| s-101
| Li ndeyi Arsinoe doonoon nit ku ñuul dëgg-dëgg ëpp na tool. |
| s-102
| Te dina gën a leeralaat njabootug Kleopaatar, la Hilke Thuer, bu Akadëmi siyans bu Ótris, mi jiite gëstukat yooyee waxoon. |
| s-103
| Loolu nag moom, dafay dëggal rekk li Seex Anta Jóob waxoon te firndeeloon: 'Waa Misra ya ñu ñuul lañu woon'. |
| s-104
| Xibaaryi.com ab dal la (site) bu di tas xibaar ci wolof, muy làkk wi ñu gën a wax ci Senegaal. |
| s-105
| Mi ngi sosu ci atum 2008 ca Daara Ju Kawe ju Ndar doonoon gëstug jeexal gu ndongo yii di Ibra Njaay ak Musaa Kelekey Jaxate. |
| s-106
| Dal bii nag benn la ci saafara yi nu nar a saafaraa jafe-jafe yii nu lim ci suuf. |
| s-107
| Ci Senegaal, lu tollu fukk ci téeméer (10 %) rekk ci askan wi ñoo dégg làkku Frãse ba mën ci a jariñu, bu nu méngalee lim boobu ak lu ëpp juróom ñatt fukk ci téeméer (80 %) ci askan wi, ñu nga xam ne seen ag dégg wolof kawe na. |
| s-108
| Ñu bari ci askan wi dañu di seetaan ay film te duñu xam sax lu di maanaa mi. |
| s-109
| Loolu nag di mbir mu doy waar ci askan wu bëgg ñu weg ko. |
| s-110
| Sunu ndaw ñi, di ëllëgu réew mi, dégguñu solo si baat yi ëmbu dëg-dëg ci film yi ñu leen di jagleel, wante dañuy banneexu rekk ci jëf ju reetaanlu ju ñu gis. |
| s-111
| Loolu tamit di mbir mu nga xam ne du nàmm seen am xel. |
| s-112
| Bu njëkkoon, barab ya ñu daan seetaane filmu Endo ak kowboy ya dañu daan fees dell ndax ñoo gënoon a neex a nànd. |
| s-113
| Léegi, barab yooya soppees na leen ay ja (marse). |
| s-114
| Loolu tax ba nit ñi dematuñu sinemaa niki nu ko daan defe bu jëkkoon, waaye tamit dégg-dégg bi jàppandiwul ci film yu mel ni poliis especiaal, afeer kalase tere awaase ak yeneen ak yeneen. |
| s-115
| Kuréel yiy tàggat askan wi dañoo bàyyi ñi jàngul ak seen bopp ndax làkk frãse lañu fay tàggate. |
| s-116
| Tàggat nit ki ci làkk wi mu dégg moo gën a yomb juróom ñaari yoon - gën gaa néew - tàggat ko ci lammiñu jàmbur. |
| s-117
| Tàggat ci wolof soxlawul lu dul mu man a bind, man a yër ndax làkk wi dégg na ko ba noppi. |
| s-118
| Bu dee ci wu doxandéem la nag (niki Frãse), dina laaj yeneen yu mel ni nos-wax, tëggiin xam bennaani baat yi ak waxiin wi añs. |
| s-119
| Nguur gi am na ay jafe-jafe ci fal boroom lijaasa yi sunu daara yu kawe yi tàggat, rawatina ñi seen xam-xam màcc ci kàllaama yi. |
| s-120
| Ñu néew ci askan wi ñoo di yër yéenekaay yi ñu bind ci wu Frãse. |
| s-121
| Daanaka ñi leen di yër matuñu ñaar fukk ci téeméer (20 %). |
| s-122
| Ba tax na njariñam taxu koo bari. |
| s-123
| Saafara si: Gën a yaatal njàngale mi ci sunu làkki réew, jaarale ko ci taxawal ay jumtukaayu tas xibaar ci sunu làkki réew, rawatina ay dali internet. |
| s-124
| Taxawal ay këri yéenekaay ci sunu ay làkk; |
| s-125
| Fexe ba tekki film yi ñu di seetaan ak fowukaay yi sunu xale di jëfandikoo ci sunu ay làkk; rawatina ci wolof ndax mooy làkk wi ëpp lu ñu koy jëfandikoo ci réew. |
| s-126
| Defar tëriin ci sunu ay làkk. |
| s-127
| Loolu doon na luy yokk xereñug askan wi. |
| s-128
| Dina yokk ay junniy junniy liggéey ñeel ndongo-daara yi ñu tàggat te amuñu fu ñu leen dugal, ñoñ fànn ñi (ci tekkig film yi ci sunu ay làkk). |
| s-129
| Dina yokk sinemaa yi ñuy seetaane film yi, dina yokk njënd mi ak njaay mi. |
| s-130
| Nañu xayma ñaata ci ay film yu wayndare, fowukaay, téere ak film yu xale ñoo am ci àdduna bi ci yeneen i làkk te ñu man koo soppi ci sunu ay làkk, su nu bëggee xam njariñ li ci wàllu kom-kom ak xel. |
| s-131
| Ndaxam man nañu di jëfandikoo làkku Faraas ba léegi, waaye loolu warul a tax ba ñu bañ a xalaat ne aw làkk lu man a indi kom-kom la su fekkee ni lu ëpp ci askan wi moom lañu di jëfandikoo. |
| s-132
| Looloo dal wolof fii ci Senegaal, bambara ca Mali. |
| s-133
| Loolu la Microsoft sàmm ba tàmbali a amal Windows ak Office ci làkk yu mel ni wolof ak bambara. |
| s-134
| Google tamit tàmbali na ko. |
| s-135
| Loolu tamit la waa Faraas xam ba taxawal kuréel gi ñuy woowe Francophonie. |
| s-136
| Lu ñu gën di jëfandikoo làkku Faraas ci àdduna bi rekk (lu tollu ak ñaari téeméeri milyoŋ ci doomi aadama) gën di yokk ay liggéey ca Faras, ndax ñoom ñoo di soppi film yooyu di ko jaayaat yeneen téeméer ak ñeen-fukki milyoŋi doomi aadama yi nekk ci yeneen réew te di jëfandikoo làkku Faraas te nun noo ngi ci biir. |
| s-137
| Ndax làkk wolof am na mucc? |
| s-138
| Colette Grinevald di ab gëstukat ci làkk ca laboraatuwaaru làkk ba ne ca Lyon-II. |
| s-139
| Ci ab gëstu bu mu defal Unesco aju ci dundiinu làkk yi, jàpp na ne lu jege 50 % ci làkk yi dinañu saay fi ak atum 2100. |
| s-140
| Am na sax gox yu nga xam ni, man na a am mu egg ci 90 % (niki Óstrali ak Amerig). |
| s-141
| Gisees na ne ca atum 2100, làkk yu ñu di gën a wax ñoo di: Àngale, niki làkk njënd, njaay ak xarala, Español ca bëj-saalumu Amerig, Purtugees, ca bëj-saalumu Amerig ak Afrig, Araab, Sinwaa ak Endo ca Asii, Swaahili ak Wolof, ci Afrig. |
| s-142
| Li ñu mën a jàngee ci mbajtalu gëstu bi moo di: Benn, làkk Frãse bokkul ci làkk yi am mucc. |
| s-143
| Te monte Colette Grinevald mi jiite gëstu bi doomu réewum Frãs la. |
| s-144
| Kon ndax warees naa wéy di jiital ci réewum Senegaal làkk wu amul mucc, rax-ci-dolli 10 % askan wi rekk a ko dégg ba mën koo jariñoo? |
| s-145
| Ñaar: Sunu làkk wii di Wolof doon na làkk wu am mucc ba tax ñu war koo jiital ci réew mi. |
| s-146
| Kon ndax wareesuñoo jiital làkk wu ame nii mucc te lu ëpp 80 % askan wi dégg te di jëfandikoo? |
| s-147
| Cosug àdduna bi ak Big Bang |
| s-148
| Nit dafa mas di laaj ci jamono ju nekk, fan la àdduna su daytaluwul sii jóge? |
| s-149
| Fan la jëm? |
| s-150
| Nan la àtte yiy wattu ag màndaqoom ak ag nosoom di doxe. |
| s-151
| La-ko-dale ci ay xarnu, boroom xam-xam yi def nañu ay gëstu ci lu aju ci tëriit loolu. |
| s-152
| Ñu àgg ci génne am mbooloom ay gisiin. |
| s-153
| Xalaat bi notoon ci xarnub fukk ak juróom ñeent moo doonoon àdduna bi de am mbooloom ne-ne la, yu yor dayo bu amul yamu, yu fi nekkoon naka jekk, te di yu fi dul jóg it ba fàwwu. |
| s-154
| Gis-gis bii nga xam ne mooy cëslaayu xeltu gu ngérum ne-ne dafa daan dàq ak a weddi amug aji-sàkk ji (Yàlla), ba noppi di saxal ne àdduna bi amul ab tàmbali, te amul it ab yamu. |
| s-155
| Ngérum ne-ne, nosteg xalaat la, gu di jàppe ne-ne ne mooy genn nekk gu joyu gi fi am, ci noste gii. |
| s-156
| Lenn lu dul ne-ne amul. |
| s-157
| Nosteg xalaat gii nga xam ne mu ngi sosoo ca Geres Gu Yàgg ga, te gën a tase ci fukk ak juróom ñeenteelu xarnu, mujj na di lu siiwe ci turu ngérum ne-ne mu dàggasante mu Karl Maks. |
| s-158
| Ñoñ ne-ne ñi dañoo jàppe woon xalaatu àdduna bu amul yamu bii muy seen ndëerlaay lu mag. |
| s-159
| Ci misaal, ca téereem ba tudd (dal yu dàttu yu xeltu) saa ne-ne mii di Jorj Politseer, saxaloon na ca ne àdduna bi du lu ñu sàkk. |
| s-160
| Mu dolli ca ne bu doonoon lu ñu sàkk, dafa waroon a nekk di lu Yàlla sàkk ca saa sa te mu tukkee ci ag neen. |
| s-161
| Bi Politseer saxalee ne àdduna bi sàkkeesu ko ci ag neen, dafa sukkandiku woon ci misaal mu sax mu àdduna bi te nekkoon fi ci fukk ak juróom ñeenteelu xarnu. |
| s-162
| Mu xalaatoon ne def na ag saxal gu xam-xam. |
| s-163
| Ci biir loolu jëm-kanam yi xam-xam ak xarala amal ci ñaar-fukkeelu xarnu, màbb nañu ci mujj gi xalaat bu njëlbéenu bii ñu di wooye ngérum ne-ne, wuññees na ne àdduna bi saxul ni ko ñoñ ne-ne ñi daan waxe. |
| s-164
| Waaye ci safaan bi dafa nekk ci ag tàllaliku. |
| s-165
| Gisees na it jaare ko ci seetlu ak xayma ne àdduna bi am na ab tàmbali (fu mu tàmbalee), te dees ko sàkk mu tukkee ci tus, ci ag fàcc gu mag. |
| s-166
| Tay jëf jii àddunay xam-xam jépp nangu na ko, te wuññig jëf yu am solo yii mu ngi jàppandee ci ay seetlu ak i njuréefi gëstu yu di ag jeqiku. |
| s-167
| Ca 1929 ca seentluwaay bu Monpiuson ca Kaliforni, ab saytukatu bidiw bu Amerig bu tudd Elwin Oban defoon na benn ci wuññi yi gën a mag ci taariixu saytu-bidiw. |
| s-168
| Bi mu di seetlu bidiw yi ci ag fésalukaay gu ngande, gis na ne dañuy génne genn leer gu xaw a xonq, ci kem seen ag soreyoo. |
| s-169
| Loolu li muy wund moo di bidiw yi dañu di dem sori nu. |
| s-170
| Waawaaw, ci li ay àtte yi ñu nangu ci jëmm wax, jëmmi ceññeer yu leer yi bu ñu di tuxu jëm ca tombub seetlu ba, dañu di jeng jëm ci yolet, te jëmmi ceññeer yu leer yi di dem di sori tombub seetlu bi dañu di jeng jëm ci xonq. |
| s-171
| Seetluy Oban yi may nañu nit xam ne leeri bidiw yi dañuy jëm ci xonq. |
| s-172
| Loolu li muy wund mooy ñoom kat dañoo dëkk ci di nu sori, di dem wëlis nu. |
| s-173
| Ginaaw loolu Oban defaat geneen wuññi gu mag. |
| s-174
| Lu tàllalikug àdduna bi di wund? |
| s-175
| Tallalikug àdduna bi dafa di wund ne bu ñu manoon a deltu ginnaaw, dinañu seetlu ne àdduna baa ngi doore ci benn tomb, fa la jële cosaanam. |
| s-176
| Xayma yi wone nañu ne benn tomb bii nga xam ne moo ëmboon mbooleem ne-ne bu àdduna bi dafa waroon a am kemu ab dayoo ak ag fataay gu amul yamu. |
| s-177
| Àdduna bi nag mu ngi sosoo ci fàccug benn tomb bii yoroon dayob tus. |
| s-178
| Fàcc gu mag gii nga xam ne ci la àdduna bi doore, tuddeesoon na ko Big Bang, gisiin wi it daal di jël tur wi. |
| s-179
| Ci ag pàttali dayob tus aw waxiin wu gisiin la wu ñu jëfandikoo ngir man a leeral. |
| s-180
| Xam-xam manul a leeral maanaam neen mi nga xam ne weesu na digi déggiinu nit, ba mu koy tuddee tombub tus. |
| s-181
| Ca dëgg-dëgg, dayob tus mooy ag neen. |
| s-182
| Ci noonu àdduna bi mu ngi sosoo ci ag neen. |
| s-183
| Ngir gën a leer, dees koo sàkk. |
| s-184
| Lii nga xam ne ci ñaar fukkeelu xarnu rekk la ko xam-xamu jëmm bu jamonoo bi wuññi, Alquraan moom saxaloon na ko booba ak léegi tollu na ci fukk ak ñeenti xarnu. |
| s-185
| Moom moo sos asamaan yi ak suuf si. |
| s-186
| Ñi weddi xanaa gisuñu ne asamaan yi ak suuf si benn jóor lañu woon bu taqaloo (lu ci ne tayu ci moroom ji), ñu tàqale leen. |
| s-187
| Loolu li muy wund mooy lépp sàkkees na ko ci genn fàcc gu mag gu bawoo ci benn tomb. |
| s-188
| Bu ko defee mu doon àdduna bii nga di gis bi mu tàqalikoo. |
| s-189
| Tàllalikug àdduna bi benn la ci firnde yi di wone ne àdduna bi ci ag neen lañu ko sàkke. |
| s-190
| Lii nag xam-xam wuññiwu ko lu moy ci ñaar-fukkeelu xarnu bii rekk, waaye Yàlla moom jotoon na nu koo xibaar ci Alquraan, ju ñu wàcce booba ak léegi tollu na ci 1400 at. |
| s-191
| Asamaan si ñoo ko tabax ci sunu kàttan, di ko yaatal it ci anam gu sax. |
| s-192
| Big Bang dafay wone ci anam gu leer ne àdduna bi ci ag neen lañu ko sàkke. |
| s-193
| Ci nu gën a leer, Yàllaa ko sàkk. |
| s-194
| Looloo tax saytukatu bidiw yi taqoo woon ak xeltu gu ngérum ne-ne mi (materialime) wéyoon ci weddi Big Bang te sax ci dëgëral xalaatu ab àdduna ju amul yamu bi. |
| s-195
| Sababi lànk gii feeñ na ci baati Artir Edington, benn boroom xam-xamu jëmm bu siiw la woon: (ci wàllug xeltu, déggiit wu ag tàmbali gu bette dafa ma di xatal). |
| s-196
| Beneen saa ne-ne bu waa Angalteer di Fred Hoyle, moom itam gisiinu Big Bang xatal na ko. |
| s-197
| Ci digg ñaar-fukkeelu xarnu Hoyle daldi nay doon farandoob gisiin wu melokaan wu sax wi. |
| s-198
| Woowu gisiin dafa niroo woon ak wa fi nekkoon ca fukk ak juróom ñeenteelu xarnu, te di woon àdduna bu tekkaaral bi. |
| s-199
| Gisiinu melokaan wu sax wi dafa saxaloon ne àdduna bi ab kemam amul yamu naka noonu ab diiram. |
| s-200
| Gisiin wii nga xam ne amul woon geneen jublu gu feeñ gu dul dëgëral xeltug ngérum ne-ne nekkoon na di lu safaanoo ak gisiinu Big Bang wi saxaloon ne àdduna bi am na ag tàmbali. |