Universal Dependencies - Armenian - BSUT

s-1

web-008G-00010F3T

Lragir.am` միայն ստուգված տվյալներ

Lragir.am, miayn stowgvaç tvyalner

s-2

web-008G-00020F3U

Լրատվամիջոցները, որոնք հավակնում են հասարակական լուրջ դերակատարության, կարող են մրցունակ լինել միայն իրենց արժանահավատությամբ:

Lratvamiǰoc’nerë, oronk’ havaknowm en hasarakakan lowrǰ derakatarowt’yan, karoġ en mrc’ownak linel miayn irenc’ aržanahavatowt’yamb.

s-3

web-008G-00020F3V

Lragir.am-ը փորձում է ընթերցողին ներկայանալ արժանահավատ և ստուգված տեղեկությամբ:

Lragir.am-ë p’orjowm ē ënt’erc’oġin nerkayanal aržanahavat ew stowgvaç teġekowt’yamb.

s-4

web-008G-00030F40

Մենք մեզ համար մշակել ենք էթիկայի ուղեցույց, որին աշխատում ենք հավատարիմ մնալ և որի հիմքում ընկած է արժանահավատությունը:

Menk’ mez hamar mšakel enk’ ēt’ikayi owġec’owyc’, orin ašxatowm enk’ havatarim mnal ew ori himk’owm ënkaç ē aržanahavatowt’yownë.

s-5

web-008G-00040F41

Մենք պարտավորվել ենք ստուգել ցանկացած տեղեկություն և տվյալ, հատկապես լայն հասարակական հնչողություն ունեցող:

Menk’ partavorvel enk’ stowgel c’ankac’aç teġekowt’yown ew tvyal, hatkapes layn hasarakakan hnčoġowt’yown ownec’oġ.

s-6

web-008G-00050F42

Բացի այդ, մենք համադրում ենք պաշտոնական աղբյուրներից ստացած տվյալները քաղաքացու ընկալումների հետ, փորձելով «հագցնել» պաշտոնական և այլ տվյալները կոնկրետ մարդու վրա, որին այդ տվյալը վերաբերում է:

Bac’i ayd, menk’ hamadrowm enk’ paštonakan aġbyowrneric’ stac’aç tvyalnerë k’aġak’ac’ow ënkalowmneri het, p’orjelov «hagc’nel» paštonakan ew ayl tvyalnerë konkret mardow vra, orin ayd tvyalë veraberowm ē.

s-7

web-008G-00050F43

Դրանից լավ ստուգում չկա:

Dranic’ lav stowgowm čka.

s-8

web-008G-00060F44

Մեր լրագրողները պարբերաբար մասնակցում են սեմինարների և թրենինգների, որոնք կարող են մեզ ֆակտ-չեկինգի՝ փաստերի ստուգման տեխնիկական ժամանակակից հնարավորությունների մասին տեղեկություններ և գիտելիքներ տալ:

Mer lragroġnerë parberabar masnakc’owm en seminarneri ew t’reningneri, oronk’ karoġ en mez fakt-čekingi, p’asteri stowgman texnikakan žamanakakic’ hnaravorowt’yownneri masin teġekowt’yownner ew gitelik’ner tal.

s-9

web-008G-00070F45

Փաստերի ստուգումը, հստակ հղումներն աղբյուրներին և հեղինակային իրավունքի հարգումը ոչ միայն էթիկական պարտավորություն է, այլև մեր աշխատանքի անբաժանելի մասը և օրենքի պահանջը:

P’asteri stowgowmë, hstak hġowmnern aġbyowrnerin ew heġinakayin iravownk’i hargowmë oč miayn ēt’ikakan partavorowt’yown ē, aylew mer ašxatank’i anbažaneli masë ew òrenk’i pahanǰë.

s-10

web-008G-00080F46

Մեր լրագրողներն առաջնորդվում են երկու սկզբունքով՝ ճշգրտություն և անկողմնակալություն:

Mer lragroġnern aṙaǰnordvowm en erkow skzbownk’ov, č̣šgrtowt’yown ew ankoġmnakalowt’yown.

s-11

web-008G-00080F47

Կա ևս մի քանի կարևոր կանոն.

Ka ews mi k’ani karewor kanon.

s-12

web-008G-00090F48

– չտարածել միակողմանի տեղեկատվություն և ստուգել տեղեկությունը հնարավորինս շատ աղբյուրներով

– čtaraçel miakoġmani teġekatvowt’yown ew stowgel teġekowt’yownë hnaravorins šat aġbyowrnerov

s-13

web-008G-000A0F49

– նշել տեղեկության աղբյուրը, այդ թվում, եթե այն վերցված է սոցցանցերից

– nšel teġekowt’yan aġbyowrë, ayd t’vowm, et’e ayn verc’vaç ē soc’c’anc’eric’

s-14

web-008G-000B0F4A

– չօգտվել կասկածելի աղբյուր ունեցող լուրերից

– čògtvel kaskaçeli aġbyowr ownec’oġ lowreric’

s-15

web-008G-000C0F4B

– փորձել ստանալ համապատասխան մարմնի պարզաբանումը

– p’orjel stanal hamapatasxan marmni parzabanowmë

s-16

web-008G-000D0F4C

– ստուգել ներկայացված փաստաթղթերի իսկությունը:

– stowgel nerkayac’vaç p’astat’ġt’eri iskowt’yownë.

s-17

web-008G-000E0F4D

Ստուգման եղանակները

Stowgman eġanaknerë

s-18

web-008G-000F0F4E

Ստուգումը կարևոր գործիք է, որն իրականացվում է օնլայն գործիքների ու լրագրողական փորձված հմտությունների միջոցով:

Stowgowmë karewor gorçik’ ē, orn irakanac’vowm ē ònlayn gorçik’neri ow lragroġakan p’orjvaç hmtowt’yownneri miǰoc’ov.

s-19

web-008G-000F0F4F

Երբ լրագրողը ինֆորմացիա է գտնում կամ ստանում սոցիալական ցանցի միջոցով, պետք է ստուգի և հաստատի 4 էլեմենտ՝

Erb lragroġë informac’ia ē gtnowm kam stanowm soc’ialakan c’anc’i miǰoc’ov, petk’ ē stowgi ew hastati 4 ēlement,

s-20

web-008G-000G0F4G

1. Նյութի իսկություն. օրիգինա՞լ է կոնտենտը, թե ոչ:

1. Nyowt’i iskowt’yown. òrigina?l ē kontentë, t’e oč.

s-21

web-008G-000H0F4H

2. Աղբյուր. ո՞վ է բեռնել կոնտենտը:

2. Aġbyowr. o?v ē beṙnel kontentë.

s-22

web-008G-000I0F4I

3. Ամսաթիվ. ե՞րբ է ստեղծվել կոնտենտը:

3. Amsat’iv. e?rb ē steġçvel kontentë.

s-23

web-008G-000J0F4J

4. Տեղանքը. որտե՞ղ է ստեղծվել կոնտենտը:

4. Teġank’ë. orte?ġ ē steġçvel kontentë.

s-24

web-008G-000K0F4K

5. Նյութի իսկություն. ինչպե՞ս ապացուցել, որ կոնտենտը իրական է:

5. Nyowt’i iskowt’yown. inčpe?s apac’owc’el, or kontentë irakan ē.

s-25

web-008G-000L0F4L

Հատկապես կարևոր են լուրերը սահմանից

Hatkapes karewor en lowrerë sahmanic’

s-26

web-008G-000M0F4M

Ինչպես տալ հրատապ, հավաստի տեղեկություն, բայց առանց թյուրիմացությունների մեջ ընկնելու ու խուճապ ստեղծելու:

Inčpes tal hratap, havasti teġekowt’yown, bayc’ aṙanc’ t’yowrimac’owt’yownneri meǰ ënknelow ow xowč̣ap steġçelow.

s-27

web-008G-000M0F4N

Փաստերի ստուգման ամենապարզ կանոններն է պետք օգտագործել.

P’asteri stowgman amenaparz kanonnern ē petk’ ògtagorçel.

s-28

web-008G-000M0F4O

– Ստուգել լուրերը պաշտոնական աղբյուրներից (ՀՀ Պաշտպանության նախարարության պաշտոնական կայք՝ https:www.mil.am/, ԼՂՀ ՊՆ պաշտոնական կայք՝ https:nkrmil.am/)

– Stowgel lowrerë paštonakan aġbyowrneric’ (HH Paštpanowt’yan naxararowt’yan paštonakan kayk’, https.www.mil.am/, LĠH PN paštonakan kayk’, https.nkrmil.am/)

s-29

web-008G-000M0F4P

– Պաշտոնական մեկնաբանությունների ուշացման պարագայում, հատկապես, երբ լուրը սահմանամերձ գյուղերի հետ է կապված, պետք է կապ հաստատել ՏԻՄ ներկայացուցիչների հետ:

– Paštonakan meknabanowt’yownneri owšac’man paragayowm, hatkapes, erb lowrë sahmanamerj gyowġeri het ē kapvaç, petk’ ē kap hastatel TIM nerkayac’owc’ičneri het.

s-30

web-008G-000M0F4Q

Կոնտակտային տվյալներ հնարավոր է գտնել ՀՀ կառավարության կայքէջում՝ https:gov.am/am/regions/ հասցեով:

Kontaktayin tvyalner hnaravor ē gtnel HH kaṙavarowt’yan kayk’ēǰowm, https.gov.am/am/regions/ hasc’eov.

s-31

web-008G-000N0F4R

– Հայաստանի և Ադրբեջանի քաղաքացիների գերեվարման մասին լուրերը պետք է ճշտել Կարմիր խաչի հայաստանյան գրասենյակից:

– Hayastani ew Adrbeǰani k’aġak’ac’ineri gerevarman masin lowrerë petk’ ē č̣štel Karmir xači hayastanyan grasenyakic’.

s-32

web-008G-000N0F4S

Կոնտակտային տվյալներն են. հասցեն՝ Պարոնյան 21/1, Երևան, հեռ.՝ (+37460) 62 50 50, պաշտոնական կայք՝ https:www.redcross.am/:

Kontaktayin tvyalnern en. hasc’en, Paronyan 21/1, Erewan, heṙ., (+37460) 62 50 50, paštonakan kayk’, https.www.redcross.am/.

s-33

web-008G-000N0F4T

Ոչ պակաս կարևոր են նաև ընտրությունների, քվեարկությունների ժամանակ ահազանգերի հիման վրա պատրաստվող նյութերի ստուգումը։

Oč pakas karewor en naew ëntrowt’yownneri, k’vearkowt’yownneri žamanak ahazangeri himan vra patrastvoġ nyowt’eri stowgowmë.

s-34

web-008G-000O0F4U

Համապետական կամ տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրությունների, հանրաքվեների ժամանակ լրատվամիջոցները հաճախ են ահազանգեր ստանում այս կամ այն տեղամասում գրանցված ընտրախախտման, կաշառք բաժանելու մասին:

Hamapetakan kam teġakan ink’nakaṙavarman marminneri ëntrowt’yownneri, hanrak’veneri žamanak lratvamiǰoc’nerë hač̣ax en ahazanger stanowm ays kam ayn teġamasowm granc’vaç ëntraxaxtman, kašaṙk’ bažanelow masin.

s-35

web-008G-000P0F4V

Պետք է հասկանալ` ո՞վ է ինֆորմացիան տարածողը:

Petk’ ē haskanal, o?v ē informac’ian taraçoġë.

s-36

web-008G-000Q0F50

Պետք է պահանջել, որ ահազանգողը ներկայանա, թողնի հեռախոսահամարը, հակառակ դեպքում ինֆորմացիան կհամարվի անհեղինակ:

Petk’ ē pahanǰel, or ahazangoġë nerkayana, t’oġni heṙaxosahamarë, hakaṙak depk’owm informac’ian khamarvi anheġinak.

s-37

web-008G-000R0F51

Պետք է ճշտել` ահազանգողն ականատե՞ս է, թե՞ ոչ:

Petk’ ē č̣štel, ahazangoġn akanate?s ē, t’e? oč.

s-38

web-008G-000R0F52

Եթե նրան պատմել է ինչ-որ մեկը, ապա ահազանգողի միջոցով հարկ է գտնել ականատեսին, հակառակ դեպքում ինֆորմացիայի հավաստիությունը կասկածելի է:

Et’e nran patmel ē inč-or mekë, apa ahazangoġi miǰoc’ov hark ē gtnel akanatesin, hakaṙak depk’owm informac’iayi havastiowt’yownë kaskaçeli ē.

s-39

web-008G-000S0F53

Ճշտել խախտումն արձանագրողը, ինֆորմացիան տարածողը ոստիկանություն գրավոր դիմում-բողոք ներկայացրե՞լ է, թեժ գծին զանգե՞լ է, թե՞ ոչ:

Č̣štel xaxtowmn arjanagroġë, informac’ian taraçoġë ostikanowt’yown gravor dimowm-boġok’ nerkayac’re?l ē, t’ež gçin zange?l ē, t’e? oč.

s-40

web-008G-000T0F54

Անպայման տեսա/ձայնագրել ընդդիմությունը ներկայացնող հանձնաժողովի անդամներին, հանձնաժողովի նախագահին ու վստահված անձանց, ականատեսներին:

Anpayman tesa/jaynagrel ënddimowt’yownë nerkayac’noġ hanjnažoġovi andamnerin, hanjnažoġovi naxagahin ow vstahvaç anjanc’, akanatesnerin.

s-41

web-008G-000U0F55

Ոստիկանությունից ճշտել` այդ հատկանիշով տվյալ ընտրատեղամասից գրավոր դիմում-բողոք եղե՞լ է, թե՞ ոչ:

Ostikanowt’yownic’ č̣štel, ayd hatkanišov tvyal ëntrateġamasic’ gravor dimowm-boġok’ eġe?l ē, t’e? oč.

s-42

web-008G-000V0F56

Ահազանգերի ճշտումը նախընտրելի է անել` այցելելով տեղամաս, սակայն եթե ահազանգը հեռավոր մարզից է, ուր անհնար է հասնել ողջամիտ ժամկետում, կարելի է ահազանգի իսկությունը ճշտել հեռախոսով` զանգահարելով տարբեր կամ հակադիր վկայություններ տվող աղբյուրների:

Ahazangeri č̣štowmë naxëntreli ē anel, ayc’elelov teġamas, sakayn et’e ahazangë heṙavor marzic’ ē, owr anhnar ē hasnel oġǰamit žamketowm, kareli ē ahazangi iskowt’yownë č̣štel heṙaxosov, zangaharelov tarber kam hakadir vkayowt’yownner tvoġ aġbyowrneri.

s-43

web-008G-00100F57

Lragir.am-ը չի հավաքագրում, մշակում, օգտագործում, մշակում և փոխանցում երրորդ անձանց տվյալներ:

Lragir.am-ë či havak’agrowm, mšakowm, ògtagorçowm, mšakowm ew p’oxanc’owm errord anjanc’ tvyalner.

s-44

web-008G-00100F58

Մեր ծառայությունները չեն նախատեսում անձնական տվյալների հավաքագրում որևէ ձևով:

Mer çaṙayowt’yownnerë čen naxatesowm anjnakan tvyalneri havak’agrowm orewē jewov.

s-45

web-008G-00100F59

Lragir.am-ը հավաքագրում է միայն աշխատակազմի տվյալներն ու բիզնես նպատակով ծառայությունների գնման պայմանագրերի համար անհրաժեշտ տվյալներ, որոնք ենթակա չեն որևէ կերպ հրապարակման ու փոխանցման երրորդ անձանց և դա իրականացնում է Անձնական տվյալների պաշտպանության մասին ՀՀ օրենքի, ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի և այլ կիրառելի իրավական ակտերի պահանջներին համապատասխան:

Lragir.am-ë havak’agrowm ē miayn ašxatakazmi tvyalnern ow biznes npatakov çaṙayowt’yownneri gnman paymanagreri hamar anhražešt tvyalner, oronk’ ent’aka čen orewē kerp hraparakman ow p’oxanc’man errord anjanc’ ew da irakanac’nowm ē Anjnakan tvyalneri paštpanowt’yan masin HH òrenk’i, HH ašxatank’ayin òrensgrk’i ew ayl kiraṙeli iravakan akteri pahanǰnerin hamapatasxan.

s-46

wiki-008F-00010F2Q

Կոմիքս կամ ծաղրաշար, պատկերների միջոցով ստեղծվող պատմություն։

Komik’s kam çaġrašar, patkerneri miǰoc’ov steġçvoġ patmowt’yown.

s-47

wiki-008F-00010F2R

Կոմիքսները ունենում են փոքրիկ փուչիկի տարածք որտեղ էլ գրում են տեքստը։

Komik’snerë ownenowm en p’ok’rik p’owčiki taraçk’ orteġ ēl growm en tek’stë.

s-48

wiki-008F-00010F2S

Սովորաբար կոմիքսները տպագրվում են թերթերում և ամսագրերում, ունենալով պատկերների երկար շարք և յուրաքանչյուր պատկեր տեղադրվում է վանդակի մեջ՝ որպեսզի ընթերցողը կարողանա ճիշտ հերթականությամբ կարդա կոմիքսը։

Sovorabar komik’snerë tpagrvowm en t’ert’erowm ew amsagrerowm, ownenalov patkerneri erkar šark’ ew yowrak’ančyowr patker teġadrvowm ē vandaki meǰ, orpeszi ënt’erc’oġë karoġana č̣išt hert’akanowt’yamb karda komik’së.

s-49

wiki-008F-00020F2T

Կոմիքսների հայտնի կերպարներ են՝ Սուպերմենը, Բեթմենը, Սարդ մարդը և այլք, որոնց հիման վրա նկարահանվել են մի շարք ֆիլմեր։

Komik’sneri haytni kerparner en, Sowpermenë, Bet’menë, Sard mardë ew aylk’, oronc’ himan vra nkarahanvel en mi šark’ filmer.

s-50

wiki-008F-00030F2U

Սկզբնաղբյուրը և ավանդույթները

Skzbnaġbyowrë ew avandowyt’nerë

s-51

wiki-008F-00030F2V

Եվրոպական, ամերիկյան և ճապոնական կոմիքսների ավանդույթները տարբեր կերպ են ձևավորվել։

Evropakan, amerikyan ew č̣aponakan komik’sneri avandowyt’nerë tarber kerp en jewavorvel.

s-52

wiki-008F-00030F30

Եվրոպացիներն իրենց կոմիքսային ավանդույթի սկիզբ համարում են 1827 թվականը, շվեյցարիացի Ռուդոլֆ Թոփֆերին, իսկ ամերիկացիները իրենց ավանդույթի հիմք են ընդունում 1890-ական թվականները, «The Yellow Kid» թերթը և Ռիչարդ Աութկոլթին։

Evropac’inern irenc’ komik’sayin avandowyt’i skizb hamarowm en 1827 t’vakanë, šveyc’ariac’i Ṙowdolf T’op’ferin, isk amerikac’inerë irenc’ avandowyt’i himk’ en ëndownowm 1890-akan t’vakannerë, «The Yellow Kid» t’ert’ë ew Ṙičard Aowt’kolt’in.

s-53

wiki-008F-00030F31

Ճապոնիան ունի կոմիքսների մեծ նախապատմություն, որ կապված է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի հետ[1]։

Č̣aponian owni komik’sneri meç naxapatmowt’yown, or kapvaç ē Erkrord hamašxarhayin paterazmi het[1].

s-54

wiki-008F-00030F32

Ուկիյո-ե արտիստ Հոկուսաին հայտնի է դարձրել կոմիքսների և մուլտերի ճապոնական թեմատիկան՝ մանգան 19-րդ դարի սկզբին։

OWkiyo-e artist Hokowsain haytni ē darjrel komik’sneri ew mowlteri č̣aponakan t’ematikan, mangan 19-rd dari skzbin.

s-55

wiki-008F-00030F33

Հետպատերազմական շրջանում ժամանակակից ճապոնական կոմիքսները սկսեցին ծաղկել, երբ Օսամու Թեզուկան հրապարակեց աշխատանքի հիմնական կմախքը։

Hetpaterazmakan šrǰanowm žamanakakic’ č̣aponakan komik’snerë sksec’in çaġkel, erb Òsamow T’ezowkan hraparakec’ ašxatank’i himnakan kmaxk’ë.

s-56

wiki-008F-00030F34

20-րդ դարի մոտ այս երեք ավանդույթները սերտաճեցին գրքային կոմիքսների հետ. Եվրոպայում դրանք կոմիքսներն էին, Ճապոնիայում՝ տանկոբանները, իսկ անգլախոս երկրներում՝ գրաֆիկ նովելները[2]։

20-rd dari mot ays erek’ avandowyt’nerë sertač̣ec’in grk’ayin komik’sneri het. Evropayowm drank’ komik’snern ēin, Č̣aponiayowm, tankobannerë, isk anglaxos erkrnerowm, grafik novelnerë[2].

s-57

wiki-008F-00030F35

Այս ծագումնաբանություններից բացի՝ կոմիքսի տեսաբանները և պատմագետները տեսնում են որպես կոմիքսների նախատիպեր Ֆրանսիայի լասկվաքսները կավի վրա, Եգիպտոսի հիերոգլիֆները, Հռոմում Տրայանոսի սյունը, 11-րդ դարի Բայոյի գոբելենը, 1370 թվականի փայտե զարդարումները, Միքելանջելոյի Վերջին Դատավարությունը և Ուիլիամ Հոգարթի փորագրությունները։

Ays çagowmnabanowt’yownneric’ bac’i, komik’si tesabannerë ew patmagetnerë tesnowm en orpes komik’sneri naxatiper Fransiayi laskvak’snerë kavi vra, Egiptosi hieroglifnerë, Hṙomowm Trayanosi syownë, 11-rd dari Bayoyi gobelenë, 1370 t’vakani p’ayte zardarowmnerë, Mik’elanǰeloyi Verǰin Datavarowt’yownë ew OWiliam Hogart’i p’oragrowt’yownnerë.

s-58

wiki-008F-00040F36

Կոմիքսները Ճապոնիայում

Komik’snerë Č̣aponiayowm

s-59

wiki-008F-00050F37

Ճապոնական կոմիքսի առաջին նախատիպը՝ ստեղծված Ռակուտեն Կիտազավայի կողմից

Č̣aponakan komik’si aṙaǰin naxatipë, steġçvaç Ṙakowten Kitazavayi koġmic’

s-60

wiki-008F-00060F38

Ճապոնական կոմիքսները և մուլտերը, որ կոչվում են մանգա, ունեն պատմություն, որ սկսվում է 12-13-րդ դարերի չոջու-ջինբուցու-գիգայից և 17-րդ դարի տոբա-ե և կիբյոշի նկարազարդ գրքերից, փայտե տպագրություններից։

Č̣aponakan komik’snerë ew mowlterë, or kočvowm en manga, ownen patmowt’yown, or sksvowm ē 12-13-rd dareri čoǰow-ǰinbowc’ow-gigayic’ ew 17-rd dari toba-e ew kibyoši nkarazard grk’eric’, p’ayte tpagrowt’yownneric’.

s-61

wiki-008F-00060F39

Կիբյոշին բաղկացած էր հաջորդական պատկերներից, շարժման գծերից և ձայնային էֆեկտներից[3]։

Kibyošin baġkac’aç ēr haǰordakan patkerneric’, šaržman gçeric’ ew jaynayin ēfektneric’[3].

s-62

wiki-008F-00070F3A

Արևմտյան գաղթյալների նկարազարդված ամսագրերը ներկայացնում էին արևտմյան ոճը Ճապոնիային 19-րդ դարի վերջին։

Arewmtyan gaġt’yalneri nkarazardvaç amsagrerë nerkayac’nowm ēin arewtmyan oč̣ë Č̣aponiayin 19-rd dari verǰin.

s-63

wiki-008F-00070F3B

Նոր հրատարակությունները և՛ արևմտյան, և՛ ճապոնական ոճերում դարձավ հայտնի 1890-ականների վերջին։

Nor hratarakowt’yownnerë ew՛ arewmtyan, ew՛ č̣aponakan oč̣erowm darjav haytni 1890-akanneri verǰin.

s-64

wiki-008F-00070F3C

Ամերիկյան ոճ ունեցող կոմիքսների թերթերը սկսեցին հայտնվել Ճապոնիայում, ինչպես նաև ամերիկյան որոշ շերտերում։

Amerikyan oč̣ ownec’oġ komik’sneri t’ert’erë sksec’in haytnvel Č̣aponiayowm, inčpes naew amerikyan oroš šerterowm.

s-65

wiki-008F-00070F3D

Մինչև 1930-ականները կոմիքսները հայտնի էին ամսագրերի և թերթերի համարներում՝ որպես մասնատված հատվածներ։

Minčew 1930-akannerë komik’snerë haytni ēin amsagreri ew t’ert’eri hamarnerowm, orpes masnatvaç hatvaçner.

s-66

wiki-008F-00080F3E

Ճապոնիայում կոմիքսների ժամանակակից դարաշրջանը սկսվեց Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո՝ շարունակելով Օսամա Թեզուկայի նկարած կոմիքսների հաջողությունը։

Č̣aponiayowm komik’sneri žamanakakic’ darašrǰanë sksvec’ Erkrord hamašxarhayin paterazmic’ heto, šarownakelov Òsama T’ezowkayi nkaraç komik’sneri haǰoġowt’yownë.

s-67

wiki-008F-00080F3F

Հետևյալ տասնամյակներում ի հայտ եկան ժանրերի և կարդացողների տարատեսակներ։

Hetewyal tasnamyaknerowm i hayt ekan žanreri ew kardac’oġneri taratesakner.

s-68

wiki-008F-00090F3G

Անգլերեն կոմիքսներ

Angleren komik’sner

s-69

wiki-008F-000A0F3H

Կոմիքսների գիրք սուպերհերոսների վերաբերյալ

Komik’sneri girk’ sowperherosneri veraberyal

s-70

wiki-008F-000B0F3I

Նկարազարդված հումորային պարբերականները հայտնի էին 19-րդ դարում Բրիտանիայում։

Nkarazardvaç howmorayin parberakannerë haytni ēin 19-rd darowm Britaniayowm.

s-71

wiki-008F-000B0F3J

Ամենահայտնին Pounch-ն էր։

Amenahaytnin Pounch-n ēr.

s-72

wiki-008F-000B0F3K

Այնուհետև ամերիկյան կոմիքսները զարգացան, և ստեղծվեցին տարատեսակ ամսագրեր։

Aynowhetew amerikyan komik’snerë zargac’an, ew steġçvec’in taratesak amsagrer.

s-73

wiki-008F-000B0F3L

Օրինակ՝ Puck, Judge և Life։

Òrinak, Puck, Judge ew Life.

s-74

wiki-008F-000B0F3M

Կիրակնօրյա համարները լիաէջ էին և շատ հաճախ՝ գունավոր։

Kiraknòrya hamarnerë liaēǰ ēin ew šat hač̣ax, gownavor.

s-75

wiki-008F-000B0F3N

1896 թվականից 1901 թվականներին նկարազարդողները փորձարկումներ էին անում շարժման, խոսքի և պարունակության վրա[4]։

1896 t’vakanic’ 1901 t’vakannerin nkarazardoġnerë p’orjarkowmner ēin anowm šaržman, xosk’i ew parownakowt’yan vra[4].

s-76

wiki-008F-000B0F3O

Ավելի կարճ, սև ու սպիտակ, ամենօրյա կոմիքսները սկսեցին հայտնվել 20-րդ դարի սկզբին և հիմնվեցին թերթերում 1907 թվականի «Mutt and Jef»-ի հաջողությունից հետո։

Aveli karč̣, sew ow spitak, amenòrya komik’snerë sksec’in haytnvel 20-rd dari skzbin ew himnvec’in t’ert’erowm 1907 t’vakani «Mutt and Jef»-i haǰoġowt’yownic’ heto.

s-77

wiki-008F-000C0F3P

Սուպերհերոսների մասին կոմիքսների գրքերի հաջողությունը մերժվում էին Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո՝ մինչդեռ գրքերի վաճառքը շարունակում էին բարձրանալ, իսկ ժանրերը, ինչպիսիք էին ռոմանտիկը, արևմտյանը, սարսափը ընդլայնվում էին։

Sowperherosneri masin komik’sneri grk’eri haǰoġowt’yownë meržvowm ēin Erkrord hamašxarhayin paterazmic’ heto, minčdeṙ grk’eri vač̣aṙk’ë šarownakowm ēin barjranal, isk žanrerë, inčpisik’ ēin ṙomantikë, arewmtyanë, sarsap’ë ëndlaynvowm ēin.

s-78

wiki-008F-000C0F3Q

Հետևելով 1950-ական թվականների վաճառքների գագաթնակետին՝ կոմիքսների գրքերի պարունակությունը վերաբերում էր նույնիսկ սենատին[5]։

Hetewelov 1950-akan t’vakanneri vač̣aṙk’neri gagat’naketin, komik’sneri grk’eri parownakowt’yownë veraberowm ēr nowynisk senatin[5].

s-79

wiki-008F-000D0F3R

1960-ական թվականներին սուպերհերոսները վերահիմնվեցին որպես հիմնական կոմիքսների գրքի ժանր։

1960-akan t’vakannerin sowperherosnerë verahimnvec’in orpes himnakan komik’sneri grk’i žanr.

s-80

wiki-008F-000E0F3S

Անգլախոս երկրներում անգլերեն կոմիքսներին անվանում են գրաֆիկ նովելներ։

Anglaxos erkrnerowm angleren komik’snerin anvanowm en grafik novelner.

s-81

blog-008D-00010EVO

Էլեկտրոնային կառավարության ձևական դրսևորումները

Ēlektronayin kaṙavarowt’yan jewakan drseworowmnerë

s-82

blog-008D-00010EVP

Հայաստանի Հանրապետությունում գոյություն ունեն բազմաթիվ էլեկտրոնային կառավարման գործիքներ, որոնք պետք է հեշտացնեն քաղաքացիների կյանքը, պետական համակարգը դարձնեն ավելի թափանցիկ ու հասանելի, ստեղծեն պետական համակարգի ու հանրություն ավելի սերտ կապեր և այլն և այլն։

Hayastani Hanrapetowt’yownowm goyowt’yown ownen bazmat’iv ēlektronayin kaṙavarman gorçik’ner, oronk’ petk’ ē heštac’nen k’aġak’ac’ineri kyank’ë, petakan hamakargë darjnen aveli t’ap’anc’ik ow hasaneli, steġçen petakan hamakargi ow hanrowt’yown aveli sert kaper ew ayln ew ayln.

s-83

blog-008D-00010EVQ

Կարող է տարօրինակ թվալ շատերի համար, բայց Հայաստանում էլեկտրոնային կառավարությունը բավականին մեծ և բավականին երկար տարիներ գործող համակարգ է։

Karoġ ē taròrinak t’val šateri hamar, bayc’ Hayastanowm ēlektronayin kaṙavarowt’yownë bavakanin meç ew bavakanin erkar tariner gorçoġ hamakarg ē.

s-84

blog-008D-00020EVR

Բայց խնդիրներից մեկն այն է, որ շատ քիչ մարդ գիտե, և ավելի քիչ մարդ օգտվում է տվյալ ծառայություններից ու հնարավորություններից։

Bayc’ xndirneric’ mekn ayn ē, or šat k’ič mard gite, ew aveli k’ič mard ògtvowm ē tvyal çaṙayowt’yownneric’ ow hnaravorowt’yownneric’.

s-85

blog-008D-00020EVS

Մյուսն էլ այն է, որ համակարգն արդեն հին է, վաղուց արդեն հարկավոր է արդիականացում, ընդլայնում և զանազան բաղադրիչների միավորում։

Myowsn ēl ayn ē, or hamakargn arden hin ē, vaġowc’ arden harkavor ē ardiakanac’owm, ëndlaynowm ew zanazan baġadričneri miavorowm.

s-86

blog-008D-00020EVT

Քանի որ էլեկտրոնային կառավարությունը, փաստացի, շատ ցրված է ու հաճախ միայն թղթի վրա է իրականացվում այն, ինչի համար ստեղծվել է այս կամ այն հարթակը, գոյություն ունեն տիրույթներ, որտեղ կան հստակ, տարիներ ի վեր չլուծվող սկզբունքային խնդիրներ։

K’ani or ēlektronayin kaṙavarowt’yownë, p’astac’i, šat c’rvaç ē ow hač̣ax miayn t’ġt’i vra ē irakanac’vowm ayn, inči hamar steġçvel ē ays kam ayn hart’akë, goyowt’yown ownen tirowyt’ner, orteġ kan hstak, tariner i ver člowçvoġ skzbownk’ayin xndirner.

s-87

blog-008D-00020EVU

Խոսենք դրանցից մի քանիսի մասին։

Xosenk’ dranc’ic’ mi k’anisi masin.

s-88

blog-008D-00020EVV

ա. E-draft հարթակը ստեղծվել է շատ լուրջ խնդիր լուծելու համար։

a. E-draft hart’akë steġçvel ē šat lowrǰ xndir lowçelow hamar.

s-89

blog-008D-00020F00

Մեջբերեմ. «Միասնական կայքի ներդրմամբ ստեղծվել է առցանց հարթակ, որը ապահովում է գերատեսչությունների կողմից իրավական ակտերի նախագծերը հանրությանը ներկայացնելու, առցանց տարբերակով հանրային քննարկումներ կազմակերպելու հնարավորությունը, արդյունքում նաև՝ քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչների ակտիվ մասնակցությունը իրականացվող օրինաստեղծ աշխատանքներին»։

Meǰberem. «Miasnakan kayk’i nerdrmamb steġçvel ē aṙc’anc’ hart’ak, orë apahovowm ē geratesčowt’yownneri koġmic’ iravakan akteri naxagçerë hanrowt’yanë nerkayac’nelow, aṙc’anc’ tarberakov hanrayin k’nnarkowmner kazmakerpelow hnaravorowt’yownë, ardyownk’owm naew, k’aġak’ac’iakan hasarakowt’yan nerkayac’owc’ičneri aktiv masnakc’owt’yownë irakanac’voġ òrinasteġç ašxatank’nerin».

s-90

blog-008D-00030F01

Համաձայնեք, որ հիանալի գաղափար է։

Hamajaynek’, or hianali gaġap’ar ē.

s-91

blog-008D-00030F02

Իսկ ի՞նչ է լինում իրականում։

Isk i?nč ē linowm irakanowm.

s-92

blog-008D-00040F03

Օրինագծերը հրապարակվում են, կառավարությունն ու ԱԺ-ն բացարձակապես ոչ մի ուշադրություն չեն դարձնում կայքում ներկայացված կարծիքների վրա։

Òrinagçerë hraparakvowm en, kaṙavarowt’yownn ow AŽ-n bac’arjakapes oč mi owšadrowt’yown čen darjnowm kayk’owm nerkayac’vaç karçik’neri vra.

s-93

blog-008D-00050F04

Բայց հարկ եղած դեպքում պետական տիկնայք ու պարոնայք միշտ ունեն ասելու տեղ, թե օրինագիծը ներկայացվել է հանրությանը, լսվել են կարծիքները և այլ պոպուլիստական հայտարարություններ անելու համար։

Bayc’ hark eġaç depk’owm petakan tiknayk’ ow paronayk’ mišt ownen aselow teġ, t’e òrinagiçë nerkayac’vel ē hanrowt’yanë, lsvel en karçik’nerë ew ayl popowlistakan haytararowt’yownner anelow hamar.

s-94

blog-008D-00050F05

Իրականում, տվյալ հարթակը հակառակ դեր է կատարում. թույլ է տալիս իշխանություններին իմիտացնել ժողովրդավարական գործընթացները։

Irakanowm, tvyal hart’akë hakaṙak der ē katarowm. t’owyl ē talis išxanowt’yownnerin imitac’nel žoġovrdavarakan gorçënt’ac’nerë.

s-95

blog-008D-00050F06

բ. Էլեկտրոնային ռեգիստրում իրավաբանական անձանց վերաբերյալ տեղեկատվությունը առ այսօր մնում է վճարովի։

b. Ēlektronayin ṙegistrowm iravabanakan anjanc’ veraberyal teġekatvowt’yownë aṙ aysòr mnowm ē vč̣arovi.

s-96

blog-008D-00050F07

Դրական փոփոխությունն այն էր, որ վերջերս լրագրողների համար այն դարձավ անվճար։

Drakan p’op’oxowt’yownn ayn ēr, or verǰers lragroġneri hamar ayn darjav anvč̣ar.

s-97

blog-008D-00050F08

Սակայն տեղեկատվության ազատության տեսանկյունից նման խտրականությունը շարունակում է մնալ անհասկանալի։

Sakayn teġekatvowt’yan azatowt’yan tesankyownic’ nman xtrakanowt’yownë šarownakowm ē mnal anhaskanali.

s-98

blog-008D-00050F09

Առավել ևս, որ սա հակակոռուպցիոն գործիքներից մեկն է։

Aṙavel ews, or sa hakakoṙowpc’ion gorçik’neric’ mekn ē.

s-99

blog-008D-00050F0A

գ. Տարիներ առաջ ստեղծվեց ազդարարման համակարգ։

g. Tariner aṙaǰ steġçvec’ azdararman hamakarg.

s-100

blog-008D-00050F0B

Այն առաջացրեց բուռն քննարկումներ Ազգային Ժողովում։

Ayn aṙaǰac’rec’ bowṙn k’nnarkowmner Azgayin Žoġovowm.