s-601
| Пушкин, Толстой болон бусад классигуудай зохёолнуудые шудалжал байна ха юм, юундэ бидэ буряад классигуудые үзэхэгүй юм биибди. |
s-602
| Буряад хэлэнэй баялиг шудалагдажал бай ёһотой. |
s-603
| Иимэ һанамжануудые мэдэн абабабди. |
s-604
| Үнэхөөрөө, буряад хэлэ шудалха программа түрэл ба гүрэнэй гэжэ хуубааһан ушар ямар зорилгодо табигдаһан байгаа гээшэб? |
s-605
| Хэды олон жэлэй туршада буряад хэлэеэ шудалжал байһан аад, гэнтэ гүрэнэй хэлэн гэжэ программа шэлэн абалга гайхалтай. |
s-606
| Түрэл хэлэн гэһэн программар долоон хоногой туршада 6 хэшээл үгтэнэ. |
s-607
| Харин гүрэнэй программада 1 хэшээл, 2-дохи хэшээлынь һайн дуранай. |
s-608
| Түрэл хэлэеэ алдаһан арад арад бэшэ гэжэ сэсэн үгые эндэ дабтамаар. |
s-609
| Мүнөө тохёолдоод байһан хашардалта байдал хадаа буряад хэлэ һайн дураар үзэлгэ бэшэ, харин хүн бүхэниие заабол шудалха тухай уялгалха шухала бшуу. |
s-610
| Тиигэбэл, ёһотойл үндэһэн арадай тоодо орохобди. |
s-611
| Үри хүүгэдни, гэр бүлэмни-минии амжалта |
s-612
| Арбагархан платитай бишыхан басаган хүдөөгэй соёлой байшан соо суглаанда ерэһэн гэртэхинээ хүлеэхэ үедөө һамбаашалан, тайзан дээрэ гүйжэ гараад эрьелдэнэ. |
s-613
| Хэншье заажа үгөө бэшэ, юрэ өөрөө мэдэржэ, зохёоһон хатараа гүйсэдхэнэ. |
s-614
| Суглаанда байһан томошуул булта энеэлдэн, альгаа ташаба. |
s-615
| Цыпелма мэгдэншьегүй, сүлөөтэйгөөр доро дохин, гүйжэ газаашаа гарашаба. |
s-616
| Суутай солотой Согто-Хангил нютагайхид дууша, хатарша зон гэжэ мэдээжэ. |
s-617
| Энэ нютагһаа суута хүгжэмшэд Абида ба Аюша Арсалановтан, Базар Цырендашиев, хатаршад Валиджан Цыренжапов, Баир Базаргуруев, Цыцык Базаржапова болон бусад олон. |
s-618
| Тэдэнэй тоодо Тангадай Жаргалай 9 хүүгэдэй гурбадахи үхибүүн Цыпелма Шалановае оруулбал, алдуугүй. |
s-619
| Цыпелма басагаханай дунда классуудта һуража байхада, нютагайнь Вера Ракшаева гэжэ басаган дуу дууладаг, шүлэг уран гоёор уншадаг болон нугархай һайханаар хатардаг һэн. |
s-620
| 10-дахи класс дүүргэжэ байһан Вера доогуур һураһан Цыпелмаае обёоржо хараад, өөрынгөө гүйсэдхэдэг хатарнуудые заажа үгөө бэлэй. |
s-621
| Тэрээнһээ эхилжэ, Цыпелма Жаргалова (Шаланова) һургуулиингаа хатарай багша мэтэ басагадта заажа, өөрөөшье хатаржа эхилээ һэн. |
s-622
| 8-дахи класс дүүргэхэдэнь, нютагайнь Цыдып Чимитов гэжэ хүбүүн культпросвет училищида һуража байгаа. |
s-623
| Тэрэ Цыпелмаагай уран нугархайень, хатарта абьяастай байһыень мэдээд, гэртэхиндэнь ошожо, басагаяа хатарай училищи эльгээхые дурадхаһан юм. |
s-624
| Тиигэжэ Цыпелма Цыдып ахайе дахажа, Улаан-Үдэ ерээд, оюутан болоһон юм. |
s-625
| Тэрэ үедэ Москвагай ГИТИС дүүргээд ерэһэн залуухан багша Татьяна Базаровна, Валентина Санжиевна гэгшэд бэлиг дүршэлөөрөө хубаалдажа, ёһотойл артистын харгы заажа үгэһэн юм. |
s-626
| Оюутан ябаха үедэнь СССР-эй арадай артист, суута хатаршан Махмуд Исимбаев гастрольдо Улаан-Үдэ ерэжэ, концерт наадаяа дэлгэбэ. |
s-627
| Тэрэ нааданда орохо ори ганса билет багшань асараад, оюутад соо жээрэб татуулаа. |
s-628
| 30 оюутад бултал суута артистын хатар хараха дуратайл байгаа бэзэ. |
s-629
| Теэд тэрэ талаан Цыпелмада тудашоо бшуу. |
s-630
| Жаргалтай басаган олон зоной хорхой хүдэлгэн, гоё һайхан концерт наада хаража, зүрхэ сэдьхэлээ хүдэлгэһэнөө мүнөөшье хүрэтэр мартадаггүй. |
s-631
| Хатарай училищияа дүүргэжэ, «Байгал» ансамблиин хатаршан болоһон юм. |
s-632
| Баһал эндэ шэлэгдээ һэн. |
s-633
| Эгээл тиихэдээ хара багаһаа «Байгал» ансамблиин артист болохоб гэжэ ходол хүсэжэ, һанажа ябаһан юумэнэйнь эди шэди мэтээр хүсэлдэшэхэдэнь, Цыпелма ехэтэ гайхаа бэлэй. |
s-634
| Ушар юуб гэхэдэ, Цыпелмагай балшар бага наһандань нютагтань Буряад драмын театр болон «Байгал» ансамбль гээд гастрольдо ерэдэг һэн. |
s-635
| Цыпелмае хатаршад ехэтэ һонирходог, ямар бэ даа дээдын тэнгэриин зон мэтээр үзэгдэдэг байгаа. |
s-636
| Магад, тиимэһээ мүнөө Должон дүү басагань Буряад драмын театрай мэдээжэ артистка болонхой ха?? |
s-637
| Цыпелма хара бага наһандаа нютагайнгаа клуб соо хатарһанаа мэргэжэлтэ хатаршан болоод, ходол һанажа ябаа. |
s-638
| Һүүлдэнь оло дахин гастрольдо ансамбльтаяа ерэжэ, энэл тайзан дээрээ хэды дахин хатаржа, нютагайхидайнгаа үшөө шанга халуун альга ташалганда хүртэһэн лэ ааб даа. |
s-639
| Хатарша артистын ажал нилээн хэсүү ааб даа. |
s-640
| Ажабайдалдаа тэгшэ эхэнэр хүнэй үүргэ дүүргэхэ хэрэгтэй. |
s-641
| Оюутан ябаха үедөө Хурамхаан аймаг тоонтотой Улаан-Үдэдэ ажаһуудаг хүбүүндэ хадамда гаража, гурбан хүбүүдые мүндэлһэн. |
s-642
| Эндэ гэр бүлэ гү, али хатар гэһэн хоёр харгы шэлэхэ гээд, гэр бүлэ, үри хүүгэдни-ажабайдалаймни амжалта гэжэ шиидэһэн байна. |
s-643
| Хоёр хүбүүдээ хүүгэдэй сэсэрлигтэ ябуулаад, өөрөө Зүүн Сибириин соёлой академи очно түхэлөөр дүүргэжэ гараа. |
s-644
| Гурбадахи хүбүүгээ түрэһэнэй удаа Улаан-Үдэ хотын 29-дэхи гимназиин хатарай багшаар ажаллажа эхилээ. |
s-645
| Мүнөө Доодо Ивалгын соёлой байшанай хатарай хүтэлбэрилэгшөөр ажаллана. |
s-646
| Цыпелма Тангатовнагай урда тээ эндэ бии болгогдоһон «Ургы» гэһэн бүлгэм «Ургыхан» гэжэ нэрлээд, нютагай үхибүүдтэ хатар наада заадаг юм. |
s-647
| «Ургыхан» мүнөө Ивалгын аймаг соогоо суутай ансамбль болонхой. |
s-648
| Улаан-Үдын элдэб харалганда ходол хабаададаг. |
s-649
| Хитад гүрэндэ, Ангарск хотодо үнгэргэгдэһэн Уласхоорондын фестивальнуудта хабаадажа, амжалта туйлаһан юм. |
s-650
| Эндэ һаяхан тэдэнэр Гусиноозерск хотодо эмхидхэгдэһэн харалганда эдэбхитэй хабаадаа. |
s-651
| Мүнөө жэл Цыпелма Тангатовна Шаланова 55 наһанайнгаа ойн баяр угтахань. |
s-652
| - Залуудаа өөрөө хатарааб, мүнөө эдиршүүлдэ хатар заажа байхадаа, ехэ баяртайб, - гэжэ тэрэ мэдэрнэ. |
s-653
| Түрэл арадайнгаа үндэһэнһөө таһараагүй буряадууд |
s-654
| Байгал шадараар, нютаг нугануудаар буряадууд үни сагһаа ажаһууһан юм. |
s-655
| Сагай хүлгөөндэ хүн зон һанаагаараа, байдалаараашье ондоо боложо, ехэ хубилалтада орожо байгаа бэзэ. |
s-656
| Гэбэшье хотын болон индустриальна түбүүдһээ холуур оршоһон газарнуудта сагаан һанаатай, дүүрэн сэдьхэлтэй, сэбэр нягта байдалтай буряад айлнууд дайралдадаг юм. |
s-657
| «Усть-Ордын үнэн» мэдээсэлэй корреспондент Намжилма ЦЫДЕНОВА мүнөө дээрэ Усть-Ордын Буряадай тойрогоор ори гансахан буряад хэлэтэй сурбалжалагша болоод байна. |
s-658
| Тиимэһээ түрэл хэлэнэйнгээ, арадайнгаа үнэхөөрөөл гайтай байдалда ороод байһые һайн мэдэдэг. |
s-659
| Гэбэшье эрхүүгэйхид бултадаа түрэл хэлэеэ, буряад ёһо заншалаа, элинсэг хулинсагуудайнгаа нангин соёл мартаа гэжэ хэлэхээр бэшэ гэжэ тэмдэглэдэг. |
s-660
| Манай корреспондент Усть-Ордын Буряадай тойрогоор мэдээжэ сурбалжалагшатай уулзажа, ажалайнгаа үедэ дайралдаһан һонирхолтой ушарнуудаар хубаалдахыень гуйһан байна. |
s-661
| - Намжилма Гутаповна, олон жэлнүүд соо тойрогой мэдээсэлдэ хүдэлжэ байнат. |
s-662
| Ямар һонирхолтой хүнүүдтэй, ушарнуудтай золгоһон байнабта, тэрээн тухайгаа хөөрэжэ үгыт даа. |
s-663
| - Нёдондо алтанхан намарай намжаа үдэрнүүдтэ Усть-Ордын үндэһэтэ арадай уран һайханай түбэй мэргэжэлтэд Хаашаг дайда руу этнографическа экспедицеэр ошоһон байна. |
s-664
| Директор Вероника Харбановагай ударидалгатай эбтэй эетэй коллективтэй хамта би баһал ябалсааб. |
s-665
| - Хэр холо юм тэрэ дайда? |
s-666
| - Эрхүү хотоһоо хойшоо Яхадай трактаар 257 модо саашаа ябахада, Зүлхэ (Ленэ) мүрэнэй эрьедэ энэ нютаг оршодог. |
s-667
| Наранай шанга туяа доро машинын сонхоор үргэн буряад тала дайдынгаа байгаали шэртэн ябаһаар байтарнай, Зүлхэ мүрэн уданшьегүй харагдаа һэн. |
s-668
| Аймагай түбэй библиотекын директор Анна Шеметова маанарые угтажа, номой санда богонихон уулзалга үнгэргөө. |
s-669
| Уншагшадай танхим соо буряад номуудай багахан выставкэ эмхидхэгдэжэ, Анна Ивановна библиотекын ажаябуулгатай танилсуулаа. |
s-670
| Һүүлээрнь аймагай соёлой байшан ошожо хараһан байнабди. |
s-671
| Шэнэ эрилтын гэрэлтэ гоё зал харагшадай анхарал татаа. |
s-672
| Иимэ соёлой гуламта бүхы манай гүрэн соошье үсөөн бай. |
s-673
| Оюутан ябаһан үе сагни һанагдаа һэн |
s-674
| Үнгэрэгшэ зуун жэлэй 80-яад – 90-ээд онуудта Эрхүүгэй гүрэнэй университедэй оюутад тэрэ хизаар руу хэлэ бэшэгэй болон аман зохёолой практикада олоор ошодог һэн. |
s-675
| - Би суг һураһан басагадаараа 1987 ондо Хаашагай аймагаар практикада ябахадаа, Малые-Голы гэжэ һуурин ерээ һэм. |
s-676
| Манай курсые даагша профессор Анастасия Григорьевна Митрошкинатай ономастика шэнжэлхэеэ иишээ ерээ бэлэйбди. |
s-677
| Тиимэһээ Хаашагай зоной заншалта соёлтой танилсалга Малые-Голы һууринһаа эхилхэдэнь, ехэ баярлааб, һонирхооб. |
s-678
| Тэрэ сагһаа энэ нютаг балай ондоо болоогүй. |
s-679
| Гансал тиихэдэ 70-аад наһатай ябаһан үбгэд, хүгшэд бурхандаа мордоо. |
s-680
| Тэдэнэрэй нэгэн-дайнай ветеран Борис Егорович Мандухаев байһан юм. |
s-681
| Ехэ шанга бөө, үзэлшэн, хэлэһэниинь тон тудалдадаг бэлэй. |
s-682
| Энэ нютагта мүнөө ажаһууһан наһажаал зон балай урданайнгаа юумэ тиимэ ехээр мэдэнэгүй. |
s-683
| Юһэн жэлэй һургуулида 52 үхибүүд һурана. |
s-684
| Библиотекарь Роза Гавриловна Бузинаева «Буряад соёлтой танилсалга» гэһэн факультативна хэшээл ябуулжа, арадайнгаа һайндэрнүүдые эмхидхэдэг заншалтай. |
s-685
| Малые-Голы гэһэн нютагта 25 жэл боложо, дахяад ерэхэдээ, сэдьхэлдэм оюутан ябаһан гүлмэрхэн сагаймни үе эжэлүүдгүй һанагдаа бэлэй. |
s-686
| Магдан нютаг – шэдитэ газар |
s-687
| - Сэхынь хэлэхэдэ, би олон жэлээр Усть-Ордада ажаһуугаад, Хаашагай аймагаар буряадууд олоор ажаһуудаг юм гэжэ мэдэдэггүй байгааб. |
s-688
| - Эндэ тэндэ ольтирогуудаар оршоһон буряад нютагууд бии. |
s-689
| Этнографическа экспедицимнай Хаашагһаа 115 модо хараанда түбхинэһэн Магдан гэжэ буряад нютаг руу ошобобди. |
s-690
| Харгыдаа «Шишкинские писаницы» гэһэн дэлхэйн удхатай соёлой хүшөө хараабди. |
s-691
| Зүлхэ мүрэнэй эрьеэр 3 км ута хабсагай шулуунууд дээгүүр 15 мянган зуун жэлэй саада тээ бии болоһон гайхамшагта зурагууд харагдаа. |
s-692
| Академик Окладников хэлэһэн байна: «Энэ хабсагайн шулуун зурагууд эртэ урда сагай хүнэй уран һайханай бүтээлэй Хойто Азиин ори гансахан музей. |
s-693
| - Бүхы дэлхэйгээр суута зурагай галерей гэжэ хэлсэдэг бэшэ гү? |
s-694
| Иимэрхүү элинсэг хулинсагуудай соёлой гэршэлгэнүүд бүхы дэлхэйгээршье үсөөн бай. |
s-695
| Эрдэмтэдэй наһаараа шэнжэлдэг, гүнзэгы удха тайлбарилха ажал тэндэ ехэ ааб даа. |
s-696
| Эдэ һүрөөтэй урданай хабсагайн зурагуудай дэргэдэ «Зүлхэйн ноёдто»; ехэ тайлган жэл бүри үнгэрдэг юм. |
s-697
| Хабсагайн зурагуудтай танилсаад, үдэшын харанхыда Магдан хүрэжэ ерээбди. |
s-698
| Нютагай клубые даагша Алексей Хартиков маанарые халуунаар угтан абаба. |
s-699
| Гэртээ юһэн хүниие бултыемнай сайлуулжа, тэрэ дороо үбгэд, хүгшэдые суглуулжа, ажал хүдэлмэримнай эхилһэн юм. |
s-700
| Үглөөгүүр бодоходо, нютагай үзэсхэлэнтэ гоё байгаали, арюун тунгалаг агаар бултанииемнай гайхуулаа. |