EN | ES |

kan-15

kan-15


Javascript seems to be turned off, or there was a communication error. Turn on Javascript for more display options.

ಮತ್ತೆ ನೀವು ಸರ್ವಿಸ್ ಪ್ರೊವೈಡರ್‌ನನ್ನು ಬದಲಿಸಬೇಕಿದ್ದರೆ ಕನಿಷ್ಠ 90 ದಿನಗಳು ಕಾಯಬೇಕು . ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಸರ್ವಿಸ್ ಏರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವೇ ನೀವು ಆಪರೇಟರ್‌ರನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಬಹುದು . ಅಂದರೆ ಬೇರೆ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ / ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹೋಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುವಂತಿಲ್ಲ . ಆದರೆ ಪ್ರೀಪೇಡ್ ಗ್ರಾಹಕರಾಗಿದ್ದರೆ , ಮೊದಲು ನಿಮ್ಮ ಸಿಮ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ ಮೊತ್ತವನ್ನೆಲ್ಲಾ ಖಾಲಿ ಮಾಡಿದ ಬಳಿಕವಷ್ಟೇ ಆಪರೇಟರ್ ಬದಲಿಸಬೇಕು , ಇಲ್ಲವಾದಲ್ಲಿ , ಆಪರೇಟರ್ ಬದಲಿಸಿದಾಗ ಬಾಕಿ ಹಣ ಗೋತಾ ! ನಿಮ್ಮಿಂದಾಗಿ ನಾಟಕ ರಂಗ ಕಲ್ಪನೆ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ ಅದಕ್ಕಾಗಿ ನಾನು ಅಭಾರಿಯಾಗಿದ್ದೇನೆ . . ಹಾಗೇ ಕಥೆಯ ವಿಶಯದಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ತಿಳಿಸಿ . ಕಥೆ ಯಾವುದಾದರು ಸರಿ ಪ್ರೇಕ್ಷರ ಮನಮುಟ್ಟುವಂತಿದ್ದರೆ ಸಾರ್ಥಕ . ಸಾದ್ಯವಾದರೆ ನೀವೂ ಒಂದು ಕಥೆಯನ್ನು ಬರೆಯಿರಿ . ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತೇನೆ . . ಹನ್ನೆರಡನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಶರಣ ಚಳವಳಿಯು ಕರ್ನಾಟಕದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿಯೆ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಘಟನೆಯಾಗಿದೆ . ಘಟನೆಯ ಕೇಂದ್ರವ್ಯಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಸವಣ್ಣನವರು ಅಗ್ರಗಣ್ಯರು . ಬಸವಣ್ಣನವರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದಿಂದ ಬೆರಗುಗೊಂಡು , ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗಿ ಅವರ ಬಗೆಗೆ ಸಾಹಿತ್ಯ ರಚಿಸಿದವರು ಅನೇಕರು . ಅವರ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆಯನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ರಚಿಸಿದವರಲ್ಲಿ ಹರಿಹರನು ಮೊದಲಿಗನು . ಆಧುನಿಕರಲ್ಲಿ , . ರಾ . ಬೇಂದ್ರೆಯವರು ' ತಲೆದಂಡ ' ಎನ್ನುವ ನಾಟಕವನ್ನು ರಚಿಸಿದರೂ ಸಹ ಅದು ಪ್ರಕಾಶನಗೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ . ಆಬಳಿಕ . . ಕೃಷ್ಣರಾಯರು ' ಜಗಜ್ಯೋತಿ ಬಸವೇಶ್ವರ ' ನಾಟಕವನ್ನು ರಚಿಸಿದರೆ , ಪುಟ್ಟಸ್ವಾಮಿಗಳು ' ಕಲ್ಯಾಣ ಕ್ರಾಂತಿ ' ಕಾದಂಬರಿಯನ್ನು ಬರೆದರು . ಶರಣ ಚಳುವಳಿಯನ್ನು ಸಾಮಾಜಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಅರ್ಥೈಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿ ಲಂಕೇಶ ಹಾಗೂ ಶಿವಪ್ರಕಾಶ ಅವರು ' ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ' ಹಾಗು ' ಮಹಾಚೈತ್ರ ' ನಾಟಕಗಳನ್ನು ಬರೆದರು . ಗಿರೀಶ ಕಾರ್ನಾಡರು ತಾವು ರಚಿಸಿದ ನಾಟಕಕ್ಕೆ , ಬೇಂದ್ರೆಯವರ ಅನುಮತಿಯೊಂದಿಗೆ ' ತಲೆದಂಡ ' ಎನ್ನುವ ಹೆಸರನ್ನೇ ಬಳಸಿಕೊಂಡರು . ಶ್ರೀ ವ್ಯಾಸ ದೇಶಪಾಂಡೆಯವರ " ಇವ ನಮ್ಮವ " ನಾಟಕವು ಸರಣಿಯಲ್ಲಿಯೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ಆದರೆ ಅತ್ಯಂತ ಭಿನ್ನವಾದ ನಾಟಕ . ೨೦೦೬ನೆಯ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ರಚಿತವಾದ ನಾಟಕವು ಈವರೆಗೆ ಅನೇಕ ರಂಗಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನೂ ಕಂಡಿದೆ . " ಇವ ನಮ್ಮವ " ನಾಟಕವು ಕನ್ನಮಾರಿ ಎನ್ನುವ ಕಳ್ಳನೊಬ್ಬನು ಬಸವಣ್ಣನ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡಲು ಯತ್ನಿಸಿ , ಸಿಕ್ಕಿಬಿದ್ದು , ಬಳಿಕ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಂಡು ಶರಣನಾದವನ ಕತೆಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ . ಆದರೆ ಇದಿಷ್ಟೇ ಕತೆಯ ಮೂಲಕ ಲೇಖಕರು ಕಾಲದ ಸಾಮಾಜಿಕ , ಆರ್ಥಿಕ ಹಾಗು ರಾಜಕೀಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು ಸಮಗ್ರವಾಗಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ . ಇದಲ್ಲದೆ ಕಾಲದ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರ , ಶರಣಸಂಕುಲದ , ದುಡ್ಡುಳ್ಳವರ ಹಾಗೂ ಆಡಳಿತವರ್ಗದ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯೂ ಇಲ್ಲಿದೆ . ( ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ಇಂದಿಗೂ ಹಾಗೂ ಎಂದೆಂದಿಗೂ ನಮ್ಮೆಲ್ಲ ಸಮಾಜಗಳಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುವಂತಿದೆ ! ) : ಕನ್ನಮಾರಿ : ನಾಟಕವನ್ನು ಮೊದಲಿನಿಂದ ಕೊನೆಯವರೆಗೂ ವ್ಯಾಪಿಸಿಕೊಂಡ ಕನ್ನಮಾರಿಯು ನಾಟಕದ ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರ . ಆದರೂ ಆತ ನಾಟಕದ ನಾಯಕನಲ್ಲ . ನಾಟಕದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ನಾಟಕದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಚಿಕ್ಕ ಪಾತ್ರವೂ ಇಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರವೇ . ಆದರೆ ನಾಟಕದ ನಾಯಕಪಟ್ಟ ಲಭ್ಯವಾಗುವದು ಬಸವಣ್ಣನಿಗೇ . ಈವರೆಗೆ , ಕನ್ನಮಾರಿಯು ರಚಿಸಿದ ಮೂರು ವಚನಗಳು ಲಭ್ಯವಾಗಿವೆ . ಆತನ ಎರಡು ವಚನಗಳನ್ನು ಲೇಖಕರು ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ . ನಾಟಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿಯೇ ಕನ್ನಮಾರಿಯು ತನ್ನ ಬಂಟರೊಡನೆ ರಂಗಪ್ರವೇಶ ಮಾಡುತ್ತ , ತನ್ನ ಕನ್ನಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸುವ ತರ್ಕವನ್ನು ಪ್ರೇಕ್ಷಕಕರ ಎದುರಿಗೆ ಸಾರುತ್ತಾನೆ . ಬಸವಣ್ಣನವರು ಒಂದು ಧ್ರುವವಾದರೆ , ಕನ್ನಮಾರಿಯು ವಿರುದ್ಧ ಧ್ರುವ . ಕನ್ನಮಾರಿಯ ವಿಚಾರ ಹಾಗೂ ತರ್ಕಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುವದು ಸರಳವಲ್ಲ . ಕಲ್ಯಾಣರಾಜ್ಯವನ್ನೇ ಕಳ್ಳರ ರಾಜ್ಯವೆಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾನೀತ . ರಾಜ , ಆತನ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು , ಸಮಾಜದ ಶ್ರೇಷ್ಠಿಗಳು ಇವರೆಲ್ಲ ಹಗಲುಗಳ್ಳರು , ಬಲುಗಳ್ಳರು ಎನ್ನುವದು ಇವನ ಅಭಿಪ್ರಾಯ . ಇವರೆಲ್ಲರೂ ದುಡಿಯುವ ಬಡವರನ್ನು ಶೋಷಿಸುತ್ತಾರೆ . ತಾನು ಉಳ್ಳವರ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಇಲ್ಲದವರಲ್ಲಿ ಹಂಚುತ್ತೇನೆ ಎನ್ನುವದು ಇವನ ಸಮರ್ಥನೆ ! ಸಮಾಜದ ವಿವಿಧ ಸ್ತರಗಳ ಜನತೆಯೊಡನೆ ಈತ ಮಾಡುವ ಸಂಭಾಷಣೆ ಹಾಗೂ ಮಂಡಿಸುವ ತರ್ಕಗಳ ಮೂಲಕ ಈತನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಅನಾವರಣವಾಗುತ್ತದೆ . ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿಯ ಶರಣರಿಗೇ ಎದುರಾಡಬಲ್ಲ ಧಾರ್ಷ್ಟ್ಯ ಈತನದು . ಕನ್ನಮಾರಿಯ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಬಸವಣ್ಣನವರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವು ಬೆಳಗಿದೆ . ಕನ್ನಮಾರಿಗೆ ಗೊತ್ತಿರುವ ತರ್ಕ ಹಾಗೂ ವಿಚಾರವೆಲ್ಲ ಬಸವಣ್ಣನವರಿಗೂ ಗೊತ್ತಿದೆ . ಅವರೂ ಸಹ ಕಲ್ಯಾಣಪ್ರಭುತ್ವವನ್ನು ಕಳ್ಳರ ಪ್ರಭುತ್ವವೆಂದೇ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ . ಆದರೆ ಕೇವಲ ತರ್ಕದಿಂದ ಸಮಾಜವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲವೆನ್ನುವದು ಅವರಿಗೆ ಗೊತ್ತಿದೆ . ನಾಟಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ , ಮೊದಲಿಗೆ ಕನ್ನಮಾರಿಯ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಸಿಗುವವರು ಭೋಳೇ ಜಂಗಮರು . ಅವರ ಭೋಳೇತನವನ್ನು ಹಂಗಿಸಿ ಈತ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾನೆ . ಅವರೋ ಬಸವಣ್ಣನನ್ನು ಪವಾಡಪುರುಷನೆಂದು ಭಾವಿಸಿದವರು . ವಚನಗಳನ್ನು ಸಾರುವದರ ಮೂಲಕ ಕೆಡುಕರನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಬಹುದೆನ್ನುವ ನಂಬಿಕೆ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡವರು . ಜಂಗಮವೃತ್ತಿಯನ್ನೇ ಹೊಟ್ಟೆಪಾಡಿನ ಕಾಯಕ ಮಾಡಿಕೊಂಡವರು ! ಹಾಗೂ ಪ್ರಸಂಗ ಬಂದಾಗ ಪ್ರಭುತ್ವಕ್ಕೆ ದಂಡನಮಸ್ಕಾರವನ್ನೂ ಹಾಕಬಲ್ಲವರು . ತನ್ನನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಿರುವ ಸೈನಿಕರಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು , ಕನ್ನಮಾರಿಯು ಜಂಗಮರನ್ನೇ ಠಕ್ಕತನದಿಂದ ಕಟ್ಟಿಹಾಕಿ ಅವರೆಲ್ಲರ ವಸ್ತ್ರಭೂಷಣಗಳನ್ನು ಅಪಹರಿಸುವನು . ತಮ್ಮ ಸುರಕ್ಷತೆಯ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಕನ್ನಮಾರಿ ಹಾಗೂ ಅವನ ಬಂಟರು ಶರಣರ ವೇಷದಲ್ಲಿ ಬಸವಣ್ಣನ ಮಹಾಮನೆಗೆ ತೆರಳುತ್ತಿರುವಾಗ ಅವರಿಗೆ ಭೆಟ್ಟಿಯಾಗುವಳು ಒಬ್ಬ ಹುಲ್ಲು ಹೊರುವ ಹೆಣ್ಣುಮಗಳು . ಸಮಾಜದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಕೆಳಸ್ತರವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡು ಬಾಳುತ್ತಿರುವ ಈಕೆ ಬಸವಣ್ಣ ತನ್ನನ್ನು ಮೇಲೆತ್ತಿದ ರೀತಿಯನ್ನು ಕನ್ನಮಾರಿಗೆ ಹೇಳಿದಾಗ , ಆತ ಇವರೆಲ್ಲ ಮರಳು ಜನ ಎಂದು ಅಪಹಾಸ್ಯ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ . ತನ್ನನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಿರುವ ಸೈನಿಕರಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಕನ್ನಮಾರಿ ಬಸವಣ್ಣನ ಮಹಾಮನೆಗೇ ಬರುತ್ತಾನೆ . ಅಲ್ಲಿ ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಶರಣರು ದೈನಂದಿನ ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ನಡೆಸಿರುತ್ತಾರೆ . ಕನ್ನಮಾರಿ ತನ್ನ ತಾರ್ಕಿಕ ಅಹಂಭಾವದಲ್ಲಿ , ಅವರಿಗೆ ಉದ್ಧಟ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಾನೆ . ಇದಿಷ್ಟು ಕನ್ನಮಾರಿಯ ಮೊದಲ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ . ಇಂತಹ ಕನ್ನಮಾರಿ ಶರಣನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿತನಾಗುವದು ರೋಚಕವಾದ ಘಟನೆ . ಕನ್ನಮಾರಿಯ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿಯೇ ಹೇಳುವದಾದರೆ : - " ಕಳ್ಳರು ಯಾರು , ಕಳ್ಳರ ಕಳ್ಳರು ಯಾರು , ಬಲುಗಳ್ಳರು ಯಾರಂತ ನಾನು ನಿಮ್ಮ ಮುಂದೆ ಒಗಟು ಇಟ್ಟೆ . ಬಸವೇಶ್ವರ , ಇದು ಕಳ್ಳರ ನಗರ . ಕಳ್ಳರ ನಗರದಲ್ಲಿ ನಾನು ಕಳ್ಳರ ಕಳ್ಳನಾಗಿದ್ದೆ . ಕದೀಲಿಕ್ಕೆ ಬಂದ ನನ್ನನ್ನು ನೀವು ನೆಟ್ಟನೇ ನುಂಗಿ ನಿಮ್ಮ ಹೊಟ್ಟೆಯೊಳಗೆ ಅರಗಿಸಿಕೊಂಡು ಬಿಟ್ರಿ . ನೀವೇ ಬಲುಗಳ್ಳರು ! . . " ಬಿಜ್ಜಳ : ಬಿಜ್ಜಳನು ಕಲ್ಯಾಣರಾಜ್ಯದ ಪ್ರಭು . ಬಸವಣ್ಣನ ದಕ್ಷತೆ ಹಾಗೂ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆಯಿಂದಾಗಿ ರಾಜ್ಯಾಡಳಿತ ಸುಸೂತ್ರವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವದರಿಂದ ಈತನಿಗೆ ಬಸವಣ್ಣ ಬೇಕು . ಬಸವಣ್ಣ ರಾಜ್ಯದ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಉಳಿಯಲೇ ಬೇಕು . ಅಲ್ಲದೆ ಬಸವಣ್ಣನನ್ನು ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿ ಬಲವಂತವಾಗಿ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲು ಈತನಿಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಕಾರಣವಿದೆ . ಬಸವಣ್ಣನಿಗೇ ಬೇಕಾಗಿರದಿದ್ದರೂ ಸಹ ಆತ ಪ್ರಭುತ್ವಕ್ಕೆ ಹೊರತಾದ ಮತ್ತೊಂದು ಶಕ್ತಿಕೇಂದ್ರವಾಗಿರುವದನ್ನು ಬಿಜ್ಜಳ ಬಲ್ಲ . ಶಕ್ತಿಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಜಾಣತನದಿಂದ ಸಂಭಾಳಿಸುವದು ಪ್ರಭುತ್ವದ ಹಿತದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಅವಶ್ಯವೆಂದು ಈತ ಅರಿತಿದ್ದಾನೆ . ಬಸವಣ್ಣನ ಬಗೆಗೆ ಬಿಜ್ಜಳ ಹೇಳುವ ಮಾತುಗಳು ಹೀಗಿವೆ : " ಮಾರಾಯಾ ನಿನಗ ಯಾವ ಪದವಿನೂ ಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ . ಇದು ನನಗ ಗೊತ್ತೈತಿ . ನಿನಗ ಪದವಿ ಯಾಕ ಬೇಕು ? ನೀ ಎಲ್ಲಿ ಹೋಗಿ ನಿಲ್ಲತೀ ಅಲ್ಲಿ ದೀಪ ಬೆಳಗತಾರು ; ಎಲ್ಲಿ ಹೋಗಿ ಕುಂದರತೀ ಅಲ್ಲಿ ಕಾಯಿ ಒಡೀತಾರು ; ನೀ ಕಾಡು ಹೊಕ್ಕೊಂಡು ಮರದ ಕೆಳಗ ಕುಂತರೂ ಶರಣರ ಸಂತಿ ಅಲ್ಲೇ ನಡೀತೈತಿ . " ಬಸವಣ್ಣನನ್ನು ಮನಸಾ ಗೌರವಿಸುತ್ತಿದ್ದರೂ ಸಹ ಬಿಜ್ಜಳನು ಪ್ರಭುತ್ವಕ್ಕೆ ಅವಶ್ಯವಾದ ಕೋರೆಹಲ್ಲು ಹಾಗೂ ಹುಲಿಯುಗುರುಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡವನೇ . ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ರಕ್ಷಣೆಯ ಉದ್ದೇಶ ಹಾಗೂ ಅದಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಕ್ರೌರ್ಯ ಇವು ಬಿಜ್ಜಳನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಭಾಗಗಳಾಗಿವೆ . ತನ್ನ ದಂಡನಾಯಕ ಮಂಚಣ್ಣನಾಯಕನಿಗೆ ಬಿಜ್ಜಳನ್ನು ಕೊಡುತ್ತಿರುವ ಆದೇಶವನ್ನು ನೋಡಿರಿ : " ಮಧ್ಯರಾತ್ರಿಗೆ ಸರಿಯಾಗಿ ನಾಕೂ ಕಡೆಯಿಂದ ಮಹಾಮನಿಗೆ ಮಿಂಚು ಹೊಡಧಾಂಗ ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕಬೇಕು ಹೊರಗಿನ ಸುತ್ತಿನ್ಯಾಗ ಬ್ಯಾಟಿ ನಾಯಿಗಳನ್ನು ಬಿಡಿರಿ , ಬಿಲ್ಲಿನವರನ್ನು ಮರದ ಮ್ಯಾಲ ಏರಸರಿ . ಎರಡು ಕಾಲು ಓಡ್ತಿರೋದು ಕಂಡ್ರ ಸಾಕು , ಬಾಣ ಹೊಡೆದು ಭೂಮಿಗೆ ಬೀಳಿಸತಕ್ಕದ್ದೆಂದು ಕಟ್ಟಪ್ಪಣೆ ಮಾಡ್ರಿ . " ಶರಣರು : ಶರಣರಲ್ಲಿ ಭೋಳೇ ಜನರು ಇದ್ದಂತಯೇ , ಬೌದ್ಧಿಕವಾಗಿ ಹಾಗು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕವಾಗಿ ಎತ್ತರದ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಏರಿದವರೂ ಇದ್ದರು . ಅನುಭವ ಮಂಟಪದ ನಿರ್ವಾಹಕರೆಂದು ಇವರನ್ನು ಕರೆಯಬಹುದು . ಬಸವಣ್ಣನ ಹೊರತಾಗಿಯೂ , ಶರಣಚಳುವಳಿಯನ್ನು ಸಾರ್ಥಕಗೊಳಿಸಬಲ್ಲ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಉಳ್ಳವರು . ಶರಣನ ವೇಷದಲ್ಲಿಯ ಕನ್ನಮಾರಿಯ ಉದ್ದಟತನದಿಂದ ಇವರಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು ವಿಚಲಿತರಾದರೆ , ಮುಂದಾಳುಗಳು ಮಾತ್ರ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಶಾಂತ ಮಾಡಬಲ್ಲವರು . ಬಸವಣ್ಣ : ಈಗಾಗಲೇ ರಚಿತವಾದ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಬಸವಣ್ಣನು ರಾಜ್ಯದ ಉನ್ನತ ಅಧಿಕಾರಿಯಂತೆ ಕಾಣುವ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಮಹತ್ವ ಸಿಕ್ಕಿದೆ . ನಾಟಕಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಸಹ ಆತ ಮಂತ್ರಿಯ ಪೋಷಾಕನ್ನು ಧರಿಸಿ ರಂಗದ ಮೇಲೆ ಬರುವದೇ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ . ಆದರೆ ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಬಸವಣ್ಣನು ಸಾಮಾನ್ಯರೊಡನೆ ಸಮಾನನಾಗಿ ಇರಬಯಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿ . ನಾಟಕದ ಮೊದಲಲ್ಲಿಯೆ ಆತ ಕೆಳ ಸ್ತರದ ಹೆಣ್ಣುಮಗಳೊಬ್ಬಳಿಗೆ ಹುಲ್ಲು ಹೊರಿಸುವದನ್ನು , ಅವಳೊಡನೆ ಆತ್ಮೀಯವಾಗಿ ಸಂಭಾಷಿಸುವದನ್ನು ಹಾಗೂ ಅವಳಿಗೆ ಲಿಂಗಧಾರಣೆ ಮಾಡುವದನ್ನು flashbackನಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ . ಆನಂತರ ಬಸವಣ್ಣನ ಉಲ್ಲೇಖವಾಗುವದು ಬಿಜ್ಜಳನ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ : " ಆತ ಮೊದಲೇ ಮಹಾ ತಲೆತಿರುಕ . . . ಅಲ್ಲಾ ಮಂತ್ರಿಪದವಿ ಬ್ಯಾಡಾ ಅನ್ನೋ ತಲೆತಿರುಕ ಮತ್ತೊಬ್ಬನದಾನೇನು ದೇಶದೊಳಗ ? " ಹುಲ್ಲು ಹೊರುವ ಹೆಣ್ಣುಮಗಳೊಡನೆ ಆತ್ಮೀಯವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವಾಗ , ಕನ್ನಮಾರಿಯ ಪರವಾಗಿ ಶರಣರೊಡನೆ ಮಾತನಾಡುವಾಗ , ಬಿಜ್ಜಳನ ದಂಡನಾಯಕನು ತಂದ ಆದೇಶವನ್ನು ಧಿಕ್ಕರಿಸುವಾಗ , ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯ ಉಪಾಯಕ್ಕೆ ಅಸಮಾಧಾನ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವಾಗ ಬಸವಣ್ಣನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರೆದುರಿಗೆ ಹೊಳೆಯುತ್ತದೆ . ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತಲೂ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ , ತನ್ನ ಅಪೂರ್ಣ ವಚನವೊಂದರ ಕೊನೆಯ ಸಾಲನ್ನು ಆತ ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿ ಗಂಗಾಂಬಿಕೆಗೆ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿ ಹೇಳುವ ಸನ್ನಿವೇಶವು ಬಸವಣ್ಣನ ಆದರ್ಶವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಸಮರ್ಥ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಎನ್ನಬಹುದು . : ನಾಟಕ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವದು ಬೆಳಗಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ . ಬಸವಣ್ಣನ ರಂಗಪ್ರವೇಶವಾಗುವದು ಸಂಜೆಯಲ್ಲಿ ( flash back ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ) , ಅಂದರೆ ನಾಟಕದ ಕೊನೆಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ . ಅಲ್ಲಿಯವರೆಗೂ ಕನ್ನಮಾರಿ ಹಾಗೂ ಅವನನ್ನು ಹಿಡಿಯಲೆತ್ನಿಸುತ್ತಿರುವ ಬಿಜ್ಜಳನ ಸೈನಿಕರೇ ರಂಗವನ್ನು ವ್ಯಾಪಿಸಿದ್ದಾರೆ . ರಂಗದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಾಸಂಗಿಕವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮಾನ್ಯ ಬಹುಜನರು ಪ್ರಭುತ್ವಕ್ಕೆ ಹೆದರುವ , ಪ್ರಭುತ್ವ ಎಸೆಯುವ ರೊಟ್ಟಿಯ ತುಣುಕುಗಳಿಗೆ ಆಸೆ ಪಡುವ ಜನತೆ . ಇವರು ಅನಾದಿ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಹೀಗೇ ಇದ್ದವರು . ಬಸವಣ್ಣನ ಕಾಲದಲ್ಲೂ ಹಾಗೇ ಇದ್ದರು . ಈಗಲೂ ಹಾಗೇ ಇದ್ದಾರೆ . ಅದರಂತೆಯೇ ರಂಗದ ಮೇಲೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಶ್ರೇಷ್ಠಿಗಳು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮುಂದುವರಿಕೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಆಸಕ್ತಿ ಉಳ್ಳವರು . ಕನ್ನಮಾರಿಯು ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಶರಣರ ಜೊತೆಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡಿರುವದು ಬಿಜ್ಜಳನ ಗುಪ್ತಚಾರರಿಗೆ ಗೊತ್ತಾಗಲು ತಡವಾಗುವದಿಲ್ಲ . ಮಧ್ಯರಾತ್ರಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಸವಣ್ಣನವರ ಮಹಾಮನೆಗೆ ಸೈನಿಕರು ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕುತ್ತಾರೆ . ಕನ್ನಮಾರಿ ತಮ್ಮೊಳಗೇ ಇದ್ದದ್ದು ಬಸವಣ್ಣನ ಹೆಂಡತಿ ಗಂಗಾಂಬಿಕೆಯ ಅರಿವಿಗೂ ಬಂದಿರುತ್ತದೆ . ಅವನನ್ನು ಹಿಡಿದು ಹಾಕಲು ಗಂಗಾಂಬಿಕೆ ಉಪಾಯವೊಂದನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತಾಳೆ . ಬಂಗಾರದ ತನ್ನ ಒಡವೆಗಳನ್ನು ಗುಪ್ತವಾಗಿ ನೆಲವಿನಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟಿರುವದಾಗಿ ಕನ್ನಮಾರಿಗೆ ನಂಬಿಕೆ ಬರುವಂತೆ ನಟಿಸುತ್ತಾಳೆ . ಕನ್ನಮಾರಿ ಹಾಗೂ ಅವನ ಬಂಟರು ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡುತ್ತಿರುವಾಗ ಶರಣರ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕು ಬೀಳುತ್ತಾರೆ . ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಬಸವಣ್ಣ ಎಲ್ಲಿದ್ದ ? ಗಂಗಾಂಬಿಕೆಯು ತನ್ನ ಉಪಾಯದ ಅಂಗವಾಗಿ ಬಂಗಾರದ ಒಡವೆಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿರುತ್ತಾಳೆ . ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿ ಬಂಗಾರ ಧರಿಸಿರುವದು ಬಸವಣ್ಣನಿಗೆ ಸಹ್ಯವಾಗುವದಿಲ್ಲ . ಆತ ವ್ಯಥಿತನಾಗಿ , ದಾಸೋಹದಲ್ಲಿರುವದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ತನ್ನ ಅರುಹಿನ ಮನೆಗೆ ಹೋಗಿ ಬಿಟ್ಟಿರುತ್ತಾನೆ . ಇದು ಗಂಗಾಂಬಿಕೆಗೆ ಅರ್ಥವಾಗುವದಿಲ್ಲ . ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಒಂದು ವಚನವನ್ನು ಅರ್ಧ ರಚನೆ ಮಾಡಿದವರು ಎಲ್ಲಿ ಹೋದರು ? ' ನೀರಿಗೆ ನೈದಿಲೆಯೆ ಶೃಂಗಾರ . . ' ಎಂದು ಅರ್ಧ ವಚನ ಹೇಳಿದವರು ವಚನ ಪೂರ್ತಿಗೊಳಿಸಲು ಹೋದರೆ ? ಎಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ . ಆದರೆ ಬಸವಣ್ಣನನ್ನು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಗಮನಿಸಿದ್ದ ನಾಗವ್ವೆ ಮಾತ್ರ ' ಶಟಗೊಂಡವರ ಹಂಗ ದುಡುದುಡು ಹೋದಾ ' ಎನ್ನುತ್ತಾಳೆ . ಬಸವಣ್ಣನನ್ನು ಅರುಹಿನ ಮನೆಯಿಂದ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಬಂದಾಗ ಕನ್ನಮಾರಿಯನ್ನು ಹಿಡಿದದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಶರಣರೆಲ್ಲ ಸಂತೋಷದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿದ್ದರು . ಮಹಾಕಳ್ಳ ಕನ್ನಮಾರಿಯನ್ನು ರಾಜನಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಸಬೇಕು ಎನ್ನುವದೇ ಎಲ್ಲ ಶರಣರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ . ಬಸವಣ್ಣ ಅದಕ್ಕೆ ಒಪ್ಪುವದಿಲ್ಲ . ಕನ್ನಮಾರಿಯ ತರ್ಕವನ್ನಾಗಲಿ , ಶರಣರ ತರ್ಕವನ್ನಾಗಲಿ , ಪ್ರಭುತ್ವದ ತರ್ಕವನ್ನಾಗಲಿ ಬಸವಣ್ಣನು ಒಪ್ಪುವವನಲ್ಲ . ಅಷ್ಟೇ ಏಕೆ , ಗಂಗಾಂಬಿಕೆಯ ಸ್ತ್ರೀಧನದ ತರ್ಕವನ್ನೂ ಆತ ಕಡೆಗಣಿಸುತ್ತಾನೆ . ಕನ್ನಮಾರಿಗೆ ಆಶ್ರಯ ಕೊಟ್ಟರೆ ಬಸವಣ್ಣನೂ ಅಪರಾಧಿಯೇ ಆಗುತ್ತಾನೆ ಎನ್ನುವ ಮಾತಿಗೂ ಆತ ಬೆಲೆ ಕೊಡುವದಿಲ್ಲ . ಬಿಜ್ಜಳನ ಸೇನಾಪತಿಗೆ ಬಸವಣ್ಣನು ಹೇಳುವ ಮಾತುಗಳಿವು : " ದೇಶಕ್ಕೊಂದು ಶಾಸನ ಐತಿ ನಿಜ . ಆದರ ಶಾಸನಕ್ಕಂಜಿ ನನ್ನ ಅಂತರಾತ್ಮ ಒಪ್ಪದಿರುವಂಥಾ ಯಾವ ಕೆಲಸವನ್ನೂ ನಾನು ಮಾಡಲಾರೆ . " ಕನ್ನಮಾರಿಯ ಜೀವ ಉಳಿಸಲು ಆತನನ್ನು ತನ್ನ ಅಂದರೆ ಮಂತ್ರಿಯ ಮುತ್ತಿನ ಪಲ್ಲಕ್ಕಿಯಲ್ಲಿ , ಮಂತ್ರಿಯ ಕಿರೀಟ ತೊಡಸಿ , ಗಂಗಾಂಬಿಕೆಯ ಎಲ್ಲ ಒಡವೆಗಳನ್ನೂ ಆತನಿಗೇ ಕೊಟ್ಟು ಆತನನ್ನು ಪಾರು ಮಾಡುತ್ತಾನೆ . ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಸವಣ್ಣನು ಅರ್ಧ ರಚಿಸಿದ ತನ್ನ ವಚನವನ್ನು ಪೂರ್ತಿಗೊಳಿಸಿ ಗಂಗಾಂಬಿಕೆಗೆ ಹೇಳುವ ಭಾಗವು ನಾಟಕದ ಉತ್ತುಂಗಭಾಗವೆನ್ನಬಹುದು . ಬಸವಣ್ಣನ ತರ್ಕವು ಬುದ್ಧಿಯಿಂದ ಬಂದದ್ದಲ್ಲ , ಅದು ಆತನ ಹೃದಯದಿಂದ ಹೊಮ್ಮಿದ್ದು ಎನ್ನುವದು ಇತರರಿಗೆಲ್ಲ ಆಗ ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತದೆ . ಬಸವಣ್ಣ ಬಯಸುವ ಸಮಾಜದ ಆದರ್ಶವೂ ವಚನದಿಂದಲೇ ಅರಿವಾಗುತ್ತದೆ . ನಾಟಕದ ಕೊನೆಯ ದೃಶ್ಯದಲ್ಲಿ ಬಿಜ್ಜಳನ ದಂಡನಾಯಕನು ಬಸವಣ್ಣನ ಸೆರೆ ಹಿಡಿಯಲು ಸನ್ನದ್ಧನಾಗಿ ಬರುತ್ತಾನೆ . ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಿಜ್ಜಳನು ಕನ್ನಮಾರಿಯೊಂದಿಗೆ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬರುತ್ತಾನೆ . ಯಾಕೆಂದರೆ ಕನ್ನಮಾರಿಯು ತನ್ನ ಜೀವ ಉಳಿಸಿದ ಬಸವಣ್ಣನ ಜೀವವು ಅಪಾಯದಲ್ಲಿರುವದನ್ನು ಅರಿತುಕೊಂಡು , ತಾನೇ ಸ್ವತಃ ಬಿಜ್ಜಳನ ಅರಮನೆಗೆ ತೆರಳಿ , ಅಲ್ಲಿ ತನ್ನನ್ನೇ ಒಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡಿರುತ್ತಾನೆ . ಕನ್ನಮಾರಿಯ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಹಾಗು ಆತನೂ ಸಹ ಶರಣಜೀವನಕ್ಕೆ ತನ್ನನ್ನು ಸಮರ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ . ಇದಿಷ್ಟು ನಾಟಕದ ಕಥಾನಕ . : ಕೇವಲ ಕಳ್ಳನೊಬ್ಬನು ಶರಣನಾದ ಕತೆಯನ್ನು ಹೇಳುವ ನಾಟಕವಲ್ಲವಿದು . ಕಳ್ಳನನ್ನು ಶರಣನನ್ನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿದ ಬಸವಣ್ಣನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಲು ಮಾಡಿದ ಪ್ರಯತ್ನವು ಇಲ್ಲಿದೆ . ಬಸವಣ್ಣನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಎಂತಹದು ? ಅಂಗುಲಿಮಾಲಾನನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸಿದ ಬುದ್ಧನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವೆ ? ಅಥವಾ ಸಮಾಜಸುಧಾರಕನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವೆ ? ಬಸವಣ್ಣನ ಬಗೆಗೆ ಬರೆದ ಲೇಖಕರೆಲ್ಲ ಆತನನ್ನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿ ಬರೆದವರೇ . ವ್ಯಾಸ ದೇಶಪಾಂಡೆಯವರು ಇಲ್ಲಿ ಬಸವಣ್ಣನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಇತರ ಪಾತ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಅರ್ಥೈಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದಾರೆ . ಕನ್ನಮಾರಿ vs ಬಸವಣ್ಣ , ಬಿಜ್ಜಳ vs ಬಸವಣ್ಣ , ಶರಣರು vs ಬಸವಣ್ಣ , ಕೊನೆಗೆ ಗಂಗಾಂಬಿಕೆ vs ಬಸವಣ್ಣ . ಜೊತೆಜೊತೆಗೇ ಸಮಯದ ಸಮಾಜದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ , ದುಡಿವ ವರ್ಗದ ಶೋಷಣೆ , ಪ್ರಭುತ್ವದ ರಾಜಕೀಯ ಇವೆಲ್ಲ ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಸಂಗಿಕವಾಗಿ ಬಂದಿವೆ . ಇಂತಹ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಒಂದು ಪ್ರತಿವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇದೆಯೆ ? ಆಧುನಿಕ ಭಾರತದಲ್ಲಿ , ಗಾಂಧೀಜಿ , ವಿನೋಬಾ , ಜಯಪ್ರಕಾಶ ನಾರಾಯಣ ಇವರೆಲ್ಲ ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದವರೆಂದು ನಾವು ಬಲ್ಲೆವು . ಇಲ್ಲಿ ಬರುವ ಕನ್ನಮಾರಿ ಹಳೆಯ ಕಾಲದ Robin Hood ಹಾಗೂ ಕಾಲದ ನಕ್ಸಲೀಯರನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಹೋಲುತ್ತಾನೆ ಎನ್ನಬಹುದಾದರೂ ಲೇಖಕರು ಇಂತಹ ಸುಳಿವುಗಳು ನುಸಳದಂತೆ ಪ್ರಯತ್ನಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ನಾಟಕವನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ . ಅದರಂತೆಯೆ ಮಾರ್ಕ್ಸಿಸ್ಟ್ ಗುರುತುಗಳನ್ನೂ ಸಹ ಇಲ್ಲಿ ಸುಳಿಯಗೊಟ್ಟಿಲ್ಲ . ( ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ ಅರ್ಥವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಪ್ರತಿಪಾದಕನಾದ ಮಾರ್ಕ್ಸನನ್ನು ಬಸವಣ್ಣನಿಗೆ ಹೋಲಿಸುವದು ದೊಡ್ಡ ತಪ್ಪು . ಏಕೆಂದರೆ ಮಾರ್ಕ್ಸನು State Ownershipಅನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದ ಹಾಗೂ ಆಧ್ಯಾತ್ಮವನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ್ದ . ) ಬಸವಣ್ಣನವರು ಮಾನವ ಘನತೆಯನ್ನು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಾನತೆಯನ್ನು , ಕಾಯಕದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಹಾಗೂ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅವಶ್ಯಕತೆಯನ್ನು ಜೀವಿಸಿ ತೋರಿಸಿದವರು . ಎಲ್ಲ ಅಂಶಗಳು ೫೩ ಪುಟಗಳ ಚಿಕ್ಕ ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಬಂದಿವೆ . ಎರಡನೆಯದಾಗಿ ಬಸವಣ್ಣನವರ ಆದರ್ಶಸಮಾಜದ ಅಂಗವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಯಾರು ಅನ್ನುವದನ್ನೂ ಸಹ ನಾಟಕವು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸುತ್ತದೆ . ಶರಣಚಳವಳಿಯು ಕೇವಲ ಕೆಳಸ್ತರದವರ ಚಳವಳಿಯಲ್ಲ ಅಥವಾ ಕೇವಲ ಚಿಂತಕರ ಚಳವಳಿಯೂ ಅಲ್ಲ . ಇದೊಂದು ಸರ್ವಸಮನ್ವಯ ಚಳವಳಿ . ಆದರ್ಶ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಯಾರೂ ಹೊರತಲ್ಲ . ಇದರಲ್ಲಿ ಯಾರೂ ಹೆಚ್ಚಲ್ಲ , ಯಾರೂ ಕಡಿಮೆಯಲ್ಲ . ಅದಕ್ಕೆಂದೇ ನಾಟಕದ ಶೀರ್ಷಿಕೆ : " ಇವ ನಮ್ಮವ " . ಎಲ್ಲ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಿದಾಗ ಇದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ನಾಟಕವೂ ಹೌದು ಹಾಗೂ ಸಾಮಾಜಿಕ ನಾಟಕವೂ ಹೌದು ಎನ್ನುವದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ . ಆದುದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಐತಿಹಾಸಿಕ - ಸಾಮಾಜಿಕ ನಾಟಕವೆಂದು ಕರೆಯಬಹುದೇನೊ ? ನಾಟಕ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವದು ಬೆಳಗಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ , ಮುಕ್ತಾಯವಾಗುವದು ಮರುದಿನದ ಬೆಳಗಿನಲ್ಲಿ . ಹುಲ್ಲು ಹೊರುವ ಹೆಣ್ಣುಮಗಳು ಬಸವಣ್ಣನ ಜೊತೆಗೆ ಮಾತನಾಡುವ flashback ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ನಾಟಕದ ಕಾಲ ಒಂದೇ ದಿನಮಾನದ್ದು . ಸರಳ ಆಡುನುಡಿಯ ಸಂಭಾಷಣೆ ನಾಟಕದ ಸೊಬಗನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ . ನಾಟಕದ ಅಂತರಾಳ ಎಷ್ಟೇ ಗಂಭೀರವಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳು ಹಾಗೂ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳು ಸಹಜ ವಿನೋದವನ್ನು ಹೊಮ್ಮಿಸುತ್ತವೆ . ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಪರಿವರ್ತನೆ ಸಾಧ್ಯ ಎನ್ನುವ ಆಶಾಭಾವವನ್ನು ಹೊಮ್ಮಿಸುವ ನಾಟಕವು ಬಸವಣ್ಣನವರ ಬಗೆಗೆ ರಚಿಸಲಾದ ಉಳಿದೆಲ್ಲ ದುರಂತ ನಾಟಕಗಳಿಗಿಂತ ಮನಸ್ಸನ್ನು ತಟ್ಟುತ್ತದೆ . ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಒಂದು ಮಿತಿಯೂ ಇದೆ . ಕಿರಿದರೊಳ್ ಪಿರಿದರ್ಥವಂ ಹೇಳುವಾಗ ಹುಟ್ಟುವ ಮಿತಿ ಅದು . ನಾಟಕದ ವಸ್ತು ಎಷ್ಟೇ ಜಟಿಲವಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ , ರಚನೆ ಸರಳವಾಗಿದೆ . ಇದು ನಾಟಕದ ಅನಿವಾರ್ಯತೆ ಹಾಗೂ ಮಿತಿ . ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ನಾಟಕಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಒಂದು ಎಂದು ನಿಸ್ಸಂದೇಹವಾಗಿ ಹೇಳಬಹುದು . . ಟಿಪ್ಪಣಿ : ವ್ಯಾಸ ದೇಶಪಾಂಡೆಯವರ ಬಗೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು http : / / kn . wikipedia . org / wiki / % E0 % B2 % B5 % E0 % B3 % 8D % E0 % B2 % AF % E0 % B2 % BE % E0 % B2 % B8_ % E0 % B2 % A6 % E0 % B3 % 87 % E0 % B2 % B6 % E0 % B2 % AA % E0 % B2 % BE % E0 % B2 % 82 % E0 % B2 % A1 % E0 % B3 % 86 ದಲ್ಲಿ ಪಡೆಯಬಹುದು . ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಏನು ಗಲಾಟೆಯಾದ್ರೂ ನಮ್ಮ ಮನೆ ಮುಂದೆ ' ಕರೀ ವ್ಯಾನ್ ' ಬಂದು ನಿಂತುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿತ್ತು . ಅಯ್ಯೋ . . . , ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಇದೇನಾಯ್ತು ? ನಮ್ಮ ವಂಶದಲ್ಲಿಯೇ ಯಾರಿಗೂ ಇರದ ಕಾಯಿಲೆ ನನಗೇಕೇ ಬಂತು ? ಎಲ್ಲಿ ಲೆಕ್ಕ ತಪ್ಪಿತು ? ಹೀಗೇಕಾಯ್ತು ? ಎಂದು ನನ್ನನ್ನು ನಾನೇ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಾಗಲೇ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಒಂದು ರೀತಿಯ ಮಂಕು ಕವಿಯಿತು . ಇಲ್ಲಿ ದಿನಕ್ಕೆ ಬರಿ ಒಂದು ಗಂಟೆ ಪಾಠ ಮಾಡಿ ಮನೆಗೆ ಬಂದು ವಿಶ್ರಾಂತಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವದರಿಂದ ದೈಹಿಕ ಶ್ರಮದ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಹೀಗಾಯ್ತೆ ? ಅಂದರೆ ಸುಖ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಾಯಿಲೆ ಬಂತೇ ? ಅಥವಾ ಶಿಸ್ತುಬದ್ಧ ಜೀವನ ರೂಢಿಸಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದಕ್ಕೆ ಹೀಗಾಯ್ತೆ ? ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ . ಬರಬಾರದಾಗಿತ್ತು . ಬಂದಾಗಿದೆ . ಬದುಕಲ್ಲಿ ಬಂದಿದ್ದನ್ನು ಅಪ್ಪಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡು ನಡೆಯಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಮನೋಭಾವನೆಯನ್ನು ನಾನು ಮೊದಲಿನಿಂದಲೂ ಹೊಂದಿದ್ದರೂ ಮನದ ಮೂಲೆಯಲ್ಲೆಲ್ಲೋ ಇಂದಿನಿಂದ ನನ್ನ ಆಯುಷ್ಯ ಬೇಗ ಬೇಗ ಕ್ಷೀಣಿಸುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದಲ್ಲವೇ ? ಸಾವಿನ ಸೆರಗನ್ನು ಸದಾ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದುಕೊಂಡೇ ಬದುಕಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಅತಂಕ . ಬದುಕೇ , ನೀನೆಷ್ಟೊಂದು ಕೄರಿ ? ಇಷ್ಟು ದಿವಸ ಕಷ್ಟ ಪಟ್ಟು ಬದುಕಲ್ಲಿ ಮುಂದೆ ಬಂದೆ . ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಎಂಜಾಯ್ ಮಾಡೋಣ ಎನ್ನುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಂದಿಟ್ಟೆಯಾ ? ಎಷ್ಟೊಂದು ಕನಸುಗಳನ್ನು ಕಂಡಿದ್ದೇನಲ್ಲ ? ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲೊಂದು ಮನೆಯನ್ನು ಕಟ್ಟಬೇಕು , ನನ್ನದೇ ಆದಂಥ ಸಣ್ಣ ಫಾರ್ಮ್ ಹೌಸ್‍ನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿ ಅಲ್ಲಿ ಸಾವಯವ ಬೇಸಾಯ ಪದ್ಧತಿಯ ಮೂಲಕ ಹೆಚ್ಚಿನ ಇಳುವರಿಯನ್ನು ತೆಗೆಯುವದು ಹೇಗೆ ಎಂದು ತೋರಿಸಬೇಕು , ಪತ್ರಿಕೆಯೊಂದನ್ನು ಆರಂಭಿಸಬೇಕು , ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಅಭಿನಯಿಸಬೇಕು , ಟೀವಿ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಬೇಕು , ಸಾಧ್ಯವಾದರೆ ನಿರ್ದೇಶನವನ್ನು ಕಲಿತು ಚಲನ ಚಿತ್ರವೊಂದನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಿಸಬೇಕು , ದೇಶ ವಿದೇಶಗಳನ್ನು ಸುತ್ತಬೇಕು , ಮಗಳನ್ನು ದೊಡ್ದಮಟ್ಟದ ಪತ್ರಕರ್ತೆಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಬೇಕು , ಅಬ್ಬಬ್ಬ . . . . . . ಒಂದೇ . . . . ಎರಡೇ . . . . ? ನೂರಾರು ಕನಸುಗಳು ! ಅವೆಲ್ಲ ಈಡೇರುತ್ತವೆಯೇ ? ನಾನಿರುವದರೊಳಗಾಗಿ ಇವನ್ನೆಲ್ಲ ಮಾಡಿ ಮುಗಿಸಬಲ್ಲೆನೆ ? ಸಾವಿನ ಸಮೀಪಕ್ಕೆ ಬಂದ ವ್ಯಕ್ತಿ ವರಾಗ್ಯ ಭಾವವನ್ನು ತಳೆಯುವದರ ಜೊತೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಕರ್ತವ್ಯ ಪ್ರಜ್ಞೆಯುಳ್ಳವನಾಗುತ್ತಾನೆ . ತಾನು ಮಾಡಬೇಕಾದ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಬೇಗ ಬೇಗನೆ ಮಾಡಿ ಮುಗಿಸುತ್ತಾನೆ . ಬಹುಶಃ ಕಾರಣಕ್ಕೇನೇ ಕಾಯಿಲೆ ನನಗೆ ವರವಾಗಿ ಬಂದಿರಬಹುದೆ ? ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ . ಈಗ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೭ರಂದು ಕನ್ನಡನಾಡಿನ ಊರು ಹಾಗು ಇತರ ತಾಣಗಳನ್ನು ನೆನಪಿಸುವ ಕನ್ನಡ ಗೀತೆಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲಿದೆ . ನೇರಪ್ರಸಾರದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ನೀವೂ ದೂರವಾಣಿಯ ಮೂಲಕ ಕಾಲ್ ಮಾಡಿ ವಿಶ್ವಕನ್ನಡಿಗರೊಂದಿಗೆ ನಿಮ್ಮ ಅನಿಸಿಕೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು . ದೂರವಾಣಿ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಪ್ರಸಾರದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುವುದು . ಕವನದ ಮೂಲ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಕವನದ ಹೆಸರೇನು ? ಶಾಕುಂತಲೆ ಸರಿಯಾದ ಪ್ರಯೋಗವಲ್ಲ . ಶಕುಂತಲೆ ಸರಿಯಾದ ಪ್ರಯೋಗ . ಕಾಳಿದಾಸನ ನಾಟಕದ ಹೆಸರು " ಅಭಿಜ್ಞಾನ ಶಾಕುಂತಲಮ್ " ಎಂದರೆ ನೆನಪು ಅಥವಾ ಕುರುಹು ( ಗುರುತು ) ಎಂದರ್ಥ . ಶಾಕುಂತಲಮ್ ಎಂದರೆ ಶಕುಂತಲೆಯ ಕೂಸು ( ಮಗ ) ಸರ್ವದಮನ ಎಂದರ್ಥ ಡಿಸೆಂಬರ್ 1992ರಲ್ಲಿ ಸ್ವಿಟ್ಜರ್ಲೆಂಡ್‌‌ , ಐರೋಪ್ಯ ಆರ್ಥಿಕ ವಲಯದ ಸದಸ್ಯತ್ವದ ವಿರುದ್ಧ ಮತ ಹಾಕಿತು , ಆದರೂ ಇದು ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ಮೂಲಕ ಐರೋಪ್ಯ ಒಕ್ಕೂಟ ( EU ) ಹಾಗೂ ಐರೋಪ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದೆ . ಮಾರ್ಚ್ 2001ರಲ್ಲಿ , EU [ ೫೮ ] ಜೊತೆಗೆ ಸೇರಲು ನಡೆಸಿದ ಮಾತುಕತೆಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಸ್ವಿಸ್ ಜನರು ಮತ ಹಾಕಿದರು . ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ , ಸ್ವಿಸ್ ತನ್ನ ಆರ್ಥಿಕ ಪದ್ಧತಿಗಳ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ EUನ ಅನುಕರಣೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪೈಪೋಟಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆಸಿದೆ . ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯು ವರ್ಷಕ್ಕೆ 3 % ರಷ್ಟು ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ . ಸ್ವಿಸ್ ಸರ್ಕಾರದ ಕೆಲವು ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಉದ್ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣ EU ಸದಸ್ಯತ್ವವೂ ಕೂಡ ಒಂದಾಗಿದೆ , ಆದರೂ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾದಿಗಳು SVP ಇದರ ವಿರುದ್ದ ಧ್ವನಿಯೆತ್ತಿದ್ದಾರೆ . ದಕ್ಷಿಣದ ಫ್ರೆಂಚ್ - ಭಾಷಿಕ ವಲಯಗಳು ಹಾಗೂ ದೇಶದ ಕೆಲವು ನಗರ ವಲಯಗಳು EU ಕಡೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಒಲವು ತೋರಿದಂತೆ ಕಂಡರೂ , ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಹೋಲಿಸಿದಾಗ ಅದರ ಪ್ರಮಾಣ ನಗಣ್ಯವಾಗಿದೆ . [ ೫೯ ] [ ೬೦ ] ಯು . . ಅಮ್ಚಿಗೆಲೆ ಸಮಾಜದ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿ ಸಂಗೀತ ಸುಧೆ ಹರಿಸಿದ ' ಭಜನ್ ಸಂಧ್ಯ " " ಪುರುಷನ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ " ಎಂಬ ನಿಶ್ಚಯದಲ್ಲಿ ಹಾಗೆ ನಡೆದವಳು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಾ ಕೊಲೊಂಟಾಯ್ . ರಷ್ಯಾದ ಸಮಾಜವಾದಿ ಚಳವಳಿಯ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಬಲು ಘನತೆಯುಳ್ಳ ಹೆಸರು ಅವಳದು . ಒಂದು ದೇಶದ ರಾಯಭಾರತ್ವವನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಿದ ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆ ಎಂಬ ಹಿರಿಮೆ ಕೂಡ ಅವಳ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿದೆ . ೧೯೧೭ರ ರಷ್ಯನ್ ಕ್ರಾಂತಿಯ ವೇಳೆ ಲೆನಿನ್ನನ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದ ಏಕೈಕ ಮಹಿಳೆ ಕೂಡ . ಲೆನಿನ್ನನ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಘಟಕ ಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಕಾರಣಳಾದವಳೂ ಅವಳೇ . ಆರೋಗ್ಯ - ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಚಿಂತನೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಯತ್ನಗಳು , ಒಮ್ಮೆ ಹುರುಪು ಬಂದು ಮಾಡಿ ಮರೆಯುವ ಆರಂಭ - ಶೂರತನವಾಗದೆ , ಪತ್ರಿಕೆಯ ಹೆಸರಿನಂತೆ , ಇದೊಂದು " ನಿರಂತರ " ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಬೇಕು , ನಮ್ಮ ಬದಲಾದ ಜೀವನ - ಶೈಲಿ ಆಗಬೇಕು . ಆಗಲೇ ಬದುಕಿಗೊಂದು ಅರ್ಥ . . ! ದೈನಿಕ - ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಕ ಸುದ್ದಿಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲಿದ್ದೀರಿ . ನಿಮ್ಮ ಅದೃಷ್ಟದ ದೆಸೆಯಿಂದ ನಿಮ್ಮ ಅಭಿಲಾಶೆಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ . ನಿಮ್ಮ ಆಶಾವಾದ ಮತ್ತು ಧನಾತ್ಮಕ ವರ್ತನೆ ಮತ್ತು ಹೆಜ್ಜೆಗಳ ನಿಮ್ಮ ಸುತ್ತಲಿರುವ ಜನರನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿತರನ್ನಾಗಿಸುತ್ತವೆ . " ಶುರು ಹಚ್ಕೊಳ್ರೀ ನಿಮ್ ಕತಿನ . . ಮಳಿ ಬಂದ್ ನಿಂತದ . ಕಡೀಮಿ ಅಂದ್ರೂ ಎರಡೂವರಿ ತಾಸಾಗ್ತದ ಮನಿ ಮುಟ್ಲಿಕ್ಕ " ಎಲ್ಲಾ ವೇದ ಶಾಖೆಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದವರೂ ಪರ್ವ ವನ್ನು ಆಚರಿಸಬೇಕು . ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಉಪನಯನ ಸಂಸ್ಕಾರ ಯಾರಿಗೆ ಆಗಿದೆಯೋ ಅವರೆಲ್ಲರೂ ಇದಕ್ಕೆ ಅಧಕಾರಿಗಳು . ಯಾರಿಗೆ ಉಪನಯನ ಸಂಸ್ಕಾರ ಇಲ್ಲವೋ ಅಂಥವರೂ ವೇದ ಪುರುಷನಿಗೆ ಪ್ರಿಯವಾದ ದಿವಸದಲ್ಲಿ ಭಗವಂತನ ಧ್ಯಾನ , ಪೂಜೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು . ಉಪಾಕರ್ಮವು ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ , ಗೃಹಸ್ಥ ಮತ್ತು ವಾನಪ್ರಸ್ಥದವರಿಗೂ ಉಪಾಕರ್ಮದಲ್ಲಿ ಅನ್ವಯವುಂಟೆಂದು ವ್ಯಾಸ ಸ್ಮೃತಿ ಹಾಗೂ ದೇವಲ ಸ್ಮೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖವಿದೆ . ಗ್ಯಾರೇಜ್ ಹತ್ತಿರ ಇರುವ ನಲ್ಲಿ ತಿರುಗಿಸಲು ಹೊರಟಾಗ ಪಕ್ಕದಲ್ಲೆ ನಿಂತಿದ್ದ ಕಾರನ್ನು ನೋಡಿ ಅದನ್ನು ಮೊದಲು ತೊಳೆಯೋಣ ಎಂದುಕೊಂಡು ಗ್ಯಾರೇಜ್ ಹತ್ತಿರ ಹೊರಟೆ ಅಲ್ಲೇ ಪಕ್ಕದಲ್ಲೇ ಟೇಬಲ್ ಮೇಲೆ ಆಗಷ್ಟೇ ಪೋಸ್ಟ್ ಮ್ಯಾನ್ ಕೊಟ್ಟು ಹೋಗಿದ್ದ ಪತ್ರ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಇದನ್ನು ಓದಿದ ನಂತರ ಕಾರನ್ನು ತೊಳೆಯೋಣ ಎಂದುಕೊಂಡೆ . ಪತ್ರ ತೆರೆದುನೋಡಿದಾಗ ನನ್ನ ಮೊಬೈಲ್ ಬಿಲ್ಲಾಗಿತ್ತು . ಸರಿ ಮೊದಲು ಇದಕ್ಕೊಂದು ಚೆಕ್ ಬರೆಯೋಣ ಎಂದುಕೊಂಡು ಅಲ್ಲೇ ಟೇಬಲ್ ಮೇಲಿದ್ದ ಚೆಕ್ ಬುಕ್ ಕೈಗೆತ್ತುಕೊಂಡು ನೋಡಿದರೆ ಅದರಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ಒಂದು ಚೆಕ್ ಇರುವುದು ಗಮನಕ್ಕೆ ಬಂತು . ಹೊಸ ಚೆಕ್ ಬುಕ್ ಮನೆ ಒಳಗಡೆ ಓದುವ ಕೊಠಡಿಯಲ್ಲಿ ಟೇಬಲ್ ಮೇಲಿರುವುದು ನೆನಪಿಗೆ ಬಂದು ಒಳಗೆ ಹೋದೆ . ಅಲ್ಲಿ ಟೇಬಲ್ ಮೇಲೆ ಅರ್ಧ ಕುಡಿದುಬಿಟ್ಟಿದ್ದ ಕಾಫಿ ಕಪ್ ಕಂಡಿತು . ಸರಿ ಚೆಕ್ ಬುಕ್ ಹುಡುಕೋಣ ಎಂದುಕೊಂಡು . . . ಮೊದಲು ಕಾಫಿ ಕುಡಿದುಬಿಡೋಣ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಚೆಲ್ಲುವುದು ಎಂದು ಕಪ್ಪನ್ನು ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಂಡಾಗ ಅದು ತಣ್ಣಗಿರುವುದು ಗಮನಕ್ಕೆ ಬಂದು ಇನ್ನೊಂದು ಸಲ ಕಾಫಿ ಮಾಡೋಣ ಎಂದುಕೊಂಡು ಅಡಿಗೆಮನೆಗೆ ಬರುವಾಗ ಅಲ್ಲಿನ ಟೇಬಲ್ ಮೇಲಿಟ್ಟಿದ್ದ ಹೂಕುಂಡ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬಿತ್ತು . . . ಅದಕ್ಕೆ ನೀರು ಹಾಕಬೇಕೆಂದೆನಿಸಿ ನನ್ನ ಕಾಫಿ ಕಪ್ಪನ್ನು ಟಿ . ವಿ . ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಇಡುವಾಗ ನಾನು ಬೆಳಗ್ಗಿಂದ ಹುಡುಕುತ್ತಿದ್ದ ನನ್ನ ಕನ್ನಡಕ ಸಿಕ್ಕಿತು . . . ಸರಿ ಮೊದಲು ಇದನ್ನು ಅದರ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟುಬಿಡೋಣ ಎಂದುಕೊಂಡೆ . . ಅದಕ್ಕು ಮೊದಲು ಹೂಕುಂಡಕ್ಕೆ ನೀರು ಹಾಕೋಣವೆಂದು ಕನ್ನಡಕವನ್ನು ಆಲ್ಲೇ ಇಟ್ಟೆ . ಒಂದು ತಂಬಿಗೆಯಲ್ಲಿ ನೀರನ್ನು ತುಂಬಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಅಲ್ಲೇ ಊಟದ ಟೇಬಲ್ ಮೇಲೆ ಟಿ . ವಿ . ರಿಮೋಟ್ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬಿತ್ತು . . ಇವತ್ತು ರಾತ್ರಿ ಟಿ . ವಿ . ನೋಡಬೇಕಾದರೆ ರಿಮೋಟ್ ಗೆ ಹುಡುಕಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ . . ಆಗ ನೆನಪಿಗೂ ಬರುವುದಿಲ್ಲ ಅದು ಊಟದ ಟೇಬಲ್ ಮೇಲೆ ಇತ್ತೆಂದು . . ಅದಕ್ಕೆ ಮೊದಲು ಇದನ್ನು ಟಿ . ವಿ . ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿಟ್ಟು ನಂತರ ನೀರು ಹಾಕೋಣ ಎಂದುಕೊಂಡೆ . ಗ್ಲುಕೋಸ್ : ನಮ್ಮ ಆಹಾರದಲ್ಲಿರುವ ಪಿಷ್ಠ , ಸಕ್ಕರೆ , ಬೆಲ್ಲ ( ಬೆಲ್ಲದಲ್ಲಿರುವುದು ಕೂಡಾ ಸುಕ್ರೋಸ್ ಎಂಬ ಸಕ್ಕರೆ ) , ಹಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿರುವ ಸಕ್ಕರೆ , ಜೇನುತುಪ್ಪದಲ್ಲಿರುವ ಸಕ್ಕರೆ ಎಲ್ಲವೂ ಕಡೆಯಲ್ಲಿ ಗ್ಲುಕೋಸ್ ಆಗಿ ಪರಿವರ್ತಿತಗೊಂಡೇ ಕರುಳಿನಲ್ಲಿರುವ ರಕ್ತನಾಳಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ . ಯಾವುದೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ರಕ್ತದಲ್ಲಿನ ಗ್ಲುಕೋಸ್ ಮಟ್ಟ ದಿನದ ಎಲ್ಲಾ ಸಮಯದಲ್ಲಿಯೂ ಒಂದೇ ಆಗಿರುವುದಿಲ್ಲ . ಮಧುಮೇಹದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಚರ್ಚೆ ಗ್ಲುಕೋಸ್ ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದಾದರಿಂದ , ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಸಕ್ಕರೆ ಎಂದು ಬರೆದಕಡೆಯೆಲ್ಲಾ ಅದನ್ನು ಗ್ಲುಕೋಸ್ ಎಂದೇ ತಿಳಿಯಬೇಕು . ರಕ್ತದಲ್ಲಿನ ಸಕ್ಕರೆ ಅಥವಾ ಗ್ಲುಕೋಸ್ ಮಟ್ಟ : ದಿನ ಕಳೆದಂತೆ ಚಳುವಳಿ ಜೋರಾಯಿತು . ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಂದ ಜೈಲು ತುಂಬತೊಡಗಿತು . ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೂ ಇದನ್ನೆಲ್ಲಾ ನಿಭಾಯಿಸುವುದು , ಖರ್ಚು - ವೆಚ್ಚ ಕಷ್ಟವೇ ಆಗತೊಡಗಿತು . ಹಾಗಾಗಿ , ಜೈಲಿನಲ್ಲಿರುವವರಲ್ಲಿ ಕ್ಷಮಾಪಣೆ ಪತ್ರ ಬರೆದುಕೊಟ್ಟವರನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡತೊಡಗಿದರು . ಮೂರ್ತಿ ಅವರಿಗೆ ತಂದೆಯವರದೇ ಯೋಚನೆಯಾಗಿತ್ತು . ಜೊತೆಗೆ ಹೊತ್ತು ಕಳೆಯುವುದೂ ಕಿರಿಕಿರಿಯಾಗತೊಡಗಿತು . ಅವಳು : ಮೈ ನೇಮ್ ಈಸ್ ಶರ್ಮಿಳಾ . ಸೋ ಸ್ವೀಟ್ ಅಂಡ್ ಟೂ ಕ್ಯೂಟ್ ಅಂತಾರಲ್ಲ ; ಅಂಥ ಹುಡುಗಿ ನಾನು . ಅಪ್ಪ - ಅಮ್ಮನ ಒಬ್ಬಳೇ ಮಗಳು . ಇವತ್ತು ಕಾಲೇಜಿನ ಮುಂದಿರೋ ಹೋಟೆಲಿಗೆ ಕಾಫಿಗೇಂತ ಹೋಗಿದ್ದೆ . ಅಲ್ಲಿ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬಿದ್ದನಲ್ಲ - ಹುಡುಗ ಕಪ್ಪು , ಆದರೆ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದಾನೆ . ನೀಟ್ನೆಸ್ಸು , ಡ್ರೆಸ್ಸೆನ್ಸು ಎರಡೂ ಇಲ್ಲ . ಅಂದ ಮೇಲೆ ನಮ್ಮ ಜಾತಿಯವನಲ್ಲ ಅನಿಸುತ್ತೆ . ಆದರೆ , ಹುಡುಗನ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆ ಇದೆಯಲ್ಲ ? ವಾಹ್ , ಅದು ಕೋಟ್ಯಾಪತಿಗಳಲ್ಲೂ ಇರಲ್ಲ . ಅವನ ನಡೆ - ನುಡಿ ಎರಡೂ ಚೆನ್ನಾಗಿದೆ . ತುಂಬ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ , ಗೌರವದಿಂದ ಮಾತಾಡಿಸ್ತಾನೆ . ಅವನನ್ನು ನೊಡೋಕೆ ಅಂತಾನೇ ಐದಾರು ಸಲ ಹೋಟೆಲಿಗೆ ಹೋಗಿ ಬಂದಿದ್ದಾಯ್ತು . ಪುಣ್ಯಾತ್ಮ , ತುಂಬ ಸಂಕೋಚದಿಂದ ವರ್ತಿಸ್ತಾನೆ . ಮೈಕೈ ಸೋಕದ ಹಾಗೆ ನಡ್ಕೋತಾನೆ . ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಹಿಂದೆ ಹಿಂದೆಯೇ ಸುತ್ತುವ ಮಂಗಗಳಂಥ ಹುಡುಗರಿಗಿಂತ ಇವನು ಸಾವಿರ ಪಟ್ಟು ಮೇಲು . ಅರೆ , ಇವನು ನಮ್ಮ ಜಾತಿಯವನಲ್ಲ . ನಮ್ಮಷ್ಟು ಆಸ್ತಿವಂತನೂ ಅಲ್ಲ . ನನ್ನ ಚೆಲುವಿಗೆ ಸರಿಸಾಟಿ ಕೂಡ ಅಲ್ಲ . ಆದರೆ , ಆತ ಒಳ್ಳೆಯವನಿದ್ದಾನೆ , ನಂಬಿದವರನ್ನು ಕಾಪಾಡ್ತಾನೆ . ಒಂದು ಸೆಕ್ಯೂರಿಟಿ ಕೊಡ್ತಾನೆ . ಕೈ ಹಿಡಿದವಳಿಗೆ ಮೂರು ಹೊತ್ತಿನ ಊಟವನ್ನಂತೂ ತಪ್ಪದೆ ಹಾಕ್ತಾನೆ ಅಂತ ನನ್ನ ಒಳಮನಸ್ಸು ಹೇಳ್ತಿದೆ . ಅಯ್ಯಯ್ಯೋ , ಅವನ ಬಗ್ಗೆ ನನಗಾದ್ರೂ ಯಾಕಪ್ಪಾ ಇಂಥ ಮಮಕಾರ ? ನಾನೇನಾದ್ರೂ ಅವನನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸ್ತಾ ಇದೀನಾ ? ಛೆ , ಇರಲಾರದು . ಅಂಗಡಿ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜೋದ್ಯಮ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಇರುವ ನಿಯಮ ೨೪ರ ಪ್ರಕಾರ ಎಲ್ಲಾ ವಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ನಾಮಫಲಕಗಳಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಬೇಕು . ನಿಯಮ ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿ ತಪ್ಪಿತಸ್ಥರೆಂದು ತೀರ್ಮಾನವಾದಾಗ ಅಂತಹವರಿಗೆ 10 , 000 ರೂಪಾಯಿಗಳವರೆಗೂ ದಂಡ ಹಾಕಬಹುದಾಗಿದೆ . ಆದರೆ ನಮ್ಮ ನಾಡಿನ ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರ ಇಚ್ಚಾ ಶಕ್ತಿಯ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ ನಿಯಮವಿದ್ದರೂ ನಿಯಮ ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಿಲ್ಲ . ನಿಯಮದ ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಜಾರಿಗೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಿ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಹೋರಾಟ ನಡೆಸುತ್ತಾ ಬಂದಿದ್ದೇವೆ . ಇದೇ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ೧೬ - ನವೆಂಬರ್ - ೨೦೧೦ ರಂದು ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರ ಪಾಲಿಕೆ ಕಛೇರಿಯ ಎದುರು ಪ್ರತಿಭಟನೆ ನಡೆಸಿ , ನಿಯಮವನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಬೇಕೆಂದು ಮತ್ತು ನಿಯಮವನ್ನು ಮೀರಿದವರ ವಿರುದ್ಧ ಕಟ್ಟು ನಿಟ್ಟಿನ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ಆಗ್ರಹಿಸಿದ್ದೇವೆ . maaysa avare , ನಾನು ಸಹ ನಿಮ್ಮ ಬ್ಲಾಗ್ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ನೋಡಿ ಇದೇ waist of time ಎಂಬ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದೆ . ಶ್ಲೋಕವನ್ನೂ ' ಕನ್ನಡದ ಪಂಡಿತರು ' ತೋರಿಸಿದ ಹಾಗೆ ಬರೆದಿದ್ದೇನೆ . ನಿಮಗೆ ಮಿತಿಮೀರಿದ ಕೋಪಬಂದತೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ . ಅದೇ ಉದ್ದೇಶ ( ತಪ್ಪುಗಳ ಮೇಲೂ ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪವಿದೆ ) . ವೇದ ವಾಕ್ಯವನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳದೆ ಕೇಳಿದ ಸತ್ಯದ ಪ್ರಶ್ನೆ ಸರಿಯೆ ? ಇಲ್ಲಿ ಪಾಣಿನಿಯ ವ್ಯಾಕರಣಕ್ಕೆ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಅಧಾರವಿಲ್ಲ , ಇತ್ಯಾದಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳು ಇವೆ . ಇದು ಸರಿಯೆ ? ' ದೇವ ಭಾಷೆ ' ಪ್ರಸ್ತಾಪವಿದೆ . ದೇವಭಾಷೆ ಎಂದು ಏಕನ್ನುತ್ತಾರೆ ? ಅದಕ್ಕೇನೂ ಇಲ್ಲಿ ಅಧಾರವಿಲ್ಲ . ಅದು ಸರಿಯೇ ? ಕಾದ ಸೀಸದ ಕಿವಿಗೆ ಹಾಕುವ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾಪವಿದೆ ಅದು ನಿಜವೇ ? ಶಂಕರರ ಬಗ್ಗೆ ಅಪವಾದ ಕೇಳಿದ್ದೇನೆ . ಅಡರೆ ಮನೀಷ ಸ್ತೊತ್ರವನ್ನೂ ನೋಡಿದ್ದೇನೆ . ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳನ್ನು ನೋಡಿದವರಿಗೆ ಬ್ರಾಂತಿಯಾಗಬಹುದು . ರೀತಿ ತಫ್ಫುಗಳನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಬರೆಯುವರಿಗೂ , ಓದುಗರಿಗೂ ಸಂಸ್ಕೃತ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಬಗ್ಗೆ ಜ್ಞಾನವಿರಬೇಕು . ನಾನು ಕಲಿಯುತ್ತಿರುವ ಕನ್ನಡ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ( ಕನ್ನಡ ಕೈಪಿಡಿ - ಮತ್ತು - ಗಳಲ್ಲಿ ) ಸಾಹಿತ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ವಿಚಾರಗಳಿವೆ . ಸ್ತಾಯೀಭಾವ , ನವರಸ , ಸಂಚಾರಿಭಾವ , ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ವಿಚಾರವನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತ ದಿಂದ ತೆಗದು ಕೊಂಡಂತೆ ಕಾಣುತ್ತೆ . ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಬರುವ ಕಾದಂಬರೀ ಪದವೂ ಸಂಸ್ಕೃತ ದಿಂದ ಬಂದಿದೆ . ಚಂಪು ಕಾವ್ಯ ಕನ್ನಡದಿಂದ ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕೆ ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿದೆ . ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ನೋಡಿ , ಕನ್ನಡ ಅಕ್ಷರ ಮಾಲೆ ಯನ್ನು ನೋಡಿ , ನಾನು ಮಾಹೇಶ್ವರ ಸೂತ್ರದಿಂದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಹಾಗು ಕನ್ನಡ ಅಕ್ಷರ ಮಾಲೆ ಬಂದಿರಬಹುದೇ ಎಂಬುದನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡುತಿದ್ದೇನೆ . ಇದಕ್ಕೇ ಆಧಾರ ಯಾಮಳದಲ್ಲಿ ಸಿಗುತ್ತದೆ . ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಧಾರಕ್ಕೆ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಿದ್ದೇನೆ . ಹಾಗೆಯೆ ಹುಡುಕುತ್ತ ನಿಮ್ಮ ಬ್ಲಾಗ್ಗೆ ಬಂದು ಎಲ್ಲೂಕಾಣದ ಸಣ್ಣದೊಂದು ಲಿಂಗ ವೈವಿದ್ಯದ ವಿಷಯ ಬರೆದೆ . ಇದ್ದಕ್ಕೆ ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಶ್ನೆ ಬಂದ ನಂತರ ತಾತ್ಪರ್ಯ ಬರೆದೆ , ನನ್ನ ಪಾಂಡಿತ್ಯ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕಲ್ಲ . ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಲಿಂಗ ವೈವಿಧ್ಯ ವನ್ನು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕವಾಗಿ ತೋರಿಸಬಹುದೆಂದರೆ , ಅದು ಸಣ್ಣ ಮಾತೇನು ಅಲ್ಲ . ನಾನು ಸುಮಾರು ನಲವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ computer research and development ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿ , logic ಬಗ್ಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ . ವಿಚಾರಗಳು ಹೇಗೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಗೊತ್ತಾಗಲಿಲ್ಲ . ಕನ್ನಡ ಕಂದ ಪದ್ಯ , ಶಟ್ಪದಿ , ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಕಲಿಯುತ್ತಿದ್ದೇನೆ . ವಿಮರ್ಶೆಮಾಡುವರು ತಮಗೆ ಗೊತ್ತಿದರೆ ತಿಳಿಸಿ . ಕಲಿಯುವುದಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲವಾಗುತ್ತದೆ . ಇಲ್ಲಿಗೆ ಇದನ್ನು ನನ್ನ ಕಡೆಯಿಂದ ಕೊನೆ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ . ಬೇಕಾದವರು ವಾದ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ನನ್ನ E mail ಕೊಟ್ಟಿರುತ್ತೇನೆ . ವಿಶ್ವ , viswa . sharma @ gmail . com ಅವಧಿ ಬ್ಲಾಗ್ ನಲ್ಲಿ ಪುಸ್ತಕದ ಬಗ್ಗೆ ಬಂದಂತಹ ಒನ್ದು ಒಳ್ಳೆಯ ಲೇಖನ ಇಲ್ಲಿದೆ . ಸೀಬೆಕಾಯಿಯನ್ನು ನಮ್ಮೂರಿನಲ್ಲಿ ಪೇರಳೆ ಎಂದೇ ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದೆವು . ನನಗೆ ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಸೀಬೆ ಕಾಯಿ ಅಂತ ಯಾವುದಕ್ಕೆ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ ಎಂದೇ ಗೊತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ . ನನಗಂತೂ ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಸೀಬೆ ಕಾಯಿ , ಮಾವಿನ ಕಾಯಿ , ನೆಲ್ಲಿಕಾಯಿ ಮತ್ತು ತೆಂಗಿನಕಾಯಿಯ ಚೂರು ತಿನ್ನುವುದೆಂದರೆ ಬಲು ಪ್ರಿಯವಾಗಿತ್ತು . ಅಜ್ಜನ ಮನೆಯ ತೋಟದಲ್ಲೊಂದು ಪೇರಳೆಯ ಮರವಿತ್ತು . ಅದರ ಕೆಳಗೆ ದೊಡ್ಡ ಹೊಂಡ ಹಾಗೂ ಅದಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಂತೆ ಕೆರೆ ಇತ್ತು . ಪೇರಳೆ ಕಾಯಿಯನ್ನು ಹಣ್ಣಾಗಲು ಬಿಡದೆ ಎಳೆಯ ಕಾಯಿಯನ್ನೇ ಕಿತ್ತು ತಿನ್ನುತ್ತಿದ್ದೆ . ಮರದಲ್ಲಿ ಪೇರಳೆಯ ಫಲವೇಕೋ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ಆಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ . ಆದರೂ ಇಡೀ ಮರವನ್ನು ಹುಡುಕಿ ಹುಡುಕಿ ಕೊಯ್ಯುತ್ತಿದ್ದೆ . ಏನೂ ಸಿಗದಿದ್ದರೆ ಎಳೆಯ ಚಿಗುರನ್ನೇ ತಿಂದು ತೃಪ್ತಿಪಡುತ್ತಿದ್ದೆ . ಅದರ ಒಗರು ನನಗೆ ಅಹ್ಲಾದ ನೀಡುತ್ತಿತ್ತು . ಆಗ ಎಷ್ಟು ಅಪಾಯ ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದೆ ಎಂದು ನೆನಸಿ ಈಗ ಅಚ್ಚರಿಯಾಗುತ್ತಿದೆ . ವಾರೆಕೋರೆಯ ರೆಂಬೆಗಳ ಮೇಲಿಂದ ಕಾಲಿಡುವಾಗ ಅಕಸ್ಮಾತ್ ಜಾರಿದರೆ ಸೀದಾ ದೊಡ್ಡ ಹೊಂಡಕ್ಕೆ ಬೀಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇತ್ತು . ಅದರ ಪಕ್ಕವೇ ಕೆರೆ ಬೇರೆ . ಆದರೆ ಸೀಬೆಕಾಯಿಯಯ ಮೇಲಿನ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಉಳಿದೆಲ್ಲ ಅಪಾಯವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸುತ್ತಿರಲೇ ಇಲ್ಲ . ಮರ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ಫಲ ಕೊಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ ಹಾಗೂ ಅಕಸ್ಮಾತ್‌ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಕೈಗೂ ಸಿಕ್ಕದೆ ಹಣ್ಣಿದ್ದರೂ , ಅದು ಕೆರೆಗೋ , ಹೊಂಡಕ್ಕೋ ಬೀಳುತ್ತಿತ್ತು . ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಮಂಗನ ಜಾತಿಗೆ ಸೇರಿದ ಮುಜುವಿಗೋ ಆಹಾರವಾಗುತ್ತಿತ್ತು . ಹೀಗಾಗಿ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಮರ ನಗಣ್ಯವಾಗಿತ್ತು . ಆದರೆ ನನಗಂತೂ ಮರ ಬೇರೆಯೇ ಪ್ರಪಂಚವನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಡುತ್ತಿತ್ತು . ಮರದ ಕೊಂಬೆಯಲ್ಲಿ ನಿಂತುಕೊಂಡು ಕೆರೆಗೆ ಕಲ್ಲೆಸೆಯುತ್ತಿದ್ದೆ . ಆಗ ಕೆರೆಯಿಂದೇಳುವ ಚುಳುಕ್ ಬುಳುಕ್ ಸದ್ದು ಖುಷಿ ಕೊಡುತ್ತಿತ್ತು . ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದಾದರೂ ತುಂಟಾಟಕ್ಕೆ ಹಿರಿಯರು ಬೈದರೆ , ಸೀದಾ ತೋಟಕ್ಕಿಳಿದು ಸೀಬೇಕಾಯಿಯ ಮರವನ್ನೇರುತ್ತಿದ್ದೆ . ಹೀಗಾಗಿ ನನಗದು ಸಿಕ್ಕಾಪಟ್ಟೆ ಆಪ್ತವಾಗಿತ್ತು . ಬೇಸಗೆಯ ರಜೆಯಲ್ಲಿ ಪೇರಳೆ ಕಾಯಿಯ ಹೋಳು , ಹಲಸಿನ ಹಪ್ಪಳ , ತೆಂಗಿನ ಕಾಯಿಯ ಚೂರುಗಳು ಮತ್ತು ಚಂದಮಾಮ ಕತೆ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ನನ್ನ ಸವಾರಿ ಹೊರಡುತ್ತಿತ್ತು . ಕೆರೆಯ ಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿಯೋ , ಪೇರಳೆ ಮರದ ಮೇಲೆಯೋ , ಗುಡ್ಡದ ಬಂಡೆಯನ್ನೇರಿಯೋ ಚಂದಮಾಮದ ಪುಟಗಳನ್ನು ತಿರುವುತ್ತಾ , ಹಪ್ಪಳ , ತೆಂಗಿನ ಕಾಯಿಯ ಚೂರು , ಪೇರಳೆಯ ಹೋಳನ್ನು ಮೆಲ್ಲುತ್ತಾ ನನ್ನದೇ ಭಾವಲೋಕದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗುತ್ತಿದ್ದೆ . ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯನ ಕಥೆಯಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೆ ಅದೊಂದು ಸಾಲು ಬರುತ್ತದೆಯಲ್ವಾ - ನನ್ನ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಉತ್ತರಿಸದಿದ್ದರೆ ನಿನ್ನ ತಲೆ ನೂರು ಹೋಳಾಗುತ್ತದೆ . . ಅಂತ ! ಆಗ ಉಳಿದ ಪೇರಳೆ ಹೋಳಿನ ನೆನಪಾಗಿ ಬಾಯಿಗೆ ಎಸೆದು ಜಗಿಯುತ್ತಿದ್ದೆ . ನಿಸರ್ಗದ ವೈಭವವನ್ನು ಕಂಡಾಗ ಗದಾಧರ ( ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಪರಮಹಂಸರು ) ಭಾವ ಸಮಾಧಿ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಏರುತ್ತಿದ್ದರಂತೆ ಅಲ್ಲವಾ ? ಹಾಗೆಯೇ ನನಗೇನಾದರೂ ಆಗುತ್ತಾ ಅಂತ ಕಣ್ಮುಚ್ಚುತ್ತಿದ್ದೆ . ಆದರೆ ನನಗೆ ಅಂತಹ ಅನುಭವ ಏನೂ ಆಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ . ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕತ್ತಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಅಷ್ಟೇ . ಆದರೂ ಆಗಿಂದಾಗ್ಗೆ ಆಗುತ್ತಾ ಅಂತ ಪರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದ್ದೆ . ಮಕ್ಕಳಾಟ ನೆನೆದು ಈಗ ನಗು ಬರುತ್ತೆ . ಮರ ಈಗಲೂ ಬಹುಶಃ ಇರಬಹುದು . ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಹತ್ತಿ ಕುಣಿದಿದ್ದ ಸೀಬೆಕಾಯಿಯ ಮರವನ್ನು ನೋಡಬೇಕೆಂದು ಆಸೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ . ಆದರೆ ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆಯೇ ತೋಟವನ್ನು ಅಜ್ಜ ಬೇರೆಯವರಿಗೆ ಮಾರಿದ್ದರು . ಮುಂದಿನ ಸಲ ಊರಿಗೆ ಹೋದಾಗ ಕನಿಷ್ಠ ಪೇರಳೆ ಮರದ ಫೋಟೊ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಬರಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದೇನೆ . ಅದನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾ ಬೇಕಾದಾಗ ಬಾಲ್ಯದ ದಿನಗಳಿಗೆ ಸೀದಾ ಜಾರಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಅಲ್ಲವಾ . ರಾಷ್ತ್ರೀಯ ಪಕ್ಷ ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಇದೆ ಆಗೋದು . . ಇವರ ಹುನ್ನಾರಕ್ಕೆ ಧಿಕ್ಕಾರ ! ! ! ಹೇಮಾ , ನನ್ನ ಲೇಖನಕ್ಕಿಂತ ನಿಮ್ಮ ಕಮೆಂಟೇ ಉದ್ದಕ್ಕಿದೆಯಲ್ರೀ ! ! ! ಇರ್ಲಿ ಪರ್ವಾಗಿಲ್ಲ ನಿಮ್ಮ ಆಶಯ ಒಳ್ಳೆಯದೇ ಅಲ್ವ ಎಷ್ಟು ಬೇಕಾದ್ರೂ ಬರೆಯಿರಿ : ) anonymous ಅವ್ರು ಹೆಸರು ಹಾಕಿ ಬರೆದಿದ್ರೆ ಚೆನ್ನಾಗಿರ್ತಿತ್ತು . ನಿಮ್ಮ ಲೇಖನದ ಬರವಣಿಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಮಾಗಿದೆ . ಅದರೊಂದಿಗೆ ಇಲ್ಲಿರುವ ಚಿತ್ರಗಳು ಸೊಗಸಾಗಿವೆ . ತೂಗುಸೇತುವೆಯ ಫೋಟೊವನ್ನು maximum sizeನಲ್ಲಿ ನೋಡಿದಾಗ ಮೈ ಝುಮ್ ಎಂದಿತು . ಅಕ್ಷತಾ ಕೆ ದಣಪೆಯಾಚೆ ಜಗ ಓಡುತ್ತಿದೆ ಲಾಥೂರ್ನಲ್ಲಿ ಭೂಕಂಪವಾದಾಗ ಬೇರೆ ಊರುಗಳಲ್ಲಿ ಜೀವನಯಾಪನೆ ನಡೆಸುತಿದ್ದ ಲಾಥೂರಿನ ಹಲವಾರು ಜನರು ವಿಷಯ ತಿಳಿದು ಊರಿಗೆ ಬಂದಾಗ ಉರುಳಿ ಬಿದ್ದ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಮನೆ ಯಾವುದು , ಪಕ್ಕದವನ ಮನೆ ಯಾವುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗದೇ ಸೋತರಂತೆ . ನಮ್ಮ ಸ್ಥಿತಿಯು ಹಾಗೆ ಆಯಿತು ಉರುಳಿ ಬೀಳಿಸಿದ ಸಾಲು ಸಾಲು ಕಟ್ಟಡಗಳ ಎದುರು , ಧೂಳು ತುಂಬಿದ ರಸ್ತೆಗಳಲ್ಲಿ ನಿಂತ ನಾವು ಗೆಳತಿಯರು ಮುಂದೆ ಓದಿ ` ನಮ್ಮ ದೇವರು ಶ್ರೇಷ್ಠ , ನಮ್ಮ ದೇವರೇ ಶ್ರೇಷ್ಠ ' ಇಂಥದೊಂದು ನಂಬಿಕೆ ಹಲವರಿಗಿದೆ . ವಿಷಯವಾಗಿಯೇ ಎಷ್ಟೋ ಬಾರಿ ವಾದ - ವಿವಾದಗಳಾಗುತ್ತದೆ . ಮಾತು ವಿಕೋಪಕ್ಕೆ ಹೋದರೆ ಹೊಡೆದಾಟಗಳೂ ನಡೆದು ಹೋಗುತ್ತವೆ . ವಿಷಯವಾಗಿ ಒಂದು ಖಡಕ್ ಉತ್ತರ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲೇಬೇಕು ಎಂದು ಹಠಕ್ಕೆ ಬೀಳುವ ಕೆಲವು ಅಮಾಯಕರು ತುಂಬ ಹಿರಿಯರು ಅನ್ನಿಸಿಕೊಂಡವರ ಬಳಿ ಹೋಗಿ - ` ಇಬ್ಬರ ಪೈಕಿ ಯಾವ ದೇವರು ಶ್ರೇಷ್ಠ ' ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಿ ಎಂದು ಒತ್ತಾಯಿಸುವುದುಂಟು . ಇಂಥದೇ ಪ್ರಶ್ನೆಯೊಂದಿಗೆ ಅದೊಮ್ಮೆ ರಮಣ ಮಹರ್ಷಿಗಳ ಬಳಿಗೂ ಭಕ್ತನೊಬ್ಬ ನಡೆದು ಬಂದ . ಆತ ಹೇಳಿದ್ದನ್ನೆಲ್ಲ ಕೇಳಿದ ನಂತರ ರಮಣರು ಹೀಗೆಂದರು : ನೀನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ ಇಬ್ಬರು ದೇವರನ್ನೂ ನಾನು ನೋಡಿಲ್ಲ . ಹಾಗಿರುವಾಗ , ಇಬ್ಬರ ಪೈಕಿ ಯಾರು ಶ್ರೇಷ್ಠ ಎಂದು ಹೇಗೆ ಉತ್ತರ ಕೊಡಲಿ ? ಇಂಥ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಒದಾಡಿ ಮನಸ್ಸಿನ ಶಾಂತಿ ಕೆಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಬದಲು ಎರಡೂ ದೇವರ ಧ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ನೆಮ್ಮದಿ ಅನುಭವಿಸು ' ಶ್ರೀ ರಮಣರ ಮಾತು ಈಗಲೂ ಪ್ರಸ್ತುತ ಅನ್ನಿಸುವುದಿಲ್ಲವೇ ? ಆಗಷ್ಟೇ ಒಂದು ಬ್ರೇಕಿಂಗ್ ನ್ಯೂಸ್ ಕ್ರೈಮ್ ರಿಪೋರ್ಟರ್ ಕಿವಿಗೆ ಬಿದ್ದಿತ್ತು . ಆತ ಓಡೋಡಿ ಕ್ಯಾಮೆರಾ ಸೆಕ್ಷನ್ ಗೆ ಬಂದವನೇ ಕ್ಯಾಮರಾಮನ್ ನನ್ನು ಕರೆದುಕೊಂಡು ಗಾಡಿಯೇರಿದ . ಕ್ಯಾಮರಾ ಎಲ್ಲಿಗೇ ಹೋಗಲಿ , ಅದು ಆಫೀಸ್ ನಿಂದ ಹೊರಹೋಗುವ ಮೊದಲು ಕ್ಯಾಮರಾ ಮೂವ್ ಮೆಂಟ್ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಮೆರಾ ಎಲ್ಲಿ ಹೋಗುತ್ತಿದೆ , ಯಾವ ಸ್ಟೋರಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತಿದೆ , ರಿಪೋರ್ಟರ್ ಯಾರು ಮುಂತಾದ ವಿವರಗಳು ದಾಖಲಾಗಬೇಕು . ಆದರೆ ರಿಪೋರ್ಟರ್ ಆಸಾಮಿ ಭಯಂಕರ ಜೋಷ್ ನಲ್ಲಿದ್ದ . ಬ್ರೇಕಿಂಗ್ ನ್ಯೂಸ್ ತಾನೆ ? ಎಲ್ಲಿ ಹೋಗುತ್ತಿರುವುದಾಗಿ ಆತ ಬಾಯಿಬಿಡಲಿಲ್ಲ . ರಿಪೋರ್ಟರ್ ಗೆ ಕ್ಯಾಮರಾಮನ್ ಮೇಲಾಗಲಿ , ಡ್ರೈವರ್ ಮೇಲಾಗಲಿ ವಿಶ್ವಾಸವಿರಲಿಲ್ಲ . ಹೀಗಾಗಿ ಕ್ಯಾಮರಾಮನ್ ಗೆ ಸ್ಟೋರಿ ಬ್ರೀಫ್ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ , ಡ್ರೈವರ್ ಗೆ ಲೊಕೆಷನ್ ಹೇಳಲಿಲ್ಲ . ಬದಲಾಗಿ , " ಹಂ . ರೈಟ್ ಹೋಗು , ಹಂ . . ಲೆಫ್ಟ್ ಹೋಗು , ಇಲ್ಲಿ ರೈಟ್ ತಗೋ , ಅಲ್ಲಿ ಯೂ ಟರ್ನ್ ಮಾಡು , ಗೆಟ್ ಒಳಗೆ ಹೋಗು " ಅಂತೆಲ್ಲ ಡ್ರೈವರ್ ಗೆ ಲೈವ್ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ . ಕ್ಯಾಮರಾಮನ್ ಗೆ ಉರಿದು ಹೋಯಿತು . ಡ್ರೈವರ್ ಗೆ ಕೂಡ . ' ರಿಪೋರ್ಟರ್ ಗೆ ತಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಗುಮಾನಿ . ರೈವಲ್ ಚ್ಯಾನಲ್ ಗೆ ಸುದ್ದಿ ಕೊಡುತ್ತೇವೆ ಅಂತ , ಅದಕ್ಕೇ ನಾಟಕ ' ಎಂದು ಇಬ್ಬರೂ ಅಂದುಕೊಂಡರು . ಅದ್ಯಾವ ಘನಂದಾರಿ ಬ್ರೇಕಿಂಗ್ ನ್ಯೂಸ್ ನೋಡಿಯೇ ಬಿಡುವ ಎಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವಾಗಲೇ ಗಾಡಿ ಸೀದಾ ಬಂದು ನಿಂತಿದ್ದು ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಆವರಣದಲ್ಲಿ . ಡ್ರೈವರ್ ಖ್ಖೆಖ್ಖೆಖ್ಖೆ ಎಂದು ರಿಪೋರ್ಟರ್ ಮುಖದ ಮೇಲೆಯೇ ನಕ್ಕುಬಿಟ್ಟ . ಕ್ಯಾಮರಾಮನ್ ಒಳಗೊಳಗೇ ನಕ್ಕ . ರಿಪೋರ್ಟರ್ ಆಸಾಮಿ ಅಷ್ಟು ಸೀಕ್ರೆಟ್ ಆಗಿ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಗೆ ಬಂದರೆ ಅದಾಗಲೇ ಅಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಮೀಡಿಯಾದ ರಿಪೋರ್ಟರ್ ಗಳು ಬೈಟ್ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಸುದ್ದಿಕೊಡುತ್ತಿದ್ದರು . ಮೊನ್ನೆ ಒಂದು ಘಟನೆ ನಡೆಯಿತು . ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿರುವ ನನ್ನ ಗೆಳತಿ ಹೇಳುತಿದ್ದಳು . ನನ್ನತ್ತೆ ಕೆಲಸದ ಆಳುಗಳಿಗೆ ಕೀಳು ಜಾತಿಯವರು ಅಂತ ಸಿಲಾವರದ ಲೋಟದಲ್ಲಿ ಯಾವತ್ತೂ ಕಾಫಿ ಕೊಡ್ತಿದ್ದರು . ನಾನು ಸ್ಟೀಲ್ ಲೋಟದಲ್ಲಿ ಕೊಡಿ ಅಂತ ಎಸ್ಟು ಹೇಳಿದ್ರೂ ಕೇಳ್ತಿರಲಿಲ್ಲ . ಅದಕ್ಕೆ ಮೊನ್ನೆ ಸಿಟ್ಟು ಬಂದು ಇನ್ಮೇಲೆ ಆಳುಗಳಿಗೆ ಕಾಫಿ ಕೊಡೋದೆ ಬೇಡ ಅಂತ ಕೂಗಾಡಿ ನಿಲ್ಲಿಸಿಬಿಟ್ಟೆ . ನಾನು ಕೇಳಿದೆ ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ನೀನು ಸ್ಟೀಲ್ ಲೋಟದಲ್ಲಿ ಕಾಫಿ ಕೊಡ್ತೀಯಾ ? ಇಲ್ಲಪ್ಪ ಅತ್ತೆ ದಿನಕ್ಕೆ ನಾಲ್ಕು ಸರ್ತಿ ಕಾಫಿ ಕೊಡ್ತಿದ್ದರು ನನಗಷ್ಟು ಸರ್ತಿ ಒಲೆ ಹಚ್ಚೋಕೆ ಬೇಜಾರು ಅಂತದ್ರಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಕಾಫಿ ಕೊಡೋದು ಅದೆಲ್ಲ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ . ನನ್ನದೇನಿದ್ರೂ ತಕರಾರಿದ್ದಿದ್ದು ಸ್ಟೀಲ್ ಲೋಟದಲ್ಲಿ ಕೊಡಿ ಅಂತ ವಿನಃ ಕಾಫಿ ಕೊಡೋ ಬಗ್ಗೆ ಅಲ್ವಲ್ಲ ಅಂದ್ಮೇಲೆ ನಾನ್ಯಾಕೆ ಯೋಚನೆ ಮಾಡ್ಲಿ . ನಾನಂದೆ ಇದರಿಂದ ಕೊನೆಗೂ ಆದ ಸಾಧನೆಯೆಂದರೆ ಹಗಲಿಡೀ ಬೆವರು ಸುರಿಸಿ ಗೇಯ್ಮೆ ಮಾಡೋ ಶ್ರಮಿಕರಿಗೆ ದಿನಾ ಕನಿಷ್ಟ ಎರಡು ಹೊತ್ತಾದರೂ ಬಿಸಿ ಕಾಫಿ ಸಿಗ್ತಾ ಇತ್ತು ಅದಕ್ಕೂ ಈಗ ಕಲ್ಲು ಬಿತ್ತು ಅಷ್ಟೆ . ಇದಕ್ಕೂ ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದೆನಲ್ಲ ಘಟನೆಗೂ ಏನಾದರೂ ಸಂಬಂಧವಿದೆಯಾ ? ನನಗಂತೂ ಇದೆ ಎನ್ನಿಸುತ್ತದೆ . ಹಲವು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಮಂಗಳೂರಿನ ಬಳಿ ಐದು ಮಂದಿ ಬಾಲಕಿಯರು ಕೊಳದಲ್ಲಿದೋಣಿ ಮಗುಚಿ ನೀರಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿ ತೀರಿಹೋದರು . ನಾನು ಅವರಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರ ಮೃತದೇಹವನ್ನು ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಶವ ಕೊಠಡಿಯಲ್ಲಿ ನೋಡಿ ಬಂದಿದ್ದೆ . ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಗಂಡಸಿನ ಮೃತ ದೇಹವೂ ಇತ್ತು . ಆತ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಹನ್ನೆರಡು ಗಂಟೆಗೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಬಾಗಿಲು ಮುಂದೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಉಣ್ಣುತ್ತಾ ಇದ್ದನಂತೆ . ಮುಳುಗಿ ಹೋಗುತ್ತಿರುವ ಬಾಲಕಿಯರು ಕೂಗಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಕೇಳಿಸಿಕೊಂಡವನಂತೆ ಉಣ್ಣುತ್ತಿದ್ದಲ್ಲಿಂದ ಹಾರಿ ಎದ್ದು ಕೆರೆಯ ಕಡೆಗೆ ಓಡಿ ನೀರಿಗೆ ಹಾರಿ ತೀರಿಕೊಂಡುಬಿಟ್ಟ . ಅವನಿಗೆ ತುಂಬಾ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಈಜಲು ಬರುತ್ತಿತ್ತಂತೆ . ಸಣ್ಣದಿರುವಾಗ ಸೀಬೆಮರದ ಗೆಲ್ಲಿನಿಂದ ಕೆಳಗಿನ ಬಾವಿಗೆ ಹಾರಿ ಮುಳುಗಿ ಮುಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಬಾವಿಯ ತಳದ ಮರಳು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಮೇಲೆ ಬರುತ್ತಿದ್ದನಂತೆ . ಪ್ರಿಯ ಕತೆಗಾರ , ಬ್ಲಾಗ್ ಲೋಕಕ್ಕೆ ಸ್ವಾಗತ . ಯಾರ ಹಂಗೂ ಇಲ್ಲದ ಪ್ರಕಟಣೆಗೆ ಪದಮಿತಿಯಿರದ ಬ್ಲಾಗ್ ಲೋಕದಲ್ಲೂ ಹರಿಯಲಿ ನಿಮ್ಮ ಬರವಣಿಗೆಯ ಮಹಾಪೂರ - ಡಿ . ಎಸ್ . ರಾಮಸ್ವಾಮಿ ನಾರಿಯರು ಸೀರೆ ಉಡುವ ಪರಿಯನ್ನೂ ಅದೆಷ್ಟು ರಸವತ್ತತೆಯಿ೦ದ ವರ್ಣಿಸಿದ್ದೀರಿ ! ! ನಿಜಕ್ಕೂ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಸುತ್ತಲಿನ ಲೋಕವನ್ನು ಹುಡುಗರು ಆಸ್ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ೦ದು ಇವತ್ತೇ ತಿಳಿದದ್ದು ! ! ನಿಮ್ಮ ಮದುವೆಯಾದ ನ೦ತರವೂ ನಿರ೦ತರವಾಗಿ ಬರಹಗಳು ಮು೦ದುವರೆದರೆ . . . ನಿಮ್ಮ ಬರಹದ ಸ೦ದೇಶ ಸಾರ್ಥಕವಾಗುತ್ತದೆ : ) ಆರಾಮವಾಗಿ ಹೋಗಿ ಹಳ್ಳಿ ಬದುಕಿನ ಸಂಕಷ್ಟ ಅರಿಯುವ ವಿಲಕ್ಷಣ ಗುಣ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾರ್ಗದ ದೊಡ್ಡ ಊನ . ಗುಡ್ಡಗಾಡಿನ ಹಿಂದುಳಿದ ಹಳ್ಳಿ ಅರಿಯುವ ಮನುಷ್ಯ ಮಳೆಗಾಲದ ಸಂಕಷ್ಟದ ಸ್ಥಿತಿ ಖುದ್ದಾಗಿ ನೋಡಬೇಕು . ವಾಹನ ಸಂಪರ್ಕವಿಲ್ಲದ ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ರೋಗಿಗಳನ್ನು ಹತ್ತಾರು ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಕಂಬಳಿಯಲ್ಲಿ ಹೊತ್ತು ತರುವ ದೃಶ್ಯ , ಗರ್ಭಿಣಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಸಂಕಷ್ಟ , ನದಿ ದಾಟಲಾಗದೇ ಅನುಭವಿಸುವ ಕಷ್ಟ , ಕಾಡುಪ್ರಾಣಿಗಳ ಕಾಟ . ಮಳೆ ಚಳಿ ತಡೆಯುವ ' ದಗಲೆ ' ಅಂಗಿಯ ( ಕಂಬಳಿ ಅಂಗಿ ) ದುಸ್ತು . ಕಾಡಿನ ಅಣಬೆ , ಹಣ್ಣು , ಸೊಪ್ಪುಗಳನ್ನು ಮಳೆಗಾಲದ ವಿಶೇಷ ಅಡುಗೆಗಾಗಿ ಬಳಸುವ ವಿಧಾನ . ರಕ್ತಹೀರುವ ಉಂಬಳಗಳ ಕಾಟದಿಂದ ಬಚಾವಾಗಲು ಗುಡಿಸಲಿಂದ ಹೊರಬೀಳುವಾಗಲೇ ಕೈಯಲ್ಲಿ ತಂಬಾಕಿನ ಕೋಲು ಹಿಡಿದವರ ಮುಂಜಾಗ್ರತೆ . ಮಳೆಗಾಲದ ದಟ್ಟ ಹೊಗರಿನ ( ಮಂಜು ) ಮಧ್ಯೆ ಗುಡ್ಡಗಾಡಿನ ದನಗಾಹಿಗಳಿಗೆ ಕಾಡಲ್ಲಿ ಮೇವಿಗೆ ಬಿಟ್ಟ ದನಕರುಗಳು ಕಾಣದ ಅವಸ್ಥೆ , ೧೫ - ೨೦ ಅಡಿ ಆಚೆಯ ಗಿಡಗಂಟಿಗಳನ್ನೇ ತಮ್ಮ ದನಕರುಗಳೆಂದು ತಿಳಿದು ಅಲ್ಲಿಂದಿಲ್ಲಿಗೆ ಕಾಡು ಅಲೆಯುವ ತಮಾಷೆ ಪ್ರಸಂಗ . ಗ್ರಾಮೀಣ ಬದುಕು ಕಟ್ಟಿಕೊಡುವ ಅನುಭವದ ತುಂಬ ಅಚ್ಚರಿ , ನೋವುಗಳ ಸಾಲು . ) , ಬಿ ) ಪ್ಯಾರಿಸ್ ಒಪ್ಪಂದ , ಸಿ ) ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್ ಒಪ್ಪಂದ , ಡಿ ) ಲಂಡನ್ ಒಪ್ಪಂದ ೧೯೯೭ರಲ್ಲಿ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯನ್ ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ಮಹತ್ಸಾಧನೆಯ ಬಹುದೊಡ್ಡ ಭಾಗವಾದ ಕೃಷ್ಣವಿವರಗಳ ಕುರಿತೇ ಜಿಟಿ ನಾರಾಯಣ ರಾಯರಿಂದ ವಿಶೇಷ ಉಪನ್ಯಾಸವನ್ನು ಹಾಸನದ ಎವಿಕೆ ಮಹಿಳಾ ಕಾಲೇಜು ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಿತು . ಉತ್ತರೋತ್ತರವಾಗಿ ಅದನ್ನು ಜಿಟಿನಾ ಅವರಿಂದಲೇ ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿ ಪಡೆದು ಪುಸ್ತಕ ರೂಪದಲ್ಲೂ ಪ್ರಕಟಿಸಿ , ಮೂರೂವರೆ ಸಾವಿರ ಪ್ರತಿಗಳನ್ನು ತಾನೇ ವಿತರಿಸಿತು . ( ಕೃಷ್ಣವಿವರಗಳು viii + ೨೬೪ ಮತ್ತು ೨೨ ಚಿತ್ರಗಳು ರೂ ಮೂವತ್ತು ಮಾತ್ರ ) ಅದರಲ್ಲಿನ ಲೇಖಕನ ಅರಿಕೆಯ ನಾಲ್ಕು ವಾಕ್ಯ . " ಮೂರು - ರಸಯಾತ್ರೆಗಳ ಸಂಯುಕ್ತ ಪಾಕ ಪುಸ್ತಕ . . ಬೆಳಕಿನ ಮೇಲೆ ಬೆಳಕು ಬೀರಲು ಮಾಡಿರುವ ಪ್ರಯತ್ನವಿದು . . ಪ್ರೊ | ಎಸ್ . ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ಜೊತೆ ಶಿಕಾಗೋ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಆತ್ಮೀಯ ಸಂವಾದಲೀನನಾಗಲು ಒದಗಿದ ಅಪೂರ್ವ ಅವಕಾಶ . . ಎವಿಕೆ ಮಹಿಳಾಕಾಲೇಜು ಅಂದಾಜು ಮೂರುಸಾವಿರ ' ವಿಕಿರಣಪಟು ' ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿ , ಗುರು ಮತ್ತು ಪ್ರೇಕ್ಷಕವೃಂದಕ್ಕೆ ' ಕೃಷ್ಣವಿವರಗಳು ' ಕುರಿತು ಉಪನ್ಯಾಸವಿತ್ತ ವಿಶೇಷ ಪರಿತೋಷ . " ಆಗ ಅತ್ರಿ - ಜಿಟಿನಾ ಸಹಯೋಗದ ಸುಚಂ ಗ್ರಂಥ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ ಇದನ್ನೂ ವಿಸ್ತೃತ ಕನ್ನಡ ಸಾರಸ್ವತ ಲೋಕಕ್ಕೆ ತಲಪಿಸಲೆಂದು ಅತ್ರಿ ಒಂದೂವರೆ ಸಾವಿರದಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಪ್ರತಿಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಸಿಕೊಂಡಿತು . ಆದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳ ಕುರಿತು ೨೦೧೧ರಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ ಕನಿಷ್ಠ ಹದಿನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳ ಮೇಲೆ , ಪ್ರಕಾಶಕನ ವಿಷಾದದ ನುಡಿ ಕೇಳಿ , " ನಾಲ್ಕೂ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರತಿಗಳು ಬಣ್ಣ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ರಟ್ಟು ಕಳಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಇನ್ನೂ ನನ್ನಲ್ಲಿ ಉಳಿದಿವೆ . ( ಬಿಡಿ ಪುಸ್ತಕ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಮತ್ತು ಕನ್ನಡ ಓದುಗರ ಬಗ್ಗೆ ಇಲ್ಲೇ ಎರಡು ವಾರದ ಹಿಂದೆ ಪ್ರಕಟವಾದ ' ಮಾರಾಟಗಾರನ ತಲ್ಲಣಗಳು ' ನೋಡಿ ) ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯಾದಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿನ ಪದನಿಮಿತ್ತ ಸಾಹಿತಿಗಳು ಬಹುತೇಕ ಇವನ್ನು ವಿಜ್ಞಾನವೆಂದು ದೂರ ನೂಕುತ್ತಾರೆ . ಅಂಥಲ್ಲಿನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾಯೋಜಿತ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಇವನ್ನು ಸಾಹಿತ್ಯವೆಂದು ನಿರಾಕರಿಸುತ್ತಾರೆ . ಪುಸ್ತಕಗಳ ಹದಿನಾಲ್ಕು ವರ್ಷದ ದೀರ್ಘ ಬಾಳಿಕೆಯನ್ನು ಒಂದು ಮಾತಿನ ಮಿತಿಯೊಳಗೆ ಹಿಡಿಯುವಾಗ ಇವುಗಳ ಕುರಿತಂತೆ ಬಂದ ಮೆಚ್ಚು ಮಾತುಗಳು , ಕೃತಜ್ಞತಾ ಪತ್ರಗಳು , ಈಚೆಗೆ ನೋಡಿದ ಒಟೋಶೋಗೋನ ನಾಟಕ - ನೀರಿ ನಿಲುತಾಣದ ಭಯಹುಟ್ಟಿಸುವ ನೀರವತೆಯನ್ನೇ ಮೆರೆಸುತ್ತವೆ . ಪುಸ್ತಕ ಮಾರಾಟದ ಸೋಲು ಕಾಲಧರ್ಮ ! " ಕವಿತಾಳ ಅಣ್ಣ ರಾಜೀವ ಮಿಲಿಟರಿ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿದ್ದ . ಕವಿತಾಳನ್ನು ಕಂಡರೆ ಅವನಿಗೆ ಬಹಳ ಪ್ರೀತಿ . ಕವಿತಾಳಿಗೂ ಅಷ್ಟೆ . ಅಣ್ಣ ರಾಜೀವನಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಸಲಿಗೆ . ವಿಶೇಷ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್ ವಿಶ್ವ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟದಲ್ಲಿ ಚಿನ್ನ ಗೆದ್ದ ಕುವರಿ ತವರಿಗೆ ಆಗಮನ : ಶಾಲಾ ಮಕ್ಕಳು , ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಂದ ಭವ್ಯ ಸ್ವಾಗತ ಚೆನ್ನಾಗಿದೆ ಸಾಲುಗಳು . . ನೋ ಬ್ಯಾಂಡ್ಯಾಜ್ , ನೋ ಕಹಿ . . ಯಾವಾಗಲೂ ಕೂಲ್ ಆಗಿರೀ ! ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಬೆಳೆದ ನೀಲಗಿರಿ ಸಸ್ಯವೊಂದರ ಮೇಲಿನ ಎಲೆಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಶೂಲಶಿರದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿದ್ದು ಎಲೆಯ ತೊಟ್ಟನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ . ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕಾಣುವಂತೆ ಒಂದರ ನಂತರ ಇನ್ನೊಂದು ಬರುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಜೋಡಣೆಗೊಂಡಿರುವ ಎಲೆಗಳು , ಮೇಣದಂಥ ಅಥವಾ ಹೊಳಪು ಹಸಿರು ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ . ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ , ಎಳೆಸಸಿಗಳ ಎಲೆಗಳು ಅನೇಕ ವೇಳೆ ಅಭಿಮುಖವಾಗಿರುವ , ಆಸನ್ನ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಮಾಸಲು ಬೂದು ಹಸುರಿನ ಬಣ್ಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ . ಆದರೆ ಮಾದರಿಯ ನಿಯಮಕ್ಕೆ ಒಳಪಡದ ಅನೇಕ ನಿದರ್ಶನಗಳೂ ಇವೆ . E . ಮೆಲನೊಫ್ಲೋಯಿಯಾ ಹಾಗೂ E . ಸೆಟೊಸಾ ದಂಥ ಅನೇಕ ಜಾತಿಗಳು , ಸಸ್ಯವು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುವಂತೆ ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಬೆಳೆದ ಮೇಲೂ ತಾರುಣ್ಯದ ಎಲೆಯ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ . E . ಮ್ಯಾಕ್ರೊಕಾರ್ಪಾ , E . ರೋಡಾಂಥಾ ಮತ್ತು E . ಕ್ರೂಸಿಸ್‌‌‌ ನಂಥ ಕೆಲವೊಂದು ಜಾತಿಗಳು ಆಜೀವ - ಪರ್ಯಂತದ ತಾರುಣ್ಯದ ಎಲೆಯ ಸ್ವರೂಪದಿಂದಾಗಿ ಅಲಂಕಾರಿಕ ಸಸ್ಯಗಳಾಗಿ ಬಹುಜನರಿಂದ ಬಯಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ . E . ಪೆಟ್ರಿಯಾ , E . ಡಂಡಾಸೀ ಮತ್ತು E . ಲ್ಯಾನ್ಸ್‌ಡೌನಿಯಾನಾ ದಂಥ ಕೆಲವೊಂದು ಜಾತಿಗಳು ತಮ್ಮ ಚೀವನಚಕ್ರದಾದ್ಯಂತ ಹೊಳೆಯುವ ಹಸಿರು ಎಲೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ . ಬಹುಪಾಲು ನೀಲಗಿರಿ ಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ , ಅಭಿಮುಖವಾಗಿರುವ ಮಾದರಿಯ ಎಲೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಯನ್ನು E . ಕೇಸಿಯಾ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ . ಪ್ರಬೇಧವು ಎಳೆಸಸಿಯ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಹೊಳೆಯುವ ಹಸಿರು ಎಲೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆ , ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಬೆಳೆದ ಕಿರೀಟಗಳಲ್ಲಿ ಕಳೆಗುಂದಿದ ಮಾಸಲು ಬೂದು ಹಸಿರಿನ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ . ತಾರುಣ್ಯದ ಮತ್ತು ವಯಸ್ಕ ಎಲೆಯ ಹಂತಗಳ ನಡುವಿನ ವೈದೃಶ್ಯದರ್ಶನವು ಕ್ಷೇತ್ರದ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಲೆಬಾಳುವಂಥದ್ದಾಗಿದೆ . ಇದು ಆಗಸ್ಟ್ ೧೩ರ ಶುಕ್ರವಾರ ಪ್ರಜಾವಾಣಿಯ ಸಂಗತ ಅಂಕಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಗೊಂಡ ಲೇಖನ . ಗುರು ಮೊಕದ್ದಮೆ ಸೋತ . ಕೋರ್ಟಿನ ಹೊರಗೆ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳನ್ನು ಇಳಿಯುವಾಗ ಯುವಕನನ್ನು ಹಿಡಿದು ಪಕ್ಕಕ್ಕೆ ಕರೆದು , " ಹುಡುಗಾ , ಈಗ ನೀನು ನಿನ್ನ ಮೊದಲ ವಾದವನ್ನು ಗೆದ್ದಿರುವೆ . ನನ್ನ ಹಣವನ್ನು ಕೊಟ್ಟು ಬಿಡು . " ಎಂದ . ಆರ್ಥಿಕ ವರ್ಷಾಂತ್ಯಕ್ಕೆ ಜಿಡಿಪಿ ದರ ಶೇ . 8 . 5ಕ್ಕೆ ಏರಿಕೆ : ಪ್ರಧಾನಿ ಹೌದು ! ನಾನೂ ಮಗುವಾಗಿರಬೇಕಿತ್ತು . . ಆಟಿಕೆ , ಗೊಂಬೆಗಳ ಜೊತೆ ಆಡೋ , ಮುಗ್ಧತೆ , ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆಯ ಪ್ರತೀಕ ಪುಟ್ಟ ಮಗುವಾಗಬೇಕಿತ್ತು ! ! ಹೌದು . . ನಿನ್ನೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಸುರಿದ ಮಳೆಯ ಭೋರ್ಗರೆತವನ್ನು ಕಿಟಕಿ ಸಂದಿಯಲ್ಲಿ ಇಣುಕಿ ನೋಡುತ್ತಲೇ ಯಾಕೋ ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಹೀಗೇ ಅಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೆ . . ನಾನೂ ಮಗುವಾಗಿರುತ್ತಿದ್ದರೆ . . ? ! ಬೆನ್ನು ತುಂಬಾ ಭಾರದ ಬ್ಯಾಗ್ ಎತ್ತಿಕೊಂಡು , ಕೈಯಲ್ಲಿ ಟಿಫನ್ ಬಾಕ್ಸ್ ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ದಾರಿಯುದ್ದಕ್ಕೂ ನಲಿದಾಡುತ್ತಾ ಖುಷಿ ಖುಷಿಯಿಂದ ಶಾಲೆಗೋಗುವ ಪುಟ್ಟ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಕಂಡಾಗ ನಾನೂ ಮಗುವಾಗಿರಬೇಕಿತ್ತು ಅನಿಸುತ್ತೆ . ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಆಫೀಸಿಗೆ ಹೊರಟು ಬಸ್ ಸ್ಟಾಂಡಿನಲ್ಲಿ ನಿಂತಾಗ ಅಮ್ಮ - ಅಪ್ಪ ಜೊತೆಗೆ ಬಂದು ಶಾಲೆ ಬಳಿ ಇಳಿಯುವ , ಸಂಜೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಹಕ್ಕಿಗಳಂತೆ ಕಲರವಗುಟ್ಟುವ ಮುದ್ದು ಕಂದಮ್ಮಗಳನ್ನು ಕಂಡಾಗ ನಾನೂ ನಲಿವ ಮಗುವಾಗಬೇಕಿತ್ತು ಅನಿಸಿಬಿಡುತ್ತೆ . ಎದುರುಮನೆಯ ಅಜ್ಜಿಯ ಮೊಮ್ಮಗಳು ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷದ ಅಶ್ವಿನಿ ರಾತ್ರಿ ಹತ್ತು ಗಂಟೆಗೆ ಆಂಟಿ ಊಟ ಆಯಿತಾ ? ಎಂದು ಮಾತಿಗಿಳಿಯುವಾಗ ಸುತ್ತಲಿನ ಮನೆಯವರೆಲ್ಲವರೂ ಅವಳ ಮುದ್ದು ಮುಖ ಕಂಡು ಪುಳಕಿತಗೊಂಡಾಗ ನಂಗೂ ಅನಿಸುತ್ತೆ : ನಾನೂ ಅಶ್ವಿನಿ ಥರದ ಮುದ್ದಾದ ಪುಟಾಣಿಯಾಗಿರುತ್ತಿದ್ದರೆ ಅಂತ ! ಆಫೀಸ್ ನಿಂದ ಹೊರಡುವಾಗ ದಾರಿ ಮಧ್ಯೆ ಸಿಗೋ ಜಾರು ಬಂಡಿಯಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳು ಆಡೋದನ್ನು ಕಂಡಾಗ , ಶಿವಾಜಿನಗರದ ಕಮರ್ಶಿಯಲ್ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆದಾಗ ಸಿಗುವ ಮಕ್ಕಳ ಬಣ್ಣ - ಬಣ್ಣದ ಡ್ರೆಸ್ ಗಳನ್ನು ಕಂಡಾಗ . . ಛೇ ! ನಾನೂ ಮಗುವಾಗಿರುತ್ತಿದ್ದರೆ ಇಷ್ಟು ಸುಂದರವಾದ ಬಟ್ಟೆ ಹಾಕಿ ನಾನೂ ಮೆರೆಯುತ್ತಿದ್ದೆ ಎಂದನಿಸುತ್ತೆ . ಬೊಕ್ಕುಬಾಯಿ ಅಗಲಿಸಿ ಕಥೆ ಹೇಳುವ ಎಂಬತ್ತರ ಮುತ್ತಜ್ಜಿ ಎದುರು ಕುಳಿತು ಕಣ್ಣು - ಕಿವಿ ಅರಳಿಸಿ ಕಥೆ ಕೇಳುವ ನಮ್ಮೂರ ಸೀತಕ್ಕನ ಅವಳಿ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಕಂಡಾಗ , ನಾನೂ ಅಮ್ಮನ ಮಡಿಲಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಕಿಟ್ಟು - ಕಿಟ್ಟಿ ಕಥೆ ಕೇಳುತ್ತಲೇ ನಿದ್ದೆಯ ಮಂಪರಿಗೆ ಜಾರೋ ಕಂದಮ್ಮನಾಗಿರಬೇಕಿತ್ತು ಅನಿಸುತ್ತೆ . ಅಪ್ಪ - ಅಮ್ಮ ಜಗಳವಾಡುತ್ತಿದ್ರೂ ಅದಾವುದನ್ನೂ ಕಿವಿಗೆ ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳದೆ ತನ್ನ ಪಾಡಿಗೆ ತಾನು ಖುಷಿಯಾಗುವ ಮುಗ್ಧ ಮಗುವನ್ನು ಕಂಡಾಗ ಛೇ ! ನಾನೂ ಮಗುವಾಗಿರುತ್ತಿದ್ರೆ ಜಗತ್ತು ಕತ್ತಲಾದ್ರೂ ನಾ ಬೆಳಕಾಗುತ್ತಿದ್ದೆ ಎಂದನಿಸುತ್ತೆ . ಹ್ಲಾಂ . . ! ಒಂದನೇ ಕ್ಲಾಸಿನಲ್ಲಿ ಎರಡನೆ ಬೆಂಚಿನಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಿದ್ದ ಪ್ರತಿಭಾ ನನ್ನ ಕಡ್ಡಿ ಕದ್ದಾಗ ದಿನವಿಡೀ ಅತ್ತು ಕಣ್ಣು ಕೆಂಪಗಾಗಿಸಿದ ನಾನು ಮರುದಿನ ಬಂದು ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಮಾತಿಗಿಳಿದಿದ್ದೆ . ನಾಲ್ಕನೇ ಕ್ಲಾಸಿನಲ್ಲಿರುವಾಗ ನನ್ನ ಜಡೆ ಹಿಡಿದೆಳೆದು ಶಿವರಾಮ ಮೇಷ್ಟ್ರ ಬಳಿ ಬೆತ್ತದ ರುಚಿ ಕಂಡ ತೀರ್ಥರಾಮನ ಬಳಿ ನಮ್ಮೂರ ಜಾತ್ರೇಲಿ ಐಸ್ ಕ್ಯಾಂಡಿ ಗಿಟ್ಟಿಸಿಕೊಳ್ಳೋದು ಮಾತ್ರ ನಾನು ಮರೀಲೇ ಇಲ್ಲ ! ಮೊನ್ನೆ ಮೊನ್ನೆ ಸಿಕ್ಕ ಗೆಳೆಯನ ಜೊತೆ ದಿನವಿಡೀ ಜಗಳವಾಡೀ ಸಿಟ್ಟಿನಿಂದ ಗುರ್ ಎನ್ನುತ್ತಾ ಸಿಡಿಲಂತೆ ಆರ್ಭಟಿಸುತ್ತಾ ಕೊನೆಗೆ ಅದು ತಣ್ಣಗಾಗೋದು ಆತ ರಾತ್ರಿ ಮಲಗೋಕೆ ಮುಂಚೆ ಫೋನ್ ಮಾಡಿ , Just Kidding Da . . ಎಂದಾಗಲೇ . ಆವರೆಗೆ ಇಡೀ ದಿನವನ್ನು ಜಗಳದಲ್ಲೇ ಕಳೆದು ನೆಮ್ಮದಿಯೆಲ್ಲಾ ಮಣ್ಣುಪಾಲಾಗಿರುತ್ತೆ . ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಸುಂದರ ಗೆಳತಿಯೊಬ್ಬಳು ಪರಿಚಯವಾದಗ , ಆಕೆಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದೇ ಧನ್ಯೆ ಎನ್ನುವ ಶ್ರೇಷ್ಠತೆಯ ಭಾವ ನನ್ನನ್ನು ಆವರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಾಗಲೇ ಆಕೆ ನನ್ನ ಬಿಟ್ಟು ದೂರ ಹೋಗಿದ್ದು ಮನಸ್ಸಿಗೆ ತೀರ ನೋವಾಗಿತ್ತು . ಸಂಸಾರ , ಬದುಕು , ಜಂಜಾಟ ಎಂದು ಪರದಾಡುವ ಅದೆಷ್ಟೋ ಮಂದಿಯನ್ನು ಕಂಡಾಗ ನಾನೂ ಮಗುವಾಗಿರುತ್ತಿದ್ರೆ ಛೇ ! ತಲೆಬಿಸಿನೇ ಇರ್ತಾ ಇರಲಿಲ್ಲ ಎಂದನಿಸುತ್ತೆ . ಬೆಳ್ಳಂಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಬಾಸ್ ಜೊತೆ ಕಿರಿಕಿರಿ ಮಾಡೋದು , ಮನೆಯಲ್ಲಿ ತಿಂಗಳ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಡೋ ವಿಪರೀತ ಚಿಂತೆಗಳು , ಭವಿಷ್ಯದ ಕುರಿತಾಗಿ ತಲೆತಿನ್ನೋ ಅರೆಬರೆ ಯೋಚನೆಗಳು , ಪದೇ ಪದೇ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಮದುವೆ ಬಗ್ಗೆ ತಲೆ ಕೊರೆಯುವ ಅಮ್ಮನನ್ನು ಕಂಡಾಗ ನಾನೂ ಮಗುವಾಗಿರುತ್ತಿದ್ರೆ ತಾಪತ್ರಯಗಳೆಲ್ಲಾ ಇರುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದನಿಸುತ್ತೆ . ಕಳೆದುಕೊಂಡ ಗೆಳೆಯ / ಗೆಳತಿ , ಕಡಿದುಹೋದ ಸಂಬಂಧಗಳು , ಬೆಸದ ಭಾವಬಂಧ , ಆಸೆ - ಹಂಬಲಗಳ ಗೋಜು , ನಿರಾಶೆಯ ಕರಿಮೋಡ . . . ಬಹುಶಃ ಮಗುವಾಗಿರುತ್ತಿದ್ರೆ ಇದಾವುದೂ ನನ್ನ ಬಾಧಿಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದನಿಸುತ್ತೆ . ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಗೊಂಬೆಗಳ ಜೊತೆ ಆಟ ಆಡುವಾಗ ಅದೆಷ್ಟೋ ಗೊಂಬೆಗಳನ್ನು ನನ್ನ ಕೈಯಾರೆ ಹಾಳುಮಾಡಿದ್ದೆ . . ತುಂಡು ತುಂಡು ಮಾಡಿ ಮನೆಯದುರು ಹರಿಯೋ ಹೊಳೆಗೆ ಬಿಸಾಕಿದ್ದೆ . ಅದಾವುದೂ ನನಗೆ ದುಃಖವಾಗಿ ಕಾಡಲಿಲ್ಲ . . ಆದರೆ ಗೆಳೆತನ , ಬದುಕಿನ ಸಂಬಂಧಗಳು ನಮ್ಮಿಂದ ದೂರವಾದ್ರೆ ಅದೆಷ್ಟು ಮನಸ್ಸನ್ನು ಕಾಡುತ್ತೆ ಅಲ್ವಾ ? ಏನೋಪ್ಪಾ . . ಯಾರಾದ್ರೂ ಇಂಥ ತಲೆಹರಟೆ ಯೋಚನೆ ಮಾಡ್ತಾರಾ ? ಅಂತ ನನ್ನ ಬೈಕೋಬೇಡಿ . ಇಷ್ಟಕ್ಕೂ ಬರಹ ಬರೆಯೋಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದ್ದು ಮಡಿಕೇರಿಯಿಂದ ಗೆಳೆತಿಯೊಬ್ಬಳು ನಿನ್ನೆ ರಾತ್ರಿ ಕಳಿಸಿದ ಪುಟ್ಟ ಸಂದೇಶ : " Broken Toys and Lost pencils " Better than " Broken Hearts and Lost Friends " ! ! ! ಇಲ್ಲಿನ ನೆಹರೂ ಮೈದಾನದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಗಳ ರೈತ ಸಮಾವೇಶದಲ್ಲಿ ಗುಜರಾತ್ . . . ( ಬದುಕಿನ ಜಲ್ಲೆ ಹಿಂಡಿ ರಸ ತೆಗೆದು ಕವನದ ಬಟ್ಟಲಲ್ಲಿ ಕುಡಿಸುವ ಕವಿ " ಗುಲ್ಜಾರ್ " . ಇವರು ಬರೆದ ಒಂದು ಗೀತೆ " ಶಾಮಸೆ ಆಂಖಮೆ ನಮೀಸಿ " . ಜಗಜೀತ್ ಸಿಂಗ್ ಸುಮಧುರವಾಗಿ ಹಾಡಿದ ಗೀತೆಯನ್ನು ಕನ್ನಡದ ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಣೆದಿದ್ದೇನೆ , ಹಾಗೆ ಸುಮ್ಮನೆ ! ) ಬೆಂಗಳೂರು : ಇಂಡಿಯನ್ ಪ್ರೀಮಿಯರ್ ಲೀಗ್ ( ಐಪಿಎಲ್ ) ಟ್ವೆಂಟಿ - 20 ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಟೂರ್ನಿ ಇದೀಗ ಕೊನೆಯ ಹಂತ ತಲುಪಿದೆ . ಲೀಗ್ ಹಂತದ 70 ಪಂದ್ಯಗಳು ಕೊನೆಗೊಂಡಿದ್ದು , ನಾಲ್ಕು ಬಲಿಷ್ಠ ತಂಡಗಳು ಮಾತ್ರ ಕಣದಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿವೆ . ರಾಯಲ್ ಚಾಲೆಂಜರ್ಸ್ ಬೆಂಗಳೂರು , ಚೆನ್ನೈ ಸೂಪರ್ ಕಿಂಗ್ಸ್ , ಮುಂಬೈ ಇಂಡಿಯನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಕೋಲ್ಕತ್ತ ನೈಟ್ ರೈಡರ್ಸ್ ತಂಡಗಳು ಪಾಯಿಂಟ್ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಮೊದಲ ನಾಲ್ಕು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಮೂಲಕ ` ಪ್ಲೇ ಆಫ್ ~ ಹಂತ ಪ್ರವೇಶಿಸಿವೆ . ನಾಲ್ಕನೇ ಅವತರಣಿಕೆಯ ಟೂರ್ನಿಯಲ್ಲಿ ಇನ್ನು ಉಳಿದುಕೊಂಡಿರುವುದು ಕೇವಲ ನಾಲ್ಕು ಪಂದ್ಯಗಳು ಮಾತ್ರ . ಇದರಲ್ಲಿ ಮೂರು ` ಪ್ಲೇ ಆಫ್ ~ ಪಂದ್ಯಗಳಾದರೆ , ಒಂದು ಫೈನಲ್ . ಹಿಂದಿನ ಟೂರ್ನಿಗಳಲ್ಲಿ ಸೆಮಿಫೈನಲ್ ಪಂದ್ಯಗಳಿದ್ದವು . ಆದರೆ ಬಾರಿ ಸೆಮಿಫೈನಲ್‌ಗೆ ಬದಲಾಗಿ ` ಪ್ಲೇ ಆಫ್ ~ ಎಂಬ ಹೊಸ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ . ಮಂಗಳವಾರ ನಡೆಯುವ ಮೊದಲ ` ಪ್ಲೇ ಆಫ್ ~ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ರಾಯಲ್ ಚಾಲೆಂಜರ್ಸ್ ಮತ್ತು ಚೆನ್ನೈ ಸೂಪರ್ ಕಿಂಗ್ಸ್ ತಂಡಗಳು ಪೈಪೋಟಿ ನಡೆಸಲಿವೆ . ಇದರಲ್ಲಿ ಗೆಲುವು ಪಡೆಯುವ ತಂಡ ಮೇ 28 ರಂದು ನಡೆಯುವ ಫೈನಲ್‌ಗೆ ಅರ್ಹತೆ ಗಿಟ್ಟಿಸಲಿದೆ . ಸೋಲು ಅನುಭವಿಸುವ ತಂಡ ಟೂರ್ನಿಯಿಂದ ` ಔಟ್ ~ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ . ಅದಕ್ಕೆ ಮತ್ತೊಂದು ` ಪ್ಲೇ - ಆಫ್ ~ ನಲ್ಲಿ ಆಡುವ ಅವಕಾಶ ಇದೆ . ಮೇ 25 ರಂದು ನಡೆಯುವ ಎರಡನೇ ` ಪ್ಲೇ ಆಫ್ ~ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಮುಂಬೈ ಇಂಡಿಯನ್ಸ್ ಹಾಗೂ ಕೋಲ್ಕತ್ತ ನೈಟ್ ರೈಡರ್ಸ್ ತಂಡಗಳು ಎದುರಾಗಲಿವೆ . ಇದರಲ್ಲಿ ಸೋಲು ಅನುಭವಿಸುವ ತಂಡ ಟೂರ್ನಿಯಿಂದ ಹೊರಬೀಳಲಿದೆ . ಆದರೆ ಜಯ ಸಾಧಿಸುವ ತಂಡ ನೇರವಾಗಿ ಫೈನಲ್ ಪ್ರವೇಶಿಸುವುದಿಲ್ಲ . ಮುಂಬೈ ಇಂಡಿಯನ್ಸ್ - ನೈಟ್ ರೈಡರ್ಸ್ ನಡುವಿನ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಗೆಲ್ಲುವ ತಂಡ ಹಾಗೂ ರಾಯಲ್ ಚಾಲೆಂಜರ್ಸ್ - ಸೂಪರ್ ಕಿಂಗ್ಸ್ ನಡುವಿನ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಸೋಲು ಅನುಭವಿಸುವ ತಂಡ ಮೇ 27 ರಂದು ಚೆನ್ನೈನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಮೂರನೇ ` ಪ್ಲೇ ಆಫ್ ~ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ಎದುರಾಗಲಿವೆ . ಇಲ್ಲಿ ಜಯ ಪಡೆಯುವ ತಂಡ ಫೈನಲ್ ಪ್ರವೇಶಿಸಲಿದೆ . ಐಪಿಎಲ್‌ನ ಹೊಸ ಮಾದರಿಯು ಲೀಗ್ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಎರಡು ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದ ತಂಡಗಳಿಗೆ ಅಲ್ಪ ಅನುಕೂಲಕರ ಎನಿಸಿದೆ . ಏಕೆಂದರೆ ಮೊದಲ ` ಪ್ಲೇ ಆಫ್ ~ ನಲ್ಲಿ ಸೋಲು ಅನುಭವಿಸಿದರೂ ಫೈನಲ್ ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಮತ್ತೊಂದು ಅವಕಾಶ ಇದೆ . ಆದರೆ ಮೂರು ಮತ್ತು ನಾಲ್ಕನೇ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದ ತಂಡಗಳಿಗೆ ಅವಕಾಶ ಇಲ್ಲ . ಮಾತ್ರವಲ್ಲ ಫೈನಲ್ ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಎರಡು ಪಂದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಗೆಲುವು ಪಡೆಯುವುದು ಅನಿವಾರ್ಯ . ಪ್ಲೇ ಆಫ್ ಮತ್ತು ಫೈನಲ್ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ ಕ್ವಾಲಿಫೈಯರ್ - 1 ( ಮೇ 24 ) ರಾಯಲ್ ಚಾಲೆಂಜರ್ಸ್ ಬೆಂಗಳೂರು - ಚೆನ್ನೈ ಸೂಪರ್ ಕಿಂಗ್ಸ್ ವಾಂಖೇಡೆ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣ , ಮುಂಬೈ ಎಲಿಮಿನೇಟರ್ ( ಮೇ 25 ) ಮುಂಬೈ ಇಂಡಿಯನ್ಸ್ - ಕೋಲ್ಕತ್ತ ನೈಟ್ ರೈಡರ್ಸ್ , ವಾಂಖೇಡೆ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣ , ಮುಂಬೈ ಕ್ವಾಲಿಫೈಯರ್ - 2 ( ಮೇ 27 ) ` ಕ್ವಾಲಿಫೈಯರ್ - 1 ~ ರಲ್ಲಿ ಸೋತ ತಂಡ - ` ಎಲಿಮಿನೇಟರ್ ~ ನಲ್ಲಿ ಗೆದ್ದ ತಂಡ ಎಂ . ಚಿದಂಬರಂ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣ , ಚೆನ್ನೈ ಫೈನಲ್ ( ಮೇ 28 ) ` ಕ್ವಾಲಿಫೈಯರ್ - 1 ~ ವಿಜೇತ - ` ಕ್ವಾಲಿಫೈಯರ್ - 2 ~ ವಿಜೇತ ಎಂ . ಚಿದಂಬರಂ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣ , ಚೆನ್ನೈ ಊಹುಂ . ಯಾವುದೇ ಉಪಯೋಗವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ . ಲ್ಯಾಂಡ್ ಲೈನು ಸರಿ ಮಾಡಿಸಲು 500 ರುಪಾಯಿ ಖರ್ಚಿದೆ ಅಂತ ತಿಂಗಳಾನುಗಟ್ಟಲೆ ಸುಮ್ಮನೆ ಕೂತಿದ್ದ ಅಪ್ಪ - ಅಮ್ಮ , 1500 ರುಪಾಯಿ ಕೊಟ್ಟು ಹೊಸಾ ಮೊಬೈಲು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಅಂಗಡಿಯಿಂದಲೇ ಫೋನ್ ಮಾಡಿ ಸುದ್ದಿ ಹೇಳಿದ್ದರು . ಅಪ್ಪ - ಅಮ್ಮನ ಖುಷಿಗೆ ನೀರೆರಚುವುದು ಸರಿಯಲ್ಲ . . . ಈಗ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಾಗಿದೆಯಲ್ಲ , ಏನು ಹೇಳಿ ಏನು ಉಪಯೋಗ ಅಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತ ಅವಳು ತೆಪ್ಪಗಾಗಿದ್ದಳು . ಮೇಲಿನ ಕಾರಣಗಳಿಂದ ಉಗ್ರರು ಕೂಡ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಮೆಹಿಟೀ , ನಾಗಾ ಮತ್ತು ಕುಕಿ ಮೂರು ಗುಂಪುಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ . ಮೆಹಿಟೀ ಉಗ್ರರ ಆಂದೋಲನ ಪೂರ್ವ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಭಾರತೀಯರಿಂದ ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು . ನಾಗಾಗಳ ಹೋರಾಟವೆಂದರೆ ಅಖಂಡ ನಾಗಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ದೇಶವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದು . ಅದು ಮಣಿಪುರ , ಅಸ್ಸಾಂ , ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಬರ್ಮಾ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿರುವ ನಾಗಾಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಒಟ್ಟಾಗಿ ತರುವುದು . ಕುಕಿಗಳ ಕನಸೆಂದರೆ ಬರ್ಮಾದಲ್ಲಿರುವ ಕುಕಿಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಕುಕಿ ನಾಡನ್ನು ಕಟ್ಟುವುದು . ಮಣಿಪುರದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ೩೫ ಉಗ್ರರ ಗುಂಪುಗಳು ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ . ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು , ಅಧಿಕಾರಿಗಳು , ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ಎಲ್ಲರೂ ಉಗ್ರ ಗುಂಪುಗಳಿಗೆ ಹಣ ನೀಡಲೇಬೇಕು . ಅನೇಕ ಶಾಲೆಗಳು ಉಗ್ರರಿಗೆ ಹಣ ನೀಡಲಾಗದೆ ಒಂದೊಂದಾಗಿ ಮುಚ್ಚಿಕೊಂಡಿವೆ . ಶಾಲೆಗೆ ಹೋಗುವ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹಾರಿಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗಿ ಒತ್ತೆ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ಹಣ ದೋಚಲಾಗುತ್ತಿದೆ . ಯಾವ ಅಧಿಕಾರಿಗಳೂ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಫೋನ್ , ಜೇಬಿನಲ್ಲಿ ಮೊಬೈಲ್ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿಲ್ಲ . ಇಟ್ಟುಕೊಂಡರೆ ಬಂಡುಕೋರರು ಫೋನ್ ಮಾಡಿ ಬೆದರಿಸಿ ಹಣ ಕೇಳುತ್ತಾರೆ . ಬಹಳಷ್ಟು ಮಣಿಪುರಿಗಳು ನೆಲ , ಮನೆಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿ ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ವಲಸೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ . ಹಣವಂತರಂತು ಕಲಕತ್ತಾ , ಬೆಂಗಳೂರು , ಚೆನ್ನೈ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ . ಕೇಂದ್ರ ಸರಕಾರದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮಣಿಪುರ ಎಂದರೆ ಬೆಚ್ಚಿಬಿದ್ದು ಕಡೆಗೆ ತಲೆಹಾಕಿಯೂ ಮಲಗುತ್ತಿಲ್ಲ . ಅಪ್ಪಿತಪ್ಪಿ ಭಂಡ ಧೈರ್ಯಮಾಡಿ ಹೋದರೆ ಉಗ್ರರು ಅವರನ್ನು ಎತ್ತಾಕಿಕೊಂಡು ಹೋಗಿ ಒಂದೆರಡು ಲಕ್ಷ ಹಣ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ . ಯಡ್ಡಿಯೂರಪ್ಪ ಕನ್ನಡ ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷವನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ಬೆಳಸಿದವರು . ಇವತ್ತು ಯಡೆಯೂರಪ್ಪ ಇರಲಿಲ್ಲ ಅಂದ್ರೆ ಕರ್ನತಾಕದಲ್ಲಿ bjp ಇರ್ತಾನೆ ಇರಲಿಲ್ಲ . ವ್ಯಕ್ತಿ ತಳಮಟ್ಟದಿಂದ ತಾನು ಎದ್ದು ಬಂದಿದ್ದೆ ಅಲ್ಲದೆ ತನ್ನ ಪಕ್ಷಕ್ಕೂ ಒಂದು ನೆಲೆ ಕಟ್ಟಿ ಕೊಟ್ಟವರು . ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮಾನ್ಡ ಕೇವಲ ಒಂದು ಒಂದು ಬಿಂದಿವಾಗಿತ್ತು . ಶತಕೋಟಿಯ , ಶತಕೋಟಿಯ , ಶತಕೋಟಿಯ , ಶತಕೋಟಿಯ , ಶತಕೋಟಿ ಮೀಟರ್‌ನ ಒಂದಂಶ ವ್ಯಾಸದ ಒಂದು ಯಾಕಶಿತ್ತ್ ಬಿಂದು ! ( ಊಹಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ ! ? ) . ಇಷ್ಟೊಂದು ಚಿಕ್ಕ ಬಿಂದು ನಮ್ಮ ಇವತ್ತಿನ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಜನ್ಮ ನೀಡಿದೆ ಎಂದರೆ ನಂಬಲು ಸ್ವಲ್ಪ ಕಷ್ಟವೇ ಸರಿ . ಸೃಷ್ಟಿಯ ಆದಿಯಿನ್ದ ಈಗಿನವರೆಗೆ " ಕಾಲದ " ಮಾಪನದಲ್ಲಿ ಏನಾಯ್ತು ಅಂತ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವ ಯತ್ನವನ್ನೂ ಮಾಡೋಣ . ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ದಟ್ಟವಾಗಿ ಹಬ್ಬಿರುವುದು ಪ್ರಯಾಣದ ಪ್ರತಿಮೆ ; ಎಲ್ಲರೂ ಎಲ್ಲಿಗೋ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ , ಎಲ್ಲಿಗೆ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಿಲ್ಲ . ಬಳಲಿರುವ ಅವರ ಮುಖಗಳು ಹಾಗೂ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಅವರು ಗಂಟು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಿರುವುದು ನೋಡಿದರೆ ಇರುವ ಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗುವುದೇ ಅವರ ಪರಮ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿರುವಂತಿದೆ ; ಅದು ಜಗತ್ತಿನ ದಾರುಣ ವಾಸ್ತವದಿಂದ ಇರಬಹುದು . ನಾಟಕ ಮೂಲ ಜಪಾನಿನ ಓಟೋ ಶೋಗೋ ಅವರದು . ಜಪಾನಿನ ಇತಿಹಾಸ ಅರಿತವರಿಗೆ ಇದನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಕಷ್ಟವಲ್ಲ ; ಮಹಾಯುದ್ಧಗಳ ಭೀಕರ ಅನುಭವಗಳು ಅವರನ್ನು ಸದಾ ದುರಂತದ ಬಗ್ಗೆ ಚಿಂತಿಸುತ್ತಿರುವಂತೆ ರೂಪಿಸಿದೆ . ಅಲ್ಲಿನ ಪ್ರಜ್ಞಾವಂತ ಮನಸ್ಸುಗಳು ಯಾವತ್ತೂ ಮನುಷ್ಯ ಚೇತನದ ಅವನತಿ , ಮನುಷ್ಯಕುಲದ ದುರಂತಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನುಡಿಯುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತವೆ . ನಾಟಕ ಕೂಡ ಅದನ್ನೇ ಹೇಳುವಂತಿದೆ . ಅಕ್ಷತಾ ಕೆ ದಣಪೆಯಾಚೆ ಆವತ್ತು ಭಾನುವಾರ ರಜಾದಿನ ಅಮ್ಮನಿಗೆ ಕೊಬ್ಬರಿ ಮಿಠಾಯಿ ಮಾಡಲು ಹೇಳಬೇಕೆಂದು ಪುಟ್ಟಿ ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕಿದ್ದಳು . ಆದರೆ ಟೀಚರಾಗಿದ್ದ ಅವಳಮ್ಮನಿಗೆ ಆವತ್ತೂ ರಜವಿರಲಿಲ್ಲ . ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಮೀಟಿಂಗ್ ಇದೆ ಪುಟ್ಟಿ ಬೇಗ ಬಂದ್ಬಿಡ್ತೀನಿ ನೀನು , ತಮ್ಮ ಇಬ್ಬರೂ ಮನೆಯಲ್ಲೆ ಆಟವಾಡಿಕೊಂಡು ಇರಿ ಎಲ್ಲಿಗೂ ಹೋಗ್ಬೇಡಿ ಎಂದು ಹೇಳಿ ಅಮ್ಮ ಹೊರಟು ಹೋದಾಗ ಪುಟ್ಟಿಗೆ ತುಂಬಾ ನಿರಾಶೆಯಾಗಿತ್ತು . ಆದರೆ ಬೇಜಾರಾಗಿ ಕೂರಲು ಪುರಸೊತ್ತೆಲ್ಲಿದೆ . ಶಿಶುವಿಹಾರಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ಅವಳ ತಮ್ಮ ತುಂಬಾ ಮುಂದೆ ಓದಿ ಇದು ಭಾಸ್ಕರ ಹೆಗಡೆಯವರ ಮೊದಲ ಕಥಾಸಂಕಲನ . ಇಲ್ಲಿನ ಹತ್ತೂ ಕಥೆಗಳಲ್ಲಿನ ಸಮಾನ ಅಂಶ ಯಾವುದು ಎಂದು ಯೋಚಿಸಿದರೆ ಮನುಷ್ಯನ ಆಳದಲ್ಲಿ ಹುದುಗಿರುವ ತಣ್ಣನೆಯ ಕ್ರೌರ್ಯ , ಎಲ್ಲೋ ಧಿಗ್ಗನೆ ಎದ್ದು ಬರುವ ಮಾನವೀಯ ಪ್ರೀತಿಯ ಸೆಲೆ , ಮನುಷ್ಯ ಸಂಬಂಧಗಳು ಕೂಡುವ , ಕಾಡುವ ಅನನ್ಯ ಪರಿ , ಆಧುನಿಕತೆ ನುಂಗುತ್ತಿರುವ ಅವನ ಸ್ಮೃತಿಗಳು , ಭ್ರಷ್ಟನಾಗುತ್ತಿರುವ ಅವನ ಹಪಹಪಿ ಎಲ್ಲವೂ ಕಣ್ಣೆದುರು ಬರುತ್ತದೆ . ಹೀಗೆ ಬದುಕನ್ನು ಅದರ ವಿಶಿಷ್ಟತೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸಮಗ್ರತೆಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಿಗೇ ಹಿಡಿಯಲು ಭಾಸ್ಕರ ಹೆಗಡೆಯವರು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ . ಹಾಗಾಗಿ ಒಂದೇ ಸಂಕಲನದಲ್ಲಿ ತೀರ ಭಿನ್ನವೆನಿಸುವ ಬಗೆಯ ರಚನೆಗಳನ್ನು ಅವರು ನಮ್ಮೆದುರು ಇಡುತ್ತಾರೆ . ಹಕೀಮ್‌ ಖಾನ್‌ ಸುರ್‌ ಪಠಾನ್‌ ಅಫ್ಘಾನ್‌ನ ಷೇರ್‌ ಷಾ ಸುರಿ ಸಂತತಿಗೆ ಸೇರಿದವನು . ಮೊಘಲ್‌ರಿಂದ ತನ್ನ ಪೂರ್ವಜರಿಗಾದ ಅನ್ಯಾಯಕ್ಕೆ , ಸೇಡನ್ನು ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು , ಪ್ರತಾಪ್‌ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಸೇರುತ್ತಾನೆ . ಮೊಘಲರು ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ನಾಶಗೊಳಿಸಿದರು . ಪ್ರತಾಪ್‌ ಮತ್ತು ಇತರ ರಜಪೂತರು ತಮ್ಮ ಧರ್ಮವನ್ನು ಉಳಿಸಲು ಹೋರಾಡಿದರು . ರಜಪೂತ ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ ಹಣಕ್ಕಾಗಿ ದುಡಿಯುವ ಮುಸ್ಲಿಂ ಸೈನಿಕರು ಉಪಸ್ಥಿತರಿದ್ದರು ಎಂದ ಮಾತ್ರಕ್ಕೆ , ರಜಪೂತ ಸೈನ್ಯವು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮವನ್ನು ಉಳಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಮೊಘಲ್‌ರೊಂದಿಗೆ ಹೋರಾಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದರ್ಥವಲ್ಲ . < < ಸಿನಿಮಾ ಕಲಾಪ್ರಕಾರದಲ್ಲಿ ಅದು ತನ್ನ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ನಗ್ನ ಮಾಡುವುದುಬೇರೆ , ಅಶ್ಲೀಲಕ್ಕೆ ಅಥವ ಹಣದೋಚುವ ಉಪಾಯವಾಗಿ ಅದನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಬೇರೆ . > > ಕೈಯಲ್ಲಿ ಬಂದೂಕನ್ನು ಹಿಡಿದು ಜನರನ್ನು ಬೆದರಿಸುತ್ತ , ನಾನು ರಾಜ್ ಠಾಕರೆಯನ್ನು ಕೊಲ್ಲುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ಕೂಗುತ್ತ ಉನ್ಮತ್ತನಾಗಿರುವ ಯುವಕನೊಬ್ಬನನ್ನು ಇಲ್ಲಿನ ಪೋಲೀಸರು ಕೊಂದು ಹಾಕಿದರೆ , ಚಾನೆಲ್ಲಿನವರಿಗೆ ಅದೊಂದು ಹತ್ಯೆಯಾಗಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ . ಯಾಕೆಂದರೆ ಬಹುಶ : ಯೂಪಿ - ಬಿಹಾರ್ ನಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ ಇವರಿಗೆ ಅದೊಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಷಯ . ಅರಾಜಕೀಯತೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಹುಟ್ಟಿ ಬೆಳೆದವರಿಗೆ , ಮಕ್ಕಳ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಗನ್ನು - ಬಾಂಬು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರೆ ಅದೊಂದು ಮಹತ್ವದ ಸಂಗತಿ ಅನ್ನಿಸುವುದೇ ಇಲ್ಲ . ಆದರೆ ಅಂಥ ಜನರನ್ನು ಮುಂಬಯಿಯ ದಕ್ಷ ಪೋಲೀಸರು ಸಾಯಹಾಕಿದರೊ , ಆಗ ಇವರಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆಲೆ ಎಚ್ಚರವಾಗುತ್ತೆ ಮಾನವೀಯತೆ . ಹುಡುಗನನ್ನು ಜೀವಂತವಾಗಿ ಹಿಡಿಯಬಹುದಿತ್ತು , ಸುಮ್ಮ ಸುಮ್ಮನೆ ಒಂದು ಮನೆಯ ' ಘರ್ ಕಾ ಚಿರಾಗ್ ' ನನ್ನು ಬಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡರು ಪೋಲೀಸರು ಎಂಬ ವಾದ ಇವರದು . ಮತ್ತೇನು ಮಾಡಬೇಕಿತ್ತು ? ಹುಡುಗ ಒಂದಿಬ್ಬರನ್ನು ಕೊಂದು ಹಾಕುವವರೆಗೆ ಕಾಯಬೇಕಿತ್ತೆ ? ಪರ್ಷಿಯನ್‌ , ಭಾರತೀಯ ಮತ್ತು ಮುಸ್ಲಿಂ ವಾಸ್ತುಶೈಲಿಗಳ ಸಮ್ಮಿಶ್ರಣವಾದ ಮೊಘಲ್‌‌ ವಾಸ್ತುಶೈಲಿಗೆ ತಾಜ್‌ ಮಹಲ್‌ ( " ತಾಜ್‌ " ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ ) ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆಯೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ . [ ] [ ] 1983ರಲ್ಲಿ ತಾಜ್‌ ಮಹಲ್‌ UNESCOದ ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆ ತಾಣವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು ಮತ್ತು ಇದನ್ನು " ಭಾರತದಲ್ಲಿರುವ ಮುಸ್ಲಿಂ ಕಲೆಯ ಅನರ್ಘ್ಯ ರತ್ನ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಮೆಚ್ಚುಗೆಯನ್ನು ಪಡೆದ ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ಮೇರುಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು " ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ . ನಿಮ್ಮ ಕತೆ ಬಹಳ ಚೆನ್ನಾಗಿದೆ . ಕತೆಯ ಅತ್ತೆ - ಸೊಸೆಯರ ಗ್ರಾಮೀಣ ಸೊಗಡಿನ ಸಂಭಾಷಣೆ , ನಿಮ್ಮ ಕಥನ ಶೈಲಿ ನನಗಂತೂ ಬಹಳ ಹಿಡಿಸಿತು . ಹಾಗೆಯೇ . . . ನಾನೂ ಕೂಡ ನನ್ನ ಅಜ್ಜಿಯೊಡನೆ ಕಳೆದ ನನ್ನ ಬಾಲ್ಯದ ದಿನಗಳನ್ನು ನೆನೆಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡಿತು . ನಾನೂ ಕೂಡ ನಮ್ಮಜ್ಜಿಯ ಸೀರೆಯ ಬಾಳೆಕಾಯಿಂದ ಕಡಲೆಬೀಜ , ಅವರೆಕಾಳು , ಪೆಪ್ಪರಮಿಂಟು ಮುಂತದವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡ ಸುದೈವಿ ! ನನಗೆ ತಿಳಿದ ಮಟ್ಟಿಗೆ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಒಗ್ಗಟ್ಟು ಕಡಿಮೆ ( ಇಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲ ಅನ್ನಿಸುತ್ತಿದೆ ) . ಹಾಗಾಗಿ ಇಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ತೊಂದರೆಗಳು . ಕಳೆದ ವಾರ ಬಸ್ಸಿನ ದರ ಇಳಿಕೆ ಆಗಲಿಲ್ಲ . ನಾವೆಲ್ಲ ಸುಮ್ಮನೆ ಇದ್ದೇವೆ . ಇದೇ ಬೇರೆ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಾಗಿದ್ದಿದ್ದರೆ ಕತೆಯೇ ಬೇರೆಯಾಗುತ್ತಿತ್ತು . ಇತರ ಧರ್ಮ ಅಥವಾ ಮತಗಳ ಬಗೆಗೆ ಔದಾರ್ಯ ಮತ್ತು ಧರ್ಮಭಾವಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ಏಕಂ ಸತ್‌ವಿಪ್ರಾಃ ಬಹುಧಾ ವದಂತಿ ತತ್ತ್ವವು ಬೇಟೆಗಾರ ಮತಗಳು ಭಾರತವನ್ನು ದಾಳಿ ಮಾಡಿ ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಳ್ಳತೊಡಗಿದಾಗ ನಮ್ಮ ಮತಾಚಾರ್ಯರುಗಳನ್ನು ಮೈ ಮರೆಸಿತು . ದಾಳಿ ಮಾಡಿ ಅಮಾನವೀಯವಾಗಿ ಲಕ್ಷ ಲಕ್ಷ ಜನರನ್ನು ಕೊಂದು ಹೆಂಗಸರು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಅತ್ಯಾಚಾರ ಮಾಡಿ ಗುಲಾಮರನ್ನಾಗಿ ಎಳೆದು ಕೊಳ್ಳುವವರು ಹೀನವರ್ತನೆಯವರೇ ವಿನಾ ಅವರ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಏನೂ ತಪ್ಪಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಅಭ್ಯಾಸ ಬಲದ ಗ್ರಹಿಕೆಯ ಅಜ್ಞಾನದಲ್ಲೇ ಅವರು ಪ್ರವಚನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು . ಶೃಂಗೇರಿ ಮಠದ ಎರಡು ತಲೆಮಾರು ಹಿಂದಿನ ಚಂದ್ರಶೇಖರ ಭಾರತಿ ಸ್ವಾಮಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ಘಟನೆಯನ್ನು ಬಹುಜನರು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಉದಾರತೆಯ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ . ಯಾರೋ ಒಬ್ಬ ಯೂರೋಪಿಯನ್ನನು ಸ್ವಾಮಿಗಳನ್ನು ಸಂದರ್ಶಿಸಿ " ನನಗೆ ಹಿಂದೂವಾಗುವ ಬಯಕೆ ಇದೆ . ದೀಕ್ಷೆ ಕೊಡಿ " ಎಂದನಂತೆ . ಅದಕ್ಕೆ ಸ್ವಾಮಿಗಳು " ನೀನು ಒಳ್ಳೆಯ , ಕ್ರೈಸ್ತನಾಗು . ಆಗ ಹಿಂದೂವೂ ಆಗುತ್ತೀಯೆ " ಎಂದರಂತೆ . ಆದರೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಕ್ರೈಸ್ತ ಎಂದರೆ ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಜನರನ್ನು ಕ್ರೈಸ್ತ ಮತಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತನೆ ಮಾಡುವವನೂ ಆಗಿರಬೇಕು ಎಂಬ ಒಳ ತತ್ತ್ವವು ಸ್ವಾಮಿಗಳಿಗೆ ತಿಳಿದಿತ್ತೇ ? ಅಥವಾ ಏಕಂ ಸತ್ ವಿಪ್ರಾಃ ಎಂಬ ಮಂತ್ರದಲ್ಲಿ ಅವರು ಮುಳುಗಿ ಹೋಗಿದ್ದರೆ ? ಅಥವಾ ಅನ್ಯಜಾತಿ ಅಥವಾ ಅನ್ಯ ಧರ್ಮೀಯನಿಗೆ ಉಪದೇಶ ಕೊಡದಿರುವ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ದಾಟುವುದು ಸ್ವಾಮಿಗಳಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲವೇ ? ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಉಳಿಯುತ್ತವೆ . ಮುಸಲ್ಮಾನರು ನಮ್ಮನ್ನು ಸದೆಬಡಿದು ಮತಾಂತರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಪೋರ್ಚುಗೀಸರು ಗೋವ , ಮಲಬಾರುಗಳಲ್ಲಿ INQUISITION ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ , ಬ್ರಿಟಿಷರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಪಾದ್ರಿಗಳು ಸಮಾಜಸೇವೆಯ ಸೋಗಿನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲೆಲ್ಲೂ ಪರಿವರ್ತನೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಬೇಟೆಗಾರ ಮತಗಳ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ಓದಿ ಅವುಗಳನ್ನು ಧಾರ್ಮಿಕ ಜಿಜ್ಞಾಸೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ನಮ್ಮ ಧರ್ಮಾಚಾರ್ಯರುಗಳು ಮಾಡಲಿಲ್ಲ . ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪ್ರೇರಕರೂ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕರೂ ಆಗಿದ್ದ ವಿದ್ಯಾರಣ್ಯರಿಗೆ ದೇಶದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಸಮಸ್ಯೆ ಗೊತ್ತಿತ್ತು . ಆದರೆ ಅವರು ಬೇಟೆಗಾರ ಮತವನ್ನು ಓದಿ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಿ ಬರೆದಿರುವುದು ನನಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ . ಕೆಲಸವನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಂಡು ಅಧ್ಯಾತ್ಮ ಮತ್ತು ಜಿಜ್ಞಾಸೆಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದವರು ನನ್ನ ಓದಿನ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ಮಹರ್ಷಿ ದಯಾನಂದ ಸರಸ್ವತಿಯವರು ಮತ್ತು ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರು . ಪೂರ್ವದ ಮತ್ತು ಬಹುತೇಕ ಇಂದಿನ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮಾಚಾರ್ಯರುಗಳಿಗಿರುವ ಬೇಟೆಗಾರ ಮತಗಳ ಬಗೆಗಿನ ಅವಜ್ಞೆಯು ಅಷ್ಟೇ ಬಹುತೇಕ ವಿದ್ಯಾವಂತ ಲೌಕಿಕರಿಗೂ ಇದೆ . ತಮ್ಮ ಜೀವನವನ್ನೇ ಬಲಿಯಾಗಿಟ್ಟು ಜಿಹಾದಿಗಳು ಉಗ್ರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವಂತೆ ಹಳ್ಳಿ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ , ಗುಡ್ಡಗಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ತಿರುಗಿ ಜನರನ್ನು ಮತಾಂತರಕ್ಕೆ ಪ್ರಚೋದಿಸುವ ಕಾಯಕದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವ ಮಿಷನರಿಗಳ ಪ್ರೇರಕಶಕ್ತಿಯು ಅವರ ತಲೆಯಲ್ಲಿ ಕೂರಿಸಿರುವ ಬೋಧೆಯೇ . ಸೇವೆಯ ಮಾನದಿಂದ ಧರ್ಮವನ್ನು ತೂಗುವುದು ಸಮಾಜದ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಸಹಜವೇ . ಪಶ್ಚಿಮ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸುಖೀ ರಾಜ್ಯ ಅಥವಾ WELFARE STATEನ ಕಲ್ಪನೆ ಬೆಳೆದು - ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ , ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೇವೆ , ಉದ್ಯೋಗ ಖಾತರಿ , ನಿರುದ್ಯೋಗ ಭತ್ಯೆ , ವೃದ್ಧ ರಕ್ಷಣೆ ಮೊದಲಾದ ಕಾರ್ಯಗಳು ಸರಕಾರದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗೆ ಒಳಪಟ್ಟು ಸರಕಾರವು ಅವುಗಳನ್ನು ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸತೊಡಗಿದಾಗ ಮತಕ್ಕೂ ಸೇವೆಗೂ ಸಂಬಂಧವಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಭಾವನೆ ಬೆಳೆಯಿತು . ಕೆಲವು ದಶಕಗಳ ಹಿಂದೆ ನಮ್ಮವರೇ ಕೆಲವರು " ಕ್ರೈಸ್ತ ಮತವನ್ನು ನೋಡು , ಶಾಲೆ , ಕಾಲೇಜು , ಆಸ್ಪತ್ರೆ , ಅನಾಥಾಶ್ರಮ , ಶುಶ್ರೂಷೆ ಹೀಗೆ ಎಷ್ಟೊಂದು ಸೇವಾ ಕಾರ್ಯ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ . ನಮ್ಮ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಏನಿದೆ ? " ಎನ್ನುತ್ತಿದ್ದರು . ಈಗ ನಮ್ಮ ಎಷ್ಟೋ ಮಠಗಳು ಇಂಥ ಹಲವಾರು ನೂರಾರು ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿವೆ . ಆದರೆ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕವಾಗಿ ನೋಡಿದರೆ ಇವು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಮಠದ ಕೆಲಸಗಳೆ ? ಭ್ರಷ್ಟ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು , ಭ್ರಷ್ಟ ಸರಕಾರವು ತಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸೋತಿರುವಾಗ ಮಠಗಳಾದರೂ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದು ವಂದನೀಯ . ಆದರೆ ಅವು ಎಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಅಧ್ಯಾತ್ಮದ ಬುಗ್ಗೆಗಳಾಗಿವೆ ? ಅಧ್ಯಾತ್ಮದ ಪ್ರಸಾರ ಕೇಂದ್ರಗಳಾಗಿವೆ ? ಅನ್ನ , ಬಟ್ಟೆ ಆಸ್ಪತ್ರೆ , ಉದ್ಯೋಗ , ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ , ವಿಜ್ಞಾನದ ಅಧ್ಯಯನಾವಕಾಶಗಳೆಲ್ಲ ದಕ್ಕಿಯೂ ಮನುಷ್ಯನ ಜೀವವು ಅನುಭವಿಸುವ ಅರಕೆ , ಅದನ್ನು ತುಂಬುವ ತುಡಿತವನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ನಮ್ಮ ಮಠಗಳು ಸಮರ್ಥವಾಗಿವೆಯೇ ? ಅಧ್ಯಾತ್ಮವು ನಮ್ಮ ನೈತಿಕ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಉದ್ದೀಪಿಸುವ ಬೆಳಕು ಎಂಬುದು ನಿಜವಾದರೂ ಲೌಕಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಂದ ಅಧ್ಯಾತ್ಮವನ್ನು ಅಳೆಯಬಾರದು . ೧೯೭೫ರಲ್ಲಿ ನಾನು UNESCO ಸಂಸ್ಥೆಯು ಟೋಕಿಯೋ ನಗರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ತಿಂಗಳು ಏರ್ಪಡಿಸಿದ್ದ ನೀತಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಕುರಿತ ಸಂಕಿರಣಕ್ಕೆ ಭಾರತದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿ ಹೋಗಿದ್ದೆ . ಸಂಕಿರಣಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿ ಜಪಾನಿನ ಕೆಲವು ಶಾಲೆಗಳನ್ನು ಅಲ್ಲಿ ನೀತಿ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಹೇಗೆ ನೀಡುತ್ತಾರೆಂಬ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಸಂದರ್ಶಿಸುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವಿತ್ತು . ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕ್ರೈಸ್ತ ಮಿಶನರಿ ಶಾಲೆ . ವಿವರಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ತಿಳಿದ ಮೇಲೆ ನಾನು ಅದರ ಪ್ರಿನ್ಸಿಪಾಲರನ್ನು ಕೇಳಿದೆ ; " ದೇಶದ ಇತರ ಶಾಲೆಗಳಿಗಿಂತ ನಿಮ್ಮ ಶಾಲೆಯು ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆಯೇ ? ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿದೆಯೇ ? " " ವೆರಿಗುಡ್ ಕ್ವೆಶ್ಚನ್ . ನಮ್ಮದು ವಿಶಿಷ್ಟ . " ಜಪಾನೀ , ಆದರೆ ಕ್ರೈಸ್ತ ಮತೀಯನಾದ ಆತ ಉತ್ತರಿಸಿದ . " ಹೇಗೆ ? " " ನಮ್ಮ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಓದಿದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ಮೂವತ್ತು ಜನರು ಬೆಳೆದು ವಯಸ್ಕರಾದ ನಂತರ ಕ್ರೈಸ್ತ ಮತಕ್ಕೆ ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ " . ಧೈರ್ಯವೆಲ್ಲಿದೆ ? ರಾಘವೇಂದ್ರ ಜೋಶಿ , ರಘು , ಸೀತಾರಾಮ , ರಾಘು ಓದಿ ಮೆಚ್ಚಿ ಸ್ಪಂದಿಸಿದ್ದಕ್ಕೆ ಧನ್ಯವಾದಗಳು . ನಿಮ್ಮ ಅನಿಸಿಕೆ ಓದಿ ನನಗೆ ಖುಶಿಯಾಯ್ತು . @ ಕನಸುಕಂಗಳ ಹುಡುಗ , ಹೌದನ್ನಿಸುತ್ತೆ . ಸಸ್ಪೆನ್ಸ್ , ನಿರೀಕ್ಷೆ , ಅಂದುಕೊಳ್ಲದೆ ಇರುವುದು ಘಟಿಸುತ್ತದೆ ಏನೂ ಆಗಬಹುದು ಎಂಬ ಭರವಸೆಯೆ ಬದುಕನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುತ್ತದೆ ಅಲ್ವಾ . ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ , ಸಿಂಧು ನೀವು ಎಲ್ಲೇ ಬ್ಲಾಗ್ ಮಾಡಿ . ವಿಸ್ಮಯ ನಗರಿಯಲ್ಲಿಯೋ , ಸಂಪದದಲ್ಲಿಯೋ ಅಥವಾ ಬ್ಲಾಗ್ ಸ್ಪಾಟ್ ನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿ ಬೇಕಾದರೂ ಮಾಡಿ . ಸೂತ್ರಗಳು ಅದಕ್ಕೆ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ . ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಎನ್ಕೆ ಅವರ ಒಂದು ಕಾದಂಬರಿ ' ಅಶ್ವತ್ಥಮರ ' ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬಿದ್ದು , ಧಾರವಾಡದ ಆಡುಮಾತಿಗಾಗಿ ಮತ್ತು ಹಿಂದಿನ ದಿನಗಳ ಕುರಿತಾದ ಕುತೂಹಲಕ್ಕಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡೆ . ಆಶ್ಚರ್ಯವೆಂದರೆ ಇದಕ್ಕೂ , ' ಹಳ್ಳ ಬಂತು ಹಳ್ಳ ' ಕ್ಕೂ ಅನೇಕ ಸಾಮ್ಯತೆಗಳು ! ಅಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಹಳ್ಳ ಅದರ ಹರಿವು , ಇಲ್ಲಿ ಅಶ್ವತ್ಥಮರ ಮತ್ತು ಅದರ ಟಿಸಿಲುಗಳು ! . ಅಲ್ಲಿ ನವಲಗುಂದದಿಂದ ಕಥೆ ಆರಂಭವಾದರೆ , ಇಲ್ಲಿ ಗದಗಿನಲ್ಲಿ , ಎರಡೂ ಬ್ರ್‍ಆಹ್ಮಣ ಮನೆತನದ ಕಥೆಗಳೇ , ಎರಡಕ್ಕೂ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಾಗಿ ೧೮೫೭ ರಿಂದ ಸ್ವಾತಂತ್ರೋತ್ತರ ಭಾರತದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಘಟನೆಗಳ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಿದೆ . ಎರಡೂ ಸ್ಥಳೀಯ ಆಡುಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿವೆ . ' ಹಳ್ಳ . . . ' ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ' . . ಮರ ' ಕ್ಕಿಂತ ದೊಡ್ಡದು ಮತ್ತು ವಿವರಗಳಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತ್ರತವಾದದ್ದು . ' . . . ಮರ ' ೧೯೯೫ರಲ್ಲಿ ಮುದ್ರಿತವಾದದ್ದು , ' ಹಳ್ಳ . . . ' ಇತ್ತೀಚೆಗೆ . ನಿಜಕ್ಕೂ ಇಮೇಲ್ ಅದ್ಭುತವಾಗಿತ್ತು . ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಗೆಳೆಯ ಅಮೃತ ಜೋಗಿ ಕಳುಹಿಸುವ ಮೇಲ್ ಗಳು ಹೀಗೆ ಉದ್ಘರಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ . ಇವತ್ತು ಕೂಡ ಅಂಥದ್ದೇ ಒಂದು ಮೇಲ್ ಕಳುಹಿಸಿದ್ದಾರೆ . ವಿದೇಶೀಯನೊಬ್ಬರ ಮರಳಿನಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಪ್ರತಿಮೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾನೆ . ಹಾಸ್ಯ , ಕ್ರೌರ್ಯ , ಗಂಭೀರ , ಶೃಂಗಾರ , ವಾತ್ಸಾಯನ , ರಾಜಕೀಯ . . ಹೀಗೆ ಹಲವು ವೈವಿಧ್ಯಗಳಿವೆ . ವೈರುಧ್ಯಗಳೂ ಇವೆ . ಅಂಥ ಹದಿನೈದಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಚಿತ್ರ ನನಗೆ ತುಂಬಾ ಇಷ್ಟವಾಯಿತು . ಹಾಗೆ ನಿಮ್ಮೊಡನೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆನಿಸುತು . ಕತೆ ನೀತಿ ಏನೂಪ್ಪಾ ಅಂತಂದ್ರೆ : ಯಾರೂನೂವೇ ತನ್ ಕೆಲ್ಸಾ ಬಿಟ್ಟು ಬ್ಯಾರೇವ್ರು ಕೆಲ್ಸಕ್ಕೆ ಕೈ ಹಾಕ್ಬಾರ್ದು . ಅವರವ್ರು ಅವರವ್ರ್ ಕೆಲ್ಸಾನೇ ಮಾಡ್ಬೇಕು ಅಂತ . ಚನ್ನೈ : ತಮಿಳುನಾಡಿನ ವಿಧಾನಸಭೆಗೆ ನಡೆದ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಜಯಲಲಿತಾ ನೇತೃತ್ವದ ಎಐಎಡಿಎಂಕೆ ಭಾರೀ ಬಹುಮತಗಳಿಸಿದ್ದು ರಾಜಾ ಹಗರಣದ ವಿರೋಧಿ ಅಲೆಯಲ್ಲಿ ಡಿಎಂಕೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನೆಲಕಚ್ಚಿದೆ . ಜಿ ಹಗರಣ ಡಿಎಂಕೆ ಸೋಲಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದು ಜಯಲಲಿತಾ ಮತ್ತೆ ಮುಖ್ಯ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಅಧಿಕಾರ ಸ್ವೀಕರಿಸಲಿದ್ದಾರೆ . ಚಪ್ಪರಕ್ಕೆ ನೇರಳೆ ಸೊಪ್ಪು , ಹೊಂಗೆ ಸೊಪ್ಪು , ಮಾವಿನ ಎಲೆ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬಳಕೆಯಾಗುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯ . ಆದರೆ ಇಂದು ತೆಂಗಿನ ಗರಿಗಳು , ಆಧುನಿಕವಾದ ಚಾಮಿಯಾನ ಬಳಕೆಯಾಗುವುದನ್ನು ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದೇವೆ . ಪೂರ್ವಾಚಾರಗಳನ್ನು ಬಿಡದಂತೆ ನೇರಳೆ ಕೊಂಬೆ , ಮಾವಿನ ಎಲೆ , ಹೊಂಗೆ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಕೊಂಡು ತಂದು ಬಳಸುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ನೋಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ . ( ಹಿಂದೆ ಶಂಬಾರವರ ಯಾವುದೋ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ( ಹೆಸರು ನೆನಪಿಲ್ಲ ) ಓದುತ್ತಿದ್ದಾಗ ನಾನು ಬರೆದಿಟ್ಟುಕೊಂಡ ಕೆಲವು ವಿಚಾರ ಇಲ್ಲಿವೆ ) ಭಾರತದ ಅ೦ಬಾಸೀಡರ್ ಆಗಿರುವ ಶ್ರೀ ಅಜಯ್ ಮಲ್ಹೋತ್ರಾರವರು ರಾಷ್ಟ್ರ ಧ್ವಜವನ್ನು ಹಾರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕುವೈಟ್‌ನಲ್ಲಿ . . . ಧರ್ಮೋ ರಕ್ಷತಿ ರಕ್ಷಿತಃ - ಧರ್ಮವನ್ನು ನಾವು ರಕ್ಷಿಸಿದರೆ , ಧರ್ಮವು ನಮ್ಮನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದು . ಧರ್ಮವೆಂದರೆ ನಡೆ ನುಡಿ . ನಮ್ಮ ಉಳಿವು ಅಳಿವು ಬೆಳೆವಿಗಿ , ನಿಸರ್ಗವೇ ಧರ್ಮ . ಅದರ ಅಳಿವು ನಮ್ಮ ( ಮಾನವ ಜನಾಂಗ ) ಅಳಿವು . ಅದನ್ನು ಈಗಿರುವಂತೆಯೇ ಉಳಿಸಿ , ಶಕ್ತಿಯುತವಾಗಿ ಬೆಳೆಸಿದರೆ ನಾವೂ ಬೆಳೆವೆವು . ಕಾಲ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಮಳೆ , ಬೆಳೆಯಾಗಿ , ಸುಭಿಕ್ಷತೆಯು ತುಂಬಿ ತುಳುಕುವುದು . ದಿಸೆಯಲ್ಲಿ ಮುಂದಾಗಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸೋಣವೇ ? ಹತ್ತು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಜರುಗುವ ವಿಶೇಷ ಉತ್ಸವದಲ್ಲಿ ಕೇರಳದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವೈಭವವೆಲ್ಲ ಮೈದಾಳಿರುತ್ತದೆಯಲ್ಲದೆ , ಜನರ ಉತ್ಸಾಹ , ಸಂಭ್ರಮಗಳು ಮುಗಿಲು ಮುಟ್ಟಿರುತ್ತವೆ . ಓಣಂ ಉತ್ಸವಾಚರಣೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಆಕರ್ಷಣೀಯ ಅಂಶವೆಂದರೆ ತಿರುಓಣಂನ ದಿವಸ ತಯಾರಿಸಲಾಗುವ ' ಓಣಸಾದ್ಯ ' ಎಂಬ ಅದ್ಭುತ ತಿನಿಸು . ಇದು 9 ತರದ ಭೋಜನವಾಗಿದ್ದು , 11 ರಿಂದ 13 ಬಗೆಯ ತರಾವರಿ ಖಾದ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ . ಓಣಸಾದ್ಯವನ್ನು ಬಾಳೆಯ ಎಲೆಗಳ ಮೇಲಿಟ್ಟು ಬಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಜನರು ಕೂಡ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಹಾಸಿದ ಚಾಪೆಗಳ ಮೇಲೆ ಕೂತು ಭೋಜನವನ್ನು ಸವಿಯುತ್ತಾರೆ . ಎಲ್ಲವೂ ತನಗೆ ಗೊತ್ತು ಎಂಬತ್ತಿತ್ತು ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಮುಖ ಚರ್ಯೆ . " ಅವನು ನಮ್ಮೊಡನೆ ಏಕೆ ಬರಲಿಲ್ಲ ? ಕಾರನ್ನು ಚಲಾಯಿಸುತ್ತಾ ಎಲ್ಲಿ ಹೋಗಿದ್ದ ? " ಇಝೈತ್ ಹೆಸರನ್ನೆತ್ತದೆ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಗೆ ನಮ್ಮ ಗುಪ್ತ ಭಾಷಾ ವಿನಿಮಯ ವಿದಿಯಂತೆ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದೆ . " ನಾವು ಒಳಗೆ ಹೋಗಿ ಊಟ ಮಾಡ್ಕೊಂಡು ಬಂದ್ವಲ್ಲಾ . . ? ಹಿಂದಿನ ತಿಂಗಳು ಅಲ್ಲೇ ಅವನ ಅಪಹರಣವಾಗಿತ್ತು . ಕಾವಲುಗಾರರೇ ಬಂದೂಕು ತೋರಿ ಅಪಹರಿಸಿ ಬಲು ದೊಡ್ಡ ಮೊತ್ತ ಕಿತ್ತಿದ್ದರು . ಇವನ ಅದೃಷ್ಟ ಬಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ . ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಪಹರಣಕಾರರಿಗೆ ಹಣ ಸಂದಾಯವಾದರೂ ತಮ್ಮ ಗೌಪ್ಯತೆಯನ್ನ ನಿಭಾಯಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಕೊಂದೇ ಬಿಡುತ್ತಾರೆ . ಅವತ್ತಿನಿಂದ ಇವ ಹೊರಗೇ ಬಂದಿರಲಿಲ್ಲ . . ಪಾಪ ಬಿಳಿಯ " ಎಂದ . ಇದನ್ನು ಕೇಳಿ ನನ್ನೆದೆಯ ಬಡಿತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿತ್ತು . ಅಂತಹ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ನಾ ಹೋಗಿ ಬಂದೆನೇ ? ಎಂದು ನನ್ನನ್ನು ನಾನೇ ಎಷ್ಟು ಸಾರಿ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿಕೊಂಡೆನೋ ತಿಳಿಯದು . " ಝೈಮರ್ ಸುಮ್ಮನೇ ಇದ್ದನೇ ಆಗ ? " ಮರು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದೆ . " ನನಗೆ ಅವನ ಮೇಲೆಯೇ ಅನುಮಾನ , ಹೇಗೆಲ್ಲಾ ಮಾಡಿಯೇ ಇಷ್ಟೊಂದು ಹಣ ಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದಾನೆ . ಕಳ್ಳ ಭಡವ " ಎಂದ ಕ್ಷಣ ನನಗೆ ಮಾತು ಹೊರಬರಲಿಲ್ಲ . ನನ್ನೊಡನೆ ಝೈಮರ್ ನಡೆದುಕೊಂಡ ರೀತಿ ಎಷ್ಟು ಅಪ್ಯಾಯಮಾನವಾಗಿತ್ತು . ಆದರೆ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಮಾತು ? ಗೊಂದಲಮಯನಾಗಿದ್ದೆ . ಮನುಷ್ಯ ಸಂಬಂಧಗಳು ಅದೆಷ್ಟು ಬೇಗ ಹಲವು ಆಯಾಮಗಳನ್ನ ಪಡೆಯುತ್ತಾ ಸಾಗುತ್ತವೆ ಎಂಬ ನೈಜ ಅನುಭವ ನನಗಂದಾಗಿತ್ತು . " ಅದು ಸರೀ , ಆತ ಕಾರನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗಿದ್ದ ? " ನನಗೆ ಸುಮ್ಮನಿರಲಾಗದೇ ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಲೇ ಇದ್ದೆ . " ಕಾರಿನಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನೇ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುವುದೂ ಸಾಧುವಲ್ಲ ಹಾಗೂ ಸುರಕ್ಷತೆಯೂ ಅಲ್ಲ . ವಾಹನದಲ್ಲಿ ಕೂತು ಹೊರಗೆ ಸುತ್ತಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ ಬಹುಪಾಲು ಕ್ಷೇಮ . ಅದನ್ನೇ ಆತ ಮಾಡಿದ್ದಾನೆ ಅಷ್ಟೇ . . ಇನ್ಯಾವುದೇ ವಿಶೇಷತೆ ಅದರಲ್ಲಿಲ್ಲ " ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಉತ್ತರ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿತ್ತು . ಎಂತಹ ವ್ಯೂಹಕ್ಕೆ ಬಂದು ಸುಲಭವಾಗಿ ಹಿಂತಿರುಗುತ್ತಿದ್ದೆನಲ್ಲಾ ಎಂಬ ಭಾವ ನನ್ನನ್ನು ನಿರಾಳನನ್ನಾಗಿಸಿತ್ತು . ಇದೆಲ್ಲದರ ಹಿಂದೆ ಇರುವುದು ಯಾವುದೇ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯೂ ಅಲ್ಲ , ಮಾಧ್ಯಮ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯೂ ಅಲ್ಲ . ಇದು ದಿನವಿಡೀ ಸುದ್ದಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾಡಲು ಬೇಕಾದ ಸರಕು ಸಂಗ್ರಹ ಹಾಗೂ ನಿರ್ಮಾಣ ಕೌಶಲ್ಯವಷ್ಟೆ . ಇದರ ಪರಿಣಾಮಗಳಾದರೂ ಏನು ? ಆರೇಳು ತಿಂಗಳುಗಳ ಹಿಂದೆ ಬಾಗ್ದಾದ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಂದಿನ ಅಮೆರಿಕಾದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಬುಷ್ ಮೇಲೆ ಇರಾಕ್‌ನ ಪತ್ರಕರ್ತನೊಬ್ಬ ಷೂ ಎಸೆದ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ವೈಭವೀಕರಿಸಿದ್ದರ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ನಾವಿಂದು ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ . ಇದರಿಂದ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಪಡೆದಂತೆ ನಮ್ಮ ಹಣಕಾಸು ಮಂತ್ರಿ ಚಿದಂಬರಂ ಅವರ ಮೇಲೆ ಸಿಖ್ ಪತ್ರಕರ್ತನೊಬ್ಬ ಷೂ ಎಸೆದದ್ದನ್ನು ಪದೇ ಪದೇ - ಈಗಲೂ ಕೂಡ - ತೋರಿಸುವ ಮೂಲಕ ನಮ್ಮ ಟಿವಿ ವಾಹಿನಿಗಳು ಅದನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿದ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವ ರೀತಿ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಆಘಾತಕಾರಿಯಾಗಿದೆ . ( ಕೆಲವೆಡೆ ಕೆಲವು ಕಿಡಿಗೇಡಿಗಳು ಷೂ ಎಸೆಯುವುದನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದನ್ನೂ ಸುದ್ದಿ ಸ್ವಾರಸ್ಯತೋರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ! ) ಬೇಜವಾಬ್ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣವಾದ ಸುದ್ದಿಯ ರೋಚಕತೆಯ ಫಲವನ್ನೀಗ ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ ಕಡೆ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ . ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಭೆಗಳಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲೆಲ್ಲೂ ಬೂಟುಗಳು ಮತ್ತು ಇತರೆ ಪದಾರ್ಥಗಳು ಹಾರಾಡತೊಡಗಿವೆ . ಅವುಗಳಲ್ಲೊಂದು ಮಾಧ್ಯಮದವರ ಕಡೆಗೂ ಹಾರಿ ಬರುವ ದಿನಗಳೇನೂ ದೂರವಿಲ್ಲವೇನೋ ! ಏಕೆಂದರೆ , ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ವ್ಯಾಪಾರದ ಅಮಲಿನಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ವಿವೇಕವನ್ನೇ ಕಳೆದುಕೊಂಡಂತಿವೆ . ಭಾಈ ಜೀ , ಆಪನೇ ಜೋ ಪ್ರಸ್ತುತ ಕಿಯಾ , ನಿಃಸಂದೇಹ ಗಾಡೀ ಕೋ ಭೇಜನೇ ವಾಲೇ ಕೀ ಹೀ ನಹೀ ಬಲ್ಕಿ ಚಢಾನೇ ವಾಲೇ ಕೀ ಮಜಬೂರೀ ಕೋ ಪ್ರರ್ದಶಿತ ಕರತಾ ಹೈ . ಇತನೇ ಮುಶ್ಕಿಲ ಕಾಮ ಕೋ ಸಹಜ ರೂಪ ಸೇ ಇತನೇ ಕಾಮ ಪೈಸೇ ಮೇಂ ಅಂಜಾಮ ದೇನೇ ಕೇ ಲಿಏ ಉಸ ಅನಾಮ ಕೋ ಮೇರಾ ಸಲಾಮ , ಪರ ಯಹ ಸಚ ಹೈ ಕಿ ವಾಸ್ತವಿಕ ಜ್ಞಾನೀ , ವಾಸ್ತವಿಕ ಕರ್ಮಯೋಗೀ , ಕಭೀ ಭೀ ಅಪನೇ ಕರ್ಮ ಕೋ ಪೈಸೇ ಸೇ ನಹೀ ಬಲ್ಕಿ ಇನ್ಸಾನ ಕೀ ಸಹೂಲಿಯತ ಸೇ ತೌಲತಾ ಹೈ ಔರ ಇಸೀ ಮೇಂ ಉಸೇ ಜೋ ಖುಸೀ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹೋತೀ ಹೈ ವಹೀ ಉಸಕಾ ಸಚ್ಛಾ ಪಾರಿಶ್ರಮಿಕ ಹೈ . ಆಸಾನೀ ಸೇ ರಿಶ್ವತ ಲೇಕರ , ಲೋಗೋಂ ಕೋ ಡರಾ ಕರ , ಆತಂಕವಾದ ಫೈಲಾ ಕರ , ಕಾನೂನ ಕಾ ಡರ ಬತಾ ಕರ , ಆದಿ - ಆದಿ ತರಹ ಸೇ ಧನ ಕಮಾನೇ ವಾಲೋಂ ಕೋ ಇಸಸೇ ಕುಛ ಸಬಕ ಮಿಲೇಗಾ , ಮುಝೇ ಸಂದೇಹ ಹೈ . ಚನ್ದ್ರ ಮೋಹನ ಗುಪ್ತ ಪ್ರೀತಿಗೆ ತನ್ನದೇ ಆದ ಸ್ಥಾನ - ಮಾನಗಳಿವೆ , ಪ್ರೀತೀನ ಯಾವತ್ತೂ ಕಾಮದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ನೋಡಬಾರದು ಎಂಬುದೆ ನನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯ . ಹೆಣ್ಣು , ಹೊನ್ನು , ಮಣ್ಣು ತಾನಾಗಿಯೇ ಒಲಿಯಬೇಕೆ ಹೊರತು , ಕಸಿದು ಕೊಳ್ಳುವ ಗೋಜಿಗೆ ಹೋಗಬಾರದು . ವಿನಾ ಕಾರಣ ತೊಂದರೆಗೆ ಸಿಲುಕಿ ನೋವಿನ ಸೆರೆಮನೆಯಲ್ಲಿ ವಿಲ , ವಿಲ ಅಂತ ನರಳಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತೆ . ಗಂಡು , ಹೆಣ್ಣಿನ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧ , ಅವರಿಬ್ಬರ ನಡುವಿನ ಪರಿಚಯ , ಸ್ನೇಹ , ಜಣಛಿ . . ಬಾವನೆಗಳು ಮುದಗೊಳ್ಳುತ್ತ , ಕಲ್ಪನೆಗಳು ಹದಗೊಳ್ಳುತ್ತ , ಕನಸುಗಳು ಕಾಡುತ್ತ , ಆಸೆಗಳು ಚಿಗುರುತ್ತ , ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಹರಳುವ ಪ್ರೀತಿಗೆ , ಅವಳ ರೀತಿಗೆ , ಮನಸ್ಸು ಅವಳ ಆರಾಧಿಸಲ್ಪಡುತ್ತೆ . ಒಂದು ಕ್ಷಣದ ಮೋಹ ಸುಖಕ್ಕಿಂತ , ಅವಳ ಜೊತೆ ಕಳೆಯುವ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕ್ಷಣದ ಮಧುರವಾದ , ಸಾಂಗತ್ಯವೇ . . ನಿಜವಾದ ಪ್ರೀತಿ . . ಪ್ರೀತಿಗೊಮ್ಮೆ ಶರಣಾಗಿ . . ! ! ನನ್ನೆದೆಯ ಬಾಂದಳದ ಹೊಂಬಿಸಿಲೇ ನಿನಗೆ ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ಶುಭಾಶಯಗಳು . ಮನಸ್ಸು ಹದಗೊಂಡು , ನನ್ನೆದೆಯ ತೋಟದಲ್ಲಿ , ಪ್ರೀತಿ - ಪ್ರೇಮಗಳ , ಸ್ನೇಹ - ಸಿಂಚನಗಳ , ಆಸೆ - ಆಕಾಂಕ್ಷೆಗಳ , ಬಗೆ - ಬಗೆಯ ಹೂಗಳು ನನ್ನೆದೆಯ ತೋಟದಲ್ಲಿ ಬಿರಿದಿವೆ . ಎಲ್ಲದಕ್ಕೂ ನೀ ಎನ್ನ ಪುಟ್ಟ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಯೂರಿದ್ದೇ ಕಾರಣ . ಅಂದಕಾರದಿಂದ , ಮಂದಗತಿಯಿಂದ ನಾ ಎದ್ದು , ಇಂದು ನಿನ್ನಿಂದ ಆನಂದದಲ್ಲಿದ್ದೇನೆ . ರಾತ್ರಿ ಗಡದ್ದಾಗಿ ಬಿಸಿ - ಬಿಸಿ ಊಟ ಮಾಡಿ , ಸ್ವಲ್ಪ ತರಲೆ ಮಾಡಿ , ಓಡಿ ಹಾಸಿಗೆ ಮೇಲೆ ಹಾರಿ ಕಂಬಳಿ ಒಳಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡರೇ ಅಮ್ಮನ ಧ್ವನಿ ಕೇಳಿದಾಗಲೇ ಬೆಳಗಾಯಿತೆಂದು ತಿಳಿಯುವುದು ! ! ಮುಂಜಾನೆ ಅಮ್ಮ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಕರೆದರೆ ಮಿಸುಕಾಡದ ದೇಹ ನನ್ನದು . ಅಮ್ಮ ಕರೆದಾಗ ಎಲ್ಲೋ ಕನಸಿನಲ್ಲಿ , ಯಾರೋ ಕರೆದ ಹಾಗೆ ಭಾಸವಾಗುತ್ತಿತ್ತು . ಅಮ್ಮ ಸಿಟ್ಟನಿಂದ " ಸಟ್ಟುಗ ಕಾಯಿಸಿ ಇಡುತ್ತೇನೆ " ಎ೦ದಾಗ ಸ್ವಲ್ಪ ನಿದ್ರೆ ಬಿಡುತಿತ್ತು . ಕುಂಬಳಕಾಯಿ ಮುಖ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಹಾಸಿಗೆಯಿಂದ ನೇರ ನನ್ನ ಪ್ರಯಾಣ ಒಲೆಯ ಬುಡದೆಡೆಗೆ ! ಆರಾಮವಾಗಿ ಬಿಸಿಕಾಯಿಸಿಕೊಂಡು ಮಲಗಿರುತ್ತಿದ್ದ ಬೆಕ್ಕನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ತಳ್ಳಿ ನಾನು ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ . ಒಲೆಯ ಬಳಿ ಬಿಸಿ ಕಾಯಿಸಿ - ಕಾಯಿಸಿ ಕಾಲಿನ ಚರ್ಮ ಬಿರುಕು ಬಿಟ್ಟಿರುತ್ತಿದ್ದವು . ಅಮ್ಮನ ವಟ - ವಟ ಅಲ್ಲಿಯು ಮು೦ದುವರಿಯುತ್ತಿತ್ತು . ಕಣ್ಣು ಮುಚ್ಚಿಕೊಂಡು ಬಚ್ಚಲು ಮನೆಗೆ ಹೋಗಿ ಹಲ್ಲುಜ್ಜಿ , ಮುಖತೊಳೆದು ಅಮ್ಮ ಹೇಳಿದ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿ ಶಾಲೆಗೆ ಹೊರಡಲು ಸಿದ್ದನಾಗುತ್ತಿದ್ದೆ . Read more ಯುವತಿಯರು ಧರಿಸುವ ಬ್ರಾ ಸೈಜ್ ಆಧರಿಸಿ ಉದ್ಯೋಗ ನೇಮಕಾತಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ ಕ್ಯಾಥೆಲ್ಕೋ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಛೀ ಥೂ ಎಂದು ಉಗಿದಿವೆ . ಆದರೆ , ರೀತಿ ಯಾವುದೇ ಕೃತ್ಯ ನಡೆದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಚೆಸ್ಟರ್ ಫೀಲ್ಡ್ ಮರೈನ್ ಸಪ್ಲೈ ಕಂಪೆನಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದೆ . ಪುರುಷ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳೇ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುವ ಕ್ಯಾಥೆಲ್ಕೋ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಪೆಟೆ ಸ್ಮಿತ್ ಮತ್ತು ಕೆವಿನ್ ವಾರ್ಡ್ ಎಂಬುವ ಇಬ್ಬರು ಕೀಚಕರಿದ್ದಾರೆ . ಮಹಿಳಾ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ಕೆಲಸ ಒದಗಿಸಲು ವಿನೂತನ ಮಾನದಂಡವನ್ನು ಅವರು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ . . . . Blood is thicker than Water ಎನ್ನುವ ಮಾತೊಂದು ಬರುತ್ತದೆ . ಅಣ್ಣ ತಮ್ಮನನ್ನು ವ್ಯವಹಾರದ ಸಲುವಾಗಿ ಅಮೆರಿಕಾಗೆ ಕಳುಹಿಸುತ್ತಾನೆ . ಆತ ಹೇಗೆ ಅಲ್ಲಿಯ ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಕೊಂಡು ಕೊನೆಗೆ ಅಣ್ಣನನ್ನೇ ಕೊಲೆ ಮಾಡುವ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಇಳಿಯುತ್ತಾನೆಂಬುದರ ಕಥೆ . ಕೊನೆಗೆ ಹೀಗೆ ಮಾಡಿಬಿಟ್ಟೆನಲ್ಲಾ ಎಂಬ ಪಶ್ಚಾತ್ತಾಪದಲ್ಲೂ , ತಾನೂ ಅದೇ ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಣಬಿಡುತ್ತಾನೆ . ಅಮೆರಿಕವನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಸುವ ಭಾಗವೂ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿಲ್ಲ . ಕೇವಲ , ಹುಡುಗನೊಬ್ಬನಿಗೆ ೧೦೦ ಡಾಲರ್ ನೋಟೊಂದನ್ನು ಕೈಗಿಟ್ಟು , ಎಲ್ಲರೂ ಕರುಣಾಮಯಿಗಳು ಎಂಬಂತೆ , ' This is real America ' ಎಂದು ಹೇಳಿಸಲಾಗಿದೆ ! ! ನಿನ್ನೆಯ ಕನ್ನಡಪ್ರಭ ಸಾಪ್ತಾಹಿಕ ಓದುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಸುರೇಶ್ ವೆಂ . ಕುಲಕರ್ಣಿ ಎಂಬುವವರು ಬರೆದ ಬೇಂದ್ರೆ ಬದುಕಿನ ಪುಟ್ಟ ಘಟನೆಯೊಂದು ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬಿತ್ತು . ಬೇಂದ್ರೆ ಅಜ್ಜ ಅಂದ್ರೆ ನಂಗೆ ತುಂಬಾ ಇಷ್ಟ . ಬದುಕಿನ ಜೊತೆ ನೇರ ಮಾತಿಗಿಳಿಯುವ ಅವರ ಕವನಗಳು ನಂಗಿಷ್ಟ . ಬೇಂದ್ರೆ ಕುರಿತಾಗಿ ಬರೆಯುವ ಸುನಾಥ್ ಅಂಕಲ್ ಬ್ಲಾಗ್ ಸಲ್ಲಾಪ , ಗೋದಾವರಿ ಮೇಡಂ ಎಲ್ಲಾರ ಬರಹಗಳನ್ನು ಓದುತ್ತಿರುವೆ . ಇದೀಗ ಕನ್ನಡಪ್ರಭದಲ್ಲಿ ಬಂದಿರುವ ಸುರೇಶ್ ವೆಂ . ಕುಲಕರ್ಣಿ ಅವರ ಬರಹಗಳನ್ನು ತೆಗೆದು ಯಥಾವತ್ತಾಗಿ ಹಾಕೊಂಡಿರುವೆ . . ಇದು ಕೃತಿಚೌರ್ಯ ಅಲ್ಲ , ಬೇಂದ್ರೆ ಕುರಿತಾದ ಇಂಥ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವತ್ತ ನನ್ನ ಪುಟ್ಟ ಹೆಜ್ಜೆಯಷ್ಟೇ . ಕನ್ನಡ ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಹಕ ಸೇವೆ ಸಿಗಬೇಕಾದ್ದು ನಮ್ಮ ಹಕ್ಕು . ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಹಕ - ಸೇವೆಗೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಬೇಕಾದ್ದು ನಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯ . ಜನರಲ್ಲಿ ವಿಚಾರದ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಲು ಮುಂದಾಗೋಣ . ಹೊಸ ವರ್ಷದ ಹೊಸ್ತಿಲಿನಲಿ ನಿಂತು ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಇಂತಹ ಅನ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಆಗಬಿಡುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಒಗ್ಗಟ್ಟಿನಿಂದ ದನಿಗೂಡಿಸಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಹಕ ಸೇವೆಗೆ ಒತ್ತಾಯ ಮಾಡೋಣ , ಗ್ರಾಹಕ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳಿಗೆ ದೂರು ಸಲ್ಲಿಸಲೂ ಮೂಲಕ ನಮ್ಮ ಹಕ್ಕನ್ನು ದಕ್ಕಿಸಿಕೊಳ್ಳಲೂ , ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ನಿರಾಕರಿಸುವವರಿಗೆ ತಕ್ಕ ಪಾಟವನ್ನು ಕಲಿಸಲೂ ಮುಂದಾಗೋಣ ಬಾ ಗುರು ! ಯಾಕೆ ಹೀಗೆ ? ಕಾನೂನು , ನ್ಯಾಯ , ದಾವೆ , ವಕೀಲಿಕೆ , ಸತ್ಯ , ನೀತಿ ಮೊದಲಾದವುಗಳ ಕುರಿತು ಒಂದು ಸಮಾಜವಾಗಿ ನಮ್ಮ ಸೃಜನಶೀಲ ಅಥವಾ ಕಲಾತ್ಮಕ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಏನೂ ಇಲ್ಲವೇ ? ನಮ್ಮ ಸಮ್ಮಿಶ್ರ ಸರಕಾರಕ್ಕೆ ನಾಂದಿ ಹಾಡಿದ ಜೋತಿಷ್ಯ ಪಂಡಿತ ಯಾವ ಕವಡೆ ಕಾಸಿಗೋಸ್ಕರ ಕವಡೆ ಉರಿಳಿಸಿ ನಮ್ಮ ಜನ್ಮ ಕುಂಡಲಿಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿದನೋ ನಾನು ಕಾಣೆ . ಪ್ರತಿ ವಿಷಯದಲ್ಲೂ ನಮ್ಮಿಬ್ಬರಲ್ಲಿ ಬಿನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಖಂಡಿತ ಇರುತ್ತೆ . ಮತ್ತೆ ಇಷ್ಟೆಕ್ಕೆಲ್ಲಾ ಆಗ ತಾನೇ ಜೋತಿಷ್ಯ ಕಲೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಮನೋಜ , ಮೂವತ್ತನೆ ವಯಸ್ಸಿನ ಒಳಗೆ ನಿನ್ನ ಮದುವೆ ಆಗದಿದ್ದರೆ , ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ಮದುವೆ ಆಗಲ್ಲ ಕಣೋ ಎಂದು ತನ್ನ ಕಲಿತ ವಿದ್ಯೆಯ ಪ್ರಯೋಗ ನನ್ನ ಮೇಲೆ ಮಾಡಿದ್ದು ಕೂಡ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಸರಕಾರ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂತು . ನಿಮ್ಮ ಹಲವಾರು ' ಪುಸ್ತಕೋದ್ಯಮ ಉಳಿಸಿ ' ಹೋರಾಟದ ಸಾರಾಂಶದಂತಿರುವ ಲೇಖನಕ್ಕೆ ' ದೇಶಕಾಲ ' ' ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಒತ್ತಡ ' ಲೇಖನವನ್ನು ಓದದೆಯೇ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯುಸುತಿದ್ದೇನೆ . ಡಾರ್ವಿನ್ " survival of the fittest " ವಾದ ಪುಸ್ತಕೋದ್ಯಮದಲ್ಲಿಯೂ ಅನ್ವಯವಾಗುತ್ತದೆ . ಮನುಷ್ಯ ಪ್ರಾಣಿ ಜಗತ್ತಿನ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಾಣಿಸಂಕುಲವನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡ ಹೊರಟ ಹಾಗೆ ಕಪುಪ್ರಾ , ಡಿಸ್ಕೌಂಟ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿ , ಮಾಲ್ ಗಳು ನಿಮ್ಮಂಥ ಬಿಡಿ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡಲು ಹೊರಟಿವೆ . ಒಂದೋ ನೀವು ಸೆಳೆತ / ಚಪಲಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಾಗಬೇಕು . ಅಥವಾ ನೀವು ಮಾಡುವಂತೆ ಹೋರಾಡಬೇಕು . ಮೊದಲೇ ಸೊರಗಿರುವ ಕನ್ನಡ ಪುಸ್ತಕೋದ್ಯಮ , ಪಿಡುಗನ್ನು ಹೇಗೆ ಎದಿರಿಸುತ್ತದೆಯೋ ? - ಕೃಷ್ಣ ಮೋಹನ ಸಬ್ ಕಾ ಖುಶೀ ಸೇ ಫಾಸ್‌ಲಾ ಏಕ್ ಕದಮ್ ಹೈ ಹರ್ ಘರ್ ಮೇ ಏಕ್ ಹೀ ಕಮರಾ ಕಮ್ ಹೈ ( ೪೫ ) ಎಲ್ಲರ ಖುಷಿಗೆ ದೂರವಿದೆ ಇನ್ನೊಂದು ಹೆಜ್ಜೆ ಪ್ರತಿ ಮನೆಯಲ್ಲೂ ಕಡಿಮೆಯಿದೆ ಕೋಣೆಯೊಂದು ( ಇಲ್ಲಿ ನನಗೆ ` ಏಕ್ ಹೀ ಕಮರಾ ' ಪದಗುಚ್ಛವನ್ನು ಕನಕ ಗಮನಿಸಿಲ್ಲ ಅನ್ನಿಸುತ್ತದೆ . ಕಡಿಮೆಯಿದೆ ಕೋಣೆಯೊಂದು ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಪೋಲಿಯೋ ಲಸಿಕೆ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಯೋಜನ / ದುಷ್ಪರಿನಾಮ ವದಂತಿ ಪತ್ರಿಕೆ / ಮಾಧ್ಯಮ ವನ್ನು ಈಗ ಚಿಂತೆ ಗಿಡು ಮಾಡುವುದಲ್ಲದೆ ಪೋಷಕ ವರ್ಗ ದವರಿಗೆ ಗಾಬರಿ ಮಾಡಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆ ಗಳಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯರನ್ನು ಕೊಡ ದಿನವೀಡಿ ಶ್ರಮಿಸಿ ನಿಜವಾಗಿ ಆದದ್ದೇನು ಎಂದು ಪ್ರಕಟಿಸಲು ಹರ ಸಾಹಸ ಮಾಡ ಬೇಕಾಯಿತು . ಪೋಲಿಯೋ ಹನಿ ಹಾಕಿಸಿಕೊಂಡ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಜ್ವರ ಬರುತ್ತಿದೆ . ತೀವ್ರ ಹೊಟ್ಟೆ ನೋವಿನಿಂದ ಅಳುತ್ತಾರೆ . ವೈದ್ಯಕೀಯ ದ್ರಸ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳ ಮೈ ಬಿಸಿ ಇರುತ್ತದೆ . ಬೆಚ್ಚಗಿನ ಉಡುಪು ಧರಿಸಿ ಮೈ ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ಬಿಡದೆ ರಕ್ಷಣೆ ಕೊಡಬೇಕು . ಇದೆ ಸಂಧರ್ಭ ದಲ್ಲಿ ವದಂತಿ ಪೋಷಕರ ತಪ್ಪು ತಿಳುವಳಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು . ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಒಡಲು ಕಾರಣ . ಮಾತಾಡಲು / ಬರೆಯಲು ಇದು ಸುಲಭ . ಇದನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ ಪೋಷಕರ ಸ್ಥಿತಿ ಹೇಗಿರಬೇಕು ನೀವೇ ಯೋಚಿಸಿ . ಸಾರ್ವಜನಿಕರ / ವೈದ್ಯರ ಸಮಯ ಪ್ರಜ್ಞೆ ಇಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿ ಈಗ ಪರಿಸ್ತಿತಿ ಶಾಂತ ವಾಗಿದೆ . ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ತನಿಕೆ ಮಾಡಿ ಇಂತಹ ವರದಿ ಗಳು ಮುಂದೆ ಮರುಕಳಿಸದಂತೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ ಕಾಪಾಡಬೇಕು . ಯಾವುದೇ ಮಗುವಿನ ಮೇಲೆ ಪೋಲಿಯೋ ಲಸಿಕೆ ದುಸ್ಪರಿನಾಮ ಮಾಡಿಲ್ಲ / ಮಾಡುವುದು ಇಲ್ಲ . ಪ್ರಪಂಚದ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಗಳಿಂದ ಇದು ಸ್ಪಷ್ಟ ವಾಗಿದೆ . ಕಿಡಿಗೇಡಿಗಳು ಹರಡಿದ ವರದಿ ಯಲ್ಲದೆ ಬೇರೆ ಏನೂ ಇಲ್ಲ . ಸರ್ವೇ ಜನ : ಸುಕಿನೋ ಭವಂತು : ಉಪ ಚುನಾವಣೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ದಯವಿಟ್ಟು ಇದರ ಲಾಭ ಪಡೆಯಲು ಯತ್ನಿಸಬೇಡಿ ನಮಸ್ಕಾರ ಶುಭಂ : ನಾಗೇಶ್ ಪೈ . ಭವ್ಯ ಭಾರತದ ನವ ನಿರ್ಮಾಣ ವೇದಿಕೆ . ಅಳೋದು ನಿನ್ನ ವೀಕ್‌ನೆಸ್ ! ಎಂದು ಬೈಯಬಹುದು , ಆದ್ರೆ ಅಳೋದ್ರಲ್ಲೂ ಒಂಥರಾ ಖುಷಿಯಿದೆ . ಅಂದು ಸ್ಕೂಲಿಗೆ ಹೋಗಲ್ಲ ಎಂದು ಅಮ್ಮನ ಸೆರಗು ಹಿಡಿದು ರಚ್ಚೆ ಹಿಡಿದಾಗ ಅಮ್ಮ ಉದ್ದ ಕೋಲಿನಲ್ಲಿ ಹೊಡೆದು ಶಾಲೆಗೆ ಕಳಿಸಿದ್ದು ನೆನಪಾಗುತ್ತೆ . ಕ್ಲಾಸಿನಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಊದಿಕೊಂಡ ಮುಖ ನೋಡಿ ಮುಖ ಏಕೆ ಹೀಗಿದೆ ಎಂದಾಗ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಸ ಬಿದ್ದಿದೆ ಎಂದು ಹಸಿ ಹಸಿ ಸುಳ್ಳು ಹೇಳಿದ್ದೆ . ಟೀಚರ್ ಬಳಿ ಹೇಳದಿದ್ರೂ ಅತ್ತು ಅತ್ತು ಸಮಾಧಾನ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದೆ . ಅಮ್ಮ ನೀಡಿದ ಬೆತ್ತದ ರುಚಿನೂ ಮರೆತೇ ಹೋಗಿತ್ತು . ಹೌದು , ಅಳೋದ್ರಲ್ಲಿ ನಗುವಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸುಖ ಇದೆ . ಥೂ ! ಅಳ್ತೀಯಾ ಎಂದು ಎಲ್ರೂ ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ರೇಗಬಹುದು . ಆದರೆ , ಅಳು ನನ್ನ ಶಕ್ತಿ , ಅಳು ನನಗೆ ಮತ್ತೆ ನಗುವಾಗುವ ಚೈತನ್ಯ , ಅಳು ನನ್ನೆಲ್ಲಾ ನೋವುಗಳನ್ನು ಮರೆಯೋಕಿರುವ ದಾರಿ . ಅಳು ಯಾವ ಹೆಣ್ಣಿನ ವೀಕ್ ನೆಸ್ ಕೂಡ ಅಲ್ಲ , ಹೆಣ್ಣಲ್ಲದೆ ಗಂಡು ಅಳೋಕ್ಕಾಗುತ್ತಾ ? ಅಳು ಹೆಣ್ಣಿನ ಹುಟ್ಟು ಶಕ್ತಿ ಎಂದು ಹೇಳೋದು ನಂಗೆ ಹೆಮ್ಮೆನೇ . ನಾನು ಅಮ್ಮನ ಮನೆಯಿಂದ ಗಂಡನ ಮನೆಗೆ ಬರುವಾಗ ಅತ್ತಿದ್ದೆ . ಅದು ಅಮ್ಮನ ಜೊತೆಗೆ , ಮನೆ ಜೊತೆಗೆ ಆಕೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡ ಅನನ್ಯ ಬಾಂಧವ್ಯ . ಗಂಡನೆದುರು ಗಳಗಳನೆ ಅಳಬಹುದು , ಅದು ಹೆಣ್ಣಿನ ವೀಕ್‌ನೆಸ್ ಅಲ್ಲ , ಗಂಡನ ಮೇಲಿನ ಪ್ರೀತಿ . ಮಕ್ಕಳು ತಪ್ಪು ಮಾಡಿದಾಗ ಕಣ್ಣೀರು ಒರೆಸುತ್ತಾ ಬುದ್ಧಿ ಹೇಳೋ ಅಮ್ಮ , ತನ್ನ ಗಂಡ ತಪ್ಪು ಮಾಡಿದಾಗಲೂ ಅಳುತ್ತಲೇ ಅವನೆದೆಯಲ್ಲಿ ಆಸರೆ ಪಡೆಯೋ ಪತ್ನಿ , ಅದು ಅವಳ ವೀಕ್ ನೆಸ್ ಅಲ್ಲ . ತನ್ನವರಲ್ಲದವರ ಎದುರು ಹೆಣ್ಣೊಬ್ಬಳು ಎಂದೂ ಅಳಲಾರಳು . ಅಳೋದ್ರ ಹಿಂದೆ ನೋವು , ಕಾಳಜಿ , ಪ್ರೀತಿ , ವಿಶ್ವಾಸ ಎಲ್ಲನೂ ಇರುತ್ತೆ . ಕಳೆದುಕೊಂಡ ಅಜ್ಜ - ಅಜ್ಜಿಯ ನೆನಪು ಅಳು ತರಿಸಿಲ್ವಾ ? ಎಲ್ಲೋ ಮರೆಯಾದ ಗೆಳತಿ ಅಥವಾ ಗೆಳೆಯನ ನೆನಪು ಕಾಡಿದಾಗ ಕಂಗಳು ಹನಿಗೂಡೋಲ್ವಾ ? ತವರು ಮನೆಯ ನೆನಪಾದಾಗ ಗಂಡನ ಮಡಿಲಲ್ಲಿ ಮಗುವಿನಂತೆ ಬಿಕ್ಕಿ ಬಿಕ್ಕಿ ಅತ್ತಿಲ್ವಾ ? ಅಳು ಕೂಡ ಬರೋದು ಎದುರಿಗೆ ನಮ್ಮ ಅಳುವನ್ನೂ ಸ್ವೀಕರಿಸುವವರು ಇದ್ದಾರೆ ಎಂದಾಗ ಮಾತ್ರ . ಕಣ್ಣಿರಿನ ಬೆಲೆ ತಿಳಿಯೋರು ನಮ್ಮೆದುರು ಇದ್ದಾಗ ಮಾತ್ರ . ಅದು ವೀಕ್ ನೆಸ್ ಅಲ್ಲ . ಪ್ರೀತಿ , ಸ್ನೇಹ , ಅನನ್ಯ ಬಾಂಧವ್ಯದ ಬೆಸುಗೆಯೊಂದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಅಳು ಬರುತ್ತೆ . ಅದು ಯಾವ ಹೆಣ್ಣಿನ ವೀಕ್‌ನೆಸ್ ಅಲ್ಲ , ಅಳು ತನ್ನೊಳಗೆ ಪರಿಹಾರ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವ ಪರಿ ಅಷ್ಟೇ . ಪ್ರಕಟ : ( http : / / hosadigantha . in / epaper . php ? date = 06 - 03 - 2010 & name = 06 - 03 - 2010 - 21 ) ಸುಮ್ಮನಿರಬೇಕು ಹೀಗೆ ಅಂದಿದ್ದು ಹಾಗೆ ಕೇಳಿಸಬಾರದು ನೋಡು ಜೀವವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಹೊಸತೆ ತೊಡುವ ಗಾಜಿನಂಗಡಿಯ ತೊಡೆ ತೋರಿಸುವ ಪಿಗರ್ರಿ . . ಗೂ ಕಿವಿ ಕೇಳಿಸುತ್ತದಂತೆ ಅವುಗಳದೊಂದು ನೋಟಕ್ಕೇ ನಕ್ಷತ್ರ ಉದುರಿ ನಲುಗುತ್ತ ಮುಲುಗುತ್ತ ಹರಟುತ್ತ ಉರುಳುತ್ತ ಹೊರಳುತ್ತ ಹೋಳಾಗುತ್ತಾ ಮೆತ್ತಗೆ ಕರಗುತ್ತವೆ ಜಿಲ್ಲಾ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಸಚಿವರಾದ ಶ್ರೀ ಎಸ್ . ಸುರೇಶ್ ಕುಮಾರ್ ರವರಿಗೂ ಸನ್ಮಾನ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗುವದು . ಸಚಿವರಾದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ನಗರ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಮಾಡಿ ಸಿದ್ಧಿವಿನಾಯಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ , ಬಾಳನಕಟ್ಟೆ ವಾಣಿಜ್ಯ ಸಂಕೀರ್ಣ , ಅಕ್ಕ - ತಂಗಿ ಕೆರೆ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿ - ಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಂತೆ ಹಾಗೂ ನಗರದ ಮಧ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹಾಕಿರುವ ಕಸದ ರಾಶಿಗಳನ್ನು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲು ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಆದೇಶ ನೀಡಿದ್ದರೂ , ಈವರೆಗೂ ಎಲ್ಲಾ ಕಸದ ರಾಶಿಗಳು ಅಲ್ಲಲ್ಲಿಯೇ ಯತಾಸ್ಥಿತಿ ಕಾಯ್ದುಕೊಂಡಿರುವುದಕ್ಕೆ ನಾಗರೀಕ ಸನ್ಮಾನ ಮಾಡುವುದೇ ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ ಎಂದಿದ್ದಾರೆ . ಪಕ್ಕದ ಮನೆ ಹುಡುಗಿ ಸೂಪರ್ ನೋಡೋಕಂತ ಹೋದ ಮೀಟರ್ ಅವರಮ್ಮ ಓದ್ತಿದ್ರು ಪೇಪರ್ ಇವನನ್ನ ನೋಡಿ ಹರದ್ರು ಪರ್ ಪರ್ ಇಲ್ಲಿಂದ ಶ್ರೀಜೋಶಿಯವರ ಶನಿದೆಸೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು . ಒಟ್ಟು . ಲಕ್ಷದ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ , ಬ್ಯಾಂಕ್ ' ಕ್ರಪೆ ಮಾಡಿ ' ಕೊಡಮಾಡಿದ ೩೪ , ೫೦೦ ರೂಪಾಯಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು . ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳು ತಯಾ ರಾದವು . ವ್ಯಾಪಾರವೂ ನಡೆಯಿತು . ಮಾರಾಟದಿಂದ ಬಂದ ಹಣ ಪುನಃ ಕಚ್ಚಾ ಸಾಮಾಗ್ರಿ ಖರೀದಿಸಲು ವ್ಯಯವಾಯಿತು . ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಉತ್ತರ ಯಾರಿಗೂ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ . ಹಾಗೆನ್ನುವುದಕ್ಕಿಂತ ಎಲರೂ ಒಪ್ಪುವಂಥ ಉತ್ತರವನ್ನು ಯಾರೂ ಕೊಟ್ಟಿಲ್ಲ . ಕೊಟ್ಟರೂ ಅದರಿಂದ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಸಮಾಧಾನ ಸಿಕ್ಕಿಲ್ಲ ಎನ್ನಬಹುದೇನೋ . ಏಕೆಂದರೆ , ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಸಿಗುವ ಉತ್ತರ ಪುನಃ ಪುನಃ ಮತ್ತಷ್ಟು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕುತ್ತದೆ . ಕೊನೆಗೆ ಪ್ರಶ್ನೆಯೊಂದೇ ಬೃಹದಾಕಾರವಾಗಿ ಕಾಡುತ್ತದೆ . ಅನೇಕ ದಾರ್ಶನಿಕರು , ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಗಳು ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ಜೀವ ಸವೆಸಿದ್ದಾರೆ . ಉತ್ತರ ಸಿಗದೇ ತಮ್ಮ ಮುಂದಿನವರಿಗೆ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ದಾಟಿಸಿದ್ದಾರೆ . ಆದರೆ ಇದಕ್ಕೆ ಸಿಗುವ ಉತ್ತರ ಮಾತ್ರ ದಡಸೇರಿಲ್ಲ . ಹೀಗಾಗಿ ಪ್ರಶ್ನೆ ಪದೇ ಪದೆ ನಮ್ಮ ಮುಂದೆ ಈಜುತ್ತಾ ತರಂಗಗಳನ್ನು , ವೈಚಾರಿಕ ಅಲೆಗಳನ್ನು ಆಗಾಗ ಎಬ್ಬಿಸುತ್ತಿರುತ್ತದೆ . ಬದುಕಿನ ಉದ್ದೇಶವೇನು ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಝೆನ್ ಗುರುವೊಬ್ಬ ` ಉದ್ದೇಶರಹಿತವಾಗಿರುವುದೇ ಬದುಕು ' ಎಂದು ಅತ್ಯಂತ ಸರಳವಾಗಿ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ - ಆದರೆ ಆತನ ಪ್ರಕಾರ - ಅತ್ಯಂತ ದೀರ್ಘವಾಗಿ ಉತ್ತರಿಸಿದ್ದಾನೆ . ಆದರೆ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಉತ್ತರ ಅಷ್ಟು ಸುಲಭಕ್ಕೆ ದಕ್ಕುವಂಥದ್ದಲ್ಲ . ಹಾಗೆಂದು ಎಷ್ಟೇ ಹಣೆ ಚಚ್ಚಿಕೊಂಡರೂ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ . ಬದುಕಿನ ಉದ್ದೇಶವೇನು ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಬೀchi ತಮಾಷೆಯಿಂದ ತೀಕ್ಷ್ಣ ಉತ್ತರ ನೀಡಿದ್ದರು - ` ಸಾಯುವ ತನಕ ಜೀವನ ಸಾಗಿಸುವುದೇ ಬದುಕಿನ ಉದ್ದೇಶ . ' ಅಲ್ಲ ಅಂತ ಹೇಗೆ ಹೇಳ್ತೀರಿ ? ಆದರೂ ಬದುಕಿನ ಉದ್ದೇಶ ಮಾತ್ರ ಪೂರ್ತಿ ಮನವರಿಕೆಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ . ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಕಿಲಾಡಿ ಝೆನ್ ಗುರು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ - ` ಜೀವನದ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳದೇ ಬದುಕುವುದೇ ಬದುಕಿನ ಉದ್ದೇಶ . ' ಹೀಗಂದ್ರೆ ಏನು ಹೇಳಿದಂತಾದೀತು ? ಇನ್ನು ಪ್ರಶ್ನೆ ಹಿಡಕೊಂಡು ಕೆಲವರಂತೂ ಪುಸ್ತಕ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ , ಭಾಷಣ ` ಕೊರೆ ' ದಿದ್ದಾರೆ , ಸಂಶೋಧನೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ , ಏನೆಲ್ಲ ಮಾಡಬಹುದೋ ಅವನ್ನೆಲ್ಲ ಮಾಡಿ ಮುಗಿಸಿದ್ದಾರೆ , ಆದರೂ ಗಿಟ್ಟಿಲ್ಲ . ಇವೆಲ್ಲ ಗೊತ್ತಿದ್ದೂ ಗೊತ್ತಿದ್ದು ಮತ್ಯಾಕೆ ಈಗ ನಿಮ್ಮ ರಾಗ ಎಂದು ಕೇಳಬಹುದು . ಕೇಳಬೇಕಾದ್ದೇ . ಆದರೆ ಉತ್ತರ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ ಅಂತ ಪ್ರಶ್ನೆ ಕೇಳದೇ ಇದ್ದರೆ ಹೇಗೆ ? ಉತ್ತರ ಎಲ್ಲಾದರೂ ಭೇಟಿಯಾಗಬಹುದು , ಮುಖಾಮುಖಿಯಾಗಬಹುದು ಅಥವಾ ಕಣ್ಣು ಮಿಟುಕಿಸಿ ಮಾಯವಾಗಬಹುದು . ಬದುಕಿನ ಉದ್ದೇಶವೇನು ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಸಿಕ್ಕ ಉತ್ತರ ಉತ್ತರ ಅಲ್ಲವಂತೆ . ಅದು ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಶ್ನೆಯಂತೆ ! ಹಾಗಂತ ಹೇಳಿದವರೂ ಬೀchiಯೇ . ಹೀಗೆಲ್ಲ ಅಂದ್ರೆ ಹೇಗೆ ಎಂದು ಕೇಳಿಯೂ ಉತ್ತರ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೆ ಹೇಗೆ ? ಬದುಕಿನ ಬಗ್ಗೆ ಮೂಲಭೂತ ಪ್ರಶ್ನೆಯ ಇಡಗಂಟನ್ನು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ತಡಕಾಡುತ್ತಿರುವಾಗ ಅಚಾನಕ್ಕಾಗಿ ಸಿಕ್ಕಿದ್ದು ಓಶೋ ಎಂದೋ ಬರೆದ The Hidden Splendor ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕ . ಜಂಗುಹಿಡಿದ ಟ್ರಂಕಿನ ಮೈಯ ಹಾಗೆ , ಹಾಳೆಗಳೆಲ್ಲ ಪಳೆಯುಳಿಕೆಗಳ ಹಾಗೆ , ತರಚಿದ ಗಾಯದಿಂದ ಕಿತ್ತುಹೋದ ಹಾಳೆಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಪ್ರಯಾಸಪಟ್ಟು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡ ಪುಸ್ತಕದ ಹಾಗೆ , ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಅಂಥದ್ದೊಂದು ಪುಸ್ತಕ ಸಿಕ್ಕಿತು . ಪುಸ್ತಕದೊಳಗೆ ಓಶೋ What is the aim of Life ? ಎಂಬ ಅಧ್ಯಾಯ ಬರೆದಿದ್ದಾನೆ . ಪ್ರಶ್ನೆಯೆಂಬ ಪಾತರಗಿತ್ತಿಯನ್ನು ಹಿಡಿಯಲು ಪ್ರಯಾಸಪಟ್ಟ ಓಶೋ , ಪಾತರಗಿತ್ತಿ ಸಿಕ್ಕಿತೇನೋ ಎಂಬಂತಿರಲು ಅದು ಕೈಗೆ ಸಿಗದೇ ಹಾರಿಹೋಗಿ ಪುನಃ ಅದರ ಹಿಂದೆ ಬಿದ್ದು ಅನುಭವಿಸುವ ತಾಕಲಾಟವನ್ನು ಅದನ್ನು ಓದಿಯೇ ಅನುಭವಿಸಬೇಕು . ಹಾಗಾದರೆ ಕೊನೆಗೆ ಪಾತರಗಿತ್ತಿ ಸಿಕ್ಕಿತಾ ? ಹಾರಿ ಹೋಯಿತಾ ? ನೀವೇ ಹೇಳಬೇಕು . ಹೀಗೊಂದು ಚಿಕ್ಕ ಬ್ರೇಕ್ ! ಬ್ರೇಕಿನ ಬಳಿಕ ಓಶೋ ಏನಂತಾರೆ ಕೇಳೋಣ . ಬದುಕಿನ ಉದ್ದೇಶವೇನು ? ಇದು , ಎರಡೇ ಪದಗಳ , ತಕ್ಷಣವೇ ಉತ್ತರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಂಥ ಪ್ರಶ್ನೆ . ಯಾರಾದರೂ - ` ನೀವು ಹೇಗೆ ಬದುಕಬೇಕು ' ಅಂತ ಆಸೆ ಪಡ್ತೀರಿ ? ಈಗಿನ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ನಮಗಿರುವ ಸಂಭ್ರಮವೇನು ? ಸಂಕಟಗಳು ಏನೇನು ಎಂದು ಕೇಳಿದರೆ ಉದ್ದುದ್ದದ ವಿವರಣೆ ನೀಡಬಹುದು . ಆದರೆ ` ಬದುಕು ಎಂದರೇನು ? ಅದರ ಉದ್ದೇಶವೇನು ? ' ಎಂದು ಕೇಳಿದರೆ ` ಇದಮಿತ್ಥಂ ' ಎಂಬಂಥ ಉತ್ತರ ಕೊಡುವುದಂತೂ ಸುತರಾಂ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ . ಇಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಒಗಟಿನಂಥ ಉತ್ತರ ಹೇಳುವುದಾದರೆ - ` ಬದುಕುವುದನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿದರೆ , ಬದುಕಿಗೆ ಬೇರೊಂದು ಗುರಿಯೂ ಇಲ್ಲ . ಉದ್ದೇಶವೂ ಇಲ್ಲ . ' ಆದರೆ , ಮಾತನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿನವರು ಒಪ್ಪುವುದಿಲ್ಲ . ಬದುಕು ಎಂದರೇನು ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಹಲವರು ಹಲವು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತರಿಸುತ್ತಾರೆ . ಕೆಲವರು ಅದು ` ಅಸ್ತಿತ್ವ ' ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ . ಕೆಲವರು , ಬದುಕು ಎಂದರೆ ದೇವರು ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸುತ್ತಾರೆ . ಇನ್ನು ಕೆಲವರು ಬದುಕು ಎಂದರೆ ಬದುಕು ಅಷ್ಟೆ , ಎಂದು ಅಡ್ಡಗೋಡೆಯ ಮೇಲೆ ದೀಪ ಇಟ್ಟಂತೆ ಮಾತಾಡುತ್ತಾರೆ . ದೇವರಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆ ಇರುವ ಜನ - ` ಬದುಕೆಂದರೆ ದೇವರು ' ಎಂದು ಕರೆದರು . ದೇವರು ನಮ್ಮನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ್ದಾನೆ . ಯಾವಾಗ ಏನೇನು ಆಗಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನೆಲ್ಲ ನಮ್ಮನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಯೇ ಆತ ನಿರ್ಧರಿಸಿರುತ್ತಾನೆ . ಹಾಗಾಗಿ ಬದುಕು ಅವನ ಆಣತಿಯಂತೆಯೇ ಸಾಗುತ್ತದೆ . ನಾವೆಲ್ಲ ಏನಿದ್ದರೂ ನಿಮಿತ್ತ ಮಾತ್ರ ಎಂಬುದು ಅವರ ಮಾತಿನ ಅರ್ಥ . ಆದರೆ , ಬದುಕೆಂದರೆ ದೇವರು ಎಂದು ; ದೇವರ ಆಣತಿಯಂತೆ ಜೀವಿಸುವುದೇ ಬದುಕಿನ ಉದ್ದೇಶವೆಂದು ಹೇಳಿದರೆ ತುಂಬ ಮಂದಿ ಅದನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಬಹುದು ಹಾಗೂ ಮಾತಿಗೂ ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಬಹುದು . ಏಕೆಂದರೆ , ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿರುವ ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಜನ ದೇವರನ್ನು ನಂಬುವುದಿಲ್ಲ . ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟರು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ , ಬೌದ್ಧರು , ಜೈನರು ಹಾಗೂ ಹಿಂದೂಗಳು ಅನಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಅದೆಷ್ಟೋ ಸಾವಿರ ಜನ ದೇವರನ್ನು ನಂಬುವುದಿಲ್ಲ . ಹಾಗಾಗಿ , ` ದೇವರ ಆಣತಿಯಂತೆ ಜೀವಿಸುವುದೇ ಬದುಕಿನ ಉದ್ದೇಶ ' ಎಂದರೆ ಬಹುಶಃ ಅವರು - ` ನಿಮ್ಮ ದೇವರು ಎಲ್ಲಿದ್ದಾನೆ ತೋರಿಸಿ . ಆಗ ಮಾತ್ರ ನಿಮ್ಮ ಮಾತನ್ನು ಒಪ್ಪುತ್ತೇವೆ ' ಎಂದು ಸವಾಲು ಹಾಕಬಹುದು . ದೇವರು ಇದ್ದಾನೆ ಎಂದು ವಾದಿಸಬಹುದು . ಆದರೆ , ನಾಸ್ತಿಕರ ಮುಂದೆ ದೇವರಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ತೋರಿಸುವುದು , ಅವನ ಇರುವನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುವುದು ಹೇಗೆ ? ಕಾರಣದಿಂದಲೇ - ಬದುಕಿನ ಉದ್ದೇಶವೇನೆಂದರೆ , ` ನಮ್ಮ ಅಸ್ತಿತ್ವ ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದು ' ಎಂದು ಹೇಳಿದರೆ ಸರಿ ಅನ್ನಿಸುತ್ತದೆ . ಏಕೆಂದರೆ , ಒಬ್ಬ ಮನುಷ್ಯ ಬಾಳಿ ಬದುಕಿದ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಆತನ ನಂತರವೂ ಸಾಕ್ಷಿ ಸಿಗುತ್ತದೆ . ಆತ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ ನೌಕರಿ , ಜೀವಿಸಿದ ಮನೆ , ನಿಧನಹೊಂದಿದ ಜಾಗ , ಮದುವೆಯ ಫೋಟೊ , ಆತನಿಗೆ ಆವಾಗಾವಾಗ ಒದಗಿಬಂದ ಕಷ್ಟ , ಆತನ ಸಾಧನೆ , ವೇದನೆ ಆತನ ನಂತರವೂ ಬೆಳೆಯುವ ವಂಶವಾಹಿ . . . ಇವೆಲ್ಲವೂ ಒಬ್ಬ ಮನುಷ್ಯ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಎಂಬ ಮಾತಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿ ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ . ಹಾಗಾಗಿ ಬದುಕಿನ ಉದ್ದೇಶ ಏನೆಂದರೆ ನಮ್ಮ ಅಸ್ತಿತ್ವ ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದು ಹಾಗೂ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕಾಗಿ ತಡಕಾಡುವುದು ಎಂದು ಹೇಳಿದರೆ , ಬಹುಶಃ ಅದನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿನವರು ವಿರೋಧಿಸಲಾರರು ಅನಿಸುತ್ತದೆ . ಆದರೆ , ನನ್ನ ವಾದವೇ ಬೇರೆ . ನನ್ನ ಪ್ರಕಾರ ದೇವರಿಲ್ಲ ಎಂದು ಎಷ್ಟು ಸುಲಭವಾಗಿ ವಾದಿಸಿ ಗೆದ್ದುಬಿಡಬಹುದೋ , ಅಷ್ಟೇ ಸುಲಭವಾಗಿ ಯಾವುದೇ ಒಂದು ಜೀವ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲೇ ಇರಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ವಾದಿಸಿಯೂ ಗೆದ್ದುಬಿಡಬಹುದು . ಹಾಗಾಗಿ , ಬದುಕಿನ ಉದ್ದೇಶವೆಂದರೆ - ದೇವರು ಹೇಳಿದಂತೆ ( ? ) ಜೀವಿಸುವುದೂ ಅಲ್ಲ ; ನಮ್ಮ ಅಸ್ತಿತ್ವ ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಹೆಣಗಾಡುವುದೂ ಅಲ್ಲ . ಹಾಗಾಗಿ ನಮಗೆ ಖುಷಿಯಾಗುವಂತೆ , ನಮಗೆ ದೊರೆತ ಅವಕಾಶದಂತೆ , ನಮಗೆ ತೊಂದರೆಗಳು ಬಾರದಂತೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ವಹಿಸಿ ಪ್ರತಿಕ್ಷಣವನ್ನೂ ಆನಂದಿಸುತ್ತಾ ಜೀವಿಸುವುದೇ ಬದುಕಿನ ಉದ್ದೇಶ ಅನ್ನುವುದು ನನ್ನ ವಾದ . ಸ್ವಾರಸ್ಯವಿರುವುದೇ ಇಲ್ಲಿ . ಏಕೆಂದರೆ , ದೇವರಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿ ತೋರಬಹುದು . ಯಾರೊಬ್ಬರ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೂ ಇಲ್ಲಿ ಬೆಲೆಯಿಲ್ಲ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಉದಾಹರಣೆ ಕೊಡಬಹುದು . ಆದರೆ , ನಮ್ಮ ಆಯ್ಕೆಯಂತೆ ಜೀವಿಸುವುದೇ ಬದುಕು ಎಂಬುದನ್ನು ಅಲ್ಲಗಳೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ . ಏಕೆಂದರೆ , ನಾವು ಬದುಕಿದ್ದೇವೆ , ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದೇವೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ನಮ್ಮ ಹೃದಯದ ಬಡಿತ ಸಾಕ್ಷಿ ಹೇಳುತ್ತಿರುತ್ತದೆ . ನಾವು ಬದುಕಿದ್ದೇವೆ , ನಮ್ಮ ಸುತ್ತಲಿನ ಜಗತ್ತೂ ಬದುಕಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನಮ್ಮ ಕಂಗಳು ನೋಡಿರುತ್ತವೆ . ಒಂದು ಮಧುರಭಾವಕ್ಕೆ , ಸಂತೋಷಕ್ಕೆ , ಸಂಕಟಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿರುತ್ತವೆ . ನಮ್ಮ ಸುತ್ತಲಿನ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿರುವ ಗಿಡ , ಮರ , ಪಕ್ಷಿ , ಪ್ರಾಣಿಸಂಕುಲ ಹಾಗೂ ಬೆಟ್ಟಗುಡ್ಡಗಳಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಬದುಕಿನ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಕಾಣಿಸುತ್ತವೆ . ಜೀವನದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕ್ಷಣವನ್ನೂ ಖುಷಿಯಿಂದ ಕಳೆಯಬೇಕು ಎಂಬುದೇ ಎಲ್ಲರ ಆಸೆ . ` ಬದುಕು ಬಂದ ಹಾಗೆ ಬರಲಿ ' ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡು ಜೀವಿಸುವುದನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿದರೆ , ಬದುಕಿಗೆ ಬೇರೊಂದು ಉದ್ದೇಶವೂ ಇಲ್ಲ ; ಅರ್ಥವೂ ಇಲ್ಲ ಎನ್ನಬಹುದು . ಒಂದು ಜೀವ ( ಜೀವಿ ) ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ , ಅದರ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ದೊಡ್ಡದಾಗುತ್ತಿದೆ , ಅದು ಸಂಭ್ರಮಿಸುತ್ತಿದೆ , ಹರ್ಷಿಸುತ್ತಿದೆ , ಕುಣಿದು ಕುಪ್ಪಳಿಸುತ್ತಿದೆ , ತನಗೆ ಒಗ್ಗದೇ ಇರುವುದನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುತ್ತಿದೆ ಅಂದರೆ , ಇವೆಲ್ಲವೂ ಸಹಜ ಬದುಕಿಗೆ ಅನಾಯಾಸವಾಗಿ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಸುಲಭದಲ್ಲಿ ಒದಗುವ ಒಂದು ಸಾಕ್ಷಿ , ಅಷ್ಟೆ . . . ವಿಪರ್‍ಯಾಸವೆಂದರೆ , ನಮ್ಮಿಷ್ಟದಂತೆ ಬದುಕುವುದೇ ಜೀವನದ ಪರಮೋದ್ದೇಶ ಎಂದು ಯಾವ ಧರ್ಮವೂ ಹೇಳಲಿಲ್ಲ . ಶ್ರಮ , ಹೋರಾಟ , ಸಂಭ್ರಮ ಇದೆಲ್ಲವೂ ಬದುಕಿನ ಗುರಿ ಸಾಧನೆಯ ಯಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ ಪ್ರಸಂಗಗಳು ಎಂದು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ . ಬದಲಿಗೆ , ಕಾಣದ ದೇವರ ಕಡೆಗೆ ; ಆಚಾರದ ಕಡೆಗೆ ಕೈತೋರಿಸಿ , ಬದುಕೆಂದರೆ ಇಷ್ಟೇನೇ ಎಂದು ನಂಬಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದೆ . ಆದರೆ , ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದಲೂ ಯಾರೆಷ್ಟೇ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರೂ - ಬದುಕು ಅಂದ ಮೇಲೆ ಅಲ್ಲಿ ಹೋರಾಟವಿರಬೇಕು , ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಹೋರಾಟಕ್ಕೂ ಕಡೆಗೊಮ್ಮೆ ಯಶಸ್ಸು ಸಿಗಲೇಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ಅಲ್ಲಗಳೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಯೇ ಇಲ್ಲ . ದೇವರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಹಲವರನ್ನು ಹೆದರಿಸುವ , ಮೂಲಕ ಬದುಕಿನಿಂದ ವಿಮುಖರಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುವ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಹಲವರು ಮಾಡುತ್ತಲೇ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ ನಿಜ . ಆದರೆ , ಪ್ರತಿ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲೂ ಮನುಕುಲ ಅಂಥ ಸಂಕೋಲೆಗಳಿಂದ ಬಿಡಿಸಿಕೊಂಡು ಹೊರಗೆ ಬಂದಿದೆ . ಮೂಲಕ life is nothing but life ಎಂಬ ಮಾತಿಗೆಸಾಕ್ಷಿ ಒದಗಿಸಿದೆ . ನಮ್ಮ ಎಲ್ಲ ಧರ್ಮಗಳಲ್ಲೂ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಆಚರಣೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಇಲ್ಲಿ ಹೇಳಲೇಬೇಕು . ಏನೆಂದರೆ , ಒಬ್ಬ ಸಂತನನ್ನು , ಋಷಿಯನ್ನು , ಸಾಧಕನನ್ನು - ಆತ ಬದುಕಿದ್ದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಬಹುಪಾಲು - ಎಲ್ಲ ಧರ್ಮಗಳೂ ಖಂಡಿಸುತ್ತವೆ . ಅವಮಾನಕ್ಕೆ ಈಡುಮಾಡುತ್ತವೆ . ಬಗೆಬಗೆಯಲ್ಲಿ ಹಿಂಸೆ ಕೊಡುತ್ತವೆ . ದೇಶಬಿಟ್ಟು ಓಡಿಸುತ್ತವೆ . ಆತನನ್ನು ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸಿ , ಕಲ್ಲು ಹೊಡೆದು ಸಾಯಿಸಿ ಎಂದೆಲ್ಲಾ ಆದೇಶಗಳನ್ನು ಹೊರಡಿಸುತ್ತದೆ . ಆದರೆ , ಬದುಕಿದ್ದಾಗ ಎಲ್ಲರ ಟೀಕೆಗೆ , ಗೇಲಿಗೆ , ಅಪಹಾಸ್ಯಕ್ಕೆ ಗುರಿಯಾಗಿದ್ದ ಮನುಷ್ಯನನ್ನು , ಸತ್ತ ತಕ್ಷಣ ದೇವರ ಪಟ್ಟಕ್ಕೆ ಏರಿಸಿಬಿಡುತ್ತವೆ . ಛೀ , ಥೂ ಅಂದ ಜನರೇ ಹುಚ್ಚರಂತೆ ಪೂಜಿಸಲು ಆರಂಭಿಸುತ್ತಾರೆ . ಸತ್ತವನ ಗೋರಿಯ ಮುಂದೆ ದರ್ಶನಕ್ಕಾಗಿ ಕ್ಯೂ ನಿಲ್ಲುತ್ತಾರೆ ! ಮನುಷ್ಯರು ರೀತಿ ಏಕಾಏಕಿ ಬದಲಾಗುವುದಾದರೂ ಏಕೆ ? ಇಂಥದೊಂದು ಬದಲಾವಣೆ ಇರುವ ಕಾರಣವಾದರೂ ಏನು ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಮನಶ್ಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಏನಾದರೂ ಉತ್ತರವಿದೆಯೆ ಎಂದು ಯಾರೂ ಯೋಚಿಸಿದಂತೆ ಕಾಣುತ್ತಿಲ್ಲ . ನಿಜ ಹೇಳ ಬೇಕೆಂದರೆ , ಇದು ಗಂಭೀರ ಚರ್ಚೆಗೆ ಒಳಪಡಬೇಕಾದ ವಿಚಾರ . ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಬದುಕಿದ್ದಾಗ ಖಂಡಿಸುವುದರಲ್ಲಿ , ಸತ್ತ ನಂತರ ಆರಾಧಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಅರ್ಥವಿಲ್ಲ . ಏಕೆಂದರೆ ಸತ್ತಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ನಾವು ಎಷ್ಟೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪೂಜಿಸಿದರೂ ಅದು ಅವನಿಗೆ ಗೊತ್ತಾಗುವುದಿಲ್ಲ . ಕಾರಣದಿಂದಲೇ ಆತ ನಮ್ಮ ಶ್ರದ್ಧೆ , ಭಕ್ತಿ ಕಂಡು ಸಂಭ್ರಮಿಸುವುದಿಲ್ಲ , ನಗುವುದಿಲ್ಲ . ಭೇಷ್ ಭೇಷ್ ಎನ್ನುವುದಿಲ್ಲ . ಏಕೆಂದರೆ , ಆತನಿಗೆ ಅಸ್ತಿತ್ವವೇ ಇರುವುದಿಲ್ಲ . ಹೇಳಲೇಬೇಕಾದ ಒಂದು ಮಾತೆಂದರೆ , ಸತ್ತವರು ಯಾವುದೇ ಪಾಪವನ್ನೂ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ . ಯಾರಾದರೂ ತಮ್ಮನ್ನು ಟೀಕಿಸಿದರೂ ಕೇಳುವುದಿಲ್ಲ . ಪೂಜಿಸಿದರೂ ಆಕ್ಷೇಪಿಸುವುದಿಲ್ಲ . ಆದರೆ , ಬದುಕಿರುವ ಸಂತನ ಮೇಲೆ ಇಂಥದೊಂದು ನಂಬಿಕೆ ಇಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ . ಏಕೆಂದರೆ ಆತ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದ ಹಾಗೆ ಮನಸ್ಸು ಬದಲಿಸಿಬಿಡಬಹುದು . ಸಂತರು ಪಾಪಿಗಳಾಗಿ ಬದಲಾದ ಉದಾಹರಣೆಗಳು ನಮ್ಮ ಮುಂದಿವೆ . ಹಾಗೆಯೇ , ಪಾಪಿಗಳು ಸಂತರಾಗಿಹೋದ ಪ್ರಸಂಗಗಳೂ ಸಾಕಷ್ಟಿವೆ . ಹಾಗಾಗಿ ಇಂಥವರು ಹೀಗೇ ಇದ್ದಾರೆ , ಹೀಗೆಯೇ ಇರುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಿಖರವಾಗಿ ಹೇಳಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ . ಯಾವುದೋ ಒಂದು ಆಚರಣೆಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ , ದೇವರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಹಲವರನ್ನು ಹೆದರಿಸುವ ಕೆಲಸ ಈಗ ಹಲವು ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ . ನಮ್ಮ ಧರ್ಮ ಅಂದಮೇಲೆ ಇಂಥದೊಂದು ಆಚರಣೆಗೆ ತೊಡಗಲೇಬೇಕು ಎಂದು ಧಮಕಿ ಹಾಕಲಾಗುತ್ತಿದೆ . ಪದ್ಧತಿ ಆಚರಿಸದಿದ್ದರೆ ದೇವರು ಕೇಡು ಬಗೆಯುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ಹೆದರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ . ಅಂಥವರಿಗೆ ನನ್ನದೊಂದು ತುಂಟ ಪ್ರಶ್ನೆಯಿದೆ . ನಮ್ಮ ಕಣ್ಮುಂದೆ ಇರುವ ಹಕ್ಕಿ , ಪಕ್ಷಿ , ನದಿ , ತೊರೆ , ಬೆಟ್ಟ - ಗುಡ್ಡ , ಮರ - ಗಿಡ , ಬಾನು , ನಕ್ಷತ್ರ . . . ಇವುಗಳಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಧರ್ಮವಿಲ್ಲ . ಇವು ಯಾವ ಆಚರಣೆಗೂ , ಯಾರ ಕಟ್ಟುಪಾಡಿಗೂ ಒಳಪಡುವುದಿಲ್ಲ . ಹಾಗಿದ್ದರೂ ಅವೆಲ್ಲ ನಮಗಿಂತ ಸಂತೋಷದಿಂದ ಬದುಕಿವೆ ತಾನೆ ? ಅಂದಮೇಲೆ , ಯಾವುದೋ ಒಂದು ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಾ ಜೀವಿಸುವುದೇ ಬದುಕಿನ ಪರಮೋದ್ದೇಶ ಎಂದು ಸಾರುವುದರಲ್ಲಿ ಅರ್ಥವಿದೆಯೇ ? ಹಾಗಿದ್ದರೆ , ಬದುಕಿನ ಉದ್ದೇಶವೇನು ಎಂದು ಕೇಳಿದರೆ ನನ್ನ ಉತ್ತರ ಇಷ್ಟು : ಬದುಕಿನ ಉದ್ದೇಶವೆಂದರೆ , ಹತ್ತು ಮಂದಿ ಮೆಚ್ಚುವಂತೆ , ಹತ್ತುಮಂದಿಗೆ ಮಾದರಿಯಾಗುವಂತೆ ಬದುಕುವುದು . ಕಣ್ಣೆದುರಿಗೆ ಒಂದಿಷ್ಟು ಗುರಿಗಳನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಾಗ , ಗುರಿ ತಲುಪುವ ತನಕ ಹೋರಾಡಬೇಕು ಎಂಬ ಮನಸ್ಸು ನಮ್ಮದಾಗುತ್ತದೆ . ಗುರಿಯೊಂದು ಎದುರಿಗಿದ್ದಾಗ ಅದನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ಛಲ , ಕಣ್ಣ ಮುಂದಿನ ಗುರಿಗೆ ಒಂದು ಕೊನೆ , ಒಂದು ಸಾಧನೆ ಎಲ್ಲವೂ ಒಂದರ ಹಿಂದೊಂದು ಜತೆಯಾಗುತ್ತದೆ . ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ ಭವಿಷ್ಯ ಎಂಬುದು ನಮ್ಮ ಕಲ್ಪನೆ , ಭೂತ ಎಂಬುದು ಮತ್ತೆ ಮರಳಿ ಬಾರದಂತಹ ಹಳೆಯ ನೆನಪು . ವರ್ತಮಾನವಿದೆಯಲ್ಲ ? ಅದಷ್ಟೇ ನಮ್ಮ ಬದುಕು ' ಎಂಬುದು ತಕ್ಷಣವೇ ಅರ್ಥವಾಗಿಬಿಡುತ್ತದೆ . ಹೀಗೆ ಬದುಕಿನ ಉದ್ದೇಶದ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಲು ಹೊರಟಾಗ , ದೇವರ ಪ್ರಸ್ತಾಪ ಬಂದೇಬರುತ್ತದೆ . ` ದೇವರಿಲ್ಲ ' ಎಂದು ಖಂಡತುಂಡವಾಗಿ ಹೇಳಿಬಿಟ್ಟರೆ , ಅದರಿಂದ ದೈವಭಕ್ತರಿಗೆ ಬೇಸರವಾಗಬಹುದು . ಹಾಗಾಗಿ , ದೇವರು ಎಂದರೆ , ಅದೊಂದು ಶಕ್ತಿ ಎಂದು ನೆನಪಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಿ . ನಮ್ಮನ್ನು ಒಳ್ಳೆಯ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಭೂಮಿಗೆ ಕಳಿಸಿರುವವನೇ ದೇವರು ಎಂದು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ . ನಂತರ , ನಾಳೆಯೆಂಬುದು ಇಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ತಿಳಿದು ದುಗುಡವಿಲ್ಲದೆ , ಭಯವಿಲ್ಲದೆ , ಚಿಂತೆಯಿಲ್ಲದೆ , ವಿಪರೀತದ ಆಸೆಯಿಲ್ಲದೆ , ಸ್ವರ್ಗ ಸೇರಲೇಬೇಕು ( ? ) ಎಂಬ ಹಠವಿಲ್ಲದೆ ಬದುಕಲು ಆರಂಭಿಸಿ . ಆಗ ಬದುಕಿನ ಅರ್ಥ ತಕ್ಷಣಕ್ಕೇ ಆಗಿಬಿಡುತ್ತದೆ . ಕೆಲವರಿರುತ್ತಾರೆ . ಅವರಿಗೆ ಯಾರೋ ಒಬ್ಬರಂತೆ ಆಗಬೇಕು , ದೊಡ್ಡ ಹೆಸರು ಮಾಡಬೇಕು ಎಂಬ ಹಪಾಹಪಿ ಇರುತ್ತದೆ . ಪ್ರತಿದಿನವೂ ಅದೇ ಧ್ಯಾನದಲ್ಲಿರುತ್ತಾರೆ . ` ಅವನ ಥರಾ ಆಗಬೇಕು ನೋಡಪ್ಪ , ಅದೇ ನನ್ನ ಜೀವನದ ಮಹದಾಸೆ ' ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ . ಆದರೆ , ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಬರಲು ರೋಲ್‌ಮಾಡೆಲ್ ಅನ್ನಿಸಿಕೊಂಡಾತ ಎದುರಿಸಿದ ಕಷ್ಟಗಳೇನು ಎಂಬುದನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದೇ ಇಲ್ಲ . ಆತನಂತೆ ಶ್ರಮಪಡುವುದೂ ಇಲ್ಲ . ಆದರೆ , ನಾನು ಏನೋ ಆಗಬೇಕು ಎಂದು ಹುಯಿಲಿಡುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವುದಿಲ್ಲ . ನೆನಪಿಡಿ : ಬದುಕಿನ ಉದ್ದೇಶ ಹೀಗೆ ಹುಯಿಲಿಡುವುದಲ್ಲ ; ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗಿಂತ ದೊಡ್ಡ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಲು ಶ್ರಮಿಸುವುದು . ಇನ್ನೊಂದು ವಿಷಯ : ಯಾವುದಾದರೂ ಒಂದು ರಂಗದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಹೆಸರು ಮಾಡಿದ ಕೆಲವರಿಗೆ , ಜನರು ಎಂದೆಂದೂ ನಮ್ಮನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಿ ಎಂಬ ಸ್ವಾರ್ಥವಿರುತ್ತದೆ . ಕಾರಣದಿಂದಲೇ ಅವರು ಯಾವುದೋ ಪ್ರಶಸ್ತಿ , ಬಹುಮಾನ ನೀಡುವ ಪದ್ಧತಿ ಆರಂಭಿಸುತ್ತಾರೆ . ನನ್ನ ನಂತರವೂ ನನ್ನ ಹೆಜ್ಜೆಗುರುತು ಉಳಿದಿರಲಿ ಎಂಬುದೇ ಅವರ ಬದುಕಿನ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿರುತ್ತದೆ . ಇದನ್ನು ನೆನಪು ಮಾಡಿಕೊಂಡಾಗಲೆಲ್ಲ ನನಗೆ ನಗು ಬರುತ್ತದೆ . ಹಿಂದೆಯೇ ಹಕ್ಕಿ - ಪಕ್ಷಿಗಳ ನೆನಪಾಗುತ್ತದೆ ; ಗೊತ್ತಲ್ಲ ? ಪಕ್ಷಿಯೊಂದು ತನ್ನ ಪಾಡಿಗೆ ತಾನು ಬದುಕಿರುತ್ತದೆ . ಆದರೆ , ಅದು ಸತ್ತ ನಂತರವೂ ಮನೆಮಂದಿ ಅದನ್ನು ನೆನಪು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ . ಅದರ ಹೆಜ್ಜೆಗುರುತು ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ . . . ಏಕೆಂದರೆ , ಪಕ್ಷಿ ತುಂಬ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ , ತುಂಬ ಸಂಭ್ರಮದಿಂದ , ಸಂಯಮದಿಂದ ಬದುಕಿರುತ್ತದೆ . ದ್ವೇಷಾಸೂಯೆಗಳನ್ನು ಮರೆತು ಹೇಗೆ ಬದುಕಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಹೇಳಿ ಹೋಗಿರುತ್ತದೆ . ಕಡೆಯದಾಗಿ ನಾನು ಹೇಳುವುದಿಷ್ಟೆ : ಬದುಕೆಂಬುದು ಇದೆಯಲ್ಲ ? ಅದರ ಉದ್ದೇಶವೇನೆಂದರೆ , ಪ್ರತಿ ಕ್ಷಣವನ್ನೂ ಸಂಭ್ರಮದಿಂದ ಬದುಕುವುದು . ನಮ್ಮ ಬದುಕನ್ನು ಇನ್ಯಾರೋ ಉದ್ಧಾರ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಂಬುವ ಬದಲು , ನಮಗೆ ನಾವೇ ಮಾದರಿ ಎಂದುಕೊಂಡು , ನಮ್ಮದೇ ಒಳನೋಟದೊಂದಿಗೆ ಬದುಕುವುದು . ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟೂ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ , ಆದಷ್ಟೂ ಸರಳವಾಗಿ ಬದುಕುವುದು . ಹಾಗೆ ಮಾಡಿದಾಗ ಮಾತ್ರ ಬದುಕೆಂದರೆ ಏನು ? ಅದರ ಉದ್ದೇಶವೇನು ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಉತ್ತರ ಸಿಕ್ಕಿಬಿಡುತ್ತದೆ . ಒಪ್ತೀರಿ ತಾನೆ ? ವಿಶ್ವೇಶ್ವರ್ ಭಟ್ಟರ ಲೇಖನ ತುಂಬಾ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬರೆದಿದ್ದೀರ . ನಾನು ನನ್ನ ಕಾರ್ ಕೊಳ್ಳುವ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಮುಂದಕ್ಕೆ ಹಾಕಿದ್ದೇನೆ ! 4 . 2 ತನ್ನ ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಿರುವ ಎಲ್ಲ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು Google ನಿರಂತರವಾಗಿ ಹೊಸ ಅನ್ವೇಷಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ . Google ಒದಗಿಸುವ ಸೇವೆಗಳ ರೂಪ ಹಾಗೂ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಪೂರ್ವಸೂಚನೆ ಇಲ್ಲದೆ , ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗಬಹುದೆಂದು ನೀವು ಅಂಗೀಕರಿಸುತ್ತೀರಿ ಮತ್ತು ಒಪ್ಪುತ್ತೀರಿ . ಇವತ್ತಿಗೂ ನಾನು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಗಂಟೇಕ ಎದ್ದು ಅವರನ್ನ ನೆನೆಸಿ ರಿಯಾಜ್ ಮಾಡ್ತೇನಿ . ನನ್ನಂಥ ಸಾವಿರಾರು ಬಡ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಅಪ್ಪ ಅನ್ನದಾತ , ಜ್ಞಾನದಾತ ಆಗಿದ್ರು . . ಇನ್ನೆಲ್ಲಿ ಅಂಥವರು . ಹಂಗಾಗಿ ನನ್ನ ಮನಿ ಹೆಸರು ' ಗುರು ಪುಟ್ಟರಾಜ ನಿಲಯ ' . ನನ್ನಂಗ ಸಾವಿರಾರು ಜನರಿಗೆ ಆಶ್ರಯದಾತ ಅವರು ಆಗಿದ್ದಕ್ಕ ನಾಡಿನ ಸಂಗೀತ ರಾಯಭಾರಿಗಳು ತಯಾರ ಆದ್ರು . . " ಅನೇಕ ಇತರೆ ಗೀಚುಬರಹರಹಿತ ಕೇಂದ್ರಿತ ವಿಡಿಯೋ ಗೇಮುಗಳು ಆಟಗಾರನಿಗೆ ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಬಿಡಿಸಲು ಆಸ್ಪದ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದವು ( ಅವು , ಹಾಫ್ ಲೈಫ್ ಸರಣಿಗಳು , [ [ ಟೋನಿ ಹಾಕ್ಸ್ ಸರಣಿಗಳು | ಟೋನಿ ಹಾಕ್ಸ್ ಸರಣಿಗಳುThe Urbz : Sims in the City ] ] , , ರೋಲಿಂಗ್ ಮತ್ತುGrand Theft Auto : San Andreas ) ಅನೇಕ ಇತರೆ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳು ಗೀಚುಬರಹದ ಒಳಗಿನ - ಆಟ ವರ್ಣನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವು ( ಅವು , ದಿ ಡಾರ್ಕ್‌ನೆಸ್ , ಡಬಲ್ ಡ್ರಾಗನ್ 3 : ದಿ ರೋಸೆಟ್ಟ ಸ್ಟೋನ್ , [ [ ನೆಟ್‌ಹಾಕ್ | ನೆಟ್‌ಹಾಕ್Samurai Champloo : Sidetracked ] ] , ' ' , ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್ ಎಂಡ್ಸ್ ವಿತ್ ಯು , ದಿ ವಾರಿಯರ್ಸ್ , ಜಸ್ಟ್ ಕಾಸ್ , ಪೋರ್ಟಲ್ , ವಾಸ್ತವಿಕ ಗೀಚುಬರಹದ ಅನೇಕ ಉದಾಹರಣೆಗಳು , ಇತ್ಯಾದಿ ) " ರೇಖಾಚಿತ್ರ " ಕ್ಕೆ ಸಮನಾರ್ಥಕವಾಗಿ " ಗೀಚುಬರಹ " ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದ ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಆಟಗಳು ಕೂಡ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದವು ( ಅವು , ಯಾಹೂ ! ಗೀಚುಬರಹ , ಗೀಚುಬರಹ , ಇತ್ಯಾದಿ ) . ಅನಿವಾಸಿಯವರು ಹೇಳಿದಂತೆ " ವಿಮರ್ಶೆಯಲ್ಲಿ ತಾಂತ್ರಿಕವಾಗಿ ಛಾಯಾಗ್ರಹಣ ಸುಂದರ , ಸಂಗೀತ ಮಧುರ ಮತ್ತು ಸಂಕಲನ ಸೂಕ್ತ ಎಂದಷ್ಟೆ ಹೇಳುವ ವಾಡಿಕೆ ಬೆಳೆದುಬಿಟ್ಟಿದೆ " . ಹೀಗಿರುವಾಗ ಚಿತ್ರಗಳು ಎಷ್ಟರಮಟ್ಟಿಗೆ ಬೆಳೆದಿವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನಾವುಗಳು ನೋಡಿದ್ದೇವೆ . " ಚಿತ್ರ ಸೂಪರ್ ಆಗಿದೆ " ಎಂದಷ್ಟೇ ಎಲ್ಲರೂ ಹೇಳೋದು . " ಚಿತ್ರ ಸೂಪರ್ " ಆಗಿದ್ದುಕೊಂಡೇ ಲಾಗ ಹೊಡೆದಿರುತ್ತದೆ . ರಾಜ್ ಹಾಡಿದ ಬಹುತೇಕವುಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯ ಚೆನ್ನಾಗಿದೆ . ಅವರ ಪಾತ್ರಗಳೂ ಅಸ್ಟೇ . ಉದಾತ್ತ , ಆದರ್ಶ . . ಹೇಗೆಂದರೆ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದಿನ ಕವಿಗಳ ನಾಯಕರ ಹಾಗೆ . ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ರಾಜ್ ಅಭಿನಯದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸಿನಿಮಾಗಳು ಜನರಿಗೆ ಆಪ್ತವೆನಿಸಿದ್ದು ಅಂತ ನನ್ನ ಅನಿಸಿಕೆ . ಅಲಹಾಬಾದ್ ಪ್ರಯಾಗ್ ನಲ್ಲಿ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೨೫ ೧೮೬೧ರಂದು ಜನಿಸಿದರು . ಆದರೆ ಒಂದು ವೇಳೆ ಇದು ನಿಜವಾದ ಅನುಭವವಾದರೆ , ಮನಸ್ಸನ್ನ ಗಟ್ಟಿ ಮಾಡ್ಕೋಮ್ಮ , ಪ್ರೀತಿಯನ್ನ ಕಳಕೊಂಡ ನೋವು ನಿನ್ನ ಪ್ರತಿ ಕ್ಷಣ ಕಾಡ್ತಾ ಇರುತ್ತೆ . ಆದರೆ ಒಂದು ಕ್ಷಣ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನ ಮರೆತು , ಇನ್ನೊಂದು ದಿಕ್ಕಿನತ್ತ ನೋಡು ಅಲ್ಲಿ ನಿನ್ನ ಪ್ರೀತಿಸೊ ನಿನ್ನ ಅಣ್ಣ , ನಿನ್ನ ತಂಗಿ , ನಿನ್ನ ಅಮ್ಮ ಅಪ್ಪ , ಎಲ್ಲಾ ಇದಾರೆ ಅಲ್ವಾ . . ಕೆಲಸವನ್ನು ಅವು ಮಾಡಿದ್ದೇ ಆದಲ್ಲಿ ಅವುಗಳ ಮೇಲಿರುವ ಗೌರವ ಕುಂದುವುದು ಎಂದರು . ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆ ವಹಿಸಿದ್ದ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮಿ ರಾಜಶೇಖರ ಕೋಟಿ ಮಾತನಾಡಿ , ದೂರದರ್ಶನದಿಂದ ಇಂದು ನಿಯತಕಾಲಿಕೆಗಳಿಗೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಕ್ಷೀಣಿಸಿದೆ . ಟಿವಿಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಾರವಾಗುತ್ತಿರುವ ಧಾರವಾಹಿಗಳಿಗೆ ದಾಸರಾಗಿರುವ ನಾವು ಪತ್ರಿಕೆಗಳನ್ನು ಓದುವುದನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ . ಆದರೆ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ . ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ನಾನು ತಿಂಗಳು ಪತ್ರಿಕೆಗೆ ಜಾಹೀರಾತು ನೀಡಿ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವೆ ಎಂದರು . ಪತ್ರಿಕೆಯ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ಗೆ ಪ್ರಕಾಶಕ ಬಿ . ಎನ್ . ಶ್ರೀರಾಮು ಚಾಲನೆ ನೀಡಿದರು . ಬಟ್ಟಿ ಇಳಿಸಿ ತಯಾರಿಸಲಾದ ಎರಡು ಸಾಮಾನ್ಯ ಪಾನೀಯಗಳು ವೊಡ್ಕಾ ಮತ್ತು ಜಿನ್ . ವೊಡ್ಕಾವನ್ನು ಧಾನ್ಯ ಮತ್ತು ಆಲೂಗಡ್ಡೆಗಳನ್ನು ಹುದುಗು ಬರಿಸಿ ಬಟ್ಟಿ ಇಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ . ಇದನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಬಟ್ಟಿ ಇಳಿಸುವುದರಿಂದ ಮೂಲವಸ್ತುವಿನ ಸುವಾಸನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ . ಜಿನ್‌ನ್ನು ಮೂಲಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಗಳ ಇತರೆ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಬಟ್ಟಿ ಇಳಿಸಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಜುನಿಫರ್ ಹಣ್ಣುಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ . ಅಶ್ಟೊಂದು ಓದಿರುವ ಸುನಾತರಿಗೆ ಕವಿರಾಜಮಾರ್ಗದ ಪದ್ಯ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲವೇ . . . ಏನಾಚಾರ್ಯ ? ! ! ಹಾಗೆ ನಯಸೇನನ " ಸುಲಿದ ಬಾಳೆಹಣ್ಣನಂದದಿ " ಮತ್ತು ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣದ ಪದ್ಯಗಳೂ ತಿಳಿದಿದೆಯೋ ಇಲ್ಲವೋ ! ಸಂವಾದ ಡಾಟ್ ಕಾಂ ಪರವಾಗಿ ಕಿರುಚಿತ್ರಗಳ ಚಟುವಟಿಕೆ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವಂತೆಯೇ ಅನೇಕರು ಒಂದೆಡೆ ಸೇರುವ ಸೂಚನೆ ಗಾಢವಾಗುತ್ತಿದೆ . ಕಿರುಚಿತ್ರವೊಂದರ ಚಿತ್ರೀಕರಣಕ್ಕೆ ಲೊಕೇಷನ್ ( ಸ್ಥಳ ) ಗಳನ್ನು ಈಗಾಗಲೇ ಪಶ್ಚಿಮಘಟ್ಟದ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ಚಿತ್ರೀಕರಣಕ್ಕೆ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ . ಪ್ರಧಾನ ಪಾತ್ರಗಳಿಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಜನ ಆಸಕ್ತಿ ತೋರಿದ್ದು ಚಿತ್ರೀಕರಣ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ವೇಳೆಗೆ ಆರಂಭವಾಗಿ ಅಕ್ಟೋಬರ್ - ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳಲಿದೆ . ವಾರಣಾಸಿ ಮತ್ತು ಹಿಮಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಷ್ಟಕರ ಹವಾಮಾನದಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರೀಕರಣ ಮಾಡುವ ಉದ್ದೇಶವೂ ಇದೆ . ಶೇಖರಪೂರ್ಣರ ಕಥೆಗೆ ಭಾರತೀಯ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ಆಸಕ್ತಿ ಹೊಂದಿರುವ ಡೇವಿಡ್ ಬಾಂಡ್ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿ ಕಥಾನಕದ ನಿರೂಪಣೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಿದ್ದಾರೆ . ನನ್ನನ್ನೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಬಹುತೇಕ ಜನರಿಗೆ ಸಂಗೀತವೆಂದರೆ ಪ್ರಾಣ . ಬಹಳಷ್ಟು ಜನರು ಒಳ್ಳೆಯ ಹಾಡುಗಾರರಾದರೂ ಅವಕಾಶದ ಕೊರತೆಯಿಂದ ತಮ್ಮ ಪ್ರತಿಭೆಯನ್ನು ಹೊರ ಜಗತ್ತಿಗೆ ತೋರಿಸಲು ಅವರಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ . ಇದೇ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ' ನನಗಂತೂ ಅವಕಾಶ ಸಿಗಲಿಲ್ಲ , ನನ್ನ ಮಗ / ಮಗಳಿಗೆ ರೀತಿ ಆಗಬಾರದು ' ಅನ್ನೋ ಒಂದೇ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಪಾಪ ತಮ್ಮ ಪುಟ್ಟ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಬೆಳ್ಳಂಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಸಂಗೀತ ಕ್ಲಾಸ್ ಗೆ ಅಟ್ಟುತ್ತಾರೆ ಕೆಲ ಪೋಷಕರು ! ಅದಷ್ಟವಶಾತ್ ಈಗಿನ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಅವಕಾಶಗಳು ದೊರೆಯುತ್ತಿವೆ ಹಾಗಾಗಿ ನಾವು ಅಷ್ಟೊಂದು ತಲೆ ಕೆಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ . ಆದರೆ ನಾವು ದೊಡ್ಡವರೇನು ಮಾಡೋದು ಅಂತೀರಾ ? ಹಿಂದಾದರೇ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಹಾಡುವ ಚಟವನ್ನು ಬಾತ್ ರೂಮ್ ನಲ್ಲಿ ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದಿತ್ತು . ಆದರೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಮನೆಗಳು ಒಂದಕ್ಕೊಂದು ತಾಗಿಕೊಂಡೇ ಇರೋದರಿಂದ ಹಿಂದಿನಂತೆ ಬಾತ್ ರೂಮ್ ನಲ್ಲೂ ಹಾಡೋ ಹಾಗಿಲ್ಲ . ಹಾಗೇನಾದರೂ ಹಾಡಿದರೆ ಮಾರನೇ ದಿನ ಮನೆ ಓನರ್ ವಾರ್ನಿಂಗ್ ಕೊಡಲು ಬಂದ್ರೂ ಬರಬಹುದು . ನೀವು ಬ್ಯಾಚುಲರ್ ಆಗಿದ್ದರಂತೂ extra precaution ತಗೊಳ್ಳಿ . ಪಕ್ಕದ ಮನೆಯ ಹುಡುಗಿಯನ್ನು ಪಟಾಯಿಸಲೇ ನೀವು ಜೋರಾಗಿ ಹಾಡುತ್ತೀರಿ ಅಂತ ನಿಮ್ಮ ಮೇಲೆ ವೃಥಾ ಆರೋಪ ಬರಬಹುದು ! ಉಸಾಬರಿಯೇ ಬೇಡ ಅನ್ನೋರಿಗೆ Muziboo ವರದಾನ . ಹಾಡನ್ನು ತಮ್ಮ ಪಾಡಿಗೆ ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಿ ಅಪ್ ಲೋಡ್ ಮಾಡಿದ್ರೆ ಸಾಕು . ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಪ್ರತಿಭೆ ಇದ್ರೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಜನರು ನಿಮ್ಮ ಹಾಡನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುತ್ತಾರೆ . ಇಲ್ಲಿ ಹಳೆಯ , ಹೊಸ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಹವ್ಯಾಸಿ ಹಾಡುಗಾರರ ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ ನೀವು ಕೇಳಬಹುದು . ನಿಮ್ಮ ಬಳಿ ಯಾವುದಾದರೂ ಹಾಡಿನ ಕರೋಕೆ ಇದ್ದರೆ ನೀವೂ ಒಂದು ಕೈ / ಬಾಯಿ ನೋಡಬಹುದು . ಯಾವಾಗಲೂ ಅದೇ ಸೋನು ನಿಗಮ್ , ಕುನಾಲ್ ಗಾಂಜಾವಾಲಾ ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಕೇಳಿ ಕೇಳಿ ಬೋರ್ ಆದವರಿಗೆ ಇದೊಂದು ರೀತಿಯ ಹೊಸ ಅನುಭವ . ಹೀಗೆ ನೀವು ಅಪ್ ಲೋಡ್ ಮಾಡಿದ ಹಾಡನ್ನು ಅಪ್ಪಿ ತಪ್ಪಿ ಗುರುಕಿರಣ್ ಏನಾದ್ರೂ ಕೇಳಿ ಖುಷಿಯಾದರೆ ನಿಮಗೆ ಮುಂದಿನ ಸಿನೆಮಾದಲ್ಲಿ ಚಾನ್ಸ್ ಕೊಟ್ಟರೂ ಕೊಡಬಹುದು ( ಅವರಿಗೆ ಮುಂದಿನ ಸಿನೆಮಾ ಸಿಗಬೇಕಷ್ಟೇ ! ) ಜಾಸ್ತಿ ಹಗಲು ಕನಸು ಕಾಣಬೇಡಿ , ಸುಮ್ಮನೆ ಮಾತಿಗೆ ಹೇಳಿದೆ ! ಸೂಚನೆ : ನೀವು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿದ ತಕ್ಷಣ ಹೋಮ್ ಪೇಜ್ ಗೆ ಹೋಗ್ತೀರಿ ಅಲ್ಲಿ ಸುಮ್ಮನೆ ಯಾವುದಾದರೂ ಹಾಡನ್ನು ಹುಡುಕಿ . ಉದಾ : anisutide ಸೂಚನೆ : ಬಹಳಷ್ಟು ಜನರಿಗೆ ಸೈಟ್ ಈಗಾಗಲೇ ಪರಿಚಿತ . ಇದು ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದವರಿಗೆ ಗೊತ್ತು ಮಾಡುವ , ಹಾಗೆಯೆ ಮೂಲಕ ಭಾರತೀಯ Start Up ಕಂಪೆನಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ನೀಡುವ ಒಂದು ಪುಟ್ಟ ಪ್ರಯತ್ನ . ಅಪ್ಪ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದಾನೆ ಒಂದೇ ಸಮನೆ ಉದ್ದಾನುದ್ದ ಬಿದಿರು ಮೆಳೆಯಂತೆ ಗಾಳಿ ಮರದ ಕೊಂಬೆಯಂತೆ ಎಲ್ಲ ಅಳತೆಗಳ ಮೀರಿ ನಾನು ನೋಡ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಏಕ್ ದಂ . . . . . . . . ಅವನು ಬದಲಾಗಿದ್ದಾನಾ ? ತಿಳಿಯುತ್ತಿಲ್ಲ ನನಗೆ ನನ್ನ ತಿಳಿವಿಗೆ ಮೀರಿ ಏರಿದ್ದಾನೆ ಆಗಸದೆತ್ತರಕ್ಕೆ ಶಿಖರದಂತೆ ನಾನು ನೆಲದ ಮೇಲಿನ ಹುಲ್ಲು ಅವನ ನಿಲುಕಲಿ ಹೇಗೆ ? ಅಪ್ಪ . . . . ಅಪ್ಪ . . . . . ಕರೆದಿದ್ದು ಕೇಳಿಸಿರಬಹುದಾ ? ಅಪ್ಪನೇ ಹೌದಾ ? ಯಾಕೋ ಒಂಥರಾ ಕಳವಳ , ವ್ರಥಾ ಗಾಬರಿ ನಾವೆಲ್ಲ ಇಲ್ಲೇ ಹೀಗೆ ಇರುವಾಗ ಅದು ಹೇಗೆ ಅಪ್ಪ ಬೆಳೆದುಬಿಟ್ಟ ? ಅರೇ . . . ನನ್ನನ್ನೇ ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದಾನೆ ಕೈ ಚಾಚುತ್ತಿದ್ದಾನೆ ತನ್ನ ಹಾಗೆ ಬೆಳೆಯಲಿ ಅಂತ ನನಗಿನ್ನೂ ಜಾರುವ ನೆಲದ್ದೇ ಚಿಂತೆ . ಮಹಾನ್ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಕಲಾವಿದ , ಅಪ್ರತಿಮ ಕನಸುಗಾರ ಶಂಕರನಾಗ್ ನಾನು ೧೯೮೦ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಕಸ್ತೂರಿಬಾ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿದ ನಮ್ಮ ಕಚೇರಿಯ ಮುಂದೆ ನನ್ನ ಗೆಳೆಯರೊಡನೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತ ನಿಂತಿದ್ದೆ . ಯಾವುದೋ ಕಾಂತಿಯುತ ಕಂಗಳು ನನ್ನನ್ನು ಸೆಳೆದಂತಾಯ್ತು . ನಮ್ಮಿಬ್ಬರ ನೋಟಗಳೂ ಒಂದೇ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸ್ಪಂದಿಸಿದ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ನನಗೆ ಅವರನ್ನು ಕಂಡ ದಿಗ್ಭ್ರಮೆಯಲ್ಲಿರುವಾಗಲೇ ನಗುಮುಖದಿಂದ ಹಲ್ಲೋ ಚೆನ್ನಾಗಿದ್ದೀರ ಎಂದು ಎಷ್ಟೋ ವರ್ಷದ ಸ್ನೇಹಿತನಂತೆ ನಗೆ ಬೀರಿದರು . ವ್ಯಕ್ತಿ ಮತ್ತ್ಯಾರೂ ಇಲ್ಲ ಶಂಕರನಾಗ್ . ಶಂಕರನಾಗ್ ಅವರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ತಮ್ಮ ಇಡೀ ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರಪಂಚವನ್ನೇ ತಮ್ಮದಾಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಆಯಾಸ್ಕಾಂತಿಕ ಶಕ್ತಿ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳು ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿದ್ದವು ಎಂದು ನನಗೆ ಮೂಡಿ ಬಂದ ಸ್ವಯಂ ಅನುಭವ . ಆದರೆ ಇದೇ ಮಾಂತ್ರಿಕ ೧೯೯೦ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೩೦ರಂದು , ಸ್ಕೂಟರಿನಲ್ಲಿ ನಾನು ನನ್ನ ಪತ್ನಿಯೊಂದಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಅಚಾನಕ್ಕಾಗಿ ಸಂಕೇತ್ ಸ್ಟುಡಿಯೋ ಮುಂದೆ ಬ್ರೇಕ್ ಹಾಕುವಂತೆ ಮಾಡಿಬಿಟ್ಟರು . ಕಾರಣ ಆಗ ತಾನೇ ಬೋರ್ಡ್ ಮೇಲೆ ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು , " ಶಂಕರನಾಗ್ ಅವರು ಇಂದು ಅಪಘಾತದಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾಗಿದ್ದಾರೆ " . ಅದನ್ನು ಓದಿದ ನಾವು ಇನ್ನೆಲ್ಲೂ ಹೋಗುವುದ ಬೇಡ ಎಂದು ಮನೆ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿರುಗಿದೆವು . ಗಿರೀಶ್ ಕಾರ್ನಾಡ್ ಅವರ " ಒಂದಾನೊಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ " ಸಿನಿಮಾ ನೋಡಿದಾಗ ಶಂಕರನಾಗ್ ಮತ್ತು ಸುಂದರಕೃಷ್ಣ ಅರಸ್ ಅಚ್ಚಳಿಯದ ಮೋಡಿ ಮಾಡಿ ಬಿಟ್ಟಿದ್ದರು . ಶಂಕರನಾಗ್ ಅವರಿಗೆ ಚಿತ್ರದ ಅಭಿನಯ ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚಿತ್ರೋತ್ಸವದ ಶ್ರೇಷ್ಟನಟ ಪಟ್ಟ ಕೊಟ್ಟಿತು . ನಂತರದಲ್ಲಿ ಅವರ ಹಲವು ಚಿತ್ರಗಳು ಬಂದರೂ ವಿಶೇಷ ಎನಿಸಿದ್ದು ಅವರೇ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ ' ಮಿಂಚಿನ ಓಟ ' ಮತ್ತು ' ಆಕ್ಸಿಡೆಂಟ್ ' . ಎರಡೂ ಚಿತ್ರಗಳು ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳ ಸುರಿಮಳೆಯನ್ನು ಗಳಿಸಿದವು . ಗಿರೀಶ್ ಕಾರ್ನಾಡ್ ಅವರು ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ ಹಿಂದಿ ಚಿತ್ರ ' ಉತ್ಸವ್ ' ದಲ್ಲಿ ಅವರು ಕಾಣಿಸುವ ಕಳ್ಳನ ಪಾತ್ರ ಮನೋಹರವಾಗಿತ್ತು . ಉಳಿದಂತೆ ಅವರನ್ನು ನಮ್ಮ ಕನ್ನಡ ನಿರ್ಮಾಪಕರು ' ಕರಾಟೆ ರಾಜ ' ಎಂದು ತೋರಿ ಉಪಯೋಗಿಸಿದ್ದೇ ಹೆಚ್ಚು . ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ಹತ್ತಿರವಾದ ಪಾತ್ರಗಳು ' ಅಟೋ ರಾಜ ' , ' ಸೀತಾರಾಮು ' ಮತ್ತು ' ಸಾಂಗ್ಲಿಯಾನ ' ಚಿತ್ರಗಳು . ಪಾತ್ರಗಳು ಎಷ್ಟು ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿದವೆಂದರೆ ಇಂದೂ ಆಟೋಗಳಲ್ಲಿ ಮೂಡುವ ನಾಯಕರಲ್ಲಿ ಅತೀ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ಥಾನ ಶಂಕರನಾಗ್ ಅವರಿಗೇ ಸೇರುತ್ತದೆ . ಅವರು ತಮ್ಮ ' ಗೀತಾ ' ಮತ್ತು ' ಜನ್ಮ ಜನ್ಮದ ಅನುಬಂಧ ' ಚಿತ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಇಳೆಯರಾಜ ಅವರನ್ನು ಕನ್ನಡ ಸಿನಿಮಾಗಳಿಗೆ ಕರೆತಂದರು . ಹಾಡುಗಳು ಜನಮನದಲ್ಲಿ ಚಿರಸ್ಥಾಯಿಯಾಗಿವೆ . ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ , ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಅಮಿತಾಬ್ ಬಚ್ಚನ್ ನಟಿಸಿದ ಹಿಂದಿ ಚಿತ್ರ ' ಚೀನಿ ಕಮ್ ' ನಲ್ಲಿ ಇಳೆಯರಾಜ ಅವರೇ , ಗೀತಾ ಚಿತ್ರದ ' ಜೊತೆಯಲಿ , ಜೊತೆ ಜೊತೆಯಲಿ ' ಹಾಡಿನ ರಾಗಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಬಳಸುವಷ್ಟು ಮೋಡಿ ಮಾಡಿದ ಸೃಷ್ಟಿಗಳವು . ' ಒಂದು ಮುತ್ತಿನ ಕಥೆ ' ಚಿತ್ರದ ಮೂಲಕ ರಾಜಕುಮಾರ್ ಅವರಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಪಾತ್ರ ನೀಡಿ ಚಿತ್ರ ನಿರ್ದೇಶನ ಮಾಡಿದರು . ಶಂಕರನಾಗ್ ಅವರಿಗೆ ಅವರ ಹೀರೋಪಟ್ಟದ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ವ್ಯಾಮೋಹ ಇರಲಿಲ್ಲ . ಜನಸಾಮಾನ್ಯರ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ತಾನೇ ತಾನಾಗಿ ಓಡಿಯಾಡುತ್ತಿದ್ದರು . ಅಂದರೆ ಕಾಲ ಹರಣ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು ಅಂತ ಅರ್ಥವಲ್ಲ . ಅವರಷ್ಟು ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಸಾಧಿಸಿದವರು ತುಂಬಾ ತುಂಬಾ ಕಡಿಮೆ . ಅವರಿಗೆ ಜೀವನವೆಂಬ ಕ್ಯಾನವಾಸ್ ಎಲ್ಲದಕ್ಕಿಂತ ದೊಡ್ಡದು ಎಂಬ ಜಾಗೃತಿ ಇತ್ತು . ಶಂಕರನಾಗ್ ಜನ್ಮದಿನ ನವಂಬರ್ . ೧೯೫೪ರಲ್ಲಿ ಹೊನ್ನಾವಾರದ ಬಳಿಯ ಮಲ್ಲಾಪುರದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು . ಅವರು ಚಿತ್ರರಂಗಕ್ಕೆ ಬರುವ ಮುಂಚೆ ಮುಂಬೈನ ಮರಾಠಿ ರಂಗಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ತೀವ್ರವಾಗಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡಿದ್ದರು . ತಮ್ಮ ಗೆಳೆಯರೊಂದಿಗೆ ಅವರು ಚಿತ್ರಕತೆ ರಚಿಸಿದ ಮರಾಠಿ ಚಿತ್ರ ' ೨೨ ಜೂನ್ ೧೮೯೭ ' ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚಲನಚಿತ್ರ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆದಿತ್ತು . ಅಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯರಾದ ಅರುಂಧತಿ ಅವರು ಅವರ ಜೀವನ ಜೋತೆಗಾತಿಯಾದರು . ದಂಪತಿಗಳು ' ಸಂಕೇತ್ ' ಎಂಬ ಹವ್ಯಾಸಿ ರಂಗ ತಂಡವನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ' ಅಂಜುಮಲ್ಲಿಗೆ ' , ' ಬ್ಯಾರಿಸ್ಟರ್ ' , ' ಸಂಧ್ಯಾ ಛಾಯ ' , ' ನೋಡಿ ಸ್ವಾಮಿ ನಾವಿರೋದು ಹೀಗೆ ' , ' ಆಟ ಬೊಂಬಾಟ ' , ' ನಾಗಮಂಡಲ ' ಮುಂತಾದ ಸುಂದರ ನಾಟಕಗಳ ನಿರ್ಮಾಣ , ನಿರ್ವಹಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿದರು . ಮುಂದೆ ಶಂಕರ್ ತಮ್ಮ ಅಣ್ಣ ಅನಂತ್ ಅವರೊಡಗೂಡಿ ' ಸಂಕೇತ್ ' ರೆಕಾರ್ಡಿಂಗ್ ಸ್ಟುಡಿಯೋ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಜವಾಬ್ಧಾರಿ ಹೊತ್ತು ಕನ್ನಡ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲೇ ಆಗುವತ್ತ ಪ್ರಮುಖ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು . ಹಲವು ಗೆಳೆಯರು , ಮಹನೀಯರನ್ನು ಪ್ರೆರೇಪಿಸಿ ' ಕಂಟ್ರಿ ಕ್ಲಬ್ ' ಅನ್ನು ವಿನೂತನ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ರೂಪಿಸಿದರು . ಮಧ್ಯೆ ಅಂದಿನ ದಿನದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ಏಕಸ್ವಾಮ್ಯದಲ್ಲಿದ್ದ ದೂರದರ್ಶನವು ಖಾಸಗಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೂ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡುವ ಆಹ್ವಾನ ನೀಡಿದಾಗ ಇಡೀ ವಿಶ್ವವೇ ಮೆಚ್ಚುವ ಹಾಗೆ ಆರ್ . ಕೆ . ನಾರಾಯಣ್ ಅವರ ' ಮಾಲ್ಗುಡಿ ಡೇಸ್ ' ನಿರ್ಮಿಸಿ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿ ಎಲ್ಲರ ಮನೆ ಮಾತಾದರು . ಮುಂದೆ ಅದೇ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ ' ಸ್ವಾಮಿ ' ಕೂಡ ಬಂತು . ಇಂದೂ ಸಹ ಇದುವರೆಗೆ ಎಲ್ಲ ತರದ ದೂರದರ್ಶನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನ ಪ್ರಿಯತೆ ಗಳಿಸಿ ಪಂಡಿತರು , ಬುದ್ಧಿ ಜನಾಂಗದಿಂದಲೂ ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಗಳಿಸಿದ ಮಹೋನ್ನತ ಕೃತಿ ' ಮಾಲ್ಗುಡಿ ಡೇಸ್ ' ಎಂಬುದು ನಿರ್ವಿವಾದವಾದ ಸಂಗತಿ . ಆಟೋ ಚಾಲಕ , ಎಳನೀರು ಮಾರುವವ ಹೀಗೆ ವಿವಿಧ ಸ್ಥರದ ಜನರ ಪರಿಚಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಕನ್ನಡದ ದೂರದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಮನಸೆಳೆಯುವಂತೆ ನಿರ್ವಹಿಸಿಕೊಟ್ಟರು . ಹೀಗೆ ತಮ್ಮ ಜನಪ್ರಿಯತೆ , ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಚಿಂತನೆ , ನಿರ್ದೇಶನ , ಸಾಮಾನ್ಯರೊಂದಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜೀವನ ಇವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಸುಲಲಿತವಾದ ಸಮಪ್ರಜ್ಞೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಂಡೊಯ್ದರು . ನಂದಿ ಬೆಟ್ಟಕ್ಕೆ ರೋಪ್ ವೇ , ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಮೆಟ್ರೋ ರೈಲು , ರಂಗಮಂದಿರ ಇವೆಲ್ಲಕ್ಕೂ ನಕ್ಷೆ ತಯಾರಿಸಿ ಸರ್ಕಾರದ ಮುಂದೆ ಇಟ್ಟಿದ್ದು ಇಡೀ ಕನ್ನಡ ನಾಡೇ ಬಲ್ಲ ಸಂಗತಿ . ಅಂದಿನ ಜನಪ್ರಿಯ ಮತ್ತು ಅಷ್ಟೇ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ವ್ಯಕ್ತಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಹೆಗ್ಗಡೆ ಅವರಿಗೆ ಶಂಕರ್ ಆತ್ಮೀಯ ಗೆಳೆಯ , ಜೊತೆಗೆ ಅಚ್ಚುಮೆಚ್ಚಿನ ವ್ಯಕ್ತಿ . ಅವರು ' ಜೋಕುಮಾರ ಸ್ವಾಮಿ ' ಯನ್ನು ತೆರೆಗೆ ಅಳವಡಿಸುವ ಕೆಲಸ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿ ಅದರ ಚಿತ್ರಣದ ಸಂಬಂಧದ ಪಯಣದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಅಪಘಾತವನ್ನೊಂದು ನೆಪಮಾಡಿ , ದೇವರು ಇಂತಹ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತ ಸ್ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಬೇಕು ಎಂದು ಭೂಲೋಕದ ಮೇಲಿನ ಹೊಟ್ಟೆಕಿಚ್ಚಿನಿಂದ ಕರೆದೊಯ್ದು ಬಿಟ್ಟ . ತಮ್ಮನನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡ ಅನಂತನಾಗ್ ರಾಜಕೀಯವೋ , ಚಿತ್ರರಂಗವೋ ಎಂಬ ಸಂದಿಗ್ಧಗಳಲಿ ಸಿಕ್ಕ ಅವಕಾಶಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತರಾದರು . ಅರುಂಧತಿ ಅವರೇನೋ ಅವರಿಗೆ ಗೊತ್ತಿರುವ ನಾಟಕ ಕ್ಷೇತ್ರ , ಶಂಕರನಾಗ್ ಜೊತೆಗಿನ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಆಂತರ್ಯ ಮುಖೇನ ' ರಂಗಶಂಕರ ' ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ನಿರ್ಮಾಣ , ಮತ್ತು ಅತೀ ಉತ್ತ್ಮವಾದದ್ದಾಗಿದ್ದರೆ ಮಾತ್ರ ಒಪ್ಪುವ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳ ಪಾತ್ರಗಳು ಇವುಗಳ ಮೂಲಕ ನಿರ್ಜೀವ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲೂ ಒಂದಿಷ್ಟು ಸಾಧಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ . ನಮ್ಮ ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರರಂಗ , ದೂರದರ್ಶನ ಇವುಗಳೆಲ್ಲ ಶಂಕರನಂತವರಿಲ್ಲದ ಕ್ರಿಯಾಶೂನ್ಯ ಬದುಕನ್ನು ದಿನ ನಿತ್ಯ ಪ್ರತಿಫಲಿಸುತ್ತಿವೆ . ಕನ್ನಡ ನಾಡು ಶಂಕರನಂತಹ ಸುಂದರ ಕನಸಿಗರಿಲ್ಲದೆ ಸೊರಗುತ್ತಿರಬಹುದೆಂಬ ಅನಿಸಿಕೆಯನ್ನು ನಿರಂತರವಾಗಿರಿಸಿದೆ . ಶಂಕರನಂತವರು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ನಾಡಿನಲ್ಲುದಯಿಸಲಿ . Add a caption ಮಹಾನ್ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಕಲಾವಿದ , ಅಪ್ರತಿಮ ಕನಸುಗಾರ ಶಂಕರನಾಗ್ ನಾನು ೧೯೮೦ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಕಸ್ತೂರಿಬಾ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿದ ನಮ್ಮ ಕಚೇರಿಯ ಮುಂದೆ ನನ್ನ ಗೆಳೆಯರೊಡನೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತ ನಿಂತಿದ್ದೆ . ಯಾವುದೋ ಕಾಂತಿಯುತ ಕಂಗಳು ನನ್ನನ್ನು ಸೆಳೆದಂತಾಯ್ತು . ನಮ್ಮಿಬ್ಬರ ನೋಟಗಳೂ ಒಂದೇ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸ್ಪಂದಿಸಿದ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ನನಗೆ ಅವರನ್ನು ಕಂಡ ದಿಗ್ಭ್ರಮೆಯಲ್ಲಿರುವಾಗಲೇ ನಗುಮುಖದಿಂದ ಹಲ್ಲೋ ಚೆನ್ನಾಗಿದ್ದೀರ ಎಂದು ಎಷ್ಟೋ ವರ್ಷದ ಸ್ನೇಹಿತನಂತೆ ನಗೆ ಬೀರಿದರು . ವ್ಯಕ್ತಿ ಮತ್ತ್ಯಾರೂ ಇಲ್ಲ ಶಂಕರನಾಗ್ . ಶಂಕರನಾಗ್ ಅವರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ತಮ್ಮ ಇಡೀ ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರಪಂಚವನ್ನೇ ತಮ್ಮದಾಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಆಯಾಸ್ಕಾಂತಿಕ ಶಕ್ತಿ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳು ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿದ್ದವು ಎಂದು ನನಗೆ ಮೂಡಿ ಬಂದ ಸ್ವಯಂ ಅನುಭವ . ಆದರೆ ಇದೇ ಮಾಂತ್ರಿಕ ೧೯೯೦ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೩೦ರಂದು , ಸ್ಕೂಟರಿನಲ್ಲಿ ನಾನು ನನ್ನ ಪತ್ನಿಯೊಂದಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಅಚಾನಕ್ಕಾಗಿ ಸಂಕೇತ್ ಸ್ಟುಡಿಯೋ ಮುಂದೆ ಬ್ರೇಕ್ ಹಾಕುವಂತೆ ಮಾಡಿಬಿಟ್ಟರು . ಕಾರಣ ಆಗ ತಾನೇ ಬೋರ್ಡ್ ಮೇಲೆ ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು , " ಶಂಕರನಾಗ್ ಅವರು ಇಂದು ಅಪಘಾತದಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾಗಿದ್ದಾರೆ " . ಅದನ್ನು ಓದಿದ ನಾವು ಇನ್ನೆಲ್ಲೂ ಹೋಗುವುದ ಬೇಡ ಎಂದು ಮನೆ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿರುಗಿದೆವು . ಗಿರೀಶ್ ಕಾರ್ನಾಡ್ ಅವರ " ಒಂದಾನೊಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ " ಸಿನಿಮಾ ನೋಡಿದಾಗ ಶಂಕರನಾಗ್ ಮತ್ತು ಸುಂದರಕೃಷ್ಣ ಅರಸ್ ಅಚ್ಚಳಿಯದ ಮೋಡಿ ಮಾಡಿ ಬಿಟ್ಟಿದ್ದರು . ಶಂಕರನಾಗ್ ಅವರಿಗೆ ಚಿತ್ರದ ಅಭಿನಯ ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚಿತ್ರೋತ್ಸವದ ಶ್ರೇಷ್ಟನಟ ಪಟ್ಟ ಕೊಟ್ಟಿತು . ನಂತರದಲ್ಲಿ ಅವರ ಹಲವು ಚಿತ್ರಗಳು ಬಂದರೂ ವಿಶೇಷ ಎನಿಸಿದ್ದು ಅವರೇ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ ' ಮಿಂಚಿನ ಓಟ ' ಮತ್ತು ' ಆಕ್ಸಿಡೆಂಟ್ ' . ಎರಡೂ ಚಿತ್ರಗಳು ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳ ಸುರಿಮಳೆಯನ್ನು ಗಳಿಸಿದವು . ಗಿರೀಶ್ ಕಾರ್ನಾಡ್ ಅವರು ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ ಹಿಂದಿ ಚಿತ್ರ ' ಉತ್ಸವ್ ' ದಲ್ಲಿ ಅವರು ಕಾಣಿಸುವ ಕಳ್ಳನ ಪಾತ್ರ ಮನೋಹರವಾಗಿತ್ತು . ಉಳಿದಂತೆ ಅವರನ್ನು ನಮ್ಮ ಕನ್ನಡ ನಿರ್ಮಾಪಕರು ' ಕರಾಟೆ ರಾಜ ' ಎಂದು ತೋರಿ ಉಪಯೋಗಿಸಿದ್ದೇ ಹೆಚ್ಚು . ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ಹತ್ತಿರವಾದ ಪಾತ್ರಗಳು ' ಅಟೋ ರಾಜ ' , ' ಸೀತಾರಾಮು ' ಮತ್ತು ' ಸಾಂಗ್ಲಿಯಾನ ' ಚಿತ್ರಗಳು . ಪಾತ್ರಗಳು ಎಷ್ಟು ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿದವೆಂದರೆ ಇಂದೂ ಆಟೋಗಳಲ್ಲಿ ಮೂಡುವ ನಾಯಕರಲ್ಲಿ ಅತೀ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ಥಾನ ಶಂಕರನಾಗ್ ಅವರಿಗೇ ಸೇರುತ್ತದೆ . ಅವರು ತಮ್ಮ ' ಗೀತಾ ' ಮತ್ತು ' ಜನ್ಮ ಜನ್ಮದ ಅನುಬಂಧ ' ಚಿತ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಇಳೆಯರಾಜ ಅವರನ್ನು ಕನ್ನಡ ಸಿನಿಮಾಗಳಿಗೆ ಕರೆತಂದರು . ಹಾಡುಗಳು ಜನಮನದಲ್ಲಿ ಚಿರಸ್ಥಾಯಿಯಾಗಿವೆ . ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ , ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಅಮಿತಾಬ್ ಬಚ್ಚನ್ ನಟಿಸಿದ ಹಿಂದಿ ಚಿತ್ರ ' ಚೀನಿ ಕಮ್ ' ನಲ್ಲಿ ಇಳೆಯರಾಜ ಅವರೇ , ಗೀತಾ ಚಿತ್ರದ ' ಜೊತೆಯಲಿ , ಜೊತೆ ಜೊತೆಯಲಿ ' ಹಾಡಿನ ರಾಗಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಬಳಸುವಷ್ಟು ಮೋಡಿ ಮಾಡಿದ ಸೃಷ್ಟಿಗಳವು . ' ಒಂದು ಮುತ್ತಿನ ಕಥೆ ' ಚಿತ್ರದ ಮೂಲಕ ರಾಜಕುಮಾರ್ ಅವರಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಪಾತ್ರ ನೀಡಿ ಚಿತ್ರ ನಿರ್ದೇಶನ ಮಾಡಿದರು . ಶಂಕರನಾಗ್ ಅವರಿಗೆ ಅವರ ಹೀರೋಪಟ್ಟದ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ವ್ಯಾಮೋಹ ಇರಲಿಲ್ಲ . ಜನಸಾಮಾನ್ಯರ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ತಾನೇ ತಾನಾಗಿ ಓಡಿಯಾಡುತ್ತಿದ್ದರು . ಅಂದರೆ ಕಾಲ ಹರಣ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು ಅಂತ ಅರ್ಥವಲ್ಲ . ಅವರಷ್ಟು ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಸಾಧಿಸಿದವರು ತುಂಬಾ ತುಂಬಾ ಕಡಿಮೆ . ಅವರಿಗೆ ಜೀವನವೆಂಬ ಕ್ಯಾನವಾಸ್ ಎಲ್ಲದಕ್ಕಿಂತ ದೊಡ್ಡದು ಎಂಬ ಜಾಗೃತಿ ಇತ್ತು . ಶಂಕರನಾಗ್ ಜನ್ಮದಿನ ನವಂಬರ್ . ೧೯೫೪ರಲ್ಲಿ ಹೊನ್ನಾವಾರದ ಬಳಿಯ ಮಲ್ಲಾಪುರದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು . ಅವರು ಚಿತ್ರರಂಗಕ್ಕೆ ಬರುವ ಮುಂಚೆ ಮುಂಬೈನ ಮರಾಠಿ ರಂಗಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ತೀವ್ರವಾಗಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡಿದ್ದರು . ತಮ್ಮ ಗೆಳೆಯರೊಂದಿಗೆ ಅವರು ಚಿತ್ರಕತೆ ರಚಿಸಿದ ಮರಾಠಿ ಚಿತ್ರ ' ೨೨ ಜೂನ್ ೧೮೯೭ ' ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚಲನಚಿತ್ರ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆದಿತ್ತು . ಅಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯರಾದ ಅರುಂಧತಿ ಅವರು ಅವರ ಜೀವನ ಜೋತೆಗಾತಿಯಾದರು . ದಂಪತಿಗಳು ' ಸಂಕೇತ್ ' ಎಂಬ ಹವ್ಯಾಸಿ ರಂಗ ತಂಡವನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ' ಅಂಜುಮಲ್ಲಿಗೆ ' , ' ಬ್ಯಾರಿಸ್ಟರ್ ' , ' ಸಂಧ್ಯಾ ಛಾಯ ' , ' ನೋಡಿ ಸ್ವಾಮಿ ನಾವಿರೋದು ಹೀಗೆ ' , ' ಆಟ ಬೊಂಬಾಟ ' , ' ನಾಗಮಂಡಲ ' ಮುಂತಾದ ಸುಂದರ ನಾಟಕಗಳ ನಿರ್ಮಾಣ , ನಿರ್ವಹಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿದರು . ಮುಂದೆ ಶಂಕರ್ ತಮ್ಮ ಅಣ್ಣ ಅನಂತ್ ಅವರೊಡಗೂಡಿ ' ಸಂಕೇತ್ ' ರೆಕಾರ್ಡಿಂಗ್ ಸ್ಟುಡಿಯೋ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಜವಾಬ್ಧಾರಿ ಹೊತ್ತು ಕನ್ನಡ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲೇ ಆಗುವತ್ತ ಪ್ರಮುಖ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು . ಹಲವು ಗೆಳೆಯರು , ಮಹನೀಯರನ್ನು ಪ್ರೆರೇಪಿಸಿ ' ಕಂಟ್ರಿ ಕ್ಲಬ್ ' ಅನ್ನು ವಿನೂತನ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ರೂಪಿಸಿದರು . ಮಧ್ಯೆ ಅಂದಿನ ದಿನದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ಏಕಸ್ವಾಮ್ಯದಲ್ಲಿದ್ದ ದೂರದರ್ಶನವು ಖಾಸಗಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೂ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡುವ ಆಹ್ವಾನ ನೀಡಿದಾಗ ಇಡೀ ವಿಶ್ವವೇ ಮೆಚ್ಚುವ ಹಾಗೆ ಆರ್ . ಕೆ . ನಾರಾಯಣ್ ಅವರ ' ಮಾಲ್ಗುಡಿ ಡೇಸ್ ' ನಿರ್ಮಿಸಿ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿ ಎಲ್ಲರ ಮನೆ ಮಾತಾದರು . ಮುಂದೆ ಅದೇ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ ' ಸ್ವಾಮಿ ' ಕೂಡ ಬಂತು . ಇಂದೂ ಸಹ ಇದುವರೆಗೆ ಎಲ್ಲ ತರದ ದೂರದರ್ಶನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನ ಪ್ರಿಯತೆ ಗಳಿಸಿ ಪಂಡಿತರು , ಬುದ್ಧಿ ಜನಾಂಗದಿಂದಲೂ ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಗಳಿಸಿದ ಮಹೋನ್ನತ ಕೃತಿ ' ಮಾಲ್ಗುಡಿ ಡೇಸ್ ' ಎಂಬುದು ನಿರ್ವಿವಾದವಾದ ಸಂಗತಿ . ಆಟೋ ಚಾಲಕ , ಎಳನೀರು ಮಾರುವವ ಹೀಗೆ ವಿವಿಧ ಸ್ಥರದ ಜನರ ಪರಿಚಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಕನ್ನಡದ ದೂರದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಮನಸೆಳೆಯುವಂತೆ ನಿರ್ವಹಿಸಿಕೊಟ್ಟರು . ಹೀಗೆ ತಮ್ಮ ಜನಪ್ರಿಯತೆ , ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಚಿಂತನೆ , ನಿರ್ದೇಶನ , ಸಾಮಾನ್ಯರೊಂದಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜೀವನ ಇವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಸುಲಲಿತವಾದ ಸಮಪ್ರಜ್ಞೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಂಡೊಯ್ದರು . ನಂದಿ ಬೆಟ್ಟಕ್ಕೆ ರೋಪ್ ವೇ , ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಮೆಟ್ರೋ ರೈಲು , ರಂಗಮಂದಿರ ಇವೆಲ್ಲಕ್ಕೂ ನಕ್ಷೆ ತಯಾರಿಸಿ ಸರ್ಕಾರದ ಮುಂದೆ ಇಟ್ಟಿದ್ದು ಇಡೀ ಕನ್ನಡ ನಾಡೇ ಬಲ್ಲ ಸಂಗತಿ . ಅಂದಿನ ಜನಪ್ರಿಯ ಮತ್ತು ಅಷ್ಟೇ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ವ್ಯಕ್ತಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಹೆಗ್ಗಡೆ ಅವರಿಗೆ ಶಂಕರ್ ಆತ್ಮೀಯ ಗೆಳೆಯ , ಜೊತೆಗೆ ಅಚ್ಚುಮೆಚ್ಚಿನ ವ್ಯಕ್ತಿ . ಅವರು ' ಜೋಕುಮಾರ ಸ್ವಾಮಿ ' ಯನ್ನು ತೆರೆಗೆ ಅಳವಡಿಸುವ ಕೆಲಸ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿ ಅದರ ಚಿತ್ರಣದ ಸಂಬಂಧದ ಪಯಣದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಅಪಘಾತವನ್ನೊಂದು ನೆಪಮಾಡಿ , ದೇವರು ಇಂತಹ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತ ಸ್ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಬೇಕು ಎಂದು ಭೂಲೋಕದ ಮೇಲಿನ ಹೊಟ್ಟೆಕಿಚ್ಚಿನಿಂದ ಕರೆದೊಯ್ದು ಬಿಟ್ಟ . ತಮ್ಮನನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡ ಅನಂತನಾಗ್ ರಾಜಕೀಯವೋ , ಚಿತ್ರರಂಗವೋ ಎಂಬ ಸಂದಿಗ್ಧಗಳಲಿ ಸಿಕ್ಕ ಅವಕಾಶಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತರಾದರು . ಅರುಂಧತಿ ಅವರೇನೋ ಅವರಿಗೆ ಗೊತ್ತಿರುವ ನಾಟಕ ಕ್ಷೇತ್ರ , ಶಂಕರನಾಗ್ ಜೊತೆಗಿನ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಆಂತರ್ಯ ಮುಖೇನ ' ರಂಗಶಂಕರ ' ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ನಿರ್ಮಾಣ , ಮತ್ತು ಅತೀ ಉತ್ತ್ಮವಾದದ್ದಾಗಿದ್ದರೆ ಮಾತ್ರ ಒಪ್ಪುವ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳ ಪಾತ್ರಗಳು ಇವುಗಳ ಮೂಲಕ ನಿರ್ಜೀವ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲೂ ಒಂದಿಷ್ಟು ಸಾಧಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ . ನಮ್ಮ ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರರಂಗ , ದೂರದರ್ಶನ ಇವುಗಳೆಲ್ಲ ಶಂಕರನಂತವರಿಲ್ಲದ ಕ್ರಿಯಾಶೂನ್ಯ ಬದುಕನ್ನು ದಿನ ನಿತ್ಯ ಪ್ರತಿಫಲಿಸುತ್ತಿವೆ . ಕನ್ನಡ ನಾಡು ಶಂಕರನಂತಹ ಸುಂದರ ಕನಸಿಗರಿಲ್ಲದೆ ಸೊರಗುತ್ತಿರಬಹುದೆಂಬ ಅನಿಸಿಕೆಯನ್ನು ನಿರಂತರವಾಗಿರಿಸಿದೆ . ಶಂಕರನಂತವರು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ನಾಡಿನಲ್ಲುದಯಿಸಲಿ . . . ಕಿರಣ್ , ಐದು ದಿನದ ಕಾಲ ಎರಡು ತಂಡಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮ ಬಲಾಬಲಗಳನ್ನು ತೋರ್ಪಡಿಸಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡಿ , ನೈಜ್ಯವಾಗಿ ಅರ್ಹರಿಗೆ ಜಯದ ಮಾಲೆ ತೊಡಿಸುವ ಆಟ ಇನ್ನಾವುದಿದೆ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ . . . ? ಅದ್ಕೆ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಗ್ರೇಟ್ ಅನ್ನಿಸೋದು . . . : - ) ದಿನವಿಡೀ ಆಡೋ ೫೦ ಓವರ್ ಗಳ ಪಂದ್ಯ , ಅದೇ ರೀತಿ ಐದು ಗಂಟೆಯೊಳಗೆ ಮುಗಿಯೋ ೨೦ - ೨೦ ಆಟ ಕೂಡ ಇದೆ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ನಲ್ಲಿ . ಮಟ್ಟದ flexibality ಇನ್ನಾವ ಆಟಕ್ಕಿದೆ . . . . . . . . ? ಅದಕ್ಕೆ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಒಂದು ಧರ್ಮ ಅನ್ನೋ level ಗೆ ಜನ ಅದನ್ನ ಇಷ್ಟ ಪಡೋದು . ಹಾಳಾಗಬೇಕು ಅ೦ತಿರೋರು ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಅಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಇನ್ಯಾವುದರದೋ ಹಿಂದೆ ಹೋಗ್ತಾರೆ ಅಲ್ವ . . . . . . . . ? ನವದೆಹಲಿ , ಮೇ 4 : 2008ರ ಜುಲೈ 25ರಂದು ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿದ ಸರಣಿ ಸ್ಫೋಟದ ರೂವಾರಿ ಅಬ್ದುಲ್ ನಾಸರ್ ಮದನಿಗೆ ಜಾಮೀನು ನೀಡುವ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಪೀಠದ ಇಬ್ಬರು ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯ ತಲೆದೋರಿದ್ದು , ವಿಷಯ ಇತ್ಯರ್ಥಕ್ಕಾಗಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಎಸ್ . ಎಚ್ . ಕಪಾಡಿಯಾ ಅವರಿಗೆ ಮೊರೆ ಹೋಗಲಾಗಿದೆ . ಆರೋಪಿ ಮದನಿಗೆ ಜಾಮೀನು ನೀಡುವ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಹಾಸನ : ಕೆರೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಲೆಕ್ಕಪತ್ರ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಮುಕ್ತವಾಗಿರಬೇಕು ಎಂದು ಜಿಲ್ಲಾ ಪಂಚಾ ಯಿತಿ ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಣಾಧಿಕಾರಿ ಪ್ರಸನ್ನಕುಮಾರ್ ತಿಳಿಸಿದರು . ಶುಕ್ರವಾರ ಜಿಲ್ಲಾ ಲೆನಾಡು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಲಭ್ಯತೆ ಯಥೇಚ್ಛ ಇದ್ದರೂ , ಅದರ ಬಳಕೆಯ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಜಾಗ್ರತೆ ವಹಿಸುವುದು ಭಾಗದ ಜನರಲ್ಲಿ ರಕ್ತಗತವಾಗಿ ಬಂದ ಗುಣ . ನೀರಿನ ಮರುಬಳಕೆ ಅಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಂಡು ಬರುವ ಅಂಶ . ಒಂದೇ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕೆ ನೀರನ್ನು ಬಳಸುವ ಬದಲಾಗಿ ಅದರ ಪರ್ಯಾಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜನ ಯೋಚಿಸುತ್ತಾರೆ . ಬಟ್ಟೆ ತೊಳೆದ ನೀರನ್ನು ಬಳಸಿ ಮನೆ ಹಿತ್ತಿಲಲ್ಲಿ ಒಂದಷ್ಟು ಸೊಪ್ಪು ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು , ಸ್ನಾನದ ನೀರನ್ನು ತೆಂಗಿನ ಗಿಡಕ್ಕೋ , ಸಣ್ಣಪುಟ್ಟ ಹಣ್ಣು ತರಕಾರಿಗಳ ಅಂಕಣಕ್ಕೋ ಹಾಯಿಸುವುದು , ಅಡುಗೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಿ ಬಿಟ್ಟ ನೀರಿನಲ್ಲೇ ಪುಟ್ಟ ಕೈ ತೋಟವೊಂದನ್ನು ಸಲಹುವುದು . . . ಇಂಥವು ತೀರಾ ಸಹಜ ಸಂಗತಿಗಳು . ಹೀಗೆ ಯೋಚಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಕೇರಳದ ಮುನ್ನಾರ್‌ನ ಸ್ನೇಹಿತ ಸಿ . ಕೆ . ಮೋಹನ್ ಯಾವಾಗಲೋ ಒಮ್ಮೆ ಹೇಳಿದ್ದ ' ವೆಟಿವೇರ್ ' eಪಕಕ್ಕೆ ಬಂತು . ' ವೆಟಿವೇರ್ ' ಯಾವುದೋ ಅಪರಿಚಿತ ಸಸ್ಯವೇನಲ್ಲ . ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ತೀರಾ ಕೌಟುಂಬಿಕ ಸಸ್ಯವಾಗಿ , ಮನೆಮದ್ದಾಗಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಲಾವಂಚ ಅಥವಾ ರಾಮಂಚ ಎಂದು ಗುರುತಿಸುವ ಹುಲ್ಲಿನ ಜಾತಿಯ ಸಸ್ಯ . ರೇಷ್ಮೆ ಸೀರೆಗಳು , ಬಟ್ಟೆ ಹಾಳಾಗದಂತೆ , ಜಿರಳೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ಒಳಹೋಗದಂತೆ ರಕ್ಷಿಸಲು ಮನೆಯ ಕಬೋರ್ಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿ , ಟ್ರಂಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಹಿಂದಿನವರು ಹಾಕಿಡುತ್ತಿದ್ದ ವಿಚಿತ್ರ ಸುವಾಸನೆ ಬೀರುವ ಬೇರುಗಳನ್ನು ನೀವು ನೋಡಿರಬಹುದು . ಸಿಕ್ಕುಸಿಕ್ಕಾಗಿ ಬಲೆಯೋಪಾದಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಣೆದುಕೊಂಡಿರುವ ಬೇರುಗಳ ಸಮೂಹ ಪೆಟ್ಟಿಗೆ ತೆಗೆಯುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಘಂ ಎಂದು ಮೂಗಿಗೆ ರಾಚುತ್ತದೆ . ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಇದನ್ನು ಕೆಲವೆಡೆ ' ಮಡಿವಾಳ ಬೇರು ' ಎಂದೂ ಗುರುತಿಸುತ್ತಾರೆ . ಇಂಥದೊಂದು ಬೇರು ಕಲುಷಿತ ನೀರನ್ನು ಶುದ್ಧಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಸಂಗತಿಯೂ ಹೊಸತೇನಲ್ಲ . ಆದರೆ , ತೊಂಬತ್ತರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಚೀನಾದಲ್ಲಿ ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವೆಟಿವೇರ್ ಪ್ರಯೋಗ ಇದರತ್ತ ಜಗತ್ತಿನ ಗಮನ ಸೆಳೆಯುವಂತಾಯಿತು . ಹಾಗೆ ನೋಡಿದರೆ , ಭಾರತೀಯ ಪಾರಂಪರಿಕ ವೈದ್ಯ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ , ಸ್ಮೃತಿ - ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ವೆಟಿವೇರ್ ಚಿರಪರಿಚಿತ . ಅಸಲಿಗೆ ರಾಮಂಚ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದದ್ದೇ ನಮ್ಮ ಶ್ರೀರಾಮನಿಂದ ಎನ್ನುತ್ತದೆ ಪೌರಾಣಿಕ ಲೋಕ . ಶ್ರೀರಾಮನ ವನವಾಸದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಆತ ಕುಡಿಯುವ ನೀರನ್ನು ಶುದ್ಧೀಕರಿಸಲು ವೆಟಿವೇರ್ ಹುಲ್ಲನ್ನೇ ಬಳಸಿದ ಪ್ರಸ್ತಾಪ ರಾಮಾಯಣದಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತದೆ . ಸುರಪಾಲರ ವೃಕ್ಷಾಯುರ್ವೇದದಲ್ಲಿ ವೆಟಿವೇರ್ ಬಗ್ಗೆ ಸವಿವರವಾಗಿ ದಾಖಲಾಗಿದೆ . ಮಿಶ್ರ ಚಕ್ರಪಾಣಿಯ ' ವಿಷವವಲ್ಲಭ ' ದಲ್ಲಂತೂ ನೀರಿನ ಶುದ್ಧೀಕರಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಲಾವಂಚ ಎಷ್ಟು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ವಿಷದವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ . ಅಲ್ಲಿಂದ ಆರಂಭವಾದ ಇದರ ಬಳಕೆ ಗ್ರಾಮೀಣ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ಹಾಸುಹೊಕ್ಕಾಗಿ ಬಂದಿದೆ . ಮಣ್ಣಿನ ಸವಕಳಿ ತಪ್ಪಿಸಲು ರೈತ ಸಮುದಾಯ ಇದನ್ನು ಪ್ರಬಲ ಅಸ್ತ್ರವಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತದೆ . ನದಿ ತೀರದಲ್ಲಿ , ಇಳಿಜಾರು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ , ಹಳ್ಳ - ಕೊಳ್ಳಗಳ ದಂಡೆಯ ಮೇಲೆ ಹುಲ್ಲಿನ ಪೊದೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ . ಕೇರಳ , ತಮಿಳುನಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿನ ಬೊಡ್ಡೆಗೆ ಲಾವಂಚದ ಬೇರಿನ ಒಂದೆರಡು ತುಣುಕುಗಳನ್ನು ಹಾಕುವುದು ಇಂದಿಗೂ ಇದೆ . ಆಯುರ್ವೇದದಲ್ಲಿ ಲಾವಂಚವನ್ನು ಔಷಯ ಸಸ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ . ಇಷ್ಟಿದ್ದರೂ ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವಂಥ ಪ್ರಚಾರವೇ ಆಗಿರಲಿಲ್ಲ . ವೆಟಿವೇರ್‌ನ ಬಗ್ಗೆ ಇಂಥದೊಂದು ಪ್ರಚಾರ ಆರಂಭವಾದದ್ದೇ ಈಗ್ಗೆ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ; ಚೀನಾನದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮ್ಮೇಳನವೊಂದರಲ್ಲಿ . ರಿಚರ್ಡ್‌ಗ್ರಿಮ್‌ಷಾ ಎಂಬ ಪ್ರಯೋಗಶೀಲ ಕೃಷಿ ತಜ್ಞನೊಬ್ಬ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಸಮ್ಮೇಳನದಲ್ಲಿ ವೆಟಿವೇರ್‌ನ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿಕ ಗುಣಗಳ ಕುರಿತು ಪ್ರಬಂಧ ಮಂಡಿಸಿದ್ದು ಇಷ್ಟಕ್ಕೆಲ್ಲ ನಾಂದಿಯಾಯಿತು . ಅದರ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲೇ ಕ್ವೀನ್ಸ್ ಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಗಣಿ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಇಲಾಖೆ ಕೈಗೊಂಡ ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಜಲಶುದ್ಧೀಕರಣ ಪ್ರಯೋಗದಲ್ಲಿ ವೆಟಿವೇರ್ ಬಳಕೆ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿರುವುದು ಅರಿವಿಗೆ ಬಂತು . ಅತ್ಯಂತ ಸರಳ , ತೀರಾ ಕಡಿಮೆ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ವೆಟಿವೇರ್ ಬಳಸಿ ನೀರನ್ನು ಶುದ್ಧೀಕರಿಸುವುದು ಕ್ವೀನ್ಸ್ ಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ . ನಗರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲ್ಲಿ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ಕೊಳಚೆಯನ್ನು ಒಂದೆಡೆ ಹರಿಯುವಂತೆ ಮಾಡಿ ಹೊರವಲಯದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪ್ರದೇಶವೊಂದರಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಸಲಾದ ಲಾವಂಚದ ಕಣಕ್ಕೆ ಅದನ್ನು ಹಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ . ಅತ್ಯಂತ ದಟ್ಟವಾಗಿ ಹಬ್ಬಿರುವ ಲಾವಂಚದ ಬೇರುಗಳ ನಡುವೆ ಕೊಳಚೆ ನೀರು ಹರಿದು ಹೊರಬರುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಬಹುತೇಕ ಕಲ್ಮಶಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತವಾಗಿರುತ್ತದೆ . ಅತ್ಯಂತ ವೈeನಿಕವಾಗಿ ದೃಢಪಟ್ಟಿರುವ ಪ್ರಯೋಗ ಇದೀಗ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ , ಚೀನಾ , ಥಾಯ್ಲೆಂಡ್ , ವಿಯೆಟ್ನಾಂ ಹಾಗೂ ಸೆನೆಗಲ್‌ಗಳಲ್ಲೂ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿದೆ . ' ವೆಟಿವೇರಿಯಾ ಜಿಜನಿಯೋಡೆಸ್ ' ಎಂಬ ವೈeನಿಕ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿರುವ ಇದು ಹುಲ್ಲಿನ ಜಾತಿಗೆ ಸೇರಿದೆ . ಇದರ ಬೇರುಗಳು ಸುಮಾರು ಮೀಟರ್ ಆಳಕ್ಕೆ ಇಳಿಯಬಹುದಾದ್ದರಿಂದ ಮಣ್ಣಿನ ಸವಕಳಿ ತಪ್ಪಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ ಅಂತರ್ಜಲ ಮಟ್ಟ ರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ . ಸರಾಸರಿ ೨೦೦ ಮಿ . ಮೀ . ನಿಂದ ೬೦೦೦ ಮಿ . ಮೀ . ಮಳೆ ಬೀಳುವ ಎಲ್ಲ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಬೆಳೆಯಬಲ್ಲದು . ೪೫ ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲ್ಷಿಯಸ್ ಉಷ್ಣಾಂಶದಲ್ಲೂ ಒಣಗದೆ ಹಸಿರಿನಿಂದ ಕಂಗೊಳಿಸುವ ಲಾವಂಚದ ಬೇರುಗಳು ಚಾಪೆ , ಬೀಸಣಿಗೆ , ಗೃಹಾಲಂಕಾರ ವಸ್ತುಗಳಲ್ಲೂ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ . ಹೀಗಾಗಿ ಇದು ಒಂದರ್ಥದಲ್ಲಿ ಬಹೂಪಯೋಗಿ . ಬಹುಶಃ ನಮ್ಮ ಹಳ್ಳಿಗಳ ಇನ್ನೂ ಅದೇಷ್ಟೋ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಥ ಅಸಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಪದ್ಧತಿಗಳು ಸದ್ದಿಲ್ಲದೇ ನಡೆದುಕೊಂಡು ಬಂದಿರಬಹುದು . ತೀರಾ ಸಣ್ಣಪುಟ್ಟ ಸಂಗತಿಗಳೂ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ವೈeನಿಕ ಕ್ರಾಂತಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು . ಅಂಥವನ್ನು ಹುಡುಕಿ , ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿ ವ್ಯಾಪಕ ಬಳಕೆಗೆ ಮುಂದಾಗದಿದ್ದರೆ ನಮ್ಮ ' ಹಿತ್ತಲ ಗಿಡ ಮದ್ದಲ್ಲ ' ಎಂಬ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ ಧೋರಣೆಯನ್ನು ಬಳಸಿ ನಮ್ಮದೇ ಇನ್ನಷ್ಟು ಸಸ್ಯ , ಪ್ರಯೋಗ , ಪದ್ಧತಿಗಳಿಗೆ ಅಮೆರಿಕದಂಥ ಬಂಡವಾಳಶಾಹಿಗಳು ಪೇಟೆಂಟ್ ಪಡೆಯುವಲ್ಲಿ ಅನುಮಾನವಿಲ್ಲ . ಉದಾಹರಣೆ ಹೀಗೆ ಮಾಡಿ ನೋಡಿ . ಇಂದು ಬ್ಲಾಗ್ ಪ್ರಪಂಚ ಬಹು ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದೆ . ಕನ್ನಡದಲ್ಲೂ ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಫಸಲು ನೀಡುವ ಕಾಲ ಕೂಡಿ ಬರುತ್ತಿದೆ . ಇದಕ್ಕೆ ಕಾಸಿಲ್ಲ , ಕಷ್ಟವಿಲ್ಲ . ನಮ್ಮ ಮುಂದೆ ಹರಿದು ಹೋಗುವ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ನಮ್ಮ ಬೊಗಸೆಯಲ್ಲಿ ತುಂಬಿಸಿಕೊಂಡು ಸದ್ಬಳಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಷ್ಟೆ ಇದು . ಬ್ಲಾಗ್ ಮೂಲಕ ಸಾಧ್ಯವಾಗಬಹುದಾದದ್ದು ಬಹಳಷ್ಟಿದೆ . ಒಂದು ಬ್ಲಾಗ್ ಸಾವಿರಾರು ಮಂದಿಗೆ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಉಪನ್ಯಾಸಕನಾಗಿ , ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕನಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಬಲ್ಲದು . ಆನ್‌ಲೈನ್ ಕಲಿಕೆ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗುತ್ತಿರುವ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಬ್ಲಾಗ್ ಪ್ರಪಂಚವನ್ನು ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ರಚನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲಾಖೆ ನಿರ್ಧರಿಸಬೇಕು . ಜನಿವಾರ ಅಪ್ಪ : ತಿಂಮಾ ಜನಿವಾರ ಹಾಕಿಕೋ . ತಿಂಮಾ : ಯಾಕಪ್ಪಾ ? ಅಪ್ಪ : ಜನಿವಾರ ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೆ ಮುಂದಿನ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ನೀನು ಕತ್ತೆಯಾಗಿ ಹುಟ್ಟುತ್ತೀಯಾ . ತಿಂಮಾ : ಅಪ್ಪಾ ಊರಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಕತ್ತೆಗಳಿವೆ . ಅವರೆಲ್ಲ ಹಿಂದಿನ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರಾಗಿದ್ದು ಜನಿವಾರ ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಮರೆತಿದ್ದವರಾ ? ! ಪದೋನ್ನತಿ ಹೊಂದಿ ಸೇನೆಯ ದಳಗಳ ಕಮಾಂಡರ್ ಹಂತಕ್ಕೆ ತಲಪುತ್ತಾರೆ . ಪಾಕಿಸ್ಥಾನ್ ಸರಕಾರ ಸೇನೆಯ ಏಳು ದಳ ಕಮಾಂಡರ್‌ಗಳ ಹಿಡಿತದಲ್ಲಿದೆ . ಆದ್ದರಿಂದ ಪಾಕಿಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ದಿನಾ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಹೆಗ್ಗಣ ನನ್ನ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬೀಳುತ್ತದೆ . ತನ್ನ ಬಿಲದಿಂದ ಮೆಲ್ಲ ಹೊರಗಿಣುಕಿ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ . ಬೇಗನೆದ್ದು ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹೋಗುವವರು , ಪೇಪರ್ ಹಾಕುವ ಹುಡುಗರು , ಕೊಳವೆ ಬಾವಿಯಿಂದ ನೀರು ಹಿಡಿಯಲು ಓಡಾಡುವವರು ಬಿಟ್ಟರೆ ಬೇರ್ಯಾರೂ ಇರುವುದಿಲ್ಲ . ಮತ್ತು ಇವರೆಲ್ಲ ಹೆಗ್ಗಣ ದಿನಾ ನೋಡುವವರೇ . ಅವರಿದ್ದರೆ ಹೆಗ್ಗಣ ಅಷ್ಟು ಕೇರ್ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ . ಅಪರಿಚಿತರ್ಯಾರೂ ಇಲ್ಲವೆಂದು ಖಚಿತ ಪಡಿಸಿಕೊಂಡು ತನ್ನ ಮಾಟೆಯ ಹೊರಗೆ ಕಾಲಿಡುತ್ತದೆ . ತನ್ನದೇ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವಿದು ಎನ್ನುವಂತೆ ಅತ್ತಿತ್ತ ಓಡಾಡುತ್ತದೆ . ನೂರು ಫೀಟ್ ಉದ್ದಕ್ಕೆ ರಸ್ತೆಯ ಇಕ್ಕೆಲಗಳಲ್ಲಿರುವ ಮನೆಗಳ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ತನಗೆ ಬೇಕಾದುದು ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ . ಮತ್ತೆ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ , ತನ್ನ ದಿನ ನಿತ್ಯದ ಕೆಲಸವೋ ಎಂಬಂತೆ ತಿನ್ನುತ್ತದೆ . ತಿನ್ನುವ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ನನಗೆ ಹಸಿವು ಕಾಣುವುದೇ ಇಲ್ಲ . ನನಗೆ ಹೆಗ್ಗಣ , ರಸ್ತೆಯ ಶುಚಿತ್ವದ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹೊತ್ತ ಜಾಡಮಾಲಿಯ ಹಾಗೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ . ಅದೆಂದೂ ಇದೇ ರಸ್ತೆಯ ಬೇರೆ ಹೆಗ್ಗಣಗಳ ಜತೆ ಬೆರೆತುದು ನಾನು ನೋಡಿಯೇ ಇಲ್ಲ . ಬೇರೆ ಹೆಗ್ಗಣಗಳು ಸಮಯದ ಪರಿವೆಯೇ ಇಲ್ಲದೆ ಎಲ್ಲಂದರಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಾಡುತ್ತವೆ . ಹೆಗ್ಗಣ ಹಾಗಲ್ಲ . ಟೈಮ್ ಟೇಬಲ್ ನಿಯತ್ತಾಗಿ ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ . ಬಹಳಷ್ಟು ಸಲ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಹೆಗ್ಗಣಗಳು ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಗಾಡಿಗಳ ಚಕ್ರದಡಿ ಸಿಕ್ಕಿ ಅಪ್ಪಚ್ಚಿಯಾಗಿ , ಆಮೇಲೆ ಕಾಗೆಗಳಿಗೆ ಆಹಾರವಾದುದು ಕಣ್ಣಾರೆ ನೋಡಿದ್ದೇನೆ . ಮುಖ ಮುಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಲೇ , ಹೆಣ ಹೆಗ್ಗಣದ್ದಾಗಿರದಿರಲಿ ಅಂತ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಿದ್ದೇನೆ . ಮಾರನೇ ದಿನ ಎಂದಿನಂತೆಯೇ ಬಿಲದಿಂದ ಹೊರಗೆ ಬಂದು ಓಡಾಡುವ ಹೆಗ್ಗಣಕ್ಕಾಗಿ ಕಾದು ಕುಳಿತು ಅದನ್ನು ನೋಡಿ ಸಂತಸ ಪಟ್ಟಿದ್ದೇನೆ . ಅದು ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ತಿರುಗಾಡುವ ಹೊತ್ತು ಏನೆಂಬುದು ನನಗೆ ನಿಖರವಾಗಿ ಗೊತ್ತು . ಅಷ್ಟು ಹೊತ್ತಿನ ನಂತರ ಅದು ಅದರ ಬಿಲದೊಳಗೆಯೇ ಇರುತ್ತದೆಯೆ ಅಥವಾ ಇನ್ನೆಲ್ಲಿಯಾದರೂ ಹೋಗುತ್ತದೆಯೇ ಅನ್ನುವುದು ನನ್ನ ಪಾಲಿಗೆ ರಹಸ್ಯ . ಹೆಗ್ಗಣಕ್ಕೆ ಎಷ್ಟು ನಾಚಿಕೆ ಅಂದರೆ , ನಾನು ಕ್ಯಾಮರಾ ಹಿಡಿದು ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದರೆ ಅದು ಹೇಗೋ ಅದಕ್ಕೆ ಗೊತ್ತಾಗಿಬಿಡುತ್ತದೆ . ಹೊರಗೆ ಬರುವುದೇ ಇಲ್ಲ . . . ಅಥವಾ , ಪಬ್ಲಿಸಿಟಿ ಬೇಡ ಎಂಬ ಇರಾದೆಯೋ ಏನೋ ? ನನಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ . ಆದರೆ ತುಂಬಾ ಜಾಣ ಹೆಗ್ಗಣ , ಶಿಸ್ತಿನ ಹೆಗ್ಗಣ . ಅದಕ್ಕೆ ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಹೇಗೆ ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ಗೊತ್ತು . ಬೇರೆಯವರಿಗೆ ತೊಂದರೆ ಕೊಡದೆ ಒಳ್ಳೆಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಬದುಕಬೇಕೆಂದು ಗೊತ್ತು . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ಕೆಲವು ರೀತಿಯ ಮನುಷ್ಯರನ್ನು ಹೆಗ್ಗಣಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸುತ್ತಾರಲ್ಲ ? ನನಗೆ ಒಳ್ಳೆ ಹೆಗ್ಗಣದಿಂದಾಗಿ ಹೋಲಿಕೆ ಸುಳ್ಳೆನಿಸುತ್ತಿದೆ . ಮತ್ತೆ ಎಲ್ಲಾ ಹೆಗ್ಗಣಗಳೂ ಹೀಗೇ ಇರಬಹುದೇನೋ ಅಂತ ಸಂಶಯ ಬರುತ್ತದೆ . ಅಪವಾದಗಳನ್ನು ಉದಾಹರಣೆಗಳಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಾರದು ಎನ್ನುವುದು ನನಗೆ ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಅನುಭವವಾಗಿದೆ . ಆದರೂ ನಾನು ನೋಡಿದ ಹೆಗ್ಗಣ ಸತ್ಯವೆಂದು ನಂಬಬೇಕು ಅನಿಸುತ್ತಿದೆ . . . . . . . . . . . . . ಪೈರೇಟೆಡ್ / ಪ್ರೊಪ್ರೈಟರಿ ತಂತ್ರಾಂಶಗಳ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಸೊರಗಿ , ವೈರಸ್ಸುಗಳ ತೊಂದರೆಗಳು ಅನುಭವಿಸಿದ್ದವರಿಗೆ ತೊಂದರೆಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತರಾಗಲು ಇದು ಸದವಕಾಶವಾಗಬಹುದು . ಬೆಂಗಳೂರಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಮೊದಲ ಆವೃತ್ತಿಗೆ ಸಿಕ್ಕ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಜನರಿಗೆ ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ತಂತ್ರಾಂಶದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸುಕೊಡುವ ಉತ್ಸಾಹವನ್ನು ಮೂಡಿಸಿದೆ . ಕರ್ನಾಟಕದ ಎಲ್ಲ ಊರುಗಳಲ್ಲೂ ಮಾಹಿತಿ ತಲುಪಿಸಬೇಕು ಎಂಬ ಮಹತ್ವದ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಬಾರಿ ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಗ್ನು / ಲಿನಕ್ಸ್ ಹಬ್ಬವನ್ನಾಚರಿಸಲಿದ್ದೇವೆ . ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಭಾಗದ ಐನ್‍ಸ್ಟೈನ್ ಆಡಿಟೋರಿಯಂ ನಲ್ಲಿ ಬಾರಿಯ ಲಿನಕ್ಸ್ ಹಬ್ಬ ನಡೆಯಲಿದೆ . ಆಸಕ್ತರು http : / / habba . in ಸೈಟಿನಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು . ಹಿರಿಯರೊಬ್ಬರ ' ಅಥಿತಿ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ' ಪ್ರಬಂಧವನ್ನು ಓದಲು ಕೇಳಿಕೊಂಡಾಗ , ಅದರಲ್ಲಿರುವ ಕೆಲವು ಸಾಲುಗಳನ್ನು ಎಲ್ಲರ ಮುಂದೆ ಓದುವುದು ಸರಿ ಬರುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದುಕೊಂಡು , ಈಗಾಗಲೇ ' ಸಮ್ಮೇಳನ ' ಬಗ್ಗೆ ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಮಾತನಾಡಿದ್ದರಿಂದ , ' ರಕ್ಷಕ ಅನಾಥ ' ಪ್ರಬಂಧವನ್ನೇ ಓದಿದರು . ರಕ್ಷಕ ಅನಾಥದ ಕಥೆಯನ್ನು ಶ್ರೋತೃಗಳು ತಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಂಗತಿಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿ , ತಮ್ಮ ಅನುಭಗಳನ್ನೂ ಹಂಚಿಕೊಂಡರು . ಕೊನೆಗೆ ವಸುಧೇಂದ್ರರ ಮನೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಫೋಟೋಗಳ ಗತಿ ಏನಾಯಿತು ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ , ವಸುಧೇಂದ್ರರ ನಗುವೇ ಉತ್ತರ ! ಮಂಗಳೂರೋರು ಮಯ್ಸೂರ ಕಡೆಯೋರ ಹಾಗೆ ಕೋಸು , ಹುರಳಿ , ಸೀಮೇಬದನೆಕಾಯಿ ಬಳಸಲ್ಲ . ನಾವು ಅವರಶ್ಟು ಸೊರ್‍ಣಗೆಡ್ಡೆ , ಹಲಸಿನ ಕಾಯಿ ಬಳಸಲ್ಲ . , . . ಮತ್ತೆ ಕುಕ್ಕರಗಾಲಲ್ಲಿ ಮುದ್ದೆಯಾಗಿ ಕೂತು ನನ್ನ ಪುಟ್ಟ ಡೈರಿಯ ಬೆಚ್ಚನೆ ಪುಟ ತೆರೆ , ಅದರ ಕೆನೆಹಳದಿ ಆಪ್ತತೆಯಿಂದ ಮುದಗೊಳ್ಳುತ್ತಾ , ನನ್ನ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಿಯ ಮಿತ್ರನ ಗಾಢ ಬೆಸುಗೆಯೋ ಎಂಬಂತೆ ಎಡಗೈಯ ಬಿಸಿಯಲ್ಲಿ ಪುಟಕರಗುವಂತೆ ಹಿಡಿದು , ಕಂಡೂಕಾಣದ ಗೆರೆಗಳನ್ನು ತೊಳೆದುಹಾಕುವಂತೆ ಅಕ್ಷರಬಿಡಿಸುವುದು ಎಂಥ ಪುಳಕ . . ! ನನಗಾಗಿ ತನ್ನೆದೆಯನ್ನು ಇಷ್ಟಗಲ ತೆರೆದು , ಪ್ರತಿ ಹಲುಬಿಕೆಯ ಸ್ಪರ್ಷ ಮನಸಾರ ಪಡೆ ಧನ್ಯತೆಯ ನಗುತೋರುವ ಪುಟಗಳಿಗಿಂತ ಮತ್ತ್ಯಾವ ಗೆಳೆಯ . . ? ! ಮಗುವಿನಂಥ ಮುದ್ದು ಬಣ್ಣದ ಹಾಳೆಗಳು ಹಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ನನಗಾಗಿ ಮಾತ್ರ ಇವೆ . . ! ನೀಲಿ ಡಾಟ್ ಪೆನ್ ನಿಂದ ಬಿಡಿಸಿದ ಚಿತ್ರಗಳಂಥ ಅಕ್ಷರಗಳು ಸೂಸುವ ಸುವಾಸನೆ ನನ್ನನ್ನು ಅಪ್ಪಿ , ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಕರೆ ಕಳಿಸುತ್ತದೆ . ಬೆಳ್ಳಂಬಿಳೀ ಕ್ಯಾನ್ವಾಸ್ ಇಡೀ ಆವರಣದ ಎಡಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟ ಸೇಬು ಫಳಫಳ ಹೊಳೆದು ಜಗತ್ತಿನ ಅಷ್ಟೂ ಸೌಭಾಗ್ಯ ತಾನೇ ಪಡೆದಂತೆ ಹುಳಿ - ಸಿಹಿ - ಒಗರು ರುಚಿಯ ಕೆಂಪು ನಗುಬೀರುತ್ತಿದೆ . ಪುಟಗಳ ಪರಿಮಳದಂತೆಯೇ ಮೃದುವಾಗಿ ಅಪ್ಪಿ ಮುದಗೊಳಿಸುವುದು ಸೇಬಿನ ಸುವಾಸನೆ . ಕೆಂಪು ಸೇಬನ್ನು ಬಿಳೀ ಕ್ಯಾನ್ವಾಸ್ ನಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿ ದೂರದಿಂದ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ತುಂಟನಗು ಸುಳಿದುಹೋಗುತ್ತಿದೆ . ಪಾಪ , ಅದಕ್ಕೆ ನೆರಳುತೋರಿಸಿ ಕೂರಿಸದೆ , ಹಾಗೇ ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ತೇಲಿಸುತ್ತ ಇಡೀ ಕ್ಯಾನ್ವಾಸ ನಲ್ಲಿ ಒಂಟಿಯಾಗಿ ಬಿಟ್ಟು ಸ್ವಲ್ಪ ಹೆದರಿಕೆ ಹುಟ್ಟಿಸಿದ್ದೇನೆ . ಅಚ್ಚಬಿಳೀ ಬಣ್ಣ ಕೆಂಪನ್ನು ಇಡಿಯಾಗಿ ನುಂಗಿಬಿಡಲು ತಿಣುಕುತ್ತಿದ್ದರೂ , ದಿಟ್ಟ ಸುಂದರಿಯಂತೆ ಸೆಣಸುತ್ತಲೇ ಆತಂಕಗೊಂಡಂತಿದೆ ಸೇಬು . ಆದರೆ ನಿಜಕ್ಕೂ ಬಿಳಿ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಿತ್ತಳೆಗೆಂಪು ಸ್ವಲ್ಪ ನೇರಳೆಗುಲಾಬಿ ರಂಗಿನಲ್ಲಿ ಅಪ್ರತಿಮ ಸುಂದರಿಯಂತೆ ಕಾಣುತ್ತಿರುವುದು ಸುಳ್ಳಲ್ಲ . ನಾಳೆ ಅದನ್ನು ಮಾತಾಡಿಸುವವರೆಗೂ ಹಾಗೇ ಇರಲಿ ಬಿಡಿ . ಕ್ಯಾನ್ವಾಸ್ ನಲ್ಲಿ ಸೇಬು ಇರಿಸುವುದು , . . ನೀಲಿ ಅಕ್ಷರ ಬಿಡಿಸುವುದು , . . ಕಾಣುವ ಬಣ್ಣಗಳಷ್ಟನ್ನೂ ಎಣಿಸುವುದು , . . ಸುಂದರ ನಗುವನ್ನು ಪದಗಳಿಗೆ ಇಳಿಸುವುದು , . . . ಇವೆಲ್ಲ ಎಂಥ ಅನೂಹ್ಯ ಸಂಕಟ ಹುಟ್ಟಿಸುತ್ತವೆ . . ! ಇಂಥ ಅತಿಭಾವುಕತೆ ನನ್ನ ಎಚ್ಚರ ತಪ್ಪಿಸಿ ಎಲ್ಲೆಲ್ಲೋ ಅಲೆದಾಡಿಸುತ್ತಿರುತ್ತೆ . ಮಾಮನ ಮನೆಯ ಗಾಢ ಮಾಧುರ್ಯ , ಕಾಡಿನ ಕತ್ತಲೆಯ ಏಕಾಂತ , ಪ್ರತಿ ವಸ್ತುವಿನಲ್ಲಿ ಅವಿತ ಗಾಂಭೀರ್ಯವನ್ನು ಪದೇ ಪದೇ ನೆನಪಿಸುವ ಮೌನ . . . ಮೊನ್ನೆಯ ಭೇಟಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಹೊಸ ಉಸಿರು ಹೊಸತಾಗಿಯೇ ಮನವರಿಕೆಯಾದಂತಿತ್ತು . ಕಾಲುದಾರಿ ಕರೆದೊಯ್ದಿದ್ದು ಅಲ್ಲಿ ಜೋಡಿಸಿಟ್ಟ ಜೋಡಿ ಕುರ್ಚಿಗಳ ಬಳಿಗೆ . ಒಂದೇ ಅಳತೆಯ ಸ್ವಯಂಪೂರ್ಣ ಸುಖಿಗಳಂತೆ ಕಂಡವು ಕುರ್ಚಿಗಳು . ಯಾರ ಪರಿವೆಯೂ ಇಲ್ಲದೆ , ಅನಂತ ಸಂತೃಪ್ತಿ ಹೆಪ್ಪುಗಟ್ಟಿದ ಮೌನದಲ್ಲಿ ಪಿಸುಮಾತನ್ನೂ ಮರೆತು ಸಮಾಧಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಐಕ್ಯವಾದಂತೆ ಕಂಡವು ಅವು . ಅಗಲ ಎಲೆಗಳ ಪುಟ್ಟ ಮರದ ರೆಂಬೆಗಳು ಕುರ್ಚಿಗಳ ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಹರಡಿ ಅಭಯ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದವು . ಗುಡ್ಡದ ಮೇಲಿನ ' ಅನುರಾಗಿ ' ಗಳ ಮುಂದೆ ಧಿಗ್ಗನೆ ಥಿಯೇಟರ್ ಪರದೆಯಲ್ಲಿ ಕಂಡಂತೆ ಅಷ್ಟಗಲ ಚಾಚಿಕೊಂಡ ವಿಸ್ತಾರದ ಇಳಿಜಾರಿನ ಹರವು . ವೆಂಕಟಪ್ಪನವರ ವಾಟರ್ ಕಲರ್ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ನೆನಪಿಸುವ ಭೂದೃಶ್ಯ . ದೂರದ ತಿಳಿನೀಲಿ ಬೆಟ್ಟ ಅಡ್ಡಡ್ಡ ಮೈಚಾಚಿ ಮಲಗಿ , ಪಕ್ಕದ ಹಸಿರು ಮೈಗೂ ಜಾಗಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟಿದೆ . . ಅಲ್ಲೆಲ್ಲೋ ದೂರದಲ್ಲಿ ಇಷ್ಟೇ ಇಷ್ಟು ಕಾಣುವ ಬಿಳಿಗೋಡೆಯ ಕೆಂಪುಹೆಂಚಿನ ಪುಟ್ಟಮನೆ ನೋಡುಗರಲ್ಲಿ ಮುದ್ದುಹುಟ್ಟಿಸುವ ಹಟತೊಟ್ಟಂತೆ ಕಂಡಿದ್ದರಿಂದ ನಾನು ಬೇಕೆಂತಲೆ ಉದಾಸೀನ ನಟಿಸಿದೆ . ಆದರೂ ಅದು ಮುದ್ದಾಗೇ ಇತ್ತು . . ! ಆಹೊತ್ತು ಆಕಾಶದ ನೀಲಿ ಕೂಡ ಮೊದಲಬಾರಿಗೆ ಅತಿಶುಭ್ರವಾಗಿ ಕಂಡಿತ್ತು ! ಕುರ್ಚಿಗಳ ಬಲಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಮೇಲಿನಿಂದ ಇಳಿಜಾರಿಗೆ ಜಾರುತ್ತಿದ್ದ ಕಾಲುದಾರಿ ಮಾತ್ರ ಪಕ್ಕಾ ರೊಮ್ಯಾಂಟಿಕ್ ಕಲಾವಿದನ ಪೂರ್ವಯೋಜನೆಯಂತೆಯೇ ಕಂಡು ಸಂಶಯ ಹುಟ್ಟಿಸಿತು . ಕುರ್ಚಿಗಳ ಪ್ರೇಮಸಮಾಧಿಯ ಸ್ಥಿರತೆಗೆ ಅಡಚಣೆಯ ಅಲೆಗಳ ಕಾಟ ತಪ್ಪಿಸಲೆಂಬಂತೆ ' ಇದೋ ನಿಮ್ಮ ದಾರಿ ಹೀಗೆ . . ' ಎಂದು ತಲೆಮೊಟಕಿ ಕರೆಯುವಂತಿತ್ತು ಕಾಲುದಾರಿಯ ನಿಲುವು . ಆದರೂ ಅದು ಹೀಗೇ ಒಂದಿಲ್ಲೊಂದು ನೆಪಮಾಡಿ ಮತ್ತೇನನ್ನೋ ನನಗಾಗಿ ತೋರಿಸಲು ತವಕಿಸುತ್ತಿದ್ದು ತಿಳಿದಿತ್ತಾದ್ದರಿಂದ ಮರುಮಾತಾಡದೆ ಅನುರಾಗದ ಘಮಲು ಹೀರುತ್ತಾ ಕರೆ ದಾರಿಗೆ ಕಾಲೊಪ್ಪಿಸಿದೆ . . . ಊಟದ ಕೊನೇಲೇನ್ಕುಡೀಬೇಕು ? ಜಯಂತ ಯಾರಿಗೆ ಮಗ ಗೊತ್ತಾ ? ಹರಿಯ ಆಸರೆ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಸಿಕ್ಕುತ್ತಾ ? ಮಜ್ಜಿಗೆ ; ಇಂದ್ರನಿಗೆ ; ಸಿಗೋದಿಲ್ಲ . ಭೋಜನಾಂತೇ ಕಿಂ ಪೇಯಂ ಜಯಂತಃ ಕಸ್ಯ ವೈ ಸುತಃ | ಕಥಂ ವಿಷ್ಣು ಪದಂ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ತಕ್ರಂ ಶಕ್ರಸ್ಯ ದುರ್ಲಭಂ | | ಕೊಸರು : ಇದೊಂದು ತರಹ ಚಮತ್ಕಾರದ ಪದ್ಯ . ಅರ್ಥವಿರದ ಒಂದು ಸಾಲನ್ನು ಕೊಟ್ಟು ಉಳಿದ ಸಾಲುಗಳನ್ನು ತುಂಬಿಸಬೇಕಾದಂಥಹ ಒಗಟು . ' ಮಜ್ಜಿಗೆ ಇಂದ್ರಗೆ ಸಿಗೋದಿಲ್ಲ ' ಅನ್ನುವ ತರಹ ಅರ್ಥವಿರದ ಸಾಲಿಗೆ ಮೂರು ಪ್ರಶ್ನೆ ಸೇರಿಸಿ , ಒಂದೊಂದು ಪದವೂ ಒಂದೊಂದು ಸಾಲಿಗೆ ಉತ್ತರವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುವುದು ಇದರ ಹೆಚ್ಚಾಯ . ಇದೇ ರೀತಿ ಹಲವಾರು ಸಮಸ್ಯಾ ಪದ್ಯಗಳಿವೆ . ಕೊನೆಯ ಕೊಸರು : ಇದನ್ನೇ ಮಾದರಿಯಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡೇ ನಾನು ' ಕನ್ನಡ ಬರ್ದೋನು ಕೋಡಂಗಿ ' ಅಂತ ಒಂದು ನನ್ನದೇ ಚುಟುಕ ಬರೆದಿದ್ದೆ ನೋಡಿ . ಕೊಟ್ಟ ಕೊನೆಯ ಕೊಸರು : ಸಮಸ್ಯಾ ಪದ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಒಂದೆರಡು ವರ್ಷ ಮೊದಲು ಇಲ್ಲೊಂದಿಷ್ಟು , ಮತ್ತೆ ಇಲ್ಲೊಂದಿಷ್ಟು ಬರೆದಿದ್ದೆ . - ಹಂಸಾನಂದಿ ಈಜಿಪ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಕ್ರಮಬದ್ಧ ಸ್ಥಿತ್ಯಂತರ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಯಬೇಕು ಎಂದಿರುವ ಅವರು , ಮುಬಾರಕ್ ಸೂಕ್ತ ನಿರ್ಧಾರ ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಸಮರ್ಥರು ಎಂಬ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನೂ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ . ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಸಹಿ ಮಾಡಿರುವ ಏಷಿಯಾ ದೇಶಗಳ ನಡುವಿನ ಮುಕ್ತ ವ್ಯಾಪಾರದ ಒಪ್ಪಂದದಿಂದ ಆಗ್ನೇಯ ಏಷ್ಯಾ ದೇಶಗಳಾದ ಇಂಡೋನೇಷ್ಯಾ , ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ , ಮಲೇಷಿಯಾ ಮುಂತಾದ ಹತ್ತು ದೇಶಗಳ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ನಮ್ಮ ದೇಶದೊಳಗೆ ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಬರಲಿವೆ . ಇದರಿಂದ ಕರ್ನಾಟಕ , ಕೇರಳ ಮುಂತಾದ ರಾಜ್ಯಗಳು ಹಾಗೂ ಸಮುದ್ರತೀರ ಪ್ರದೇಶದ ಕೃಷಿಕರು ತೆಂಗು , ಸಮುದ್ರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಹಾಗೂ ಸಾಂಬಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯುವ ಕೃಷಿಕರು ತೀವ್ರ ತೊಂದರೆಗೆ ಸಿಲುಕುತ್ತಿದ್ದಾರೆ . ಇದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ 95 ರಲ್ಲಿ ಡಬ್ಲ್ಯು . ಟಿ . ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಭಾರತ ಸಹಿ ಹಾಕಿದ್ದರ ನಂತರದ 14 ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಲಾಭವಾಗಿಲ್ಲ . ಆದ್ದರಿಂದ ದೇಶದ ಆಹಾರ ಭದ್ರತೆಗೆ ತೀವ್ರ ಆತಂಕ ತರುತ್ತಿರುವ ನೀತಿಯನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ಗಳು ಬದಲಾಯಿಸಬೇಕೆಂದು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು . . ಹತಾಶೆಗೆ ಒಲಗಾದವನು ಕೆಲವು ಸಲ ತನ್ನ ಜೀವವನ್ನು ಹೀಗೆ ಕೊನೆಗೊಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದಲ್ಲವೆ ! ? ನಿಮ್ಮ ಅರಿಮೆಯ ಬಗೆಗಿನ ಕಾಮೇಂಟಿನಿಂದ ನೀವು ನೊಂದಿರುವಂತೆ ತೋರುತ್ತಿದೆ . ಹಾಗೆ ಬರೆದ ಒಂದು ಕಮೆಂಟನ್ನು ಮಾತ್ರಾ ನೋಡಿ ನೀವು ಇನ್ನು ಬರೆಯಲಾರೆ ಎನ್ನುವ ತೀರ್ಮಾನಕ್ಕೆ ಬರುವುದು ಸರಿಯಾಗಲಾರದು . ಯಾರೊಬ್ಬರ integrity ಬಗ್ಗೆ ಕೆಟ್ಟದಾಗಿ ಮಾತಾಡುವುದು ಯಾರಿಗೂ ಒಳ್ಳೆಯದಲ್ಲ . ಹಾಗಾಗಿ ನೀವು ವಿದ್ಯಾರ್ಹತೆಯ ಹೋಲಿಕೆಯ ಕಮೆಂಟಿನ ಬಗ್ಗೆ ಅಷ್ಟೊಂದು ನೊಂದುಕೊಳ್ಳಬೇಡಿ . ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿ ಸುಧಾರಣೆಯ ಪರವಾಗಿ ಇಲ್ಲಿ ಮಾತಾಡುತ್ತಿರುವವರೆಲ್ಲಾ ಭಾಷಾವಿಜ್ಞಾನಿಗಳಲ್ಲ . ಆದರೆ ಭಾಷಾವಿಜ್ಞಾನಿಯೊಬ್ಬರು ಹತ್ತಾರು ವರ್ಷ ಅಧ್ಯಯನದಿಂದ ಕಂಡುಕೊಂಡದ್ದನ್ನು reference ಆಗಿ ಬಳಸುತ್ತಿರುವವರು . ಇನ್ನು ವಾದವನ್ನು ಖಂಡಿಸುವ ಬರಹ ಬರೆದಿರುವ ನೀವು refer ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದು ಭಾಷಾವಿಜ್ಞಾನಿಯೊಬ್ಬರು ಕಂಡುಕೊಂಡದ್ದನ್ನಲ್ಲಾ , ಬಹುಭಾಷಾ ಪಂಡಿತರು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದನ್ನು ಆದರೆ ನೀವು ಭಾಷಾ ವಿಜ್ಞಾನದ ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ವಾದ ಮಂಡಿಸಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ಮಾತಿಗೆ ನಿಮ್ಮ ಕಲಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಇಲ್ಲಿ ಮಾತುಗಳು ಬಂದದ್ದು . ಹಾಗೆ ನೋಡಿದರೆ ಕಮೆಂಟಿಗೆ ನಾನು ಬರೆದಿದ್ದ ಉತ್ತರವನ್ನು ಮತ್ತೆ ಹಾಕುತ್ತೇನೆ ನೋಡಿ . ನನಗೆ ನಿಜವಾಗಿ ಆಸಕ್ತಿಯ ಆಟವೆಂದರೆ ಕ್ರಿಕೆಟ್ಟೇ . ಯಾಕೆಂದರೆ ಕ್ರಿಕೆಟ್ಟು ಆಡಲು ಹೆಚ್ಚು ಖರ್ಚು ಇಲ್ಲ . ಬ್ಯಾಟು ಮಾಡಲು ತೆಂಗಿನ ಕೊತ್ತಳಿಗೆ ಕೂಡ ಆಗುತ್ತಿತ್ತು ನಾವು ಚಿಕ್ಕವರಿದ್ದಾಗ . ಚೆಂಡು ಬಾಳೆ ಚಾಂಬಾರಿನದೂ ಆಗುತ್ತಿತ್ತು . ಹತ್ತು ಇಂಟು ಇಪ್ಪತ್ತು ಅಡಿ ಅಂಗಳದಲ್ಲೂ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಆಡಬಹುದು ನಮ್ಮದೇ ರೂಲ್ಸುಗಳೊಂದಿಗೆ . ಹಾಗೆಯೇ ಕ್ರಿಕೆಟ್ಟು ಆಡಲು ಅಥವಾ ನೋಡಲು ಚೆಸ್ಸಿನ ಹಾಗೆ ಹೆಚ್ಚು ತಲೆಖರ್ಚು ಮಾಡುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ . ತಲೆಖರ್ಚು ಮಾಡುವುದೆಂದರೆ ನಾನು ಮೊದಲಿಂದಲೂ ಸ್ವಲ್ಪ ಜಿಪುಣನೇ . ಕ್ರಿಕೆಟ್ಟಿನ ಮೇಲೆ ನನಗೆ ವಿಶೇಷ ಮಮತೆ ಇರಲು ಇನ್ನೊಂದು ಕಾರಣವೆಂದರೆ ನಾನು ನನ್ನ ಹತ್ತು - ಹನ್ನೊಂದನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಯೇ ಭಾರತ ತಂಡವನ್ನು ಫೋಲ್ಲೋ ಮಾಡಲು ಆರಂಭ ಮಾಡಿದ್ದು . ನಾನು ಬಹುಶ ನಾಕನೇ ಅಥವಾ ಐದನೇ ಕ್ಲಾಸಿನಲ್ಲಿ ಇದ್ದಾಗ ಇರಬೇಕು ನಾನು ಮೊದಲು ಕಮೆಂಟ್ರಿ ಕೇಳಿದ್ದು . ನನಗೆ ಕ್ರಿಕೆಟಿನ ಹುಚ್ಚು ಹಿಡಿದದ್ದು ಭಾರತ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲೆಂಡುಗಳ ನಡುವಿನ ಒಂದು ಸರಣಿಯ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ . ಹಾಗೆ ನನಗೆ ಸಡನ್ನಾಗಿ ಹುಚ್ಚು ಹಿಡಿದದ್ದು ಹೇಗೆ ಎಂದು ಈಗಲೂ ನನಗೆ ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ . ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇಂಥ ಹುಚ್ಚುಗಳು ಗ್ರಾಜುಯಲ್ಲಾಗಿ ಹಿಡಿಯುವುದು . ಸಡನ್ನಾಗಿ ಹಿಡಿದದ್ದು ಹುಚ್ಚೇ ಅನ್ನಲು ಕಾರಣವೇನೆಂದರೆ ಆನಂತರದ ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪಂದ್ಯವನ್ನೂ ನಾನು ಪತ್ರಿಕೆ ಅಥವಾ ರೇಡಿಯೋ ಕಮೆಂಟ್ರಿ ಮೂಲಕ ಫೋಲ್ಲೋ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆ . ನನಗೆ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಅಂತ ಒಂದಿದೆ ಎಂದು ಗೊತ್ತಾಗುವಾಗ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪಂದ್ಯವನ್ನು ಭಾರತ ಗೆದ್ದಾಗಿತ್ತು ಅನಿಸುತ್ತದೆ . ಅದು ಮೊದಲ ಪಂದ್ಯ ಇರಬೇಕು . ಗೆದ್ದ ವಿಷಯ ನನಗೆ ಆನಂತರ ಗೊತ್ತಾದದ್ದು . ನನ್ನ ನೆನಪಿನ ಪ್ರಕಾರ ಸರಣಿಯ ನಂತರದ ಐದು ಟೆಸ್ಟ್ ಗಳೂ ಡ್ರಾ ಆಗಿರಬೇಕು . ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಸರಣಿಯನ್ನು ಭಾರತ ಒಂದು - ಸೊನ್ನೆ ಅಂತರದಲ್ಲಿ ಗೆದ್ದಿತ್ತು . ಒಂದು ಇನ್ನಿಂಗ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಕಪಿಲ್ ದೇವ್ ಮತ್ತು ಮದನ್ ಲಾಲ್ ತಲಾ ಐದು ವಿಕೆಟ್ ಗಳನ್ನು ಪಡೆದು ಮಿಂಚಿದ್ದರು . ಆಗ ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನ ನಾಯಕನಾಗಿದ್ದವನು ಕೀತ್ ಫ್ಲೆಚರ್ ಎಂಬ ಅನಾಮಧೇಯ . E & Y ಮತ್ತು FICCI ಜಂಟಿಯಾಗಿ ನಡೆಸಿದ ಸಮೀಕ್ಷೆಯಾಧರಿಸಿದ ವರದಿಯನ್ನು ನೋಡಿದಾಗ ನಂಬಲಿಕ್ಕೆ ಕಷ್ಟವಾಯ್ತು . ಇದರ ಸತ್ಯಾಸತ್ಯತೆಯ ಹುಡುಕಾಟ ಚಿತ್ರರಂಗದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಅತ್ಯಗತ್ಯ ಅನ್ನಿಸಿತು . ಯಾಕೆಂದರೆ ಒಂದು ನಾಡಿನ ಅತಿ ಮಹತ್ವದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮನರಂಜನಾ ಕ್ಷೇತ್ರ . ಅದರಲ್ಲೂ ಸಿನಿಮಾ ಮಾಧ್ಯಮ ಅನ್ನೋದು ಬಹು ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಮಾಧ್ಯಮ ಅನ್ನೋದನ್ನು ಬಲ್ಲೆವಷ್ಟೆ . ನಮ್ಮ ಕನ್ನಡನಾಡಿನಲ್ಲೇ ಹಿಂದೆ ಸಮಾಜದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದಂತಹ ಬಂಗಾರದ ಮನುಷ್ಯ , ಮಯೂರ , ರಣಧೀರ ಕಂಠೀರವ , ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯ , ಸ್ಕೂಲ್‌ಮಾಸ್ಟರ್ ಮೊದಲಾದ ಚಿತ್ರಗಳ ಉದಾಹರಣೆಯನ್ನು ನಾವು ನೋಡಬಹುದು . ಯಾವುದೇ ಭಾಷಿಕ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ತನ್ನದೇ ಆದ ಚಲನಚಿತ್ರವೆನ್ನುವ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮಾಧ್ಯಮವೇ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಆಗುವ ನಷ್ಟಕ್ಕಿಂತಲೂ , ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ತನ್ನದಲ್ಲದ ಭಾಷೆಯ ಚಲನಚಿತ್ರ ಮಾಧ್ಯಮವು ಪ್ರಭುತ್ವ ಹೊಂದಿರುವುದು ಅಪಾಯಕಾರಿ . ಇದು ಮನರಂಜನಾ ಮಾಧ್ಯಮದ ಮಹತ್ವ . ಕನ್ನಡನಾಡಿನಲ್ಲೂ ಕೂಡಾ ಕನ್ನಡ ಚಲನಚಿತ್ರರಂಗಕ್ಕೆ ಇಂಥದ್ದೇ ಮಹತ್ವವಿದೆ . ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಬರೀ ಇನ್ನೂರು ಮುನ್ನೂರು ಕೋಟಿ ವಹಿವಾಟಿನ ಪುಟ್ಟ ಉದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಸಾವಿರಾರು ಕೋಟಿ ವಹಿವಾಟಿನ ಉದ್ಯಮಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಹತ್ವ ನೀಡುವ ಅಗತ್ಯವಿರಲಿಲ್ಲ . ರೀತಿ ತಪ್ಪುಗಳು ಎಲ್ಲಾ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲೂ ಆಗುತ್ತಿವೆ . ಪತ್ರಿಕೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ , ನಮ್ಮ ಟೀವಿ ವಾಹಿನಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಆಗುತ್ತಿವೆ . ಭಾಷೆ ಅರಿವಿನ ಕೊರತೆಯೋ , ಉದಾಸೀನವೋ ಅಥವಾ ತಾವು ಬರೆದದ್ದೇ ಭಾಷೆ ಎಂಬ ಭ್ರಮೆಯೋ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ . ಒಳ್ಳೆಯ ಕನ್ನಡ ಪದಗಳು ಇರುವ ಕಡೆ ಕೂಡ ಸುಮ್ಮನೇ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದು , ಕಾಗುಣಿತ , ವ್ಯಾಕರಣ ತಪ್ಪುಗಳನ್ನು ಹಾಗೆಯೇ ಅಚ್ಚುಹಾಕುವುದು ಅತೀ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿಬಿಟ್ಟಿದೆ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ . ಕನ್ನಡ ಅಂಕೆಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಲೋಕಶಿಕ್ಷಣದ ಪತ್ರಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಎಲ್ಲ ಪತ್ರಿಕೆಗಳೂ ಕೈಬಿಟ್ಟಿವೆ . ಕೇಳಿದರೆ ಜನಕ್ಕೆ ತಿಳಿಯೂದಿಲ್ಲ , ಓದಲು ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತವೆ ಅನ್ನುತ್ತಾರೆ . ಇವರು ಬಳಸದೆ ಜನ ಕಲಿಯೂದಾದರೂ ಹೇಗೆ ? . ನಾನಂತೂ ಬಹಳಷ್ಟು ಕನ್ನಡ ಪದಗಳನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಂಡಿದ್ದೇ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಿಂದ . ಅಂತಹ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯ ಜಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಪತ್ರಿಕೆಗಳೇ ಹೀಗೆ ಮಾಡುವುದನ್ನು ನೋಡಿದರೆ ಬೇಜಾರಾಗುತ್ತದೆ . ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವು ಎಲ್ಲಾ ಮಿತ್ರರೂ ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಗಮನಕೊಟ್ಟು ತಪ್ಪಿದ್ದಾಗ ತಿದ್ದಿಕೊಂಡರೆ ಚೆನ್ನಾಗಿರುತ್ತದೆ . ಇನ್ಮೇಲೆ ಏನಾದರೂ ಬರೆಯುವಾಗ ನನಗೂ ಕೂಡ ನಿಮ್ಮ ಎಚ್ಚರಿಗೆ ಸದಾ ಬೆನ್ನಿಗಿರುತ್ತದೆ . thanx ಮೂರು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ 12ಎರಡು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಯುಕೆ ಷೇರು ಭಾರೀ ಇಳಿಕೆಯಡಿಯೂರಪ್ಪ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿಕಂಪ್ಲಿ ಕಂಪ್ಲಿರವಿಶಂಕರ್ ಸಿಲ್ಲಿ ಲಲ್ಲಿ ಪಯಣ ವಿಠಲ್ರಾವ್ಸಿಲ್ಲಿ ಲಲ್ಲಿಭಯದಲ್ಲಿ ಡಲ್‌ ಡೆಲ್ಲಿಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿ ಟೈಪಿಂಗ್ ಮಾಡುವುದುಕರುಣಾ ಅಮ್ಮಾನ್ಕರ್ನಲ್ ಕರುಣಾ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆ ಅಳಿಸಿ ಸಮಗ್ರ ಭಾರತ ಉಳಿಸಿ ಅಭಿಯಾನ ಒಂದು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷದ ಆಸ್ತಿ ಯಾಗಿಲ್ಲ . ಇದು ದೇಶದ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಭಾರತೀಯನು ತನ್ನ ದೇಶ ಭಕ್ತಿ ಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಸಂಕೇತ ವಾಗಿದೆ . ಇಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಿಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಜಗಳ ವಾಡುವಪ್ರಶ್ನೆ ಇಲ್ಲ . ಇದನ್ನು ಅರಿತ ಪಾಕಿಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ವಿರೋಧಿ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ತಮ್ಮ ಲಾಭಕ್ಕಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಿದರೆ ದೇಶದ ಪ್ರಜೆಗಳ ಒಗ್ಗಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಬಿರುಕು ಕಾಣಿಸಬಹುದು . ಮುಂಬರುವ ಲೋಕಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯ ದ್ರಷ್ಟಿ ಯಿಂದ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಮಾಡುವ ಚುನಾವಣೆ ಪ್ರಚಾರ ತುಂಬಾ ವಿಷಾದನೀಯ ಹಾಗೂ ಖಂಡನೀಯ . ನಿನ್ನೆ ಮಾಧ್ಯಮ / ಪತ್ರಿಕೆ ನೇರ ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿದ ಪ್ರತಿಭಟನೆ ಚಿತ್ರ ಗಳನ್ನೂ ನೋಡಿದ ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ಬೇಸರ ವ್ಯಕ್ತ ಪಡಿಸಿ ಒಗ್ಗಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಬಲವಿದೆ . ಇದು ಯಾವ ಕಾರಣದಲ್ಲೂ ಸುಳ್ಳಾಗಬಾರದು . ಭವ್ಯ ಭಾರತದ ನವ ನಿರ್ಮಾಣ ವಾಗ ಬೇಕು . ಕೇಂದ್ರ ಸರಕಾರವೂ ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಿದ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಶಾಸ್ತ್ರಿಯ ಸ್ಥಾನ - ಮಾನ ಇದನ್ನು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ ಅಮ್ರತ ಮಹೋತ್ಸವದ ಚರ್ಚೆಯ ಮುಖ್ಯ ವಿಷಯ ವಾಗಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಲಾಭ ಪಡೆಯಲು ಅಗತ್ಯ ಕಾರ್ಯ ಕ್ರಮ ರೂಪಿಸಿ ಅನುಷ್ಟಾನ ತರ ಬೇಕು . ಸಿರಿ ಕನ್ನಡಂ ಗೆಲ್ಗೆ ಜೈ ಭುವನೇಶ್ವರಿ . ಉದಯವಾಗಲಿ ನಮ್ಮ ಚೆಲುವ ಕನ್ನಡ ನಾಡು . ಕನ್ನಡವೇ ಸತ್ಯ . ಜೈ ಹಿಂದ್ ಹೀಗೆ ಆರು ತಿಂಗಳು ಕಳೆದವು . ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮೂಲಧನ ಯೋಜನೆಯ ಹಣಕ್ಕಾಗಿ ಜೋಶಿಯವರು ಕಾದದ್ದೇ ಬಂತು . ಪ್ರತಿ ದಿನ ಬ್ಯಾಂಕಿನವರೆಗೆ ಅವರು ಮಾಡಿದ ಅಲೆದಾಟ ಅವರ ಚಪ್ಪಲಿ ಯನ್ನು ಸವೆಯಿಸಿತಲ್ಲದೆ ಬೇರಾವ ಉಪಯೋಗವಾಗಲಿಲ್ಲ . ಆದದ್ದು ಉದ್ಯಮದ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಾಶ ಮಾತ್ರ ! ಬಸದಿಯ 200 ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೊಳಪಡುವ ಮಂಗಲ್ಪಾಡಿ ಕರಿಕಲ್ಲಿನ ಕೋರೆಯಲ್ಲಿ ಅಕ್ರಮ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಬೆಳಕಿಗೆ ಬಂದ ಹಿನ್ನಲೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಪುರಾತತ್ವ ಸರ್ವೇಕ್ಷಣ ಇಲಾಖೆಯ ಆದೇಶದ ಮೇರೆಗೆ ಭೂಗರ್ಭ ಇಲಾಖಾ ಗಣಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಅಕ್ರಮವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಿತ್ತೆನ್ನಲಾದ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ದಾಳಿ ನಡೆಸಿದ್ದಾರೆ . ಒಮ್ಮೆ ನಮಗೆ ಇದರ ಅರಿವಾದ ಕೂಡಲೇ ನಾವು ನಮ್ಮದೇ ಯೋಜನೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಮಯ ಬಂದಿದೆ ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆವು . ನಾನು ಮೊದಲು ಹೇಳಿದ ಚಿಕ್ಕ ಉದ್ಯಾನವನ ಮೊದಲನೆಯದು ಸೌತ್‌ ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಹಸಿರು ಆಂದೋಲನ ಪ್ರಾರಂಭದ ಮೊದಲ ಹೆಜ್ಜೆ . ನಾನು ಒಂದೂ ಕಾಲು ದಶಲಕ್ಷದ ಫೆಡರಲ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪೋರ್ಟೇಶನ್ ಅನುದಾನಕ್ಕೆ ಬರೆದುಕೊಂಡೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಬೈಕ್ ಹಾದಿಯೊಂದಿಗೆ ಒಂದು ವಾಟರ್ ಫ್ರಂಟ್ ಸಮತಲ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಮಾಡಲು . ಭೌತಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಳು ಸಾರಿಗೆ ಸುರಕ್ಷತೆ ಬಗ್ಗೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನೀತಿ ಬಿತ್ತರಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ , ತ್ಯಾಜ್ಯ ವಸ್ತುಗಳ ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಇತರ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಸರಿಯಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಿಸಿದರೆ , ಸಮುದಾಯದ ಜೀವನ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ರಾಜಿಯ ಅಗತ್ಯವಿರುವುದಿಲ್ಲ . ಅವುಗಳು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಚಟುವಟಿಕೆಯಿಂದಿರಲು ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ , ಹಾಗೂ ಸ್ಥಳೀಯ ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕೂಡ ಸಾಧ್ಯ . ಬೈಕ್ ಅಂಗಡಿಗಳು , ಜ್ಯೂಸ್ ಅಂಗಡಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚಿಸಿ . ಮೊದಲನೆ ಹಂತದ ಕಾಮಗಾರಿಗೆ ನಮಗೆ $ 20 ಮಿಲಿಯನ್ ದೊರಕಿತು . ಇದು ಲಾಫಾಯೆಟ್ ಅವೆನ್ಯೂ - - ಹಾಗೂ ಇದನ್ನು ಭೂಪ್ರದೇಶ ವಿನ್ಯಾಸಗಾರರು ಮಾಥ್ಯೂಸ್ - ನೀಲ್ಸನ್ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿದ್ದಾರೆ . ಒಮ್ಮೆ ಹಾದಿ ನಿರ್ಮಾಣವಾದರೆ , ಅದು ಸೌತ್‌ ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್‌ ಮತ್ತು 400 ಎಕರೆಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ವಿಸ್ತಾರವಾದ ರಾಂಡಾಲ್ ಐಲ್ಯಾಂಡ್ ಪಾರ್ಕಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕವುಂಟಾಗುತ್ತದೆ . ಸಧ್ಯಕ್ಕೆ ನಮ್ಮನ್ನು 25 ಅಡಿ ಆಳದ ನೀರು ಬೇರ್ಪಡಿಸಿದೆ , ಆದರೆ ಸಂಪರ್ಕ ಅದನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ . ಶಿವಮೊಗ್ಗದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಮತ ಬಂದಿತ್ತು ಎಂಬ ತಮ್ಮ ಮೇಲಿನ ಆರೋಪ ನಿರಾಧಾರವಾದದ್ದು . ರಾಘಣ್ಣಂಗೆ ಬಿದ್ದ ಮತಗಳಲ್ಲಿ ಶಿವಮೊಗ್ಗದ ಪಾಲೇ ಹೆಚ್ಚು . ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಹಣ , ಹೆಂಡ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹಂಚಿಕೆಯಾಯಿತು . ಇದರ ತನಿಖೆ ಶಿವಮೊಗ್ಗದಿಂದಲೇ ಆಗಬೇಕು ಎಂಬುದು ಅವರ ವಾದ . ಮೆಸೇಜ್ ಬರುತ್ತೆ ಕೆಮರಾಮನ್ ನಿಂದ . ಟಿವಿ ಹಾಕುತ್ತಾಳೆ . ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿ ಟಿವಿ ಚಾನೆಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ ವರದಿ ಪ್ರಕಟವಾಗ್ತಿರುತ್ತೆ . ಶುಭಾ ಸತ್ತಾಗ ಪ್ರಗ್ನೆಂಟ್ ಆಗಿದ್ದಳು ಎಂದು . ಚರ್ಚೆ ನಡೆಯುತ್ತೆ , ನಕ್ಸಲರಲ್ಲಿ ಯಾರಾದರೂ ಅಪ್ಪ ಆಗಿರಬಹುದು ಎಂದು . ಜಗದೀಶ ಆಕೆ ಮದುವೆಯಾಗಿದ್ದರು ಎನ್ನುವ ಅಂಶವೂ ಚರ್ಚಿತವಾಗುತ್ತೆ , ಸಂಜೆಯೇ ಸೂರ್ಯ ಆಗಿನ್ನೂ ನೆತ್ತಿಯಿಂದ ಕೆಳಕ್ಕಿಳಿದಿರಲಿಲ್ಲ . ಪೊಲೀಸರು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಹೋಗಿದ್ದ ಯುವಕರು ಆಗಲೆ ಊರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಚಿಗುರು ಮೀಸೆಯ ಮೇಲೆ ಕೈಯಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಊರಲ್ಲಿ ತಿರುಗಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ . ಸತೀಶ್‌ಶೆಟ್ಟಿ ತನ್ನ ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಭಾವ ಬಳಸಿ ಅವರನ್ನೆಲ್ಲ ಬಿಡಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದ . ನಿನ್ನೆಯ ಸಂಘರ್ಷದಲ್ಲಿ ಆತನೇ ಗೆದ್ದಿದ್ದನಾದರೂ ಚೇರ್‍ಮನ್ ಮೋನಪ್ಪನ ಕುಮ್ಮಕ್ಕಿನಿಂದ ಪೊಲೀಸರು ಆತನ ಹುಡುಗರನ್ನು ಬಂಧಿಸಿದ್ದರಿಂದ ಆತನ ಅಹಂಕಾರಕ್ಕೆ ಪೆಟ್ಟು ಬಿದ್ದಿತ್ತು . ' ಇದು ನನ್ನ ಆಶಯದ ಬಹು ಮುಖ್ಯ ಅಂಶ . ನೂರು ವರ್ಷ ಕವನಗಳನ್ನು ಬ್ಯಾನ್ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಜನರಿಗೆ ಕವನ ಬರೆಯುವುದು , ಕಾವ್ಯ ಓದುವುದರಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ಹೊರಟು ಹೋಗುತ್ತದೆ . ಕವಿಗಳ ಕುಲವೇ ಅಸುನೀಗುತ್ತದೆ . ಜನರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯದ ಉಳಿತಾಯವಾಗುತ್ತದೆ . ಆಗ ಜನರು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ದುಡಿಯಲು ಶುರು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ . ಹೆಚ್ಚು ಸಂಪಾದಿಸುತ್ತಾರೆ . ದುಡ್ಡು ಕೂಡಿಡುತ್ತಾರೆ . ಮನೆಯನ್ನು ಟಿವಿ , ಫ್ರಿಡ್ಜು , ವಾಶಿಂಗ್ ಮಶೀನು , ಕಂಪ್ಯೂಟರು , ಕಾರು , ಬೈಕು , ಏರೋಪ್ಲೇನುಗಳಿಂದ ತುಂಬಿಸುತ್ತಾರೆ . ಕೊನೆಗೆ ಇದೆಲ್ಲಾ ಇಷ್ಟೆನಾ ಅನ್ನಿಸಲು ಶುರುವಾಗುತ್ತದೆ . ಬದುಕು ಇಷ್ಟು ನಿಸ್ಸಾರವಾ ಎಂದು ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳತೊಡಗುತ್ತಾರೆ . ಆಗ ಕವಿತೆಯ ಜೀವಸಾರದ ಗುಟುಕಿಗಾಗಿ ಬಾಯಾರಿ ತತ್ತರಿಸುತ್ತಾರೆ . ಆದರೆ ಆಗ ಯಾವ ಕವನಗಳೂ ಇರುವುದಿಲ್ಲ . ಕವಿಗಳೂ ದಿವಂಗತರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ . ಜನರಿಗೆ ಕವಿತೆಗಳೇ ಬದುಕು ಅನ್ನಿಸಲು ಶುರುವಾಗುತ್ತದೆ . ' ಅಪ್ಪ ಅವರ ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನು ದಾನಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಆಸೆಪಟ್ಟಿದ್ದರು . ಆದರೆ ತೀರಿಕೊಂಡ ನಂತರ 6 ಗಂಟೆಗಳ ಒಳಗೆ ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನು ತೆಗೆಯದಿದ್ದರೆ ಅದನ್ನು ಬೇರೆಯವರಿಗೆ ಉಪಯೋಗಪಡಿಸಲು ಆಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಗೊತ್ತಿದ್ದರಿಂದ , ಮೊದಲೇ ಕಣ್ಣಾಸ್ಪತ್ರೆಯವರಿಗೆ ತಿಳಿಸಬೇಕಿತ್ತು . ಸಾಯುವ ಮೊದಲೇ ಸಾವಿನ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಲು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಹಿಂಜರಿಕೆ . ಚಿಕ್ಕಪ್ಪನನ್ನು ಕೇಳಿದಾಗ " ನಾನು ಪಾಲಿಸುವ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ನಿಯಮದ ಪ್ರಕಾರ , ಸುಡುವಾಗ ಇರುವ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲೇ ಮರುಜನ್ಮ , ಹಾಗಾಗಿ ನಾನು ಇದಕ್ಕೆ ಸಮ್ಮತಿಸುವುದಿಲ್ಲ . ಇನ್ನು ನಿನ್ನಿಷ್ಟ " ಎಂದರು . ಅಮ್ಮನನ್ನು ಕೇಳಿದಾಗ ದೊಡ್ಡಮ್ಮನನ್ನು ಕೇಳು . ಅವರ ಮಗ , ಅವರು ನಿರ್ಧರಿಸಬೇಕು ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದರು . 80 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ದೊಡ್ಡಮ್ಮನ ಬಳಿ ಅವರ ಕರುಳಿನ ಕುಡಿಯ ಸಾವಿನ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುವುದು , ಕಣ್ಣು ದಾನ ಮಾಡುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಳುವುದು ಸುಲಭವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ . ಜೊತೆಗೆ ಹಳೆಯ ಕಾಲದವರು . ಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಪ್ರಕಾರ ನಡೆಯುವವರು . ಧೈರ್ಯಮಾಡಿ ಒಬ್ಬರನ್ನೇ ಕೂರಿಸಿಕೊಂಡು ಕೇಳಿದೆ . ಚಿಕ್ಕಪ್ಪ ಹೀಗೆ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಡುತ್ತಾರೆ . ಆದರೆ ದಾನ ಮಾಡಿದರೆ ಇನ್ನೊಬ್ಬರು ಕಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು . ನಿಮ್ಮ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಂತೆ ನಡೆಯುತ್ತೇವೆ ಎಂದಾಗ , " ಜೀವ ಹೋದಮೇಲೆ ದೇಹ ಕಟ್ಟಿಗೆಯ೦ತೆ . ಇವನ ಕಣ್ಣುಗಳಿಂದ ಬೇರೆಯವರು ನೋಡಬಹುದಾದರೆ , ದಾನ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ನನ್ನ ಅಭ್ಯಂತರವಿಲ್ಲ " ಎ೦ದವರು ಹೇಳಿದಾಗ , ಪ್ರತಿದಿನ ಅವರು ಭಗವದ್ಗೀಗತೆ ಒದುತ್ತಿದ್ದುದು ಸಾರ್ಥಕವೆನಿಸಿ ಮನಸ್ಸು ಭಾರವಾಯಿತು . ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷದ ನಾಯಕ ನಾಗಿ ದೇಶದ ಯುವ ನಾಯಕ ರಿಗೆ ಮಾರ್ಗ ದರ್ಶನ ಕೊಟ್ಟು ಮತ್ತೆ ಭವ್ಯ ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನಿ ಪಟ್ಟವನ್ನು ಅಲಂಕರಿಸಿ ವಿಶ್ವದ ನಾಯಕರಿಗೆಲ್ಲಾ ಮಾದರಿಯಾಗಿ ದೇಶದ ಕೀರ್ತಿ ಪತಾಕೆ ಯನ್ನು ಅತಿ ಎತ್ತರ ದಲ್ಲಿ ಹಾರಿಸಿದ್ದಾರೆ . ನಿಸ್ವಾರ್ಥ ಜೀವನ ನಡೆಸಿದ ಮುಖಂಡ ನಿಗೆ ಜನ್ಮ ದಿನದ ಶುಭಾಶಯಗಳು ಭವ್ಯ ಭಾರತದ ನವ ನಿರ್ಮಾಣ ವೇದಿಕೆ . ನವ ವರುಷ ಹರ್ಷ ದಯಕವಾಗಲಿ . ಜೈ ಹಿಂದ್ ಬಹುತೀಕ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಾವು ಆಡುವಾತನ ಕಡೆ ಕಿವಿಯಾಲಿಸುತ್ತಿದ್ದರೂ , ನಮ್ಮ ಮಾತನ್ನೇ ನಾವು ಕೇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುತ್ತೇವೆ . ಯಾವಾಗ ನಮ್ಮ ಮಾತು ಕೇಳಿಸದಾಗಿ ಕೇವಲ ಆಡುವಾತನ ಮಾತೇ ಕೇಳಿಸತೊಡಗುತ್ತದೋ ಆಗ ಆತ ನಮ್ಮ ನಾಯಕನಾಗುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ನಾವು ಆತನ ಅಧೀನ . ಇದು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಅರೋಗ್ಯಕರವಾದುದ್ದಲ್ಲ , ಅಲ್ಲಿ ವಿವೇಚನೆ ಮತ್ತು ಸ್ಪಷ್ಟನೆಗಳಿಗೆ ಜಾಗವಿಲ್ಲ . ಆಡುವಾತನ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮನ್ನೇ ನಾವು ಕೇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾದರೆ , ಹಾಗೆ ಕೇಳುವ ಮುಖಾಂತರ ಸ್ಪಷ್ಟತೆ , ಸೂಕ್ಷ್ಮತೆಗಳು ಹುಟ್ಟುತ್ತವೆ . ಹಾಗೆ ಕೇಳುವದರಿಂದ ಮನಸ್ಸು ಅರೋಗ್ಯದಿಂದಲೂ , ಧೃಡವಾಗಿಯೂ ಇರುತ್ತದೆ . ಜೀವಂತಿಕೆ ಮತ್ತು ತೀವ್ರತೆಗಳು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತವೆ . ಸೀನಪ್ಪ ತನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ " ಬಾರ್ " ನಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಕಷ್ಟಸುಖ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವಾಗ " ನಾವು ಇಲ್ಲಿರಬಾರದಾಗಿತ್ತು , ಫಾರಿನ್ ನಲ್ಲಿರಬೇಕಾಗಿತ್ತು . ಆರಾಮಾಗಿರಬಹುದಾಗಿತ್ತು " ಅಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ . ಮತ್ತೊಂದು ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ " ನಿನ್ನ ಮನೆಯವರ ಜೊತೆ ಫಾರಿನ್ನಾಗೆ ಮಾಡ್ತಾರಂತಲ್ಲ ಹಂಗೆ ವೀಕೆಂಡ್ ಮಾಡು , ನೆಮ್ಮದಿಯಾಗಿರ್ತೀಯ " ಅನ್ನೋ ಸಲಹೆ ಬರುತ್ತದೆ . ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಯುಗದಲ್ಲೂ ನಮ್ಮ ಜನರಲ್ಲಿ " ಫಾರಿನ್ " ಕುರಿತಾಗಿ ಇರುವ ತಪ್ಪು ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ಕುರಿತು ಅಚ್ಚರಿಯಾಗುತ್ತದೆ ! ಅಲ್ಲಿಯೂ ಭಿಕ್ಷುಕರಿದ್ದಾರೆ , ಕಳ್ಳರಿದ್ದಾರೆ , ಕೊಲೆಗಾರರಿದ್ದಾರೆ , ಅಕ್ರಮ ನಿವಾಸಿಗಳಿದ್ದಾರೆ , ವಲಸಿಗರಿದ್ದಾರೆ , ಹುಚ್ಚರಿದ್ದಾರೆ ! ವರ್ಣಬೇಧದ ಸಣ್ಣ under current ಇನ್ನೂ ಹರಿಯುತ್ತಿದೆ ! ಅಲ್ಲಿಯೂ ವಿವಿಧ ಜಾತಿಗಳಿವೆ , ಅಪ್ಪಟ ಲಂಪಟ " ಧರ್ಮ " ಗುರುಗಳಿದ್ದಾರೆ ! ಒಂದು ಜಾತಿಯವರು ಇನ್ನೊಂದು ಜಾತಿಯ ಆರಾಧನಾ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ , ಅದೇನೋ ಅಸಡ್ಡೆ , ಅಗೌರವ ! ನಾವೆಲ್ಲ ಒಬಾಮನ ದೀಪಾವಳಿ ನೋಡಿ ಮರುಳಾದದ್ದೇ ಹೆಚ್ಚು ! ಅದೇಕೋ ನಮ್ಮ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಿಗೆ ನಮ್ಮ ಹುಳುಕುಗಳನ್ನು ವೈಭವೀಕರಿಸುವಲ್ಲಿ ಇರುವ ಉತ್ಸುಕತೆ ಅಲ್ಲಿನ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿಲ್ಲ . ಅದೇಕೋ ನಮ್ಮ ಜನಕ್ಕೆ ಆದಾಯ ಡಾಲರುಗಳಲ್ಲಿರುವುದು ಕಾಣುತ್ತದೆಯೇ ಹೊರತು ವೆಚ್ಚವೂ ಡಾಲರ್ ಗಳಲ್ಲಿಯೇ ಎನ್ನುವುದು ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ ! ಅಲ್ಲಿ ಹೋಗಿ ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಬಂಕುಗಳಲ್ಲಿ , ಮಾಲ್ ಗಳ ರೆಸ್ಟ್ ರೂಮ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ಲೀನರ್ ಗಳಾಗಿ ಕೆಲಸಮಾಡಿದರೂ ಸರಿಯೇ , ಫಾರಿನ್ ಕೆಲಸವೇ ಆಗಬೇಕು ! ಅದೇ ಕೆಲಸ ಇಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದರೆ , dignity of labour ! ಅದೇಕೋ ಅಲ್ಲಿನ ಐಷಾರಾಮ ಜೀವನವನ್ನು ನೋಡುವ ನಾವು , ಅಲ್ಲಿನ ಶಿಸ್ತು ಶುಚಿತ್ವವನ್ನು , ಗಂಡ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ವಿನಾಕಾರಣ ಹೊಡೆಯುವುದಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದನ್ನು , ದಂಪತಿಗಳು ಮಕ್ಕಳ ಮುಂದೆ ಜಗಳವಾಡುವುದಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದನ್ನು , ವೃತ್ತಿ - ಸಂಸಾರವನ್ನು ಬೆರೆಸಿ ಕಿಚಡಿಯನ್ನು ಅವರು ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ನಾವು ಗಮನಿಸುವುದೇ ಇಲ್ಲ ! ಇಷ್ಟೆಲ್ಲದರ ನಡುವೆಯೂ ಮನೆಯವರೊಡನೆ ಸಮಯ ಕಳೆಯಬೇಕೆಂಬುದನ್ನು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯರ ವೀಕೆಂಡೇ ನಮಗೆ ಕಲಿಸಬೇಕಾಯಿತೇ ? ವಿಪರ್ಯಾಸ ! ! ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್ ತರೋ ಅಲರ್ಜಿ ಸೀಜನ್ನ್ ದೆಶೆಯಿಂದ ಮಾತನ್ನ ಹೇಳ್ತಾ ಇಲ್ಲ , ನನ್ನದೊಂದು ಫಂಡಮೆಂಟಲ್ ನಂಬಿಕೆ ಇಲ್ಲಿನ ಅನುಭವಗಳ ಮೂಲಕ ಬದಲಾದ ಬಗೆಯನ್ನು ಹೇಳ್ತಾ ಇದ್ದೇನೆ ಅಷ್ಟೇ . ನೀವು ಯಾರನ್ನಾದರೂ ' Take care . . . ' ಎಂದು ಅಮೇರಿಕದಲ್ಲಿ ಬೀಳ್ಕೊಡಬಹುದು ಅದು ' how are you ? ' ಅನ್ನೋ ಔಪಚಾರಿಕ ಮಾತಿನ ಹಾಗೇ ಕಂಡು ಬಂದರೂ ನನ್ನ ಮಟ್ಟಿಗಂತೂ ಅದು ಯಾವುದೋ ಒಂದು ಫಾಸಿಟಿವ್ ಫೀಡ್‌ಬ್ಯಾಕ್ ಅನ್ನು ಆಗಾಗ್ಗೆ ರೀಇನ್‌ಫೋರ್ಸ್ ಮಾಡ್ತಾ ಇರುತ್ತೆ ಅನ್ಸುತ್ತೆ ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಟಿವಿಯಲ್ಲಿ ಬರೋ ಕಮರ್ಷಿಯಲ್ಲ್ ನೋಡಿ ನಮಗೆ ಹೌಸ್‌ಹೋಲ್ಡ್ ಕೆಲಸಗಳು ನೆನಪಿಗೆ ಬರೋಲ್ವೇ ಹಾಗೆ . ನಮ್ಮ ಹಿಂದಿನ ತಲೆಮಾರಿನಲ್ಲಿ ಜನರು ಒಂದೇ ಕಂಪನಿಗೆ ಅಥವಾ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ತಮ್ಮ ಪೂರ್ಣ ಸೇವೆಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿ ಅಲ್ಲೇ ನಿವೃತ್ತರಾಗೋ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಅಥವಾ ನಡವಳಿಕೆ ಇತ್ತು , ಆದರೆ ಈಗಿನ ಕ್ಯಾಪಿಟಲಿಸ್ಟಿಕ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಇತಿ - ಮಿತಿಗಳು ನಮ್ಮನ್ನು ಸದಾ ' ಕೆಲಸ ಕೈ ಬಿಟ್ಟು ಹೋದರೆ ಮುಂದೇನು . . . ' ಅನ್ನೋ ಯೋಚನೆಯನ್ನು ಯಾವಾಗಲೂ ಜಾಗೃತವಾಗೇ ಇಟ್ಟಿರುತ್ತವೆ . ಹಿಂದಿನ ಪರಂಪರೆಯ ಹಾಗೆ ನಿಮ್ಮ ಬಾಸ್ ಆಗಲಿ ನಿಮ್ಮ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಗಳಾಗಲಿ ನಿಮ್ಮ ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು ನೋಡಿಕೊಂಡಾರು ಅನ್ನೋದು ಮರೀಚಿಕೆಯಾಗಿ ನಿಮ್ಮ ಕೆಲಸ ಹೇಗೇ ಇದ್ದರೂ ನಿಮ್ಮ ಫರ್‌ಫಾರ್ಮೆನ್ಸ್ ಯಾವ ರೀತಿ ಇದ್ದರೂ ಕಾರ್ಪೋರೇಟ್ ಲ್ಯಾಡರ್ರ್‌ನಲ್ಲಿ ಮೇಲೆ ಹೋಗಲೂ ಅನೇಕ ಕಸರತ್ತುಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ . ಒಂದು ಕಡೆ ಹೊಸ ನೀರು ಅಂದರೆ ಹೊಸ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ತಲೆಮಾರು ಕಂಪನಿಗಳಲ್ಲಿ ಬರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಅಥವಾ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದ್ದು , ಮತ್ತೊಂದು ಈಗಾಗಲೇ ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಬೆಳೆದ ತಿಮಿಂಗಲಗಳು ಅಲ್ಲೇ ಬೀಡುಬಿಟ್ಟಿರೋದರಿಂದ ಒಬ್ಬ ಮಧ್ಯ ವರ್ಗದ ಕೆಲಸಗಾರ ಮೇಲೆ ಹೋಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗೆ ಕುತ್ತು ಬರುತ್ತದೆ . ತಾನು ಮಾಡುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮತ್ತೊಬ್ಬರಿಗೆ ಕೊಡಲು ಅಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಲೆವೆಲ್ಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಯಾರೂ ಇಲ್ಲ , ಜೊತೆಗೆ ತಾನು ಮೇಲೆ ಹೋಗಲೂ ಅವಕಾಶವಿಲ್ಲ ಎನ್ನೋ boxed up ಮನಸ್ಥಿತಿ ಎದುರಾಗುತ್ತದೆ . ಕಳೆದ ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಆದ ಆರ್ಥಿಕ ಏರುಪೇರುಗಳಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಕಂಪನಿಗಳು ಇನ್ನೂ ಹೆಣಗುತ್ತಿರುವಾಗ ಬೇರೆ ಕಡೆಗೆ ಅಥವಾ ಕಂಪನಿಗೆ ವಲಸೆ ಹೋಗಿ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು ಕಡಿಮೆ ಆಗುತ್ತವೆ ಅಥವಾ ರಿಸ್ಕೀ ಆಗಿರುತ್ತವೆ . ಒಂದಂತೂ ನನಗೆ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಮನದಟ್ಟಾಗಿದೆ : ಇಲ್ಲಿ ಯಾರೂ ನಮ್ಮ ಬಗ್ಗೆ ಕೇರ್ ಮಾಡೋದಿಲ್ಲ , ಯಾರೂ ನಮ್ಮ ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು ವಿಚಾರಿಸಿಕೊಳ್ಳೋದಿಲ್ಲ - ನಮ್ಮ ಊರಿನ ಬಸ್ಸುಗಳಲ್ಲಿ ಬರೆದಿರುವ ಹಾಗೆ ' ನಮ್ಮ ಲಗೇಜಿಗೆ ನಾವೇ ಜವಾಬ್ದಾರರು ! ' . ಸರ್ಕಾರಗಳು , ಅವು ಯಾವುದೇ ಪಕ್ಷದ್ದಿರಲಿ ಯಾರ ನಾಯಕತ್ವದಲ್ಲೇ ಇರಲಿ , ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಬೇಳೇಕಾಳುಗಳನ್ನು ಬೇಯಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದರಲ್ಲಿ ಮಗ್ನರಾಗಿರುತ್ತವೆ , ತಮ್ಮ ಓಟುಬ್ಯಾಂಕುಗಳನ್ನು ಓಲೈಸುವತ್ತ ಪಾಲಿಸಿಗಳು ವಾಲಿರುತ್ತವೆ . ಎಂಪ್ಲಾಯರ್ಸ್ , ಅವರಿಗೆ ನಾವೊಂದು ಕಮಾಡಿಟಿ , ಹ್ಯೂಮನ್ ರಿಸೋರ್ಸ್ , ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಶೀಟ್ ಹಾಗೂ ಎಕ್ಸ್‌ಪೆನ್ಸ್ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಬಂದಾಗ ಕತ್ತರಿಸಿ ತೆಗೆದು ಬಿಸಾಡಲು ಒಂದು ಬಾಡಿ ಅಷ್ಟೇ . ಫೈನಾನ್ಶಿಯಲ್ ಅಡ್ವೈಸರ್ಸ್ , ಯಾವತ್ತೂ ನಮ್ಮ ಸ್ನೇಹಿತರಂತೂ ಅಲ್ಲ , ಇವರೆಲ್ಲ hyped ಸೇಲ್ಸ್ ರೆಪ್ರೆಸೆಂಟೇಟಿವ್ಸ್ ಅಷ್ಟೇ , ನಿಮ್ಮ ದುಡ್ಡು ಕಾಸಿನ ವಿಚಾರಕ್ಕೆ ಬಂದಾಗ ಅವರ ತರ್ಕದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಭಾವನೆಗಳಾಗಲೀ ನೋವಾಗಲಿ ಇರೋದಿಲ್ಲ . ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಗಳು , ನಾನು ಹಿಂದೆ ಬರೆದ ಹಾಗೆ ಸ್ನೇಹಿತರೆಂದೂ ಆಗೋದಿಲ್ಲ , ಯಾವತ್ತಿದ್ದರೂ ರ್ಯಾಟ್‌ರೇಸ್ ಅನ್ನು ನೆನಪಿಸೋ ಹಾಗೆ ಅವರವರ ಏಳಿಗೆ ಅವರವರಿಗೆ ಮುಖ್ಯ . ಹೀಗೆ ನಾವು ಒಡನಾಡುವ external circle ಅನ್ನೋ ಪರೀಕ್ಷಿಸಿ ನೋಡಿದಾಗ ಎಲ್ಲರೂ ತಮ್ಮ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ಮಗ್ನರು ಅನ್ನಿಸೋದಿಲ್ಲವೇ ? ಇದು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವವರಿಗೂ ಅನ್ವಯವಾಗಬಹುದು , ನಮ್ಮಂಥ ಅನಿವಾಸಿಗಳಿಗೆ , ಯಾಕೆಂದರೆ ಅನಿವಾಸಿತನವನ್ನು ನೋವಿರದ ನಾಗರಿಕತೆ ಎಂದು ನಾನು ಕರೆಯೋದರಿಂದ , ಇಲ್ಲಿನ ಪಾಲಿಸಿಗಳಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲೂ feel for pain ಇದೆ ಎಂದು ಅನ್ನಿಸೋದೇ ಇಲ್ಲ . ಅದಕ್ಕೆ , ನಮ್ಮ ಕೇರ್ ಅನ್ನು ನಾವೇ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು , ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದಿದ್ದು ; ಬೇರೆ ಯಾರಾದರೂ ನಿಮ್ಮ ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಎಂದುಕೊಂಡಿದ್ದರೆ ತಟ್ಟನೆ ಮನಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ಹೊರಬನ್ನಿ . ಹೀಗಳೆಯುವುದು ತರವಲ್ಲ ನಿಜ , ಬರೆದ ನಿಮ್ಮಂತಹವರು ಅಥವಾ ಅದನೊಪ್ಪುವ ನನ್ನಂತಹವರು ಹೀಗಳೆದರೆ ತರವಲ್ಲ . ಬರೆದುದನ್ನು ಒಪ್ಪದವರು ಹೀಗಳೆದರೆ ತರವೇ . ಸಂಜೆ ನಾಲ್ಕಕ್ಕೆ ಸಂದರ್ಶನದ ಸಮಯ ನಿಗದಿಯಾಗಿತ್ತು . ನಮ್ಮ ಆಲ್ಟರ್ ಈಗೋ ಮೂರು ಗಂಟೆ ಐವತ್ತೊಂಭತ್ತು ನಿಮಿಷದಿಂದಲೇ ಕಾದು ಕಾದು ಸುಸ್ತಾಗಿದ್ದ . ಬಂದ್ರೆ ತಾರೇಯವರು ಸಂದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಮುಂಜಾನೆ ಆರರಿಂದಲೇ ಸಿದ್ಧರಾಗುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂದು ತಿಳಿದು ಅಭಿಮಾನದಿಂದ ಈಗೋದ ಮನಸ್ಸು ಉಬ್ಬಿಹೋಯ್ತು . ಎಷ್ಟು ಅಧ್ಯಯನ ಶೀಲತೆ , ಎಂತಹ ಶಿಸ್ತು , ಏನು ಹೋಂ ವರ್ಕು ಎಂದು ಮೆಚ್ಚಿಕೊಂಡು ಲೊಚಗುಟ್ಟುತ್ತಿರುವಾಗ ತಾರೇಯವರು ಮುಂಜಾನೆಯಿಂದ ಮೇಕಪ್ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದರಲ್ಲಿ ತಲ್ಲೀನರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿಯಿತು . ಅಖಂಡವಾಗಿ ಹದಿನೇಳು ಬಾರಿ ಮೇಕಪ್ ಬದಲಾಯಿಸಿ ಸಂದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಸಿದ್ಧತೆಯನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದುದು ತಿಳಿದು ಆಲ್ಟರ್ ಈಗೋಗೆ ತಲೆ ಸುತ್ತು ಬಂದಂತಾಯ್ತು . ಕಡೆಗೆ ತಮ್ಮ ಸಂದರ್ಶನ ಟಿವಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗುವುದಿಲ್ಲವೆಂದೂ , ಕನಿಷ್ಠ ಪಕ್ಷ ಫೋಟೊ ತೆಗೆಯುವುದಕ್ಕೂ ತಮ್ಮ ಬಳಿ ಕ್ಯಾಮರಾ ಇಲ್ಲವೆಂದು ಸ್ಪಷ್ಟ ಪಡಿಸಿದ ನಂತರ ಎರಡೇ ತಾಸುಗಳಲ್ಲಿ ತಯಾರಿ ಮುಗಿಸಿ ಸಂದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಹಾಜರಾದರೆ ನಮ್ಮ ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರ ನೆಚ್ಚಿನ ಬಂದ್ರೆ ತಾ ರೇ . ಮಕ್ಕಳು ಪರ್ಯಾಯ - ಸಂಬಂಧವೊಂದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗುತ್ತಾರೆ . ಅಲ್ಲದೇ ಮುಂದೆ ಅವರೂ ಸಹ ಅಂತಹ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ವಾದವೂ ಇದೆ . 2 - 4 % ನಷ್ಟು ಪ್ರಾಪ್ತ ಮಕ್ಕಳು ಪರ್ಯಾಯ - ಸಂಬಂಧದಿಂದಾಗಿ ಗರ್ಭ ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ . . 2005ರ ಪಿತೃಪ್ರಾಯದ ವ್ಯತ್ಯಾಸದ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾಗಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅವಲೋಕನವು , ಸಂಗತಿಗಳಲ್ಲಿ 0 . 8 % ರಿಂದ 30 % ( ಮಧ್ಯಮ 3 . 7 % ) ನಷ್ಟರ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ . ಪಿತೃಪ್ರಾಯವಲ್ಲದ ಸಂಗತಿಗಳ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಸೂಚಿತವಾದ 10 % ನಷ್ಟು ಅಂಕಿಅಂಶವು ಅತಿ ಅಂದಾಜಾಗಿದೆ ಎಂದು ಇದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ . ತಾನು ಅನುಭವಿಸಿದ್ದದರ ಬರೆತ್ತ ° . ಅಡಿಕೆ ಪತ್ರಿಕೆಲಿ ಇವನ ಬರಹಂಗೊ ಬಂದ ನೆಂಪು . ಮಲಗುವ ಮಂಚ ಕರ ಕರ ಎಂದು ಸದ್ದು ಮಾಡುತ್ತಿತ್ತು ನನ್ನುನ್ನು ಹೊರಲಾರದ ಕಷ್ಟಕ್ಕೋ , ತಿಗಣೆಗಳ ಕಾಟ ಕ್ಕೊ ತನ್ನ ಅಸಮಾಧಾನವನ್ನು ರೀತಿ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಿತ್ತು ಕೇಶವ ಕುಂದರ್‌ ಮಂಗ ­ ಳೂರು ಮುಂಗಾರು ಮಳೆ ಸೃಷ್ಟಿಸಿ ­ ರುವ ಅವಾಂ ­ ತರ ಸುಗ್ಗಿ ­ ಬೆ ­ ಳೆ ­ ಯನ್ನು ( ರಬಿ ) ಆತಂ ­ ­ ದಲ್ಲಿ ಕೆಡ ­ ವಿದೆ . ಕೆ ­ ­ ­ ದಾ ­ ಳು ­ ಗಳ ಕೊರ ­ ತೆ ­ ಯಿಂದ ಭತ್ತದ ಬೇಸಾ ­ ಯದ ಮೇಲೆ ಆಸ ­ ಕ್ತಿ ­ ಕಳೆ ­ ದು ­ ಕೊ ­ ಳ್ಳು ­ ತ್ತಿ ­ ರುವ ರೈತ ­ ನಲ್ಲಿ ವರ್ಷ ಮುಂಗಾರು ಉಣಿ ­ ಸಿದ ಕಹಿ ಅನು ­ ಭವ ಇನ್ನಷ್ಟು ಹತಾ ­ ಶೆ ಉಂಟು ಮಾಡಿದೆ . ಮುಂಗಾ ­ ರಿ ­ ನಲ್ಲಿ ಭತ್ತದ ಬೇಸಾಯ ಮಾಡಿದ ರೈತ ಅಕಾ ­ ಲಿಕ ಮಳೆ ­ ಯಿಂದ ತೀವ್ರ ಸಂಕ ­ ಷ್ಟ ­ ದಲ್ಲಿ ಸಿಲು ­ ಕಿದ್ದು , ಸುಗ್ಗಿ ಬೆಳೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಹಿಂದೆ ಮುಂದೆ ನೋಡು ­ ವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ . ಮಳೆ ­ ಯಿಂದ ಬಹು ­ ತೇಕ ಭತ್ತದ ಬೆಳೆ ­ ಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿರುವ ಕಿನ್ನಿಗೋಳಿಯ ರೈತರೋರ್ವರು ಸುಗ್ಗಿ ಬೆಳೆ ಆಲೋ ­ ­ ನೆ ­ ಕೈಬಿ ­ ಟ್ಟಿದ್ದು , ಸಾಧ್ಯ ­ ವಾ ­ ದರೆ ಎಡೆ ­ ಕೊ ­ ಳಕೆ ಮಾಡುವ ಚಿಂತ ­ ನೆ ­ ­ ಲ್ಲಿ ­ ದ್ದಾರೆ . ಇದೇ ರೀತಿಯ ಚಿಂತನೆ ಹಲವು ರೈತರಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದೆ . ಕೆಲವು ಕಡೆ ನೇಜಿ ಮಾಡಿಟ್ಟಿದ್ದ ರೈತರು ಅದನ್ನು ನಾಟಿ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದಾರೆ . ಕೊಯ್ಲು ಸಮ ­ ಯಕ್ಕೆ ಎಡೆ ­ ಬಿ ­ ಡದೆ ಸುರಿ ­ ಭಾರಿ ಮಳೆ ಭತ್ತದ ಬೆಳೆಗೆ ಹಾನಿ ಉಂಟುಧಿ ಮಾಧಿಡಿ ಕೈಗೆ ಬಂದ ತುತ್ತು ಬಾಯಿಗೆ ಬರದ ಪರಿ ­ ಸ್ಥಿ ­ ತಿ ­ ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ರೈತರಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಭತ್ತದ ಬೆಳೆಯ ಬಗ್ಗೆಯೇ ನಿರುತ್ಸಾಹ ಮೂಡಿಸಿದೆ . ಹಾಗೂ ಹೀಗೂ ಮಳೆ ­ ಯೊಂ ­ ದಿಗೆ ಹೋರಾಡಿ ಉಳಿ ­ ಸಿದ ಭತ್ತವೂ ಒದ್ದೆ ­ ಯಾಗಿ , ಮೊಳಕೆ ಬಂದು ಗುಣ ­ ­ ಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ತೀವ್ರ ­ ಪರಿ ­ ಣಾಮ ಬೀರಿದೆ . ಎಲ್ಲ ಕಹಿ ಅನು ­ ­ ­ ­ ಳಿಂದ ಸುಗ್ಗಿಗೆ ಬಿತ್ತನೆ ಮಾಡುವ ಧೈರ್ಯ ­ ವನ್ನು ಅವರು ಕಳೆ ­ ದು ­ ಕೊ ­ ಳ್ಳು ­ ತ್ತಿ ­ ದ್ದಾರೆ . ಸಾಮಾ ­ ನ್ಯ ­ ವಾಗಿ ಸುಗ್ಗಿ ಬೇಸಾ ­ ಯಕ್ಕೆ ನೀರಿನ ಕೊರ ­ ತೆ ಎದು ­ ರಾ ­ ಗು ­ ತ್ತಿ ­ ದ್ದರೆ , ಬಾರಿ ನೀರು ಹೆಚ್ಚಾ ­ ಗಿ ­ ರು ­ ವುದೇ ಸಮಧಿಸ್ಯೆಧಿಯಾಧಿಗಿಧಿದೆ . ಈಗಲೂ ದಿನಂಪ್ರತಿ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಬಳಿಕ ಭಾರಿ ಮಳೆ ಸುರಿಯುತ್ತಿದ್ದು , ಗದ್ದೆಗಳು ನೀರಿನ ಕೊಳಗಳಾಗಿವೆ . ಪರಿಸ್ಥಿ ತಿ ರೈತ ­ ನಲ್ಲಿ ಬಿತ್ತನೆ ಮಾಡಲು ಹಿಂಜ ­ ರಿ ­ ಯು ­ ವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ . ಇದ್ದ ಭತ್ತ ­ ವನ್ನು ಗದ್ದೆ ­ ಯಲ್ಲಿ ಹಾಕಿ ಕೈಸು ­ ಟ್ಟು ­ ಕೊ ­ ಳ್ಳು ­ ವು ­ ­ ಕ್ಕಿಂತ ಉಳಿ ­ ಸಿ ­ ದರೆ ಕಷ್ಟ ­ ಕಾ ­ ­ ಕ್ಕಾ ­ ದೀತು ಎಂಬ ಆಲೋ ­ ­ ನೆ ­ ಯಲ್ಲಿ ರೈತ ­ ರಿ ­ ದ್ದಾರೆ . ಕೃಷಿ ಇಲಾಖೆಯ ಪ್ರಕಾರ . ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ನವೆಂಬರ್‌ ತಿಂಗಳವರೆಗೆ 19 . 5 ಲಕ್ಷ ರೂ . ಮೌಲ್ಯದ ಭತ್ತದ ಬೆಳೆ ನಾಶವಾಗಿದೆ . ಇದು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹಾನಿಯಾಗಿಧಿರುಧಿವುಧಿದು . ಉಳಿಧಿದಿಧಿರುಧಿವ ಒದ್ದೆ ಭತ್ತ ಸರಿಯಾಗಿ ಒಣಗದೆ ಗುಣಮಟ್ಟ ಕಳಪೆಯಾಗಿ ಆಗಿರುವ ನಷ್ಟ ಇದರ ಹತ್ತು ಪಾಲಿನಷ್ಟಿದೆ . . ­ ನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆ ­ ಯಲ್ಲಿ ಸುಗ್ಗಿ ­ ಯಲ್ಲಿ ( ಹಿಂಗಾರು ) 24 , 000 ಹೆಕ್ಟೆರ್‌ ಭತ್ತದ ಬೆಳೆಯ ಗುರಿ ಇರಿ ­ ಸಿ ­ ಕೊ ­ ಳ್ಳ ­ ಲಾ ­ ಗು ­ ತ್ತಿದೆ . 2009 - 10ನೇ ಸಾಲಿ ­ ನಲ್ಲಿ ಹಿಂಗಾ ­ ರಿ ­ ನಲ್ಲಿ 21 , 028 ಹೆಕ್ಟೇರ್‌ ಭತ್ತದ ಕೃಷಿ ಮಾಡ ­ ಲಾ ­ ಗಿತ್ತು . ವರ್ಷ ಅಧಿಕ ಮಳೆ ಕಳೆದ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಹೋಲಿ ­ ಸಿ ­ ದರೆ ವರ್ಷ ಅಧಿಕ ಮಳೆ ಸುರಿ ­ ದಿದೆ . ಮಂಗ ­ ಳೂ ­ ರಿ ­ ನಲ್ಲಿ ಕಳೆದ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಹೋಲಿ ­ ಸಿ ­ ದಧಿರೆ ಸುಮಾರು 1 , 000 ಮಿ . ಮಿ . ಅಧಿಕ ಮಳೆ ­ ಯಾ ­ ಗಿದೆ . ಕಳೆದ ಬಾರಿ 2912 . 1 ಮಿ . ಮಿ . ಮಳೆ ­ ಯಾ ­ ಗಿ ­ ದ್ದರೆ , ವರ್ಷ . 8ರ ವರೆಗೆ 4198 . 4 ಮಿ . ಮಿ . ­ ಳೆ ­ ಯಾ ­ ಗಿದೆ . ಬಂಟ್ವಾ ­ ­ ದಲ್ಲಿ 3999 . 9 ( ಕಳೆದ ಬಾರಿ 3822 . 6 ಮಿ . ಮಿ . ) , ಸುಳ್ಯ ­ ದಲ್ಲಿ 3560 . 3 ( 3339 . 8 ) ಮಿ . ಮಿ . , ಬೆಳ್ತಂ ­ ­ ಡಿ ­ ಯಲ್ಲಿ 4407 . 7 ( 4411 . 44 ) ಮಿ . ಮಿ . ಮಳೆ ­ ಯಾ ­ ಗಿದೆ . ಪುತ್ತೂ ­ ರಿ ­ ನಲ್ಲಿ 3496 . 9 ( 3339 . 8 ) ಮಿ . ಮಿ . ­ ಳೆ ­ ಯಾ ­ ಗಿದೆ . ಬಾರಿ ಬೆಟ್ಟುಗದ್ದೆಯಲ್ಲೂ ಸುಗ್ಗಿ ಮಾಡಬಹುದು . . . ಮಳೆಯ ಅವಾಂತರ ಕಂಡು ರೈತರು ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ವ್ಯಂಗ್ಯ ಇದು . ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮುಂಗಾರು ಋತುವಿನಲ್ಲಿ ಬೆಟ್ಟುಗದ್ದೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೊನೆಕೊನೆಗೆ ನೀರಿನ ಕೊರತೆ ತಲೆದೋರಿ ಭತ್ತದ ಬೆಳೆ ಒಣಗುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಇರುತ್ತದೆ . ಇನ್ನು ಸುಗ್ಗಿ ಬೆಳೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಬಾರಿ ನಾಟಿ ಮಾಡಲು ನೀರಿನ ಕೊರತೆ ತಲೆದೋರಿದ್ದೂ ಇದೆ . ಆದರೆ , ಬಾರಿ ಬೆಟ್ಟು ಗದ್ದೆಗಳು ಕೂಡಾ ನೀರಿನ ಕೊಳಗಳಾಗುತ್ತಿವೆ . ಇದನ್ನು ಕಂಡು ರೈಧಿತಧಿರು ಬೆಟ್ಟು ಗದ್ದೆಯಲ್ಲೂ ಸುಗ್ಗಿ ಬೆಳೆಯ ಮಾತು ಎತ್ತಿ ವ್ಯಂಗ್ಯವಾಗಿ ಆಡಿಕೊಳ್ಳುಧಿತ್ತಿಧಿದ್ದಾಧಿರೆ . ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲ . ಒಂದು ಸಮಾಧಾನಕರ ಸಂಗತಿಯೆಂದರೆ , ವೈರಸ್ ಗಳುಂಟು ಮಾಡಬಹುದಾದ ಪೋಲಿಯೋ , ರೇಬೀಸ್ , ಹೆಪಟೈಟಿಸ್ ಸ್ವೈನ್ ಫ್ಲೂ ಇತ್ಯಾದಿ ಭಯಾನಕ ಮತ್ತು ಮಾರಕ ರೋಗಗಳನ್ನು ಲಸಿಕೆಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದರ ಮೂಲಕ ನಿವಾರಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ . ನೆಗಡಿಯು ಕೂಡ ಒಂದು ಬಗೆಯ ವೈರಸ್ ನಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಕಾಯಿಲೆ . ಬೆಂಗಳೂರಿನ ನಗರವಾಸಿಗಳು ಸಹಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಸಂಪರ್ಕಿಸಬಹುದು ಬಿ ಬಿ ಎಮ್ ಪಿ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದದ್ದು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆ ಎಂಬ ಚಿನ್ನದ ಕಿರೀಟವಲ್ಲ . ಜನಮನದಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ನಮ್ಮ ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಯಾದ ಮಕ್ಕಳ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪುಟ್ಟ ಸ್ಥಾನ ! ಸ್ವಾರ್ಥತೆಯನ್ನು ತೊರೆದು ವಿಶಾಲ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ಕನ್ನಡದಲ್ಲೇ ಜಗತ್ತನ್ನು ನೋಡುವ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಬೇಕಿದೆ . ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಸುಮ್ಮನೆ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಡಬ್ಬಿಂಗ್ ಮಾಡುವದಕ್ಕೆ ನನ್ನದೂ ಸಹಮತವಿಲ್ಲ . ಆದರೆ ಯಾವುದನ್ನು ಕನ್ನಡದ ಬಜೆಟ್ ಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲವೋ ಅಥವಾ ಯಾವುದು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಉತ್ತಮವೋ ಅಂತಹವು ಮಾತ್ರ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಬರಬೇಕು . ನಿಮ್ಮ ಅನಿಸಿಕೆ ಏನು ? ೧೯೨೯ರಲ್ಲಿ ಎಡ್ವಿನ್ ಹಬಲ್ ಒಂದು ಮುಖ್ಯ ಸಂಗತಿಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದ . ಎತ್ತೆತ್ತ ನೋಡಿದರೂ ದೂರದ ತಾರಾ ಪುಂಜಗಳು ನಮ್ಮಿಂದ ಬಹುವೇಗವಾಗಿ ದೂರ ಸರಿಯುತ್ತಿವೆ ಎಂದು ಕಂಡುಕೊಂಡ , ಬೇರೆ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ವಿಶ್ವ ವಿಸ್ತಾರಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಅದರ ಅರ್ಥ . ಅಂದರೆ ಬಹುಹಿಂದೆ ವಸ್ತುಗಳು ಹತ್ತಿರ ಇದ್ದುವು . ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಸುಮಾರು ಹತ್ತಿಪ್ಪತ್ತು ಸಾವಿರ ಮಿಲಿಯನ್ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಅವುಗಳೆಲ್ಲಾ ಒಂದೇ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿದ್ದುವು . ಆಗ ವಿಶ್ವದ ಸಾಂದ್ರತೆಯು ಅತ್ಯಂತ ಅಪಾರವಾಗಿತ್ತು . ಶೋಧನೆ ವಿಶ್ವದ ಉಗಮದ ಕಲ್ಪನೆಗೆ ನಾಂದಿಯಾಯಿತು . ಬೃಹತ್ ಉಗಮದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವವು ಅತ್ಯಂತ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅಪಾರ ಸಾಂದ್ರವಾಗಿತ್ತು . ಆಗ ಯಾವ ನಿಯಮಗಳೂ ಇರಲಿಲ್ಲ . ಬೃಹತ್ ಉಗಮದಿಂದ ಕಾಲ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು . ಅದಕ್ಕೆ ಮೊದಲು ಏನಾದರೂ ನಡೆದಿದ್ದರೆ ಅದು ಈಗಿನ ನಿಯಮಗಳಿಗೆ ಒಳಪಡುವುದಿಲ್ಲ . ಲೇಖನ ತುಂಬಾ ತುಂಬಾನೆ ಚೆನಾಗಿದೆ . ನಾನು ಕೂಡ ಥರಾನೆ ಬೆಳೆದಿದ್ದು . ಲೇಖನ ಬರೆದಿದ್ದಕ್ಕೆ ಧನ್ಯವಾದಗಳು . ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಕಾರ್ಯವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಅನುಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದ್ದರೆ , ಫೆಡೋರಾ ಅವುಗಳನ್ನು ತಾನಾಗಿಯೆ ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚುತ್ತದೆ ಹಾಗು ನಲ್ಲಿ ಬೂಟ್ ಮಾಡುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ . ಅವುಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚದೆ ಹೋದಲ್ಲಿ ನೀವು ಅವುಗಳನ್ನು ಕೈಯಾರೆ ಸಂರಚಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ . ಆಪ ಸಭೀ ಕೋ ಶ್ರೀ ಕೃ್ಷ್ಣ ಜನ್ಮೋತ್ಸವ ಕೀ ಬಹುತ ಬಹುತ ಬಧಾಈ ಔರ ಅಶೇಷ ಶುಭಕಾಮನಾಎಂ ! ! ! ! ಭಾರತ ಕೀ ಸಭ್ಯತಾ , ಸಂಸ್ಕೃ್ತಿ ಔರ ದರ್ಶನ ಕೋ ಸರ್ವಾಧಿಕ ಪ್ರಭಾವಿತ ಕರನೇ ವಾಲೇ ಔರ ಭಾರತೀಯೋಂ ಕೇ ಉಪಾಸ್ಯ ಮಹಾಪುರೂಷೋಂ ಮೇಂ ಶ್ರೀ ರಾಮಚನ್ದ್ರ ಜೀ ತಥಾ ಶ್ರೀ ಕೃ್ಷ್ಣ ಜೀ ಕಾ ನಾಮ ಸಬಸೇ ಊಪರ ಆತಾ ಹೈ . ಇನಮೇಂ ಭೀ ಸರ್ವಾಧಿಕ ಭಕ್ತಿ ಔರ ಪೂಜಾ ಭೀ ಕೃ್ಷ್ಣ ಜೀ ಕೋ ಹೀ ಮಿಲೀ ಹೈ . ಸನಾತನ ಧರ್ಮ ಕೇ ಪುರಾಣೋಂ ಯಥಾ ಶ್ರೀಮದಭಾಗವತ ತಥಾ ಬ್ರಹ್ಮವೈವರ್ತ ಔರ ಗರ್ಗ ಸಂಹಿತಾ ಆದಿ ಮೇಂ ತೋ ಶ್ರೀಕೃ್ಷ್ಣ ಚರಿತ್ರ ವಿಸ್ತಾರ ಸೇ ಹೈ ಹೀ , ವೈದಿಕ ಧರ್ಮ ಮಾನನೇ ವಾಲೇ ಬೌದ್ಧ ತಥಾ ಜೈನ ಧರ್ಮೋಂ ಮೇಂ ಭೀ ಉನ್ಹೇ ಪೂರೀ ಶ್ರದ್ಧಾ ಮಿಲೀ ಹೈ . ಬೌದ್ಧ ಜಾತಕೋಂ ಮೇಂ ಭೀ ಶ್ರೀಕೃ್ಷ್ಣ ಚರಿತ್ರ ಉಪಲಬ್ಧ ಹೈ , ಕಿನ್ತು ಜೈನ ಧರ್ಮ ಮೇಂ ತೋ ಉನ್ಹೇ 64 ಶ್ಲಾಕಾ ಪುರೂಷೋಂ ಔರ ಭಾವೀ ತೀರ್ಥಂಕರೋಂ ಮೇಂ ಸ್ಥಾನ ಮಿಲಾ ಹೈ : ಉನ್ಹೇ ನವಮ ವಾಸುದೇವ ಸ್ವೀಕಾರ ಕಿಯಾ ಗಯಾ ಹೈ . ಇಸಕೇ ಅತಿರಿಕ್ತ ಶ್ಲಾಕಾ ಪುರೂಷೋಂ ಮೇಂ ' ವಾಸುದೇವ ' ನಾಮ ಕೀ ಪೂರೀ ಶ್ರೇಣೀ ಕಾ ಹೋನಾ ಹೀ ಜೈನ ಧರ್ಮ ಕೀ ಕೃ್ಷ್ಣ ಕೇ ಪ್ರತಿ ಶ್ರದ್ಧಾ ಕಾ ಜ್ವಲಂತ ಉದಾಹರಣ ಹೈ . ಯಹ ದೂಸರೀ ಬಾತ ಹೈ ಕಿ ಹಿನ್ದೂ ಧರ್ಮ ಗ್ರನ್ಥೋಂ ಮೇಂ ಶ್ರೀಕೃ್ಷ್ಣ ಜೀ ಕಾ ಜೋ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರ ಹೈ , ಉನಮೇಂ ಪ್ರಯಾಪ್ತ ಅನ್ತರ ಹೈ , ಓರ ಯೂಂ ಭೀ ಅನ್ತರ ಹೋನಾ ತೋ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಭೀ ಹೈ . ವಿವಿಧ ಹಿನ್ದೂ ಪುರಾಣ ಔರ ಮಹಾಭಾರತ ಶ್ರೀಕೃ್ಷ್ಣ ಕೇ ಭಾಈಯೋಂ ಕೇ ವಿಷಯ ಮೇಂ ಮೌನ ಹೈ , ಜಬ ಕಿ ಜೈನ ಪುರಾಣೋಂ ಮೇಂ ಕೃ್ಷ್ಣ ಕೇ ಸಾಥ ಸಾಥ ಉನಕೇ ಭಾಈಯೋಂ ಕಾ ಭೀ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರ ಹೈ . ಜೈನ ಗ್ರನ್ಥೋಂ ಕೇ ಅನುಸಾರ ಬಾಈಸಂವೇಂ ತೀರ್ಥಂಕರ ಭಗವಾನ ಅರಿಷ್ಟನೇಮೀ ಕೇ ಪಿತಾ ಸಮುದ್ರವಿಜಯ ಥೇ , ಔರ ಉನಕೇ ಛೋಟೇ ಭಾಈ ವಾಸುದೇವ ಕೀ ಪತ್ನಿ ದೇವಕೀ ಸೇ ಕೃ್ಷ್ಣ ಕಾ ಜನ್ಮ ಹುಆ ಥಾ . ಜೈನ ಆಗಮೋಂ ಔರ ಪರವರ್ತೀ ಅನೇಕ ಗ್ರನ್ಥೋಂ ಮೇಂ ಭೀ ಶ್ರೀಕೃ್ಷ್ಣ ಸಮ್ಬಂಧೀ ಕಾಫೀ ಅಧಿಕ ವಿವರಣ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹೈ . ಪ್ರಸ್ತುತ ಲೇಖ ಮೇಂ ಶ್ರೀಕೃ್ಷ್ಣ ಕೇ ಅನ್ಯ ಸಾತ ಭಾಈಯೋಂ ಸಮ್ಬಂಧೀ ಜೈನ ಔರ ಜೈನೇತರ ವಿವರಣ ಮಾತ್ರ ತುಲನಾತ್ಮಕ ಅಧ್ಯಯನ ಕೇ ಲಿಏ ಪ್ರಸ್ತುತ ಕಿಯಾ ಜಾ ರಹಾ ಹೈ . ಹಿನ್ದೂ ಧರ್ಮ ಗ್ರನ್ಥೋಂ ಕೇ ಅನುಸಾರ ಶ್ರೀಕೃ್ಷ್ಣ ಕೇ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರ ಕೇ ಬಾರೇ ಮೇಂ ತೋ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ವ್ಯಕ್ತಿ ಭಲೀಭಾಂತೀ ಪರಿಚಿತ ಹೀ ಹೈ . ಶ್ರೀಮದಭಾಗವತ ಕೇ ನವಮ ಸ್ಕನ್ಧ ಮೇಂ ಕಹಾ ಗಯಾ ಹೈ ಕಿ ವಸುದೇವ ಕೇ ರೋಹಿಣೀ ನಾಮಕ ಪತ್ನಿ ಕೇ ಗರ್ಭ ಸೇ ಬಲರಾಮ ಆದಿ ಪುತ್ರ ಉತ್ಪನ ಹುಏ ಔರ ದೂಸರೀ ಪತ್ನಿ ದೇವಕೀ ಕೇ ಗರ್ಭ ಸೇ ಶ್ರೀಕೃ್ಷ್ಣಾದಿ ಆಠ ಪುತ್ರ ಔರ ಸುಭದ್ರಾ ನಾಮ ಕೀ ಪುತ್ರೀ ನೇಂ ಜನ್ಮ ಲಿಯಾ . ಕಂಸ ದ್ವಾರಾ ದೇವಕೀ ಕೇ ಕ್ರಮಶ : ಪುತ್ರೋಂ ಕೋ ಮಾರ ಡಾಲಾ ಗಯಾ , ಸಾತವಾಂ ಗರ್ಭ ಜೋ ಕಿ ಶೇಷನಾಗ ಕೇ ತೇಜಾಂಶ ಸೇ ಥಾ , ಉಸ ಗರ್ಭ ಕೋ ಭಗವಾನ ನೇಂ ಯೋಗಮಾಯಾ ದ್ವಾರಾ ರೋಹಿಣೀ ಕೇ ಉದರ ಮೇಂ ರಖ ದಿಯಾ , ಜೋ ನನ್ದ ಕೇ ಗೋಕುಲ ಮೇಂ ರಹತೀ ಥೀ ಔರ ಜಾಹಿರ ಕರ ದಿಯಾ ಕಿ ಸಾತಂವಾಂ ಗರ್ಭ ನಷ್ಟ ಹೋ ಗಯಾ ಹೈ . ಇಸಕೇ ಬಾದ ಆಠವೇಂ ಗರ್ಭ ಸೇ ಶ್ರೀಕೃ್ಷ್ಣ ಸ್ವಯಂ ಅವತರಿತ ಹುಏ . ಇಸ ವಿವರಣ ಕೇ ಅನುಸಾರ ದೇವಕೀ ಕೇ : ಗರ್ಭ ಕಂಸ ದ್ವಾರಾ ನಷ್ಟ ಕರ ದಿಏ ಗಏ ಔರ ಶ್ರೀಕೃ್ಷ್ಣ ಆಠವೇಂ ಪುತ್ರ ಥೇ . ಪರ ಜೈನ ಆಗಮೋಂ ಕಾ ಅಧ್ಯಯನ ಕರನೇ ಪರ ಏಕ ವಿಲಕ್ಷಣ ತಥಾ ಅತಿ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ತಥ್ಯ ಸಾಮನೇ ಆತಾ ಹೈ ಕಿ ದೇವಕೀ ಕೇ ಪಹಲೇ : ಪುತ್ರ ಮದ್ದಿಲಪುರ ಕೀ ಸುಲಂಸಾ ಕೇ ದ್ವಾರಾ ಪಾಲಿತ - ಪೋಷಿತ ಹುಏ . ಶ್ರೀಕೃ್ಷ್ಣ ದೇವಕೀ ಕೇ ಆಠವೇಂ ನಹೀಂ ಬಲ್ಕಿ ಸಾತವೇಂ ಪುತ್ರ ಥೇ - - - - ಆಠವಾಂ ಪುತ್ರ ತೋ ಕೃ್ಷ್ಣ ಜನ್ಮ ಕೇ ಬಹುತ ವರ್ಷೋಂ ಬಾದ ಉತ್ಪನ ಹುಆ , ಜಿಸಕಾ ನಾಮ ಥಾ " ಗಜಸುಕುಮಾರ " . ಜೈನಾಗಮೋಂ ಮೇಂ ಸಬಸೇ ಪ್ರಾಚೀನ ಗ್ರನ್ಥ " ಅಂಗ ಸೂತ್ರ " ಮಾನೇ ಜಾತೇ ಹೈಂ . ಉನಮೇಂ ಸೇ ಆಠವೇಂ ' ಅಂತಗಡ್ದಶಾ ' ನಾಮಕ ಸೂತ್ರ ಮೇಂ ಗಜಸುಕುಮಾಲ ಕಾ ಸ್ವತನ್ತ್ರ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರ ಹೈ . ಉಸಕೇ ಜೀವನ ಕೀ ಪೂರೀ ಕಥಾ ದೇನೇ ಕೇ ಸಾಥ ಹೀ ಶ್ರೀಕೃ್ಷ್ಣ ಜೀ ಕೇ : ಬಡೇ ಭಾಈಯೋಂ ಕಾ ಭೀ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ವಿವರಣ ದಿಯಾ ಗಯಾ ಹೈ . ಇನ ಸಾತೋಂ ಭಾಈಯೋಂ ಕಾ ಜೋ ವೃ್ತಾನ್ತ ಇಸ ಸೂತ್ರ ಕೇ ಅಧ್ಯಯನ ಸೇ ಮಿಲತಾ ಹೈ , ಉಸೀ ಕಾ ಸಾರಾಂಶ ಯಹಾಂ ಇಸ ಲೇಖ ಮೇಂ ದಿಯಾ ಜಾ ರಹಾ ಹೈ . . . . . . . . . . . . ಮಹಾಭಾರತ ಮೇಂ ಏಕ ಜಗಹ ಶ್ರೀಕೃ್ಷ್ಣ ಕೇ ಸೌತೇಲೇ ಛೋಟೇ ಭಾಈ " ಗದ " ಕಾ ಉಲ್ಲೇಖ ಮಿಲತಾ ಹೈ , ಔರ ಶ್ರೀಕೃ್ಷ್ಣ ಕೇ ನಾಮೋಂ ಮೇಂ " ಗದಾಗ್ರಜ " ಔರ " ಗದಪೂರ್ವಜ " ಕಾ ಭೀ ಉಲ್ಲೇಖ ಹೈ . ಯಹ ಭೀ ಇಸೀ ಬಾತ ಕಾ ಸೂಚಕ ಹೈ . ಸಂಭವ ಹೈ ಜೈನ ಆಗಮೋಂ ಮೇಂ ಜಿಸೇ " ಗಜಸುಕುಮಾಲ " ಕಹಾ ಗಯಾ ಹೈ , ಉಸೀ ಕಾ " ಗದ " ಕೇ ನಾಮ ಸೇ ಮಹಾಭಾರತ ಮೇಂ ಉಲ್ಲೇಖ ಹೋ . ಶ್ರೀಕೃ್ಷ್ಣ ಕೇ ಲಘು ಭ್ರಾತಾ ಗಜಸುಕುಮಾಲ : - ಏಕಬಾರ ತೀರ್ಥಂಕರ ಅರಿಷ್ಟನೇಮೀ ವಿಹಾರ ಕರತೇ ಕರತೇ ದ್ವಾರಿಕಾ ಮೇಂ ಪಹುಂಚೇಂ . ಉಸ ಸಮಯ ಉನಕೇ ಸಾಥ : ಸಾಧು ಥೇ ಔರ ಯೇ ಛಹೋಂ ಏಕ ಹೀ ಮಾತಾ ಕೇ ಪೇಟ ಸೇ ಏಕ ಹೀ ಸಾಥ ಜನ್ಮೇ ಹುಏ : ಭಾಈ ಥೇ . ಜೈಸಾ ಕಿ ಅಮೂಮನ ಜುಡವಾಂ ಬಚ್ಚೋಂ ಮೇಂ ದೇಖನೇ ಮೇಂ ಆತಾ ಹೈ , ಉನ ಛಹೋಂ ಭಾಈಯೋಂ ಕೀ ಆಕೃ್ತಿ ಔರ ರಂಗರೂಪ ಭೀ ಬಿಲ್ಕುಲ ಏಕ ಸಮಾನ ಥಾ , ಸಬ ಕೇ ಸಬ ಶ್ಯಾಮ ವರ್ಣ ಕೇ ಥೇ . ಉನ್ಹೋನೇ ಜಿಸ ದಿನ ದೀಕ್ಷಾ ಲೀ ಥೀ , ಉಸೀ ದಿನ ಸೇ ಅರಿಷ್ಟನೇಮೀ ಭಗವಾನ ಕೀ ಆಜ್ಞಾ ಸೇ ನಿರನ್ತರ ದ್ವಿ ಬೇಲಾ ಕಾ ಉಪವಾಸ ಕರತೇ ರಹನೇ ಕಾ ನಿಯಮ ಲೇ ಲಿಯಾ ಥಾ . ದ್ವಾರಿಕಾ ಮೇಂ ಆನೇ ಕೇ ಬಾದ ಅಪನೇ ಉಪವಾಸ ಕೇ ಪಾರಣೇ ಕಾ ಸಮಯ ಹೋನೇ ಪರ , ವೇ ದೋ ದೋ ಕೀ ಟುಕಡೀ ಮೇಂ ವಿಭಕ್ತ ಹೋಕರ ಭಿಕ್ಷಾ ಮಾಂಗನೇ ನಿಕಲೇ . ಪಹಲೇ ದೋ ಜನ ಘರ ಘರ ಭಿಕ್ಷಾ ಮಾಂಗತೇ ಹುಏ ವಸುದೇವ ಪತ್ನಿ ದೇವಕೀ ಕೇ ಘರ ಪರ ಆಏ . ದೇವಕೀ ನೇಂ ಉನ್ಹೇ ಬಡೇ ಹೀ ಹರ್ಷಿತ ಮನ ಸೇ ಕೇಸರ ಕೇ ಲಡುಓಂ ಕೀ ಭಿಕ್ಷಾ ದೇಕರ ವಂದನ - ನಮಸ್ಕಾರ ಸಹಿತ ವಿದಾ ಕಿಯಾ . ತದನ್ತರ , ಉನಮೇಂ ಸೇ ದೂಸರೇ ದೋ ಭಾಈ ಭೀ ಭಿಕ್ಷಾ ಮಾಂಗತೇ ಮಾಂಗತೇ ದೇವಕೀ ಕೇ ದ್ವಾರ ಪರ ಆನ ಖಡೇ ಹುಏ . ಉನಕೋ ಭೀ ದೇವಕೀ ನೇಂ ವಹೀ ಲಡುಓಂ ಕೀ ಭಿಕ್ಷಾ ದೇಕರ ವಿದಾ ಕರ ದಿಯಾ . ಥೋಡೀ ಹೀ ದೇರ ಬಾದ , ಶೇಷ ದೋ ಭಾಈಯೋಂ ಕೀ ತೀಸರೀ ಟುಕಡೀ ಭೀ ಫಿರತೀ ಫಿರತೀ ದೇವಕೀ ಕೇ ಯಹಾಂ ಹೀ ಪಹುಂಚ ಗಈ . ದೇವಕೀ ನೇಂ ಉನ್ಹೇ ಭಿಕ್ಷಾ ತೋ ದೇ ದೀ ಲೇಕಿನ ಯೇ ಕಹ ಭೀ ದಿಯಾ ಕಿ ವಾಸುದೇವ ಕೀ ಇತನೀ ಬಡೀ ದ್ವಾರಿಕಾ ನಗರೀ ಮೇಂ ಶ್ರಮಣೋಂ ಕೋ ಕಹೀಂ ಭಿಕ್ಷಾ ಹೀ ನಹೀಂ ಮಿಲತೀ , ಜೋ ವೇ ಬಾರಬಾರ ಏಕ ಹೀ ಘರ ಮೇಂ ಭಿಕ್ಷಾ ಮಾಂಗನೇ ಜಾತೇ ಹೈಂ . ಅಬ ಉನ ಲೋಗೋಂ ನೇಂ ಬತಾಯಾ ಕಿ ಹಮ ಏಕ ಹೀ ಘರ ಮೇಂ ದೋಬಾರಾ ಸೇ ಭಿಕ್ಷಾ ಮಾಂಗನೇ ನಹೀಂ ಜಾ ಸಕತೇ . ಹಮ : ಭಾಈ ಹೈಂ ಮದ್ದಿಲಪುರ ನಗರ ಕೇ ನಾಗ ನಾಮಕ ಗೃ್ಹಸ್ಥ ಕೇ ಪುತ್ರ ಹೈಂ . ಹಮನೇ ಹಮಾರೀ ಮಾತಾ ಸುಲಸಾ ಕೇ ಗರ್ಭ ಸೇ ಏಕ ಹೀ ಸಾಥ ಜನ್ಮ ಲಿಯಾ ಹೈ . ಹಮ ಸಬ ಕೀ ಆಕೃ್ತಿ ಔರ ರಂಗರೂಪ ಭೀ ಬಿಲ್ಕುಲ ಏಕ ಸಮಾನ ಹೀ ಹೈ , ಇಸಲಿಏ ಆಪಕೋ ಎಸಾ ಲಗಾ ಕಿ ದೋ ಹೀ ಭಿಕ್ಷುಕ ಬಾರಬಾರ ಏಕ ಹೀ ಘರ ಸೇ ಭಿಕ್ಷಾ ಮಾಂಗನೇ ರಹೇ ಹೈಂ . ಇತನಾ ಕಹಕರ ಸಾಧು ತೋ ಅಪನೇ ರಾಸ್ತೇ ಚಲೇ ಗಏ , ಲೇಕಿನ ಜಾತೇ ಜಾತೇ ದೇವಕೀ ಕೋ ಏಕ ಸೋಚ ಮೇಂ ಡಾಲ ಗಏ . . . . ವೋ ಯೇ ಕಿ ಉಸಕೇ ಬಾಲ್ಯಕಾಲ ಮೇಂ ಮುಕ್ತಕ ಋಷಿ ನೇಂ ಉನಕೇ ಬಾರೇ ಮೇಂ ಏಕ ಭವಿಷ್ಯವಾಣೀ ಕೀ ಥೀ , ಕಿ ತುಮ್ಹಾರೇ ಗರ್ಭ ಸೇ ಏಕ ಹೀ ಸಮಾನ ವರ್ಣ ಔರ ಆಕೃ್ತಿ ಕೇ ನಲ - ಕುಬೇರ ಜೈಸೇ ಆಠ ಪುತ್ರ ಜನ್ಮ ಲೇಂಗೇಂ . ಸಮಸ್ತ ಸಂಸಾರ ಮೇಂ ಅನ್ಯ ಕಿಸೀ ಭೀ ಸ್ತ್ರೀ ಕೋ ವೈಸೇ ಪುತ್ರ ನಹೀಂ ಹೋಂಗೇಂ . ಪರ ಯಹಾಂ ತೋ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಹೀ ಉನಕಾ ವಚನ ಅಸತ್ಯ ಹೋತಾ ಹುಆ ದಿಖ ರಹಾ ಹೈ . ಸಮ್ಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ವ ತೋ ಕ್ಯಾ , ಮಾಲೂಮ ಹೋತಾ ಹೈ ಕಿ ಯಹಾಂ ತೋ ಭಾರತ ಖಂಡ ಮೇಂ ಭೀ ಅನ್ಯ ಸ್ತ್ರಿಯಾಂ ಎಸೀ ಹೈಂ ಕಿ ಜಿನಕೇ ಏಕ ಹೀ ಜೈಸೇ ಜನ್ಮೇ ಹುಏ ನಲ ಕುಬೇರ ಜೈಸೇ ಪುತ್ರ ಹೈಂ . ಸೋಚ ಮೇಂ ಡೂಬೀ ದೇವಕೀ ಇಸ ಬಾತ ಕಾ ಸ್ಪಷ್ಟೀಕರಣ ಪೂಛನೇ ಅರಿಷ್ಟನೇಮೀ ಭಗವಾನ ಕೇ ಪಾಸ ಪಹುಂಚತೀ ಹೈ . . . . . . . . . . ಕಥಾ ಕಾ ಶೇಷ ಭಾಗ - - - - ಬ್ರೇಕ ಕೇ ಬಾದ : )

Download XMLDownload text