72 1497
Non est nunc minor Dei virtus, neque manus eius brevior; elongata fortassis
a nobis est propter peccata nostra, sed revertetur, cum primum nos ad eum
reversi fuerimus. Solent medici periculosis morbis ancipites adhibere medicinas,
et propter curam unius morbi totum corpus potione commovere: ego autem
nolo aut bellicum canere, aut ullius crudelitatis tibi auctor esse. Neque enim
caedibus et vastitate patriae delector. Scio etiam Faliscos non armis victos,
sed Camilli aeguitate motos, in potestatem Romanorum venisse. Et Pyrrhus
plus imperii se Cineae oratione quam suis armis adeptum dicebat. Satis mihi
erit, si huc quoque vim mentis tuae intenderis, caetera consilia dies afferet,
variusque labor mutabilis aevi, ut est apud Maronem: multa etiam excogitabit
prudentissimus tuus senatus, qui quoniam in maximis rebus iam diu tecum
versatus est, nihil esse potest, quod non perspiciat. Neque tamen ad hanc
deliberationem omnes sine delectu admittendos arbitror. Sunt enim plurimi,
qui suis rebus nimium student, nec curant, quicquid de republica aut religione
fiat, dummodo ipsi liberique eorum clari, potentes honoratique sint, quibus
cum lucrum sit omnia turbata esse, ab his, quae verae pacis otiique sunt,
semper abhorrent. Cum his autem consultandum censeo, qui pie vivunt,
qui laborum suorum mercedem in coelo quaerunt, qui Deum fore omni-
um suorum factorum iudicem firma constantique fide asserunt: neque id
verbis tantum sed etiam operibus, quantum humana fragilitas patitur, osten-
dunt. Talis Joannes tuus Selenbergius est, magnus vir, rex Wladislač, et, si
guid famae credere licet, si guis coniecturae locus est, si guod denigue iudi-
cium de talibus meum est, cupidissimus dignitatis tuae, amantissimus patriae,
neque tam ingenio et eloquentia quam morum integritate admirabilis. Tales
sunt innumeri alii (infelix enim esses, si omnia tua ex solo Joanne penderent),
ex quorum sententia si quid egeris, non errabis. Ipse vero id tantum dixerim:
quemadmodum navem sine gubernatore perire oportet, quemadmodum exer-
citum sine duce tumultuari necesse est: ita nisi ecclesiasticorum ordinem in-
stauraveris, semper religionem in periculo futuram. Id si non aliunde, saltem
ex his, quae annos prope octoginta pertulimus, manifestum est. Neque enim
ula gens tam barbara immanisque unquam fuit, quae non aliquos sacrorum
suorum atque ceremoniarum praesides haberet. Ingens hic campus pateret, si
pandere vela et de his, qui praedia?") ecclesiastica contra ius fasque occupa--
verunt, queri velim: sed nolo certamen hoc in praesentia subire, neque in-
vidiam, quam sustinere non possum, mihi frustra concitare. Confugiunt illi quidem
ad autoritatem regum: quodsi reges neque mihi neque alteri, quae nostra sunt,
auferre et eripere possunt, non video, cur plus iuris in his, quae Deo dicata
sunt, habeant. Nec dissimulo me scire te quoque initio regni pleraque eius-
modi admisisse, sed temporibus magis quam naturae tuae adscribo. Itaque
tollant licet 0s?) in coelum, et de Domini apostolorumque paupertate,
quae volunt, commemorent, invehantur in fastum, avaritiam libidinemque cleri-
corum, et veluti Plato poétas e civitate sua eiecit, sic isti Dei ministros quasi
prorsus inutiles a republica abiciant, et exterminecnt, causamque suam, quam
*!) M praesidia.
25) M Hos.