Dependency Tree

Universal Dependencies - Ottoman_Turkish - DUDU

LanguageOttoman_Turkish
ProjectDUDU
Corpus Parttest

Select a sentence

s-1 bayındır ḫânuñ yigitleri dirse ḫânı ḳarşuladılar getürüp ḳara otaġa ḳondurdılar ḳara keçe altına döşediler ḳara ḳoyun yaḥnısından öñine getürdiler
s-2 yerse yesün yemezse ṭursun getsün
s-3 sen var iken av avladı ḳuş ḳuşladı
s-4 ol ḳırḳ nâmerdüñ bir ḳaçı oġlanuñ yanına geldi eydür
s-5 oġlan yine eydür
s-6 ne eyleyelüm deyü ṭanışdılar
s-7 bu ne sözdür
s-8 aġca ḳoyunlar olan yerde bir ḳuzıcaġı olmaz olur
s-9 bunuñ üzerine birḳac zemân geçdi
s-10 oġuz begleri bunı eşitdiler şâd olup sevindiler
s-11 oġlan ṭutsaḳdur begler bilsün dedi
s-12 begler ḫoş kaluñ dedi
s-13 atdan ayġır deveden buġra ḳoyundan ḳoç ḳırıldı
s-14 gördiler bir sürri ḳaz oturur
s-15 ‘ışḳ ma‘rifet deñizinden bir gevherdür ki dile şevḳ ü żiyāʾ virür
s-16 eger pâk tutarsañ ka‘be-i raḥmân olur ve eger bî-pâk olursañ ḫâne-i şeytān olur
s-17 birḳaç yıldan ṣoñra ḳapucı miskîn mevt döşegine düşdi
s-18 fi’l-vâḳi’ o mübârek du’ânuñ bir berekâtıyla yanıma gelmege ḳâdir olımadılar
s-19 mevc beni götürdi deryâ kenârına atdı
s-20 cümlesin fuḳarâya üleşdüremem
s-21 iṣfahânuñ beriyyesi cânibinde on sekiz fersaḫ öte bir ḳaṣabadur
s-22 ḫuṣûṣâ ki gûn ḳûrînüñ cümle bedeni ġâyetle mûydâr ve her ḳılı bir tîr-i tîze nümûdâr görindi
s-23 meẕkûr sipeh-sâlâr asker-i manṣûrla fî’l-ḥâl irtiḥâl idüp per-i ferr ü bâl-ı iḳbâlle uçup gitdi
s-24 bu bir ʿilmdir ki ahkâm-ı şerʿiyye-i ferʿiyye-i ʿameliyyeden baḥs̱dir edille-i tafṣiliyyeden istinbâṭı ḥays̱iyetinden
s-25 cümlesin bir yirde ḫalṭ idüb muḥkem ova ki ḥall ola baʿdehû bâdâmı döküb bir miḳdârçe şekerle ova ve içine ḳoyub bir tepsi üzerine dizüb furuna ḳoyub ḫarâret pişürüb çıḳara ve’s-selâm
s-26 cümle on yedi neferdir
s-27 paşadan ve ʿayândan taḳdîr olan mertebe iḥsânlar alub ḫayr duʿâ iderler
s-28 ve bu şehirde şeyhü’l-beled defterile üç kerre yüz biñ âdem vardır
s-29 sultân murâd ḫân biñ târîḫinden soñra gelen pâdişâhların ‘azamı idi
s-30 şimdi vaḳt degildir gidilmez
s-31 ve bundan muḳaddem geçen yetmiş bir biñ yıl daḫı hep ḫalḳ-ı insânuñ muḳaddemâtıdur
s-32 s̱übûtı vardur ammâ vücûdu yoḳdur
s-33 müteşerriʿîn-i ṣûfiyye hep buña ḳâyillerdür
s-34 baʿdehû risâle-i şerîfeʾi iki muḳaddime bir netîce üzere tertîb itdüm
s-35 zîrâ ḥaḳîḳatde bir şeyʾi idrâk itmek ol şeyʾe yetişmekdür
s-36 ammâ cinn ile min vechdür
s-37 nitekim dimişler
s-38 mücerred neyl ü idrâkdür
s-39 hemân islâm-ı mecâzîden çıḳmaḳ küfr-i ḥaḳîkîye girmekdür
s-40 bir ânlıḳ cevr ü sitemi biñ yıllıḳ ʿâleme degmez
s-41 saʿâdetlü pâdişahım boġdân ve eflâḳ voyvodaları ḳadîmü’l-eyyâmdan devlet-i ʿaliyyenüñ dostına dost u düşmenine düşmendür
s-42 biñ elli yedi senesi zarfında celâlî ibrâhim aġa yerine aġa olmuşidi
s-43 işte ḥukemâlıḳ da budur yoḫsa hindden yemenden ḥakîm getürseler fâʾide eylemez
s-44 bir ṣûreti leh sefîrinde serʽasker olan vezîr muṣṭafa pâşâya yazılmışdır
s-45 başḳa bir pârça kâġıda taḥrîr idip içine ḳoymuşdur olduġu bu resm ile merkûzdur
s-46 s̱ebât-ı salṭanat ve beḳâ-yı memleket dört şeyʾiñ vücûduna menûṭ ve merbûṭdur
s-47 eger dilerseñ bir kimseyi tesḫîr idesin evvel kendi adın ve anası adın ḥisâb idesin
s-48 yine olmaz ise üçüncü defʿa on bir gice daḫı eyleye elbette musaḫḫar olur
s-49 benim devletli sulṭânım ḥużûr-ı saʿâdete firistâde ḳılına
s-50 bu sözde şübhe yoḳdur cümlesi aḳvâl-i ṣâdıḳdır
s-51 altına zer dirler
s-52 zîrâ bu ṭarîḳ-i muʿammâda bir kelimeniñ âḫirine gelen ḥarfe ayaġı diyü ẕikr olunur
s-53 andan ṣoñra ortaya bâde geldi yemege içmege başladılar
s-54 dost oldur ki ṭoġru söyleye egri yürümeye
s-55 ḳaç dostuñ vardır
s-56 bundan aʿlâ şeyʾ yoḳdur
s-57 ṭaʿâmı hażm itdirir
s-58 o cihetle edebiyatsız millet, dilsiz insân ḳabîlinde olur.
s-59 türkçemiz bir lisândır ki, bi'l-ḳuvve şâmil olduġu muḥassenâta göre, dünyâda en birinci lisânlardan addolunmaġa şâyândır .
s-60 vâḳıʿa şiʿr ve inşânın bu ḥâle girmesi bu ʿaṣrın yapması degildir .
s-61 hele bir kere raġbet o cihete dönsün az vaḳtte ne şâʿirler, ne kâtipler yetişir ki, ʿaḳllara ḥayret verir.
s-62 oġlunun gördügü terbiye bu yolda olduḳtan ṣoñra ḳızınıñ terbiyesi ne ḥâlde ḳaldıġını da istiḫrâc edebilirsiniz.
s-63 cânân nereye ister ise gidiyoruz.
s-64 dişleri de elbette iki dizi incidir .
s-65 waldteufelin bu meşhûr valsini ne vaḳt dinlese bütün hayali inkişâf ederdi .
s-66 bu ġazete tebʿa-i ʿos̱mânîyenin ḥuḳûḳ-u meşrûʿa-i esâsiyesini ṭâlibdir ve bütün nâmuslu ve ḥürriyetperest ahâlîmizin tercümân-ı efkârıdır .
s-67 dünyada bir nefes ṣıḥḥaṭ gibi devlet bulunmadıġı müsellem bir ḥaḳîḳattir
s-68 bütün ṣanâyiʿ-i nefîsenin mevżûʿsu güzellik dedigimiz şeyʾin żapṭ ve tasvîridir .
s-69 ṣan’at-ı şiʿire pek degersiz bir intisâbım vardır .
s-70 altunı virüb, ḳapudını aldı.
s-71 ol zamân oġlan eyitdi:
s-72 ḫıżırın ayaġından aldıġı tobraġı anasınıñ gözlerine çekdi.
s-73 onlar irmiş murâdına.
s-74 böyle bilesiñiz.
s-75 evet, biraz da ʿaşḳtan, daha doġrusu yine ʿaşḳtan baḥsedelim.
s-76 ḥükûmât-ı müctemiʿanın arizona eyâletinde böyle bir ormanıñ vücûdundan bilmem ḫaberdâr mısınız?
s-77 bugün birer ṭaş kütlesinden başḳa bir şey olmayan bu aġaçlarıñ ḳısm-ı ʿazamı çam nevʿindendir .
s-78 ey cemâʿat-i müslimîn, bilmiş olunuz ki müslümânlıḳta ḳavmiyyet yoḳtur
s-79 bunuñ üzerine el birligiyle çalıştılar
s-80 ey ʿos̱manlı ḳardeşlerim!
s-81 ḳocası ḥacı efendinin tek vuruştan ibâret bir ḳapı çalışı vardı .
s-82 bâżı kibâr ḳonaḳlarında içerideki şeylerin dışarıya ṣızmasını istemezler.
s-83 dışarıda vaḥşî ve soġuḳ bir şubat gecesi vardı .
s-84 ḥalḳa doġru gitmenin ikinci vazîfesi de ḥalḳa medeniyyet götürmektir .
s-85 ʿacaba, millî lisânımız bunlardan hangisi olacaḳtır ?

Text viewDownload CoNNL-U