| s-1
| ՎԱՀՐԱՄ ՄԱՐՏԻՐՈՍՅԱՆ, Գրող, հրապարակախոս |
| s-2
| Հասարակություն - 16 Հոկտեմբերի 2016, 11:40 |
| s-3
| Հայ հանրությանը հազվադեպ է որևէ բան հուզում, բացի գազի ու հոսանքի գներից։ |
| s-4
| Բայց գրականության Նոբելյան մրցանակն էս տարի ալեկոծեց «ֆեյսբուքը»։ |
| s-5
| Շատերը վիրավորվել էին, որ Մուրակամին Նոբելյան մրցանակ չի ստացել։ |
| s-6
| Մյուս առաջատար հավակնորդների՝ քենիացի գրող Նգուգի վա Տիոնգի ու սիրիացի բանաստեղծ, էսսեագիր Ադոնիսի համար ոչ ոք չէր նեղացել։ |
| s-7
| Իսկ ինձ զարմացրեց, որ հանձնաժողովը մի տարի էլ դիմադրեց զանգվածային մշակույթի ու ճարպիկ էպիգոնության՝ Հարուկի Մուրակամիի հաղթանակին։ |
| s-8
| Մուրակամին պատկանում է ճապոնական արձակի այսպես կոչված «եվրոպական» թևին, որից հայ ընթերցողին ծանոթ են Յասունարի Կավաբատան, Կոբո Աբեն և Կենձաբուրո Օեն։ |
| s-9
| Կավաբատան Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր է։ |
| s-10
| Նա ազատորեն օգտվել է XX դարի Արևմտյան գրականության զինանոցից, բայց, դրա շնորհիվ ճեղքելով ճապոնական մշակույթին բնորոշ ներփակությունը, հերմետիկությունը, մնացել սակավախոս, ասկետ ազգային չափաբերված կենցաղի պոեզիայի, մանրուքների դրամայի շրջանակներում։ |
| s-11
| Կոբո Աբեն և Կենձաբուրո Օեն, որը նույնպես Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր է, անկեղծ «եվրոպական» նորարարներ են, որոնց «ճապոնականությունը» բարդացնում է ստեղծագործական խնդիրը՝ բախման մեջ դնելով արդիական ճգնաժամերն ու ավանդական, սոցիալապես անշարժ ինքնությունը։ |
| s-12
| Հիմա դառնանք Մուրակամիին։ |
| s-13
| Նրա գլխավոր ժանրը միստիկական դետեկտիվն է, երբեմն՝ թրիլերը։ |
| s-14
| Երկուսն էլ զուտ կոմերցիոն ժանրեր են, բնականաբար, առևտրային է նաև դրանց համաձուլվածքը։ |
| s-15
| Ավելի մեծ դժբախտությունն այն է, որ Մուրակամին օգտվում է ոչ միայն Արևմտյան գրականության արդեն ծանոթ, փորձարկված, հաջողություն բերած ժանրերից, այլև արտահայտչամիջոցներից՝ հաճախ մեծ գրողների, բայց առանց որևէ բան ավելացնելու։ |
| s-16
| Իսկ «ճապոնականությունը» նա օգտագործում է որպես էկզոտիկա։ |
| s-17
| Կարելի է հեռու չգնալ ու հիշել «Լարովի Թռչնի ժամանակագրությունը» վեպը (1994), որի վերնագիրն իհարկե ավելի լավն է, քան «Լսիր քամու երգը» տափակությունը (Հարուկիի առաջին վիպակը, որը գրելու և առհասարակ գրականությամբ զբաղվելու անհրաժեշտությունը նա հասկացել է բեյսբոլի մի խաղ նայելուց), բայց ակնհայտ նմանօրինակումն է Էնթոնի Բյըրջեսի «Լարովի նարինջը» վեպի (1962), որի հիման վրա 1971-ին Սթենլի Կուբրիկը նկարել է համանուն գլուխգործոցը։ |
| s-18
| Հնարավոր է Մուրակամիի շատ սիրահարներ ասեն՝ ինչ անենք, մեկ է, լավ է կարդացվում։ |
| s-19
| Երևի։ |
| s-20
| Ռաբիս երաժշտությունն էլ լավ է լսում մի ահագին ամբոխ։ |
| s-21
| Ծանոթ է, հեշտ է, ուղղված է այնպիսի զգացմունքներ հարուցելուն, որոնք բազմիցս ու զանգվածաբար նույն եղանակներով ի հայտ են բերվել, ուրիշների կողմից։ |
| s-22
| Իսկ նոր գրականության, արվեստի ընկալումը աշխատանք է, համաստեղծագործություն հեղինակի հետ, որի արդյունքը կա՛մ ձախողման հիասթափությունն է, կա՛մ հաջողված գործի, հետազոտության... հետաքննության հաճույքը։ |
| s-23
| Ճիշտ է, Հայաստանում, հետխորհրդային տարածքում կրթական համակարգը չի տալիս այն գիտելիքը, գործիքակազմը, որով ուսանողը կարողանա ազատվել դասական մշակույթի կռապաշտությունից և ինքնուրույն հարաբերվել ժամանակակցին։ |
| s-24
| Այդ պատճառով Մուրակամին, Կոելյոն, Բեգբեդերը և մյուսները զբաղեցնում են նույնիսկ այլ հարցերում առաջադեմ երիտասարդության միտքն ու հոգին։ |
| s-25
| Ինչ վերաբերում է Բոբ Դիլանին, կարծում եմ, նա արժանի է այս մրցանակին նախ երգի խոսքերի կարգավիճակը երաժշտության պարզունակ կցորդից պոեզիայի մակարդակի բարձրացնելու համար։ |
| s-26
| Ապա նա վառ ներկայացուցիչն է բիթնիկների մշակույթի, որը ցնցեց սպառողական հասարակությունը, որտեղ պատերազմի օրերին իշխող է դառնում ռազմա-հայրենասիրական հիստերիան, իսկ խաղաղ ժամանակ գորշությունը՝ իր 50 երանգներով։ |