EN | ES |

mar-4

mar-4


Javascript seems to be turned off, or there was a communication error. Turn on Javascript for more display options.

कोण जाणे आजच्या घडीतील असे काही हीरोज् उद्या गळ्यातील ताईतही बनू शकतील . एका रात्रीत तर असे घडत नाही . बटाटेवड्याच्या वासाने तोडाला पाणी सुटणे हे नैसर्गिक आहे . पण त्यामुळे हॉटेल फोडून वडे चोरणे याची कोणाला इच्छा होउ नये यासाठी लैगिक शिक्षण / योग / ध्यान हे शिकण्याची / शिकवण्याची आवश्यकता आहे . निरोगी समाज , मुलामुलींचे एकमेकात सहजपणे मिसळणे , एकमेकांबद्दलचा ( दुसर्या gender बद्दल ) आदर हे लहानपणापासुनच निर्माण होणे आवश्यक आहे . त्यासाठी बर्याच सुधारणा पाहिजेत . पाल़कांचे एकमेकांशी वागणे यापासुन समाज , media या सर्वाचा यात समावेष आहे . हा हिमालयीन टास्क आहे . पण हे झाल्याशिवाय फक्त कायदे असुन किंवा अमंलबजावणी असुनही उपयोग होणार नाहि . अहो आन लाईन लायसस्न मिळत ना राव . . . लर्निग लायसन्स् मिळते विदाउट एजंटशिवाय त्यात काय ऍव्हडे अहो तुम्हाला नाय परवडायचे हत्तीचे भाडे ! ! ! " ही आजची पोरसोर काय लिहिणार ? काय करणार " " असंच म्हणावंसं वाटतं ! मला तरी आजतागायत जालावर कुठे दळवी , पुलं , शिरुभाऊ , पाडगावकर , बापट , गदिमा यांच्या तोडीचे कुणी आढळले नाही ! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . काही मंडळी नक्कीच चांगलं लिहीत आहेत , नाही असं नाही . परंतु हे मान्य करूनदेखील मला तरी आजतागायत मराठी आंतरजालावर वरील मंडळींच्या तोडीचा एकही लेखक भेटलेला नाही ! पराग शेठ : आपण पुन्हा दुबई ला केंव्हा भेटणार आहोत ? . स्त्रीमुक्ती या शब्दाचा अर्थ कळायच्या आधीपासूनच हा शब्द कानावर पडत आला आहे . लहानपणी घरी चळवळीचे वातावरण , आई - बाबांची सगळी मित्र - मंडळी चळवळीशी संबंधित . आई - बाबा धरून ओळखीतल्या - कुटूंबांमध्ये कमवून आणायची आणि घर चालवायची जबाबदारी घरातल्या बाईवर होती तर पुरूष पूर्णवेळ चळवळ , समाजसेवा , राजकारण ( थोडक्यात लष्कराच्या भाकरी भाजणारा ) यात व्यस्त . बाबा आणि त्यांचे मित्र ज्यावेळी दौर्‍यावर नसायचे ( महिन्यातले १५ - २० दिवस ) त्याकाळात घर पूर्णपणे सांभाळायचे . घर झाडणे , भाज्या चिरणे , स्वैपाक करणे , आम्हा पोरांना आंघोळी घालणे हे सगळं घरी असलेल्या व्यक्तीचं काम . हे सगळं घरात बघत असतानाच , आईबरोबर मानवलोक , धडपड या संस्थांमध्ये आठवड्यातून एकदा तरी मिटींगच्या निमित्ताने जाणे व्हायचे . तिथल्या मुलामुलींबरोबर खेळताना बर्‍याचदा मोठ्यांच्या चर्चांमधून संस्थेत नव्याने आलेल्या एखाद्या बाईबद्दल , नवर्‍याने किंवा सासरच्यांनी केलेल्या तिच्या छळाबद्दल ऐकायला मिळायचे . मारहाण झालेल्या बायका , परित्यक्ता स्त्रिया यांच्याबद्दल नकळत्या वयात समजलं होतं . त्यामूळे आपल्या घरात जसं असतं तसं सगळीकडे नसतं याची पुसटंशी जाणिव लहानपणी आली होती . जायचं ? नाही जायचं ? . . . करत , वाईटही दिसलं असतं म्हणूनही जायचं ठरवलं अश्विनने . आजपर्यंत , गाण्याचा कोणताही . . . . . अगदी हौशी कलाकारांनी कोजागिरीला केलेला कार्यक्रम असला तरीही अश्विनचा सहभाग असायचाच . मुळात गाणं हा जिव्हाळ्याचा विषय , तो स्वत : एक उत्तम तबलावादक , गाण्याची जाण , आणि परदेशात राहून जमेल तितका आपल्या मातीशी , संस्कृतीशी संबंध म्हणूनही अश्विन कोणत्याही कार्यक्रमाला कसलाही हातभार लावायला तयार असायचा , अगदी वाकडी वाट करूनही . - - लिखाळ . ' काहीतरी कुठेतरी चुकते आहे . ' असली वाक्ये आपल्या ' सूक्ष्म ' विचारशक्तीची बतावणी करायला उपयोगी असतात online trading करन्याआधि practice साठी trading site aahet ka ? without investment खेळून पाहता येईल अशी ? > > भारतातल्या ट्रेडींगसाठी मला साइटस् बद्दल नक्की माहिती नाही . पण तुम्ही पेपर ट्रेडींग करून प्रॅक्टीस करू शकता . . . राजकारण - बाळ गंगाधर टिळक / सावरकर साहित्य - . दि . माडगुळकर / पु . . शास्त्र - आईनस्टाईन / सी व्ही रामन कला - भक्ति बर्वे / काशिनाथ घाणेकर / समाजकारण - बाबा आमटे / प्रबोधनकार ठाकरे शक्यता : समजा मी कुमार एन्टरप्रायझेसला २९ डिसेंबर २०११ रोजी १०० छड्यांसाठी आगाऊ पैसे दिले . त्यापैकी २५ छड्या मला ३१ डिसेंबर २०११ रोजी मिळाल्या आणि उरलेल्या ७५ छड्या जानेवारी २०१२ रोजी मिळाल्या तर हे उत्पन्न २०११ मध्ये धरावे की २०१२ मध्ये ? पहिल्या दोन शक्यता व्यवस्थित लक्षात आल्यास हे फारसे अवघड नाही . ग्राहकाला २५ छड्या २०११ मध्ये ताब्यात दिल्या तर उरलेल्या ७५ छड्या २०१२ मध्ये ताब्यात दिल्या . म्हणजे २५ छड्यांपासूनचे उत्पन्न / खर्च २०११ मध्ये तर ७५ छड्यांपासूनचे उत्पन्न / खर्च २०१२ मध्ये धरावा . ३१ डिसेंबर २०११ रोजीच्या बॅलन्स शीटमध्ये ७५ छड्यांसाठीची आगाऊ मिळालेली रक्कम " Prepaid revenue " या नावाखाली liability म्हणून दाखवावी . माझेच मुद्दे योग्य आहेत अथवा पटावेत असे माझे सुद्धा म्हणणे नाही . भारतीय लोकशाही सर्वात विचित्र आहे . ती कोणालाच सांभाळणे सहजासहजी शक्य नाही . म्हणून जगातली सर्वात महान लोकशाही म्हटले की संपले . तसेच राजकिय पात्रता कोणाला हवी ? मतदारांना की उमेदवारांना ? कि दोघांना ? माझे म्हणणे असे आहे की मताचा अधिकार अनेकांना असल्याने त्याची किंमत नाही . तो जर राखीव बनवला तर मग चढाओढ होऊन त्याची किंमत वाढेल . या शहरात मी गेली कित्येक वर्षे राहतो आहे . त्याचा होणारा विकास , त्याची होणारी वाढ पाहतो आहे . म्हणता म्हणता या पुण्यात राहायला येऊन आता १६ वर्षे झाली . तरीही हे पुणं तसं मला आपलं अपरिचितच राहिलं आहे . आता पुण्याबाहेरच्या लांबवर पसरलेल्या एखाद्या उपनगरात गेलं की अगदी दुसर्‍या शहरात गेल्यासारखंच वाटतं . तिथले माहिती नसलेले रस्ते माझ्या अंगावर येतात आणि मला दडपून टाकतात . ' या भागात . . . सचिनच्या फालतू क्यपाटांसी मुळे मु मॅच हारला आहे . सचिन ला जर डोक असते तर ) त्याने शिखर धवन ऐवजी जयसुर्या ला घेतले असते . ) बॅटिंग ची सुरवात एवढी खराब झाल्या नंतर त्याने वन डाओन हरभजन सिंघ किवा पोलर्ड ला पाठवले असते . ) सचिन ने स्वताहा आणि त्याच्याबरोबर पहले फलंदाजानी खूपच बकवास बॅटिंग केली ) मॅच मधे सचिन अश्या पद्धतीने खेळात होता की त्याला ओरेंज क्यप स्वताहा कढे राहावी असेच वाटत होते भन्नाट माणुस आहेस तु . . . एखादे पुस्तक वगैरे प्रकाशित करणार आहेस की नाही कवितासंग्रहाचे ? प्रश्न : - शेतकरी दलालाशिवाय कांदा विकू शकत नाहीत का ? * * * डिलर नेटवर्क किंवा दलाल यांना टाळून शेतमाल विकायचा म्हटले तर दोन पर्याय आहेत . संवाद दोनच माणसांचा असतो . त्यांच्यात तिसरा माणुस आला ली त्याच्या गप्पा होतात . तुम्ही सांगता आता लिहित आहे . . . आम्ही वाट पहात रहातो टांगुन . . . पार चक्का होतो पण . . . सवड मिळेल तर शपथ . . यात्रा शिवाजी पार्कातून सुरू होऊन गडकरी चौक , प्लाझा सिनेमा , गोल मारुती मंदिर , पोर्तुगिज चर्च मार्गे पुन्हा शिवाजी पार्कात परतली . जगन्नाथ , बलदेव आणि सुभद्राजींसाठी तिथे पुरीतील जगन्नाथाच्या रथाची प्रतिकृती बनवली होती . अगदी असाच रथ पुरीत यात्रेत वापरला जातो आणि शिवाजी पार्कात त्या रात्री रथामधील जगन्नाथांचे अत्यंत मनोहारी दर्शन होत होतं . स्यान फ्रान्सिस्को इंटरन्याशनल एअरपोर्ट दुपारची वेळ , विमल आपल्या दोन मुलाना घेऊन शेखर शिवाय पहिल्यांदाच प्रवास करीत होती . धास्तावलेली कारण भारताचा प्रवास २० ते २२ तासांचा त्यांत पैरिस ला विमान बदलणे मुलं सामना समवेत होते . ऐरपोर्टचें सर्व सोपस्कार आटोपून विमानाचे बोर्डिंग पास घेऊन विमानात आरूढ होणे हें म्हणजे एक दिव्यच आहे जें करतात तेचं जाणो . " होय ! मला वाटतं , ही तारकापुष्प फक्त फुलं नाहियेत . . . बघा ना . . इतके दिवस झाले तरी एकही फुल सुरकुतलेलं नाहीये . . आणी . . . . " त्याने थोडं थांबून म्हंटलं . . " मला वाटतं की त्या फुलांमध्ये परागकण पण आहेत . . . जर परग्रहावरच्या वृक्ष - वनस्पती पृथ्वीवर वाढू लागल्या तर . . . . " संजयने वाक्य पूर्ण केलं नाही . . " होय संजय , तसं झालं तर काय होईल याचा फार खोलवर विचार करावा लागेल " . . चेहर्‍यावरची काळजी लपवत मी म्हटलं . त्याचप्रमाणे संस्थांच्या चालकांचे फोन नंबर पण आहे ते त्यांना चालेल का ? अरुंधती , काय वाटते ह्याबद्दल ? सर्वांनाच नसेली तरी अवकाशाबद्दलची जिज्ञासा बहुतेकांना असते . विविध क्षेत्रांमध्ये मराठी भाषा प्रगती करीत असताना खगोलशास्त्र आणि अवकाश - विज्ञान या विषयामध्ये देखिल इंटरनेटच्या माध्यमातून मराठी माणसाचे ज्ञान वाढावे या उद्देशाने अवकाशवेध . कॉमची निर्मिती केली गेली आहे . पुणे - प्रसिद्ध लेखक , कादंबरीकार विश्‍वास पाटील यांना या वर्षीचा डॉ . लाभशेटवार साहित्य सन्मान जाहीर झाला आहे . एक लाख रुपये , स्मृतिचिन्ह आणि प्रशस्तिपत्र अशा स्वरूपाच्या या सन्मानाचे वितरण मुंबईत जानेवारी महिन्यात होणार आहे . डॉ . अनंत आणि लता लाभशेटवार चॅरिटेबल ट्रस्ट , नागपूर आणि लाभशेटवार फाउंडेशन , अमेरिका यांच्या वतीने मराठी साहित्यात मोलाची भर घालून ठसा उमटविणाऱ्या साहित्यिकास हा सन्मान प्रदान करण्यात येतो . या वर्षीचा पुरस्कार विश्‍वास पाटील यांनी मराठी साहित्यात केलेल्या मोलाच्या योगदानाबद्दल त्यांना देण्यात येणार असल्याचे निवड समितीचे सदस्य डॉ . आनंद यादव यांनी सांगितले . यापूर्वी विंदा करंदीकर , गंगाधर गाडगीळ , डॉ . भालचंद्र नेमाडे , मधू मंगेश कर्णिक , डॉ . अनिल अवचट , डॉ . राजन गवस , डॉ . रवींद्र शोभणे आणि डॉ . यादव यांना हा सन्मान देण्यात आला आहे . निवड समितीत डॉ . यादव यांच्यासह डॉ . सुनीलकुमार लवटे , प्रकाशक अनिल सुनील मेहता यांचा समावेश आहे . झाडाझडती , पानिपत , पांगिरा , महानायक , रणांगण , संभाजी , चंद्रमुखी या कादंबऱ्यांमुळे पाटील यांचे नाव कादंबरीकार म्हणून परिचित झाले आहे . " झाडाझडती ' ला साहित्य अकादमी पुरस्कारही मिळाला आहे . महाराष्ट्र सरकारच्या सेवेत आयएएस अधिकारी म्हणून कार्यरत असणाऱ्या पाटील यांच्या कादंबऱ्यांचे इतर अनेक भाषांत अनुवादही झाले आहेत . डॉ . लाभशेटवार हे अमेरिकेतील मराठी साहित्यप्रेमी उद्योजक दर वर्षी मराठी सारस्वतांसाठी साहित्यसन्मान प्रदान करतात . " " पाटील यांची संशोधक आणि अभ्यासू वृत्ती , त्यांची शैली , व्यक्तिरेखांचे चित्रण उत्तम आहे , ' ' असे डॉ . यादव या वेळी म्हणाले . या पेक्षा अमेरिकेने तंत्रज्ञान रोखण्याचे प्रकार , आणि एकतर्फी व्यापाराचे करार जास्त धोकादायक आहेत असे म्हणतो . खंडेराव हे नाव हिंदू , सिंधू संस्कृती हिंदू म्हणून हे नाव हिंदू . खंडेरावासारखाच कोणी इस्माईल खान असला असता तर कदाचित इस्लाम जगण्याची समृद्ध अडगळ असे नाव आले असते असे प्रथमदर्शनी वाटणे साहजिक आहे . आणि खरेतर कुण्या एका अमेरिकन बॉबची कथा जरी अशीच वाटली तर ती अमेरिकन , जगण्याची समृद्ध अडगळ असे नाव कोणी ठेवले तर वावगे नाही . तसेच पुस्तक प्रसिद्धी पूर्व चर्चेत हिंदू नावामुळे आले त्यातच लेखक नेमाडे मग काय ! मुलाखतीतून नेमाडे हिंदू धर्माबद्दल अनेकदा बोलले , रुढी परंपरांवर ताशेरे वगैरे ओढले , काही माहिती दिली जसे कृष्ण तीन होते वगैरे . आम्हास कादंबरी वाचून असे कळाले की हे सर्व त्या प्रसिद्धीसाठी ! कादंबरीत काही वेगळेच येते . कारण आम्ही तीन कृष्णांची कथा कधी येते ह्या उत्साहात्साते वाचत गेलो , पण किशन्या गावलाच नाही ! वर तर वर खंड्याच मध्ये मध्ये बोअर मारू लागला . आम्ही २६ जानेवरी २००८ला कोकण कड्यावर होतो . संध्याका़ळी कडयाची रपेट करताना चढाईचे दृष्य पहायला मिळाले . . . दिवस लागतात चढाईला अशी माहीती त्यांच्या लिडरने दिली . मला तर वाटते हि ह्या अमेरिकाधार्जिण्या कॉंग्रेसची चाल आहे . कारण त्यांनी सारा भारतच अण्णांच्या मागे उभा राहिला हे बघून त्यांची चांगलीच टरकली आणि त्यांनी जास्त पंगा घेता अण्णांना सहमती देऊन तूर्त उपोषणाचे बालंट टाळले . आता खरा त्यांचा राजकारणी मेंदू कामाला लागलाय . पहिले सिब्बल सारखा भंपक मनुष्य , मग तो शेख ! ! आता उपोषण टाळल्यामुळे ते आता सैतानी कृती करायला मोकळे झालेत . कारण ह्या राजकारण्यांनी जनतेची नाडी पक्की ओळखली आहे . पहिले मान्यता देऊन खुश करायचे , त्यासाठी वेळ मागायचा आणि हळूहळू त्यावर विरो बहुदा मलाही डिसलेक्सिया असावा . . . मी तर चुकून असं वाचलं कदाचित हुसेन तुमच्यासाठी भारताचा पिकासो , एक महान आत्मा किंवा थोर कलाकार असेलही पण म्हणुन सर्वांनी त्याच्याकडे तुमच्याच चष्म्यातुन पहावे का ? तुझ्या बद्ल बोलू इतका मी मोठा नाही रे दादा पण तुझ्या बद्दल मनात नेहमी आनदच राहील खूप मोठ्ठा हो ! ! प्रज्ञा शील करूणा ! ! ! अवांतर : पण एक सांगु का ? ह्या सर्वांमधे एक गोश्ट कॉमन आहे ती म्हंजे रहमान . . कदाचित त्यामुळे गाणी श्रवणीय आहेत . जर ती श्रवणीय असतील तरचं बघायला चांगली वाटतात . वेश्यावर्गाचा राजकीय परिस्थितीसाठी उपयोग हा प्रकार भारतीय संस्कृतीत रामायणातच प्रथम दिसतो . ऋष्यशृंग ऋषीची राजधानीत आवश्यकता आहे म्हटल्यावर रोमपाद राजाने वेश्या पाठवून त्याला आणवले . ( ही सुरस कथा माहीत नसल्यास , विनंतीवरून देण्यात येईल ) अरेरे पण तु दिलेल्या लिंकवर आता कुठलीही बालकथा वगरे दिसत नाहिये . कोल्हापूर - श्री महालक्ष्मी मंदिराच्या गाभार्‍यातील प्रवेशाचे कुणीही राजकारण करू नये . ते कुणी करण्याचा प्रयत्न करत असेल , तर अशा असुरांना धडा शिकवण्यासाठी आम्ही दुर्गा आणि चंडिकेचे रूप नंतर मी लग्न होऊन पुण्यात आले . म्हणजे चिंचवडला . मला येथे सर्व जातीधर्मांच्या मैत्रिणी मिळाल्या . मारवाडी , गुजराती , पंजाबी , ब्राह्मण , मद्रासी , अशा कितीतरी . सर्वांच्या भाषा , सणांची नावे जरी वेगळी असली तरी अर्थ मात्र एकच होता . त्यांच्याकडूनच मला कळले की राखी हा बहीण - भावाचा , प्रेमाचा आणि हक्काचा सण आहे . गुजराती , मारवाडी मैत्रिणी एकमेकींना म्हणत " राखडी रो त्योहार है पचे जाणोच पडे ' आम्ही विचारायचो इतका का हा सण मोठा आणि महत्त्वाचा आहे . तर त्या सांगायच्या , दिवाळी किंवा भाऊबीजेपेक्षाही हा सण आमच्याकडे मोठा मानला जातो . राखीला अतिशय महत्त्व आहे . त्यांचे पाहून आम्हीही राख्या पाठवू लागलो आमच्या भावांना ! त्या वेळी खेड्यात कुणी महत्त्वच देत नसायचे . सर्वाधिक लोकसंख्या असलेल्या मुंबईत ५० टक्के , म्हणजे सुमारे ६० लाख लोक झोपड्यांत राहतात हे खरे आहे . पण त्याचवेळी सुमारे लाख घरे आज केवळ मुंबई शहरातच रिकामी पडली आहेत . १९९१ साली ही संख्या . ४० लाख होती . प्रत्येक घरात पाच लोकांना जागा देण्यासाठी धोरण आखले तर कोणतीही घरबांधणी करता १५ लाख लोकांना निवारा मिळू शकेल ! ईश्वरप्राप्तीकरता कुठली मोठी पोथ्यापुराणं वाचातला नकोत की कुठले यागत्याग करायला नकोत ! रसिकाच्या नजरेने एखाद्या कलेत मन रमवलं , त्या कलाकृतीशी एकरूप झालं की अगदी क्षणात तिथे ईश्वर दिसायला लागतो , त्याची साक्ष पटते , अनुभूती मिळते , आणि जीव तृप्त होतो ! फक्त आपली नजर रसिकाची हवी , रसिकतेची साधना हवी , आपण रसिकाग्रणी हवं , मग ईश्वर फारसा लांब नाही ! ! या दोन्ही गोष्टी खर्‍या आहेत . विशिष्ट कालखंडात घडणारी कादंबरी लिहिताना एकेक शब्द विचारपूर्वक लिहिला आहे हे जाणवतं . त्या काळातले प्रचलित शब्द कटाक्षानं वापरलेले आहेत . शिवाय , आजच्या वाचकाला ते फार अडणार नाहीत अशीही काळजी घेतलेली आहे . त्यामुळे नियमित मराठी वाचन असणार्‍या माणसाला ते कठीण पडणार नाही असं वाटतं . उदा . दुवा दिलेल्या उतार्‍यातला ' लव्हाने भिजलेली वस्त्रे ' हा शब्दप्रयोग सुटा पाहिला तर रक्तासाठी वापरल्या जाणार्‍या ' लहू ' शब्दाचं ते रूप आहे हे पटकन कदाचित कळणार नाही , पण इथं ते प्रसंगाच्या संदर्भानं लगेच लक्षात येतं . डॉक्टरांनी चार - पाच दिवस वाट पाहिली आणि शेवटी त्याची मनोरुग्णालयात रवानगी झाली . नंतर परत येणार्‍या ' चोरस ' च्या ओळी पुनः पुन्हा मुन्नीच्या महतीला आपल्या ह्रुदयी ठसवतात . पॉंटिंगने आणले उसने अवसान अहमदाबाद - सामन्याच्या आदल्या दिवशी ऑस्ट्रेलियाचा कर्णधार प्रतिस्पर्धी कर्णधार किंवा प्रमुख खेळाडूंविषयी शेरेबाजी करीत नाही , त्यांचे खेळाडूसुद्धा ' मौन ' बाळगून आहेत , असे आजवरच्या इतिहासात घडलेले नाही . अहमदाबादमध्ये मात्र हे अघटित घडले . रिकी पॉंटिंगला निवृत्तीच्या वृत्ताचे खंडन करावे लागले . संघात एकी असल्याची , म्हणजे इतर सहकाऱ्यांचा त्याला पाठिंबा असल्याची ग्वाही द्यावी लागली आणि वैयक्तिक फॉर्म गवसण्याची आशा बाळगावी लागली . विश्‍वकरंडक क्रिकेट स्पर्धेची " मिनी - फायनल ' असे वर्णन केल्या जाणाऱ्या बाद फेरीतील सामन्याच्या आदल्या दिवशी पॉंटिंगला पत्रकार परिषदेत सतत " बॅकफूट ' वर जावे लागले . याचे कारण स्पर्धेपूर्वी ऍशेस गमावल्यानंतर त्याच्या नेतृत्वावर झालेली टीका आता आणखी वाढली आहे . स्पर्धेदरम्यान पॉंटिंगने सारखे वाद निर्माण केले आहेत . यामुळे पॉंटिंग फलंदाज म्हणूनच नव्हे , तर कर्णधार म्हणूनही संकटात सापडला आहे . अर्थात , अशा समस्यांमुळेच त्याला प्रतिस्पर्ध्याला नेहमीप्रमाणे डिवचणे शक्‍यच झालेले नाही . निवृत्तीविषयी . . . पॉंटिंगने सुरवातीलाच निवृत्तीच्या वृत्ताचे खंडन केले . येऊ द्यायला काय हरकत आहे असं म्हणून लिली ' हो ' म्हणाली . आता आलीच आहे या भागात तर जाऊदे बघून , कुठं बिघडलं ? मनातून तिला थोडं समाधानच वाटलं . पण उगाचच कुठल्या आशेचा किरण पकडून ठेवायचा नव्हता . तिनं घाईघाईनं काम उरकण्याचा प्रयत्नही केला नाही . राहू दिला पसारा तसाच . अहो खुपच चुकताय की . तुम्ही लाख उत्तर कादलेत ते ३२ लाख चे २५ % झाले आपल्याला . २५ % हवेत पाव टक्का म्हणजे . २५ % , ३२ लाख चा टका = ३२हजार . आता करा गणित पाव टक्का किती . . . . आणि चक्र सुरुच राहतं . . शेवटी हातात गवसतं काय ? म्हटलं तर खूप काही , म्हटलं तर काहीच नाही . बीकानेर , 31 मार्च फैडरेशन ऑफ राजस्थान ट्रेड एण्ड इन्डस्ट्री ( फोर्टी ) की बीकानेर शाखा के महामंत्री दिलीप कुमार पारिख ने मावा को वैट से मुक्त करने के लिए मुख्यमंत्री अशोक गहलोत को पत्र लिखा है पारिख ने अपने पत्रों में बताया कि राजस्थान वैट अधिनियम की धारा 4 की क्रम संख्या 1 ता 151 में उल्लेखित 5 प्रतिशत की दर से करारोपण किया गया है , जिसके क्रम संख्या 76 पर खोया ( मावा ) वस्तुओं का उल्लेख किया गया है आज वाचला हा बाफ . . . फारच विचार करायला लावणारा विषय आहे हे नक्की . . नजरेतून सुटला कसा काय कोणजाणे . करिअर बुक्स : उद्योगविषयक मार्गदर्शनपर उद्योगमत्रीणचा अंक प्रकाशित विविध निमित्ताने झालेला या विषयाचा अभ्यास त्यांनी या पुस्तकात एकत्रित केलेला आहे . इ०स० १९५० ते १९७५ इ०स० १९७५ ते २००० असे दोन टप्पे पाडून त्यामधील स्त्रियांच्या कवितांमधील अनुभव आणि अभिव्यक्ती त्यांनी दोन प्रकरणांमध्ये लक्षात घेतली आहे . तसेच एकूणच स्त्रियांच्या कवितेचे म्हणून लक्षात येणारे काही ठळक पैलूही त्यांनी स्वतंत्र प्रकरणात मांडले आहेत . ' स्त्रीवादी आणि स्त्रीकेंद्री कविता ' या विषयावरही स्वतंत्रपणे विवेचन आहे . या सर्व अभ्यासातून जाणवलेल्या तथ्यांच्या आधारे समारोप केला आहे . याशिवाय परिशिष्टांमध्ये पाच परिक्षणे , निवडक आधारग्रंथ कवयित्रींची निर्देश सूची दिलेली आहे . मी काही क्षणापूर्वीच बनवलेल्या हातातल्या त्या कॉन्ट्राक्टकडे हताश नजरेने पहात मटकन खाली बसलो सर्वात स्वस्त उपाय रोज थंड - गरम - थंड पाण्याची थेरपी प्राणायाम तीन महिने करा . गावातल्या भाजीवाल्या बाया असतात ना त्या बघा कसे भाजीचा टोपला उचलतात तशी पद्धत वापरून वजन उचलायचे . ( टक लावून पाहू नका , मार खाल . फक्त युक्ती साठी सांगतेय ) . सध्या मराठी आंतरजाल विश्वात अनेक संकेतस्थळे जोमाने सुरु आहेत . पण नेहेमीच प्रत्येक संकेतस्थळाला भेट देणे होतेच असे नाही आणि मग बर्‍याच वेळेला चांगल मजकूर वाचावयाचा राहून जातो . सदर महाविद्यालातून प्रतिवर्षी १५० विद्यार्थी प्रशिक्षण घेत असून गरीब / खेळाडू मागासवर्गीयांना अल्प फी मध्ये प्रवेश दिला जातो . दरवर्षी महाविद्यालयातील खेळाडू विभागीय / विद्यापीठ / आंतर विद्यापीठ स्पर्धेतील क्रिडा प्रकारात भाग घेतात . तसेच महाविद्यालयाने सन १९९५ सालचे विभागीय स्पर्धेचे आयोजन केले होते . ( माझ्या डोक्यात ज्वारी , बाजरी , कापुस , अस्सं यायला लागलं आहे . ) पौरुष , प्रकृत प्रदत्त पुरुस्कार है भगवान भक्त के भाव का भुखा हैं वयाच्या १६ व्या वर्षापासून संभाजी राजांनी थोरल्या महाराजांबरोबर गोव्याच्या आणि इतर मोहिमांमधे भाग घेतला होता , त्यावेळेला महाराजांचं युद्धतंत्र त्यांच्या पूर्ण अंगवळणी पडलं असावं . तसंच गोव्याच्या भूमीची संभाजी राजांना पूर्ण माहिती झाली होती . यामुळेच गोव्यात राजांचा सर्वत्र सहज संचार होत असे . . . १६८३ मधे राजांनी चौल पोर्तुगीजांकडून घेतले तर ११ डिसेंबर १६८४ ला बार्देशवर हल्ला केला . बार्देशातील थिवी , चोपडे हे किल्ले जिंकले . साळशेत ( मडगाव ) घेतले . म्हैसूरच्या चिक्कदेवरायाचा पराभव केला आणि शिवाजी महाराजानी स्थापन केलेल्या राज्याचा आणखी विस्तार केला . राजे अवघ्या लाख सैन्यानिशी लाखाचे मुघल सैन्य , जंजिर्‍या चा सिद्दी , गोव्यातले पोर्तुगीज आणि म्हैसूरचा चिक्कदेवराय एवढ्या आघाड्यांवर एकाच वेळी लढत होते . पैकी गोव्यात त्यानी बराच काळ वास्तव्य केलं . गोव्यातलं त्यांचं महत्त्वाचं कार्य म्हणजे त्यानी पोर्तुगीजांना पायबंद घातला आणि धर्मांतरित झालेल्याना परत शुद्धिकृत करून हिंदू करून घेण्याचं शिवाजी महाराजांचं कार्य त्यांच्या या पुत्रानेही पुढे चालू ठेवलं . मुंबईतल्या किंवा कुठल्याही झोपडपट्टीमधले , उकिरड्यातले अन्न वेचून खाणारे , रेल्वे रुळांवर शौचास जावे लागत असलेले , दिवसोंदिवस आंघोळ करू शकणारे लोक आत्महत्या का करीत नाहीत ? सांगली , जुलै ( वार्ता . ) - स्वा . सावरकर अंदमान पदस्पर्श शताब्दी महोत्सवाच्या निमित्ताने १३० हून अधिक सावरकरप्रेमी उद्या , जुलै या दिवशी मिरजहून अंदमानकडे रवाना होणार आहेत . तत्पूर्वी सकाळी सांगली येथील झ्याक लिवलय गो शिंडरेला , आता शिरियलच येउ द्या गंगीच्या मालकिणीच्या पराक्रमांची . . . . इकडेपण छान मिळतात पराठे पराठे - नंदूज आणि चैतन्य ( दोन्ही ठिकाणे पुणे ) ध्रुव ठिणगी मनाच्या सोपाना वरून ह्रदया च्या गाभा - यात उतरलाय सूर्य आंत बाहेर दाटून राहिलाय फक्त प्रकाश ह्या प्रकाश पर्वात मीही झालेय एक ठिणगी कविता काळ्या काळ्या ढगांनी आकाशात गर्दी करावी तसे मनांत विचार लखकन् वीज चमकावी तशी येते कल्पना अन् सर सर पाउस यावा तशी येते कविता निर्बंध मन बेधुंद निर्बंध पावसाळी नदी सारखं ओढाळ मन प्रेमाच्या अनावर वा - या नी झपाटलेलं पूर ओसरल्यावर त्या नदीच्या परिसरा सारखंच सर्व उध्वस्त करून जाणारं सत्तास्थापनेत पाठिंबा दिलेल्या बारा अपक्ष कॉंग्रेसनं थेट तिकीट देण्याचं बोललं जातंय . त्यामुळं राष्ट्रवादीपुढच्या समस्या वाढतच जाणार आहेत . बारा इंदापूरचे हर्षवर्धन पाटील , सांगलीचे मदन पाटील , करवीरचे आमदार सतेज पाटील , अशी नावं आहेत . सत्तास्थापनेत अपारंपरिक उर्जामंत्री विनय कोरे यांचा जनसुराज्य शक्तीपक्षही वाटेकरी होता . चार आमदार असलेल्या या पक्षाच्या जागांचाही मुद्दा आघाडीच्या वाटाघाटीत गाजण्याची चिन्हं आहेत . विनय कोरे यांचा पन्हाळा मतदारसंघ राष्ट्रवादीकडे होता , तो आता रद्द झालाय , तर नरसिंग गुरुनाथ पाटील यांचा मतदारसंघही राष्ट्रवादीकडे होता . राजीव आवळे यांचा पेठवडगाव आणि हर्षवर्धन देशमुख यांचा विदर्भातला मोर्शी मतदारसंघ कॉंग्रेसचे होते . तसंच कोल्हापूर जिल्ह्यातल्या भूदरगड मतदारसंघातून बंडखोरी करत के . पी . पाटील निवडून आले , आता तो राष्ट्रवादीच्या गोटात आहेत . पण जागा वाटपात ही जागा कॉंग्रेसची होती . अशा जागांचा घोळ सगळ्यात मोठा आहे . त्यामुळं अशा जागांवर काय चर्चा होते यावरही बरचं काही अवलंबून असेल . काहींना कॉंग्रेस थेट तिकीट देणार असल्याचं बोललं जात असलं तरी , काही अपक्ष आमदार नेते आमच्याही संपर्कात असल्याचा दावा अजित पवार करतायत . हा ब्लॉग म्हणजे पुणेकरांचं व्यासपीठ आहे . तुम्हाला पडलेले प्रश्‍न , तुमच्या समस्या सुचलेली उत्तरं , पाहिलेलं चांगलं काही आणि कोणाच्या तरी पाठीवर मारायची थाप . . . हे सारं तुम्ही इथे " शेअर ' करू शकता . पोस्ट , फोटो आणि व्हिडिओ साऱ्यांचंच इथे स्वागत आहे . अट फक्त एकच एखाद्यानं मांडलेल्या समस्येवर , प्रश्‍नावर इतरांनी उत्तरं सुचवायची ! एक बच्चा चार साल का हो गया था , मगर बोलता ही नहीं था मां - बाप ने उसका बहुत इलाज करवाया लेकिन बेकार एक सुबह बच्चा कहने लगा - आज नाश्ता बेहद बकवास है मां - बाप खुश होकर कहने लगे - अरे वाह मुन्ने , तुम Continue reading आपली भाषा ही काही आपल्यापेक्षा कुणी वेगळी वस्तू नसते किंवा ती व्यवहाराचं निर्जीव साधन नसते . आपणच आपल्या जीवनातून तिला घडवत असतो . अनुभवाच्या बारीकसारीक अर्थछटा सुचवायला आपल्याला वेगवेगळे शब्द लागतात , आपल्या भोवतालची सर्व वस्तुजात त्यातल्या बारकाव्यांनिशी टिपण्यासाठी आपण नेमके शब्द शोधत असतो . उदाहरणार्थ , ' रवाळ ' , ' कणीदार ' , ' भरड ' , ' जाडसर ' असे शब्द काही नुसत्या शब्द घडवणार्‍या सोसातून निर्माण झालेले नसतात . त्या पदार्थांचा नेमका गुणधर्म , पोत , स्पर्श , दृश्यरूप असं सगळं विचारात घेऊन ते भाषेत येतात आणि तो अर्थ समजून ते वापरले तर कृतीचं सार्थक होतं . नाहीतर ' आणि अमुक मिक्सीवर बारीक करून घ्यावं . ' या सूचनेतून काय बोध होणार ? पुढे वाचा » कोण , कोणाचा , कुठला , मी , तो ? कशास धरूनी चालत होतो ? समोर आता तांबड काळसर आकाश नुरले सारे व्यापून मध्यपूर्व आशिया हा संपूर्ण जगासाठी अनेक कारणांमुळे महत्त्वाचा , कुतूहलाचा नि विवादांचा ठरलेला भूप्रदेश . प्राचीन काळी जेव्हा पौर्वात्य नि पाश्चिमात्य जगाचे ऋणानुबंध मध्यपूर्वेतून खुष्कीच्या मार्गे होणार्‍या व्यापारातून जुळले , तेव्हापासून ते आज अगदी इराणवर आर्थिक निर्बंध लादणे , इराकवर युद्ध ( नि लोकशाही ! ) लादणे , दुबईमधील समुद्रकिनार्‍यांवर उन्हात चिंब होऊन पडणे , तिथल्या बुर्ज दुबईच्या गच्चीवरून सगळ्या पृथ्वीकडे डोळे भरून पाहणे अशा येनकेनप्रकारेण जुळलेलेच राहिले आहेत . शाळेत इतिहास शिकताना क्वचित एखादा धडा अरबी टोळ्या , अल - जेब्रा , हादिस नि कुर - आन , नौरूज याबद्दल बोलू लागला की इतिहासासारखा विषयही आवडू लागायचा ( इतर वेळी १८५७ ते १९४७ सोडून काही वाचायला मिळायचे नाही , हा भाग वेगळा ! ) अगदी अलीकडेपर्यंत अयातुल्ला खोमेनी , माह्मूद अह्मदेनिजाद वगैरे नावे कानावर पडत ; इराण - पाकिस्तान - भारत गॅस पाइपलाइनसंबंधीच्या बातम्या वाचायला - ऐकायला मिळत ; तेव्हाही कान आणि डोळे त्यांच्या दिशेने आपसूकच वळायचे . गाडी घेऊन सनीवेलातल्या रज्जो मध्ये पराठे खायला बाहेर पडावे नि बाजूच्याच चेलोकबाबी मधील लाल - पिवळा मंद प्रकाश नि ताज्या , गरम कबाबांचा वास पराठ्यांच्या बेताबद्दल मनात ' सेकन्ड थॉट ' निर्माण करून जावा , असे आजवर अनेकदा घडले आहे . कालच्या टॅब्लॉइड ऑफ इन्डिया मधील ही बातमी वाचली आणि पर्शियाशी ( आताचा इराण ) आपले पोट , राजकीय नि ऐतिहासिक संबंध - नि सगळ्यात महत्त्वाचे म्हणजे सांस्कृतिक भूक - किती घट्ट जोडले गेले आहेत , याचा विचार नकळतच मनात डोकावला . कचेरीतील सोमवार संध्याकाळची वेळ , हातात गरमागरम चहा , कचेरीतील जवळच्या मित्राशी या सगळ्यावरून झालेल्या गप्पा आणि विचारांची देवाणघेवाण याची परिणती म्हणजे ही खरड . " तुझ्या पाठीवर . . . ईईई . . . तिची शेपटी बघ कशी वळवत्ये " कोणीतरी किंचाळलं आणि काय झालं कळण्यापूर्वी गबाळ्या अंगात वारं भरल्यागत सुसाट शाळेच्या दरवाजातून बाहेर धावला . आपल्या आजूबाजूला मुलं आहेत , शिक्षक आहेत याचा त्याला विसर पडला असावा . वाटेत येणार्‍या - जाणार्‍यांना धडक देऊन अंगात वारं भरल्यागत तो रस्त्यापर्यंत कधी पोहोचला ते कोणाला कळलंच नाही आणि समोरून वेगात ट्रक येत होता हे गबाळ्याला कळलं नाही . आईला बोलू देताच बाबा समीरला उत्तर देता देता स्वतःशीच बडबडायला लागले . आई तर त्याही पलिकडे गेली होती . तिला लांबूनच सगळे दिसायला लागले होते . त्यांची अवस्था बघून शलाका पण हसत होती . ती काहीतरी बोलणार तेवढ्यात समीरने तिला कोपराने ढोसली . . . आपली रचना जी लोकांना माहित नव्हती ती कोणीतरी लोकांपर्यंत पोचवली , त्यात आनंद मानायला मनाचा मोठेपणा दाखवा . त्यात आनंद मिळवा . परंतु एक मात्र आहे , ती रचना हेतुपुरस्सर तर घेतली नाही ना , हे पाहिले पाहिजे , आणि घेणार्‍याने रचनाकाराचा उल्लेख करून त्याचे आभार मानले पाहिजेत . फायलींचा गठ्ठा , पि . . कडे सोन्याच पेन , एका शहरात गळे घालायचे , दुसर्‍यात गळे काढायचे , देव पाण्यात बुडवुन बसतात , कधीतरी ' पंत ' प्रधान होतील म्हणुन , दात पडले , डोके सडले , काकांना म्हातार - चळ , पुतण्याकड माज , तरीही मराठी आमची रोजी - रोटी नाडी ग्रंथ वा नाडीमहर्षी हे जर उंदीर असतील तर ते टॉम आणि जेरी कार्टून मधील जेरी सारखे विरोधकांना जेरीला आणणारे आहेत हे चतुर सूद्न्य वाचक जाणतात . थायलंडमध्ये जिथे जिथे फिरलो तिथे आदरातिथ्याने भारावून गेलो . प्रगतीशील अशा या देशात आधुनिकतेबरोबरच लोकांची आपुलकीही तग धरून आहे . सवात्दी खा / क्रब ( खा - स्त्री म्हणते तेव्हा , क्रब - पुरूष म्हणतो तेव्हा ) असे म्हणत थाई व्यक्ती तुमचं स्वागत करेल . कॉब खुन् खा / क्रब म्हणून तुम्ही धन्यवाद द्याल आणि ह्यापुढे तुम्हाला थाई येत नसेल तर मात्र पंचाईत ! थाई भाषेतील पाली - संस्कृत मधून आलेले शब्द जरी ओळखीचे वाटले तरी आज वापरात असलेले थाई शब्द मात्र तितकेसे पटकन कळतीलच असे नाही . त्यासोबतच ख्मेर मधूनही थाई भाषेत शब्द आले आहेत . थायलंडमध्ये सगळ्यांना इंग्रजी येतेच असं नाही आणि येत असली तरी आपली इंग्रजी आणि थाई इंग्रजी यांतून कोण काय बोलतो ते समजणे आपल्याला आणि थाई माणसालाही कठीणच ! थाई टोनल भाषा आहे त्यामुळे शब्दांच्या उच्चारांतील बारकावे शिकायला , समजून घ्यायला मेहनत घ्यावी लागते . पण बरेचदा थाई व्यक्ती स्मितहास्यानेच तुम्हाला अर्धेअधिक जिंकून घेतात . काही ठिकाणांची नावे पहा - समुत् संख्रोम ( समुद्र संग्राम ) रचतापिसेक ( रजताभिषेक ) कांचनबुरी ( कांचनपूरी ) राचाबुरी ( राजापूरी ) सुवर्नापिसेक ( सुवर्णाभिषेक ) अयुत्थया ( अयोद्ध्या ) काही साधारण नावे - तलेय ( तळे ) थाई भाषेतला सद्ध्याचा अर्थ डबके , गरूड , शेषनाग गुंतागुंतीचे विचार नेमकेपणे मांडताना अनेक उपवाक्ये असलेली महावाक्ये बनवणे अर्थाच्या दृष्टीने जरुरीचे असते . इथल्या हिंदीची जशी वेगळी चव तशीच मराठीचीही आहे . माळव्यातील मराठी बोली भन्नाट आहे . येथील लोकांच्या मराठी बोलण्यात हिंदी शब्द येणं ही ' आम ' बात आहे . येथे लोक छान किंवा मजेत नसतात , तर ' बढिया ' असतात . इंदूरमध्ये मराठी भागात पत्ता शोधत असताना ' थोडं पुढे जाऊन डावीकडे ' मुडा ' असं ऐकू आलं नाही तर आश्चर्य वाटू देऊ नका . एकारान्ती क्रियापदांची इंदूरी आवृत्ती खाशी आहे . म्हणजे जाईल्ले , करील्ल्ये खाईल्ल्ये , अशी क्रियापदे नीट लक्ष देऊन ऐकली तर ऐकू येतात . जाशील ना , करशील ना या प्रकारच्या अंत्य शब्दांचा वळणदार पण छान वाटणारा उच्चारही येथील लोक करतात . इथल्या मराठी बोलीने हिंदी ताल धरला आहे . म्हणजे नहीं करेंगेच्या तालावर ' नाही करणार ' असं म्हटलं जातं . असंच नाही आहेचं , आहे नाही होतं . वास्तविक हे इथे लिहिण्यापेक्षा ते ऐकण्यात मजा आहे . कराची - शहरातील दक्षिण भागात आज ( मंगळवारी ) सकाळी झालेल्या दोन बॉम्बस्फोटात १५ जण जखमी झाल्याचे पोलिसांनी सांगितले . पोलिसांनी दिलेल्या माहितीनुसार , नौदल अधिकाऱ्यांच्या निवासस्थानाजवळ झालेले हे स्फोट आत्मघाती हल्ला असल्याचे अद्याप माहिती नाही . स्फोटाच्या ठिकाणी बचावकार्य जोरात सुरु आहे . जखमींना रुग्णालयात दाखल करण्यात आले आहे . दुसऱा स्फोटही शहरातच झाला असून , त्याबाबत अद्याप काही माहिती हाती लागली नाही . डोंबिवली : ' कल्याण - डोंबिवली महापालिकेत महाराष्ट्र नवनिर्माण सेना विरोधी पक्षाचे काम करणार आहे . पालिकेच्या निकालानंतर 27 जागांवर विजय मिळविलेली मनसे सत्तास्थापनेत निर्णायक भूमिका बजावणार , अशी चर्चा होती . महापालिकेत महापौर " मनसे ' चाच असेल , असे राज यांनी निवडणुकीपूर्वी आणि प्रचारात सांगितले होते . ' महापौरपदाच्या निवडणुकीत मनसे तटस्थ राहील . होणार नाही . सत्ता स्थापनेसाठी मी स्वत : हून कोणत्याही राजकीय पक्षाशी संपर्क साधलेला नाही . जे काही वर्तमानपत्रातून वाचले , त्या सगळ्या अफवा होत्या . राजकीय अफवांवर माझा विश्‍वास नाही . त्यामुळे त्याविषयी मी काही खुलासा करणार नाही , ' ' असे ठाकरे केले . इकड शीटट्या ट्रान्झीस्टर वर आता कुठल तरी गाण लावलं होत शेवटी , अन त्यो आता बाटल्यांच्या माग लागला . काय काय प्रकार करत होता तो ! ! बाटली काढून घेऊन ती डोक्या वर ठेवून नाचून झालं ! ! मग ' पिने वालोंको पिने का बहाणा चाहिये ' हे गाण म्हणून झालं . तोवर हीं दोघं इकड जाळ आहे तिथ बसू म्हणजे डास चावणार नाहीत असं म्हणून त्याला बोलावू लागली . पण आदिवासींना डावलून आपल्याला हवा तसा विकास करून घ्यायला टपलेल्या शहाणचोटांना विरोध करणाऱ्या अरुंधती रॉयसारख्या किंवा तत्सम ( तत्समचा अर्थ तत्संबंधी असाही होतो असे वाटते . ) चळवळ्या मंडळींना आर्थिक आणि नैतिक पाठिंबा देणे गैर नाही परंतु नेहमीच्या वापरातले शब्द विसरून नवे शब्द घुसडण्याची गरज नसावी असे वाटते . मस्तच तसे नायजेरियात सगळेच प्रश्न चुटकीसरशी सुटतात < < < < < < < अगदी अगदी , हीच तर खासियत आहे आफ्रिकन देशांची पुणे - पारंपरिक पद्धतीबरोबरच विद्यार्थ्यांना शालेय जीवनातच पर्यावरणाची गोडी लावण्याच्या उद्देशाने शहरातील विविध शाळांमध्ये पर्यावरण पूरक ( इको फ्रेंडली ) गणेशोत्सव साजरा करण्यात आला . शाडूच्या मातीपासून , जुन्या कागदांपासून मुलांनीच बनविलेल्या गणेशमूर्ती तसेच कापड कागदाचा वापर करून केलेली सजावट हे यंदाच्या शालेय गणेशोत्सवाचे वैशिष्ट्य ठरले . चौसष्ट कलांची देवता असलेल्या गणरायाच्या उत्सवानिमित्त बहुतांश विद्यार्थ्यांसाठी विविध प्रकारच्या स्पर्धांचे आयोजनही अनेक शाळांनी केले . आंबेगाव येथील अभिनव सोसायटी इंग्लिश मीडियम स्कूलतर्फे " युफोरिया इन ग्रीन फेस्टिवल्स ' या संकल्पनेनुसार इको - फ्रेंडली गणेशोत्सव साजरा केला . गणपतीसमोर पाने , फुले रोपट्यांचा वापर करून सजावट करण्यात आली . विद्यार्थ्यांसाठी फक्त हिरव्या रंगाच्या सहाय्याने चित्रकला स्पर्धा , नैसर्गिक रंगांचा वापर करून रांगोळी काढणे , प्राण्यांच्या वेशभूषा , श्‍लोकपठण , गायन अशा स्पर्धांसह अथर्वशीर्ष पठणाचे आयोजन करण्यात आले होते . कोथरूड येथील बाल शिक्षण मंदिर शाळेत दीड दिवस " ग्रीन गणेश : ग्रीन अवतार ' या संकल्पनेनुसार गणेशोत्सव साजरा करण्यात आला . जुने कागद डिंक वापरून विद्यार्थी शिक्षकांनी तयार केलेल्या गणपतीची प्रतिष्ठापना या शाळेत करण्यात आली . सजावटीसाठी जुन्या कागदांसह जुने कपडे ओढण्यांचा वापर करण्यात आला . धान्यापासून रांगोळी रेखाटण्यात आली . विद्यार्थ्यांसाठी शाडूपासून गणेशमूर्ती बनविण्याचे प्रशिक्षण या विद्यार्थ्यांना देण्यात आले . खराडी येथील सुंदराबाई मराठे विद्यालयातील विद्यार्थ्यांनी शाडूच्या पंचवीस गणेशमूर्ती स्वतः बनविल्या . या साठी त्यांना विद्यालयातर्फे प्रशिक्षण देण्यात आले . शिवाजीनगर येथील भारत इंग्लिश स्कूलमध्ये गणपतीच्या मूर्तीची प्रतिष्ठापना करता फळ्यावर गणपतीचे चित्र रेखाटण्यात आले . या गणपतीसमोर आरती तसेच अथर्वशीर्षपण करण्यात आले . विद्यार्थ्यांसाठी गणेशमूर्ती रंगविणे स्पर्धेचेही आयोजन करण्यात आले . बुद्धीचा दाता असलेल्या गणेशाचा उत्सव नारायण पेठेतील एसएनडीटी कन्याशाळेत " शारदोत्सव ' म्हणून साजरा करण्यात आला . हस्ताक्षर स्पर्धा , चित्रकला स्पर्धा , रांगोळी स्पर्धा , निबंध स्पर्धांसह श्‍लोकपठण स्पर्धेचेही आयोजन कन्याशाळेत करण्यात आले . सेनापती बापट रस्त्यावरील " अक्षर नंदन ' या शाळेमध्ये प्रत्यक्षात गणपतीची प्रतिष्ठापना करताही विद्यार्थ्यांसाठी विविध गुणदर्शन स्पर्धा , पालकांसाठी मातीपासून गणेशमूर्ती बनविणे आदी स्पर्धांचे आयोजन करण्यात आले . विद्यार्थ्यांमध्ये पर्यावरणविषयक जनजागृती करण्यात आली . पण नंतरचं तत्वचिंतन ओढून ताणून आणल्यासारखं वाटलं . आपण आपल्या संस्कृतीतून काहीतरी हरवतोय असं म्हणणं ठीक आहे , पण त्याची जागा घ्यायला दुसरं काहीच नाही असं म्हणणं बरोबर वाटत नाही . ते खरं असतं तर एव्हाना बाल्य वगैरे गोष्टी संपून गेल्या असत्या कारण प्रत्येक पिढीतले वृद्ध हेच म्हणत आलेले आहेत . फ़ुंकूनी तांबडं क्षितिज रंगलं पहाट मंगल झाली दिसेल चांदवा आजच्या रातीला अवनी निवांत झाली माहितीपूर्ण लेख . विशेषतः अपरिमेयत्वाची चर्चा आणि पायचं पेटंट घेण्याची कल्पना . . . मुंबई , २६ एप्रिल ( वार्ता . ) - नौदलाच्या वरळी येथील तळाला लागूनच १८ माळ्यांची ' हरसिद्धी ' नावाची इमारत उभारण्यात आली आहे . ही इमारत बांधण्यापूर्वी नौदलाकडून ' ना हरकत ' प्रमाणपत्र घेण्यात आले नव्हते . मेलबर्न - ऑस्ट्रेलियात एका 20 वर्षीय तरुणाने 99 वर्षांच्या एका वृद्धेचा विनयभंग केल्याचा प्रकार घडला . या तरुणाने सदर वृद्धेला मारहाणदेखील केली . एज या वृत्तपत्राने प्रसिद्ध केलेल्या वृत्तानुसार , ही घटना मागील आठवड्यात घडली . ती ऑरमोंड येथील रहिवासी असून विनयभंग झाला तेव्हा ती घरात एकटीच होती . सकाळी साडेदहा ते 11 वाजण्याच्या सुमारास त्याने तिच्या घराचा दरवाजा ठोठावला . महिलेने दार उघडताच तो बळजबरी घरात घुसला , तिला मारहाण केली . याच दरम्यान त्याने तिचा विनयभंग केला . त्यानंतर तो पळून गेला . आता अजून काय करून दाखवायचं आहे " भारतरत्न " मिळविण्यासाठी ? . निराकारस्वरुप - गथे , दिगुद्योया प्रतीकात्मक निराकार ल्वहं . मूर्तिस्वरुप - द्योपिनि ध्यान , मुद्राकथं छुं वस्तुइ दय्‌कातःपिं साकार रुप . ख्वाःपाःस्वरुप - गथे , गंप्याखनय्‌ ख्वाःपालं पुयातःपिं . यन्त्र तथा मण्डलस्वरुप - गथे सुं द्योया प्रतीक यन्त्र वा मण्डल पुज्याय्‌गु . सद्यस्वरुप - सुं द्योया प्रतीक प्रत्यक्ष न्ह्योने दुम्ह मचा वासरं जन्माला येण्यासाठीतरी बैल गायी एकत्र येत असतील असे वाटले . तोही भ्रम निघाला . सगळा इन्जेक्शनचा कारभार . इकडून बीज काढून तिकडे इन्जेक्ट करायचं . सगळच विचित्र ! मुंबई - " कनेक्‍टिंग इंडिया ' चा नारा देणाऱ्या भारत संचार निगम लिमिटेडने आता " कनेक्‍टिंग ओबीसी मिशन ' हाती घेतले आहे . राज्यातील ओबीसी समाजाच्या ग्राहकांना आकर्षित करण्यासाठी चक्क " ओबीसी टू ओबीसी अनलिमिटेड फ्री ग्रुप कॉलिंग ' ची अभिनव योजना सुरू केली आहे , त्यामुळे " ओबीसी ' असणाऱ्या सर्वांना अगदी फुकटात गप्पा मारता येणार आहेत . मंडल आयोगात समाविष्ट करण्यात आलेल्या ओबीसींच्या 357 जाती या योजनेत एकमेकांशी जोडण्याचा हा महत्त्वाकांक्षी प्रकल्प आहे . मोबाईल कंपन्या ग्राहकांना आकर्षित करण्यासाठी नानाविध शक्कल वापरतात , परंतु इतर कंपन्यांच्या योजनांना धोबीपछाड देणारी योजना बीएसएनएलने बाजारात आणली आहे . राज्यात ओबीसींच्या जातींचे संघटन करणाऱ्या ओबीसी सत्यशोधक परिषदेच्या मेंदूतून या योजनेने जन्म घेतला आहे . परिषदेच्या पदाधिकाऱ्यांनी त्यानंतर बीएसएनएलच्या मुख्य महाव्यवस्थापकांसमोर ही योजना मांडली . अर्थात , त्यांनीही या योजनेला सकारात्मक प्रतिसाद दिला . सर्व कायदेशीर सोपस्कार पार पडल्यानंतर " ओबीसी टू ओबीसी ' फ्री कॉलिंगची संकल्पना अस्तित्वात आली , असे सत्यशोधक ओबीसी परिषदेचे राज्याचे अध्यक्ष हनुमंत उपरे यांनी " सकाळ ' ला सांगितले . मराठे आली नव्हती . . जाधवने धमक्या देऊन माझ्या मनात शेण कालवलं होतं . . मला माझ्या गिटारचा आवाज ऐकू येत नव्हता . . गायकाचे शब्द ऐकू येत नव्हते . . प्रखर लाईट तोंडावर मारलेले असल्याने उष्णतेने कहर केला होता . . समोर पब्लिक बेभान झालं होतं . . पोरं चेकाळली होती . . माझ्या स्वतःची इज्जत ठेवण्याच्या धडपडीने मी चिंबला गेलो होतो कोणी ही ज्याने या प्रश्नाचे ऊत्तर मीळवले आहे तो आपल्या प्रश्नाचे शंका समाधान केवळ शब्दात करू शकणार नाही . जी गोश्ट शब्द नाही ती शब्दाने अनूभवाला येणार नाही . म्हणूनच असे समजा की तूमच्या प्रश्नाचे १०० % योग्य ऊत्तर जरी मी तूम्हाला नक्की देऊ शकलो ( जस्स फोsssर अर्ग्युवम्येंट शेक वन्ली ) तरी ते मी दीलय म्हणून आपण ते घेऊ शकता काय ( प्रत्यक्ष अनूभूतीने ) ? पंचप्राण शोषून माझे जीव असा टांगला तुझ्या स्मरणात भिजता कसा हा जडावला विचार कारायला भाग पाडणारा लेख . महाराष्ट्र ५० वर्षाचा झाला या आनंदात मी पण हे सर्व विसरलो . . . दीनेश्दादा वैट्ट आहे . माला पेरू खूप आवड्तो . तर इथे नूसते फोटो टाकलेत . पेरू माझा ऑलटाईम फेवरिट फळ आहे . असे खास एक बी वाले पेरू मी खूप खाल्ले असणार कारण मी कधीच पेरू शेअर करत नाही . जास्त पिकलेला आतून स्वच्छ पांढरी , हिरवी कलर्स्कीम असलेला पेरू सर्वात बेस्ट . गाडीवाला तुमाला पीवळापेरू देऊ लागला तर घेऊ नका . पलून जा . एक ऐश्वर्र्या नावाचा पण पेरू अस्तो . गुलाबी पेरू ही शुद्ध फसवणूक आहे तो गोड लागत नाही . डेक्कन वर जगात सर्वात मस्त पेरू मिळतात . जाट आरक्षण आन्दोलन में सम्पूर्ण राजस्थान में गाँव - गाँव घूम कर सामाजिक न्याय का शंखनाद करनेवाले इस सख्स का समाज सेवा ही ध्येय है . ह्यावर मुलगी बाहेर जाऊन मूठभर वाळू आणून मुलाच्या हातात देते आणि मुलगा जागीच मूर्च्छित होतो . लिखाण करतांना उपयोगी पडलेले संदर्भ : ) Lateral Thinking by Edward Bono ) Serious Creativity by Edward Bono ) क्वॉलिटी सर्कल् - ले . चन्द्रशेखर बुलाख , पुणे विभागीय उत्पादकता मंडळ . ) मराठींतील विनोदी साहित्य , चांदोबा पाठ्यपुस्तकांतील कथा , इत्यादि . तोच टिव्ही वर माझे आवडते गाणे , मस्स्ककली मटककली चालू झाले पण बाहेर आलो टिव्ही वरी गाणे पाहू लागलो तो मला आठवल की चहा . मी पळत आत आलो तर अजून उकळी फुटली नव्हती , मी गॅस समोरच उभे रहावे ह्या निर्णयावर आलो तेथेच उभा राहिलो चहा कडे बघत . तोच मला आठवलं की कुठे तरी हल्दीराम भुजीया आहे डब्यात , ती पण काढू म्हणून मी मागे वळुन डब्बा शोधू लागलो , डब्बा हाती लागताच मागे काही तरी सुं . . सुं . . . सुं . . झाले ! चहा ने बंड केला होते काही चहा उकळी बरोबर भांड्यातून बाहेर शेगडी वर पसरला होता . . मी डोक्याला हात लावला फटाफट गॅस बंद केला ह्या गडबडीत ओट्यावर ठेवलेला चहापावडरचा डब्बा खाली कोसळला मी त्याचे झाकण लावले नव्हते हे सांगण्याची काही गरज नसावीच > > त्या मुळे तुम्हाला कोण व्हायला आवडल असतं किंवा आवडेल प्रश्नाच उत्तर = धृतराष्ट्र बाब्बोय . . एव्हढी कर्तबगारी ? = ) ) . अलामतीत या स्वराऐवजी , किंवा घेणे याचप्रमाणे ऐवजी / किंवा ऐवजी / घेणे हेही काहीवेळा चालते . " का महेश ? तु असे का केलेस ? " खरोखर , मनातून वाटणारी काळजी दाखवत विनोद खन्ना महेश भट यांना विचारू लागले . " मी भगवानांना एवढ्या रागात कधीच पाहिलेले नाही . तु समक्षच आश्रमात येऊन त्यांनी दिलेली माळ त्यांना परत करावीस असा त्यांनी आग्रह धरलाय . तुझ्याबाबत ते कठोर परिश्रम घेत आहेत , तु विश्वासघात केलास असे ते म्हणतात . तु जर आश्रमात परत आला नाहीस , तर ते तुला नष्ट करून टाकतील असे ते म्हणातायत , महेश . " माझे आयुष्य बोटावर मोजण्या इतकेदिवसच राहिलेय असे भाव चेहेर्‍यावर ठेऊन विनोद खन्ना माझ्याकडे पाहात होता . मी " देवा " च्या विरूध्द बंडखोरी केली होती . त्याचा जळजळीत राग माझ्यावर रोखला होता - महेश भट सांगतात . निरपेक्ष प्रेमावर आणि दुसर्‍यावर मालकीची भावना कशी वाईट असते यावर तासन तास व्याख्यान झोडणार्‍या रजनीशांचा हा दुटप्पीपणा पाहुन , प्रेयसी सोडून गेल्याचे सहन होत नसणार्‍या प्रियकरासारखेच रजनीशांचे " दिल जले " टाईप वर्तन पाहुन महेश भट काय समजायचे ते समजले आणि युजींच्या " सगळ्या कुबड्या फेकून द्यायला लावेल तोच खरा गुरू . तो तुला चालायला सांगेल आणि तु पडलास तर पुन्हा उठ आणि पुन्हा चालायला लाग असे म्हणेल . कितीही थरथर सुटलेली असो , उठ आणि स्वत : च्या पायावर उभा राहा . " या शब्दांनी महेश भट यांना दिलासा मिळाला , आत्मविश्वास निर्माण झाला . महेश भट युजींचे मित्र बनले . युजी जेव्हा - जेव्हा भारतात येतील तेव्हा ते त्यांची भेट घेऊ लागले - त्यांना भेटायला परदेशात जाऊ लागले . पुढे महेश भट यांनीच , युजींच्या शिव्या खाऊन का होईना पण युजींचे आत्मचरित्र लिहीलेय . अयोध्या - जेव्हा रामजन्मभूमी प्रकरणावरून अवघा देश पेटला होता , तेव्हा खुद्द अयोध्या मात्र शांतच राहिली होती . सर्वोच्च न्यायालयाच्या निकालाच्या पूर्वसंध्येलाही हे गाव शांतच आहे . मात्र , या शांततेत रोजी - रोटीसाठीची अस्वस्थताही लपली आहे . अयोध्येच्या सामाजिक , धार्मिक , राजकीय विचारांचा कानोसा घेता , " गेली सुमारे दोन दशके या गावाचा श्‍वास गुदमरून टाकणाऱ्या सुरक्षेच्या वेढ्यातून अयोध्येला मुक्त करा ' , " कोर्टाचा निकाल आता लांबू नये , ' अशाच प्रतिक्रिया व्यक्‍त होतात . अयोध्या - फैजाबाद या जुळ्या शहरांची व्यक्तिमत्त्व परस्परविरोधी आहेत . अयोध्येत हिंदू समाजाचा पगडा , तर फैजाबादेत उलट परिस्थिती . . लेडीफिंगर्स आणि मस्करपोने चीज शक्य असेल तर इटालिअन ब्रँडचेच वापरावे . इटालीयन ग्रोसरीच्या दुकानात मिळते . लेडीफिंगर हे बिस्किटाच्या प्रकाराचे नाव आहे ब्रँडचे नाही . मी होल फुड्स मधून लेडीफिंगर्स आणले होते ३६५ की अश्याच कुठल्यातरी ब्रँडचे , अजिबात आवडले नाही . . एस्प्रेसो कॉफी करणे शक्य नसेल तर साधी काळी कॉफी वापरता येईल पण चवीत फरक पडतो . . काही जण लेडीफिंगर्स ऐवजी पाउंड केकच्या पातळ चौकोनी चकत्या वापरतात . चवीतला बदल मला फारसा आवडला नाही म्हणून मी लेडीफिंगर्सच वापरते . . मी वापरलेला कप मेजरींग कप होता . . पार्टीसाठी करतांना हा प्रकार मी आदल्या दिवशीच करुन फ्रीज मध्ये ठवते , जितका जास्त वेळ तो फ्रीज मध्ये रहातो तितकी चव चांगली येते . . अंड्याचा पांढरा भाग १२ - १४ मिनीटे फेटणे हा भाग कधी कधी कंटाळवाणा होवू शकतो तो नवर्‍याला किंवा दुसर्‍या कोणालातरी करायला द्यावा . माझ्यामते तिरामिसु इतकी सोपी आणि हमखास यशस्वी होणारी कुठलीच कृती नाही . ' स्टार ' ने आधी इंग्रजी वाहिन्याच आणल्या होत्या . पण त्यांनी जेव्हा ' स्टार प्लस ' हिंदी मध्ये बदलविले तेव्हा दूरदर्शनवरील काही मालिका तिकडे वळत्या केल्या . नंतर दूरदर्शनने कांगावा केला की एकच मालिका दोन वाहिन्यांवर दाखवायची नाही . आणि म्हणून त्यांनी काही मालिका दाखविणे बंद केले . पण ते स्वत : ' सर्फ व्हील ऑफ फोर्च्य़ून ' सोनीवर चालू असतानाही दूरदर्शनवरही दाखवत होते . ती बहुधा त्यांची गरज होती . हे गाव पाटण्यापासून 50 किलोमीटर अंतरावर आहे . शाळा दूरवर असल्यामुळे या गावातील दलित मुले शाळेत जाऊ शकत नव्हती . इतक्‍या लांबवर जाऊन शिकणे परवडत नसल्याने ही मुले शाळेपासून वंचित होती . या गोष्टीचा स्थानिक प्रशासनाला ना खेद होता , ना खंत . बालग्रामच्या छोट्या कार्यकर्त्यांनी ही बाब गावकऱ्यांच्या लक्षात आणून दिली . कधीतरी अचानक , कल्पना नसताना त्या नात्यातल्या तरुणाला तरुणीकडनं शब्द ऐकू येतात ज्याचं इंग्रजीमध्ये भाषांतर असतं ' आय थिंक वी नीड टू टॉक ' . इंग्लिशमध्ये ही रुळलेली वाक्यरचना आहे , मराठीत त्या बाबतीत प्रमाण भाषा बनवणाऱ्यांमध्ये त्याविषयी अजून एकमत नाही . पण ते यायच्या आधी तरुणीने ' हा असा का बरं वागतो ? ' वरती थोडाबहुत विचार करून झाल्यानंतर हम्म्म्म्म म्हटलेलं असतं . ८२ . ४७ % वेळा स्त्री पहिल्यांदा हम्म्म्म्म म्हणते असं आमच्या सखोल अभ्यासावरून दिसलेलं आहे . ( अशी चार दशांशापर्यंत आकडेवारी दिली की एकदम खरी वाटते की नाही ? पण त्याविषयी अधिक जाणून घ्यायला आमच्या ' काही संख्याशास्त्रीय पाककृती ' ची वाट पहावी लागेल ) ते वाक्य पहिल्यांदा तो ऐकतो तेव्हा त्या बिचाऱ्याला आपल्यावर नक्की काय प्रसंग आलेला आहे हे कळत नाही . पण काही वेळा ऐकलेलं असलं की मग मात्र तो लवकरच सावध होतो . त्याचे कान टवकारतात आणि श्वास आत खेचला जाऊन हम्म्म्म्म च्या बरोब्बर उलटी प्रतिक्रीया होते . एखादा रानटी प्राणी आसपास आहे , त्याच्यापासून बचाव कसा करायचा , युद्ध करायचं की पळून जायचं या दोन्हीच्या अॅड्रेनलिनतर्रार तयारीत . खूप वेळा ऐकल्यानंतर मात्र त्याला यातून बचाव नाही हे कळतं त्याचाही एक हम्म्म्म्म येतो . नंतर सुरू होते ती ती तो चर्चा . . . . मी सुधीर शी सहमत आहे ! हे engineering चे कारथे अभ्यास सोडून प्रेम करत बसतेत ! स्नेहा , तू संग प्रेम काय असतंय , सगल्यना समजू दे जरा ! ! आत्ता मला अभ्यास करयला सांगू नकोस ! माझा अभ्यास खूप झालाय . ताऱ्याकडुन येणाऱ्या प्रकाशाचा वर्णपट मिळवल्यास त्या ताऱ्यामध्ये असलेल्या रासायनीक तत्वांबद्दल माहिती प्राप्त होते . हायड्रोजन , ऑक्सिजन , कार्बन . प्रत्येकी ठरावीक तरंगलांबीचा प्रकाश उत्सर्जीत करतात . ( ताऱ्यांच्या तापमानाला , घनतेला . अनुसरुन कोणते अणु किती विद्युतभारीत आहेत , आणि इलेक्ट्रॉन्स कोणत्या कक्षेतून कोणत्या कक्षेत उड्या मारताहेत हे देखिल कळते ) . वर्णपट मिळवायला लागतो त्यापेक्षा कमी वेळात वेगवेगळे फिल्टर्स वापरून रासायनीक तत्वांबद्दल अंदाज बांधता येतात ( प्रत्येक फिल्टर हे वर्णपटाच्या विशिष्ठ भागातील प्रकाशकणांनाच आत शिरु देते ) . दिर्घीका या अब्जावधी ताऱ्यांच्या बनलेल्या असतात . त्यांच्यापासुन जो प्रकाश येतो त्यावरुन त्यांच्यातील जास्त तारे म्हातारे ( लाल ) आहेत का तरुण ( निळे ) हे कळते . विमान अपहरणाद्वारे दहशतवादी हल्ल्याची शक्‍यता केंद्राचा इशारा विमानतळांवर कडेकोट सुरक्षा , सर्व यंत्रणा सतर्क विमान किंवा हेलिकॉप्टरचे अपहरण करून दहशतवादी हल्ला होण्याची शक्‍यता केंद्रीय गुप्तचर यंत्रणेने व्यक्त केल्याने मुंबईसह राज्यातील सर्व विमानतळ आणि महत्त्वाच्या ठिकाणांची सुरक्षा व्यवस्था वाढविण्यात आली आहे . केंद्राने राज्य सरकारला याबाबत सतर्कतेचा इशारा दिला असून , त्यानुसार कडेकोट बंदोबस्त ठेवण्यात आल्याची माहिती गृहमंत्री जयंत पाटील यांनी आज " सकाळ ' शी बोलताना दिली . मुंबईवर झालेल्या दहशतवादी हल्ल्यानंतर राज्यात ठिकठिकाणी सुरक्षिततेच्या उपाययोजना करण्यात येत असतानाच केंद्रीय गुप्तचर यंत्रणांनी सतर्कतेचा इशारा दिल्यानंतर सुरक्षा यंत्रणा सावध झाली आहे . शहरातील महत्त्वाच्या , तसेच संवेदनशील ठिकाणांवर पोलिस बंदोबस्त वाढविण्यात आला आहे . दोन दिवसांपूर्वी केंद्रीय गुप्तचर विभागाकडून राज्य सरकारला विमानतळांबद्दलचा इशारा देण्यात आला . अतिरेकी विमान किंवा हेलिकॉप्टरचे अपहरण करून घातपात करण्याची शक्‍यता असल्याने विशेष काळजी घेण्याच्या सूचना देण्यात आल्या आहेत . त्यानुसार मुंबईसह राज्यातील सर्व विमानतळांच्या सुरक्षिततेत वाढ करण्यात आल्याचे पाटील यांनी सांगितले . दहशतवादी लहान विमाने आणि हेलिकॉप्टर्सना लक्ष्य करण्याची शक्‍यता आहे . गुप्तचर यंत्रणेकडून आलेल्या सावधानतेच्या इशाऱ्यानंतर छत्रपती शिवाजी महाराज आंतरराष्ट्रीय विमानतळ , तसेच आंतरदेशीय विमानतळावर चोख सुरक्षा व्यवस्था ठेवण्यात आल्याची माहिती केंद्रीय औद्योगिक सुरक्षा दलाचे कमांडन्ट संजय प्रकाश यांनी " सकाळ ' शी बोलताना दिली . गुप्तचर यंत्रणेकडून या हल्ल्याबाबत नेमका तपशील मिळाला नसला तरी पुरेशी खबरदारी घेत आहोत , असेही प्रकाश यांनी या वेळी सांगितले . मनसे , शिवसेनेला दंड इंटरकॉंटिनेंटल हॉटेल आणि मुंबई विद्यापीठात केलेल्या तोडफोडप्रकरणी संबंधित राजकीय पक्षांकडून दंडवसुली केली जाईल , तसा कायदाच सरकारने केला असल्याचेही पाटील यांनी या वेळी नमूद केले . मुंबई विद्यापीठात महाराष्ट्र नवनिर्माण सेनेने ; तर हॉटेल इंटरकॉंटिनेंटलमध्ये शिवसेनेने तोडफोड केली . त्यांच्याकडून राज्य सरकार कायद्यानुसार नुकसानभरपाई वसूल करील , असे गृहमंत्री जयंत पाटील म्हणाले . भाषेला दुर्लक्षित करीत असल्याच्या मुद्द्यावरून महाराष्ट्र नवनिर्माण सेनेच्या कार्यकर्त्यांनी मुंबई विद्यापीठात केलेल्या आंदोलनात विद्यापीठाच्या मालमत्तेचे मोठ्या प्रमाणावर नुकसान झाले होते ; तर अंधेरी येथील हॉटेल इंटरकॉंटिनेंटलमध्ये शिवसैनिकांनी मराठी कामगारांना पुन्हा कामावर घेण्याच्या मागणीसाठी खासदार संजय राऊत यांच्या नेतृत्वाखाली आंदोलन केले होते . ( sakal , 29 jan ) तर मंडळी वाचलत ? कसा धैर्यवान अन स्वावलंबी आहे हा यळ्ळुर गाव ? यातली बरीच माहीती , म्हणजे शेती विषयक अन गावाच्या पतपेढ्यांबद्दल वगैरे प्रथम दर्शनी अनावश्यक वाटेल , पण थोडा विचार केला तर जाणवेल या ' सावत्रपणात ' टिकुन रहाण्या साठी या सर्व गोष्टींच योग्य नियोजन केल्यानच आज ही मंडळी खंबीर पणे आपल्या मायमराठीचा पदर धरुन आम्ही ' मराठी ' आहोत अस सांगु शकतात . नाही का ? १९६७ सालच्या षडदिवसीय युद्धादरम्यान इस्रायलने हशेमाईट जॉर्डन राज्याकडून पश्चिम किनारपट्टी , सिरीयाकडून गोलन टेकड्या , इजिप्तकडून गाझा पट्टी ( जी आधी इजिप्तच्या अधिपत्याखाली होती ) आणि सिनाई अशा प्रदेशांवर ताबा मिळविला . त्याने सिनाईमधून आपले सगळे सैन्य वसाहती १९८२ पर्यंत , तर गाझा पट्टीतून सप्टेंबर १२ . . २००५ पर्यंत हलविल्या . अजूनही पश्चिम किनारपट्टी , गाझा पट्टी आणि गोलन टेकड्यांच्या प्रदेशांचे भविष्य ठरायचे आहे . माझ्यापाशी सुरेख वारा आणि भोवती अक्षरधारा , बोलायाचे कितीक आहे पण ओठातुन झिरपत नाही . पुन्हा पहिले समाधान : तरी खरे म्हणजे शब्द आधीपासूनच असतात , त्यामुळे अभ्यास करण्यासारखे वेगळे नवीन असे नियमच आहेत . त्यामुळे " व्याकरण म्हणजे नियम " असेच म्हणूया . आक्षेपाचे स्मरण : ढिम्म बसलेल्या नियमांनी थोडेच असे ज्ञान होणार आहे ? नियमाचे नीट व्याख्यान म्हणजे उदाहरणे , प्रत्युदाहरणे देणे आणि अशाप्रकारे काटेकोर मर्यादा सांगणे . समाधानसाधक : अहो , " उदाहरणे , प्रत्युदाहरणे देणे आणि अशाप्रकारे काटेकोर मर्यादा सांगणे " हे नियम शिकवण्याची पद्धत आहे . पद्धतीची आणि खुद्द नियमाची गफलत करून चालणार नाही . मूळ नियमच काटेकोरपणे सांगितला तर पुरे . जो तो विद्यार्थी नियम समजून घेताना शिक्षकाकडून आपल्याला समजतील अशी उदाहरणे , प्रत्युदाहरणे शिकेल . शिकल्यानंतर नियम बदलत नाही , शिकतानाची उदाहरणे आणि प्रत्युदाहरणे लक्षातच ठेवली पाहिजेत असे काही नाही . ( विषय संपला . ) चंद्रपूर & nbsp & nbsp - & nbsp जिल्ह्यात शुक्रवारी मध्यरात्रीच्या सुमारास तब्बल सात तास सतत मुसळधार पाऊस झाल्याने गोंडपिंपरी , सावली आणि राजुरा तालुक्‍यातील सुमारे 600 घरांची पडझड झाली . चार तलावांच्या पाळी फुटल्याने हजारो एकर शेती पाण्याखाली आली , तर गोंडपिंपरीत भिंत कोसळल्याने तीन महिन्यांची बालिका ठार झाली . शुक्रवारी रात्री आणि शनिवारी पहाटेच्या सुमारास जिल्ह्यात सर्वत्र मुसळधार पावसाने हजेरी लावल्याने शेकडो एकरांतील पिकांचे नुकसान झाले . गोंडपिंपरी तालुक्‍यात कोठारी येथील वनविकास महामंडळाची वसाहत सहा फूट पाण्याखाली आली होती . यातील तीन घरे जमीनदोस्त झाली होती . ठाणे , २४ जून ( वार्ता . ) - एकतर्फी प्रेमातून मुलूंडमध्ये तरुणीवर चाकूने हल्ला केल्याचा खळबळजनक प्रकार आज घडला . ही १७ वर्षीय तरुणी महाविद्यालयातून घरी परतत असतांना बहुतेक मराठी लोक " अस्तित्व " लिहितात , पण उच्चार " अस्तित्त्व " असा करतात . " वध्य " असे लिहितात , पण उच्चार " वद्ध्य " असा करतात . संस्कृतात अस्तित्व / अस्तित्त्व , वध्य / वद्ध्य विकल्पाने लिहिले जाऊ शकते . आपल्या भारतात धंदा करायला पुष्कळ वाटा आहेत , हे जाणून विदेशी कंपन्या भारतात वेगवेगळे धंदे करण्यास उतरल्या आहेत . भारत हा जवळजवळ १२० कोटी लोकांचा देश असल्यामुळे धंदा बर्‍यापैकी चालेल असे त्यांना वाटते . काही अंशी हे नक्कीच खरे आहे . धंदा करायचा म्हटले की जाहिराती ह्या आल्याच . काही मोठ्या कंपन्या वृत्तपत्रांत आणि टीव्हीवर पण जाहिराती दाखवतात . भारतात त्या लोकांना फसवून कसा धंदा करायचा यामध्ये विदेशी कंपन्यांमध्येच चढाओढी लागलेल्या असतात . आता एक उदाहरण घेऊ - मीठ . कोणीही सांगेल की आपल्या शरीराला मिठाची जरुरी असते . मीठ खारट असते हे सर्व जगाला माहीत आहे . पण मिठाचा वापर जेवणात केल्यावर कलेक्टर होता येते , हे आपल्याला माहीतच नव्हते . इंग्लंडमधल्या भारतातल्या एका कंपनीने जाहिरातीमध्ये हे आपल्याला शिकवलेले आहे . जाहिरातीवरून असे दिसते की इंग्लंडमध्ये शाळा , कॉलेजे नाहीत . त्यामुळे बिचारी लहान मुले जेवणात मीठ घालूनच आपोआप मोठी होतात . बहुतेक ती कंपनी निरनिराळ्या प्रकारचे मीठ तयार करून विकते . म्हणजे जर कोणाला राष्ट्रपती , मंत्री , पंतप्रधान व्हायचे असेल तर त्यांनी त्या प्रकारच्या मिठाचा फत्त जेवणात समावेश करावा . इतके जरी केले तरी पुरे . ती व्यति शाळा कॉलेजात जाता तिला पाहिजे असलेल्या पदावर आपोआप पोचते . दुसरी एक कंपनी उंची वाढवण्याची पावडर तयार करते . ज्याला उंची वाढवायची आहे त्याने ती पावडर दुधात घालून ते पेय प्यायचे . व्यायामशाळेत जाऊन उंची वाढवण्याचा व्यायाम करण्याची जरुरीच नाही . ते पेय पिल्यावर उंची आपोआप वाढते . अशा तर्‍हेच्या जाहिराती वाढलेल्या असल्याकारणाने सरकारने अशा तर्‍हेच्या जाहिराती दाखवू नये असे फर्मान काढले आहे ते योग्यच झाले . आता वर सांगितलेल्या जाहिराती दिसत नाहीत . विदेशी कंपन्यांना वाटते की भारतातले सगळेच लोक मूर्ख आहेत आणि फसव्या जाहिराती देऊन ते भरपूर पैसा कमवू शकतात . सरकारने कंपन्यांचा कावा ओळखून त्याच्या जाहिरातीवर बंदी आणली हे योग्यच झाले . भारतीयांनी विदेशी कंपन्यांच्या फसव्या जाहिरातींना भुलून त्यांचा माल खरेदी करू नये . त्यांना जर जाहिरातीत फसवेगिरी आढळली तर त्यांनी संबंधित अधिकार्‍यांना ताबडतोब कळवावे . पण एका गोष्टीचे वाईट वाटते की भारतीय जाहिराती कंपन्याच परदेशी कंपन्यांना भारतीय लोकांना कसे फसवावे अशा तर्‍हेच्या जाहिराती तयार करतात . ही चूक आपल्या भारतीय कंपन्यांची आहे . - रा . . कंटक , पुणे महाराष्ट्र हा कुणाही सामान्य जनांचा नसून तो फक्त पैसे खाणार्‍या आणि सत्तेचं राजकारण करणार्‍या राजकारण्यांचा आहे . पक्ष आणि त्यांची नावे वेगवेगळी आहेत परंतु सर्व राजकारण्यांची जात एकच आहे ! त्यातली एक दोन तळी नैसर्गिक आहे , पण काही तळी अनैसर्गिक आहेत पण आजुबाजूच्या परिसरामुळे ते जाणवतच नाही . अभिव्यक्ती म्हणजे स्वत : चे मन मोकळेपणे व्यक्त करण्याचे स्वातंत्र्य असा अर्थ ( चू . भू . द्या . घ्या . ) मी घेतला आहे . हे स्वातंत्र्य आरपार आहे म्हणजे काय ? एकमेकाशी संबंध नसलेले कोणते तरी दोन शब्द एकमेकाला जोडून लिहिणे म्हणजे अभिव्यक्ती असा अर्थ संपादक मंडळास अभिप्रेत असावा अशी शक्यता आहे . छोड जाना मजधारमें आप अच्छा जानते है , किनारे जा कर हसना आप अच्छा जानते है , लेकिन हम तो वोह हे जानम समजलो , प्यार में आपके डुबना हम अच्छा जानते है नीशीत जोशी आपला , तर्कतीर्थ , तीर्थशास्त्रविशारद , तात्याशास्त्री अभ्यंकर . रसरसलेली तुझी ज्वानी , चंचल नयनी गहिरे पाणी घातक तुजला तुझी मोहिनी , सावध खरचं अशी एक तरी मैत्रिण असावी . . . . खरचं अशी एक तरी मैत्रिण असावी . . . . समाजाच्या बंधनांना झुगारून बाजुला येऊन बसावी आपणही मग तिच्या खांद्यावर हात टाकून तिला एक गंमत सांगावी खरचं अशी एक तरी मैत्रिण असावी . . . . तिच्या वाढदिवसाची तारीख आपण नेमकी विसरावी लटकेच रागवत तिने आपल्या लक्शात आणून द्यावी आणि आपन आणलेले सरप्राइज गिफ़्ट पाहून तीची खळी खुलावी खरचं अशी एक तरी मैत्रिण असावी . . . . आपले सगळे सिक्रेट जाननारी जीची मैत्री आपणास आमच्या ग्रुपच्या मागेपुढे अजुन दोनेक ग्रुप होते . . नि हो जोडीला गावातील कुत्रा नसेल तर नवलच . . पुढे पाचदहा मिनीटांतच पुन्हा पायर्‍या लागल्या . . नि बिनी दरवाज्यातून आम्ही तोरणावर पोहोचलो . . ! . . . . ~ माझे ते वाक्य त्या वेळेस ( आणि पेशव्यांच्या काळातही ) या ना त्या निमित्ताने मोहिमेत असणार्‍या सर्वच वीरांना ( त्यात मग खुद्द महाराजही आलेच ) लागू होईल . ' ऐषआरामातील जीवन ' म्हटले की आपल्या नजरेसमोर जे चित्र येते तीत मराठा साम्राज्यातील कोणताच घटक " इलिजिबल ' होऊ शकत नाही , ही वस्तुस्थिती आहेच . सभासद बखर पाहिल्यास तीत केवळ छत्रपतीच नव्हेत तर डाव्या उजव्या बाजूचे सर्व सरदारदरकदार आणि मनसबदार यांच्या आयुष्याचा लेखाजोखा मिळतो आणि सारे किती अल्पायुषी होते याचाही विदा मिळेल . तानाजी , बाजी प्रभु , नेताजी यासारखे खंदे वीर प्रत्यक्ष युद्धात कामी आले आणि त्यांच्या वयावरही महाराजांच्या वयाचीच सावली होती . जे रणभूमीवर गेले नाहीत , त्यानाही दीर्घायुरारोग्य लाभले असेही नाही . अर्थात ह्या फुकाच्या सुचना झाल्या . . स्वतः काहिहि करता अश्या सुचना देणे सोपे असते . . तेव्हा त्या फार मनावर घेऊ नयेत . . पण झाले तर मुलांसठीच बरे म्हणून देत आहे . . : ) नोव्हेंबराच्या मध्यावर मुंबईत पावसाळी ढग आहेत , हे आश्चर्यच ! ऋतूचक्र माणसासारखं बेभरवशाचं होतय की काय , असं वाटायला लागलय ! बकुळीच्या फुलांसाठी ताडाच्या पातीचा बारीक धागा किंवा अमरवेलही घ्यायचे आधी ओवायला आयला ? ? ? हे नेमक काय हे ? ( च्यामारी या लिम्बोटल्याच्या . . . . . . गुगल क्रोम वर टायपिन्ग म्हणजे दिव्य होतय ) अरे हा प्रकार काय हे कोण सान्गेल का ? बरा वाटतोय समस्त पुरूष गझलकारांच्या बायकांचे मनोगत आपण व्यक्त केले आहेत . आपणही गझला करता हे पाहून आनंद वाटला . म्हणजे आवाजात सुधारणा वगैरे ? - - महिती नाही . जाणकार अधिक प्रकाश टाकू शकतील . पण चांगलं मशीन वापरलं तर चांगला स्पष्ट आवाज येतो . तो हा वृत्तांत - आम्हाला सोनेरी रंगाचे एक पेय प्राणाहूनही प्रिय . बरोबर ! त्याचे नाव बियर ! आता थोरामोठ्यांचे अनुकरण करावे या आपल्या समाजाच्या अत्यंत वंदनीय अशा नियमाप्रमाणे आम्ही गळ्यात कॅमेर्‍याच्या बरोबर रुद्राक्षाच्या माळा तोंडात बिअरचे कौतुक अशा अवस्थेत हिंडत असतो हेही खरेच . आमच्या हातातही आम्ही तसल्या माळा घातल्या होत्या पण एका भगव्या झेंड्याखाली उभ्या असलेल्या सज्जन माणसांनी आम्हाला त्या माळांबरोबर येणार्‍या जबाबदार्‍या सांगितल्याबरोबर आम्ही त्या काढून त्यांच्या स्वाधीन केल्या . माळ घालणे हातात माळा घालणे याच्यातला फरक त्या दिवशी आम्हाला चांगल्याच प्रकारे समजावून सांगण्यात आला . असो . त्यांच्या हातापाया पडून आम्ही आमचा कॅमेरा कसाबसा मिळवला आणि आम्हीही त्याच दिवशी भीष्मप्रतिज्ञा करून टाकली " आयुष्यात कधीही माळ घालणार नाही . पण एक दिवस हातात माळा घालणार " या आमच्या भीष्मप्रतिज्ञेमुळेच आम्ही त्या सभेचा वृत्तांत लिहू शकलो . आम्ही हातात त्या माळा घालू शकलो का नाही हे आपल्याला यथावकाश कळेलच . अर्थात भगवा झेंडा दिसला की आम्ही रस्ता बदलायचो , म्हणजे त्या फूटपाथवर भगवा रंग दिसला की आम्ही अलिकडच्या फूटपाथवर ! तोंड चुकवायचो , पण आम्ही धीर सोडला नाही . भगव्या वस्त्रांचे आम्हाला लहानपणापासूनच आकर्षण . या रंगाचे आम्हाला फार म्हणजे फार कौतुक वाटते . देवाने हा रंग जन्माला घालताना सगळ्यात जास्त कष्ट केले आहेत असे आमचे ठाम म्हणणे आहे . नाहीतर धड लाल नाही धड पिवळा नाही , असा रंग आमच्या ओशो सरांना का आवडला असता बरे ? आम्हाला तर त्यांच्या आश्रमाच्या अवतीभवती हिंडायचे पहिल्यापासून वेड ! त्यांनी कायमची समाधी घेतल्यावर त्यांच्या गोर्‍या शिष्या कमी झाल्या तशा आमच्या त्या गल्लीतल्या चकरापण कमीच झाल्या म्हणा . पण अधूनमधून आमचे पाय आपोआपच तिकडे वळतात . त्या दिवशी ( मे महिन्यातली रणरणत्या उन्हाची दुपार ) आम्ही असेच ग्रॅंडमधून भर उन्हात बाहेर पडलो . तेथे आम्ही दुपारी काय करत होतो हे पुणेकरांना सांगायला नको . कॅमेरा बरोबर होताच . गळ्यात आमचा बोगस बिल्ला , डोळ्यावर गॉगल असा आमचा वेष असल्यामुळे आमची पावले आपोआप ओशोसरांच्या आश्रमाकडे वळली . आम्हाला तेथे प्रवेश नव्हताच त्यामुळे आम्ही तसे डुलत डुलत चाललो होतो . ग्रँड्मधून तसे चालता येत नसेल तर बाहेर पडायला मना आहे . पण आम्हाला काही तो आश्रम सापडत नव्हता . चार चकरा मारल्या पण छे ! ग्रॅंडची कमाल म्हणावी तर तेथे तसे अचाट काही केलेलेच नव्हते . नेहमीप्रमाणे / ! पण आज आश्रमाची पाटी नाही , भगव्या कपड्यांची ये जा नाही , चायला काय झालंय काय आज ? नेहमीच्या जागेवर दुसरीच पाटी दिसत होती . हे विचार आमच्या मनात घोळू लागले तेवढ्यात आमचे जमिनीवरचे पाय सुटले आणि आम्ही हवेत उचलले गेलो . त्यानंतर आमचे डोळे बांधण्यात आले . दोन तीन मिनिटांनी आम्हाला एका ठिकाणी आपटण्यात आले . काय बावळट लोक आहेत , आम्हाला सांगितले असते तर आम्ही तसेही आलो असतो की . पण असो . आपटल्या आपटल्या आमच्या तोंडून एक भला मोठा ढेकर बाहेर पडला . तो ऐकताच , आम्हाला सन्मानाने एका चांगल्या बैठकीवर बसवण्यात आले . हा कशाचा चमत्कार असावा हे काही आमच्या त्यावेळी लक्षात आले नाही पण थोड्याच वेळात त्याचाही उलगडा झाला . जडावलेले डोळे उघडून बघितले तर आम्ही एका भल्या मोठ्या मंडपात येऊन पडल्याचे आमच्या लक्षात आले . आम्ही त्वरेने आमचा कॅमेरा घेऊन त्या मंडपाचा फेरफटका मारला . जे आम्ही बघितले त्यावरून समाजाच्या उध्दाराची कळकळ किती उच्च स्तरावर पोहोचली आहे याची खात्री पटून आमचा ऊर अभिमानाने भरून आला आणि आमच्या डोळ्यात पाणी दाटून आले . किशोरकुमारविषयी अफाट आदर आहे . पण तो हिंदी गाण्यांपुरता . त्याने गायलेली मराठी गाणी अत्यंत बकवास आहेत . अश्विनी ये ना हे गाणे मला आजिबात आवडलेले नाही . काही शब्दांचे उच्चार जसे " गं " हा शब्द अत्यंत अमराठी वाटतात . त्याने काही मेहनत केली नसावी किंवा दिग्दर्शकाला त्याच्या चुका दाखवण्याची हिंमत झाली नसावी . जरा एक गंमत म्हणून गायली असावीत असे वाटते . उगाच डोक्यावर घ्यावे असल्या लायकीची ही गाणी नाहीत . लिंबू चांगली ' मनोभावना ' जरा स्पष्ट करुन सांगा पाहू ? उगाच खुसपटे काढण्यासाठी पोस्ट लिहिलंय असं मला तरी वाटतंय . तीन चार दिवसांकरता माणशी दोन अडिचशे डॉलर तिकिटाचे अन जेवणाखाणाचे खर्च होतील . वर्षाकाठी १० किंवा पंधरा दिवस सुट्या मिळतात त्यातल्या एक - दोन इथे काढाव्या लागतील . येण्या जाण्याचा , हॉटेलात रहाण्याचा , बेबी सिटींगचा खर्च वेगळा . शिवाय मंडळी शेकडो - हजारो मैलांवरून येणार . पडल्या १०० - २०० पोस्टी तर कोणाच्या पोटात का दुखावं ? देव आणि धर्म ( + कर्मकांड ) या वेगवेगळ्या गोष्टी आहेत हे मलाही पटतं . बोस्टन - न्यूयॉर्क येथील जॉन एफ केनेडी आंतरराष्ट्रीय विमानतळावर दहशतवादी हल्ला करण्याच्या कट केल्याबद्दल अमेरिकेतील फेडरल न्यायालयाने आज ( शुक्रवार ) एका इमामास दोषी ठरवले आहे . विमानतळावरील इंधनाचा स्फोट करण्याचा आरोप करीम इब्राहिम ( वय ६५ ) या इमामावर ठेवण्यात आला होता . इब्राहिम हा त्रिनिनादचा नागरिक आहे . करीम याला २१ ऑक्‍टोबर रोजी शिक्षा सुनावण्यात येईल , असे सूत्रांनी संगितले आहे . इब्राहिम हा आमीर करीम किंवा विन्स्टन किंग्स्टन अशा वेगवेगळ्या नावाने ओळखला जातो . हा हल्ला जर कार्यान्वित झाला असता , तर विमानतळाचे नुकसान तर झाले असतेच शिवाय अनेक निष्पाप जिवांचे बळी गेले असते आणि अमेरिकेच्या अर्थव्यवस्थेचे नुकसान झाले असते , असे न्यायालयाने म्हटले आहे . इब्राहिम याला जन्मठेपेची शिक्षा मिळण्याची शक्‍यता सूत्रांनी वर्तवली आहे . हे पहा परप्रांतीय ! नाव पुण्याचे लावणार आणि घेणार खेळाडू उत्तर प्रदेशाचे . हि घोषणाही केली जाते खुलेआम . हे पुण्याच्या लोकांना आव्हान आहे . अशी घोषणा करणे म्हणजे सरळ सरळ सांगणे कि पुण्यात लायक खेळाडू नाहीत . इतका उत्तर प्रदेशचा पुळका आला असेल तर लखनौ ची टीम घ्यायची . समाधानाची बाब म्हणजे डिप्लोमा आणि डिग्रीला लास्ट इयरला डिस्टिंग्शन मिळालं पण कधीतरी त्या बोचर्‍या आठवणीवरची खपली निघतेच ! मी खराखुरा , रेडि चा , वेन्गुर्ला . गोव्यला बरेच्दा जातो . गोव्यापासुन जवळ्च आहे वेन्गुर्ला - रेडि . निसर्गरम्य . गोव्यात सारस्वतअन्चि बरिच देवस्थअने आहेत . आम्च्या वेन्गुर्ला ला नवदुर्गा मन्दिर आहे ज्याला बराच इतिहास आहे . लिन्क पुढे दिलि आहे : http : / / www . geocities . com / ggavaska / navadurga . html - रजनीला स्वयंपाक करायची लहर आली तो सरळ जहाजभर गहू , तांदूळ घेऊन इंडोनेशियाच्या ज्वालामुखीपाशी जातो . > एकदा चिनी रेस्टॉरंटमध्ये ' कुछ कुछ होता है | ' ची गाणीही ऐकली होती . : ) ) ) हिंदी - चिनी भाई भाई खरंय बुवा , आजची एक मॅच हरली म्हणुन नेहराला ठोकण चुकीच आहे . मागे त्यानच एक - दोन मॅच अशा प्रेशर सिच्युएशनमध्ये काढल्यात ( न्युझी . पाक विरुध्द ) . - चिंतातुर जंतू : S बोले बहु त्याला म्हणती वाचाळ बोलेना तो खळ मैंद म्हणती बळकट धश्चोट ते काय व्यसनी कर्मठ जो प्राणी तो पोंचट होईना संसार म्हणोनि संन्यासी हांसती तयासी ऐशा रीति रामदास म्हणे बरवे पाहणे जनाचे बोलणे कोठवरी खरं म्हणजे बाळ्याचा चेहराच हसरा होता . आणि त्याचं मुख्य कारण त्याचे वरचे समोरचे दात जरा पुढे होते . त्यामुळे दात दिसून तो हसल्या सारखा वाटायचा . बाळ्या स्वभावाने अगदीच गरीब होता . बिचार्‍याने आमच्या संस्कृत गुरूजींचं एव्हडं बोलणं खाऊन मनाला लावून घेतलं नाही . नंतर एकदा गुरूजीनी त्याची माफी मागीतली . " तू हे मला सांगायचं नाही काय ? " असं सांगून गुरूजीने त्याच्यावरच जबाबदारी टाकली . नंतर कळलं आमच्या गणीताच्या शिक्षकानी बाळ्याची खरी हकीकत संस्कृत शिक्षकाना सांगीतली होती . मी लहान असतानाच दीड / दोन रुपयांच्या पेपरमागे फक्त २५ पैसे सुटत असत , त्यावरून इतक्या क्षुल्लक कमाईसाठी एवढे कष्ट उपसण्याची गरज काय म्हणून वडिलांशी भांडणं पण केलेली आठवताहेत . पण अत्यंत लघुदृष्टीचे पिताश्री शिक्षणाला पैसे देणार नाही म्हणत ( आणि कधी कधी खरंच वह्या / पुस्तकांसाठी पैसे पण देत नसत ) म्हणून केवळ ही हमाली करत होतो . पण अंगात त्राण होते . तो उठून पळायला लागला . ते तळ्यातले पाणी जलजीवांच्या रुपाने आपोआप वर उडाले ओते आणि अमेयच्या मागे मागे येवू लागले . ते पाणी अमेयच्या शरीराला वेढा घालू लागले . तो जीवाच्या आकांताने पळू लागला . पाणी पायापासून त्याच्या शरीराला वेढा घालत घालत कमरेपर्यंत येत होते . ते पाणी गरम वाफ बनून त्याच्या नाकात गेले आणि तो बेशुद्ध झाला . ते फिल्ड हे अल्फाबेट्स असतात ते फिल्ड हे नंबर असतात १० वे फिल्ड हे पुन्हा अल्फाबेट असते मुंबई - भारताचा मास्टर ब्लास्टर क्रिकेटपटू सचिन तेंडुलकर याचा शिवाजी पार्क मैदानावर महानगरपालिकेतर्फे नागरी सत्कार करण्यात येणार आहे . या सत्काराची तारीख अद्याप ठरविण्यात आली नसून याबाबतचा प्रस्ताव आज एकमताने मंजुर करण्यात आला . सचिन तेंडुलकरच्या आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमधील कारकीर्दीला नुकतीच वीस वर्ष पूर्ण झाली . सचिन हा देशपरदेशातील तरूणांचा यूथ आयकॉन आहे . क्रिकेटमधील त्याची बहारदार कारकीर्दीत ज्या मुंबईत बहरली त्या मुंबईत महापालिकेने नागरी सत्कार करून त्याचा गौरव करावा अशी सूचना विरोधी पक्षनेते राजहंस सिंह यांनी मांडली होती . त्याला सत्ताधारी विरोधी पक्षाने पाठिंबा देऊन हा प्रस्ताव मंजुर करण्यात आला . पेज लेआउट अनुभाग में , निम्न में से कोई एक कार्य करें : आणि इथले संपादक तिथल्या संपादकांपेक्षा चांगले आहेत हे पण कळवा . माझ्यासारखीच तुमच्या डोक्यात " खुळं " येतात का ? मला तर हमखास अशी खुळं पछाडतात . आणि एकदा का मला अशा भूतांनी पछाडलं , की त्यांचा पुरेपूर वीट येइपर्यंत , त्या भूतांना माझ्या मानगुटीवर धरून ठेवतो . जातील कुठे पठ्ठी ? तर सांगायचा मुद्दा हा की सालाबादप्रमाणे यंदाही उन्हाळ्यात ( ज्याला परदेशात summer म्हणतात तो ) मला कचेरीला दुचाकीने ( ज्याला विंग्रजीमध्ये Push Bike म्हणतात ती ) जाण्याच्या खुळाने पछाडलं . तसं हे खूळ जुनं नाही . लहानपणापासूनचं आहे . अगदी तिचाकी चालवत होतो तेव्हापासूनचं आहे . आता फक्त त्याने उचल खाल्ली एवढंच . आणि त्याला कारणंही तसंच मिळालं . आमच्या कचेरीमधे अमुक एक दिवस " कचेरीला दुचाकीने दिन " ( नाही कळलं ना ? ज्याला आमच्या Office मधे " Ride to work Day " म्हणतांत तो ) म्हणून घोषित झाला . पूर्वी दुसरीकडे काम करत असताना , मी कचेरीला दुचाकीने जायचो , ही गोष्ट मी उगाचंच सर्वांना सांगून ठेवली होती , प्रभाव ( ज्याला युवा मराठीत " इम्प " म्हणतात तो ) पाडायला . त्यामुळे दुचाकीने कचेरीला जाण्याची नॆतिक जबाबदारी ( जिला लोकसभेत राजिनामा मागताना " Moral Responsibility " म्हणतात ती ) सर्वाधिक माझ्यावर येवून पडली . जुनी सायकल फडताळातून बाहेर काढली . तिला तेल - पाणी , वेणी - फणी करून , हवा - बिवा भरून ती कचेरीपर्यंत डगमगता , भिरभिरता चालेल ह्याची खात्री करून घेतली . प्रातःकाळी अर्धा तास लवकरंच निघालो . सुरवातीचा प्रवासही झकास झाला . नदीकडून वार्‍याची झुळूक अंगावर घेवून जाताना फार बरं वाटत होतं . आता नदी बाजूचा रस्ता संपून मुख्य रस्त्याला लागायचं होतं . खडा चढ होता , जोरजोरांत दुचाकीपाद ( ज्याला मी सोडून बाकी अख्ख जग " Paddle " म्हणतं ते ) मारायला सुरवात केली . पण हाय दॆवा , निम्म्या रस्त्यावरच दुचाकी ढिम्म . अर्थातच थोडक्या विचारांती , उरलेला चढ , तिने आणि मी , आपापल्या पायांवर चढावा , असा निर्णय मी घेतला . चतुरपणे दुचाकीला काहीतरी झाल्यामूळे मी अर्ध्या अंतरातून उतरून चालतो आहे , अशा आशयाचा अभिनय मी तिथे उपस्थित लोकांना करून दाखवला . हाच प्रसंग पुढे येत असलेल्या तीनही टेकड्या चढताना आला . अभिनेता तोच होता , प्रेक्षक फक्त वेगळे होते . " पुन्हा पुन्हा करा आणि परिपूर्ण व्हा " ( मी केलेलं " Practice makes man perfect " चे दुर्दॆवी भाषांतर ) , त्यमुळे मी तिसर्‍या वेळी केलेला अभिनय एवढा सुंदर होता , की तिसरी टेकडी चढताना ( ती तिच्या पाय़ांनी आणि मी माझ्या पायांनी ) खरंच माझ्या दुचाकीला काहीतरी झालंय असं वाटून , मला एका माणसाने काय झालं असं विचारलं . दिलं काहीतरी ठोकून . सांगायचं तात्पर्य काय ? तर " कचेरीला दुचाकीने दिन " चा मला फार काही आल्हाददायक अनुभव आला नाही . मी मनाशीच ठरवलं , दुचाकी जुनी झाली , नवी घेतली पाहिजे . तत्परतेने मी के मार्ट ( ह्याला काय बरं मराठी प्रतिशब्द असेल ? ) मधे जावून नवी दुचाकी घेवून आलो . आता इथे तयार दुचाकी महागात पडते म्हणून " जोडणीसाठी तॆय्यार " ( जिला के मार्टमधील कर्मचारी " Ready to Assemble " म्हणतात ती ) दुचाकी घेवून आलो . ती जोडता जोडता माझी स्वतःचीच जोडणी परत करून घ्यावी लागते की काय ? अशी शंका मला चाटून गेली . कधी सुकाणू ( हा कोणता जीवाणू किंवा विषाणू न्हवे . दुचाकी चालवताना , आपले हात ज्या " Handle " वर असतात ते ) बॆठकीच्या ( दंड बॆठकातली बॆठक नव्हे . जर तुम्ही बर्‍याच दिवसांनी दुचाकी चालवलीत , आणि एकच दिवस नव्हे तर पुन्हा दुसर्‍या दिवशीही चालवलीत , तर सर्वात आधी जीची जाणीव व्हायला नको , तिथे हमखास होते ती ही " Seat " ) जागी , तर कधी बॆठक सुकाणूच्या जागी . कधी पुढच्या चाकाच्या जागी मागचं चाक , तर कधी मागच्या चाकाच्या जागी काहीच नाही . ह्यापेक्षा पळत कचेरीत जाणं परवडलं . पण नाही . एकदा मानगुटीवर भूत बसलं म्हणजे मग याचिका ( ज्याला न्यायालयात " Appeal " म्हणतात ते ) नाही . सुकाणू बॆठक करता करता एकदाची दुचाकी तयार झाली . पुन्हा दुसर्‍या दिवशी सकाळी स्वारी निघाली . पहिला चढ पार झाला , अंगावर मूठभर मांस चढलं ( हाय दॆवा , ते कमी व्हावं म्हणून ना दुचाकीने जायचं ? ) . दुसरा चढ सुरू होणार एवढ्यात सुकाणूने असहकार पुकारला . दुचाकीपाद तेवढे गोल गोल फिरणार मग आम्ही का नाही ? असं म्हणून ते चक्क उलटं झालं . मनात आणलं असतं तर ते देखील मी गोल गोल फिरवू शकलो असतो इतकं ते ढिलं झालं . ह्या प्रसंगी माझी हुषारी कामी आली . मी पकड बरोबर ठेवलीच होती . जोडणी माझी होती ना ? अर्थात दुरूस्तीही मीच केली असल्याने शेवटपर्यंत सुकाणू आपला हट्ट करीतच राहिलं . फिरलं सुकाणू हातात की काढ पकड , असं करत करत शेवटच्या टेकडीपर्यंत पोचलो . पण म्हणतात ना " दॆव जाणिले कुणी " ( मुद्दाम मराठीच म्हण घेतली , उगाच भाषांतराचा लफडा नको , काय ? ) . टेकडी पार होता होताच , नव्या दुचाकीची नवी कोरी साखळी ( दुचाकीच्या दुकानात जिला " Chain " म्हणतात ती ) करकचून ताणली गेली आणि कचाकचा तुटली . झालं पुन्हा के मार्ट मधे जावून ती परत करून तिचे पॆसे परत मिळवण्याची कामगिरी नशिबात आली . दरम्यानच्या काळात माझ्या मित्रांनी मला दुचाकीचं वंगणीकरण ( वांग्याचा इथे काहीही संबंध नाही , मी " Oiling " बद्धल लिहितोय ) करण्याचा सल्ला दिला . सगळे उपाय केले ( उपास तापास नवस सायास सोडून ) पण सापाला पाहून थबकणार्‍या घोड्यासारखी , चढ आला की माझी दुचाकी थांबलीच म्हणून समजा . मला हळूहळू पटायला लागलं की चूक सायकलची नाहिये . बहुदा मझीच शक्ती कमी पडत असावी . उगाच आपल्या नसलेल्या शक्तीचं प्रदर्शन कशाला ? म्हणून दुचाकी आली तशी फडताळात परत गेली . मधे एक मित्र घरी आला होता . तेव्हा त्याला ती बिचारी धूळ खात पडलेली दिसली . तो मला म्हणाल की ती जुनी असली तरी चांगल्या स्थितीत आहे , तेव्हा मी ती विकू बिकू नये . मी त्याला मागची सगळी कहाणी सांगितली . म्हंटलं ती काही मला उपयोगी पडेल असं वाटत नाही . तो म्हणाल की मग खालच्या गतीअनुकूलकात ( मझ्यासह सगळे लोकं ज्याला " Gear " म्हणतात तो . तो कसा गतिअनुकूलक म्हणेल , हे आपलं मी अत्ता म्हणतोय ) चालव . मी म्हंट्लं , खालच्या गतीअनुकूलकात पण ती वर चढत नाही . तो म्हणाला की मी कधी गतिअनुकूलअक बदलतो का दुचाकी चालवताना . मी म्हंटलं की मी कष्ट नको चालवताना म्हणून आधीच सर्वाधिक खालच्या गतिअनुकूलकामधे टाकून ठेवलेय . तो म्हणाला मूर्खा हा सगळ्यात खालचा नव्हे , सगळ्यात वरचा आहे , दुचाकी चढ चढेलच कशी ? झालं . पुन्हा माझ्या मानगुटीवरचं दुचाकीचं भूत कार्यरत झालं . पुन्हा तेल - पाणी , वेणी - फणी , हवा - बिवा करून मी सकाळी निघालो . पहिला चढ आणि उरलेल्या तीनही टेकड्या आरामात गेल्या . माझा दुचाकी वरचा आणि स्वतःवरचा विश्वास द्विगुणित झाला . आता खरंतर ह्यापूढे and they happily rode everafter असं मराठीत लिहून ( आणि त्याचं विंग्रजी भाषांतर कंसात लिहून ) हा लेख संपायला हवा होता . पण असं काही असतं का ? दोन आठवड्यापूर्वीच मी आणि ती ( पण आता मी माझ्या पायावर आणि ती तिच्या पायवर नाही . आता दोघंही तिच्याच पायांवर ) संध्याकाळी घरी परतत असताना ट्रामच्या ( ह्याला मराठी प्रतिशब्द माहित असेल तर कळवा . अपनी उतनी पहुच नही ) रुळावरून घसरून पडलो . पडली ती आणि लागलं मला ( असं मी लग्नाआधी बायकोबद्धल म्हणायचो . काय समीकरणं बदलतात नाही काळाबरोबर ) . त्यामुळे ती बसलेय घरी आणि मी माझा खांदा सांभाळत फिरतोय . पण काय आहे , इतक्या जोरात पडूनसुद्धा मानेवरचं भूत आहे तिथे आहे . त्यमूळे आम्ही कधी पुन्हा एकत्र आनंदाने विहरतो हया प्रश्नाचं उत्तर काळंच देवू शकेल . ( मला " Its a matter of time " म्हणायचं होतं . भलतंच काहीतरी वाटेल म्हणून हा खुलासा ) . " मॅम , मॅम . . . " त्याच्या आवाजातल्या मृदुपणाला दाद म्हणून मी धाय मोकलून रडायला सुरुवात केली . क्षणभर शांतता पसरली मला वाटलं माझं रडणं चांगलं परिणामकारक आहे . तितक्यात त्याने एकदम आवाज चढवला , ( ही युक्ति मीही मुलीला ओरडताना वापरते . ) मी माझ्या महिन्याच्या कालावधित वेळा ह्या पाण्यावरील जाळाचा आनंद लुटला . . . . . . . ' अणूबाँबच्या पिताश्रीं ' ना अमेरिकेतील F - 16 विमाने अण्वस्त्रवहनक्षम आहेत कीं नाहींत ही सारी चर्चा ' करमणूकप्रधान ' वाटली . खानसाहेब आता उजळ माथ्याने वावरत होते प्रत्येक उद्घाटनाला सामाजिक समारंभांना त्यांची हाजरी आवश्यक बनली होती त्यांचा अण्वस्त्रप्रकल्प जोरात प्रगती करत होता . खानसाहेबांचे कराचीस्थित मानसोपचारतज्ञ डॉ . हारुन अहमदना हे सार्वजनिक कौतुक खानसाहेबांवर कसा विपरीत परिणाम करीत आहे हे दिसले . त्यांना वाटू लागले कीं त्यांच्या अणूबाँबचे पिताश्री या कितबामुळे त्यांनी जे पूर्वी केले जे ते पुढे करणार होते ते सर्व कायदेशीर झाले आहे . त्यांना आपण पाकिस्तानचे उपकारकर्ते आहोत असे वाटू लागले होते ! जाता जाता , १९९८ च्या इलेक्शनच्या वेळी भाजपा शिवसेनेने ह्या इसमाला पाठिंबा देऊन म्हणे एक " धूर्त , मुरब्बी " खेळी खेळली होती . त्याची आठवण करुन देणे भाग आहे . कुणाला गाढवही गेले आणि ब्रह्मचर्यही गेले ह्या म्हणीचे उत्तम उदाहरण हवे असेल तर ह्या घटनेचा उपयोग करा . असो . स्टार कास्ट बघूनच तो काही फार चांगला असेल असे वाटत नव्हतेच . . बरं झालं ! आता नकोच बघायला . कलहंस हे निळ्या रंगाच्या छटेचे नाव आहे . वरील पक्षात निळा रंग दिसला नाही . कलहंस नावाचा पक्षीही असतो का ? ' ' उगाच आपल्या आपल्यात भांडल्याने क्षणिक पैश्याच्या अमिषाने कायमची वाट लागते हे कळाल्यास . . बराच फायदा होयील . . ' ' - आज शेतकरी काय किंवा माझ्यासारखे नोकरदार मध्यमवर्गीय क्षणिक सुखांमागे / पैश्यामागे धावतात कारण अंतिम सुख किंवा पैसा मिळेल याचि काहीही शक्यताच दिसत नाहीये . उस कारखान्याला टाकल्यावर पहिला हफ्ता जर - महिन्यात मिळत असेल तर ह्या वर्षीचे पुर्ण पैसे पुढच्या वर्षी तरी मिळतील का नाहि याची खात्री नाहि , तीच गत माझ्यासारख्यांच्या अ‍ॅपरायझेल बद्दल होते . स्नेहा - > > अजूनही त्याच दिवशी संध्याकाळी कॉन्सुलेटमधे पासपोर्ट मिळतो का ? passport त्याच दिवशी मिळू शकतो संध्याकाळी नंतर . पण तो american consulate मधे नई मिळत . त्यांची जवळ शाखा आहे . मी माज्ह्या F1 stamping नंतर त्याच दिवशी संध्याकाळी त्या शाखेत जाउन stamped पासपोर्ट घेतला होता . अधिक माहिती साठी इथे संपर्क साधा For international callers : + 91 120 6611411 स्वत : ला समजते कॉलेजची परी , तुझ्यापेक्षा तर आमची मोलकरीन बरी . . . किमी सर्वमान्य . मर्कट़क्रीडाकाळ समजण्यासाठी एक गृहीत . कोड्यावर परिणाम नाही . गृहीतः एकूण अंतर १४ . किमी ( भाग जायला सोपे ) . - - > नेहमी भेटवेळ १४ . / ( + १५ ) * ६० = ४२ मि . नेहमी भेटीचा वटवृक्ष विनुगृहापासून . किमी - - > आज विनूचाल किमी जास्त = . किमी . वेळ ६२ मि . उरलेले अंतर १४ . - . = . किमी . जनूवेळ = . / १५ * ६० = ३४ मि . म्ह . . क्री . काळ = ६२ - ३४ = २८ मि . आता बरोबर ? . त्याने शतक ठोकले की भारत हारतो . . तो फायनल मधेकधीच खेळत नाही . तो म्हातारा झाला आहे . तो सेल्फिश आहे . तो कधीच भारताला चवथ्या इन्निंग मधे शतक ठोकून जिंकून देउ शकत नाही कोट माथी टाई अनि टेबुलमा मोबाईल राखी घरी घरी चश्मा मिलाई झांटि्टएर फेरी पिएं > > दिलसे दिल मिलाले , हे गाणे आशानेच जरा वेगळ्या आवाजात गायलेय . अभिनेत्री कोण ते आता आठवत नाही . याच सिनेमात मुमताज , जयश्री गडकर या सहनर्तिका म्हणून नाचल्या होत्या . जितेंद्रही होता . गाणी : युगुल गीत : प्रेम गीत : विरह गीत / सॅड साँग : गायकाच्या आवाजातल : गायीकेच्या आवाजातल : यवतमाळ - दैनिक " सकाळ ' ने उघडकीस आणलेल्या भारत निर्माण योजनेतील भ्रष्टाचार प्रकरणात अखेर जिल्हापरिषद प्रशासनाने कारवाईचा फास आवळला असून , बाभूळगाव तालुक्‍यातील सावर येथील पाणीपुरवठा समितीच्या अध्यक्ष - सचिवांवर एफआयआर दाखल करण्याचे निर्देश जिल्हापरिषदेच्या मुख्य कार्यकारी अधिकाऱ्यांनी बाभूळगावच्या गटविकास अधिकाऱ्यांना दिले आहेत . मात्र , या बाबीला पंधरा दिवस उलटूनही गटविकास अधिकाऱ्यांनी फिर्याद दिली नसल्याची माहिती आहे . दिरंगाई केल्यास या प्रकरणाचे गांभीर्य वाढण्याची शक्‍यता आहे . ग्रामीण भागातील जनतेला पाणीपुरवठ्याची सोय उपलब्ध होण्यासाठी राबविण्यात येणाऱ्या भारत निर्माण योजनेत जिल्ह्यात मोठ्या प्रमाणात अनियमितता झाल्याची बाब दैनिक " सकाळ ' ने उघडकीस आणली होती . तीन तालुक्‍यांतील अकरा पाणीपुरवठा योजनांच्या कामात कोणतेही काम करता जवळपास एक कोटी रुपयांचे बिल काढण्यात आले होते . त्यात यवतमाळ तालुक्‍यातील उमरठा , भिसणी , कोळंबी , बारडतांडा , हातगाव , अकोला बाजार , मांजर्डा , जामवाडी , सालोड आर्णी तालुक्‍यातील आयता , बाभूळगाव तालुक्‍यातील सावर आदी गावांचा समावेश आहे . अखेरच्या मैफलीत विठू लाज माझी राख ऐक प्राणांतून घुमणारी भैरवीची हाक दयाघना , भेट आता ; आळवून मी थकले जर भारतीय मुसलमान - ख्रिश्चन हे भारताला त्यांची पितृभुमी आणि पुण्यभुमी मानत असतील तर ते समाविष्ट होऊ शकतात आणि जर एखादा हिंदू पंथीय तसे ( पितृभू - पुण्यभू ) समजत नसेल तर कदाचीत तो त्यांच्या व्याख्येप्रमाणे हिंदू नसेलही . माझे पप्पा . . प्रत्येकावर आपल्या प्रिय व्यक्तीला गमावान्याची वेळ येते . पण मी स्वप्नातही विचार केला नव्हता की माझे पप्पा मला असे अचानक सोडून जातील तेही अशा ठिकाणी जिथून आजपर्यंत कोणीच परत आले नाही . कधी कोना दुसर्यावर अशी वेळ आली तर असे वाटते काय करतील ते लोक कसे जगतील पप्पा शिवाय ? पण छे हे तर माझ्याच बाबतीत घडले रे देवा , काय करू ? आम्हाला त्यांच्याशिवाय जगण्याची इच्छाच होत नाहीये . असे वाटते कुठल्यातरी पधतीने देवाने निदान त्यांच्याशी एकदा तरी संपर्क करण्याचा मार्ग ठेवावा . पप्पा उद्या तिथिप्रमाने तुम्हाला एक वर्ष होइल . कुठे आहात तुम्ही ? आमच्या बरोबरच आहात ना . सांगा ना सतत बोलत राहणारे तुम्ही . आता एवढे शांत कसे झालात ? आई तुमच्या शिवाय पूर्ण कोलमडून गेली आहे . निदान एकदा तरी आम्हाला भेटायला या याल ना पप्पा देव तुमच्या आत्म्याला सद्देव शान्ति देवो . मंडळी ही कुठली जाहिरात नाही . ( नजर रक्षा कवच किंवा महालक्ष्मी टाईप यंत्राची ) हा आहे आपल्या लाडक्या पूरोगामी चित्रलेखातल्या चालू ; ) अंकातला मुखपृष्ठ लेख . असू द्या . एवढे अक्षरशः पाण्यासारखे पैसे खर्च करून मानवकल्याणाच्या योजना , आरोग्य सुविधा सरकार करते आहे . त्यापेक्षा पाण्यानेच तेही एका काचेच्या चकतीवरून पसार झालेल्या ( की केलेल्या ) जर इतके प्रश्न सुटत असतील तर त्याची जाहिरात ही व्हायलाच हवी . गणपती बाप्पा माझा अतिशय आवडता . गणपतीची चित्रं काढायला , गणपती बनवायलाही खूप आवडतात . सिरॅमिक पावडर किंवा चॉक पावडर वापरून ह्या आधी मी बरेचदा गणपती बनवले . पण ते कश्यावर ना कश्यावर चिकटवावे लागायचे . मग त्याला पर्याय म्हणून एम सिल वापरून पाहिले . पण टेराकोटा किंवा मातिच्या वस्तू किंवा मूर्ती बनवून त्या भाजून बघायच्या हि उत्सुकता खूप वर्षांपासून होती . पण योग येत नव्ह्ता . माती कुठून मिळवायची ? कसं काय करायचं ? किती दिवस लागतात मातिच्या मूर्ती सुकायला ? भाजायच्या कश्या ? कुठे ? एक ना अनेक प्रश्न होते मनात . शेवटी एक्दाचा योग आला . आणि मला माती मिळाली . कोण आम्ही ? आम्ही मृत . पण कालचे जिवंत - उषःकाल भोगायचो , संध्यारंगांत न्हायचो प्रेमी झालो , प्रिय झालो - जरी आज पडलेलो फ्लँडर्साच्या रणामध्ये . वर काही प्रतिसादांत असे मत आहे की त्याने स्वतःच पाणीपुरवठ्याच्या व्यवस्था बनवाव्यात आणि लोक त्याला खरेच पद्म पुरस्कारासाठी नामांकित करतील . हे असले बीओटी कशाला ? थेट पैशे देतोय तर घ्यावे ना ? उद्या पोलिस ' खाते ' सुद्धा प्रायवेटाईझ व्हायचे . त्या गवतातून सुहासी धडपडत बाहेर पडत होती . विस्कटलेले केस , चुरगळलेले कपडे , घामाघूम शरीर ; सुहासीचा हा अवतार बघून मी थक्क झालो . बाकी रामदास , निख्या आणि डाण्या . . . आम्हाला तुमचे सहकार्य इथुन पुढेही राहिल , अशी अपेक्षा करतो Wink गहिवरून आले . ही या ब्लॉग वरील पहिली मराठी " पोस्ट " आहे . देवनागरी युनिकोड या माध्यमातून हे मराठीतले " वेब पेज " शक्य झाले आहे . हे वेबलॉग मी वेगवेगळया गमती , वास्तविक आणि काल्पनिक गोष्टी , काही अनुभवं यांच्याशी संबंधित सगळ्या प्रकाराबद्दल उतारे लिहिण्यासाठी बनवलं आहे . तुम्हाला कुठली गोष्ट आवडली किंवा कुठला उतारा आवडला तर येथे टिपण सोडायला विसरू नका ! जमलंच तर तुम्ही मी बनविलेले Marathi Phonetic Typesetter हे सॉफ्टवेअर वापरून मराठीतही टिपण ( comment ) सोडू शकता . ही जागा नियमितपणे बघा . धीरज , चिन्मय हे दोघे २२ वर्षे वयाचे , शाळेपासूनचे मित्र , . . . . धीरज अभ्यासात हुशार , श्रीमंत घरातला , वडील मोठे पोलीस ऒफ़िसर , इन्जिनियर झाल्यावर परदेशी जाऊन शिक्षण घेऊ इच्छिणारा चिन्मय : सामान्य आर्थिक परिस्थितीतला , पदवीनंतर मुंबईत जाऊन स्ट्रगल करणारा अभिनेता , आणि अर्थात अपेक्षाभंगामुळे वैफ़ल्यग्रस्त . . . . मोन्या : या दोघांचा एक कोमन मित्र , श्रीमंत . . . . . वडिलांचा व्यवसाय सांभाळत हौशी नाटके , स्पर्धा वगैरे करणारा . . . त्याच्या वाढदिवसाच्या पार्टीहून दोघे धीरज च्या घरी परत आले आहेत . . . नवी दिल्ली , ता . १९ - संसदेवरील हल्लाप्रकरणी दोषी ठरलेल्या महंमद अफझल गुरू याला उद्या ( शुक्रवार ) फाशी दिली जाणार नाही , असे केंद्रीय गृहमंत्रालयाने आज जाहीर केले . . . . . . . . अफझलला फाशीच्या शिक्षेतून सवलत द्यावी , यासाठी त्याच्या कुटुंबीयांना केलेला माफीचा अर्ज राष्ट्रपती डॉ . . पी . जे . अब्दुल कलाम यांच्याकडे प्रलंबित आहे . कायद्यातील तरतुदीनुसार , जोपर्यंत या माफी अर्जावर कोणताही निर्णय घेतला जात नाही , तोपर्यंत त्या आरोपीला फाशी दिली जात नाही . त्यानुसार फाशी देण्याचा निर्णय पुढे ढकलण्यात आला आहे . यापूर्वीच्या निर्णयानुसार , अफझलला उद्या ( शुक्रवार ) पहाटे सहा वाजता तिहार तुरुंगात फाशी देण्यात येणार होती . @ विरेंद्र , मी तुझा ब्लॉग इथे जोडलाय . . विजेट मीच तयार केलय . . हवं तर इमेज सोअर्स बघुन तुझ्या ब्लॉगवर लावता येईल - म्हणजे इतर लोक तुझ्या ब्लॉगला लिंक करण्यासाठी ते वापरतील . अंगावरचे मळके कपडे , काही फाटलेले , पायात चप्पलदेखील नाही पण मनात उत्साह मोठा आणि चेहर्‍यावर खुपच समाधानी भाव असे होते ते - जण . माझ्या मनात विचार की ह्याना शाळा किती लांब पडत असेल ? हे नीट शिकत असतील का ? ह्यांच्या घरी काही इमर्जन्सी असेल तर हे कसे पार पाडत असतील ? ह्यांच्या घरी कोणी नोकरी करत असेल का ? नसेल तर ह्यांच शेतीत भागत असेल का ? ह्या मुलांच फ्युचर काय ? ? असे काहिसे विचार येत होते . पण कदाचित आपली आणि त्यांची सुखाची फुटपट्टी वेगळी असेल . आपली पट्टी तिकडे चालत नसेलच . १० - १५ मिनटानंतर त्यानी एक रस्ता दाखवुन ह्याच रस्त्याने पुढे जा वाट सापडेल अस सांगुन आमचा निरोप घेतला . आम्ही त्याना खाउसाठी थोडेसे पैसे दिले . ते घेवुन पोट्टे धुम सुटले . गाजियाबाद 09 जून न्यूज़ आज : निठारी कांड के प्रमुख आरोपी सुरिंदर कोहली ने आज इससे जुड़े एक मामले में एक पुलिस उप . निरीक्षक से पुन : पूछताछ की मांग की लेकिन सुनवाई कर रही विशेष सीबीआई अदालत ने उसकी याचिका को रद्द कर दिया सीबीआई के वकील . . . . . . . . खरे आहे ते म्हणाले ते . यात अहंकार कुठे दिसून येतोय ? त्यानंतर पंचनामा , प्रत्येक उपस्थित साक्षीदाराने त्या काल्पनिक स्टंपवर हाताने बॉलचा उड्डाणमार्ग दर्शवणे , उच्चारवात ताणाताणी अशा मार्गांनी " आउट " की " नॉटाउट " ते ठरायचं . वाढदिवसाच्या शुभेच्छा ! छान लिहीलय . ! ! मला पण वाढदिवस साजरा करणे फार आवडते . मला घरातील कोणाचा वाढदिवस असला की सण असल्यासारखेच वाटते . तोच उत्साह , तीच गडबड अरे बापरे ! तुम्ही सूतावरून स्वर्ग गाठताय . तसे या संकेतस्थळाशी आमचे लागेबांधे जुने आहेत हे आमचा बिल्ला क्र . पाहिल्यावर लक्षात येईलच . मकरंद मायबोलीवर तुझे स्वागत आणि तुझ्या पहिल्याच लिखाणाबद्दल अभिनंदन ! ! ! ! छानच लिहिलं आहेस रे आणि फोटोसुद्धा झकास . आधी फक्त फोटोच पाहिले होते आता त्यासोबत वृतांतपण क्या बात है . पुलेशु तुम्ही आम्च्यातुन जाऊन वर्ष जहाली . पण आजही मला तो दिवस आठवतोय , तुम्ही इतक्या ज़टकन प्राण सोडला की आम्हाला कलालेच नाही . मला कायम आठवते नेहमी शनिवारी तुम्ही मला , भाबिला भेटायला येत आणि कायम गप्पा मारत , आपले प्रॉब्लम शेयर करत होतो . आता आसा शनिवार कधीही येणार नाही . आसा नुसता विचार पण मनात आला तरीही खुप रडायला येते . तुम्ही आमच्या आयुष्याचा खुप महत्वाचा हिस्सा आहात , तुम्ही जेथे आसल तेथे आनंदात आसल हीच ईच्छा . आपली पुतणी Good one ! शेवटचं कडवं मात्र उर्वरीत कवितेशी नीटसं जुळतंय असं वाटलं नाही . खड्ड्यात ल्या पाण्याला मित्रांवर पाणी कसे ऊडवायचे ? भर्रकन सायकल नेउन काठाहुन जाणार्या काकांच्या आंगावर चिखलाचे शिंतोडे कसे ऊडवायचे ? अनेकदा उन्हाळ्यात सार्वजनिक पूजेच्या निमित्तानं मळ्यात , मैदानात सिनेमे प्रोजेक्‍टरवर दाखवले जायचे . शेजारपाजारचा कुणीतरी जोडीदार शोधून मी ते पाहायला जायचो . टिपिकल मिथून , अमिताभ , नाहीतर जीतेंद्रचे सिनेमे असायचे . पण तरीही कुठेतरी शेणार , चिखलात , काट्यात , गडग्यावर बसून डोळे तारवटून ते सिनेमे पाहायचो . रस्त्यात बसलेलो असताना बस आली म्हणून चंबूगबाळं आवरून मध्येच उठावं लागायचं . पडद्याच्या समोरच्या बाजूला जागा मिळाली नाही , तर मागच्या बाजूनं उजव्या हातानं फायटिंग करणारा अमिताभ पाहावा लागायचा . मध्येच कुठून तरी सापबिप निघाला , तर पळापळ व्हायची . धुरळा , मातीनं कपडे खराब व्हायचं . पण " की घेतले हे व्रत आम्ही अंधतेने ' या निर्धारानं आम्ही टिकून राहायचो . " राम तेरी गंगा मैली ' पाहायला असाच कुठेतरी रस्ता तुडवत गेलो होतो . तिथे व्हिडिओवर सिनेमा होता आणि आम्ही सुमारे वीस - पंचवीस फुटांवर होतो . मंदाकिनीचं नखसुद्धा दिसणं शक्‍य नव्हतं ! मग हिरमुसून परत फिरलो होतो . मजा होती त्या दिवसांत ! " जबरदस्त किस्स्सा आहे कान्हा किसलीचा . गेले अनेक दिवस कादंबरी साठी विषय डोक्यात होताच हे वाचून विचारांना चालना मिळाली . तेव्हा येत आहे लवकरच माझी नविन कादंबरी " कान्हा किस्ड ली " भारतीय कान्हा आणि चायनीज ली यांची जंगल प्रेमकहाणी . " बरं झालं आठवण करुन दिली . नाहीतर वरील नावाचे एक मराठी संकेतस्थळ आहे त्याचे चक्क विस्मरण झाले होते . आसावरी माझ्याकडे बघुन कृतज्ञतेनी हसली . आसावरी बाहेर जाताच मी आसावरीचा बायोडेटा मागवुन घेतला . मॅरिटल स्टेटस मधले ' विडो ' बरेच काही सांगुन गेले . खरेतर मी अस्वस्थ झालो होतो , आपण नक्की काय केले पाहिजे हे कळुन गोंधळलो होतो . आसावरीला मदत करावी असे राहून राहून वाटत होते , तर दुसर्‍या बाजुला तीला पाहिल्या पासून जुनी जखम पुन्हा ठसठसायला लागली होती . शेवटी नेहमीप्रमाणेच हृदयाने बुद्धीवर मात केली आणी मी आसावरीची नोकरी पक्की केली . शहाजी , लखुजी , मोरे , भागवत धर्माची परंपरा , रामदासांचे संघटनाचा वेगळा प्रयत्न अश्या उभ्या आणि आडव्या गोष्टीचा आढावा घेतला तर मराठ्यांचे साम्राज्य निर्माण होणार होतेच असे वाटल्याशिवाय राहत नाही . नवोदयनंतर मात्र आमची मार्गाथा खुंटली . कॉलेजात बरेच उद्योग केलेत , पण हॉस्टेलाईट असल्याने कोणी कधी भिडला नाही . पोरींनी ( बर्‍याचदा मध्यस्थीत ) " माझा भाऊ खुप टेरर आहे . तो त्याचे मित्र घेऊन येईल " असं काही सांगितलं तर " चल वट बे , तुझा भाऊ खुपच खुप १५ - २० जण आणेल . आम्ही ऐंशी जण आहोत हॉस्टेलवर " असं म्हणत त्यांच्यावर ( म्हणजे त्याच्या टशनवर ; गैरसमज नको ) गार पाणी वतायचो . . तुमची मते काहीही असू द्यात , पण एका महिलेबद्दल असे लिहिणे शोभत नाही . - लेखात गीता , विज्ञान . . चा . मी अत्यंत जाणिव पुर्वक उल्लेख केलेला नाही . रायडू हा होतकरू खेळाडू आहे . तर राहुल शर्मा हा उगवता चतुर लेगस्पिनर आहे . भारतीय संघाला त्याची आवश्यकता आहेच . प्रसन्ना , कुंबळेची परंपरा चालवणारा तोच दिसतो . मन लावूं दढ भक्‍त‍ि रसा मग सेवूं बाच्या मळ्यामंदी पिंपळाला बांधला झोका पुढं जाई मागं येई , चुके काळजाचा ठोका पति संग बांधलं मन , इथं झुल्याला जागा न्हाई झोक्यावर झुलायाची माहेराची आटवण येई | | | | मग तो म्हणाला . . हे दोन हनुमान आहेत ना त्यांना तुझ्या गाडीवर बसवायचे आणि डेक्क्नन पर्यंत फिरून यायचे . बरं नुसते जायचे नाही . . जाताना स्वतःशीच काहीतरी मोठ्यांदा बडबडायचे . कुणी काही बोलले तरी त्यांच्याशी काही बोलायचे नाही . तू बरोबर वागतो आहेस की नाही हे पाहायला आम्ही मागून आमच्या गाड्यांवरून येणार . . बोल आहे कबूल ? . सी - 65 , कांता खतूरिया कॉलोनी , जोईया मार्केट , बीकानेर रायगड किल्ल्याची उंची : २९०० फूट किल्ल्याचा प्रकार : गिरीदुर्ग डोंगररांगः पुणे जिल्हा : रायगड श्रेणी : सोपी महाडच्या उत्तरेस २५ कि . मी . वर हा किल्ला असून याची समुद्रसपाटी पासूनची उंची २८५१ फूट आहे . रायगड हा चहुबाजूंनी डोंगररांगांनी वेढलेला आहे . याच्या उत्तरेला आणि पूर्वेला काळ नदीचे खोरे पसरलेले आहे , तर पश्चिमेला गांधारी नदी वाहते . याच्या पूर्वेला लिंगाणा , आग्रेयाला आकाश स्वच्छ असेल तर राजगड , तोरणा दक्षिणेकडे मकरंदगड , प्रतापगड , वासोटा , उत्तरेला कोकणदिवा असा मुलूख दिसतो . रायगडपासून मुंबई , पुणे , सातारा ही शहरे सारख्याच अंतरावर आहेत . सह्याद्रीतील किल्ल्यांच्या रांगांतील हा एक दुवा आहे . रायगड हा निसर्गतःच डोंगरांनी वेढलेला असल्यामुळे ( तसेच ) शत्रूच्या हल्ल्यापासून बचाव व्हावा यासाठी पुणे सोडून पश्चिम डोंगरात रायगड ही राजधानी महाराजानी निवडली . इतिहास : रायगडाचे प्राचीन नाव ' रायरी ' हे होते . युरोपचे लोक त्यास ' पूर्वेकडील जिब्राल्टर ' असे म्हणत असत . जिब्राल्टरचे ठाणे जितके अजिंक्य तितकाच रायगड अजिंक्य , दुर्गम . पाचशे वर्षांपूर्वी जेव्हा त्यास गडाचे स्वरूप नव्हते तो नुसता एक डोंगर होता , तेव्हा त्यास ' रासिवटा ' ' तणस ' अशी दोन नावे होती . त्याचा आकार उंची सभोवतालच्या दर्‍या यावरून त्यास ' नंदादीप ' असेही नाव पडले . निजामशाहीत रायगडाचा उपयोग कैदी ठेवण्यापुरता होई . मोर्‍यांचा प्रमुख यशवंतराव मोरे जावळीहून पळून रायगडावर जाऊन राहिला तर प्रतापराव मोरे विजापूरास पळाला . महाराजांनी एप्रिल १६५६ रोजी रायरीस म्हणजेच रायगडास वेढा घातला मे महिन्यात रायरी महाराजांच्या ताब्यात आला . कल्याणचा सुभेदार मुल्ला अहमद खजिना घेऊन विजापूर कडे निघाल्याची बातमी महाराजांना समजली . त्यांनी तो खजिना लुटून रायगडावर आणला त्या खजिन्याचा उपयोग गडाच्या बांधकामासाठी केला . रायगडाचा माथा राजधानी बनवण्यास सोयीचा पुरेसा आहे . शत्रूला अवघड वाटणार्‍या प्रदेशातले ते अधिक अवघड ठिकाण आहे . सागरी दळणवळणासही हे ठिकाण जवळ आहे . म्हणून महारांजांनी राजधानीसाठी या गडाची निवड केली . सभासद बखर म्हणते , ' राजा खासा जाऊन पाहता गड बहुत चखोटा . चौतर्फा गडाचे कडे तासिल्याप्रमाणे दिड गांव उंच . पर्जन्यकाळी कडियावर गवत उगवत नाही आणि धोंडा तासीव एकच आहे . दौलताबाद पृथ्वीवर चखोट गड खरा , परंतु तो उंचीने थोडका . दौलताबादचे दशगुणी गड उंच असे देखोन बहुत संतुष्ट झाले आणि बोलिले , तक्तास जागा हाच गड करावा ' . याच दुर्गदुर्गेश्र्वराला १५ विविध नावांनी संबोधिले गेले आहे . . रायगड . रायरी . इस्लामगड . नंदादीप . जंबुद्विप . तणस . राशिवटा . बदेनूर . रायगिरी १० . राजगिरी ११ . भिवगड १२ . रेड्डी १३ . शिवलंका १४ . राहीर १५ . पूर्वेकडील जिब्राल्टर शिवराज्याभिषेक शिवराज्याभिषेक हा रायगडाने अनुभवलेला सर्वश्रेष्ठ प्रसंग महाराजांचा राज्याभिषेक म्हणजे , महाराष्ट्राच्याच नव्हे तर भारताच्या इतिहासातील एक लक्षणीय घटना . ता . १९ मे १६७४ रोजी राज्याभिषेकादि विधीपूर्वी महाराजांनी प्रतापगडाच्या भवानीचे दर्शन घेतले . तीन मण सोन्याचे म्हणजेच ५६ हजार किंमतीचे छत्र देवीला अर्पण केले . गडावरील राजसभेत ता . जून १६७४ , ज्येष्ठ शुद्ध १३ शके १५९६ , शनिवार या दिवशी राज्याभिषेक संपन्न झाला . ता . २४ सप्टेंबर १६७४ , ललिता पंचमी अश्र्िवन शु . आनंद संवत्सर शके १५९६ या दिवशी तांत्रिक पद्धतीने राजांनी स्वतःला आणखी एक राज्याभिषेक करून घेतला . या मागचा खरा हेतू हा जास्तीत जास्त लोकांना समाधान वाटावे हा होता . हा राज्याभिषेक निश्चलपुरी गोसावी याच्या हस्ते पार पडला . कवी भूषण रायगडाचे वर्णन करतो की , ' शिवाजीने सर्व किल्ल्यांचा आधार विलासस्थान अशा रायगड किल्ल्यास आपले वसतीस्थान केले . हा किल्ला एवढा प्रचंड आणि विशाल आहे की , त्यात तीनही लोकीचे वैभव साठवले आहे . गडावर विहिरी , सरोवरे , कूप विराजत आहेत . सर्व यवनांना जिंकून रायगडावर राजा शिवाजीने राजधानी केली आणि लोकांचे इच्छित पुरवून जगतात श्रेष्ठ यश संपादन केले . ' . . १६७५ फेब्रुवारी , शके १५९६ आनंद संवत्सर माघ . गुरुवार या दिवशी संभाजी राजांची मुंज रायगडावर झाली . शके १६०१ सिद्धार्थी संवत्सर फाल्गुन . , १६८० मार्च या दिवशी राजाराम महाराजांची मुंज रायगडावर झाली . लगेच आठ दिवसांनी राजाराम महाराजांचे लग्र प्रतापराव गुजर यांच्या मुलीशी झाले . रायगडाने अनुभवलेला अत्यंत दुःखद प्रसंग म्हणजे महाराजांचे निधन . शके १६०२ रुद्रनाम संवत्सरे चैत्र शुद्ध पौर्णिमा , हनुमान जयंती , दि . एप्रिल १६८० या दिवशी महाराजांचे निधन झाले . सभासद बखर म्हणते , ' ते दिवशी पृथ्वीकंप जाहला . अष्टदिशा दिग्दाह होऊन गेल्या . श्रीशंभुमहादेवी तळ्याचे उदक रक्तांबर जाले . ' पुढे शके १६०२ रौद्र संवत्सर माघ शु . , . . १६८१ १६ फेब्रुवारी या दिवशी रायगडावर संभाजी महारांजाचे विधिपूर्वक राज्यारोहण झाले . . . १६८४ च्या सप्टेंबरमध्ये औरंगजेबाने रायगडच्या मोहिमेस सुरुवात केली . ता . २१ रोजी शहाबुद्दीन खान यास चाळीस हजार सैन्यासह बादशाहने रायगडाच्या पायथ्याशी धाडले . १५ जानेवारी १६८५ च्या सुमारास शहाबुद्दीने गडाच्या पायथ्याशी असलेल्या एका गावाला आग लावली लुटालूट चालू केली . पण प्रत्यक्ष रायगडावर हल्ला करता तो १६८५ च्या मार्चमध्ये परतला . औरंगजेबाने आपला वजीर आसदखान याचा मुलगा इतिकादखान उर्फ झुल्फिकारखान यास सैन्य देऊन रायगड घेण्यास पाठवले . शके १६१० विभव संवत्सर फाल्गुन शु . , १२ फेब्रुवारी १६८९ रोजी राजाराम महाराजांची कारकीर्द सुरू झाली आणि २५ मार्च १६८९ रोजी खानाने गडास वेढा घातला . दि . एप्रिल १६८९ रोजी राजाराम महाराज रायगडावरून निसटून प्रतापगडावर गेले . पुढे जवळजवळ आठ महिने वेढा चालू होता . पण दि . नोव्हेंबर १६८९ रोजी सुर्याजी पिसाळ या किल्लेदाराच्या फितुरीमुळे किल्ला मोगलांना मिळाला . वाईची देशमुखी देण्याचे आमिष दाखवून खानाने त्यास फितुर केले . झुल्फिकारखान हा बादशाहने इतिकादखानला दिलेला किताब आहे . पुढे रायगडचे नामांतर ' इस्लामगड ' असे झाले . जून १७३३ या दिवशी शाहूमहाराजांच्या कारकिर्दीत रायगड पुन्हा मराठांनी घेतला . गडावरील पहाण्यासारखी ठिकाणे : . पाचाडचा जिजाबाईंचा वाडा : उतारवयात जिजाबाईंना गडावरची थंड हवा , वारा मानवत नसे , म्हणून महाराजांनी त्यांच्यासाठी पाचाडजवळच एक वाडा बांधून दिला . तोच हा मासाहेबांचा राहता वाडा . वाडाची व्यवस्था ठेवण्यासाठी काही अधिकारी तसेच शिपायांची व्यवस्थाही महाराजांनी केली होती . पायर्‍यांची एक उत्तम विहीर , तसेच जिजाबाईंना बसण्यासाठी केलेले दगडी आसन बघण्यासारखे आहे . यास ' तक्क्याची विहीर ' असेही म्हणतात . . खुबलढा बुरूज : गड चढू लागले म्हणजे एक बुरुजाचे ठिकाण दिसते , तोच हा सुप्रसिद्ध खुबलढा बुरूज . बुरुजाशेजारी एक दरवाजा होता , त्यास ' चित्‌ दरवाजा ' म्हणत पण हा दरवाजा आता पूर्णपणे उध्वस्त झाला आहे . . नाना दरवाजा : या दरवाजास ' नाणे दरवाजा ' असेही म्हणत . या दरवाजाचा संबंध नाना फडणिसांशी लावला जातो ही पूर्णपणे गैरसमजूत आहे . नाना दरवाजा याचाच अर्थ लहान दरवाजा . . . १६७४ च्या मे महिन्यात राज्याभिषेकाच्या निमित्ताने इंग्रजांचा वकील हेन्री ऑक्झेंडन याच दरवाजाने आला होता . या दरवाज्यास दोन कमानी आहेत . दरवाज्याच्या आतील बाजूस पहारेकर्‍यांसाठी दोन लहान खोल्या आहेत . त्यांस ' देवडा ' म्हणतात . दरवाजास अडसर घालण्यासाठी खोबणी दिसतात . . मदारमोर्चा किंवा मशीदमोर्चा : चित्‌ दरवाज्याने गेल्यावर नागमोडी वळणे घेत गेलेल्या रस्त्याने पुढे गेल्यावर एक सपाटी लागते . या मोकळ्या जागेत टोकाशी दोन पडक्या इमारती दिसतात . त्यापैकी एक पहारेकर्‍यांची जागा असून दुसरे धान्याचे कोठार आहे . येथे मदनशहा नावाच्या साधूचे थडगे आहे . तेथे एक प्रचंड तोफही दिसते . येथून पुढे गेल्यावर खडकात खोदलेल्या तीन गुहा दिसतात . . महादरवाजा : महादरवाज्याच्या बाहेरील अंगास वर दोन्ही बाजूस दोन सुंदर कमळाकृती कोरल्या आहेत . दरवाज्यावर असणार्‍या या दोन कमळांचा अर्थ म्हणजे किल्ल्याच्या आत ' श्री आणि सरस्वती ' नांदत आहे . ' श्री आणि सरस्वती ' म्हणजेच ' विा लक्ष्मी ' होय . महादरवाज्याला दोन भव्य बुरूज असून एक ७५ फूट तर दुसरा ६५ फूट उंच आहे . तटबंदीमध्ये जी उतरती भोके ठेवलेली असतात त्यास ' जंग्या ' म्हणतात . शत्रूवर मारा करण्यासाठी ही भोके ठेवलेली असतात . बुरुजांमधील दरवाजा हा वायव्य दिशेस तोंड करून उभा आहे . महादरवाज्यातून आत आल्यावर पहारेकर्‍यांच्या देवडा दिसतात तसेच संरक्षकांसाठी केलेल्या राहण्याच्या खोल्या दिसतात . महादरवाज्यापासून उजवीकडे टकमक टोकापर्यंत तर डावीकडे हिरकणी टोकापर्यंत तटबंदी बांधलेली आहे . . चोरदिंडी : महादरवाज्यापासून उजवीकडे टकमक टोकापर्यंत जी तटबंदी जाते , त्यावरून चालत गेल्यास जिथे ही तटबंदी संपते , त्याच्या थोडे अलीकडे बुरुजात ही चोरदिंडी बांधलेली आहे . बुरुजाच्या आतून दरवाजापर्यंत येण्यासाठी पायर्‍या आहेत . . हत्ती तलाव : महादरवाज्यातून थोडे पुढे आल्यावर जो तलाव दिसतो तो हत्ती तलाव . गजशाळेतून येणार्‍या हत्तींच्या स्नानासाठी आणि पिण्यासाठी या तलावाचा उपयोग होत होता . . गंगासागर तलाव : हत्तीतलावापासून जवळच रायगड जिल्हा परिषदेच्या धर्मशाळेच्या इमारती दिसतात . धर्मशाळेपासून दक्षिणेकडे अंदाजे ५० - ६० पावले चालत गेल्यास जो तलाव लागतो तो गंगासागर तलाव . महाराज्यांच्या राज्याभिषेकानंतर सप्तसागर महानांची आणलेली तीर्थेयाच तलावात टाकली गेली . म्हणूनच याचे गंगीसागर असे नाव पडले . शिवकाळात शिबंदीसाठी याचे पाणी वापरण्यात येई . . स्तंभ : गंगासागराच्या दक्षिणेस दोन उंच मनोरे दिसतात . त्यासच स्तंभ म्हणतात . जगदीश्र्वराच्या शिलालेखामध्ये ज्या स्तंभांचा उल्लेख केला आहे , ते हेच असावेत . ते पूर्वी पाच मजले होते असे म्हणतात . ते द्वादश कोनी असून बांधकामात नक्षीकाम आढळते . १० . पालखी दरवाजा : स्तंभांच्या पश्चिमेस भिंत असलेल्या भागातून ३१ पायर्‍या बांधलेल्या दिसतात . त्या चढून गेल्यावर जो दरवाजा लागतो तो पालखी दरवाजा . या दरवाज्यातून आपल्याला बालेकिल्ल्यात प्रवेश करता येतो . ११ . मेणा दरवाजा : पालखी दरवाज्याने वर प्रवेश केला की , चढ - उतार असलेला एक सरळ मार्ग आपल्याला मेणा दरवाजापर्यंत घेऊन जातो . उजव्या हातास जे सात अवशेष दिसतात ते आहेत राण्यांचे महाल . मेणा दरवाज्यातून बालेकिल्ल्यावर प्रवेश करता येतो . १२ . राजभवन : राणीवशाच्या समोर डाव्या हातास दासदासींच्या मकानांचे अवशेष दिसतात . या अवशेषांच्या मागे दुसरी जी समांतर भिंत आहे त्या भिंतीच्या मध्यभागी जो दरवाजा आहे तेथून बालेकिल्ल्याच्या अंतर्भागात प्रवेश केला की जो प्रशस्त चौथरा लागतो तेच हे महाराजांचे राजभवन . राजभवनाचा चौथारा ८६ फूट लांब ३३ फूट रुंद आहे . १३ . रत्नशाळा : राजप्रासादाजवळील स्तंभांच्या पूर्वेकडे असलेल्या मोकळ्या जागेत एक तळघर आहे , तीच ही रत्नशाळा . हा खलबनखाना म्हणजेच गुप्त बोलणी करण्यासाठी केलेली खोली असावी असेही म्हणतात . १४ . राजसभा : महाराजांचा राज्याभिषेक जेथे झाला , तीच ही राजसभा . राजसभा २२० फूट लांब १२४ फूट रुंद आहे . येथेच पूर्वेकडे तोंड केलेली सिंहासनाची जागा आहे . येथे बत्तीस मणांचे सोन्याचे सिंहासन होते . सभासद बखर म्हणते , ' तख्त सुवर्णाचे बत्तीस मणांचे सिद्ध करवले . नवरत्ने अमोलिक जितकी कोशात होती , त्यामध्ये शोध करून मोठी मोलाची रत्ने जडाव केली . ' १५ . नगारखाना : सिंहासनाच्या समोर जे भव्य प्रवेशद्वार दिसते तोच हा नगारखाना . हे बालेकिल्ल्याचे मुख्य प्रवेशद्वार आहे . नगारखान्यातून पायर्‍या चढून वर गेले की आपण किल्ल्यावरील सर्वाधिक उंचीवर असतो . १६ . बाजारपेठ : नगारखान्याकडून आपण डावीकडे उतरून आलो की , समोर जी मोकळी जागा दिसते तो ' होळीचा माळ ' . तेथेच आता शिवछत्रपतींचा भव्य पुतळा बसवलेला आहे . पुतळ्यासमोर जे दोन रांगांमध्ये भव्य अवशेष दिसतात तीच शिवकाळातील बाजारपेठ . पेठेच्या दोन रांगात प्रत्येकी २२ दुकाने आहेत . मधून जवळजवळ चाळीस फूट रुंद रस्ता आहे . १७ . शिर्काई देऊळ : महाराजांच्या पुतळ्याच्या डाव्या बाजूस जे छोटे देऊळ दिसते ते शिर्काईचे देऊळ . शिर्काई ही गडावरील मुख्य देवता . १८ . जगदीश्र्वर मंदिर : बाजारपेठेच्या खालच्या बाजूस पूर्वेकडील उतारावर ब्राह्मणवस्ती , ब्राह्मणतळे वगैरे अवशेष दिसतात . तेथूनच समोर जे भव्य मंदिर दिसते तेच महादेवाचे म्हणजे जगदीश्र्वराचे मंदिर . मंदिरासमोर नंदीची भव्य आणि सुबक मूर्ती आहे . पण सध्या ही मूर्ती भग्रावस्थेत आहे . मंदिरात प्रवेश केला की भव्य सभामंडप लागतो . मंडपाच्या मध्यभागी भव्य कासव आहे . गाभार्‍याच्या भिंतीस हनुमंताची भव्य मूर्ती दिसते . मंदिराच्या प्रवेशद्वाराच्या पायर्‍यांच्या खाली एक लहानसा शिलालेख दिसतो . तो पुढीलप्रमाणे , ' सेवेचे ठायी तत्पर हिरोजी इटळकर ' या दरवाजाच्या उजव्या बाजूस भिंतीवर एक सुंदर शिलालेख दिसतो तो पुढीलप्रमाणेः - श्री गणपतये नमः प्रासादो जगदीश्र्वरस्य जगतामानंददोनुज्ञया श्रीमच्छत्रपतेः शिवस्यनृपतेः सिंहासने तिष्ठतः शाके षण्णवबाणभूमिगणनादानन्दसंवत्सरे ज्योतीराजमुहूर्तकिर्तीमहिते शुक्लेशसापै तिथौ वापीकूपडागराजिरुचिरं रम्यं वनं वीतिकौ स्तभेः कुंभिगृहे नरेन्द्रसदनैरभ्रंलिहे मीहिते श्रीमद्रायगिरौ गिरामविषये हीराजिना निर्मितो यावधन्द्रदिवाकरौ विलसतस्तावत्समुज्जृंभते याचा थोडक्यात अर्थ पुढीलप्रमाणे - ' सर्व जगाला आनंददायी असा हा जगदीश्र्वराचा प्रासाद श्रीमद् छत्रपती शिवाजी राजा यांच्या आज्ञेने शके १५९६ मध्ये आनंदनाम संवत्सर चालू असताना सुमुहुर्तावर निर्माण केला . या रायगडावर हिरोजी नावाच्या शिल्पकाराने विहिरी , तळी , बागा , रस्ते , स्तंभ , गजशाळा , राजगृहे आशांची उभारणी केली आहे . ती चंद्रसूर्य असेतोवर खुशाल नांदो . ' १९ . महाराजांची समाधी : मंदिराच्या पूर्वदरवाजापासून थोडा अंतरावर जो अष्टकोनी चौथरा दिसतो तीच महाराजांची समाधी . सभासद बखर म्हणते , ' क्षत्रियकुलावतंस श्रीमन्महाराजाधिराज शिवाजी महाराज छत्रपती यांचा काल शके १६०२ चैत्र शुद्ध १५ या दिवशी रायगड येथे झाला . देहाचे सार्थक त्याणी बांधिलेला जगदीश्र्वराचा जो प्रासाद त्याच्या महाद्वाराच्या बाहेर दक्षणभागी केले . तेथे काळ्या दगडाच्या चिर्‍याचे जोते अष्टकोनी सुमारे छातीभर उंचीचे बांधिले असून वरून फरसबंदी केलेली आहे . फरसबंदीच्या खाली पोकळी आहे , तीत महाराजांचा अवशिष्टांश रक्षामिश्र मृत्तिकारुपाने सापडतो . ' दहनभूमी पलीकडे भग्र इमारतींच्या अवशेषांची एक रांग आहे , ते शिबंदीचे निवासस्थान असावे . त्याच्या पलीकडे सदर वस्तीपासून विलग असा एक घराचा चौथरा दिसतो . हे घर . . १६७४ मध्ये इंग्रज वकील हेन्री ऑक्झेंडन यास राहावयास दिले होते . महाराजांच्या समाधीच्या पूर्वेकडे भवानी टोक आहे तर उजवीकडे दारूची कोठारे , बारा टाकी दिसतात . २० . कुशावर्त तलाव : होळीचा माळ डाव्या हातास सोडून उजवीकडील वाट कुशावर्त तलावाकडे जाते . तलावाजवळ महादेवाचे छोटेसे देऊळ दिसते . देवळासमोर फुटलेल्या अवस्थेत नंदी दिसतो . २१ . वाघदरवाजा : कुशावर्त तलावाजवळून घळीने उतरत वाघ दरवाजाकडे जाता येते . आज्ञापत्रात लिहिले आहे की , ' किल्ल्यास एक दरवाजा थोर आयब आहे , यांकरीता गड पाहून एक दोन - तीन दरवाजे , तशाच चोरदिंडा करून ठेवाव्या . त्यामध्ये हमेशा राबत्यास पाहिजे तितक्या ठेवून वरकड दरवाजे दिंडा चिणून टाकाव्या . ' हे दूरदर्शीपणाचे धोरण ठेऊनच महाराजांनी महादरवाजाशिवाय हा दरवाजा बांधून घेतला . या दरवाज्याने वर येणे जवळजवळ अशक्यच असले तरी दोर लावून खाली उतरू शकतो . पुढे राजाराम महाराज त्यांची मंडळी झुल्फिरखानाचा वेढा फोडून याच दरवाज्याने निसटली होती . २२ . टकमक टोक : बाजारपेठेच्या समोरील टेपावरून खाली उतरून टकमक टोकाकडे जाता येते . तेथेच एका दारूच्या कोठाराचे अवशेष दिसतात . जसजसे आपण टोकाकडे जातो तसतसा रस्ता निमुळता होत जातो . उजव्या हाताला सरळ तुटलेला २६०० फूट खोल कडा आहे . टोकावर वारा प्रचंड असतो जागाही कमी असल्यामुळे गोंधळ करता सावधानता बाळगावी २३ . हिरकणी टोक : गंगासागराच्या उजवीकडे पश्चिमेस जी चिंचोळी वाट जाते ती हिरकणी टोकाकडे जाते . हिरकणी टोकाशी संबंधित हिरकणी गवळणीची एक कथा सांगितली जाते . या बुरुजावर काही तोफाही ठेवलेल्या दिसतात . बुरुजावर उभे राहिले तर डाव्या हाताला गांधारीचे खोरे , उजव्या बाजूला काळ नदीचे खोरे दिसते . तसेच इथून पाचाड , खुबलढा बुरूज , मशीद मोर्चा ही ठिकाणे तोफेच्या मार्‍यात आहेत . त्यामुळे युद्धशास्त्राच्या तसेच लढाऊ दृष्टीने ही खूप महत्त्वाची आणि मोक्याची जागा आहे . गडावर जाण्याच्या वाटा : ) मुंबई - गोवा मार्गावरील महाड या बस स्थानकामधून : मुंबई - गोवा मार्गावरील महाड या बस स्थानकामधून रायगडासाठी बसेस सुटतात . तसेच बस स्थानका बाहेरून जीपगाडाही जातात . बसने आल्यावर चित्‌ दरवाज्यापाशी , ( जो आता अस्तित्वात नाही ) जिथे पायर्‍या सुरू होतात तेथे उतरून पायर्‍यांनी गडावर जाता येते . जवळजवळ १५०० पायर्‍या चढून गेल्यावर महादरवाजातून आपला गडात प्रवेश होतो . ) नाना दरवाजाकडूनही : नाना दरवाजाकडूनही आपण गड चढू शकतो . पायर्‍यांकडून जो डांबरी रस्ता पुढे जातो त्या रस्त्याने थोडे पुढे जाऊन उजवीकडे एक पायवाट जाते . त्या वाटेने गेल्यास नानादरवाजाने आपण गड चढू शकतो . ) रोप - वे : आता गडावर जाण्यासाठी रोप - वेची व्यवस्था झाल्याने पायथ्यापासून १० ते १५ मिनिटांत आपण गडावर पोहचू शकतो . राहण्याची सोय : रायगड जिल्हा परिषदेच्या धर्मशाळेमध्ये राहण्यासाठी खोल्या उपलब्ध आहेत . तसेच एम . टी . डी . सी . च्या बंगल्यांमध्ये किंवा डॉरमिटरी हॉलमध्ये राह्ण्याची सोय होऊ शकते . रायगड जिल्हा परिषद , तालुका महाड , जिल्हा रायगड अथवा महाराष्ट्र राज्य पर्यटन केंद्र , एक्सप्रेस टॉवर , नरिमन पॉइंट , मुंबई - २१ यांच्याशी संपर्क केल्यास राहण्याची सोय होऊ शकेल . पायथ्याच्या पाचाड गावी गडावर श्री देशमुख यांचे उपहारगृह आहे . पाचाडचा फोन - ( ९५२१४५ ) ७४८४८ , ७४८६६ . जेवणाची सोय : गडावर हॉटेल्स आहेत तेथे जेवणाची सोय होते . पाण्याची सोय : बारामही पिण्याचे पाणी उपलब्ध आहे जाण्यासाठी लागणारा वेळ : तास BACK अतिनील किरणे आणि अवरक्त किरणे हे उत्सर्जित / विकिरण झालेल्या ऊर्जेचे प्रकार आहेत . विविध लांबी असलेल्या लहरींनुसार विद्युत - चुंबकीय वर्णपटावर विविध रंगांची जागा कशी ठरली आहे , ते वरील विद्युत - चुंबकीय वर्णपटाच्या आकृतीवरुन लक्षात येईल . जास्त लांबी असलेल्या रेडिओ लहरींपासून ते ( त्या मानाने ) खूप कमी तरंगलांबी असलेल्या गॅमा किरणांपर्यंत वरील आकृतीमध्ये अंदाज बांधता येतो . पण मनावी डोळ्यांनी दिसणार्‍या ( visible ) तरंगांची लांबी काही " शे " नॅनोमीटर मध्येच आहे , हा या वर्णपटामधील अत्यंत लहान भाग आहे , ज्यामध्ये इंद्रधनुष्यातील सात रंगांएवढेच रंग सामान्य मनुष्य डोळ्यांनी बघू शकतो . या सात रंगांमध्ये अवरक्त किरणे , क्ष - किरणे , रेडिओ लहरी , अतिनील किरणे , गॅमा किरणे इत्यादींचा खूप अधिक किंवा खूप कमी तरंगलांबी असल्यामुळे समावेश होउ शकत नाही , कारण काहीशे नॅनोमीटर पेक्षा कमी किंवा अधिक तरंगलांबींची मानवी दृष्टीला कसलिही संवेदना जाणवत नाही , जशी वरील दिसू शकणार्‍या रंगांच्या बाबतीत जाणवते . म्हणून अवरक्त , अतिनील नि इतर किरणे दृष्टीमर्यादेमुळे सामान्य मणुष्य बघू शकत नसावा . तरीदेखील विषाणूरोधक प्रणाली हवीच , मी स्वतः क़्विकहील ( पुण्याचे वगैरे म्हणून ) वापरत असे पण ते खूप किचकट आहे संरक्षण देखील अपुरे आहे , मला सिम्यान्टेक ची एन्ड पॉइंन्ट प्रणाली आवडते ( कामाच्या ठिकाणी होती ) , पण महाग आहे सो फुकट एविजी वापरतो . म्याक्याफी खूपच र्याम खातो , संगणकासाठी विषाणू - रोधक कि विषाणू रोधाकासाठी संगणक हेच कळेनासे होते . " काय झालं म्हून काय इचारताय . शिरप्या पडलाय हिरित . " " काय ? आव शिरप्या कस काय पडला हिरित " तो किन्चाळला . " आता कसा पडला , का पडला म्हायताय व्हय . " कुणितरी खेकसले . " आवं माजं ऐका जरा , आवं माजं ऐका जरा , " तो सारखा घुसण्याचा प्रयत्न करत होता आणि काहीतरी सांगायचा प्रयत्न करत होता पण कुणि त्याचं ऐकुन घेत नव्ह्तं . शेवटी तो जोरात किन्चाळला , एखाद्या व्यक्तीला बास्टर्ड म्हणण्याच्या अभिव्यक्तीस्वातंत्र्याचा वापर अत्यंत गरजेच्या ठिकाणी आणि इतर शब्द मिळाल्यास करावा असे मी समजते . सत्यकाम जाबालीसारखी व्यक्ती समोर आल्यास आपण त्याची ओळख करून देताना - " हे श्री . अमूक . हे बास्टर्ड / शिंदळीचे आहेत " अशी करून देऊ असे वाटत नाही . करून दिल्यास काय होईल हे कल्पना करू शकते . तरी साहित्यिकांना ललित लेखनात या शब्दांचा वापर करू द्यावा असे वाटते . लालू , बाप्पांची मूर्ती मस्तच दिसतेय फेट्यात . भारतातून आणलेली की इथली ? अँग्लो सॅक्सन लोक हे मूळ जर्मन वंशाचे समजता येतील . त्यांच्या वसतीस्थानांची फारच थोडी माहिती आता उपलब्ध आहे . . . १००० च्या आधी इंग्लंडमध्ये जर्मनी , हॉलंड , डेन्मार्क या भागातून स्थायिक झालेल्या सॅक्सन , अँग्लेस , जूटस ह्या लोकांची वस्ती होती . आज ग्रेट ब्रिटन आणि अमेरिकेत अनेक गावांना जी नावे असतात त्यांचा ( उदा . हार्टफर्ड , स्टोनहम , बॉस्टन , हँपडेन इत्यादी ) उगम या लोकांच्या मूळ भाषेत आहे . यातील पोटशब्दांचे मूळ अर्थ खालीलप्रमाणे सांगितले जातात ( माहितीचा स्त्रोत : बीबीसी ) . अर्रर्र बास खान : हॅल्लो ब्रदर ! ऐक माझी आयडीया ! एक भन्नाट स्टोरी . भन्नाट मारामारी . भन्नाट " इमोसन्स " . बोली भाषेतला एक शब्द सापडलाय मला - धोबंग . ओळखलंत का मतदाराहो मला , गल्लीत आला कोणी कपडे होते खादीचे , केसांवरती गांधीवाली टोपी रोचक मोड़ 1990 के उत्तरार्ध में टीवी चैनलों पर योग सिखा कर खूब बाबा रामदेव खूब प्रसिद्धि बटोरी . उसके बाद देश में कई जगहों पर शिविर लगा कर योग सिखाने लगे , जिनमें लगभग 2000 लोग शामिल होते थे . प्रत्येक शिविर से 10 - 15 लाख की आय होती थी . हालांकि अब बाबा के शिविरों की संख्या कम हो गयी है . शोले सारखा चित्रपट कितीही वेळा पाहेला तरी मन भारत नाही , मी तर घरात एक cd आणून ठेवले आहे jeva वेळ मिळेल तेवा चित्रपट बघा तुमच्या लिखाणात एकदम " अल्ला " हा शब्द दिसला आणि आश्चर्य वाटलं . त्याकाळातली हिंदी भाषा ही दिसली . अहो खरचः - tukaram . com वर सापडलं हे मला : - ' ' अल्ला करे सो होय बाबा , करतार का सिरताज गाऊ बछरे तिस चलावे यारी बाधो सात ख्याल मेरा साहेबका बाब हुवा करतार व्हांटे आघे चढे पीठ आपे हुवा असवार जिकिर करो अल्लाकी बाबा , सबल्यां अंदर भेस तुका जो नर बुझे सोहि भया दरवेस ' ' ( - गाथा , मुसलमानी अभंग क्र . , ९८३ ) ऑप्शन म्हणजे एखादी अंडरलायिंग सेक्युरिटी ( समभाग ) एका भविष्यातील एका विशिष्ट किमतीला विकत घेण्याचा किंवा विकण्याचा अधिकार / हक्क . ( right to buy or sell ) पण ऑप्शन विकत घेतले पाहीजे असे काही नाही . ते स्वेअर ऑफ करता येते . ह्या सर्व शब्दांना मराठी प्रतिशब्द आहेत , पण बाजारात हिच भाषा चालते म्हणून मी ती वापरत आहे . मायबोलीवरच्या माहितीची उपयुक्तता या सुविधेने वाढेल असा आमचा प्रयत्न आहे . अमेरिकेने पश्चिम आशियातील तेलउत्पादक देशांना नेहेमी कमी लेखलं . त्यांना अविकसित समजून त्यांना दुय्यम वागणूक दिली . त्यामुळे ह्या देशांमधे अमेरिकेच्या विरोधात प्रचंड द्वेष निर्माण झाला . ह्या महासत्तेला शह देण्याचं काम लिबियाचे सर्वेसर्वा कर्नल गडाफी आणि यामानी ह्यांनी पद्धतशीरपणे केलं . यामानींचा जन्म १९३० मधे मक्केत झाला . राजे फैजल ( इब्न सौद ह्यांचे पुत्र ) ह्यांनी त्यांची तेलमंत्री म्हणून निवड केली . ती यामानी ह्यांनी अगदी सार्थ ठरवली . राजे फैझल ह्यांचं यामानींवर स्वतःच्या मुलांपेक्षा जास्त प्रेम होतं . यामानी ओपेक आणि सौदी अरेबिया सरकारचे २५ वर्षं मंत्री होते ( १९६२ - १९८६ ) . ह्या काळात त्यांनी तेलखात्याचा कारभार अतिशय कुशलतेने सांभाळला . मिळालेल्या माहितीच्या आधारे आपली आवड आणि उपलब्ध क्षेत्रे यातुन पर्यायांची तपासणी करणे . छोटी आणि मोठी ध्येये , कमी अथवा दीर्घ मुदतीची ध्येये यांची सांगड घालुन योग्य पर्याय निवडणे . ) योग्य कार्यवाही : परळी वैजनाथ - स्वयंपाकाच्या गॅससाठी येथे सर्वसामान्य नागरिकांना कडाक्‍याच्या थंडीत पहाटेपासूनच तासन्‌ तास रांगेत ताटकळत उभा राहावे लागत आहे . या टंचाईमुळे परळीकर हैराण झाले आहेत . मागणी अधिक आणि पुरवठा कमी झाल्याने गेल्या कांही दिवसांपासून शहरात स्वयंपाकाच्या गॅसची कमतरता निर्माण झाली आहे . सव्वा लाख लोकसंख्येच्या या शहरात सतरा हजार गॅसधारक आहेत . शहरात थर्मल विभागासाठी प्रत्येकी एक अशा दोन गॅस एजन्सी आहेत . शहरातील गॅस एजन्सीकडे चौदा हजारांवर ग्राहक आहेत . गेल्या कांही दिवसांत स्वयंपाकाच्या गॅसची टंचाई येथे भासू लागली आहे . नाथ चित्रमंदिर मार्गावरील गॅस एजन्सीच्या ठिकाणी गेल्यानंतर ग्राहकांना लगेच गॅस मिळेल अशी स्थिती राहिली नाही . कडाक्‍याच्या थंडीत पहाटेपासूनच गॅससाठी रांगा लागत आहेत . बऱ्याचवेळा एजन्सीकडील गॅसचा साठा संपल्यामुळे रांगेत उभा राहूनही अनेकांना गॅस मिळत नसल्याच्या तक्रारी आहेत . शहरास दररोज सरासरी सुमारे चारशे ते पाचशे गॅस सिलिंडर लागतात . त्यातही सुटी आली तर ही संख्या दुप्पट होते . एजन्सीकडून जेवढी मागणी कळविली तेवढे सिलिंडर येथे येत नाहीत . असा प्रकार येथे कांही दिवसापासून सुरू झाला आहे . सुटी सोडून दररोज सुमारे तीनशे सिलिंडरचा पुरवठा येथे होतो . मागणी अधिक पुरवठा कमी यामुळे अनेकांना वेळेवर गॅस मिळत नाही , अशी स्थिती आहे . त्यातच गेली आठवड्यात दोन - तीन दिवस गॅसचा पुरवठा नियमित नसल्याने गॅस टंचाईचा प्रश्‍न येथे निर्माण झाला आहे . विजेचे वाढते भारनियमन , वीज चोरी रोखण्यासाठी केलेल्या उपाययोजना ; त्यामुळे बंद झालेल्या विजेवर चालणाऱ्या शेगड्या , शहरातील रॉकेलची टंचाई यामुळे गॅसची मागणी वाढते आहे . येथील तहसील विभागातील वरिष्ठ अधिकारी , पुरवठा विभागाचे अधिकारी यांच्या कारभाराबाबत नागरिकांत तीव्र असंतोष आहे . गॅस टंचाईबरोबरच रॉकेलची चढ्या भावाने विक्री , सरपणाचे वाढते भाव यामुळे सर्वसामान्य नागरिकांपुढे इंधनाचा प्रश्‍न गंभीर बनला आहे . दरम्यान , शहराची वाढती लोकसंख्या , विस्तार , वाढती मागणी लक्षात घेऊन शहरात आणखीन गॅस एजन्सी देण्याची मागणी गेल्या कांही वर्षांपासून येथे होत आहे . त्यासाठी राष्ट्रवादी कॉंग्रेसचे युवक नेते चंदूलाल बियाणी , ऍड . जीवनराव देशमुख त्यांच्या सहकाऱ्यांनी पाठपुरावाही केला होता . परंतु अद्याप ही मागणी पूर्ण झाली नाही . शहरातील गणेशपार , प्रियानगर , थर्मल शिवाजीनगर या भागात सध्याच्या एजन्सीचे उपविभाग असावेत अशी ग्राहकांची मागणी आहे . . . . . . . . . . विश्वासरावांनी कथा लीहून सम्पवली . त्यांना आता खूप छान वाटत होत . त्यांच्या कथा काही दिवसांनी अगदी धमाल उडवणार होत्या . वाचकांच प्रेम , वाहवा , अमाप कीर्ती सर्व काही त्यांना मिळणार होत . आता त्यांना भूकेची जाणीव झाली . त्याआधी टेबलावरचा पसारा आवरावा . त्यांनी उरलेले कोरे कागद व्यवस्थीत रचून ठेवले . मगाशी पडलेली दौत उचलून ठेवावी म्हणून त्यांनी पाहील . आणि ते पहातच राहीले . मगाशी शाईने भिजलेला टेबलक्लॉथ आता अगदी स्वच्छ होता . जणू काही झालच नाही असा आणि ' तो शाईचा ओहोळ ' हळूहळू त्यांच्या दिशेने सरकत होता . पेटारेच्या पेटारे भरुन सोने होते . मोठ्ठं कुळ . जिकडे नजर जाईल तिकडे जमीन आमचीच . आणि घरचे लोक तर काय एकाहून एक हुस्शार . . . सगळीकडे आमचाच बोलबाला होता . दुध दुभते भरपूर . आमच्या शौर्याच्या , पराक्रमाच्या , बुद्धीमत्तेच्या गाथा सांगितल्या जात एकेकाळी . . . . . अशीही एक शक्यता ( श्री . विकू यांच्या लेखाच्या प्रतिसादात श्री . धम्मकलाडू यांनी " हे डॉ . वर्तक कोण हो ? " असा प्रश्न विचारला आहे . त्या प्रश्नाच्या उत्तरार्थ हा लेख आहे . ) " फलज्योतिषाचा बोजवारा " ( मनोविकास प्रकाशन ) या पुस्तकात चौदा लेख संकलित केले आहेत . ( संपादन : श्री . जगदीश काबरे ) . त्यांत " माझा ज्योतिषावर विश्वास नाही " हा पत्रकार . वा . बेहेरे यांचा लेख आहे . त्या लेखातील काही भाग असा : " पुण्यातले डॉ . . वि . वर्तक हे आपल्याजवळ अतीन्द्रिय शक्ती आहे . आपण अचूक भविष्य सांगतो . असा दावा करतात . एकदा त्यांच्या दवाखान्यात मी बसलो होतो . वेळ सायंकाळ सहाची होती . त्याकाळी गाजलेली एक कुस्ती बेळगावमध्ये त्यावेळी चालू होती . मी विचारले नसताही त्या कुस्तीतला कोणता पैलवान कोणत्या डावावर किती वेळात जिंकणार हे आपल्या अतीन्द्रिय शक्तीने त्यांनी मला सांगितले . गमतीची गोष्ट अशी की नेमके त्याच्या विरुद्ध घडले . आम्ही तिथे बसलो असतानाच आम्हाला हे सारे रेडिओवृत्तातून कळले . ( त्याकाळी टी . व्ही . नव्हते . ) आपण त्या घटनेकडे पाहाण्यासाठी लावलेली दृष्टी चुकीच्या कोनावर लागल्यामुळे असे झाले असे त्यांनी स्पष्टीकरण दिले . अर्थातच ते खोटे होते यांत शंका नाही . " पत्रकार बेहेरे यांनी विचारता डॉ . वर्तकांनी त्यांना कुस्तीभविष्य का सांगितले त्याचे कारण उघड आहे . " फलज्योतिषाचा बोजवारा " या पुस्तकातील हा लेख वाचण्यापूर्वी डॉ . वर्तकांची दिव्यदृष्टी , त्यांची अतीन्द्रिय शक्ती , अचूक भविष्यकथन , त्यांचे सूक्ष्म देहाने अंतराळभ्रमण याविषयींच्या बातम्या अधून मधून वाचल्या होत्या . डॉ . वर्तक वैद्यकशास्त्राचे पदवीधर आहेत . त्यांचा पुण्यात दवाखाना होता . ( आता आहे की नाही कल्पना नाही . ते आता वयाच्य पंचाहत्तरीत असतील . ) अतीन्द्रिय शक्तीचा दावा ते करीत हे खरे . पण त्यांनी बुवाबाजी केली नाही . लोकांना नादी लावून फसविले नाही . त्यांच्याविषयी असला कोणताच प्रवाद ऐकला / वाचला नाही . मग ते अतीन्द्रिय शक्ती , सूक्ष्मदेहाने मंगळग्रहावर भ्रमण असे दावे का करीत ? हेतू काय ? केवळ प्रसिद्धीसाठी कोणी हे करील असे वाटत नाही . आपल्यापाशी अलौकिक शक्ती आहेत असे डॉ . वर्तकांना प्राणिकपणे वाटत होते असे म्हणावे लागेल . गेल्या दहा बारा वर्षांत ते अतीन्द्रिय शक्तीविषयी काही बोलल्याचे ऐकिवात नाही . पण असा दावा ते पूर्वी करत होते तेव्हा त्यांना तसे काही भास , भ्रम होत असावे . अशा भ्रमाचे कारण काय बरे असेल ? यावर विचार करीत असता मला माझी शाळा ( . ८वी ) आठवली . शाळा मेहुणपुर्‍यात होती . शाळेचा रस्ता वर्तकाश्रमाजवळून होता . वर्तक घराण्यात तपकीर निर्मितीचा व्यवसाय पूर्वापार आहे . वर्तकी तपकीर नावाजलेली होती . तिची निर्मिती वर्तकाश्रमात होई . शाळेत जाता येता तपकिरीचा वास येई . क्वचित शिंकाही येत . कुतूहल म्हणून मी एकदा वाड्याच्या आत जाऊन पाहिले . तिथे चौकात दळलेली तंबाखूपूड वाळत घातली होती . हे दृश्य डोळ्यापुढे आल्यावर वाटले की लहानपणी डॉक्टर इथे भावंडांबरोबर , मित्रांबरोबर खेळले असतील . तेव्हा तंबाखूचे सूक्ष्म कण नाकावाटे आत जाऊन जाऊन त्यांच्या मेंदूच्या विशिष्ट केंद्रावर काही परिणाम झाला असेल का ? त्यामुळे भ्रम निर्माण होत असेल का ? मला वैद्यकीय ज्ञान नाही . पण अशी एक शक्यता असावी असा आपला एक तर्क आहे एव्हढेच . ' मसीहा कोणत्याही अडचणीतून मार्ग काढतो , व्यक्तीचा अभाव हे चीन / अफगाणिस्तान येथील अपयशाचे कारण आहे ' असे सुलभीकरण पटत नाही . चित्रफित नाही म्हणजे आज्जी , पणजीच्या काळातले गाणे असले पाहिजे . रेवती कचो - या तळणारा प्राध्यापक आणि विश्वविख्यात जगप्रसिद्ध उद्योगपती यांची जोडी पाहिली आणि माझ्या डोळ्यांसमोर द्रोणाचार्य द्रुपद हीच जोडी उभी राहिली . जरी भगवानांनी संभवामी युगे युगे ह्या वचनाला जागणं विसरलं असेल तरी ही इतर पात्रं जागतात हे पाहुन डोळे भरुन आले , पहिल्याच शॊट्मध्ये . त्यात त्याच्या त्या अशिक्षित किंवा फक्त अर्धशिक्षित कन्या , वाह इथुनच जोड्या सुरु होतात . मग नंतर मुलाला मुलगी बघायला लावली जाते तर तो चित्रंच पाहतो आहे . नव - यापेक्षा घोड्यालाच जास्त उत्साह लग्न जमवण्यात आणि तसेच मुलीकडेही , म्हणजे असं वाटतं की , मोठ्या बहिणिचं लग्न झालं की ही लगेच त्या मंडपात आपल्या प्रियकराला पुढे आणुन लग्न लावुन घेणार आहे . - हा लेख नवीन पिढी साठी खूप चांगला आहे अशीच माहिती देत राहा इस गीत को सुनने के लिए क्लिक करें : धरती धोरां री किती कमी शब्दामंध्ये कितीतरी जास्त सांगितल आहेस . खरोखर मनापासुन आवडल . करांदे किंवा खुपसे कंद हे थोडे विषारी असतात . त्यात थोडेसे सायनाईड असते . कोवळे असताना ते प्राण्यांनी खाऊ नये म्हणुन निसर्गाने अशी सोय केलेली असते . अगदी बटाट्यातही खास करुन त्याचा हिरवट भाग असतो तिथे , बांबूच्या कोवळ्या कोंबात ते असते . पण भरपूर पाण्यात ते धुवून , शिजवून घेतल्यास त्यातला विखार निघून जातो . राख लावायचे कारण पण हेच . मला नीट वाचल्याचे आठवत असेल , तर हे कंद कापून , त्याची पुरचुंडी बांधून गिरिवासी वाहत्या पाण्यात एक दोन दिवस ठेवून देतात . दीपक भारतदीप wrote 1 month ago : इस संसार में मनुष्य समुदाय में यह भ्रम सदैव रहता है कि वह एक दूसरे को समझा सकते हैं more अंतिम सत्र मंे सभी विद्वानों द्वारा अपने क्षेत्र से 200 - 200 शब्द लाये गये थे उन पर विशद् व्याख्या की गई इसकी अध्यक्षता लखनऊ विश्वविद्यालय के डाॅ . कालीचरण ने की और शब्द बेंक बनाकर उन्होंने चारजोन बनाकर शब्दों के मानकीकरण करने का संकल्प तय किया समारोह के समापन्न पर भारत सरकार से बुन्देली भाषा को सविधान की आठवी अनुसूची में सामिल करने की माँग की गयी झिलपी बाई झिलपी : भुलाबाईची गाणी झिलपी बाई झिलपी झिलपी बसली नाहाले शंकर गेले पाहाले असे शंकर भ्याले फ़ूलं वेचत गेले फ़ुलात पडली अंबाई नाव ठेवले भिमाई भिमाईच्या टोपल्या ठाई ठाई गुंफ़ल्या एक ठाई हारपली मामा घरी सापडली असे मामा Continue reading माननीय राम कदम साहेब उद्या पासून उपोसानाला बासा . जो पर्यंत कोल्हापुरातील सर्व रस्ते नीट होत नाहीत तोवर . बाकी फालतू उपक्रम राबवण्या पेक्ष्या . राज साहे आपली माणसे काय करत आहेत . आम्ही तुम्हाला मते देऊन चूक केले आसे वाटायला लाऊ नका . पुण्याचे बारा वाजतायत . आता कोल्हापूर चे पण वाजू द्यात . आज बरेच दिवसांनी सकाळी तळ्यावर गेले . मी ज्या बदकांना ब्रेड घालते ती बदके आता दिसेनाशी झाली आहेत . - दिसतात . ही जी - दिसणारी बदके आहेत ती मात्र कुठे स्थलांतर करत नाहीत . इथेच या तळ्यावर असतात . त्यात मला जे आवडणारे पिल्लू आहे तेही आता मोठे झाले आहे . . . . योगतज्ञ . पू . दादाजी वैशंपायन यांनी हिमालयात सिद्ध केलेला ' आनंदं हिमालयं . . . . ' हा मंत्र ' सनातन प्रभात ' मध्ये छापण्याचे कारण म्हणजे . पू . दादाजींनी सिद्ध केलेल्या मंत्रामुळे सनातन प्रभातमधील चैतन्यात वाढ होते आणि वाईट शक्तींच्या त्रासाचे निवारण होते , तसेच साधकांवरही त्या चैतन्याने उपाय होतात . कुणाला एकसारख्या हाका मारल्या , तर त्याला वळून कोण हाक मारतोय हे बघावेच लागते . तसेच देवाचे सतत नाव घेतले , तर त्याला भक्ताची दखल यावीच लागते . - संत भक्तराज महाराजज्याप्रमाणे पाणी वहात असतांना तळाशी ते संथ असते , त्याप्रमाणे बाह्य शरीर , त्याची कार्ये काहीही करो , अंतःशरीर ( जीवात्मा ) शुद्ध शांत ठेवावे . - संत भक्तराज महाराज @ नानबा : अगं मी फक्त फायनल एपिसोड पाहीला . . . तो बघुन जी चिडचीड झाली त्याचीच परिणती या लेखात झाली आहे . . . . जयाचे तया चूकले प्राप्त नाही गुणे गोविले जाहले दुःख देही गुणावेगळी वृत्ति तेही वळेना जुने ठेवणे मीपणे आकळेना १४० फोटो सहीच रे . . परत एकदा सगळा परिसर डोळ्या समोर आला . . नवी दिल्ली - भारताच्या सौरभ वर्मा आणि आर . एम . व्ही . गुरुसाई दत्त या ताज्या दमाच्या खेळाडूंची इंडियन ओपन सुपर सिरीज बॅडमिंटन स्पर्धेतील घोडदौड संपुष्टात आली . त्यांचा उपांत्यपूर्व फेरीत पराभव झाला . याबरोबरच यजमान भारताचे स्पर्धेतील आव्हान संपुष्टात आले . सौरभला अग्रमानांकित ली चोंग वेई , तर गुरुसाईला सातव्या मानांकित केनीची तागोने हरविले . दोघे सरळ गेममध्ये पराभूत झाले . मात्र त्यांची एकूण कामगिरी आश्‍वासक ठरली . सौरभने अथेन्स ऑलिंपिक ब्रॉंझ विजेता इंडोनेशियाचा सोनी कुंकोरो याला हरवून लक्षवेधी कामगिरी केली होती . क्रमवारीत दोनशेच्या वर असलेल्या सौरभची या वेळी अव्वल असलेल्या वेईविरुद्ध लढत होती . कसलेल्या वेईने नवख्या सौरभला फारशी संधी दिली नाही . सौरभ कारकिर्दीत प्रथमच सुपर सिरीज स्पर्धा खेळत होता . पहिले सहा गुण त्याने चुरशीने खेळ केला . त्यानंतर मात्र वेईने पकड घेतली . बीजिंग ऑलिंपिकमध्ये रौप्य मिळविलेल्या वेईने वैविध्यपूर्ण फटके मारले . सौरभ खेळावर निराश होता . त्याने सांगितले की , " मला क्षमतेनुसार खेळ करता आला नाही . मी यापेक्षा सरस खेळ करू शकतो . मला कोर्टशी तसेच खेळाच्या वेगाशी जुळवून घेता आले नाही . त्याने बरेच वैविध्य राखले . तो ड्रॉप्स आणि स्मॅशचा खुबीने वापर करीत होता . माझे बरेच स्मॅश बाहेर गेले . मला आणखी कसून सराव करण्याची गरज आहे . ' स्पर्धेतील एकूण कामगिरी आत्मविश्‍वास उंचावणारी असल्याचे सौरभने नमूद केले . " " क्रमवारीत दहाच्या खाली असलेल्या खेळाडूंना हरविता येते , पण " टॉप टेन ' मधील प्रतिस्पर्ध्यांना हरविण्यासाठी बरीच मेहनत करावी लागेल , ' ' असे सौरभ म्हणाला . गोपी सर ( राष्ट्रीय प्रशिक्षक पी . गोपीचंद ) यांनी जास्त आंतरराष्ट्रीय स्पर्धा खेळण्याची गरज असल्याचे सांगितले असून , हैदराबादला परत गेल्यानंतर याविषयी नियोजन करू खेळू , अशी माहितीही त्याने दिली . गुरुसाईने 20 व्या स्थानावरील हू यून याला तुलनेने चांगली लढत दिली . त्याने 35 मिनिटे प्रतिकार केला . गुरुसाईने चौथ्या मानांकित थायलंडच्या बून्साक पोन्साना याला गारद केले होते . सौरभला वेईचे " सर्टिफिकेट ' वेई याने सौरभच्या जिगरबाज कामगिरीचे कौतुक केले . " आणखी थोडा अनुभव मिळाल्यानंतर भविष्यात सौरभ चांगला खेळाडू बनेल . तो भक्कम खेळाडू आहे . तो अजून " ज्युनियर ' आहे आणि तरीही त्याने काही प्रमुख खेळाडूंना हरविले . अनुभवाने तो परिपक्‍व बनेल , ' असे वेईने सांगितले . निकाल ली चोंग वेई ( मलेशिया - 1 ) वि . वि . सौरभ वर्मा 21 - 7 , 21 - 8 हू यून ( हॉंगकॉंग - 8 ) वि . वि . आर . एम . व्ही . गुरुसाई दत्त 21 - 10 , 21 - 16 . सामाजीक दडपण म्हणू शकता की स्त्रीने जास्त वाद होणार नाही असे काव्य , पाककृती , धार्मीक , घरगूती असेच लेखन केले . कदाचीत आपल्यामूळे आपल्या घराची / घराण्याची / लोकांची बदनामी नको म्हणून देखील असेल . कारण घराचे घरपण बाईमूळेच हा नियम . पण वेळोवेळी कोणानकोणत्या " ज्योती " ने असंख्य भगीनींना अंधारातून वाट दाखवलीच . ( प्रत्यक्ष म्हणजे शिक्षीका म्हणून किंवा वक्त्या म्हणून , पेपर मधून , रेडीओ , दूरर्दशन , नाटक , सिनेमा माध्यमातून , झाशीची राणी ते इंदीराजी ते यशस्वी उद्योजीका . फक्त मुलींच्या शाळेत शिकलेल्यांना आठवत असेल दरवर्षी कोणतरी प्रमूख पाहूण्या . . ) भटक्या मायबोलीकरांचा भटकंती गटग करुया असे म्हणता म्हणता दोन तीन ट्रेक्स झाले . . पण सगळ्यांना एकत्र येण्यास जमेल तर शप्पथ . . असाच आतापर्यंतच्या आमच्या ट्रेक्सला मुकलेला पुण्याचा ' आशुचँप ' आम्हा सर्वांना भेटण्यास उत्सुक होता . . तो अचानक मुंबईत आला . . अचानक त्याचा फोन आला . . नि विकेंडला काहीच प्लॅन नसताना अचानक रविवारी सकाळी कुलाब्याचे " सागर उपवन " गाठण्याचे ठरले . . पण अचानक प्लॅन चेंज झाला नि शेवटी आदल्या रात्री ठरले बोरिवलीच्या " नॅशनल पार्क " ( संजय गांधी उद्यान ) मध्ये भेटूया . . साहाजिकच सर्वात जास्त आनंद बोरिवलीकराला झाला होता . . एकतर सकाळीच . ३० - च्या सुमारास भेटण्याचे ठरले होते . . तेव्हा मला सहाला उठले तरी खूप होते . . तिकडे ठाण्यात मुक्कामास असलेला आशुचँप आणि मुंबईचेच जिप्सी नि दिपक डी ( आमच्या भाषेत ' डिडी ' ) हे सगळे बाईक घेउन येणार होते . .

Download XMLDownload text