«Պետք է իրատես լինել և հասկանալ, որ միջազգային հանրությունը երկար չի հանդուրժելու Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ ստեղծված իրադրությունը, քանի որ այն սպառնում է տարածաշրջանային համագործակցությանն ու անվտանգությանը»։
«Petk’ ē irates linel ew haskanal, or miǰazgayin hanrowt’yownë erkar či handowrželow Leṙnayin Ġarabaġi šowrǰ steġçvaç iradrowt’yownë, k’ani or ayn spaṙnowm ē taraçašrǰanayin hamagorçakc’owt’yann ow anvtangowt’yanë».
Երեք մեջբերումներն էլ Լևոն Տեր-Պետրոսյանից են. առաջինը նա ասել է 28 տարի առաջ՝ 1993-ի հունիսի 14-ին, Ստեփանակերտում, երկրորդը գրել է 1997-ի նոյեմբերի 1-ին՝ 24 տարի առաջ, «Պատերա՞զմ թե՞ խաղաղություն. լրջանալու պահը» հոդվածում, իսկ երրորդը ասել է 1998-ի հունվարի 8-ին՝ Անվտանգության խորհրդի ընդլայնված նիստում։
Ասել են, որ պետք է լինել իրատես, հրաժարվել մաքսիմալիստական ծրագրերից, օր առաջ գնալ Ղարաբաղի հարցի խաղաղ կարգավորման ճանապարհով և խաղաղություն հաստատել տարածաշրջանում, ինչից, առաջին հերթին, Հայաստանն է շահելու։
Իսկ այժմ, երբ նախազգուշացված արհավիրքը փաստ է արդեն, երբ մեր ժողովուրդն արդեն մատնված է կանխատեսված դաժան փորձությանը, Փաշինյանը հայտնագործություն արածի ոգևորությամբ նոյեմբերի 17-ին ԱԺ ամբիոնից ասում էր.
Ապա՝ «Արցախի հարցում մենք չենք կարողացել բանակցային գործընթացի արդյունքում հաջողություն ունենալ, որովհետև մեր ընկալումները ընկալելի չեն եղել միջազգային հանրության համար»։
Փաշինյանը, որ միջազգային հանրությանն անտեսելու, ամենակոշտ ձևակերպումներով նրանց ու նրանց տարիների աշխատանքը մերժելու գործն իր նիհիլիզմով ու իր կարճատեսությամբ, պոպուլիզմին տուրք տալով ամենաբարձր մակարդակի էր հասցրել, սկսում է գնահատել միջազգային հանրության վճռական դերը մեր ճակատագրում։
P’ašinyanë, or miǰazgayin hanrowt’yann anteselow, amenakošt jewakerpowmnerov nranc’ ow nranc’ tarineri ašxatank’ë merželow gorçn ir nihilizmov ow ir karč̣atesowt’yamb, popowlizmin towrk’ talov amenabarjr makardaki ēr hasc’rel, sksowm ē gnahatel miǰazgayin hanrowt’yan vč̣ṙakan derë mer č̣akatagrowm.
Սկսում է գիտակցել, որ մեր այսօրվա աղետի գլխավոր պատճառներից մեկը, եթե ոչ ամենագլխավոր պատճառը, մեր անպատասխանատու ու ամբարտավան վերաբերմունքն է, որ 20-25 տարի շարունակ ցուցաբերել ենք միջազգային հանրության նկատմամբ։
Sksowm ē gitakc’el, or mer aysòrva aġeti glxavor patč̣aṙneric’ mekë, et’e oč amenaglxavor patč̣aṙë, mer anpatasxanatow ow ambartavan verabermownk’n ē, or 20-25 tari šarownak c’owc’aberel enk’ miǰazgayin hanrowt’yan nkatmamb.
Լավ կլիներ, իհարկե, որ այս պարզ ճշմարտությունը նա հասկանար 2-3 տարի առաջ, երբ ձեռնոց էր նետում միջազգային հանրությանը, երբ ասում էր, թե նրանց 25 տարվա աշխատանքը չի ընդունում, պահանջում էր արված ամբողջ գործը մի կողմ դնել և սկսել իր թելադրած կետից, երբ անիրականանալի պայմաններ էր առաջ քաշում ու, փաստորեն, մերժում բանակցությունները։
Lav kliner, iharke, or ays parz č̣šmartowt’yownë na haskanar 2-3 tari aṙaǰ, erb jeṙnoc’ ēr netowm miǰazgayin hanrowt’yanë, erb asowm ēr, t’e nranc’ 25 tarva ašxatank’ë či ëndownowm, pahanǰowm ēr arvaç amboġǰ gorçë mi koġm dnel ew sksel ir t’eladraç ketic’, erb anirakananali paymanner ēr aṙaǰ k’ašowm ow, p’astoren, meržowm banakc’owt’yownnerë.
Այն, ինչ նրանք 28 տարի շարունակ անմռունչ ու համբերատար հորդորում էին մեզ անել կամավոր և առանց արյունահեղության, 2020-ին վերջնականապես համոզվելով, որ անհույս ենք, թողեցին, որ Ադրբեջանը Թուրքիայի օգնությամբ իրականացնի պատերազմով։
Ayn, inč nrank’ 28 tari šarownak anmṙownč ow hamberatar hordorowm ēin mez anel kamavor ew aṙanc’ aryownaheġowt’yan, 2020-in verǰnakanapes hamozvelov, or anhowys enk’, t’oġec’in, or Adrbeǰanë T’owrk’iayi ògnowt’yamb irakanac’ni paterazmov.
Եթե մենք կրկին, ինչ-ինչ անձնական շահեր հաշվի առնելով, ինչպես եղավ 1998-ին, ինչ-ինչ անիրական ցանկություններ կյանքի կոչել փորձելով, ինչպես վարվել ենք վերջին 23 տարիների ընթացքում, ճիշտ չկողմնորոշվենք, ճիշտ հաշվարկ չանենք, վաղն ավելին ենք կորցնելու։