته هم دانش آموزان و هم معلمان بایستی زمینه ها و امکانات متناسب با این نوع نگرش را در دسترس داشته باشند . اما متاسفانه درآموزش و پرورش ایران و دو عنصر اصلی آن معلم و دانش آموز درایران ، علاوه برکمبودهای کمی ، مواجه اند با فقدان برنامه و رویکردی نو که در آن روح تحقیق ، نقد ، پرسشگری و گشایش افق های نوین و خلاقیت نظری متناسب با ساخت چنین جامعه ای را در دانش آموزان ایجاد کند . کیفیت پایین آموخته‌های علمی دانش‌آموزان و ماحصلی چون تداوم و جا افتادن فرهنگ مدرک‌محوری و تلاش در گذراندن واحدهای درسی به عنوان هدف غایی معلم و شاگرد در کلاس‌ها ، نتیجه محتوم این کمبودها و نگرش دوم است . در این نوشتار قصد دارم بخشی از این کمبودها را که باعث می گردند زمینه اصلی برای غالب شدن نگرش دوم بر آموزش و پرورش ایران فراهم گردد را بررسی کنم : یکی از معضلات فعلی آموزش و پرورش فقدان نیروی انسانی متخصص و کارآمد است . کمرنگ شدن نقش مراکز تربیت معلم برای پرورش نیروهای مورد نیاز در نظام آموزش کشور ، کاهش جاذبه شغل معلمی به دلیل پائین بودن حقوق و مزایای آن و در نتیجه گریز نیروهای مستعد از این عرصه ، تبدیل شدن معلمی به آخرین راه اشتغال برای نیروهای جامانده از بازارهای کار کشور ، واغلب از روی ناچاری روی آوردن معلمان به چند شغل ، که خود نیزبه علت ربودن وقت آنان ، منجر به فقر مطالعاتی آنان می گردد ، ناکارآمدی دوره های ضمن خدمت برای رشد و به روز نگه داشتن معلمان ، وجود بخشنامه های مانع و رادع برای آموزش حین خدمت و . . . همگی منجر به ناکارآمدی معلمان و نیرو های انسانی مشغول به آموزش فرزندان این کشور شده اند . بطوری که 53 درصد از یک میلیون معلم شاغل فعلی در ایران ، که بالغ بر 530 هزار معلم در ایران امروز می گردد ، دارای تحصیلات فوق دیپلم و دیپلم و زیر دیپلم میباشند . بی تردید از معلمانی که اینچنین خود در گیرمشکلات میبا شند و از کمبودها رنج می برند ، نمیتوان توقع کامل داشت که تمام هوش و حواس و انرژی خود را صرف فرا گیری و بکار گیری بهترین روشهای تدریس نمایند . برای اینکه از کم وکیف مشکلات آگاه گردیم به آماری که مورد استناد مسئولان آموزش و پرورش است و نیز نتایج طرحهای پزوهشی در دسترس ، استناد می نمایم . دکترعلیرضا شریفی پژوهشگر و محقق پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش در گفتگو با خبرگزاری مهر ۱۳۸۴ / ۱۲ / ۱۵ اعلام کرد : " بالغ بر 70 درصد معلمان مرد دیپلم و فوق دیپلم مقطع تحصیلی ابتدایی مناطق شهری ، شغل دوم دارند وحدود 50 درصد معلمان فوق دیپلم مقطع راهنمایی و 20 تا 25 درصد دبیران دوره متوسطه شغل دوم دارند . از نگاه علمی افرادی که به جز مدارس دولتی ، در اماکن آموزشی خصوصی و غیر انتفاعی نیز به تدریس می پردازند ، از جمله افراد 2 شغله محسوب می شوند اما این نکته در این آمار و ارقام منظور نشده ، چرا که چنین معلمانی در کشور 2شغله محسوب نمی شوند . " به قول شاگرد مدرسه ای که نگارنده با وی گفتگو کرده است : " از روزی که بطور تصادفی معلم خود را شبها با ماشین قراضه اش مشغول مسافر کشی دیدم ، وقتی سر کلاس چرت میزند زیاد در دلم از او دلگیر نمی شوم " . در حال حاضر معلمان در ایران از ورودی های مختلف به مدارس راه پیدا می کنند که مراکز تربیت معلم ، آزمون سراسری ، انتخاب از دبیرستانها و ادامه تحصیل تا کاردانی پیوسته ، جذب نیروهای حق التدریس و برگزاری آزمون های ادواری از جمله آنهاست . نظام در سال 1383 به فکر لزوم ارتقاء سطح تحصیل معلمان افتاد . به موجب مصوبه اسفند سال 1383 دولت " حداقل مدرک تحصیلی برای ورود تدریس در مقاطع ابتدایی ، کارشناسی است ! که در مناطق محروم با مدرک فوق دیپلم استخدام صورت می‌گیرد اما معلمان باید در طول مدت کار ، ارتقای مدرک بیابند . برای استخدام در مقاطع راهنمایی و دبیرستان نیز مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد عنوان شده است که در مناطق محروم معلمان می‌توانند با مدرک کارشناسی استخدام شوند اما در زمان کار ارتقاء مدرک بیابند . " اما آمار زیر تکان دهنده است و نشان میدهد که اغلب مصوبات دولت و مجلس تنها بر روی کاغذ و نه در عمل معتبرند اند . مدیر دفتر برنامه ریزی و توسعه مدیریت وزارت آموزش و پرورش در گفتگو با خبرگزاری مهردر تاریخ ۱۳۸۴ / ۰۹ / ۰۲ اعلام کرد : در حال حاضر بیش از یک میلیون معلم در سراسر کشور مشغول به کار هستند که 47 درصد آنان دارای مدرک لیسانس و بالای آن ، 30 درصد فوق دیپلم و حدود 23 درصد زیر دیپلم هستند ( یعنی حدود 530هزار معلم ! آیا معلومات معلمان دیپلمه و زیر دیپلم چگونه با این توقع ونیاز امروز ازمعلم که باید خود را از حالت صرف انتقال دانش و معلومات خارج کند و به خود به مثابه نگرش اول ، به عنوان صرفا فرد راهنما و هدایت کننده جریان یادگیری نظاره نماید و روش های فعال تدریس را ابتدا خود بیاموزد تا بتواند آنها در کلاس درس بکار گیرد ، میتواند سازگاری داشته باشد ؟ ! همچنین در 2 شهریور 85 مدیرکل دفتر ارتقاء مهارت های حرفه ای و تربیت معلم وزارت آموزش و پرورش ( خبرگزاری مهر ) اظهار داشت : در حال حاضر300 هزار معلم دارای مدرک معادل در آموزش و پرورش وجود دارد . در29 اردبیهشت 85 وی گفت : با توجه به مصوبات قانونی ، تمامی معلمان کشور باید طی 6 سال یک سطح تحصیلی ارتقاء پیدا کنند . و در ماموریت جدید مراکز تربیت معلم با بیش از یک میلیون معلم روبرو است که باید ارتقاء سطح تحصیلی بیابند . پس ازکنکور سال 85 طبق گفته ابراهیم کارخانه ای عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات " مجلس هفتم : 60 تا 65 هزار نفر در دوره های آموزش عالی زیر نظر آموزش و پرورش ثبت نام کرده اند و تعداد دانشجویان مراکز تربیت معلم از 5 هزار و 160 نفر ، به 10 هزار نفر ارتقاء یافته اند . همچنین شاخص آموزش های کوتاه مدت کارکنان آموزش و پرورش از 40 ساعت در سال به 73 ساعت در سال ارتقاء یافته است . با این حساب در 6 سال دیگر یعنی درسال 1390 مراکز تربیت معلم کشور تنها 10 هزار نیروی دارای مدرک لیسانس و فوق لیسانس ، به آموزش و پرورش تحویل خواهد داد . با این حساب و به این ترتیب مدت 53 سال طول خواهد کشید که تعداد 530 هزار معلم فوق دیپلمه ودیپلمه و زیر دیپلم ( حتی بدون در نظر گرفتن آن بخش از کادر آموزشی که بازنشسته میشوند ونیروهای جدید جایگزین آنها می گردند ) ارتقاء سطح تحصیلی نمایند و با مصوبه دولت در سال 1383 مطابقت کیفی بیایند . بنابراین با توجه به اینکه هر 3 سال سطح علمی جهان دوبرابر می شود ، با در نظر گرفتن ظرفیتهای ناقص مراکز تربیت معلم در کشور ، این امر غیر عقلانی به نظر می رسد و راه حلهای دیگری می طلبد . لذا افزایش دانشگاهای تربیت معلم و بالا بردن کیفیت آنها از ضروریات مهم آموزش و پرورش ایران است . حتی بایستی با ترتیب دادن آموزش های ضمن خدمت فرهنگیان به دروس کلیات و روشهای تدریس و تولید و کاربرد مواد آموزشی بهای بیشتری داده شود و در تدریس این دروس تنها به قسمت نظری و عناوین اکتفا نشود . آماده کردن معلمان کنونی نظام آموزشی برای استفاده از روش های فعال تدریس در فرآیند یاددهی و یادگیری به صورت دوره های بلند مدت و کوتاه مدت ضرورت دارد . اما یکی از موانع بر سر راه ارتقاء سطح تحصیل معلمان بخشنامه ها و مصوبات وزارت آموزش وپرورش است به نحوی که حق آزادی تحصیل را از فارع التحصیلان مراکز تربیت معلم نیزمی گیرد . بر اساس قوانین و ضوابط وزارت آموزش و پرورش دانشجوی فارغ التحصیل از مرکز تربیت معلم ، بایستی حداقل یکسال در محل خدمت خود که توسط اداره آموزش و پرورش تعیین می گردد ، خدمت نماید و بعد در صورت صلاحدید اداره ! می تواند ادامه تحصیل دهد ! طبق گفته دکتر حسین نقوی در میزگرد معاونت برنامه ریزی و توسعه مدیریت در اجلاس روسای مناطق آموزش و پرورش : از مجموع 720 هزار نیروی استخدام شده در وزارت آموزش و پرورش ، پس از انقلاب تنها 330 هزار نفر از مراکز تربیت معلم استخدام شده اند . لذا هنوز آماری در دسترس نیست که چه میزان از 47 درصد معلمان داری مدرک لیسانس و بالای آن ، امروز از مراکز تعلیم و تربیت معلم کشور فارع التحصیل شده اند ؟ اما در مورد کیفیت آموزشی فارع التحصیلان لیسانس و بالای آن جالب است حاصل یک طرح پژوهشی در سال 72 را در معرض قضاوت خوانندگان قرار دهم . البته سال انجام این پژوهش تاثیر چندانی در نتیجه حاصله ندارد . گذشته از اینکه متاسفانه پژوهش تازه تری در دسترس نیست ) نگارنده این پژوهش را از پایگاه علمی و پژوهشکده اطلاعات و مدارک علمی ایران برگفته است ) . هدف پژوهش بررسی و مقایسه سطح کارآیی معلمان فارغ‌التحصیل از مراکز و دانشسراهای تربیت معلم در مقایسه با سایر معلمان بوده است . روش تحقیق توصیفی و ابزار آن شامل آزمون - 1 پیشرفت تحصیلی دروس تربیتی و اختصاصی - 2 نگرش‌سنج دانش‌آموزان - 3 پرسشنامه مدیران مدرسه - 4 لیست نمرات ثلث سوم دانش‌آموزان بوده است . جامعه آماری تحقیق شامل 1 ) معلمانی است که در سال تحصیلی 1367 - 1368 از مراکز و دانشسراها فارغ‌التحصیل شده‌اند . 2 ) معلمان دروس علوم تجربی و ریاضی دوره راهنمایی که در سال تحصیلی 1367 - 1368 از مراکز تربیت معلم فارغ‌التحصیل شده‌اند 3 ) معلمان آموزشی ابتدایی غیرفارغ‌التحصیل از دانشسراها و مراکز . 4 ) معلمان دروس علوم تجربی و ریاضی غیرفارغ‌التحصیل از مراکز تربیت معلم است . یافته‌ها نشان می‌دهد که اطلاعات فارغ‌التحصیلان مراکز و دانشسراهای تربیت معلم در دروس کلیات ، روشها و فنون تدریس ، کاربرد آموزشی ، راهنمایی و مشاوره ، دروس تربیتی و دروس اختصاصی از اطلاعات معلمان غیرفارغ‌التحصیل بیشتر است . حال که موضوع بحث ، کیفیت آموزشی مراکز تربیت معلم است ، نتایج طرح پژوهشی دیگری نیز قابل تامل است . هدف این طرح پژوهشی محتوای کتب درسی مراکز تربیت معلم و بررسی میزان تاثیر دروس تربیت معلم بر کارایی فارغ‌التحصیلان از دیدگاه فارغ‌التحصیلان و دانشجویان علوم تجربی است . روش تحقیق توصیفی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده است . جامعه آماری شامل دو گروه بوده است ، گروه اول فارغ‌التحصیلان مراکز تربیت معلم در رشته علوم تجربی و گروه دوم دربرگیرنده دانشجویان این رشته در استان مرکزی است . که از میان آنها 130 نفر جهت بررسی برگزیده شده است . براساس یافته‌های پژوهش 1 ) 76 درصد از افراد پاسخ‌دهنده معتقدند که دروس تخصصی مراکز تربیت معلم بر کارایی آنها بیشترین تاثیر را دارد . 2 ) 73 درصد از افراد فارغ‌التحصیل ابراز داشته‌اند که از دروس تخصصی در امر تدریس کاملا و یا تا حدی استفاده می‌کنند . 3 ) 70 درصد از دانشجویان معتقدند که محتوای کتب درسی مراکز تربیت معلم ، قدرت حل مساله را در دانشجویان تقویت نمی‌کند . همچنین بگزارش ایسنا یک دانشجوی کارشناسی ارشد در پایان‌نامه‌ای ، دیدگاه مدرسان و دانشجو معلمان مرکز تربیت معلم تهران را نسبت به برنامه‌های درسی ، فرآیند یاددهی ، یادگیری ، مدیریت آموزشی و تاثیر آنها در ایجاد توان خود راهبری و خود ارزشیابی دانشجو معلم بررسی کرده است . نتایج این پایان نامه که با راهنمایی دکتر غلامحسین شکوهی و مشاور دکتر زهره سرمد و دکتر نادر قورچیان که توسط نادر سلسبیلی دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی آموزشی دانشکده علوم تربیتی دانشگاه تهران انجام شده ، نشان می‌دهد : تصوری که صاحبنظران جهانی تعلیم و تربیت از تربیت معلم دارند با تصور ما در مراکز تربیت معلم تهران فاصله‌ بسیاری دارد . در حالی که صاحبنظران جهانی تعلیم و تربیت برای ایجاد تحول ‌در تربیت معلم ، به تجربه‌های جدیدی دست یافته‌اند و رویکردهای مختلفی را با توجه به آینده‌نگری و به قصد ایجاد تحول مطلوب را مورد امتحان و پژوهش قرار می‌دهند و به دنبال تربیت معلمانی خلاق ، جستجوگر ، پویا ، خود راهبر و خود ارزشیاب هستند ، ما به دنبال تربیت معلمان مقلد ، یکنواخت و مسلط در اداره کلاس هستیم . همچنین در حالی که این صاحب نظران به دنبال ایجاد فضایی نشاط ‌آور در موسسه آموزشی ، یکپارچه با یادگیری‌های خارج از موسسه و جامعه ، تشویق دانشجو به نوآوری به خصوص در زمینه تدریس ، ‌ روبرویی دانشجو با مسایل جدید و گسترده در کار آموزش هستند و اینکه دانشجو معلم به عنوان معلمی در نقش راهنما و تسهیل کننده یادگیری‌های دانش آموزان ظاهر شود ، در مراکز تربیت معلم ایران ، فضایی کم نشاط و بدون ارتباط با جامعه بیرون و بدون یکپارچکی و فزایندگی در این یادگیری‌ها هستند . تاکید بر کتاب درسی و حفظ کردن متون و امتحان از مطالب آن در مراکز تربیت معلم ما اعمال می‌شود و کمتر به دانشجو فرصت پژوهش در زمینه‌های مورد علاقه داده می‌شود . .

Download XML • Download text

Text view

fas-20

View options