s-1
| ते विकणे त्याच्या जिवावर येत होते. |
s-2
| सावकारी पाशात सारे शेतकरी सापडले. |
s-3
| शेताचे मूळचे मालक मजूर झाले. |
s-4
| केशवचंद्रांना ते सहन होत नव्हते. |
s-5
| आज सकाळी ती शेवटची बाचाबाची झाली. |
s-6
| सावकार का ही जमीन लाटणार? |
s-7
| या जमिनीचा मी मालक. |
s-8
| उद्या मला येथे मजूर म्हणून का कामासाठी यावे लागेल? |
s-9
| भीमा विहिरीच्या काठी बसून विचार करीत होता. |
s-10
| त्याचे तोंड चिंतेने जरा काळवंडले. |
s-11
| इतक्यात त्याची वडील मुलगी भीमी लहान भावंडाला घेऊन आली. |
s-12
| 'बाबा, आईने घरी बोलावले आहे.' ती म्हणाली. |
s-13
| 'कशाला ग, पोरी?' |
s-14
| 'सावकार आला आहे घरी.' |
s-15
| 'काय म्हणतो तो?' |
s-16
| 'आईला म्हणाला, 'हजार रुपये घ्या व शेत द्या!' आणि मला म्हणाला, 'तुझ्या बापाला काही कळत नाही.' |
s-17
| 'बाबा, शेत का तुम्ही विकणार?' |
s-18
| 'प्राण गेला तरी विकणार नाही.' |
s-19
| 'तुझी आई काय म्हणाली?' |
s-20
| 'ती म्हणाली, 'त्यांना विचारा.'' |
s-21
| आणखी आई त्यांना म्हणाली, 'पैसे काय, आज आहेत उद्या नाहीत, जमीन कायमची सत्तेची.'' |
s-22
| ती विकून कुठे जायचे? |
s-23
| शहाणी आहे तुझी आई! |
s-24
| भीमा मुलीबरोबर घरी आला. |
s-25
| सावकार निघून गेला होता. |
s-26
| बायकोने सारी बोलणी भीमाच्या कानावर घातली. |
s-27
| 'साप आहे तो मेला! |
s-28
| 'तो आपला सत्यानाश केल्यावाचून राहणार नाही!' तो म्हणाला. |
s-29
| ' त्यांच्या बाबतीत देव मेला, तसा आपल्या बाबतीतही मरायचा!' |
s-30
| 'त्यांनी हिंमत सोडली म्हणून त्यांचा देव मेला!' |
s-31
| जो सत्यासाठी उभा राहतो त्याचा देव मरत नाही. |
s-32
| समजलीस? |
s-33
| काही दिवस गेले. |
s-34
| केशवचंद्राने न्यायालयात फिर्याद केली. |
s-35
| भीमाकडे असलेली जमीन वास्तविक आपली आहे. |
s-36
| जुने कागदपत्र सापडले आहेत त्यावरून हे सिद्ध होत आहे, वगैरे त्याचे म्हणणे. |
s-37
| न्यायाधीश केशवचंद्रांच्या मुठीतले . |
s-38
| पैशाने कोण वश होत नाही! |
s-39
| भीमाला न्यायालयात बोलावण्यात आले. |
s-40
| केशवचंद्राने म्हातारे शेतकरी पैशाने विकत घेऊन साक्षीदार म्हणून आणले होते. |
s-41
| त्याने आपली बाजू मांडण्यासाठी कायदेपंडितही आणला होता. |
s-42
| भीमाची बाजू कोण मांडणार? |
s-43
| तो न्यायाधीशास एवढेच म्हणाला, 'महाराज, देवाधर्माला स्मरून मी सांगतो की ही माझी जमीन आहे. |
s-44
| वाडवडिलांपासून ही चालत आली आहे. |
s-45
| सावकाराला बघवत नाही. |
s-46
| हजार रुपये द्यायला तयार झाला होता .' |
s-47
| 'हजार रुपये ?' |