| s-101
| Lâkin Bedîa işte hiç çıkmıyordu . |
| s-102
| 1335 senesi Mayıs’ının on dokuzuncu günü Samsun’a çıktım . |
| s-103
| Eserleri Halit Ziya Bey’in hafif bir sıhriyyet beyanıyla tezahür eden Fatma Münire Hanımefendinin de şimdiye kadar iki şiirle bir küçük hikâyesini okudum . |
| s-104
| İsabet etmişim : Lokantadan çıkıp gitseydim müessir bir levha-i hayâtın temâşâsından mahrûm kalacaktım : İhtiyar çatalıyla tabağa vurdu , garsonlar koşuştular . |
| s-105
| İhtiyar bu sözden başka bir şey söylemiyor , muttasıl para çantasını gösteriyordu . |
| s-106
| Hayattan , hakikatten , beşeriyetten uzak , pek uzak idim . |
| s-107
| Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegâne temeli budur. |
| s-108
| — Kuzum beyefendi , merhamet ediniz , on para veriniz , iki gündür açım . |
| s-109
| Çocuk gülüyordu . |
| s-110
| İşte karıcığı bütün yaz mevsimini onun hastalığına acıyarak bakmakla , öksürüğünü heyecanlarla dinlemek , ilaçlarını tesellilerle vermekle geçirdi ... |
| s-111
| Aşağı odadaki piyanodan fırlayan hümayun peşrevini takib eden hümayun semaisini o yüreğini okşayan ince ahengi , o gizli yaşları o şarkın hasretler , hicranlar , zulümler içinde korka korka fırlayan şikâyetlerini dinledi ... |
| s-112
| Şimdi Ali Bey yalvarıyordu bir kere de eşeklerle çıkılsa ne olur ? ... |
| s-113
| Meğer benim hakaret addettiğim muamele ayn-ı riâyet imiş : İhtiyarın dili tutuk , lakırdı söyleyemiyor . |
| s-114
| — Ölenle ölünmez . |
| s-115
| Bu gece kocan bütün erkeklik vesveselerini attı . |
| s-116
| Osmanlı Devleti’nin dahil bulunduğu grup , Harb-i Umumî’de mağlûp olmuş , Osmanlı ordusu her tarafta zedelenmiş , şerâiti ağır bir mütarekenâme imzalanmış . |
| s-117
| Belki zavallı adam ahvâline dikkat ettiğimden dolayı müteezzî olur ? |
| s-118
| kamaştıran asumanlar ne kadar tasavvur edilse bunların menâzır-ı azamet-ârâsına fikren takarrüb bile kabil olamayacağı gibi nev’-i beşer denilen âlem-i zî-hayâtın da teâkub-ı emvâc-ı ihtiyâcâtını , tehâcüm-i sehâib-i tefekkürâtını görmek için deryâlarının a’mâk-ı muzlimesinde yüzmekten , semâlarının âfâk-ı nâ-mütenâhîsine uçmaktan başka çare yoktur ! |
| s-119
| Bu dakika yaşamak ona ne kadar tatlı geliyordu . |
| s-120
| Hatta bu iktidar sahipleri, şahsi menfaatlerini müstevlilerin siyasi emelleriyle tevhit edebilirler. |
| s-121
| Kışın içerisinde karanlıktan göz gözü görmez . |
| s-122
| Peynirleri küflü , meyveleri çürük nev’inden müntahabtır ; birayı soğutmak için içine kar atarlar ! |
| s-123
| Trakya-Paşaeli Cemiyeti’nin rüesâsından bazılarıyla daha İstanbul’ da iken görüşmüş idim . |
| s-124
| Ali bütün emelleri , bütün hulyâları , bütün düşünceleriyle bitiverecek ... |
| s-125
| Damat Ferit Paşa’nın riyâsetindeki kabine âciz , haysiyetsiz , cebîn , yalnız pâdişâhın irâdesine tâbi ve onunla beraber şahıslarını vikaye edebilecek herhangi bir vaziyete razı . |
| s-126
| Onun ışığında eğlenmenin ve mes’ut olmanın hiç imkânı var mı? |
| s-127
| Vatanına hizmet ederek istikbâlde meşhur bir adam olmak hayatında bir iz bırakmak emeli kalbinde doğar doğmaz , aşağıdaki caddeden yükselen bir kahkahayı müteakib boğazını sıkan bir gıcık göğsünü acıtıyor , öksürmeğe başlıyordu . |
| s-128
| Onun düşüncesi şimdi seni güler görmek ... |
| s-129
| Eğer çocukları olursa onlara da semai öğretecekler , onlar da pederlerini validelerini yâd ederek izdivaçlarının ilk gecesi bunu çalacaklar ; bu cihetle kendilerinin hanedanı arasında bu , bir an’ane kalacaktı ... |
| s-130
| Bu zavallılar için fecrin parıltıları, yeniden boyuna geçirilecek olan hayat ipinin kanlı ilmeğini aydınlatan bir ziyadır. |
| s-131
| Trabzon’da Muhafaza-i Hukuk namında bir cemiyet mevcut olduğu gibi Dersaadet’te de Trabzon ve Havalisi Adem-i Merkeziyet Cemiyeti vardı . |
| s-132
| Biçare adamın iki eli yok ki ekmeği doğrayabilsin ! |
| s-133
| Bahsimi kazanmak için kırmızı beyaz kulübünü , Mediha Hüsnü Hanımefendinin kendileriyle refikalarını irae etmek kifayet ederse de daha ziyade izahata girişerek bu tedkik-i seviye meselesinden ufacık bir mukayese yapmalarını rica edeceğim . |
| s-134
| Ellerine bakayım ... |
| s-135
| Tecâvüze ma’rûz kalacak vilâyât-ı şarkiyenin herhangi bir bucağını müdafaada birleşmek . |
| s-136
| Bundan sonra Halide Salih hanımın en çok musahabelerini , hikayelerini , mensur şiirlerini okudum . |
| s-137
| İstikbalde dahi seni bu hazineden mahrum etmek isteyecek dâhilî ve haricî bedhahların olacaktır. |
| s-138
| İstanbul'u yenileştiren ve yerlisini şaşırtan istilaların en gizlisi ve en tesirlisi yabancı saatlerin hayatımıza girişi oldu. |
| s-139
| Herkesin yüzünde alâim-i teessür görüldü . |
| s-140
| Kızı vefat etti . |
| s-141
| Bu cihetle içeri girilir girilmez , insanın çehresine rutubetin serin teneffüsü dokunur . |
| s-142
| Karşıda yemek yiyen fakir ailenin kirli kızları, yüzlerine vuran ay ışığı içinde birer murassâ hayal olmuşlardı. |
| s-143
| Bu genç , dinç , şâdan , bahtiyar aile ile bu sönük , biçare , me’yûs ihtiyar işte tekabül etmişler . |
| s-144
| Şu muamele bana garib göründü : Bir müşteri listeyi istediği zaman okuyamaz mı ? |
| s-145
| Bu harab kafesin anahtarı orada konsolun içindeki küçük revolver değil mi idi ! |
| s-146
| Bu hususun da telafisi için hanımlarımız arasında teşebbüsler görmekle müftehiriz . |
| s-147
| Zaman namütenahi bahçe ve saatler orada açan kâh sağa kâh sola mail güneşten rengarenk çiçeklerdi . |
| s-148
| Lokantaya girdiği zamanki hareketinden çok ziyade sür’atle çocuğun bulunduğu iskemleye doğru yürüyor . |
| s-149
| Ekseriyetle sabahları inleye inleye yatağından kalkan bu kadın bir kibritle o çalıyı tutuşturduğu vakit - eğer hava sakin ise - insanı boğucu bir duman , tepe penceresinin etrafında kül rengi bir halka teşkil ederek , rutubetin kulübeye doldurmak istediği beyaz sislere karışır . |
| s-150
| Çamlar karabaşlar esrâr-ı rûhâniyyeti andıran hafif ve derin kokularıyla civara bir ma’nâ-yı câzibe , ruha bir feyz-i mübhem veriyordu . |
| s-151
| Listeyi ihtiyarın önüne bırakmadılar , gözünün önüne tuttular . |
| s-152
| Yattığı yer , küçük bir kulübeden ibarettir . |
| s-153
| Yeni ölçü bir zelzele gibi zaman manzaralarını etrafımızda zirüzeber ederek Eski günün bütün Setlerini harap etti ve geceyi gündüze katarak saadeti az meşakkati çok uzun bulanık renkte bir yeni gün vücuda getirdi. |
| s-154
| Vaziyet ve manzara-i umumiye : |
| s-155
| Oh ne büyük , ne müebbed , ne anlatılmaz ve unutulmaz bir dakika . |
| s-156
| Madam ecelin pençesinden kurtarmak istiyormuş gibi çocuğunu göğsüne bastırdığı zaman ben yaşlarımı güç hâl ile zaptederek lokantadan çıktım . |
| s-157
| Bu lokantada sulu etler , sebzeler , tatlılar hemen hemen kabil-i tenâvül değildir . |
| s-158
| Garsonlardan biri “Efendi adamınızı çağıralım ne emrettiğinizi anlayamıyoruz” demeseydi biçare menzûlün belki sağlam tarafına da nüzûl isabet edecekti : Adamını çağırmalarına muvâfakat ettiğini bir işaretle anlatınca hizmetçiler şitabân oldular . |
| s-159
| Afiyetin hüsn-i mevzûn u tâmmına mazhar güzel bir kadın , temiz ve güzel de giyinmiş . |
| s-160
| İhtiyar ümitleri kadar batî , me’yûsiyetleri kadar hazin bir tavır ile yolun aksi acihetine gidiyordu . |
| s-161
| Sonra karısı bir başka kocanın kucağına atılacak . |
| s-162
| Şakaklarını elleri arasına aldı , düşünmeğe başladı . |
| s-163
| İşte bunun içindir ki Avrupa’da âlâm-ı beşeriyyet ve rûh-ı insâniyyet hakkında tetkikâtta bulunan büyük hikâyenüvîsler , felsefe ve psikoloji ile mütevaggıl olan edibler hiçbir zaman kendilerini tabiat ve insaniyetin tasvîr-i elvâh-ı tekâmülünde behredâr-ı vukûf u kemâl addedemezler , daima bulundukları muhitin ta’mîk-ı teferruât ve cüz’iyyâtına eşedd-i ihtiyâc ile muhtaç olduklarını anlarlar ve gördükleri , anladıkları hâdisât hakkında muhtıra defterlerine nâ-mütenâhî irşâdât kaydederler . |
| s-164
| Bir an içinde kendimi , şefîk tabiatın sîne-i tesellîsinden , bîinsâf bir kuvve-i ani’l-merkeziyye ile , fırlatılmış bir muhît-i haşyette , müessir bir manzara-i hayât karşısında buldum : |
| s-165
| — Zorladı . |
| s-166
| Ben şu acı tefekkürlerime dalıp gittiğim sırada ihtiyar bulunduğum masanın yanındaki masaya kadar gelmiş oturmuş . |
| s-167
| Yalnız bir hususta kadınlar erkeklerden daha dûn bulunuyorlar ; o da tahsil-i mutavassıt görmüş erkeklerden aynı tahsile nail olmuş kadınların adedinin az olmasıdır . |
| s-168
| Bir surette ki hâline acımamak kabil değil : Bir azm ü ikdâm-ı medîdeden sonra sol elini yavaş yavaş kaldırıyor , bir lokma ekmek alıyor , et suyunun içine atıyor . |
| s-169
| Osmanlı Devleti’nin izmihlâlini çok kuvvetli bir ihtimal dahilinde görüyorlardı . |
| s-170
| Çünkü istemekte mahrûmiyetin netâyic-i tabîiyyesinden olarak bir delikanlı kadar mütehâlik ve nâ-şekîb ise de yiyebilmek için vücuduna beliyye-i marazın verdiği vehn ü atâletle bir çocuktan daha âciz ... |
| s-171
| Musahabe ve münakaşa ile efkar-ı umumiyeyi tenevvüre çalışan bu edibelerimizden başka edebiyat ile iştigal eden mümtaz birkaç imza daha tanıdım . |
| s-172
| Çelebi bu lokantayı tutmazdan evvel Beyoğlu’ndaki birahanemize gelirdi . |
| s-173
| Bu sırada aşağı caddeden ağır ağır geçen bir arabadan Ey hasta gönül ! Umma vefa son nefesinden Âzâd ediver mürg-i dili ten kafesinden şarkısını söyleyen iki sarhoşun << yaşa >> sedaları Ali’ye doğru yükseldiği zaman bu çocuk olduğu yerde katılaşmış vücuduyla bükük boynuyla irileşmiş sönük gözlerini mehtaba dikmişti . |
| s-174
| Dudaklarında belirsiz bir surette dolaşan tebessüme karşı , uzun , kıvırcık , altın kirpiklerinde çiğ tanesi gibi görünen iki damla gözyaşı çehresine düşüvermek üzere titriyordu . |
| s-175
| Zavallı ihtiyar ! |
| s-176
| Bugün sahip-i kalem olanların mesleklerinde tekâmülat göstermeye çalışmaları elbette aklı ermeyenlerin siyasiyata , hanımlarımızın feminizme sarf ü fikr etmesindendir . |
| s-177
| Mensur şiir ; edebiyat-ı nisvanımızın en parlak vadi , latifi en ruhlu safha-i inkişafı oldu . |
| s-178
| Allah bağışlasın sizin çocuğunuzun yaşında olan torunu “ Jân ” da bir gün ölüverdi ! ” |
| s-179
| Birkaç gün içinde unutulacak . |
| s-180
| Bütün bu şeraitten daha elim ve daha vahim olmak üzere, memleketin dâhilinde iktidara sahip olanlar, gaflet ve dalalet ve hatta hıyanet içinde bulunabilirler. |
| s-181
| En ziyade şayan-ı tebrik gördüğüm ceht , bu edibelerin kendilerinden evvel gelen hiçbir mecburi ne üslup , ne de efkâr itibariyle taklit etmemelidir . |
| s-182
| Ağaçların tozlu yapraklarını, kayalar üzerinde durup soyulan kertenkeleleri, denizin kirli suları altında cam kırıklarını, paslı tenekeleri, eski pabuç nâşlarını seyretmenin ne kadar çabuk ruha kesel verdiğini tecrübe etmeyen var mı? |
| s-183
| Hikâyelerinde teşrihat ve ruh vaka pek güzel olduğu halde biraz romantizm devrine ait ihmaller , fevkaladelikler var . |
| s-184
| İnkılabatın edebiyata olan tesiri bizde de olanca kuvvetiyle nümayan oldu . |
| s-185
| İşte bu mevki’de yegâne muzîk ıztırabın mutfağa uzak bir köşesine çekilerek ısmarladığım külbastı pişinceye kadar küçük sarı köpeğin ağzına yiyemeyeceğimden emin olduğum ekmeğin parçalarını atmakla vakit geçirmekte iken karşıdan bir adamcağızın gelmekte olduğunu gördüm . |
| s-186
| Karşıda yolda deniz suyuyla sulana sulana birikib topraklara karışan tozlar kuruyarak tepeler ettiğinden , gece mehtabın ışığıyla elmaspâreler gibi parlıyordu . |
| s-187
| Yüzü daha ziyâde sararmış gözleri daha donuk ... |
| s-188
| Ekmek iyice ıslanıp da bir çamur hâline gelince o hamur parçasına çatalını titreye titreye batırıyor , yarısını yine tabağa düşürerek bir miktarını ağzına götürüyor sonra çatalı bırakıp kaşığını alıyor , et suyunu içiyor . |
| s-189
| Kimin nesine lazım ? |
| s-190
| Esmer camiler, fecrden itibaren semavi bir altın ve semavi bir çini ile kaplanır ve İslam ustalarının natamam eserleri o saatte tamamlanır. |
| s-191
| — “ Bu adam kimdir ? ” |
| s-192
| Unutulan eski saatler içinde en ziyade hasretle tahattur edilen saat akşamın onikisidir. |
| s-193
| Bir tehâlük-i ihtirâmkârâne ile masasının örtüsünü koydular , tabaklarını , çatal bıçağını , bardağını , sürahisini getirdiler . |
| s-194
| Bir evlatçık bekâsı demekti . |
| s-195
| Kim bilir ne kadar rü’yâlar görmüştür ! |
| s-196
| Vapur saçtığı köpükler arasından , mest ve dilbâz , süzülüyordu . |
| s-197
| Hem yiyorlar hem gülerek konuşuyorlar . |
| s-198
| Ne ma’nâsız söz ! |
| s-199
| Nâ-tamâm kalan enîn-i istimdâda nâgehân cevab veren anîf bir ayak darbesiyle zavallı çocuk yere yuvarlandı . |
| s-200
| Derhal ilmî , iktisadî , dinî teşkilât yapmak . |