Universal Dependencies - Armenian - BSUT

s-1

news-007E-00010D33

Ամեն անգամ, երբ լսում եմ «համաշխարհային ազգ ենք» արտահայտությունը, մտածում եմ՝ տեսնես ինչ նկատի ունեն մեզ այսպես ձևող-ձևակերպողները։

Amen angam, erb lsowm em «hamašxarhayin azg enk’» artahaytowt’yownë, mtaçowm em, tesnes inč nkati ownen mez ayspes jewoġ-jewakerpoġnerë.

s-2

news-007E-00020D34

Անհեթեթություն է, իհարկե, բայց անգամ անհեթեթը ձևակերպելիս պետք է նկատի ունենալ մի բան կամ բաներ, որոնք կարող են արդարացնել ձևակերպման շարժառիթն ու տարողությունը։

Anhet’et’owt’yown ē, iharke, bayc’ angam anhet’et’ë jewakerpelis petk’ ē nkati ownenal mi ban kam baner, oronk’ karoġ en ardarac’nel jewakerpman šaržaṙit’n ow taroġowt’yownë.

s-3

news-007E-00030D35

Եթե նկատի ունեն, որ մենք ցրված ենք ամբողջ աշխարհով, դա ֆիզիկական գործոն է, որն առաքինություն դժվար է համարել։

Et’e nkati ownen, or menk’ c’rvaç enk’ amboġǰ ašxarhov, da fizikakan gorçon ē, orn aṙak’inowt’yown džvar ē hamarel.

s-4

news-007E-00030D36

Չինացիները, հրեաները, իռլանդացիները, ուկրաինացիները մեզնից պակաս չեն ցրված, թվով գուցե գերազանցում էլ են։

Činac’inerë, hreanerë, iṙlandac’inerë, owkrainac’inerë meznic’ pakas čen c’rvaç, t’vov gowc’e gerazanc’owm ēl en.

s-5

news-007E-00040D37

Եթե նկատի ունեն այլ պետություններում, մեծ կայսրություններում հայ անհատների ունեցած դերը, դա էլ մոլորություն է։

Et’e nkati ownen ayl petowt’yownnerowm, meç kaysrowt’yownnerowm hay anhatneri ownec’aç derë, da ēl molorowt’yown ē.

s-6

news-007E-00040D38

Հայազգի որևէ պետական գործիչ, գեներալ, գիտնական, արվեստագետ գործել և գործում է ի շահ այդ պետության, և եթե մի բան էլ ավելացնում է քաղաքակրթությանը, ավելացնում է նրա անունից։

Hayazgi orewē petakan gorçič, general, gitnakan, arvestaget gorçel ew gorçowm ē i šah ayd petowt’yan, ew et’e mi ban ēl avelac’nowm ē k’aġak’akrt’owt’yanë, avelac’nowm ē nra anownic’.

s-7

news-007E-00050D39

Եթե նկատի ունեն տարբեր երկրներում, համայնքային կյանքով ապրելով, այլ մշակույթներին գույն ու երանգ տալը, չարաչար սխալվում են։

Et’e nkati ownen tarber erkrnerowm, hamaynk’ayin kyank’ov aprelov, ayl mšakowyt’nerin gowyn ow erang talë, čaračar sxalvowm en.

s-8

news-007E-00050D3A

Նախ՝ մեր համայնքները բավարար գունեղ չեն, երկրորդ՝ այդ երկրներում գույնն ու երանգն այնքան շատ են, որ մերը կորչում է բազմաբղետության մեջ։

Nax, mer hamaynk’nerë bavarar gowneġ čen, erkrord, ayd erkrnerowm gowynn ow erangn aynk’an šat en, or merë korčowm ē bazmabġetowt’yan meǰ.

s-9

news-007E-00060D3B

Մեզ «համաշխարհային» համարողները, սակայն, երբեք նկատի չունեն աշխարհի տարբեր կետերում գործող հայկական հաստատությունները։

Mez «hamašxarhayin» hamaroġnerë, sakayn, erbek’ nkati čownen ašxarhi tarber keterowm gorçoġ haykakan hastatowt’yownnerë.

s-10

news-007E-00060D3C

Գիտեն տեղերը, բայց նկատի չունեն և չեն ուզում ունենալ, քանզի դրանք խնամք ու հոգածություն են պահանջում։

Giten teġerë, bayc’ nkati čownen ew čen owzowm ownenal, k’anzi drank’ xnamk’ ow hogaçowt’yown en pahanǰowm.

s-11

news-007E-00070D3D

Մոտ երեք ամիս առաջ Ստամբուլի «Ժամանակ» օրաթերթի խմբագիր Արա Գոչունյանն ահազանգ հնչեցրեց, որ հայկական այդ պարբերականը, չունենալով ոչ մի աջակցություն, էսօր-էգուց փակվելու է։

Mot erek’ amis aṙaǰ Stambowli «Žamanak» òrat’ert’i xmbagir Ara Gočownyann ahazang hnčec’rec’, or haykakan ayd parberakanë, čownenalov oč mi aǰakc’owt’yown, ēsòr-ēgowc’ p’akvelow ē.

s-12

news-007E-00070D3E

Հայաստանի և Սփյուռքի ԶԼ մի քանի միջոցներից բացի՝ ո՞վ արձագանքեց, ինչպե՞ս։

Hayastani ew Sp’yowṙk’i ZL mi k’ani miǰoc’neric’ bac’i, o?v arjagank’ec’, inčpe?s.

s-13

news-007E-00070D3F

Ո՞վ փորձեց հասկանալ դրա արժեքն ու գինը։

O?v p’orjec’ haskanal dra aržek’n ow ginë.

s-14

news-007E-00080D3G

Գերտեխնոլոգիական նիհիլիզմը հազիվ թույլ է տալիս հորանջել, թե «դե լավ, հիմա ո՞վ ա թերթ կարդում»։

Gertexnologiakan nihilizmë haziv t’owyl ē talis horanǰel, t’e «de lav, hima o?v a t’ert’ kardowm».

s-15

news-007E-00080D3H

Այսինքն՝ մի թերթ ավել, մի թերթ պակաս, ոչինչ չի փոխվելու համաշխարհային ազգի մեր օրակարգում։

Aysink’n, mi t’ert’ avel, mi t’ert’ pakas, očinč či p’oxvelow hamašxarhayin azgi mer òrakargowm.

s-16

news-007E-00090D3I

Իրականում «Ժամանակ»-ը ոչ թե մի թերթ է, այլ Թուրքիայում հրատարակվող օրաթերթերից (այդ թվում նաև՝ թուրքական) ամենատարեցը, որը 1908-ի հոկտեմբերի 28-ի իր հիմնադրումից մինչ օրս երբեք չի դադարել լույս տեսնելուց, անգամ ցեղասպանության օրերին։

Irakanowm «Žamanak»-ë oč t’e mi t’ert’ ē, ayl T’owrk’iayowm hratarakvoġ òrat’ert’eric’ (ayd t’vowm naew, t’owrk’akan) amenatarec’ë, orë 1908-i hoktemberi 28-i ir himnadrowmic’ minč òrs erbek’ či dadarel lowys tesnelowc’, angam c’eġaspanowt’yan òrerin.

s-17

news-007E-000A0D3J

Իրականում «Ժամանակ»-ը ոչ թե մի թերթ է, այլ մտավորական ժառանգականության վառ ապացույց. 1908-ից ցայսօր թերթը տնօրինում, խմբագրում ու տարածում է մեկ ընտանիք՝ Գոչունյանները։

Irakanowm «Žamanak»-ë oč t’e mi t’ert’ ē, ayl mtavorakan žaṙangakanowt’yan vaṙ apac’owyc’. 1908-ic’ c’aysòr t’ert’ë tnòrinowm, xmbagrowm ow taraçowm ē mek ëntanik’, Gočownyannerë.

s-18

news-007E-000B0D3K

Իրականում «Ժամանակ»-ը ոչ թե սոսկ թերթ է, այլ Թուրքիայում հայերի ներկայության խորհրդանիշ։

Irakanowm «Žamanak»-ë oč t’e sosk t’ert’ ē, ayl T’owrk’iayowm hayeri nerkayowt’yan xorhrdaniš.

s-19

news-007E-000B0D3L

114 տարի «Ժամանակ» ունեցած և դեռ ունեցող համայնքը, որքան էլ փոքրանա, որքան էլ ուծացվի, որքան էլ հեռանա մայր լեզվից, թուրքական պետության կողմից առնվազն գործոն է նկատվում։

114 tari «Žamanak» ownec’aç ew deṙ ownec’oġ hamaynk’ë, ork’an ēl p’ok’rana, ork’an ēl owçac’vi, ork’an ēl heṙana mayr lezvic’, t’owrk’akan petowt’yan koġmic’ aṙnvazn gorçon ē nkatvowm.

s-20

news-007E-000C0D3M

«Հիմա ո՞վ ա թերթ կարդում» ասողները չեն էլ գիտակցում, որ այսօր մի թերթի, վաղը մյուսի, հաջորդ օրը մի դպրոցի (դպրոցների) փակում թույլ տալով՝ աջակցում են համայնքի նահանջին։

«Hima o?v a t’ert’ kardowm» asoġnerë čen ēl gitakc’owm, or aysòr mi t’ert’i, vaġë myowsi, haǰord òrë mi dproc’i (dproc’neri) p’akowm t’owyl talov, aǰakc’owm en hamaynk’i nahanǰin.

s-21

news-007E-000C0D3N

Չեք եղել, այստեղ, այս կողմերում չեք երևացել՝ կասի թուրք պետությունը։

Ček’ eġel, aysteġ, ays koġmerowm ček’ erewac’el, kasi t’owrk’ petowt’yownë.

s-22

news-007E-000C0D3O

Եվ ճիշտ կանի. եթե չկանք, ուրեմն չենք էլ եղել։

Ev č̣išt kani. et’e čkank’, owremn čenk’ ēl eġel.

s-23

news-007E-000D0D3P

Համայնքն այսօր թերթը պահելու ուժ ու եռանդ չունի, գիտակցություն չունի, որ երբեմն ու հաճախ պետք է փայփայել նաև տեխնոլոգիական դարաշրջանում «անիմաստ» նկատվող բաներ։

Hamaynk’n aysòr t’ert’ë pahelow owž ow eṙand čowni, gitakc’owt’yown čowni, or erbemn ow hač̣ax petk’ ē p’ayp’ayel naew texnologiakan darašrǰanowm «animast» nkatvoġ baner.

s-24

news-007E-000D0D3Q

Դա առանձին համայնքի թերացում է, բայց մի՞թե համաշխարհային մեր ազգի մեջ չկան պետական, հասարակական, բարեգործական միավորներ, որոնք կստանձնեն ոչ միայն վերացական ամբողջի, այլև շոշափելի մասի գոյության պատասխանատվությունը։

Da aṙanjin hamaynk’i t’erac’owm ē, bayc’ mi?t’e hamašxarhayin mer azgi meǰ čkan petakan, hasarakakan, baregorçakan miavorner, oronk’ kstanjnen oč miayn verac’akan amboġǰi, aylew šošap’eli masi goyowt’yan patasxanatvowt’yownë.

s-25

news-007E-000E0D3R

Վերջին անգամ «համաշխարհայինի» մասին, կարծեմ, խոսել է Հայաստանի Հանրապետության նախագահ Արմեն Սարգսյանը։

Verǰin angam «hamašxarhayini» masin, karçem, xosel ē Hayastani Hanrapetowt’yan naxagah Armen Sargsyanë.

s-26

news-007E-000E0D3S

2020 թվականի հունիսի 19-ին «Ազգ» թերթին, սփյուռքահայ «Պայքար» և Armenian Mirror-Spectator պարբերականներին տված բացառիկ հարցազրույցում նա ասում էր.

2020 t’vakani hownisi 19-in «Azg» t’ert’in, sp’yowṙk’ahay «Payk’ar» ew Armenian Mirror-Spectator parberakannerin tvaç bac’aṙik harc’azrowyc’owm na asowm ēr.

s-27

news-007E-000F0D3T

«Մենք վերապրող ժողովուրդ ենք և, որպես ռազմավարական դիրք ունեցող զարգացող երկիր և համաշխարհային ազգ, մեր խոսքն ունենք ասելու աշխարհին:

«Menk’ veraproġ žoġovowrd enk’ ew, orpes ṙazmavarakan dirk’ ownec’oġ zargac’oġ erkir ew hamašxarhayin azg, mer xosk’n ownenk’ aselow ašxarhin.

s-28

news-007E-000G0D3U

Այդ իմաստով ես ինձ տեսնում եմ որպես միջնորդ, որպես դեսպան Հայաստանի ու աշխարհի միջև»։

Ayd imastov es inj tesnowm em orpes miǰnord, orpes despan Hayastani ow ašxarhi miǰew».

s-29

news-007E-000H0D3V

Գուցե դուք միջնորդեք, պարո՛ն նախագահ, ու կասեցնեք ևս մեկ նահանջ, որը համաշխարհային ազգն անէացման է տանում։

Gowc’e dowk’ miǰnordek’, paro՛n naxagah, ow kasec’nek’ ews mek nahanǰ, orë hamašxarhayin azgn anēac’man ē tanowm.

s-30

news-007E-000I0D40

Տիգրան Պասկևիչյան

Tigran Paskewičyan

s-31

news-007E-000J0D41

Իմ կրոնն ու դավանանքը խոսքն է։

Im kronn ow davanank’ë xosk’n ē.

s-32

news-007E-000J0D42

Ուժին, սպառազինությանը, քաղաքական խարդավանքներին ու նման բաներին չեմ հավատում։

OWžin, spaṙazinowt’yanë, k’aġak’akan xardavank’nerin ow nman banerin čem havatowm.

s-33

news-007E-000J0D43

Պետք է խոսենք, համոզենք իրար, եթե անգամ դա անհնար է թվում։

Petk’ ē xosenk’, hamozenk’ irar, et’e angam da anhnar ē t’vowm.